Viti i trembëdhjetë i botimit, mujore, Nr.10 (155-156) Tetor - Nëntor 2011gazetamokra@yahoo.com Kryeredaktor: FLORI SLATINAwww.poradeci.com/mokra ÇMIMI 20 LEKE

Redaksia e gazetës “Mokra” falenderon z. Bashkim Cuku përsponsorizimin e pjesshëm të këtij numri të gazetës “Mokra”.

Kryeministri Berisha inauguron ujësjellësin e Rajcës, 400 milion lekë dhe rrugën Urakë-Golik 190 milion lekë

Berisha premton rrugën Qukës–Qafë Plloçë

Fillimi i këtij viti shkollor ka qënë një vit imbarë për nxënësit e

shkollës së Bishnicës, të cilëtkanë filluar ditën e parë të sh-kollës në një godinë krejtësishttë restauruar. Rikonstruksioni ikësaj shkolle është bërë i mun-dur nga një projekt partneritetimidis aktoreve si: AmbasadaGjermane, CHW & Komuna Vel-can të cilët kanë kontribuar për-katësisht 11.450 •, in e amb-jenteve sportive të shkollave pjes-marrëse në kampionatin vjetor tëadidas-NEHEMIA (faqe 3)

Inaugurohet shkolla 9-vjeçare”Shyqyri Dervishaj”, Bishnicë

Ferik Xhika, njëportret i mokrarit tipikNga Fahri MUÇO

Gjatë gjithë jetës së tijçdo njeriu i jepet rasti tëshfaqë personalitetin e vetdhe të lejë gjurmë në mem-orien e shoqerisë ku jeton.Temperamenti, tipi, prirjet,aftësitë, virtytet apo edheveset plotësojnë kështu por-tretin vetiak te secilit dhe njëportret i tille nuk mund tëjetë pa asnje lidhje me të

Vait Rrushi,shembull ipunës e i

demokracisënë Stranik

Për njeriun emirë dheartistin e madhSmail Rusteminga Rrodokali i Sipërm

Lamtumirë, doktorTasi Spirollari!

Pojanaku, poeti mëi mirë në festivalinpoetik të Shkupit

Perëndesha e Bukurisë ti je!(C. N. Buzileanu Lib. “Aremeni di Albania”, 1905)

Nga Koço PIHONI

Një ekskursion në Niçëdhe Llëngë

TETOR-NENTOR 20112 Mokra REPORTAZH

Kryeministri Berisha inauguron ujësjellësin e Rajcës, 400 milion lekë dhe rrugën Urakë-Golik 190 milion lekë

Berisha premton rrugën Qukës–Qafë PlloçëKryeministri Berisha

mori pjesë ne inaugurimin e dy veprave

të rëndësishme publike, atë tëujësjellësit të Rajcës me vlerë 400milion lekë dhe të rikonstruksion-it të rrugës Urakë-Golik me vlerë190 milion lekë, të cilat iu shto-hen investimeve ne komunën eRajces që kapin vlerën e 6 mil-ion eurove. Nga Ujësjellësi i rido të përfitojnë mbi 20 mijë ban-orë të Përrenjasit, Rajcës,Urakës, Kotodeshit e Katjelit,ndërsa rruga me gjatësi 8,6 km,gjerësi 5 metër dhe e rikon-struktuar sipas të gjitha stan-dardeve moderne e bashkëko-hore do të lehtësojë komuni-kimin e 22 mijë banorëve tëzonës, pasi bashkon komunene Rajces - fushen e Prenjasitdhe komunën Propisht te rre-thit Pogradec si dhe pershkonfshatrat Urake, Kotodesh, Katjel,Rodokal dhe Golik. Gjithash-tu, rruga Urake –Golik lidh rru-gen tradicionale Prenjas – QafThane me autostradën e ardhs-hme Qukës-Qaf Plloçë. Rrugandikon ne zhvillimin e aktiv-iteteve bujqësore dhe sektorin eshërbimeve duke lehtësuartransportin dhe lëvizjen nedrejtim te tregjeve lokale dhe ra-jonale, si dhe shërben për trans-portin e mineraleve në këtë zonëtë pasur minerare.

Ne komunën e Rajcës janëndërtuar gjatë viteve të fundit,15 km rruge, 3 ujesjellesa 2 sh-kolla dhe 1 qendër shëndetësore.Ndërsa në rrethin e Librazhditjanë ndërtuar 45 km në 23 rruge,14 shkolla, 10 ujesjellsa e siste-me KUZ, 14 qendra shëndetë-sore e ambulanca dhe mbi 2 mil-ion dollarë subvencione nepemëtari, vreshta, ullinj sera.Duke përshëndetur banorët,kryeministri Berisha i vlerësoikëto dy vepra shumë të rëndë-sishme për lehtësimin dhepërmirësimin e jetesës së tyre.Me premtimin se qeveria do tëtrefishojë investimet në rrethine Librazhdit, Kryeministri thek-soi se do të mbështetet çdo pro-jekt i paraqitur nga autoritetetlokale, i cili ju vjen në ndihmëbanorëve, për ta bërë më cilë-sore jetesën e tyre.

Në fjalën e tij, para banorëvetë zonës kryeministri u shpreh:“Së pari dëshiroj t’ju përshëndespërzemërsisht, të shprehkënaqësinë time që ndaj sot me

ju kënaqësinë e inaugurimit tëdy veprave të mëdha publike, tëcilat kanë ndryshuar dhe ndry-shojnë për mirë jetën e banorëvepunëtorë të kësaj zone, ujësjellë-si i cili do të furnizojë Përrenja-sin dhe të gjitha fshatrat e kësajzone me ujë të cilësisë më tëlartë dhe ne sasinë më të mad-he, ujë 24 orë të rrjedhshëm,investim prej më shumë se 400milion lekë. Ne inaugurojmëkëtu me ju sëbashku rrugënUrakë- Golik, 8.6 kilometra tëstandardeve më të mira përrrugë rurale, e cila iu shërbenmijëra e mijëra banorëve të kësajzone, pasi bashkon komunën eRrajcës me fushen e Përrenjasitdhe komunën Propisht të Po-gradecit, përshkon fshatratUrake, Kotodesh, Katjel, Ro-dokal dhe Golik.

Unë jam këtu për t’u garan-tuar ju, të dashur banorë të kësajzone, për të garantuar kryetarëte komunave dhe bashkive tuaja,këshillat tuaja, se qeveria ka për-parësi madhore Librazhdin dhese gjatë këtyre viteve ne kemiinvestuar dhe do të investojmënë dhjetëra e dhjetëra projektetuaja , derisa të ndërtojmë nëkëtë rreth infrastrukturën mëmoderne, shkolla , rrugë, kana-lizime, ujësjellës. Në rrethin eLibrazhdit ne kemi investuar 45km rruge, 14 shkolla, 10ujesjellsa 14 qendra shëndetë-sore e ambulanca dhe mbi 2 mil-ion dollarë subvencione nepemëtari, vreshta , ullinj sera.Ju siguroj se investimet gjatëviteve që vijnë do të trefishohenpër rrethin tuaj. Ne do të bëjmëgjithçka që pasuritë e mëdha tëkëtij rrethi të shndërrohen nëvlera për qytetarët e tij.

Ne po ndërtojmë një infras-trukturë bashkëkohore në 4 anëte Librazhdit. Po ecim drejt

perëndimit me rrugën Qukës –Qaf Plloçë, por po ecim drejtLindjes dhe verilindjes në rrugëntjetër të rëndësishme të Stër-blevës, e cila do të bashkohet mekrahun tjetër me rrugën që zbretnga Ostreni dhe Peshkopia. Nepo ndërtojmë në të gjitha ko-munat e vendit akse rrugore mevendosmërinë që çdo komunë talidhim sa më shpejt me aksetkombëtare. Ju jeni njerëz punë-torë, shumë punëtorë dhe nëçdo skaj të këtij rrethi që kalojajo që më bën përshtypjen mëtë madhe është ajo se si ju kenipunuar dhe punoni çdo pëllëm-bë tokë që dispononi dhe përkëtë keni një meritë të madhe.Ky është qëndrimi që duhet tëmbajmë ne. Ne duhet tëpërpiqemi që në çdo kilometërkatror të kësaj toke të sigurojmëtë ardhura sa më shumë për tërritur mirëqenien dhe mëkëmb-jen e familjeve tona, ndaj dheunë sot kam një lutje, njëkërkesë për të gjithë ju. Trevajuaj, rrethi juaj ka potenciale të

jashtëzakonshme në dru frutorë.Ju keni patur këtu para vitit 90plantacionet më të mëdha të ar-rave në Shqipëri. E tëra lugina eShkumbinit dhe degët e saj kanëpatur dru arrorë të cilësisë mëtë lartë. Ju bëj thirrje, le të rik-thehemi ne të mbjellim çdopëllëmbë të kësaj lugine me arra,lajthi dhe dru të tjerë frutorë.Ju bëj thirrje të zëvendësojmëçdo shkurre, kaçube kudo qëndodhet në dru frutorë. Para setë vij këtu, Selamiu më informoise në Rrajcë fermerët kishinpërzgjedhur një kodër për tashndërruar në lajthishtë. Pordoli në Tiranë një burokrat dheju tha se nuk mundet se ju du-het të mbillni vetëm në tokëbujqësore. Ai i tha një tëpavërtetë të madhe Selamiut. Judo të mbillni në çdo pëllëmbëtoke kullotë dhe çfarëdo që tëjetë. Natyrisht ne nuk prishimpyjet, por që të gjitha zonat meshkurre, kaçube, jeni të lirë tipërdorni, të autorizuar ti përdor-ni për të mbjelle arrorë dhe drutë tjerë frutorë. Ndaj dhe le tëmendojmë ne se si të rrisim pro-dhimin. Ju shikoni se ne pondryshojmë. Dikur në këtërrugë kalohej me vështirësi. Sotkjo është një rrugë e standardeveme te mira. Përrenjasi për vitetë tëra ka vuajtur për ujë, ndër-sa sot do të ketë furnizimin mëtë mirë me ujë edhe ne fshatra.

Po rindërtojmë shkollat,kemi shtrirë internetin në çdoshkollë dhe një nga këto shkol-la është kjo këtu. Kemi dësh-muar respekt të madh dhe nd-jenjat më njerëzore ndaj jush.Në asnjë vend në Evropë nuk

janë dyfishuar pensionet e fs-hatit. E kemi bërë këtë dhe dotë vazhdojmë ti rrisim derisa nëfshat të mos ketë pension nën100 dollarë. Dhe të gjithë këtoqë bëjmë janë një pjesë jo shumëe madhe në krahasim me ato qëmeritoni, në krahasim me ato qëju vetë po bëni dhe duhet tëbëni. “Shqipëria, vend i zhvillu-ar”, ky është projekti ëndërr përne dhe fëmijët tanë. Shqipëriavend i zhvilluar behët kur seciliprej jush, kur çdo shqiptar tëmendojë se si të krijojë mëshumë të ardhura për familjen etij. Në këtë mënyrë, ne nuk tre-gohemi më me gisht si fukaren-jtë e Evropës. Nuk ka më asnjëarsye që ne të tregohemi sifukarenj. Ne jemi njerëz punë-torë, jemi njerëz që duam famil-jen, ne jemi njerëz që kemi njëtokë të bekuar, një tokë pjellore,ne jemi njerëz që kemi një vendme potenciale të jashtëzakon-shme turistike, me potenciale tëmëdha minerale. Ne po zhvil-lojmë me shpejtësi infrastruk-turën, pra nuk ka asgjë që do tëna pengojë ne të bëhemi njëvend i zhvilluar, me të ardhuratë larta. Mos harroni se e fillu-am me 204 dollarë për frymë, menivelin e tretë më të ulët në botëtë ardhurave. Sot kemi arritur në8 mijë dollarë për frymë, por ob-jektivi i secilit prej nesh duhettë jetë, që në një kohë sa më tëshkurtër të arrijmë në 16 mijëdollarë për frymë.

Unë jua garantoj ju se rrugaqë kemi bërë ka qenë shumëherë më e vështirë se sa ajo qëna mbetet për të bërë, për të ar-ritur këtë objektiv, Shqipëriavend i zhvilluar, Shqipëria vendme të ardhura të nivelit të lartë.

Edhe njëherë ju përshëndesdhe ju siguroj se kjo qeveri dotë bëjë gjithçka për zhvillimin enjë infrastrukture mo dernekudo që jetoni ju. Ne nuk i nda-jmë shqiptarët në të parë , tëdytë dhe të tretë. Ne i nderojmëshqiptarët aty ku janë, nderojmëdjersën e tyre, punën e tyre,sakrificën e tyre sepse këto 20vjet jeni ju që keni bërë njëmrekulli të vërtetë në mes tëEvropës, dhe mrekullia juaj ësh-të Shqipëria sot, nga një prejvendeve më të varfra të planetit,në një vend me të ardhura tëmesme të larta, një vend që ecëni sigurtë dhe me shpejtësi drejttë ardhurave më të larta, drejtvendeve të zhvilluara.”

TETOR-NENTOR 2011 3MokraAKTUALITET

Fillimi i këtij viti shkollor ka qënë një vit imbarë për nxënësit e

shkollës së Bishnicës, të cilëtkanë filluar ditën e parë të sh-kollës në një godinë krejtësishttë restauruar. Rikonstruksioni ikësaj shkolle është bërë i mun-dur nga një projekt partneritetimidis aktoreve si: AmbasadaGjermane, CHW & Komuna Vel-can të cilët kanë kontribuar për-katësisht 11.450 •, 7.086 • dhe5.258 •, projekt ky, që përsëritetme vlera të shumfishta ashtu sinjë vit më parë me rikonstruk-

sionin e shkollës Velçan. Punimetpër rikonstruksionin e shkollësfilluan prej dt 22.06.2011 kuredhe erdhi në Bishnicë grupi iparë i vullnetarëve të rinj nga Or-ganizata e Ndihmës së KrishterëVismar, CHW. Një grup tjetër dotë zëvëndësonte të parin pikërishtdy javë më vonë me punën e tyretë përkushtuar e serioze në ndih-më të komunitetit të zonës, dukefreskuar e dhënë vlera të reja vull-netarizmit me shëmbullin e tyre.Puna vullnetare e grupeve të tërinjve ishte njëkohësisht edhenjë kontribut tjetër i organiza-tës CHW krahas kontributitmonetar të saj.

Gjithashtu materialet mësi-more si: bankat, karriget, tavoli-nat, derrasat e zeza dhe mjete tëtjera kanë ardhur dhuratë ngaGjermania, sjellë në Shqipëri ngaCHW. Komuna Velcan gjithash-tu kontribuoi “in kind” meforcën puntore por edhe në vlerëmonetare nga fondi i aprovuar përkëtë qëllim nga Këshilli i Komu-nës. Fondacioni Nehemia Buçi-mas, Pogradec bëri të mundurbashkëpunimin me AmbasadënGjermane dhe kordinimin emëtejshëm të punëve për zba-timin e këtij projekti, nëpërmjetprogrameve të saj për zhvillimine komunitetit., si edhe me ako-rdimin e fondit shtesë prej 500 •nga fondet për rikonstruksionine ambjenteve sportive të shkol-lave pjesmarrëse në kampionatinvjetor të adidas-NEHEMIA Chal-lenge Cup”, duke përmirësuarsituatën edhe në sheshin sport-iv të kësaj shkolla.

Punimet përfunduan brendaafatit të përcaktuar dhe sipas pro-jektit duke e rikonstruktuar am-bjentet e shkollës tërësisht, mesuvatime, dyer, dritare, pllaka,ambjente hidrosanitare etj. Falë

Inaugurohet shkolla 9-vjeçare”Shyqyri Dervishaj”, Bishnicë

Shkolla: “Shyqyri Dervishaj” Bishnicë

Kryeredaktor; Flori SLATINA Redaksia: Haki BALLIU, Zenun FERO, Istref

HAXHILLARI, Zabit ÇUKU, Sami LEKA, PëllumbZADE, Llazi TONA

Pellumb ZADE, kryetar i shoqatës “Pelioni”Istref Haxhillari, Zabit Çuku, nënkryetarë të shoqatës

Zenun FERO, sekretar i shoqatës

Kontribut i Ambasadës Gjermane, CHW-së dhe Komunës Velçan Nga Zenun FERO

Reforma fillon tek vetja, nuk e kuptoj reformën vetëm me

lëvizje njerëzish. Reforma fillonme ide, vazhdon me projekte, emë vonë vazhdon me zbatimin etyre. Kolegët paraardhës ta kup-tojnë, se nuk do të mohojnëpunën e tyre, por nuk mund tëqëndrojnë në ato nivele, në atëritëm, në atë mendime e në atoorganizime. Le të ndryshojë pramedota e punës dhe stili i saj,kërkesa dhe kontrolli, dhe ndiki-mi në punën e përditshme.

Kryetar, koha nuk të përule-let ty, ti duhet t’i përulet kohësdhe punës. Të caktohen disa kon-cepte të reja të reformës si vijon:

1-Statusi i komunës, duhettë jetë dokumenti themelor qërregullon marrëdhëniet juridike tëbanorëve me organet drejtuese eadministrative. Të jetë në pajtimtë plotë me kushtetutën e Sh-qipërisë, ligjet e shtetit shqiptar.

2-Zgjidhja e ankimeve të ban-orëve, të krijohet një grup që tëgrumbullojë ankesat dhe i studione shqyrton në mbledhje të hapuradhe përfundimet e shqyrtimit ishpall me shumicë votash.

3-Platforma e një gazete, tëjetë një organ periodik dhe tëbotohet të paktën një herë nëmuaj. Jo lajme nga vendi polajmërime për banorët, organapolitik e periodik, laik, jo ana-lik, jo polemist, jo pesimist. Tëinformojë çdo aktivitet të komu-nës, çdo vendim të këshillit tëkomunës, me transparencën mëtë madhe, shpërndarjen dhe për-dorimin e fondeve publike e tjera.

4- Ditari komunës të mbahetnga kronikami, ku shqyrtongjithë aktivitetin e komunës,ngjarje, komunkime, mbledhje,vendime, urdhëresa, kërkesa,nevoja e tjera probleme. Në këtëditar mund të lënë edhe përsh-typjet e tyre edhe persona apo per-sonalitete, me poste e detyra tëndryshhme. Ai mund të jetë vje-tor dhe mund të zevendesohetpër çdo vit pasardhës. Çdo vit aitë dorzohet në sekretari dhe tëkrijohet një përmbledhje e aktiv-itetitit të komunës për çdo vit.

5-Koordinimi i veprimeve meinstitucionet qëndrore të pushteteve.

Të caktohet një kordinator ipërhershëm i marrdhënieve meqeverinë qëndrore dhe pushtet etjera, kjo është një domosdosh-mëri. Ai studion, shqyrton, kon-trollon dhe njofton për zbatimine të gjithë dokumentave që sh-kojnë e vijnë nga qeveria qën-drore, ministritë, institucionet eshtetit etjra, (ligjet, urdhëresat,vendimet, dekretet aktet nenlig-jore e tjera).

6-Zyra e informacionit, orga-nizon, plotëson, rinovon faqen einternetit të komunës.

7-Transparencë, publikim igjithë aktivitetit ekonomiko fi-nanciar, si tendrat, shpenzimet,shpërblimet, tarifat dhe njohja etyre imtësisht nga komuniteti .

8-Disa festa, në zonën e Ko-munës, festa e verës, e ditëve tëfestive fetare, të pavrsisë, çlirim-it, të heronjëve, dëshmorëve,shkollave e tjera.

9-Mbi luftrat antike të zhvil-luara në zonën e Mokrës, në Pe-lion, beteja e Aleksandrit të Madhqë humbi kundra Klitit e Glaukut.

10-Luftrat, pritat e zhvilluaranë Mokër gjatë Luftës DytëBotërore, kundër itallianve, fash-istëve e gjermanëve nazistë.

11-Objektet fetare në Zonë,kishat, xhamitë e tjera.

Rionstruksioni i përmendorevee pllakave përkujtimore ekzistuese.

13- Vendosaj e simboleve sh-tetërore (flamuj e tjera) ngritja enjë qendre informacioni, publiki-mi i andresave për pastagjeret.

14-Veprimtari kulturore,sportive në shkallë komune e nëshkallë zone, e më gjërë.

15- Projekt për ndërtimin tënjë frangmenti rruge antike, nëgjurmët e rrugës Egnatija nëpjesën që kalon në Mokër.

16-Një biblotekë, një librari,me literature do të ishte enevojshme. Qendra e shitjes sështypit të përditshëm në Komu-në, e në disa fshatra me banorëmbi 200 vetë.

17-Përsosja e sherbimeve përbanorët, tregje, masive të special-izuara për tregëtim, tregje për fru-ta perime, për ushqime, për mish-in dhe prodhimet e tij, rrobave,plotësimi i këtyre sipas kërkesavedhe standardeve të kohës.

18-Të inkurajohen dhe liçen-sohen pika të sherbimit Komu-nal në qendër të komunave, enë fshatra, si riparime elektrike,hidraulike, celularësh, punimedruri, furnizime me lendedjegëse e tjera të nevojshme.

19-Moderrnizimi i sherbim-it të gjendjes civile, një kërkesëe domosdoshme në Komunë,asistencena juridike e banorvefalas dhe plotësimi I shpejtë Ikërkesave dhe nevojave të tyre.

20-Projekte për thithjen e in-vestimeve qeveritare e qytetarveshqiptarë në botë e të huajve.

21-Projekt për moderrniz-imin e sistemit të pagesave, epensioneve, sherbimeve qyteta-re, tatim,taksave, etjera, Përsh-tatja e sistemit të taksave lo-cale sipas standarteve të kohës.

22-Tgjitha projektet e propo-zuara për komunën, të jenë pjesae kryetarit të Komunës, ato janëtë gatëshme për të ndihmuar. Pro-jektet, programet për komunënjanë pasuri e madhe për zhvillim.Madhështia, bukuria, magjia, lav-dia e komunës, arrihet vetëm mepërkushtimin e të gjithve.

Dhjetra njerëz që japin njëide, që bëjnë një kritikë, që tre-gojnë një ngjarje, që thonë njëfjalë, që prezantojnë një pro-jekt…, të gjithve t’ju themi

FALEMINDERIT.

Disa koncepte të rejapër pushtetin vendor

punës dhe bashkëpunimit që ësh-të treguar midis të gjithë part-nerëve duke dhënë edhe njëshëmbull shumë të mirë të seri-ozitetit dhe gatishmërisë për tëshërbyer ndaj komunitetit nëmënyrë bashkëkohore.

Data 19.09.2011, ishte për-caktuar si dita e inagurimit tëpërfundimit të punimeve.

FJALA E ZV. AMBASA-DORIT: ERIK TINTRUPNë këtë ceremoni të organi-

zuar nga Komuna Velçan krahastë zotëve të shtëpisë morrën pjesëgjithashtu Zv. Ambasadori Gjer-man, Erik Tintrup, Drejtuesi iCHW Frieder Weinhold, përfaqë-sues të Fondacionit NEHEMIA,të Drejtorisë Arsimore Pogradec,deputeti i kësaj zone, Bardhi Ka-dilli e të ftuar të tjerë.

Në ceremoninë e kësaj dite nëemër të këshillit të komunës kry-etari i komunës Z.Ilia Mani kanderuar me titullin “Qytetarenderi” Znj. Mangalina Cane, përkontributin e saj të veçantë nëzhvillimin e koordinimin e pro-

jekteve të tilla që sjellin frymëne filozofinë e politikave europi-ane edhe në Bishnicën e largët.

DEKORIMI ZNJ. MAN-GALINA CANE

“QYTETARE NDERI”Znj. Cane është njëkohësisht

qytetarja e dytë e vlerësuar mekëtë titull nga komuna Velçankrahas Z. Frieder Weinhold i cilie ka marrë këtë tiull para disavjetësh.

Emrin e zotit Z.Weinhold kamarrë gjithashtu në këtë ceremo-ni edhe kopshti i fëmijëve brën-

da shkollës Bishnicë, në shënjëmirënjohje e respekti për punëndhe kontributin e pakursyer qëZ. Weinhold dhe organizata ekrishterë CHW që ai drejton prejvitesh, ka bërë për komunitetine komunës Velcan e më gjërë pornë mënyrë të veçantë për fshatinBishnicë. Pas fjalëve përshënde-tëse dhe urimeve të rastit përvitin e ri shkollor drejtuarnxënësve , të ftuarit kanë vizitu-ar nga afër ambjentet e kësajshkolle dhe janë ulur për disaminuta në banka, së bashku menxënësit, në shenjë respekti dhemotivimi për ta.

Manjola LUSHKA

TETOR-NENTOR 20114 Mokra NDERIM

Dritëro Agolli, i cilësuar Homeri i gjallë e i vërtetë jo vetëmi Shqipërisë, por i mbarë

qytetërimit modern dhe që mban titullin“Nderi kombit” (1988), ka festuar memadhështi 80-vjetorin e tij të lindjes.Vepra e tij letrare është përkthyer nëshumë vende të botës si Francë, Gjermani,Itali, Rusi, Greqi, Spanjë, Rumani, Portu-gali, Norvegji, Siri, Izrael, Danimarkë etj.Aika shkruar në të gjitha zhanret si në poezi,publicistikë, dramë, skenarë filmash doku-mentarë dhe artistikë. Alen Boske, sh-krimtar dhe kritik frëng ka shkruar përAgollin se: “Shqipëria na zbulon një autorme përmasa të mëdha ... Dhe dinamiti mb-ulohet me petale. Një autor që meritonfamë europiane”. Agolli është fitues i katërçmimeve të Republikës dhe i disa çmimevevjetore në letërsi. Dritëro Agolli, ështëAnëtar i Akademisë së Firences “Muzat”në Itali. Ai është Qytetar Nderi i qytetevetë Korçës, Tiranës, Gjirokastrës etj.

Mes të tjerash Agolli ka shkruar me

Një urim zemre për Dritëro Agollin, në 80-vjetorin e lindjesshumë simpati e dashuri edhe për Mokrëntonë, jo vetëm në reportazhet në shtypin ekohës, por edhe vepra letrare për Nënë Pa-shakon, për Partizanin Meke, apo PashoVelçanin. “Në jetën time hyri Mokra. Gjith-monë përmes kësaj fjale të fortë e tërrallëmë gjëmon trimëria e burrëria...Le tëndritë e të shikohet në pasqyrën e“Drilonit” të porsalindur e lashta Mokërme rrudha, mençurie e bukurie. Mokërmespirt fisnikërie, e urta Mokër me dëshirëdrite e diturie. E dua Mokrën” (“Mokra”,nr. 3,1999). Në shenjë mirënjohjeje e fal-enderimi për këto fjalë të mëdha, që du-hen skalitur me gërma të arta, në emër tëgjithë mokrarëve e të gazetës sonë, le t’iurojmë shkrimtarit të madh jetë të gjatë epenë të prehtë!

Ishte data 13 tetor 1931. Familja Ag-olli në Menkulas të Devollit, u shtua medjalë. Emrin ia vunë Dritëro… Vite mapas, djaloshi nga Devolli do të bënte emërtë madh me penën e tij si shkrimtar, e dotë “dritëronte” në letrat shqipe. F.S

Nga Fahri MUÇO

Gjatë gjithë jetës së tij çdo njeriu i jepet rasti të shfaqë personalitetin e vet dhe të lejë

gjurmë në memorien e shoqerisë ku je-ton. Temperamenti, tipi, prirjet, aftësitë,virtytet apo edhe veset plotësojnë kësh-tu portretin vetiak te secilit dhe një por-tret i tille nuk mund të jetë pa asnjelidhje me të parët tanë. Përkundrazi, aimanifeston një përqindje te kon-siderueshme trashëgimie prej brezave qëkanë kaluar. Një portret i tille i mokrarittipik është edhe personazhi i këtij sh-krimi, Ferik Xhika.

Feriku u lind në tetor 1947 në fsha-tin Hondisht. Kush ka patur rastin tënjohë e të jetojë me burrat e këtij fs-hati, me siguri ka vënë re cilësi të veçan-ta, si mikëpritesa dhe bujaria, njerëzpunëtorë të mëdhenj, por edhe gjahtarëtë zotë, të fjalës së zgjuar dhe humorittë hollë dhe mbërthyes. Sofrat e shtru-ara në darke ngrihen në mëngjes, pasikënga, dollia,humori dhe ngacmimetmes tyre të bëjnë të ndihesh krejt i lum-tur dhe pa asnjë hall, edhe nëse ke iharron fare ato. Në këto vatra dhe sofraështë rritur edhe Feriku. Te gjithe e njo-hin Ferikun si një zetorist të zotë, porsa shumë e kanë njohur atë edhe sikëngetar të talentuar, si një artist pop-ullor i folklorit, i cili ka interpretuar medhjetëra këngë në festivalet zonale dheato kombëtare. Por të paharruara do tëmbeten këngët e kënduara me të ma-dhin, të ndjerin Faik Kastrioti. Kurse,kur këndon me Myftar Spahiun, ata kr-ijojne dyshen e këngëtareve me mustaqetë cilat, përveç kostumeve të bukurapopullore, janë dhe një stoli më shumë,duke i bërë ata lezeti i skenës.

Por, meqënëse ra fjala për mustaqet,Feriku nuk e ka patur të lehtë t’i mbajëato, sepse mustaqet janë një barrë erëndë për burrin. “O mbaji dhe dilu zot,-thotë ai, - ose mos i mbaj fare, sepsepërveç higjenës së shërbimit, ato duhett’i mbrosh me fisnikëri, me burrëri, mendershëmri, me trimëri, por edhe mepunë, sepse një dembeli ç’i hyjnë nëpunë ato?!Pale, po të thonë pastaj: “hë,edhe një palë mustaqe i kishte mangutai!!” (Qeshim me të madhe)”

Dhe vërtet burrërinë e këtij njeriume mustaqe, tiparet e mokrarit në shek-uj, e pamë në diten më të hidhur të tij,

Ferik Xhika, një portret i mokrarit tipik

Erdhi ora dhe Enver Hoxha u shfaq,duke ecur në këmbë mes brohoritjesh.I ndjeri Faik Kastrioti, i emocionuar ngaentuziazmi, i drejtohet Ferikut mefjalët: “Shiko,more,shiko çfare ylli qëështë,lum ne qe e kemi!” Por Feriku iaprit me njëherë: “Të kem t’ia bëj paçeatë kokën…!” Faiku ngriu për një çast.

“Vitet kaluan por unë në të dyja ras-tet nuk u denoncova nga shokët e mi,kështu shpëtova pa pasoja”, - tregon ai.

Sot Feriku vazhdon të punojë, poredhe të këndojë, se ai pa to nuk rron dot,edhe pse mosha ia ka zbardhur floket,siç ka të bardhë faqen dhe shpirtin. Eç’të themi më tepër për Ferik Xhikën, aivet është portreti i nje burri fisnik, tip-ik të Mokrës dhe që i bën nder asaj.

kur ai përcolli ndarjen nga jeta të djalitte tij të fejuar, Ardjanit, 23- vjeçar, ak-sidentuar në Greqi. Si nje lis i kories sëkëtij fshati qe mban dhe duron edherrufenë, ai e vuajti se brendshmi ketetragjedi, sepse burri nuk derdh lot.

Endërra për të jetuar i lirë ka jetuarbashke me te derisa erdhi dita eshumëpritur e nderrimit të diktaturesme demokracine. Ishte kjo arsyeja qëFeriku ishte nga te paret qe mbeshtetidhe udhëhoqi proçeset demokratike,ndaj ia vlen t’ia bejme te njohura lex-uesve dy episode që Feriku i tregon vete.

Në një ditë me shi, 5-6 burra futennë gatërrin e sharrës në Çezmën eVogël. Bashkim Kastrioti, edhe ky njezetorist por edhe humorist i lindur, i

drejton Ferikut një pyetje me shumezarar për atë kohë, duke i thene:“Ferik,nëse dikush ta ve koburen nëkokë dhe te detyron te thuash “PoshtëEnver Hoxha”, a do ta thuash apo jo?”Ra qetesia e frikeshme, si do të përgjig-jet tani ai?! Por Feriku shume shpejt eprishi qetësinë dhe me nje të qeshurrënduese, mes mustaqesh, tha: “Unëthem “Poshtë Enveri”, pa më vënëkoburen njeri në kokë. Zarari u bë ndajXhati Driza me shpejtesi ndezi shar-ren qe zhurma e saj te mbyste kete tersmuhabeti.

Detaji i dytë: Në fushen sportive tëPogradecit, diktatori do të takohej mepopullin dhe do te jepej për të njëshfaqje nga grupi folklorik i rrethit.

Një nga investimet e para në komunën e Proptishtit, kroi i Slabinjës. Kryetari Fuat Fero mes ndërtuesve

TETOR-NENTOR 2011 5MokraNDERIM

Nga Sami Leka

Gazeta “Mokra” herë pas here kasjellë për lexuesit njerëz tëthjeshtë, heronj të jetës së

përditshme, ata që edhe mund të mos kenëbërë ndonjë gjë të madhe, por, siç thotëedhe Nënë Tereza, ata kanë bërë gjëra tëvogla me dashuri të madhe. Njëri prej tyre,një njeri i nderuar është edhe Vait Rrushinga Straniku. Vaiti u lind në 7 korrik 1934nga një familje me tradita kulturore, atd-hetare. Mësimet e para i mbaroi në fsha-tin e lindjes. Që në moshë të re ai u edukuame ndjenja patriotike të Rilindjes sonë Ko-mbëtare. Vaiti kujton me respekt e nderimmësuesit që e kanë mësuar e që sot nukjetojnë më, të paharruarit Ramadan eRexhep Kurti, Luan Selenica, ShefqetBezhuta etj.

Në Shkollë Vaiti shquhej si nxënës idalluar. Cilido që e ka njohur nga afër,doemos ka vlerësuar natyrën e tij të qetëe plot humor. Nuk besoj të ketë nëpunës,miq e shokë që të mos e njohin VaitRrushin në Stranik e që e kanë gjeturhapur derën në shtëpinë e tij. Ai sot je-ton në një krastë, ku nga ata shkëmbejburon uji i kaltër. Nën shkëmbin ndod-het shtëpia e vjetër me dy kate dhe pakmë lart është ndërtuar shtëpia e re metë gjitha orenditë e kohës.

Aty në shkëmb ku ishin shtrofullat earinjve dhe të ujqërve, sot është ndërtu-ar një hidrocentral i fuqishëm për drita.Është një bukuri e rrallë që të mahnit,është dora e njeriut që është vënë nëkëtë vepër madhështore për mbarë

Takim programatik pune në bashkinë e qytetit PogradecMbas fitores të zgjedhjeve për

pushtetin vendor të mbajtura në 8 Maj të këtij viti, kon-

stituimit të Këshillin Bashkiak e miratimitnga ky Këshill Bashkiak të strukturës sëre të administratës, si dhe kompozimin estrukturave të saj, më datën 13.10.2011,ora 16:00, në ambientet e brendshme tëbashkisë, në sallën ku zhvillohen mbledh-jet e Këshillit Bashkiak, nën drejtimin eKryetarit të Bashkisë, zotit Artan Shkëm-bi u zhvillua një takim i zgjeruar pune megjithë punonjësit e aparatit të bashkisë sidhe punonjësit e këtyre strukturave qëveprojnë në terren.

Në këtë takim pune zoti Shkëmbi nëfjalën paksa të gjatë të tij, ai përshëndetitë pranishmit dhe vijoi me analizën e fus-hatës zgjedhore të 8 Majit. Në fjalën e tijai tha se fitorja nuk ishte rastësi apo përsytë e bukur, por rezultat i punës të bërëgjatë mandateve të kaluar. Përballjes të dyalternativave, i saj të z. Artan Shkëmbi mekandidatin e forcës tjetër politike, z. LuanTopciu, një përballje këto që zoti Shkëmbii identifikoi si përballje të së “Mirës me tëKeqen “ ku populli pa dyshim zgjodhi al-ternativën e të Mirës. Më pas ai u ndal tekpuna e tij, e stafit dhe simpatizantëve tëPS, e aktivistët e koalicionit të udhëhequrprej saj. Në këtë fushatë u dëshmuanpuna e arritjet e pa kontestuara dot as edhenga qeveria e Berishës, u dëshmua dhe uvlerësua qytetaria në komunikim me ball-in lart për punët e kryera, ku u dëshmuadhe besimi i elektoratit në fjalët e thënadhe bërjen e tyre realitet.

Kjo analizë nuk u kalua pa u ndaluredhe në dukuritë e vërejtura nga persona

të ndryshëm pranë këtij institucioni efamiljarëve të tyre, të cilët nuk dëshmuannjë qëndrim të denjë politik, moral mëpafytyrësinë e tyre më keq akoma, nga per-sona me dy fytyra, ku ditën shfaqeshinme maskë e natën me surratin e tyrevërtetë. Ishte kjo analizë e thellë me ar-gumentim e motivimi i mjaft ndryshimevetë rëndësishme, të cilat konsistojnë nëqarkullimin e largimin nga puna të 25punonjësve të niveleve të ndryshme e ngasektorë të ndryshëm, si dhe vlerësimin e15 punonjësve prurje të reja. Më pas zotiShkëmbi bëri me dijë të pranishmit nëkëtë takim, strukturimin e departament-eve, kompozimin më funksional të tyredhe drejtuesit kryesorë në këto pozicioneAi etiketoi si.”vetë emërim “ në detyrën eN/Kryetarit ing z. Paskal Ziko njëheraziDrejtor i sektorit të urbanistikës së Bash-kisë. Kjo në sajë të seriozitetit e përkush-

timit që ka treguar e tregon në kryerjen edetyrës. Më pas ai vazhdoi me prezantimine ish e do vazhdojë të jetë N/Kryetarittjetër, juristi z Erion Vesho si dhe znj.Klotilda Nezirin Shefe e Kabinetit të Bash-kisë. Duke vazhduar më pas me prezan-timin e shtatë Drejtorive me drejtuesitpërkatës të tyre. Grupimin e katër Inspe-ktorateve në një Inspektoriat, konkretishtInsp i Policisë Bashkiake, Insp i Mbrojtiessë Shëndetit të Konsumatorit, Insp iMbrojtjes së Mjedisit, Insp i PolicisëNdërtimore. Këto Inspektoriate do jenë nëjuridiksionin e Kryeinspektori të emëru-ar për këto detyrë z Zisi Cobani. Departa-mentet e Inspektoratet, janë kompozuarnë fuksion të mbarëvajtjes e përsosjes tëorganizimit e drejtimin e punës.

Më tej z.Shkëmbi në fjalën e tij i kush-toj rëndësi disiplinës në punë e cila nukduhet kuptuar si një disiplinë fizike që

fillon me paraqitjen në orën e caktuar dhepo me largimin në orar, gjithë secili du-het ta konceptojë e matë punë jo me tëqenë 8 orë në punë por çfarë rendiment eprodukt realizon. Krahas punës të gjith-secilit, ai kërkoi nga të gjithë performancëtë punonjësve të institucionit që ai për-faqëson. Kjo dukuri do kërkohet që nëparaqitjen e veshje. Në qëndrim e sjelljetë denjë në komunikim me qytetarët, para-qitja e sjellja e gjithsecilit nga ne, flasinshumë. Duke mos lënë pa bërë fjalë përpastrimin e administratës nga nëpunës epunonjësi të lidhur me afera koruptiveduke keqpërdorur e spekuluar me detyrën.

Zoti Shkëmbi në këtë takim, listoi njësërë detyrash për t’u përmbushur, në tëardhmen. Në këtë takim pune programa-tik u ndal veçanërisht në punën mepërkushtimin më të madh që duhet tëbëhet edhe për zbulimin e bërjen të njo-hura të shumta aseteve turistike e kul-turore që ka qyteti e rrethi jonë, për tëcilat duhet gjatë vitit 2012 të evidento-hen e të përgatitet, harta e destinacion-eve turistike.

Për realizimin e këtyre detyrave, kërko-het angazhim e përkushtim nga gjithse-cili. Ky takim programatik mbaroi këtu,për të vazhduar pa ndalesë për katër vjet,çdo të hënë të javës në zyrën e punës të z.Shkëmbi me personat e përzgjedhur apotë mandatuar prej tij, e më pas ata mestrukturar në vartësi për të bërë realitetobjektivat e ambiciet për një qytet model,kandidat të denjë për në Europë. “Ta bëjmëPogradeci qyteti tonë, Marathonomakune aspiratave të këtij vendi!”

Koço PIHONI

Vait Rrushi, shembull i punëse i demokracisë në Stranik

zonën. Prindërit e Vaitit edukuan fëm-ijët me cilësitë dhe virtytet më të mira,besën, bujarinë, atdhedashurinë,dëshirën për punë, ndershmërinë,mirënjohjen... Ai u rrit me freskinë ekumbullave, të fiqve, e rrushve. Punonpa u lodhur për ta bërë atë vend pjellorqë prodhon grurë, misër, fasule e per-ime të ndryshme.

***Lufta Na.Çl, Vaitin e gjeti të vogël,

por shtëpia e Bajram Rrushit ishte gjith-monë e hapur për trimat e lirisë që lufto-nin për të çliruar atdheun. Ajo ishte njëbazë e ngrohtë si për strehim ashtu edhepër ushqime. Pas Luftës Vaiti punoi me

rininë në fshatin e tij dhe në fshatrat etjera, në vitet 1948-1949. Po ashtupunoi me pasion edhe për zhdukjen eanalfabetizmit, duke hapur kurse lagjemë lagje në atë zonë, si dhe mori pjesënë aksione të ndryshme për ndërtimin evendit.

“Nga viti 1949 deri në vitin 1955 kampunuar në sharrat e Stravajt e në Bish-nicë. Në punë jam përpjekur të jap ndi-hmesën time duke dhënë shembull nëpunë e në shoqëri. I doja dhe më doninshokët.”, - tregon Vaiti. “Ruaj përshtyp-jet e mija ndaj disa drejtuesve që puno-nin në këto ndërmarrje si Gani Allko,Riza Dobra, Rexhep Topi, etj. Të cilëtruanin dhe kujdeseshin për jetën epunëtorëve. Fjala e tyre ngrinte peshëpunëtorët për realizimin e planeve.”

Në vitin 1955 Vaiti martohet me LineLekën nga Stravaj. Nga kjo martesë kanëlindur pesë fëmijë, të cilët i rritën dhe iedukuan dhe i arsimuan, Qerimen,Bukurien, Veziren, Fatmirin e Bujarin.Fatmiri, Qerimja dhe Bukuria mbaruanshkollën për mjekësi, Vezirja mbaroigjimnazin, ndërsa Bujari ushtarak.

“Kur vinin të drejtat e studimit nëfshat në kohën e diktaturës, mun-dohesha të këputja ndonjë të drejtë stu-dimi dhe kështu veprova”, - tregon Vai-ti. Nga fëmijët jam shumë i kënaqur, tëcilët e kanë mbaruar shkollën me rezu-ltate të mira dhe puna e jeta e tyre kaecur mirë”. Nga i dituri përveç të mirave,nuk ke të këqija.

Liria, nëna e fëmijëve ishte një gruaburrneshë, e mençur dhe me një edukatë

për fëmijët. “Mendimet si bashkëshortei ndanin në çdo kohë, - thotë Vaiti. Nëvitin 1967 më caktuan me punë në fab-rikën e verës në Librazhd Në fillimmbarova kursin për specializim në fab-rikën e verës. Nga ajo kohë e deri nëvitin 1989 kam punuar si specialist nëfabrikë deri sa dola në pension.

Për punë të mirë në stabilimentet esharrave në Stravaj e Bishnicë, në fab-rikën e verës në Librazhd, është deko-ruar tre herë nga Kuvendi Popullor i Sh-qipërisë.

“Në vitin 1989 Liria u nda nga jeta.Ndarja e saj më shkaktoi një dhimbjeqë nuk njeh kufi, një dhimbje që çanshkëmbin e tret gurin, por në të njëjtënkohë më fisnikëron dhe ma bën shpir-tin të duroj, t’i jap kurajë vetes e fëm-ijëve të mi, se jeta vazhdon. Në këto 20vjet më kanë ndenjur pranë fëmijët përtë ma lehtësuar dhimbjen, në veçantiFatmiri dhe nusja e tij Jeta, të cilët mëndihmojnë shumë. Fatmiri është infer-mier ën komunën Stravaj dhe Jeta, më-suese në fshatin Stranik. Edhe pse jeminjë komunë malore, - thotë Vaiti, -demokracia na ka lehtësuar jetën, merrugë automobilistike e ujë të pijshëmnë të gjitha fshatrat. Kryetari i kësaj ko-mune, Ardiani, mundohet me përkush-tim për të plotësuar nevojat dhe prob-lemet që kanë këto fshatra”.

Duke përfunduar këtë portret të sh-kurtër, i urojmë zotit Vait pleqëri të mbarëe shëndet të plotë, në fshatin e tij tëdashur, Stranik, që gjithmonë ka qenë dhedo të mbetet lulja e arsimit dhe kulturës.

Këshilli bashkiak, Pogradec

TETOR-NENTOR 20116 Mokra KULTURE

Nga Hariz DURBAKU

Në fakt, ideja per teshkruajtur per fshatin tim te lindjes me

ka ngacmuar gjithmone e slimeka lene te qete. Por shtyse perkete shkrim eshte Sami Leka. Sa-miun “de jure” e kam njohur prejvitesh, ndersa “de fakto” kohet efundit kur ai ka ardhur e banonne Tirane. E kush nuk e njehSamiun ne Mokren e Poshteme.Ai ka punuar nje jete te tere mendershmeri e perkushtim negjendjen civile ne Proptisht nekomunen tone. Ai me firmen etij eme vule na ka paisur tegjitheve me leter njoftime e nekete kontekst ai “nuk te Ie” tenderrosh kombesine e gjera tetjera te kesaj natyre qe po deg-jojme kohet e fundit nerregjistrimin e popullsise, pasi nejemi Shqiptare dhe krenohemi qejemi MOKRARE e kete e vertetonSamiu. Ai tani eshte ne pesionpor edhe shkruan ne gazeten“Mokra”. Me kete rast, dua tefalenderoj te gjithe stafin egazetes, qe shkrimet e tyre negazeten tone, qe jo vetem na sh-tojne dashurine per krahinentone, por ne te njejten kohe edhekrenarine, sepse Mokra eshte njeperle e bukurise Shqiptare e si-domos e zakoneve dhe traditavete shkelqyera te Popullit tone.Nuk dua te Ie pa permendurpunen e pa lodhur e perkushtimte Haki Balliut, Zenun Fero, sek-retarin e shoqates “Pelioni”, Is-tref Haxhillari, zabit Cuko, SamiLEKA, Pellumb Zade, Kryetarine shoqates, LLazi Tona, e te mefalin ata dhjetra korespodente qeme shkrmet e tyre kane eviden-tuar e nxjerre ne pah vlerat everteta te krahines tone. Ndersaper krye redaktorin Flori Slatna,ai meriton nje falenderim te ve-cante, pasi eshte nje njeri mekulture dhe horizont pra njeMokrar I vertete. Ne nle nga loka-let ketu ne Tirane teksa po pin-im nga nje kafe Smiu me tha OreHARIS, Pse nuk shkruan perRrodokalin. E une pa u menduarthelle ju pergjegja. E dare te sh-kruuaj. Samiu me pa drejt ne sydhe foli. Te shkruash per zako-net dhe traditat e fshatit tend esidomos per njerzit e mrekul-lushem qe jetojne atje, Nje ditevazhdoi Samiu takova AgimKolgegen nje djale shume te mireqe edhe kendonte bukur. E njohI thashe, pasi ai eshte edhe niptek fisi im. Shiko pra qe ke plotper te shkrojtur beje nje shkrimper SMAHIL RUSTEMIN, artis-tin e vertete te fshatit tuaj. Po jupergjegja, Ai e meriton pasi ish-te nje IIRexhep Celiku” [artisti Imadh I valleve tonal I krahinestone. Kjo jo vetem si njeri Imrekullushem por edhe si njevalltar I talentuar. Smahilin ekam njohur qe femi ishte I pran-ishem ne te gjitha gezimet tonaI pari ne grupin artistk te fshatit,e shok I ngushte me villain timKodhelin. Ai, fatkeqesisht, u ndanga jeta, por ne mendjen e tegjitheve ruhen kujtimet me temira. Kudo qe ka punuar. Ne

Për njeriun e mirë dhe artistin e madhSmail Rustemi nga Rrodokali i Sipërm

Kooperativ, s.m.t. e ne miniereka qene shembulli I shkelqyerndershmerie ne pune e mbi tegjitha nje njeri shume

I mire. Hidherohej kur me-sonte per ndonje fatkeqesi tebashkefshatarve te tij dhe mun-dohej tja lehtesonte sado pakdhimbjen, e gezohej kur ne sytee tyre shokeve dhe miqeve shihtelote gezimi. Shoket me te cilet aika punuar tregojne se me Sma-hilin puna na dukej me e lehte.Me sjelljen dhe humorin e tijkoha kalonte shpejt. Ishte shem-bulli I korekteses ne pune tre-gon Xhevir Rustemi. Dashuriaper shokun, sinqeriteti I tij bu-ronte nga shpirti Sa here benimplasje ne miniere me mina ai sh-konte I pari nuk na linte ne pun-toret po te mos bindej se gjithc-ka ishte ne rregull e pastaj najepte IIleje” te vazhonim punen.Kur qellonte ndonjehere qe ainuk ishte ne pune, tregojneshoket e tij tepunes, ate dite asvete se kuptonim por ishim temerzitur e kur vinte ai dita ka-lonte shpejt dhe behej me bukur.Ka qene nje valltar ishkelqyer, Igjate me trup shume te bukur,me mustaqe e sidoms kurbuzeqeshte vecori e karakterit tetij te impononte respect e dashu-ri. Te gjitha vallet I kercentebukur, por, sidoms vallen dyshete Rrodokalit, vallen tradiciona-le te fshatit tone, e qante faremegjith mend toka dridhej nenkembet e tij. Une mbaj mend sekete valle tradicionale e kane ker-cyer Hasan Rustemi[ xha cenjalme Rexho Kolgegen e me vone evazhdoi Smail Rustemi me Kod-hel Durbaku, Hetem Hidri meSami kolgegen, Hekuran Rust-emi e Dervish Novaku etj,te ci-let te me falin qe spo ua permendemerin, por ngelet IIdetyre” e He-tem Hidrit tua mesoje e kultivojetek brezat e rinj. Sma hili ka qenepjesmarres ne festvalet kombe-tare ne Gjirokaster, e kur dilte aine skene me elegance e tij ishte

e pa mundur te mos e admiroje,levizjet e tij te lehta, plot finesse,ritmi I valles, serioziteti dhe bur-reria e valles ne te kercyer meshi-rohej ne karakterin dhe talentine tij. Me kercimin e tij ai flisteshume, tregonte per vetite dhevirtytet me te mira jo vetem tefshatit tone por te te gjithe kra-hines Ishte kjo arsyeja qe te gjithepjestare e asamblit te rrethit tePogradecit kishin respect. Gru-pi I Rrodokalit me mjeshtrin ekenges e te valles Smahil Rust-emin ne krye ishte zemra e ketijasambli prandaj dhe drejtuesit eketij asamli ruajne kujtimet mete mira. Pa ndrojtje them se aikishte nje zemer te madhe art-ist, e kete ndjenje e ka trasheguarnjeri nga djemte e tij, VladimirRustemi [Ladi] ndoshta ndryshenga babai si valltar ai kendonshume duke bere edhe emer ne

Pogradec, I uroj atj suksese dukeecur ne gjurmet e babait te tiduke nderuar ate dhe fshatintone. Ne gosti e dasma, ne fes-tat tona familjare Smahili na I sh-tonte gezimin, ne kenge e valleai ishte “Asi”, kur fliste ai, tegjithe e degjonin me vemendje,ishte shume I zgjuar, rralle nxe-hej, e te vriste me “pambuk”, telinte te kuptoje se ishe vete ti negabim e pastaj ja merrte kenges,sepse, as vete nuk e di, me kambetur ne mendje nje nga kengete tij “Penxheren e zotrise sate eka zene pema jeshile, e plot kengete tjera qe aq bukur I kendonteSmahil Rustemi. Ishte kenaqesiper mua thote Eqerem Mertkolakur ne klub vinte Smahili e bash-ke me Xhevit Hidrin, KodhelDurbakun e mblidheshin plot tetjere, te them te drejten jo vetemme shtohej xhirua por ai te jepte

kenaqesi e me humori itij tembante gjalle. E ndjej se duhette shkruaj me shume per SmahilRustemin, per kete njeri me ze-mer te madhe, e ndoshta ndon-jehere tjeter do ta plotesoj memire. E jo vetem per Smahilin,por, per te gjithe bashke fshat-aret e mij. Sepse fshati im eshtemjaft I bukur, me njerez temrekullushem, nje fshat I her-shem ne histori, Ai eshte fism-bret I Argjevin Marmares dheshume njerzeve te tjere te zgjuar.Fiset qe jetojne aty, Kol Neku, KolGega apo emrat e vendeve TekKisha, Tek Xhamia, tregojne pernje bashkeqyteterim te hershem,ne nje shkrim tjeter bashke edheme bashkefshatarin e mikun timGuri Bego do shkruajme me gjate.

Ta mbarova porosine, o inderuar Sami Leka, faleminderitqe me rikujtove nje detyre timen.

DR. JANI BASHO, DREJTORI I PARË ISIPATLIT USHTARAK, POGRADECARI

Dr.sh. Luan NIKOLLARI

Në 82 aktivitetet të Spialit Ushtarak kanë udhë-

hequr punën 14 drejtorë. Historia eSpitalit Ushtarak fillon në kohën eMonarkisë Shqiptare me Ahmet Zo-gun Mbret. Ai u themelua më 26 sh-tator 1929 dhe kushtoi 548.894.88franga ari. Spialit Ushtarak u kon-struktua sipas një projekti Vjenez,mjaft i bukur dhe modern për kohëndhe funksionoi si e tillë deri më 1957në harmoni dhe afër me Spitalin ePërgjithshëm Civil. Më pas kjo god-inë filloi aktivitetin si spital kiru-rgjikal civil, funksion të cilin e ruanedhe sot, pjesë e Qëndrës SpitaloreUniversitare “Nënë Trezeza”. Në vitin1957, Spialit Ushtarak u transfer-ua dhe u vendos ku është aktualisht,në Laprakë, në një godinë të ndërtu-ar në vitet 1930. Fillimisht destina-cioni i kësaj godine ka qënë jetimore

fëmijësh, pas luftës Komandae Korparmatës së I-rë, më pasShkolla Ushtarake dhe deritani Spial Ushtarak. Ambien-tet e Spialit Ushtarak janë tëvendosur në një siparfaqe77.405 m2 dhe mjaft e gjel-bëruar. Në historinë e Spialit Usht-arak, nga themelimi i tij më 1929deri sot, kanë drejtuar 14 mjekë. Çdoperiudhë ka pasur specifikëat e vetadhe çdo drejtor ashtu si edhe person-eli mjek e infermjer që ka shërbyer,është një pjesë e historisë së këtij in-stitucioni mjeksor me emër në vend.

Më poshtë, një biografi të shkurtërtë drejtorit të pare të Spialit Ushtarak,pogradecarit Dr. Jani BASHO(1923-1935).

Studimet e para i kreu në vendlind-je në arësimin fillor në Pogradec, mëpas vazhdoi gjimnazin grek shkëlqye-shëm por nuk i pranoi ofertat për stu-dime në Athinë. Në vitet 1921-1924

kreu specializimin nëmjekësi inerte, kiru-rgji, obstetrike-gjikonologji. Okulis-tike dhe dermaologjiduke fituar titullinUnicues MedicusDoktor (Mjek iveçantë), titull qëjepej rrallë për tëhuaj. Pas kthimit nëatdhe, për një kohë të

shkurtër u rikthye përsëri në Vjenëku specializua dhe për tre vjet egjysëm në kirurgji obstetrike dhe fi-toi të drejtën e ushtrimit të profesion-it në spitalin e Universitetit të Vjenësku u emërua kryeasistent i kirurgutprofesorit Denk e më pas zëvëndësi itij. Ndonse vendi i kryekirurgut ishtevëtëm për të, u kthye në atdhe në vitin1927 për të organizuar shëndetsinëshqiptare, ku u emërua në detyrën eshefit të Seksionit të Shëndetsisë nëKomandën e Mbrojtjes Kombëtare,drejtor i Spialit Ushtarak dhe mjekpersonal i Mbretit Zog (1929-1935)Dr. Basho, ka luajtur një rol shumëtë madh në mjekësinë shqiptare.

TETOR-NENTOR 2011 7MokraPERKUJTIMORE

U nda nga jeta më datë6 tetor 2011, Doktor Tasi Spirollari, au-

toritet i veçantë në fushën emjeksisë, figurë e dashur dhe erespektuar në rrethin e Po-gradecit, Korçës dhe në gjithë Sh-qipërinë.

Doktor Tasi, lindi në Mokër,në fshatin Pleshisht, në 04sh-kurt1943. I lindur nga një famil-je mokrare me tradita, i formuarme arsimin e mesëm mjekësor,përfunduar në Tiranë dhe arsimine lartë mjekësor, përfunduar nëvitin 1966 në Tiranë. Doktor Tasi,mbetet një nga shtyllat kryesoretë mjekesisë në rrethin e Po-gradecit. Me eksperiencë të gjatërreth, 45 vjet në fushën e mjekë-sisë, Doktor Tasi, është dalluarsi profesionist pasionant, i sh-kallës më të përkushtuar.

Doktor Tasi, mbetet një për-faqësues i denjë i mjekåsisë sh-qiptare, në vitin 1966, emërohetmjek, përgjegjës i spitalit në Tre-binjë, Mokër. Pas dy vjetësh, dër-gohet për specializim për 3 vjetpër patologji dhe një vit për en-dokrinologji. Nga viti 1982 derinë vitin 2004, ka punuar si mjekpatolog dhe endrokinolog në spi-talin e qytetit të Pogradecit. Nëkëto vite, kreu detyrën e shefittë repartit të patologjisë, drejtorii spitalit dhe shefit të seksionittë shëndetësisë të rrethit Po-gradec. I dekoruar disa herë përshërbime të kualifikuara ndajpacientëve dhe në vitin 1976,merr urdhërin “Për shërbime tëshkëlqyera mjekësore” nga Kuv-endi i Shqipërisë.

Elokuenca dhe ndershmëriaprofesionale, mbeten veç tëtjerash dy cilësi të rralla të Dok-tor Tasit. Elokuent, gojëmbël dhebindës, si dëshmi e një përgatitjetë thellë teorike, ndershmërieprofesionale, karakteristike e ide-alistëve të rrallë, si Doktor Tasi,mbrojtës i mjekëve shqiptar të tëgjithë moshave.

Kush mundi ta njohë nga afërDoktor Tasin, ishte modeli i

Letër nga Bostoni, SHBA

I dashur DajoTasi,Po të shkruaj më në fund letrën që s’ta shkruajta

dot me fjalët që s’ti thosha dot.Të rëndë e kishe barrën dhe s’ta lehtësonim dot

me fjalë. Sidomos nga larg. Të rëndë e kishe sëmund-jene s’të shëronim dot. Mendonim, kërkonim e dëshi-ronim me shpresë. Shpresonim të gjenim diçka që të najepte shpresa ne dhe ty. Po shpresat shuheshin një nganjë bashkë me ditët. E s’të pyesnim dot nga larg si ishese e dinim fare mirë si ishe. Deshëm të thonim si do ishekur të shëroheshe, kur të shkoje këtu apo atje, të bëjkëtë apo atë. Nuk të thamë dot sa shumë të deshëm setë deshëm shumë. Se nuk donim të të ligështonim. Nukdoje të mendoje se po hiqnim dorë e po i braktisnimshpresat. Nuk donim të mendoje për këtë ditë. Ashtu siç

Nga Zenun FERO

Më 1 tetor 2011 nëTiranë, takohenishnxënës të Ped-

agogjikes, Korçë, (1959-1963)Dhimitër Gegprifti nga Pograde-ci e Mehmet Gëzhilli, Opar dhenxënësi tjetër Xhevahir Shtupa,Pogradec. Ata kujtonin vitet erinisë në shkollën pedagogjikeKorçë “Petro Nini Luarasi”.

Ajo shkollë ka patur stafinpedagogjik nga mësuesit më tëmirë, me përvojë, pedagogjike.Kujtojmë mësuesit Pandi Cici,Vangjush Tushi, Pëllumb Gaçe,Sotir Temo, Tefta Zguri, KiçoBibolli, Jani Frashëri, Noke Qiri-ci, Gaqo Jorganxhiu dhe mësues-ja e lëtrsisë Virgjini Pepo, (Ljar-ja) (Gazeta Shqiptare, 5 Qershor2011, Mehmet Gëzhilli).

Mësuesja Virgjini Pepo (Ljar-ja), tek këta ishnxënës ka lënëkujtime shumë të mira. Ajo ujepte folklor, letërsi, shqipe dheletërsinë e huaj. Ajo jo komen-tonte, por këndonte me vargjenga folklori.

Takim i ish-nxënësve të shkollëspedagogjike ‘‘Petro Nini Luarasi,,

Korçë, nga Mokra e Opari

Lamtumirë , doktor Tasi Spirollari!prindërit e bashkëshortit i sh-trenjtë për bashkëshorten Tefta,për dy djemtë e tij Geronin dheErvinin, për vëllanë Dhori Spir-ollari, për motrat e të afërtit e tij.Por i ngrohtë dhe i dashur me tëgjithë brezat.

Në ekonominë e tregut, disakërkojnë më shumë të marrin sesa të japin. Doktor Tasi dha mëshumë se ç’mori, na la ne që enjohëm vlerën e mjekut human,por mbi të gjitha njeri. Ndaj ijemi mirënjohës këtij doktori.

Një jetë e prerë në mes nganjë sëmundje e pashërueshme,por e pasur me një karrierë brilan-te pune dhe përkushtimi. Dok-tor Tasi, i përket atij brezi të sh-këlqyer mokrarësh që me punëdhe mundim, por me ndershmëritë pashoqe, lanë dhe do të lënëgjurmë të pashlyeshmë nëkujtesën e njerëzve që i kanë njo-hur dhe me të cilët ka punuar.Modeli i njeriut të punës dhendershmërisë, modeli i shokutdhe i mikut të mirë, modeli i ba-bait të mirë, bashkëshortit, mod-eli i mikut që shëronte më shumëme fjalë se me medikamente, jaçfarë la doktori ynë.

Kurimi i doktor Tasit, nga

familja dhe të afërmit, u bë spitalet evëndit nga më të mirat dhe spitaline Turqisë, GATA-ANKARA (Spi-tali ushtarak i Forcave të Armato-sura, mbi dy herë), por sëmundajau frenua, por nuk u ndalua, ajo namori fizikisht Doktor Tasin.

Në 7 tetor 2011, qytetarët ePogradecit, Mokrës, Prrenjasit,Korçës etj. dërguan në banesëne fundit me hidhërim të madhDoktor Tasin. Nderimi për të ubë edhe nga Shefi i Shtabit tëPërgjithshëm të Forcave të Ar-matosura Gjeneral Brigade Xhe-mal Gjunkshi, kolegët e tij gjen-eralë dhe nga kolegët dhe bash-këpunëtorët e Gjeneral BrigadeDhori Spirollari të ForcaveAjrore. Helikopteri i ForcaveAjrore, solli në qytetin e Po-gradecit personelin e Shtabit tëPërgjithshëm të Forcave të Ar-matosura, për të ngushëlluarfamiljen Spirollari për ndarjen ngajeta të Doktor Tasit.

Fikja e doktor Spirollarit, ish-te një ikje e natyrshme, e para-kohëshme, përpjekjet për tëndaluar ikjen, qenë të mëdha ngadjemtë, nga bashkëshortja, vël-lai, motrat e të afërmit. Një ikjesi nëpër ëndërr, me dëshirën qëju keni ikur fizikisht por jo ngazemra dhe kujtimet e dasha-mirësve të t’u. Ata do të kujtojnë,ju keni lënë pas veprën tuaj,njerëzit e dashur!

Të gjithë që po ndahen me judoktor, të thonë: LAMTUMIRË,DOKTOR TASI.

I paharruar qoftë kujtimi Juaj.Përfitojmë nga rasti që, nëpërm-jet gazetës “Mokra” dhe shoqatësPelioni t’u shprehim ngush-ëllime familjes, miqëve, fëmijëve,vëllait, motrave dhe dashamirësvetë doktor Tasit. Pushoftë në paqeshpirti i tij. I qoftë e lehtë tokadhe i pa harruar emri.

Nga: Istref Haxhillari,Zabit Cuku, n/kryetarë të sho-qatës “Pelioni”

Zenun Fero, sekretar i sho-qatës “Pelioni”

nuk donim të mendonim ne për këtë ditë.Po dita erdhi. Sot të themi mirupashim Dajo siç

të thashë në maj. Jo lamtumirë por mirëupafshim.Do të shihemi në ëndrra, do të shihemi në festa, dotë shihemi në gëzime dhe hidhërime. Do jesh kudoqë jemi ne ashtu siç ke qënë gjithë këto ditë, muajdhe vite. Ç’do kafshatë buke na kujtonte bukën qës’haje dot ti, çdo gllënjkë uji, ujin që s’pije dot ti.

U lodhe Dajo u lodhe shumë në trupin e sëmurë.Tani u çlirove dhe do fluturush mbi ne, rreth nesh, dona ledhatosh, do na shërosh, e do na tregosh udhën edrejtë si gjithnjë. Na fal Dajo. Sot se si na varen këm-bët. Na varen kokat. A t’i ngremë të gjithë se bash-kë se jemi me fatlumët që të patëm në mesin tone.

Lamtumirë, Dajo Tasi!

Edi Bice

Nxënësit e saj kanë qënëDritëro Agolli, në shkollën sh-tatëvjeçare të Menkulasit, poetjaNatasha Lako e Kiço Petriti,Mirdash Pupa, edhe DhimtërGegëprifti e Xhevahir Shtupa nëPogradec, Kristaq Leka e tjerë.Nxënësit që kishin mbaruarklasën e shtatë, nga Mokra,Gora, Opari, Devolli, Kolonja ePogradeci mbushnin bankat eShkollës Pedagogjike “Petro NiniLuarasi”, të Korçës. Ata mësuannë këtë shkollë, sot e kujtojnëme kujtimet e tyre më të mira.

Mësuesja i këshillontë çdoditë për të mësuar. Pas mbarimittë çdo viti shkollor ju vintedetyrë që në pushimet veroredhe që shumica ishin nga fs-

hati të mblidhin folklor nga fs-hati ku banonin. Në shtator, kurktheheshin fletoret ishin plotme këngë, përralla, fjalë të urtae gjë a gjëza,. Tani që merremime folklorin ja dedikojmë punëndhe përkushtimin të mësuesesVirgjinisë. Mësuesja Virgjinia unda nga jeta në moshën 93 vjeçarenë maj 2011. edhe pas ndarjesnga jeta mësuesja nuk harrohet,ndajmë keqardhje, teksa flsain përhumbjen e Virgjini Pepos.

Të tre ish nxënsit, MehmetGëzhilli, Dhimitër Gegprifti,Xhevahir Shtupa, sot janë ngapublicitët e studiuesit më tëmirë. Ata kanë spikatur nëpunën e tyre të mësuesit, nëshkrime në shtypin e përdit-

shëm, në poezi, recitime, letërsi, botime, ekspozita, redaktimelibra, kocerte e tjera.

Në programet e tyre janëshumë aktivitete per të ardhmen.Mehmet Gëzhilli, thekson se dotë përgatitem në tetor 80 vjetor-in e shkrimtarit Dritro Agolli,në Tiranë, Pogradec, Korçë etjera. Për vitin tjetër vitin 2012,kemi pervjetrorin e shkrimtarittë Pogradecit, Lasgush Porad-ecit e Mitrush Kutelit. Duhetpunë, e kemi punë, tha Mehme-ti gjithmonë i përkushtuar. Sh-krimtari Dhimitër Gegëprifti,Pogradec, vjen direkt nga Po-gradeci, për vazhdimin e redak-timit të librit të Tomi Matos “MbiMitrush Kutelin,, Kujtime. Ai

Aktivizohet në çdo shkrim përPogradecin, vetëm ka dëshirëntë punojë, ai ashtu ka qënë edhemësues. Mësuesi Xhevair Shtu-pa, në kuadrin e 100 vjetorit tëpavarësisë, dhe të daljes në pen-sion do të organizojë një koncertfestiv në muajn maj 2012. Ai kadëshirë të shkojmë për ta ndimur.Pogradeci do të festojë 100 vje-torin e pavarësisë, edhe unë do tëndihmoj me mënyrë modeste.

Shoqata ‘Pelioni’’ dhe Gaze-ta ‘Mokra’’ do të jetë në mbësh-tetje të mësuesëve të pa lodhurtë zonës së Mokrës, që në vitet1960-të e deri tani në vitin 2012.Atë e kujtojnë të gjithë nxënësitme recitimet e tij me pasionEdhe në testet vjetore të rrethitPogradec ai recitonte. Komisio-ni i testimit nuk e “ndalonte”dot, ai recitonte poezi të poet-ëve tanë. Ai ka recituar që nëshkollën e mesme PedagogjikeKorçë në Vithkuq, ka zënë ven-din e parë. Xhevahiri e ka pa-sion letërsinë, tregimet, poezitëe tij janë për Mokrën, Pograde-cin dhe për Shqipërinë.

TETOR-NENTOR 20118 Mokra

Rruga vinte e ngushtë,e rrëpirtë, spërdredhur përmes

drurësh të lartë. Nëpër kurorat eaheve të vjetër, rrezet e diellitravijëzonin ngjyra midis së ku-qes dhe së gjelbrës. Tutje ngajugu liqeni shkëlqente si ndonjëpasqyrë e thyer, harruar nga nx-itimi.

Herët në mëngjes sharrëxhin-jtë zvarrisnin trungjet. Tërhiq-nin me capina trupa të mëdhenj,i stivosnin anëve të xhades.Trungjet e gjatë shkonin për ko-mpesatë e rimeso, të shkurtritçaheshin dërrasa.

Bërtisnin, bënin shaka, nxe-heshin kur nuk ecte puna.

-Më lart, - i thirri Tarja shokuttë brigadës.

Nevioni nxori majën e cap-inës, me një të hovur e çoi pakmë sipër. Tarja ia mori nga dora enguli dy pëllëmbë mbi shenjën eparë.

-Këtu, - i tha, - kur do ta kup-tosh!

-Pse pikërisht aty, - u tkurrNevioni i pakënaqur, - nuk ësh-të njëlloj?

-Nuk është, - hungëriu Tar-ja. E mësonte të bëhej sharrëxhii mirë.

Nevionit i pëlqente forca e tij,përvoja. E tërhoqi me capinënvendosur aty ku duhej dhe trun-gu e ndoqi pas si manar.

-E pashë përsëri në mëngjes,kapardisej. - Hera e dytë i tregontepër djalin e Tiranës.

-Na mërzite, - ia ktheu Tarja,- le të kapardiset.

-Ka një javë në kantjer,askush nuk e di ç’është ky njeri!

Tarja rrotulloi capinën, e futiposhtë trungut nën gungën qëlëshonte lëng të verdhë si qelb,numëroi deri në tre dhe, me forcatë bashkuara, e hodhën mbistivë. Pështyu duart e skuqura,iu afrua trungut tjetër.

-Si e quajnë? - pyeti me sytënga trupat.

-Ndihmëskuzhinieri më thaLeo, - u përgjigj Nevioni.

Druri kishte ngecur në kllapëdhe Tarja erdhi rrotull të gjentepozicion të volitshëm. Nevionipriste nga ana tjetër.

-S’të duket çudi? Çfarë emri!-Në Tiranë nuk i vënë emrat

si këtej nga ne, - tha Tarja.Afër mesditës mbaruan, zunë

vend buzë rrugës të prisnin “Sko-dat”. Brigadat e tjera ishin larg.Dëgjoheshin përplasjet e trupave,goditjet e sëpatave, bisedat. Pyllikumbonte me jehonë të zgjature të mbytur.

Makinat e rënda me dopjogomë mbërritën në mesditë.Shoferët e dinin, sharrëxhinjtënuk i përgatisnin shpejt ngarke-sat, prandaj vonoheshin. Qëllon-te të prisnin me orë. “Skoda” eparë qëndroi pa arritur te stiva etyre.

-Na e kaluan. - Tarja qe ngri-tur në këmbë me të dëgjuar zhur-mën e makinës, po ndjeu frenattë fishkëllejnë dhe u kthye.

-Tjetra do një orë të vijë, - thatërë mllef.

Vështroi i buçkaritur gungate kodrave veshur me ahe tëmoçëm, të cilët mbushnin hori-zontin nga të gjitha anët. Një tymi përhimtë përkëdhelte orë e çastdegët e holla dhe gjethet që nuklinin dritën të prekte tokën.Bimësia ishte anemike, e zver-dhur.

Nevioni trazonte dheun me

TREGIM

Mjegulla bie lartësive

shkop nga ata që u ngulnin tru-pave për të kapur capinat. Bërikapicë të lagësht, të zezë. Mend-ja i rrinte te i huaji.

-Si thua, pse të ketë ardhur?- e pyeti Taren.

-As e kam vrarë mendjen.-Mos është prej atyre?-S’e besoj, të qe ashtu do të

ngjitej si rrodhje.-Ama trup ka, trekëndësh i

skalitur me dorë.Tares i dogji. Mbahej më i for-

ti i sharrëxhinjve. Peshonte një-qind kilogram, barkun e kishtepetë, muskujt të fortë gur. Du-ronte një goditje me dru ose sh-ishe pa iu dridhur qerpiku.Vetëm mundësi i Alarupit e sfil-iti, e kapte në ca vende delikate.Gati u dorëzua, derisa e nxoribarazim me vështirësi.

-Mundës profesionist, -mburrej me atë ndeshje, kur esillte rasti. - Në ije vinte i ngush-të, ç’e do e kuptova vonë.

-Me këtë zor se ia del, - thasinqerisht Nevioni.

-E pse të mos ia dal?-Je i lodhur. Ai tërë ditën rri,

zdërhallet. Duhet të jetë më igjatë.

-Ti ke qef të zihem? - u gër-mush Tarja.

-Jo aspak, të ndeshesh po tëduash.

-Lere këtë muhabet.Djali i Tiranës vërtitej nëpër

kantjer. Ditën bridhte pyllit i vet-muar, kthehej në drekë, flinte.Mbrëmjen e kalonte në klub,zinte tavolinën e fundit teke. Atyulej rrallë drejtori ose ndonjë ngaadministrata kur bënin inspek-tim, po ai s’dukej të ishte ngaata. Sharrëxhinjtë nuk i kishinqef përgjegjësit, i kthenin kur-rizin tavolinës teke. Përshëndes-nin vetëm kur i njihnin.

Këtë nuk e njihnin.Tarja s’kishte kohë të men-

donte gjëra të tilla. Ngastra qe evështirë. Ahet mishtorë me zorrrëzoheshin për shkak të hijes.Motoseka avanconte ngadalë, uduhej të mprihnin disa herërresht zinxhirin. Nyjet etrungjeve i shpëtonin motorrit,laspitjen e bënte sëpata. Kohahumbiste me shërbime.

“Skoda” e radhës vonoi. Tarjau inatos, shau. Shoferi i hapiudhë, nuk donte të matej me të.Pasi e ngarkuan, sistemuan

veglat dhe u nisën.Ecnin pa folur.Muzgu zbriste ngadalë, errë-

sonte pamjen. Mjegulla e lehtëkarakteristike për lartësitë bintesi perde e hollë përmbi kantjer,zhytur pyllit të ahut. Llamba ele-ktrike ngjitur pas shtyllësshpërndante dritë të mekur,njerëzit shquheshin me zor sipunë hijesh lëvizëse. Klubi nëqendër të kantjerit shërbenteedhe mensë, vend për kalimin ekohës së lirë. Ditën boshatisej,mbrëmjeve gëlonte deri vonë.Shumica pinin pa hesap, de-heshin, nganjëherë ziheshin përhiçmosgjë.

Zunë vend në të parën tav-olinë të lirë.

-Ç’farë do të hamë? - pyetiNevioni. Nuk kishte kamerier,klientët vinin në sportel jepninporosinë, qëndonin në radhë tëmerrnin pjatat. Pijet i shërbeninnë banak.

-Tavë kosi, mish me bamje,makarona. Edhe birrë, - tha Tarja.

Në sportel prisnin punëtorëte rinj. Nevioni zuri radhën pastyre. Herë pas here hidhte vësh-trimin nga fundi i mensës.

Në tavolinën e qoshes, djali iTiranës, ai që thoshin se quhejLeo, rrinte mbështetur passhpinës së karrikes me këmbëhedhur mbi njëra-tjetrën.Thithte ngeshëm cigaren, vësh-tronte sharrëxhinjtë. Mbantejelek bojë kremi dhe këmishë tëbardhë borë. Në fytyrë vinte imbushur me ca nofulla të mëdhaprej kali. Flokët e rrallë i kishtenë ngjyrën e shiut të pistë. Rru-ar taze, dallonte prej sharrëxhin-jve mjekroshë veshur dosido, tëpluhurosur e djersitur.

-Si do ta mbyllni muajin? -pyeti nga tavolina përballë Nekiu,burrë me moshë të paqartë;mund t’i jepje dyzet ose gjash-tëdhjetë vjet. Përtypej shpejt,fjalët i dilnin me ndërprerje, tëcopëzuara.

-Themi të arrijmë nga tetëm-ijë, - u përgjigj, - e patëm vësh-tirë.

-E di, - tha Nekiu i menduar,- muajin tjetër na bie ngastra atje.

-Ke vajtur në shtëpi këtokohë? - ndërroi temën e bisedës.

-Jo, - tha Tarja. Sytë katran tëzinj e të shndritshëm iu squllën.Jeta e malit i rëndonte.

Mëngjeseve zgjohej me bar-rën e rëndë të vetmisë, ndjentesa shumë i mungonin dimensio-net njerëzore të mishit dhe gjakuttë jetës.

-Larg shtëpisë, - mërmëriti, -u bëmë njerëz të egër. Ç’farë dre-qin s’më shkon nëpër mend!

-Eh! - rënkoi Nekiu dhe hesh-ti.

Hodhi sytë nga i huaji menjërën vetull gjysmë të ngritur.

-Cili është? - e pyeti.-Nuk e di, - ia ktheu Tarja, -

as e kam patur mendjen.-Çdo natë krekoset në tav-

olinën teke, sikur bën karshillëk.Të qe nga ata të ndërmarrjes dotë ikte me kohë.

-Nuk besoj, - tha Tarja.-Vërtet është nga Tirana? - e

pyeti Nekiun.-Kështu thonë, po s’dihet me

siguri. Ngaqë është veshur ndry-she besoj.

Nevioni solli pjatat. Filluantë hanë nxituar me trupin kër-rusur përpara. Tarja ngrinte herëpas here krikllën e birrës. Nevio-ni pinte raki dëllinje. Mensa ishtee madhe, kuzhinierit dhe ndih-mësit u dilte shpirti mëngjesevese sharrëxhinjtë nxitonin, po nëdarkë nuk nguteshin.

Pjesa më e madhe mbaruansë ngrëni, puna e kuzhinës upakësua. Ndihmësi vajti të sho-qëronte të huajin. E bënte çdombrëmje. Ai i zgjati një krikëlltë madhe dhe vazhdoi të shikon-te nga sharrëxhinjtë.

-Hanë të babëzitur, -buzëqeshi ftohtë me shpoti.Zërin e kishte të kthjellët etingëllues, sytë jeshil të errët.

-Janë të uritur, - tha ndih-mëskuzhinieri, - rropaten tërë ditën.

-Lahen ndonjëherë?-Të djelave në dushet e fje-

toreve.-Ç’jetë muti! - nëpërdhëmbi

me neveri.-Nuk është mirë të dëgjojnë,

- tha ndihmëskuzhninieri, -mund të hysh në telashe. Atanuk mendojnë ashtu.

Leo qeshi indiferent. Në fy-tyrën e pastër prej qoseje u endnjë tallje e madhe.

Ndihmësin e thirrën. Në atëorë gjellët mbaroheshin, gatuhejndonjë gjë e shpejtë për punë-torët që vinin me vonesë. Tarja endaloi.

-Çfarë të tha? - e pyeti.-Asgjë me rëndësi, fjalë koti.-Cili është?-Nuk e di, e quajnë Leo.-Këtë e mora vesh, po përse

ka erdhur?-Nuk e di. - Ndihmëskuzhin-

ieri u largua me nxit.-Gënjen, - tha Nevioni, - e

vura re kur fliste me sytë ngapunëtorët. Njeri fodull.

Tares nuk i pëlqeu shprehja efytyrës së Leos. Filloi të ndihej iposhtëruar nga prania e tij, veshjasqimatare, përbuzja e hapur. Qën-drimi i ndihmëskuzhinierit enervozoi.

-E çfarë mund të ketë thënë?-Po ja që jemi parruar, të plu-

hurosur.-Jo, - e kundërshtoi, - nuk

është kjo. Po të jetë kështu punëe madhe.

-Mund të ketë thënë ndonjëgjë tjetër më të rëndë, - tha Nev-ioni. - ku ta dimë?

Tarja u inatos. Damari nëanën e djathtë i lëvizi si nepërkë.Trupmadh i djersitur, me flokëte dendur prerë shkurt, lëkurën ezeshkët të kujtonte boksierët mengjyrë të peshave të rënda, ndër-sa mustaqet e gjata kthyer posh-të i jepnin pamje evgjiti. Nuk du-ronte t’i thoshe ashtu, e quanteofendim.

Nevioni ia pikasi mendimet.-Tani s’më duket gjë, më

shumë ngjan fodull e mendje-madh, i urren punëtorët.

-S’e ka mirë, - tha Tarja, - iduhet dhënë një mësim.

-E ç’punë kemi ne?-Kemi, - tha Tarja.Kuzhinierët po mblidhnin

pjatat e boshatisura, gotat epijeve. Ishte shpejt për të fjetur.Disa shikonin nga ekrani i televi-zorit vendosur mbi dy kanxha hek-uri në mur. Nekiu hapi letrat e bix-hozit. Ata të tavolinës afër sportelitluanin domino katërshe, herë pasherë shpërthenin në britma.

Punëtorët rrinin gjersa imbërthente gjumi, pastajngjiteshin në fjetore. Të dehuritvazhdonin të pinin, grindeshinme vete, dremitnin karrikeve.

Ndihmësi u afrua në tavolinëne tyre, Tarja e zuri për krahu.

-Pse nuk thua të vërtetën?-Ç’të vërtetë?-Përse biseduat?-Asgjë me rëndësi, fjalë të za-

konshme. Më qeras me ndonjëgotë birrë, s’ka të njohur këtu.

-Ja të ka ty, - i tha me ironi tëhapur.

-As mua. - Ndihmësi u shëm-tua në fytyrë. Tarja e shtrëngon-te gjithnjë e më shumë. E lëshoidhe u kthye nga shoku i tij.

-Më sill një “Korça”, - i tha, -po deshe merr raki për vete, këtoi kam unë. Pinte krikllën e pestë.Të madhe.

-U bënë goxha, - foli medrojtje Nevioni.

-Të dukem gjë i dehur? - uskërimt. Qe natyrë tepër emocio-nale.

-Jo, e mban mirë, je në rreg-ull. - Nevionit po i mbylleshinsytë.

Ndihmëskuzhinieri vajtipërsëri në tavolinën teke. Leo ivuri përpara gotën e birrës, tëpërgjysmuar.

-Përse të uli? - e pyeti i vren-jtur. Me ton paksa të ngritur.

-Ki kujdes prej tij, - tha ndi-hmësi, duke iu shmangurpërgjigjes direkte, - nuk bën sha-ka kurrë.

(vijon në faqen 9 )

Nga Istref HAXHILLARI

TETOR-NENTOR 2011 9MokraKULTURE

I dua vajzat bukuroshe,Ju përgjërohem gjer në buzë të varritPor është mëkat i madh për vdekjeTë ngrihesh kundër Zeus kryetarit!

Nga Robert Bërns,shqipëroi Lasgush Poradeci

A e dini se kurora “Perëndeshëe Bukurisë” ka për folezë Enkelanën e Liknidës.

XXV, Njëzet e pesë shekuj më parëishte qyteza e Enkelanës, qyteti i Po-gradecit sot vëndi mikpritës i një ak-tiviteti festiv sa kulturor e aq njerëzor.Festimi shumë të bukur e tepër tërëndësishëm që zhvillohej aso kohe nëvënd banimin e hershëm në brigjet epellgut ujor që lagen nga ujërat e liq-enit të Lyknidës. Festime që hanindyzet ditë kohë për pregatitjet e shumë-ta dhe finalizoheshin e përmbylleshingjatë një jave festive.

E cila finalizohet me shpalljen e ven-dosjen e Kurorës së Artë, ”Perëndeshëssë Bukurisë”.

Vet Zeusi ishte i pranishëm në këtofestime. Ai vet, ja vendoste asaj fitueses,Kurorën e Artë, Perëndesha të Buku-risë të gadishullit Ilirik. .

Më duhet të kujtoj disa nga atoprincesha e Mbretëresha të Bukurisë.Ju kujtoj Ledianën mëmën ë Helenëssë Bukur, Arabën të jëmën e ëmës sëPiros, Olimbisë të Neoptolemit nëna eAleksandërit të madh, Mokrena,Partha, Brikena, Dasara, Teuta, Dhoqi-na, të cilat datojnë të shek të IV p. e. re me shumë emëra princash e mbretërtë atyre kohërave pjesmarës, e “përfitue-sa “ të atyre festimeve për krejt trevat egadishullit Ilirik nga të cilët do përmën-dia, Kurorën e Perëndeshës së Buku-risë, vendosur Ledianës nga Zeusi i cilidhe e Hyjnizoi atë dhë të lindurit e saja.Dimitërin të jatin e Filipit me Neop-tolemin, Piron me vajzën e DasarësBrikenën e Dasaretëve, Helenën meMinelanë, e shumë princër më pas tëfronëzuar mbretër, kujtoj Bardhylin, Kl-itin, Glaku, Genti, Agroni, Langarin,Filipi, Kostandini e madh e shumë eshumë të tjerë, mbretër të kurorëzuar.

Kohë zgjatja e festimeve vazhdon-te, aq ditë sa Zoti krijoi Botën! Pa llog-aritur kohën e njoftimeve e konfirmim-in e pjesmarësve, kohën prej 40 ditëishte pregaditore.

Gjatë së cilës mereshin e përfundo-nin të gjitha masat organizative për atoaktivitete që do zhvilloheshin, aktivite-tet më konkretisht ishin këto :

Organizimi i panaireve për veshje,prodhimeve artizanale, produkte bujqë-sore e blektorale, farëra e fidana, lëndëtë parë, damazë kafshësh me vlerë etj.të gjitha këto, fal edhe lehtësive e sig-urisë që ofronte Via Egnatia, kjo arte-rie e fuqishme rrugore me përfitime tëshumëfishta për pjesmarësit, person-alitete e trupat e shoqërimit. të tyre dhee karvaneve të ngarkuar me mallra edhurara të ndryshme

* Familjet e qytetarëve, ishin baza esistemimit të miqëve te ftuar, pa lënëmë një anë, hanet të cilët afronin stre-him, ushqim, shërbim e siguri për kua-jt, kaloshinat e njerzit që kujdeseshinpër ruajtien e mirmbajtien e tyre

Interes mendoj ka trajtimi e argu-mentimi i kohës prej dyzet ditë të për-caktuara. Përse? Sepse edhe pas shumëshekujsh, edhe sot kanë ndikim e tyre,ato mëndësira.

Dyzet ditë pas martesës, thonë nuk

i duhet dalë “Dhëndërit” përpara. Dyzetditë thonë gruaja është leonë pas lindjes,dyzet ditë thonë, do lëngu i rushit të bëhetverë, dyzet ditë duhet mbajtur zi i ndjeri embase ka dhe dyzeta të tjera. për të vazhd-uar më tej me numurin “shtatë “. aq saditë ka dhe java, kaq ditë sa ju deshën Zotitpër të bërë botën.

* Dita e parë fillonte me ardhjen e tëftuarve, ju urohej miqve mirëseardhja dhebëhej akomodimi nëpër familje sipas radhëse sërës që përfaqësojnë. e rëndojnë.

* Dita e dytë ishte e Marta. Njohja meqytetin, tregun, shëtitje në mjediset e tija,

dymbëdhjetë Princeshave dhe më paszgjidhej e përzgjithej ajo “Perëndesha eBukurisë”

*Ditën e pestë bëheshin “Pëlqimet”dhe kërkohej dorë e princeshave tëhijëshme e shumë të fisëshme e vecmase Perëndeshës!

Nga princat e kaltër ardhur prej largenkas, për këtë njohje e më pas, shpall-jen e lidhjeve në fejesë të këtyre prin-cave të vërtetë e atyre princeshave tëkëndëshme.

* Dita e gjashtë e Shtuna, në këtëditë bëhej shpallja e lidhja në cift, zyr-tarizimi e shpallia e këtyre miqësive tëlidhura e këmbim dhuratash midis tyre,shëtitje argëtime, dreka e darka si uralidhëse midis fiseve e popujve nga kyfestim ballkanik

* Dita e shtatë, e Diela përmbyllëseishtë pa dyshim një eveniment historikBallkanik

Kjo ditë përmbyllëse këthehej në njëfestim mbarë qytetar, ku. festohej e pi-hej verë!

Festa e pijes së Verës! Hapja e kanel-lave të buteve...

“Unë jam festa më e vjetër, ku pihetverë, nga butet e atyre qilareve, që e ru-ajnë atë për shokun e mikun, si ruajnmidhia perlën në funde të deteve eoqeaneve.”

Në këto festime, demonstroheshinmiqësitë e reja, veshjet, këngët, valletnga trevat e popujt e tyre, si dhe guzhi-na, gatimet kulinare sipas traditës së tyreballkanase të cilat shpesh ndërthurensikurëse vetë këta popuj nga lidhjet qëata krijojnë

* Për të Shpallur dhe guzhinat e ga-timet e tyre fituese “Koranin e Ngjalat,Bostan Tavat, Gjylbazet, Pastërmarat”Bërzollat, Lepujt e Kaprojtë e tjera ga-time të shijëshme të pa krahasuar. Atjenë ato festim, janë të ekspozuar, përsëriVashat me “Bandillët “ e tyre të parë,pëlqyer e lidhur në martesë, atje në atoditë festimi përallore e mbretërore. atjetregohej e demonstrohej fisnikëria e bu-jaria e tyre, Ata tashmë bëheshin krye-sisht dhe “ Donatorë” të shpenzimevetë këtij festimi ku motivi e mezazhi ështëi qartë, Miqësi, Mirkuptimi, Bash-këpunim midis gjithë popujvë nëpërm-jet, Kulturës e traditave!

* Hardhia e Vera, kjo pije e jetës, kapër vend origjine rrethinat e këtij pellgujor Festimi: “Hapja e Kanellave tëButeve me Verë” vazhdon për vit, veratë pihet në enë balti, bardhaqe, poçe,tasa. buki e lloje e soje gotash e tasashluksi. Në përciellie miqëve ndër të tjeraju dhuroheshin? Dhuratë disa rënjë Har-dhie rrushi, simbol i miqësisë, harmon-isë, mirqënies e dashurisë. Nga viti nëvit, kjo festë duhet të bëhet më e plotëdhe më populloria e më e preferuara nëshqipëri, trevat e në gjithë ballkanin.

Që atëhere janë dashur të kalojnëXXV shekuj që historia të përsëritet dheqyteti i Pogradecit të jetë mikpritësi iFestivalit Ballkanik të filmit e gatimeveKulinar. të zhvilluar gjatë datave 29. 08– 04. 09. 2011. Në këtë festival merninpjesë nëntë shtete ballkanikë duke ushfaqur për publikun 60 filma dokumen-tarë metrazhi i shkurtër. Bar – Restoran-tet gatuan e servirën gatime kulinare ngashumë vënde pjesmarëse

Ky aktivitet u mirprit nga qytetarëtdhe të ardhurit nga vënde ballkanike.Objektivi i Bashkisë është dëshira qëkëto aktivitet ballkanik të jenë fillesa tëbashkëpunimit e forcimit të miqësisë epërparimit në vazhdimësi me këto vëndee Pogradecin qytetin mikpritës, këtëqytet, tashmë të shpallur vlerë e pasurie gjithë botës.

Perëndesha e Bukurisë ti je!Mitologjia e Antikiteti i gadishullit Ilirik, mbështetje për

zhvillim e turizëm vendor.Nga Koço PIHONI

njohja me shokët e miqtë e të zotit tështëpisë. e vizita midis tyre

* Dita e tretë Hapja e festimeve tëcilat fillonin me konkurimi e vashavenga gjithë trevat e kombësitë e gad-ishullit ilirik, Cila do meritojë,Kurorën e Artë, atë që komisioni do tashpallte Perëndeshën e Bukurisë, përatë, të cilën vargjet të cilës i këndoheshinkanë ardhur deri në ditët tona sot :Perëndeshë e bukurisë ti je, / unë pa tynuk mund të jetoj / dashurinë që kamshtënë më ty / o bobo si do t’ia bëj.

* Ditën e katërt bëhet shpallia e

Kirurgu N. Niça “Qytetar Nderi” i PogradecitMe propozim të shoqatës “Gora” dhe me

nismën e kryetarit të Bashkisë, zotit Artan Sh-këmbi, jeta, aktiviteti i këtij mjekukirurg, me ven-dim të Këshillit Bashkiak, u nderua me titullin elartë “Qytetar Nderi”. Aktiviteti u krye në 25 tëndarjes nga jeta. Në këtë ceremoni-homazh mer-rnin pjesë familjarët (bashkëshortja zonja Lilja-na, vajzat Brikena e Manjola, nipi, që mban em-rin e gjyshit, Nikolla e të tjerë), miq, të afërm,shokë, punonjës të sektorit të shëndetësisë, dheshumë qytetarë. Ishte i pranishëm kryetari i ri iKëshillit Bashkiak zoti Eduard Kapri dhekëshilltarë të tjerë. Zonja Marjana Shkurti çeliaktivitetin, duke i orjentuar pjesëmarrësit të ndiq-nin dokumentarin kushtuar kirurgut të talentu-ar Nikolla Niça, përgatitur nga Zenel Lamçe dhe

Gëzim Hunçi. Sollën kujtimet, përshtypjetdhe vlerësimet e tyre mjeku Vasfi Topçiu,mjeku Sotiraq Pilinçi, studiuesi GjergjiGusho e të tjerë. Zoti Shkëmbi në fjalën etij vlerësoi lart jetën dhe perkushtimin në

profesion e kirurgut dhe të qyteta-rit Nikolla Niça, megjithëse u ndashpejt nga ne. Aktiviteti u shoqëruame muzikë funebër në violinë e pi-ano nga Kamolli e Gegprifti.

TETOR-NENTOR 201110 MokraNJERIU ORKESTËR,AHMET PERE, NË

FILMIN “AMNISTIA”

Filmi i regjisorit Bujar Alimani, “Amnistia”, ishfaqur me sukses dhe i

nderuar me çmime në festivale të film-it në Gjermani, Greqi, Kosovë, etj.,po bën tani xhiron e tij në mjaft ki-nema të vendit, së fundmi edhe nëqytetin e Pogradecit. Filmi të befasonme aktrimin e mrekullueshëm dhelojën e thjeshtë të një aktori të madhqë i vjen kinematografisë shqiptare.

Kompozitor, dirigjent dheorkestër, në këtë film është vetëm njënjeri: instrumentisti popullor me ga-jde Hekuran Pere.

Gjithë “Amnistia” është bërë me“lëndë të gjallë” nga populli dhe shpre-hja nëpërmjet një organi të tillë muz-ikor të lashtë, i jep një tingëllim krejttë veçantë gjuhës filmike. Vetë gajdianë këtë film është si një dëshmitare ekahershme e një konflikti shumëshek-ullor… Asnjë prelud apo rekuiem ifamshëm, nuk do ta shprehte aq fort edhimbshëm në këtë film, zërin e atyrenjerëzve të shtypur nga skamja, fatine të cilëve e lexojmë nëpërmjet vezëveqë tiganisen sipas frymëve në tigan,apo të shndruar në hije nga poshtëri-mi radhëve të gjata për punë e lëmoshë,sa vaji dhe klithma e asaj gajdeje, nëatë zgrip humnere, ku e çon familjene shoqërinë krimi e dhuna. Fama eHekuran Peres ka vite që ka kaluarkufijtë e vendlindjes së tij. Pjesëmar-rës në të gjitha Festivalet KombëtareFolklorike në Gjirokastër e Berat mesazet popullore të qarkut të Korçës.Më pas me Ansamblin Shtetëror tëKëngëve e Valleve në turnetë e tij nëdisa vende të Ballkanit. Çmime evlerësime të panumërta.. Ai bashkë-jeton me gajden dhe vallet popullore emeloditë e saj prej gjysmë shekulli dhenuk mund ta përfytyrojë veten as edhenjë ditë pa këtë instrument. I jep frymëdhe merr jetë prej saj; sepse luan meshpirt. Për këtë banorët e Gorës epërtej saj nuk e ndajnë gajdexhiunplak nga dasmat e gëzimet e tyre.

Qyteti i bukur i Pogradecit për një javërresht ka qenë vend-

takim i artistëve nga disa vendetë Ballkanit. Që nga data 12 sh-tator, buzë liqenit piktoresk janëmbledhur piktorë, fotografë,skulptorë dhe grafistë nga Kos-ova, Shqipëria, Maqedonia, Bull-garia etj, në kuadër të edicionittë dytë të Kolonisë Ndërko-mbëtare të Artit Viziv ‘Pogradeci2011’. Peizazhi i bukur i këtijvendi, sidomos liqeni i Po-gradecit, kanë shërbyer si frymë-zim për artistët e mbledhur, tëcilët gjatë një jave kanë kompo-zuar vepra të ndryshme artistike.Ky aktivitet është organizuar ngashoqata Antik me mbështetjen ePrefekturës dhe deputetit tëzonës Fatbardh Kadilli. SaimirAhmeti, udhëheqës i shoqatësAntik dhe organizator i kolonisë,u shpreh se qyteti i Pogradecit ësh-të një nga qytetet më të lak-mueshme në Shqipëri për artistët,sidomos nga pikëpamja vizive.

“Kjo duket qartë si në të kalu-arën ashtu edhe në të sotmen.Subjekti i shumë veprave të pik-turës, fotografisë por dhe artit nëpërgjithësi ka qenë pikërisht kyqytet që vërtet mund ta quajmënjë ‘muze’ për çdo artist e kri-jues. Veç kësaj, Pogradeci, bazuarnë resurset e tij turistike dhepotencialin unik që zotëron, kaqenë nga të rrallat zona turistikeqë prej sistemit të kaluar dheveçanërisht në të tashmen shi-het dhe zhvillohet si një desti-nacion i rëndësishëm turistik”,tha Ahmeti. Sipas tij, si pjesë ekulturës së trashëguar, në këtëkuadër, edhe arti gjen një arsyemë tepër që të lindë e të zhvillo-het në këtë ambient, duke u venënë shërbim të këtij motivi poredhe duke përfituar prej tij.

Një tjetër arsye, sipas tij, eorganizimit të kësaj ngjarjeje ësh-të ambienti artdashës i këtij qy-teti, i cili u siguron artistëve një

21 piktorë frymëzohen në PogradecArtistë nga vende të ndryshme të Ballkanit, prej të cilëve pesë artistë kosovarë, qëndruan për njëjavë në Pogradec, në kuadër të edicionit të dytë të Kolonisë Ndërkombëtare të Artistëve Pamorë.

komoditet dhe mikpritje nga çdopikëpamje.

“Pogradeci është një qytet ihapur ndaj kulturave dhe vleraveartistike, u krijon mundësi atyretë vijnë, të shpërfaqen dhe të bal-lafaqohen me të, por që në fundlënë gjurmë dhe pasurojnë vetëjetën dhe kulturën e tij”, shtoi Ah-meti.

Në mënyrë më koncize, qëlli-met e këtij aktiviteti, sipas Ah-metit janë: ballafaqimi profesion-al në planin mbarëkombëtar dhendërkombëtar në fushat e artitviziv, sidomos për artistët e rinj;organizimi, shtimi dhe koordin-imi i aktiviteteve kulturore dheartistike cilësore të organizuarapërgjatë sezonit turistik; krijimii imazhit të Pogradecit si ‘desti-nacion turistik’ për artin dhekulturën, ku gjatë vizitës në këtërajon, mund të gjesh të ndërthu-rura artin, kulturën, traditën nëgatim dhe shërbimet turistike.

Prej artistëve kosovarë në këtëeveniment kanë marrë pjesë pik-torët Visar Mulliqi, Dafina Hajra,Leonid Palushaj, Mina Krasniqidhe Dije Bllaca. Lidhur me këtë,Ahmeti u shpreh se prezantimi iartistëve kosovarë në këtë kolo-ni është evident, jo vetëm në num-rin e artistëve pjesëmarrës por dhenë sasinë e pikturave të realizuara

dhe cilësinë artistike të tyre.“Të pestë artistët gjatë një jave

të qëndrimit në Pogradec kanërealizuar mbi 20 piktura të cilatu vlerësuan nga publiku dhe spe-cialistët e fushës si mjaft tëveçanta dhe profesionale. Ështëshumë e rëndësishme që shkollakosovare e artit viziv të ballafaqo-het me shkollat e tjera të rajonit”,tha Ahmeti. Piktorja nga Prish-tina Dafina Hajra u shpreh e en-tuziazmuar lidhur me vizitën dheqëndrimin e saj njëjavor në Po-gradec. Asaj i ka pëlqyer jashtëmase bukuria e këtij vendi, poredhe mikpritja pogradecare.

“Duke pasur parasysh që ish-te hera e parë e imja si artiste eartit pamor që marr pjesë në njëkoloni të organizuar në Pogradec,mund të them që më të vërtetjam ndarë e kënaqur me mik-pritjen, kolegët, bukurinë e qy-tetit, ku më të vërtetë kishte nëvete një fllad liqeni frymëzues përne artistët”, tha Hajra.

Ajo shtoi se ka përfituar mjaftnga ky qëndrim, duke filluar ngatakimet me artistë të shumtë ngatrevat e ndryshme shqiptare dheballkanike, pastaj njohja meteknikat e ndryshme të punimeveetj. Hajra tha se i është dhënërasti që të mësojë shumë gjeragjatë qëndrimit të saj njëjavor në

Pogradec.Për grafistin nga Maqedonia,

Burhan Ahmeti, kjo nuk ishtehera e parë që po merr pjesë nëkëtë koloni artistike. Ai tha seedhe këtë vit organizimi ishte nënivel. Sidomos lëvizjet nëpërvende të ndryshme piktoreske qëi kanë bërë gjatë atyre ditëve, si-pas tij, rezultuan pozitivisht nërealizimin e veprave të artit që urealizuan atje.

“Të jesh pjesëmarrës në ak-tivitete të tilla me krijues ngarajoni do të thotë shumë përçdokënd, qofshin ata me mëshumë eksperiencë apo artistë qëvinin për herë të parë. Ke mundë-si dhe rast që të shohësh sipunojnë e çka punojnë piktorëtpjesëmarrës që vinin nga akademitë ndryshme të artit nga rajoni emë larg”, tha ai. Ahmeti shtoi senë këtë koloni ka pasur rastin qëtë njihen për herë të parë me disapiktorë dhe miq shumë të mirë,të cilët, sipas tij, talentin dheaftësitë e tyre krijuese i dësh-muan gjatë atyre ditëve si dhe nëmbrëmjen e fundit me ek-spozitën që u çel në Pogradec.Ai tregoi se ekspozita u mirëpritnga vizitorët e dashamirët e artitpogradecar, ku gati ç’do artistpranoi fjalë miradije për punët eprezantuara në ekspozitë.

○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○

Nga Zabit CUKU

Operatori i shquar DhmitërLala festoi këtë muaj 80-vjetor-in e tij të lindjes, mes miqve,kolegëve, familjarëve të tij. Mekëtë rast u promovua edhe nëjalbum për të, i realizuar ngaAQSHF, nën kujdesin e FloriSlatinës. Dhimitri u lind në 2tetor 1931 në Pogradec, aty edheu arsimua. Në moshën 13 vjeçareai u rreshtua në radhët e BrigadësIV Sulmuese, atëhere kur i madhe i vogël u ngritën në këmbë nëluftë për çlirimin e vendit.

Pas çlirimit, të vendit për-fundoi arësimin ushtarak nëvitin 1952, dhe pas dy viteshpunë si officer, largohet nga kyprofesion. Në vitin 1954 filloipunë si asistent kameramandhe më pas kameraman. Profe-

OPERATORI POGRADECAR DHIMITËR LALA FESTOI 80-VJETORIN E LINDJES

sionin më tepër e përvetësuarautodidakt, ndihmë të madhe ikanë dhënë Hamdi Ferhati eMandi Koçi. Ai ka ndihmuardhe përkrahur të gjithë ata qëkanë ardhur në Kinostudio pasvitit 1957, si Rakip Zeneli,Vladimir Marko, JovanKondakçiu, Diana Diamanti,Muharrem Kondo edhe shumëtë tjerë më të rinj. Në vitin 1957është dekoruar me “Urdhërin ePunës të Klasit të Tretë’’ përfilmin ‘‘Pusi 542,, me regji tëIlo Pandos si dhe me urdhërin“Naim Frashëri” të klasit të dytëpër filim dokumentar ’’Dyluftim me flakët’’ si kameramandhe realizues në vitin 1969. Nëvitin 1971 caktohet të punojënë televizionin shqiptar, kohëkur nisën edhe transmetimetditore të këtij televizioni deri në

vitin 1976, kur ndodhi arresti-mi dhe denimi për agjitacione propogandë. Pas gjashtë vjetburg në Spaç në vitin 1982,caktohet të punojë me punë tërënda deri sa doli në pensionsi operator i vjetër edhe sipunëtor miniere.

Dhimitër Lala ka xhiruarditë e natë, ka qënë operatorasistent i Hamdi Ferhatit, sindihmës punëtor me një op-erator italian në radio Tirana.Hamdi Ferhati, pasi iku italianinë vitin 1943 filloi të xhirontevetë dhe ka xhiruar ardhjen eqeverisë nga Berati, nëntor1944. Lala në fillim ka xhiruarme një apart që Hamdi Ferhati ekish përdorur qysh në vitet e paratë pasluftës, dhe në vitin 1957,punoi me apartet e Harry Flex,moderrnë, e të mirë.

Në vitin 1957, kur shpërtheupusi i naftës në Ballsh, ka xhiruar21 ditë dhe kur e shikon tani imbushen sytë me lot. Ai ka xhiru-ar, një ngjarje të vërtetë e të vësh-tirë në grykën e pusit 542 nëMarinëz dhe në ato momente kurshpertheu dhe mori flaka e mad-he. Dhmitër Lala ishte mjaft i ap-sionuar pas profesionit dhe nuklënë cep të Shqipërisë pa filmuar.

Ka filmuar shumë përsonalitetetë botës, që kanë vizituar Sh-qipërinë në vitet 1950-1970 ngaHrushovi tek Çun-En-Lai, deritek personalitetet të larta tëpolitikës shqiptare, e tjera. Kafiksuar me kamera mjaft epi-sode të bukura por edhe të vësh-tira që gjenden në AQSHF dheqë ndonjëherë shafqen nëpërekranet e televizioneve private.

Lala së bashku me Endri Kekon, duke xhiruar në Mokër, 1966

KULTURE

TETOR-NENTOR 2011 11Mokra

Xhevahir SHTUPA

Ju përshëndes të gjithëve !Përshëndetje, Profesor Eti !Ty t’u rrit Ndera, hej BacëSe mirë boll na ke banëE nder shumë na ke dhanë !Ardhsh Ti gjithmonë i bardhë!Fal’me shëndet ke nga vëllezërit

mokrarë e pogradecarë, nga miqtë eLasgushit e të Mitrushit që e deshënKosovën të lirë e të pavarur e që sotdo të ishin me flatra.

Faleminderit që na mblodhe !Kjo është ekspozita Juaj e 91-

ta, por e para pasi Ju jini nderu-ar nga Federata Internacionalepër Paqe, në kuadër të OKB-seme titullin :

“ AMBASADOR i PAQES”Vëllai ynë i dashur ! Urime

për titullin; ta gëzoni !Ne krenohemi me Ju. Kom-

bi shqiptar i ka dhënë Botës njëmisionar paqeje.

Faleminderit që në konkursendërkombëtare, që janë gara tëvërteta artistike, duke fituarvende nderi Ju lartoni veten poredhe gjeninë krijuese të kombittonë!

Më vjen mirë që këtë ek-spozitë pikture e skulpture mevepra nga më përfaqsueset Ju ehapni këtu në Durrës, në këtëqytet portë të Ilirisë së lashtë,në këtë qytet me komunitet ko-sovar, me qytetarë në pararojë tëintegrimit kombëtar e evropian.

Të dashur miq !Piktori J. Haliti si bashkëko-

mbës, si njeri, si artist e si in-telektual, me punën këmbën-gulëse e përkushtimin atdhetare qytetar është për t’u admiruare një model për gjeneratat e reja.

Ja Eti ( i portretizuar sipasM. Kutelit );

“ shqiptar, kosovar,Zot e krenar,Zot e bujar”.Eti ynë, fisnik e madhështor,

shtatlartë, syshkruar eflokëbardhë që ia hijeshojnë por-tretin, është sot mes nesh. Naka sjellë nga punët e tij më tëmira duke na ftuar të vështrojmëme vëmendje, të meditojmë përpërmbatjen e tyre e të reflek-tojmë thellë. Mjeshtri Eti kabërë të flasë edhe guri sepse, siçthotë poeti, Ai “E di një fjalë prejguri”. Lum kush kupton gjuhën

Nga Ilir Shyta

Përfundoi në Shkup tëMaqedonisë takimipoetik ndërkombëtar

tradicional " Netët poetike nënrrap" me pjesëmarrjen e poetëvenga Shqipëria, Maqedonia, Kos-ova, Greqia, Bosnja, etj.

Në përfundim juria nderoipoetin e njohur Dhimitër Po-janaku për poezinë " Këshillëmikut", që u cilësua poezia më emirë e festivalit poetik.

U nderuan me çmimet"Miqtë e Rrapit", Shkurti e Koçidhe për vepër të botuar jetësore,Xhafolli e Taçi.

Takimi u drejtua nga Kryetarii Lidhjes së Shkrimtarëve Sh-qiptarë në Maqedoni, KaloshÇeliku që ishte njëherazi edhe

VEPRA TË NDRIT, RESHIT ÇOLLAKU!

Eti ynë, fisnik emadhështor!

Përshëndetja në ekspozitën e artistitJetullah Haliti – ETI

e artit!Pikturat e Etit bartin e

përçojnë ngrohtësi shpirti, re-flektojnë dritë mendimi e japinmesazhe mirësie e paqeje.

Sfida e shekullit XXI është;të kapërcejmë ndarjet. Kriti-ka artistike vlerëson krijim-tarinë etiane si zëdhënëse e kësajsfide, e këtij mesazhi universal.

Me vështrim nga e ardhmja,në hapërsirat e lirisë e tëdemokracisë, drejt së kaltrës qëna josh. Veçse rruga drejt sajduhet të jetë e bardhë.

Ardhmërija na kërkon tëpastër si zambak ( “ Zambaku iPrizrenit”) e fisnikë si Nositi

Pojanaku, poeti më i mirë nëfestivalin poetik të Shkupit

Lulet dhe plakat

Largohuni plakaTë liga re,S`duam të shkojmëMe plak nën dhe` ,

Gremisuni plaka,Honeve.

Afrohi plakaTë mirka vasha,Për djem nën rrasaStolisur vemëMe gaz do flemëMakabrit shtrat.

Afrohi plaka,Të mirka vasha.Dhimitër POJANAKU

(vijon nga faqja 8)Leo nuk foli, vazhdoi të pinte

dhe të vështronte punëtorët. Ngacepi i buzës së rrudhur buronteshpërfillje e hapur: Sharrëxhiumustaqelli nuk ia mbushi syrin.

Në krikllën e njëmbëdhjetëTarja u ngrit. Pas tij karrikja rame zhurmë të thatë. I madh e irëndë si ndonjë statujë guri,ktheu kokën nga tavolina teke.

Për një çasat vështrimet utakuan.

Leo u mblodh instiktivisht.Ulur në karrike, Tarja iu duk njël-loj si të tjerët. Muskujt e krahëvelëvizën përmbi këmishë si kaf-shëza të fshehta dinake, po nësytë e gjelbër u shfaqën shenjate frikës. E pa veten të pashpresësi në rastet kur gjahtari bie nësituatë më të vështirë se vetëgjahu.

Banjat ndërtuar me dërrasaahu të pazdruguara ishin rrethnjëqind metra larg. Sapo kapër-

kryetar jurie. Takimi i natës sëparë poetike u mbajt nën rrapinshumëvjeçar në çarshi. Nata galau organizua në lokalin " Kala-bria", të Shkupit, ku poetet re-cituan vargje deri ne agim, dukekrijuar momente te paharruara.

* Nuk u tunde, jo lulja e trimitHistorisë i ndrit kurorëMbete për jetë heroAtje në Pojskë kundër fashizmit * Atje në Pojskë mbete heroMokër moj të ndriçon prakuLumë ç’ka trualli arbërorëVepra të ndrit Reshit Çollaku Shënim:Ballada ’’Vepra të ndrit Reshit Çollaku, i kush-

tohet Heroit të Popullit Reshit Çollaku,, që ishoficer shqiptar, që refuzoi betimin e Musolinit më16 prill 1939. Ai luftoi kundër fashistëve, dhe raheroikisht në betejën e Pojskës më 16 korrik 1943.

Jam nga Dibra, tani punoi mësues letërsie nëTiranë . Frymëzimin e kam gjetur nga leximi nëgazetën”Mokra”, Nr 7 qershor 2011 të shkrimit“Oficeri shqiptar Reshit Çollaku refuzoi betimin eMusolinit,, më 16 prill 1939, me autor Zenun Fero.

Nga Mevlud BUCI

* Ç’na thotë vallë ky Senishti,Ç’na thotë Mokra-vetëtimëLindën e rritën një trimReshit Çollaku ball stuhinë. * Ballë për ballë me MusolininKundërshtove në emër të lirisëAtdhetar me zjarr, kundër betimitNder e dritë i dhe Shqipërisë * O Reshit, o zemër stralli,Në Romë qëndrove në sheshmejdanNdal i the pushtuesit të vatanitO mokrar, o trim azgan. * Lindur e rritur për ShqipëriE çoi në këmbë 7 prilliJo kurrë, i the pushtimitNë ato ditë zeza prilli

Mjegulla bie lartësiveNga Istref HAXHILLARI

ceu pragun, Tarja ndjeukundërmimin e athët të drurëvetë porsaprerë. Lagështia e natësiu përplas në fytyrën e ndezurflakë. Era e lehtë përpëlitej nëpërahishta, diku uturonte njëgjëmim i mbytur, i zemëruar.

Reflekset iu gjallëruan nëmënyrë të pabesueshme, në kokëi zjenin mendime të mbrapshta.Nata përtypte pa mëshirë shqetë-simin e tij.

“Oj, po kjo!” thoshte me vete,“nuk më kanë zënë sytë spitul-laq të tillë”.

Kishte dëshirë të papërbal-lueshme t’ia shihte të ndoturkëmishën, jelekun elegant. Dam-ari në anën e djathtë i lëvrinte sii gjallë. Sa vinte nxehej. Në tëvërtetë qe një inat misterioz.Ngjante sikur faji i të huajit qën-dronte në faktin se nuk kishtenjë faj të dukshëm dhe të përsh-tatshëm.

E dinte, po të vinte në tav-

olinën teke nuk do të përmbahej.Mendjen e kishte të mjegul-

luar, vështrimin e ngulët, të frik-shëm. Donte të përballej, të sh-typte kureshtjen dhe zemërimine kotë që ndjente përbrenda.Përpiqej të sajojnte një frazë ar-gumentimi në kokë, derisa ku-turisi:

“Domosdo meriton njëmësim të mirë.”

“Nuk do t’i le kohë të mbro-het e të godasë. Kam qef t’i plasigjaku nga hundët, t’i ndragetkëmisha e bardhë, jeleku.” Jeta etij mbushej shpesh me grindjetë kota.

Tundi kokën për t’u siguruarse po bënte atë që duhej dhe hyrinë mensë i vendosur.

Tavolina teke qe bosh… -Cili ishte ky biçim? - dëgjoi

të pyeste një burrë i moshuar. Mesa dukej deri atëhere nuk ia patënzënë sytë të panjohurin.

Askush nuk u përgjigj. Nëfakt të gjithë përtypnin të njëjtënpyetje.

Jashtë mjegulla mbulontekantjerin me cipë të hollë tëpalëvizshme.

Tetor 2011, Bishnicë. Pogradec

lasgushian. (Kënga e poezia)Edhe rrënjët ... të mos i shkulimse nuk do të bëjmë mbarë.

Të mos harrojmë truallin kuna ka rënur koka ( siç thotë ça-jupi ), të vlerësojmë gjakun ederdhur për Atdheun e Lirinë etij e me shpirtin tonë të bardhëe punë të bardha ... drejt kaltër-sisë. Për ne e për fëmijët tanë.

Të kapërcejmë ndarjet ( mësë pari në mendësitë tona ) e tëkuptojmë frymën e Epokës,frymën e integrimit evropian.Këto mesazhe përcjell Mjeshtriynë i madh.

Arti i bukur, me ndjenjë e ipasur në ide siç është arti etianna pastron nga e keqja e na pa-suron me të mirën, na paqtonshpirtin tonë.

Këtë përmban e këtë misionhuman aspiron krijmtaria artis-tike etiane. Piktori i madh Jet-ullah Haliti – ETI është bir iRealizmit dhe Modernizmit,por edhe më tutje e më në thellë-si ai është përvijuesi e theme-luesi ( “babai” ) i Profon-dizmit – stilit të ri që përfaqsonPost – Modernen në Artet Fig-urative Botrore.

“Pëllumbat e Paqes”;medorën e Etit, i kemi shpënë, kaherët, atje në sallën e Parla-mentit Evropian.

Na presin...Faleminderit, Profesor i

nderuar e suksese në misionine artit tuaj fisnik !

Faleminderit të gjithëve ! Durrës, më 20.09.2011

Jetullah Haliti – ETI

KULTURE

TETOR-NENTOR 201112 Mokra

Një ekskursion në Niçë dhe Llëngë(Sipas C. N. Buzileanu Lib. “Aremeni di Albania”, 1905)

Nga Llazi TONA

(Vijon numri i përparshëm nëgazetën “Mokra”)

Kamia – një kështjellë efortifikuar që sfidon retë

Për të shkuar në komunën arëmene të Niçes,na duheshin pesë orë

e gjysmë. Kurse për të arritur nëmajë (e thënë Kamie) duheshinkatër orë. Ndërsa për të shkuarnga Kamia në Niçë duhej një orëe gjysmë.

Do më ngelë në kujtesën timepër shumë kohë ky udhëtimnëpër malet e bukura dhe tejettë mrekullueshme, pyjet estërmëdha të Mokrës, të thepi-sura, të egra, pyje të pafundmë,qetësuese e nxitëse për mush-kërisë. Nga Kamia mund tëhidhje një vështrim të këna-qshëm mbi liqenin e Ohrit teksashihje madhështinë dhe ndritsh-mërinë e tij.

I papërmbajtshëm në këtëudhëtim, ku do të shihje ujin errjedhshëm, të ftohtë si akulli,ajrin e pastër dhe të freskët dhe,mbi të gjitha, një ngacmim qëmë drejtohej me balsamet e tijduke më forcuar muskujt; kon-tribuonte gjithçka që të bëheshamë i saktësuar në këtë ecje.

Në rrëzë të Kamies unë sa fill-ova të ridëgjoja , të rintingëllojnëvalët e ekos të këngëve rëmije.Llambi i Niçës u ul aty pranë dukeparë nga larg për të vëzhguargjithçka për këtë kështjellë naty-rore. Ishin çastet më të bukuratë atij qëndrimi pranë saj, me njëmjedis që kishte marrë pamjene një amfiteatri natyror.

Kamien, të cilën e riprodho-va me anën e një aparati fo-tografik, që pasqyron trupin eKamies ku në pjesën e sipërmeduket qartë një majë e rrallë dheshumë e shkëlqyer që dallohetedhe nga distanca të largëta. Ajomajë, që dallohet edhe në qiell,shëmbëllen si një shkëmb mjafti fuqishëm, apo ndërtuar ngadora e njeriut. Kamia ngjan menjë kështjellë të fortifikuar qësfidon retë. Nga “baza” e këtij sh-këmbi mund të dallosh në pjesëne sipërme të tij, pra në majë tëtij, një të thelluar apo gropë avrimë mbi të cilën në kohët ehershme mund të jenë shtrirështylla apo tranversa.

Duke përqendruar vësht-rimin mbi trupin e Kamies, atypër aty do të të lindë mendimipër një palë shkallë, të gdhen-dura në trupin e saj. Kjo të jeppraktikisht të besosh se në ko-hët e lashta do të ketë ekzistuaraty, në pjesën e sipërme të ka-mies, ndonjë konstruksion. Tra-dita e do që perandori romak,Konstandini i Madh, ndoshta dotë ketë qenë në territorin e Ka-mies për të parë gjendjen e tëkrishterëve, të vendosur anësvijës Apia, pra Egnatia, që kalon-te pranë Shkumbinit, që buron-te nga vala a Mare të Llëngës, nëMokër. Një orë është nga Kamianë Senie që ndan komunën eNiçes nga ajo e Llungës (Llën-ga), ku edhe sot qarkullojnë to-

ponime, si “Naitatu”. Pra,gojëdhënat nga banorët e këtyre ko-munave, vende ku vendoseshin tru-pa të armatosura që kishin për tëmbrojtur të krishterët nga pagan-ët. Ekzistojnë legjenda se nëpër atovende ku janë zhvilluar luftime, janëvrarë luftëtarë e varrosur.

Drejt NiçesDuke kaluar kështjellën e for-

tifikuar nga vetë natyra, pra Ka-mia nisemi për në komunën eNiçes ku banonin armenjët e stër-lashtë. Hymë në një pyllshumëshekullor, i dendur me njënatyrë të qetë ku ndërmjet ahevenuk depërtonte asnjë rreze dielli kugjatë lëvizjeve duke u kthyer këtej-andej edhe mund të humbisje, qën-dronim, vështronim dhe fillonim tëecnim në zbritje të Kamies.

Ishim në mes të Korrikut, ditakish mbaruar e po errej. Men-jëherë hëna këshillore e ndjehësendriçonte dalëngadalë e qetë-qetëkurrizet e malet që rrezatoninNiçen e cila fshihej akoma prejshikimeve tona të padurueshme.Më së fundi mbas një udhëtimitë gjatë prej gjashtë orësh prejPogradecit mbërrijmë në komu-nën e Niçes. Shoqëruesi arëmeni këtij udhëtimi më çoi në shtëpinëe mikut të tij i cili na bëri një pritje

të mirë duke na afruar gjithçka qëkish. Në dispozicionin tonë vuri njëdhomë gjumi katër muresh me njëdysheme e veshur me dërrasa.

Të nesërmen në mëngjes nënjë orë të caktuar përpara se tëniseshim për në komunën eLlëngës vizitova me nxitim ko-munën e Niçes, kishën dhe sh-kollën rëmëne. Niça e përsëritimështë e vendosur në një pllajë dherrëzë tij kalonte një lum i vogël.

Niça numëron 50 shtëpi ba-nimi, të gjitha të ndërtuar megurë të skalitura e të rehatshme.Gjuha e tyre ishte armenishtja.Si popull arumenët njihenpërgjithësisht me emrin vllehdhe armenishtja njihet si vllah-ishte. Pashë tek ata që kishintendenca në kauzat heleniste.Dhe kjo ka arsyet e veta. Çfarënë fund të fundit ka bërë propa-ganda jonë në komunën e Niçës?Cilat janë aktivitetet e bëra ngaana jonë për këta arëmenjë apovllehë dhe frutet e këtij aktivite-ti? Pra kush janë veprimtaritë ebëra në dobi të niçarëve qofshinkëto personale apo kolektive. Këtaarëmenjë nuk dinë asgjë për pro-pogandën rumune për Niçën. Atajo vetëm për tani por prej kohëshnuk dinë dhe nuk kanë parë tëjetë bërë ndonjë gjë e bërë për ta

apo të ketë shkelur këmba e ru-munit në territorin e kësaj ko-mune arëmene apo vllahe.

Këtu në Niçe qëndron njëprift arumun dhe një asistentdhe ata paguhen nga Rumania.Prifti u paraqit tek ne duke natreguar se ishte besnik për Ru-maninë dhe kish dëgjuar për ar-ritjen tonë në Niçe. Ai mbasi dintese vetë kishte mizë në kësulën evet, iku nga Niça për ditë të tëradhe qëndroi në Grabovë për tëmos u parë në vështrimin tim përNiçen.Instruktori nga qyteti mu-ngonte njësoj si tjetri që për-mendëm më sipër duke kaluar nëShipskë, me gjithë se ishte kohapërgatitore për hapjen e shkollësarëmene në këtë komunë.

Ai preferoi t’i verë dryninklasës së shkollës për mos thënëduke braktisur shkollën për tëcilën ne do ta vizitonim. E njohakëtë zotëri më vonë në Shipskë,në pamje mu duk njeri rumun imirë, por i dobët, i pamjaf-tueshëm pra i pafuqishëm. Ai mëtha ka lajmëruar shumë herënëpërmjet priftit të komunës i ciliishte përgatitur nga Rumania,për kushtet e pabanueshme, sh-katërruese në shkollë dhe përmungesën në të. Fakti qëndronse duke mos bërë asgjë për ko-

munën nga ana e institucionit,jo pak familje do të shkonin tekprifti për t’i thënë atij se do tëktheheshin në helenë.

Nga ç’ka shihet, si shkolladhe kisha e Niçes, ishin nëmëshirë të fatit, veçanërishtkisha duke qenë si një çështjetipike të një prifti rumun qëpaguhej nga Rumania dhe pagu-hej me paratë e shtetit rumun.

Ç’të shikoje kishën e Niçes,shenjtorët të pikturuar nëpërmuret e brendshme të saj.shumë nga ato ishin të dëmtuar,kokat e shenjtotëve të çarë, sytëtë gërryer nga turqit që kishinhyrë në Niçe dhe kishin bërëdëme të mëdha. Ata kishin dje-gur krejtësisht Niçen.

Është për të theksuar se pik-turat e kishës së Shën Mërisë tëNiçes ishin bizantine dhe ipërkisnin vitit 1746, por ndërte-sa ishte shumë e vjetër pra njëkonstruksion antik. Pra qysh ngaviti i djegies e deri në këtë kohëajo ka mbetur në gjendje shkatër-rimi dhe kjo për faj të pushtuesveotoman pa asnjë shpresë.

Niça u ribanua dhe u bë ebanueshme për të dytën herë ngafamilja Spiro, e cila mbas djegiessë Niçes u vendos në Moçan emerrej me blegtori të madhe, pranjë orë larg Niçes dhe nga famil-jet Premti, familje Mengri, famil-je Bulli. Por familja më e vjetërpra antike pa asnjë dyshim ështëfamilja Spiro. Më pas Niçen edogjën myslimanët e Verçës ataqë e shkatërruan krejt atë. Ështëpër të theksuar se Niça në kohëte hershme numurronte një pop-ullsi prej gjashtë mijë deri nështatë mijë shtëpi, Llungu (llën-gu) shtatë mijë deri në tetë mijështëpi. Po kështu dhe Grabova.

Në shpat të pllajës për gjatëlumit të vogël të komunës Niçëspra në pjesën lindore ndodhet njëshpellë, në brendësi të saj ështëngritur që në kohët më të hershmenjë kishë e quajtur Shenepremte.

(Vijon në numrin e ardhshëm) Tabela e numërimit të

familjeve vllahe të zonës së Korçësmë 1905 sipas C.N.BurilenaijEmri i fshatrave dhe qyteteve

Numri i familjeveKorça 500Plasa 150Dishnica 30Mborja 30Drenova 7Dardha 7Boboshtica 15Floqi 5Polena 5Gjana 5Pogradeci 30Remenji 15Niça 50Llengu 100Voskopoja 140Shipska 80Vithkuq 30Liboniku 20Grabova 70ErsekaKojeli 40Buzen 30Valea dhe Ser Neda 50Variboba 30Badra 20Pelikati 80Nikolica 50

Shënim: Rregjistrimet nëadministratën turke me bazë familje.

Çdo familje llogaritej me 5 banorë

REPORTAZH