16
“AUDITIM” 1 Shefket JAKUPI Fadil KRASNIQI AUDITIMI Botimi i parë Prishtinë, 2012

AUDITIMI - · PDF file2.25.10 Kontrolli i brend. si instrument i Qeverisjës së rrezikut ... në funksion të Qeverisjës së rrezikut ... 3.12.18 Letra e Menaxhmentit

  • Upload
    lykiet

  • View
    273

  • Download
    8

Embed Size (px)

Citation preview

Page 1: AUDITIMI -  · PDF file2.25.10 Kontrolli i brend. si instrument i Qeverisjës së rrezikut ... në funksion të Qeverisjës së rrezikut ... 3.12.18 Letra e Menaxhmentit

“AUDITIM”

1

Shefket JAKUPI Fadil KRASNIQI

AUDITIMI

Botimi i parë

Prishtinë, 2012

Page 2: AUDITIMI -  · PDF file2.25.10 Kontrolli i brend. si instrument i Qeverisjës së rrezikut ... në funksion të Qeverisjës së rrezikut ... 3.12.18 Letra e Menaxhmentit

“AUDITIM”

2

AUDITIMI

Autorët: Shefket JAKUPI Fadil KRASNIQI

Recensent: Prof.Ass. Dr.Hidajet SHEHU Prof. Ass.Dr.Elez OSMANI

Redaktimi shkencor : Prof. Shefket JAKUPI

Jakupi JAKUPI

Grafika: Besart JAKUPI, ISBN: 978-9951-8836-3-4 Shtypshkronja:”KGT” Prishtinë

Formati: 17x 24 cm Tirazhi: 500 copë

Botues: Autorët © Të gjitha të drejtat janë të autorëve

Këshilli Shkencor Mësimor i Kolegjit “Gjilani” Gjilan, miratoi kërkesën e autorëve për botimin e këtij teksti Universitar me vendimin nr.43/11 të datës 29.06.2011

Page 3: AUDITIMI -  · PDF file2.25.10 Kontrolli i brend. si instrument i Qeverisjës së rrezikut ... në funksion të Qeverisjës së rrezikut ... 3.12.18 Letra e Menaxhmentit

“KONTROLLI DHE REVIZIONI”

3

Përmbajtja Parathënie ...................................................................................................... 16

KREU 1 ........................................................................................................ 17

MBIKËQYRJA DHE KONTROLLI ............................................................ 17

1 Mbikëqyrja dhe nocioni i mbikëqyrjes ................................................. 17

1.1 Trajtat e mbikëqyrjes ...................................................................... 18

KREU 2 ........................................................................................................ 23

2 KONTROLLI , KUPTIMI DHE LLOJET............................................ 23

2.1 Kontrolli ......................................................................................... 23

2.2 Parimet e Kontrollit ........................................................................ 25

2.3 Llojet e Kontrollit ........................................................................... 26

2.3.1 Kontrolli sipas lëmenjëve të veprimtarisë ekonomike ............ 27

2.3.2 Kontrolli sipas funksioneve afariste........................................ 27

2.3.3 Kontrolli sipas objektit ............................................................ 27

2.3.4 Kontrolli sipas subjektit .......................................................... 28

2.4 Disa Elemente me rëndësi për Kontrollin e Brendshëm ................ 28

2.4.1 Struktura organizative ............................................................. 29

2.4.2 Struktura kontabile .................................................................. 29

2.4.3 Plani kontabël.......................................................................... 29

2.4.4 Me rregullorën e kontabilitetit ................................................ 29

2.4.5 Hartimi i planit të veprimtarisë afariste .................................. 30

2.4.6 Mënyra e numërtimit të dokumenteve. ................................... 30

2.5 Kontrolli profesional i brendshëm.................................................. 31

2.5.1 Kritere trupore (fizike) ............................................................ 32

2.5.2 Kriteret profesionale ............................................................... 32

2.6 Kontrolli teknik .............................................................................. 32

Page 4: AUDITIMI -  · PDF file2.25.10 Kontrolli i brend. si instrument i Qeverisjës së rrezikut ... në funksion të Qeverisjës së rrezikut ... 3.12.18 Letra e Menaxhmentit

“AUDITIM”

4

2.7 Kontrolli ekonomik ........................................................................ 33

2.8 Kontrolli kontabël .......................................................................... 34

2.9 Kontrolli menaxharial .................................................................... 36

2.10 Kontrolli parandalues ................................................................. 38

2.11 Kontrolli zbulues ........................................................................ 38

2.12 Kontrolli korigjues(korektues) ................................................... 39

2.13 Pasqyrimin e nivelit më të lartë të organizimit. .......................... 39

2.14 Kontrolli në nivel të ndonjë njësie organizative. ........................ 40

2.15 Kontrolli fizikë ........................................................................... 40

2.16 Sistemi i lejimit dhe autorizimit. ................................................ 40

2.17 Sistemim i verifikimit dhe harmonizimit. ................................... 40

2.18 Ndarja e detyrave ........................................................................ 40

2.19 Parimi i konstatimit të përgjegjësisë. .......................................... 41

2.20 Parimi i mëvetësisë (pavarësisë) të organeve të kontrollit. ........ 41

2.21 Parimi i dokumentacionit me shkrim.......................................... 41

2.22 Procedura e kontrollit të cilësisë ................................................. 42

2.23 Monitorimi .................................................................................. 43

2.24 Verifikimi ................................................................................... 43

2.25 Niveli dhe lloj i veprimeve të kontrollit ..................................... 45

2.25.1 Kontrolli parandalues-preventiv (ex-ante control).................. 45

2.25.2 Kontrolli detektiv –zbulues(ex-post control) .......................... 46

2.25.3 Kuptimi dhe qëllimi i kontrollit të brendshëm ........................ 46

2.25.4 Sistemi i kontrollit të brendshëm dhe kryerja e testeve ......... 49

2.25.5 Kuptimi dhe qëllimet e sistemit të KB .................................... 49

2.25.6 Kufizimet në sistemin e K.B. në arritjen e suksesit ................ 50

2.25.7 Elementet e sistemit të kontrollit të brendshëm ...................... 51

2.25.8 Mjedisi i kontrollit .................................................................. 51

2.25.9 Llojet e kontrollit të brendshëm .............................................. 53

Page 5: AUDITIMI -  · PDF file2.25.10 Kontrolli i brend. si instrument i Qeverisjës së rrezikut ... në funksion të Qeverisjës së rrezikut ... 3.12.18 Letra e Menaxhmentit

“KONTROLLI DHE REVIZIONI”

5

2.25.10 Kontrolli i brend. si instrument i Qeverisjës së rrezikut ..... 56

2.25.11 Kontrolli (KB) në funksion të Qeverisjës së rrezikut .......... 58

KREU 3 ........................................................................................................ 61

HYRJE .......................................................................................................... 61

ZHVILLIMI HISTORIK I AUDITIMIT DHE REVIZIONIT ..................... 61

3 Historiku i Auditimit ............................................................................. 61

3.1 Përkufizimi i auditit ........................................................................ 61

3.1.1 Klasifikimi i auditit ................................................................. 63

3.1.2 Shoqëri audituese .................................................................... 65

3.1.3 Përkufizimet e shërbimeve të sigurisë .................................... 65

3.1.4 Auditi si proces sistematik ...................................................... 67

Pyetje për diskutim ............................................................................... 68

3.2 Vërtetimet e drejtuesve të mishëruara në Pasqyrat Financiare ...... 69

3.2.1 Ekzistenca ose ndodhja ........................................................... 69

3.2.2 Plotësia .................................................................................... 70

3.2.3 Jë drejtat dhe detyrimet ........................................................... 70

3.2.4 Vlerësimi ose shpërndarja ....................................................... 71

3.2.5 Vërtetimi i zbatueshmërisë ligjore .......................................... 71

3.2.6 Rëndësia e vërtetimit............................................................... 71

3.2.7 Pyetje për diskutim ................................................................. 72

3.2.8 Skepticizmi profesional .......................................................... 72

3.2.9 Pyetje për diskutim ................................................................. 73

3.3 Lloje të tjera të Auditeve dhe Audituesve ...................................... 73

3.3.1 Auditi i brendshëm .................................................................. 73

3.3.2 Karta (Statuti) iauditit ............................................................. 76

3.3.3 Auditi operacional ................................................................... 77

3.3.4 Auditinë Sektorin Qeveritar .................................................... 78

3.3.5 Pyetje për diskutim ................................................................. 80

Page 6: AUDITIMI -  · PDF file2.25.10 Kontrolli i brend. si instrument i Qeverisjës së rrezikut ... në funksion të Qeverisjës së rrezikut ... 3.12.18 Letra e Menaxhmentit

“AUDITIM”

6

3.3.6 Auditimi i Brendshëm ............................................................. 80

3.3.7 Kontrolling .............................................................................. 85

3.3.8 Auditimi Shtetrorë .................................................................. 87

3.3.9 Auditimi i jahtëm .................................................................... 87

3.4 Roli i Komitetit të Auditit .............................................................. 90

3.5 Pohimi i vlerës së shtuar................................................................. 91

3.6 Modeli i Auditit .............................................................................. 91

3.7 Auditimi dhe Qëllimet e tij............................................................. 96

3.7.1 Veprimet e Auditimit .............................................................. 99

3.7.2 Llojet dhe karakteristikat e të dhënave të audituara .............. 102

3.7.3 Fleta e punës ......................................................................... 105

3.7.4 Procesi i Auditimit të Pasqyrave Financiare ......................... 109

3.7.5 Punët parapërgaditore të auditimit ........................................ 109

3.7.6 Planifikimi i Auditimit të Pasqyrave Financiare .................. 110

3.8 Bazat e vendousjës së auditimit ................................................... 113

3.8.1 Rëndësia ................................................................................ 113

3.8.2 Auditimi i rrezikut................................................................. 115

3.8.3 Rreziku inherentni(vetëvedishëm) ........................................ 116

3.8.4 Kntrolli i rrezikut .................................................................. 119

3.8.5 Rreziku i moszbulimit ........................................................... 120

3.9 Parimet dhe stamdardet e auditimi ............................................... 121

3.9.1 Parimi i ligjshmërisë ............................................................. 122

3.9.2 Parimi i etikës profesionale ................................................... 122

3.9.3 Parimi i pavarsisë .................................................................. 123

3.9.4 Parimi i kompetencës profesionale ....................................... 123

3.9.5 Parimi i përgjegjësisë ............................................................ 124

3.9.6 Parimi i dokumentaritetit ...................................................... 124

3.9.7 Parimi i raportimit korrekt .................................................... 125

Page 7: AUDITIMI -  · PDF file2.25.10 Kontrolli i brend. si instrument i Qeverisjës së rrezikut ... në funksion të Qeverisjës së rrezikut ... 3.12.18 Letra e Menaxhmentit

“KONTROLLI DHE REVIZIONI”

7

3.10 Pyetje për diskutim ................................................................... 126

3.10.1 Pyetje me alternativa ............................................................. 126

3.11 Ushtrime dhe probleme ............................................................ 129

3.11.1 Shërbimet e auditit, vërtetimin dhe sigurisë. ........................ 129

3.11.2 Kontrollori si auditues........................................................... 129

3.11.3 Auditi operacional ................................................................. 129

3.11.4 Analiza dhe gjykimi. ............................................................. 130

3.11.5 PUNË e pavarur .................................................................... 131

3.12 Rregullës mbi auditimin e jashtëm dhe auditorët e jashtëm ..... 132

3.12.1 Përkufizimi i rregullës........................................................... 132

3.12.2 Qëllimi i Rregullës ................................................................ 132

3.12.3 Aprovimi i auditorëve dhe firmave për auditim ................... 132

3.12.4 Kushtet e përgjithshme ......................................................... 132

3.12.5 Kushtet specifike dhe kërkesat .............................................. 133

3.12.6 Reputacioni i mirë ................................................................. 133

3.12.7 Tërheqja e aprovimit ............................................................. 134

3.12.8 Etika profesionale ................................................................. 134

3.12.9 Pavarësia dhe objektiviteti .................................................... 134

3.12.10 Pavarsia dhe objektiv. i Aud. në Firmën Audituese ......... 135

3.12.11 Tarifat e auditimit .............................................................. 135

3.12.12 Standardet e auditimit........................................................ 135

3.12.13 Përmbajtja e auditimit ....................................................... 135

3.12.14 Detyrat e auditorëve .......................................................... 136

3.12.15 Dokumentimi i kryerjes së detyrës .................................... 136

3.12.16 Mirëmbajtja e letrave të punës së auditimit ...................... 136

3.12.17 Raporti i auditimit ............................................................. 137

3.12.18 Letra e Menaxhmentit ....................................................... 138

3.12.19 Fshehtësia profesionale ..................................................... 138

Page 8: AUDITIMI -  · PDF file2.25.10 Kontrolli i brend. si instrument i Qeverisjës së rrezikut ... në funksion të Qeverisjës së rrezikut ... 3.12.18 Letra e Menaxhmentit

“AUDITIM”

8

3.12.20 Obligimi për të informuar ................................................. 138

3.12.21 Kontrolli i cilësisë dhe dhënies së sigurisë........................ 139

3.12.22 Shkarkimi dhe dorëheqja ................................................... 140

3.12.23 Sanksionet ......................................................................... 140

KREU 4 ...................................................................................................... 141

4 AUDITIMIN E BRENDSHËM NË SEKTORIN PUBLIK ............... 141

4.1 Fusha e zbatimit të Auditimin e brendshëm ................................. 141

4.1.1 Përkufizime të auditimit brendshëm ..................................... 141

4.1.2 Drejtimet të auditimit brendshëm në sektorin publik ........... 142

4.1.3 Parimet e përgjith. të funksi. të auditimit .............................. 142

4.1.4 Standardet e auditimit të brendshëm ..................................... 142

4.1.5 Objekti i auditimit të brendshëm........................................... 143

4.1.6 Auditimi i brendshëm në sektorin publik............................. 143

4.1.7 Përgjegjësitë e MF në veprimtaritë audituese ....................... 143

4.1.8 Komiteti i Auditimit të Brendshëm....................................... 144

4.1.9 Detyrat e Komitetit ............................................................... 144

4.1.10 Organizimi dhe funksionimi i Komitetit ............................... 145

4.1.11 Drejtoria e Përgjithshme e Auditimit .................................... 146

4.1.12 Kompetencat e Drejtorisë së Përgjithshme të Auditimit....... 146

4.1.13 Njësitë e Auditimit të Brendshëm ......................................... 147

4.1.14 Detyrat e njësisë së auditimit të brendshëm .......................... 147

4.1.15 Audituesi i Brendshëm .......................................................... 148

4.1.16 Trajnimi i audituesve ............................................................ 149

4.1.17 Përgjegjësitë e Audituesve të brendshëm ............................. 149

4.1.18 Të drejtat e audituesve .......................................................... 150

4.1.19 Kufizimet në veprimtarinë e audituesve ............................... 151

4.1.20 Konflikti i interesave për audituesit ...................................... 151

4.1.21 Marrëdh. me Kuvendin, Presidencën dhe Inst.Pavarura ....... 152

Page 9: AUDITIMI -  · PDF file2.25.10 Kontrolli i brend. si instrument i Qeverisjës së rrezikut ... në funksion të Qeverisjës së rrezikut ... 3.12.18 Letra e Menaxhmentit

“KONTROLLI DHE REVIZIONI”

9

4.1.22 Marrëdheniet me Kontrollin e Shtetit dhe me organet të tjera të

lidhura me Auditimit ........................................................................... 152

KREU 5 ..................................................................................................... 153

5 HISTORIKU I REVIZIONIT ............................................................. 153

5.1 Revizioni ...................................................................................... 153

5.2 Zhvillimi i revizionit të brendshëm bashkëkohor ........................ 155

5.3 Karakteristikat themelore të revizionit të jashtëm........................ 158

5.4 Revizorët e brendshëm ................................................................. 160

5.5 Roli i revizionit në ekonominë e tregut ........................................ 161

5.6 Shfrytëzuesit kryesorë të raporteve financiare ............................. 162

5.7 Parimet bazë të revizionit ............................................................. 164

5.7.1 Parimet e revizionit në praktikën Amerikane ....................... 165

5.7.2 Parimet e kontrollit ............................................................... 166

5.7.3 Parimet specifike ................................................................... 166

5.8 Parimet bazë të revizionit ............................................................. 166

5.8.1 Parimi i ligjshmërisë kërkon: ................................................ 167

5.8.2 Parimi i etikës profesionale ................................................... 167

5.8.3 Parimi i punës së pavarur ...................................................... 168

5.8.4 Parimi i profesionalizmit dhe kompetencës .......................... 168

5.8.5 Parimi i përgjegjësisë ............................................................ 169

5.8.6 Parimi i dokumentimit .......................................................... 169

5.8.7 Parimi i raportimit korrekt .................................................... 170

5.9 Klasifikimi i revizionit ................................................................. 171

5.9.1 Revizioni i jashtëm ............................................................... 172

5.9.2 Revizioni i brendshëm .......................................................... 173

5.9.3 Revizioni komercial .............................................................. 173

5.9.4 Revizioni Shtetëror ............................................................... 174

5.9.5 Objekti i lëndës “Revizioni” ................................................. 176

Page 10: AUDITIMI -  · PDF file2.25.10 Kontrolli i brend. si instrument i Qeverisjës së rrezikut ... në funksion të Qeverisjës së rrezikut ... 3.12.18 Letra e Menaxhmentit

“AUDITIM”

10

5.9.6 Procesi i revizionit ................................................................ 182

5.10 Metodat e revizionit .................................................................. 184

5.10.1 Klasifikimi i metodave që shfrytëzohen në revizion ............ 185

5.10.2 Metodat e përgjithshme të Aditimit dhe zbatimi i tyre ......... 186

5.10.3 Koncepti dhe përmbajtja e procedurave analitike Auditit .... 191

5.10.4 Procedurat analitike gjatë planifikimit të Auditimit ............. 193

5.10.5 Procedurat analitike për mbledhjen e provave të auditimit .. 194

5.10.6 Procedura analitike në pasqyrën gjithëpërfshirëse ................ 195

5.10.7 Profesioni i Revizorit ............................................................ 196

5.10.8 Edukimi i Revizorve ............................................................. 198

5.10.9 Firmat e Auditimit................................................................. 202

5.10.10 Institutet për Revizionim ................................................... 204

5.11 Revizori i Jashtëm si Profesion ............................................... 205

5.11.1 Kualifikimi i Revizorëve të brendshëm ................................ 205

5.11.2 Instituti i Revizorve të brendshëm ........................................ 207

KREU 6 ...................................................................................................... 211

6 STANDARDET NDERKOMBETARE TE AUDITIMIT (SNA) ..... 211

6.1 SNA-TE E QARTESUARA ........................................................ 211

6.2 Mbeshtetja e shprehur për SNA-te e Qartesuara .......................... 211

6.2.1 Direktiva e 8 e Auditimit ...................................................... 212

6.3 Direktiva e re mbi auditimin ligjor në be ..................................... 213

6.3.1 Kush mund të ofrojë shërbime të auditimit? ......................... 213

6.3.2 Ndryshimet në caktimin e auditorit....................................... 214

6.3.3 Etika profesionale ................................................................. 214

6.3.4 Pavarësia dhe objektiviteti .................................................... 214

6.3.5 Standardet e auditimit ........................................................... 215

6.3.6 Entitetet me interes publik .................................................... 216

6.3.7 Roli dhe objektivat e IAASB-ese .......................................... 217

Page 11: AUDITIMI -  · PDF file2.25.10 Kontrolli i brend. si instrument i Qeverisjës së rrezikut ... në funksion të Qeverisjës së rrezikut ... 3.12.18 Letra e Menaxhmentit

“KONTROLLI DHE REVIZIONI”

11

6.3.8 Hartimi i deklarimeve per cilesine e lartë ............................. 218

6.3.9 SNA-te e qartesuara .............................................................. 218

6.3.10 Mbeshtetja e shprehur per SNA-te e qartesuara : ................. 218

6.3.11 Raporti i Blerte i KE-se – miratimi i SNA-ve....................... 219

6.3.12 Raporti me rregullatoret e auditimit ...................................... 219

KREU 7 ...................................................................................................... 222

7 ETIKA E AUDITORIT ...................................................................... 223

7.1 Kodi i etikës profesionale të auditorit dhe kontabilistit ............... 223

7.2 Kodi i etikës profesionale të revizorit .......................................... 223

7.2.1 Pyetje për diskutim ............................................................... 225

KREU 8 ...................................................................................................... 229

8 NJOHJA ME KONCEPTET THEMELORE TË AUDITIMIT ......... 229

8.1 Konceptin e materialitetit ............................................................. 229

8.1.1 Në sa mënyra Audiruesit përdorin materialitetin ................. 229

8.1.2 Kriteret e gjykimit për materialitetin .................................... 230

8.1.3 Madhësia absolute. ................................................................ 230

8.1.4 Madhësia relative. ................................................................. 230

8.1.5 Natyra e zërit ........................................................................ 230

8.1.6 . Rrethanat. ............................................................................ 231

8.1.7 . Pasiguria. ............................................................................. 231

8.1.8 Efektet kumulative. ............................................................... 231

8.1.9 Pyetje për diskutim ............................................................... 232

8.1.10 Modeli i rrezikut të Auditit ................................................... 232

8.1.11 Rreziku i auditit..................................................................... 233

8.1.12 Rreziku i qenësishëm ............................................................ 234

8.1.13 Kategoritë e përgjithshme të gabimeve dhe mashtrimeve .... 234

8.1.14 Rreziku / kontrollit ................................................................ 235

8.1.15 Rreziku i zbulimit ................................................................. 236

Page 12: AUDITIMI -  · PDF file2.25.10 Kontrolli i brend. si instrument i Qeverisjës së rrezikut ... në funksion të Qeverisjës së rrezikut ... 3.12.18 Letra e Menaxhmentit

“AUDITIM”

12

8.1.16 Modeii i rrezikut-një përmbledhje ........................................ 236

8.1.17 Pyetje për diskutim ............................................................... 237

8.1.18 Rreziku Inherent (IR) ............................................................ 239

8.1.19 Rreziku i kontrollit (CR) ....................................................... 239

8.1.20 Rreziku i mosdbulimit (DR) ................................................. 239

8.1.21 Rreziku alfa (AR) ose refuzimit të parregulltë ..................... 239

8.1.22 Rreziku beta (BR) ose ose rreziku i pranimit të gabuar ........ 240

KREU 9 ...................................................................................................... 241

9 METODAT, PROCED. DHE GABIMET SI EL:KONTR. ............... 241

9.1 Elementet e përshtatshëm përbëjnë bazën për mendimin e aud. .. 241

9.2 Metodat e grumbull. Të elementeve të përshtatshëm ................... 242

9.3 Zërat kryesorë, një argum. Më shumë për vërtet. E të dhënave ... 243

9.4 Uniteti (lidhja logjike) i materialit të përshtat. Për kontroll ......... 243

9.5 Llojet e të dhënave për ushtrimin e kontrollit .............................. 244

9.6 Dokum. Që përpil. Nga organ. Jashtë nd.që merren auditi .......... 245

9.7 Dokum. Që përpil. Nga organ. Jashtë nd. Dhe që gjen. Arkivat .. 246

9.8 Dokumente që përpilohen dhe mbahen nga ndërmarrja............... 246

9.9 Kostoja si faktor kufiz. Në përpj. Për të përfit. ............................ 249

9.10 Mundësia e gabimeve ............................................................... 249

9.11 Fakte e mëvonshme si elemente të përshtatshëm kontrolli ...... 250

9.12 Përgjegjësia e revizorëve për faktet e mëvonshme ................... 251

9.13 Vrojtimi me zgjedhje për të ushtruar kontr. Kontabël .............. 252

9.14 Mostrimi statistikor................................................................... 252

9.15 Planifikimi i mostrimit.............................................................. 253

9.15.1 Përcaktimi i popullatës dhe i njësisë së mostrës ................... 253

9.15.2 Përzgjedhja e rastësishme e mostrës ..................................... 254

9.15.3 . Saktësia ............................................................................... 255

9.15.4 Niveli i besueshmërisë .......................................................... 255

Page 13: AUDITIMI -  · PDF file2.25.10 Kontrolli i brend. si instrument i Qeverisjës së rrezikut ... në funksion të Qeverisjës së rrezikut ... 3.12.18 Letra e Menaxhmentit

“KONTROLLI DHE REVIZIONI”

13

9.15.5 Përcaktimi i saktësisë dhe i besueshmërisë ........................... 255

9.15.6 Përcaktimi mostror i variablave ............................................ 256

9.15.7 Shmangia tipike - shpërndarja e rregullt ............................... 256

9.15.8 Fletët e punës së kontrollit dhe kontr.i cilësor i pun.Aud. .... 259

9.16 Përkufizimi i “fletëve të punës”................................................ 259

9.16.1 Qëllimi i “Fletëve të punës” .................................................. 259

9.16.2 .Elementet kryesorë të një flete të mirë pune ........................ 261

9.16.3 . Rëndësia e fletëve të punës dhe përgjegjësia e llog. ........... 261

9.16.4 .Udhëzime të përgjith. për përpili. e fletëve të punës ........... 263

9.16.5 .Vistimi i fletëve të punës ..................................................... 265

9.16.6 .Kritika e punës së ekspertëve kontabël ................................ 266

9.17 Pytje për diskutim ..................................................................... 267

KREU 10 .................................................................................................... 269

10 TESTIMET E AUDITIMIT ................................................................ 269

10.1 Testimet e auditimit, proced. Analitike, dokum. I punës ......... 269

10.1.1 Llojet e testimeve të auditimit............................................... 269

10.1.2 Qëllimet e të gjithë testimeve ............................................... 269

10.1.3 Llojet kryesore të testimeve të aplikuara .............................. 270

10.1.4 Llojet e testeve të Auditorit dhe modeli i rrezikut ................ 270

10.1.5 Procedura analitike................................................................ 275

10.1.6 Procedura analitike në fazën e përmbl. së dëshmive ............ 276

10.1.7 Procedura analitike në fazën e përmbl. së përgjithshme ....... 277

10.1.8 Procedura analitike në modelin e rrezikut të revizionit. ....... 278

10.1.9 Dokumentacioni i punës ....................................................... 278

10.1.10 Forma dhe përmbajtja e dokumentacionit të punës ........... 279

10.1.11 Regjistrër rrjedhës ............................................................. 280

Pytje per diskutim ............................................................................... 284

KREU 11 .................................................................................................... 285

Page 14: AUDITIMI -  · PDF file2.25.10 Kontrolli i brend. si instrument i Qeverisjës së rrezikut ... në funksion të Qeverisjës së rrezikut ... 3.12.18 Letra e Menaxhmentit

“AUDITIM”

14

VLERËSIMI I RREZIKUT DHE EFKEKTET E RREZIKUT ................. 285

11 VLERËSIMI I RREZIKUT DHE EFKEKTET E RREZIKUT ......... 285

11.1.1 Kuptimi dhe llojet e rreziqeve të Auditorit ........................... 285

11.1.2 Lidhshmëria e rreziqeve të revizionit ................................... 287

11.1.3 Modeli kualitativ ................................................................... 289

11.1.4 Lidhja ndërmjet konceptit të rëndësisë, rrezikut të Auditorit 290

11.1.5 Formimi i testeve argumentuese dhe rreziku i mos zbulimit 291

11.1.6 Procedurat Analitike ............................................................ 294

KREU 12 .................................................................................................... 297

12 RAPORTI I AUDITORIT .................................................................. 297

12.1 Formati i raportit ....................................................................... 297

12.1.1 Procesi i përpilimit ................................................................ 298

12.1.2 Konspekti .............................................................................. 299

12.1.3 Analiza e audiencës .............................................................. 300

12.1.4 Përpilimi i draftit .................................................................. 300

12.1.5 Korrigjimi ............................................................................. 301

12.1.6 Qartësimi i raportit ............................................................ 302

12.1.7 Shqyrtimi i draft raportit ...................................................... 302

12.1.8 Dërgimi i draft raportit te i audituari ................................... 303

12.1.9 Takimi dalës ......................................................................... 303

12.1.10 Finalizimi i brendshëm ..................................................... 304

12.1.11 Prezantimi i raportit ....................................................... 304

12.1.12 Përcjellja .......................................................................... 305

12.1.13 Përcjellja punës tonë ......................................................... 305

12.1.14 Përcjellja e rekomandimeve ............................................. 306

12.1.15 Përcjellja e ndikimit të rekomand.të implementuara ....... 306

12.1.16 Auditimi përcjellës ........................................................... 307

12.1.17 Planifikimi i auditimeve përcjellëse ................................. 307

Page 15: AUDITIMI -  · PDF file2.25.10 Kontrolli i brend. si instrument i Qeverisjës së rrezikut ... në funksion të Qeverisjës së rrezikut ... 3.12.18 Letra e Menaxhmentit

“KONTROLLI DHE REVIZIONI”

15

12.1.18 Raportimi i auditimeve përcjellëse .................................. 308

Bibliografi - Literatura e Konsultuar .......................................................... 309

Page 16: AUDITIMI -  · PDF file2.25.10 Kontrolli i brend. si instrument i Qeverisjës së rrezikut ... në funksion të Qeverisjës së rrezikut ... 3.12.18 Letra e Menaxhmentit

“AUDITIM”

16

Parathënie

Ky libër është hartuar sipas programit mësimor për lëndën “AUDITIMI” për studentë të Fakulteteve Ekonomike, studime bachellor për vendet e rajonit. Në tekst, në plan të parë, janë përpunuar përmbajtjet nga sfera e Auditimit , Kontrollit dhe Revizionit. Qëllimi është që të gjitha nocionet, teknikat, rregullat, llogaritë barazuese të ilustrohen nëpërmjet shembujve të thjeshtë dhe, më tej, shembujve më të ndërlikuar të funksionimit të tyre, me synim që të aftësohen dhe të informohen sa më mirë studentët në fushën e Auditimit , duke respektuar dhe nxitur edhe kreativitetin e tyre. Në hartimin e këtij teksti është marrë parasysh niveli i njohurive që duhet të marrin studentët si profesionistë të fushës së “Auditimit”. Nisur nga gjerësia dhe thellësia e problemeve që trajton, në mungesë të literaturës në gjuhën shqipe për këtë nivel trajtimi, teksti është i vlefshëm jo vetëm për studentët e fakulteteve ekonomike, por edhe për të gjithë ata që kanë njohuri bazë mbi “AUDITIMIT”, për ata që duan ta mësojnë këtë lëndë dhe teknikë për të rritur nivelin e njohurive mbi këtë fushë, si dhe për ata që punojnë në fushën e Auditimit. Gjatë punës jemi përpjekur që përmbajtja dhe niveli i vështirësisë të jenë në përputhje me kërkesat e ekonomisë së tregut, me plan programin mësimor, pasi që këtu studentët duhet “të rrokin” të fshehtat e një profesioni mjaft të kërkuar dhe të respektuar në praktikën e bizneseve në këto vende të rajonit por edhe më gjërë. Autorët falënderojnë kolegët e fushës së “Auditimit” për ndihmën e dhënë gjatë diskutimit të problemeve të ndryshme në formulimin dhe botimin e këtij teksti. Për plotësimin dhe përmirësimin e mëtejshëm të tij, në të ardhmen, jemi përsëri, në mirëpritje të vërejtjeve, sugjerimeve dhe mendimeve të specialistëve dhe publikut lexues, duke e çmuar këtë si një kontribut dhe njëherazi sinqerisht Ju jemi mirënjohës.

E mail: [email protected]

Autorët

Prishtinë, Dhjetor, 2012