Bahasa Melayu Dalam Sistem Pendidikan

7/27/2019 Bahasa Melayu Dalam Sistem Pendidikan

1/5

BAHASA MELAYU DALAM SISTEM PENDIDIKANBahasa Melayu merupakan bahasa yang digunakan di Sekolah Melayu semasa pemerintahan Inggeris.

Di sekolah menengah pula, terdapat dua bahasa yang digunakan, iaitu Bahasa Melayu dan Bahasa

Inggeris. Bahasa Melayu hanya diajar sebagai satu mata pelajaran sahaja. Walau bagaimanapun, Bahasa

Melayu digunakan sebagai bahasa pengantar dan mata pelajaran kursus di maktab perguruan sejak

tahun 1900. Siri buku tulisan Zaba dalam bentuk tiga jilid, iaitu Ilmu Mengarang Melayu dan Daftar Ejaan

Melayu digunakan sebagai rujukan. Bahasa Melayu dalam sistem pendidikan dapat dilihat berdasarkan

zaman atau era yang berikut, iaitu zaman pramerdeka (sebelum 1957), zaman pascamerdeka (1957-1970), dan zaman dasar ekonomi baru (1971-1990).

Zaman Pramerdeka (Sebelum 1957)

Menjelang kemerdekaan, timbul kesedaran untuk mewujudkan satu sistem persekolahan. Beberapa

jawatankuasa telah ditubuhkan untuk mengkaji sistem persekolahan pada masa itu dan menghasilkan

laporan berikut:

1. Laporan Barnes 1951 menyemak dan memperbaiki keadaan pendidikan kaum Melayu

2. Laporan Fenn-Wu 1951 menyemak pendidikan kaum Cina

3. Ordinan Pelajaran 1952 mengesyorkan sekolah kebangsaan sebagai corak sistem persekolahan

kebangsaan4. Laporan Razak 1956 meletakkan asas bagi perkembangan sistem pendidikan untuk memupuk

perpaduan melalui Sistem Pelajaran Kebangsaan untuk semua, Bahasa Melayu sebagai bahasa

pengantar utama serta kurikulum kebangsaan, sukatan pelajaran dan sistem peperiksaan yang sama

bagi semua sekolah.

Laporan Barnes 1951

Jawatankuasa ini ditubuhkan pada tahun 1950 dan dipengerusikan oleh L.J. Barnes, Pengarah Latihan

Sosial dari Universiti Oxford. Cadangan jawatankuasa ini termasuklah:

Meningkatkan taraf pencapaian pelajar Melayu di sekolah vernakular dan meningkatkan tarafpencapaian dalam Bahasa Inggeris

Meningkatkan kualiti guru, meningkatkan pencapaian pedagogi pelajar di maktab dan mencadangkan

kurikulum latihan guru yang lebih bersesuaian; dan

Mencadangkan apa-apa sahaja cara untuk membaiki pentadbiran, sama ada dengan menubuhkan

Penguasa Pendidikan Tempatan atau badan tempatan dengan fungsi yang sama.

Laporan ini mencadangkan penubuhan sekolah kebangsaan yang menggunakan Bahasa Melayu atau

Bahasa Inggeris sebagai pengantar. Apabila salah satu daripada bahasa tersebut dipilih sebagai bahasa

pengantar, maka bahasa yang satu lagi digunakan sebagai bahasa kedua. Jawatankuasa Barnes yang

telah menggariskan tujuan sekolah Melayu sebagai memupuk perkembangan individu ke arah

kecemerlangan yang boleh dicapai dari segi pengetahuan dan kemahiran, menggalak, merangsang, danmembolehkan komuniti Melayu mencapai kedudukannya dalam perhubungannya dengan kaum-kaum lain

dalam masyarakat majmuk dan membantu pembinaan kewarganegaraan atau negara yang bersatu padu

yang merangkumi semua kaum. Laporan Barnes tidak mendapat sambutan baik daripada masyarakat

Cina yang menentang pembubaran pendidikan vernakular Cina. Ini membawa kepada pembentukan

jawatankuasa yang menghasilkan laporan Fenn-Wu.

Laporan Fenn-Wu 1951


2/5

Laporan ini disediakan bagi memperkatakan tentang pendidikan Cina di Tanah Melayu berikutan rasa

tidak puas hati terhadap laporan Barnes. Laporan ini mencadangkan agar usaha merapatkan jurang

perbezaan dilakukan dengan menggantikan sistem persekolahan yang berasaskan kaum kepada

pendidikan yang tidak bercorak perkauman. Bahasa Inggeris dan Bahasa Melayu digunakan sebagai

bahasa pengantar manakala bahasa lain sebagai pilihan. Laporan Fenn-Wu dikatakan memperkecil

keupayaan Bahasa Melayu sebagai bahasa pengantar. Bahasa Melayu dianggap bahasa yang mudah

dipelajari kerana kebanyakan pelajar Cina mempunyai sedikit sebanyak pengetahuan tentang bahasa

tersebut melalui pengalaman pergaulan seharian. Laporan Fenn-Wu dipertimbangkan bersama-samadengan Laporan Barnes oleh satu jawatankuasa khas yang ditubuhkan untuk mencari penyelesaian

kepada cadangan yang dikemukakan.

Ordinan Pelajaran 1952

Pada 21 November 1952, Penyata Pelajaran 1952 atau dikenali juga Ordinan Pelajaran 1952 telah

diluluskan oleh Majlis Perundangan Persekutuan dengan sebulat suara. Penyata ini telah membawa

perubahan besar kepada susunan sistem pelajaran negara ini. Antara lain, matlamat Penyata Pelajaran

1952 adalah:

1. Untuk membekalkan dan mengekalkan pengetahuan, kemahiran dan perwatakan yang baik untuk

tiap-tiap individu.2. Untuk menggalakkan dan membolehkan sesuatu kaum menyesuaikan diri dalam masyarakat

berbilang bangsa di negara ini.

3. Untuk berusaha membentuk warganegara yang bersatu di seluruh negara yang terdiri dari berbagai

kaum.

Dalam usaha mencapai matlamat Penyata Pelajaran 1952 ini satu dasar dan sistem pelajaran baru

diwujudkan. Antara yang tercatat dalam penyata, iaitu:

1. Menubuhkan dan mendirikan sekolah-sekolah kebangsaan yang mengandungi dua jenis; Sekolah

aliran Inggeris dan mata pelajaran Bahasa Malaysia dijadikan mata pelajaran wajib dan sekolah aliran

Melayu dengan Bahasa Inggeris dijadikan sebagai bahasa kedua.

2. Sungguhpun begitu, sekolah-sekolah yang menggunakan bahasa perantara Kua-Yu (Cina) atau Tamil

boleh disediakan jika terdapat 15 orang murid atau lebih di dalam salah satu darjah mengikut

keperluan bahasa perantaraan masing-masing.

3. Kerajaan akan memberi pelajaran percuma selama 6 tahun dan diwajibkan kepada tiap-tiap

warganegara yang berumur dari 6 tahun hingga 12 tahun. Murid-murid yang tamat di peringkat

sekolah rendah ini akan diberi peluang melanjutkan pelajaran ke peringkat menengah dan vokasional

menurut kemampuan dan kelayakan masing-masing.

Dalam perbahasan untuk meluluskan Penyata Pelajaran 1952, Datuk E.E.C. Thuraisingam menyatakan

penyata pelajaran itu adalah bertujuan untuk mengukuhkan asas perpaduan negara sertamenggambarkan sistem pendidikan "vernacular" moden dan membentuk kurikulum pelajaran mengikut

keperluan dan keadaan ketika itu (Penyata Pelajaran 195, 2008).

Laporan Razak 1956

Pada hari 6 Mei 1956, Dato' Abdul Razak bin Dato' Hussein Menteri Pelajaran Persekutuan merangkap

Pengerusi Jawatankuasa Pelajaran telah mengumumkan cadangan-cadangan yang telah dibuat oleh

Jawatankuasa Pelajaran 1956. Dalam cadangan Jawatankuasa Pelajaran ini, beberapa cadangan yang

membawa perubahan yang besar kepada dasar pelajaran bagi Tanah Melayu telah dikemukakan. Antara

cadangan itu termasuklah (Penyata Razak 1956, 2008):


3/5


4/5

2. Menteri Kehakiman,

3. Tun Leong Yew Koh,

4. Menteri Perdagangan dan Perusahaan,

5. Encik Mohd. Khir Johari,

6. Penolong Menteri Pelajaran,

7. Kapten Abdul Hamid Khan bin Haji Sakhawat Ali Khan,

8. Penolong Menteri Buruh,

9. Encik V. Manickavasagam,10. Senator Koh Kim Leong,

11. Encik Mohd. Dahari Ali,

12. Ketua Menteri Pulau Pinang,

13. Datuk Wong Pow Nee dan

14. Encik Abdul Ghani bin Ishak.

Antara tugas-tugas jawatankuasa Penyemak ini adalah :

1. untuk mengulang kaji Dasar Pelajaran Razak yang telah diluluskan oleh Majlis Undangan

Persekutuan pada 16hb Mei, 1956;

2. mempertimbangkan kesan-kesan nasional dan kewangan Dasar Pelajaran itu termasuklangkah untuk mengadakan pelajaran peringkat rendah dengan percuma; dan

3. mengkaji langkah-langkah untuk mewujudkan satu sistem pelajaran nasional yang menjadikan

bahasa kebangsaan sebagai bahasa pengantar yang utama.

Jawatankuasa ini akan dibantu kelak oleh beberapa buah jawatankuasa pakar yang akan

membincangkan segala aspek mengenai soal pelajaran termasuk masalah kewangan dan latihan guru.

Orang ramai, badan-badan pelajaran, dan sebagainya diberi kesempatan untuk mengemukakan pendapat

tentang Dasar Pelajaran kepada jawatankuasa pengkaji itu.

Jawatankuasa ini mencadangkan supaya bahasa kebangsaan diajar mulai Darjah Satu dalam semuasekolah rendah Cina, Tamil dan Inggeris, sama ada bantuan separuh atau sekolah persendirian.

Jawatankuasa ini juga mencadangkan supaya Bahasa Melayu dimajukan dengan menjadikannya bahasa

pengantar di semua sekolah yang dahulunya sekolah rendah kerajaan. Kementerian Pelajaran telah

mengeluarkan peraturan yang mewajibkan pengajaran bahasa kebangsaan menerusi arahan di bawah

Peraturan-Peraturan Khusus (Kursus-Kursus Pengajian) Sekolah 1956. Selanjutnya mata pelajaran

kursus Bahasa Melayu dijadikan wajib untuk memperoleh Sijil Rendah Pelajaran dan Sijil Pelajaran

Malaysia. Penggunaan Bahasa Melayu sebagai bahasa pengantar di sekolah menengah bermula pada

tahun 1963 apabila semua mata kursus jurusan sastera di Tingkatan Satu diajar dalam Bahasa Melayu.

Dasar pendemokrasian pendidikan bermula pada tahun 1962 dengan memberi penekanan kepada

pendidikan percuma untuk semua pelajar. Dasar ini diperluas dengan mengadakan pendidikan universal

selama sembilan tahun apabila peperiksaan pemilihan masuk ke sekolah menengah dihapuskan padatahun 1964. Penghapusan peperiksaan pemilihan ini menyebabkan peningkatan kadar penyertaan ke

sekolah menengah. Kadar ini terus meningkat apabila terdapat perubahan dasar yang melanjutkan

pendidikan universal kepada 11 tahun secara berperingkat mulai tahun 1992

Zaman Dasar Ekonomi Baru (1971-1990)

Pada zaman ini sistem pendidikan mengalami banyak perubahan, antaranya Bahasa Melayu dijadikan

bahasa pengantar utama yang dilaksanakan sepenuhnya pada peringkat menengah di Semenanjung

Malaysia dan Sabah pada tahun 1982, manakala di Sarawak pada tahun 1990. Walau bagaimanapun,


5/5

selaras dengan Akta 1961, sekolah rendah bantuan kerajaan yang menggunakan Bahasa Cina atau Tamil

sebagai bahasa pengantar diteruskan. Pada tahun 1979, semakan semula pelaksanaan dasar pendidikan

oleh Jawatankuasa Kabinet Mengkaji Pelaksanaan Dasar Pelajaran 1979 telah menggariskan cadangan

pendekatan dan strategi baru untuk memantap sistem pendidikan. Laporan ini telah:

Memberikan penegasan kepada pendidikan asas 3M: membaca, menulis dan mengira

Penegasan kepada pendidikan kerohanian yang kukuh dan unsur-unsur disiplin yang diingini

Penegasan kepada kurikulum ala Malaysia ; pendidikan menengah atas melalui dua jurusan,akademik dan vokasional

Peluang melanjutkan persekolahan dari 9 tahun ke 11 tahun

Melicinkan tatacara pengurusan pelajaran meningkatkan mutu pelajaran keseluruhan

Falsafah Pendidikan Kebangsaan telah digubal pada tahun 1988 bagi memperteguh hala tuju dan

matlamat pendidikan negara. Falsafah ini menekankan pendidikan yang menyeluruh dan bersepadu

bagi membentuk pelajar dari segi jasmani, emosi, rohani dan intelek.

Bahasa Melayu digunakan sebagai bahasa pengantar bagi kursus-kursus peringkat awal di maktab

perguruan sejak tahun 1957. Pada tahun 1973, Bahasa Melayu menjadi bahasa pengantar tunggal dalam

latihan perguruan. Pada tahun 1980, Bahasa Melayu menjadi bahasa pengantar lengkap untuk Tingkatan

Satu hingga Tingkatan Lima di sekolah menengah. Pelaksanaannya di Tingkatan Enam Rendah bermulapada tahun 1981 dan Tingkatan Enam Atas pada tahun 1982. Di institusi pengajian tinggi, kedudukan

Bahasa Melayu dalam pendidikan dapat dilihat dari tiga aspek: pertama, Bahasa Melayu sebagai mata

kursus; kedua, Bahasa Melayu sebagai bahasa pengantar; dan akhirnya Bahasa Melayu sebagai satu

pengajian dari segi sejarah, analisis linguistik, dan aspek budaya. Penggunaan Bahasa Melayu di

universiti merupakan lanjutan daripada pelaksanaan yang telah dilakukan pada peringkat sekolah rendah

dan sekolah menengah. Apabila mereka selesai persekolahan menengah dan memasuki universiti pada

tahun 1980, kursus aliran sastera mula diajar dalam Bahasa Melayu pada tahun 1980. Proses peralihan

ini selesai pada tahun 1983 apabila Bahasa Melayu menjadi bahasa pengantar sepenuhnya di universiti

dan semua pengajian jurusan sastera pada tahun pertama diajar dalam Bahasa Melayu. Sejak tahun

1983 hingga tahun 1991, penggunaan Bahasa Melayu dalam pendidikan baik pada peringkat sekolahrendah, menengah, maktab dan universiti terlaksana dengan lancar.

Documents

Bahasa Melayu Dalam Sistem Pendidikan