Մթնոլորտի աղտոտման խնդիրները

Ժամանակակից քաղաքակրթությունը չտեսնված ճնշում է գործադրում բնության վրա: Արդյունաբերականթափոններով բնական միջավայրի աղտոտումը վնասակարազդեցություն է գործում մարդկանց, կենդանիների, բույսերի, հողի, շենքերի և շինությունների վրա, իջեցնում է մթնոլորտի թափանցիկությունը, բարձրացնում է օդի խոնավությունը, մեծացնում է մառախլապատ օրերի թիվը, փոքրացնում էտեսանելիությունը, առաջ է բերում մետաաղկան իրերի կոռոզիա:Շրջական միջավայրիաղտոտմանտակ հարկ է հասկանալ միջավայրի հատկությունների (քիմիական, մեխանիկական, ֆիզիկական, կենսաբանական և դրանց հետ կապվածտեղեկատվական) փոփոխությունը, որոնքտեղի են ունենում բնական կամ արհեստական գործընթացներիարդյունքում և հանգեցնում ենմիջավայրի ֆունկցիայի վատթարացմանը` ցանկացած կենսաբանական կամտեխնոլոգիական օբյեկտիառումով: Իր գործունեության մեջ օգտագործելով շրջակա միջավայրի զանազանտարրեր` մարդը փոխումէ դրանց որակը: Հաճախայդ փոփոխություններըարտահայտվում են աղտոտման ոչ բարենպաստ ձևերով: Իրենց մասշտաբներով մարդածինփոփոխությունները համադրելի են դառնում բնականների հետ, իսկ միշարք դեպքերումանգամ գերազանցում են դրանք:Աղտոտման բնական գործընթացները բնության մեջ անտիպոդներ ունեն, որոնք ընդունակ են չեզոքացնելբնականաղտոտմանազդեցությունը, իսկ մարդու ստեղծած շատ նյութեր տարաասեռ են բնականներիհամեմատությամբ: աղտոտման բնականաղբյուրները սովորաբար հեռացված են մարդու բնակությանվայրերից, այնինչ մարդածիններըտեղադրված են խիտ բնակչությամբ շրջաններում:

Լուծման հիմնական ուղիները

Մթնոլորտի աղտոտման մասշտաբների մեծացումը պահանջում է այն աղտոտումներից պաշտպանելու արագ ևարդյունավետ միջոցներ, ինչպես նաև` օդի աղտոտումների վնասակար ազդեցության կանխումը: Մթնոլորտը կարող է առանցվնասակար ազդեցության արտահայտման պարունակել աղտոտումների որոշակի քանակ, քանի որ տեղի է ունենում նրամաքրման բնական գործընթաց:Օդի աղտոտման հետ կապված վնասակար ազդեցության որոշման առաջին քայլը հանդիսանում է օդի որակներիչափանիշների մշակումը, ինչպես նաև` որակի ստանդարտները:Որակի ստանդարտները որոշում են օդի որակի մակարդակները և սահմանային թույլատրելի արտանետումները (ՍԹԱ), որոնք անհրաժեշտ է պահպանել` անվտանգ կայնքի ապահովման համար:Վերահսկող մարմինները պարտավոր են որակական և քանակական վերահսկողություն իրականացնել:Մթնոլորտի վիճակի բարելավման այլ մոտեցում է հանդիսանում առաջավոր տեխնոլոգիական գործընթացների կիրառումը, վնասակար նյութերի փոխարինումը անվնասներով, հումքի մշակման չոր եղանակների փոխարեն խոնավների կիրառումը:Որպես կանոն, արդյունաբերական ձեռնարկություններում օգտագործվում են գազամաքրման և փոշեորսման գործընթացներկամ սարքեր` փոքրացնելու յկամ կանխելու համար արտանետման մեծությունը: Գազամաքրման գործընթացները կարող եննաև քայքայել կամ փոխել նրանց քիմիական կամ ֆիզիկական հատկություններն այնպես, որ այն դառնա պակասվտանգավոր: Որոշ դեպքերում օգտագործում են մթնոլորտում նոսրացման մեթոդը: Ծխնելույզները պետք է բավականաչափ բարձր լինեն(300-350 մետր)` աէրոդինակիմ ստվերների գոտում շենքի շուրջը օդի հոսանքի ճանապարհով խառնուրդների լավնոսրացումն ապահովելու համար: Բացի դրանից, անհրաժեշտ է հաշվի առնել արտանետումների ջերմաստիճանը ևխողովակների տեղը: Ձեռնարկությունները կառուցում են քամոտ վայրերում: Մի շարք ձեռնարկություններում գազերնօգտագործվում են շենքերի ջեռուցման համար, իսկ դրանց ավելցուկն ուղղվում է ջերմակենտրոն:

Մասշտաբները

Ըստ մասշտաբների` շրջակա միջավայրի աղտոտումը կարելի է բաժանել տեղայինի, տարածաշրջանայինի ևհամաշխարհայինի: Աղտոտման այս երեք տեսակները սերտորեն կապված են մեկը մյուսի հետ: Որպես կանոն, առաջնային էհանդիսանում տեղային աղտոտումը, որը, եթե գործընթացի արագությունը ավելի մեծ է բնական մաքրման արագությունից, վերածվում է տարածաշրջանայինի և հետո, քանակական փոփոխությունների կուտակման դեպքում, շրջակա միջավայրիօգլոբալ փոփոխության: Գլոբալ աղտոտման համար առավել կարևոր է հանդիսանում ժամանակային գործոնը:Այդպիսի գործընթացների գոյությունը վկայում է մթնոլորտի ռեսուրսների ասահմանափակության և նրա բնականինքնավերականգնման սահմանների մասին: Օրինակ, արդյունաբերական գործընթացներում օդի օգտագործումը հնուցենթադրում էր սկզբնական որակները վերականգնելու` մթնոլորտի բնական ընդունակությունը: Մասնավորապես, մթնոլորտծխային արտանետումները, որոնք միկրոմասնիկներ և թունավոր նյութեր են պարունակում, իրենից ներկայացնում է ոչ այլինչ, քան նոսրացման մեթոդ: Եվ անգամ մեր օրերում բարձր և գերբարձր խողովակների կառուցումը շարունակում էօգտագործել այդ հնագույն մեթոդը: Սակայն արտանետումների ծավալների կտրուկ աճը հանգեցրեց այն բանին, որաղտոտման մասշտաբները լիովին մոտեցել են և անգամ հաճախանցնում են մթնոլորտի ինքնավերականգնմանսահմանները:Աղտոտման ժամանակակից մեթոդների դեպքում վնասակար նյութերը աղբյուրից տարածվում են տասնյակ և հաևյուրավերկիլոմետրերիով: Եվ անգամ բունաղտոտման աղբյուր հասկացությունը որոշ չափով փոխել է իր իմաստը:

Եթե որևէ արդյունաբերական շրջանում կարելի է առանձնացնել աղտոտման կետային աղբյուրներ, ապատարածաշրջանիմասշտաբով ամբողջ արդյունաբերական շրջանը, օրինակ` քաղաքը, կարող է դիտարկվել որպես միասնական աղբյուր` կետային, գծային (ավտոմայրուղիներ) և խմբային աղբյուրներով: Ավելին, անգամ ամբողջ շրջանը, և անգամ ամբողջ երկիրըկորղ է հանդես գալ աղտոտման միասնական աղբյուրի դերում:Ժամանակակից արդյունաբերական արտադրությունը նշանակալի ազդեցություն է գործում բնության վրա գլոբալմասշտաբներով: Թեև աղտոտող նոյւթերի և ջերմային էներգայի մեծ մասը արտադրվում է սահմանափակ տարածության վրա, գլխավորապես` Հյուսիսային Ամերիկայի, Եվրոպայի և Ասիայի արդյունաբերական շրջաններում, մթնոլորտի շրջանառությանառանձնահատկությունների և Երկրի ջրային թաղանթի տեղափոխումների հետևանքով որոշ, համեմատաբար երկարակյացթունավոր նյութեր տարածվում է հսկայական տարածություններում, և անգամ ամբողջ Երկրի վրա` հանգեցնելովտարածաշրջանային և գլոբալ աղտոտման:Ներկայումս որոշակիացել են շրջական բնական միջավայրի մարդածին գլոբալ աղտոտման որոշ կարևոր խնդիրներ, որոնցիցեն.Կլիմայի հնարավոր փոփոխությունները` կապված մթնոլորտ տեխնոլոգիական ջերմության, ածխաթթու գազի և աէրոզոլերիթափանցման հետ,Երկրի հիմնական շերտի հնարավոր քայքայումը` կապված մթնոլորտ ֆրեոնների, ազոտի օքսիդների և որոշ այլխառնուրդների թափանցման հետ,Բնական միջավայրի և կենսոլորտի` ռադիոակտիվ նյութերով, ծանր մետաղներով և պեստիցիդներով գլոբալ աղտոտմանէկոլոգիական հետևանքները,Ծովային միջավայրի` մթնոլորտային տեղումներով, գետերի հոսանքներով, ցամաքային և ծովային տրանսպորտովընդհանուր աղտոտումը,Աղտոտող նյութերի հեռավոր մթնոլորտային փոխադրումը և թթվային տեղումների խնդիրը:

ՄԹՆՈԼՈՐՏԻ ԱՂՏՈՏՈՒՄԸ

Մթնոլորտն աղտոտող նյութերը բազմաթիվ տասնամյակների ընթացքում նշանակալի վնաս էին հասցնում շրջակամիջավայրին: Ըստ էրևույթին, նրանց վնասակար ազդեցության հետ հարկ կլինի հաշվի նստել նաև ապագայում: Բնակչության և արդյունաբերական արտադրության հետագաաճը անխուսափելիորեն կհանգեցնեն աղտոտման վտանգիմեծացմանը:Այն հիմնական աղտոտող նյութերի, որոնց պարունակությունը կանոնակարգվում է ստանդարտներով, հանդիսանում ենազոտի երկօքոսիդը (SO2), ազոտի օքսիդները (NO և NO2), ածխածնի օքսիդ (CO), գազային ածխաջրածիններ (HC), ինչպես նաև` ծծմբաջրածինը (H2S), ծծմբածխածինը (CS2), ամոնիակը (NH3), զանազան հալոգենպարունակող գազեր:Գոյություն ունի գազային աղտոտիչների ձևավորման երեք հիմնական աղբյուրներ. վառելանյութերի այրում, արդյունաբերական արտադրական գործընթացներ և բնական աղբյուրներ: Վառելանյութի այրման արդյունքումէառաջանում ծծմբի երկօքսիդի ամբողջ զանգվածի 78 տոկոսը: Ածխաջրածինները, որոնց առաջ գալու վտանգը կայանում էնրանում, որ դրանք միջանկյալ նյութեր են հանդիսանում օզոնի ձևավորման գործընթացում, մթնոլորտ մուտք են գործումվառելիքի այրման և նավթամթերքների վերամշակման դեպքում, բացի դրանից, շատ ածխաջրածիններ անջատվում ենբույսերի աճի և բազմացման գործընթացում: Ըստ գիտնականների գնահատականների` բնական աղբյուրներից ամեն տարիանջատվում է 117 մլն. տոննա ածխաջրածին, իսկ նմարդածին աղբյուրներրից` 100 մլն. տոննա: Սակայն քաղաքներիմթնոլորտում առկաածխաջրածինները հիմնականում իրենցից ներկայացնում են այրման արդյունքներ:Ծծմբի օքսիդների նշանակալի քանակություն մթնոլորտ է նետվում սուլֆիդային հանքերից պղնձի, կապարի և ցինկիարտադրության ժամանակ, ինչպես նաև` նավթամթերքների մաքրման գործընթացում: SO2-ի արտանետումների մեծ մասըկապված է գործընթացին անհրաժեշտ ջերմության ստացման համար վառելիքի այրման հետ: Առաջացած SO2 պարունակողգազերը սովորաբար օգտագործվում են ծծմբական թթվի արտադրության համար:Ծծմբի օքսիդները նույնպես առաջ են գալիս թղթի և ցելյուլոզային զանգվածի արտադրության ժամանակ` ծծումբպարունակող նյութերի այրման հետևանքով:

Պատճառները և գործոնները

ՄԹՆՈԼՈՐՏԻ ԱՂՏՈՏՈՒ ՄԸ ՎՆԱՍԱԿԱՐ ԵՎ ԹՈՒՆԱՎՈՐԱՐՏԱՆԵՏՈՒՄՆԵՐՈՎ

Ածխաջրածիններով մթնոլորտի աղտոտումը տեղի է ունենում քիմիական ձեռնարկություններից, նավթարդյունահանող ևմետալուրգիական գործարաններից: Ածխաջրածինները, որոնք անջատվում են պլաստմասսաների, ներկանյութերի, սննդային հավելանյութերի, պեստիցիդների արտադրության, ինչպես նաև` կաուչուկների և նավթաքիմիական նյութերիվերամշակման ժամանակ:Մթնոլորտ նետվող քիմիական նյութերի թվում պարունակվում է թունավոր նյութերի բավականաչափ նմեծ քանակություն: Ներկայումս վտանգավոր աղտոտող նյութերի թվին ենդասվում սնդիկի գոլորշիները, վինիլքլորիդը և բենզոլը, որոնցպարունակությունը մթնոլորտում ենթակա է հատուկ վերահսկողության:Հանածո վառելիքի մեծ քանակություն է ամեն տարի այրվում կաթսայատներում` ջեռուցման համար: Կաթսայատները ամենից□կեղտոտ□ վառելիքի` քարածխի և մազութի, ամենախոշոր սպառողներն են: Այդ պատճառով էներգետիկան ըստ այրվողվառելիքի քանակի և որակի հանդիսանում է ծծմբի երկօքսիդի միակ աղբյուրը, ինչպես նաև` դիսպերս աղտոտումների ևազոտի օքսիդի գլխավոր աղբյուրը:Գազային աղտոտիչները առաջ են գազի այրման գործընթացում, իսկ դիսպերսները` մեխանիկական փոշին, կարող է դուրսփչվել կոնվեյերով ածխի բեռնաթափման և փոխադրման ժամանակ, ինչպես նաև` վառելիքային մոխրի հեռացման ևպահեստավորման ժամանակ: Ածխի փոշիացումը տեղի է ունենում քամային էրոզիայի արդյունքում: Բնական ածխիփոշիացումը` որպես վառելիք, հանդիսանում է առավել արդյունավետ: Թեև բնական գազը դիտարկվում է որպեսհամեմատաբար մաքուր վառելիք, նրա այրման ժամանակ նույնպես ձևավորվում են աղտոտիչները` ազոտի օքսիդները, ածխածնի օքսիդները, ածխաջրածինները, ծուխը:Մթնոլորտի աղտոտման ևս մեկ ոչ պակաս կարևոր աղբյուր է հանդիսանում պինդ քաղաքային թափոնների այրումը: Բոլորքաղաքակիրթ երկրներում այդ նպատակի համար գոյություն ունեն աղբայրման վառարաններ, որոնց կառուցվածքից ենկախված թափոնների բաղադրությունները:Ծխային արտանետումները բաղկացած են այրման հարաբերաբար անվնաս գազային պրոդուկտներից` ածխածնի երկօքսիդ, ջուր, իներտ ազոտ: Սակայն դրանց ավելցուկը կարող է հանգեցնել շլեյֆային մառախուղի ձևավորմանը: Ծխայինարտանետումների որսման համար օգտագործում են զանազան ֆիլտրեր և որսիչներ:

Ներքին այրման շարժիչների արտանետումներով շրջակա միջավայրի աղտոտումը վերջին տարիների ավելի ու ավելիսևեռուն ուշադրության են արժանանում` մարդու առողջությանն սպառնացող աճող վտանգի պատճառով:Մթնոլորտում ածխաթթու գազի պարունակության մեծացումը տանում է Երկրի ջերմաստիճանի բարձրացման: CO2-իպարունակության մեծացման դեպքում կարելի է սպասել Երկրի միջին ջերմաստիճանի բարձրացում, թեև այդպարամետրերի միջև կախումը բավականաչափ բարդ է: Դատելով հետազոտությունների արդյունքներից` CO2-ի մոտավորկրկնապատկում տեղի կուենա մոտ 20410 թվականին, ինչի արդյուքնում մոլորակի ջերմաստիճանը կբարձրանա 2-3 աստիճանով: Բևեռային շրջաններում ջերմաստիճանի բարձրացումը կարող է մի քանի անգամ գերազանցել տվյալ արժեքը:Ջերմաստիճանի փոփոխության վրա մարդածին ազդեցության հիմնախնդիրը դեռևս մնում է քննարկման փուլում: Իհարկե, չի կարելի այդ ազդեցությունը հանգեցնել միայն □թերմոստատում ջերմաստիճանի բարձրացման□, քանի որ ջերմաստիճանիգլոբալ բաշխումը կապված է մթնոլորտային զանգվածների տեղափոխման հետ:Ջերմաստիճանի փոփոխության ժամանակ ջրային գոլորշու պարունակությունը նույնպես կարող է փոխվել: Այսպիսով, մթնոլորտում CO2-ի խտության փոփոխման վերջնական արդյունք կարող են դառնալ բարդ կլիմայական գործընթացները, որոնք կապված են ինչպես ջերմաստիճանի, այնպես էլ` տեղումների ձևավորման գործընթացում:Առաջներում ենթադրվում էր, որ տրանսպորտային ավիացիայի արտանետած ազոտի օքսիդները հանդիսանում են օզոնիշերտի քայքայման հիմնական պատճառը: Սակայն քանակական չափումները ցույց տվեցին, որ այդ աղբյուրը չնչին է` բնականների համեմատությամբ: Մարդկային գործունեության արգասիքներից օզոնային շերտի համար առավելվտանգավոր են հանդիսանում ֆրեոնները և դրան նման նյութերը: Նրանք արհեստական ծագում ունեն և լայնորենկիրառվում են սառնարանային հարմարանքներում, տարբեր աէրոզոլերում:

Մթնոլորտի աղտոտվածությունը տարեց –տարի ավելանում է

Օզոնը կազմում է մթնոլորտի աննշան մասը` մեկ միլիոներորդական մասին պակաս` և՛ ծավալով, և՛ զանգվածով: Նրահիմնական մասը` մինչև 90 տոկոս, կենտրոնացված է ստրտոսֆերայում: Մնացած 10 տոկոսը կենտրոնացված են մթնոլորտիավելի ցածր շերտերում: Այստեղ օզոնը արդեն հանդես է գալիս որպես մթնոլորտի օդի վտանգավոր աղտոտիչ: Այն ազդում էշնչառական ուղիների վրա, գրգռում է աչքերը, խախտում է բուսականության աճը և այլն: Շնչառության համարօգտագործվող օդում նրա կոնցենտրացիան պետք է կազմի չպետք է գերազանցի 150-200 մկգ/3-ը:Օզոնը առաջ է գալիս էլեկտրական լիցքերի արդյունքում, սակայն շատ ավելի կարևոր են հանդիսանում միջնորդ նյութերիմասնակցությամբ ֆոտոքիմիական ռեակցիաները (ազոտի օքսիդները կամածխաջրածինները):Մեծ քաղաքներում արդյունաբերական և ավտոմոբիլային արտանետումների արդյունքում, որոնք փոխազդում են մեկըմյուսի և այլ գազերի հետ, առաջանում են բարդ քիմիական միացություններ, առաջ է գալիս ֆոտոքիմիական սմոգ, որն ունիօզոնի բարձր խտություն:Կապված այն բանի հետ, որ օզոնային շերտի էկոլոգիական դերը գլոբալ մասշտաբով շատ մեծ է, շատ երկրներ անցել ենանհապաղ գործնական քայլերի: Արդեն 1978 թ. ԱՄՆ-ը, Կանադան և Սկանդինավյան երկրները արգելեցին ֆրեոններիկիրառումը աէրոզոլային բալոններում այնտեղ, որտեղ դրա անհրաժեշտությունը չկա:Եզրափակելով` նշենք, որ դեռևս մեր գիտելիքները բավական չեն, որպեսզի որոշենք մթնոլորտում օզոնի քանակությանտատանումների հիմնական պատճառները և բացատրենք նրա մեխանիզմը: Այդ պատճառով ցանկացած կանխատեսւոմներհարկ է ընդունել որպես ենթադրական:

Տարածաշրջանային առանձնահատկությունները

Հայաստան ըգտնվում է Անդրկովկասյան տարածաշրջանում: Այդ պատճառովհանրապետությունում օդային միջավայրի որակը կախված է ոչ միայնտեղական աղբյուրների արտանետումներից, այլ նաև` տարածաշրջանիմթնոլորտի աղտոտման ֆոնային մակարդակից: Դրսից Հայաստան մուտքգործող օդի աղտոտման բոլոր տեսակներից առավել զգալի է փոշին:

Եզրակացություններ

Դիպլոմային նախագծի տվյալ մասի արդյունքում նախագծվեցին լուսավորմանև օդափոխության համակարգերը:Լուսավորման նախագծման ժամանակ ընտրվեց լյումինեսցենտային լամպերովև տեղային`շիկացման լամպերով:Օդափոխությասն համակարգի նախագծման դեպքում ընտրվել է հոսքայինընդհանուր փոխանակային և դ տեղային ուրսմղման համակարգեր` օդատարների վերինտեղադրությամբ և կենտրոնախույս օդափոխիչներով: Հաշվարկի գործընթացում որոշվել են աշխատանքային գոտու օդումվնասակար արտանետումները, գնահատվել են դրանցից առավելվտանգավորները և հաշվարկվել օդափոխանակությունը, որը պահանջվում էվնասակար նյութերի և ջերմության ավելցուկի հեռացման համար: Դրա հիմանվրա ստացվել են օդատարների պարամետրերը, որոշվել են շարժիչները ևօդափոխիչները:

Լուծման արդյունքներըԿապված ստեղծված սոցիալ-էկոլոգիական իրավիճակիառանձնահատկությունների հետ` ժամանակակից արդյունաբերությանը երկուպայման է ներկայացվում: Նախ, արտադրությունը պետք է ոչ միայն նյութականբարիքներ ստեղծի, այլ նաև վնասազերծի ի ր գործունեության արգասիքները: Երկրորդ` արտադրությանն արգասիքները օգտագործումից հետոհամեմատաբար հեշտությամբ պետք է կրկին վերածվեն արտադրությանարգասիքների:Աղտոտումից մթնոլորտի արմատական մեթոդ է հանդիսանում մինչև մթնոլորտմուտք գործելը դրանց լիկվիդացումը: Դրա համար անհրաժեշտ է անթափոնարտադրության կիրառությունը, բուն արտադրության մեջ տեխնոլոգիականգործընթացների հերմետիկացումը, վնասակար մնացորդների թափոնացումը:

Հեռանկարները

Էլեկտրաէներգիայի արտադրության աճը մարդու զարգացման անհրաժեշտպայմանն է: Այդ պատճառով մարդու կողմից արտադրվող էներգիայիանհրաժեշտ քանակությունը աճում է տերացտարի:Վերն ասվեց, որ հենց դեպի մթնոլորտ ծծմբի երկօքսիդի և ազոտի օքսիդներիարտանետումներն են կապված թթու անձրևների ձևավորման հետ:

Աղտոտված օդը երեխաների մահվանպատճառ

Տարեկան ավելի քան 2 միլիոն երեխա մահանում է աղտոտված օդի պատճառով, հայտնում են չինացիհետազոտողները:

Գիտնականները հետազոտություններ են անցկացրել, որոնց ընթացքում հայտնաբերել են, որ շինության ներսումաղտոտված օդի մակարդակը 5 անգամ գերազանցում է մթնոլորտի աղտոտվածության մակարդակին բացտարածությունում: Պատճառը կահույքն է և այն շինարարական նյութերը, որոնք պարունակում են վնասակար նյութեր(ֆորմալդեհիդ, բենզոլ, ամոնիակ): Ֆորմալդեհիդները կարող են պահպանվել սենյակում նույնիսկ վերանորոգումից 5-15 տարի անց, հավաստում են մասնագետները:

Փորձագետներն անհանգստանում են, որ շինություններում առկաաղտոտված օդի պատճառով միայն Չինաստանումտուժում է տարեկան շուրջ 2.2 միլիոն երեխա, որոնց տարիքը չի գերազանցում 5-ը: Գիտնականները խորհուրդ ենտալիս շինությունների օդի մաքրությանը մեծ ուշադրություն դարձնել:

ԱՄՆ-ումփորձում են կրճատել մթնոլորտնաղտոտող գազերը

ԱՄՆ ներկայացուցիչների պալատը 219 ձայնով հաստատել է մթնոլորտ ջերմոցային գազերի արտանետումներիկրճատման վերաբերյալ օրինագիծը` դիմակայելով գլոբալ տաքացմանը: Արևմտյան լրատվամիջոցները այդնախագիծը համարում են պատմական: Ինչպես տեղեկացնում է «Ասոշիէյթիդ Փրեսը», օրինագիծը պարտադրում էմինչև 2020 թվականը ԱՄՆ էլեկտրաէներգիայի 15 տոկոսը ստացվի վերարտադրված աղբյուրներից: Օրենքով նաև համակարգվում է աղտոտիչների վաճառքի քվոտաների բաշխման ձևը. այն կարող են ձեռք բերելինչպես ԱՄՆ ձեռնարկությունները, այնպես էլ այլ երկրների: Օրինագծի քննադատները կարծիք են հայտնել, որ օրինագծի իրագործման արդյունքում էներգակիրների գինըզգալիորեն կբարձրանա: Կբարձրանան նաև հարկերը ու կկրճատվեն աշխատատեղերը: Օրինագծի կողմնակիցներնիրենց հերթին նշել են, որ այն կնվազեցնի ԱՄՆ կախվածությունը նավթից: Ըստ աղբյուրի ԱՄՆ-ում ջերմոցային գազերի արտանետումները տարեկան աճում են մինչև 1 տոկոս: Ընդհանուր առմամբ, աղտոտիչների ծավալի 30 տոկոսը բաժին է ընկնում ԱՄՆ-ին: Գերմոցայինգազերի արտանետումները սահմանափակող Կիոտոյի արձանագրությունը ԱՄՆ-ն ստորագրել է, բայց չի վավերացրել: Ներկայացուցիչների պալատի կողմից ընդունված օրինագիծը պետք է հաստատի նաև Սենատը:

Պաշտոնատարները վստահեցնում են, որ «Նաիրիտ»-իաղետըառողջապահական վտանգ չի ներկայացնումԲնապահպանության նախարարության շրջակա միջավայրի պահպանման վարչությանպետԱրամԳաբրիելյանիխոսքերով` «Նաիրիտ»-ումտեղի ունեցածաղետը Երեւանի բնակչության համարառողջապահականտեսակետիցվտանգ չի ներկայացնում:«Գործարանի շրջակայքից օդի նմուշներ են վերցվել եւ քլոր-օրգանական միացություններ չեն հայտնաբերվել: Սավկայում է այն մասին, որ բնակչության համար այս աղետը ազդեցություն չի ունեցել», - լրագրողներին շաբաթ օրը ասացԱրամ Գաբրիելյանը:Առողջապահության նախարարության պետական հիգիենիկ եւ հակահամաճարակային տեսչության աշխատանքի, հիգիենայի եւ ճառագայթային անվտանգության բաժնի պետ Սոս Հովհաննսիյանի խոսքերով բնակչության շրջանումչեն արձանագրվել հիվանդագին վիճակներ, որոնք կապված կլինեին քլոր կամ քլոր-միացությունների ազդեցությանհետ:«Նույն քլորոպրենը, նույն ազատ քլորը, նույն CO2-ը ընդհանրապես բավականին յուրօրինակ ազդեցություն ունենմարդկանց վրա եւ հատկապես առաջացնում են ալերգիկ երեւույթներ` աչքի լորձաթաղանթի, շնչառական ուղիներիլորձաթաղանթի բորբոքային պրոցեսներ կամ ռեակցիաներ: Ես ձեզ հայտարարում եմ պաշտոնապես, որ բոլորբուժհիմնարկները, որոնք ներառված են եղել այդ պրոցեսում ամբողջ Երեւան քաղաքում, բնակչության որեւէ մեկի մոտնման դիմում չի եղել»:«Մեր բոլորի ընտանիքներն ու երեխաներն են այստեղ ապրում եւ սա այն դեպքը չէ, որ դու ինչ-որ բան ինքդ քոերեխաներից թաքցնես», - «Ազատություն» ռադիոկայանին ասաց Արտակարգ իրավիճակների նախարարությանփրկարար ծառայության տնօրենի խորհրդական, գնդապետ Նիկոլայ Գրիգորյանը, հավաստելով, որ «Նաիրիտում» նորպայթյունների վտանգ չկա:Հինգշաբթի «Նաիրիտ» քիմիական գործարանի քլորոպրենի արտադրամասում տեղի ունեցած պայթյուններից զոհվելէին գործարանի 4 աշխատակիցներ: Մասնագետների անհանգստություն էին հայտնել, որ պայթյունին հետեւած հրդեհիհետեւանքով մթնոլորտ կարող էին արտանետված լինել վտանգավոր քիմիական նյութեր:Մասնավորապես, «Ազատություն» ռադիոկայանի հետ զրույցում քիմիական գիտությունների դոկտոր, օրգանականքիմիայի կենտրոնի պոլիմերների լաբորատորիայի վարիչ Առնոս Հովհաննիսյանը մտահոգություն էր հայտնել, որպաշտոնատար անձինք խուսափում են հրապարակել օդի հնարավոր աղտոտվածության մասին տվյալները` խուճապչառաջացնելու նպատակով:

Հայաստանը էկոլոգիապես մաքուր չէՄիջազգային Էկոլոգիական կազմակերպության տվյալների համաձայն Հայաստանըէկոլոգիապես մաքուր երկրների հաշվարկում զբաղեցնում է 76-րդ հորիզոնականը: Այսօր էկոլոգիապես ամենամաքուր երկրներն են Իսլանդիան եւ Շվեյացրիան: ԱՊՀ երկրներիշարքում ամենամաքուր երկրիը Վրաստանն է, որը 59-րդ տեղում է: Ադրբեջանը զբաղեցնումէ 84-րդ հորիզոնականը: Միջազգային Էկոլոգիական կազմակերպության մասնագետները տվյալներըհրապարակելիս հաշվի են առել մասնավորապես ջրի մաքրությունը, օդի աղտոտվածությանաստիճանը եւ պետության վերաբերմունքը էկոլոգիական խնդիրներին:

Բագրատունյան Գևորգ10-2 դասարան2011 թ