Bijzondere Didactiek Haarzorg

www.centrumartvorming.be

Inhoudsopgave

1 Schema: organisatie opleiding haarzorg over verschillende graden

2 Tweede graad haarzorg (1e en 2e jaar) 2.1 Overzicht leerinhouden 2e graad 2.2 Didactische wenken 2.3 Beroepsethiek en sociale vaardigheden 2.4 Geschiedenis van de opschik

3 Derde graad haarzorg 3.1 Eerste en Tweede Jaar

• Overzicht leerinhouden 3e graad• Doelstellingen • De geïntegreerde proef

3.2 Derde jaar (haarstilist)• Competentiegerichte aanpak met als context: het kapsalon

Zie www.vvkso.be (publicaties/leerplannen/in voege)

1 Organisatie opleiding haarzorg

1e graad

beroepsvoor-

bereidend jaar

2e graad

(1-2)

3e graad

(1-2) (3)

haarzorg haarstilist

Beroepenveld

Haarzorg

Voorbereiding

op salonwerk

van de 3e gr

Praktijk didactisch salon stages

Competentie gerichte

aanpak

context=

kapsalon

GIP diploma

2 Tweede graad Haarzorg = voorbereiding op salonwerk 3e graad

2.1 Overzicht leerinhouden 2e graad

Dames/herenkappen (TV/PV)vaktechnologie/basistechnolgie

Praktijk bio-esthetiek dameskappen• Handverzorging (fundamenteel en complement)

• Gelaatsverzorging (complementair)

Beroepsethiek en sociale vaardigheden

Geschiedenis opschik

2.2 Dames/herenkappen: didactische tips

Lln uit 1e gr (beroepenveld haarzorg) kennen een aantal motorische vaardigheden en hebben een minimale theoretische basis: daarop voortbouwen

Technieken beheersen op oefenhoofd, inoefenen op mekaar, modellen meebrengen (snit, brushing, watergolf, permanent, kleuren en handverzorging)

Praktijklessen ondersteunen met oefenhoofden te tonen in de klas:

basissnitten, permanentverdelingen, permanentoprollingen, enz

Werk aanschouwelijk: schetsen, foto’s, transparanten en dia’s verduidelijken de technieken

Basisvaardigheden inoefenen voor spiegel; alzo oogcontact met klant, lln ziet de vormen en volumes

Vervolg dames/herenkappen: didactische tips

Documap laten aanleggen om leerinhouden te ondersteunen

Aandacht voor tekeningenlezen en tekenvaardigheid in P.O. Technisch tekenen als apart vak vervalt

GAS-methode aanwenden bij demonstratie: Globaal beeld Analyse technieken en bewegingen Structureel beeld

Portfolio bijhouden om leervorderingen bij te houden en als reflectiemoment door leerling Procesportfolio: verduidelijkt leerproces (kladjes, taken, toetsen) Bestwerkportfolio (verzameling beste werken lln: met zelfreflectie)

Attitudes evalueren (zie schaal van O tot U) en naar een assessmentcultuur overgaan

Ik ben een leerling kapster en wil wel wat. Dit portfolio is bedoeld om mij eraan te herinneren hoeveel ik al heb gedaan.Ik vul het op geregelde tijdstippen aan, bewaar het zorgvuldig en gebruik het om mezelf beter in te schatten.Leren is als een flipperkast. Mijn leraar zet de palletjes uit, ik ben de flipperbal. Ik volg mijn eigen leerroute. Af en toe probeert de leraar met de machine te schudden om mij een hoog scorend palletje te laten raken.Elke hit betekent iets dat ik bijgeleerd heb. Dit portfolio helpt mij om mijn voltreffers bij te houden en mij te laten nagenieten van mijn successen.

Evalueren van attitudes

Beslistheid Doorzetting Inzicht Motivatie Nauwkeurigheid Netheid en ordelijkheid Verantwoordelijkheidszin Werkmethodiek Zelfstandigheid Productiviteit Objectiviteit Relativering Initiatief Kritische zin Sociale houding (samenwerking)

attitude onvoldoende matig goed Uitstekend

beslistheid onbeslist verandert

gemakkelijk

van mening

neemt

beslissingen

neemt

beslissingen

met motivatie

doorzetting geeft snel op werkt door, mits onder-steuning

werkt een planning af binnen de tijd

extra werk of inspanning is geen probleem

inzicht blijft het antwoord meestal schuldig

verwerft inzicht, mits ondersteuning

geeft blijk van

inzicht

is een vol-waardig mede-werker

motivatie is niet gemotiveerd

het werk mag niet te veel inspanning vragen

heeft belang-stelling voor het werk

nieuwigheden zijn unieke kansen

nauwkeurig-heid

werkt

onnauwkeurig

werkt nauw-keurig onder

toezicht

werkt

nauwkeurig

werkt

onberispelijk

Evalueren van attitudes (SAM-schaal)

Naar een (peer-)assessmentcultuur toe

Wat? Verzamelen en beoordelen van gegevens over de

prestaties van leerlingen

Voorwaarden Doelmatig

• Validiteit: weet wat de gebruiker ermee bedoeld heeft

• Betrouwbaar (van de resultaten)

• Efficiënt (evaluatie kunnen ontwerpen door leraars) Billijk en rechtvaardig

• Objectiviteit van de beoordelaar

• Doorzichtigheid

• normering

Voorbeeld zelf- en “peer” evaluatie: rond opdracht Stap 1. Kennismaking

Voldoende interesse voor de opdracht? Stap 2. Inspiratie

Waar inspiratie opgedaan Hoe info en documentatie verwerkt?

Stap 3. Uitvoering Met deze opdracht kon ik moeilijk/gemakkelijk starten Verklaar waarom? Beschrijf in volgorde je werkwijze

Stap 4. Zelfevaluatie Ben ik authentiek (persoonlijk, origineel geweest? Verklaar Uiteindelijk ben ik tevreden over het eindresultaat, omdat… Welk ander werk van je medeleerlingen sprak je aan en

waarom? Heb ik goed zelfstandig of in groep kunnen werken? Wat heb ik van deze oefening onthouden?

Evaluatie: verwerking van opdracht op een technologiebeurs voor haartooi Reflectieverslag: leren nadenken over je eigen leeractiviteit (over het bezoek, de opdrachten, het groepswerk en over jezelf)

Bezoek Hoe heb je deze manier van werken ervaren? Wat is de meerwaarde of minwaarde van deze manier

van leren in vergelijking met lessen in de klas?

Opdrachten Wat vond je van de opdrachten in het algemeen? De allerleukste? Waarom? Andere leuke opdrachten? En waarom? Welke vond je niet tof? Waarom? Bedenk zelf een opdracht die wij vandaag hadden

kunnen doen.

Vervolg verwerking

Groepswerk Hoe was het klasoverschrijdend werken binnen je

groepje? Geef elke leerling van je groep een cijfer tussen

1=onvoldoende en 5=uitblinkend

A=samenwerken in je groep

B=actief zoeken naar antwoorden/oplossingen

C=creativiteit/inventiviteit

Naam A B C

1

2

3

4

Vervolg verwerking

Noteer op twee lijntjes van elke leerling: Kwaliteit: iets waarin hij/zij uitblonk tijdens het

samenwerken Leerpunt: waarin kan hij/zij zich in het groepswerk nog

verbeteren, waar volgende keer meer aandacht geven?

Naam kwaliteit leerpunt

1

2

3

Vervolg verwerking

Over jezelf Hoe voelde je jezelf binnen de groep? Hoe kwam je over bij je medeleerlingen? Geef jezelf een cijfer van 1 tot 5

• Samenwerking• Actief zoeken naar oplossingen/antwoorden• Creativiteit

Wat heb je geleerd van jezelf als lerende? Als functionerende in groep? Als kunstliefhebber?

2.3 Beroepsethiek en sociale vaardigheden

Instroom 1e gr beroepsvoorbereidend jaar

Kenmerken Verbaal minder begaafd Gebrekkig uitdrukken in

conflictsituaties

Doelen van het leerplan Belang van goede communicatie en

voorwaarden goed menselijk contact Belang van correcte omgangsvormen in

het kappersberoep Belang persoonlijke verzorging/hygiëne

in functie van het beroep Kledij, opmaak(ook in school), houding

Benoemen van ≠ klantentypes: verwoorden van reactie in bep. Situaties

Aangepast taalgebruik t.o.v. andere personen zoals klanten, collega’s en werkgevers

Belang sociale vaardigheden (in gesprek met klant); ook telefoongesprek

Didactische tips

Las rollen- en simulatiespel in met goede nabespreking

Toon video-opnames met goede en slechte voorbeelden

Geef leef-/werksituaties lln moeten erop reageren en antwoorden

motiveren Onderwerpen laten noteren door lln

Waarover met klant praten en inoefenen (model)

Lln zich laten voorstellen Lln luisteren aandachtig en noteren info

Via goed gekozen vragen krijgen lln info over elkaar

Lln maken lijstje op met sterke en zwakke kanten i.v.m. sociale vaardigheden

2.4 Geschiedenis van de opschik

Lln interesse: mode/haartooi/schoonheidsverzor-ging

Beeld geven ven een periode in de geschiedenis

Vertrekkende van actualisering (heden naar verleden)

Vertrek vanuit een totaalbeeld van de mode (geen kapsel alleen) met veel beeldmateriaal

Via duidelijke voorbeelden leerinhoud vastzetten

Documentatiemap aanleggen i.s.m. met P.O en maatschappelijke vorming

Uitwerking Barok: de eerste mannelijke dameskapper Rococo: het rijke Franse hofleven (Louis XV en Mme de

Pompadour Classicisme: Louis XVI en Marie-Antoinette; haarkapper

Léonard Empire: stijl met toonaangevende dames De Romantiek: opkomst van de modehuizen Periode 1870-1900: revolutie door Marcel Grateau;

tentoonstelling van historische kapsels te Parijs La Belle Epoque 1900-1910: Jugendstil, de eerste permanent Periode rond WO I: tijdelijke stilstand in de modewereld; rol

van de vrouw in de oorlog

De jaren twintig: democratisering van de schoonheidsindustrie; Coco Chanel; uitgaansleven; Charleston

De jaren dertig: economische crisis; invloed van de filmwereld

De jaren veertig: tewerkstelling vrouw in de WO II; besparingen op stoffen en materialen; Christian Dior; New Look

De jaren vijftig: glamourcultuur; nieuwe jongerencultuur (rock ‘n rollstijl); gebruik van nieuwe weefsels; vrijetijdsbesteding

De jaren zestig: Mary Quant; minimode; invloed van pop-art

De jaren zeventig: intrede van de Looks; belangstelling voor vreemde culturen; teruggrijpen naar vroegere periodes

De jaren tachtig: modeontwerpers en hun karakteristieke modestijl; retromode door de jaren 80; invloed uit de film- en muziekwereld; doorbraak van Belgische modeontwerps

De jaren negentig: evolutie in de modewereld

3 Derde graad haarzorg

Praktijkstages dames/herenkappen Didactisch salon (klantendienst), stage (2e j) Groepswerk, oefenfirma, leerbedrijf, mini-

onderneming

Praktijk bio-esthetiek (dameskappen) Hand- en gelaatsverzorging

De geïntegreerde proef (GIP)Vaktechnologie (dames/herenkappen)Geschiedenis van de opschik

3.1 Eerste en tweede leerjaar

Uitgangspunten

Verschaffen van degelijke basiskennis van handelingen en bijhorende theoretische ondersteuning

Ruimte voor stimuleren creativiteit

Training van sociale en communicatieve vaardigheden

3.2 Derde jaar: haarstilist

Concept De leerdoelen zijn een vertaling van competenties competenties: samenspel van kennis,

vaardigheden,attitudes en persoonlijkheidskenmerken, dat een persoon oproept in een bepaalde situatie om een probleem op te lossen

Competentieontwikkeld denken:vorming van de competenties is het uitgangspunt (niet de vakken of weinig vakopdeling

Leerplan: aanpak gericht op competentiegericht leren mogelijk maken

Dwz: organisatie zo opgezet dat de doelen van het studierichtingsprofiel als een samenhangend geheel in een bepaalde context bereikt worden→context: kapsalon

Doel: afgestudeerden zijn in staat de taken van een beginnend kapper-salonbeheerder uit te voeren (zie beroepsprofiel kapper-salonbeheerder SERV 2003

Beheerskennis verwerven: basiskennis bedrijfsbeheer via lessen bedrijfbeheer verwerven

Hoe competenties verwerven?

Niet de vakken maar de competenties staan centraal

Kennis, vaardigheden en attitudes vormen een geheel

Competenties te realiseren via Persoonlijke- en groepsopdrachten Didactisch kapsalon (klantendienst) Groepswerk en projecten Leerbedrijf Mini-onderneming en stages

Hoe nieuwe leerplan lezen ? (p 8)

Competenties van de studierichting Als medewerker van het kappersteam klanten op een

professionele manier service bieden Als verantwoordelijke van het kappersteam de

werkzaamheden in een kapsalon organiseren, coördineren, toezien op de uitvoering ervan en daar verslag van uitbrengen

Linkerkolom: opgedeelde competentie of complexe vaardigheden

Middenkolom: leerinhouden (omschrijft de kennis, vaardigheden en attitudes → nodig om competenties te verwerven)

Rechterkolom: wat wordt geëvalueerd

En dan is er is nog koffie!

En nu aan jullie om aan de slag te gaan