I Hướng dẫn bảo dưỡng Bình ắc quy:1.Công tác chuẩn bị: - Vật tư:

+ Cọ mềm, giẻ sạch, cồn công nghiệp, mỡ bò.

+ Bình cần bảo dưỡng.

- Dụng cụ đồ nghề:

+ Máy đo đa năng Fluke 87.

+ Máy Charger, ổn áp 28VDC/10A.

+ Dây cá sấu.

+ Tải giả (dây điện trở công suất lớn), ổ kéo điện.

+ Bộ tuốc nơ vít, mỏ lết.

2.Tiến hành bảo dưỡng:Yêu cầu Công đoạn Mô tả công việc

- Vỏ bình: Sạch bụi, vết bẩn.

- Cọc bình: Sạch bụi, vết bẩn.

Vệ

sinh

- Dùng giẻ sạch, cồn công nghiệp làm sạch bụi, vết bẩn vỏ, cọc bình.

- Thay bulong, ốc vít nếu ten, rỉ.

- Kiểm tra điện áp danh định trên bình, ghi kết quả.

- Kiểm tra dung lượng danh định trên bình, ghi kết quả.

- Kiểm tra điện áp bình, ghi kết quả.

Kiểm tra

sơ bộ

tình trạng bình.

- Dùng mắt kiểm tra điện áp danh định của bình.

- Dùng mắt kiểm tra dung lượng danh định của bình.

- Dùng đồng hồ đa năng kiểm tra điện áp bình hiện tại.

- So sánh điện áp bình với điện áp danh định.

- Nạp điện theo phương pháp điện áp:

VN = 1,12 x VDĐ.

- Nạp điện theo phương pháp dòng:

IN = CDĐ/10(A) Nạp

bình

- Dùng đồng hồ đa năng, đặt thang đo DC chỉnh điện áp nạp: VN = 1,11 x VDĐ

- Cọc (+) của bình nối với (+) của máy nạp.

- Cọc (-) của bình nối với (-) của máy nạp.

- Nạp cho tới khi đầy bình (cứ sau 30’ kiểm tra điện áp bình, dòng điện nạp, ghi kết quả).

CN = IN.t (AH)

- Tương tự như phương pháp nạp bình theo áp, nhưng dòng điện nạp được đặt mức ban đầu là:

IN = CDĐ/10(A)

- Sau 30’ ghi dòng điện nạp, điện áp bình một lần. Nạp cho tới khi đầy bình (khoảng từ 10 ÷ 12 tiếng).

- Phóng điện để xác định tình trạng của bình tốt hay xấu.

IP = CDĐ/10(A)

RT = V/IP(Ohm)

- Xác định điện áp cuối:

VCB = 0,85 x VDĐ

- Xác định dung lượng bình:

CP = IA.t(AH)

- Bình tốt:

CP ≥ 50% CDĐ

Phóng

điện

- Sau khi bình được nạp đầy, để nghỉ trong vòng 12(h), sau đó dùng tải giả để phóng điện:

IP = CDĐ/10(A)

- Xác định tải giả: RT = V/IP(Ohm)

- Tiến hành phóng điện, cứ sau 30’ đo dòng điện phóng, điện áp bình một lần, ghi kết quả. Tiếp tục phóng điện cho tới điện áp cuối của bình thì dừng phóng.

- Xác định dung lượng thực của bình:

CP = I.t(AH)

- Đánh giá tình trạng bình điện: CP ≥ 50% CDĐ (Tốt).

- Yêu cầu như bước 3

Nạp đầy điện

cho bình,

lưu hồ sơ.

- Tương tự như bước 3 (nạp điện cho bình).

- Tiến hành lưu kết quả vào phiếu

- Lưu hồ sơ.

3. PHIẾU BẢO DƯỠNG DÀN BÌNH ĐIỆNBÌNH ĐIỆN:......V/........AH.

Tải cung cấp:..........................................; Mã hiệu:..........................

Thời gian

Phần nạp điện Phần phóng điện

Ghi chúVN

(V)

IN = C/10

(A)

VP

(V)

IP = C/10

(A)

C = I x T

(AH)

Kết luận:

- Dung lượng bình, dàn bình:........... Ah- Cọc bình :- Sạch bụi, sạch vết bẩn :

OK NOK

Người thực hiện Người kiểm tra

Ngày/ký tên Ngày/ký tên

II. QUY TRÌNH BẢO DƯỠNG ẮC QUY.

1.Mỗi ngày: quan sát điện áp nạp nổi . Đo điện áp, nồng độ một bình chuẩn.2.Mỗi tuần: - quan sát mực dung dịch (mực dung dịch nằm ở mức giữa vạch Low và High). - Châm nước, nếu cần thiết(ghi lại số lượng nước đã châm). - Quan sát xem có màu lạ xuất hiện không, có rỉ dung dịch không? - Đo điện áp và nồng độ từng bình.3. Mỗi tháng: - Làm công việc của mỗi tuần. - Đo nhiệt độ từng bình. - Quan sát và làm sạch các mối nối, vỏ bình.4. 6 tháng: Kiểm tra lại thiết bị cảnh báo của máy nạp và hiệu chỉnh lại các đồng hồ đo.5. Mỗi 2 năm: - Phóng thử một lần để đo lại dung lượng bình, dàn bình.6. Hồ sơ ghi kết quả đo hàng ngày, hàng tuần, hàng tháng...phải được ghi lại cẩn thận, làm hồ sơ tham khảo để có thể phân tích và có kết luận kịp thời.

III. MỘT SỐ QUY ĐỊNH- Không để bình ở tình trạng không có điện, luôn luôn phải nạp đầy. Nếu cất giữ không dùng dưới 2 tháng thì nạp đầy và để yên. Nếu cất giữ trên 2 tháng thì cứ 2 tháng phải nạp lại một lần, nếu có điều kiện nạp bổ sung là tốt nhất(nạp nổi không tải). Nếu để rất lâu thì nạp thật đầy, rút hết dung dịch ra, đổ nước cất vào ngâm trong 24 giờ, sau đó rút hết nước cất ra chứa khô(để khô).- Không sử dụng chung dụng cụ đo (cho ắc quy axit chì và ắc quy kiềm)- Không nạp điện quá mức làm sôi dung dịch.- Không phóng điện quá mức với dòng quá lớn, phóng xong phải nạp điện lại ngay.- Khi sử dụng nạp nổi, 6 tháng phải nạp thêm một lần .- Mực dung dịch phải luôn luôn ở trên phiến cực(ngập) từ 1 đến 2cm.- Cấm lửa, phòng chứa phải thoáng khí, giá đỡ, nền nhà phải lót cao su .

IV. NHỮNG HƯ HỎNG CỦA ẮC QUY AXIT CHÌ VÀ BIỆN PHÁP KHẮC PHỤC.1.Sunfat hóa. Khi phóng điện những hạt sunfat hóa nhỏ, mịn bám vào điện cực; khi nạp điện chúng dễ dàng tách ra khỏi phiến cực, nếu để lâu không nạp những hạt này to dần bít các lỗ nhỏ làm dung dịch khó tiếp xúc vào bên trong phiến, dẫn điên kém. Khi nạp điện khó tách ra các bản cực; nếu để quá lâu không nạp và nhô ra ngoài không khí các hạt này chai đi; khi nạp điện không thể tách ra khỏi phiến cực được nữa, lúc này bình đã bị sunfat hóa- Triệu chứng(nhận biết) + Thấy xuất hiện màu trắng ở bản cực: Bản cực dương màu nâu xẩm biến thành nâu trắng; Bản cực âm màu xám biến thành xám trắng; + Phóng rất mau hết điện, điện áp phóng xuống rất nhanh.+ Nạp rất mau sôi.+ Đo nồng độ thấy rất thấp.+ Đo điện áp có khi kim chỉ 0- Nguyên nhân+Phóng điện quá mức: đã hết điện(điện áp bình dưới mức điện áp cuối = 0,8 điện áp danh định) vẫn còn tiếp tục phóng.+Để quá lâu không nạp hoặc nạp điện không đầy.+ Mực dung dịch xuống thấp : phần phiến cực nhô ra không khí sẽ không tham gia phản ứng hóa học khi nạp điện.

+ Nồng độ dung dịch quá cao.+ Nhiệt độ làm việc cao.- Biện pháp khắc phục:+ Nếu bình bị nhẹ có thể dùng nước : Rút hết dung dịch ra, đỗ nước cất vào, kiên trì nạp với dòng nhỏ trong thời gian khá dài(kéo hàng tuần). Nếu đo thấy nồng độ vượt quá 1.2 chứng tỏ châm axit quá nhiều. Lúc này rút bớt dung dịch pha loãng bằng nước cất phóng nạp vài lần rồi đưa ra sử dụng. Nếu xử lý bằng nước không thành công phải đem bản cực ra làm lại(lấy sắt đánh bản cực) hoặc dùng một số hóa chất có tính kiềm để xúc bình. Đây là phương pháp tạm thời vì sẽ để lại những chất bẩn trong bình.2.Nạp điện quá mức.- Triệu chứng :+ Thấy xuất hiện màu đen Bản cực dương màu nâu xẩm biến thành nâu đen + Thấy bản cực nở ra.+ Chất bột rơi rụng ở đáy bình+ Đo thấy nhiệt độ cao hơn bình thường, nồng độ cao hơn.+ Phải châm nước khá thường xuyên+ Thấy có sủi bọt- Nguyên nhân+ Nạp với điệnáp quá cao, dòng quá lớn trong thời gian quá dài. + Đã đầy điện vẫn còn tiếp tục nạp- Biện pháp khắc phục: Điều chỉnh lại điện áp nạp và chế độ làm việc thích hợp3.Ngắn mạch- Triệu chứng :Cực dương, cực âm nối liền nhau; đo điện áp thấy bằng 0VDC- Nguyên nhân+ Do nạp điện quá mức, bột chì bám vào tấm ngăn cách, vun của bản cực lấp ngang phiến âm- Biện pháp khắc phục:+ Xúc bình, rút dung dịch ra đưa nước vào lắc( hướng ngang)+ Lấy bản cực ra làm lại4. Đảo cực- Triệu chứng :Cực dương biến thành cực âm và Cực âm biến thành cực dương - Nguyên nhânSau khi phóng hết điện, nạp lại đấu lộn cực- Biện pháp khắc phục:Phóng hết điện , nạp lại và lưu ý đấu cho đúng cực.

Chúc bạn thành công

Tran Xuan Phuc