6

BIJNA OP EIGEN BENEN

webve

rsie

Onze wereld is een wereld van verschil.Geen twee mensen zijn gelijk.Samenleven in diversiteit is de uitdagende maar verrijkende opdracht. Zo groeit, voorbij de kleuren, verbondenheid en solidariteit.

Deze les werd gemaakt door Studio Globo.

Studio Globo is een ngo voor ontwikkelingssamenwerking, gespecialiseerd in mondiaal en intercultureel leren voor het onderwijs.Studio Globo richt zich op het basis-, secundair- en hoger onderwijs met een aanbod van ervaringsgerichte werkvormen, leermiddelen en vormingen.Je vindt een afdeling van Studio Globo in Antwerpen, Brussel, Genk, Gent en Roeselare.Voor meer informatie en contactgegevens kan je terecht op www.studioglobo.be

webve

rsie

6e leerjaar

BOX 9 | BIJNA OP EIGEN BENEN

box 9Bijna op eigen benen 3

Doelen 1 De kinderen weten wat een ritueel en een overgangsitueel is en kunnen deze begrippen met eigen woorden formuleren.

2 De kinderen kunnen het overgangsritueel van de zes kinderen kort toelichten.3 De kinderen zien in dat de overgang van de lagere school naar het middelbaar

onderwijs een grote overgang is in een kinderleven.4 De kinderen kunnen in groep samenwerken om een eigen overgangsritueel te

verzinnen en concreet uit te werken.5 De kinderen zijn bereid aan elkaar de gevonden overgangsrituelen te tonen.6 De kinderen kunnen hun waardering uiten voor de resultaten van de andere groepen.

Eindtermen en leerplandoelen

ET GO! OVSG VVKBaO

OD 4.54.8

3.1.3.303.1.3.313.1.3.323.1.3.333.1.3.343.1.3.42

WO-MAA-SCV-2.2.06WO-MAA-SCV-2.2.07WO-MAA-SCV-2.2.08WO-MAA-SCV-2.2.09

2.22.35.15.3

SV 1.21.53

3.1.1.133.1.2.13.1.2.23.1.2.5

WO-MNS-SV-2.3WO-MNS-SV-2.5WO-MNS-SV-2.6

WO-MNS-SV-2.12

0.54.74.9

4.10

Leermiddelen - Kopieerblad 1 en 2- Powerpointpresentatie- Woordenboek- Geluidsfragmenten vanop de leraarskamer

Thema in vogelvlucht

1 Instap

1.1 Opzoeken maar!

1.2 Wat is een ritueel? Een rite? Een ceremonie?

1.3 Welke rituelen ken je?

1.4 Alledaags of niet?

2 Kern

2.1 Luisteropdracht GeluidsfragmentenPowerpointpresentatieKopieerblad 1 en 2

2.2 Ons eigen ritueel

3 Afsluiter

3.1 Toonmoment: ons eigen ritueel

Voortaak Haal de geluidsfragmenten en de powerpointpresentatie af van de leraarskamer.

6e leerjaar

webve

rsie

box 94

BOX 9 | BIJNA OP EIGEN BENEN

6e leerjaar

Korte inhoudRituelen komen in elke cultuur voor. De belangrijkste rituelen luiden een overgang in zoals bij een geboorte, de overgang naar volwassenheid, het huwelijk, godsdienstige en sociale verbindingen en de dood.

In deze les staat het overgangsritueel van kind naar volwassene centraal. Dit ritueel komt overal ter wereld voor. Dit ritueel is meestal tegelijkertijd een leerschool en een feest. De meest bekende overgangsrituelen zijn deze verbonden aan een godsdienst bv: de plechtige communie in het katholicisme, de bar mitswa in het Jodendom … In sommige culturen is dit ritueel hard en niet altijd kindvriendelijk. Dit wordt gedaan om de kinderen de harde waarheid van het volwassen leven te tonen. Vanaf nu begint het echte leven en moeten ze hun verantwoordelijkheid opnemen. De kinderen hebben vanaf dan de rechten en plichten van een volwassene.

Gedurende deze les maken de kinderen kennis met enkele overgangsrituelen. Achteraf bedenken ze een eigen overgangsritueel. Dit doen ze om de overgang van het zesde leerjaar naar de middelbare school in te luiden. Deze overgang zorgt immers dat er voor hen een heel nieuwe ‘meer volwassen’ wereld opent.

Achtergrondinformatie

Ritueel

Een ritueel is een serie handelingen die gezien wordt als een gebruik en bepaald zijn door achtergrond en cultuur. Rituelen zijn uitingen van mens of dier, die in bepaalde omstandigheden herhaald worden.

Deze uitingen kunnen bestaan uit enkele elementen maar ook uit een heel scala aan verschillende elementen. De elementen waaruit rituelen kunnen bestaan zijn onder andere houding, mimiek, gebaar, dans, zang, woord, klanken, schreeuwen, eten, vasten, drinken, slachten of zich verwonden.

In elk geval wordt een ritueel gekenmerkt door een herkenbaar patroon.

Overgangsritueel

Rituelen komen in elke cultuur voor. De belangrijkste rituelen luiden een overgang in zoals bij een geboorte, de overgang naar volwassenheid, het huwelijk, godsdienstige en sociale verbindingen en de dood.

In deze les staat het overgangsritueel van kind naar volwassene centraal. Dit ritueel komt overal ter wereld voor. Dit ritueel is meestal tegelijkertijd een leerschool en een feest. In heel veel landen is dit ritueel hard en maakt het de kinderen aan het schrikken. Dit wordt gedaan om de kinderen de harde waarheid van het volwassen leven te tonen. Vanaf nu begint het echte leven en moeten ze hun verantwoordelijkheid opnemen.De kinderen hebben vanaf dan de rechten en plichten van een volwassene.

In veel culturen wordt dit overgangsritueel voor de meisjes aangekondigd door het begin van de menstruatie. Vanaf dan zijn ze vruchtbaar en behoren ze niet meer tot de groep van meisjes, maar vrouwen. De jongens moeten zich vaak fysiek en mentaal bewijzen dat ze tot de groep van de volwassenen mogen behoren.

In het christendom is het het vormsel of de plechtige communie dat deze overgang aangeeft. In het jodendom wordt de Bar Mitswa (voor de jongens) en Bat Mitswa (voor de meisjes) gevierd.

Rituelen hangen sterk samen met riten en ceremonies. Zo komen er tijdens een ceremonie veel rituele handelingen voor.

INFO VOOR DE LEERKRACHT

Bijna op eigen benen

webve

rsie

BOX 9 | BIJNA OP EIGEN BENEN

box 9Bijna op eigen benen 5

6e leerjaar

Tips voor overgangsrituelen

Vinden de leerlingen het moeilijk om zelf een overgangsritueel te verzinnen, dan kun je hen altijd enkele tips geven. Laat een woord vallen, zodat de leerlingen hierrond verder kunnen nadenken. Hieronder vind je alvast enkele voorbeelden.

Ballon: het loslaten van een ballon. Dit ritueel, kan het wegvliegen van het bekende, de lagere school, naar het middelbaar, het nieuwe en onbekende uitbeelden. Aan de ballon kan een boodschap worden gehangen waarin uitleg wordt gegeven aan de gelukkige vinder van de ballon.

Kaartje: de leerlingen kunnen elkaar een kaartje geven waarin ze elkaar succes wensen in de nieuwe periode van hun leven.

Afzwaaitaart: er kan een lekkere afzwaaitaart gemaakt worden, waar ieder van de klas een stuk van krijgt.

Piñata: de leerlingen kunnen samen een piñata maken. Er zit niet alleen voor elk een snoepje in, maar ook een veel-succes-boodschap.

Afstudeerhoedje: de leerlingen kunnen een afstudeerdhoedje knutselen en gooien dit op de afzwaaireceptie allemaal samen in de lucht.

Liedje: de leerlingen kunnen een liedje schrijven over het overgangsritueel waar ze nu deel van uitmaken en kunnen dit brengen op de afzwaaireceptie.

webve

rsie

BOX 9 | BIJNA OP EIGEN BENEN

box 96

6e leerjaar

Bijna op eigen benen

1.1 Opzoeken maar!Laat de leerlingen in het woordenboek volgende woorden opzoeken. Controleer vooraf of deze woorden in de woordenboeken staan die op jullie school gebruikt worden: - rite- ritueel- ritus- ceremonie

Laat de snelle werkers alle samenstellingen van ‘ceremonie’ opzoeken. Laat hen de verklaring opschrijven in hun kladschrift. Zeg hen dat de opzoekronde 5 minuten zal duren. De volgorde van de woorden die moeten opgezocht worden, mag door de leerlingen zelf bepaald worden.

1.2 Wat is een ritueel? Een rite? Een ceremonie?

Laat enkele leerlingen het begrip ‘ritueel’ verklaren.Vat de formuleringen samen en noteer deze op het bord.

Probeer in je formulering te onderlijnen dat een ritueel kan bestaan uit verschillende elementen waaronder dans, muziek, eten en drinken, bewegingen, slachten, gebaren, houdingen …De leerlingen zullen straks (2.5) een nieuw (eigen) ritueel bedenken. Het is belangrijk dat er dan kan teruggegrepen worden naar deze formulering op het bord.

1.3 Welke rituelen ken je?Houd een klasgesprek. Richtvragen:- Wie kent een ritueel?- Wanneer gebruik jij een ritueel?- Gebruik je thuis rituelen? - Waar zag je iemand een ritueel gebruiken? (bijvoorbeeld een sporter)

Maak drie kolommen op het bord. In de eerste kolom noteer je de speciale rituelen die normaal maar éénmaal in iemands leven voorkomen. bv: doop, huwelijk, sterfte … In de tweede kolom staan de rituelen die jaarlijks terugkomen. bv: verjaardag, suikerfeest, kerstmis … In de derde kolom staan de alledaagse rituelen. bv: een vast ritueel voor het slapen gaan, een gebedsviering is bij de meeste geloofsgemeenschappen opgebouwd rond vaste rituelen ...

Zet de rituelen die de leerlingen aangeven meteen in de juiste kolom.

BOX 9 | BIJNA OP EIGEN BENEN

box 96

6e leerjaar

Bijna op eigen benen

Individueel werk

Woordenboek

Kladschrift

Onderwijsleergesprek

Onderwijsleergesprek

1Instap

webve

rsie

BOX 9 | BIJNA OP EIGEN BENEN

box 97

6e leerjaar

Bijna op eigen benen

Onderwijsleergesprek

Onderwijsleergesprek

Geluidsfragmenten

Powerpointpresentatie

Kopieerblad 1, 2

Onderwijsleergesprek

1.4 Alledaags of niet?Laat de leerlingen de verschillen tussen de kolommen benoemen.

2.1 LuisteropdrachtVertel dat in iedere godsdienst de overgang van kindertijd naar volwassenheid voor de hele geloofsgemeenschap wordt getoond in een ritueel (of een reeks rituelen, wat een ceremonie wordt).Deze rituelen zijn in de verschillende godsdiensten anders. De leeftijd komt meestal overeen. Ook spelen familieleden overal een belangrijke, steunende rol.

Toon de overgangsrituelen in de powerpointpresentatie. Daarin zie je het verloop van de overgangsrituelen van zes verschillende kinderen. Ieder kind maakt deel uit van een bepaalde godsdienstige stroming. Beluister bij de presentatie telkens het passende geluidsfragment. Toon eerst de vijf afbeeldingen van Sofi e. Bij iedere foto geef je wat uitleg over haar overgangsritueel.Stel na dit fragment klassikaal drie vragen over het overgangsritueel van Sofi e. Iedere leerling noteert het antwoord in zijn of haar werkschrift.Zie achtergrondinformatie voor de antwoorden.

Toon vervolgens het fragment van Benjamin.Na dit fragment stel je klassikaal opnieuw drie vragen over het overgangsritueel van ‘Benjamin’. Iedere leerling noteert het antwoorden in zijn of haar werkschrift.Zie kopieerblad 2 voor de antwoorden.

Doe hetzelfde voor de overige kinderen: Ongaj, Aisha, Kanak en Tine.

2.2 Ons eigen ritueel Houd een klasgesprek over wat het voor de kinderen betekent om naar de middelbare school te gaan. Richtvragen:- Wie kijkt er naar uit om naar de middelbare school te gaan?- Wat zal er nieuw zijn?- Vind je het spannend? Of juist helemaal niet?- Wat zal leuker zijn in het middelbaar, denk je?- Wat gaat minder fi jn zijn?- Wat ga je missen?- Wie ga je missen?

Verdeel de leerlingen in kleine groepjes van twee of drie leerlingen. Verwoord de opdracht: ‘Bedenk een ritueel waarmee je overgang van het lager onderwijs naar het middelbaar wil vieren.’

2Kern

webve

rsie

BOX 9 | BIJNA OP EIGEN BENEN

box 98

6e leerjaar

Bijna op eigen benen

Groepswerk

Klassikale brainstorm

Presentatie

Op heel wat scholen worden de leerlingen van het 6e leerjaar in een soort (kerkelijke) viering of receptie uitgewuifd. Mogelijk kunnen de resultaten van dit groepswerk gebruikt worden in één van deze gelegenheden. Het werkt voor de leerlingen erg motiverend als ze op voorhand weten waarvoor ze iets uitwerken.

Herhaal de defi nitie die eerder in de les op het bord verscheen.In iedere groep duid je een verslaggever en een secretaris aan.

Laat de leerlingen gedurende enkele minuten brainstormen, de secretaris neemt notities. Je kunt hen helpen door op het bord een aantal voorwerpen te noteren die hen kunnen inspireren. Bijvoorbeeld: deur, poort > van de ene situatie naar de andere gaan krant > (goed) nieuws taart > reden tot feesten lied > middel tot uiten van gevoelens (lucht)ballon > symbool van droomwereld

Laat de verslaggever van iedere groep hun idee delen met de rest van de klasgroep.

Je kunt samen met de leerlingen het beste idee eruit nemen en dit samen uitwerken. Je kunt ook ieder groepje hun eigen idee laten uitwerken.

Je kunt de les hier afbreken met de volgende opdracht: ‘Maak een lijstje van materialen die je nodig hebt om jullie idee te kunnen realiseren.’ Spreek af op welk moment de verdere concrete uitwerking zal plaatsvinden.

Vinden de leerlingen het moeilijk om zelf een ritueel te bedenken? Geef enkele tips. (zie achtergrondinformatie)

3.1 Toonmoment: ons eigen ritueelHet tonen van de overgangsrituelen aan de klasgenoten kan uitmonden in een muzisch moment waarin de leerlingen met muziek, dans, woorden, lichaamstaal … iets aan elkaar willen duidelijk maken.

Het toonmoment kan herhaald worden op een ander moment zoals bijvoorbeeld:- op een receptie met de ouders- op de speelplaats voor de leerlingen van de andere klassen- voor de leerlingen van de parallelklas - …

3Afsluiter

webve

rsie

6e leerjaar

Sofi e: christendom

Hoi,

Mijn naam is Sofi e en ik ben christen. Ik heb zojuist mijn plechtige communie of heilig vormsel gedaan. Hiervoor heb ik eerst catecheselessen moeten volgen bij een heel lieve mevrouw, Mia. Ik vond die lessen heel leuk want ik heb er veel vrienden gemaakt.

Ik ben samen met mijn mama mooie kleren gaan kopen speciaal voor mijn vormsel. Ik droeg die dag een jeansrokje met daarop een tof bloesje. Ik mocht zelfs een beetje van mama haar make-up opdoen!

Ik heb gehoord dat sommigen een wit kleed moeten dragen tijdens hun vormsel. Dat is afhankelijk van de parochie waar de viering plaatsvindt.

De viering vond plaats in de kerk van ons dorp. Heel mijn familie was aanwezig. Dat vond ik wel leuk! We moesten één voor één naar voor gaan. De pastoor legde dan zijn hand op ons hoofd en zalfde ons. Ik ben nu een volwassen gelovige. Dit wil zeggen dat ik moet uitkomen voor mijn geloof en mijn verantwoordelijkheid binnen de Kerk moet dragen. Ik vind het wel spannend om als volwassene gezien te worden. Ik heb nu binnen de kerk dezelfde rechten en plichten als mijn ouders.

Na de viering zijn we naar huis gegaan om feest te vieren. Heel mijn familie is meegekomen. Omdat het zo mooi weer was hebben we buiten in de tuin een barbecue georganiseerd! Achteraf hebben we nog leuke spelletjes gespeeld. Ik heb ook heel veel leuke cadeautjes gekregen. Het was een dag om nooit meer te vergeten!

KOPIEERBLAD 1A - ZES KINDEREN EN HUN OVERGANGSRITUEEL

webve

rsie

6e leerjaar

Benjamin: jodendom

Hallo,

Mijn naam is Benjamin en ik ben net als mijn ouders joods. Ik ben 13 jaar oud en ik ben vorige week bar mitswa geworden. Dat wil zeggen dat ik zoon van de wet ben geworden. Ik heb me hierop meer dan een jaar voorbereid.

In het gebedshuis, de synagoge moest ik voor vrienden en heel mijn familie een tekst uit de thora lezen. Dit is niet zo gemakkelijk, dus ik was wel een beetje zenuwachtig.

De thora is voor ons joden het belangrijkste geschrift. Hierin staan de joodse wetten, gewoonten en de bijbelverhalen beschreven. De thora heeft niet de vorm van een boek, maar bestaat uit grote rollen. De thorarollen zijn in het Hebreeuws geschreven en ze zijn heel zwaar. Je mag ze nooit met je handen aanraken. Om de woorden te kunnen volgen bij het voorlezen, gebruikte ik een yad, een speciale aanwijsstok.

Ik droeg voor het eerst de gebedsmantel en een keppeltje. Dit ronde hoofddeksel wordt gedragen door joodse mannen. Ik vind het wel stoer dat ik nu bij de volwassen mannen hoor!

Na de ceremonie ben ik met mijn vrienden en familie gaan eten op restaurant. We hebben heerlijk gegeten! Daarna hebben we samen muziek gemaakt, gezongen en gedanst. Ik heb ook heel veel leuke cadeautjes gekregen! De leukste vond ik de laptop!

KOPIEERBLAD 1B - ZES KINDEREN EN HUN OVERGANGSRITUEEL

webve

rsie

6e leerjaar

Ongaj: boeddhisme

Hallo,

Ik ben Ongaj en ik woon in Thailand op het eiland Pipi. Ik ben 14 jaar en dat is voor heel wat jongens uit het Boeddhisme een belangrijk jaar. Ik werd namelijk, samen met 19 vrienden, gisteren tot novice gewijd, dat is een leerling-monnik.Dit betekent dat ik later een priester in onze godsdienst word.Maanden keek ik uit naar de grote dag van novicewijding.

Twee weken geleden ging ik samen met mijn vrienden naar een klooster om me voor te bereiden op de wijding. Mijn hele vakantie verbleef ik dus in het klooster.Voor we er binnen gingen, werden onze hoofden helemaal kaal geschoren. Een pijnlijke ervaring moet ik zeggen en een vreemd zicht. Iedere dag stonden we ’s morgens erg vroeg op om ons te bezinnen of om te bidden. Gedurende de dag werkten we op het land en leerden we over ons toekomstig leven als monnik.

Eergisteren was het dan eindelijk zo ver: al heel vroeg kwam mijn hele familie mij afhalen in het klooster. Dat was heel bijzonder want ik had hen twee weken niet meer gezien. Ze hadden kleurrijke ‘prinsenkleren’ en heel veel nepjuwelen meegebracht om me feestelijk te verkleden. Op de sterke schouders van mijn oudere broer werd ik ons huis binnengedragen terwijl iedereen zong en danste op vrolijke muziek en me bestrooide met witte rijst. Hiermee willen ze me veel sterkte wensen om te slagen in mijn uitdaging. Thuis werd er veel gepraat en gegeten.

Gisteren was de dag van de wijding. Vroeg in de ochtend verzamelde iedereen in de grote tempelzaal. Iedereen zat in kleermakerszit op de grond, gericht naar het grote Boeddhabeeld vooraan in de tempel. Tijdens de viering kreeg ik eindelijk mijn oranje gewaad, het teken van novice.

Na de viering werd er natuurlijk weer gezongen, gedanst en gegeten. Ik kreeg ook pakjes maar enkel pakjes met een symbolische betekenis: een armband als geluksbrenger, een lendendoek als teken van soberheid, en een bedelnap. Dat is een kom waarmee de monniken de straat op trekken om eten te vragen aan de bevolking. Mijn leven is nu wel grondig veranderd want zo lang ik novice ben zal ik niet meer thuis leven maar in een klooster verblijven. Als ik 20 word hoop ik klaar te zijn om echte monnik te worden.

KOPIEERBLAD 1C - ZES KINDEREN EN HUN OVERGANGSRITUEEL

webve

rsie

6e leerjaar

Sam: islam

Hey,

Mijn naam is Sam en ik ben net 12 jaar geworden. Dit is een heel belangrijke leeftijd voor ons moslims. Als we 12 zijn, wordt er van ons verwacht dat we de religieuze taken uitvoeren. We moeten hiervoor geen speciale ceremonie doen, dat is gewoon zo.

In de koran, ons heilig boek, staan de taken omschreven. Toen ik zeven jaar oud was, leerde ik al in de Koran lezen. Hierin staat het woord van Allah, onze God, in het Arabisch geschreven. Wel moeilijk, want in het Arabisch lezen we van rechts naar links en de letters in het Arabisch lijken helemaal niet op de letters in het Nederlands.

Als goede moslim moet ik vanaf nu vijf maal per dag bidden. We doen dit meestal thuis. We rollen dan speciale matjes uit waar we op kunnen bidden. Het duurt ongeveer 5 minuten.

Vrijdag is een speciale dag! Dan gaan we bidden in de moskee. Eerst doen we onze schoenen uit. In een speciale wasplaats kunnen we ons wassen. Eerst de handen, dan het gezicht, dan de haren en als laatste de voeten. Onze moskee is niet erg groot, maar hij is wel heel mooi versierd en aan de buitenkant zie je een koepel en torentjes. Deze torentjes heten minaretten.

Vanaf nu moet ik ook vasten tijdens de ramadan. De ramadan duurt één maand. Ik vind het wel een beetje spannend want dat wil zeggen dat ik tussen zonsopgang en zonsondergang niet mag eten of drinken. Als de ramadan voorbij is, is er een groot feest, het suikerfeest. Iedereen gaat dan bij elkaar op bezoek en we nemen lekkere zoetigheden mee. We krijgen dan ook mooie kleren en leuk speelgoed.

KOPIEERBLAD 1D - ZES KINDEREN EN HUN OVERGANGSRITUEEL

webve

rsie

6e leerjaar

Kanak: hindoeïsme

Hallo,

Mijn naam is Kanak en ik ben 11 jaar oud. Mijn ouders zijn hindoe en ik ook.

Op mijn vijfde jaar ben ik begonnen met het leren van Sanskriet. Dat is de heilige taal waarin de hindoegeschriften geschreven zijn. Ik denk dat ik nu wel oud genoeg ben om de hindoegodsdienst te begrijpen. Daarom ga ik volgende maand deelnemen aan een belangrijke ceremonie. Na de ceremonie ben ik een volwaardig lid van de hindoegodsdienst. Vanaf dan ga ik meer te weten komen over ons geloof. Ik mag dan de veda’s of heilige geschriften bestuderen.

De ceremonie zal bij mijn thuis plaatsvinden. Er zijn dan vrienden, familieleden en priesters aanwezig. Mijn haar wordt kort geknipt of ik wordt zelfs helemaal kaal geschoren. Ik doe een eenvoudig katoenen kledingstuk, een soort kleed, aan.

Tijdens de ceremonie zorgt de priester voor een gewijd vuur. Hij geeft mij ook de heilige draad. Dit is een band die ik over mijn linker schouder en onder mijn rechterarm moet aandoen. Die band is een teken van een nieuwe fase in mijn leven. Vroeger moesten ze die draad vanaf dan altijd dragen. Nu moet ik de heilige draad enkel tijdens speciale gelegenheden dragen. Gelukkig maar!

Na de ceremonie is het feest nog lang niet gedaan. Er wordt voor mij en mijn familieleden een heus feestmaal georganiseerd. Ik kijk er heel erg naar uit! Ik kan bijna niet wachten totdat het zover is.

KOPIEERBLAD 1E - ZES KINDEREN EN HUN OVERGANGSRITUEEL

webve

rsie

6e leerjaar

Sarah

Hallo,

Ik ben Sarah en ik vierde enkele dagen geleden mijn lentefeest.‘Lentefeest?’ hoor ik je vragen. Inderdaad. Het is een feest omdat ik dit jaar 12 word.Door het feest vierden we de overgang van kind zijn naar volwassen worden.

Mijn papa, mama en kleine zus geloven net als ik niet in een god.Daarom volg ik op school geen lessen over één godsdienst. In plaats daarvan leer ik over alle godsdiensten of we leren hoe je met andere mensen kan samenleven zonder ruzie te maken of we leren hoe je confl icten kan oplossen als die er toch zijn. We leren ook over onszelf en onze gevoelens. En we denken na over onze samenleving of over goed en kwaad, leven en dood en nog veel meer. Dat vak noemen we zedenleer.

Voor het lentefeest kwamen we met alle kinderen die zedenleer volgen samen in een zaaltje. We waren er natuurlijk niet alleen, onze ouders, broertjes en zusjes, grootouders, peters en meters waren er ook bij. De jongens en meisjes van onze groep zaten rond één tafel en de andere mensen rond een andere tafel.

Bij het begin van het feest gaven we een roos aan onze moeders om hen te bedanken voor onze opvoeding. We lazen zelfgeschreven teksten en gedichten voor.

Daarna gingen we samen rond één grote tafel zitten. Er werd gezongen en gegeten. Ik kreeg ook enkele cadeautjes en wat zakgeld. Ik ga me hier binnenkort een gsm voor kopen. Verder speelden we met alle kinderen spelletjes terwijl de volwassenen napraatten. Het was een heel fi jn feest!

KOPIEERBLAD 1F - ZES KINDEREN EN HUN OVERGANGSRITUEEL

webve

rsie

6e leerjaar

SOFIE

1. Wat heeft Sofi e moeten doen om zich voor te bereiden op haar plechtige communie? A. Elke zondag naar de mis gaan. B. Catecheselessen volgen. C. De bijbel vanbuiten leren.

2. Sofi e droeg gewone kledij tijdens haar plechtige communie. Wat moeten kinderen van sommige andere parochies dragen?

A. Een rode roos B. Een paars hemd C. Een wit kleed

3. Wat doet de priester tijdens de viering om Sofi e te vormen? A. Hij legt zijn hand op haar hoofd en zalft haar. B. Hij legt zijn hand op haar hoofd en zingt een liedje. C. Hij zalft haar en zegt een gebedje.

BENJAMIN

1. Wat betekent ‘bar mitswa’? A. Zoon van de wet B. Zoon van god C. Zoon van de synagoge

2. In welke taal is de ‘thora’ geschreven? A. Arabisch B. Latijn C. Hebreeuws

3. Hoe heet het hoofddeksel dat wordt gedragen door Joodse mannen? A. keppel B. baret C. mijter

ONGAJ

1. Wat gebeurt er met de jongens zoals Ongaj die novice willen worden, voor ze aan de opleiding starten? A. Ze krijgen een tatoeage op hun schouder. B. Ze worden kaal geschoren. C. Ze krijgen een rode stip op hun voorhoofd.

2. Waarom gooit men rijst over de jongens? A. Om hen te zegenen. B. Om hen te beschermen tegen boze geesten. C. Om hen kracht te geven.

3. Hoe heet de kom waarmee de monniken de straat op trekken om eten te verzamelen? A. bedelnap B. bedelzak C. broodtrommel

KOPIEERBLAD 2A - OPLOSSINGEN

webve

rsie

6e leerjaarKOPIEERBLAD 2B - OPLOSSINGEN

SAM

1. Hoeveel keer per dag moet een moslim bidden? A. 1 B. 3 C. 5

2. Hoe moet je de koran lezen? A. Van links naar rechts. B. Van rechts naar links. C. Van onder naar boven.

3. Wat moeten moslims doen tijdens de ramadan? A. feest vieren B. vasten C. 6 keer per dag bidden

KANAK

1. Wat moet Kanaf bestuderen na zijn ceremonie? A. de veda’s B. de bijbel C. de koran

2. Waar vindt de ceremonie van Kanak plaats? A. in de tempel B. op school C. bij zijn thuis

3. Kanak heeft tijdens de ceremonie de heilige draad gekregen van de priester. Wanneer moet hij die vanaf nu dragen? A. Altijd B. Tijdens speciale gelegenheden C. Nooit meer

SARAH

1. Hoe heet het feest dat voor Sarah wordt georganiseerd omdat ze 12 jaar wordt? A. lentefeest B. zomerfeest C. winterfeest

2. Sarah volgt geen godsdienstles op school. Welk vak volgt ze in de plaats? A. dictie B. zedenleer C. theaterles

3. Wat geeft Sarah aan het begin van het feest aan haar moeder? A. een tekening B. een kus C. een roosweb

versi

e