Bilans płatniczy i współzależności makroekonomiczne

Bilans płatniczy i pieniądz krajowy:

M = Got. + Depozyty

 

M = Rezerwy walutowe + Kredyt krajowy

 

M = R + K

Oszczędności i wydatki w gospodarce otwartej:

YPKB = C + I + G + X – Im

X – Im =BH

BH = YPKB – C – I – G

C + I + G = A

BH = YPKB – A

YDNB = YPKB + r B*

B* - aktywa zagraniczne netto

oszczędności i wydatki w gospodarce otwartej cd.

Bob = BH + r B*

Bob = YPKB – A + rB*

Bob = YDNB – A

NX = Bob

NX = [(YDNB – T – C) – I] – (T – G)

NX = (Spr – I) + (T – G)

NX = Spr – I + Spu NX = S - I

oszczędności i wydatki w gospodarce otwartej i pozycja kapitałowa

BP = Bb + Bk = 0

Bb = - Bk

Bk = - (B* - B*-1 )

B* - aktywa zagraniczne netto; 

B* - B*-1 < 0 napływ kapitału  

B* - B*-1 > 0 odpływ kapitału 

Bb = B* - B*-1

Stopa procentowa i międzynarodowe przepływy kapitału, dóbr i usług (model małej gospodarki)

NX = S – I(r)

I(r)

r

I,S

S

r0

NX nadw.

NX def.

r*1

r*2

Polityka fiskalna i bilans płatniczy:

problem bliźniaczego deficytu

r

I,S

S1

r*

S2

NX def.

zmiana funkcji inwestycji

r

I,S

S

I(r)

I’(r)

NX def.

r*

Polityka fiskalna zagraniczna:

R*1

R*2

R

I,S

S

I(R)

Międzynarodowe przepływy kapitału

Przepływy kapitału finansowego;

Przepływy te mogą być interpretowane jako handel międzyokresowy: przedmiotem handlu jest konsumpcja teraźniejsza wymieniana na konsumpcję przyszłą. Pożyczkobiorca uzyskuje większa konsumpcję teraźniejszą, a w zamian pożyczkodawca większą konsumpcję w przyszłości.

Międzynarodowe przepływy kapitału

W gospodarce następuje wymiana między konsumpcją dzisiejszą i oszczędnościami dla przyszłości; środki mogą być albo konsumowane, albo oszczędzane. Występowanie oszczędności i inwestycji oznacza zawsze mniejszą konsumpcję bieżącą.Tę koncepcję przedstawia międzyokresowa krzywa możliwości produkcyjnych. Jej kształt odzwierciedla o ile wzrośnie produkcja i konsumpcja w przyszłości jeśli zmniejszy się bieżącą konsumpcję a zaoszczędzoną w ten sposób dochód przeznaczy się na inwestycje będące źródłem wzrostu przyszłej produkcji i konsumpcji.

Międzyokresowa krzywa możliwości produkcyjnych

Konsumpcja bieżąca

MKP

Kraj może wymieniać bieżącą konsumpcję w zamian za przyszłą, podobnie jak wybiera większą produkcję jednego dobra kosztem zmniejszenia produkcji drugiego dobra.

Konsumpcja przyszła

Determinanty międzyokresowej wymiany

Ceną pożyczenia jednej jednostki produktu dla dzisiejszej konsumpcji jest produkt, który musi być przeznaczony na spłatę długu w przyszłości:

1 + r; gdzie r jest realną stopą procentową; Jest to koszt alternatywny konsumpcji jednej

jednostki dzisiaj określony wielkością przyszłej konsumpcji, która musi być przeznaczona na spłatę długu. Stąd relatywna cena bieżącej konsumpcji w wyrażeniu przyszłej dana jest wzorem:

r1

1

Międzyokresowe ograniczenie budżetowe

Cp = (yb – Cb ) ( 1+r ) + yp

C Yp

Yb

Konsumpcja bieżąca

linia o nachyleniu -(1 + r)

Konsumpcja przyszła

Yb + Yp /(1+r)

Yb (1+r) + Yp

Determinanty międzyokresowej wymiany cd.

W a r t o ś ć c a ł k o w i t e j k o n s u m p c j i i p r o d u k c j i w o b u o k r e s a c h w p r z e l i c z e n i u n a w a r t o ś ć p i e r w s z e g o o k r e s u :

Ap

bAp

b r1

C C

r1

y y

C

M K P

C p

I n w e s t y c j e

C b K o n s u m p c j a b i e ż ą c a

K o n s u m p c j a p r z y s z ł a

l i n i a o n a c h y l e n i u - ( 1 + r A )

K r z y w a o b o j ę t n o ś c i

Wymiana zagraniczna i przepływy kapitałuW gospodarce otwartej nierównowaga Bob i równoważące ją międzynarodowe przepływy kapitału można interpretować jako międzyokresową wymianę konsumpcji: Jeśli relatywna cena przyszłej konsumpcji w warunkach autarkii jest niższa niż jej cena zagranicą (rA > r, a więc:1/(1+rA)<1/(1+r) [aby uzyskać jednostkę przyszłej konsumpcji poświęca się z bieżącej mniej] opłaca się importować bieżącą konsumpcję z zagranicy, co implikuje deficyt BoB, w zamian eksportując konsumpcję w przyszłości (spłacając pożyczkę z oprocentowaniem 1+r), co implikuje nadwyżkę BoB w przyszłości.

Ilustracja graficzna:

Z międzyokresowego ograniczenia budżetowego wynika:

(yp – Cp) / (yb – Cb ) = -(1 + r) a zatem: yp – Cb = (1+r) (Cb – yb)

Cp

Cb Konsumpcja bieżąca

C

yp

yb

import

eksport

rA > r

y

nachylenie: –(1+r)

nachylenie: –(1+rA)

Kurs walutowy nominalny i realny:

e cena waluty zagranicznej w walucie krajowej;

Pi = e P*i

P = e Pe = P/ P*

er = e P*/ P

realny kurs walutowy er jest relatywną ceną „koszyka referencyjnego” dóbr i usług w dwóch krajach

er NX; np.: er NX

realny kurs walutowy i równowaga płatnicza:

NX

erS-I

re

NX(er)

Realny kurs walutowy PLN (2000=100 wzrost oznacza aprecjację) i bilans obrotów bieżących

(w % PKB) w Polsce w latach 1993-2003

Żródło: IFS, IMF, lipiec 2006

-8

-6

-4

-2

0

2

4

0

50

100

150

200

250

300

1993 1994 1995 1996 1997 1998 1999 2000 2001 2002 2003 2004 2005

B O B (oś lewa) R K W (oś praw a)

Polityka gospodarcza i realny kurs walutowy:

zmniejszenie oszczędności krajowych:

NX

erS-IS’-I

er

er’

NXNX’

NX(er)

wzrost zagranicznej stopy procentowej

NX

erS-I(r*1) S-I(r*2)

er1

er2

r*1 < r*2

NX(er)

Źródło: WEO, IMF, April 2007

Aktywa zagraniczne netto

Źródło; WEO, IMF, April 2007; s.84

Zmiany pozycji kapitałowej

NFA – aktywa zagraniczne netto (pozycja kapitałowa);

B* – zmiana zewnętrznego zadłużenia;

Bbt = B*t

NFAt – NFAt-1 = B* + ZK

ZK – zyski kapitałowe

Bh = Towary + Usługi + Transfery bieżące

B* = Bh + itA Bt-1*A – it

P Bt-1*P

Zmiany pozycji kapitałowej cd.

Dzieląc obie strony przez Y:

nfat – nfat-1 = Bht +

małe litery oznaczają relację do Y

rtA , rt

P nominalna stopa zwrotu włączając : itA , it

P oraz zyski kapitałowe odpowiednio od aktywów i zobowiązań w stosunku do zagranicy;

gt stopa wzrostu Y

1-tt

Pt

At

1-tt

tP

t nfag1

rr nfa

g1

gr