ATIK YÖNETİMİ SEKTÖR ANALİZİBekir TOMBUL

Atık Yönetim Sektöründe Yerlileşme ve Millileşme Sempozyumu

Atık Oluşumu

Köysel Atık Yönetimi

Kentsel Atık Yönetimi

Kentsel Atık Yönetimi - Altyapı

Atık Su Oluşumu Katı Atık Oluşumu

Bombay (Hindistan)

Çöp Dağı

by REC

Altyapı İnovasyon Örneği

Avrupa’da Atık Yönetimi

Kompost(% 17)

Geri Dönüşüm

(% 30)

Düzenli Depolama

(% 25)

Yakma(% 28)

240 milyon

ton/yıl

Kaynak: Eurostat Statistics Explained, 2016

Avrupa Birliği ve Türkiye’de Evsel Atıkların Yönetimi

84%

24%

3%

25%

9%

29%

16%

6%2%

0%

10%

20%

30%

40%

50%

60%

70%

80%

90%

100%

İsviç

reİsv

eç

Danim

ara

Holland

a

Alm

anya

Belçika

Finla

ndiya

Avust

urya

Norv

eç

Lüks

emburg

İngilt

ere

Fransa

Slovenya

Esto

nya

İrlanda

Litvanya

İtalya

Polonya

Portekiz

Çeky

a

Macaris

tan

İspanya

İzlanda

Bulgaris

tan

Slovaky

a

Leto

nya

Hırv

atista

n

Yunanistan

Romanya

G. Kıb

rıs

Türk

iye

Malta

AB 2

8

Düzenli (+ Vahşi) Depolama Yakma Bertaraf Yakma (Geri Kazanım) Geri Dönüşüm Kompost Diğer

Grafik: Rifat Ünal Sayman, 2018;

Veri Kaynağı: Eurostat, 2018

Türkiye’de Atık Yönetimi

Kaynak: ÇŞB, 2016

Düzenli Depolama

(% 61)

Geri Dönüşüm

(% 5)

Vahşi Döküm(% 28)

Kompost(% 6)

31 milyon

ton/yıl

Japonya’da Atık Yönetimi

Kaynak: JFE, 2016

Kaynak: What a Waste, The World Bank, 2018

Yakma(% 11)

Geri Dönüşüm(% 13,5)

Düzenli Depolama(% 36,7)2,01 milyar

ton/yıl

Kompost(% 5,5)

VahşiDöküm(% 33)

Dünya Genelinde Atık Yönetimi

AB Amerika Avusturalya

AMERİKA34.334.000 ton(%23)

AVRUPA109.558.000 ton(%74)

AVUSTRALYA4.399.000 ton(%3)

Toplam: 148.291.000 ton/yıl

Kaynak: Eurostat, 2012 (European Commission)Kaynak: EPA,Hazardous Waste Report, 2012Kaynak: Hazardous Waste Data Assessment , KMH, 2013

Dünya Genelinde Endüstriyel Atık

Endüstriyel Atık Verileri

TÜRKİYE

Ort: 2.400.000 ton/yıl

Eurostat AB (2012)EHCIP-Envest (2005)TABS-ÇŞB (2013)Hawaman –ÇŞB (2008)TUİK (2006)

3.988.200

2.600.000

1.440.724 1.350.000 1.250.000

-

1.000.000

2.000.000

3.000.000

4.000.000

5.000.000

AB Envest ÇŞB Hawaman TUİK

0%

10%

20%

30%

40%

50%

60%

70%

80%

90%

100%

TEHLİKELİ ATIK YÖNETİMİ (%)

Geri Kazanım Enerji Geri Kazanımı Yakma Düzenli Depolama

Kaynak: Eurostat, 2012 (European Commission)

Avrupa’da Endüstriyel (Tehlikeli) Atık Yönetimi

Endüstriyel Atık Verileri

2003 2010 2012 2013 2014 2018

1

32 37 38 38 40

1 6 6 7 7 1318

185201

282

313

398

Geri Kazanım Tesisi : 398 adet Düzenli Depolama Tesisi : 13 adet Yakma Tesisi : 3 adet Beraber Yakma Tesisi : 37 adet

15.66418.685 18.428

32.803

39.134

44.922

60.23363.741

Yıllara Göre Tehlikeli Atık Beyanında Bulunan Tesis Sayısı

2009 2010 2011 2013 2014 2015 2016 2017

Ekonomik Model – Proje, Yapım, İşletme

Proje Yapım İşletme

Proje Yapım İşletmeİŞLETME

Atık Üreticisi

Mevzuat

Neden Yerli ve Milli İhtiyacı?

Yatırım ve İşletme gideri, ($/€)

İşletme Geliri, (TL)

Dilek ve Temenniler

Bir ülkenin ekonomik açıdan daha güçlü olabilmesi için imalatçı şirketlerinde vizyon sahibi olması, stratejik düşünmesi ve uzun süreli planları cesaretle inşa edebilmesi gerekmektedir.

Ülkemizde atık yönetim sektörünün daha da gelişeceğini ön görüyor, bunu da destekleyecek üretim gücümüzün olduğuna inanıyoruz.

Bunun için atık yönetim sektörüyle üretim sektörünün birlikte Ar-Ge projeleri yaparak daha sıkı çalışması gerektiğini düşünüyoruz.

İlginiz için teşekkür ederim.