BECERİ ÖĞRETİMİ

BECERİ ÖĞRETİMİ

BECERİ ÖĞRETİMİBeceri

Bireyin sahip olduğu yeterliliklerine dayalı olarak yapabileceği tahmin edilen veya yaptığı etkinliklerdir.

Öğrenme, birey davranışının öğretimden sonra değişiklik göstermesidir.

Davranış ise, iki ya da daha fazla kişi tarafından güvenilir olarak gözlenebilen ve ölçülebilen belli bir başlangıcı ve bitişi olan, tekrarlanabilen devinsel özellikler olarak tanımlanır. Davranışlar tek basamaklı ve zincirleme olarak ikiye ayrılır:

Tek basamaklı davranışlar başlangıcı ve bitişi kolayca ayırdedilebilen davranışlar olarak tanımlanır. Örneğin;Oturma,kalkma,tutma,bırakma, düğmeye basma vb.

Zincirleme davranışlar ise, birkaç davranışın bir araya gelerek daha karmaşık bir davranışı oluşturmasına denir. Örneğin; Atılan topu kollarıyla yakalama,pazar ya da marketten alış veriş yapma, çorap giyme, çamaşır makinesini kullanma gibi.

BECERİLERE BAKALIM

BECERİ ALANLARIÖz bakım Becerileri

Tuvalet becerileriYemek yeme becerileriGiyinme-Soyunma becerileriKişisel bakım ve temizlik becerileri

Günlük Yaşam BecerileriEvdeki araç gereci kullanmaEv temizliği ve düzeniMutfak becerileriÇamaşır yıkama ve giysilerin bakımıUyku zamanı becerileri

Toplumsal Yaşam Becerileri

İletişim araçlarının kullanımıAlışveriş becerileriSosyal ve kültürel etkinliklerKamu alanlarının kullanımı ile ilgili becerilerArkadaşlık, komşuluk ve akrabalık ilişkileri Bağımsız seyahat etme

BECERİ ANALİZİ

Beceri analizi, bir amacı (beceriyi) gerçekleştirebilmek için gerekli her bir davranışın ayrıntılı ve mantıklı olarak sıralanması ya da davranış zincirinin betimlenmesidir.

Beceri Analizi, karmaşık ya da çok basamaklı davranış ya da becerilerin küçük, öğretilmesi kolay alt basamaklarına (işlem basamaklarına) ayrılması olarak tanımlanmaktadır.

BECERİ ANALİZİBir becerinin tamamlanabilmesi için gereken her bir beceri basamağının sıralı olarak belirlenmesidir.Beceri analizi;Performans belirlemek,Öğretim yapmak,Öğretim sonunda değerlendirme amacıyla kullanılır.

BECERİ ANALİZİNİN ÖĞRETİME KATKILARI

Bilgi Öğretimin Bireyselleştirilmesi Öğretimi Kolaylaştırır Objektif Değerlendirme Tekrarlanabilirlik

BİLGİ Beceri analizi yapıldığında en yüksek

düzeyde bilgi sunmak mümkün olmaktadır. Öğretim basamaklarının beceri analiziyle belirlenmesi nedeniyle öğretim materyali küçük parçalar halinde sunulabilmektedir. Böylece öğretmen öğrenciye bilgiyi daha çabuk ve kesin olarak kazandırabilmektedir.

ÖĞRETİMİN BİREYSELLEŞTİRİLMESİ Beceri analizinin yapılması öğretim

basamaklarının oluşturulmasına hizmet etmesi nedeniyle öğrencilerin düzeyine göre öğretimin oluşturulmasını mümkün kılmaktadır.

ÖĞRETİMİ KOLAYLAŞTIRIR Öğretilmek istenen konuda beceri

analiziyle belirlenen basamaklar öğrencinin bulunduğu düzeyi kolayca belirlememize yardımcı olduğu gibi öğretime nereden başlayacağımızın bilinmesine de yardımcı olur. Öğrenciler düzeylerine göre öğretim yapıldığında, daha kolay ve hızlı öğrenirler.

OBJEKTİF DEĞERLENDİRME Yapılan beceri analizi

basamaklarıyla öğrencilerin göstermiş oldukları ilerlemeleri değerlendirmek ve kaydını tutmak mümkün olmaktadır. Bu da öğretmenin yanlılığını azaltmaktadır.

Özellikle yetersizlikten ağır düzeyde etkilenmiş çocukların ilerlemeleri yavaş olabilmektedir. Çocukların ilerlemelerini ancak ayrıntılı beceri basamaklarında görmek mümkün olabilmektedir.

TEKRARLANABİLİRLİK Yapılan beceri analizleri başka

öğretmenlerce tekrar uygulanabilme olanağı vermektedir. Beceri basamaklarına göre oluşturulan programlar başka okul ve öğretmenlerce kolayca uygulanabilir.

Beceri analizi, Yapılış sırasına göre beceri analizi Gelişimsel aşamaya göre beceri

analizi Güçlük düzeyine göre beceri analizi olmak üzere: 3 farklı şekilde yapılabilir.

YAPILIŞ SIRASINA GÖRE BECERİ ANALİZİ

İLERİ ZİNCİRLEME YÖNTEMİ

TERSİNE ZİNCİRLEME YÖNTEMİ

GELİŞİMSEL AŞAMAYA GÖRE BECERİ ANALİZİ

Bir becerinin gelişim aşamalarına göre beceri basamaklarının belirlenmesidir.Çocuk gelişiminde bazı beceriler bir sonraki beceriler için önkoşul niteliğindedir.Ön koşul beceri,bir üst becerinin öğrenilebilmesi için mutlaka öğrenilmesi gereken beceridir.Örn,Yirmiye kadar atlamadan ritmik sayabilmesi için, birden ona kadar ritmik sayabilme becerisini öğrenmiş olması gerekir.

Gelişimsel aşamaya göre beceri analizi yapmak için;

- gelişim aşamalarının çok iyi bilinmesi ya da gözden geçirilmesi,

- gelişim aşamalarıyla ilgili kaynakların taranması, - geliştirilen programların içeriğinin yeterli ve doğru olup

olmadığının değerlendirilmesi ve gerektiğinde uyarlanarak kullanılması yerinde olacaktır.

GÜÇLÜK DÜZEYİNE GÖRE BECERİ ANALİZİ

Bazen becerinin taşıdığı güçlük düzeyine göre analiz edilmesi gerekebilir. Güçlük düzeyine göre analiz, becerinin daha kolay edinilebilen alt becerilerinin belirlenmesidir.Örn,”Yatay,dikey,eğri ve eğik çizgileri ve bunların kombinasyonlarını çizer.” becerisinin analizi

Satır çizgisi arasında yukarıdan aşağı ve soldan sağa, doğru çizmeyi gerektiren harfleri (I, ı, İ, i, L, T, E, F, H ) yazar.

- Satır çizgisi arasında, eğik doğru çizmeyi gerektiren harfleri (A, K, V, v, Y, y, Z, z) yazar.

Satır çizgisi arasında daire ve eğri çizmeyi gerektiren harfleri yazar.

Satır çizgisi arasında daire ve eğri çizmeyi gerektiren harfleri (O, o, Ö, ö, C, c, Ç, ç, G, Ğ, S, s) yazar.

- Satır çizgisi arasında daire ve doğru çizmeyi gerektiren harfleri ( a, b, B, P, p, D, d, g, ğ, e, R) yazar.

- Satır çizgisi arasında eğri (kavis, kıvrım) ve doğru çizmeyi gerektiren harfleri (J, j, l, t, k, h, m, n, r, u, ü) yazar şeklinde yapılabilir.

PSİKOMOTOR BECERİLER İÇİNBECERİ ANALİZİ ÜRETME YOLLARIBeceri analizindeki basamakları belirlemenin iki yolu bulunmaktadır:

Beceri basamakları oluşturulurken (bellekten) basamaklar oluşturulmaktadır.

Davranışı bizzat yaparak basamaklar sırayla yazılmaktadır. Beceri analizi genellikle (davranışı gerçekleştiren bir kişinin gözlenmesiyle) ya da beceri analizini hazırlayan kişinin (kendisinin davranışı yerine getirerek) notlar almasıyla hazırlanır.

LÜTFEN !“Bardaktan su içme”

becerisinin analizini bellekten yapalım.

* Bellekten Beceri Analizi Yazmanın Avantaj ve Dezavantajları

Avantajları Daha az zamanı gerektirir. Analiz her türlü ortamda

gerçekleştirilebilir. Analizi yaparken özel araç-gereç

gerekmez.Dezavantajları Bazı beceri basamakları unutulabilir.

LÜTFEN !Aynı işlemi şimdi de bizzat yaparak yazalım.

* Bizzat Yaparak Beceri Analizi Yapmanın Avantaj ve Dezavantajları

Avantajlar Tüm basamaklar bizzat yapılarak yazıldığı

için atlama riski söz konusu olmayacaktır.Dezavantajlar Öğretilmek istenen bazı davranışların sınıf

dışında gerçekleşiyor olması nedeniyle beceri analizinin sınıf dışında bir ortamda gerçekleştirilmek durumunda olması,

Beceriyi bizzat yapabilmek için özel bir takım araçları gerekli olabilir.

Hangi Beceri Analizi Yolunu Kullanacağımıza Nasıl Karar Vereceğiz?

Sağlıklı ve eksiksiz bir beceri analizi yapabilmekiçin aşağıdaki soruları cevaplamak gerekmektedir:

1. Söz konusu olan amaca (davranışa) aşina mısınız? (Bu davranışı düzenli olarak gerçekleştiriyor musunuz?)

2. Basamak atlama olasılığı var mıdır?

3. Özel bir takım araçlar gerekli midir?

4. Özel araçların bulunduğu ortama gereksinim var mıdır?

*** Eğer soruların ilkine cevabınız evetse, beceri analizini belleğinizden yapmanız yeterli olabilecektir.

*** Eğer ilk soruya cevabınız hayırsa, diğer sorulara cevabınız evet bile olsa, beceri analizini bizzat yaparak gerçekleştirmek gerekecektir.

Beceri Basamakları Oluştururken Beceri alanını sınırlandırılması. Basamakların gözlenebilir terimlerle

yazılması. Bu terimlerin uygulayıcının

anlayabileceği şekilde ve düzeyine uygun yazılması.

Öğrencinin ne yapacağını ifade eden terimlerle yazılması.

Öğrencinin dikkatini yoğunlaştırmasına hizmet etmesi gibi özelliklere dikkat edilmesi gereklidir.

BECERİ ÖĞRETİM SÜRECİBeceri analizinin bulunduğu ölçü aracının hazırlanmasıÖğrencinin performans düzeyinin belirlenmesiUzun dönemli, kısa dönemli ve öğretim amaçlarının belirlenmesiÖğretim planlarının hazırlanmasıÖğretimin değerlendirilmesi

Beceri Analizinin Yapılması Ve Ölçü

Aracının Hazırlanması

İleriye Zincirleme Yöntemiİleri zincirleme yöntemine göre öğretim

yapabilmek için performans alımı öncesi hazırlanan beceri analizinin ilk yapılandan son yapılana doğru düzenlenmesi gerekir. Öğretim yapılırken ilk işlem basamağı (birinci temel beceri) üzerinde durulup diğer işlem basamakların (diğer temel becerilerin) öğretimi yapılmaz. Öğrenci, ilk işlem basamağını bağımsız olarak gerçekleştirdikten sonra ikinci işlem basamağına geçilir.

İLERİ ZİNCİRLEME TERSİNE ZİNCİRLEME BİLDİRİMLER BİLDİRİMLER

1. Çorabı tutar. 1. Ayak bileğine kadar giydirilmiş çorabı giyer

a) Her iki eliyle çoraba uzanır. a) Her iki eliyle çorabın koncuna uzanır.b) Her iki elinin baş parmağı içeride, diğer parmakları dışarıda olacak şekilde, çorabın koncundan tutar.

b) Her iki elinin baş parmağı içeride, diğer parmakları dışarıda olacak şekilde, çorabın koncundan tutar.

c)Çorabı yukarı çeker.2. Çorabı ayak parmaklarına geçirir. 2. Topuguna kadar giydirilmiş çorabı giyer

a) Parmaklarını birbirine doğru hareket ettirerek, çorabı toplar.

1. Beceri basamağının a ve b basamakları tekrar

b) Çorabı ayak ucuna geçirir. c)Elleriyle çorabı iki yana açar.

d) Çorabı topuguna geçirir.c) Çorabı ayak parmaklarına geçirir. e)Çorabı yukarı çeker.3. Çorabı giyer. 3. Ayak parmaklarına kadar geçirilmiş çorabı giyer.

a) Çorabı ayak tarağına kadar çeker. 1. Beceri basamağının a ve b basamakları tekrarb) Elleriyle çorabı iki yana açar. c) Çorabı ayak bileğine kadar çeker.c) Çorabı topuğuna geçirir. d) Ellerini iki yana doğru çekerek çorabı açar.d) Çorabı yukarı çeker. 2. Beceri basamağının d ve e basamakları tekrar

Çocuğun beceri ölçü araçlarında

yapabildiklerine dayalı olarak, kazandırılacak her beceri için

tüm beceri, ileri zincirleme ya da tersine yaklaşımlarından

birine göre uzun dönemli, kısa dönemli ve öğretimsel amaçlar

belirlenir. Eğer, çocuğa kazandırılmak üzere belirlenen

becerilerden biri giyinme becerisi ise ve çocuğun bu becerinin

ölçüt bağımlı ölçü aracının uygulanması sonucunda temel

becerilerin yarısından fazlasını gerçekleştiremediği ve pek çok

beceri basamağında fiziksel yardım ve model olma ipucuna

gereksinim duyduğu gözlendiyse, bu becerinin tersine

zincirleme yaklaşımıyla kazandırılmasına karar verilebilir.

Becerinin tersine zincirleme yaklaşımıyla

kazandırılmasına karar verildiğinde, öncelikle bu becerinin

tersine zincirleme yöntemine göre beceri analizinin

yapılması ve bu beceri analizine dayalı olarak, ölçüt bağımlı

ölçü aracının hazırlanması gerekmektedir. Daha sonra, bu

ölçü aracı çocuğa uygulanarak, ele alınan giyinme

becerisindeki performans düzeyi tekrar belirlenir ve bu

performans düzeyine dayalı olarak tersine zincirleme

yaklaşımına göre uzun dönemli, kısa

dönemli ve öğretimsel amaçlar belirlenir.

TERSİNE ZİNCİRLEME YÖNTEMİBu öğretim yönteminin kullanılabilmesi

için performans alımı öncesinde hazırlanan beceri analizinin, tersine zincirlemeye göre yapılması gerekir.

Yani beceri analizi son yapılandan ilk yapılana doğru düzenlenerek oluşturulmalıdır. Öğretim yapılırken son işlem basamağı üzerinde durulur; diğer işlem basamaklarının öğretimi yapılmaz. Öğrenci, son işlem basamağında bağımsızlığa ulaşınca sondan bir önceki işlem basamağının öğretimine geçilir. Her oturumda öğrencinin bağımsız gerçekleştirdiği basamakları da yaparak beceriyi tamamlaması istenir.

Tüm Beceri YöntemiBu yöntemin kullanılabilmesi

için de performans alımı öncesi hazırlanan beceri analizinin, ileri zincirlemeye göre yapılması gerekir. Bu yöntemin uygulanması sırasında becerinin bütün işlem basamakları için öğretim yapılır. Her öğretim oturumunda beceri basamaklarındaki ipuçları yavaş yavaş çekilerek becerinin tümü gerçekleştirilmeye çalışılır.

ÖLÇÜ ARACININ HAZIRLANMASIÖlçüt bağımlı testler, öğrencinin öğretim

amaçlarını gerçekleştirip gerçekleştiremediğini değerlendirmeye yöneliktir.

Öğretim öncesinde öğrencinin bir beceride performans düzeyini (Başlama düzeyini) belirlemek, öğretim sırasında öğrencinin gösterdiği ilerlemeyi kaydetmek ve öğretim sonunda öğrencinin öğretim amaçlarını gerçekleştirme düzeyini belirlemek amacıyla kullanılır (Varol,1992:15).

Beceri öğretim materyalinin ilk basamağını oluşturan ölçü aracının hazırlanmasında beceri analizi yapıldıktan sonra beceri analizinin basamakları ölçü aracının bildirimlerini oluşturacaktır.

Bildirimler yazıldıktan sonra ölçüt belirlenmelidir.

Bildirimler yönergelere dönüştürülmelidir.

Değerlendirme yöntemi seçilmelidir.

ÖLÇÜT BAĞIMLI ÖLÇÜ ARAÇLARININ HAZIRLANMASI(Tek Fırsat Yöntemi)

BİLDİRİMLER YÖNERGELER ÖLÇÜT

Ana yönerge: Çorabını giy %100

1. Çorabı tutar. 1. Çorabı tut.a) Her iki eliyle çoraba uzanır. a) Her iki elinle çoraba uzan.b) Her iki elinin baş parmağı içeride, diğer parmakları dışarıda olacak şekilde, çorabın koncundan tutar.

b) Her iki elinin baş parmağı içeride, diğer parmakları dışarıda olacak şekilde, çorabın koncundan tut.

2. Çorabı ayak parmaklarına geçirir.

2. Çorabı ayak parmaklarına geçir.


a) Parmaklarını birbirine doğru hareket ettirerek, çorabı topla.

b) Çorabı ayak ucuna geçirir. b) Çorabı ayak ucuna geçir.c) Çorabı ayak parmaklarına geçirir. c) Çorabı ayak parmaklarına geçir.3. Çorabı giyer. 3. Çorabı giy.a) Çorabı ayak tarağına kadar çeker. a) Çorabı ayak tarağına kadar çek..b) Elleriyle çorabı iki yana açar. b) Ellerinle çorabı iki yana aç.c) Çorabı topuğuna geçirir. c) Çorabı topuğuna geçir.d) Çorabı yukarı çeker. d) Çorabı yukarı çek.

BİLDİRİMLER YÖNERGELER B Sİ MO FY

Ana yönerge: Çorabını giy1. Çorabı tutar. 1. Çorabı tut.a) Her iki eliyle çoraba uzanır. a) Her iki elinle çoraba uzan.b) Her iki elinin baş parmağı içeride, diğer parmakları dışarıda olacak şekilde, çorabın koncundan tutar.






b) Çorabı ayak ucuna geçirir. b) Çorabı ayak ucuna geçir.c) Çorabı ayak parmaklarına geçirir.

c) Çorabı ayak parmaklarına geçir.

3. Çorabı giyer. 3. Çorabı giy.a) Çorabı ayak tarağına kadar çeker.

a) Çorabı ayak tarağına kadar çek.

b) Elleriyle çorabı iki yana açar. b) Ellerinle çorabı iki yana aç.c) Çorabı topuğuna geçirir. c) Çorabı topuğuna geçir.d) Çorabı yukarı çeker. d) Çorabı yukarı çek.

ÖLÇÜT BAĞIMLI ÖLÇÜ ARAÇLARININ HAZIRLANMASI(Çoklu Fırsat Yöntemi)

ÖĞRENCİNİN PERFORMANS DÜZEYİNİN BELİRLENMESİ

PERFORMANS DÜZEYİNİN BELİRLENMESİ Beceri analizlerinden yararlanarak hazırlanan ölçüt bağımlı testlerde, her bildirim için yer alan sorular öğrenciye sorularak, doğru ve yanlış tepkileri kaydedilerek öğrencinin performans düzeyi (yapabildikleri) belirlenir. Öğrencinin performans düzeyinin belirlenmesi, öğretime nereden başlanacağına hizmet

etmektedir (Varol,1992:16) .

Beceri Öğretiminde Performans Düzeyinin Belirlenmesi

Becerileri değerlendirmenin iki yolu vardır:

Tek fırsat yöntemiÇoklu fırsat yöntemi

TEK FIRSAT YÖNTEMİ

Bu yöntemde:

Bireye beceri analizinde yer alan basamakları yerine getirmesi için ana yönerge verilir,

Birey doğru yaptığı her basamak için (+) alır, birey bir basamağı yanlış yaparsa, yanıt için ayrılan sürede yapmazsa ya da yanıt için ayrılan sürede uygun olmayan davranışlar sergilerse (-) alır ve değerlendirmeye son verilir.

Beceri analizinde gerçekleştirilen ilk yanlış basamaktan sonra, geriye kalan tüm basamaklar için de (-) verilerek değerlendirme sonlandırılır.

Tek fırsat yöntemiyle değerlendirme yapmanın Avantajları;

Değerlendirme kısa sürede tamamlanır, Bireyin yanlış yaptığı ilk basamakta

değerlendirme sona erdirilerek öğretime geçildiği için öğretime ayrılan süre artar, değerlendirme sırasında öğrenmenin gerçekleşmesi çok küçük bir olasılık olduğu için uygulamanın etkisi daha kesin biçimde ortaya konur.

Dezavantajları; Tek fırsat yönteminde beceri analizinde bireyin

doğru olarak sergileyebileceği basamaklar varken, bireyin yanlış yaptığı ilk basamakta değerlendirmeye son verildiği için tüm basamaklara ilişkin doğru bir değerlendirme yapılamamış olabilir.

BİLDİRİMLER YÖNERGELER ÖLÇÜT

Ana yönerge: Çorabını giy %100

1. Çorabı tutar. 1. Çorabı tut.a) Her iki eliyle çoraba uzanır. a) Her iki elinle çoraba uzan.b) Her iki elinin baş parmağı içeride, diğer parmakları dışarıda olacak şekilde, çorabın koncundan tutar.






b) Çorabı ayak ucuna geçirir. b) Çorabı ayak ucuna geçir.c) Çorabı ayak parmaklarına geçirir. c) Çorabı ayak parmaklarına geçir.3. Çorabı giyer. 3. Çorabı giy.a) Çorabı ayak tarağına kadar çeker. a) Çorabı ayak tarağına kadar çek.b) Elleriyle çorabı iki yana açar. b) Elleriyle çorabı iki yana aç.c) Çorabı topuğuna geçirir. c) Çorabı topuğuna geçir.d) Çorabı yukarı çeker. d) Çorabı yukarı çek.

Öğrencinin adı soyadı: Tarih:Beceri:Çorap giyme

ÇOKLU FIRSAT YÖNTEMi

Çoklu fırsat yöntemiyle öğrencinin becerinin her bir basamağını hangi ipucu kullanıldığın da gerçekleştirdiği ya da bağımsız olarak yapıp yapmadığı belirlenir.

Öğrenciye beceriyle ilgili ana yönerge verilir. Beceri basamağı bağımsız yapılırsa “B” olarak kaydedilir. Beceri basamağı bağımsız yapılmaz ya da hatalı yapılırsa

durdurularak o basamakla ilgili sözel ipucu verilir. Sözel ipucu verildiğinde beceri basamağı yapılırsa sözel

ipucu olarak “Sİ” kaydedilir. Sözel ipucu verildiğinde, beceri basamağı yapılamaz ise

model olunarak, beceri öğrenciye gösterilir. Model olunarak beceri basamağı öğrenciye gösterildiğinde,

basamak öğrenci tarafından yapılırsa, model olma “MO” olarak kaydedilir.

Model olunduğunda beceri basamağı öğrenci tarafından gerçekleştirilemezse, fiziksel yardım “FY” olarak işaretlenir.

.

Ancak : Performans alımında öğrencinin fiziksel yardıma ihtiyaç duyduğu basamak daha sonraki basamakları etkilemiyor ise öğretmen beceri basamağına hızlı bir şekilde öğrenciye müdahalede bulunarak uygun pozisyona getirir ve diğer basamaklar üzerinden performans alımına devam edilir. Ancak FY olarak işaretlenen basamak ondan sonraki basamakları etkileyecek ise performans alımı sonlandırılır.

Çoklu fırsat yöntemininAvantajları; Bu yöntemde bireyin doğru olarak

sergileyebileceği tüm basamaklar için şans tanınıyor olması, yöntemin bir yararı olarak değerlendirilebilir.

Dezavantajları; Bireyin doğru olarak sergileyemediği

davranışların uygulamacı tarafından yerine getirilmesi sırasında, öğrenme gerçekleşebilir. Bu durum, uygulamanın etkililiğinin net biçimde görülmesini engelleyebilir.

BİLDİRİMLER YÖNERGELER B Sİ MO FY

Ana yönerge: Çorabını giy1. Çorabı tutar. 1. Çorabı tut.a) Her iki eliyle çoraba uzanır. a) Her iki elinle çoraba uzan.b) Her iki elinin baş parmağı içeride, diğer parmakları dışarıda olacak şekilde, çorabın koncundan tutar.






b) Çorabı ayak ucuna geçirir. b) Çorabı ayak ucuna geçir.c) Çorabı ayak parmaklarına geçirir. c) Çorabı ayak parmaklarına

geçir.3. Çorabı giyer. 3. Çorabı giy.a) Çorabı ayak tarağına kadar çeker. a) Çorabı ayak tarağına kadar

çek.b) Elleriyle çorabı iki yana açar. b) Elleriyle çorabı iki yana aç.c) Çorabı topuğuna geçirir. c) Çorabı topuğuna geçir.d) Çorabı yukarı çeker. d) Çorabı yukarı çek.

Beceri:Çorap giymeÖğrencinin adı soyadı: Tarih:

Beceride performans düzeyi belirlenirken, öncelikle uygulamanın yapılacağı ortam düzenlenir. Bunun için performans alımı sırasında ortam, öğrenciyle bire bir çalışılabilecek şekilde düzenlenmelidir. Öğretmen gerektiğinde model olabilmek için performans alımı sırasında öğrencinin yanında durmalıdır ve öğretmenin önünde de aynı araç seti bulunmalıdır.

BECERİ ÖĞRETİMİNDE KULLANILAN İPUÇLARI

1. Sözel İpucunun Verilmesi ve Geri Çekilmesi Sözel ipucu, öğretmenin , öğrencinin yapmasını istediğidavranışı, sözel olarak ifade etmesidir. Sözel ipucu,öğrenciye bir beceriyi yapması için en az yardım etme yoludur.

Öğrencinin çoklu fırsat yöntemiyle becerideyapabildikleri belirlenmeden, öğretimde sözel ipucununkullanılması düşünüldüğünde, kullanılacak sözel ipuçlarınınöğrenci için anlamlı olup olmadığının araştırılması gereklidir.

Öğretimde kullanılan ipuçları, öğrenciler başarılı oldukçageri çekilmelidir. Örneğin; “her iki elinle pantolonun belindentut”,“pantolonun belinden tut”,“pantolonu tut”,“tut” ve “fısıltısesi” gibi.

2.Model Olma İpucunun Verilmesi ve Geri Çekilmesi

Model alma, bir kişinin yaptığı hareketiGözleyerek ve taklit ederek yapma veöğrenmedir. Beceri öğretiminde model olmanınkullanılabilmesi için, öğrencinin taklit etmebecerilerine sahip olması gerekmektedir.

Model olma ipucu, sözel ipucu ile birliktekullanılır ve öğretim süreci içinde model olunanhareket geri çekilerek, öğrencinin sadece sözelipucu ile hareket yapması amaçlanır.

3. Fiziksel Yardım İpucunun Verilmesi ve Geri Çekilmesi Fiziksel yardım, öğrencinin belli bir uyaranın (ayırdediciuyaran) varlığında bir beceri basamağını yapmasınıSağlamak amacıyla, öğretmenin öğrenciyle birlikte beceriBasamağının tamamını yapması ve ne yapıldığınısöylemesinden, beceri basamağını hiç yapmayarak neyapıldığını söylemesine kadar değişen ve elle yapılanyardımdır.

Fiziksel yardım uygulanırken, fiziksel ve sözel ipuçlarıbirlikte kullanılmaktadır. Öğrencinin beceri basamağınıyapmasını sağlamak amacıyla uygulanan fiziksel yardımGeri çekilerek, öğrenciyi beceri basamağını sözel ipucu ileYapar hale getirmek amaçlanmaktadır.

Uygun İpucunun Belirlenerek Etkili Biçimde Kullanılması

En ılımlı ipucu(bireyin üzerinde en az kontrol gerektiren ancak en etkili olan ipucu)seçilmelidir.

Gerekli durumlarda ipucu türleri birleştirilerek kullanılmalıdır.

Davranışla doğrudan ilgili ve en doğal ipucu seçilmelidir. İpucu sadece öğrencinin dikkatini yönelttiği durumlarda

sunulmalıdır. İpucu öğrenciyi destekleyici biçimde ve öğretim atmosferi

içinde sunulmalıdır. İp ucu olabildiğince erken silikleştirilmelidir. İpucu gelişigüzel biçimde kullanılmamalıdır.

ip u c u Ç e ş itle ri

< f iz iks e l ip u cu>< ta m f iz iks e l ip u cu>k ıs m i f iz ikse l ip u cu

<M o de l oL m a> < İşa re t İpu cu>

Tersine zincirleme yöntemi her beceri için uygun olmayabilir. Özellikle giyinme becerilerinde ve bazı meslekî becerilerde tersine zincirleme yönteminin diğer yöntemlere göre daha etkili olduğu bilinmektedir. Bunun nedeni; öğrencinin başlangıçta gerçekleştirmesini beklediğimiz becerinin oldukça az sayıda işlem basamağını içermesi, kolaylıkla başarıya ulaşmasının mümkün olması ve diğer basamakların öğretimi yapılırken bağımsızlığa ulaştığı işlem basamaklarını da tekrarlamasıdır.

Aşağıda tersine zincirleme yöntemine göre oluşturulmuş ceket giyme becerisi aşamalarına yer verilmiştir.

1. Her iki kolu giydirilmiş ceketi giyer.

2. Tek kolu giydirilmiş ceketi giyer.

3. Giyeceği şekilde tutulan ceketi giyer.

4. Verilen ceketi giyer.

ÖNCELİKLİ BECERİLERİN SEÇİMİ

Öğrenci için işlevsel olan ve daha sık kullanılacak beceriler, daha az işlevsel olan ve daha az kullanılacak becerilere göre tercih edilmelidir.

Pek çok ortamda gerçekleştirilebilecek beceriler sadece bir ortamda gerçekleştirilebilecek becerilere tercih edilmelidir.

Öğrencinin diğer bireyleri gözleyerek öğrenebileceği beceriler öncelikli olarak seçilmelidir.Öğrencinin kendine güvenini sağlayacak beceriler öncelikli olarak seçilmelidir.Bir becerinin gerçekleşmesi için önkoşul olan beceriler, önkoşul olmayan becerilere göre öncelikli olarak tercih edilmelidir.

YANLIŞSIZ ÖĞRETİM TEKNİKLERİHata düzeltme.-

TUVALET BECERİSİ KAZANDIRMA

Documents

BECERİ ÖĞRETİMİ