Upload
elle
View
166
Download
0
Embed Size (px)
DESCRIPTION
ASEPSIA & ANTISEPSIA. E. Eizagirre irakaslea 2009-2010 ikasturtea. Asepsia eta antisepsia. Asepsia eta antisepsia. Ignaz P. SEMMELWEIS (1818-1865): - Vienako ospitale batean lan egin zuen. - Sepsi puerperala ugariagoa zen ospitale - PowerPoint PPT Presentation
Citation preview
ASEPSIA
&
ANTISEPSIA
E. Eizagirre irakaslea2009-2010 ikasturtea
Asepsia eta antisepsia
Ignaz P. SEMMELWEIS (1818-1865):
- Vienako ospitale batean lan egin zuen.
- Sepsi puerperala ugariagoa zen ospitale publikoetan etxeetan erditzen zuten emakumeen artean baino.
- Medikuek transmititzen zuten gaixotasuna emakume batetik bestera.
- Eskuak garbitzeko ohitura ezarri zuen. Infekzio-tasa nabarmen jaitsi zen ondorioz.
Asepsia eta antisepsia
Asepsia eta antisepsia
Louis PASTEUR (1822-1895)- Kimikari frantsesa
- Ardoaren eta garagardoaren fermentazioaren prozesua ikertu zuen.
- Fermentazioa organismo biziek egiten zutela jabetu zen.
- Pasteurizazioa: produktuak astiro-astiro berotzean mikroorganismoak hil egiten dira, eta horrela produktuaren iraupena bermatzen da (adib.: esnea)
- Gaixotasunaren germenaren teoria proposatu zuen.
Asepsia eta antisepsia
Asepsia eta antisepsia
Joseph LISTER (1827-1912)
- Kirurgilari ingelesa
- Operazioen osteko infekzioek eraginda gaixo asko hiltzen ziren.
- Pasteurren ikerketak ezagutu eta zaurietako germenak tratatzeko azido fenikoa erabili
zuen.
- Horrela, infekzio tasa jaitsi egin zen.
- ‘Antisepsia-ren garaia’ hasi zen berarekin.
Asepsia eta antisepsia
Etsairik handiena: INFEKZIOA
Hau prebenitzeko martxan jarri ditugun prozedurak:
ASEPSIA-ANTISEPSIA
Asepsia eta antisepsia
Eragilea
Ostalaria
Giroa
Asepsia eta antisepsia
1.GERMENAK (lehenengo osagaia)1.GERMENAK (lehenengo osagaia)
-Paziente berarengandik etortzen dira (gehienetan)Saprofitoak (inf. eragin gabe)Eraso batengatik patogeno bihurtzen dira
KirurgiaTratamendu erasotzaileakFroga diagnostiko inbasiboak (erasotzaileak)
-Beste pertsonarengandik (inf. gurutzatua)KontaktuagatikAiretik
Asepsia eta antisepsia
Asepsia eta antisepsia
2.OSTALARIA: Pazientea(bigarren osagaia)
-Faktore baldintzatzaileak
-Egoera nutrizionala-DM-Minbizia-Inmunoeskasia-Inmunokentzaileak (Kortikoideak, Azatioprina, Ziklosporina,)
-Profilaxi antibiotikoa
Asepsia eta antisepsia
3. GIROA
Asepsia eta antisepsia
PUNTU GARRANTZITSUAK:PUNTU GARRANTZITSUAK:
1.Kutsaduraren prebentzioa
2. Pazientearen ebakuntza-aurreko zainketak
3. Ebakuntzarako prestaketa
4. Ebakuntza-ondoko zainketak
Germen kopurua gutxitzea
1. Kutsaduraren prebentzioa
Asepsia eta antisepsia
Asepsia eta antisepsia
2. Pazientearen ebakuntza-aurreko zainketak
- Pazientearen prestaketa (operatu aurretik): 1. garbitu (dutxatu)2. operazio gunean: ilea moztu, antiseptiko bat jarri eta zapi esterilizatu batekin estali.
- Operazio gelan: operazio gunean antiseptikoa jarri, eta oihal/zapi esterilizatuekin inguratu eta babestu.
3. Ebakuntzarako prestaketa
Asepsia eta antisepsia
Teknika aseptikoa operazio gunean:
-Txanoa, maskara, oinetako bereziak/kaltzak, janzkera berezia
- Eskuak garbitu xaboi antiseptiko batekin (normalean pobidona iodatua / klorhexidina)
- Bata esterilizatua jantzi
- Eskularru esterilizatuak ipini
4. Ebakuntza-ondoko zainketak
Asepsia eta antisepsia
- Zauriaren zainketak teknika aseptikoarekin.
- Kateter baskularren eta zunden zainketa eta ahalik eta goizen kentzea.
- Lagundu pazienteari karkaxak kanporatzen eta arnas-ariketak egiten biriketako infekzioak ekiditzeko.
Asepsia eta antisepsia
S D E
Kanz-en eskema
S saneamenduaD desinfekzioaE esterilizazioa
Asepsia eta antisepsia
Definizioak (I)
Saneamendua: germen patogenoen kopurua gutxitzeko erabiltzen ditugun prozedura errazak eta merkeak
Desinfekzioa: mikroorganismo patogenoen forma begetatiboak –baina ez derrigorrez erresistentzi formak- hiltzen dituen prozedura.
Desinfektanteak inguru bizigabeetan aplikatzen dira. Ehun bizietan aplikatzen direnean Antiseptikoak esaten zaie.
Asepsia eta antisepsia
Definizioak (II)
Esterilizazioa: mota guztietako mikroorganismoak eliminatzen dituen prozedura (espora bakterianoak barne)
Antisepsia: (Lit.: sepsiaren aurka) mikroorganismoak garatu ezingo diren edo hauek hilko dituen ingurugiroa lortzeko erabiltzen diren prozedurak.
Asepsia edo teknika aseptikoa: (Lit.: germenik gabe) Mikroorganismoak lan gunera (operazio gunera adibidez) iritsi ez daitezen erabiltzen diren prozedurak.
Asepsia eta antisepsia
Esterilizazio metodoak:
1. Prozedura fisikoak
2. Prozedura kimikoak
Asepsia eta antisepsia
Esterilizazio metodoak
1.Prozedura fisikoak:
- Sugarraren metodoa- Errauzketa- Bero lehorra (Pasteurren laba - Poupinel)- Bero hezea (Autoklabea, Pasteurizazioa,
Tindalizazioa)- Radiazio ionizanteak (gamma, katodikoak)- Radiazio ez-ionizanteak (argi ultramorea)
Esterilizazio metodoak
1.Prozedura fisikoak:
AUTOKLABEAK: - Presio haundiarekiko ur lurrinaz.
- Metodo fidagarria, eraginkorra eta ekonomikoa. - Materialek > 120ºC jasan behar dituzte (ez erabili
plastikoekin). - Prozesuaren iraupena tenperaturaren arabera izango da. - Prozesu bukatu ostean
materialak lehortu behar dira.
Asepsia eta antisepsia
Esterilizazio metodoak
1.Prozedura fisikoak:
LABEAK (Pasteur-en labea; marmite de Papin) - Tenperatura eta epe haundiagoak behar dira - Gero, eta gutxiago erabiltzen dira - Indikazioak: beirazko ontziak, metalezko instrumentala,…
Asepsia eta antisepsia
Asepsia eta antisepsia
Esterizilizazio metodoak 2.Prozedura kimikoak:
-Etileno oxidoa (gasa)-Glutaraldehidoa-Az. Perazetikoa-Formola
Esterizilizazio metodoak 2.Prozedura kimikoak:
ETILEN OXIDOA (gasa) -Ontzi berezietan dagoen gas konprimitua (likido bihurtuz) erabiltzen da.
-Tenperatura baxuagoak sortzen ditu.-Toxikotasun handia du: prozesu bukatu ondoren aireazio
luzea (> 6 ordu tresna berezi batean) beharrezkoa da.
-Indikazioak: material bero-sentikorrak (b.e. Plastikoak).
Asepsia eta antisepsia
Esterizilizazio metodoak
2.Prozedura kimikoak:
Az. PERAZETIKO (likidoa)-Murgilduz garbitzea lortzen du, behar den lekuan
(“in situ”), ontzi berezi bat erabiliz-Garestia baina erabilgarria: endoskopiak,
haginetako tresneria, ...
Asepsia eta antisepsia
ANTISEPTIKOAK
Asepsia eta antisepsia
Asepsia eta antisepsia
Antiseptikoen ezaugarri/baldintzak:
-Germizida ahalmen handia.-Erraz aplikagarria.-Sarkortasun handia.-Merkea.-Iraunkorra eta egonkorra.-Solublea uretan zein alkoholean.-Ez da ez toxikoa ez narritagarria izan behar.
Asepsia eta antisepsia
Desinfektante & Antiseptikoak :
-Iodoforoak (pobidona iodatua) & Alkohol iodatua
-Amonio koaternarioaren deribatuak-Merkurialak (mertiolato eta merkromina)-Klorofenolak (hexaklorofenoa)-Konposatu kloratuak (hipoklorito sodikoa)-Ur oxigenatua (H2O2)-70º eta 96º-ko alkohol etilikoa-Fenola eta konposatu fenolikoak
Kirurgia-eremua
Azpiegitura
-Operazio-gelak (kirofanoak).-Alde garbia eta zikina.-Aldagelak.-Egongela.-Biltegia.-Esterilizazio-salarekin lotura zuzena.