Banghay Aralin Sa Paggugulayan

Embed Size (px)

Citation preview

  • 7/25/2019 Banghay Aralin Sa Paggugulayan

    1/43

    IKALIMANG BAITANG Araw:__________________

    Pangkat:________________________________________Petsa:___________________

    I. MGA LAYUNIN

    Naipapaliwanag ang kahalagahan ng paggugulayan

    Natutukoy ang mga uri ng gulayan

    Nabibigyang halaga ang kabutihang idinudulot ng paggugulayan

    II. PAKSANG ARALIN

    Paksang Aralin:Kahalagahan ng Paggugulayan

    Kagamitan:computer, projector, mga larawan ng ibat ibang gulay

    Sanggunian:Makabuluhang Gawaing Pantahanan at Pangkabuhayan 5 (K to !"dition#, pahina $%

    III. Pamamaraan

    A. Panimulang Gawain

    1. Pagsasana

    Panuto& Kilalanin ang mga gulay 'a larawan&

    al) talong ampalaya malunggay

    kangkong kalaba'a

    !. Balik"aral

    Pagbalik*aralan ang mga pangkat ng pagkain at iugnay ang 'u'tan'iyangnakukuha 'a gulay)

    B. Panlinang na Gawain

    1. Pagganak

    Pagpapakita ng mga larawan ng gulayan

    !. Talasalitaan

    paggugulayan urban gardening

    #. Panimulang Pagtataa

  • 7/25/2019 Banghay Aralin Sa Paggugulayan

    2/43

    +no*ano ang kahalagahan ng paggugulayan$. Karanasan sa Pagkatut%

    a) Pagba'a 'a nilalaman ng tek'to 'a pahina $% ng -atayang +klattungkol 'a kahalagahan 'a pagtatanim ng gulay)

    b) Pag'a'abi ng kahalagahan ng paggugulayanc) Pagbibigay ng halimbawa ng gulayan tulad ng container

    gardening.urban gardening, gulayan 'a paaralan, gulayan 'a bakuranatbp)

    &. Pangwakas na Gawain

    1. Paglala'at

    +ng paggugulayan ay gawaing&a) Mahu'ay pagkakitaan at tiyak na kawili*wilib) Makatutugon 'a 'u'tan'iyang kailangan ng ating katawan tulad ng

    bitamina at mineral)c) Makatitiyak na mayroong 'apat na panu'to' 'a pang*araw araw ng

    pangangailangan ng gulay at naka'i'igurong 'ariwa at malini' angmga ito)

    d) Malaking kabawa'an 'a ga'tu'in)

    !. Pangwakas na Pagtataa

    Panut%:/'ulat ang 0 kung 0+M+ at M kung M+1/ ang mga 'umu'unod&

    _________) +ng paggugulayan ay i'ang gawaing kapakipakinabang)

    _________!) +ng paggugulayan ay nakababagot na gawain)

    _________2) +ng paggugulayan ay makatutugon 'a 'u'tan'iyang kailangan ngmag*anak)

    _________$) +ng paggugulayan ay pag*aalaga rin ng halamang ornamental)

    _________5) Nakakatulong 'a pag*unlad ng mag*anak ang paggugulayan)

    #. Pag(a(a'alaga

    Paggamit ng rubrik'

    I). Pag(a(aaman ng Gawain

    Pagtitipon ng mga larawan ng ibat ibang gulayan at pagtukoy ayon 'auri nito)

    Pagdidikit 'a port3olio)

  • 7/25/2019 Banghay Aralin Sa Paggugulayan

    3/43

    ). Tak*ang Aralin

    ) +no*ano ang mga uri ng gulay

    !) Magdala ng mga larawan ng gulayan)

    IKALIMANG BAITANG Araw:__________________

    Pangkat:________________________________________Petsa:___________________

    I. MGA LAYUNIN

    Nakikilala ang ibat ibang uri ng gulay

    Napapahalagahan ang mga kapakipakinabang 'a pagtatanim ng gulay 'a

    mag*anak at 'a pamayanan Nai'a'aalang*alang ang mga panuntunang pangkalu'ugan at pangkaligta'an

    'a paggugulayan

    II. PAKSANG ARALIN

    Paksang Aralin:Pagtukoy ng Gulay na maaaring /tanim

    Kagamitan:kompyuter, projector, mga larawan ng ibat ibang uri ng gulay

    Sanggunian:Makabuluhang Gawaing Pantahanan at Pangkabuhayan 5 (K to !

    "dition#,

    pahina $4 5!)

    III. PAMAMARAAN

    A. Panimulang Gawain

    1. PagsasanaMagkaroon ng pahulaan tungkol 'a mga gulayalimbawa& 1amang ugat akoy kulay puti, 'a 'inigang ma'arap akong'angkap, ano ako

    !. Balik"aral

    Pagbalik*aralan ang mga pangkat ng pagkain at iugnay ang 'u'tan'iyangnakukuha 'a gulay)

    B. Panlinang na Gawain

    1. Pagganak

  • 7/25/2019 Banghay Aralin Sa Paggugulayan

    4/43

    /pabahagi 'a mag*aaral ang kanilang mga nagging karana'an 'a pagtatanimng mga gulay)

    !. Talasalitaan

    lamang*ugat likod*bahay bakanteng lote

    #. Panimulang Pagtataa

    Panut%:/'ulat kung 0ama o Mali

    _____) +ng paggugulayan ay i'ang gawaing kapakipakinabang)

    _____!) +ng paggugulayan ay makatutugon 'a 'u'tan'iyang kailangan ngmag*anak)

    _____2) +ng pagtatanim ng gulay ay i'ang gawaing mahu'ay pagkakitaan)

    _____$) +ng paggugulayan ay pag*aalaga rin ng halamang ornamental)

    _____5) Nakakatulong 'a pag*unlad ng mag*anak ang paggugulayan)

    $. Karanasan sa Pagkatut%

    /paba'a ang nilalaman ng tek'to 'a pahina $4*56 ng -atayang +klat tungkol'a kahalagahan 'a pagtatanim ng ibat ibang uri ng gulay) ayaang ilahad ngmag*aaral ang 'ariling palagay tungkol dito) Pag*u'apan din ang ibat ibanguri ng gulay at hingan ng halimbawa ang bawat mag*aaral)

    &. Pangwakas na Gawain

    1. Paglala'at

    May ibat ibang uri ng gulay na maaaring itanim na makapagdudulot ngmaraming kapakinabangan 'a mag*anak at pamayanan)

    !. Pangwakas na Pagtataa

    a) /patambal ang na'a hanay + 'a hanay -)

    anay + anay -

    _____) bungang gulay a) kamati'

    _____!) butong gulay b) repolyo

    _____2) bungang ugat c) labano'

    _____$) bulaklak ng gulay d) cauli7ower

    _____5) dahong gulay e) munggo

  • 7/25/2019 Banghay Aralin Sa Paggugulayan

    5/43

    b) 8agutan ang Pag'a'anay 'a pahina 5 ng -atayang +klat

    #. Pag(a(a'alaga

    Pa'agutan ang 9Pagnilayan Natin: 'a pahina 56 ng -atayang +klat

    I). Pag(a(aaman ng Gawain

    Papuntahin ang mga mag*aaral 'a i'ang gulayan o palengke na malapit 'akanila) /pama'id at 'uriin ang mga gulay na nakatanim o makikita atipa'agot ang talahanayan 'a ibaba)

    ;ri ng Gulay Pangalan ng Gulay 8u'tan'iya ng Gulay

    ). Kasun*uan

    ) Mag'ulat ng i'ang talata tungkol 'a paboritong gulay)

    !) /pagawa ang Mungkahing Gawain < ! 'a pahina 5! ng batayang aklat

  • 7/25/2019 Banghay Aralin Sa Paggugulayan

    6/43

    Aralin #

    /) Mga 1ayunin

    ) Na'u'unod ang wa'tong hakbang 'a paghahanda ng lupang taniman nggulay) !) Naipapakita ang wa'tong pagbubungkal ng lupang taniman) 2) Naii'a at nai'a'agawa ang wa'tong paraan ng pangangalaga ng pananim)

    //) Pak'ang*aralin Paraan ng Pagtatanim ng Gulay

    a) -ilang ng araw * 4b) Kagamitan * Kalaykay, piko, palac) 8anggunian * Makabuluhang Gawaing Pantahan at Pangkabuhayan 5 (K

    to ! "dition#pahina 52*4

    ///) Pamamaraan

    +) Panimulang Gawain) Pag'a'anay Magkaroon ng palig'ahan 'a paunahang magbuo ng pu==le

    ng mga kagamitan 'a pagtatanim at ipabanggit ang angkop na gamit ngnabuong kagamitan 'a pagtatanim) Gawin ito ng pangkatan)

    -) Panlinang na Gawain) Pagganyak Magpakita ng larawan ng mga taniman ng gulay at pruta'

    'a paaralan at 'a likod*bahay) /palarawan 'a mag*aaral at hayaang

    paghambingin ang mga ito)!) 0ala'alitaan

    abono pe'te kuli'aptulo' at pi'i kamang taniman bungkalin

    2) Panimulang Pagtataya

    /tanong&

    Paano ang wa'tong pamamaraan 'a pagtatanim ng gulay

    $) Karana'an 'a Pagkatuto

  • 7/25/2019 Banghay Aralin Sa Paggugulayan

    7/43

    a) /paba'a ang nilalaman ng tek'to 'a pahina 52*5$ ng -atayang +klattungkol 'a paghahan ng lupang taniman

    b) Magkaroon ng pakitang*turo tungkol 'a wa'tong paraan ngpaghahanda ng lupang taniman) -/gyang*diin ang wa'tong pag'unod'a mga hakbang 'a paggamit ng angkop na ka'angkapan) -igyan dinng pan'ina ang mga panuntunang pangkalu'ugan at pangkalita'an 'apaggawa)

    c) Pangkatin ang kla'e) -awat pangkat ay pag'alik'ikin tungkol 'a mgaparaan ng pangangalaga 'a mga pananim na gulay) Maaringmakipanayam o mag'alik'ik 'a 'ilid*aklatan) /paba'a rin ang aklat 'apahina 54*5>)

    d) ayaang iulat ng bawat pangkat ang mga nalikom na kabatiran 'a'ariling paraan, maaring 'a paraang dula*dulaan, pagbabalitaan, o ibapa) Paghambingin ang kanilang mga gawa)

    ?) Pangwaka' na Gawain) Paglalahat Makapag*aani ng ma'agana at mataa' na uri ng gulay kung

    maayo' at angkop ang paghahanda ng lupang taniman at wa'to ang

    pangangalaga ng mga halamang tanim)!) Pagpapahalaga

    Pa'agutan ang +Pagnilaan Natin,'a pahina 5>*5@ ng -atayang+klat)

    2) Pangwaka' na Pagtataya

    Pa'agutan ang Pag'a'anay 'a +Gawin Natin,'a pahina 5@*46 ng-atayang +klat)

    /A) Pagpapanayam ng Gawain

    ) /pagawa ang Mungkahing Gawain 'a +Gawin Natin,'a pahina 46 ng-atayang +klat) /pagamit ang Bubric' 'a Pagpapahalaga ng Proyekto 'aPagtatanim ng alamang Gulay)

    !) -igyang pan'in ang +Alam n% -a,'a pahina 5> ng -atayang +klat)

    A) Ka'unduan

    Pag'alik'ikin ang mga bata tungkol 'a mga uri ng kuli'ap at pe'teng 'umi'ira'a mga pananim at ang mga paraan ng pagpuk'a 'a mga ito) /pabahagi 'a kla'eang kanilang kabatirang nalaman)

    Aralin $I. Mga Launin

    Na'a'abi ang mga hakbang 'a pagpupunla 'a kahong punlaan

    Nai'a'agawa ang mga hakbang 'a pagpupunla 'a kahong punlaan

    Ma'iglang nakikilahok 'a gawain ang mga bata

  • 7/25/2019 Banghay Aralin Sa Paggugulayan

    8/43

    II. Paksang Aralin

    Mga akbang 'a Pagpupunla 'a Kahong Punlaan

    a) -ilang ng araw&

    b) Kagamitan& mga larawan, kahong punlaan, buto, dulo', 'eedling medium

    c) 8anggunian& 0anim 'a Kinabuka'an, p) 4*@

    III. Pamamaraan

    A. Panimulang Gawain

    ) Pag'a'anay

    0ukuyin kung anong uri ng gulay ang mga 'umu'unod) Piliin ang tamang'agot 'a loob ng kahon)

    bungang gulay butong gulay bungang ugat bulaklak ng gulay dahong gulay

    ) repolyo

    !) munggo

    2) kamati'

    $) labano'

    5) broccoli

    !) -alik*aral

    +no*ano ang mga gulay na itinatanim 'a pamamagitan ng tuwiran at di*tuwiran

    B. Panlinang na Gawain

    ) Pagganyak

    /pabahagi 'a mga mag*aaral ang kanilang mga nagging karana'an 'a

    pagpupunla)

    !) 0ala'alitaan

    'eedboC punla

    2) Panimulang Pagtataya

    a) Paano ang wa'tong paraan ng pagpupunla 'a kahong punlaan

  • 7/25/2019 Banghay Aralin Sa Paggugulayan

    9/43

    b) +no*ano ang mga ka'angkapan at kagamitan 'a pagpupunla 'a kahongpunlaan

    $) Karana'an 'a Pagkatuto

    a) Pag'aa'abi ng mga ka'angkapan at kagamitan 'a pagpupunla 'a kahongpunlaan

    b) Pagtalakay 'a hakbang ng pagpupunla 'a kahong punlaan at pakitang turong guro 'a paggawa

    c)Pag'a'agawa ng mga bata 'a bawat pangkat 'a pamamatnubay ng guro

    &. Pangwakas na Gawain

    ) Paglalahat

    Pagbanggit ng mga hakbang 'a pagpupunla 'a kahong punlaan

    !) Pangwaka' na Pagtataya

    Pag'unod*'unurin )ang mga hakbang 'a pagpupunla ng kahong punlaan)/'ulat ang bilang *5)

    _____ /babad ng magdamag ang mga butong panpunla)

    _____ /punla 'a kahong punlaan at takpan habang hindi pa lumalaba' ang unang'ibol)

    _____ /handa ang kahong punlaan)

    _____ Kapag nakabuo nan g tatlo hanggang apat na totoong dahon, maaari itong

    ilipat 'a kamang taniman)

    _____ Kapag nag'imula nang 'umibol ang mga buto, unti*unting ilantad 'a arawang kahong punlaan)

    2) Pagpapahalaga

    Pag'agot 'a rubrik'

    I). Pag(a(aaman ng Gawain

    Mag'agawa ng pagpupunla 'a napiling buto na itatanim)

    ). Kasun*uan

    ) +no*ano ang mga ka'angkapan at kagamitan 'a pagpupunla 'a 'eedlingtray

    !) ano*ano ang mga hakbang 'a paggawa ng 'eedling tray

  • 7/25/2019 Banghay Aralin Sa Paggugulayan

    10/43

    Aralin /

    /) 1ayunin

    ) Naii'a i'a ang mga hakabang 'a pagpupunla 'a 'eedling tray)

    !) Na'u'unod .Nai'a'agawa ang mga hakbang 'a pagpupunla 'a 'eedling

    tray)2) Nabibigyan diin ang kahalagahan 'a pag'unod nang tama 'a mga

    hakbang 'a Gawain)

    //) Pak'ang*aralin

    Mga akbang 'a Pagpupunla 'a 'eedling 0ray

    ) -ilang ng araw &

    !) Kagamitan & Aideo monitor , buto(okra# , 8eedling tray

    2) 8anggunian & "a't we't Philippine' , pp %*%!

    ///) Pamamaraan

    +) Panimulang Gawain

    ) Pag'a'anay

    Kilalanin kung 0uwiran o Di*0uwiran ipinupunla ang mga 'umu'unod nagulay&

    ) 'ili

    !) okra

    2) talong

    $) kamati'

    5) 'itaw

    !) -alik*aral

    Pag'unod*'unurin ang mga hakbang 'a pagpunla o pagpupunla 'akahon o Kaman)

    -) Panlinang na Gawain

    ) Pagganyak ( Aideo Pre'entation#

    Kakulangan (8hort ?oming# 'a paggamit ng kahon o kama bilangpunlaan

    !) 0ala'alitaan

  • 7/25/2019 Banghay Aralin Sa Paggugulayan

    11/43

    8oil

    Media

    0ray

    2) Panimulang Pagtataya ( Aideo ?lip#

    -a'e 'a Eideo clip na inyong napanood( Pagpupunla 'a 'eedling tray#)+no ang pagkaka'unod*'unod ng mga hakbang nito

    _______ maglagay ng buta' 'a 'oil media na na'a 'eeling tray

    _______ /handa ang mga kailangan 'a pagpupunla

    _______ Diligan nang bahagya ang mga butong naipunla 'a 'eedlingtray at ilagay 'a malilim na lugar

    _______Punuin ng 'oil media ang mga 'eedling tray

    _______ Maglagay ng buto bawat buta' at tabunan ng kunting lupa

    $) Karana'an 'a pagkatuto

    8a pagwawa'to ng panimulang pagtataya ipapalaba' ulit ang Eideoclip 'a pagpupunla 'a 'eedling tray ,ka'abay nito ang pagi'a*i'a at pag'unod*'unod 'a mga hakbang na tinalakay natin ng actual o totoong paggawa ng guro)

    ?) Pangwaka' na Gawain) Paglalahat *

    +nu*ano ang pagkaka'unod*'unod ng mga hakbang 'a pagpupunla 'a'eedling tray)

    !) Pagpapahalaga

    Kung pagpapalit*palitin natin ang paggawa 'a mga hakbang, ano kayaang mangyayari 'a ating ginagawa -akit mahalaga na tama ang pagka'unod*'unod o na'u'unod natin ang bawat hakbang 'a paggawa

    2) Pangwaka' na Pagtataya

    Pag'unod*'unurin ang mga hakbang 'a pagpupunla 'a 'eedling tray&

    _______ Maglagay ng buto bawat buta' at tabunan ng lonting lupa

    _______ /handa ang mga kailangan 'a pagpupunla)

  • 7/25/2019 Banghay Aralin Sa Paggugulayan

    12/43

    _______ /lagay ang 'eedling tray 'a malilim at malamig na lugar

    _______ Diligan nang bahagya ang mga naipunlang buto 'a 'eedlingtray

    _______ Punuin ng 'oil media ang 'eedling tray

    /A) Pagpapayaman ng GawainPagpupunla ng mga bata 'a 'eeling tray gabay ang tamang pag'unod 'a

    mga hakbang 'a paggawa nito)

    A) 0akdang _aralin&

    +laminF

    +nu*ano ang ibat ibang mga gawin 'a pangangalaga ng mga punla

    Aralin 0I. Mga Launin

    Na'a'abi ang wa'tong pangangalaga ng punla

    Naipapakita ang wa'tong pangangalaga ng punla

    Nakaka'ali 'a talakayan nang buong hu'ay

    II. Paksang Aralin

    a'tong pangangalaga ng Punla

    a) -ilang ng araw&

    b) Kagamitan& 0'art, mga larawan ng pangangalaga ng punla

    c) 8anggunian& 0anim 'a Kinabuka'an pahina %$

    III. Pamamaraan

    A. Panimulang Gawain

    ) Pag'a'anaya) 8abihin ang kaibahan ng kahong punlaan 'a kamang taniman

    b) -anggitin ang mga hakbang 'a pagpupunla 'a kahong punlaan at 'akamang taniman

    !) -alik*aral

    a) +no ang 'eedling tray

  • 7/25/2019 Banghay Aralin Sa Paggugulayan

    13/43

    b) +no*ano ang mga hakbang 'a pagpupunla 'a 'eedling tray

    B. Panlinang na Gawain

    ) Pagganyak

    /pakita 'a mga bata ang punla) /tanong& +no ang ma'a'abi ninyo 'a

    halamang ito Paano ninyo aalagaan ang tanim na ito upang lumaki!) 0ala'alitaan

    punla nitrogen

    2) Panimulang Pagtataya

    ) +no*ano ang wa'tong paraan ng pangangalaga ng punla

    $) Karana'an 'a Pagkatuto

    Pakitang turo ng guro

    &. Pangwakas na Gawain

    ) Paglalahat

    a) -anggitin ang mga wa'tong pangangalaga ng punla

    !) Pangwaka' na Pagtataya

    Panuto& /'aayo' 'a pagkaka'unod*'unod ang wa'tong pangangalaga ngpunla)

    _____ 1agyan ng abonong mataa' na nitroheno upang maging malu'og atmayabong ang mga punla)

    _____ Begular na diligan ang mga punla

    _____ 0abingan ng itim na net ang mga punla upang hindi ito direktang ma'i'ikatanng araw)

    _____ 8iguraduhing naarawan ang mga punla upang maiwa'an ang 'obrangpaghaba ng katawan nito)

    _____ Kung hindi gumamit ng greenhou'e, takpan ang mga punla ng pla'tic upangmaiwa'an ang pin'ala ng malaka' na ulan)

    2) Pagpapahalaga

    * 'a anta' ng pananagumpay 'a pag'u'ulit

    * 'a paggawa

    * 'a ginawa

    I). Kasun*uan

  • 7/25/2019 Banghay Aralin Sa Paggugulayan

    14/43

    ) +no*ano ang mga ka'angkapan at kagamitan 'a paggugulayan

    !) +no ang gamit ng bawat i'a

    Aralin

    / )1ayunin&

    +)Nakapag'a'abi ng mga ka'angkapan 'a pagugulayan)

    -) Nakapagtitipon ng mga larawan ng mga ka'angkapan 'a pagugulayan

    ?) Nakapagpapakita ng kawilihan 'a pag*aaral ng paggugulayan)

    //) Pak'ang*aralin&

    +) Mga ka'angkapan 'a paggugulayan

    -) Pagtitipon ng mga larawan ng mga ka'angkapan 'a paggugulayan

    ?) Kawilihan 'a paggugulayan

    ///)Pamamaraan&

    +) Paghahanda

    ) Pakikibahagi

    Pang araw*araw na Gawain

    !) Pagbabalik*aral

    +lam mo na ba

    Pagtambalin ang hanay + 'a anay -)Piliin ang tamang 'agot&

    anay + anay -

    ) Dahon +) 1abano',bawang , 'ibuya' , patata' , karot,gabi

    !) -unga -) monggo , 'itaw , bataw

    2) 1amang ;gat ?) kamati' , talong , upo , kalaba'a , patola

    $) -ulaklak D) mu'ta'a , kangkong , pet'ay , repolyo

  • 7/25/2019 Banghay Aralin Sa Paggugulayan

    15/43

    5) -uto ") brokoli , kaliplawer ) kalaba'a , katuray

    -) Paglalahad

    ) Pagganyak

    Nakakita nab a kayo ng lugar na maraming nakatanim na gulay

    Nakikilala ba ninyo ang mga ka'angkapang ginagamit

    !) Pag*aali' ng 'agabal

    Begadera

    Kartilya

    2) Paglalahad ng 'uliranin

    +) -akit mahalaga ang mga ka'angkapan 'a mag'a'aka

    -) +nu*ano ang mga ka'angkapan at kagamitan 'a paggugulayan

    $) Pagtatalakay ng +ralin

    Pagtuturo ng guro

    5) Paglalagom

    +ng mga ka'angkapan ay malaking tulong 'a mag'a'aka pinadadaliang paggawa ng kamang taniman at pagbubungkal ng lupa 'a makabagongtechnolohiya lalo pang pinabili' ang mga paraan 'a pag'a'aka)

    Mga Ka'angkapan 'a paggugulayan

    ) Panlini' itak , karit , kalaykay

    !)Panghukay ng malalim na lupa pala , bareta , po't hole

    2) Pangbungkal a'arol , piko , pala

    $) Panghukay at pang*ali' ng damo 'a paligid dulo' o trowel

    5) Pangdilig rigadera , ho'e

    4) Pagtataya

    Pagtambalin ang anay + 'a anay -)

    + -

    ) a'arol ,piko , palang tinidor , po'thole digger +)

  • 7/25/2019 Banghay Aralin Sa Paggugulayan

    16/43

    /A ) Ka'unduan

    ) +nu*ano ang mga 'alik na dapat tandaan 'a pagpaplano ng gulayan

    !) Paano ang wa'tong pagpili ng gulayan

    2) Paano ang pagpili ng gulay na itatanim)

    Aralin 2I. Mga Launin

    Pagkatapo' ng 56 minutong aralin , 66H ng mga e'tudyante ayinaa'ahang may >5H kakayahan nang&) Nababatid ang mga wa'tong paraan 'a paghahanda ng lupang

    pagtataniman)!) Na'u'unod ang wa'tong hakbang 'a paghahanda ng lupang taniman

    ng gulay)2) Naipakikita ang wa'tong pagbubungkal ng lupang taniman)

    II. Paksang"aralin

    Paghahanda ng 1upang Pagtataniman8anggunian& Makabuluhang Gawaing Pantahanan at Pangkabuhayan 5 ( Kto ! "dition #,

    Pahina 52*5$Kagamitan& Mga 1arawan, 0'art

    Kalaykay, Piko , Pala

    III. PamamaraanA. Panimulang Gawain

    ) Pag'a'anayMagkaroon ng palig'ahan 'a paunahang magbuo ng pu==le ng

    mga kagamitan 'a pagtatanim at ipabanggit ang angkop na gamitng nabuong kagamitan 'a pagtatanim) Gawin ito ng pangkatan)

    B. Panlinang na Gawain) Pagganyak

    Pagpapakita ng larawan ng mga taniman ng gulay at pruta' 'apaaralan at 'a likod*bahay) /palarawan 'a mga mag*aaral athayaang paghambingin ang mga ito)

    !) 0ala'alitaanabono pe'te kuli'aptulo' at pi'i kamang taniman bungkalin

    2) Panimulang Pagtataya/tanong&

    Paano ang wa'tong pamamaraan 'a paghahanda 'a lupangpagtataniman ng gulay

    $) Karana'an 'a Pagkatuto

  • 7/25/2019 Banghay Aralin Sa Paggugulayan

    17/43

    $) /paba'a ang nilalaman ng tek'to 'a pahina 52*5$ ng-atayang +klat tungkol 'a paghahanda ng lupangtaniman)

    $)! Magkaroon ng pakitang*turo tungkol 'a wa'tong paraan ngpaghahanda ng lupang taniman) -igyang*diin ang wa'tongpag'unod 'a mga hakbang 'a paggamit ng angkop naka'angkapan) -igyang din ng pan'in ang mgapanuntunang pangkalu'ugan at pangkaligta'an 'apaggawa)

    $)2 Pangkatin ang kla'e)ayaang ang mga bata naman angmag'agawa ng pamamaraan 'a paghahanda ng lupangtaniman)

    $)$ Paghambingin ang kanilang natapo' na gawain)

    &. Pangwakas na Gawain

    ) Paglalahat

    Makapag*aani nang ma'agana at mataa' na uri ng gulay kungmaayo' at angkop ang paghahanda ng lupang pagtataniman)!) Pangwaka' na Pagtataya

    Panuto& +yu'in ang pagkaka'unod*'unod ng mga hakbang 'apaghahanda ng lupang taniman) 1agyan ng bilang *%)____) Pagbubungkal at pagbuhaghag ng lupa____!) Pagpapatag ng kamang taniman____2) Paglilini' ng lugar____$) Pagdidilig____5) Paggawa at pag'ukat ng kamang taniman gamit ang tulo' atpi'i

    ____4) Paghahalo ng pataba 'a lupang pagtataniman____%) Paghukay at pagpino ng lupa8u'i na 8agot& 1) ! !) 4 #) $) % /) 2 0) 5) $

    2) PagpapahalagaMay maliit na bahagi ng bakanteng lupa 'a inyong likod*bahay,

    ano ang maari mong gawin upang itoy maging kapaki*pakinabang8a paanong pamamaraan /bahagi 'a kla'e ang iyong ka'agutan)

    I). Kasun*uan

    ) +no ang dalawang paraan ng wa'tong pagtatanim!) +no*ano ang ma'i'temang pangangalaga ng mga halamang gulay8anggunian& Makabuluhang Gawaing Pantahanan at Pangkabuhayan 5 ( Kto ! "dition #,

    Pahina& 5$*5>

  • 7/25/2019 Banghay Aralin Sa Paggugulayan

    18/43

    Aralin 3

    /) Mga 1ayunin&

    +) Natatalakay ang wa'tong paraan ng paglilipat tanim)

    -) Na'u'unod ang mga pamaraan ng paglilipat ng tanim)

    ?) Napapahalagahan ang mga wa'tong paglilipat tanim)

    //) Pak'ang +ralin

    +) Paglilipat 0anim

    -) Mga Kahalagahan 'a Paglilipat tanim

    Mga Kagamitan&

    Gabay 'a Pag*aaral ng Paggugulayan///) Pamamaraan&

    +) Paghahanda

    ) Pakikibahagi

    Pang araw*araw na Gawain

    !) Pag'a'anay

    Natatandaan mo ba

    ) +no ang gamit ng mga 'umu'unod

    a) kalaykay d) dulo'

    b)) a'arol e) rigadera

    c) pala

    2) -alik*aral

    1e''on No) > Paghahanda ng 1upang Pagtataniman

    +yu'in ang mga larawan ng hakbang 'a tamangpagkaka'unod

    a) paglilini' c) pagpoporma

    b) pagbubungkal d) pagpipino

    -) Paglalahad ng +ralin

  • 7/25/2019 Banghay Aralin Sa Paggugulayan

    19/43

    ) Pagganyak Nakapagtanim nab a kayo ng gulay Paano ang inyongginawa

    !) Pag*aali' ng 8agabal

    'eed boC, 'eed bed, punla

    2) Paglalahad ng 8uliraninPapaano at kailan ang paglilipat tanim

    $) Pagtalakay ng +ralin

    Pag*uulat ng mga Pangkat

    Pakitang*turo ng Guro

    5) Paglalagom

    8undin ang wa'tong paghahanda ng punlaan tulad ng kahon at

    kamang taniman) +ng maliliit na buto tulad ng mu'ta'a,repolyo, kamati' at talong ay dapat munang ipunla at 'aka ilipat*tanim) Mga malalaking buto tulad ng okra at 'itaw ay maaringitanim nang diret'o 'a lupa)

    Mga Kahalagahan ng Paglilipat 0anim

    ) +ng 2 5 linggo ng mga punla ay maari ng ilipat*tanim

    !) Maglipat tanim 'a hapon

    Mga Pamaran ng Paglilipat 0anim

    ) /lagay ang punla 'a buta' at tabunan ng lupa

    !) Diinan nang bahagya ang lupa upang kumapit ang ugat)

    2) Diligan ang bagong lipat*tanim

    ?) Pagtataya

    Pangkayariaang Pag'ubok

    Pagtambalin ang hanay + at -) Piliin ang titik ng tamang 'agot)

    anay + anay -

    ) 'eed boC +) pina'ibol na bagong tanim

    !) kamang taniman -) e'pe'yal na kahong pa'ibulan ng mgamaliliit na buto

    2) punla ?) lupang taniman para 'a maramihangpagtatanim

  • 7/25/2019 Banghay Aralin Sa Paggugulayan

    20/43

    $) paglilipat tanim D) paglilipIat ng pina'ibol na buto 'alupang taniman

    5) ") pagbubukod ng pananim

    D) Paggawa

    )Pagtatanim ng gulay 'aa) kamang taniman

    b) mga 'i'idlan kung walang kamang taniman

    !) Pagdidilig ng bagong tanim at mga dati)

    ") Pagpapahalaga

    * anta' ng pananagumpay 'a pag'u'ulit

    * 'a paggawa

    * 'a ginawa

    /A) Ka'unduan& 1e''on No) 6 Jrganikong Pataba

    ) +no ang organikong pataba

    !) +nu*ano ang mga uri ng organikong pataba

    2) +nu*ano ang mga kahalagahan ng organikong pataba

    8anggunian&

    Panimulang +klat 'a Paggugulayan, Aillareal, et)al), pp

    Aralin 14I. LAYUNIN

    ) Natutukoy ang kahulugan, kahalagahan at ang ibat ibang uri ngorganikong pataba)

    !) Na'a'abi ang kahulugan, kahalagahan at ibat*ibang uri ng organikongpataba)

    2) Na'i'i'yahan 'a pagkaalam ng kahulugan, kahalagahan at ibat*ibanguri ng organikong pataba)

    II. PAKSANG"ARALINKahalagahan, Kahulugan at /bat*ibang uri ng Jrganikong Pataba)a) -ilang ng araw & b) Kagamitan& 0'artc) 8anggunian& Makabuluhang Gawaing Pantahanan at Pangkabuhayan A

    (Kto! "dition# p)%*%5)III. PAMAMARAAN

  • 7/25/2019 Banghay Aralin Sa Paggugulayan

    21/43

    +) Panimulang Gawain-alik*+ral& Magbigay ng mga paraan ng ma'i'temang pangangalaga ngmga halamang gulay)* +li'in ang mga ligaw na damo)* Diligan ang mga halaman* 1agyan ng karagdagang pataba ang lupang taniman* Puk'ain ang mga pe'te at kuli'ap)* -ungkalin ang mga lupa 'a paligid ng halamanan

    -) Panlinang na Gawain) Pagganyak & Aideo Pre'entation

    Ma'amang epekto ng paggamit ng in*organikong pataba)!) 0ala'alitaan

    Jrganikong Pataba/n*organikoKompo'+ PL L

    2) Panimulang Pagtataya+nu*ano ang kahalagahan ng organikong pataba 'apaghahalamanan+nu*ano ang ibat*ibang uri ng organikong pataba)

    $) Karana'an 'a Pagkatuto-a'ahin ang na'a p)44 ng -atayang +klat tungkol 'a +bonongJrganiko) Magkaroon ng talakayan tungkol dito)

    ?) Pangwaka' na Gawain) Paglalahat+ng paggamit ng abonong organiko 'a paggugulayan ay i'ang matipid,epektibo at ligta' na pamamaraan 'a pangangalaga at pagpaparami

    ng halaman) /to ay walang panganib 'a kalu'ugan ng gumagamit'apagkat ito ay walang taglay na mapanganib na kemikal) May ibatibang uri ng organikong pataba tulad ng kompo', + , j at PL)!) Pagpapahalaga

    0ama o Mali) +ng kompo' ay pinabulok na tuyong dahon, balat ng 'aging at

    gulay, at dumi ng hayop!) +ng dumi ng hayop tulad ng kambing ay maaaring gawing abono

    'a pananim)2) Ma'ama 'a kalu'ugan ang paggamit ng organikong pataba)$) +ng halamang organiko ay mga halamang hindi ginagamitan ng

    kemikal na abono at pamatay pe'te)5) Makakabawa' 'a ba'ura ang paggawa at paggamit ng kompo' 'apaghahalaman)

    2) Pangwaka' na Pagtataya/'ulat ang (.# kung ito ay kahalagahan ng paggamit ng organikongpataba at (C# kung hindi)) +ng paggamit ng organikong pataba 'a paggugulayan ay matipid

    at epektibong paraan ng pangangalaga at pagpaparami)

  • 7/25/2019 Banghay Aralin Sa Paggugulayan

    22/43

    !) indi mapanganib na kalu'ugan dahil wala itong taglay ngnakalala'ong kemikal)

    2) Makatititipid 'a ga'to' 'apagkat ang mga 'angkap ay galling 'amga patapong bagay)

    $) Mabi'ang paraan ng recycling na i'ang luna' din 'a polu'yon 'akapiligiran)

    5) Nagbbigay ng ma'amang amoy habang ito ay ay nabubulok)I). PAGPAPAYAMAN SA GA5AIN

    Kilalanin kung anong uri ng organikong pataba ang tinutukoy&) Mula 'a pinaghalong organiko tulad ng dahon, damo, dumi ng hayop at

    tira 'a ku'ina)!) Mula 'a kata' ng mga dahong gulay2) Mula 'a kata' ng i'da$) Kata' ng mga pruta'5) Kata' mula 'a dumi ng kambing

    ). KASUN6UAN* Magdala ng mga 'angkap 'a gagawing organikong pataba

    * +lamin ang mga panuntunang pangkalu'ugan 'a paggawa ngorganikong pataba)

    Aralin 11

    Aralin 1!

    I. Mga Launin Natatalakay ang wa'tong paggawa ng manure tea

    Nai'a'agawa ang hakbang 'a paggawa ng manure tea

    Naipakikita ang kawilihan 'a pagpaparami ng organikong pataba

    II. Paksang Aralin

    Paggawa ng Jrganikong Pataba (Manure Tea#

    a) -ilang ng araw& !

    b) Kagamitan& Dumi ng hayop, tubig, 'ako, 'i'idlan

    c) 8anggunian& Makabuluhang Gawaing Pantahanan at Pangkabuhayan 5 (K to !"dition#, pahina %*%5

    III. Pamamaraan

    A. Panimulang Gawain

    -alik*aral

  • 7/25/2019 Banghay Aralin Sa Paggugulayan

    23/43

    /paulat 'a mga bata ang ang tungkol 'a mga itinakdang gawain 'a urbangardening at hydroponic')

    B. Panlinang na Gawain

    ) Pagganyak

    Magpakita ng dalawang uri ng gulay)alimbawa& dalawang tali ng pet'ay, i'ang organiko at i'ang hindi organiko)1agyan ng pre'yo ang mga ito)

    !) 0ala'alitaan

    organiko manure

    2) Panimulang Pagtataya

    Paano ang wa'tong paggawa ng organikong pataba na Manure Tea

    $) Karana'an 'a Pagkatuto

    ) Pagtalakay 'a hakbang ng paggawa ng organikong pataba na Manure Tea.

    !) Pagpapakita 'a paraan ng paggawa nito)

    &. Pangwakas na Gawain

    ) Paglalahat

    +ng dumi ng hayop ay nagtataglay ng nitrogen, pho'phoru' at pota''ium nakailangan ng halaman upang maging malu'og)

    !) Pangwaka' na Pagtataya

    ) 8agutin ang 9Gawin Natin: pahina %$*%5 ng -atayang +klat

    2) Pagpapahalaga

    8agutin ang 9Pagnilayan Natin:, pahina %$ ng -atayang +klat

    I). Pag(a(aaman ng Gawain

    Magpangkat*pangkat at gumawa ng manure teamula 'a dumi ng hayop)Magpakita ng kinalaba'an ng inyong proyekto 'a guro) Mag*ulat ng inyong

    karana'an)

    ). Kasun*uan

    Mag'alik'ik 'a internet ng iba pang mga uri ng organikong pataba

    Aralin 1# 7Lagumang Pagsusulit8

  • 7/25/2019 Banghay Aralin Sa Paggugulayan

    24/43

    Piliin at isulat ang titik ng tamang sag%t&

    ) +ng pagugulayan ay 'ining ng pag*aalaga at pagtatanim ng ibat ibang uri nggulay_____)

    a) gulay b) halamang ornamental c)punongkahoy d) lahat ngnabanggit!) Mahalaga ang pagugulayan 'apagkat______

    a) natutugunan nito ang 'u'tan'yang pangangailangan ng katawanb) nagbibigay ng karagdagang kita 'a mag*anakc) mainam na libanganc) lahat ng nabanggit

    2) +ng Gabi , Patata' at Kamote ay mga gulay na nabibilang 'a ________a) bunga b) dahon c) buto d) bungang*ugat

    $) +ng mag*anak na nag*uukol ng 'apat na panahon 'a paggugulayan aynagpapamala' ng _______

    a) pagkakai'a b) pagtutulungan c) ka'ipagan d) lahat ng nabanggit5) +ng mga organikong 'angkap na nagtatalakay ng 'u'tan'iya upang mapanatiliang maayo' na kundi'yon ng lupa ay)

    a)Protina at ?arbohydrate' c) Nitrogen , Pho'phoru' at 'ul3urb) -itamina - at ? d) ?alcium at magne'ium

    4) +ng angkop gamitin para 'a maliit at pang mag*anak na paghahalaman ay_____*a) Double bug b) Bai'ed -ed c) i'hing d) ?ompo'ting

    %) +ng Pag'a'alit*'alit ng pananim na epektibo upang pagyamanin ang 'u'tan'yang lupa ay ______

    a)?rop Botation b) Gardening c) intercropping d) compo'ting>) +ng Pagpapanulok ng tuyong dahon at damo , balat ng pruta' at gulay at duming i'ang 'i'idlan na may ka'amang lupa ay tinatawah na_______

    a) ba'ket compo'ting b) 3ertili=ingc) urea d) compo't pit@) Mainam gawin na organikong pamatay pe'te ang _______

    a) 'iling labuyo b) luyang dilaw c) oregano d) lahat ngnabanggit6)Kung kulang ang lupang taniman 'a lung'od mainam ang pamamaraang_______

    a) container gardening b) land'caping c) 3arming d) intercropping) +ng paggamit ng kemikal na pamatay pe'te 'a halaman ay nagdudulot ng______

    a) polu'yon 'a tubig c) pagka'ira ng lupang tanimanb) malubhang 'akit 'a tao d) lahat ng nabanggit

    !) +ng mga halamang organiko ay________a) ginagamitan ng kemikal na abono at pamatay pe'teb) hindi ginagamitan ng kemikalc) hindi nabibili 'a pamilihan

    2) +ng mga Dumi ng hayop ay_______a) maaaring gawing abono 'a pananim c) kailang itapon kagadb) nakapipin'ala 'a pananim d) ilayo 'a mga taniman

    $) +ng Manute 0ea ay i'ang likido na_______a) gamot 'a ubo c) galing 'a dumi ng hayopb) iniinom 'a umaga d) galing 'a mga halamang gamot

    5) /lagay natin ang ating mga pananim na nakapa'o o anumang lalagyan 'a lugarna ________

  • 7/25/2019 Banghay Aralin Sa Paggugulayan

    25/43

    a) na'i'ikatan ng araw c) bubong ng kapitbahayb) hindi na'i'ikatan ng araw d) tabi ng kal'ada

    4) +ng mga butong*gulay tulad ng ______ ay mainam itanim dahil mayaman angmga ito 'a protina

    a) Patola at ;po b) Pet'ay at Bepolyo c) Munggo at kadyo' d)lahat ng nabanggit%) Mahalaga 'a paghahanda ng lupang taniman ang

    a) Paglilini' 'a lugarb) Pag'u'ukat 'a kamang taniman ayon 'a lugarc) Paghalo ng pataba 'a lupad) 1ahat ng nabanggit

    >) Maari nang ilipat nag punla 'a permanenteng lugar kung________a) wala pang dahon ang punla c) malalaki na ang mga dahonb) may !*$ na dahon na d) magulang na ang puno

    @) +ng pagdidilig 'a mga halaman ay mainam 'a _______a) ;maga at apon b) 0anghaling tapat c) hatinggabi d) ora'*ora'

    !6) Mahalaga ang pagbubungkal ng lupa 'a paligid ng halaman upang ______

    a) Mabawa'an ang labi' na ugat c) maka'agap ng 'arieang hanginang ugatb) makahinga ang mga ugat ng halamang tanim d) - at ?

    !)+ng mga kuli'ap at in'ekto na nakapipin'ala 'a halaman ay maaaring_________a) 0anggalin 'a pamamagitan ng kamayb) -udburan ng pulbo' ng tabako ang mga dahonc) -ombahin ng organikong pamatay pe'ted) 1ahat ng nabanggit

    !!) +ng pagtatanim ng ibat ibang napapanahong pananim ay tinatawag na )a) 'praying b) /ntercropping c)Digging d) arEe'ting

    !2)/'ang Jrganikong +bono mula 'a mga patapong bahagi ng i'da ay tinatawag

    na)_____a) i'h +mino +cid b) i'h meal c) i'hing rod d) i'h 'oup!$) +ng ;rban Gardening ay i'ang pamamaraan ng paghahalaman na nababagay'a ______

    a) -undok b) -ukid c) 1ung'od d) -aryo!5) Maaaring taniman ang mga

    a) Pla'tik na bote ng pampalamigb) 1umang Gulong ng 'a'akyanc) -unot at -ao ng niyogd) 1ahat ng nabanggit

    Aralin 1$

    /) 1ayunin

    Nakapag'a'abi ng mga gawaing pag*aalaga ng pananim

    Napangangalagaan ang mga halamang itinanim

    Nakapagpapakita ng tiyaga 'a pagpapalaki ng mga halamang itinanim

  • 7/25/2019 Banghay Aralin Sa Paggugulayan

    26/43

    //) Pak'ang +ralin

    Pangangalaga ng Pananim

    a) -ilang ng araw&

    b) Kagamitan& mga larawan, mga baba'ahin 'a pag*aalaga ng pananim

    c) 8anggunian& +klat 'a Paaggugulayan

    ///) Pamamaraan

    +) Panimulang Gawain

    ) Pag'a'anay

    Natatandaan mo pa ba

    a) +no ang pagpupunla

    b) Paano i'ina'agawa ang pagpupunla!) -alik*aral

    +lam mo na ba

    a) +no ang mga pinaghalong organiko mula 'a dayami, dumi ng hayop,at labi 'a ku'ina

    b) +no ang gamit ng kompo'

    -) Panlinang na Gawain

    ) Pagganyak+ng mga halaman ay may buhay din) /ngatan at alagaan an gating

    tanim)

    !) 0ala'alitaan

    balag pagkikilib

    2) Panimulang Pagtataya

    a) +no*ano ang mga gawaing pag*aalaga ng pananim

    b) -akit kailangang diligan ang mga pananim$) Karana'an 'a Pagkatuto

    Pagtalakay 'a mga gawaing pag*aalaga ng pananim

    ?) Pangwaka' na Gawain

    ) Paglalahat

  • 7/25/2019 Banghay Aralin Sa Paggugulayan

    27/43

    May mga ibat ibang paraan 'a pag*aalaga ng pananim tulad ngpagdidilig, pag*aabono, pagpuk'a ng mga pe'te, pagkikilib, pagtatalbo',pagbabakod at pagbabalag)

    !) Pangwaka' na Pagtataya

    Pangkayariang Pag'ubok

    Piliin ang titik ng wa'tong 'agot 'a mga patlang)

    ) +ng _____ at tagapagdala ng pagkain 'a ibat ibang bahagi nghalaman)

    !) Mga pangunahing 'u'tan'ya ng tanim upang mabuhay ay nitroheno,po'poro at _____)

    2) +ng _____ ay gapangan ng mga gulay na mabaging)

    $) +ng _____ ay paglalagay ng dayami 'a ibabaw ng kamang taniman

    upang maiwa'an ang madaling pagkatuyo ng lupa at pagtubo ngdamo)

    5) +ng _____ ay nakapagpaparami ng maagang pag'a'anga atpamumunga)

    2) Pagpapahalaga

    * 'a anta' ng pananagumpay 'a pag'u'ulit

    * 'a paggawa

    * 'a ginawa

    /A) Pagpapayaman 'a Gawain

    /pagpatuloy ang pag*aalaga ng mga bago at dating mga tanim

    A) Ka'unduan

    Gawin Mo

    M+gkaroon ng bahagi 'a pag*aayo', paglilini' at pagdidilig 'a mga pananim

    Aralin 1/I. 1+;N/N

    ) Nakapagbibigay ng ibatt ibang pamamaraan ng paglalagay ng pataba)!)Naipaliliwanag ang bawat pamamaraan ng paglalalgay ng pataba ng may

    kaukulang mga larawan)2)Naipakikipang ta ng aktwal ang ilang 'a mga pamamaraan ng paglalagay

    ng pataba ng may kaayu'an)

  • 7/25/2019 Banghay Aralin Sa Paggugulayan

    28/43

    //)P+K8+NG*+B+1/N/bat*ibang pamamaraan ng paglalagay ng pataba)a) -ilang ng arawF b) Kagamitan& larawan ng ibat*ibang paraan ng oaglalagay ng pataba),

    'ample ng mga pataba)c) 8angggunian&Makabuluhang Gawain Pantahanan at Pangkabuhayan A

    (Kto!# edition Pahina !$*!5)///) P+M+M+B++N

    +) Panimulang Gawain) Paglilinang

    Panuto& kumuha ng ilang aktwal na ka'angkapang pang Garden at'abihin kung 'aan ito gagamitin)

    !) -alik*+ral/'aayo' ang mga paraan na i'ina'agawa 'a paghahanda ng lupangtaniman)* Pagdidilig

    * Pagpapantay* Paglilini' ng lugar* Paghahanda ng lupang taniman* Pgbubungkal

    -) Panlinang na Gawain) Pagganyak

    Mga bata ma'a'abi ba ninyo ang dalawang kla'eng halaman gulayna ito +no ang ma'a'abi ninyo 'a bawat i'a

    !) 0ala'alitaanJrganic ertili=er/norganic ertili=er

    2) Panimulang PagtatayaPa'agutin ang mga 'u'mu'unod/'ulat kung 0ama o Mali

    ______) +ng pataba ay nakatutulong 'a pagpapalaki ng halaman)______!) +ng paglalagay ng abono o pataba ay i'ina'agawa araw*araw)______2) +ng paglalagay ng abono paikot 'a puno ng halaman aytinatawag na ring manure)______$) +ng pataba ay i'a 'a mga kailangan ng halaman paramapabili' ang paglaki at paglago)______5) -roadca'ting Method ay i'a 'a paraan ng paglalagay ngpataba)

    $) Karana'an 'a Pagkatuto$)) May ibat*ibang paraan ng paglalagay ng pataba para 'amakatulong 'a pagpapabili' ng paglaki at paglago ng mgapananim)

    $)!) PagpapahalagaPagbanggit ng ilang Katanungan)

    $)2 Pangwaka' ng PagtatayaPiliin ang titik ng wa'tong 'agot)

  • 7/25/2019 Banghay Aralin Sa Paggugulayan

    29/43

    ) Kailangan din ng halaman ang ____ upang mapanatili angpaglaki)

    !) +ng paggamit ng pataba ay nakabubuti kung _____ ang paggamitnito)

    2) /to ang inilalagay ______ 'a mga halaman$) Kailangan lagyan ng pataba ang halaman at ito ay _____)5) +ng -roadca'ting ay i'a 'a paraan ng paglalagay ng pataba 'a

    pamamagitan ng _____ 'a halaman)/A) P+GP+P++M+N NG G++/N

    ) +yu'in ang mga bata na mag'a'a'lik'ik 'a aklat ng iba pangpamamaraan ng paggamit ng pataba upang magkaroon 'ila ngeCperience na gumamit at maglagay ng pataba 'a mga halaman)

    A) K+8;ND;+N+lamin ang pagkakaiba ng tuwiran at di*tuwiran pagtatanim)8anggunian&"duka'yong Pangkabuhayan pahina %>)

    Aralin 10I. MGA LAYUNIN

    ) Natutukoy ang mga paraan ng pag'ugpo ng mga pe'te!) Nai'a'agawa ang mga wa'tong paraan ng pag'u'po ng mga pe'te)2) Napapahalagahan ang mga wa'tong paraan ng pag'ugpo ng mga

    pe'te)//) PAKSANG"ARALIN&

    Mga Paraan ng pag'ugpo ng mga Pe'tea. -ilang ng araw !

    -. Kagamitan& 1arawan ng ibat*ibang kla'e ng mga pe'te'idyo)9. 8anggunian& Makabuluhang Gawaing Pantahanan at Pangkabuhayan

    pp)%*%5///) PAMAMARAAN

    A. Panimulang Gawain) Pag'a'anay

    Magpatala 'a mga bata ng mga nalalaman nilang paraan ngpag'u'po ng mga pe'te)

    !) -alik*+ral/paulat 'a mga bata ang tungkol 'a mga itinakdang Gawain 'a;rban Gardening at ydroponic')

    B. Panlinang na Gawain) Pagganyak magpakita ng ilang larawan ng paraan kung paano

    ma'ugpo ang mga pe'te)!) 0ala'alitaan

    Jrganiko Manure2) Panimulang Pagtataya

    /tanong& +no ang maaaring maidulot kung hindi lalagyan ngpe'te'idyo ang mga pananim

    $) Karana'an 'a Pagkatuto

  • 7/25/2019 Banghay Aralin Sa Paggugulayan

    30/43

    $) /paba'a ang nilalaman ng tek'to 'a pahina %*%2 ng-atayang +klat tungkol 'a kahalagahan at pamamaraan ngpagtatanim ng organikong halamang gulay)

    $)! Magpakitang*turo ng paggawa ng pamatay pe'te)$)2 Paghandain ang mga bata ng -otanical Pe'ticide na

    gagamiting pamatay pe'te 'a mga tanim na halamang gulay ngpaaralan)

    &. Pangwaka' na Gawain) Paglalahat

    +ng wa'tong pagtatanim at pagkain ng organikong halamang gulayay makabubuti 'a ating kalu'ugan 'apagkat ito ay hindi ginagamitanng mapanganib na abono at pamatay pe'te)

    !) PagpapahalagaPa'agutan ang 9Pagnilayan Natin: 'a pahina %$ ng -atayang +klat)

    2) Pangwaka' na PagtatayaPa'agutan 'a mga bata ang Pag'a'anay 'a 9Gawin Natin: 'a pahina%$*%5 ng -atayang +klat)

    /A) PAGPAPAYAMAN NG GA5AIN) /pagawa ang mungkahing Gawain *! 'a pahina %5 ng batayang aklat)!) -igyan pan'in ang 9+lam nyo ba: 'a pahina %2 ng -atayang +klat)

    A) KASUN6UAN/patakda ang Mungkahing Gawain

  • 7/25/2019 Banghay Aralin Sa Paggugulayan

    31/43

    - -roadca'ting- -onding.1ocali=ed- oliar +pplication- 8ide Dre''ing- 0op Dre''ing

    !) -alik*aral

    Magbigay ng halimbawa ng ibat ibang paraan 'a pag'ugpo ng pe'te)

    -) Panlinang na Gawain

    ) Pagganyak

    Aideo pre'entation* mga di*mabuting dulot 'a paggamit ng kemikal nape'te'idyo 'a ating kalu'ugan at kapaligiran)

    !) 0ala'alitaan

    Jrganiko precaution control pe'te'idyo2) Panimulang Pagtataya

    /'ulat ang M kung maaaring gamitin at DM kung di*maaaring gamitingpe'te'idyo ang mga 'umu'unod na halaman)

    ) Neem 0ree

    !) Gumamela

    2) Kakawate

    $) Malunggay

    5) 1agundi

    $) Karana'an 'a Pagkatuto

    atiin ang kla'e 'a 2 o $ na pangkat)

    Pagpapakitang*gawa ng guro 'a paggawa ng organikongpe'te'idyo(bio*pe'ticide#

    Pamamaraan&

    ) 0adtarin ang mga dahon (kakawate#

    !) /babad ang i'ang kilong tinadtad na mga dahon 'a i'ang litrongtubig 'a loob ng !$ ora')

    2) Pigain at 'alain ang 'abaw)

    $) /*'pray ang nakuhang 'abawm'a mga halaman)

    ?) Pangwaka' na Gawain

  • 7/25/2019 Banghay Aralin Sa Paggugulayan

    32/43

    ) Paglalahat

    May ilang mg ahalaman ang maaring gamitin bilang bio*pe'ticide tuladng Neem 0ree, Kakawate, 1agundi at Dahong Maria)

    !) Pagwaka' na Pagtataya

    Pag'unud*'unurin ang mga 'umu'unod na hakbang 'a paggawa ngorganikong pe'te'idyo (bio*pe'ticide#&

    _____ Pigain at 'alain ang 'abaw)

    _____ /punin ang mga kailangan 'a paggawa ng organikong pe'te'idyo)

    _____ /*'pray ang nakuhang 'abawm'a mga halaman)

    _____ /babad ang i'ang kilong tinadtad na mga dahon 'a i'ang litrong tubig'a loob ng !$ ora')

    _____ 0adtarin ang mga dahon (kakawate#

    /A) Pagpapayaman ng Gwain

    Paggawa ng bawat pangkat ng organikong pe'te'idyo (bio*pe'ticide# mula 'adahon ng halaman)

    A) Ka'unduan

    +lamin&

    +no*ano ang mga palatandaang maaaring anihin ang mga gulay)

    Aralin 12

    /) 1ayunin&

    +) Nakapag'a'abi ng mga palatandaang maaari nang anihin ang gulay)

    -) Naipagpapatuloy ang kawilihan 'a pag*aaral ng paggugulayan)

    //) Pak'ang +ralin

    +) Mga Palatandaang Maaari nang +nihin ang Gulay

    -) Kawilihan 'a pag*aaral ng paggugulayan

    Mga Kagamitan&

    Gabay 'a Pag*aaral ng Paggugulayan

    ///) Pamamaraan&

  • 7/25/2019 Banghay Aralin Sa Paggugulayan

    33/43

    +) Paghahanda

    ) Pakikibahagi

    Pang araw*araw na Gawain

    !) Pag'a'anay

    Natatandaan mo ba

    a) +no ang tagapagdala ng pagkain 'a ibat*ibang bahagi nghalaman

    b) +nu*ano ang pangunahing 'u'tan'iyang kailangan nghalaman upang mabuhay

    c) +no ang pagbabalag

    d) +no ang pagkikilib

    e) -akit kailangan talbu'an ang lumalaking halaman

    2) -alik*aral

    1e''on No) % Paggawa ng organikong pe'te'idyo

    +nu*ano ang mga pamamaraan 'a paggawa ng organikongpe'te'idyo

    -) Paglalahad ng +ralin

    ) Pagganyak +ng gulay ay may tamang buhay)

    !) Pag*aali' ng 8agabal

    Palatandaan, Paghuhuga', Pagtatangal, Pagpipita', Pagbubunot,?urd

    2) Paglalahad ng 8uliranin

    +nu*ano ang mga palatandaang maari ng anihin ang gulay

    $) Pagtalakay ng +ralin

    Pag*uulat ng mga pangkat

    Mga palatandaang maaari nang anihin ang gulay

    Pangkat ) * ;gat, -ulbo at 0uber

    Kapag ang talbo' ng bawang, 'ibuya' at patata' aynag'i'imula nang matuyo at matumba)

    Kapag ang nai' na laki ng karot ay nakamtan na

    Pangkat !) * -ungang*Gulay

  • 7/25/2019 Banghay Aralin Sa Paggugulayan

    34/43

    Kapag ang kamati' ay magulang na ang pagkaberde opagkapula

    Kapag ang mga bahay*buto ng 'itaw ay puno at medalingmabali

    Kapag buo ang tunog, kapag tinapik ng kamay ang pakwan

    Kapag nakamtan na ang tamang 'ukat o laki ng bunga ng'iling pula

    Pangkat 2) *-ulaklak na Gulay

    8ik'ik na 9curd: ng cauli7ower

    8ik'ik na kumpol ng bulaklak ng broccoli

    Pangkat $) * Dahong Gulay

    Kapag ang nai' na laki ay nakamtan na (pet'ay, Kangkong#

    8ik'ik na ulo (repolyo#

    $) Paglalagom

    ?) Pagtataya

    Pangkayariaang Pag'ubok

    D) Paggawa

    Magkakaibang pangkarana'ang Gawain

    ") Pagpapahalaga

    * anta' ng pananagumpay 'a pag'u'ulit

    * 'a paggawa

    * 'a ginawa

    /A) Ka'unduan

    ) +nu ano ang mga paraan 'a pag*aani ng gulay

    !) Paano mag*ani* Pagbubunot mu'ta'a, pet'ay, kint'ay, karot, labano'

    * Pagpuputol repolyo, broccoli, cauli7ower, talong

    * Pagpipita' kamati', 'it'aro, 'ili, bean', pipino, okra

    8anggunian&

    Panimulang +klat 'a Paggugulayan, Aillareal, et)al), pp %6 >2

  • 7/25/2019 Banghay Aralin Sa Paggugulayan

    35/43

    Aralin 13

    / 1ayunin

    Naipapakita ang wa'tong paraan ng pag*aani ng gulay! Nakatutulong 'a wa'tong pamamahala 'a pag*aani ng gulay)2 Natatalakay ang wa'tong pag'a'apamilihan ng mga inaani)

    // Pak'ang* +ralin* Paraan ng Pag*aani ng Gulaya -ilang ng araw* b Kagamitan* t'artc 8anggunian*Makabuluhang Gawaing Pantahan at Pangkabuhayan 5

    /// Pamamaraan+ Panimulang Gawain

    -alik* aral* /paulat 'a mga bata ang tungkol 'a ginawang botanical

    pe'ticide at kabutihang naidudulot nito)

    - Panlinang na Gawain Pagganyak* Magpakita ng t'art ng pag*aani ng produktong galling

    'a mga pananim) Pagu'apan ito at hayaang ilahad ng mag*aaralang 'ariling palagay tungkol dito)

    ! 0ala'alitaanMagulang Mura Magulang

    2 Panimulang Pagtataya0anong& Paano ang wa'tong paraan ng pag*aani ng gulay

    $ Karana'an 'a Pagkatuto

    -a'ahin ang teCto 'a paraan ng pag*aani ng gulay! /'ama ang mag*aaral 'a taniman ng gulay 'a paaralan) /pakitaang wa'tong pamamaraan ng pagaani ng gulay)

    ? Pangwaka' na Gawain Paglalahat* Kailangan ng ibayong pag*iingat 'a pag*aani ng gulay

    upang mapanatili ang mataa' na uri nito)! Pagpapahalaga

    -akit kailangan 'undin ang kaukulang bilang ng aaw ng pag*aani ngbawat pananim

    2 Pangwaka' na Pagtataya

    Piliin 'a anay - ang panahon ng tamang pag*aani ng gulay) /'ulatang titik ng tamang 'agot)

    +N+ + +N+ -

    ____) Pet'ay, mu'ta'a at let'uga' a) kapag lanta na ang mga dahoon

    ____!) Patola, upo at 'ayote b) ang tangkay ay malutong atpumuputok na)

  • 7/25/2019 Banghay Aralin Sa Paggugulayan

    36/43

    ____2) 1abano', kamote at patata' c) bago mag'iigka' ang mga tangkay)

    ____$) 0along, ampalaya at pipino d) ang mga buto ay mura pa

    ____5) Kint'ay at dahoon ng 'ibuya' e) malapit nang malanta ang mgadahoon

    3) kapag patay na ang puno)

    /A Pagpapayaman ng Gawain8a nakaraang aralin nagkaroon kayo ng proyekto tungkol 'a pagtatanimng mga halamang gulay 'a paaralan) Ngayong nalaman nyo na angwa'tong pag*aani ng mga pananim, 'uriin ang inyong mga pananim kunghanda na itong anihin) -alikan ang inyong kalendaryo ng pagtatanim attiyakin ang tamang bilang n araw mula noong kayo ay magtanim)Gumawa ng talaan ng bawat uri ng gulay) /ulat ang kinalaba'an ng inyongGawain)

    A Ka'unduanMagpagawa ng t'art na may tala ng mga gulay na inani at bigyang halagaang ipagbili)

    Aralin !4

    I. LAYUNIN

    Pagkatapo' ng 56 minutong aralin, 66H ng mga mag*aaral ay inaa'ahang

    may >5H kakayahan nang&

    +) Natatalakay ang tamang pangangalaga ng mga produkto pagkaani)

    -) Naii'a at nai'a'agawa ang tamang pangangalaga ng mga produktopagkaani)

    ?) Napapahalagahan ang pangangalaga ng mga produkto pagkaani)

    II. PAKSANG ARALIN

    Pak'a& Pangangalaga ng mga Produkto Pagkaani)

    -ilang ng +raw&

    Kagamitan& 1aptop, Projector, 0'art, at mga 1arawan

    8anggunian& Makabuluhang Gawaing Pantahanan at Pangkabuhayan 5

    (K to ! "dition# pahina _______)

  • 7/25/2019 Banghay Aralin Sa Paggugulayan

    37/43

    III. PAMAMARAAN

    A. Panimulang Gawain

    a) Pag'a'anay

    Panuto& /'ulat ang 0+M+ kung ito ay palatandaan na maaari nang

    anihin at M+1/ kung hindi)

    _____) Makini' at makintab _____$) Mapintog

    _____!) Mabeberdeng dahon _____5) 0uyong mga dahon

    _____2) May mga buta'

    b) -alik*aral Panuto& /tambal ang anay + 'a anay -)

    +N+ +

    _____) Pagpipita' _____2) Kut'ilyo _____5) Gunting

    _____!) Paghuhukay _____$) Pagtitiba

    +N+ -

    +) Kagamitan 'a Pag*aani -) Paraan ng Pag*aani ngGulay

    B. Panlinang na Gawain

    ) Pagganyak

    Pagbibigay ng katanungan 'a mga mag*aaral ng ganito&

    98a inyong palagay paano niyo mapapanatiling 'ariwa at maganda angkalidad ng mga inani ninyong gulay:

    !) 0ala'alitaan

    * Po't arEe't * ree=ing * +''orting

    2) Panimulang Pagtataya

  • 7/25/2019 Banghay Aralin Sa Paggugulayan

    38/43

    Pa'agutan ang 'umu'unod) /'ulat kung tama o mali)

    _____) 1ini'in ang gulay upang maali' ang lup na nakdikit dito)

    _____!) uwag ibukod ang malaki 'a maliit na gulay)

    _____2) /tali ang gulay ayon 'a tamang dami bago ibenta)

    _____$) Maaaring palamigin ang gulay upang hindi ma'ira)

    _____5) indi na kailangan ng tamang paraan ng pag*iimbak 'a gulay)

    $) Karana'an 'a Pagkatuto

    Pagtatalakay gamit ang Power Point Pre'entation ng 0amang Pangangalagang mga Produkto Pagkaani) Pagpapakita ng 0'art ng mga larawan ng pangangalagang mga produkto pagkaani) Pag*u'apan ito)

    ?) Pangwaka' na Gawain

    ) Paglalahat

    Napakahalaga na malaman at i'aalang*alang ang tamang pangangalaga ngmga produktong inani bago i'apamilihan)

    !) Pangwaka' na Pagtataya

    8agutin ang 'umu'unod) /'ulat kung D+P+0 o D/*D+P+0)

    _____) Pagbubukod 'a magandang kla'e at hindi magandang kla'e ng gulay)

    _____!) Pagpapalamig ng gulay upang hindi ma'ira)

    _____2) Pag'a'ama*'ama ng malalaki at maliit na gulay)

    _____$) Paglalagay ng gulay 'a mga lalagyan bago ito ibenta)

    _____5) Pabayaan ang mga lupang nakadikit 'a gulay)

    8u'i 'a 8agot&) Dapat 2) Di dapat 5) Di * dapat

    !) Dapat $) Dapat

    2) Pagpapahalaga

    Pa'agutan ang 9Pagnilayan Natin: 'a batayang aklat)

  • 7/25/2019 Banghay Aralin Sa Paggugulayan

    39/43

    I). PAGPAPAYAMAN NA GA5AIN

    Papuntahin ang mga mag*aaral 'a i'ang palengke na malapit 'a kanila)Pagma'irin at ipa'uri ang mga gulay na bumabag'ak 'a pamilihan kung tama baang ginawang pangangalaga 'a produktong inani hanggang makarating 'a

    pamilihan)

    ). KASUN6UAN

    ) Mag'alik'ik tungkol 'a tamang pag*iimbak ng inaning gulay)

    !) /tala ang ibat ibang paraan ng pag*iimbak ng inaning gulay)

    8anggunian& Makabuluhang Gawaing Pantahanan at Pangkabuhayan 5

    (K to ! "dition# pahina _______)

    Aralin !1

    /) 1ayunin&

    +) Nakapag'a'abi ng mga paraan ng pag*iimbak ng gulay)

    -) Naipagpapatuloy ang kawilihan 'a pag*aaral ng paggugulayan)

    //) Pak'ang +ralin

    +) Mga Paraan 'a Pag*iimbak ng inani na Gulay

    -) Kawilihan 'a pag*aaral ng paggugulayan

    Mga Kagamitan&

    Gabay 'a Pag*aaral ng Paggugulayan

    ///) Pamamaraan&

    +) Paghahanda

    ) Pakikibahagi

    Pang araw*araw na Gawain!) Pag'a'anay

    Natatandaan mo ba

    a) +no ang tagapagdala ng pagkain 'a ibat*ibang bahagi nghalaman

    b) +nu*ano ang pangunahing 'u'tan'iyang kailangan nghalaman upang mabuhay

  • 7/25/2019 Banghay Aralin Sa Paggugulayan

    40/43

    c) +no ang pagbabalag

    d) +no ang pagkikilib

    e) -akit kailangan talbu'an ang lumalaking halaman

    2) -alik*aral

    1e''on No) !6 Pangangalaga ng mga Produkto Pagkaani

    Papaano ang pangangalaga ng produkto pagkaani

    -) Paglalahad ng +ralin

    ) Pagganyak +ng gulay ay madaling malanta at mabulokpagkatapo' anihin) ;pang ito tumagal ang mga ito, +no ang dapat gawin

    !) Pag*aali' ng 8agabal

    Pag*iimbak, chiller

    2) Paglalahad ng 8uliranin

    +nu*ano ang mga paraan ng pag*iimbak ng inaning gulay

    $) Pagtalakay ng +ralin

    Pagtuturo ng Guro

    5) Paglalagom

    0umatagal at mapapakinabangan ang gulay kung gawin ang pag*iimbak)

    Mga Paraan ng Pag*iimbak ng /naning Gulay

    ) Pag*iimbak 'a re3rigerator ilagay ang malini' na gulay 'achiller)

    !) Pag*iimbak 'a makapal na pla'tic na may buta')

    2) /bitin ang mga tuyong 'ibuya' at bawang)

    $) Pag*iimbak ng kamati' 'a 3ree=er* ilubog 'a kumukulong tubig at hanguin agad

    * balatan ang mga kamati'

    * ilagay 'a 'upot na pla'tic

    * ilagay 'a pla'tic

    ?) Pagtataya

  • 7/25/2019 Banghay Aralin Sa Paggugulayan

    41/43

    Pangkayariaang Pag'ubok

    Jral na pagtatanong (recitation#

    D) Paggawa

    Magkakaibang pangkarana'ang Gawain

    ") Pagpapahalaga

    * anta' ng pananagumpay 'a pag'u'ulit

    * 'a paggawa

    * 'a ginawa

    /A) Ka'unduan& 1e''on No) !!

    ) +nuano ang mga pag'a'apamilihan at pag*iingat 'a mga produktonggulay

    8anggunian&

    Panimulang +klat 'a Paggugulayan, Aillareal, et)al), pp

    Aralin !!

    / Mga 1ayunin Natatalakay ang mga paraan ng pamamahala 'a mga produkto ula

    'a pananim)! Naipakikita ang wa'tong pagtutuo' ng mga ga'to' at kinita 'a

    produkto)2 Napahahalagahan ang epekto ng maayo' na pag'a'apamilihan at

    pagtatangal ng mga paninda)

    // Pak'ang* aralin* Pag'a'apamilihan at Pagiingat ng mga Produktong gulaya -ilang ng araw* b Kagamitan* 'ari*'aring lalagyan ng mga gulay, 'lide pre'entation,

    larawan ng mga panindang gulay)c 8anggunian* Makabuluhang Gawaing Pantahanan at Pangkabuhayn 5

    (k to ! "dition# Pahina >!*>4

    /// Pamamaraan+ Panimulang Gawain

    Pag'a'anay* /patala 'a mga bata ng ibat* ibang gulay na pinamiling mag*anak 'a mga pamilihan gaya ng grocery 'tore, palengke at'upermarket)

  • 7/25/2019 Banghay Aralin Sa Paggugulayan

    42/43

    ! -alik* aral* /paulat 'a mga bata ang tungkol 'a mga paraan ng pag*iimak ng bawat uri ng gulay)

    - Panlinang na Gawain Pagganyak* Magpakita ng 'lide pre'entation kung paao inaayo' ang

    mga panindang gulay 'a grocery at palengke) Pagbigayin puna angmag*aaral 'a nama'id)

    ! 0ala'alitaan8upermarket tempperatura

    2 Panimulang Pagtataya/tanong&

    Paano ang wa'to', maayo' at epektibong pag'a'apamilihan ngmga produktong gulay)

    $ Karana'an 'a Pagkatuto /paba'a ang nilalaman ng tektong &

    Pamamaraan ng paglalagay ng mga produkto 'a pamilihan! Magdula*dulaan tungkol'a pagtatanghal ng mga panindang

    gulay gamit+ng mga pla'tic o tunay na bagay)

    ? Pangwaka' na Gawain Paglalahat* Malaki ang matatamng pakinabang 'a wa'tong pag*

    iingat, pagtatangahal at pagkukuwenta 'a pag'a'apamilihan ngproduktong gulay)

    ! Pagpapahalaga-akit mahalagang i'aalang*alang ang lahat ng kaukulang ga'to''imula 'a pagtatanim hanggang 'a pag'a'apamilihan kungmagkwenta ng kikitain

    2 Pangwaka' na PagtatayaKuwentahin ang maaaring kitain batay 'a halaga ng pinagbilhan

    Pinagbilhan> kilong pet'ay (25.k# P !>6)66> kilong mu'ta'a (25.k# !>6)665 kilong karot' (56.k# %56)66> kilong labano' ($6.k# 2!6)66

    ****************************P _________

    /A Pagpapayaman ng Gawain Magma'id 'a mga pamilihan) /tala kung paano iniimbak, itinatanghal atitinitinda ang mga produktong mula 'a pananim)

    A Ka'unduan8umama 'a pamamalengke ng Nanay) Magbigay puna tungkol 'apagtatanghal ng panindang gulay 'a pamilihan)8agutin& Na'u'unod baa ng napag*aralan tungkol 'a pag'a'apamilihan

  • 7/25/2019 Banghay Aralin Sa Paggugulayan

    43/43

    Aralin !#7Lagumang Pagsusulit8

    Aralin !$7Paggawa ng Pr%ekt%8

    Aralin !/7Marka'ang Pagsusulit8