ASKERİ CEZA KANUNUNUN YÜRÜRLÜKTEN - mevzuat.gov.tr · 1 – Madunun fiilen taarruzuna karúı müdafaa etmek, son derece zaruret ve tehlike karúısında madunu emrine itaat ettirmek

125

ASKERİ CEZA KANUNUNUN YÜRÜRLÜKTEN

KALDIRILMIŞ HÜKÜMLERİ (1)

Kanun Numarası : 1632

Kabul Tarihi : 22/5/1930

Yayımlandığı R. Gazete : Tarih : 15/6/1930, Sayı : 1520

Yayımlandığı Düstur : Tertip : 3 Cilt : 11 Sayfa : 367

1 – 27/6/1932 tarih ve 2034 sayılı Kanun ile yürürlükten kaldırılmış veya değiştirilmiş olan hükümlerin

metinleri: (Madde numaraları: 76, 82,106, 119, 120, 154)

Madde 76 – (22/5/1930 tarih ve 1632 Sayılı Kanunun hükmüdür.)

Nöbetçiyi kandırarak veya dalgınlığından veya yerinde olmamasından istifade ederek hapis odalarından

çıkanlar, üç aya kadar hapsolunurlar.

Madde 82 bent (2) – (22/5/1932 tarih ve 1632 Sayılı Kanunun hükmüdür.)

Yukarıki fıkrada yazılı suçlar silahlı iken yahut toplu efrat karşısında veyahut tehdit şeklinde yapılmışsa

yirmi bir günden aşağı olmamak üzere katıksız hapis veyahut üç günden aşağı olmamak üzere hapis cezası

verilir.


Askeri karakola ve nöbetçiye hakaret eden veya bunları dinlemeyen veya bunlara mukavemette bulunan,

fiilen taarruz eden bu suçları amire karşı yapmış sayılır ve öylece cezalandırılır. (M. 85, 86, 90, 91).


1 – Madunun fiilen taarruzuna karşı müdafaa etmek, son derece zaruret ve tehlike karşısında madunu

emrine itaat ettirmek için mafevkın ölümden gayrıyapacağı fiiller cürüm sayılmaz.

2 – Meşru müdafaada bulunmak veya harbde ilan olunan harekat mıntakasında firar edenleri çevirmek

yahut yağma ve tahribin önünü almak için sair vasıtalarkalmadığı takdirde bir zabitin silahını kullanmak cürüm

sayılmaz.

3 – Mafevkın, hizmete ve askerliğe dair kusur ve hatalardan dolayı, madunu tenkid ve muaheze etmesi

hakaret sayılmaz.

Madde 120 – Birinci cümle – (22/5/1930 tarih ve 1632 Sayılı Kanunun hükmüdür.)

Bu fasılda yazılı olan suçları yapan bir askeri karakol bu suçları yapan mafevk gibi ceza görür.


Sahtekarlık, emniyeti suiistimal, dolandırıcılık, yalan yere yemin ve yalanyere şehadet,

iftira, dilencilik ve adabı umumiyeye ve nizamı aile ve vatan aley-

——————————

(1) Bu Kanundaki para cezalarının uygulanması ile ilgili olarak 10/6/1949 tarihve 5435 sayılı Kanunu değiştiren

21/1/1983 tarih ve 2790 sayılı Kanun ile15/8/1957 tarih ve 9682 sayılı Resmi Gazete'de yayımlanan 20/5/1957 tarihve

E.1, K. 12 sayılı Yargıtay İç. Bir. Kur. Kararına bakınız.

126

hine cürümlerden biriyle bir aydan fazla hapis ve ağır hapis ve hukuku ammeden mahrumiyet cezalarına

mahküm olan ve gayrı tabii mukarenet yapan ve bunu rızasiyle kendine yaptıran askeri, talebenin, talebelik

sıfatiyle iktisapettikleri her türlü hukukun ve hizmeti muvazzafadan başka ihtiyat zabiti vegedikli küçük zabit

olmak ve askeri hizmet ve memuriyetlere ve mekteplere girmek hakkının ziyaına hükmolunur.


metinleri:(Madde numaraları: 66, 67, 147, 153, 188, 189, 190, 191)

Madde 66 Bent (2) alt bent (A) – (22/5/1930 tarih ve 1632 Sayılı Kanunun hükmüdür.)

Suçlu, silah, mühimmat ve bunların teçhizatından, araba ve hayvanlarla levazımdan bir şeyi de

beraberinde götürmüş ise;

Madde 67 bent (3) alt bent (A) – (22/5/1930 tarih ve 1632 Sayılı Kanunun hükmüdür.)

Suçlu silah, mühimmat, teçhizat, araba ve hayvanlariyle bunların levazımından bir şeyi de beraberinde

götürmüş ise;


İzin alması icabeden askeri şahıslardan izinsiz evlenen üç aydan bir seneye kadar hapsolunur.


Fuhuş ve iffetsizliği sabit olan bir kadınla bilerek evlenen veya evlilik rabıtasını idamede veya böyle bir

kadını nezdinde bulundurmakta ısrar eden askeri şahısların ordudan ihracına ve bu fiili askerlikten çıkmak

maksadiyle yaptığı sabit olursa tardına hükmolunur.


1 – Bir disiplin cezasından şikayet, ya cezalı tarafından veya kendisininmafevkleri tarafından doğrudan

doğruya yapılır.

Şikayet cezadan evvel ve cezalı tarafından yapılacaksa cezanın ancak tebliğinden bir gece sonra

yapılabilir.

Şikayet cezanın infazından evvel yapılacak olursa, icrası sonraya bırakılır. Şikayet ilk salahiyetli makam

tarafından reddedilirse, tekrar edilse bile ceza infaz olunur.

2 – Disiplin cezalarından şikayetler cezayı veren amirin bir derece mafevkine yapılır ve bu bapta karar

vermek bu makama aittir.

3 – Şikayetler derhal tetkik edilir ve bir karara bağlanır.


Şikayet varit görülmezse müştekiye ceza verilmez. (M. 84) Ancak şikayetederken müşteki bir suç

işlemiş veya bir disiplin tecavüzünde bulunmuşsa ayrıca mesul olur. Bu bapta takibat icrası şikayeti tetkik eden

amire aittir.


Cezayı veren amir veya mafevkın talebi üzerine, daha yüksek disiplin amiri kaldırabilir. veya

değiştirebilir.


1 – Bir disiplin amiri:

A) Bir madunu tarafından verilen disiplin cezasını nevi ve derecesi itibariyle muvafık görmezse;

127

B) Cezayı verenin salahiyetinden yukarı görürse cezayı değiştirebilir veya kaldırabilir.

2 – Ceza gören şahıs başka bir disiplin amirinin salahiyeti altına geçmiş ise evvelki disiplin amiri yalnız

cezayı kaldırır.

3 – Eski ceza tamamen veya kısmen infaz edilmiş ise veya yeni ceza eski cezadan ağır bulunmıyorsa

yeni ceza infaz edilmiş sayılır.

Yeni ceza infaz ve ikmal edilmiş olan cezadan daha ağır ise çekilen ceza mahsup olunur. Mahsupta iki

günlük oda hapsi bir günlük katıksız hapse karşı tutulur. Eski ile yeni cezanın mahsup kabiliyeti yoksa yeni ceza

takdir olunurken eski ceza nazarı dikkate alınır. Bunun için disiplin amiri yeni cezayıtamamen veya kısmen

indirebilir.


metinleri: (Madde numaraları: 30, 39, 49, 63, 64, 81, 131, 153, 173, 192)


Aşağıda yazılı hallerde tart cezası her halde hükmolunur:

A) 1 – Ceza kanunları mucibince ölüm cezası ve ağır hapis cezalarına mahkümiyet halinde.

2 – Hırsızlık, emniyeti suiistimal, sahtekarlık, dolandırıcılık, yalan yereşahitlik, yalan yere yemin, cürüm

tasnii, iftira, irtikap, irtişa ve ihtilas cürümlerinden biriyle altı aydan fazla hapis cezasına mahkümiyet halinde.

B) Aşağıdaki hallerde tart cezası hükmolunabilir:

1 – Beş seneden ziyade hapis cezasiyle beraber.

2 – Asgari haddi bir seneden aşağı olmayan hapis cezalarını mucip suçlarla mükerreren mahkümiyet

halinde.


1 – Tart ve ihraç cezalarını mucip olmayan ceza hükümleri zabitler hakkındaaskeri hapishanelerde

infaz olunur.

2 – Tart ve ihraç cezalarını mucip olan ceza hükümleri zabitler hakkında umumi hapishanelerde infaz

olunur.

3 – Efrat hakkında müddeti altı aydan fazla hükmedilen ağır hapis ve hapis cezaları umumi

hapishanelerde infaz olunur. Şu kadar ki bunlardan askerlik alametleri kaldırılır. Ve bunlara ceza müddetlerinin

hitamında muvazzaflık bakiyesi ikmal ettirilir.

4 – Mekteplerinden kayıtları terkin olunan askeri talebe hakkındaki ceza hükümleri umumi

hapishanelerde infaz olunur.

5 – Askeri mahkemelerden siviller hakkında hükmedilen ağır hapis ve hapis cezaları umumi

hapishanelerde çektirilir.


Aşağıdaki fıkralarda yazılı hükümler mahfuz olmak üzere, askeri suçlarda dava ve cezanın düşmesi

hususunda,Türk Ceza Kanununun birinci babının dokuzuncu faslı hükümleri tatbik olunur.

A) Firar ve izinsizlik fiilleri hakkında dava müruru zamanı bütün askeri mükellefiyetlerin veya bizzat

girmiş oldukları taahhüdün bitmesinden itibaren cereyana başlar. Bu gibi efradın tamamlanacak mükellefiyetleri

tutuldukları zaman tamamlattırılır.

128

B) Hiyanet cürümleriyle maznun ve mahküm olanlar hakkında müruru zaman yoktur.


1 – Seferberlikte askerlik hizmetine çağırılan efrat muayyen olan müddeti içinde gelmeğe mecbur olup

bu müddetin bitmesinden sonra yedi gün içinde gelenler dört aydan iki seneye kadar yedinci günden sonda üç ay

içinde gelenleriki seneden on seneye kadar hapsolunur.

2 – Bunlar emsalleri kadar hizmet etmek ve istihdamlarından sonra cezalarını görmek üzere

sevkolunurlar. Bu suretle sevkolunanlardan, seferberlikmüddetince misafirhanelerde yollardan müstahdem

oldukları kıta ve müesseselerden kaçanların evvelce mahküm oldukları ceza iki misline iblağ edilir.

3 – Seferberlikte çağırılıpta mazeretsiz üç aydan fazla gelmeyenler ölüme mahküm olur.


Muayyen müddeti içinde çağırılıpta gelmeyen ihtiyat zabitleriyle memurlar hakkında 87, 88, 89.

maddeler hükümleri tatbik olunur. Bunların tartları ve ihraçları halinde haklarında 63 üncü maddenin 2. ve 3.

fıkraları hükümleri detatbik olunur.


1 – Askerlikten kamilen veya kısmen kurtulmak kastiyle hile yapanlar beş seneye kadar ağır hapis

cezasiyle cezalandırılırlar.

2 – Aynı ceza bu hileyi bilerek başkasına yapıverenler hakkında da tatbik olunur.


1 – Askeri bir hizmeti yaparken veyahut bir vazifeyi suiistimal ederek, bu hizmet ve vazife dolayısiyle

tevdi veya emanet edilmiş olan parayı, az ve çok kıymetli eşyayı veyahut, kendisine emanet edilmiş olsun

olmasın her nevi erzak ve esliha ve cephaneden başka, her nevi askeri eşyayı ve hayvanatı çalan veyaihtilas eden

veya satan, rehine veren veya bunları bilerek satın alan ve rehine kabul eden ve gizliyen beş seneye kadar ağır

hapis cezasiyle cezalandırılır. Az vahim hallerde üç seneye kadar hapsolunur. Çalınan mallar varsa alınır, yok

edilmiş ise kıymeti ödetilir.

2 – Fiil esliha, cepane ve herhangi bir müdafaa vasıtasına taallük ederse ceza arttırılır.

3 – Yukarıki iki fıkrada yazılı fiiller seferberlikte yapılırsa on seneden aşağı olmamak üzere ağır hapis,

az vahim hallerde beşseneye kadar hapis cezası verilir.

Madde 153 Bent (1) – (22/11/1934 tarih ve 2632 Sayılı Kanunun hükmüdür.)

1 – Fuhuş veya iffetsizliği anlaşılmış olan bir kadınla bilerek evlenen veya evlilik bağını devam

ettirmekte veya böyle bir kadını yanında bulundurmakta yahut karı koca gibi herhangi bir kadınla nikahsız olarak

devamlı surette yaşamakta ısrar eden askeri şahısların ordudan ihracına ve bu fiili askerlikten çıkmak maksadiyle

yapmış olduğu sabit olursa tardına hükmolunur.

2 – 22/5/1930 tarih ve 1632 Sayılı Kanunun hükmüdür.) Gayrı tabii mukarenet yapan ve bu fiili rızasiyle

kendine yaptıran askeri şahısların, tardı mucip olmayan hallerde, ordudan ihracına hükmolunur.

129


1 – Askeri disiplin amirleri askeri memurlar hakkında salahiyetleri dahilinde disiplin cezaları verilebilir.

2 – Askeri adli hakim ve memurlar kendi maiyetlerinde bulunan madunlarına maaşça muadili oldukları

zabitler derecesinde disiplin cezaları verebilirler.

3 – Askeri adli hakimlere disiplin cezası olarak hapis cezası verilemez.


75, 79 uncu maddelerle 78 inci maddenin (c) fıkrasının iki numarasında ve 81 inci maddenin ikinci

fıkrasında ve askeri eşyayı satın almak, rehin olarak kabul etmek ve gizlemek fiillerine dair 131 inci maddede

yazılı suçlar, askeri mahkemelere tabi olmayan siviller tarafından yapılırsa umumi mahkemeler, bu Kanunun

hükümlerini tatbik ederler.


metinleri:(Madde numaraları: 39, 154)


1 – Tard ve ihraç cezalarını mucib olmıyan ceza hükümleri subaylar hakkında askeri hapishanelerde

infaz olunur.

2 – Askeri mahkemelerden hükmedilen aşağıda yazılı cezalar umumi ceza evlerinde infaz olunur:

A) Tard ve ihraç cezalarını mucib olan subaylarla askeri memurlar hakkındaki cezalar;

B) Erat hakkında altı aydan fazla hükmedilen ağır hapis ve hapis cezaları;

C) Mekteblerinden kayıdları silinen askeri talebe hakkındaki cezalar;

D) Siviller hakkında hükmedilen ağır hapis ve hapis cezaları;

E) Yoklama kaçağı, bekaya ve saklı suçları hakkında hükmedilen cezalar.

B fıkrasında yazılı erat haklarındaki cezanın çektirildiği sırada bunlardan askerlik alametleri kaldırılır ve

cezaları bittikten sonra muvazzaflıktan geri kalan hizmetleri ikmal ettirilir.


Sahtekarlık, hırsızlık, emniyeti suiistimal, dolandırıcılık, yalan yere yemin ve yalan yere şahitlik, iftira,

dilencilik ve adabı umumiyeye ve nizamıaile ve vatan aleyhine cürümlerden biriyle bir aydan fazla hapis ve ağır

hapis ve hukuku ammeden mahrumiyet cezalarına mahküm olan askeri talebenin, talebeliksıfatiyle iktisap

ettikleri her türlü hukukun ve muvazzaf hizmetten başka ihtiyat zabiti ve gedikli küçük zabit olmak ve askeri

hizmet ve memuriyetlere ve mekteplere girmek hakkının ziyaına hükmolunur.

Gayritabii mukarenette bulunduğu veya bunu rizasiyle kendisine yaptırdığı mektep idare heyeti

tarafından yapılacak tahkikatla sabit olan talebenin kaydı terkin edilmekle beraber muvazzaf hizmetten başka

askeri hizmet ve memuriyetlere ve askeri mekteplere girmek hukukundan mahrum edilmelerine de karar

verilebilir. Bu karar aleyhine en büyük amiri, adli nezdinde on beş gün içinde itiraz olunabilir.

Amiri adli kararı tasdik veya askeri mahkemeye tevdi eder. Tasdik kararı katidir.

130


metinleri: (Madde numaraları: 47, 148)


Türk Ceza Kanununun birinci kitabının müstakil faslında yazılı olan, cezaların tecili hakkındaki kaideler

aşağıdaki hükümler nazarı dikkate alınmak şartiyle, askeri suçlardan dolayı hükmedilen cezalar için de tatbik

olunur.

A) Türk Ceza Kanunu mucibince bir kabahat fiilinden dolayı mahküm olan ve cezası tecil edilen bir sene

içinde ve yine mezkür kanuna tevfikan hapis cezasiyle mahküm olan ve cezası tecil edilen bir kimse beş sene

içinde askeri bir cürümden dolayı hapis veya daha ağır bir cezaya mahküm olur; ve askeri cürüm Türk Ceza

Kanunu mucibince cezayı mucip fiillerinden bulunmazsa, ikinci mahkümiyet evvelki cezanın teciline mani

olmaz.

B) Evvelki mahkümiyet askeri bir suç için verilmiş bir ceza olur ve bu askeri suç Türk Ceza Kanunu

mucibince cezayı mucip bir fiil bulunmazsa ikinci fiilden dolayı Türk Ceza Kanunu mucibince verilecek cezanın

teciline birinci fiil mani olmaz.


Siyasi maksatla toplananlar, siyasi fırkalara girenler, siyasi nümayiş ve içtimalara ve intihabata iştirak

edenler veya her ne suretle olursa olsun bu maksatlarla şifahi telkinatta bulunanlar ve siyasi makale yazanlar ve

bu yolda nutuk söyleyenler beş seneye kadar hapsolunur.


metinleri: (Madde numaraları: 47, 148 )


Türk Ceza Kanununun birinci kitabının müstakil faslında yazılı olan cezaların tecili hakkındaki kaideler

aşağıdaki hükümler nazara alınmak şartiyle askeri şahıslar hakkında da tatbik olunur:

A) Askeri Mahkemelerden Askeri Ceza Kanununun üçüncü babının üç ve dördüncü fasıllariyle 84 üncü

maddesi hariç olmak üzere 5 inci ve 130 uncu madde hariç olmak üzere 8 inci fasıllarında yazılı suçlardan dolayı

verilen cezalartecil edilemez. Ancak fiili işlediği zaman 18 yaşını doldurmamış çocuklarla hüküm zamanında 70

yaşına girmiş olanların mahküm oldukları bir seneden az hapis cezaları tecil olunabilir.

B) Evvelki mahkümiyet askeri bir suç için verilmiş bir ceza olur ve bu askeri suç Türk Ceza Kanunu

mucibince cezayı mucip bir fiil bulunmazsa ikincifiilden dolayı Türk Ceza Kanunu mucibince verilecek cezanın

teciline birinci fiil mani olmaz.


A) Siyasi maksatla toplananlar, siyasi fırkalara girenler, siyasi nümayişve içtimalara ve intihabata iştirak

edenler veya her ne suretle olursa olsun bu maksatla şifahi telkinatta bulunanlar ve siyasi makale yazanlar ve bu

yolda nutuk söyliyenler beş seneye kadar hapsolunur.

Türk Ceza Kanununun 141. ve 142 nci maddelerinde yazılı olan cürümleri ordu içinde veya ordu

mensupları ve askeri fabrika ve müesseselerdeki müstah

131

demler veya işçiler arasında işliyenlerin cezaları yarıdan aşağı olmamak üzere arttırılır.

B) Bu cürümler, seferberlik zamanında işlenirse ceza, iki misli olarak hükmolunur.

Eğer bu cürümlerin işlenmesi neticesi olarak askeri hizmetlere zarar gelmiş olursa ceza on beş seneden

aşağı olmamak üzere ağır hapistir. Bu zarar ehemiyetli olursa, fiil daha ağır bir cürüm teşkil etmediği takdirde,

müebbetağır hapis cezası hükmolunur.


metinleri: (Madde numaraları: 55, 56, 57, 58, 59)

Madde 55 – (22/5/1930 tarih ve 1632 sayılı Kanunun hükmüdür.)

Seferberlikte vatan aleyhine yapılan cürümlerden Türk Ceza Kanununun 139. maddesiyle 140.

maddesinin 139. maddeye matuf olan hükmü ve 143, 144, 145.maddeleriyle 141. maddesini 139. maddeye matuf

hükmü müstesna olmak üzere vatan aleyhine cürümler kimin tarafından yapılırsa yapılsın hiyaneti harbiye sayılır

ve 56 ıncı maddede hükmü mahfuz kalmak üzere Türk Ceza Kanununda yazılı cezalarla cezalandırılır.

Madde 56– (22/5/1930 tarih ve 1632 Sayılı Kanunun hükmüdür.)

1 – Seferberlikte bir düşman kuvvetine yardım etmek veya Türkiye Cumhuriyeti ve yahut müttefikleri

kuvvetlerine fenalık yapmak niyet ve kastiyle aşağıda yazılan cürümlerden birini işleyenler hiyaneti harbiyeden

(M. 55) dolayı ölüm cezasiyle cezalandırılır.

A) Türk Ceza Kanununun 128, 129, 132, 133, 134, 135, ve 140 ıncı maddelerinde yazılı olan suçlardan

birini yapmak.

B) Silah taşımağa kabiliyeti olan kimseleri düşman tarafına geçirmek veyahut Türkiye ve müttefikleri

harb kuvvetlerine mensup şahısları düşman tarafına gitmeğe teşvik etmek.

C) – Türkiye Cumhuriyeti veya müttefik bir devletin harb kuvvetleri içinde fesat ve isyana sebep olmak.

D) Nöbetçilere ve karakollara mahsus mahrem talimatı ve tenbihleri parolaları veya parola işaretlerini

ifşa etmek.

E) Düşman karşısında haberleri veya hizmete mütaallik tebliğleri tahrif etmek veya doğrusunu yapmada

ihmal etmek.

F) Türkiye veya müttefikleri kıtaatına karşı olan bir teşebbüste düşmana kılavuzluk etmek ve yahut

muharip bulunan Türkiye'ye ve müttefikleri kıtaatına kılavuz iken onları yanlış yola götürmek.

G) Düşman karşısında kıtaatı tehyiç edecek veya yanlış hareketlere ve fiillere sevkeyleyecek tarzda her

hangi askeri veya sair bir işareti vermek ve yahut firara teşvik etmek veya dağılmış olan askerlerin toplanmasına

mani olmak.

H) Bir hizmet emrini kamilen veya kısmen yapılmamış bırakmak ve yahut kendiliğinden değiştirmek.

K) Düşman ordusunda veya donanmasında ve yahut düşman memleketinde bulunan şahıslar ile harbin

idaresine taallük eden hususlara dair sözle yazıyle veyahut sair muhabere vasıtasiyle münasebette bulunmak ve

yahut böyle bir münasebete tavassut etmek.

132

L) Düşman beyanname ve ilanlarını orduda yaymak ve dağıtmak.

M) Kıtaatı iaşe vazifesiyle mükellef iken bu vazifede ihmal etmek.

N) Harb esirlerini serbest bırakmak veya kaçırmak.

P) Muhaberelerde kullanılan işaretleri havi mecmuaları veya hulasasını düşmana iblağ etmek.

R) Deniz ve hava gemilerinin ve tayyarelerin harb aletlerini veya makina ve teçhizatını harb ve imha ve

her ne suretle olursa olsun harb etmek kabiliyetini tenkis ve iptal etmek.

2 – Yukarıda sayılan cürümler hakkında az vahim hallerde fail, müebbeden ve yahut on seneden az

olmamak üzere muvakkaten ağır hapis cezasiyle cezalandırılır.


Birden ziyade şahıslar, hiyaneti harbiyeyi (M.55,56) kararlaştırıpta fiil yapılmamış veya cezayı mucip

teşebbüs derecesine varmamış ise beş seneden az olmamak üzere ağır hapis cezasiyle cezalandırılırlar.


55, 56, 57 nci maddelerde sayılan hiyaneti harbiye fiillerinden birinin tasavvur ve tasmimini mümaneat

mümkün olan bir zamanda doğru bir surette malümat alıpta vaktiyle haber vermekte ihmal edenler suç yapılmış

veya cezayı mucip teşebbüs derecesine gelmişse hem fiil cezası görürler.


Bir hiyaneti harbiye (M. 55, 56) suçunun tasavvur ve tasmimine iştirak eden kimse mercii aidi sair

vasıtalarla haber almadan evvel, fiilin önünü almak mümkün olacak surette haber verirse cezadan kurtulur.


metinleri: (Madde numaraları: 48)


Askeri cürümlerde takip, taarruz olunan kimsenin talep ve şikayetine bağlı değildir.


metinleri: (Madde numaraları: 7, 13, 23, 24, 63, 64, 158, 164, 174)


Bu Kanunda "Seferberlikte" tabiriyle takyit edilen ceza cürümleri (Harb hükümleri) dir ve aşağıdaki hal

ve vakitlerde caridir:

A) Umumi seferberlik müddetince askeri şahıslar hakkında;

B) Kısmi seferberlik ilan olunan mıntakalarda, bunun devamı müddetince askeri şahıslar hakkında;

C) Örfi idare ilan edilen mıntakada bunun devamı müddetince mezkür mıntakada bulunanlar hakkında;

D) Fesat ve isyan halinde veyahut silah kullanılacak askeri bir hareket yapılması halinde, kumanda eden

zabit tarafından harb hükümleri meri olacağı resmen bildirilen askeri kıtalar hakkında bu hallerin devamı

müddetince;

133

E) Bulundukları mahalde en büyük rütbeli kumandan tarafından harb hükümleri mer'i olacağı

kendilerine resmen tebliğ olunan harb esirleri hakkında.


1 – Bu Kanunun tatbikatında (Memur) tabirinden maksat 12 nci maddede yazılı hizmeti ifa ile mükellef

olandır.

2 – Amir makam ve memuriyet itibariyle emretmek salahiyetini haiz kimsedir.

3 – Mafevk tabiri rütbe ve kıdem büyüklüğünü gösterir.


A) Kısa hapis cezası üç türlüdür:

1 – Göz hapsi;

2 – Oda hapsi;

3 – Katıksız hapis;

B) Zabit ve askeri memurlar hakkında:

1 – Dört haftaya kadar göz;

2 – Dört haftaya kadar oda;

C) Efrat hakkında:

1 – Dört haftaya kadar oda;

2 – Üç haftaya kadar katıksız;

Hapis cezaları verilebilir.

D) Disiplin yoluyla askeri lise talebesine kısa hapis cezaları verilemez.


Zabitlerle askeri memurlar;

A) Göz hapsi cezalarında:

1 – Resmi daire ve kışla talimhanelerdeki hizmetin hiç birinden muaf değildir.

2 – Hizmetin hitamından sonra hiç bir yere gidemezler kışlada veya resmi odalarda kalırlar.

3 – Hizmete mütaallik olanlar müstesna olmak üzere hiç bir ziyaret kabul edemezler.

B) Oda hapsi cezalarında:

1 – Cezayı tek başına muayyen bir hapis odasında geçirirler.

2 – Emir vermezler.

3 – Umum hizmetten mahrumdurlar.

C) Kısa hapis cezalarında maaş ve tahsisatı tam olarak verilir.


1 – Kabul edilecek bir özrü olmadan hazarda bakaya olanlarla yoklama kaçağı veya saklılardan

yaşıtlarının veya birlikte muameleye tabi oldukları arkadaşlarının ilk kafilesi sevkolunmuş bulunanlar bir aydan

altı ayakadar hapis cezasile cezalandırılırlar.

Sevkten bir hafta içinde kendiliğinden gelenlerin cezası yarıya indirilir.

2 – Seferberlikte birinci fıkrada yazılı olanlarla ruhsatlılardan sevk gününün bitmesinden itibaren yedi

gün içinde gelenler bir aydan bir seneye, elde edilenler dört aydan iki seneye kadar, yedi günden sonra

üç ay içinde gelenler iki

134

seneden aşağı olmamak üzere, elde edilenler üç seneden aşağı olmamak üzere hapis, üç aydan sonra

kendiliğinden gelenler beş seneden az olmamak üzere ağır hapis, elde edilenler ölüm cezasına mahküm edilirler.

Az vahim hallerde ölüm cezası yerine müebbed veya on seneden aşağı olmamak üzere ağır hapis cezası

ve ölüm cezasından başka yukarı fıkrada yazılı haller için gösterilen cezalar yarıya indirilerek hükmedilebilir.


Seferberlikte muayyen müddet içinde çağırılıp gelmiyen ihtiyat subaylarile ihtiyat askeri memurlardan

yedi gün içinde gelenler üç aydan iki seneye kadar, elde edilenler altı aydan üç seneye kadar, yedi günden sonra

üç ay içinde gelenler veya elde edilenler üç seneden aşağı olmamak üzere hapis, üç aydan sonra kendiliğinden

gelenler beş seneden az olmamak üzere ağır hapis, elde edilenler ölüm cezasıile cezalandırılırlar.

Az vahim hallerde 63 üncü maddenin son fıkrasında yazılı hükümler bu maddede yazılı olan cezalar

hakkında da tatbik olunabilir.


Harb esirleri bir suç işlerlerse rütbelerine göre bu Kanun mucibince cezalandırılırlar.


Disiplin cezaları; aşağıda yazılı olanlara verilir:

A) Askeri şahıslar;

B) Bir harb esnasında bir hizmet veya mukavele ve taahhütle veya her hangi bir sebep ve suretle

muharip Türk ordusu nezdinde bulunan veya orduyu takibeden şahıslar;

C) Harb esirleri.


1 – 164 üncü maddenin B ve C fıkralarında yazılı olan şahıslardan orduyu takip edenler, harb esirleri

hakkında bu Kanunun ikinci kısmının askerler hakkındaki hükümleri tatbik olunur

Maaş kat'ı cezası bunlardan askeri şahısların aldıkları maaş ve yevmiyelere göre hesap edilir.

2 – Asker olmayan şahıslara verilecek cezalar içtimai mevkilerine göre tayin olunur.

3 – Kadınlar hakkında katıksız hapis cezası tatbik olunmaz.




Aşağıdaki hallerde rütbenin geri alınması cezası her halde hükmolunur:

A) 1 – Ağır hapis ve bir seneden ziyade hapis cezasiyle beraber.

2 – Memuriyetten mahrumiyet cezasiyle beraber.

B) Aşağıdaki hallerde rütbenin geri alınması cezası hükmolunabilir:

1 – Bir sene veya daha az hapis cezasiyle beraber.

2 – Mükerreren hapis cezasiyle beraber.

135


1 – Fahişeliği veya iffetsizliği anlaşılmış olan bir kadınla bilerek evlenen veya evlilik bağını devam

ettirmekte veya böyle bir kadını yanında bulundurmakta yahut karı koca gibi her hangi bir kadınla nikahsız

olarak devamlı surette yaşamakta ısrar eden askeri şahısların ordudan ihracına ve bu fiiliaskerlikten çıkmak

maksadile yapmış oldukları sabit olursa tardlarına hükmolu– nur.

2 – Askeri şahıslarla gayri tabii mukarenette bulunan yahut bu fiili kendisine rizasile yaptıran askeri

şahısların tardı mucib olmıyan hallerde ordudanihracına, erbaşlarla onbaşıların rütbelerinin geri alınmasına

hükmolunur.



Madde 63 fıkra bir – (15/6/1942 tarih ve 4257 Sayılı Kanunun hükmüdür.)

Kabul edilecek bir özrü olmadan hazarda bakaya olanlarla yoklama kaçağı veya saklılardan yaşıtlarının

veya birlikte muameleye tabi arkadaşlarının ilk kafilesi sevkolunmuş bulunanlarla ihtiyat erattan çağırılıpta

özürsüz yaşıtlarının veya birlikte muameleye tabi arkadaşlarının sevklerindan sonra bir hafta içinde gelmiyenler

veyahut gelipte kıtalarına iltihak etmeden savuşanlar bir aydan altı aya kadar hapis cezasiyle cezalandırılır.

Yaşıtlarının veya birlikte muameleye tabi arkadaşlarının sevkinden sonra bir hafta içinde kendiliğinden

gelenlerin cezası yarıya indirilir.


Askeri şahısları kaçmağa kışkırtan veya kaçmalarını veya kaçaklığın devamını kolaylaştıran veya

kaçakları ve izinsizleri ve bakayayı ve yoklama kaçaklarını ve ihtiyat zabitlerini bilerek gizleyen ve bilerek

hususi ve resmi hizmete alanlar hazarda üç aydan bir seneye ve tekerrüründe bir seneden üç seneye ve

seferberlikte altı aydan iki seneye kadar hapis ve bu fi'ilin seferberlikte tekerrüründe yedi seneye kadar ağır hapis





Askeri Kanun ve Nizamnamelerde yazılı kaidelere muhalif olarak neferleri hizmetçiliğe veren veya alan

iki aydan az olmamak üzere hapsolunurlar.




3 – Türk Ceza Kanununun 403 üncü maddesinde yazılı şeyleri kullanan veya yanında bulunduran askeri

şahıslar iki aydan altı aya kadar hapsedilir. Tekerrüründe zabitlerle askeri memurların ordudan ihracına ve eğer

bunu askerlikten çıkmak kasdiyle yapmış ise tardına ve gedikli küçük zabitlerin rütbesinin geri alınmasına ve

askeri mektepler talebesi için Askeri Ceza Kanununun 154 üncü maddesinin birinci fıkrasında yazılı hakların

zıyaına hükmolunur.

136

14 – 17/12/1956 tarih ve 6866 sayılı Kanun ile yürürlükten kaldırılmış veya değiştirilmiş olan

hükümlerin metinleri: (Madde numaraları 34, 35)

Madde 34 – (22/5/1930 tarihve 1632 Sayılı Kanunun hükmüdür.

Zabitlerle askeri memurlar hakkında memuriyetten mahrumiyet cezası hükmolunmak icabeden hallerde

bu fer'i cezaya mukabil o kadar müddet açığa çıkarılma hükmolunur. Bu müddet kıdemden ve tekaüt hakkından

indirilir.

Madde 35 bent (A) altbent (3) – (10/4/1944 tarih ve 4542 Sayılı Kanunun hükmüdür.)

Memuriyetten mahrumiyet cezasiyle beraber.



Madde 65 fıkra bir – (22/5/1930 tarih ve 1632 Sayılı Kanunun hükmüdür.)

Tayin olunduğu vazife ve memuriyet emrinin tebliği anından itibaren mazeretsiz 12 ve seferberlikte dört

gün içinde hareket etmeyen veya yol müddeti hariç olarak bu müddetlerin yarısından fazla bir müddet yolda

geçirerek vazife ve memuriyetlerine iltihak etmeyen zabitlerle askeri memurlar üç aya kadarve seferberlikte üç

aydan beş aya kadar hapsolunurlar. Tekerrürü halinde ilk fiil hazarda ise altı ay ve seferberlikte ise sekiz ay ve

her iki fiil seferberlikte ise bir sene hapsolunurlar.

Fıkra iki – (11/12/1935 tarih ve 2862 Sayılı Kanunun hükmüdür.)

Yukarıda hareket ve iltihak için tayin olunan müddetlerin bitmesinden itibaren hazarda altı, seferberlikte

üç gün içinde kıt'asına iltihak etmiyenler hakkında da 66 ncı madde hükümleri tatbik olunur.




(1) – Bu maddede gösterilen fiilleri işleyenler ve bunlara teşebbüs edenler (Milli Müdafaaya hiyanet)

cürmünden dolayı aşağıda yazılı cezalarla cezalandırılırlar:

A) Türk Ceza Kanununun 133 üncü maddesinde ve 136 ncı maddesinin siyasi ve askeri casusluğa dair

üçüncü fıkrasında yazılı cürümleri işleyenlere Türk Ceza Kanununa göre ceza verilir. Bu cürümleri seferberlikte

veyahut Türkiye Cumhuriyetini tehdit eden yakın bir harb tehlikesi mevcut olduğunu gösteren fevkalade

zamanlarda işleyenler veya işlemeğe teşebbüs edenler, 136 ncı maddenin son fıkrasında suçlunun taksirine

müstenit olarak yazılı olan haller hariç olmak üzere ölüm cezası ile cezalandırılır.

B) Doğru olması halinde askeri veya siyasi bir sır teşkil edecek olan evrak ve vesaiki vesair maddeleri

Milli Müdafaaya hiyanet maksadiyle sahte olarak vücude getiren veya bu suretle vücuda getirilmiş olduğunu

bildiği halde bunları ayni maksatla bir başkasına bildiren veya tevdi edenler hakkında onbeş seneden aşağı

olmamak üzere ağır hapis cezası verilir.

137

Fiil seferberlikte veyahut Türkiye Cumhuriyetini tehdit eden yakın bir harb tehlikesi mevcut olduğunu

gösteren fevkalade zamanlarda işlenmiş ise failleri ölüm cezası ile cezalandırılırlar.

C) A ve B bentlerinde yazılı cürümlerden birini veya bazılarını işlemek üzere iki veya daha ziyade

kimseler aralarında ittifak ederlerse bunlardan her biri sekiz seneden on beş seneye kadar ağır hapis cezası ile

cezalandırılır. Fiil seferberlikte veyahut Türkiye Cumhuriyetini tehdit eden yakın bir harb tehlikesi mevcut

olduğunu gösteren fevkalade zamanlarda işlenmiş ise failleri müebbet ağır hapis cezasiyle cezalandırılırlar.

D) A ve B bentlerinde yazılı hiyanet cürümlerini işlemeyi bir kimseden talep veya bu cürümleri işlemek

için hizmetini arz veyahut böyle bir talebi veya arzı kabul edenler hakkında da bu bentlerde yazılı cezalar aynen

verilir. Eğer böyle bir talep veya arz veya kabul yazılı şekilde vukubulmuşsa, bu yazının fail tarafından mücerret

gönderilmiş olmasiyle cürüm tamam olur.

E) A, B bentlerinde yazılı hiyanet cürümlerden birini veya bazılarını işlemek üzere bir teşekkül kuranlar,

tanzim ve sevk ve idare edenler üç senedenaşağı olmamak üzere ağır hapis ve böyle bir teşekküle yalnız iştirak

edenler bir seneden üç seneye kadar ağır hapis cezasiyle cezalandırılırlar.

Fiil seferberlikte veyahut Türkiye Cumhuriyetini tehdit eden yakın bir harb tehlikesi mevcut olduğunu

gösteren fevkalade zamanlarda işlenmiş ise teşekkül kuranlar, tanzim ve sevk ve idare edenler ölüm ve böyle bir

teşekküle iştirak edenler müebbed veya onbeş seneden aşağı olmamak üzere ağır hapis cezasiyle

cezalandırılırlar.

F) C, D, E bentlerinde yazılı hallerde her hangi bir suretle olursa olsun cürmün işlenmesine mani olan

suç ortağı cezadan kurtulur.

G) (1) Türk Ceza Kanununun 127 nci maddesinin üçüncü fıkrasında yazılı olan, milli menfaatler

aleyhine yabancıdan menfaat veya vaad kabul eden vatandaşla bu maksatla para veren veya menfaat temin veya

vaadeden yabancılar bu fıkra hükümlerine göre cezalandırılırlar. Fiil seferberlikte veyahut Türkiye

Cumhuriyetini tehdit eden yakın bir harb tehlikesi mevcut olduğunu gösteren fevkalade zamanlarda işlenmiş ise,

failleri ölüm cezasiyle cezalandırılır.

Eğer para veya menfaat, yazılı bir beyan ile talep veya kabul ve taahhüt edilmiş ise, fail tarafından bu

beyanın mücerret gönderilmiş olmasiyle fiil tamam olur.

Bu bentde yazılı cürümler ancak Milli Müdafaa Vekilinin talebi üzerine takip olunur. Talebin geri

alınması caizdir.

(2) – Az vahim hallerde yukarıki bentte yazılı ölüm cezaları yerine müebbet ağır hapis veya on beş

seneden aşağı olmamak üzere muvakkat ağır hapis cezası verilir.




Askeri şahısların yabancı memleketlerde Türk askeri kıtalarında veya diğer resmi vazifeleri esnasında,

veya esir karargahlarında yaptıkları suçlar Türkiye'de işlenmiş sayılır. Bunlar hakkında yabancı memlekette

hüküm verilmiş olsa bile Milli Müdafaa Vekilinin talebi halinde Türkiye'de tekrar muhakeme olunabilirler.

138

Madde 72 – fıkra bir – (22/5/1930 tarih ve 1632 Sayılı Kanunun hükmüdür.)

63, 64, 65, 66, 67, 68, 69 ve 70 inci maddelerde yazılı olan hapis ve ağır hapis cezalarına mahküm

olanların cezaları emsalleri kadar hizmet gördükten sonra infaz olunabilir.




Askeri adli hakimlere disiplin cezası olarak hapis cezası verilemez.


metinleri: (Madde numaraları: 82, 83, 86, 108, 116, 130,145, 149, 154)


1 – Hizmette yahut hizmete taallük eden işlerde, amire ve mafevka borçlu olduğu hürmette

bulunmayanlar veya resmi tevbihi ihtiram vazifetiyle telakki etmeyen ve buna söz ile itiraz edenler kısa hapis ile


2 – (27/6/1932 tarih ve 2034 Sayılı Kanunun hükmüdür.) Yukarki fıkrada yazılı suçlar silahlı iken veya

toplu efrat karşısında yahut kavli veya fiili tehdit şeklinde yapılmışsa yirmi bir günden aşağı olmamak üzere

katıksız hapis veya üç günden aşağı olmamak üzere hapis cezası verilir.


Hizmete müteallik işlerde amirin sualine karşı doğru söylemeyenler kısa hapis veya üç aya kadar hapis



Kast veya ihmal ile hizmete müteallik emri tamam yapmamak, değiştirmek hududunu aşmamak

suretleriyle itaatsizlik yapanlar kısa hapis ve tekerrüründe altı aya kadar hapis ile cezalandırılırlar.


1 – Maduna hizmetle asla münasebeti olmayan emirler vermek ve bir şey istemek suretleriyle memuriyet

nüfuzunu suistimal eden, madunlardan hediye isteyen, borç alan mafevk iki seneye kadar hapis ve az vahim

hallerde kısa hapis ile cezalandırılır.

2 – Vahim hallerde, suçun tekerrüründe muayyen cezadan başka rütbenin geri alınmasına dahi

hükmolunur.


1 – Madununa sövüp sayan hakaret eden, veya askeri usul ve kaideler ve nizamlar dışında fena

muamelede bulunan mafevk üç aya kadar hapsolunur.

2 – Az vahim hallerde kısa hapis ve efrat hakkında katıksız hapis cezası verilir.

3 – Hakaret maddei mahsusa isnadiyle vuku bulursa mafevk üç seneye kadar hapsolunur.

139


Askeri hizmete mahsus bir şeyi makbul bir sebep olmaksızın kaybeden, kasten tahrip veya terkeden veya

hususi menfaatlarında kullanan bu şeyin kıymetine göre kısa, hapis veya üç seneye kadar hapis veya beş seneye

kadar ağır hapis ile cezalandırılır, ve tahrip veya kaybedilen şey ödetilir.


Maduna nezaret vazifesinde ihmal ve tekasül eden, madunun suçlarını haber vermeyen veya bu fiiller

hakkında kasten kanuni takibatta bulunmayan mafevk kısa hapis ile veya altı aya kadar hapis ile cezalandırılır.


Müsaade almaksızın hayri cemiyetlere girenler bir aya kadar hapsolunur.

Madde 154 bent (2) altbent (a) – (28/6/1938 tarih ve 3514 Sayılı Kanunun hükmüdür.)

Talebe tarafından okunması veya taşınması Genel Kurmay Başkanlığınca menedilmiş olan kitab veya

her türlü matbua vesair yazıları emir hilafında okuduğu veya taşıdığı,




1 – Hakkı ve vazifesi olmadığı halde askeri muamelat teşkilat ve tesisat veyahut tertibata mütaallik işler

hakkında müzakere ve istişare için askeri toplayan veya bu gibi hususlar hakkında birlikte beyanat ve şikayette

bulunmak üzere imza toplayan her kim olursa olsun üç seneye kadar hapsolunur.

2 – Böyle bir toplanmağa bilerek gelen veya beyanat ve şikayetlere iştirak eden altı aya kadar

hapsolunur.



Madde 148 bent (A) – (13/5/1940 tarih ve 3823 Sayılı Kanunun hükmüdür.)

A) Siyasi maksatla toplananlar, siyasi fırkalara girenler, siyasi nümayiş ve iştimalara ve intihabata iştirak

edenler veya her ne suretle olursa olsun bu maksatla şifahi telkinatta bulunanlar ve siyasi makale yazanlar ve bu

yolda nutuk söyleyenler beş seneye kadar hapsolunur.

22 – 14/2/1978 tarih ve E. 1977/130, K. 1978/13 sayılı Anayasa Mahkemesi Kararı ile iptal edelmiş

hükümlerin metinleri: (Madde numaraları: Ek 7)

140

Ek Madde 7 fıkra bir ve iki – (25/5/1972 tarih ve 1590 sayılı Kanunun 2 inci maddesi ile getirilen

ek madde 2 hükmü olup teselsül sebebi ile madde numarası değiştirilmiştir.

Devletin Askeri Kuvvetlerini alenen tahkir ve tezyif edenler T.C.K. nun, 159 uncu maddesi gereğince


Bu maddedeki suçun basın yoliyle işlenmesi halinde ceza arttırılarak verilir.



Madde 32 bent (A) alt bent (1) – (22/5/1930 tarih ve 1632 Sayılı Kanunun hükmüdür.)

1 – Bir seneden ziyade hapis veya bir seneden ziyade memuriyetten mahrumiyet cezalarından biriyle

mahkümiyet halinde;

Madde 35 bent (A) altbent (1) – (22/5/1930 tarih ve 1632 sayılı Kanunun hükmüdür.)

1– Ağır hapis ve bir seneden ziyade hapis cezasiyle beraber;

24 – 14.6.1989 tarih ve 3574 sayılı Kanun ile yürürlükten kaldırılmış veya değiştirilmiş olan hükümlerin

metinleri: (Madde numaraları: 29, 38, 66, 67, 70)

Madde 29 fıkra bir bent (C) alt bent (2) – (22.5.1930 tarihli ve 1632 sayılı Kanunun hükmüdür.)

Yeni baştan askerlik

Madde 38 – (22.5.1930 tarihli ve 1632 sayılı Kanunun hükmüdür.)

1 – Yeni baştan askerlik cezası cürümün işlendiği zamana kadar geçen hizmet müddetinin sayılmaması

ve rütbenin geri alınmasıdır. Bu ceza, kanunda yazılı yerlerde ve yalnız muvazzaflar hakkında hükmolunur.

2 – Muvazzaflığı bitirmiyenlerden yeni baştan askerlik cezasiyle mahküm olanlar hem duhullerinden,

sayılmayan müddet kadar fazla hizmet ederler. Muvazzaflığı bitirdiği halde görülen lüzum üzerine terhis

olunmayanlardan işbu cezaya mahküm olanların yalnız muvazzaflığı bitirdikten cürümü yaptıkları tarihe kadar

geçen hizmet müddetleri sayılmaz. Ve bunlar hem duhullerinden o kadar fazla hizmet ederler.

3 – Yeni baştan askerlik mahkümiyeti askerlik çağını çoğaltmaz.

Madde 66 – (22.5.1930 tarihli ve 1632 sayılı Kanunun hükmüdür.)

1– Aşağıda yazılı askeri şahıslar altı aydan üç seneye kadar hapsolunur ve yeniden asker edilir:

140-1

A) (29.1.1936 tarihli ve 2908 sayılı Kanunun hükmüdür.) Suçlu silâh, mühimmat ve bunların teçhizat

veya nakil vasıtalarından ve hayvanlardan birini veya ordu hizmetlerine tahsis edilen her hangi bir şeyi

beraberinde götürmüşse;

B) Suçlu hizmet yaparken kaçmış ise;

C) Suçlu mükerrir ise;

3 - Seferberlikte bu maddede yazılı olan mehiller yarısına indirilir.

Madde 67 fıkra bir – (22.5.1930 tarihli ve 1632 sayılı Kanunun hükmüdür.)

– Aşağıda yazılı askeri şahıslar, yabancı memlekete kaçmış sayılarak iki seneden beş seneye kadar

hapsolunurlar ve yeniden asker edilirler;

Madde 70 fıkra altı – (22.5.1930 tarihli ve 1632 sayılı Kanunun hükmüdür.)

Yukarıdaki kaçaklara yeni baştan askerlik cezası da verilir.


metinleri : (Madde Numarası : 63)

Madde 63, fıkra (1), bent (A) - (30/4/1945 tarih ve 4726 sayılı Kanunun hükmüdür.)

Kabul edilecek bir özrü olmadan barışta bakayalarla yoklama kaçağı veya saklılardan yaşıtlarının veya

birlikte işleme bağlı arkadaşlarının ilk kafilesi yollanmış bulunan ve ihtiyat erbaştan ve erden çağrılıp ta özürsüz

yaşıtlarının yollanmalarından başlıyarak yedi gün içinde gelenler bir aya kadar yakalananlar üç aya kadar, yedi

günden sonra üç ay içinde gelenler üç aydan bir yıla kadar yakalananlar dört aydan bir buçuk yıla kadar üç

yıldan sonra gelenler dört aydan iki yıla kadar yakalananlar altı aydan üç yıla kadar hapis.


metinleri. (Madde numaraları : 3, 23, 24, 29, 30, 31, 32, 33, 34, 35, 36, 37, 39, 47, 53, 67, 68, 71, 76, 77, 81, 85,

87, 88, 89, 115, 130, 131, 132, 134, 143, 148, 152, 153, 154, 165, 166, 171 inci maddeye bağlı cetvel, 172, 185.)


Askeri şahıslar müşürden zabit vekiline kadar subaylar ile başgedikliden ere kadar erbaş ve er ve

bilümum askeri memurlar askeri adli hakimler ve müstahdemler ve askeri talebedir.

Madde 23, fıkra (B) ve (D) – (15/6/1942 tarih ve 4257 sayılı Kanunun hükmüdür.)

B) Subay ve askeri memurlar hakkında :

1 - Dört haftaya kadar göz hapsi;

2 - Dört haftaya kadar oda hapsi.

D) Disiplin yoluyla askeri lise talebesine kısa hapis cezaları verilemez.


Subaylarla askeri memurlar:

A) Göz hapis cezalarında:

1 - Resmi daire ve kışla ve talimhanelerdeki hizmetin hiç birinden muaf değildir;

2 - Hizmetin hitamından sonra hiç bir yere gidemezler. Kışlada veya resmi odalarda kalırlar;

3 - Hizmete mütaallik olanlar müstesna olmak üzere hiç bir ziyaret kabul edemezler.

B) Oda hapis cezalarında :

1 - Cezayı tek başına muayyen bir hapis odasında geçirirler.

2 - Emir veremezler.

3 - Umumi hizmetten mahrumdurlar.

140-2

Madde 29 – (22/5/1930 Tarih ve 1632 sayılı Kanunun hükmüdür.)

Fer'i cezalar :

Madde 29 – Askeri şahıslar hakkında hükmolunacak "fer'i askeri" cezalar şunlardır.

A : Subaylar hakkında :

1 - Tart

2 - İhraç

B : Gedikli küçük zabitler hakkında :

1 - Tart

2 - Rütbenin geri alınması

C : Diğer erbaş ve er hakkında:

1 - Rütbenin geri alınması

2 - (Mülga : 14.6.1989 - 3574/4 md.)


Tart cezasının ne vakit lazım ve ne vakit caiz olduğu:

A) Aşağıda yazılı hallerde tard cezası her halde hükmolunur.

Verilen kararda tasrih edilmemiş olsa bile bu haller tardı müstelzimdir.

1 - Ceza kanunları mucibince ölüm veya ağır hapis cezalarına;

2 - Hırsızlık, emniyeti suiistimal, sahtekarlık, dolandırıcılık, yalan yere şahidlik, yalan yere yemin,

cürüm tasnii, iftira, irtikab, irtişa ve ihtilas suçlarından birile altı ay veya daha fazla hapis cezasına;

3 - Yabancı memlekete kaçmak suçundan hapis cezasına mahkümiyet halinde;

4 - Adli amirler tarafından Askeri Muhakeme Usulü Kanununun 216 ncı maddesinin 3 üncü fıkrasının

tatbikı halinde.

B) Aşağıda gösterilen hallerde tart cezası hükmolunabilir:

1 - Beş seneden fazla hapis cezası;

2 - En az haddi bir seneden aşağı olmıyan hapis cezalarını mucib suçlarla birden fazla mahkümiyet

halinde.


Tart cezasının mahiyeti ve neticeleri :

Madde 31 – Tart cezası ayrıca bir hükme hacet kalmaksızın aşağıdaki neticeleri mucip olur:

A : Askeri rütbe ve unvan ve memuriyetlerin ve hizmet esnasında kazanılmış olan tekaüt ve sair hakların

kaybedilmesini; (1)

B : Nişan ve madalyaların geri alınmasını;

C : Diploma ve şahadetnamelerin geri alınmasını;

D : Orduya subay, memur, gedikli olarak tekrar kabul olunmamağı;

——————————

(1) Anayasa Mahkemesi bu bendin iptali için açılan davada verdiği 28/6/1966 tarih ve E.1963/132, K.1966/29 sayılı

kararda, 8/6/1949 tarih ve 5434 sayılı Kanunun 92.maddesinde emeklilik haklarının düşmesi sebeplerinin yeniden

düzenlenmiş olduğu gerekçesi ile bu bendin zımmen mülga duruma düştüğü sonucuna varmıştır. (Bakınız : 27/6/1967

tarih ve 12632 sayılı Resmi Gazete)

140-3


İhraç cezasının ne vakit lazım ve ne vakit caiz olduğu:

Madde 32 – A : Aşağıdaki hallerde ihraç cezası her halde hükmolunur: (1)

1. (Değişik: 9/7/1982 - 2693/1 md.) Taksirli suçlar hariç olmak üzere, bir seneden fazla hapis veya bir

seneden fazla memuriyetten mahrumiyet cezalarından biriyle mahkümiyet halinde;

2 - 30 uncu maddenin (A) fıkrasının 2 numarasında yazılı suçlardan biriyle altı ay ve daha aşağı hapis

cezasına mahkümiyet halinde;

B : Aşağıdaki halde ihraç cezası hükmolunabilir :

Bir seneden az hapis cezasiyle beraber.


İhraç cezası ayrıca bir hükme hacet olmaksızın aşağıdaki neticeleri mucip olur.

A : Askeri rütbe; unvan ve memuriyetlerin geri alınmasını (Tekaüt hakkı mahfuzdur);

B : Orduya subay ve memur olarak tekrar kabul olunmamağı;


Memuriyetten mahrumiyet cezasının askeri şahıslar hakkında tatbiki :

Subaylarla askeri memurlar, astsubaylar, uzman erbaşlar, jandarma uzatmalı er, onbaşı ve çavuşlar

hakkında bir sene ve daha az memuriyetten mahrumiyet cezası hükmolunmak icabeden ahvalde, bu fer'i cezaya

mukabil o kadar müddet açığa çıkarılmalarına hükmolunur. Bu müddet kıdemden ve tekaüt hakkından indirilir.

Diğer erbaş ve er hakkında memuriyetten mahrumiyet cezası ancak terhislerinden sonra infaz olunur.

Bir seneden fazla memuriyetten mahrumiyet cezasına mahkümiyet halinde jandarma uzatmalı erlerinin

kayıtları silinir.


Rütbenin geri alınması cezasının ne vakit lazım ve ne vakit caiz olduğu :

A) Aşağıdaki hallerde rütbenin geri alınması cezası her halde hükmolunur: (1)

1. (Değişik : 9/7/1982 - 2693/2 md.) Taksirli suçlar hariç olmak üzere bir seneden fazla hapis veya ağır

hapis cezasıyla beraber;

2. Hırsızlık, emniyeti suiistimal, sahtekarlık, dolandırıcılık, yalan yere şahitlik ve yalan yere yemin,

cürüm tasnii, iftira, irtikap, irtişa, ihtilas suçlarından biriyle altı aydan aşağı hapis cezalariyle beraber;

3. (Değişik : 17/12/1956 - 6866/1 md.) Bir seneden ziyade memuriyetten mahrumiyet cezasiyle beraber.

B) Aşağıdaki hallerde rütbenin geri alınması cezası hükmolunabilir :

1 - Bir sene veya daha az hapis cezasiyle beraber;

2 - Mükerrer hapis cezasiyle beraber.


Rütbenin geri alınması cezası; mahkümun neferliğe indirilmesinin ve kazanmış olduğu hakların başka

bir hükme ihtiyaç kalmaksızın kaybolmasını mucip olur. Tekaüt hakkı başka bir suretle düşmemiş ise

mahfuzdur.

——————————

(1) Bu maddenin uygulanması ile ilgili olarak 9/7/1982 tarih ve 2693 sayılı Kanunun geçici maddesine bakınız.

140-4


Muvazzaf ve yedek subaylarla erbaşa ve ere umumi mahkemelerden verilen cezalar için 29 uncudan 36

ncı maddeye kadar olan maddelerin hükümlerine göre hükmolunmak lazım gelen askeri fer'i cezalar ayrıca

askeri mahkemenin hükmüne hacet kalmaksızın ciheti askeriyece tatbik olunur.


Askerler hakkındaki cezaların hangi hapishanelerde infaz olunacağı:

1) Askeri şahıslar hakkında hükmedilen aşağıda yazılı cezalar askeri hapishanelerde infaz olunur:

a - Subaylarla askeri memurlar hakkındaki tard ve ihracı mucib olmayan ceza hükümleri,

b - Askeri okurların mekteblerinden kayıdlarının silinmesini icab ettirmeyen ceza hükümleri,

c - Erbaşın ve erin askere girdikten sonra işledikleri suçlardan dolayı (6) ay veya daha az ceza

hükümleri,

d - Her hangi bir mahkeme veya makam veya heyet tarafından verilmiş ve kat'ileşmiş para cezalarından

çevrilme altı ay ve daha az ceza hükümleri.

2) Resmi bir kıyafet taşıyan rütbeli veya rütbesiz askeri şahıslar hakkında her hangi bir makam veya

mahkeme tarafından verilen tevkif müzekkereleri askeri tevkifhanelerde infaz olunur.

3) Aşağıda yazılı kat'ileşmiş cezalar umumi ceza evlerinde infaz olunur:

a - Subaylar, askeri memurlar hakkındaki tard veya ihracı mucib olan ceza hükümleri,

b - Mekteblerinden kayıdları silinen askeri okurlar hakkındaki ceza hükümleri,

c - Erbaş ve er hakkında (6) aydan yukarı olan ceza hükümleri,

d - Yoklama kaçağı, saklı, bakaya suçları hakkındaki ceza hükümleri,

e - Siviller hakkında askeri mahkemelerden verilen ceza hükümleri.

4) Askeri şahıslar hakkındaki cezalar umumi ceza evlerinde çektirilirken üzerlerinden askerlik

alametleri kaldırılır.Cezaları biten erbaşın ve erin geri kalan askerlik hizmetleri tamamlattırılmak üzere ciheti

askeriyeye teslim olunur.

Madde 47, bent (A) – (13/5/1940 tarih ve 3823 sayılı Kanunun hükmüdür.)

A) Askeri mahkemelerden Askeri Ceza Kanununun üçüncü babının üçüncü ve dördüncü fasıllarile 84

üncü maddesi hariç olmak üzere beşinci ve 130 uncu maddesi hariç olmak üzere sekizinci fasıllarında yazılı

suçlardan dolayı verilen cezalar tecil edilemez. Ancak fiili işlediği zaman 18 yaşını doldurmamış çocuklarla

hüküm zamanında 70 yaşına girmiş olanların mahküm oldukları bir seneden az hapis cezaları tecil olunabilir.


Meşruten tahliye:

Madde 53 – 1 - Türk Ceza Kanununun 16 ve 17 nci madeleri hükümlerine tevfikan askeri mahkemeler

tarafından mahküm olan askeri şahıslar hakkında meşruten tahliye kararı verilebilir.

2 - Gerek askeri ve gerek umumi mahkemelerden şartla tahliye kararı alanların tamamlanacak askeri

mükellefiyetleri varsa tahliyelerinde tamamlattırılır.

3 - Şartla tahliye kararı alanlar askeri mükellefiyetlerini ifa ederken sureti mahsusada takayyüt altında

bulundurulur. Mahküm kati surette tahliyeye kadar şahsi hürriyeti tahdit eden mücazatı mucip bir cürüm işlerse

veya mecbur olduğu şartları ifa etmezse (kolordu kumandanının emriyle) (1) şartla tahliye kararı geri alınır. Bu

halde mahküm gerek birinci mahkümiyetin ve gerek yeni cürmün icabettiği bütün cezaları çekmek üzere hemen

hapishaneye gönderilir. Şu kadar ki şartla tahliye kararı geri alınıncaya kadar vakı olan hizmeti askerlik

hizmetinden sayılır.

——————————

(1) Parantez içindeki deyim, Anayasa mahkemesinin 21/12/1965 tarih ve E. 1963/86, K. 1965/63 sayılı kararı ile iptal

edilmiştir.

140-5


(Değişik Birinci Fıkra : 14.6.1985 - 3574/3 md.) Aşağıda yazılı askeri şahıslar, yabancı memlekete

kaçmış sayılarak üç yıldan beş yıla kadar hapsolunurlar.

A) İzinsiz vatan hudutlarından dışarı çıkan askeri şahıslar gaybubetleri gününden üç gün sonra;

B) Esaret hali bittikten sonra kasten veya ihmal ile bir kıtaya veya bir askeri makama hemen müracaat

etmeyenler;

C) Vatan hudutları dışarısında bir gemiden, bir tayyareden ayrı düşüp te bir Türk harb gemisine veya en

yakın Türkiye Konsolosluğuna veya müttefik bir hükümet makamlarına kasten veya ihmal ile müracaat

etmeyenler;

2 – Seferberlikte (A) fıkrasındaki mehil bir güne iner.

3 – Aşağıda yazılı hallerde yabancı memlekete firar cezası beş seneden az olmamak üzere on seneye

kadar arttırılır :

A) (Değişik : 22/12/1934 - 2632/2 md.; Mülga : 11/12/1935 - 2862/14 md.; Yeniden Yürürlük :

29/1/1936 - 2908/1 md.) Suçlu, silah, mühimmat ve bunların teçhizat veya nakil vasıtalarından ve hayvanlardan

birini veya ordu hizmetlerine tahsis edilen her hangi bir şeyi beraberinde götürmüş ise;

B) Suçlu hizmet yaparken kaçmış ise,

C) Mükerrir ise,

D) Suçlu seferberlikte kaçmış ise;

4 – Üçüncü fıkrada yazılı suçlu zabit ve askeri memur ise cezanın azami haddi verilir.


Mehil içinde yakalananların veya kendiliğinden gelenlerin cezaları:

Madde 68 – 66, 67 maddelerde yazılı olan mehiller içinde yakalanan askeri şahıslar üç aya kadar hapis

ve kendiliğinden gelenler kısa hapis cezasiyle cezalandırılırlar. (1)


Küçük zabitlerin rütbelerinin geri alınması

Madde 71 – Firar cürümlerinden ceza gören küçük zabitlerin rütbelerinin geri

alınmasına hükmolunur.


Mahpus ve mevkuflardan kaçanların cezası:

Mahpuslardan nöbetçiye veya muhafazasına memur olanları kandırarak veya dalgınlığından yahut

yerinde bulunmamasından istifade ederek kaçanlara geri kalan mahkümiyetilerinin yarısı nispetinde ceza verilir.

Herhalde bu ceza bir aydan aşağı olamaz.

Bu suretle kaçan mevkuflar da altı aya kadar hapisle cezalandırılır.


Göz hapislerinde ceza mevkilerini terkedenlerin cezası:

Madde 77 – Göz hapsi cezasını çekmekte iken salahiyetli olanlardan müsaade almaksızın ceza mevkiini

terkeden veya ziyaret kabul eden subaylar ve askeri memurlar bir aya kadar hapsolunur.

(Ek : 27/6/1932 - 2034/2 md.) Oda hapsini çekmekte iken ceza mevkiini terkeden subaylarla askeri

memurlar hakkında da aynı ceza tatbik olunur.

——————————

(1) Bakınız: Anayasa Mahkemesinin 28/6/1966 tarih ve E. 1963/132, K. 1966/29 sayılı kararı (27/6/1967 tarih ve 12632

sayılı Resmi Gazete)

140-6

Madde 81 fıkra iki – (11/12/1935 tarihli ve 2862 sayılı Kanunun hükmüdür.)

2 - Yukarıki birinci fıkrada yazılı cezalar suçluların şerikleri hakkında da tatbik olunur. Az vahim

hallerde bu maddede yazılı cezalar beş seneye kadar hapis cezasına indirilerek hükmedilebilir.

Madde 85 fıkra bir – (22/5/1930 tarihli ve 1632 sayılı Kanunun hükmüdür.)

Bir amire veya mafevka hakaret eden bir seneye kadar hapis cezasiyle; hakaret hizmet esnasında yahut

hizmete mütaallik bir muameleden dolayı vukubulursa altı aydan üç seneye kadar hapis cezasiyle cezalandırılır.


Hizmete mütaallik emri hiç yapmayan, itaattan fiilen veya söz ile imtina eden veya emir tekrar edildiği

halde itaat etmemekte ısrar edenler iki seneye kadar hapis cezası ile cezalandırılırlar.

Madde 88 – (22/5/1930 tarihli ve 1632 sayılı Kanunun hükmüdür.)

87 nci maddede yazılı itaatsizlik suçlarını toplu asker karşısında yahut silah başı emrine karşı veya

silahlı iken veya hizmetten kısmen veya tamamen sıyrılmak kastiyle yapanlar üç aydan beş seneye kadar hapis,

seferberlikte beş seneye kadar ağır hapis ve düşman karşısında on seneden aşağı olmamak üzere ağır hapis



İtaatsizlik yüzünden, isteyerek istemeyerek, büyük bir zarar husule getiren, bir insanın hayatını tehlikeye

koyan, başkasının malına ve mülküne zarar veren veyahut memleketin emniyetini veya kıtaatın muharebeye

ihzarının veya talim ve terbiyesinin mükemmeliyetini ihlal edenler on beş seneye kadar hapis veya on seneye

kadar ağır hapis, seferberlikte on beş seneye kadar veyahut müebbet ağır hapis ile cezalandırılır.

Sair hallerde memuriyetinin nüfuzunu suiistimal edenlerin cezası


Yukarıki maddelerde yazılanlardan başka hallerde memuriyetinin nüfuzunu suistimal edenler bir seneye

kadar hapsolunurlar.


Madde 130 – Askeri hizmete mahsus bir şeyi makbul bir sebep olmaksızın kaybeden, kasten tahrip veya

terkeden veya hususi menfaatlarında kullanan bu şeyin kıymetine göre kısa hapis veya üç seneye kadar hapis

veya beş seneye kadar ağır hapis ile cezalandırılır ve tahrip veya kaybedilen şey ödetilir. (1)

——————————

(1) 28/6/1986 tarih ve E. 1963/132, K. 1966/29 sayılı Anayasa Mahkemesi Kararında da belirtildiği üzere, (R. G.

27/6/1967 - 12632) 16/6/1964 tarih ve 477 sayılı Kanunun 52 nci maddesi; hizmete ait ve değeri onbeşbin lirayı

geçmeyen eşyanın özürsüz kaybına ve hasar olmasına sebep olanlara verilecek cezayı yeniden hüküm altına almış olup,

aynı Kanunun 64 üncü maddesi de Askeri Ceza Kanununun 477 sayılı Kanuna aykırı hükümlerini, disiplin

mahkemelerinin fiilen göreve başladığı tarihten itibaren yürürlükten kaldırmış ise de; değeri onbeşbin liradan çok olan

eşya ile kasten tahrip ve hususi menfaatlerde kullanma gibi hususlar sözkonusu 52 nci madde dışında kaldığından bu

madde metni aynen alınmıştır.

140-7

Madde 131 fıkra bir, paragraf iki – (11/12/1935 tarihli ve 2862 sayılı Kanunun hükmüdür.)

Az vahim hallerde üç seneye kadar hapis cezası hükmolunabilir.

Mafevkının, arkadaşının, madununun bir şeyini çalanlar :


Bir mafevkın, bir arkadaşının, bir madunun veya misafir verildiği bir hane sahibinin veya

mensuplarından birinin bir şeyini çalan beş seneye kadar hapsolunur.

Madde 134 fıkra iki – (22/5/1930 tarihli ve 1632 sayılı Kanunun hükmüdür.)

2. Az vahim hallerde üç aya kadar hapsolunur.

Mukavelename hilâfında eşya ve taahhüdat kabul edenler :


1. Mukavelenameye raptedilmiş olan mekulat ve melbusat ve teçhizat ve sair askeri eşyayı ve her nevi

inşaatı mukavelename ve nümunelerine ve şartnamelerine gayrı muvafık olarak kabul eden veya ettiren üç

seneye kadar hapsolunur.

2. Kabul edilen veya ettirilen eşya, silah ve cephane veya hayvan veya herhangi bir harb vasıtası ise ceza

arttırılır. (M. 50)

3. Cürüm sebebiyle bir menfaat temin edildiği veya edilmek istenildiği surette birinci fıkradaki halde

ceza arttırılır ve ikinci fıkradaki halde muvakkat ağır hapis cezası verilir.

Siyasi maksatlarla toplananlar, siyasi fırkalara girenler, siyasi makale yazan ve nutuk söyliyenler ve

Türk Ceza Kanununun 141, 142 nci maddelerinde yazılı suçları ordu içinde veya ordu mensupları arasında

işleyenler :


A) (Değişik : 6/2/1973 - 1656/1 md.) 1. Siyasi bir partiye üye olmak için müracaat eden veya herhangi

bir suretle siyasi partilere girenler,

2. Siyasi amaçla toplantı yapan veya aynı amaçla siyasi gösterilere katılanlar,

3. Siyasi amaçla nutuk söyleyen, demeç veren, yazı yazan veya telkinde bulunanlar,

4. Siyasi toplantılara resmi veya sivil kıyafetle katılanlar,

5. Herhangi bir sebeple yalnız veya toplu olarak siyasi mahiyette beyanname hazırlayan, hazırlanmış

beyannameyi imzalayan, imzalatan veya yayın organlarına ulaştıran veya dağıtanlar.

Fiil daha ağır bir cezayı gerektirmediği takdirde ;

Bir aydan beş yıla kadar hapis cezası ile cezalandırılır.

B) Türk Ceza Kanununun 141 ve 142 nci maddelerinde yazılı olan cürümleri ordu içinde veya ordu

mensupları ve askeri fabrika ve müesseselerdeki müstahdemler veya işçiler arasında işleyenlerin cezaları yarıdan

aşağı olmamak üzere artırılır.

Bu cürümler seferberlik zamanında işlenirse ceza, iki misli olarak hükmolunur.

Eğer bu cürümlerin işlenmesi neticesi olarak askeri hizmetlere zarar gelmiş olursa ceza onbeş seneden

aşağı olmamak üzere ağır hapistir. Bu zarar ehemmiyetli olursa fiil daha ağır bir cürüm teşkil etmediği takdirde,

müebbet ağır hapis cezası hükmolunur.

140-8


1. Irza ve iffete tecavüz eden askeri şahıslar hakkında Türk Ceza Kanununun sekizinci babında yazılı

cezalar tatbik olunur.

2. Birinci fıkrada yazılı fiiller emirleri altında bulunanlara karşı yapılırsa kanunen muayyen olan ceza,

Türk Ceza Kanununun 417 nci maddesi mucibince yarıya kadar arttırılır.

İffetsiz bir kadınla evlenen veya böyle bir kadını tutanlar :


1. Fahişeliği veya iffetsizliği anlaşılmış olan bir kadınla bilerek evlenen veya evlilik bağını devam

ettirmekte veya böyle bir kadını yanında bulundurmakta veyahut karı koca gibi herhangi bir kadınla nikahsız

olarak devamlı surette yaşamakta israr eden askeri şahısların ordudan ihracına ve bu fiili askerlikten çıkmak

maksadiyle yapmış oldukları sabit olursa tartlarına hükmolunur.

İhraç cezasını müstelzim olan hallerde erbaşlarla onbaşılar hakkında rütbenin geri alınmasına

hükmolunur.

2. Askeri şahıslarla gayritabii mukarenette bulunan yahut bu fiili kendisine rızasiyle yaptıran askeri

şahısların tardı mucip olmıyan hallerde ordudan ihracına, erbaşlarla onbaşıların rütbelerinin geri alınmasına

hükmolunur.


1) Sahtekarlık, hırsızlık, emniyeti suistimal, dolandırıcılık, yalan yere yemin, yalan yere şahidlik, iftira,

dilencilik ve umumi adab ve nizama ve vatan aleyhine cürümlerden biri ile bir aydan fazla hapis veya ağır hapis

yahud hukuku ammeden mahrumiyet cezalarına mahküm olan askeri talebenin talebelik sıfatile iktisab ettikleri

her türlü hukukun ve muvazzaf hizmetten başka yedek subay ve gedikli erbaş olmak ve askeri hizmet ve

memuriyetlere ve mekteblere girmek hakkının ziyaına hükmolunur.

2) a - (Mülga : 16/6/1964 - 477/61 md. delaletiyle 64 md. ile)

b- Gayri tabii mukarenette bulunduğu veya bu fiili rızasile kendisine yaptırdığı,

Okulların salahiyetli heyetleri tarafından yapılacak tahkikatla sabit olan askeri talebenin kaydi terkin

edilmekle beraber muvazzaf hizmetten başka askeri hizmet ve memuriyetlere ve askeri mekteblere girmek

hukukundan mahrum edilmelerine karar verilebilir. Bu karar aleyhine en büyük adli amir nezdinde on beş gün

içinde itiraz olunabilir.

Âmiri adli kararı tasdik veya askeri mahkemeye tevdi eder. Tasdik kararı kat’idir.

140-9


A: Subaylar ve askeri memurlar hakkında :

1. Tevbihler :

I – Tevbih.

II – Şiddetli tevbih.

2. Maaş kat'ı: Cezaya uğrayanın zamlariyle beraber bir aylık maaşının dörtte birine kadar kesilmesi.

3. Göz hapsi: 4 haftaya kadar.

4 – Oda hapsi: 4 haftaya kadar.

B: Küçük zabitler (Gedikliler dahil) hakkında.

I – Tevbih.

1. Tevbihler:

II – Şiddetli tevbih.

2. Hafif disiplin cezaları :

I – Sıra harici hizmetler,

II – İzinsizlik (dört haftaya kadar),

3. Hapis cezaları :

I – Oda hapsi, dört haftaya kadar;

II – Katıksız hapis, üç haftaya kadar.

C: Onbaşılar ve erler hakkında :

1. Hafif disiplin cezaları :

I – Tevbihler.

II – Fazla hizmetler.

III – İzinsizlik, dört haftaya kadar.

2. Hapis cezaları :

I – Oda hapsi; dört haftaya kadar;

II – Katıksız hapis; üç haftaya kadar.

Madde 166 fıkra (B) – (22/5/1930 tarihli ve 1632 sayılı Kanunun hükmüdür.)

B: Maaş kat'ı tam kuruş üzerine yapılır. On kuruştan aşağı olmaz. Hapis cezaları tam gün üzerine yapılır;

bir günden aşağı hapis olmaz.

Kıta kumandanlarına vekâlet edenlerin salâhiyeti :


Bir kıtaya kumanda edenler, vekil dahi olsalar o kıta kumandanlığına mahsus olarak kadroda gösterilen

rütbenin ceza salahiyetini haizdir.

Tevbih ve izinsizlik ve hapis cezalarının infazı sureti :


Madde 185 – Tevbih şöyle icra edilir.

1 - Tevbih : Subaylar ve küçük zabitler hakkında müşahit huzurunda olmayarak veyahut bir mafevk

hazır olarak kendilerine tebliğ edilmekle.

2 - Şiddetli tevbih.

A : Subaylar hakkında rütbelerinden yukarı subaylar huzurunda kendisine tebliğ edilmekle.

B : Küçük zabitler ve onbaşılar hakkında, rütbelerinden yukarı küçük zabitler huzurunda kendisine tebliğ

edilmekle.

C : Erler hakkında şiddetli tevbihler :

Kıtasından en az üç kişi huzurunda kendisine tebliğ edilmekle olur.

3 - Sıra harici hizmetler :

Ceza olarak talim, ceza nöbeti, ceza olarak fazla hizmetlerdir.

4 - İzinsizlik cezalarında cezalılar hizmete sevkolunabilirlerse de dışarıya çıkamazlar.

5 - Sair hapis cezaları askeri mahkemelerin hükmettiği hapis cezaları gibi infaz olunur.

140-10

171 İNCİ MADDEYE MERBUT CETVEL – (22/5/1930 tarihli ve 1632 sayılı Kanunun hükmüdür.)

Disiplin Oda haps i

amirinin Şiddetli Maaş Katıksız

rütbeleri Tevbih Tevbih kat'ı İzinsizlik Sıra Harici hizmet Göz hapsi Subay Erat hapis

Onbaşılar ” ” — Bir gün müfrez Müfrez bulundukları — — — —

bulundukları surette surette bir defa

Küçük zabitler ” ” — İki güne kadar müfrez Müfrez bulundukları — — Müfrez bu- —

(Erbaşlar) bulundukları surette surette iki defa lundukları

surette bir

gün

Asteğmen, Teğmen, ” ” — Üç güne kadar Üç defaya kadar — — Müfrez bu- —

Üsteğmen lundukları

surette üç

gün

Yüzbaşı ” ” — Yedi güne kadar Lüzumu kadar İki güne İki güne Yedi güne Üç güne

kadar kadar kadar kadar

Binbaşı ” ” Maaşın Ondört güne kadar — Yedi güne Dört güne On dört Beş güne

1/10 kadar kadar kadar güne kadar kadar

Yarbay ve Albay ” ” Maaşın Yirmibir güne kadar — On dört Yedi güne Yirmi bir Yedi güne

1/8 kadar güne kadar kadar güne kadar kadar

Tuğgeneral ” ” Maaşın Yirmisekiz güne — Yirmi bir On dört Yirmi sekiz On dört

Tümgeneral 1/4 kadar kadar güne kadar güne kadar güne kadar güne kadar

Korgeneral

Orgeneral ” ” Maaşın Yirmisekiz güne — Yirmi sekiz Yirmi sekiz Yirmi sekizYirmi bir

Mareşal 1/4 kadar kadar güne kadar güne kadar güne kadar güne kadar

1 – Asteğmen, Teğmen ve Üsteğmenler yalnız erbaşa ve ere ceza vermek salahiyetini haizdirler.

2 – Yüzbaşıdan itibaren bütün amirler, bütün madunlarına yukardaki cezaları vermeğe salahiyetlidirler. Yalnız; Albaylar Yarbaylara, Tuğg. ve Tümgeneraller Albaylar'a, Mareşal,

Orgenaraller, Korgenerallere ve Milli Müdafaa Vekili; Tuğg. ve Tümgenerallere ve daha yüksek rütbelilere ancak tevbih cezası verirler.

3 – Sıra harici hizmet, yalnız erbaşa ve ere verilir.

4 – İzinsizlik yalnız askeri mektepler talebesi ile erbaşa ve ere verilir.

140-11


hükümlerin metinleri. (Madde numaraları: 91, 101, Ek 4.)

Madde 91 fıkra (3) ve (4) – (25/2/1930 tarihli ve 1632 sayılı Kanun hükmüdür.)

3. Taarruz veya taarruza teşebbüs, seferberlikte yapılmışsa suçlu ölüm, az vahim hallerde yahut suç

seferberlikte hizmet dışında yapılmışsa suçlu on beş seneden az olmamak üzere ağır hapis veya hapis cezasiyle

cezalandırılır.

4. Taarruz, amirin veya mafevkın vücudunda tahribatı mucip olmuşsa, suçluya on beş seneden az

olmamak üzere ağır hapis, eğer ölümü mucip olmuşsa, ölüm, az vahim hallerde müebbeden ağır hapis cezası

verilir.

Madde 101 fıkra (1) – (25/2/1930 tarihli ve 1632 sayılı Kanun hükmüdür.)

1. Askeri isyanın (M. 100) reisi veya mürettibi veya ön ayak olanları ile asilerden amire ve mafevka

zorla müessir fiillerde bulunanlar mün-feriden yaptıkları suç ölüm veya müebbet ağır hapis cezalarını mucip

değilse, on seneden az olmamak üzere muvakkat ağır hapis cezasiyle cezalandırılır.

Ek Madde 4 fıkra (B) – (3/8/1942 tarihli ve 4277 sayılı Kanun hükmüdür.)

B) Bu vahim hallerde ölüm cezası hükmolunur.


hükümlerin metinleri. (Madde numarası: 67)

Madde 67- ( 22/3/2000 tarihli ve 4551 sayılı Kanunun hükmüdür.)

Aşağıda yazılı fiilleri işleyen asker kişiler, yabancı ülkeye kaçmış sayılarak üç seneden beş seneye kadar

hapis cezası ile cezalandırılırlar.

A) Herhangi bir nedenle izinli olsa dahi, yabancı ülkeye gitme müsaadesi bulunmaksızın ülke sınırları

dışında üç günü geçirenler,

B) Ülke sınırları dışındaki bir askeri birlik veya görev yerinden, deniz veya hava aracından kaçıp da bu

durumda üç günü geçirenler,

C) Ülke sınırları dışındaki bir askeri birlikten, deniz veya hava aracından herhangi bir nedenle ayrı düşüp

de askeri veya sivil bir Türk resmi makamına veya müttefik devlet makamlarına özürsüz olarak müracaat

etmeksizin üç günü geçirenler,

D) Harp esiri iken serbest bırakılıp da askeri veya sivil bir Türk resmi makamına veya müttefik devlet

makamlarına teslim olmak üzere harekete geçmek imkanı olduğu halde, özürsüz olarak hareketsiz kalan ve bu

durumda üç günü geçirenler.

Aşağıda yazılı hallerde beş seneden on seneye kadar hapis cezası verilir.

A) Fail beraberinde silah, mühimmat, savaş araç ve gerecini götürmüş ise,

B) Fail hizmet yaparken kaçmış ise,

C) Fail mükerrir ise.

Seferberlik ve savaş halinde, bu maddede yazılı mehil bir güne iner. Bu maddedeki suçu seferberlikte

işleyenlere yedi seneden, savaş halinde işleyenlere ise on seneden aşağı olmamak üzere ağır hapis cezası verilir.

29- Anayasa Mahkemesinin 25/11/2005 tarihli ve E.:2000/34, K.:2005/91 sayılı Kararı ile iptal edilen

maddenin hükümlerin metinleri.(Madde Numarası 35.)

Madde 35 fıkra son- ( 22/3/2000 tarihli ve 4551 sayılı Kanunun hükmüdür.) Bu ceza, cezalının

rütbesinin kıt’ası huzurunda sökülmesi suretiyle yerine getirilir.

140-12

30 – 31/3/2011 tarihli ve 6217 sayılı Kanun ile yürürlükten kaldırılmış veya değiştirilmiş olan hükümlerin metinleri.

(Madde numarası: 63)

Madde 63 – (1) numaralı fıkra - (30/4/1945 tarihli ve 4726 sayılı Kanunun hükmüdür.) 1 - A)

(Değişik:16/2/1994-3970/1 md.) Kabul edilecek bir özrü olmadan barışta bakayalarla yoklama kaçağı veya saklılardan

yaşıtlarının veya birlikte işleme bağlı arkadaşlarının ilk kafilesi yollanmış bulunanlar ve ihtiyat erattan çağrılıp da özürsüz

yaşıtlarının yollanmalarından başlıyarak yedi gün içinde gelenler bir aya kadar, yakalananlar üç aya kadar, yedi günden sonra

üç ay içinde gelenler üç aydan bir yıla kadar, yakalananlar dört aydan bir buçuk yıla kadar, üç aydan sonra gelenler dört

aydan iki yıla kadar hapis,üç aydan sonra yakalananlar altı aydan üç yıla kadar ağır hapis;

B) (A) Bendinde yazılı erbaştan ve erden gelip te veya yakalanıp ta kıtasına varmadan savuşanlar ayrıca bir aydan bir

yıla kadar hapis cezasiyle cezalandırılır.

31 – 8/8/2011 tarihli ve 650 sayılı KHK ile yürürlükten kaldırılmış veya değiştirilmiş olan hükümlerin metinleri.

(Madde numarası: Ek Madde 3.)

Ek Madde 3 – üçüncü cümle - (20/5/1933 - 2183 sayılı ek kanunun 3. maddesi hükmü olup, ek madde haline

getirilmiştir.) Ancak çalışma saatleri haricinde ve mahsus kanununa göre icrayı sanat etmeleri caizdir.

32- Anayasa Mahkemesinin 17/1/2013 tarihli ve E.:2012/80, K.:2013/16 sayılı Kararı ile iptal edilen maddenin

hükümlerin metinleri.(Madde Numarası 47.)

Madde 47- (1) numaralı fıkranın (A) bendinin birinci ve ikinci cümlesi –(22/3/2000 – 4551 sayılı Kanunun 12

inci maddesi hükmüdür.) Askeri mahkemelerden Askeri Ceza Kanununun Üçüncü Babının Dördüncü Fasılında yazılı

suçlardan dolayı verilen cezalar tecil edilemez ve para cezasına veya tedbirlerden birine de çevrilemez. Aynı Kanunun

Üçüncü Babının Üçüncü Faslı ile 84 üncü maddesi hariç olmak üzere 5 inci ve 130 uncu maddesi hariç olmak üzere sekizinci

fasıllarında yazılı suçlardan dolayı verilen cezalar tecil edilemez.

33- 31/1/2013 tarihli ve 6413 sayılı Kanun ile yürürlükten kaldırılmış veya değiştirilmiş olan hükümlerin metinleri.

(Madde numaraları: 18, 19, 82, 89,93, 96, 117,150, 151,160 ila 191.)

Askeri Ceza Kanununda yazılı cezanın icrası ve disiplin cezalarının tatbiki:


Bu kanunda yazılı olan bir ceza ancak bir mahkemenin karariyle infaz olunur.

Aşağıdaki hallerde disiplin cezalariyle mücazat yapılabilir.

A : 82, 96 ve 136 ncı maddelerin 1 numaralı ve 93, 116, 117 ve 150 nci maddelerin 2 numaralı fıkralarında,

B : 68, 83,86, 108, 130,137 ve 145 inci maddelerde yazılı kısa hapis cezaları.

Disiplin cezaları:


Disiplin yoluyla aşağıda yazılı olan hapis cezalarından başka hürriyeti tahdit eden hiç bir ceza verilemez.

Göz ve oda hapsi olarak dört hafta, katıksız hapis olarak üç hafta ceza verilebilir.

140-13

Madde 82 – birinci fıkra – (22/3/2000 tarihli ve 4551 sayılı Kanunun hükmüdür.) Toplu asker karşısında veya

silahlı iken hizmette veya hizmete ilişkin hallerde amire veya üste zorunlu olduğu saygıyı göstermeyen veya uyarmayı saygı

duruşu ile kabul edip dinlemeyen asker kişiler, üç aydan bir seneye kadar hapis cezası ile cezalandırılırlar.

Madde 84 – ikinci fıkra - (22/5/1932 tarihli ve 1632 sayılı Kanunun hükmüdür.) 2. Yalan yere şikayet taahhüt

ettiği veyahut musırran vakı olduğu veya şikayet için muayyen olan usul ve yollardan ayrılındığı veyahut şikayet muayyen

müddetlerden sonra yapıldığı takdirde suçlu üç ay hapis ile cezalandırılır.

Madde 93 – ikinci fıkra - (22/5/1932 tarihli ve 1632 sayılı Kanunun hükmüdür.) 2. Suç yapılmışsa muharrik kısa

hapis cezasiyle cezalandırılır.

Askerlikten soğutanların cezaları:


1. Arkadaşlarını sözle hoşnutsuzluğa kışkırtan kısa hapis ile veya üç seneye kadar hapis ile cezalandırılır. (1)

2. Kışkırtma umuma teşhir olunmuş yazı, resim veya sair teşhir vasıtalariyle veyahut seferberlikte yapılmışsa faili üç

aydan beş seneye kadar hapsolunur.

Madde 117- ikinci fıkra - (22/5/1932 tarihli ve 1632 sayılı Kanunun hükmüdür.) 2. Az vahim hallerde kısa hapis

ve erbaş ve er hakkında katıksız hapis verilir.

Şeref ve haysiyete dokunan fiiller ve cezaları :


1. A: Asarı gizlenemeyecek derecede sarhoş olanlar ;

B: Askeri elbise ile umumhanelere, kumarhanelere veya sair haysiyete dokunan mahallere giren;

C: Askeri elbise ile halk nazarında mayup görülen kimselerle bilerek refakat eden askeri şahıslar bir aydan altı aya

kadar hapsolunur.

2. Az vahim hallerde kısa hapis cezası verilir. (2)

3. (Ek: 22/12/1934 - 2632/4 md.; Mülga: 11/12/1935 - 2862/14 md. Yeniden Yürürlük: 29/1/1936 - 2908/1 md.;

Mülga: 9/7/1956 - 6781/1 md.)

Kumar oynayanlar :


Kumar oynayan askeri şahıslar birinci defasında bir aya ve tekerrüründe altı aya kadar hapsolunur. (3) ——————————

(1) Bakınız : Anayasa Mahkemesinin 28/6/1966 tarih ve E. 1963/132, K. 1966/29 sayılı Kararı (27/6/1967 tarih ve 12632 sayılı Resmi

Gazete)

(2) Her ne kadar 16/6/1964 tarih ve 477 sayılı Kanunun 58. maddesi ile aynı fiil cezalandırılmış ise de, 58. maddede bu maddenin A ve B

bentlerinde zikredilen fiiller cezalandırılmış, C bendindeki fiil hakkında anılan maddede hiç bir ceza öngörülmemiş bulunduğundan sözü

edilen Kanunun 64. maddesi gereğince ilga edilmiş olduğunun belirtilmesi yerine metnin muhafaza edilmesi ve yorumunun

uygulayıcılara bırakılması tercih edilmiştir. Bu konuda Bkz.: Anayasa Mahkemesinin 28/6/1966 tarih ve E. 1963/132, K. 1966/29 sayılı

kararı (27/6/1967 tarih ve 12632 sayılı Resmi Gazete)

(3) Bu maddedeki kumar oynamak fiili 16/6/1964 tarih ve 477 sayılı Kanunun 59. maddesinde cezalandırılmış ise de, aynı suçun tekerrüren

işlenmesi durumunda herhangi bir ceza öngörülmemiş olduğundan sözü edilen kanunun 64. maddesi gereğince ilga edilmiş olduğunu n

belirtilmesi yerine metnin muhafaza edilmesi ve yorumun uygulayıcılara bırakılması tercih edilmiştir.

140-14

Disiplin tecavüzü ve kabahat :

Madde 162 –(22/5/1932 tarihli ve 1632 sayılı Kanunun hükmüdür.)

1 - Aşağıdaki yazılı fiilleri işleyenler amirleri tarafından salahiyet dairesinde cezalandırılabilirler.

A: Disiplin tecavüzü: Askeri terbiyeyi, disiplini bozan ve hiç bir Ceza Kanununun maddelerine uymayan fiiller ve

tekasüller;

B: Kabahatler: Askeri Ceza Kanununun 18 inci maddesinde yazılı olan fiillerin hafif halleri;

2 - B fıkrasında gösterilen bir kabahatin disiplin cezasiyle cezalandırılması veya mahkemeye tevdii disiplin amirinin

reyine ve takdirine bağlıdır.

Disiplin cezalarının verilmesi :


1 - Disiplin cezaları fiilin kast veya kayıtsızlıkla vukuu halinde verilebilir.

2 - Disiplin tecavüzlerinde, disiplin amiri ceza verip vermemekte salahiyeti dahilinde takdir hakkını haizdir.

3 - Disiplin kabahatlerinde ceza mutlaka verilecektir.

Disiplin cezasiyle cezalandırılanlar :


Disiplin cezaları aşağıda yazılı olanlara verilir :

A) Askeri şahıslar;

B) Bir harb esnasında bir hizmet veya mukavele ve taahhüt ile veya herhangi bir sebep ve suretle muharip Türk

ordusu nezdinde bulunan ve orduyu takip eden şahıslar;

C) Harb esirleri;

D) Herhangi bir suretle askeri makamlarca göz altına alınan yabancı Devlet ordu mensuplariyle diğer şahıslar.

Disiplin cezalarının nevileri :


Askeri şahıslar hakkında verilebilecek disiplin cezaları şunlardır:

A) Subaylar, astsubaylar, Milli Savunma Bakanlığı ve Türk Silahlı Kuvvetlerinde görevli Devlet Memurları, uzman

jandarmalar ve uzman erbaşlar hakkında:

1. Uyarı.

2. Aylık Kesilmesi : Ek göstergeler dahil, cezalının brüt aylığının 1/30 - 1/8 arasında kesinti yapılmasıdır.

3. Göz Hapsi : Dört haftaya kadar.

4. Oda Hapsi : Dört haftaya kadar.

Milli Savunma Bakanlığı ve Türk Silahlı Kuvvetlerinde görevli Devlet memurlarına, sadece amire saygısızlık ve

emre itaatsizlik suçlarından dolayı disiplin cezası verilebilir. Disiplin bozucu diğer eylemleri hakkında ilgili kanun hükümleri

uygulanır.

B) Askeri öğrenciler hakkında :

1. Uyarı.

2. İzinsizlik : Altı haftaya kadar.


140-15

C) Erbaşlar ve erler hakkında :

1. İzinsizlik : Sekiz haftaya kadar.

2. Sıra Harici Hizmet : Dört haftaya kadar.


4. Rütbenin geri alınması (Erbaşlar için).

Disiplin cezalarının nasıl verileceği :


A: Maduna hatalarını göstermek veya bunları tenkid ve muaheze etmek cezadan sayılmaz.

B : (Değişik : 22/3/2000 - 4551/33 md.) Aylık kesilmesi, tam lira üzerinden yapılır. Kesinti miktarı onmilyon liradan

az olamaz. Hapis cezaları tam gün üzerinden tayin edilir. Bir günden aşağı hapiz cezası olamaz.

C: Bu kanunun 18. maddesine göre verilecek cezalarda amir cezanın nev'ini ve derecesini tayin için bu kanunun

maddelerinde yazılı cezalardan ayrılamaz.

Cezaların içtima hali :


A: Disiplini bozan bir kabahat yalnız bir amir tarafından ve bir disiplin cezası ile cezalandırılır.

B: Müstakil ve mütaaddit kabahatlerden dolayı içtima eden kısa hapis cezaları hakkında bu kanunun 43 üncü

maddesinin 2 ve 3 numaralı fıkraları mucibince umumi bir ceza verilir. Verilmiş olan bir disiplin cezası, ikmal, tecil veya

verilmeden evvel yeni fiillerden dolayı ceza verileceği zaman aynı kaideler tatbik olunur.

C: İçtima eden hapis cezaları müstakil ve mütaaddit disiplin tecavüzlerinden veyahut kısmen disiplin tecavüzlerinden

ve kısmen de disiplin kabahatlerinden ileri gelmiş ise cezalar ayrı ayrı verilir.

D: A ve B fıkralarına nazaran verilecek umumi cezalar 171 inci madde mucibince disiplin amirinin salahiyeti olan

dereceyi geçmez C. fıkrasına göre ayrı ayrı verilecek cezalarda, disiplin amiri 171 inci maddeye göre salahiyeti dairesinde

olan cezaları, gerek, disiplin tecavüzlerinden ve gerek disiplin kabahatlerinden dolayı son hadde kadar verebilir. Şu kadar ki

bu ayrı cezaların yekünu altı haftayı geçemez. Bu sebeple icabı halinde disiplin tecavüzlerine ait olan cezadan altı haftadan

fazla miktarı indirilir.

E: İzinsizlik ve maaş kat'ı başka cezalar ile birleşirse her biri ayrı ayrı tatbik olunur. Disiplin cezası vermeğe

salahiyetli amirler :


1 - Her amir emri altındaki şahıslara disiplin cezaları vermeğe salahiyetlidir.

2 - Disiplini bozan hareketten sonra fail merbut bulunduğu takım ve kıta ve saireyi değiştirmiş ise, disiplin amiri, yeni

amirdir.

Disiplinin temini için tevkif salahiyeti :


168 inci madde hükümlerini bozmamak şartiyle, her mafevk emir altında olmayanları da disiplinin temini için

muvakkat olarak tevkif etmeğe veya ettirmeğe salahiyetlidir. Ancak bu tevkif keyfiyeti gün ve saatiyle derhal mevkufun

disiplin amirine bildirilmelidir.

140-16

Ceza vermek salahiyeti olan en yakın amir ile daha yüksek amirlerin ceza vereceği haller :


Cezayı en yakın disiplin amiri verir; daha yüksek disiplin amiri aşağıdaki hallerde doğrudan doğruya cezayı verebilir.

1 - Fiil gözü önünde olmuş ise;

2 - Fiil resmi vekar ve makamına karşı yapılmış ise;

3 - Karar vermek veyahut cezanın derecesini tayin etmek için kendisine arz edilmiş ise;

4 - Fiil emri altında bulunan muhtelif kıt'alara mensup mütaaddit şahıslar tarafından yapılmış ise;

5 - Fiil küçük mafevk tarafından, haber almasına rağmen, cezasız bırakılmış ise;

6 - Ceza görecek olan şahsın en yakın disiplin amiri bulunmaz ise;

Disiplin amirlerinin ceza salahiyeti :


Disiplin amirlerinin ceza vermek salahiyetleri merbut cetvelde gösterilmiştir.

140-17

Disiplin amirlerine vekalet edenler (1)


Disiplin amirleri vekil dahi olsalar, vekalet ettikleri kadroda gösterilen rütbenin ceza verme yetkisini haizdirler.

Askeri adli hakim ve memurlara verilecek cezalar :


1 – Askeri disiplin amirleri, askeri memurlara, maktu ve daimi ücretli veya maaşlı olarak ordu hizmetinde bulunan

müstahdemlere salahiyetli oldukları disiplin cezalarını verebilirler.

2 - Askeri, adli hakim ve memurlar kendi maiyetlerinde bulunan madunlarına maaşça muadili oldukları subaylar

derecesinde disiplin cezaları verebilirler.

3 - (Mülga: 26/10/1963 - 357/41 md.) (2)

Disiplin cezalarının tatbikı sureti :


1 - 164 üncü maddenin B, C ve D fıkralarında yazılı olan şahıslar hakkında bu kanunun ikinci kısmının askerler

hakkındaki hükümleri tatbik olunur.

Maaş kat'ı cezası, maaş alanların maaş ve yevmiyelerine göre hesap olunur.

2 - Asker olmıyan şahıslara verilecek cezalar içtimai mevkilerine göre tayin olunur.

3 - Kadınlar hakkında katıksız hapis cezası tatbik olunamaz.

Failin müdafaa hakkı :


Disiplin amiri cezayı vermeden evvel faile kendini müdafaa etmeğe müsaade eder.

Cezanın şiddetli verileceği haller :


Cezayı hafifleten sebepler mevcut olmadığı surette ceza şiddetli verilir.

Mevkufiyetin cezaya mahsubu


Disiplin amiri, suçlunun mevkuf olduğu müddeti, cezaya mahsup eder.

Mafevka arzedilecek cezalar :


Disiplin cezaları vermeğe salahiyetli mafevk, suçlunun disiplin cezalariyle cezalandırılmasını muvafık görüpte

derecesini salahiyetinden yüksek bulursa, keyfiyeti bir derece mafevkine arzeder.

——————————

(1) Bu madde başlığı, “Kıta kumandanlarına vekalet edenlerin salahiyeti” iken 22/3/2000 tarih ve 4551 sayılı Kanunla metne işlendiği

şekilde değiştirilmiştir.

(2) Anayasa mahkemesinin 28/6/1966 tarih ve E. 1963/132, K. 1966/29 sayılı kararında belirtildiği üzere bu fıkra 26/10/1963 tarih ve 357

sayılı Kanunun 29. ve 35. maddeleri delaletiyle 41. maddesi ile yürürlükten kaldırılmıştır.

140-18

Disiplin cezalarında müruru zaman :


Disiplin tecavüzlerine ve kabahatlerine bir ay sonra ceza verilmez. Ancak fiil tahkikatı mucip ise bu husus için iktıza

eden zaman yukarıdaki bir aya dahil olmaz. Fiilin disiplin cezasını mucip olduğu askeri mahkemede anlaşılırsa bu bir ay

müddet hükmün katileştiği; veya mahkemece muhakemesinin tevkifiyle evrakın ceza verilmek üzere iade olunduğu tarihten

cereyana başlar.

İnfaz edilmiş disiplin cezalarının mahkemece mahsubu :


Cezayı icabeden fiil bir mahkemeye sevk olunmak lazımgelirken yalnız disiplin cezasiyle cezalandırılmışsa yeniden

mahkemeye sevkolunur. Fakat failin evvelce gördüğü ceza mahkemenin verdiği cezadan indirilir.

Cezanın katileşmesi :


Bir disiplin cezası resmi surette mahküma tebliğ edildiği vakit katileşir. Ve bu cezayı veren tarafından kaldırılamaz

ve değiştirilemez. Bu cezanın kaldırılması veya değiştirilmesi ancak şikayet yoluyla veya ceza veren amirin mahküm lehine

yapacağı müracaat üzerine veyahut affı ali ile kabildir. Yanlış verilen veya salahiyeti olmayan mafevk tarafından verilen

disiplin cezaları daha yüksek makam tarafından 191 inci maddeye göre kaldırılabilir veya değiştirilebilir.

Cezanın vakti infazı zamanı :


Ceza, tebliğ olunduğunu mütaakip infaz olunur.

Cezanın infazı sureti :


Cezayı veren disiplin amirleri zaruret halinde cezanın sonraya bırakılmasını veya fasıla ile infazını emredebilir.

Katıksız hapiste cezalının sıhhati bu cezaya uzun zaman dayanmasına müsait değilse ve cezanın sonraya bırakılması

veya fasıla ile icrası hizmet dolayısiyle caiz görülmezse oda hapsiyle değiştirilebilir. Her halde cezalının sıhhati bir hekimden

sorulur.

Yüksek disiplin amirlerinin cezaları değiştirme salahiyeti :


Yüksek disiplin amirleri dahi şikayet üzerine veya amirin talebiyle veya hizmet teftişi münasebetiyle 191 inci

maddedeki hususları emredebilir.

Uyarı, aylık kesilmesi, izinsizlik ve sıra harici hizmet cezalarının infazı (1)


Uyarı, aylık kesilmesi, izinsizlik ve sıra harici hizmet cezaları aşağıdaki şekilde infaz edilir.

A) Uyarı : Cezalının görevinde ve davranışında kusurlu sayıldığının yazı ile bildirilmesidir.

B) Aylık Kesilmesi : Cezalının ek göstergeler dahil brüt aylığından, ceza kararında belirtilen oranda kesinti

yapılmasıdır.

——————————

(1) Bu madde başlığı “Tevbih ve izinsizlik ve hapis cezalarının infazı sureti” iken 22/3/2000 tarihli ve 4551 sayılı Kanunla metne işlendiği

şekilde değiştirilmiştir.

140-19

C) İzinsizlik : Cezalının hafta tatilinden yararlanamamasıdır.

D) Sıra Harici Hizmetler : Cezalının askeri hizmetlerde, sırası dışında ve fazla olarak dört haftaya kadar

çalıştırılmasıdır.

Disiplin cezasının müruruzamanı :


Disiplin kabahatlerinden dolayı verilen hapis cezaları bir sene müruruzamana tabidir. Bu müddet cezanın tebliğinin

ertesi gününde başlar.

Cezalının ayrılması halinde yapılacak muamele :


Bir cezalı ordudan ayrılırsa evvelce verilen disiplin cezasının infazı veya ikmali caiz değildir. Şu kadar ki cezanın

ikmaline kadar ordudan terhisi sonraya bırakılabilir.

Şikayet :


1 - Bir disiplin cezasından şikayet, cezalı tarafından veya kendisinin mafevkleri tarafından doğrudan doğruya yapılır.

2 - Cezalı tarafından yapılacak şikayet ancak tebliğinden bir gece sonra yapılabilir.

3 - Şikayet cezanın infazını geri bırakmaz.

4 - Disiplin cezaları hakkında cezalı tarafından yapılacak şikayet üzerine karar vermeğe salahiyetli amir, bu kararın

verileceği zamanda cezayı vermiş olan amirin bir derece mafevki olan disiplin amiridir.

5 - Şikayetler hemen tetkik edilerek bir karara bağlanır.

Şikayetin kabulü veya reddi :


1 - Şikayet haklı görülürse ceza kaldırılır veya değiştirilir ve keyfiyet şahsi dosyalara ve erbaşın ve erin ceza

defterlerine kayıt ve müştekiye de bildirilir.

2 - İnfaz edilmiş olan para cezası kaldırılırsa alınan para geri verilir.

3 - Ceza değiştirilirse :

A) Eski ceza tamamen veya kısmen infaz edilmiş ise ve yeni ceza eski cezadan ağır bulunmuyorsa yeni ceza infaz

edilmiş sayılır.

B) Yeni ceza, infaz edilmiş olan cezadan daha ağır ise çekilen ceza mahsup olunur. Mahsupda iki günlük oda hapsi

bir günlük katıksız hapse karşı tutulur.

C - Eski ile yeni cezanın mahsup kabiliyeti yoksa yeni ceza verilirken eski ceza göz önünde tutulup bunun için

disiplin amiri cezayı tamamen veya kısmen indirebilir.

D - Evvelce verilen ceza para cezası ise ve yeni ceza diğer bir nevi ceza ise alınan para iade olunur.

4 - Şikayetin esassız olduğu tebeyyün ederse reddolunur ve bu yüzden müştekiye ceza verilmez (Madde - 84). Ancak

şikayet ederken müstakil bir suç işlemiş veya bir disiplin tecavüzünde bulunmuş ise ayrıca mesul olur. Bu bapta takibat icrası

şikayeti tetkik eden amire aittir.

140-20

Cezanın kaldırılması ve değiştirilmesi :


Cezayı veren amir de verdiği cezanın kaldırılmasını veya değiştirilmesini daha yüksek disiplin amirinden istiyebilir.

Yüksek amir uygun görürse cezayı kaldırır veya değiştirir ve bu hususta 189 uncu madde hükümleri tatbik olunur.

Cezanın kaldırılacağı ve değiştirileceği haller :


1 - Bir disiplin amiri,

A - Bir madun tarafından verilen disiplin cezasını nev'i ve derecesi itibariyle uygun göremezse,

B - Cezayı verenin salahiyetinden yukarı görürse cezayı değiştirebilir veya kaldırabilir.

2 - Ceza gören kimse başka bir disiplin amirinin salahiyeti altına geçmiş ise evvelki disiplin amiri yalnız cezayı

kaldırır. Yeni cezayı yeni disiplin amiri tayin eder.

3 - Ceza kaldırılır veya değiştirilirse 189 uncu madde hükümleri tatbik olunur.


(Madde numaraları: 47, Ek Madde 8.)

Cezaların tecili ve hürriyeti bağlayıcı cezalar yerine uygulanabilecek ceza ve tedbirler (1)

Madde 47 – (13/5/1940 tarihli ve 3823s ayılı Kanunun hükmüdür.)

Türk Ceza Kanununun birinci kitabının müstakil faslında yazılı olan cezaların tecili hakkındaki kaideler aşağıdaki

hükümler nazara alınmak şartiyle askeri şahıslar hakkında da tatbik olunur.

A) (Değişik : 22/3/2000 - 4551/12 md.; İptal birinci ve ikinci cümle: Anayasa Mahkemesi’nin 17/1/2013 tarihli

ve E.: 2012/80, K.: 2013/16 sayılı Kararı ile.) Ancak fiili işlediği zaman onsekiz yaşını doldurmamış çocuklarla, hüküm

zamanında yetmiş yaşına girmiş olanların mahkum oldukları bir seneden az hapis cezaları tecil olunabilir.(2)

B) Türk Ceza Kanunu mucibince bir kabahat fiilinden dolayı mahkum olan ve cezası tecil edilen kimse bir sene

içinde ve yine mezkür kanuna tevfikan hapis cezasile mahkum olan ve cezası tecil edilen bir kimse beş sene içinde; askeri bir

suçtan dolayı hapis veya daha ağır bir cezaya mahkum olur ve bu askeri cürüm Türk Ceza Kanunu mucibince cezayi mucip

fiillerden bulunmazsa, ikinci mahkumiyet evvelki cezanın teciline mani olmaz.

C) Evvelki mahkumiyet askeri bir suç için verilmiş bir ceza olur ve bu askeri suç Türk Ceza Kanunu mucibince

cezayi mucib bir fiil bulunmazsa ikinci fiilden dolayı Türk Ceza Kanunu mucibince verilecek cezanın teciline birinci fiil

mani olamaz.

——————————

(1)Bu maddenin başlığı 22/3/2000 tarih ve 4551 sayılı Kanunun 12 inci maddesiyle metne işlendiği şekilde değiştirilmiştir.

(2) Bu bendin birinci ve ikinci cümleleri; Anayasa Mahkemesi’nin 5/7/2012 tarihli ve E.: 2012/9, K.: 2012/103 sayılı Kararı i le “ izin

tecavüzü suçu” yönünden iptal edilmiştir.

140-21

Ek Madde 8 – (31/3/2005 tarihli ve 5329 sayılı Kanunun hükmüdür.)

26.9.2004 tarihli ve 5237 sayılı Türk Ceza Kanununun genel hükümleri bu Kanunda yer verilen suçlar hakkında da

uygulanır. Ancak, bu Kanunun fer'î askerî cezalara ve cezaların ertelenmesine ilişkin hükümleri ile zamanaşımına ilişkin 49

uncu maddesinin (A) bendi hükümleri saklıdır.

Sırf askerî suçlar ile bu Kanunun Üçüncü Babının Dördüncü Faslında yazılı suçlar hakkında, (…) (2) ön ödeme

hükümleri uygulanmaz.(1)(2)

Kamu görevinin üstlenilmesinden yoksun bırakılma veya bu hak ve yetkinin kullanılmasının yasaklanmasına dair

güvenlik tedbirleri, Türk Silâhlı Kuvvetleri mensupları hakkında, öngörülen süre kadar açığa çıkarılma şeklinde uygulanır.

Yedek subaylar ile erbaş ve erler hakkında bu tedbirin uygulanması, askerlik hizmetlerinin tamamlanmasından sonra yerine

getirilir.

Yedek subaylar hariç olmak üzere subay, astsubay, uzman jandarma, uzman erbaş ve sözleşmeli erbaş ve erler ve

Millî Savunma Bakanlığı ile Türk Silâhlı Kuvvetleri kadro ve kuruluşunda çalışan sivil personel hakkında, askerî ve adliye

mahkemelerince verilen kısa süreli hapis cezaları Türk Ceza Kanununun 50 nci maddesinin birinci fıkrasının (a), (b) ve (d)

bentlerinde yazılı olanlar dışındaki seçenek yaptırımlara çevrilemez. (3)


(Madde numarası: 39.)

Madde 39- dördüncü fıkra- (22/3/2000 tarihli ve 4551 sayılı Kanunun hükmüdür.) Yargı organlarınca haklarında

tutuklama kararı verilen asker kişiler, bu sıfatlarını korudukları sürece askeri tutukevine konulurlar.

36- 5/6/2017 tarihli ve 691 sayılı KHK ile yürürlükten kaldırılmış veya değiştirilmiş olan hükümlerin metinleri.


Madde 67 – birinci fıkra- A bendi- (22/1/2004 tarihli ve 5080 sayılı Kanunun hükmüdür.) A) Herhangi bir

nedenle izinli olsa dahi, yabancı ülkeye gitme müsaadesi bulunmaksızın ülke sınırları dışında üç günü geçirenler. (4)

––––––––––––––

(1) Bu fıkrada yer alan “…Sırf askerî suçlar ile bu Kanunun Üçüncü Babının Dördüncü Faslında yazılı suçlar hakkında, kısa süreli hap is

cezasına seçenek yaptırımlar ile …” ibaresi; Anayasa Mahkemesinin 5/7/2012 tarihli ve E.: 2012/9, K.: 2012/103 sayılı Kararı ile “ izin

tecavüzü suçu” yönünden iptal edilmiştir.

(2) Anayasa Mahkemesinin 17/1/2013 tarihli ve E.: 2012/80, K.: 2013/16 sayılı Kararı ile bu fıkrada yer alan “…kısa süreli hapis cezasına

seçenek yaptırımlar ile…” ibaresi iptal edilmiştir.

(3) 10/3/2011 tarihli ve 6191 sayılı Kanunun 10 uncu maddesiyle, bu fıkrada yer alan “uzman jandarma ve uzman erbaşlar” ibaresi “uzman

jandarma, uzman erbaş ve sözleşmeli erbaş ve erler” şeklinde değiştirilmiş ve metne işlenmiştir.

(4) Bu bent, Anayasa Mahkemesi’nin 14/7/2016 tarihli ve E: 2016/11, K: 2016/132 sayılı Kararı ile iptal edilmiş olup, Kararın Resmi

Gazete’de yayımlandığı 23/9/2016 tarihinden başlayarak dokuz ay sonra yürürlüğe girmesi hüküm altına alınmıştır.

140-22

37- 15/8/2017 tarihli ve 694 sayılı KHK ile yürürlükten kaldırılmış veya değiştirilmiş olan hükümlerin metinleri.


Askeri mahkemelerce verilen tutuklama kararları ile asker kişiler hakkında verilen cezaların ve tutuklama

kararlarının infaz yeri (1)(2)

Madde 39 – (22/3/2000 tarihli ve 4551sayılı Kanunun hükmüdür.)

Asker kişiler hakkında hükmolunan ve aşağıda gösterilen cezalar, 353 sayılı Askeri Mahkemeler Kuruluşu ve

Yargılama Usulü Kanununun beşinci kısmında yazılı esaslar dahilinde askeri cezaevlerinde infaz edilir.

A) Subay, astsubay, Türk Silahlı Kuvvetlerinde görevli Devlet memurları, uzman jandarma, uzman erbaş ve

sözleşmeli erbaş ve erler hakkında verilen ve Türk Silahlı Kuvvetlerinden veya Devlet memurluğundan çıkarmayı, ilişik

kesmeyi veya sözleşmenin feshini gerektirmeyen hürriyeti bağlayıcı ceza hükümleri.(3)

B) Askeri öğrenciler hakkında verilen ve askeri öğrencilik hukukunun kaybettirilmesi sonucunu doğurmayan

hürriyeti bağlayıcı ceza hükümleri.

C) Erbaş ve erlar hakkında, asker edildikten sonra işledikleri suçlardan verilen bir yıl veya daha az süreli hürriyeti

bağlayıcı ceza hükümleri.

Hürriyeti bağlayıcı diğer cezalar, genel cezaevlerinde çektirilir. İnfaz sırasında hükümlülerin üzerinden askerlik

kıyafeti ve işaretleri kaldırılır.

Genel cezaevlerinde ceza sürelerini tamamlayan askerlik yükümlüleri, geri kalan askerlik hizmetlerini tamamlamak

üzere askeri makamlara teslim edilirler.

(Değişik dördüncü fıkra: 24/11/2016-6763/1 md.) Asker kişiler hakkında yargı organlarınca Türk Ceza Kanununun

İkinci Kitap Dördüncü Kısım Dördüncü, Beşinci, Altıncı ve Yedinci Bölümünde tanımlanan suçlar ile 12/4/1991 tarihli ve

3713 sayılı Terörle Mücadele Kanunu kapsamına giren suçlar sebebiyle verilen tutuklama kararları, 13/12/2004 tarihli ve

5275 sayılı Ceza ve Güvenlik Tedbirlerinin İnfazı Hakkında Kanunun 111 inci maddesinde belirtilen kurumlarda yerine

getirilir. Asker kişiler hakkında diğer suçlardan verilen tutuklama kararları, asker kişiler bu sıfatlarını korudukları sürece

askerî tutukevinde yerine getirilir.

Savaş ve sıkıyönetim hallerinde askeri mahkemelerce tutuklanan sivil kişiler, askeri ceza ve tutukevlerine konulurlar.

Bu hallerin bitiminde tutuklular, Adalet Bakanlığı ile Milli Savunma Bakanlığı arasında varılacak mutabakat üzerine sivil

tutukevlerine nakledilirler.

——————————

(1) Bu maddenin başlığı 22/3/2000 tarih ve 4551 sayılı Kanunun 11 inci maddesiyle metne işlendiği şekilde değiştirilmiştir.

(2) 10/3/2011 tarihli ve 6191 sayılı Kanunun 10 uncu maddesiyle, bu maddenin birinci fıkrasının (A) bendinde yer alan

“uzman jandarma ve uzman erbaşlar” ibaresi “uzman jandarma, uzman erbaş ve sözleşmeli erbaş ve erler” şeklinde

değiştirilmiş ve metne işlenmiştir.

Documents

ASKERİ CEZA KANUNUNUN YÜRÜRLÜKTEN - mevzuat.gov.tr · 1 – Madunun fiilen taarruzuna karúı müdafaa etmek, son derece zaruret ve tehlike karúısında madunu emrine itaat ettirmek