BARAJ HAZNE TASARIMI

AMAÇ

AVANTAJLAR

.

GENEL BİLGİ

Hazırlayanlar

Fedai Çay Erdoğan Yıldırım Muhammet Fatih Gözütok

Ramazan Yalçın Murat Kızılboğa Mehmet Yıldırım

Yusuf Dede

Danışman

Prof. Dr. Kasım YENİGÜN

Bulunan su kaynağı o bölgedeki ihtiyaçlar

doğrultusunda kullanılacaktır. Bu çalışmada

Söğütlü Çayı ele alınmıştır. Elbistan ilçesi ve 92

mahallesinin tarım ürünlerini sulamak ve oradaki

içme suyu ihtiyacının karşılanması ve buna bağlı

hazne hacminin boyutlandırılması amaçlanmıştır.Bu çerçevede yapılan çalışma Ripple

diyagramı ile depolamayla aktif hacmin

35,382 milyon 𝒎𝟑 ve yılda baraj

haznesine gelen sediment miktarına

bağlı olarak Ölü hacmin 18,909

milyon 𝒎𝟑 olduğu belirlenmiştir.

.

Tasarımını yaptığımız bu hazne projesi 428 km²

lik alanlı Ceyhan havzası üzerinde Akdeniz

bölgesindeki Kahramanmaraş ilinin Elbistan

ilçesinde bulunan Söğütlü Çayı üzerindedir.

Gözlemler sonucunda gelen debi değerlerinin

ciddi bir su miktarı olduğu anlaşılıp bununla ilgili

çalışmanın yapılması düşünülmüştür.

-200.000

0.000

200.000

400.000

600.000

800.000

1000.000

1200.000

1400.000

1600.000

AK

TİF

HA

CİM

(m

³)

YIL

RIPPLE DİYAGRAMI

DEZAVANTAJLAR

Turizmin gelişmesi

Balıkçılık ve istihdam sağlar

Ülke ekonomisine ciddi derecede katkı

sağlar

İçme, sulama ve endüstri için gerekli suyu

düzenli ve sürekli sağlar

Yerleşim ve tarım alanlarını taşkınlardan

korur

Söğütlü çayının getireceği rusubatı önemli

ölçüde tutarak kendinden sonraki diğer

barajların ömürlerinin uzamasına olanak

sağlar

Bölgede ciddi oranda erozyon olur

Ciddi derecede sedimentler gelir

ve baraj ömrünü kısaltır.

Tarım alanları daralır

Yerleşim bölgelerinin su altında

kalma riski vardır

Göl alanlarındaki tarihi eserlerin

su altında kalma riski barındırır.

0

5

10

15

20

25

30

35

40

112

23

34

45

56

67

78

89

100

111

122

133

144

155

166

177

188

199

210

221

232

243

254

265

276

287

298

309

320

331

HA

CİM

(X10^

6 m

³)

AY

İşletme Çalışması

-10

0

10

20

30

40

50

1

12

23

34

45

56

67

78

89

100

111

122

133

144

155

166

177

188

199

210

221

232

243

254

265

276

287

298

309

320

331H

AC

İM(X

10

^6

m³)

AY

Revizyon

İşletme çalışması dahilinde aktif hacmin yetmediği

yani savaklanan su 46,153 milyon m³ olarak

hesaplandı ve aktif hacim artırımına gidildi.

Projede sıkışma ve tuzaklama değerlerini

göz önünde bulundurarak hesap

yaptığımızda baraj ömrü 18 yılda dolduğunu

saptadık. Fakat tasarım 50 yıllık olduğundan

ölü hacim artırımına gidilerek 49,486 milyon

m³ olarak ölü hacim elde edildi.

Aktif hacim artırımından sonra revizyon işletmesi

yapıldığında haznedeki faydalı hacim sıfıra yakın bir

değere ulaştığından bu durumda hazne hacminin uygun

olduğu anlaşıldı.

Revize işlemi sonucunda aktif hazne hacmi 70,535

milyon m³ ve ölü hacmin ise 49,486 milyon m³ buna

bağlı olarak toplam hacmin 120,021 milyon m³

hesaplamıştır.

Baraj ömrünü uzatabilmek için gelen katı madde ile

erozyon kontrolü için:

Havzanın ağaçlandırılması ,

Teraslandırma yapılması ,

Rusubat barajlarının yapılması

yapılması fayda sağlayacaktır.

12500 dekarlık sulanacak alan için aylık

ortalama olarak 4,6 milyon 𝒎𝟑 sulama

yapılacağı belirlenmiştir.

İçme suyu için Elbistan ilçesinin 30 yıl

sonraki (2049) nüfusu 241.542,7 olarak

hesaplanmış ve aylık ortalama 1,787

milyon m³ içme suyu ihtiyacı olduğu

belirlenmiştir.

Meteorolojiden alınan verilere göre

yıllık buharlaşma miktarı 0,386

milyon m³ olarak hesaplanmıştır.

Geçirimli tabaka yüksekliği 20 metre

olarak belirlendikten sonra aylık sızma

miktarı 0,069 m³ olarak

hesaplanmıştır.

Bu bölgede tarıma elverişli arazilerde

genellikle buğday ve domates

yetiştirilmektedir.

BULGULAR

SONUÇLAR

DSİ Türkiye'de sulanan bitkilerin bitki su

tüketimleri

mgm.gov.tr(Meteroloji genel müdürlüğü)

www.tuik.gov.tr

Baraj Planlama ve Tasarımı (Prof.Dr. Necati

Ağıralioğlu)

Su Yapıları (Prof.Dr.Mehmet Berkün)

www.tarimorman.gov.tr/ türkiye'de sulanan

bitkilerin bitki su tüketimleri

İller bankası nüfus hesabı

KAYNAKLAR

Elde edilen hesaplar ve işletme çalışmaları

doğrultusunda;

Baraj genişliği: 120 m

Baraj yüksekliği: 80 m

Göl uzunluğu: 2.5 km

Malzeme temini kolay, zemin zayıf ve maliyet

açısından optimum koşullar göz önünde

bulundurularak kaya dolgu baraj yapımına karar

verilmiştir.

ÖNERİLER