BAZI KÜRTLER VE EMRİVAKİ SİYASETİNİ EMPOZE ETME VEHİMLERİ

31 Mayıs ayı 2017

Haramoon Çağdaş Araştırma Merkezi, Genel olarak Arap bölgesi özel olarak da Suriye ile ilgili araştırmalar ve bilimsel çalışmalar üreten, Medya, kültür ve araştırma alanlarında faaliyet gösteren ve kar amacı gütmeyen bağımsız bir kuruluştur. İnsan Haklarıyla ilgili diyalog ve saygı değerlerinin yaygınlaştırılması, demokratik bilincin yayılması, Sivil toplumun performansının geliştirilmesi ve Kültürel gelişim gibi konularla da ilgilenmektedir. Bununla Birlikte, Suriye Toplumuna hizmet veren bazı kuruluşlara da Suriye ulusal kimliği altında Siyasi ve medya alanlarında danışmanlık ve eğitim hizmetleri sunmaktadır.

Haramoon Çağdaş Araştırma Merkezi, hedefini geçekleştirmek için (Politika Çalışmaları Birimi, Sosyal Araştırmalar Birimi, Kitap İnceleme Birimi, Hukuki Araştırmalar Programı, Çeviri Birimi) gibi bir dizi Uzman birimden oluşmaktadır. Ayrıca (Siyasi Girişim Programı, Hizmet ve Medya Kampanyası Programı, Kamuoyu Oluşturma Programı, Kültür ve Diyalog Destek Programı, Belgelendirme ve Gözetim Programı ve Suriye’nin Geleceği Programı) gibi çeşitli programlar ile de desteklenmektedir. Suriye durumu ve bölgeni ihtiyaçları kapsamında merkezimiz yeni programlar açabilir. Söz konusu programları gerçekleştirmek için dersler, seminerler, konferanslar ve eğitim kursları gibi birçok organizasyonlar tertip etmektedir.

1

İÇİNDEKİLER

Giriş ............................................................................................................................................................... 2

1- Kürt Meselesi - Tarihsel bakış . .......................................................................................................... 2

2- Suriye'de Kürt meselesi ve Siyasi Temsilcisi . ................................................................................. 4

3- Projenin karşısında savaşlar, engeller, ve andikaplar... Ancak ? ................................................. 6

4- Kürt meselesi ulusal, ve çözümü Suriye ulusal kapsamında olur . .......................................... 10

sonuç .......................................................................................................................................................... 12

2

Giriş

Türkiye Kürdistan işçi Partisi (PKK)'nın Suriye kanadı Demokratik Birlik Partisi (PYD),

Suriye kuzeyinde Kürt bölgesi kurmaya çabalamaktadır, Suriye'lilerin trajedisi üzerine

yürütülen bu proje, henüz nihai şeklini almış değil, emrivaki olarak gerçekleştirmeye çalıştığı

bu amacında, bazı kürt güçleri, ve bazı Arap aşiretlerini yanında bulmaktadır, ve amacına

ulaşmak için Suriye sahasında bulunan aktörlerin çokluğundan yararlanan Parti, aktörlerin

(ABD, Rusya, İran) çoğuyla işbirliğine giriyor, ve tabii olarak bunların başında Suriye rejimi

gelmektedir .

Bütün aktörlere saha hizmetlerini sunarken, Pragmatik bir poltika izleyen Parti, Suriye

coğrafyasında dönen uluslararsı oyuna yatırım yapmaktadır, ve amaçlarına ulaşma

temennisindedir, ancak çok aktörün bulunduğu bu oyunda, zayıf olan taraf olduğu için, iki

defa oyun kurbanı olması muhakkaktır, hem aktörlerin anlaşması durumunda, hem de

taraflar arası çatışmalar artınca .

PYD, projesine zorla alet ettiği Kürtleri nereye sürüklemektedir? Suriye'de sorunların

çetrefilleştiği ve kritik bir noktaya geldiği bu dönemde, projesinin gerçekçi vizyonu nedir ?

1- Kürt Meselesi - Tarihsel bakış .

Osmanlı imparatorluğunun dağılmasıyla sonuçlanan birinci dünya savaşı arifesinde, Kürt

meselesi, Arap meselesinden daha şanslı br durumda değildi, nitekim savaşı kazanan Fransa

ve Britanya, Saykes-Pikot anlaşması çerçevesinde hasta adamın mirasını devletlere böldükten

sonra paylaşmış, ve Kürtleri özel bir devletten mahrum bırakmıştı .

1923 Lozan antlaşması, Fırat doğusunda bir Kürt varlığından söz eden 1920 Sevr

antlaşmasını rafa kaldırmış, ve beraberinde Kürtlerin Araplar gibi ulusal varlık hakkından

bahseden tartışmalara perde çekmiştir. Kürtlerin ulusal mazlumiyetlerinden Araplar sorumlu

değildi, nitekim bu açıdan bakınca Araplar'da Kürtler gibi Emperyalist politikaların kurbanı

olmuştu, ve aynı durum Arap dünyasında yaşayan diğer uluslar içinde geçerliydi, Sudan

güneyi, ve batı Arap dünyasında Berberler gibi .

3

Kürt tilkisi olarak tanınan Celal TALABANİ, birkeresinde önemli su kaynaklarını kontrol

eden Türkiye etkisine işaret etmek için ''Petrol Kürt Devletinin kurulmasını yüzyıl geciktirdi,

ve Su savaşları yüzyıl daha geciktirecektir'' demişti, tabi bu açıklama Su meselesini ikincil bir

pozisyona getiren bölgesel geostratejik değişimlerin öncesinde yapılmıştı . Arapların

müsebbibi olmadığı bir Kürt mazlumiyeti eskiden beri vardır, ancak Emperyalist dönem

sonrası Arap dünyasında iktidarı ele geçiren ve milliyetçi rüzgardan etkilenen milliyetçi elitler

ve askeri istibdat yönetimleri Kürt acılarını daha fazla derinleştirmiştir. Arap Milliyetçileri,

iddaa ettikleri Medeniyet projelerinin olgunlaşması yolunda bu etnik farklılıklardan

yararlanacakları yerde, farklı bir yol izleyerek bu çeşitliliği projelerinin karşısında bir andikap

haline getirdiler,bunun örneği Irak ve Sudan'da yaşanan kontrol savaşları, ve Suriye, Cezair ve

Fas'ta izlenen hak ihlalleri, taciz, ve yoksullaştırma politikalarıdır . Onlarca yıldır devam eden

iç savaşlar, hala çözüm üreten modern ulusal bir devlet veya vatandaşlık hak ve görevlerini

özümseyen bir anlayış bulamadı, ve bunun aksine 'Miiliyetçi zihniyet' sorunları görmezden

gelme yolunu seçerek daha fazla derinleşmesine yol açmıştır, ve genellikle etnik guruplar dış

güçlerin maşası olarak yaftalanmıştır .

''Güneyliler kardeşlerimizdir, haklarımız ve görevlerimiz aynıdır, ancak hata yaparlarsa

onları öldürürüz'' , Sudan'lı İslamcı politikacı Hasan TÜRABİ'ye ait olan bu sözler, Arapların

konuya bakışlarını açıklamaktadır, ancak bu görüşü benimseyen Arap ülkeleri yıkım ve

Ülkenin kaybolmasından başka bir sonuç elde edemedi. Nitekim Sudan'ın Güneylilere karşı

sürdürdüğü, ve 1952 den 2005 yılına kadar devam eden savaş, Sudan'ın üçte birini oluşturan

ve en verimli toprak bölgesi sayılan güneyin, ülkeden kopmasıyla sonuçlandı, bu acı süreç

yaşanırken, Rejim kendisini hiç sorgulamadı, ve sorumlu yerine koymadı .

Bir diğer önemli mesle Irak Kürtleri meslesidir, belkide daha trajik olan bu mesle, onlarca

yıl devam etmiş, ve aynı gerekçeler ve çözüm metodları tekrarlanarak, binlerce insanın

ölümüne neden olmuş, ve nihayetinde 2003 yılında ABD'nin Irak savaşı, ve kırılgan bir federal

Irak bazlı oluşan Bremer anayasası çerçevesinde bağımsızlık benzeri bir yapıyla

sonuçlanmıştır .

Bütün bunlar, Kürtleri ülkede ikinci etnik gurup olarak tanıyan 1921 Irak anayasasına

rağmen yaşanıyordu, ve daha önemlisi, 1975 yılında varılan özerk yönetim antlaşmasıdır,

Saddam Hüseyin'in Irak içinde ve dışındaki Arap Milliyetçilerinin eleştirilerinden kurtulmak

4

için iptal ettiği bu antlaşma, tüm sonraki sorunların yaşanmasını önleyebilecek, Irak'ın önünde

altın bir fırsat idi .

Ancak Suriye, Libya ve Yemen'de yaşanan Arap baharı, ve beraberinde yaşanan olaylar, bu

'Milliyetçi' yönetimlerin, etnik aidiyyetlerine bakmaksızın, tüm toplumsal gurupları ezmeye

hazır olduklarını ortaya çıkardı, ve dolayısyla, iddaa ettikleri ''Arap Milliyetçiliği Kimliği'' asılsız

bir iddaadan öteye gitmiyordu .

2- Suriye'de Kürt meselesi ve Siyasi Temsilcisi .

Suriye'de Kürt sorununun ilk belirtileri Suriye-Mısır birliği döneminde, toprak reformu

yasasının onaylanmasıyla görülmeye başlandı, Haseke vilayetinde toprakların yeniden

dağıtımını öngören yasa, vilayet dışından vatandaşlara toprak verilmesini içeriyor, ve Kürt

bölgelerinde bir Arap Kuşağı oluşturmayı amaçlıyordu, daha sonra Başbakan

yardımcısı(Baasçı) Celal EL SEYYİD ve Haseke valisi olan kardeşi Mahmut Sait EL SEYYİD'in

zorlamasıyla 1962 yılında ''Şaibeli'' istisnai nüfus sayımı yapıldı, ve Haseke'de yaşayan

Kürtlerin büyük bir kısmı ülkeye yasal olmayan yollardan girdiklerini gerekçesiyle Suriye

vatandaşlığı hakkından mahrum bırakıldı .

1963 yılında Baas Partisi'nin iktidara gelmesiyle, mevcut politikalar daha vahim boyutlara

vardı, Kürtler aleyhinde ayrmıcılık ve dışlama uygulamaları arttı, ve bahsi geçen gayrı milli ve

mantıksız nüfus sayımı 2011 yılında Suriye devrimi başlayana kadar geçerli kaldı, nitekim bu

sayım Suriye'de Kürt meslesinin temelini oluşturmaktadır .

Baas Partisi, Kürt'lerin Irak'ta olduğu gibi otoriteye karşı silah kaldırmamasına rağmen -

daha az sayısı ve etkisi olan azınlıklarla yaptığı gibi- Kürt sorunu çözümünde de güvenlik

boyutuna odaklandı, halbuki Suriye Kürtleri mücadelelerini , 9 Mart 1963 yılında ilan edilen

sıkıyönetim ve örfi hükümler kanunu şartlarının elverdiği kadarıyla siyasal ve barışçıl yollarla

vermişlerdi .

Suriye'de Kürt siyasi partileri geç dönemlerde kuruldu, bireysel şekilde siyasi faaliyetlere

katılan bazı Kürtler, çalışmalarını başta Suriye Kominist Partisi olmak üzere, mevcut Suriye

siyasi partileri üzerinden gerçekleştirdi, Suriye'de Kürt siyasal tarihi 1957 'de Irak Kürdistan

5

demokrasi partisinin (Kurucusu Molla Mustafa BARAZANİ) uzantısı sayılan Kürdistan

Demokrasi Partisi (El Parti) kuruluşuyla başladı . Ancak Parti kuruluşuna çok yıllar geçmeden,

hem güvenlik birimlerinin müdahaleleri hem de Kürt aktivistlerde ideolojik eylimlerin

farklılaşmasıyla nedeniyle kopmalar yaşandı, ve sonuç olarak Kürt Siyasi hareketinde parti

sayısı 17 veya daha fazlasına çıktı .

12 Mart 2004 tarihinde otuz Kürt vatandaşının katledildiği, yüzlerce vatandaşın

tutuklandığı Kürt ayaklanmasına kadar, Kürt ve Arap Partileri arasında herhangi bir ilişki

kurulamamıştı, bunun sebebi güvenlik birimlerinin koymuş olduğu kırmızı çizgiler, ve Arap

partilerinin bu çizgileri çiğneme korkularıydı, buna ilaveten bazı Arap partilerinin Kürt

taleplerine kuşkuyla bakması, ve bu talepleri ayrılıkçı bulmasaydı. Ancak bu tarihten sonra,

Suriye Siyasi Hareketi tarafları arasında iletişim başladı, seminerler ve dialoglar gerçekleşti,

Suriye'yi istibdad döneminin doğurduğu uzun süreli siyasi ataletten kurtarıp, demokratik ve

sivil devlet kurmayı amaçlayan bir ulusal demokrasi projesini olgunlaştırmak için ittifaklar

kuruldu, ancak bu umut veren süreç çok sürmeden, Suriye Devriminin başlamasıyla net bir

şekilde bilinmeyen sebeplerden ötürü sona erdi .

Suriye Devrimi faaliyetlerine bulunduğu tüm bölgelerde katılan Kürt halkının tam aksine,

Kürt Partileri tedirginliğe düştü ve manevra politikası izledi, ve fiili olarak kendilerini Devrim

sürecinin dışında tuttular, bu eylimin nedeni güvenlik baskıları veya dışardaki dostlarından

aldıkları tavsiyeler olabileceği gibi, Devrimde sorumluluk almadan, sonuçlarından

faydalanma stratejisi izlemiş olabilirler . Bu bağlamda kendilerine ''Kürt Ulusal Meclisi'' adını

verdikleri bir siyasi oluşum kurarak, Suriye denkleminde Rejim ve Muhalefetin yanında

üçüncü bir taraf olma iradelerini ortaya koyup, istek çıtalarını oldukça yüksek tuttular,

Öcalan'ın Tesliminden ve Türkiye-Suriye kordinasyonundan sonra güvenlik birimlerinin göz

yummasıyla varlığını devam ettiren Demokratik Birlik Partisi (PYD)'yi de içine almıştı, ancak

PYD sonraki süreçte Meclisi elegeçirmeye çalıştı, ve daha sonra Meclisten ayrılarak, kuzeyde

kontrolüne aldığı bölgelerde özel idaresini kurduktan sonra, Meclis partilerine baskı uyguladı,

ve çoğu lider kadrolarını Erbil'e gitmeye zorladı, başta Rejim olmak üzere, birçok müttefiğin

desteğini alarak emrivaki empoze etmek istedi.

Sonraki süreçlerde bazı Kürt partilerinin Suriye Muhalif ve Devrimci Güçler Ulusal

Koalisyonuna girmesine, ve Ocak 2015 te Riyad konferansında oluşan ''Yüksek Müzakere

6

Komitesinde'' temsil olmalasına rağmen, Kürt Siyasi Hareketinin Devrimle ilgili genel tutumu,

bir ulusal mesele olması bakımından, Kürt Meselesine zarar vermiştir .

3- Projenin karşısında savaşlar, engeller, ve andikaplar...

Ancak ?

Demokratik Birlik Partisi (PYD) silah gücünü kullanarak, Suriye Kürtleri'nin Davalarını

çaldı, ve kendisini geçicide olsa onların temsilcisi olarak sundu, zorunlu askerlik ve hapislere

başvurduğundan, bir milyon Kürt vatandaşın kaçmasına sebep oldu, bunun yanında kontrol

ettiği bölgelerden Arapları kovdu, farklı devletlerden Kürt gönüllüler getirdi, korkutarak,

maddi teşvikleri kullanarak veya Rejimin gönderdiği Arap Aşiretlerine mensup insanları

saflarına kattı, Suriye savaşına dahil olan devletlere kayıtsız şartsız hizmetler sundu, bunu

yaparken, Kürt insanını Suriye kuzayinde kurmayı amaçladığı Kürt oluşumu projesine kurban

etti, ve bu oluşumun Türkiye'de gerçekleştirmeyi amaçladığı asıl projesine hazırlık olmasını

hedefledi .

Ancak burada sorulması gereken soru şudur : Bölgede oluşan geostratejik tablonun ve

komplike ortamın ışığında, bu kumar mahiyetinde politikanın başarıya varma şansı nedir ?

Soruya mantıklı bir cevap bulmak belkide çok zordur, zira projenin önünde duran hiç

küçümsenmeyecek derecede objektif zorluklar vardır, bu zorluklar sadece uluslararası ve

bölgesel güçlerin nüfuz çatışmalarının varacağı son seviye ile alakalı kalmayıp, çatışan yerel

güçlerin iradeleriyle de alakalıdır, ki diğer Kürt taraflar bunların bir parçasıdır.

Suriye'de bulunan tarafların tutumlarını takip ederek, ve amaçlarındaki benzerlik ve

farklılıkları gözönünde bulundurarak, son tahlilde olayların hangi boyuta varacağıyla ilgili

bazı ipuçlarına varılabilir, ve PYD'nin izlediği pragmatik politikanın sonuç verme olasılıklarını

öngörme fırsatı sağlar, ancak elde ettiğimiz sonuçlar sadece işaretler düzeyindedir .

Suriye rejimi PYD'nin izlediği politikadan çok yararlandı, belkide PYD rejime olan vefa

borcunu bu şekilde ödemiş oldu, zira Suriye rejimi Türkiye Devletine karşı kullanmak için bu

partiye gerek Suriye topraklarında, gerekse Lübnan'da çok destekler verdi, ancak Türkiye'nin

7

1998 de yaptığı ciddi tehditler sonucu, Abdullah ÖCALANI'ı Türkiye'ye vermek zorunda

kalmıştı .

Devrimin ilk aylarında kaba güç kullanarak Kürt aktivistlerin Devrime katılmalarını

engelleyen Demokratik Birlik Partisi (PYD), Kürt Partilerinin kararlarını etkilemeye çalışmış ve

sulandırmayı denemiştir ve son olarak onları tamamen pasif bir hale getirmiştir, bunun

yanında ''Suriye Özgür Ordusu'' ÖSO'ya karşı savaşmış, ve Rejimin ikmal hatlarını

korumuştur, ve bazı bölgelerden Rejim lehine çekilmiştir, Rejime karşı bazı savaşları ise -

Haseke örneğinde olduğu gibi- taktiksel çatışmalar olmuş ve yerel düzeyde kalmıştır . Buna

karşılık Rejim PYD'ye para ve silah destekleri sağladı, ve onu petrol kaynaklarını ve verimli

arazilerini koruyucu olarak gördü, bu gerçeği her iki tarafta doğrulamasına rağmen, Rejim

siyasi alanda Partinin uzun vadeli emellerine aleni vaatler vermedi, zira Rejimin stratejisi şu

düşünceye dayanıyor : ''Eğer savaşı biz kazanırsak, bu partiyi hizaya getirmek kolay olacak,

ama kaybedersek bütün taraflar kaybetsin'' , buna karşın PYD Rejimin düşmesine hiç

üzülmeyecektir, ve kazanırsa hayallerinden vazgeçerek kendisi hayatta bırakmasını

isteyecektir .

İran'a gelince, Partiyle olan ilişkilerini, partide gerçek karar sahibi olan Kandil yönetimi

üzerinden götürüyor, Türkiye ile olan herhangi bir Kürt oluşumunu engelleme fikir birliğine

rağmen, ve her iki ülkenin Irak'a komşu ülkeler gurubunda yer almasına rağmen, partiye olan

desteğini Irak Kürdistan Bölgesi kuzeyinden ulaştırıyor, ancak Türkiye'nin EL Bab şehrine

girmesiyle birlikte, ''daeş'' ve ''PYD'' güçlerinin Rejim ve müttefikleri lehine çekildikleri

bölgelerde İran milisleriyle karşı karşıya kalmış ve bu durum gerginliğe yol açmıştır, gerginliğin

hangi boyuta varacağı bilinmiyor, çünkü Suriye İran'ın projeleri için çok önemlidir, ve PYD'nin

gerginliklerden nasıl istifade edeceği bilinmiyor .

Bilinen bir gerçektir ki, bahsi geçen Parti ve referans aldığı taraflar, Türkiye'nin en azgın

düşmanlarındandır, zira bu Parti Türkiye'nin toprak bütünlüğünü tehdit eden amaçlara sahip,

ve Türkiye'nin kendisiyle ilgili kırmızı çizgileri, sınır ötesi savaşı dahi içermektedir, ki böyle bir

müdahale, olası bölgesel savaşları tetikleyebilir, dolayısıyla Türkiye'nin bölgesel güçlerle olan

ilişkilerinde Parti masada bulunuyor.

Türkiye'nin Partiyle ilgili kesin tutumunu gözönünde bulundurarak, neden ABD güçlerinin

Menbiç'e, Rusya'nın Menbiç'in doğu ve güneyine ve son günlerde Afrin'e girdiklerini

8

anlayabiliriz, zira bu iki Ülke tampon bölgeler oluşturarak çatışma çıkmasını engellemeye

çalışıyor .

Türkiye hem ABD hem de Rusya için önemlidir, ancak her iki taraf Türkiye'yi kendi

amaçlarına hizmet edecek şekilde konumlandırmak istiyor, ve tarafların amaçları Türkiye'ye

ters düşmektedir . Nitekim Ruslar, özellikle Halep aşamasından sonra, sahada çatışan bütün

taraflarla iletişimde olduğu yönünde izlenim bırakmaya çalışıyor, ve bu şekilde kendisini

Suriye meselesinde trajediyi bitirmek isteyen, ve ipleri elinde bulunduran objektif bir

arabulucu olarak sunuyor .

Ancak Rusların gerçek amacı, ABD ile anlaşmaya varmak, ve ABD'nin Rus rol ve çıkarlarını

tanımasını sağlamaktır, ABD'nin hala bu konuda fikir beyan etmemesi, ve yeni yönetimin

stratejisinin netleşmemesi sebebiyle, Rusya imkan bulduğu her bölgede emrivaki durumu

yaratmak amacıyla kendisini konumlandırıyor, ve Kürt tarafıyla olan ortaklık çabası bu amaca

hizmet ediyor, buradan yola çıkarak, son dönemde Afrin'e girmesini, ve yeni bir emrivaki

olarak, askeri üs kurma çabasının nedenini anlayabiliriz . Afrin'e giren Rus birliklerinin

komutanı Andryh VALKOF'un dediklerini aktarmak gerekiyor : ''Rusya'nın bölgde

bulunmasının ana amacı ateşkesin murakabe etmektir, ve herkesin, Suriye Hükumetini ve

askeri güçlerini desteklediğimizi anlamasını istiyoruz, ve burada bulunmamız, sınır

bölgesinde güven ve huzuru sağlamak amaçlıdır'' .

Rusya'nın bu davranışları PYD'yi rahatlattığı kesindir, zira onu Türkiye ile şu an girmek

istemediği çatışmadan koruyor, buna ilaveten, Rusya'nın hazırladığı ve kabullendirmeye

çalıştığı yeni anayasa taslağı projesiyle, Rejim ve Muhalefete özerk yönetimi empoze etme

gücüne sahip olduğuna inanıyor. Bu bağlamda, Duma dış ilişkiler komitesi başkanı Lionid

SALONSKİ'nin şu sözlerine yer vermek anlamlı olacaktır : '' Suriye'de azınlıklara özerk

yönetimler kurmadan barış sağlanamayacaktır '' , tabi bu sözlerle birinci derecede Kürt'lere

işaret ediyordu .

Amerika Birleşik Devletleri'ne gelince, terörle mücadele için kurulan uluslararası

koalisyonun lideri olrak, geçen yönetim döneminde, PYD'ye ve ona bağlı askeri teşkilatlara

''Suriye Demokratik Güçleri'' yoğun para ve askeri destek taahüdünde bulunmuş, ve daeş'e

karşı girmiş olduğu çatışmalarda kendisine lojistik destek sağlamıştır, nitekim onu Daeş'e karşı

savaşta en güvenilir yerel güç olarak değerlendiriyor, ancak bu değerlendirme siyasi projesini

9

benimsediği anlamına gelmemekle birlikte, desteğin Daeş'e karşı savaşın Suriye ve Irak'ta

bitene kadar devam edeceği bekleniyor, ve belkide daha sonraki süreçlerde, Suriye sahasında

terör vasfını vereceği diğer askeri teşkilat ve örgütlere karşıda kullanacaktır,

ABD, Rakka savaşında olduğu gibi, PYD ile anlaşmayı Türkiye'ye yeğelemiştir, zira PYD

direktiflerine kayıtsız şartsız uymaktadır, ve aynı zamanda Türkiye'nin Suriye denkleminde

önemli bir konum elde etmesini istememektedir .

Amerika'nin asla tehlikeye atmak istemediği Türkiye ile olan ilişkilerinin önünde ciddi

sınavlar vardır, Suriye ve bölgede nüfuz paylaşımı ve dağıtımı bu sınavların başında

gelmektedir, yeni yönetim, eskisinin aksine olarak, bölgede askeri varlığını arttırıyor, Suriye

kuzeyinde sayısı dörde çıkan yeni askeri üsler kuruyor, ve askeri güçleri Tabka'dan başlayan

Rakka savaşı çatışmalarına daha etkin şekilde katılarak, ''Suriye Demokratik Güçlerine'' destek

veriyor .

Rakka sonrası Oyun kuralları değişecek,özellikle İran'nın Suriye'de üstlendiği rolü kısıtlama

konusunda ABD varlığı ve etkisi artacaktır, Rusya ile olan ilişkilerin hangi boyuta varacağı,

Suriye'de bulunan bu iki askeri gücün anlaşma yoksa çatışmayımı tercih edeceği henüz

bilinmemektedir .

Ancak, tahminlere göre, Rusya-Türkiye arası anlaşmazlıkların artmazı üzerine, bölgede

eski ittifaklar (Türkiye-ABD) tekrar canlanacaktır. Peki bütün bu gelişmeler Demokratik Birlik

Partisi projesine fayda sağlayacakmıdır ? kısa vadede belkide evet, zira ABD desteğiyle Suriye

kuzeyinde kurmuş olduğu emrivaki yönetimi devam edecektir, özellikle yaklaşan Daeş

hezimetinden sonra ABD bölgede kalmayı tercih ederse, ki ABD'nin bu eylimini Dışişleri

Bakanı Rix TİLLERSON'ın 22 Mart 2017 Daeş'le mücadele için oluşturulan uluslararası

koalisyon toplantısında yaptığı konuşmasında geçen ''Suriye'de geçici istikrarlı bölgeler

kuracağız'' cümlesinden sezmek mümkündür. İstikrarlı bölgeler, yeni yönetimin önceden

bahsettiği güvenli bölgeden farklıdır, çünkü kurulması için askeri varlılık gerekiyor .

dış müdahalelerin ağırlığına ve gücüne rağmen, PYD'nin Kürt projesine karşı son sözü

yerel güçler söyleyecektir, Arap Güçlerinin bu projeyi onaylaması mümkün değil, ancak

devam eden süreçte farklı alanlarda mücadele gösterildiğinden,kimse PYD ile uğraşmak

istemiyor, ve PYD'yi bekleyen asıl tehlike ve tepki, zulm ettiği, göçe zorladığı, ve çoğunun

10

onaylamadığı savaşlara soktuğu Kürt halkı ve Kürt siyasi partilerinden gelecektir, Kürt

davasını bölgesel ve uluslarası güçlerin hizmetine sunduğunu, ve Kürt halkını bu güçlerin

Türkiye etkisini kırma projesine alet etmesiyle suçluyorlar .

Son olarak, Suriye Sınırına yakın Sencar bölgesinde Kürdistan bölgesel yönetimi başkanı

tarafından desteklenen (Peşmerge rojava) güçleriyle, Öcalan taraftarı (Sencar Koruma

Güçleri) arasında yaşanan sınırlı çatışmalar, Kürdistan müdahalesi işaretleri veriyor, nitekim

Rojava güçlerinin Suriye'ye girmesi için Türkiye destekli yoğun çağrılar yapılmaktadır, bu

bağlamda, Afrin bölgesinde Türkiye desteğiyle, bazı Kürt askeri guruplardan oluşan (Kürt

Kurtuluş Ordusu) ilan edildi, bu gücün PYD ile karşı karşıya gelmesi muhtemeldir .

''Özerk Yönetimin'' Kürt ve diğer partilere karşı adaletsiz eylemleri, partilerin bürolarını

kapatıp, kadrolarını yakalaması, Kürt-Kürt savaşının baş göstermesine neden oldu, ki bu

savaşın sıcaklığını arttıracak birden fazla taraf olacaktır .

4- Kürt meselesi ulusal, ve çözümü Suriye ulusal kapsamında

olur .

Özgürlük ve onur Devrimi olması açısıyla, Suriye Devrimi Kürtlere demokrasinin egemen

olduğu bir devlet yapısı içinde siyasal ve kültürel haklarını kazanmaları için tarihi fırsat

sunmuştur, ancak bazı fanatik Kürtler -şimdilik- bu fısratın kaybolmasına neden oldu, zira

uluslararası faktörlere güvenerek, bölünme ve emrivaki yapma hayallerine kapıldılar. Çok ağır

sonuçları olan bu seçenekler, geçici olarak başarı sağlamış olsa bile, diğer Suriyeli aktörlerin

kabul edemeyeceği istikrarsız başarı olarak kalacak, ve gelecekte yeni çatışmalara temel

olacaktır .

Demokratik Birlik yönetimi ve müttefikleri Federal yapı talep ediyor, ve aynı zamanda

kontrol ettiği bölgelerde özerk yapının temellerini sağlamlaştırmaya çalışıyor, ve bunları

yaparken, mevcut geosiyasi haritaların değişmesi gerekeceği için, ve bölge şartlarının

bölünme tezlerini kaldıramayacak durumda olmasından ötürü, Suriye'den ayrılmaktan

sarahaten bahsetmiyor .

11

Ve aynı zamanda, Suriye siyasi tablosunda meşruiyet kazanmak için Cenevre, Asitana veya

diğer toplantılarda muhalefet gurubu içinde temsil edilmek için israr ediyor, peki bu durumda

hangi federal yapıdan bahsediyorlar? silah baskısı altında, hangi dialog veya anlaşma

gerçekleşebilir ?.

Ruslar bu eylimleri destekliyor, ABD ise itiraz ettiğine dair beyanda bulunmuyor, ancak

bölgesel ülkeler reddediyor, ve yerel taraflara gelince, güven bunalımı yaşandığı için, konuyu

teorik bazda tartışmaya zemin ve ortam hazır değil, ve Suriye'nin etnik zenginliği, etnik unsura

dayanarak federal bir yapının kurulmasını imkansız kılıyor, zira böyle bir projeyi

gerçekleştirmek için kadırılamaz derecede ve geniş çapta etnik temizlik yapılması gerekiyor .

Ve aynı şekilde, Suriye demografik yapısı ve Suriye toplumunun bileşenlerinin birbirine

karışmış olması, coğrafya bazlı bir federal yapıyı mümkün kılmıyor. Ve Parelel olarak, fikir

jimlastiği yaparak, Rusya'nın hazırlamış olduğu anayasa taslağında bahsi geçen etnik ve inanç

guruplarına özerk yönetimler verilmesi düşüncesi uygulandığını düşünürsek, bu durumda

geleceğin Suriye'si Devlet olmaktan çıkarak, özerk yönetimler arasında çıkacak ihtilafları

çözme heyetine dönüşecektir, ve aynı zamanda kalkınma, gelişme, iletişim, ve ekonomi

alanlarında muazzam sıkıntılar yaratacaktır .

Suriye eskiden olduğu gibi, halkın özgürlük ve tercihlerini kontrol eden, bir cunta gurubuna

teslim olmayacaktır, Suriye'lilerin önünde bütün kesimleri kapsayan ulusal bir projenin

etrafında toplanması için önemli bir fırsat vadır, projenin temelinde olması gerken ilkeler :

Demokratik düzen, vatandaşlık, kanun üstünlüğü, fırsatların vatandaşlar arasında eşit şekilde

dağıtıldığı, bölgelere geniş yetkilerin verildiği, kalkınmanın adil ve amaçlı şekilde paylaşıldığı,

herkese siyasi, ekonomik ve kültürel seçimini özgürce yapma fırsatı verildiği, Suriye'lilerin

anlaştığı bir anayasa çerçevesinde olmalıdır.

Aynı zamanda, Suriye'li Arap siyasi aktörler ve elit kesimler, ayrılıkçı ve şovenist kesimlerin

önünü kesmek için, Kürt ve Diğer azınlıklara el uzatması çok yararlı ve önemlidr .

12

sonuç

Demokratik Birlik Partisi ve özerk yönetim projesinde onun yanında olan müttefikleri,

şüphesiz ki Suriye denkleminde hafife alınmayacak kadar güce eriştiler, bu imkana başta ABD

olmak üzere farklı tarafların desteğiyle ulaştılar, aynı zamanda Kürt halkını militarize ettiler,

ve dünyanın her yerinden Kürt ve yabancı gönüllüleri getrildi (Asayiş Güçleri) .

Her ne pahasına olursa olsun dış desteği almak için her türlü tavizi veren, ve Kürt hakının

davasını Kürtlerin aleyhine olacak bir şekilde kullanan, bu maceracı politika Kürtler arasında

savaş çıkmasına neden olacaktır, ki böyle bir gelişme asla suriye halkının lehine değildir, zira

bu savaşın çıkması, Suriye'nin geleceğine zararlı olacak, ve diğer Suriye'lilerde ters yönde bir

eylim oluşmasına neden olacak, ve uzun vadeli çatışmalar başlayarak, Tüm kesimlere zarar

verecek, ve bütün bunlar yaşanırken bu hayallerin sahipleri hayallerinden vazgeçecektir .

Çok tarafla oyun kurmak, erken yorulmana neden olacaktır, çünkü Devlet kurmak bir oyun

değil, ve asla fırsat kollayarak olmaz, zira bu konu Tarih ve Coğrafya gerçeklerine,ve diğer ilgili

tarafların iradelerine bağlıdır, tarafların iradeleri ise çıkarlarına göre değişkendir .