157
BİLGİ ve İLETİŞİM TEKNOLOJİLERİ TERİMLERİ KILAVUZU Başta bilgi ve iletişim teknolojileri olmak üzere teknoloji dünyasında inanılmaz hızlı değişimler yaşanmakta, yeni ürünler ve sistemler geliştirilmekte ve hızla kullanılmaya başlanmaktadır. Günümüzün hızla gelişen teknolojisi sayesinde haberleşme imkânları da büyük oranda değişmiş ve gelişmiştir. Bu hızlı değişim ve gelişme doğal olarak sadece haberleşme imkânlarını değil, aynı zamanda Türkçemizde kullanılan terim ve tanımları da büyük ölçüde değiştirmiş ve ayrıca bilgi ve iletişim teknolojileri alanında kullanılan yabancı kaynaklı terimler hayatımızda çok sık kullanılır hale gelmiştir. “Dilin kaderi, halkın kaderidir” şeklindeki Kırgız atasözünden hareketle, Türkçemizin sadece hazırlanan bu kılavuzla sınırlı kalması amaçlanmamakta aynı zamanda gerek okullarımızda ve gerekse de görsel ve yazılı basında imkânlar ölçüsünde her alanda kullanılması arzulanmaktadır. Bu ilkeden hareketle, günümüzde Türkçemizde yaşanmakta olan bu dil karmaşalığını, en azından bilgi ve iletişim teknolojileri alanında kullanılan terimlerde bir ölçüde azaltabilmek amacıyla BTK bünyesinde bir çalışma yapılmış ve aynı zamanda telekomünikasyon alanında karşılaşılan teknik terimlerin yanında hukuki, ekonomik terimlere de yer verilmiştir. Bu çalışma sonucunda halen kullanılmakta olan ve kullanılması şünülen yabancı kaynaklı bilgi ve iletişim terimlerinin Türkçe karşılıklarının tanımlanması, yapılacak yazışma ve çalışmalarda ortak dil ve terimlerin kullanılması ve anlam bütünlüğünün sağlanması hedeflenerek Bilgi Teknolojileri ve İletişim Kurumu bünyesinde Bilgi ve İletişim Teknolojileri Terimleri Kılavuzu (BTTK) hazırlanmıştır. Gerek teknolojinin ve gerekse de dildeki terimlerin değişmesi dikkate alınarak Kılavuzda bulunan terim ve tanımlarda da doğal olarak güncelleme yapılması gerekeceğinden, veri tabanında yer alması gerektiğini düşündüğünüz terimlerin ve görüş ve önerilerinizin göz önüne alınmasını teminen [email protected] adresine gönderilmesi bu çalışmanın l l l l ll d b k k d Bilgi Teknolojileri ve İletişim Kurumu 800 service 800'lü hizmetler 8level vestigial sideband (8VSB) 8seviyeli artık yanbant a company that makes everything (ACME) herşeyi yapan şirket a generalized attack detection model genel bir saldırı algılama (tespit) modeli abandoned call iptal edilen arama, kayıp çağrı abandoned connection kesilmiş bağlantı abbreviated alert kısaltılmış uyarı,kısa ikaz abbreviated dialing kısaltılmış arama, kısa arama abbreviated dialing number kısaltılmış telefon numaraları above the line costs hat maliyetlerinin üstünde absent subscriber service abone hizmetinin olmaması absolute data mutlak veri absolute delay mutlak gecikme absolute gain mutlak kazanç geliştirilmesi, genişletilmesi ve güncellenmesi açısından büyük önem arz etmektedir. Bu çerçevede, yabancı kaynaklı bilgi ve iletişim teknolojileri terimlerine Türkçe karşılıkların bulunması ve ortak bir dilin oluşturulması katılımcı bir çalışmayla yürütülecektir. Katkı ve görüşleriniz için teşekkür ederiz.

BİLGİ ve İLETİŞİM TEKNOLOJİLERİ TERİMLERİ KILAVUZU

Embed Size (px)

Citation preview

Page 1: BİLGİ ve İLETİŞİM TEKNOLOJİLERİ TERİMLERİ KILAVUZU

 BİLGİ ve İLETİŞİM TEKNOLOJİLERİ TERİMLERİ KILAVUZU 

Başta bilgi ve iletişim teknolojileri olmak üzere teknoloji dünyasında inanılmaz hızlı değişimler yaşanmakta, yeni 

ürünler ve sistemler geliştirilmekte ve hızla kullanılmaya başlanmaktadır. Günümüzün hızla gelişen teknolojisi 

sayesinde haberleşme imkânları da büyük oranda değişmiş ve gelişmiştir. Bu hızlı değişim ve gelişme doğal olarak 

sadece haberleşme imkânlarını değil, aynı zamanda Türkçemizde kullanılan terim ve tanımları da büyük ölçüde 

değiştirmiş ve ayrıca bilgi ve iletişim teknolojileri alanında kullanılan yabancı kaynaklı terimler hayatımızda çok sık 

kullanılır hale gelmiştir.

“Dilin kaderi, halkın kaderidir” şeklindeki Kırgız atasözünden hareketle, Türkçemizin sadece hazırlanan bu kılavuzla 

sınırlı kalması amaçlanmamakta aynı zamanda gerek okullarımızda ve gerekse de görsel ve yazılı basında imkânlar 

ölçüsünde her alanda kullanılması arzulanmaktadır.

Bu ilkeden hareketle, günümüzde Türkçemizde yaşanmakta olan bu dil karmaşalığını, en azından bilgi ve iletişim 

teknolojileri alanında kullanılan terimlerde bir ölçüde azaltabilmek amacıyla BTK bünyesinde bir çalışma yapılmış ve 

aynı zamanda telekomünikasyon alanında karşılaşılan teknik terimlerin yanında hukuki, ekonomik terimlere de yer 

verilmiştir. Bu çalışma sonucunda halen kullanılmakta olan ve kullanılması düşünülen yabancı kaynaklı bilgi ve iletişim 

terimlerinin Türkçe karşılıklarının tanımlanması, yapılacak yazışma ve çalışmalarda ortak dil ve terimlerin kullanılması 

ve anlam bütünlüğünün sağlanması hedeflenerek Bilgi Teknolojileri ve İletişim Kurumu bünyesinde Bilgi ve İletişim 

Teknolojileri Terimleri Kılavuzu (BTTK) hazırlanmıştır.

Gerek teknolojinin ve gerekse de dildeki terimlerin değişmesi dikkate alınarak Kılavuzda bulunan terim ve tanımlarda 

da doğal olarak güncelleme yapılması gerekeceğinden, veri tabanında yer alması gerektiğini düşündüğünüz terimlerin 

ve görüş ve önerilerinizin göz önüne alınmasını teminen [email protected] adresine gönderilmesi bu çalışmanın 

l l l l ll d b k k d

 Bilgi Teknolojileri ve İletişim Kurumu

800 service 800'lü hizmetler

8‐level vestigial sideband (8VSB) 8‐seviyeli artık yanbant

a company that  makes everything (ACME) herşeyi yapan şirket

a generalized attack detection model genel bir saldırı algılama (tespit) modeli

abandoned call iptal edilen arama, kayıp çağrı

abandoned connection  kesilmiş bağlantı

abbreviated alert kısaltılmış uyarı, kısa ikaz

abbreviated dialing kısaltılmış arama, kısa arama

abbreviated dialing number  kısaltılmış telefon numaraları

above the line costs hat maliyetlerinin üstünde

absent subscriber service abone hizmetinin olmaması

absolute data mutlak veri

absolute delay mutlak gecikme

absolute gain mutlak kazanç

geliştirilmesi, genişletilmesi ve güncellenmesi açısından büyük önem arz etmektedir.

Bu çerçevede, yabancı kaynaklı bilgi ve iletişim teknolojileri terimlerine Türkçe karşılıkların bulunması ve ortak bir dilin 

oluşturulması katılımcı bir çalışmayla yürütülecektir.

Katkı ve görüşleriniz için teşekkür ederiz.

Page 2: BİLGİ ve İLETİŞİM TEKNOLOJİLERİ TERİMLERİ KILAVUZU

absolute hyperlink mutlak ortam ötesi bağ

absolute positioning tam (net) (kesin) konumlandırma

absolute sector address mutlak sektör adresi

absorbing clamp soğurucu kıskaç devresi

absorption  emilim, soğurma

absorption band soğurma bandı

absorption coefficient soğurma katsayısı

absorption loss soğurma kaybı

absorption modulation soğurma modülasyonu

absorption spectrum soğurma spektrumu

abstract data type (ADT) soyut veri türü

abstract executive yönetici özeti

abuse of dominant position hakim durumun kötüye kullanılması

accelerated  graphics port (AGP) hızlı grafik kapısı

acceleration of convergence yakınsamanın hızlandırılması

accelerator hızlandıran

accelerator model of investment yatırımın hızlandıran modeli

acceptable use policy (AUP) makul kullanım politikası

acceptance angle geliş açısı

acceptance cone kabul konisi

acceptance pattern kabul numunesi

acceptance test kabul testi

acceptance trial kabul denemesi

access arm erişim kolu

access attempt erişim denemesi

access barred  engellenmiş erişim

access category‐bacKground (AC‐BK) arka plan erişim sınıfı

access category‐best effort (AC‐BE) en iyi erişim sınıfı

access category‐VIdeo (AC‐VI) görüntü erişim sınıfı

access categor oice (AC VO) ses erişim s n faccess category‐voice (AC‐VO) ses erişim sınıfı

access channel erişim kanalı

access channel message erişim kanalı mesajı

access channel message capsule erişim kanalı mesaj kapsülü

access channel preamble erişim kanalı ön işareti

access channel request message erişim kanalı talep mesajı

access channel response message erişim kanalı cevap mesajı

access channel slot erişim kanalı zaman dilimi

access charge erişim ücreti

access code erişim kodu

access concentrator erişim yoğunlaştırıcı

access contention erişim çatışması

access control erişim denetimi

access control entry erişim denetleme girişi

access control list erişim denetim listesi

access control list (ACL) erişim denetim listesi

access control methods  erişim denetleme yöntemleri

access deficit erişim eksikliği, erişim açığı

access deficit charge erişim açığı ücreti

access deficit contribution (ADC) erişim eksiklik katkısı

access directive erişim directifi

access directive erişim direktifi

access failure erişim hatası

access gateway (AGW ) erişim ağ geçiti

access line  erişim hattı

access market evolution erişim pazarı gelişimi

access method erişim yöntemi

Page 3: BİLGİ ve İLETİŞİM TEKNOLOJİLERİ TERİMLERİ KILAVUZU

access network erişim şebekesi

access node erişim düğümü

access originator erişim başlatıcısı

access period erişim dönemi

access phase erişim safhası

access point (AP) erişim noktası

access privilege erişim ayrıcalığı, erişim önceliği

access probe erişim probu

access probe output power erişim probu çıkış gücü

access probe sequence erişim prob dizisi

access provider erişim sağlayıcı

access record erişim kaydı

access registration point (ARP) erişim kayıt noktası

access request erişim talebi

access right erişim hakkı

access server erişim sunucusu

access service network (ASN) erişim hizmet ağı

access sharing erişim paylaşımı

access switch router (ASR ) erişim anahtar yönlendiricisi

access tandem erişim düzgeçişi

access time erişim zamanı

access traffic  erişim trafiği

access violation erişim ihlali

access‐denial time erişim reddetme zamanı

access‐resource and admission control 

function (A‐RACF)

erişim‐kaynak ve kabul denetim fonksiyonu

accorded advantages  tanınan avantajlar

account card calling (ACC) kart hesabı üzerinden arama, kredi kartlı arama

account code  hesap kodu

acco nt histor hesap geçmişiaccount history hesap geçmişi

accounting seperation hesap ayrımı

accreditation onay belgesi

accredited course provider (ACP) onaylı hat sağlayıcı

accrual accounting gerçekleşme esasına dayanan muhasebe

accrual factor gerçekleşme faktörü

accumulator akümülatör

accuracy doğruluk

accuracy of measurement  ölçümün hassasiyeti

accuracy rating  hassasiyet derecesi

acknowledged information transfer service 

(AITS)

onaylanmış bilgi aktarma hizmeti

acknowledgement delay period alındı bilgisi gecikme süresi

acknowledgement signal (ACK) alındı işareti

acknowledgement signal unit onay işaret birimi

acoustic coupler akustik bağlayıcı

acoustic coupler modem akustik bağlayıcı modem

acoustic coupling akustik bağlama, akustik kuplaj

acoustic echo canceller (AEC) akustik yankı giderici

acoustic pulse recognition   akustik darbe tanıma

acoustic signal processing akustik işaret işleme

acoustical intrusion akustik müdahale

acoustical line‐of‐sight akustik görüş hattı

acoustical privacy akustik mahremiyet

acquis Communautaire Topluluk müktesebatı

acquisition and tracking orderwire veri edinim ve izleme talep hattı (teli)

acquisition function veri edinme işlevi

Page 4: BİLGİ ve İLETİŞİM TEKNOLOJİLERİ TERİMLERİ KILAVUZU

acquisition indicator channel veri edinim gösterge kanalı

acquisition of signal (AOS) işaretin kazanımı

acquisition of technology and knowledge teknoloji ve bilginin kazanılması

action potential işlem potansiyeli

active application aktif uygulama

active cable aktif kablo

active component aktif bileşen

active converter aktif dönüştürücü

active gateway aktif ağ geçidi

active hub aktif bağlantı kutusu

active labour market programs aktif  iş gücü piyasası programları

active node aktif düğüm noktası

active nutation damping system (ANDS) aktif salınım sönümleme sistemi

active picture period etkin resim süresi

active satellite aktif uydu

active sensor aktif algılayıcı

active tag aktif elektronik etiket

active transducer aktif dönüştürücü

active video line aktif görüntü satırı

active wiretapping izinsiz aktif dinleme

activity detection aktiflik/etkinlik algılama

activity detection (AD) aktif algılama

actual aggragate demand fiili toplam talep

actual collective consumption gerçek toplu tüketim

actual competitor fiili rakip, fiili rekabetçi

actual price index mevcut/fiili fiyat göstergesi

actual social contributions gerçek sosyal katılım (katkı)

ad click rate ilan tıklanma oranı

ad content service (ACS) içerik servisi

ad hoc alliance geçici ittifakad hoc alliance geçici ittifak

ad hoc connection geçici bağlantı

ad hoc network geçici ağ

adapter bağdaştırıcı

adaptive antenna system (AAS) uyumlu anten sistemi

adaptive coding and modulation (ACM ) uyumlu kodlama ve modülasyon

adaptive dialing uyarlamalı çevirme

adaptive differential pulse code modulation 

(ADPCM)

uyarlamalı diferansiyel darbe kodlu modülasyon

adaptive equalization uyarlamalı denkleştirme

adaptive equalizer uyarlamalı denkleştirici

adaptive multi rate uyarlamalı çoklu hız

adaptive predictive coding (APC) uyarlamalı öngörücü kodlama

adaptive routing uyarlamalı yönlendirme

adaptive transform coder 3 (AC3) uyumlu çevirim kodlaması 3

adaptive transmission protocol (ATP) uyumlu iletim protokolü

add/drop multiplexing (ADM) ekleme/çıkarma çoklayıcı

added bit eklenen (eklemeli) bit, ilave bit

adder‐subtracter toplayıcı‐çıkartıcı

additional estimates ilave tahminler

additional facilities ilave olanaklar, ilave kolaylıklar

additional features ilave özellikler

additional network function ilave şebeke fonksiyonu

additive white Gauss noise (AWGN) toplamalı beyaz Gauss gürültüsü

add‐on business ilave iş

add‐on conference ilave konferans

address adres

Page 5: BİLGİ ve İLETİŞİM TEKNOLOJİLERİ TERİMLERİ KILAVUZU

address administration adres yönetimi

address arithmetic adres aritmetiği

address bus adres veri yolu

address constant adres sabiti

address conversion adres dönüştürme

address decoder adres çözücü

address field adres alanı

address filtering adres süzgeçleme

address format adres biçimi

address generation adres üretimi, adres oluşturma

address group adres grubu

address incomplete signal adres eksik işareti

address list adres listesi

address mask adresi maskeleme, adresi gizleme, adres maskesi

address message sequencing adres mesaj sıralaması

address modification adres değiştirme

address register adres kütüğü

address resolution adres çözümleme

address resolution protocol (ARP) adres çözünürlük protokolü

address separator adres ayırıcısı, adres ayracı

address space adres uzayı

address spoofing adres aldatması

address translation adres dönüştürme

addressability adreslenebilirlik

addressable adreslenebilir

addressable horizontal (vertical) position adreslenebilen yatay (dikey) konum

addressable memory adreslenebilir bellek

addressable point adreslenebilir nokta

addressable pollable terminals adreslenebilir taranabilir uçbirimler

addressee adreslenen al caddressee adreslenen, alıcı

address‐indicating group (AIG) adres gösterim grubu

addressing adresleme

addressing exception adresleme istisnası

addressing field adresleme alanı

addressing format adresleme biçimi

addressing mode adresleme biçimi

adjacent and alternate channel desensitization komşu ve bir sonraki kanal hassasiyet azalması

adjacent band selectivity yan bant seçiciliği

adjacent channel interference (ACI) yan kanal girişimi

adjacent channel interference sensitivity  yan kanal girişim hassasiyeti

adjacent channel leakage ratio (ACLR) yan kanal sızıntı oranı  

adjacent channel power yan kanal gücü

adjacent channel selectivity yan kanal seçiciliği

adjacent channel selectivity ‐ in band yan kanal seçiciliği ‐ bant içi

adjacent collocation ortak kullanılan bant, ardışık düzenleme

adjacent domains komşu alanlar

adjusted ring length ayarlanmış halka uzunluğu

administrative arrangements idari düzenlemeler

administrative data processing yönetsel veri işleme

administrative domain yönetim alanı

administrative fine idari para cezası

administrative frequency management system 

(AFMS)

idari frekans yönetim sistemi

administrative pricing idari fiyatlandırma

administrative sanction idari yaptırım

Page 6: BİLGİ ve İLETİŞİM TEKNOLOJİLERİ TERİMLERİ KILAVUZU

administrator yönetici

advance communication experiment ileri haberleşme deneyi

advanced access content system (AACS) gelişmiş erişimli içerik sistemi

advanced audio codec/coding (AAC) gelişmiş ses kodlayıcı

advanced common application platform 

(ACAP)

gelişmiş ortak uygulama platformu

advanced communications function (ACF) ileri iletişim işlevi

advanced communications technologies and 

services (ACTS)

ileri haberleşme teknolojileri ve hizmetleri

advanced communications technology satellite 

(ACTS)

ileri haberleşme teknoloji uydusu

advanced configuration and power interface ileri kurulum ve güç arayüzü

advanced connection ileri bağlantı

advanced data communication control 

procedures (ADCCP)

ileri veri haberleşmesi denetim işlemleri

advanced data communications control 

protocol (ADCCP)

ileri veri haberleşmesi denetim protokolü

advanced encryption standard (AES) ileri şifreleme standardı

advanced intelligent networks ileri akıllı şebekeler

advanced market gelişmiş piyasa

advanced mobile phone service (AMPS) ileri mobil telefon hizmeti

advanced mobile phone system (AMPS) ileri mobil telefon sistemi

advanced peer to peer communication (APPC) eşler arası ileri iletişim

advanced peer to peer networking (APPN) eşler arası ileri ağ oluşturma

advanced program‐to‐program 

communication (APPC)

programlar arası ileri iletişim

Ad anced Research Projects Agenc (ARPA) İleri Se i e Araşt rma Projeleri K r mAdvanced Research Projects Agency (ARPA) İleri Seviye Araştırma Projeleri Kurumu

advanced set‐top box (ASTB) gelişmiş set‐üstü‐kutusu

advanced shipping notice (ASN) ayrıntılı gönderme notu

advanced stream redirector (ASX ) gelişmiş sürekli yeniden yönlendirici

advanced streaming format (ASF ) gelişmiş akış biçimi

advanced systems format (ASF ) gelişmiş sistem biçimi

advanced technology (AT ) ileri teknoloji, gelişmiş teknoloji

advanced television systems committee (ATSC) gelişmiş televizyon sistem komitesi

advanced time division multiple access 

(ATDMA)

gelişmiş zaman bölmeli çoklu erişim

advanced TV (ATV) gelişmiş TV

advanced users gelişmiş kullanıcılar

advanced video coding (AVC) gelişmiş video kodlaması

advanced video interface (AVI)  gelişmiş video arayüzü

advanced wireless services (AWS ) gelişmiş kablosuz hizmet

advice of charge ödeme ihbarı, ücretin bildirilmesi

advisory committee on advance television 

service (ACATS)

ileri televizyon hizmetleri danışma komitesi

aerodynamics aerodinamik

aeronautical administrative communication 

(AAC)

hava idari haberleşmesi

aeronautical fixed service (AFS) hava sabit  hizmeti

aeronautical fixed station hava sabit istasyonu

aeronautical fixed telecommunication network 

(AFTN)

hava sabit telekomünikasyon şebekesi

Page 7: BİLGİ ve İLETİŞİM TEKNOLOJİLERİ TERİMLERİ KILAVUZU

aeronautical mobile satellite system (AMSS) hava mobil uydu sistemi

aeronautical mobile service hava mobil hizmeti

aeronautical radio navigation service hava seyrüsefer hizmeti

aeronautical telecommunication network hava telekomünikasyon şebekesi

affiliate bağlı unsur, ortaklık

affordible price uygun fiyat

agenda item gündem maddesi (konusu)

aggregate consumption and saving toplam tüketim ve tasarruf

aggregate delivery reject timer (ADJT) toplam teslimat reddetme zamanlayıcısı

aggregate delivery response timer (ADT) toplam teslimat cevap zamanlayıcısı

aggregate delivery retry timer (ADRT) toplam teslimat tekrar deneme zamanlayıcısı

aggregate demand curve toplam talep eğrisi

aggregate input rate toplam giriş oranı

aggregate line speed toplam hat hızı

aggregate request reject timer (ARJT) toplam talep reddetme zamanlayıcısı

aggregate request response timer (ART) toplam talep cevap zamanlayıcısı

aggregate request retry timer (ARRT) toplam talep tekrar deneme zamanlayıcısı

aggregated MAC (media access control) 

protocol data unit (A‐MPDU)

ortam erişim kontrolu protokol veri ünitesi

aggregator toplayıcı

aging yaşlandırma

agreement on basic telecommunications temel telekomünikasyon antlaşması

air date yayın tarihi

air interface protocol hava arayüz protokolü

air interface  hava arayüzü

air navigation service hava seyrüsefer hizmeti

air portable havadan taşınabilir

air pressurization cable gaz kontrollü kablo, gaz basınçlı kablo

air ro te s r eillance radar ha a ol gö etleme radarair route surveillance radar hava yolu gözetleme radarı

air sounding hava sondası

air surveillance radar (ASR) hava keşif radarı

air traffic service (ATS) hava trafik hizmeti

air traffic service communication (ATSC) hava trafik hizmeti haberleşmesi

airborne remote sensing (ARS) havadan algılama

aircraft earth station (AES) hava aracı yer istasyonu

aircraft emergency frequency (AEF) hava aracı acil durum frekansı

airdrome control station (ACS) hava radar denetim istasyonu

air‐ground radiotelephone service hava‐yer radyotelefon hizmeti

air‐ground worldwide communications system hava‐yer dünya çapında haberleşme sistemi

airline mileage havayolu ile yapılan mesafe

airtime yayın süresi

air‐to‐air havadan havaya

alarm indication signal (AIS) alarm bildirme işareti

aldus freehand bir grafik tasarım programı (tescilli marka)

aldus pagemaker masaüstü yayıncılık programlarindan biri (tescilli marka)

alert phase ikaz evresi

alert value ikaz değeri

algebraic expression cebirsel ifade

alias takma ad

alias network address öteki ağ adresi

aliasing örtüşme

alien port adapter yabancı (harici) kapı adaptörü

aligned bundle hizalanmış optik lif demeti

aligning hizalama

Page 8: BİLGİ ve İLETİŞİM TEKNOLOJİLERİ TERİMLERİ KILAVUZU

all authority  tam yetki

all glass fibre tamamen cam lif

all paths busy signal tüm hatlar meşgul sesi

all silica fibre tamamen silisyum lif

all trunks busy (ATB) tüm tranklar meşgul

all‐glass fiber tamamen cam lif

Alliance For Telecommunications Industry 

Solutions

Telekomünikasyon Endüstri Çözümleri Birliği

allocate  tahsis etmek

allocated cost dağıtılmış maliyet

allocation hizmet bazinda tahsis

allocative efficiency tahsise dayalı verim (etkinlik)

allotment bölgesel bazda tahsis

all‐pass filter tam geçiren süzgeç

all‐pass network tam geçiren ağ

all‐paths busy signal tüm hatlar meşgül işareti

all‐silica fiber tamamen silisyumlu lif

alphanumeric data alfasayısal veri

alpha‐numeric dialling alfa‐nümerik çevirme

alteration of data veri değişimi

alternate billing service (ABS) alternatif faturalandırma hizmeti

alternate current alternatif akım

alternate mark inversion alternatif işareti tersine çevirme

alternate provider değişim sağlayıcısı

alternate provisioning mode (APM ) alternatif şartlandırma modu

alternate space inversion bir sonraki alanın tersine çevrilmesi, ardışık alan çevirme

alternating bit protocol (ABP) değişebilen bit protokolü

alternating current (AC) alternatif akım

alternative fuels alternative yakıtlar

alternati e operator diğer işletmeci/alternati e işletmecialternative operator diğer işletmeci/alternative işletmeci

altitude of the perigee uydu yörüngesinin yere en yakın olduğu yükseklik

altitude stabilized satelite davranışı kararlı hale getirilmiş uydu

amateur frequency band amatör frekans bandı

amateur radio amatör telsiz

amateur service amatör hizmet

amateur station amatör istasyonu

ambient assisted living (AAL) ortam destekli yaşam

ambient intelligence (AmI) ortam zekası

ambient noise dış gürültü

ambient sound ortamdaki ses

ambient temperature ortam sıcaklığı, çevre sıcaklığı

amendment of a provision  bir hükümde değişiklik

American National Standards Institute (ANSI) Amerikan Ulusal Standartlar Enstitüsü

American Standard Code of Information 

Interchange (ASCII)

Amerikan bilgi değişimi için standart kodu

American Telephone and Telgraph Corporation 

(AT&T)

Amerikan Telefon ve Telgraf Şirketi

American wave gauge Amerikan dalga ölçüsü

amount in dispute uyuşmazlık bedeli

amplifier yükselteç

amplitude distortion genlik bozulması

amplitude flatness genlik düzgünlüğü

amplitude hit genlikteki ani artış

amplitude modulation (AM) genlik modülasyonu

amplitude phase shift keying (APSK) genlik faz kaymalı anahtarlama

Page 9: BİLGİ ve İLETİŞİM TEKNOLOJİLERİ TERİMLERİ KILAVUZU

amplitude shift keying  genlik kaydırmalı anahtarlama

amplitude sound spectrum genlik ses spektrumu

analog analog

analog access channel analog erişim kanalı

analog channel analog kanal

analog circuit analog devre

analog color code analog renk kodu

analog computer analog bilgisayar

analog control channel analog denetim kanalı

analog data analog veri

analog digital convertor  analog sayısal çevirici

analog input analog giriş

analog input data analog giriş verisi

analog loopback analog geri dönüş (döngü)

analog measuring equipment analog ölçüm cihazı

analog monitor analog ekran

analog paging channel analog çağrı kanalı

analog pin analog uç

analog plotter analog çizici

analog protection system (APS) anolog koruma sistemi

analog representation analog gösterim

analog signal analog işareti

analog transducer analog çevirici

analog transmission analog iletim

analog trigger analog tetikleyici

analog video analog görüntü

analog voice channel analog ses kanalı

analog/digital  analog/sayısal

analog‐to‐digital converter analog‐sayısal dönüştürücü

analog e pri ate line (APL) analog ö el hatanalogue private line (APL) analog özel hat

analogue simultaneous voice and data (ASVD) analog eş zamanlı ses ve veri

analogue voice frequency signal ports analog ses frekans işaret uçları

analyzer analizör, çözümleyici

anchor bağlama, çapa

ancillary equipment yardımcı cihaz

anechoic chamber yankısız oda

angle modulation açı modülasyonu

angle of reflection yansıma açısı

angular response açısal tepki

angular velocity açısal hız

animated GIF animasyonlu GIF, hareketli GIF

annual growth rates yıllık büyüme oranları

annual report yıllık rapor

annular mark dairesel işaret

annunciator tebliğ eden kişi

anolog handoff direction message analog hücreler arası aktarım yön mesajı

anomalistic period sıradışı dönem

anonymizer IP numarasını gizleyen yazılım (tescilli marka)

anonymous anonim, adsız, kimliği bilinmeyen

anonymous FTP server kimliği bilinmeyen FTP  sunucusu

answer frequency cevap frekansı

answer seize ratio (ASR) cevabı yakalama oranı

answer seizure ratio yakalama‐yanıtlama oranı

answer signal yanıt işareti

answer supervision yanıt denetimi

Page 10: BİLGİ ve İLETİŞİM TEKNOLOJİLERİ TERİMLERİ KILAVUZU

answerback karşılık vermek

answering machine çağrı yanıtlama makinası

answering service çağrı yanıtlama hizmeti

answering tone cevaplama tonu

antenna array anten dizilimi

antenna blind cone antenin kör bölgesi

antenna booster anten yükseltici

antenna control unit (ACU) anten denetim birimi

antenna coupler anten bağlaştırıcısı

antenna cross‐polar discrimination çapraz kutuplu anten ayrımı

antenna dissipative loss anten güç tüketme kaybı

antenna effect anten etkisi

antenna effective area  etkin anten bölgesi

antenna efficiency anten etkinliği

antenna factor anten faktörü

antenna illuminator anten yayıcı elemanı

antenna impedance anten empedansı (özdirenci)

antenna lobe anten kulağı (lobu)

antenna noise temperature antenin gürültü sıcaklığı

antenna pointing accuracy anten işaretleme doğruluğu

antenna pointing bias anten yönlendirme hatası

antenna polarization anten polarizasyonu

antenna port anten ucu

antenna radiation pattern anten ışıma örüntüsü

anti‐alias filter örtüşme önler süzgeç

anti‐aliasing örtüşme karşıtı, örtüşme önler

anticipated monetary expansion beklenen parasal genişleme

antireflection coating yansımasız kaplama

anti‐sign karşıt işaret, iletimin sadece tek bir yönde ve belirli bir anda olmasını 

sağlamak için iki önlü telefon de resinde ses frekans işaretinisağlamak için iki yönlü telefon devresinde ses frekansı işaretini 

önleyen cihaz

antistatic durağan olmayan, antistatik

anycast her noktaya adresleme

apache  ağ sunucusu

aperiodic antenna periyodik olmayan anten

aperture connection hüzme teması

aperture distortion hüzme açıklık bozulması

aperture illumination yüzeysel ışıma

aperture illumination efficiency yüzeysel ışıma etkinliği

aperture‐to‐medium coupling loss hüzme açıklık‐ortam bağlaşım kaybı

apogee uydu yörüngesinin dünyaya olan en uzak mesafesi

append mode ilave kip

appletalk  apple şirketi tarafindan bilgisayar ağı için geliştirilmiş protokol grubu

appletalk filing protocol appletalk dosyalama protokolü

appletalk filing protocol (AFP) appletalk dosyalama protokolü

appliance server küçük cihaz sunucusu, özel sunucu

appliance wiring material cihaz kablolama malzemesi

application binary interface ikili arayüz uygulaması

application configuration access protocol uygulama kurulumu erişim protokolü

application data delivery service uygulama veri dağıtım hizmeti

application data file uygulama veri dosyası

application development platform uygulama geliştirme ortamı

application development platform uygulama geliştirme ortamı

application enabler uygulama sağlayıcısı

application function (AF) uygulama fonksiyonu

Page 11: BİLGİ ve İLETİŞİM TEKNOLOJİLERİ TERİMLERİ KILAVUZU

application information table (AIT ) uygulama bilgi tablosu

application installation uygulama kurulumu

application launching and embedding uygulama başlatma ve yerleştirme

application layer uygulama katmanı

application layer gateway (ALG) uygulama katman ağ geçiti

application level event (ALE) uygulama seviyesinde olay

application level gateway (ALG) uygulama seviyesinde geçit

application manager (AM) uygulama yöneticisi

application programmer uygulama programlayıcısı

application programming interface (API) uygulama programlama arayüzü

application proxy uygulama vekili

application server (AS) uygulama sunucusu

application service provider (ASP ) uygulama hizmet sağlayıcısı

application sharing uygulama paylaşımı

application specific integrated circuit (ASIC) uygulamaya özgü tümleşik devre

application usage uygulama kullanımı

application window uygulama penceresi

applications uygulamalar

arbitrated loop uzlaşılan ağ

arbitration agreement tahkim sözleşmesi

arbitration case tahkim davası

arbitration clause tahkim şartı

arbitration inter frame space (AIFS) çerçeveler arası karar verme aralığı

arbitration procedure tahkim usulü

architecture mimari, mimari yapı

architecture for voice, video and integrated 

data

ses, görüntü ve tümleşik veri mimarisi

area code alan kodu

area of a dibilit d ma alanarea of audibility duyma alanı

argument bağımsız değişken

arithmetic underflow aritmetik alt akış

armored cable zırhlı kablo

array antenna dizilimli anten

arrival sequence access path geliş sıralı erişim yolu

artifact yapay

artifical hand yapay el

artifical mains network yapay şebeke ağı

artificial intelligence (AI) yapay zeka

artificial line yapay iletim hattı

artificial satellite yapay uydu

artificial transmission line yapay iletim hattı

ascending node artan düğüm, çıkış düğümü

Asia Pasific Telecommunity (APT) Asya  Pasifik Telekomünikasyon Birliği

Asian Broadcasting Union Asya Yayın Birliği

ask price satış fiyatı

aspect ratio görüntü oranı, en‐boy oranı

assemble monte etmek

assembly language makine dili (bilgisayar)

assembly program Assembly programı

assembly time montaj zamanı

assets market aktifler piyasası

assignment noktasal tahsis

assistant telecommunication expert telekomünikasyon uzman yardımcısı

assistive technology (AT) yardımcı teknoloji

associated common‐channel signaling ilgili ortak kanal işaretleşmesi

Page 12: BİLGİ ve İLETİŞİM TEKNOLOJİLERİ TERİMLERİ KILAVUZU

association agreements  ortaklık anlaşmaları

association of all telecommunication 

businessman

tüm telekomünikasyon iş adamları derneği

Association of European Private Cable 

Operators (ACPE)

Avrupa Özel Kablo İşletmecileri Birliği

Association Of European Public 

Telecommunications  Network Operators 

(ETNO)

Avrupa Kamu Telekomünikasyon Şebeke İşletmecileri Birliği

associative access çağrışımlı erişim

associative access çağrışımla erişim

associative memory çağrışımlı bellek

associative storage çağrışımsal bellek (saklama), ilişkisel bellek

astable  multivibrator kararsız çoklu devre

astable circuit kararsız devre

asymmetric communication channel asimetrik iletişim kanalı

asymmetric digital subscriber line (ADSL) asimetrik sayısal abone hattı

asymmetric regulation asimetrik düzenleme

asymmetrical control asimetrik denetim

asynchronous communications system eş zamansız iletişim sistemi

asynchronous digital interface (ADI) asenkron(senkronsuz) sayısal arayüz

asynchronous modem eş zamansız modem

asynchronous network eş zamansız ağ

asynchronous serial interface (ASI) senkronsuz seri arayüz

asynchronous terminal eş zamansız uçbirim

asynchronous time division multiple access 

(ATDMA)

eş zamansız zaman bölmeli çoklu erişim

asynchronous time division multiple access 

(ATDMA)

eş zamansız zaman bölmeli çoklu erişim

asynchronous transfer mode (ATM) eş zamansız iletim kipi

as nchrono s transfer mode net ork eş amans iletim kipli şebekeasynchronous transfer mode network eş zamansız iletim kipli şebeke

asynchronous transmission eş zamansız iletim

ATM adaptation layer (AAL) ATM uyarlama katmanı

ATM passive optical network (APON) ATM pasif optik ağ

attach eklemek

attached message ekli mesaj

attached resource computer network 

(ARCNET)

ekli kaynak bilgisayar ağı

attaching device ekleme cihazı

attachment ek

attachment group identifier (AGI) ek grup tanımlayıcısı

attachment unit interface  (AUI) eklenti birim arayüzü

attendant access loop katılımlı erişim döngüsü

attendant conference katılımlı konferans

attended operation katılımlı (operatörlü) işletim

attended station bakım personelli istasyon

attended time katılım sağlanan zaman

attenuation zayıflatma, zayıflama

attenuation coefficient zayıflama (zayıflatma) katsayısı

attenuation constant zayıflatma sabiti

attenuation crosstalk ratio (ACR) çapraz konuşmayı zayıflatma oranı

attenuation distortion zayıflatma bozulması

attenuation equalizer zayıflama denkleştiricisi

attenuation loss zayıflatma kaybı

attenuation vector zayıflatma vektörü

attenuation‐limited operation zayıflatması sınırlı çalışma, sınırlı zayıflatma çalışması

attenuator (ATTN) zayıflatıcı

Page 13: BİLGİ ve İLETİŞİM TEKNOLOJİLERİ TERİMLERİ KILAVUZU

attitude stabilized satellite yüksekliği kararlı hele getirilmiş uydu

attitude‐stabilized satellite kararlı konumlu uydu, bulunduğu yerden ayrılmadan atalet merkezi 

veya ekseni etrafında hareket eden‐yalpalayan uydu

attribute nitelik, öz değer

auctioning müzayede ile satış

audience loyalty izleyici sadakati

audio ses

audio acoustics ses yankı bilimi, ses yankılanımı

audio coding revision 3 (AC‐3) ses kodlama yenilemesi

audio configuration ses yapılandırması

audio crosspoint module ses çapraz noktalı modül

audio data rate ses veri hızı

audio delay ses gecikmesi

audio distorsion ses bozulması

audio distribution amplifier (ADA) ses dağıtım yükselticisi

audio driver ses sürücüsü

audio frequency response ses frekans tepkisi

audio graphics terminal (AGT) ses grafik uçbirimi

audio harmonic distortion ses harmonik bozulması

audio interchange file (AIF) ses değişim dosyası

audio interchange format (AIF) ses değişim biçimi

audio level  ses seviyesi

audio muting ses kapama

audio response unit sesli yanıt birimi

audio subcarrier ses alt taşıyıcısı

audio tape manyetik ses bandı, kaset bandı

audio teleconferencing  görüntüsüz telekonferans

audio text ses metni

audio track müzik parçası

a dio transform filter ses dönüşüm sü geciaudio transform filter ses dönüşüm süzgeci

audio tuning wizard ses ayarlama sihirbazı

audio visual terminal (AVT) işitsel görsel uçbirimi

audio/video (A/V) ses/görüntü, ses/video

audiotel Fransa'da kullanılan ağ tabanlı mesaj servisi

auditable data denetlenebilir veri

auditory sensation area dinleyici algılama alanı

authentication doğrulama, kimlik denetimi

authentication centre (AC) doğrulama merkezi

authentication header (AH) kimlik doğrulama başlığı

authentication response (AUTHR) doğrulama cevabı

authentication, authorization and accounting 

entity (AAA)

doğrulama, yetkilendirme ve hesaplama birimi

authorization yetkilendirme,yetki

authorization & call routing equipment (ACRE) ızin ve arama yönlendirme cihazı

authorized bandwidth lisanslı bant genişliği

authorized service domain (ASD) lisanslı hizmet alanı

auto area code otomatik alan kodu

auto correlation function otomatik düzeltme işlevi

auto index mass storage (AIMS) ses endeksi toplu depolama

auto‐answer otomatik cevaplama

autodial otomatik arama

automated clearinghouse otomatik takas merkezi

automated data medium  otomatik veri ortamı

automated information systems security otomatik bilgi sistemleri güvenliği

Page 14: BİLGİ ve İLETİŞİM TEKNOLOJİLERİ TERİMLERİ KILAVUZU

automated maritime telecommunications 

system (AMTS)

otomatik deniz telekomünikasyon sistemi

automated tactical command and control 

system

otomatik taktik komut ve denetim sistemi

automated teller machine (ATM) otomatik para makinası,bankamatik

automated test environment (ATE) otomatik test ortamı

automated/automatic call distribution (ACD) otomatik çağrı dağıtımı

automatic alternative routing (AAR) otomatik alternatif yönlendirme

automatic call delivery otomatik çağrı teslimi

automatic call distribution (ACD) otomatik çağrı dağıtımı

automatic call distributor otomatik çağrı dağıtıcısı

automatic call recording (ACR) otomatik çağrı kaydı

automatic call unit (ACU) otomatik arama birimi

automatic call‐back (ACB) otomatik geri arama

automatic changeover switch otomatik değiştirme santralı

automatic dependent surveillance otomatik bağımlı izleme

automatic document feeder (ADF) otomatik doküman besleyici

automatic face recognition (AFC) otomatik yüz tanıma

automatic fare collection (AFC) otomatik ücret toplama

automatic frequency control (AFC) otomatik frekans denetimi

automatic gain control (AGC) otomatik kazanç denetimi

automatic identification otomatik tanımlama

automatic identification system (AIS) otomatik tanımlama sistemi

automatic identified outward dialing (AIOD) otomatik tanımlanmış harici arama

automatic image stabilization otomatik görüntü sabitlemesi

automatic learning center (ALC) otomatik öğrenme merkezi

automatic level control (ALC) otomatik seviye denetimi

a tomatic link establishment (ALE) otomatik hat tesisi otomatik hat k r l mautomatic link establishment (ALE) otomatik hat tesisi, otomatik hat kurulumu

automatic location information otomatik konum bilgisi

automatic message accounting (AMA) otomatik mesaj hesabı

automatic number identification otomatik numara tanımlama

automatic packet recognition and translation 

(APART)

otomatik paket tanımlama ve yorumlama

automatic power (AP) otomatik güç

automatic remote reprogramming and 

rekeying 

otomatik uzaktan yeniden programlama ve yeniden anahtarlama

automatic repeat‐request (ARQ) otomatik tekrar talebi

automatic retry otomatik tekrarlama

automatic ring down  otomatik zil susturma

automatic ringdown circuit otomatik zil devresi

automatic ringdown circuit otomatik zil susturma devresi

automatic route selection (ARS) otomatik güzergah seçimi

Automatic Secure Voice Communications 

Network (AUTOSEVOCOM)

otomatik güvenli ses haberleşme şebekesi

automatic sequential connection otomatik ardışık bağlantı

automatic speech recognition (ASR) otomatik ses tanıma

automatic switching system  otomatik anahtarlama sistemi

automatic vehicle identification (AVI) otomatik araç tanımlama

automatic vehicle location (AVL) otomatik araç konum belirleme

Automatic Voice Network (AUTOVON) otomatik ses şebekesi

automatically switched optical network 

(ASON)

otomatik anahtarlamalı optik şebeke

automotive navigation system  taşıt seyrüsefer sistemi

autonomous system (AS) otomatik sistem

Page 15: BİLGİ ve İLETİŞİM TEKNOLOJİLERİ TERİMLERİ KILAVUZU

auto‐paralel operation otomatik paralel işlem

autoprovisioning otomatik şartlandırma

autoregressive transformation otomatik geri dönüşüm

autoresponder otomatik cevaplandırıcı

auto‐series operation otomatik‐seri işlem

auxiliary cables yardımcı kablolar

auxiliary data yardımcı veri

auxiliary power supply yardımcı güç kaynağı

availability at the network boundary şebeke sınırında bulunma

available bit rate (ABR) mevcut bit hızı

available line mevcut (boş) hat

available memory     kullanılabilir bellek

available time hattın mevcut (boş) olduğu süre

available to promise söz vermeye müsait

avalanche photodiode çığ ışık diyodu

average access time (AAT) ortalama erişim süresi

average annual economic growth rate  yıllık ortalama ekonomik büyüme oranı

average cash balance ortalama nakit dengesi

average cost ortalama maliyet

average data rate (ADR) ortalama veri hızı

average holding time ortalama tutma süresi

average number of attempts per call çağrı başına ortalama girişim sayısı

average power ortalama güç

average revenue per unit (or User) (ARPU) kullanıcı başına ortalama gelir

average revenue per user (ARPU) kullanıcı başına ortalama gelir

average revenue per user/unit kullanıcı/cihaz başına ortalama gelir

average selling price (ASP ) ortalama satış fiyatı

average usable sensitivity ortalama kullanılabilir hassasiyet

a eraging time ortalama amanaveraging time ortalama zaman

avoidable cost kaçinılabilir maliyet

awk daha çok Unix ve Linux türevlerinde kullanılan, konsolda çalışan bir 

programlama dili

axial propagation constant eksenel yayılım sabiti

axial ray eksenel ışık ışını

az‐el mount düşey ve yatay doğrultuda uyduyu izlemek üzere antenin hareket 

ettirilebildiği montaj mekanizması, uydu takip montaj kiti

azimuth azimut açısı (yatayla yapılan açı)

back course ters yayın

back office  usage‐based accounting and 

subscriber billing

arka ofis kullanım tabanlı muhasebe ve abone faturalaması

back office application yönetsel uygulama

back office support system (BOSS) geri ofis destekli sistem

backbone omurga

backbone network omurga ağı, omurga şebekesi

backbone routing service omurga yönlendirme hizmeti

backbone wiring omurga kablolaması

backdoor arkakapı

back‐end application destek uygulaması

backer card reklam panosu

background color cancellation arka plan renk iptali

background noise arka plan gürültüsü

backhaul taşıma, ana taşıyıcı

backlash boşluk, gevşeklik

backlighted arkadan aydınlatmalı

Page 16: BİLGİ ve İLETİŞİM TEKNOLOJİLERİ TERİMLERİ KILAVUZU

backscatter  geri yansıma, geri saçılma

backscatter of waves  dalgaların geri yansıması

back‐to‐back connection geriden geriye bağlantı, arka arkaya bağlantı bağlanma

back‐to‐back user agent geriden‐geriye kullanıcı aracı

backup yedekleme, yedek

backup copy yedek kopya

backup frequency yedekleme sıklığı

backward channel geriye doğru kanal

backward recovery geriye doğru kurtarma

backward signal geriye doğru işaret

backwards‐compatible broadcast services (BC‐

BS)

geriye doğru‐uyumlu yayıncılık hizmeti

bad frame kötü çerçeve

badge reader kart okuyucu, kimlik kartı okuyucu

bag of bits (BOB) çok fazla bit

balance return loss dengeli geri dönüş kaybı

balanced code dengeli hat

balanced code dengeli kod

balanced error dengeli hata

balanced line dengeli hat

balanced signal pair dengeli işaret çifti

balanced two‐port network dengeli iki kapılı devre

balanced‐to‐ground topraklamalı

balancing network dengeleme devresi

ballot gizli oy kullanma

balun balun

band edge energy bant kenarı enerjisi

band pass bant geçiren

band pass filter bant geçiren süzgeç

band rejection filter bant d rd ran sü geçband rejection filter bant durduran süzgeç

banded rates bileşik oran

bandit mobile yasaklanmış mobil telefonu

bandpass filter bant geçiren süzgeç

bandwidth (BW) bant genişliği

bandwidth allocation control protocol (BACP) bant genişliği tahsis denetim protokolü

bandwidth allocation protocol (BAP) bant genişliği tahsis  protokolü

bandwidth balancing mechanism bant genişliğini dengeleme mekanizması

bandwidth compression bant sıkıştırma

bandwidth on demand talebe bağlı bant genişliği

bandwidth Xdistance product bant genişliği x mesafe ürünü

bandwidth‐efficient signaling bant etkin işaretleşme

bandwidth‐intensive data bantgenişliği yoğun veri

bandwidth‐limited operation sınırlı bant genişliğinde çalışma

bang path ünlemli makine adresi

bar code barkod

bar code readers barkod okuyucuları

barker channel reklam amaçlı TV kanalı

barrage jamming baraj karıştırması, çok geniş bantlı sıkıştırma

barred dialing number aranması engellenmiş numara

barrel distortion barrel bozulması

barrier layer engel katmanı

barring of all incoming calls (BAIC) gelen tüm çağrılarin engellenmesi, gelen tüm aramaların yasaklanması

barring of all outgoing calls (BAOC) giden tüm çağrıların engellenmesi

barring of incoming call gelen çağrının engellenmesi

Page 17: BİLGİ ve İLETİŞİM TEKNOLOJİLERİ TERİMLERİ KILAVUZU

barring password şifresiz, engelleme şifresi

barter syndication simsar sendikasyonu

base price esas fiyat, taban fiyat

base station (BS) baz istasyonu

base station authentication response 

(AUTHBS)

baz istasyonu doğrulama cevabı

base station controller (BSC) baz istasyonu denetleyicisi

base station manufacturer code baz istasyon üretici kodu

base station maximum output power baz istasyonunun azami çıkış gücü

base station random variable (RANDBS) baz istasyonu rasgele değişken

base station receiver exclusion band baz istasyonu alıcı harici bandı

base station receiver exclusion power baz istasyonu alıcı harici gücü

base station receivers baz istasyonu alıcıları

base station subsystem (BSS) baz istasyonu alt sistemi

base station transmitter exclusion band baz istasyonu verici harici bandı

base station transmitter requirements baz istasyonu verici gerekleri

base transceiver station (BTS) (Wireless 

Telephony)

temel alıcı verici iletim istasyonu

base transciever station (BTS) baz alıcı‐verici istasyonu

base unit of measurement temel ölçüm birimi

baseband (BB) temel bant, taban bant

baseband modulation temel bant modülasyonu

baseline privacy interface (BPI) temel satır özel arayüz

baseline privacy interface (BPI)  kablo modem haberleşme gizliliği

baseline protocol at level 1b (BP@L1b) temel satır protokolu seviyesi

baseline shift temel satır kaydırması

bash daha çok Unix ve Linux türevlerinde kullanılan kabuk ve aynı zamanda 

programlama dili

basic access (BA) temel erişim

basic access profile (BAP) temel erişim şartbasic access profile (BAP) temel erişim şartı

basic authentication basit doğrulama

basic conversation temel konuşma

basic encoding rules temel kodlama kuralları

basic mode link control temel kipte hat denetimi

basic operating system ana işletim sistemi

basic rate interface (BRI) temel hız arayüzü

basic service element (BSE) ana hizmet elemanı

basic service set (BSS) temel hizmet seti

basic service sets (BSS) temel hizmet kümesi

basic serving arrangement (BSA) temel hizmet düzenlemesi

basic trading area temel aktarım alanı, temel değiş‐tokuş alanı

batched communication toplu iletişim

battery batarya, pil, akü

battery backup pil yedeği, akü yedekleme

battery check batarya denetimi

battery power source batarya güç kaynağı

battery requirements  batarya gerekleri

baud  baud (bir iletişim bağlantısında bilgi gönderme hızı ölçüm birimi)

baud rate baud hızı

beacon radyo feneri, radyo fener işareti

beam divergence ışın demeti sapması

beam steering ışın demetinin yönlendirilmesi

beam waveguide ışın demeti dalga kılavuzu

beam  ışın demeti, ışın hüzmesi

beamsplitter ışın demeti bölücüsü

Page 18: BİLGİ ve İLETİŞİM TEKNOLOJİLERİ TERİMLERİ KILAVUZU

beamwidth ışın demeti genişliği

bearer capability taşıyıcı yeteneği  

bearer capability information taşıyıcı yetenek bilgisi

bearer connection taşıyıcı bağlantısı

bearer independent call control taşıyıcıdan bağımsız çağrı denetimi

bearer service taşıyıcı hizmeti

beat frequency vuru frekansı

beat frequency oscillator vuru frekans osilatörü

beauty contest güzellik yarışması

beeper çağrı cihazı

before interest, taxes, depreciation and 

amortisation (EBITDA)

faiz, vergi, yıpranma payı ve amortisman öncesi kâr

beginning of message (BoM) mesaj başlangıcı

benchmarking kıyaslama, karşılaştırma

bend loss lifteki eğiklik kaybı

bespoke arrangement sipariş usulü düzenleme

bessel filter bessel süzgeci

best effort (BE) en iyi gayret, elden gelenin en iyisi

biased automatic gain control eşikli otomatik kazanç ayarı

biconical antenna bikonik anten (iki konili anten)

bid price  alış bedeli

bidding credit ücra yerlerde telekomünikasyon hizmet sağlayıcılarina uygulanan 

teşvik programı

bidirectional coupler iki yönlü bağlaştırıcı

bilateral control iki taraflı denetim

bilateral synchronization iki taraflı eş zamanlama

bilaterally negotiated telecommunication rates iki tarafın mutabakata vardığı telekomünikasyon hızları (oranları)

bill and keep faturala ve sakla

billboard antenna panel antenbillboard antenna panel anten

billing automatic message accounting format otomatik faturalama mesajı hesaplama biçimi

billing number fatura numarası

bill‐to‐room odaya ücretlendirme

binary ikili

binary exponential backoff ikili kodlu üstel geri çekilme

binary interchange format (BIF) ikili değişim biçimi

binary modulation ikili modülasyon

binary phase shift keying (BPSK) ikili faz kaydırmalı anahtarlama

binary synchronous (bi‐sync) communication ikili eş zamanlı haberleşme

binary tree ikili ağaç

binary‐coded decimal (BCD) notation ikili kodlu ondalık gösterim

binary‐coded decimal interchange code ikili kodlu ondalık ara değişim kodu

binary‐coded decimal representation ikili kodlu ondalık gösterim

bind bağlamak

binding post bağlantı noktası

binding update bağlayıcı güncelleme

biomass energy biyokütle enrji

biphase modulation iki fazlı modülasyon

bipolar  çift kutuplu

bipolar integrated circuit çift kutuplu tümleşik devre

bipolar phase shift keying (BPSK) çift kutuplu faz kaydırmalı anahtarlama

bipolar signalling çift kutuplu işaretleşme

bipolar transistor çift kutuplu transistör

birefringent medium çift kırılmalı ortam

Page 19: BİLGİ ve İLETİŞİM TEKNOLOJİLERİ TERİMLERİ KILAVUZU

bistable multivibrator iki durumlu çoklu titreştirici

bistable trigger circuit iki durumlu tetikleyici devre

bit bit, 0 veya 1

bit error rate (BER) bit hata oranı

bit error rate test (BERT) bit hata oran testi

bit interval bit aralığı

bit pairing bit çiftlenimi

bit per second (BPS) saniye başina bit

bit rate bit hızı

bit robbing bit çalma

bit slip bit kaydırma

bit slippage bit kayması

bit string bit dizgisi

bit stuffing veriye bilgi taşımayan bitlerin eklenmesi

bit stuffing rate bit doldurma hızı, bit doldurma oranı

bit synchronous operation bit eş zamanlı çalışma

bit‐count integrity (BCI) bit sayma bütünlüğü

bit‐exact bit özü

bitmapped bit eşleştirmeli

bit‐rate allocation signal (BAS) bit‐hızı tahsis işareti

bits per second bit\saniye

bits per symbol (bits/sym) birim sembole düşen bit sayısı

bit‐sequence independence bit dizisinden bağımsız

bitstream veri akışı

bit‐stream access veri akış erişimi

bit‐stream transmission bit akışlı iletim

black burst siyah renk patlaması

black facsimile transmission renksiz belge geçer iletimi

Black Sea Economic Cooperation (BSEC) Karadeniz Ekonomik İşbirliği

blacko t karartmablackout karartma

blanket licence genel lisans

blanketing area sinyal ezme alanı

blanking karartma

blanking level  karartma seviyesi

blend geçişme, harmanlama

blended data harmanlanmış veri, karma veri

blind dial zil sesinin merkez ofisler arasında değiştiği telefon santral sistemi

block blok

block calls öbek aramalar

block check character (BCC) blok denetim karakteri

block distortion blok bozulması

block efficiency blok etkinliği

block parity blok eşlik biti

block payload bloğun yararlı (görev) yükü

block transfer attempt blok aktarma girişimi

block transfer efficiency blok aktarma etkinliği

block transfer failure blok aktarma hatası

blocked sim card engellenmiş sim kart

block‐error probability blok hata olasılığı

blocking and spurious response bloklama ve istenmeyen tepki

blocking criterion bloklama ölçütü

blocking immunity bloklama bağışıklığı

blocking or desensitization bloklama ya da hassasiyet giderme

blocking probability bloklama ihtimali

block‐loss probability blok kayıp olasılığı

Page 20: BİLGİ ve İLETİŞİM TEKNOLOJİLERİ TERİMLERİ KILAVUZU

block‐misdelivery probability bloğun yanlış dağıtım olasılığı

blog ağ günlüğü

blooming hızla büyüyen

blown cable üflemeli kablo

blown fiber şişmiş lif

blown fiber/air blown fiber üflemeli lif/hava üflemeli lif

blue bomb karşı tarafın bilgisayar işletim sistemini çökertme tekniği, mavi bomba

bluetooth bluetooth, yüksek frekanslı alçak güçlü elektronik cihazlar arası 

iletişimi sağlayan kablosuz sistem, mavi diş

bluetooth clock bluetooth saati

BNC connector  BNC bağlayıcısı

board isolation mode (BIM) devre kartıyalıtım kipi

body definition parameters (BDP) vücut tanımlama parametreleri

boilerplate aslı bozulmaksızın yeni uygulamalarda kullanılabilen metin, temel 

uygulama taslağı

bolt‐on internet sayfasına hızlı ama güvenli bir biçimde eklenebilen ürün ya da 

sistemler

bong telefon aramalarındaki bağlantı ücreti

Boolean function Boole fonksiyonu

border gateway protocol (BGP) sınır geçit protokolü

border gateway protocol‐virtual private LAN 

service (BGP‐VPLS)

sınır geçit protokolü‐sanal özel LAN hizmeti

boresight error yönlendirme hatası

Bose‐Chaudhuri‐Hochquenghem code bose‐chaudhuri‐hochquenghem kodu

both‐way propagation time gidiş‐geliş yayılım gecikmesi

bottom‐up parsing aşağıdan yukarıya ayrıştırma

bottom‐up programming aşağıdan yukarıya programlama

bounce e‐mail iletilemediği için gönderene geri dönen e‐posta, geri seken e‐posta

bounce free sabit kontak uçlu

boundary point (BP) sınır noktası

boundary replicate sınır tekrarı

braid örme, döşeme (kablo)

braided shield boncuklu koruma

braiding of a cable kablo döşeme, kablo örtüsü

branch drop ayrı kollarda gerilim düşümü

branching network dallanma şebekesi

branching repeater dallanma tekrarlayıcısı

brand rating index (BRI) marka derecelendirme endeksi

branding markalama

breadboard circuit deneysel devre

break up value tasfiye değeri

breakaway point kopma noktası

break‐before‐make işlem yapılmadan önce bağlantının kesilmesi

breakdown service arıza servisi

break‐in point kavuşma noktası

breaking link bağlantı kesme

breakout box patlama kutusu

bridge köprü

bridged tap hat prizi, bir telefon iletim hattına bağlanmış ve sonlandırılmamış bir 

başka hat

bright green technology parlak yeşil teknoloji

brightness value unit (BVU) parlaklık değer birimi

British Approvals Board for 

Telecommunications (BABT)

İngiliz Telekomünikasyon Onay Kurumu

Page 21: BİLGİ ve İLETİŞİM TEKNOLOJİLERİ TERİMLERİ KILAVUZU

broadband (BB) genişbant

broadband access facility genişbant erişim imkanı

broadband bus genişbant veriyolu

broadband cable licence genişbant kablo lisansı

broadband connectionless bearer service 

(BCLB)

genişbantlı bağlantısız taşıyıcı hizmeti

broadband connection‐oriented bearer service 

(BCOB)

genişbantlı bağlantı tabanlı taşıyıcı hizmeti

broadband development genişbantlı gelişme

broadband device genişbant cihazı

broadband digital forward (BDF) genişbantlı sayısal iletim

broadband emission genişbant yayımı

broadband ISDN (B‐ISDN) genişbant ISDN

broadband integrated gateway (BIG ) genişbantlı tümleşik geçit

broadband integrated services digital network  

(BISDN)

genişbantlı tümleşik hizmetler sayısal şebekesi

broadband interface unit (BIU) genişbant arayüz ünitesi

broadband noise geniş bant gürültüsü

broadband noise figure genişbantlı gürültünün niceliği (miktarı)

broadband offering genişbantlı hizmet sunumu

broadband over power lines (BPL) enerji hatları üzerinden genişbantlı haberleşme

broadband passive optical network (BPON ) genişbantlı pasif optik ağ

broadband radio service (BRS) genişbant telsiz hizmeti

broadband remote access server (BRAS) genişbant uzaktan erişim sunucusu

broadband remote line unit genişbantlı uzak hat birimi

broadband signaling geniş bantlı işaretleşme

broadband television (BBTV) genişbantlı televizyon

broadband terminal adapter (B‐TA) genişbantlı uçbirim uyarlayıcısı

broadband terminal eq ipment (B TE) genişbantl çbirim teçhi atbroadband terminal equipment (B‐TE) genişbantlı uçbirim teçhizatı

broadband uptake genişbantta gelişme

broadcast (BC) yayın (radyo‐TV yayını)

broadcast channel  yayın kanalı

broadcast control channel  yayın denetim kanalı

broadcast file system (BFS) radyo/TV yayıncılığı dosya sistemi

broadcast satellite services uydu yayın hizmetleri

broadcast television systems committee (BTSC) televizyon yayıncılığı sistem komitesi

brouter brouter (köprü‐yönlendirici)

brownout grileştirme, kısmi karartma

browser caching ağ gezgini kaşe hafızası

browser‐based application örün tarayıcısına dayalı uygulama

browsing göz atma

browsing session göz atma oturumu

Bruch blanking sequence Bruch karartma dizisi

buddy icon internette mesajlaşma panolarında kullanılan hareketli küçük resimler

buddy list internette mesajlaşma panolarında kullanılan hareketli küçük 

simgelerin listesi

budget surplus bütçe fazlası

budgetary control bütçenin denetlenmesi

buffer ara bellek, tampon bellek

buffer amplifier ara bellek yükselticisi

buffer overflow arabellek taşması, tampon taşması

buffer storage ara bellek depolama

buffered network tamponlu ağ, tamponlu şebeke

Page 22: BİLGİ ve İLETİŞİM TEKNOLOJİLERİ TERİMLERİ KILAVUZU

buffering ara belleğe alma

bug hata

building integrated timing supply (BITS) bina içi tümleşik zamanlama kaynağı

bulk data transmission toplu veri iletimi

bulk transmission toplu iletim

bulkhead bölme duvarı

bulletin board system ilan afiş sistemi

bunched frame‐alignment signal demet halinde çerçeve hizalama işareti

bundle/solution suite hizmet paketi/çözüm takımı

bundled connection demetli bağlantı

bundled offer paket teklif/ayrıştırılmamış teklif

buried cable gömülü kablo

burried cable  toprağa gömülü kablo

burst firing control darbe başlatma denetimi

burst gate darbe geçidi

burst sequence patlama dizisi

burst speed patlama hızı, anlık veri gönderme hızı

burst switching ani darbe anahtarlaması

burst type patlama işaret tipi

bus veri yolu

bus architecture veri yolu mimarisi

bus interface gate array (BIGA) ana veri yolu arayüz kapı dizisi

bus network veri yolu ağı

bus slave ara hat bağımlı elemanı

bus structure ara hat yapısı

bus topology veri yolu topolojisi

business and government subscribers özel ve kamu aboneleri

business case ticari vaka

business cordless telephone (BCT) ticari kablosuz telefon

b siness c stomer k r msal müşteribusiness customer kurumsal müşteri

business data processing  yönetsel veri işleme

business decision makers (BDM) ticari karar vericiler

business fixed investment işletme sabit yatırımı

business management system (BMS) iş yönetim sistemi

business model iş modeli

business stealing iş çalma

business support system (BSS) iş destek sistemi

business telecom services (BTS) iş telekom hizmeti

busy meşgul

busy hour meşgul saat

busy line verification (BLV) meşgul hat onaylayıcı

busy tone meşgul ton

busy‐idle bits meşgul‐boş bitler

buttonhook Feed antende düğme kanca tipinde besleme

bypass yan yol, atlama, yan geçit

byte bayt (sekiz bit)

C band C bandı

cabinet block modül bağlantı bloğu

cable kablo

cable and component manufacturer kablo ve bileşenleri üreticisi

cable assembly kablo montajı

cable carriers kablo taşıyıcıları

cable checker kablo denetcisi

cable cut  kablo kesimi

cable entry point (CEP) kablo giriş noktası

cable franchise kablo imtiyaz hakkı

Page 23: BİLGİ ve İLETİŞİM TEKNOLOJİLERİ TERİMLERİ KILAVUZU

cable head‐end kablo ana dağıtım panosu

cable host interface licensing agreement 

(CHILA)

kablo ana arayüz lisans anlaşması

cable joint kablo eki

cable joint hole kablo ek odası

cable landing right kablo geçiş hakkı

cable modem (CM) kablo modem

cable modem interface mask (CMIM) kablo modem arayüz maskesi

cable modem termination system (CMTS)  kablo modem sonlandırma sistemi

cable operator kablo işletmecisi

cable pair kablo çifti

cable plant kablo fabrikası

cable plant constant bit rate (CBR) kablo üreten firmanın beyan ettiği sabit bit hızı

cable protection pipe kablo muhafaza borusu

cable sheath  kablo kılıfı

cable signal leakage kablo işaret kaçağı

cable splice closure kablo dış kılıf eki

cable television kablolu televizyon

cable television relay service (CARS) station kablolu televizyon röle hizmeti istasyonu

cablesat syndication kablo TV uydu sendikasyonu

cache önbellek

caching ön belleğe alma

calculated loudness level hesaplanmış gürültü seviyesi

calibrated directional coupler kalibreli yönlü kuplör

calibration kalibrasyon

call çağrı, arama

call abandonment probability çağrı kesilme olasılığı

call aborted çağr iptalicall aborted çağrı iptali

call accounting çağrı hesaplama, çağrı muhasebesi

call accounting record çağrı hesaplama kaydı

call add‐on çağrı ekleme

call admission control (CAC) çağrı kabul denetimi

call agent (CA) çağrı aracı

call appearance çağrı yapan hattın görünmesi

call arrival signal çağrı geliş işareti

call barring administration controlled (CBAC) yönetim denetimli çağrı kısıtlaması

call barring time depended (CBT) zamana bağlı çağrı kısıtlaması

call blocking çağrı engelleme

call by call çağrı bazlı arama

call by call access çağrı bazlı arama erişimi, arama başına erişim

call by name isimle arama

call by reference referanslı çağrı

call by value değerle arama, değer yoluyla çağrı

call center çağrı merkezi

call completion ratio (CCR) çağrı tamamlama oranı

call congestion çağrı tıkanıklığı

call control function (CCF) arama denetim fonksiyonu

call deflection çağrı saptırma

call detail collection point (CDCP) arama detayı toplama noktası

call detail generation point (CDGP) arama detayı oluşturma noktası

call detail information source (CDIS) arama detayı bilgi kaynağı

call detail rating point (CDRP) arama detayı derecelendirme noktası

call detail recording (CDR) ayrıntılı arama kaydı

Page 24: BİLGİ ve İLETİŞİM TEKNOLOJİLERİ TERİMLERİ KILAVUZU

call discrimination çağrı ayrıştırma

call diversion çağrı saptırma

call duration çağrı süresi

call failure ratio arama başarısızlık oranı

call finder çağrı bulucu

call for tender ihale ilanı, teklife çağrı

call forward busy çağrıyı meşgule atma

call forward no reply çağrıyı cevapsız durumda bırakma, cevapsız aramaları yönlendirme

call forwarding çağrı yönlendirme

call forwarding‐busy meşgul çağrıyı yönlendirme

call forwarding‐no answer cevapsız çağrıyı yönlendirme

call forwarding‐other diğer çağrıyı yönlendirme

call forwarding‐unconditional koşulsuz çağrı yönlendirme

call history parameter  arama geçmişi parametresi

call hold çağrı tutma

call instruction çağrı komutu

call intensity arama yoğunluğu

call management server (CMS) çağrı yönetim sunucusu

call park çağrının hatta bekletilmesi

call pickup çağrı cevaplama, çağrı toplama

call preemption çağrı önceliği

call request çağrı talebi

call request packet çağrı istek paketi

call rerouting distribution (CRD) yeniden yönlendirilen çağrının dağıtılması

call restriction çağrı kısıtlama

call routing apparatus aramayı yönlendirme cihazı

call screening çağrı süzme

call set‐up çağrı kurulumu

call set p time çağr k r l m süresicall set‐up time çağrı kurulum süresi

call splitting aramanın bölünmesi

call termination çağrı sonlandırma

call timer arama sayacı

call tracing aramanın izlenmesi

call transfer çağrı aktarımı

call transit çağrı aktarma

call user data çağrı kullanıcı verisi

call waiting çağrı bekletme

call waiting tone çağrıyı bekletme tonu

callback geri arama

callback modem güvenlik modemi, geri aramalı modem

called channel aranan kanal

called‐line identification signal aranan hattın numarasına ait işaret

called‐party camp‐on aranan tarafın bekletilmesi

caller identification (ID) arayan kişinin kimliği, arayan numaranın görünmesi

calling card service arama kartı hizmeti

calling channel band aranan kanal bandı

calling line identification presentation  (CLIP) arayan hattın numarasının gösterilmesi

calling line identification restriction (CLIR) arayan numaranın görünmemesi

calling line ientification (CLI) arayan hattın numarası, arayan hattın tanınması

calling number identification presentation 

(CNIP)

arayan numaranın kimliğinin gösterilmesi

calling number identification restriction (CNIR) arayan numaranın kimliğinin saklanması

Page 25: BİLGİ ve İLETİŞİM TEKNOLOJİLERİ TERİMLERİ KILAVUZU

calling party arayan taraf

calling party pays (CPP) arayan tarafın ödemesi

calling party’s network pays (CPNP) arayan tarafın şebekesi öder

call‐not‐accepted signal kabul edilmemiş arama işareti

call‐sign allocation plan arama işareti tahsis planı

camcorder (camera+recorder) kamera kaydedicisi

camera control unit kamera denetim birimi

camp‐on busy signal aramanın bekletildiği meşgul işareti

campus network yerleşke şebekesi

cancel call waiting (CCW) bekleyen aramayı iptal etme

cancel message waiting notification (CMWN) bildirim bekleyen iptal mesajı

canonical name doğal (kabul edilmiş) isim

cap tavan

cap fee maksimum ücret

capability maturity model yetenek olgunluk modeli

capacitance sığa, kapasitans

capacitive sensing kapasitif algılama

capacity management (CAPMAN) kapasite yönetimi

capacity utilization kapasite kullanımı

capital account segment of balance of 

payments

ödemeler dengesinin sermaye hesabı kısmı

CAPital EXpenditures (CAPEX) sermaye giderleri

capital labor ratio sermaye/iş gücü oranı

capital market quilibrium sermaye piyasası dengesi

capital mobility sermaye hareketliliği

card access system kartlı giriş sistemi

card information structure (CIS) kart bilgi yapısı

card management system kart yönetim sistemi

care of address adrese bağmlcare of address adrese bağımlı

carriage return satırbaşı komutu

carrier taşıyıcı

carrier  identification code taşıyıcı tanımlama kodu

carrier access billing system (CABS) taşıyıcı erişim faturalama sistemi

carrier access business taşıyıcı erişim işi

carrier access code (CAC) taşıyıcı erişim kodu

carrier common line charge ortak taşıyıcılı hat yükü

carrier communication (CM) taşıyıcı iletişimi

carrier detect (CD) taşıyıcı tespiti

carrier detect threshold (CDT) taşıyıcı algılama eşiği

carrier dropout taşıyıcının hattan düşmesi

carrier ethernet‐virtual local area network (CE‐

VLAN)

taşıyıcı ethernet‐sanal yerel alan şebekesi

carrier frequency  taşıyıcının frekansı

carrier identification code taşıyıcı tanımlama kodu

carrier power taşıyıcı gücü

carrier pre‐selection taşıyıcı ön‐seçimi

carrier pre‐selection service taşıyıcı ön seçimli hizmet

carrier recovery loop taşıyıcı kurtarma döngüsü

carrier selection taşıyıcı seçimi

carrier selection code taşıyıcı seçim kodu

carrier sense delay taşıyıcı algılama gecikmesi

carrier sense multiple access taşıyıcı algılamalı çoklu erişim

carrier sense multiple access with collision 

avoidance (CSMA/CA)

çarpışmadan kaçınmalı taşıyıcı algılamalı çoklu erişim

Page 26: BİLGİ ve İLETİŞİM TEKNOLOJİLERİ TERİMLERİ KILAVUZU

carrier sense multiple access with collision 

detection (CSMA/CD)

çarpışma algılamalı taşıyıcı duyarlı çoklu erişim

carrier sense multiple access with collision 

detection (CSMA/CD) 

taşıyıcı algılamalı çarpışmayı sezen çoklu erişim

carrier serving area taşıyıcı hizmet alanı

carrier signal taşıyıcı işaret

carrier suppression taşıyıcı bastırması

carrier switching time taşıyıcı anahtarlama zamanı

carrier to interference ratio (C/I) taşıyıcının girişime oranı

carrier to noise ratio (C/N) taşıyıcının gürültüye oranı

carrierless amplitude taşıyıcısız genlik

carrier‐off state and transmission disabled 

state

taşıyıcısız durum ve göndermenin yapılmadığı durum

carrier‐on state taşıyıcılı durum

carrier‐to‐noise plus interference ratio (CNIR) taşıyıcı‐gürültü eklentili girişim oranı

carrier‐to‐noise/ingress ratio (CNIR) taşıyıcı‐gürültü/giriş oranı

carrier‐to‐noise‐density ratio taşıyıcının gürültü şiddetine oranı

cascade connection art arda bağlantı

cassegrain antenna cassegrain anteni

casual calling gündelik aramalar

catastrophic failure ciddi arıza

category 5 (CAT5) 5.katagori

cathode ray tube (CRT) katot ışınlı tüp

cathode‐ray oscilloscope katot ışınlı osiloskop

causal loop diagram (CLD) anlık döngü diyagramı

cause and effect diagrams sebep sonuç şeması

cavity frequency meter boşluk frekans ölçeri

cavity resonator boşluk rezonatörü

C band C bandC‐band C bandı

CCI content control information içerik denetim bilgisi

CDMA channel number CDMA kanal numarası

CDMA frequency assignment CDMA frekans tahsisi

CDMA preferred set CDMA tercihli takım

CDMA to analog handoff CDMA'dan analog'a hücreler arası  aktarım

CDMA to CDMA hard handoff CDMA'dan CDMA'ya  hücreler arası kesikli aktarım

cell hücre

cell breathing hücre boşluğu, hücre boşaltma

cell broadcast short message service hücresel yayın kısa mesaj hizmeti

cell delay variation (CDV) hücre geciktirme değişimi

cell delineation hücre tanımlama, hücre sınırını belirleme

cell error rate (CER) hücre hata oranı

cell global identity hücre küresel kimliği

cell identifier hücre tanımlayıcı

cell interarrival variation (CIV) hücre gecikme değişimi

cell library hücre kütüphanesi

cell loss priority (CLP) hücre kaybı önceliği

cell loss ratio (CLR) hücre kayıp oranı

cell matching hücre eşleme

cell misinserted rate (CMR) hücredeki yanlış araya girme oranı

cell of origin asıl hücre

cell rate decoupling hücre ayırım hızı

cell relay hücre aktarımı

cell re‐selection hücrenin yeniden seçilmesi

cell transfer delay (CTD) hücre aktarım gecikmesi

cell transfer variation (CTV) hücre aktarım değişimi

Page 27: BİLGİ ve İLETİŞİM TEKNOLOJİLERİ TERİMLERİ KILAVUZU

cell update hücre güncelleme

cellemetry hücre ölçümü

cellular hücresel

cellular access network (CAN) hücre erişim şebekesi

cellular carrier hücresel taşıyıcı

cellular cassette hücresel kaset

cellular communication system hücresel iletişim sistemi

cellular digital packet data (CDPD) hücresel sayısal paket verisi

cellular geographical service area (CGSA) hücresel coğrafi hizmet alanı

cellular neural network hücresel yapay sinir ağı

cellular radio networks hücresel radyo şebekeleri

cellular respiration hücresel solunum

cellular technology hücresel teknoloji

Cellular Telecommunications and Internet 

Association (CTIA)

Hücresel Telekomünikasyon ve İnternet Derneği

cellular telecommunications facility hücresel telekomünikasyon imkanı hücresel telekomünikasyon tesisi

cellular telephone  hücresel telefon

center frequency merkez frekansı

center of economic activity ekonomik faaliyet merkezi

central daylight‐saving time (CDT) merkezi güneşten tasarruf saati

central equipment identity register (CEIR) merkezi mobil cihaz kimlik tanımı veri tabanı

central executive unit merkezi yönetim birimi

central office merkezi santral

central office layout design (COLD) merkez ofis yerleşim tasarımı

central office terminal (COT) merkez ofis terminali

central processing unit (CPU) merkezi işlem birimi

central processing unit load merkezi işlem birim yükü

Central Research Telecomm nication Instit te Merke i Telekomünikas on Araşt rma K r m (R s a)Central Research Telecommunication Institute 

(RUSSIA) 

Merkezi Telekomünikasyon Araştırma Kurumu (Rusya)

central tube merkez tüp

centralized attendant services (CAS) merkezi katılımlı hizmetler

centralized automatic message accounting 

(CAMA)

merkezi otomatik mesaj hesaplaması

centralized operation merkezi çalışma

centralized ordering group (COG) merkezi sipariş grubu

certificate sertifika, belge

Certificate Authority (CA) Belgelendirme Kuruluşu, Belgelendirme Kurumu

certification belgelendirme, onay belgesi

certified information system auditor (CISA) sertifikalı bilgi sistemi denetmeni

chadded delikli

chadless deliksiz

challenge response protocol meydan okuma karşılık verme protokolü

challenges ahead ileriye yönelik engeller (olumsuzluklar)

changed data capture (CDC)  veri yakalama değişimi

channel kanal

channel (Ch) kanal

channel (hopping ) sequence kanal (atlama) dizini

channel access code kanal erişim kodu

channel associated signaling (CAS) işaretleşmeye ait kanal

channel bandwidth kanal bant genişliği

channel bonding (CB) kanal bağı

channel capacity  kanal kapasitesi

channel centre frequency kanal merkez frekansı

Page 28: BİLGİ ve İLETİŞİM TEKNOLOJİLERİ TERİMLERİ KILAVUZU

channel change message (CCM) kanal değişim mesajı

channel confirmation kanal doğrulaması

channel congestion kanal tıkanıklığı

channel definition format (CDF) kanal çözünürlük biçimi

channel frequency accuracy kanal frekans doğruluğu

channel loopback geridönüşlü kanal

channel phasing kanalın fazlara ayrılması

channel quality measurement (CQM) kanal kalite ölçümü

channel release kanal boşaltma

channel reliability  kanal güvenirliliği

channel scanning kanal tarama

channel selection kanal seçme

channel selection filter kanal seçme süzgeci

channel selection strategies kanal seçme stratejileri

channel separation kanal ayrımı

channel service unit (CSU) kanal hizmet birimi

channel spacing kanal aralığı

channel translation equipment kanal çevirme teçhizatı

channel‐associated signalling kanala ait işaretleşme

channel‐attached kanal eklemeli

channel‐attached terminal  kablo ile bağlı terminal

character generator (CG) karakter üreteci

character‐based interface (CBI) karakter‐temel arayüz

character‐count integrity karakter sayısı bütünlüğü

characteristic frequency karakteristik frekans

characters per inch (CPI) inç başına karekter sayısı

charge coupled device (CCD) yük kuplajlı (bağlaşımlı) devre

charges for specific services belirli hizmetler için ödenen ücretler (miktar)

charging data function (CDF) değişim veri işlevi

charging period ücretlendirme süresicharging period ücretlendirme süresi

chatterbot bilgisayar destekli sohbet yazılımı

checkerboarding dama tahtasına işleme

check‐up muayene

chief technology officer (CTO) şef teknoloji memuru

chip yonga, çip

chip level internet protocol (CLIP) yonga seviyesinde internet protokolü

chip rate yonga hızı

chip‐based  yonga‐tabanlı

choice of frequency frekans seçimi

choice of nominated bandwidth tahsisli bant genişliğinin seçimi

choke piston şok pistonu

chroma renk

chroma bandpass renk band geçirgen, renk süzgeci

chroma key renk anahtarı

chromatic dispersion renk dağılımı, kromatik bozulma

chrominance renklilik

chrominance signal renk işareti

chroot  sandbox benzeri, herhangi bir programın sanal bir ortamda 

çalıştırılarak izole edilmesi

churn dalgalanma, abone hareketi

cipher stream şifre dizisi

circuit devre

circuit associated signaling devreye yönelik işaretleşme

circuit breaker devre kesici

circuit cross connect (CCC) devre çapraz bağlantı

Page 29: BİLGİ ve İLETİŞİM TEKNOLOJİLERİ TERİMLERİ KILAVUZU

circuit emulation over packet switching 

networks (CESoPSN)

paket anahtarlama şebekelri üzerinden devre benzetimi

circuit emulation service (CES) devre benzetim hizmeti

circuit emulation service (CES) devre taklit hizmeti

circuit emulation service over packet switched 

network (CESoPSN) 

paket anahtarlama şebekeleri üzerinden devre benzetim hizmeti

circuit restoration devre düzeltmesi

circuit switch data  devre anahtarlamalı veri

circuit switched voice devre anahtarlamalı ses

circuit‐switched devre anahtarlamalı

circuit‐switched connection devre anahtarlamalı bağlantı

circuit‐switched digital capability devre anahtarlamalı sayısal kapasite

circuit‐switched network devre anahtarlamalı şebeke

circuit‐switched telephone network  devre anahtarlamalı telefon şebekesi

circuit‐switching devre anahtarlamalı

circular polarisation  dairesel polarizasyon

circularly disposed antenna arrays (CDAA) dairesel dağıtılmış anten dizisi

circum‐aural headphones yarım daire kulaklık

citizen band (CB) halk bandı

city information highway şehir bilgi ana hattı

cladding kılıf

cladding eccentricity merkezcil kılıf

cladding mode stripper kılıf kip soyucusu

cladding noncircularity kılıfın dairesel olmaması, dairesel olmayan kılıf

cladding ovality oval kılıf, kılıfın oval olması

claim for damages tazminat talebi

clamp mengene, kıskaç

clamped output sabitlenmiş çıkış

Clarke belt Clarke k şağClarke belt Clarke kuşağı

class A mobile station A sınıfı mobil istasyon

class licence lisans sınıfı

class of emission yayım sınıfı

class of service (CoS) hizmet sınıfı

class of service tone hizmet tonu sınıfı

class of station istasyon sınıfı

classification scheme sınıflama planı

classing engine sınıflandırma motoru

clean computing temiz bilgisayar

clean technology temiz technology

cleaned file temizlenmiş dosya

cleaning process temizleme işlemi

clear channel boş kanal, boşaltma kanalı, temiz kanal

clear forward signal temiz ileri yön (aktarma) işareti

clear to send signal işaret göndermeye müsait

click tıklama

click rate internette tıklama oranı

click stream tıklama dizisi

clickthrough rate internette tıklama oranı

client müşteri, istemci

client card kullanıcı kartı

client interface kullanıcı arayüzü

client/server kullanıcı/sunucu

client/server application kullanıcı/sunucu uygulaması

client/server model kullanıcı/sunucu modeli

client‐server computing istemci sunucu modeliyle bilgi işleme

Page 30: BİLGİ ve İLETİŞİM TEKNOLOJİLERİ TERİMLERİ KILAVUZU

cliff effect uçurum etkisi

clipping level kırpma seviyesi

clipping logic kesici mantık devresi

cloaking gizleme sistemi

clock frequency saat frekansı

clock phase deviation saat faz sapması

clock stop mode saat durdurma kipi

clockwise polarized wave saat yönünde kutuplu dalga

clone klon, kopyalama

cloning klonlama/kopyalama

closed captioning kapalı başlık geçirme

closed loop pole  kapalı döngü kutubu

closed network kapalı şebeke

closed network access control kapalı şebeke erişim denetimi

closed path  kapalı yol

closed user group (CUG) kapalı kullanıcı grubu

closed user group with outgoing access dışarıya erişimi kapalı kullanıcı grubu

closed‐circuit television (CCT) kapalı devre televizyon

closed‐loop noise bandwidth kapalı döngü gürültü band genişliği

closed‐loop transfer function kapalı döngü aktarma fonksiyonu

cloud computing bulut bilişim

cloud‐based applications bulut tabanlı uygulamalar

cluster grup, küme

cluster controller grup denetçisi, küme denetçisi

coalition for networked information şebeke tabanlı bilgi için birleşme

coarse data işlenmemiş veri, ham veri

coarse wavelength division multiplexing ( 

CWDM)

kaba (seyrek)  dalgaboylu bölmeli çoklama

coarse wavelength division multiplexing 

(CWDM)

basit dalgaboyu bölmeli çoklama

(CWDM)

coaxial eşeksenli

coaxial cable  eşeksenli kablo

coaxial connector eşeksenli kablo konnektörü

coaxial converter eşeksenli dönüştürücü

coaxial media eşeksenli ortam

coaxial transmission line eşeksenli iletim hattı

co‐channel external interference sensitivity ortak kanal harici girişim hassasiyeti

co‐channel interference  ortak kanal girişimi

co‐channel rejection yan kanal bastırması

code division multiple access (CDMA) kod bölmeli çoklu erişim

code division test bed kod bölmeli test tezgahı

code of good practice iyi uygulama ilkesi

codec kodlayıcı‐kod çözücü

coder/decoder (CODEC) kodlayıcı/kod çözücü

code‐transparent data communication şeffaf kodlu veri haberleşmesi, koddan bağımsız veri iletimi

codeword (CW) kodlu kelime

codeword error ratio (CER) kod sözcüğü hata oranı

coding  kodlama

coding accuracy kodlama doğruluğu

codirectional interface eşyönlü arayüz

cognitive dissonance bilişsel uyumsuzluk

cognitive process bilişsel süreç

cognitive radio bilişsel telsiz

coherence uyum, evre uyumluluk

coin box discriminating tone jeton kutusu ayırma tonu

Page 31: BİLGİ ve İLETİŞİM TEKNOLOJİLERİ TERİMLERİ KILAVUZU

coin box telephone system ankesörlü telefon sistemi

coin phone paralı/jetonlu telefon

coincidental rating rastlantısal oran

collaborative networked communications ortak şebekeli iletişim

collapsed backbone omurga çökmesi

collect call ödemeli çağrı

collection districts toplama bölgeleri

collision çarpışma

collision avoidance system (CAS) çarpışmayı önleyici sistem

collision detection çarpışma algılaması

collision domain çarpışma alanı

collision frequency çarpışma sıklığı

co‐located  eş konumlu

colocation, co‐location ortak yerleşim

color burst renk patlaması

color killer renk öldürücü

color subcarrier renk alttaşıyıcı

combined broadband birleşik genişbant

combined communications birleşik haberleşme

combined distribution frame (CDF) birleşik dağıtım çatısı (panosu)

combined station birleşik istasyon

combiner birleştirici

co‐mingling ortak karıştırma

command komut

command antenna uzaktan kumanda anteni

command interpreter (CI) komut yorumlayıcısı

command line interface komut satırı arayüzü

command line interface (CLI) ortak hat arayüzü

command port kom t kap scommand port komut kapısı

commercial carrier ticari taşıyıcı

commercial leased access ticari kiralık erişim

commercial refile ticari işlemin tekrarlanması

commission decision  komisyon kararı

commit taahhüt etmek

committed access rate (CAR) taahhüt edilen erişim oranı

committed information rate (CIR) taahhüt edilen bilgi hızı

committed memory taahhüt edilen bellek

common access code ortak erişim kodu

common antenna tower ortak anten kulesi

common base station ortak baz istasyonu

common carrier ortak taşıyıcı

common channel signalling (CCS) ortak kanal işaretleşme

common control interoffice signalling (CCIS) ofisler arası ortak denetim işaretleşmesi

common control switching arrangement 

(CCSA)

ortak denetim anahtarlama anlaşması

common cost genel maliyet

common data format ortak veri biçimi

common gateway interface ortak geçit arayüzü

common information model (CIM) ortak bilgi modeli

common interface (CI) ortak arayüz

common intermediate format (CIF) genel ara biçim

common internet file system ortak internet dosya sistemi

common language run‐time (CLR) ortak dil çalışma‐zamanı

Page 32: BİLGİ ve İLETİŞİM TEKNOLOJİLERİ TERİMLERİ KILAVUZU

common management information protocol 

(CMIP)

ortak yönetim bilgi protokolü

common management information service 

element (CMISE)

ortak yönetim bilgi hizmet elemanı

common market  ortak pazar

common mode conversion ortak kip dönüştürmesi

common mode voltage ortak kip gerilimi

common object request broker architecture 

(CORBA)

genel nesne istek alışveriş mimarisi

common part indicator (CPI) ortak kısım göstergesi

common path distortion (CPD) ortak yol bozulması

common policies ortak politikalar

common spectrum ortak spektrum

communication haberleşme

communication electrical equipment haberleşme amaçlı elektrikli teçhizatlar

communication engineering haberleşme mühendisliği

communication line haberleşme hattı

communication link haberleşme bağlantısı

communication network haberleşme şebekesi

communication port haberleşme kapısı

communication protocol haberleşme protokolü

communication security haberleşme güvenliği

communication service organization haberleşme hizmet yönetimi

communication speed iletişim hızı

communication terminal  iletişim uçbirimi

communication tower haberleşme kulesi

communications common carrier ortak taşıyıcılı haberleşme, haberleşme ortak taşıyıcısı

communications frame structure (CFS) haberleşme çerçeve yapısı

communications jamming (COMJAM) haberleşmenin karıştırılması

comm nications manager haberleşme öneticisicommunications manager haberleşme yöneticisi

communications network management haberleşme şebeke yönetimi

communications path haberleşme yolu

communications protection haberleşmenin korunması

communications reliability haberleşmenin güvenilirliği

communications satellite haberleşme uydusu

communications saturation haberleşmenin doyuma ulaşması

communications survivability haberleşmenin sürdürülebilirliği

communications theory haberleşme teorisi

communications tracking survey haberleşme izleme (takip) araştırması

communications watch haberleşmenin izlenmesi

community antenna television (CATV) ortak antenli televizyon

community antenna television (or cable 

Television) (CATV)

ortak anten sistemi (kablolu televizyon)

community legal instruments topluluk hukuki araçları

Community legislation  Topluluk mevzuatı

community reception telsiz röle alışı

community repeater telsiz rölesi, telsiz tekrarlayıcısı

compact disc (CD)  sıkıştırılmış disk

compact disc‐read only memory (CDROM) sıkıştırılmış disk salt okunur bellek

companded frequency modulation (CFM) sıkıştırılmış frekans modülasyonu

compander (compresser/expander) sıkıştırıcı‐genleştirici

companding sıkıştırma‐genişletme

compandor karşılaştırıcı

company registration number firma kayıt numarası

comparative bidding karşılaştırmalı açık arttırma

Page 33: BİLGİ ve İLETİŞİM TEKNOLOJİLERİ TERİMLERİ KILAVUZU

comparative renewal karşılaştırmalı yineleme

comparison category rating (CCR) karşılaştırma kategori derecelendirmesi

compatibility uyumluluk

compatible equipment uyumlu teçhizat

compatible high‐density bipolar code (CHDB) uygun yüksek yoğunluklu iki kutuplu kod

compatible sideband transmission uyumlu yan band iletimi

compelled signaling zorlamalı işaretleşme

competing industries  rakip sanayiler

competing undertaking rakip teşebbüs/firma

Competition Authority Rekabet Kurumu

competitive access provider rekabete dayalı erişim sağlayıcı, rekabetçi erişim sağlayıcı

competitive landscape rekabetçi zemin/ortam

competitive local exchange carrier (CLEC) rekabetçi yerel şebeke taşıyıcısı

competitive pricing rekabetçi fiyat (fiyatlandırma)

competitive tendering and contracting (CTC) rekabete dayalı ihale ve sözleşme

competitiveness rekabet edebilirlik

complementary code keying (CCK) tamamlayıcı kodlu anahtarlama

complementery tracking tamamlayıcı izleme

completely restricted extension tamamen kısıtlanmış genişleme

completion of calls on no reply (CCNR) cevapsız aboneye erişim

completion of calls to busy party (CCBS) meşgul aboneye erişim

completion of calls to busy subscriber (CCBS) meşgul abone çağrılarının tamamlanması

complex instruction set computer (CISC) karmaşık talimat bilgisayarı

complicated software stack karmaşık yazılım yığını

complimentary code keying (CCK) tamamlayıcı kod anahtarı

complimentary metal‐oxide semiconductor 

(CMOS)

tamamlayıcı metal‐oksit yarı iletken

(CMOS)

component analog video (CAV) analog görüntü bileşeni

component video görüntü işaret bileşeni, bileşik görüntü

composite digital bileşik sayısal video

composite loopback multiplexer’in hat üzerinde gerçekleşen bir büküm loop testi

composite second order (CSO) birleşik ikinci dizi

composite triple beat (CTB) birleşik üçlü vuru

composite tube karma tüp  

composite video görüntü işaret birleştirmesi

composite video signal bileşik görüntü işareti

comprehensive private internal rate of return kapsamlı özel içsel getiri oranı

compressed data sıkıştırılmış veri

compressed video sıkıştırılmış görüntü

compression sıkıştırma

compromise equalizer karşılıklı dengeleyici

computer aided design (CAD) bilgisayar destekli tasarım

computer aided manufacturing (CAM) bilgisayar destekli imalat

computer aided quality bilgisayar destekli kalite

computer aided tooling (CAT) bilgisayar destekli şekil verme

computer assisted telephone interviewing 

(CATI)

bilgisayar destekli telefon görüşmesi

computer based testing (or Training) (CBT)  bilgisayar tabanlı testi (veya eğitim)

computer emergency response team (CERT) bilgisayar acil durum müdahale ekibi

computer human interface (CHI) bilgisayar insan arayüzü

Page 34: BİLGİ ve İLETİŞİM TEKNOLOJİLERİ TERİMLERİ KILAVUZU

computer integrated manufacturing (CIM) bilgisaryarla tümleşik üretim

computer network bilgisayar ağı

computer supported telephony application 

(CSTA)

bilgisayar destekli telefon uygulaması

computer telephony integration (CTI) bilgisayar‐telefon tümleştirmesi

computer‐aided dispatch (CAD) bilgisayar destekli dağıtım

computerphobe  bilgisayarzede, bilgisayar fobisi olan kişi

concatenation art arda bağlama

concentrator yoğunlaştırıcı

concrete pipe çimento borusu

concurrent operation aynı anda çalışma (çalıştırma), koşut zamanlı işletim

conditional access  service  şartlı erişim hizmeti

conditional access (CA) şartlı erişim

conditional access management (CA Mgmt) koşullu erişim yönetimi

conditional access server (CAS)  denetimli erişim sunucusu

conditional access system (CAS)  denetimli erişim sistemi

conditional access table (CAT) denetimli erişim tablosu

conditional replenishment şartlı ikmal

conditioned baseband representation şartlı (şartlandırılmış) temel band gösterimi

conditioned diphase modulation şartlı (şartlandırılmış) çift fazlı modülasyon

conditioning iyileştirme

conducted spurious emission temaslı istenmeyen işaret yayını

conductor iletken

conference call konferans araması

Conference Preparatory Group  (CPG) Konferans Hazırlık Grubu

Conference Preparatory Meeting (CPM) Konferans Hazırlık Toplantısı

confidentiality gizlilik

config ration dü enleme konfigüras on k r l mconfiguration düzenleme, konfigürasyon, kurulum

configuration management kurulum yönetimi

confirmation signaling onay işaretleşmesi

confirmation to receive almayı onaylama

conformance testing service uyumluluk test hizmeti

conformity assessment uygunluk değerlendirmesi

congested spectrum tıkanık spektrum, kalabalık spektrum

congestion tıkanıklık

congestion avoidance tıkanmayı engelleme

congestion collapse tıkanıklıktan dolayı çökme

congestion control tıkanıklık denetimi

conjugate selecting eşlenik (çift) seçme

connect bağlamak

connect time bağlantı zamanı

connected device configuration (CDC) cihaz kurulum bağlantısı

connected line identification presentation 

(COLP)

bağlanılan hattın numarasının gösterilmesi

connected line identification restriction (COLR) bağlanılan hattın numarasının gösterilmesinin engellenmesi

connecting block bağlantı bloğu

connection bağlantı

connection admission control (CAC)  bağlantı kabul denetimi

connection attribute bağlantı davranışı, bağlantı niteliği

connection end point (CEP) bağlantı uç noktası

connection in progress kurulmakta olan bağlantı

connection management bağlantı yönetimi

connection oriented (CO) bağlantı odaklı

Page 35: BİLGİ ve İLETİŞİM TEKNOLOJİLERİ TERİMLERİ KILAVUZU

connection‐in‐progress signal sürekli bağlantı işareti

connectionless (CL) bağlantısız

connectionless broadband  data service (CBDS) bağlantısız genişbant veri hizmeti

connectionless network protocol (CLNP) bağlantısız şebeke protokolü

connectionless service bağlantısız hizmet

connectionless‐mode network protocol (CLNP) bağlantısız kipli şebeke protokolü

connectionless‐mode network service (CLNS) bağlantısız kipli şebeke hizmeti

connection‐mode network service (CONS) bağlantı kipli şebeke hizmeti

connection‐mode transmission bağlantı kipi iletimi

connection‐oriented data transfer protocol bağlantıya yönelik veri aktarma protokolü

connection‐oriented service bağlantıya yönelik hizmet

connections per circuits per hour (CCH) bağlantı/devre/saat

connectivity bağlanırlık

connectivity scorecard bağlantı puan kartı

connector konnektör, bağlayıcı

connector for cable connection konnektör (bakır kablo için)

console konsol, işletmen uçbirimi

consolidated local telecommunications service birleşik yerel telekomünikasyon hizmeti

consonant combination uyumlu birleşme

const constellation verilerin grafiksel gösterimi

constant bit rate (CBR) sabit bit hızı

constant coding and modulation (CCM) sabit kodlama ve modülasyon

constant duration mode sabit süreli kip

constant c rrent po er s ppl sabit ak m güç ka nağconstant‐current power supply sabit akım güç kaynağı

constant‐voltage power supply sabit voltajlı güç kaynağı

constructive interference yapısal girişim

consultation hold danışmada bekletme

consultative panel on public information (CPPI) kamuoyuna (kamu bilgisine) danışma paneli

consumer awareness tüketici bilinci

consumer basket tüketici sepeti

consumer DSL tüketici DSL'i

consumer electronic (CE) elektronik müşteri, tüketici elektroniği

consumer electronics association (CEA) müşteri elektroniği birliği

consumer lifetime value (CLV) ömür boyu tüketici değeri (tüketicinin yaşamı boyunca bir firmaya 

sağlayacağı kazancı gösterir)

consumer protection policy tüketicileri koruma politikası

consumer rights tüketici hakları

consumer support estimate (CSE) tüketici destek tahmini

consumer surplus tüketici fazlalığı

contact cavity temas boşluğu

contact current temas akımı

contact durability kontak mukavemeti

contact engaging and separating force kontak açma ve kapama kuvveti

contactless cards temassız kartlar

contactless integrated circuit card temassız tümleşik devre kartı

contended access çekişmeli erişim

content içerik

content archive (CA) içerik arşivi

content delivery network (CDN) içerik teslim ağı

Page 36: BİLGİ ve İLETİŞİM TEKNOLOJİLERİ TERİMLERİ KILAVUZU

content delivery system (CDS) içerik teslim sistemi

content distribution network (CDN) içerik dağıtım ağı

content entity (CE) içerik kimliği

content heavy içerik yoğun

content management license administrator 

(CMLA)

içerik yönetim lisans yöneticisi

content provider içerik sağlayıcı

content‐based networking içerik tabanlı ağ

content‐centric networking (CCN) içerik merkezli ağ

context sensitive bağlama duyarlı, içeriğe duyarlı

context‐free bağlamdan bağımsız, kavramdan bağımsız

contextual help bağlamsal yardım, kavramsal yardım

continous transmission sürekli iletim

continous wave sürekli dalga

continuous disturbance sürekli bozulma

continuous exposure sürekli maruz kalma

continuous noise sürekli gürültü

continuous phase modulation  sürekli faz modülasyonu

continuous time oversampling  sürekli zaman yüklenmesi,

continuous wave (CW) sürekli dalga

continuously variable slope delta (CVSD) 

modulation

sürekli değişken eğimli delta modülasyonu

contour effect dış hat etkisi

contractual licence sözleşmeyle verilen lisans

contrast transfer function zıt aktarma fonksiyonu

contribution quality katkı kalitesi

control equipment for cable denetim ekipmanları (kablo)

control mobile attenuation code (CMAC) mobil zayıflatma kod denetimi

control of electromagnetic radiation elektromanyetik radyasyon denetimi

control track frame p lse i çerçe e denetim darbesicontrol track frame pulse iz çerçeve denetim darbesi

control unit  denetim birimi

controllable cost denetlenebilir maliyet

controlled access denetimli erişim

controlled not‐ready signal denetimli hazır değil işareti

controlled security operation denetimli güvenli çalışma

controlled space denetimli alan

controlling stake çoğunluk hissesi

converged core yakınsak bellek

converged core yakınsak bellek

convergence yakınsama

convergence time yakınsama zamanı

convergent network yakınsak şebeke

conversational karşılıklı konuşmalı

conversational service etkileşimli hizmet

convolutional code (CC) kıvrımlı kod, evrişimli kod

convoy internal communications dahili haberleşme dizisi

cooked data işlenmiş veri

cookies çerezler (program parçası)

cooperation with the institutions  kurumlarla işbirliği

coordinate eşgüdüm sağlamak

coordinated universal time (UTC) koordineli (eşgüdümlü) evrensel zaman

coordination distance koordinasyon mesafesi

co‐polarized eş kutuplu

copper conducted cable bakır iletkenli kablo

copper distributed data interface (CDDI) bakır kablolu dağıtımlı veri arayüzü

copy control information (CCI) kopya denetim bilgisi

Page 37: BİLGİ ve İLETİŞİM TEKNOLOJİLERİ TERİMLERİ KILAVUZU

copy generation management system ‐ analog 

(CGMS‐A)

kopya üretim yönetimi sistemi ‐analog

copy prohibition bits kopya yasaklama bitleri

copy protection (CP) kopya koruması

copy protection management system (CPMS) kopya koruma yönetim sistemi

copyleft lisanssız kopya

cordless radio fixed part (CRFP) kordonsuz telsiz sabit bileşeni

cordless switchboard kablosuz anahtar takımı, kablosuz anahtar panosu, kablosuz santral

cordless telephone kordonsuz telefon

cordless telephone profile kordonsuz telefon şartı

core dump çekirdek boşaltma

core network çekirdek ağ

core switch merkez anahtar

core‐based trees (CBT) çekirdek‐temel ağacı

core‐to‐cladding concentricity damar‐kılıf eş eksenliliği, eş eksenli damar‐kılıf

core‐to‐cladding offset damar‐kılıf dengelemesi

corner reflector antenna köşe yansıtıcı anteni

corporate network şirket ağı, kurumsal şebeke

corporate telecommunication network kurumsal telekomünikasyon şebekesi

corporatisation özelleştirme

correspondent node paketleri mobil düğüm noktasına gönderen ve alan düğüm noktası

corrugated shield dalgalı koruma

co‐shopping ortak hizmet noktası

cosine transform kosinüs dönüşümü

cosmic noise kozmik gürültü

cost and tariff maliyet ve tarife

cost based price strateg mali et tabanl fi at stratejisicost based price strategy  maliyet tabanlı fiyat stratejisi

cost based pricing maliyete dayalı fiyatlandırma

cost cutting gider rasarrufu

cost factor maliyet faktörü

cost‐benefit analysis  fayda‐maliyet analizi

counter clock wise saat yönü tersi

country code ülke kodu

country‐code top‐level domain names 

(CCTLDS)

ülke kodu üst seviye alan adı

country‐wide ülke çapında

coupler bağlaştırıcı

coupler‐bare fiber adapter çıplak lif adaptörü / bağlaştırıcısız lif uyarlayıcı

coupling bağlaşım

coupling coefficient bağlaşım katsayısı

coupling factor bağlaşım faktörü

coupling loss bağlaşım kaybı

coupling path bağlaşım yolu

cover flange kapak bağlantı (birleşme) yüzü

coverage kapsama

coverage area kapsama alanı

coverage service area kapsama hizmet alanı

cpanel  internet barındırma  kontrol paneli

CPE controlled cable modem (CCCM) denetimli kablo modem

cracker güvenlik kırıcı, kod çözücü

cramming hızlandırma

cray operating system cray işletim sistemi

Page 38: BİLGİ ve İLETİŞİM TEKNOLOJİLERİ TERİMLERİ KILAVUZU

cream skimming kaymağı sıyırma, bir ürünün/hizmetin üretiminde ve/veya 

pazarlanmasında diğer aktörlere göre en büyük karların sağlanması

credit card validation kredi kartı kullanım süresi, kredi kartı onayı

crest factor tepe faktörü

crimp kıvrılma

crimping terminal kıvrılmanın gerçekleştiği uçbirim

critical flicker frequency kritik titreşme frekansı

critical frequency kritik frekans

critical item (CI) önemli malzeme (husus)

cross connect çapraz bağlantı

cross connection cabinet (CCC)/plastic cabinet 

for cable distribution

saha dolabı

cross coupling karşılıklı bağlaşım, çapraz bağlaşım

cross fading çapraz sönümleme

cross modulation  çapraz modülasyon

cross office check çapraz ofis denetimi

cross polarization çapraz kutuplaştırma

cross subsidy çapraz sübvansiyon

cross talk attenuation kanal etkileşimi zayıflaması

cross talk from receiver alıcıdan çapraz konuşma

cross talk from transmitter vericiden çapraz konuşma

crossbar switch çaprazlayıcı anahtar

cross‐border connection sınır ötesi bağlantı

cross‐border interconnect (CBI) sınırlararası arabağlantı

cross‐domain etki alanları arası

crossed pinning çapraz bağlama

crossfade çapraz sönümleme

crossover modemsiz kablo

crosso er cable çapra kablocrossover cable çapraz kablo

crosspoint çapraz eşleştirme

cross‐polar discrimination çapraz kutuplu ayrıştırma

cross‐polar isolation çapraz kutuplu ayırım

cross‐post haber gruplarında  aynı mesajı birden fazla gruba atma işlemi

cross‐subsidisation çapraz sübvansiyon

crosstalk çapraz konuşma

cryptography kriptografi, şifreleme bilimi

crystal resonator kristal rezonatör

cuckoo egg izinsiz dağıtılan mp3 parçaları

cumulative audience toplam izleyici

cumulative trauma disorder toplamsal travma bozulması

current cell rate (CCR) akım hücre oranı

current loop akım döngüsü

cursor imleç

custom local area signalling services yerel alan sinyalleşme hizmetleri

customer access line charges kullanıcı erişim hattı ücretleri

customer aquisition müşteri edinme

customer base müşteri tabanı

customer equipment (CE) müşteri teçhizatı

customer information control system (CICS) abone bilgi denetim sistemi

customer owned and maintained (COAM) müşteri tarafından sahip olunan ve bakımı yapılan

customer owned and maintained equipment 

(COAM)

müşterinin sahip olduğu ve idamesini yaptığı teçhizat

customer owned coin operated telephone 

(COCOT)

müşterinin sahip olduğu ve jetonla çalışan telefon

Page 39: BİLGİ ve İLETİŞİM TEKNOLOJİLERİ TERİMLERİ KILAVUZU

customer premises equipment (CPE) müşteri tarafı teçhizatı, müşteri müştemilatı

customer proprietary network information müşteriye ait şebeke bilgisi

customer sited interconnection (CSI) abone mahalinde arabağlantı

customer's loop abone ile santral arasındaki bağlantıyı sağlayan hat, yerel ağ

customer‐to‐network interface (CNI) müşteri ‐ağ arayüzü

customised application for mobile enhanced 

logic (CAMEL)

mobil  geliştirilmiş mantık için kişiselleştirilmiş uygulamalar

customized basket kişiye özel sepet

cut through çapraz kesimli

cut‐off frequency zayıflamanın başladığı frekans, kesim frekans

cybercitizen internet kullanıcısı, siber gezgin

cybernaut sibernot, internet kullanan bilgisayar kullanıcısı

cybernetics sibernetik, güdümbilim

cyberpicketing internetin bir kurumun veya şirketin protesto edilmesi için kullanılması

cyberpunk internette dolaşmayi yaşam tarzi secmiş insanlar

cyberstalking internetten insanları taciz etme

cybrarian internetten sürekli okuyarak bilgi edinen kişi

cyclic hopping periyodik atlama

cylic redundancy check (CRC) periyodik artıklık denetimi

daisy chaining zincirleme bağlantı

dark fiber kullanılmayan lif

dashboard cihaz tablosu, pano

data veri

data abstraction veri soyutlaması, veri özeti

data access veri erişimi

data access arrangement veri erişim düzenlemesi

data accuracy veri doğruluğu

data acq isition eri toplamadata acquisition veri toplama

data acquisition terminal veri toplama uçbirimi

data acquisition terminal veri giriş uçbirimi

data analysis veri çözümleme

data analyst veri çözümleyici

data backup veri yedekleme

data bank veri bankası

data bank administrator veri bankası yönetmeni

data binding veri bağlayıcı

data bit veri biti

data block veri bloğu

data breakpoint veri kesme noktası

data burst randomizer veri patlamasını rastgele yapan cihaz

data bus veri yolu

data bus connector veri yolu konnektörü

data cache veri önbelleği

data call veri talebi

data capture veri yakalama,veriyi alma

data cell veri hücresi

data center veri merkezi

data center complexity veri merkezi karmaşıklığı

data center infrastructure efficiency (DCIE) veri merkezi altyapısının verimliliği

data channel veri kanalı

data character veri karakteri

data check veri denetimi

data circuit transparency veri devresi saydamlığı

Page 40: BİLGİ ve İLETİŞİM TEKNOLOJİLERİ TERİMLERİ KILAVUZU

data circuit‐terminating equipment veri devresi sonlandırma teçhizatı

data code veri kodu

data collection platform  veri toplama platformu

data collection terminal veri toplama uçbirimi

data communication channel veri haberleşme kanalı

data communication equipment (DCE) veri iletişim teçhizatı

data communication interface veri haberleşme arayüzü

data communication system veri haberleşme sistemi

data communications veri haberleşmesi

data communications equipment  veri haberleşme teçhizatı

data communications interface veri haberleşme arayüzü

data communications manager veri haberleşme yöneticisi

data communications network veri haberleşme şebekesi

data conferencing veri konferansı

data confidentiality veri gizliliği

data conflation çok kaynaklı veri tümleştirme

data connection veri bağlantısı

data converter veri dönüştürücü

data coupling veri bağlaşımı

data declaration veri bildirimi

data decompression sıkıştırılmış veriyi açma

data diddling veri sahteciliği

data directory veri dizini

data dispenser veri dağıtıcısı

data display station veri görüntü istasyonu

data document veri belgesi

data driven veri güdümlü

data encryption standard (DES) veri şifreleme standardı

data entry veri girişi

data entr format eri giriş biçimidata entry format veri giriş biçimi

data entry panel veri giriş panosu

data entry terminal veri giriş uçbirimi

data exception veri istisnası

data exchange veri değişimi

data exchange interface (DXI) veri değişim arayüzü

data field veri alanı

data flow veri akışı

data flow chart veri akış çizelgesi

data flow control veri akış denetimi

data fork veri çatalı

data frame veri çerçevesi

data fusion veri tümleştirme

data independence veri bağımsızlığı

data input station veri giriş uçbirimi

data integrity veri bütünlüğü

data interchange veri değiştokuşu

data interchange format veri değiştokuş biçimi

data item veri maddesi

data leakage veri kaçağı

data link veri bağlantısı

data link connection identifier veri hattı bağlantı tanımlayıcısı, veri yolu bağlantı kimliği

data link control character veri hattı denetim karakteri

data link controller veri hattı bağlantı denetleyicisi

data link escape (DLE) veri bağlantı kaçışı

data link layer veri bağlantı katmanı

data logging   zaman dizinsel veri kaydı

Page 41: BİLGİ ve İLETİŞİM TEKNOLOJİLERİ TERİMLERİ KILAVUZU

data mining veri madenciliği

data multiplexer veri çoklayıcı

data network veri şebekesi

data over cable service interface specifications 

(DOCSIS)

kablo üzerinde veri hizmeti arayüzü özelliği

data over voice (DOV) ses üzerinden veri

data over voice multiplexer (DVM) ses  üzerinden veri çoklayıcısı

data pointer veri göstergesi

data portability veri taşınabilirliği

data processing veri işleme

data processing center veri işleme merkezi

data processor veri işlemcisi

data protection veri koruma

data purging veri silme

data rate veri hızı

data receiver veri alıcısı

data recording veri kaydetme

data recording medium veri kayıt ortamı

data reduction veri azaltma, veri indirgemesi

data reference veri gönderisi, veri referansı

data repository veri havuzu, veri deposu

data retention veri depolama

data scrubbing veri sürtmesi

data security veri güvenliği

data segment code veri bölüm kodu

data service unit veri hizmet birimi

data set veri kümesi

data signal veri işareti

data signalling rate veri işaretleşme hızı

data sink eri al c sdata sink veri alıcısı

data size veri boyutu

data source veri kaynağı

data squelch algorithm veri susturma algoritması

data storage disk drive (DSDD) veri depolama disk sürücüsü

data storage system veri depolama sistemi

data stream veri akışı

data stream type veri akış tipi

data streaming sürekli veri iletimi

data structure definition veri yapısı tanımı

data structure manager veri yapı yöneticisi

data subscriber terminal equipment veri abonesi uç teçhizatı

data surfing veriler arasında gezinim

data switching veri devresinin anahtarlanması

data terminal veri uçbirimi

data terminal equipment (DTE) veri uçbirim teçhizatı

data trace veri izi

data transcription veri kopyalayıcısı

data transfer veri aktarımı

data transfer rate veri aktarım hızı

data transmission veri iletimi

data transmission network veri iletim ağı

data transmission system veri iletim sistemi

data validation verinin geçerli kılınması, veri geçerleme

data vaulting veri yedekleme çatısı

data verification veri doğrulama

data volatility veri uçuculuğu

Page 42: BİLGİ ve İLETİŞİM TEKNOLOJİLERİ TERİMLERİ KILAVUZU

data warehouse veri ambarı

data warehouse repository  veri ambar kaynakçası

data word veri sözcüğü

database (DB) veri tabanı

database hack veri tabanı hırsızlığı

database integrity  veri tabanı bütünlüğü

database server veri tabanı sunucusu

data‐driven reasoning veriye dayalı sonuç çıkarma

datagram datagram, veri iletisi

data‐oriented networking veri odaklı ağ

dataphone veri telefonu

datum error of a measuring instrument ölçme aygıtının başlangıç hatası

daughterboard ek plaket, çekme kart

D‐bus D‐veri yolu

deactivation etkinliğin kaldırılması

dead spot kaplama alanı dışı, ölü nokta

dead weight loss iktisadi etkinliğin kaybı

deadband kullanılmayan bant

deadlock kilitlenme

debouncing zıplama önleyici

debugger hata bulucu

decentralized merkezi olmayan

decentralized computer network merkezi olmayan bilgisayar ağı

decentralized data processing merkezi olmayan veri işleme

decibel (db) desibel (db), ses şiddet birimi

decibel referenced to the carrier (dBc) taşıyıcıya göre desibel değeri

decibel relative to carrier taşıyıcıya bağlı desibel

decidability karar verilebilirlik

decidable karar verilebilir

decimal digit (0 9) ondal k sadecimal digit (0.....9) ondalık sayı

decimation etkin örnekleme oranını azaltmak için  işareti süzme, örnek seyreltme

decimation filter etkin örnekleme oranını azaltmak için  işaret süzgeci, örnek seyreltme 

süzgeci

decisional database karar veri tabanı

declaration of conformity (DoC) uygunluk beyanı

declining consumer spending düşme eğilimi gösteren tüketici harcaması

decoder  kod çözücü

decommission hizmetten almak

decoupling bağlaşımı çözme, bağlaşımsız

dedicated tahsisli, özel

dedicated channel tahsisli kanal, özel kanal

dedicated control channel tahsisli denetim kanalı

dedicated line kiralık hat, özel hat, tahsisli hat

dedicated network kullanıcıya özel ağ

dedicated physical channel tahsisli fiziksel kanal

dedicated physical control channel tahsisli fiziksel denetim kanalı

dedicated portal tahsisli kapı

dedicated server özelleştirilmiş sunucu

dedicated short range communication kısa masefe frekans tanımlı iletişim

dedicated terminal özel uçbirim, özelleştirilmiş uçbirim

de‐emphasis  ard vurgu

deemphasis network ard vurgu devresi

deep packet inspection (DPI) derin paket muayenesi

deep web derin ağ

Page 43: BİLGİ ve İLETİŞİM TEKNOLOJİLERİ TERİMLERİ KILAVUZU

deep‐fiber passive optical network (DPON) derin‐lif pasif optik ağ

defacement içerik bozma

default (DE) varsayılan

default channel önceden belirlenmiş kanal

default scoping varsayılan etki alanı

defective products ayıplı ürünler

defense müdafaa

defense data network koruma veri ağı

definition by context kavrama göre tanımlama

deflected to number numaraya çevrilmiş

degradation kalite bozulması

degraded modem (DM) kısıtlanmış modem

degree of liberalisation serbestleşme derecesi

degree of start stop distortion başlama durma bozulmasının derecesi

delay dial ertelenmiş arama

delay equalizer gecikme denkleştiricisi

delay line gecikme hattı

delayed call geciktirilmiş çağrı

delivered torque aktarılan dönme kuvveti

delivering service hizmetin götürülmesi, hizmet sunumu

delivery function (DF) dağılım fonksiyonu

Dellinger effect Dellinger etkisi, sönümleme etkisi

Dellinger fadeout Dellinger sönümlemesi

delta network delta şebekesi

demand analysis talep analizi

demand assigned multiple access (DAMA) talep tahsisli çoklu erişim

demand chain network talep zincir şebekesi

demand management policies talep önetimi politikalardemand management policies talep yönetimi politikaları

demarc elektronik devrelerde sorumluluk alanı sınırlandırıcısı

democratic network demokratik şebeke

demodulation  demodülasyon

demount bağlantıyı kaldırma, sökme

demountable rack offload and pickup system 

(DROPS)

sökülebilir ve yüklenebilir kabin taşıma sistemi

demoware tanıtım yazılımı

denial of service (DoS) hizmet aksatma

dense wave division multiplexing (DWDM) yoğun dalga bölmeli çoğullama

dense wavelenght division multiplex (DWDM) yoğunlaştırılmış dalga boyu bölmeli çoklama  

dense wavelength division multiplex (DWDM) yoğun dalga boylu bölmeli çoklama

Departure angle kalkış açısı

dependability güvenilebilirlik

dependency bağımlılık

dependent event bağımlı olay

dependent variable bağımlı değişken

deployment of internet services internet hizmetlerinin yayılması

depreciation and amortisation değerini düşürme ve amortizasyon

depressed cladding sıkıştırılmış kılıf

depressed‐inner‐cladding fiber iç kılıfı sıkıştırılmış lif

depth of penetration nüfuz etme derinliği

deregulation düzenlemenin ortadan kaldırılması

derived data türetilmiş veri

Page 44: BİLGİ ve İLETİŞİM TEKNOLOJİLERİ TERİMLERİ KILAVUZU

derived intervention price belirlenmiş (hesaplanmış)  müdahale fiyatı

descending node azalan düğüm

descrambler karışık işaretleri çözücü, çırpma çözücü

desensitization hassasiyet giderme

desktop application masaüstü uygulaması

destination varış noktası

destination call routing (DCR) varış santralinden arama yönlendirmesi

destination field varış yeri

destination node yönlendirme düğümü

detent values başlatıcı değerler

deterministic network belirlenimci ağ, gerekirci ağ

deterministic transfer mode belirleyici aktarma kipi

detrimental effects zararlı etkiler

device acces code cihaz erişim kodu

device address cihaz adresi

device dependent cihaza bağımlı

device driver cihaz sürücü, birim sürücü

device independent cihazdan bağımsız

device security level cihaz güvenlik seviyesi

device under test (DUT) testen geçirilen cihaz

device‐dependent graphics layer (DDGL) cihaz bağımlı grafik katmanı

device‐independent graphics layer (DIGL) cihaz bağımsız grafik katmanı

device‐independent graphics service (DIGS) cihaz bağımsız grafik hizmeti

diagnostic rhyme test (DRT) teşhis amaçlı uyum testi

diagnostics  tanıma, teşhis

dial  back geri aramalı

dial access aramalı erişim

dial backup arama yedekleme

dial le el arama se i esidial level arama seviyesi

dial pulse çevirme darbesi

dial pulsing arama işaret darbesi

dial speed çevirme hızı

dial tone  çevir sesi

dial tone delay (DTD) çevir sesi gecikmesi/ çevirme tonu gecikmesi

dialed number identification service (DNIS) aranan numaranın gösterilmesi hizmeti

dialing parity arama eşlik biti

dialing plan arama planı

dial‐it service eş zamanlı çoklu aramaların tek numaradan karşılanma hizmeti. 

örnek:0900'lü aramalar

dialling çevirme

dialling prefix önekli çevirme

dial‐off normal tone normal dışı çevir sesi

dialog box iletişim kutusu

dial‐on demand routing talebe bağlı  yönlendirmeli  çevirme

dialout facility dışarıya arama imkanı

dialup numara çevirme

dial‐up connection çevirmeli bağlantı

dial‐up line çevirmeli hat

dial‐up network çevirmeli şebeke

dial‐up networking (DUN) internete çevirmeli bağlantı

dial‐up networking connection çevirmeli şebeke bağlantısı

dial‐up terminal çevirmeli uçbirim

dictionary attack sözlük saldırısı

didactive software eğitici yazılım

Page 45: BİLGİ ve İLETİŞİM TEKNOLOJİLERİ TERİMLERİ KILAVUZU

dielectric durgun elektrik, dielektrik

dielectric loss durgun elektrik kaybı, dielektrik kaybı

differantial global positioning system (DGPS) farksal küresel konum sistemi

differantial service farklılaştırılmış hizmetler

differential backup farksal yedekleme

differential binary phase shift keying farksal ikili faz kaydırmalı anahtarlama

differential coherent phase shift keying farksal uyumlu faz kaydırmalı anahtarlama

differential gain farksal kazanç

differential interframe coding farksal çerçeve içi kodlama

differential phase shift keying (DPSK) farksal faz kaydırmalı anahtar

differential services (DiffServ) farksal hizmetler

differentiating network  farklılaştırılmış ağ

diffusion screen yayınım ekranı

digicable headend expansion interface (DHEI) sayısal kablo baş uç genişleme arayüzü

digit sayı, basamak

digital sayısal

digital access cross‐connect system (DACS) sayısal erişim çapraz bağlantı sistemi

digital advanced mobile phone system (D‐

AMPS)

sayısal gelişmiş mobil telefon sistemi

digital audio and video broadcasting sayısal ses ve görüntü yayını

digital audio broadcasting sayısal ses yayını

digital audio stationary heads system sayısal ses sabit kafa sistemi

digital bus sayısal veri yolu

digital cable application (DCA) sayısal kablo uygulaması

digital cash sayısal para (ödeme, kasa)

digital cellular telephone  sayısal hücresel telefon

digital certificate sa sal sertifikadigital certificate sayısal sertifika

digital certificate access server (DCAS) sayısal sertifika erişim sunucusu

digital circuit multiplication equipment sayısal devre çoklama teçhizatı

digital communication network sayısal iletişim şebekesi

digital component video sayısal bileşenli görüntü

digital compression sayısal sıkıştırma

digital control channel sayısal denetim kanalı

digital control system sayısal denetim sistemi

digital cordless sayısal kordonsuz

digital cordless telephone (DCT) sayısal kordonsuz telefon

digital cross‐connect system sayısal çapraz bağlantı sistemi

digital data sayısal veri

digital data network sayısal veri ağı

digital demultiplexer sayısal çoklama çözücüsü

digital distribution frame sayısal dağıtım çerçevesi

digital divide sayısal uçurum

digital dividend sayısal bölünmüşlük, sayısal uçurum

digital encryption standard (DES) sayısal şifreleme standardı

digital enhanced cordless telephone (DECT) sayısal geliştirilmiş kordonsuz telefon

digital enhancing sayısal zenginleştirme

digital European cordless telephone (DECT) Avrupa sayısal kordonsuz telefonu

digital facsimile sayısal belgegeçer

digital home communications terminal (DHCT) sayısal ev iletişim uçbirimi

digital home working group (DHWG)  sayısal ev çalışma grubu

Page 46: BİLGİ ve İLETİŞİM TEKNOLOJİLERİ TERİMLERİ KILAVUZU

digital imaging and communications in 

medicine (DICOM)

tıpta sayısal görüntüleme ve haberleşme

digital information storage sayısal bilgi depolama

digital line link sayısal hatlı bağlantı

digital line section sayısal hat bölümü

digital living network alliance (DLNA) sayısal akışlı ağ uyuşması

digital local exchange (DLE) sayısal yerel  santral

digital loop carrier (DLC) sayısal yerel ağ (döngü) taşıyıcısı

digital loopback sayısal geri döngü

digital measuring instrument sayısal ölçüm cihazı

digital modulation sayısal modülasyon

digital multimeter sayısal  ölçü aleti

digital network sayısal şebeke

digital network control system (DNCS) sayısal ağ denetim sistemi

digital phase locked loop (DPLL) sayısal faz kilitlemeli  devre

digital picture manipulator (DPM) sayısal resim işlemcisi

digital pin sayısal uç

digital plotter sayısal çizici

digital primary patch bay sayısal ana bağlantı yuvası

digital private network signalling  system 

(DPNSS)

sayısal özel şebeke işaretleşme sistemi

digital program insertion (DPI) sayısal program ekleme

digital recording sayısal kayıt

digital rights management (DRM) sayısal hak yönetimi

digital satellite system (DSS) sayısal uydu sistemi

digital selective calling (DSC) sayısal seçmeli arama

digital service units sayısal hizmet birimleri

digital set‐top box (D‐STB) sayısal set‐üstü kutusu

digital short range radio (DSRR) sayısal kısa mesafeli telsiz

digital signal 0 ( ero) (DS0) 0 sa sal işaretdigital signal 0 (zero) (DS0) 0 sayısal işaret

digital signal crossconnect (DSX) sayısal işaret çapraz bağlantısı

digital signal hierarchy sayısal işaret sıradüzeni

digital signal lens reflex (DSLR) sayısal işaret mercek yansıması

digital signal level sayısal işaret seviyesi

digital signal port sayısal sinyal ucu

digital signal processor(ing) (DSP) sayısal işaret işlemcisi (işleme)

digital signature sayısal imza

digital signature standard (DDS) sayısal imza standardı

digital simultaneous voice and data (DSVD) sayısal eş zamanlı ses ve veri

digital speech interpolation (DSI) sayısal konuşma ara değerlemesi

digital storage media (DSM) sayısal medya depolama

digital storage system interconnect (DSSI) sayısal hafıza sistemi arabağlantısı

digital subscriber line (DSL) sayısal abone hattı

digital subscriber line access multiplexer 

(DSLAM)

sayısal abone hattı erişim çoklayıcısı

digital switchover radyo TV yayıncılığında analogdan sayısala geçiş (analog yayıncılığın 

sona erdirilmesi)

digital television (DTV) sayısal televizyon

digital terrestrial television (DTTV) sayısal karasal TV

digital transmission sayısal iletim

digital transmission content protection (DTCP) sayısal iletim içerik koruması

digital versatile disc (DVD) sayısal çok yönlü disk

digital video (DV) sayısal video

Page 47: BİLGİ ve İLETİŞİM TEKNOLOJİLERİ TERİMLERİ KILAVUZU

digital video broadcast ‐handheld/terrestrial 

(DVB‐H/T)

sayısal video yayıncılığı‐mobil/karasal

digital video broadcast multimedia home 

platform (DVB‐MHP)

sayısal video yayıncılığı‐çoklumedya ev platformu

digital video broadcast(ing) (DVB) sayısal video yayıncılığı

digital video decoder (DVD) sayısal görüntü kod çözücü

digital video interactive (DVI) sayısal görüntü etkileşimi

digital video interface (DVI) sayısal görüntü arayüzü

digital video interface (DVI) sayısal video arayüzü

digital video recorder (DVR) sayısal video kaydedicisi

digital video signal compression sayısal görüntü işaret sıkıştırması

digital video standard (DVS) sayısal video standardı

digital video subcommittee (DVS) sayısal video alt komitesi

digital voltage monitoring (DVM) sayısal gerilim izleme

digital wireless telephone sayısal telsiz telefon, sayısal kablosuz telefon

digital‐analog  (D/A) sayısal/analog

digital‐to‐analog converter (DAC) sayısal analog çevirici

digital‐to‐analog transducer (DAT) sayısal‐analog dönüştürücü

digizine sayısal magazin

dilution of precision hassasiyet kaybı

dim control ışık ayarı

dim‐and‐burst kısma ve patlama

diode diyot

dip(dual inline package) switch çift taraflı paket anahtarı

diplexer çiftleyici

diploma of advanced studies (DAS) ileri çalışma diploması

dipole antenna çift kutuplu  anten

direct access line doğrudan erişim hattı

direct access storage doğrudan belleğe atma

direct address doğr dan adres dola s adresdirect address doğrudan adres, dolaysız adres

direct addressing doğrudan adresleme

direct attached storage (DAS) doğrudan bağlı hafıza

direct broadcast satellite (DBS) doğrudan yayın uydusu

direct broadcast satellite (DBS) doğrudan uydu yayıncılığı

direct call doğrudan arama

direct connection doğrudan bağlantı

direct coupling doğrudan bağlaşım

direct current (DC) doğru akım

direct dialling in (DDI) doğrudan çevirme

direct distance dialing (DDD) doğrudan şehirlerarası arama, doğrudan arama mesafesi

direct entrance call doğrudan giriş çağrısı

direct interconnection doğrudan arabağlantı

direct internet access (DIA) doğrudan internet erişimi

direct inward dial (DID) doğrudan dahili arama

direct inward dialing (DID) doğrudan dahili arama

direct sequence doğrudan sıralı

direct sequence spread spectrum (DSSS) doğrudan sıralı yaygın spektrum

direct station selection/busy lamp field doğrudan istasyon seçme/meşgul lamba alanı

direct to home (DTH) doğrudan eve yayın

directed retry procedure yönlü giriş işlemi, yönlendirilmiş yeniden deneme usulu

direction finding yön bulma

direction of arrival varış yönü

direction of propagation of energy enerjinin yayılma yönü

directional antenna yönlü anten

directive yönerge

directive  direktif

Page 48: BİLGİ ve İLETİŞİM TEKNOLOJİLERİ TERİMLERİ KILAVUZU

directory assistance rehber yardımı, bilinmeyen numaralar hizmeti

directory database rehber veri tabanı

directory enquiries rehber talepleri

directory facility ağ adresleri hizmeti

directory tree dizin ağacı

direct‐to‐home (DTH) eve kadar

disable message geçersiz mesaj

discard eligibility eleme kriteri

disconnect bağlantıyı kesmek

disconnect signal kesilme işareti

disconnected phase bağlantının olmadığı evre

disconnected state bağlantısız durum

disconnection bağlantıyı kesme

disconnection delay (DCD) kesinti süresi

discontinuous interference kesikli girişim, süreksiz girişim

discontinuous transmission süreksiz iletim

discrete access kesintili erişim

discrete cosine transform (DCT) kesikli kosinüs dönüşümü

discrete data ayrık veri

discrete logarithm problem ayrık logaritma problemi

discrete multitone ayrık çok tonlu

discrete spectrum ayrık spektrum

discrete spurious output ayrık istenmeyen çıktı

discrete type ayrık veri türü

discretely timed signal ayrık zamanlı işaret

discretely variable kesintili değişken

discretely‐timed signal ayrık zamanlı işaret

disengage request bağlantısını kesme isteği

disengagement request serbest bırakma talebi

disengagement denial probabilit telekomünikas on sistemlerinde erişimi sonland rma hata olas l ğdisengagement‐denial probability telekomünikasyon sistemlerinde erişimi sonlandırma hata olasılığı

dish çanak anten

disinfected temizlenmiş, virüsten arınmış

disintermediation aracıların kaldırılması

disk array disk dizisi

disk cache disk tamponu

disk compression disk sıkıştırma

disk defragmentation disk birleştirme

disk enclosure disk kutusu

disk operating system (DOS) disk işletim sistemi

disk quotas disk kotasu

disk server disk sunucu

disk subsystem disk altsistemi

diskfull client diskdolu istemcisi

diskless client disksiz istemci

diskless workstation diski olmayan iş istasyonu

disk‐to‐disk backup diskten diske yedekleme

dispatch göndermek, sevketmek

dispersion dağılma etkisi, dağılım

dispersion‐limited operation dağılımı sınırlı çalışma

dispersion‐shifted fiber dağılma kaydırmalı lif

dispersion‐unmodified fiber dağılımı değişmemiş lif

dispersive dağıtıcı, ayıraç

displacement yer değiştirme (veri), göreli adres uzaklığı (komut)

display adapter ekran bağdaştırıcısı

dispute settlement uzlaştırma, uyuşmazlığı çözümleme

Page 49: BİLGİ ve İLETİŞİM TEKNOLOJİLERİ TERİMLERİ KILAVUZU

disruption bozucu

distance education  uzaktan eğitim

distance learning uzaktan öğrenim

distance measuring equipment (DME) mesafe ölçüm teçhizatı

distance root mean square (DRMS) mesafe kare ortalama karekök değeri, etkin mesafe değeri

distance vector algorithm uzaklık vektörü algoritması

distance‐based registration mesafe bazlı kayıt

distant collocation uzaktan ortak yerleşim

distant signal uzaktaki işaret

distortion bozulma

distortion effect bozulma etkisi

distortion ratio (DR) bozulma oranı

distress and urgency tehlike ve acil durum

distress calls tehlike çağrıları

distributed application dağıtık uygulama

distributed architecture dağıtık mimari

distributed circuit dağıtık devre

distributed communications dağıtık iletişim

distributed component object model dağıtımlı parça nesne modeli

distributed control system dağıtık denetim sistemi

distributed coordination function (DCF) dağıtım kordinasyon işlevi

distributed data dağıtık veri

distributed data processing dağıtık veri işleme

distributed database dağıtık veri tabanı

distributed denial of service (DDOS) dağıtık hizmet aksatma

distributed element dağıtık öğe

distributed feedback (DFB) dağıtımlı geri bildirim

distributed file system dağıtık dosya sistemi

distributed information system dağıtık bilgi sistemi

distrib ted intelligence dağ t k ekadistributed intelligence dağıtık zeka

distributed multimedia dağıtık çokluortam

distributed network dağıtık ağ, dağıtık şebeke

distributed office system dağıtık ofis sistemi

distributed parameter system dağıtık parametreli sistem

distributed polling dağıtık yoklama

distributed processing dağıtık işlem

distributed scan dağıtık tarama

distributed system dağıtık sistem

distributed target dağıtık hedef

distribution dağıtım

distribution box dağıtım kutusu

distribution box/ fiber termination box dağıtım kutusu/lif sonlandırma konusu

distribution cable dağıtım kablosu

distribution frame dağıtım çatısı, dağıtım panosu

distribution function dağıtım işlevi

distribution list dağıtım listesi

distribution sort dağılım sıralaması (algoritma)

distributor dağıtıcı

distrubuted denial of service (DDOS) dağıtık hizmet aksatma saldırısı

distrubuted scans dağıtılmış tarama

disturbance field strength bozulma alan şiddeti

disturbance response of the control system denetim sisteminin bozulma tepkisi

disturbance suppression bozulma bastırması

disturbance voltage bozulma gerilimi

disturbing channel rahatsız edici kanal

Page 50: BİLGİ ve İLETİŞİM TEKNOLOJİLERİ TERİMLERİ KILAVUZU

dither component encoding küçük genlikli bileşen kodlaması

division (Div) bölmeli

DNCS session manager (DSM) DNCS oturum yönetimi

docking station genişleme birimi/ yanaşma terminali

DOCSIS external physical interface (DEPI) DOCSIS harici fiziksel arayüz

DOCSIS IPTV bypass architecture (DIBA) DOCSIS IPTV atlama mimarisi

DOCSIS over passive optical network (DPON) pasif optik ağ üzerinden DOCSIS

DOCSIS timing interface (DTI) DOCSIS zamanlama arayüzü

document name belge adı

domain alan adı

domain analysis alan adı analizi

domain architecture alan adı mimarisi

domain controller alan adı denetleyicisi

domain hacking alan adı saldırısı

domain model alan adı modeli

domain name alan adı

domain name address (DNA) alan adı adresi

domain name resolver  alan adı çözümleyicisi

domain name server  (DNS) alan adı sunucusu

domain name service (DNS) alan adı hizmeti

domain name system (DNS) alan adı sistemi

domain of applicability uygulanabilirlik alanı

domain sniper alan adı avcısı

domestic fixed public service yurt içi sabit kamu hizmeti

domestic public radio service yurt içi kamu telsiz hizmeti

dominance hakimiyet, piyasa hakimiyeti

dominant closed loop poles baskın kapalı döngü kutupları

dongle teçhizat kilidi

door kapdoor kapı

doppler effect doppler etkisi

doppler shift doppler kayması

dosimetry dozimetri

dot file nokta dosyası

dot green yeşil nokta

dot pitch nokta sıklığı

double blind condition iki taraflı bilinmeyenli durum

double cell diagram çift hücreli şema

double close quote çift kapama tırnağı

double open quote çift açma tırnağı

double sided pages çit yüzlü sayfalar

double‐byte character set çift baytlı karakter kümesi

double‐length çift uzunlukta (veri)

double‐sideband (DSB) transmission çift yan bandlı iletim

double‐sideband suppressed‐carrier (DSB‐SC) 

transmission

çift yan bandlı taşıyıcısı bastırılmış iletim

double‐word çift‐sözcüklü (veri veya bellek boyutu)

down aşağı

down arrow aşağı ok

down time arızalı olduğu süre

downconverter frekans indirici, frekans düşürücü

downlink (DL) ana sistemden uçbirime bağlantı, indirme yolu

downlink shared channel ana sistemden uçbirime bağlantı paylaşımlı kanal

downlink transmission ana sistemden uçbirime bağlantı iletimi, inen bağlantı iletimi

download speed indirme hızı

downstream (DS) ana sistemden uçbirime veri akışı, inen veri akışı, indirme

Page 51: BİLGİ ve İLETİŞİM TEKNOLOJİLERİ TERİMLERİ KILAVUZU

downstream channel descriptor (DCD) inen veri kanal tanımlayıcısı

downstream load ana sistemden uçbirime veri akışı yükü

downstream radio frequency interface (DRFI) ana sistemden alt sisteme doğru olan radyo frekans arayüzü

downstream service identifier (DSID) indirme hizmet kimliği

downward tendency azalma eğilimi

drag‐and‐drop sürükle bırak

drain wire atık kablo

drift  sürükleme, sürüklenme

drift compensation sapma dengelemesi

drift radio network controller sürüklenmeli telsiz şebeke denetleyicisi

drift rate sapma oranı

drilldown peşisıra dosyaları açmak

driver  sürücü

drop cable çıkma hat kablosu

drop wire abone teli

dropout compensator güç kaybı denkleştiricisi

drop‐out error bit atlama hatası

droupie bilgisayar kullanım kabiliyetine hayranlık

drum silindir, tambur (veri saklama cihazı)

dry wire özel amaçlı kablo

DSL access multiplexer (DSLAM) DSL erişim çoklayıcısı

dual attachment concentrator çift eklemeli yoğunlaştırıcı

dual attachment station çift eklemeli  istasyon

dual band çift bant

dual basic rate interface çift temel hız arayüzü

dual bus çift veri yolu

dual communications interface çift yönlü iletişim arayüzü

dual diversity çift çeşitleme

d al homing çift ö güdümdual homing çift özgüdüm

dual in line integrated circuit çift  sıralı uçlu tümleşik devre

dual in line package (DILP) çift  sıralı uçlu paket

dual inline package (DIP) çift taraflı paket

dual in‐line package switch  çift sıralı paket anahtarı

dual mode  çift kipli

dual mode mobile station çift kipli mobil istasyon

dual modem card (DMC) çift modem kartı

dual port memory çift erişimli bellek

dual scan çift tarama

dual sound çift sesli

dual tone multi frequency signalling (DTMFS) çift tonlu çok frekanslı işaretleşme

dual watch çift yönlü izleme

dual‐mode base station çift kipli baz istasyonu

dual‐precedence message çift öncelikli mesaj

dual‐tone multifrequency (DTMF) çift tonlu çok frekanslı

dublex cable  iki lifli kablo

duct eye length yer altı göz uzunluğu

duct system  yer altı kanal sistemi

dumb network akılsız şebeke

dumb terminal programlanmayan uçbirim/yapay uçbirim

dummy antenna yapay anten

dummy argument sözde işlenen, görüntüde işlenen

duplex eş zamanlı çift yönlü

duplex communication eş zamanlı çift yönlü iletişim

duplex separation eş zamanlı çift yönlü ayırma

Page 52: BİLGİ ve İLETİŞİM TEKNOLOJİLERİ TERİMLERİ KILAVUZU

duplexer bölücü, alıcı‐verici

duplicate data center veri yedekleme merkezi

duration of call çağrı süresi

duration of line blanking pulse satır karartma darbe süresi

duty cycle görev çevrimi

duty factor görev unsuru

DVD‐audio DVD‐ses

DVD‐interactive DVD‐etkileşim

DVD‐video DVD‐görüntü

dye boya

dynalink dinamik hat

dynamic address translation dinamik adres dönüştürme

dynamic bandwidth allocation (DBA) dinamik bant genişliği tahsisi

dynamic capacity management (D‐CAPMAN) dinamik kapasite yönetimi

dynamic channel change (DCC) dinamik kanal değişimi

dynamic data exchange dinamik veri alışverişi

dynamic domain name service (DDNS) dinamik etki alan adı hizmeti

dynamic host configuration protocol (DHCP) dinamik bilgisayar yapılandırma protokolu

dynamic link library dinamik bağlı kitaplık

dynamic linking dinamik bağlantı

dynamic name service  dinamik ad hizmeti

dynamic packet transport (DPT) dinamik paket iletimi

dynamic quality of service (DQoS) dinamik hizmet kalitesi

dynamic random access memory (DRAM) dinamik rastgele erişim hafızası

dynamic service add (DSA) dinamik hizmet ekleme

dynamic service add‐acknowledgement (DSA‐

ACK) 

dinamik hizmet ekleme‐onayı

d namic ser ice add req est (DSA REQ) dinamik hi met ekleme istemedynamic service add‐request (DSA‐REQ) dinamik hizmet ekleme‐isteme

dynamic service add‐response (DSA‐RSP) dinamik hizmet ekleme‐yanıtı

dynamic service change dinamik hizmet değişimi

early packet discard (EPD) ilk paketin atılması

early‐failure period alıştırma dönemi

earnings before interest and tax (EBIT) faiz ve vergiden önceki kar

earphone kulaklık

earphone plug kulaklık fişi

earth return circuit topraklama devresi

earth station yer istasyonu

earth terminal yer uçbirimi

earth terminal yer terminali

earth‐coupled interference toprağa bağlı (bağlaşımlı) girişim

earthing conductor topraklama iletkeni

earthing inductor topraklama bobini

easy access kolay erişim

easy and informed access kolay ve haberli erişim

easy hosting control panel (EHCP)  internet barındırma  kontrol paneli

eavesdropping gizli dinleme

eavesdropping adversary izinsiz dinleme yapan

e‐book e‐kitap

e‐business elektronik iş, e‐ticaret

e‐business enabler elektronik ticaret sağlayıcısı

e‐carrier system e‐taşıyıcı sistem

eccentricity tuhaflık

eccentricity    dış merkezlilik

e‐channel e‐kanal

Page 53: BİLGİ ve İLETİŞİM TEKNOLOJİLERİ TERİMLERİ KILAVUZU

echo yankı

echo cancellation yankı iptali,yankı giderimi

echo check yankı denetim

echo distortion yankı kaynaklı bozulma

echo path loss yankının yol kaybı

echo return loss yankı dönüş kaybı

echometric measurement yankılı ölçüm

ecological architecture and contemporary 

urban design

ekolojik mimari ve çağdaş kentsel tasarım

ecological footprint ekolojik izdüşüm

ecological innovation ekolojik yenilik

economic development iktisadi gelişme

economic downturn ekonomik çöküş

economic growth  iktisadi büyüme, ekonomik gelişme

economic indicators ekonomik göstergeler

economical feasibility ekonomik yapılabilirlik

economies of scale ölçek ekonomisi

economies of scope kapsam ekonomisi

Eddy current Eddy akımı

Eddy‐current loss Eddy akımı kayıpları

edge collapse ayrıt çökertme

edge detection ayrıt saptama

edge diffraction kenar kırınımı

edge fold kenar katlaması

edge following ayrıt izleme

edge of band band kenarı

edge of coverage kapsama sınırı

edge operator ayrıt işleci

edge QAM (Quadrature Amplitude 

mod lation) (EQAM)

geliştirilmiş QAM

modulation) (EQAM)

edge resource manager (ERM) gelişmiş kaynak yöneticisi

edge router (ER) geliştirilmiş yönlendirici

edge switch giriş santralı

edit colors renkleri düzenleme

edit decision list (EDL) düzeltme karar listesi

edited copy düzeltilmiş kopya

effect file etki dosyası

effective address etkin adres, çözümlenmiş adres, geçerli adres

effective area of an antenna antenin etkinlik alanı

effective bandwidth etkin bant genişliği

effective call sonuçlanmış arama

effective cut‐off frequency etkin kesim frekansı

effective data transfer rate etkin veri aktarım hızı

effective earth radius etkin yer çapı

effective height etkin anten yüksekliği

effective input noise temperature etkin giriş gürültüsü sıcaklığı

effective isotropically radiated power (EIRP) etkin izotropik yayılım gücü

effective mode volume etkin kip büyüklüğü

effective monopole radiated power (e.m.r.p.) etkin tek kutuplu yayılan güç

effective perceived noise level etkili algılamalı gürültü seviyesi

effective radiated power (ERP) etkin yayılım gücü

effective speed of transmission etkin iletim hızı

effectiveness indicators etkinlik göstergeleri

Page 54: BİLGİ ve İLETİŞİM TEKNOLOJİLERİ TERİMLERİ KILAVUZU

efferent götürgen (üst düzeydeki bir birimden alt düzeydekine yönelik veri 

akışına ilişkin)

efficiency verim

efficiency factor etkinlik faktörü

efficient component pricing rule etkin bileşen fiyatlandırma kuralı

egress ağ çıkışı

eight‐hundred number 800'lü numara

eject button çıkarma tuşu

elapsed time geçen süre

elapsed time indicator geçen süre göstergesi

e‐learning elektronik öğrenme, e‐öğrenme

e‐learning tools e‐öğrenme araçları

electric breakdown elektriksel delinme; elektrik sistem arızası

electric circuit diagram elektrik devre şeması

electric coupling elektriksel bağlaşım

electric density elektrik şiddeti

electric field  elektrik alanı

electric power research institute (EPRI) elektronik güç araştırma enstitüsü

electrical consumption of typical data centers tipik veri merkezlerinin elektrik tüketiminin azaltılması

electrical diagnostic instrument elektriksel arıza tespit cihazı

electrical length elektriksel uzunluk

electrically  erasable programmable read only 

memory (EEPROM) 

elektriksel silinebilir programlanabilir sadece okunabilir hafıza

electrical‐optical (E‐O) elektriksel‐optiksel

electromagnetic compability (EMC) elektromanyetik uyumluluk

electromagnetic compatibility and radio 

spectrum matters 

elektromanyetik uyumluluk ve radyo spektrum konuları

electromagnetic disturbance elektromanyetik bozulma

electromagnetic emission elektroman etik a melectromagnetic emission elektromanyetik yayım

electromagnetic emission control  elektromanyetik yayım denetimi

electromagnetic environment (EME) elektromanyetik ortam

electromagnetic field (EMF) elektromanyetik alan

electromagnetic interference (EMI) elektromanyetik girişim

electromagnetic interference control  elektromanyetik girişim denetimi

electromagnetic intrusion elektromanyetik sızma

electromagnetic pulse elektromanyetik darbe

electromagnetic radiation (EMR) elektromanyetik ışıma

electromagnetic radiation energy elektromanyetik ışıma enerjisi

electromagnetic radiation scattering elektromanyetik ışıma dağılması (saçılması)

electromagnetic spectrum elektromanyetik spektrum

electromagnetic susceptibility elektromanyetik alınganlık (duyarlılık)

electron beam elektron hüzmesi

electron beam cured  elektron hüzme düzeltmesi

electron tube elektron tüpü

electronic address elektronik adres

electronic commerce enabler elektronik ticaret sağlayıcısı

electronic commerce, e‐commerce elektronik ticaret, e‐ticaret

electronic communication board elektronik haberleşme kurulu

electronic communications committee (ECC) elektronik haberleşme komitesi

electronic cross connect (EXC) elektronik çapraz bağlantı

electronic data interchange (EDI) elektronik veri değişimi

electronic data processing  (EDP) elektronik veri işleme

electronic device elektronik cihaz

electronic emission security elektronik yayılım güvenliği

Page 55: BİLGİ ve İLETİŞİM TEKNOLOJİLERİ TERİMLERİ KILAVUZU

electronic exposure elektronik etkiye maruz kalma

electronic fund transfer (EFT) elektronik para aktarımı

electronic governance elektronik yönetişim

electronic hum elektronik gürültü

electronic identity information elektronik kimlik bilgisi

electronic idustries association (EIA) elektronik endüstrisi birliği

electronic key telephone system elektronik tuşlu telefon sistemi

electronic line of sight  elektronik görüş hattı

electronic line scanning elektronik hat tarama

electronic mail (e‐mail) elektronik posta (e‐posta)

electronic messaging elektronik mesajlaşma

electronic newspaper elektronik gazete

electronic nose elektronik koku algılayıcı

electronic numbering (ENUM) elektronik numaralandırma

electronic patch panel elektronik bağlantı panosu

electronic product code (EPC) elektronik ürün kodu

electronic program guide (EPG) elektronik program rehberi

electronic reconnaissance elektronik keşif

electronic resource management initiative 

(ERMI)

elektronik kaynak yönetim teşebbüsü

electronic serial number (ESN) elektronik seri numarası

electronic signature (e‐signature) elektronik imza (e‐imza)

electronic switched network elektronik anahtarlamalı şebeke

electronic switching system elektronik anahtarlama sistemi, elektronik santral

electronic toll collection  elektronik ücret toplama

electronic warfare support measures (ESM) elektronik savaş destek tedbirleri

electronically controlled coupling (ECC) elektronik denetimli bağlaşım

Electronics Industry Association (EIA) Elektronik Endüstri Derneği

electronics ind str association (EIA) elektronik sana i birliğielectronics industry association (EIA) elektronik sanayi birliği

electronics science elektronik bilimi

electro‐optic detector elektro‐optik algılayıcı

electrosensitive recording elektronik hassas kayıt (kaydetme)

electrostatic discharge (ESD) elektrostatik boşalma

element based cost (EBC) eleman tabanlı maliyet

element management system (EMS) eleman yönetim sistemi

elementary signaling element temel işaretleşme elemanı

elementary stream (ES) temel akış hızı

elevation irtifa açısı, elevasyon açısı

e‐library e‐ kütüphane

elliptical orbit oval yörünge

elliptical polarization oval kutuplanma, oval kutuplama

e‐mail account elektronik posta hesabı

e‐mail address elektronik posta adresi, e‐posta adresi

e‐mail attachment elektronik posta eki

e‐mail filter elektronik posta süzgeci

e‐mail signature elektronik posta imzası

e‐mail spoofing elektronik posta kandırması

emanation emanasyon (radyumun ve radyo‐aktif maddelerin dekompozisyonu 

sonucu oluşan oldukça değişken radyo aktif bir gaza Rutherford’un 

önerisiyle radyolojide verilen ad)

emanations security (EMSEC) ışın yayılım güvenliği

embedded gömülü

embedded base equipment gömülü taban teçhizatı

embedded cable modem (eCM) gömülü kablo modem

Page 56: BİLGİ ve İLETİŞİM TEKNOLOJİLERİ TERİMLERİ KILAVUZU

embedded cable modem: embedded portal 

option (ECM:EPS)

gömülü kablo modem‐gömülü ana giriş seçeneği

embedded command gömülü komut

embedded computer system gömülü bilgisayar sistemi

embedded computing gömülü veri işleme

embedded customer‐premises equipment gömülü müşteri müştemilatı, abone tarafı cihazları

embedded database language gömülü veri tabanı dili

embedded multimedia terminal adapter 

(eMTA)

gömülü çoklu ortam uçbirim bağdaştırıcısı

embedded object gömülü nesne

embedded operations channel (EOC) gömülü işlemler kanalı

embedded set‐top box (eSTB) gömülü set‐üstü kutusu

embedded signaling channel (ESC) gömülü işaretleşme kanalı

embedded system gömülü sistem

embedded system programming  gömülü sistem programlama

emergency alert system (EAS) acil durum uyarı sistemi

emergency call acil çağrı

emergency number acil çağrı numarası

emergency position indicating radio beacons 

(EPIRB)

acil durumu gösteren radyo feneri (acil durumu gösteren radyo 

vericisi)

emergency service acil yardım hizmet

emergency service call acil yardım çağrı hizmetleri

emergency service network entity acil hizmet ağ elemanı

emergency service provider acil hizmet sağlayıcı

emergency service selective router acil hizmet seçmeli yönlendirici

emergency switch acil durum santralı, acil durum anahtarı

emerging markets gelişmekte olan piyasalar, yeni yükselen piyasalar

emerging technologies conference yeni teknolojiler konferansı

emission le el a m se i esiemission level yayım seviyesi

emission limit yayım sınır değeri

emission margin yayım sınırı

emission spectrography yayım spektrografisi

emoticon süslemeli yazılar

empirical görgül, gözleme dayalı, deneysel

empirical evaluation görgül değerlendirme

empty band boş bant

empty slot ring halka şeklinde boş yuva

emulated LAN (ELAN) taklit edilmiş LAN

emulation benzetim, öykünüm

emulator in circuit devre içi teçhizatlı benzetici

enabled state işler durum

encapsulation kapsülleme, kuşatma

enciphered data şifreli veri

encoded subcarrier kodlu alttaşıyıcı

encoder kodlayıcı

encoder tail bit kodlayıcı kuyruk biti

encryption şifreleme

encryption mode indicator (EMI) şifreleme mod göstergesi

end distortion uç bozulması, uçtaki bozulma

end exchange uç şantral

end node son düğüm

end of line (EoL) hat sonu

end office (EO) uç ofis

end point (EP) uç nokta

end user son kullanıcı

Page 57: BİLGİ ve İLETİŞİM TEKNOLOJİLERİ TERİMLERİ KILAVUZU

end user number son kullanıcı numarası

ending delimeter çerçeve sonu, çerçevenin bitişini belirtmek için kullanılan karakter, 

bitiş belirteci

end‐of‐medium character ortam sonu karakteri

end‐of‐message function mesaj sonu fonksiyonu

end‐of‐transmission‐block  iletim sonu bloğu

end‐to‐end uçtan uca

end‐to‐end digital connectivity uçtan uca sayısal bağlanırlık

end‐to‐end encipherment uçtan uca şifreleme, baştan sona şifreleme

endurable operation sürdürülebilir çalışma

energy dispersal technique enerji dağıtım (harcama) tekniği

energy management policies enerji yönetimi politikaları

energy of an information bit bilgi biti enerjisi

energy per symbol‐to‐noise density ratio sembol gürültü başına enerji yoğunluğu oranı

engineering change notification (ECN) mühendislik değişim bildirisi

engineering service circuit (ESC) mühendislik hizmeti devresi

enhanced (TV) binary interchange format 

(EBIF)

geliştirilmiş (TV) ikili değişim biçimi

enhanced data for GSM evolution  GSM evrimi için gelişmiş veri (veri hızı)

enhanced data rates for global evolution  küresel evrim için geliştirilmiş veri hızları

enhanced full rate (EFR) artırılmış tam hız

enhanced graphics adapter gelişmiş çizge bağdaştırıcı, geliştirilmiş grafik uyarlayıcı

enhanced service provider gelişmiş hizmet sağlayıcı

enhanced small device interface (ESDI) gelişmiş küçük cihaz arayüzü

enhanced specialised mobile radio gelişmiş özel mobil telsiz, geliştirilmiş özel mobil telsiz

enhanced telecom operations map (eTOM) geliştirilmiş telekom operasyon haritası

enhanced television (eTV) geliştirilmiş televizyon, gelişmiş televizyon

enhanced‐quality television yüksek kaliteli televizyon

enlargement ratio bü ütme oranenlargement ratio büyütme oranı

enterprise application server kurumsal uygulama sunucusu

enterprise architect kurumsal bilişim mimarı

enterprise computing kurumsal bilişim, kurumsal bilgi işlem

enterprise information portal kurumsal bilgi ana girişi

enterprise network kurum ağı, firma ağı

enterprise number girişim numarası, kurum numarası

enterprise system connection (ESCON) işletme sistem bağlantısı

enterprise systems architecture girişim sistemleri mimarisi, kurumsal sistem mimarisi

entertainment, information, and 

communications (EIC)

eğlence, bilgi ve iletişim

entitlement control message (ECM) yetkili denetim mesajı

entitlement management message (EMM) yetkili yönetim mesajı

entity giriş, varlık

entrapment tuzak

entropy düzensizlik

entry sequenced data set girişi sıralı veri kümesi

envelope delay distortion zarf gecikme bozulması

environment çevre

environment variable  çevre değişkeni

environmental effects çevresel etkiler

Environmental Protection Agency Çevre Koruma Ajansı

environmental security ortam güvenliği

environmental test çevre testi

equal access eşit erişim

equal opportunity numbers eşit fırsat numaraları

Page 58: BİLGİ ve İLETİŞİM TEKNOLOJİLERİ TERİMLERİ KILAVUZU

equal quality numbers eşit kalite numaraları

equalization (EQ) denkleştirme

equalizer denkleştirici

equalizing pulse dengeleyici darbe

equilay eşit katman, eş katman

equilibrium coupling length eşit bağlaşım uzunluğu, denge bağlaşım uzunluğu

equilibrium mode distribution (EMD) eşit (dengeli) kipte dağıtım, denge dağılımı

equilibrium mode power distribution eşit kipte güç dağıtımı

equilibrium mode simulator eşit kip benzetimci

equiphase surface eş fazlı yüzey

equipment identity register (EIR) cihaz kimlik kaydı, cihaz kimlik kütüğü

equipment intermodulation noise teçhizatın iç modülasyon gürültüsü

equipotential bonding eşpotansiyel bağı

equipotential ground plane eşpotansiyel toprak (yer) düzlemi

equivalent isotropic radiated power (EIRP) eşdeğer izotropik yayılım gücü

equivalent network eşdeğer şebeke, eşdeğer devre

equivalent noise bandwidth eşdeğer gürültü bant genişliği

equivalent pulse code modulation (PCM) noise eşit darbe kodlu modülasyon gürültüsü

equivalent satellite link noise temperature eşit uydu hat gürültü sıcaklığı

equivalent step index profile eş değer adım (basamak) endeks profili

equivalised gross household income  eşit (dengeli) brüt hane halkı geliri

erasable programmable read only memory 

(EPROM) 

silinebilir programlanabilir sadece okunabilir hafıza

erasable storage silinebilir bellek

erase bit silme biti

erase head silme kafası

erbi m amplifier erbi m ükselticisierbium amplifier erbium yükselticisi

Erlang Erlang (telefon şebekelerinde trafik yoğunluk birimi)

error ambiguity hata belirsizliği

error burst hata patlaması, hata yığılması

error checking and correction hata denetimi ve düzeltme

error concealment hataların gizlenmesi

error correction by information feedback and 

repetition

bilgi geri besleme ve tekrarlama ile hata düzeltme

error debugging hataların ayıklanması

error detection and correction hata tespiti ve düzeltme

error detection and handling hata tespit ve işleme

error detection without repetition tekrarsız hata bulma

error free milliseconds (EFMS) hatasız milisaniye

error free seconds (EFS) hatasız saniye

error free seconds ratio (EFSR) hatasız saniye oranı

error handler hata durumu kotarıcısı, hata işleyicisi

error handling hataların giderimi,hataların ele alınışı

error multiplication factor hata çarpım katsayısı

error of the first kind birinci tür hata

error performance parameter hata performans parametresi

error probability hata olasılığı

error rate birim zamanda hata oranı

error seeding hata yerleştirme

error vector analysis (EVA) vektör analiz hatası

error vector magnitude (EVM) vektör manyetik hatası

error‐correction coding hata düzeltme kodlaması

error‐detecting code hata tespit kodu

Page 59: BİLGİ ve İLETİŞİM TEKNOLOJİLERİ TERİMLERİ KILAVUZU

error‐free second hatasız saniye

escorted access refakatlı erişim

essential facilities temel işlevler, ana tesisler

essential facility zorunlu unsur

essential requirements temel gereklilikler

established market yerleşik piyasa

established player yerleşik oyuncu

estimated noise margin (ENM) tahmin edilen gürültü sınırı

estimated time of arrival tahmini varış zamanı

e‐supply business elektronik tedarik işi

e‐tailing internet perakendeciliği

ethernet ethernet

ethernet line (E‐LINE) ethernet hattı

ethernet line aggregation (ELA) ethernet hat yığını

ethernet local area network (E‐LAN) ethernet lokal alan ağı

ethernet passive optical network (EPON) ethernet pasif optik ağ

ethernet private line (EPL) ethernet özel hat

ethernet private‐local area network (EP‐LAN) ethernet özel‐lokal alan ağı

ethernet virtual circuit (EVC) ethernet sanal devre

ethernet virtual private line (EVPL) ethernet sanal özel hat

ethernet virtual private local area network 

(EVPLAN)

ethernet sanal özel lokal alan ağı

ethical hacker iyi niyetli bilgisayar korsanı, etik korsan

euro data over cable service interface 

specification (Euro DOCSIS) 

Avrupa için Kablo ağı üzerinden veri aktarma standardı

European Asociation of Information Services 

(EUSIDIC)

Avrupa Bilgi Hizmetleri Derneği

European broadband interconnection trial 

(ABIT)

Avrupa genişbantlı arabağlantı denemesi

(ABIT)

European Broadcasting Union (EBU) Avrupa Yayın Birliği

European Committee for Telecommunications 

Regulatory Affairs (ECTRA)

Telekomünikasyon Düzenleme İşleri Avrupa Komitesi

European Committee of Telecommunications 

Regulatory Authorities 

Telekomünikasyon Düzenleyici Otoriteleri Avrupa Komitesi

European communications satellite (ECS) Avrupa haberleşme uydusu

European Conference Of Postal And 

Telecommunications Administrations (CEPT)

Avrupa Posta ve Telekomünikasyon İdareleri Konferansı

European conformity (CE) Avrupa uygunluğu

European country code  Avrupa ülke kodu

European economic area (EEA) Avrupa ekonomik alanı

European Electronic Mail Association (EEMA) Avrupa Elektronik Posta Birliği

European Institute For Research And Strategic 

Studies In Telecommunications (EURESCOM)

Avrupa Telekomünikasyon Araştırma ve Stratejik Çalışmalar Enstitüsü

European informatics networks (EIN) Avrupa bilişim ağı

european master reference for telephone 

transmission

telefon iletimi için Avrupa ana (temel) referansı

european monetary system (EMS) Avrupa para sistemi

European norm (EN) Avrupa standardı

European numbering forum (ENF) Avrupa Numaralandırma Forumu

European Numbering Office (ENO) Avrupa Numaralandırma Ofisi

Page 60: BİLGİ ve İLETİŞİM TEKNOLOJİLERİ TERİMLERİ KILAVUZU

European numbering scheme  Avrupa numaralandırma planı

European radio messaging system (ERMES) Avrupa radyo mesajlaşma sistemi

European Radiocommunications Office (ERO) Avrupa Radyokomünikasyon Ofisi

European satellite‐based navigation and 

positioning system (GALILEO)

Avrupa uydu tabanlı seyrüsefer ve konumlandırma sistemi

European service access code  Avrupa hizmet erişim kodu

European survey of information society bilgi toplumu Avrupa araştırması

European technology platform (ETP) Avrupa teknoloji platformu

European Telecommunication Network 

Operators (ETNO)

Avrupa Telekomünikasyon Şebeke İşletmecileri

European Telecommunications Office (ETO) Avrupa Telekomünikasyon Ofisi

European Telecommunications Satellite 

Organisation (EUTELSAT)

Avrupa Telekomünikasyon Uydu Teşkilatı

European telecommunications standard (ETS) Avrupa telekomünikasyon standardı

European Telecommunications Standards 

Institute (ETSI)

Avrupa Telekomünikasyon Standartları Enstitüsü

European telephony numbering space (ETNS) Avrupa  telefon numaraları alanı

European Virtual User Association (EVUA) Avrupa Sanal Kullanıcı Birliği

Europen Radiocommunication Committee 

(ERC)

Avrupa Radyokomünikasyon Komitesi

Europen Radiocommunication Ofice (ERO) Avrupa Radyokomünikasyon Ofisi

Europe‐wide freephone services  Avrupa genelinde ücretsiz aranır hizmetler, Avrupa genelinde ücretsiz 

telefon hizmetleri

E rope ide n mber A r pa genelinde ortak n maraEurope‐wide number  Avrupa genelinde ortak numara

evaluation of microwave communications 

systems 

mikrodalga haberleşme sistemleri değerlendirmesi

evanescent field giderek sönen dalganın bulunduğu alan, azalan dalga alanı

even field çift satırlı imge, çift alan

even parity çift eşlik

evergreen bir çeşit açık kaynak kodlu yazılım, ortak yazılım kodu

evernet telsiz, genişbant ve interneti kapsayan teknoloji

evoke çağırmak, talep etmek

evolution of broadband lines genişbantlı hatların gelişimi

e‐waste e‐atık

ex‐ante regulation öncül düzenleme

excess zeros fazla sıfırlar

exchange area boundary santral sahası sınırı

exchange class santral sınıfı

exchange of porting data verilerin kapıdan değişimi

exchange private automatic özel otomatik santral

exclusion band harici bant

exclusive rights özel haklar

executable file yürütülebilir dosya

execute source yürütme kaynağı

execute target yürütme hedefi

executive information system üstyönetim bilişim sistemi

exemption muafiyet

existing‐quality television sabit kaliteli televizyon

expandability büyürlük, genleşebilirlik

expandor genişletici

Page 61: BİLGİ ve İLETİŞİM TEKNOLOJİLERİ TERİMLERİ KILAVUZU

expected value beklenen değer

experimental (EXP) deneysel

expert database uzman veri tabanı

expert system uzman sistem

expiration check zaman aşımı denetimi

explicit address açık adres

explicit call transfer açık çağrı aktarması

explicit congestion notification (ECN) açık sıkışma bildirimi

exploit yetkisiz erişim kazanma programı

ex‐post ardıl

extend dial dahili arama

extend selection seçimi genişletmek

extended area service genişletilmiş alan hizmeti

extended binary coded decimal interchange 

code

genişletilmiş ikili kodlu ondalık ara değişim kodu

extended distance feature (XDF) uzantılı mesafe özelliği, arttırılmış mesafe özelliği

extended handoff direction message uzatılmış hücreler arası aktarım yön mesajı

extended header (EHDR) genişletilmiş başlık

extended memory genişletilmiş bellek

extended real time‐variable rate (ERT‐VR)  genişletilmiş gerçek zamanlı değişim oranı

extended service set gelişmiş hizmet kümesi

extended total access communication system 

(ETACS)

geliştirilmiş toplam erişim haberleşme sistemi

extensible authentication protocol (EAP) genişletilebilir kimlik doğrulama protokolü

extensible markup language (XML) genişletilebilir işaretleme dili

extensible virtual toolkit genişletilebilir sanal araç takımı

extension circuit yerel devre, ek devre

exterior gateway sistemler arası ağ geçidi, ağ dışı geçit, dış ağ geçidi

e terior gate a protocol (EGP) harici geçit protokolüexterior gateway protocol (EGP) harici geçit protokolü

external authoring interface harici metin oluşturma arayüzü

external balance dış denge

external bus dış veriyolu

external delay dış gecikme

external functionality interface harici işlevsellik arayüzü

external handover harici hücresel arası aktarma

external immunity harici bağışıklık

external presentation interface harici sunum arayüzü

external sort harici sıralama

externality dışsallık

externally described data dışardan tanımlanan veri

externally modulated (EX‐MOD) harici kipli

externally modulated laser (EML) harici kipli lazer

extranet dış ağ

extrapolation dışdeğerleme

extremely high frequency (EHF) son derece yüksek frekans

extremely low frequency (ELF) son derece düşük frekans

extrinsic joint loss harici ortak kayıp, katkılı ek kayıp

extrusion çıkarma, ihraç etme

eye aperture (closure) göz açıklığı (kapalılığı)

eye candy bilgisayar oyunlarındaki görsel etkiler

eye diagram göz çizeneği

eye pattern göz diyagramı, göz çizeneği, göz örüntüsü

e‐zine elektronik dergi

fabric yapı, temel, sistem, malzeme

faceplate Ön yüz,kablo bağlantı plakası

Page 62: BİLGİ ve İLETİŞİM TEKNOLOJİLERİ TERİMLERİ KILAVUZU

facilities based private switched network 

services

özel anahtarlamalı şebeke hizmetlerine dayalı olanaklar

facility  olanak, tesis

facsmile (fax) faks, belgegeçer

factor cost faktör maliyeti

factor markets faktör piyasaları

factory installed software (FIS) fabrika tabanlı yazılım

fade timer sönümleme zamanlayıcısı

fader arm sönümleyici kol, sönümleme kolu

fade‐to‐black görüntünün kararması

fading sönümlü

fading channel sönümlü kanal

fading radio wave  sönümlü radyo dalgası

fail safe, fail‐safe arıza güvenliği, aksamaya bağışık, bozulma korumalı

fail soft önemsiz arıza

fairness doctrine adaletlilik doktrini

fall back geri çekilme,geride kalma

fall time düşüş zamanı, düşme zamanı

false colors effect sahte renk etkisi

far end en uzaktaki uç

far field region uzak alan bölgesi

Faraday cage Faraday kafesi

far‐end crosstalk uzak uçlu çapraz konuşma

far‐end remote failure (FERF)  uzak uçtaki hata

fast associated control channel hızlı birleştirilmiş denetim kanalı

fast channel (FC) hızlı kanal

fast connect circuit switching hızlı bağlantılı devre anahtarlaması

fast ethernet (FE) hızlı ethernet

fast forward (FF) hızlı ileri yön

fast for ard mo ement h l ileri hareketfast forward movement hızlı ileri hareket

fast fourier transform (FFT) hızlı Fourier dönüşümü

fast frequency hoping hızlı frekans atlama, hızlı frekans atlamalı

fast packet switching hızlı paket anahtarlama

fast packet technology hızlı paket teknolojisi

fast reservation protocol (FRP) hızlı tahsis protokolü

fast select hızlı seçim

fat server donatımlı sunucu,dosya dizini sunucusu

fault current hata akımı

fault localization hatanın konumunu bulma, hata konumlandırma

fault tolerance hata toleransı

fault, configuration, accounting, performance 

and security (FCAPS)

hata,şekil,hesap,performans ve güvenlik

Federal Communications Commission (FCC) Federal Haberleşme Komisyonu

feed line besleme kablosu, besleme hattı

feedback loop geribildirim döngüsü

feeder cable besleme kablosu

feeder line besleme hattı

feedhorn anten besleme ucu

female connector dişi konnektör

ferrule demir halka

fetch‐and‐deposit alıp getirme ve saklama

fiber access system (FAS) lif erişim sistemi

fiber bandwidth lif bant genişliği, lif bant genişliği

fiber channel (FC) lifli kanal

fiber channel protocol (FCP) lifli kanal protokolü

Page 63: BİLGİ ve İLETİŞİM TEKNOLOJİLERİ TERİMLERİ KILAVUZU

fiber channel‐arbitrated loop (FC‐AL) lifli kanal‐kararlaştırılmış döngü

fiber connection (FICON) lifli bağlantı

fiber dispersion lifin faz saçılması (dağılması)

fiber distributed data interface (FDDI) lif dağıtım veri arayüzü

fiber in the loop (FITL) abone döngüsünde lif,döngüdeki optik lif

fiber in the loop (FITL) yerel ağda lif

fiber loss lif kaybı

fiber node (FN) lifli düğüm

fiber nonlinearity lifin doğrusalsızlığı

fiber optic communications  lif  optik haberleşme

fiber optic link around the globe (FLAG) dünya çevresindeki lif optik bağlantı

fiber optic splice Closure (FOSC) lifli optik birleştirme sonlandırması

fiber optic waveguide optik lif dalga kılavuzu

fiber optics (F/O) lif optik

fiber optics transmission system (FOTS) lif optik iletim sistemi

fiber patch module lif yamalama modülü

fiber splice module lif birleştirme modülü

fiber to the (endpoint) en son uca kadar lif

fiber to the building (FTTB) binaya kadar lif

fiber to the business (FTTB) işletmeye kadar lif

fiber to the cabinet (FTTC) panoya kadar lif

fiber to the cabinet (FTTCa) saha dolabına kadar lif

fiber to the curb (FTTC) sokağa kadar lif

fiber to the exchange (FTTE) santrale kadar lif

fiber to the faceplate prize kadar lif

fiber to the floor (FTTF) kata kadar lif

fiber to the home (FTTH)  eve kadar lif

fiber to the kerb (FTTK) kaldırıma kadar lif

fiber to the neighbourhood komşuya kadar lif

fiber to the node (FTTN) düğüme kadar liffiber to the node (FTTN) düğüme kadar lif

fiber to the office (FTTO) büroya kadar lif

fiber to the premises (FTTP) binaya kadar lif

fiber to the remote unit (FTTR) uzdenetim birimine kadar lif

fiber to the user (FTTU) kullanıcıya kadar lif

fiber to the wireless (FTTW) kablosuza kadar lif

fiber to the wireless access point (FTTWAP) kablosuz erişim noktasına kadar lif

fiber to the x (FTTX)   kullanıcıya kadar lif ağ

fiber to the zone (FTTZ) bölgeye kadar lif

field blanking interval alan karartma aralığı

field data alan verileri

field displacement isolator alan yer değiştirme izolatörü

field work alan çalışması

fieldbus gerçek zamanlı dağıtım denetimli endüstriyel şebeke sistemi

field‐time linear distortion alan ‐ zaman doğrusal bozulma

figure of merit yararlılık katsayısı, performans katsayısı

file access mode dosyalara erişim kipi

file allocation table dosya tahsis tablosu

file control block dosya denetim bloğu

file hierarchy dosya sıradüzeni

file identifier dosya tanıtıcı

file permission dosyada izin verilen işlemler

file server dosya sunucusu

file transfer dosya aktarımı

file transfer protocol  (FTP) dosya iletim protokolü

filter süzgeç, filtre

Page 64: BİLGİ ve İLETİŞİM TEKNOLOJİLERİ TERİMLERİ KILAVUZU

final goods and services nihai mal ve hizmetler

finger internet sitesindeki ziyaretçi sayısını ölçen sistem

fingerprinting parmak izi kontrolu

finite impulse response (FIR) sonlu vuruş yanıtı

firewall (FW) güvenlik duvarı

firewall pole vault güvenlik duvarı  kutusu

first come/first served licencing ilk başvuru sahibinin hizmet lisans hakkını alması, ilk gelen ilk hizmeti 

alır kuralı

first Fresnel zone birinci Fresnel bölgesi

first generation (1G) birinci nesil (1N)

first in‐first out (FIFO) ilk giren‐ilk çıkar

first mile connection ilk mil bağlantısı

first mover advantage ilk girenin avantajı

first window birinci optik pencere

fiscal consolidation mali düzenleme

fishbone antenna çubuk anten

fixed attenuator sabit zayıflatıcı (optik)

fixed cost sabit maliyet

fixed data sabit  veri

fixed destination call sabit yöne arama

fixed dialing number sabit çevirme numarası

fixed equalizer sabit denkleştirici

fixed filter optical odd/drop multiplexer 

(FOADM)

sabit süzgeçli optik ekleme/çıkarma çoklayıcı

fixed line sabit hat

fixed mobile convergence (FMC) sabit mobil yakınsaması

fixed network sabit şebeke

fixed operator sabit telefon işletmecisi

fixed radio access sabit telsiz erişimi

fi ed ser ice sabit telefon hi metifixed service  sabit telefon hizmeti

fixed storage sabit bellek

fixed to mobile call sabitten mobil telefonu arama

fixed voice call sabit telefon çağrısı

fixed wireless sabit telsiz

fixed wireless access sabit telsiz erişimi, sabit kablosuz erişim

fixed‐function terminal sabit işlevli uçbirim

fixed‐function terminal, nonprogrammable 

terminal

programlanmayan uçbirim

fixed‐point data sabit noktalı veri

fixed‐satellite service  sabit uydu hizmeti

flaming kötü niyetli elektronik posta göndermek

flange type bağlantı (birleşme) tipi

flash memory taşınabilir bellek

flash request hızlı talep, ani talep, acil talep

flat address space düz adres alanı

flat fading düz sönümlenme

flat level düz seviye

flat panel display (FPD) düz panel ekranı

flat rate internet access call origination service 

(FRIACO)

internet erişimli sabit ücretli çağrı başlatma hizmeti

flat rate service sabit tarifeli hizmeti

flat shield düz koruma

flatness düzlük

flat‐rate interconnection sabit fiyatlı arabağlantı

flexible alerting (FA) esnek ikaz

flicker işaretteki titreme, kırpışma etkisi

Page 65: BİLGİ ve İLETİŞİM TEKNOLOJİLERİ TERİMLERİ KILAVUZU

flickermeter titreşim ölçer, kırpışma ölçer

flight information center uçuş bilgi merkezi

flip‐flop flip‐flop, iki durumlu, yazboz

floating network topraksız devre

floating point operations (FLOPS) kayan (yüzer) nokta işlemleri

floating‐point data kayan noktalı veri

flooding paket yollama

flow control akış denetimi

flown images uçan görüntüler, akan görüntüler

flyby bilgi alma amaçlı gök cisminin yanından geçiş

FM hum and noise FM uğultu ve gürültü

FM noise FM gürültüsü

follow‐me diversion (FMD) kişi takipli yönlendirme

fon antenna yelpaze anten

footprint izdüşüm (uydu kapsama alanı)

forced disconnect zorunlu iskonto

forced download zorunlu indirme

forced foreground zorunlu önplan

foreground process öncelikli süreç

foreign exchange service yabancı santral hizmeti

foreign NID roamer yabancı NID dolaşım yapan abone

foreign SID number yabancı SID numarası

foreign trade dış ticaret

form feed (FF) form besleme

format effector baskı denetim karekteri

forward ‐ looking cost ileriye dönük maliyet

forward analog control channel (FOCC) ileri analog denetim kanalı

forward analog voice channel (FVC) ileri analog ses kanalı

forward data channel (FDC) ileri yön veri kanalı

for ard error correction (FEC) ileri hata dü eltmeforward error correction (FEC) ileri hata düzeltme

forward error correction (FEC) ileri hata düzeltme

forward inference veriye dayalı çıkarım

forward transfer signal ileri yönde aktarım işareti

forward‐looking ileriye yönelik

four concentric circle refractive index template dört eş eksenli dairesel yansıtıcı endesk şablonu

four wave mixing (FWM) dört dalga karıştırıcı

four wire equivalent circuit dört telli eşdeğer devre

fourt generation programming language (4GL) 4. kuşak programlama dili

fourth generation (4G) dördüncü nesil (4N)

four‐wire dört telli

four‐wire circuit dört telli devre

fragmentation bölümleme, bölümlendirme

frame alignment pattern çerçeve hizalama şablonu

frame alignment recovery time çerçeve hizalama geri kazanım süresi

frame buffer çerçeve arabellek,çerçeve tamponu

frame check sequence çerçeve denetim dizisi

frame counter çerçeve sayacı, kare sayacı

frame differencing çerçeve farkları, çerçeve farkı

frame frequency çerçeve  sıklığı, çerçeve frekansı

frame grabber çerçeve tutucu, çerçeve sayısallaştırıcı

frame level interface çerçeve düzeyinde arayüz

frame loss ratio (FLR) çerçeve kayıp oranı

frame per second saniyedeki çerçeve

frame rate çerçeve hızı

Page 66: BİLGİ ve İLETİŞİM TEKNOLOJİLERİ TERİMLERİ KILAVUZU

frame relay çerçeve anahtarlama, çerçeve aktarma

frame store çerçeve  belleği

framework çatı, çerçeve

framework conditions for the interconnection 

of IP‐based networks

IP tabanlı şebekelerin ara bağlantısı için çerçeve şartları

framing bit çerçeve biti

free field serbest alan

free movement of capital sermayenin serbest dolaşımı

free movement of goods malların serbest dolaşımı

free movement of labor işgücünün serbest dolaşımı

free movement of services hizmetlerin serbest dolaşımı

free run stability serbest çalışma kararlılığı

free slot kullanımda olmayan zaman dilimi

free space optics (FSO) serbest uzay optik haberleşmesi

free to air (FTA) ücretsiz yayın (havadan)

free trade agreement  serbest ticaret anlaşması

freedom to provide services hizmet sunma serbestliği

freephone ücretsiz telefon, ücretsiz telefon hizmeti

freephone call ücretsiz çağrı

freephone number ücretsiz aranır numara, ücretsiz telefon numarası

freephone service ücretsiz aranan telefon hizmeti

free‐space laser communication  boş uzay lazer iletişimi

free‐space loss boşluk kaybı

freeze frame görüntü dondurma, çerçeve dondurma

freeze frame video çerçeve dondurmalı görüntü

freeze‐frame video duraklamalı video

frequency allocation frekans tahsisi

frequency allotment frekans planlama

frequency assignment nokta frekans tahsisi

freq enc assignment n mber frekans tahsis n marasfrequency assignment number frekans tahsis numarası

frequency coherence  frekans tutarlılığı

frequency control frekans denetimi

frequency conversion product frekans dönüşüm çarpanı (ürünü)

frequency coordination frekans koordinasyonu

frequency correction channel frekans düzeltme kanalı

frequency deviation frekans sapması

frequency distribution frekans dağılımı

frequency division duplex (FDD) frekans bölmeli dubleks

frequency division multiple access (FDMA) frekans bölmeli çoklu erişim

frequency division multiplexing (FDM) frekans bölmeli çoğullama

frequency domain frekans bölgesi

frequency domain coding frekans alan kodlaması

frequency doubler frekans çiftleyici

frequency drift frekans sapması

frequency error frekans hatası

frequency guard band  frekans koruma bandı

frequency hopping (FH) frekans atlamalı

frequency hopping multiple access frekans atlamalı çoklu erişim

frequency hopping spread spectrum (FHSS) frekans atlamalı yayılmış spektrum

frequency instability  frekans kararsızlığı

frequency management group frekans yönetim grubu

frequency modulation (FM) frekans modülasyonu

frequency modulation threshold  frekans modülasyonu  eşiği

frequency range frekans aralığı

Page 67: BİLGİ ve İLETİŞİM TEKNOLOJİLERİ TERİMLERİ KILAVUZU

frequency refarming frekansın yeniden planlanması

frequency response frekans tepkisi

frequency reuse frekansın tekrar kullanımı

frequency selective fading frekans seçmeli sönümlenme

frequency selectivity frekans seçiciliği

frequency shift keying (FSK) frekans kaydırmalı anahtarlama

frequency spread frekans dağılımı

frequency stability frekans kararlılığı

frequency tailored response frekans ayarlama tepkisi

frequency tolerance frekans toleransı

frequency transposition error frekans dönüştürme hatası

frequency  frekans, sıklık

frequency‐analysis compaction  frekans analiz sıkıştırması

frequency‐derived channel  frekans türevli kanal

frequently asked questions (FAQ) sıkça sorulan sorular

Fresnel reflection loss Fresnel yansıma kaybı

fringe benefits tax yan ödemeler vergisi

frontend ön dağıtım panosu (noktası),ön uç

front‐end processor ön‐uç işlemcisi

front‐end program kullanıcı arayüz programı, ön uç program

front‐to‐back ratio ön arka oranı

FTP server FTP sunucusu, dosya alışveriş sunucusu

full backup tam yedekleme

full connected network tam bağlantılı şebeke

full decode selection tam kod‐çözümlü seçim

full duplex tam dupleks, tam çift yönlü

full field color bars tam alan renk çizgileri

full motion tam hareketli

full quality assurance tam kalite güvencesi

f ll rate tam hfull rate tam hız

full service network (FSN) tam hizmet ağı

full track recording tam (tüm) izde kaydetme

full unbundled access to the local loop yerel ağa  tam ayrıştırılmış erişim

full unbundling tam ayrıştırma

full unbundling hizmetlerin tam olarak ayrıştırılması, tam kullanıma açma

fully authorized vendor tam yetkili tedarikçi

fully connected network tam bağlantılı ağ, tam bağlantılı şebeke

fully dissociated signalling tamamen sökülmüş işaretleşme

fully distributed cost (FDC) tam dağıtılmış maliyet, tamamıyla dağıtılmış maliyetler

functional seperation altyapı hizmet ayırımı

fusion frequency birleşme frekansı

fusion splice lifleri birleştirme, lifleri birleştiren cihaz

fusion system veri kaynaştırma sistemi, veri tümleştirme sistemi

future public land mobile telecommunication 

system (FPLMTS)

geleceğin kamu karasal mobil telekomünikasyon sistemi

gage kablonun fiziksel büyüklüğünü belirtmek için kullanılan ölçü birimi.

gain kazanç

gain of antenna anten kazancı

gap in the market piyasa boşluğu

garbage atık veri, kullanım dışı veri

garbage collect atık toplama, döküntü temizleme

gate geçit, kapı

gate array geçit dizilimi

gate coincidence çakışma geçidi

gated output power anahtarlanmış çıkış gücü

Page 68: BİLGİ ve İLETİŞİM TEKNOLOJİLERİ TERİMLERİ KILAVUZU

gatekeeper geçit denetçisi

gateway ağ geçidi, geçit

gateway controller (GC) ağ geçit denetimcisi

gateway controller (GWC) ağ geçiş denetimcisi

gateway GPRS support node (GGSN) geçit GPRS destek düğümü

gateway host ağ geçit bilgisayarı

gateway node ağ geçit düğümü, ağ geçit düğüm noktası, ağ geçit sistemi

gateway protocol ağ geçit protokolü

gather toplamak

gating circuit geçitleme devresi

Gaussian distribution Gauss dağılımı

Gaussian noise Gauss gürültüsü

geek zamanının çoğunu internette geçiren kişi

general authorization genel izin

general communications channel (GCC) genel iletişim kanalı

general packet radio service (GPRS) genel paket radyo hizmeti

general paremeters genel parametreler

general public licence (GPL) genel kamu lisansı

general public virus genel kamu virüsü

general purpose interface (GPI) genel amaçlı arayüz

general purpose licence (GPL) genel amaçlı lisans

general switched telephone network genel anahtarlamalı telefon şebekesi

generalized phase control genel faz denetimi

generate üretmek

generated address üretilen adres

generation nesil, kuşak

generation loss üretim kaybı

generator üreteç

generic access profile (GAP) özgün erişim şartı,genel erişim profili

generic q alit of ser ice (GQoS) ö gün hi met kalitesigeneric quality of service (GQoS) özgün hizmet kalitesi

generic requirement (GR) özgün şart

generic service özgün hizmet, genel hizmet

genetic algorithm (GA) genetik algoritma

genlock üreteç kilidi

gen‐lock module üreteç kitlemeli modül

geocenter yer merkezi

geographic data coğrafi veriler

geographic domain coğrafi bölge

geographic information system (GIS) coğrafi bilgi sistemi

geographic number coğrafi numara

geographic portability coğrafi taşınabilirlik

geostationary orbit (GSO) yer sabit yörünge

German Regulatory Authority (REGTP ) Alman Düzenleyici Kurumu

ghost image çift görüntü, hayalet görüntü

ghost site kullanılmayan (hayalet) site

ghost target yapay hedef

GHz 1 milyar Hertz, giga Hertz

gigabit (ethernet) passive optical network (G‐

PON)

gigabit pasif optik ağ

gigabit ethernet passive optical network (GE‐

PON)

gigabit ethernet pasif optik ağ

gigabit ethernet resilient packet ring (GE RPR) gigabit ethernet esnek paket hattı

gigabit interface converter (GBIC) gigabit arayüz çevirici

gigabit passive optical network (GPON) gigabit pasif optik ağ

glitch bir sistemdeki kısa süreli hata

Page 69: BİLGİ ve İLETİŞİM TEKNOLOJİLERİ TERİMLERİ KILAVUZU

global  küresel

global access küresel erişim

global beam yönsüz ışın demeti

global cell identifier (GCI) küresel hücre tanımlayıcısı

global challenge küresel zorluk

global coverage beam küresel kapsama ışın demeti

global information infrastructure küresel bilgi altyapısı

global maritime distress and safety system 

(GMDSS)

küresel deniz tehlike ve emniyet sistemi

global mobile communication system küresel mobil iletişim sistemi

global mobile personal communications by 

satellite (GMPCS)

uydu üzerinden küresel mobil kişisel haberleşme sistemleri

global mobility management (GMM) küresel mobilite yönetimi (Ekleme, ayırma, güvenlik ve yönlendirilen 

alan güncellemelerini yapan protokoldür)

global name küresel ad

global navigation satellite system (GNSS)  küresel seyrüsefer uydu sistemi

global network küresel ağ

global number küresel numara

global numbering plan küresel numaralandırma planı

global positioning satellite  küresel konum belirleme uydusu

global positioning system (GPS) küresel konum belirleme sistemi, küresel konumlama sistemi

global resource manager (GRM) evrensel kaynak yöneticisi

global service code küresel hizmet kodu

global system for mobile communications 

(GSM) 

küresel mobil haberleşme sistemi

global tag (GTAG) küresel akıllı etiket

global title translation (GTT) küresel başlık çevrimi

global warming and climate change  küresel ısınma ve iklim değişikliği

goals of green technology yeşil teknoloji hedefleri

gopher metin tabanl bilgi s n m ortamgopher metin tabanlı bilgi sunum ortamı

government open systems interconnection 

profile (GOSIP)

kamu açık sistem arabağlantı şartı, ABD hükümetine özgü şebeke 

ürünleri şartları

government sector kamu sektörü

GPRS mobility management GPRS mobilite yönetimi

GPRS roaming exchange GPRS dolaşım santralı, GPRS dolaşım değişimi

GPRS session management GPRS oturum yönetimi

GPRS tunelling protocol GPRS tünelleme protokolü

GPRS tunneling protocol (GTP) GPRS tünelleme protokolü

grade of service (GoS) hizmet derecesi

graded index dereceli dizin

graded index multi mode fiber derece indisli çok modlu lif

graded‐index fiber derecelendirilmiş dizinli lif

gradient eğim, gradyan

grant of licence lisans verilmesi

grant of licence by arbitration tahkim yolu ile lisans verilmesi

grant of licences by arbitration  tahkim yolu ile lisans verilmesi

graph of a network devrenin çizgesi

graphic terminal grafik uçbirim

graphic/visual organisers grafik/görsel organizatörler

graphical operations per second (GOPS) saniye başına grafik operasyonu

graphical user interface (GUI) grafik kullanıcı arayüzü

graphics interchange format (GIF) grafik değişim biçimi

green building yeşil bina

green data center yeşil veri merkezi

Page 70: BİLGİ ve İLETİŞİM TEKNOLOJİLERİ TERİMLERİ KILAVUZU

green information and communications 

technologies and energy efficiency trade 

mission

yeşil bilgi ve iletişim teknolojileri ve enerji verimliliği ticaret misyonu

green nanotechnology yeşil nanoteknoloji

green networking yeşil ağ

green technology  yeşil teknoloji

green technology alliance (GTA) yeşil teknoloji ittifakı

green transport yeşil ulaşım

grid computing dağıtımlı hesaplama

gross barter terms of trade gayri safi değişim ticaret hadleri

gross domestic product (GDP) gayri safi yurt içi hasıla (GSYİH)

gross exposure brüt maruziyet

gross national income (GNI) brüt milli gelir

gross value added (GVA) gayri safi katma değer

ground (GND) toprak

ground data yer verileri

ground network equipment yer şebeke teçhizatı

ground plane antenna yer düzlem anteni

ground probing yer algılama

ground system yer sistemi

ground wave communication yer dalgasıyla iletişim

grounded topraklanmış

grounding topraklama

grounding cable topraklama kablosu

grounding rod topraklama çubuğu

grounding sheet topraklama levhası

ground‐to‐ground yerden yere

groundtrack yer izi

group address grup adresi

gro p dela gr p gecikmesigroup delay grup gecikmesi

group delay variation (GDV) grup gecikme değişimi

group flow label(s) (GFL) grup akış etiketi (etiketleri)

group separator grup ayırıcı

group speciale mobile (GSM) GSM standartlarını oluşturmak için kurulan grup, özel mobil grubu

GSM air interface GSM hava arayüzü

GSM for rail applications (GSM‐R) demiryolu uygulamaları için GSM

guaranteed administrative güvenceli idare (yönetim)

guaranteed slot garanti edilmiş zaman dilimi

guard band koruma bandı

guard channel koruma kanalı

guard time koruma zamanı, koruma süresi

guide price rehber fiyat

hacker bilgisayar korsanı

hacktivism internet korsanlığı

half duplex yarı eş zamanlı çift yönlü, yarı dubleks

half repeater yarı tekrarlayıcı

half transponder yarı taşıyıcı

half‐circuit yarı‐devre

half‐open connection yarı açık bağlantı

half‐power beamwidth yarı güçlü ışıma genişliği

hand hole ek odası

handie talkie kısa mesafeli küçük el telsizi

handling of calls çağrıların işlenmesi

handoff baz istasyonları/hücreler arasındaki geçiş.

handoff direction message hücreler arası aktarım yönü mesajı

Page 71: BİLGİ ve İLETİŞİM TEKNOLOJİLERİ TERİMLERİ KILAVUZU

handoff order timer (HOT) hücreler arası geçiş talebi zamanlayıcısı

handover bir hücresel ağ içinde bir hücreden diğer hücreye geçiş

handset telefon cihazı/ahize

handsfree ahizesiz (el bağlantısız)

handshake tokalaşma, iki farklı sistemin protokollerinin uyuşması

hanover bars hanover çizgileri

hard card disk kartı

hard copy basılı kopya

hard disk sabit disk

hard handoff baz istasyonları/hücreler arasındaki kesintili (anlık) geçiş

hard wired fiziksel bağlantılı, tel bağlantılı

hardening güçlendirme

hardware check donanım denetimi

hardware dependent donanıma bağımlı

hardware requirements donanım gerekleri

hardwired fiziksel bağlantılı

hardwired logic donanım bağlantılı mantık

harmful interference  zararlı enterferans

harmonic and spurious emissions harmonik ve istenmeyen yayınlar

harmonic and spurious suppresion harmonik ve istenmeyen yayın bastırması

harmonic distortion harmonik bozulma

harmonic filter harmonik süzgeç

harmonic series of sounds seslerin harmonik serisi

harmonisation of laws kanunların uyumlaştırılması

hash function özet fonksiyonu

head end hop off (HEHO) ana dağıtım panoları arasındaki mesafe

head gap başlık aralığı

head wheel ön merdane (tekerlek)

headend kablo TV ana dağıtım panosu (santralı), baş uç

header compression başl k s k şt rmaheader compression başlık sıkıştırma

header error check (HEC) başlık hata kontrolü

header record başlık kaydı

headphone kulaklık

headphone jack kulaklık girişi, kulaklık çıkışı

healthcare information system (HIS) sağlık bilgi sistemi

hearing designation order (HDO) oturum tahsis sırası

heavy user yoğun kullanıcı

heavy‐duty ağır işe uygun,çok dayanıklı

heavy‐duty service yoğun kullanım (hizmet)

helical antenna sarmal anten, helis anten

helical strip sarmal şerit

help desk (HD) yardım masası

helper address yardım adresi

heterogeneous computer network türdeş olmayan bilgisayar ağı

heterogeneous network türdeş olmayan ağ

hexadecimal digit (0......9, a........f)  16’lık düzende sayı, 16'lık sayı

hiccup hücreler arası aktarmadaki işaret bozulması, kesikli internet bağlantısı, 

geçici kesinti

hidden credit card number gizli kredi kart numarası

hide picture gizli resim, resim gizle

hierarchical database sıradüzensel veri tabanı

hierarchical network sıradüzensel ağ

hierarchical routing sıradüzensel yönlendirme

high availability (HA) yüksek elverişli

high byte yüksek bayt, önemli bayt

high capacity voice yüksek kapasiteli ses

Page 72: BİLGİ ve İLETİŞİM TEKNOLOJİLERİ TERİMLERİ KILAVUZU

high data rate digital subscriber line (HDSL)  yüksek veri hızlı sayısal abone hattı

high definition TV (HDTV) yüksek çözünürlüklü TV, yüksek tanımlamalı televizyon

high density chassis (HDC) yüksek yoğunluklu şasi

high density fixed service yüksek yoğunluklu sabit hizmet

high efficiency power supplies yüksek verimli güç kaynakları

high frequency (HF) yüksek frekans

high frequency cable yüksek frekans kablosu

high frequency data link yüksek frekanslı veri hattı

high frequency loss yüksek frekans kaybı

high humidity yüksek nem

high level committee of ITU (HLC) ITU üst seviyeli komitesi

high pass filter yüksek geçiren süzgeç

high performance local area network 

(HIPERLAN)

yüksek performanslı yerel alan ağı

high performance routing (HPR) yüksek performanslı yönlendirme

high performance wireless local area network  yüksek performanslı telsiz yerel alan şebekesi

high power station yüksek güçlü istasyon

high side injection bant üstü sarkma (girişim)

high speed circuit switched data (HSCSD) yüksek hızlı devre anahtarlamalı veri

high speed downlink packet access (HSDPA) yüksek hızlı paket indirme erişimi

high speed LAN (HSLAN) yüksek hızlı LAN

high speed package yüksek hızda paketleme

high speed packet access (HSPA) yüksek hızlı paket erişimi

high speed serial interface (HSSI) yüksek hızlı seri veri arayüzü

high‐data‐rate digital subscriber line (HDSL) yüksek veri hızlı sayısal abone hattı

high energ radiation detection üksek enerjili şma tespitihigh‐energy radiation detection yüksek enerjili ışıma tespiti

highlevel data link control (HDLC) üst seviye veri bağlantı denetimi

highways transportation and communication 

telematic systems

karayolu taşımacılığı ve iletişim telematik sistemi

hijack attacking saldırganın önceden kurulmuşbir bağlantıyı ele geçirdiği saldırı türü

hijacking alan adı saldırısı, ele geçirme (sistem, alan adı ve yönlendirici)

historical cost tarihsel maliyet

historical data tarihsel veriler

hit rate isabet hızı, tıklanma oranı

hoax asılsız virüs uyarıları

holding time  tutma süresi

hole cut delik kesiti

home area network ev alan şebekesi  (yersel)

home bus ev otomasyon veriyolu

home control system ev otomasyon sistemi

home information services ev bilgi hizmetleri

home location register (HLR) ev sahibi abone kütüğü, yerel abone kütüğü, sabit abone kütüğü

home loop yerel devre

home network ev  sahibi şebeke,ev ağı

home numbering plan area (HNPA) mesken numaralandırma plan alanı

homeoffice merkez büro, ev ofis

homeplug priz

homing başlangıç durumuna dönme

homogeneous computer network türdeş bilgisayar ağı

homogeneous network türdeş ağ

Page 73: BİLGİ ve İLETİŞİM TEKNOLOJİLERİ TERİMLERİ KILAVUZU

homogeneous plane wave homojen düzlem dalga

homonyme eşadlı

honeypot sanal sunucu

horizantal scalability yatay ölçeklenebilirlik

horizontal drive yatay sürücü, yatay yol

horizontal interval yatay aralık

horizontal leveraging yatay güç aktarma

horizontal polarization yatay kutuplanma

horizontal resolution yatay çözünürlük

horizontal retrace yatay geri dönüş

horizontal wiring yatay kablolama

hospital information system hastane bilişim sistemi

host application program ana bilgisayarda yürütülen program

host database ana bilgisayar veri tabanı

host digital terminal ana bilgisayar sayısal uçbirim

host file taşıyıcı dosya

host interface ana bilgisayar arayüzü

host language ana bilgisayar dili

host name internet sunucu adresi, internet sunucu adı

host node ana bilgisayar düğümü

host system ana sistem

host, host computer ana bilgisayar

host‐based firewall ana bilgisayar güvenlik duvarı

host‐based instrusion prevention kullanıcı (host) tabanlı saldırı engelleme

hosting barındırma hizmeti

hosting control panel (HCP) internet sayfası barındırma hizmeti kontrol paneli

hosting of web pages ağ sayfalarına yer sağlama, ağ sayfalarını barındırma

hot line  doğrudan bağlantı, yardım hattı

hot line service doğrudan bağlantı hizmeti, yardım hattı hizmeti

hot c t ani kesinti görüşme an nda ani kesilmehot‐cut ani kesinti, görüşme anında ani kesilme

hotspot kablosuz erişim alanı

housekeeping iç düzen işlemleri

housekeeping bit destek hizmet biti

HTTP proxy HTTP vekil sunucusu

hub dağıtım (bağlantı) kutusu, ana uydu istasyonu

hub polling merkezi bilgisayar dağıtımı

hub station uydu merkez istasyonu

hum and noise uğultu ve gürültü

hum bar gürültü çizgisi

hum bucker gürültü giderici

hum suppression gürültü bastırma

hundred call seconds per hour yüz adet arama saniye/ saat

hunt group (HG) çağrı yakalama grubu

hunting boş hat arama (telefon)

hybrid karma, melez

hybrid attack karma saldırı

hybrid cable karma kablo

hybrid circuit karma devre

hybrid communications network karma iletişim ağı

hybrid computer karma bilgisayar

hybrid encryption  karma kriptolama (şifreleme)

hybrid fiber coax lif ve kablo karmasıyla erişim

hybrid fiber coax (HFC) karma lif eş eksenli kablo

hybrid integrated circuit karma tümleşik devre

hybrid interface karma arayüz

hybrid network karma ağ

Page 74: BİLGİ ve İLETİŞİM TEKNOLOJİLERİ TERİMLERİ KILAVUZU

hybrid simulation karma benzetim

hybrid system karma sistem

hyperlink ortam ötesi bağ

hypermedia ortam ötesi bağlantılı ortam

hypersonic velocity ses hızını geçen sürat

hypertext jump bağlantılı metinde atlama, üst metinden atlama

hypertext link bağlantılı metin bağı

hypertext markup language  (HTML) bağlantılı metin işaretleme dili

hypertext transfer protocol (HTTP) bağlantılı metin aktarım protokolü

hypertext transfer protocol secure (HTTPS) güvenli HTTPS erişimi, güvenli bağlantılı metin aktarım protokolü

ICC rules Uluslararası Ticaret Odası kuralları

ICT & energy efficiency ICT ve enerji verimliliği

ICT intellectual property law BİT fikri mülkiyet kanunu

ICT presentation conventions BİT sunum usulleri

ICT‐controlled models BİT kontrollu modeller

ID number kimlik numarası

Information Technology Users Standards 

Association (ITUSA)

Bilgi Teknolojisi Kullanıcıları Standartları Derneği

International Chamber of Commerce (ICC) Uluslararası Ticaret Odası

International Standards Organization (ISO) Uluslararası Standartlar Örgütü

International Telecommunication Society (ITS) Uluslararası Telekomünikasyon Topluluğu

International Telecommunications Union (ITU) Uluslararası Telekomünikasyon Birliği

Internet Research Steering Group (IRSG) İnternet Araştırma Yönetim Grubu

Interregional Telecommunications Standards 

Conference (ITSC)

Bölgeler Arası Telekomünikasyon Standartları Konferansı

Conference (ITSC)

IP multimedia subsystem IP çoklu ortam alt sistemi

IP security IP güvenliği

IP telephone  IP telefonu

IP telephony  IP telefon haberleşmesi

IP‐based integrated system  IP tabanlı tümleşik sistem

IPv4 internet protokol sürüm 4

IPv6 internet protokol sürüm 6

IPv6 control protocol IPv6 denetim protokolü

ISDN user part ISDN kullanıcı tarafı

ISM frequency band ISM frekans bandı

IT security evaluation criteria (ITSEC) IT güvenlik değerlendirme kriteri

IT spending bilgi teknolojileri harcamaları

ITU Constitution (ITU CS) ITU Sözleşmesi

ITU Convention (ITU CV) ITU Tüzüğü

ITU Radio Regulations (ITU RR) ITU Telsiz Tüzüğü

iconic interface simgeli arayüz

iconize simgeleştirmek

identity (ID) kimlik

identity and access management (IAM) kimlik ve erişim yönetimi

idle channel noise boş kanal gürültüsü

idle handoff boşta hücreler arası aktarma

idle handoff in non‐slotted mode zaman dilimli olmayan kipteki dolu olmayan hücreler arası aktarım

idle handoff in slotted mode zaman dilimli kipteki dolu olmayan hücreler arası aktarım

idle line boş hat

idle loop boş yerel ağ, atıl yerel ağ, boş döngü

Page 75: BİLGİ ve İLETİŞİM TEKNOLOJİLERİ TERİMLERİ KILAVUZU

idle mode bekleme kipi

idle signal unit boş işaret birimi

idling current boşta çalışma akımı

image compression görüntü sıkıştırması

image frequency hayal frekansı/ görüntü frekansı

image processing görüntü işleme

image processing unit (IPU) görüntü işleme birimi

image rejection görüntü bastırma

image rejection ratio görüntü bastırma oranı

image server görüntü sunucusu

immediate address anlık adres, mutlak adres

immediate data anlık veri

immediate instruction dolaysız veri komutu

immunity bağışıklık

immunity level bağışıklık seviyesi

immunity limit bağışıklık sınır değeri

immunity margin bağışıklık sınırı

impairment bozulma

impedance empedans

implement regulations düzenlemeleri uygulamak

implementation conformance statement (ICS) yürütme uygunluk beyanı

implementation of a provision  bir hükmün uygulanması

implicit dialling dolaylı arama

import ithalat

improved mobile telephone service (IMTS) gelişmiş mobil telefon hizmeti

impulse ani darbe

impulsive disturbance ani darbeli bozulma

imp lsi e noise ani darbeli gürültüimpulsive noise ani darbeli gürültü

in band signaling bant içi işaretleşme

in house network bina içi şebeke, abone şebekesi

in service  çalışır durumda

in span interconnection (ISI) kapsam içi arabağlantı

in‐band migration bant içi geçiş

inbound signaling gelen işaretleşme

inbox gelen kutusu

incentive regulation teşvik edici düzenleme

incentives for efficient investment etkin yatırım teşviki

incident angle giriş açısı

incident handling olay yönetimi

inclination eğim

incoherent tutarsız

income consumption relationship gelir tüketim ilişkisi

incoming call barring gelen çağrıların kısıtlanması

incoming call center gelen çağrı merkezi

incoming call screening (CS) gelen çağrının ekranda gösterilmesi

incoming line gelen hat

incompatible bağdaşmayan, uyuşmayan

increasing trend toward integrating and 

interconnecting computer

bütünleştirici ve arabağlantı bilgisayara doğru artan eğilim

incremental backup artımlı yedekleme

incremental cost artan maliyet

incremental revenue  artan gelir

incremental service artırımlı hizmet, artık hizmet, artan hizmet

incremental vector artan vektör

Page 76: BİLGİ ve İLETİŞİM TEKNOLOJİLERİ TERİMLERİ KILAVUZU

incumbent fixed‐line operator yerleşik sabit hat işletmecisi

incumbent local exchange carrier (ILEC)  yerleşik yerel santral taşıyıcısı

incumbent operator yerleşik işletmeci

incumbent universal service provider yerleşik evrensel hizmet sağlayıcısı

indefeasible right of use  vazgeçilmez kullanım hakkı

independent bağımsız

independent clocks bağımsız saat

independent events bağımsız olaylar

independent network infrastructure bağımsız şebeke altyapısı

independent routing processor bağımsız yönlendirme işlemcisi

independent side band (ISB) bağımsız yan bant

independent telecommunication network 

(ITN)

bağımsız telekomünikasyon şebekesi

independent trial bağımsız deneme

independent variable bağımsız değişken

index base dizin tabanı

index cycle dizin çevrimi

index node (inode) veri zarflama, dosya numaralandırılması

index status dizin durumu

indexed address dizinli adres

indicate göstermek

indicator gösterge

indicators of security güvenlik göstergeleri

indirect address dolaylı adres

indirect interconnection dolaylı arabağlantı

inductance endüktans

inductive systems endüktif  sistemler, tümevarım sistemler

industrial, scientific and medical devices (ISM) endüstriyel, bilimsel ve tıbbi cihazlar

ind str al e added (IVA) sana i katma değeriindustry value added (IVA) sanayi katma değeri

infected application virüslü uygulama

inflation factor enflasyon faktörü

info bilgi

infomercials bilgi içerikli ticari reklamlar

informatics bilişim

information bilgi, bilişim

information age bilgi çağı

information and communication technology 

(ICT)

bilgi ve iletişim teknolojileri (BİT)

information field bilgi alanı

information frame bilgi çerçevesi

information highway bilgi yolu

information model bilgi modeli

information network bilgi ağı

information package bilgi paketi

information policy bilgi politikası

information rate bilginin iletim hızı

information security (INFOSEC) bilgi güvenliği

information security administrator bilgi güvenliği yöneticisi

information separator bilgi ayırıcısı

information service bilgi hizmeti

information society bilgi toplumu

information society standardization system bilgi toplumu standardizasyon sistemi

information source bilgi kaynağı

information superhighway bilgi otobanı

Page 77: BİLGİ ve İLETİŞİM TEKNOLOJİLERİ TERİMLERİ KILAVUZU

information system bilgi sistemi

information system abuse bilgi sisteminin kötüye kullanımı

information technologies telecommunications 

& broadcasting (ITT&B)

bilgi teknolojileri telekomünikasyon ve yayıncılığı

information technology (IT) bilgi teknolojisi (BT)

information technology portfolio bilgi teknolojisi varlıkları

information theory bilgi kuramı

information traffic bilgi trafiği

information warfare bilişim savaşı

information word bilgi sözcüğü

informational database bilgilendirici veri tabanı

informational value bilgisel değer

information‐network system bilgi ağı sistemi

infra‐red (IR) kızılötesi

infra‐red data association kızılötesi veri birliği

infrared link kızılötesi bağlantı

infrared mobile communication (IRMC)  kızılötesi mobil iletişim

infrastructure based competition alt yapıya dayalı rekabet

inherited error kalıtsal hata

in‐house system ev içi sistem

initial address message başlangıç adres mesajı

initial setup başlangıç ayarları

initiator başlatıcı

injected wooden pole enjekte ahşap direk

inmarsat mobile satellite service (IMSO) inmarsat mobil uydu hizmeti

innovation yenilik

innovation in creation yaratıcılıkta yenilik

inoperable time işletim dışı süre

inp t data girdi erileriinput data girdi verileri

input impedance giriş empedansı

input power control giriş güç denetimi

input return loss girişteki geri dönüş kaybı

input selector girdi seçicisi

input terminal girdi uçbirimi

input/output girdi/çıktı

input/output impedence giriş/çıkış empedansı

input‐output bus giriş‐çıkış veriyolu

input‐output coupling girdi‐çıktı bağlaşımı

inquiry procedure sorgulama usulü

inquiry station sorgulama uçbirimi

insertion gain araya girme kazancı

insertion loss araya girme kaybı

inside telephone wiring dahili telefon kablolama

inside wiring dahili kablolama

in‐slot signalling dilim içi işaretleşme

install kurmak, yüklemek

install busy (INB) uyku modu

installation wiring ımpedance kurulum kablolama empedansı

instant messaging anlık mesajlaşma

instant messaging service (IMS) anlık mesajlaşma hizmeti

instantaneous power anlık güç

instantaneous speech power anlık konuşma sesi gücü

institute of electrical and electronics engineers 

(IEEE)

elektrik ve elektronik mühendisleri enstitüsü

instructional television fixed service  sabit telefon üzerinden talimatlı televizyon hizmeti

Page 78: BİLGİ ve İLETİŞİM TEKNOLOJİLERİ TERİMLERİ KILAVUZU

insulation yalıtım

insulation displacement connector yalıtım yer değiştirme konnektörü

integrated  information transport (IIT) tümleşik bilgi aktarımı

integrated access device tümleşik erişim cihazı

integrated broadband communication (IBC) tümleşik genişbantlı haberleşme

integrated broadband communication 

network (IBCN)

tümleşik genişbantlı haberleşme şebekesi

integrated broadband network (IBN) tümleşik genişbant  şebekesi

integrated circuit (IC) tümleşik devre, entegre devre

integrated digital enhanced network (IDEN) tümleşik sayısal gelişmiş şebeke

integrated digital loop carrier tümleşik sayısal yerel ağ taşıyıcısı

integrated digital network (IDN) tümleşik sayısal şebeke

integrated digital network exchange (IDNX) tümleşik sayısal şebeke santralı

integrated optical circuit tümleşik optik devre

integrated receiver‐decoder tümleşik alıcı‐kod çözücü

integrated regional telematics architecture 

(IRTA)

tümleşik bölgesel telematik mimarisi

integrated rural telematics (IRT) tümleşik kırsal telematik

integrated service tümleşik hizmetler

integrated services digital network (ISDN) tümleşik hizmetler sayısal şebekesi

integrated services digital network user part tümleşik hizmetler sayısal şebekesi kullanıcı tarafı

integrated voice and data terminal (IVDT) tümleşik ses  ve veri uçbirimi

integrated voice data multiplexer (IVDM)  tümleşik ses veri çoklayıcısı

integrit ke bütünlük anahtarintegrity key bütünlük anahtarı

intellectual property fikri mülkiyet

intellectual property rights (IPR) fikri mülkiyet hakları

intelligent database akıllı veri tabanı

intelligent multiplexer (IMUX) akıllı çoklayıcı

intelligent network (IN) akıllı şebeke

intelligent network user part akıllı şebeke kullanıcı tarafı

intelligent peripheral akıllı çevre elemanı

intelligent shopping agent akıllı alış veriş aracı

intelligent terminal akıllı uçbirim

intelligent transportation systems  akıllı ulaşım sistemleri

intelligent vehicle highway systems (IVHS) akıllı araç karayolu sistemleri

intelligible croostalk anlaşılabilir çapraz konuşma

intensification of sustainable competition sürdürülebilir rekabetin yoğunlaştırılması

inter exchange carriers santrallar arası taşıyıcı

inter machines trunks makinalar arası tranklar

inter network call accounting system (INCA) şebekeler arası arama hesaplama sistemi

interactive television (ITV) etkileşimli televizyon

interactive terminal etkileşimli uçbirim

interactive video instruction (IVI) etkileşimli görüntü komutu

interactive video service (IVS) etkileşimli görüntü hizmeti

interactive voice response (IVR) etkileşimli sesli yanıtlama sistemi

inter‐activity karşılıklı faaliyet

interapplication communication (IAC) uygulamalar arası iletişim

Page 79: BİLGİ ve İLETİŞİM TEKNOLOJİLERİ TERİMLERİ KILAVUZU

interceptor durdurucu

interchange circuit ara değişim devresi

interchange file bilgi alışveriş dosyası

interchange format bilgi alışveriş biçimi

interconnect arabağlantı kurmak

interconnection arabağlantı

interconnection cable arabağlantı kablosu

interconnection extension circuit (IEC) arabağlantılı dahili devre

interconnection fee arabağlantı ücreti

interconnection interface arabağlantı arayüzü

interconnection network arabağlantı şebekesi

inter‐connectivity karşılıklı bağlanabilirlik

interdigit interval rakamlararası aralık,hanelerarası aralık

inter‐enterprise agreement  şirketler arası anlaşma

interexchange  carrier interface (ICI) santraller arası taşıyıcı arayüzü

interexchange carrier  (IC) santraller arası taşıyıcı

interface arayüz

interface adapter arayüz uyarlayıcısı

interface control document arayüz denetim belgesi

interface description language arayüz tanımlama dili

interface expert arayüz uzmanı

interface overhead arayüz masrafı

interface specification arayüz teknik özelliği

interference enterferans, girişim, karıştırma

interference field strength girişim alan şiddeti

interference frequency girişim frekansı

interference suppression girişim bastırması

interfering signal karıştırıcı işaret

interim European telecommunications 

standard (I ETS)

geçici Avrupa telekomünikasyon standardı

standard (I‐ETS)

interior gateway ağ içi geçit

interlace ağ gibi örmek

interlaced format satırlararası biçim

interlaced scanning  geçmeli tarama

interleaving boşluk verme, serpiştirme

intermedia crossconnect ortamlararası çapraz bağlantı

intermediate circular orbit (ICO)  ara dairesel yörünge

intermediate frequency (IF) ara frekans

intermediate frequency rejection ratio ara frekans reddetme oranı

intermediate node ara düğüm

intermediate targets ara hedefler

intermodulation iç modülasyon

intermodulation attenuation iç modülasyon zayıflatması

intermodulation characteristics iç modülasyon özellikleri

intermodulation rejection iç modülasyon bastırması

intermodulation response iç modülasyon tepkisi

intermodulation response rejection iç modülasyon tepki bastırması

intermodulation spurious response 

attenuation

iç modülasyon istenmeyen işaret tepki zayıflatması

internal bus iç veriyolu

internal handover dahili hücresel arası aktarma

internal ımmunity dahili bağışıklık

internal production control iç üretim denetimi

internalization of network externalities şebeke dışsallıklarının içselleştirilmesi

international ameateur radio union  (IARU) uluslararası amatör radyo birliği

Page 80: BİLGİ ve İLETİŞİM TEKNOLOJİLERİ TERİMLERİ KILAVUZU

international arbitration law uluslararası tahkim kanunu

international carrier uluslararası taşıyıcı

international civil aviation organization (ICAO) uluslararası sivil havacılık örgütü

international commercial arbitration (ICA) uluslararasi ticari tahkim

international emergency preference scheme uluslararası acil haberleşme tercih planı

international frequency list (IFL) uluslararası frekans listesi

international frequency registration board uluslararası frekans  kayıt bürosu

international laboratory accreditation 

cooperation (ILAC)

uluslararası laboratuvar akreditasyon işbirliği

international maritime organization (IMO) uluslararası denizcilik örgütü

international maritime satellite organization 

(IMSO)

uluslararası denizcilik uydu  teşkilatı

international mobil equipment identity (IMEI) uluslararası mobil cihaz kimlik numarası

international mobile group identity uluslararası mobil grup kimliği

international mobile telecommunication 2000 

(IMT‐2000)

uluslararası mobil telekomünikasyon 2000

international mobile user identity uluslararası mobil kullanıcı kimliği (kimlik numarası)

international multimedia conferencing 

consortium (IMTC)

uluslararası çoklu ortam konferans konsorsiyumu

international numbering resource uluslararası numaralandırma kaynağı

international prefix uluslararası önek

international radio consultative committee uluslararası radyo danışma komitesi

international satellite organi ation (INTELSAT) l slararas d örgütüinternational satellite organization (INTELSAT) uluslararası uydu örgütü

international settlement rate uluslararası  anlaşmazlık çözüm oranı, uluslararası uzlaşma oranı

international shortwave broadcast station uluslararası kısa dalga yayın istasyonu

international simple resale uluslararası basit yeniden satış

international softswitch consortium (ISC) uluslararası yazılım tabanlı konsorsiyum

international switching centre uluslararası anahtarlama merkezi

international telephone and telegraph 

consultative committee (ITTCC) 

uluslararası telefon ve telgraf danışma komitesi

international teletraffic congress (ITC) uluslararası teletrafik kongresi

international two stage selection uluslar arası iki kademeli seçme

internaut internet kullanıcısı

internet genel ağ, internet

internet appliance internet erişim cihazı

internet backup internetten yedekleme

internet banner internet yasaklayıcı, internet reklam manşeti

internet box internet kutusu

internet cafe internet kafe

internet communications services internet iletişim hizmetleri

internet control and configuration board  

(ICCB)

internet denetim ve kurulum kurulu

internet control message protocol (ICMP) internet denetim mesaj protokolü

internet corporation for assigned names and 

numbers

internet tahsisli sayılar ve isimler kurumu

Page 81: BİLGİ ve İLETİŞİM TEKNOLOJİLERİ TERİMLERİ KILAVUZU

internet death penalty istenmeyen e‐posta (spam) gönderenleri engelleyecek biçimde 

internet sitelerinin ve/veya şebeke yönlendiricinin konfigüre edilmesi

internet domain internet  alanı

internet domain registry internet alan kütüğü

internet engineering steering group (IESG) internet mühendisliği yönetim grubu

internet engineering tak force (IETF) internet mühendisliği görev gücü

internet ethics internet etiği (aktöresi)

internet explorer internet gezgini

internet faxing internet üzerinden belgegeçer

internet foundation classes internet hazırlık sınıfları

internet guide featuring articles internet yayınlanan önemli makaleler (köşe yazıları)

internet header length  (IHL) internet başlık uzunluğu

internet law and policy forum (ILPF) internet hukuku ve politikası forumu

internet packet exchange (IPX) internet paket değişimi

internet procurement internetten tedarik, internetten satınalma

internet protocol internet protokolü

internet protocol address internet protokol adresi

internet protocol detail record internet protokolü detay kaydı

internet protocol device control internet protokolü cihaz kontrolü

internet protocol flood internet protokol saldırısı (bir DOS saldırısı)

internet protocol network internet protokol ağı

internet protocol security internet protokol güvenliği

internet protocol spoofing internet protokol adres aldatması

internet protocol switching internet protokol anahtarlaması

internet relay chat (IRC) internet aktarmalı sohbet

internet routing and access servive (IRAS) internet yönlendirme ve erişim hizmeti

internet security and acceleration internet güvenliği ve hızlandırması

internet ser er internet s n c sinternet server internet sunucusu

internet service provider  internet hizmet sağlayıcısı

internet suite internet yazılım paketi

internet suite of protocols internet protokol takımı

internet telephone service provider internet telefonu hizmet sağlayıcı

internet user internet kullanıcısı

internetworking ağlararası çalışma, ağlararası iletişim

interoperability birlikte çalışabilirlik

inter‐orbit link yörüngeler arası bağlantı

interplanetary internet gezegenler arası internet

interpolation aradeğerleme

interpretive data  açıklayıcı veri

interrupt  kesme

interrupt latency bozulma gecikmesi, kesilme gecikmesi

interrupt switch kesme anahtarı

intersection arakesit, kesişim

interstation noise suppression istasyonlar arası gürültü bastırması

inter‐symbol interference (ISI) semboller arası girişim

intersystem communication sistemler arası iletişim

intertoll trunk şehirlerarası devre grubu

interval aralık

intervention price müdahale fiyatı

interworking function birlikte çalışma işlevi

intranet iç ağ

intranet protocol security (IPSec) güvenli intranet protokolü

intrasystem communication sistem içi iletişim

intra‐system interference (ISI) sistem içi girişim

Page 82: BİLGİ ve İLETİŞİM TEKNOLOJİLERİ TERİMLERİ KILAVUZU

intrusion detection system (IDS) saldırı sezme sistemi

intrusion prevention saldırı engelleme

intuitive knowledge sezgisel bilgi

invalid cell geçersiz hücre

inverse multiplexer (IMUX) ters çoklayıcı

investigations and hearings soruşturma ve oturum

investment incentives yatırım teşviki

invoke çağırmak, uyarmak

iridium satellite system  iridyum uydu sistemi

isotropic antenna isotropik anten

iterative loop tekrarlanabilen kapalı devre, tekrarlamalı döngü

jabber jabber, anlık mesajlaşma platformu

jack  fiş, giriş

jammer işaret karıştırıcı

java browser  java tarayıcısı

Java terminal Java uçbirimi

jelly filled cable jel maddeli kablo, jel dolgulu kablo

jitter seğirme, gecikme, sapma

jitter buffer gecikme arabelleği

job string iş zinciri

job‐oriented terminal özel görevli uçbirim, görev odaklı uç birim

joint cost ortak maliyet

joint distribution birleşik dağılım

joint information content  ortak enformasyon miktarı

joint photographic experts group (JPEG)  birleşik fotoğraf uzmanları grubu

joint radiophone technical interfaces group 

(JRTIC)

ortak radyotelefon teknik arayüz grubu

joint stock company  anonim şirket

joint venture ortak girişim

jointing mod le for cable ek modülüjointing module for cable ek modülü

Joule Joule (enerji birimi)

journaling file system günlük dosya sistemi

joystick manevra kolu

jump atlamak

jump cut atlamanın kesilmesi

jump scroll atlamalı kaydırma

jumper  atlatıcı, atlama kablosu

junction birleşme, kavşak

junction box bağlantı kutusu

junction cable birleştirme kablosu

junction capacitance bağlantı direnci

junction loudness rating (JLR) bağlantı gürlük yüksekliği

junior computer küçük bilgisayar

junk e‐mail istenmeyen e‐posta

Ka band Ka bandı

kerberos bir güvenlik sistemi; parola ve simetrik şifreleme kullanarak sunucu 

istemci ortamında güvenlik ve doğrulama hizmeti sağlar

kernel çekirdek, sistem çekirdeği

key anahtar, tuş

key brand önemli marka, lider marka

key breakaway şifre kırma/kilid açma

key derivation function (KDF) şifre türetme işlevi/tuş türetme işlevi

key distribution center şifre/anahtar dağıtım merkezi

key escrow kök anahtarının yeddi emine teslimi, anahtar emaneti

key frame referans çerçeve, ana çerçeve

Page 83: BİLGİ ve İLETİŞİM TEKNOLOJİLERİ TERİMLERİ KILAVUZU

key in veri girmek

key pad tuş takımı

key priority anahtar önceliği

key set identifier (KSI) tuş seti tanımlayıcısı

key split anahtar bölmeli

key stream segment  (KSS) tuş duraksız bölütü

key telephone system  tuşlu/anahtarlı telefon sistemi

keyboard tuş takımı, klavye

keyed sequential access  tuşlu sıralı erişim

keyword in context index kapsam içinde anahtar‐sözcük dizini

killer application gözde uygulama

kilobyte kilobayt

knowledge based system bilgi tabanlı sistem

knowledge domain bilgi alanı

knowledge economy bilgi ekonomisi

knowledge system bilgi sistemi

knurled plate gasket tırtıllı plaka contası

Ku band Ku bandı

L band L bandı

label align etiket hizalama

label area etiket alanı

label edge router (LER) uç etiket yönlendiricisi

label height etiket boyu

label identifier etiket tanıtıcısı

label information base (LIB) etiket bilgi tabanı

label option etiket seçeneği

label swapping etiket değiş tokuşu

label switch path etiket anahtarlama yolu

label switch router etiket anahtarlama yönlendiricisi

label idth etiket genişliğilabel width etiket genişliği

labeled channel etiketli kanal

labeled interface structure etiketli ara yüz yapısı

labeled statistical channel etiketli istatistiksel kanal

labelling etiketleme

labelling of household appliances ev aletlerinin etiketlendirilmesi

lambda switching lambda anahtarlama

LAN emulation client (LEC) LAN taklit müşterisi

LAN emulation configuration server (LECS) LAN öykünme kurulum sunucusu

LAN emulation server (LES) LAN öykünüm sunucusu

LAN emulation service (LES) LAN taklit hizmeti

LAN manager LAN yöneticisi

LAN network manager LAN şebeke yöneticisi

LAN server LAN sunucusu

LAN switch LAN anahtarı

land earth station kara yer istasyonu

land mobile service kara mobil hizmeti

lane emulation (LANE) rota öykünümü

language sensitive editor (LSE) dile hassas derleyici

laptop dizüstü bilgisayar

large signal bandwidth büyük işaret bant genişliği

large‐scale integrated circuits  geniş ölçekli tümleşik devre

laser applications lazer uygulamaları

laser printer lazer yazıcı

last call memory son çağrı hafızası

last compliance time (LCT) son uygunluk süresi

Page 84: BİLGİ ve İLETİŞİM TEKNOLOJİLERİ TERİMLERİ KILAVUZU

last dialled number store son aranan numara kaydı

last mile technology yerel ağın paylaşıma açılma teknolojisi

last number dialed son aranan numara

late target channel keyup gecikmiş hedef kanal anahtarlaması

latency  gecikme

layer katman

layer 2 forwarding protocol (L2F) ikinci katman iletim protokolü

layer 2 tunnelling protocol (L2TP) ikinci katman tünelleme protokolü

layer interface katman arayüzü

layout yerleşim

lead bacak, bağlantı ucu

leaf internetwork yıldız topolojisine sahip internet çalışması

learning bridge öğrenme köprüsü

leased line kiralık hat

least significant bit (LSB) düşük önemli bit

least significant digit (LSD) düşük önemli basamak

LEC card LEC kartı

LEC charge LEC ücreti

leech bilgisayardaki bilgileri izinsiz kullanan

legacy application mevcut uygulama

legacy data mevcut veri

legal arrangement hukuki düzenleme

legal file name geçerli dosya adı

lens antenna mercek anten

letter of agency (LOA) vekalet yazısı

letter shift signal harf kaydırma işareti

level of investment yatırım seviyesi

level stability seviye kararlılığı

leveraging güç aktarma

liberalisation of ser ices hi metlerin serbestleştirilmesiliberalisation of services  hizmetlerin serbestleştirilmesi

library kitaplık, kütüphane

licenced lisanslı

licensing committee lisanslama komitesi

light amplification by stimulated emission of 

radiation (LASER)

uyarılmış ışımanin yayımı ile ışığın güçlendirilmesi, lazer

light polarization ışık kutuplandırması

light source ışık kaynağı

light‐emitting diode (LED) ışık yayan diyot

lighting display ışıklı gösterge

lightweight directory access protocol (LDAP) hafif dizin erişim protokolü

limit of disturbance bozulma sınır değeri

limit of interference girişim sınır değeri

limited resource link sınırlı kaynak bağlantısı

limited significance sınırlı önem/pay

line hat, satır

line adapter hat uyarlayıcısı

line card hat kartı

line circuit hat devresi

line code type hat kod tipi

line code violation hat kodu ihlali, hat kodu bozulması

line coding hat kodlaması

line concentrator hat odaklayıcısı

line conditioning hat iyileştirme

line driver hat sürücüsü

line editor hat düzenleyicisi

Page 85: BİLGİ ve İLETİŞİM TEKNOLOJİLERİ TERİMLERİ KILAVUZU

line failure rate hat arızalanma oranı

line frequency satır frekansı, hat frekansı

line hit hat paraziti

line impedence stabilization network (LISN) hat empedansı dengeleme şebekesi

line integral hat tümlevi

line lengthener hat uzatıcı

line load hat yükü

line noise hat gürültüsü

line of sight (LoS) açık görüş hattı

line speed hat hızı

line splitter hat ayırıcısı

line stretcher hat kısaltıcı

line surge hatta darbe gerilimi

line termination hat sonlandırma

line turnaround hattın yön değiştirme gecikmesi, hattan dönüş

line voltage şebeke gerilimi, hat gerilimi

linear doğrusal

linear addressing doğrusal adresleme

linear coding doğrusal kodlama

linear network doğrusal ağ

linear polarization doğrusal kutuplanma

line‐only activation sadece hattın etkinleştirilmesi

lineside signalling hat kenarı işaretleşme

link bağlantı, iletişim

link access procedure (LAP) bağ erişim usulü

link access procedure for modems  (LAPM) modemler için bağ erişim usulü

link access protocol bağlantı erişim protokolü

link address bağlant adresilink address bağlantı adresi

link board bağlantı kartı

link by link signalling hattan hatta işaretleşme

link control protocol bağlantı denetim protokolü

link encryption bağlantı şifreleme

link field bağlantı alanı

link layer bağlantı katmanı

link layer delay bağlantı katmanı gecikmesi

link protocol bağlantı protokolü

linkage bağlantı

linkage editor bağlantı düzenleyici

link‐attached hat bağlantılı

linked compressor and expander bağlı (hatlı) sıkıştırıcı ve genişletici

linked list bağlı liste

linked object bağlı nesne

linked site bağlı site

linker bağ düzenleyici, bağlayıcı

Linux  Unix benzeri bir işletim sistemi

liquid crystal display (LCD) sıvı kristalli ekran

list segments bölümleri listele

listserv ticari e‐posta yönetim sistemi

litigation patent patent davası

live data source aktif veri kaynağı

load balancing yük dengelemesi

load sharing facility (LSF) yük paylaşım imkanı

loadable kernel module yüklenebilir çekirdek modülü

loaded line yüklü hat

Page 86: BİLGİ ve İLETİŞİM TEKNOLOJİLERİ TERİMLERİ KILAVUZU

loader yükleyici

loader types yükleyici tipleri

loading coil yükleme bobini

local yerel

local access and transport area (LATA) yerel erişim ve taşıma alanı

local access provider yerel erişim sağlayıcı

local acknowledgement yerel onay

local action yerel dava

local adjacency yerel komşuluk

local area network (LAN) yerel alan ağı

local area network file server yerel alan ağı dosya sunucusu

local area network gateway yerel alan ağı geçidi

local area network server yerel alan ağı sunucusu

local area signalling services (LASS) yerel alan işaretleşme hizmetleri

local area transport (LAT) yerel alan taşıma katmanı

local authorities yerel yönetimler

local bridge yerel santral köprü

local bus yerel veriyolu

local call service area yerel çağrı hizmet alanı

local calling area yerel çağrı alanı

local community bölge halkı

local destination yerel hedef

local destination yerel terminal

local distribution cable yerel dağıtım kablosu

local distribution company  yerel dağıtım şirketi

local exchange area yerel santral alanı

local exchange carrier (LEC) yerel santral taşıyıcısı

local exchange  yerel santral

local explorer packet yerel araştırıcı paketi

local go ernment erel önetimlocal government  yerel yönetim

local host yerel hizmet bilgisayarı

local loop yerel ağ

local loop unbundling (LLU) yerel ağın ayrıştırılması

local management interface (LMI) yerel yönetici arayüzü

local measured service (LMS) telefon hizmetlerinin faturalandırılması

local multipoint communication systems 

(LMCS)

yerel çok noktalı haberleşme sistemleri

local multipoint distribution service (LMDS) yerel çok noktalı dağıtım hizmeti

local network yerel ağ, yerel şebeke

local number portability yerel numara taşınabilirliği

local oscillator (LO) yerel osilatör

local oscillator frequency  yerel osilatör frekansı

local repeater yerel tekrarlayıcı

local sub‐loop yerel alt döngü

local talk yerel konuşma

local traffic filtering yerel trafik süzgeçleme

local‐area transport yerel‐alan taşıma

locate yer belirlemek

location yer, konum

location application service konum tabanlı uygulama hizmeti

location area identity konum alanı kimliği

location based application konum tabanlı uygulama

location determination technology konum belirleme teknolojisi

location measurement unit konum ölçü birimi

location portability coğrafi taşınabilirlik

Page 87: BİLGİ ve İLETİŞİM TEKNOLOJİLERİ TERİMLERİ KILAVUZU

location registration function konum kayıt işlevi

location‐based access control konum tabanlı erişim denetimi

log in oturum açmak

log structured file system günlük yapılı dosya sistemi

logic mantık

logic board mantıksal çevrim kartı, mantıksal kart

logical channel  mantıksal kanal

logical channel identifier mantıksal kanal tanımlayıcısı

logical connection mantıksal bağlantı

logical data model mantıksal veri modeli

logical data structure mantıksal veri yapısı

logical link control mantıksal bağlantı denetimi

logical ring mantık halkası

login shell kayıt kütüğü

logo simge, logo

logon kayıt olmak

long data type uzun veri türü

long distance call uzak mesafe çağrısı

long distance carrier (LDC) uzak mesafe taşıyıcısı

long distance communication uzak mesafe iletişim

long distance telephone services  uzak mesafe telefon hizmetleri

long haul uzak mesafe taşıma

long range identification and tracking (LRIT) uzak mesafe tanımlama ve izleme sistemi

long run uzun dönem

long term evaluation uzun vadeli değerlendirme

long term growth uzun dönem büyüme

long‐distance  carrier uzak mesafe taşıyıcısı

long‐haul communication uzak mesafe iletişim

long r n incremental cost (LRIC) n dönemli artan mali etlong‐run incremental cost (LRIC) uzun dönemli artan maliyet

long‐term commitments uzun dönem taahütler

lookahead for busy meşgulde ara

loop ağ, döngü

loop antenna döngü anten

loop back data geri döngü verisi

loop back facility geri döngü imkanı

loop circuit topraksız kapalı devre, yerel ağ devresi

loop conditioning ağı iyileştirme

loop control variable döngü denetim değişkeni

loop disconnect (LD) yerel ağ bağlantı kopukluğu, döngü kopukluğu

loop disconnect pulsing dahili hattan çıkmak için işaret gönderme

loop filter döngü süzgeci

loop gain döngü kazancı

loop invariant döngü sabiti

loop length döngü uzunluğu

loop network döngü ağı, döngü şebekesi

loop receiver requirements döngü alıcı gereklilikleri

loop signaling system  döngü işaretleşme sistemi

loop start döngü başlangıcı

loop statement döngü deyimi, döngü durumu

loop transfer function döngü aktarım işlevi

loop transmitter requirements döngü verici gereklilikleri

loopback channel unit (LCU) geridöngü kanal birimi

loopback test geri döngü testi

loophole yasal boşluk

loose tube gevşek tüplü

Page 88: BİLGİ ve İLETİŞİM TEKNOLOJİLERİ TERİMLERİ KILAVUZU

loose tube gevşek tüp  

loosely coupled gevşek bağlaşımlı

loss  kayıp

lossy kayıplı

lost call kayıp çağrı

lottery lisanslamadaki kura yöntemi

low byte düşük değerli  bayt

low earth orbiting satellite (LEO) alçak yer yörünge uydusu

low frequency (LF) alçak frekans

low noise amplifier (LNA) alçak gürültülü yükselteç,alçak gürültülü kuvvetlendirici

low noise block converter (LNB) alçak gürültü bloklu çevirici

low noise cable alçak gürültülü kablo

low noise converter (LNC) alçak gürültülü çevirici

low pass filter alçak geçiren süzgeç

low resolution düşük çözünürlük

low side injection alt bant sarkması (girişim)

low speed package alçak hızda paketleme

low voltage directive (LVD) alçak gerilim direktifi

lowest usable frequency (LUF) en düşük kullanılabilir frekans

low‐noise blocker  alçak gürültülü engelleyici

low‐power communication device alçak güçlü iletişim cihazı

low‐temperature  düşük sıcaklık

lug, wire terminal tel sonlandırıcı

lulea algorithm lulea algoritma

luminance parlaklık

luminance border parlaklık sınırı

luminance channel parlaklık kanalı

luminance signal parlaklık işareti

luminance threshold parlaklık eşiği

l mped element isolator ğ n ( ğma) eleman i olatörülumped element isolator yığın (yığma) eleman izolatörü

lurking tartışmaya dahil olmadan izleme

machine‐dependent bilgisayar türüne bağımlı, makinaya bağımlı

machine‐independent bilgisayar türünden bağımsız, makinadan bağımsız

macro büyük, makro

macro cell büyük  hücre

macro diversity combining (MDC) makro çeşitleme birleştirilmesi

macrobend büyük kıvrım

macroprocessor makroişlemci

magnetic card manyetik kart

magnetic field  manyetik alan

magnetic flux density (MFD) manyetik akı yoğunluğu

magnitude of voltage fluctuation gerilim dalgalanmasının büyüklüğü

mail merge elektronik posta birleştirme

mail server e‐posta sunucusu

mailbot e‐postanın otomatik cevaplandırılması

main circuit connection ana besleme hattı

main distribution frame (MDF) ana dağıtım çatısı

main memory ana bellek

main telephone line ana telefon hattı

mainboard ana kart

mainframe ana bilgisayar

mains decoupling factor şehir şebekesindeki bağlaşımı çözme çarpanı

mains ımmunity şehir şebekesinden bağışıklığı

mains supply şebeke kaynağı

mains voltage şebeke gerilimi

mains voltage and frequency şebeke gerilimi ve frekansı

Page 89: BİLGİ ve İLETİŞİM TEKNOLOJİLERİ TERİMLERİ KILAVUZU

mains‐borne disturbance şehir şebekesinden gelen bozulma

maintenance bakım

maintenance & administration panels bakım ve yönetim panelleri

major/minor device numbers büyük/küçük cihaz numaraları

male connector erkek uçlu bağlayıcı

malfunction işlev bozukluğu, arıza

malicious call identification (MCI) kötü niyetli çağrının tespiti

malicious code zararlı kod

malware  kötü amaçlı yazılım

managed data network services (MDNS) güdümlü veri şebekesi hizmetleri,yönetimli veri şebekesi hizmetleri

management yönetim

management database (MDB) yönetim veri tabanı

management information base (MIB) yönetim bilişim tabanı,yönetim bilgi tabanı

management information system (MIS) yönetim bilişim sistemi, yönetim bilgi sistemi

mandatory  zorunlu

mandatory access control (MAC) zorunlu erişim kontrolü

mandrel wrapping madrele (nüveye) (çekirdeğe) tel sarma (sarılması)

man‐machine communication insan makine iletişimi

man‐made noise insan kaynaklı gürültü

manual calls elle yapılan çağrılar

manual data input elle veri girişi

manuel feed elle besleme

mapped conversation eşleştirilmiş konuşma

mapping eşleştirme

mapping of a network drive bir ağ sürücüsünün bağlantı tanımı

mapping of network drive ağ sürücüsünün bağlantı tanımı

marginal cost (MC) marjinal maliyet, son birim maliyeti

marginal utility marjinal fayda

marine broadcast station deni a n istas onmarine broadcast station deniz yayın istasyonu

marine rescue coordination centre (MRCC) deniz kurtarma koordinasyon merkezi

marine safety information (MSI) deniz güvenlik bilgisi

maritime business radio (MBR) deniz ticari radyosu

maritime mobile service identities (MMSI) deniz mobil hizmet tanımlamaları (çağrı işareti)

market piyasa, pazar

market  surveillance and inspection  piyasa gözetimi ve denetimi

market cap piyasa değeri

market forces serbest piyasa kuralları, piyasa güçleri

market influences piyasa etkileri

market power piyasa gücü

market process piyasa süreci

market segmentation piyasa bölünmesi

market share threshold pazar payı eşiği

market sharing piyasa paylaşımı

market superiority piyasa üstünlüğü

market surveillance piyasa gözetimi

market value added (MVA) piyasa katma değeri

mass calling toplu arama

mass communication toplu iletişim, kitle iletişimi

mass production kitle üretimi, seri üretim

massive array of inactive disks (MAID) inaktif disklerin büyük dizisi

master antenna television system (MATV) merkezi anten televizyon sistemi

master boot record ana önyükleme kaydı

Page 90: BİLGİ ve İLETİŞİM TEKNOLOJİLERİ TERİMLERİ KILAVUZU

master device komut veren cihaz

matched filter detection eşleştirilmiş süzgeç algılama, uyumlu süzgeç algılama

matched junction uyumlu bitişme noktası

material gereç, malzeme

maximum burst size (MBS) azami patlama hacmi

maximum data rate azami veri hızı

maximum fast spooling time en büyük hızda işlemlerin sıraya konma süresi (bilgisayar)

maximum frequency deviation azami frekans sapması

maximum output field strength (H‐FIELD) azami çıkış alan şiddeti (h‐alanı)

maximum output power azami çıkış gücü

maximum permissible frequency deviation azami izin verilebilir frekans sapması

maximum power azami güç

maximum RF output power azami RF çıkış gücü

maximum transmitted power azami gönderilen güç

maximum usable frequency (MUF) azami kullanılabilir frekans

maximum usable sensitivity azami kullanılabilir hassasiyet

mean input power ortalama giriş gücü

mean opinion score (MOS) ortalama kanaat puanı

mean opinion score (MOS) ortalama yargı değeri

mean output power ortalama çıkış gücü

mean time between failures (MTBF) ortalama arızaya geçme süresi

mean time to repair (MTTR) ortalama tamir süresi

mean time to restore (MTTR) arıza gidermek için gereken ortalama süre

measuring bridge ölçme köprüsü

mechanical splicing lifleri mekanik birleştirme

media access control (MAC) ortam erişim denetimi

media broker ortam simsarı

media ‐coaxial cable ortam‐eşeksenli kablo

media gate a ortam geçidimedia gateway ortam geçidi

media interface connector (MIC) ortam arayüz bağlayıcısı

mediation arabuluculuk

mediator arabulucu

media‐twisted cable ortam‐burgulu kablo

medical advise tıbbi yardım

medium speed package orta hızda paketleme

mega hertz (MHz) mega hertz

megabit (MB) megabit

megabyte(MB) megabayt

megasamples per second (MSPS) saniye başına milyon örnek

melody editing melodi düzenleme

memorandum of understanding (MoU) mutabakat zaptı

memory address register bellek adres kütüğü

memory bandwidth bellek bant genişliği

memory bus bellek veriyolu

memory layout bellek yerleşimi

memory stick taşınabilir bellek

menhole menhol

merger treaty birleşme antlaşması

mesh göz, örgü

mesh network örgüsel ağ

message alignment indicator mesaj ayar (ayarlama) göstergesi

message blocks mesaj blokları

message communication functions (MCF) mesaj haberleşme işlevleri

message control flags mesaj denetim bayrakları

message exchange mesaj santralı

Page 91: BİLGİ ve İLETİŞİM TEKNOLOJİLERİ TERİMLERİ KILAVUZU

message handling system (MHS) mesaj işleme sistemi

message identifier (MID) mesaj tanımlayıcısı

message passing mesaj aktarma

message server mesaj sunucusu

message switching mesaj anahtarlama

message switching network mesaj anahtarlamalı şebeke

message telephone service mesaj telefon hizmeti

message toll service (MTS) mesaj ücretlendirme hizmeti

message transfer part (MTP) mesaj aktarma parçası

message waiting notification (MWN) bildirim bekleyen mesaj

message‐switching network mesaj anahtarlama ağı

messaging application mesajlaşma uygulaması

meta‐signalling otomatik işaretleşme

metro area exchange metro alan santralı

metropolitan  area network (MAN) metropol alan ağı, orta alan ağı

micro cell küçük hücre

micro cellular digital network (MCDN) mikro hücresel sayısal şebeke

micro duct tube çok tüplü boru

microbend mikro kıvrım

micro‐electronic mechanical system (MEMS) mikro elektronik mekanik sistem

microfabrication microwave processing mikro üretimli mikrodalga işleme

microprise küçük girişim

microsegmentation mikro bölümlendirme

microstrip antenna küçük şeritli anten

microwave mikrodalga

microwave amplification by stimulation 

emission of radiation (MASER)

uyarılmış ışımanın yayımı ile mikrodalganın güçlendirilmesi (MASER)

microwave circuit mikrodalga devre

micro a e comm nications mikrodalga iletişimmicrowave communications mikrodalga iletişim

microwave fiber‐optic communication mikrodalga lif optik iletişim

microwave hybrid technology mikrodalga karma teknolojisi

microwave power amplifier mikrodalga güç yükseltici

microwave reflector antenna mikrodalga yansıtıcı anten

microwave research and development mikrodalga araştırma ve geliştirme

microwave spectroscopy mikrodalga spektroskopi

microwave video distribution system mikrodalga görüntü dağıtım sistemi

mid‐range power station orta mesafeli güç istasyonu

milestone kilometre taşı

military applications askeri uygulamalar

military fiber‐optic transmission system askeri lif optik iletim sistemi

military standard (MIL‐STD) askeri standart

minicall kısa arama

minimization of transaction costs işlem maliyetlerinin asgariye indirilmesi

minimum call length en küçük çağrı uzunluğu

minimum cell rate (MCR) en küçük hücre hızı

minimum controlled output power asgari denetimli çıkış gücü

ministry of science, technology and innovation bilim, teknoloji ve yenilik bakanlığı

minute minder dakika hatırlatıcı, faaliyet hatırlatıcı

misalignment loss yanlış hizalama kaybı

misdelivered block hatalı aktarılmış blok

mixed mode karma kipli

mobil database station (MDS) mobil veri tabanı istasyonu

mobil station originated call  mobil istasyon merkezli çağrı başlatma

mobil station terminated call  mobil istasyon merkezli çağrı sonlandırma

Page 92: BİLGİ ve İLETİŞİM TEKNOLOJİLERİ TERİMLERİ KILAVUZU

mobile access hunting mobil erişim arama

mobile allocation index (MAI) mobil tahsis dizini

mobile application part (MAP) mobil uygulama bölümü

mobile arrival timer (MAT) mobil varış zamanlayıcısı

mobile assisted channel allocation mobil destekli kanal tahsisi

mobile assisted handoff (MAHO) mobil yardımlı hücreler arası aktarım

mobile automatic telephone system (MATSE) mobil otomatik telefon sistemi

mobile communication service provider mobil haberleşme hizmet sağlayıcısı

mobile communication system mobil haberleşme sistemi, mobil iletişim sistemi

mobile controlled handover (MCHO) mobil denetimli geçiş

mobile country code (MCC) mobil ülke kodu

mobile digital trunked radio system (MDTRS) mobil sayısal trank telsiz sistemi

mobile earth station mobil yer istasyonu

mobile experts group (MEG) mobil uzmanları grubu

mobile handoff order timer (MHOT) mobil hücreler arası geçiş talep zamanlayıcısı

mobile host mobil sunucu

mobile ID number (MIN) mobil kimlik numarası

mobile media mode (MMM) mobil ortam kipi

mobile network code  mobil şebeke kodu

mobile network operator mobil şebeke operatörü

mobile network service  mobil şebeke hizmeti

mobile node mobil düğüm noktası

mobile originated mobil merkezli (işaret)

mobile originating call (MOC) mobil çıkışlı çağrı

mobile payment mobil ödeme

mobile radio mobil radyo

mobile speed sensitive handover (MSSHO) mobil hız hassasiyet geçişi

mobile station mobil istasyon

mobile station access point acquisition mobil istasyon erişim noktasında veri elde etme

mobile station identification number (MSIN) mobil istasyon kimlik numarası

mobile station international ısdn (MSISDN) mobil istasyon uluslararası ISDN

mobile station roaming number (MSRN) mobil istasyon dolaşım numarası

mobile switching center (MSC) mobil anahtarlama merkezi

mobile switching center gateway (MSCG) mobil anahtarlama merkez kapısı

mobile switching network mobil anahtarlama şebekesi

mobile telecommunications carrier mobil telekomünikasyon taşıyıcısı

mobile telephone switching office  mobil telefon anahtarlama ofisi

mobile terminated mobil sonlandırmalı (işaret)

mobile virtual network operator (MVNO) mobil sanal şebeke işletmecisi

mobile virtual private network mobil  sanal özel şebeke

mobility management (MM) hareketlilik yönetimi

modal distortion kipe ait bozulma,

modal loss kipe ait kayıp

modal noise kipe ait gürültü

mode kip

mode of operation çalışma kipi, çalışma şekli

model model

model vehicle remote control device model araç uzaktan kontrol cihazı

modem modem

modem board modem kartı

modem client modem kullanıcısı

Page 93: BİLGİ ve İLETİŞİM TEKNOLOJİLERİ TERİMLERİ KILAVUZU

modem eliminator modem bastırıcı

modem emulation service modem benzetim hizmeti

modem rental modem kiralama

moderate speed digital subscriber line (MDS) orta hızlı sayısal abone hattı

modification değişiklik

modification level değişiklik düzeyi

modification loop değişiklik döngüsü

modification of final judgement nihai kararda değişiklik

modified frequency modulation değiştirilmiş frekans modülasyonu

modify değiştirmek

modular birimsel

modular programming birimsel programlama

modulate Kiplemek, modüle etmek

modulated groove modülasyonlu yiv

modulation kipleme, modülasyon

modulation acceptance modülasyon kabulü, kipleme kabulü

modulation deviation limiting modülasyon sapma sınırlaması

modulation distortion and noise modülasyon bozulması ve gürültüsü

modulation techniques modülasyon teknikleri, kipleme teknikleri

modulator kipleyici, modülatör

module protector modül koruma elemanı

monitor görüntü birimi, ekran, izlemek, monitör

monitored information izlenen (gözlenen) bilgi

monitoring device izleme cihazı

monopole tek kutuplu

monopolies delegated by the state to others devletçe başkalarına devredilen tekel yetkileri

monopolistic market tekelci piyasa

monopol tekelmonopoly tekel

monthly minimum usage charge aylık en küçük kullanım ücreti

most significiant bit (msb) en önemli bit

motion compensation görüntünün sıkıştırılması, görüntü sıkıştırması

motion picture experts group (mpeg) hareketli resim uzman grubu

motion response degradation harekete tepkide bozulma

motion video hareketli görüntü içeren video

mouse fare

multi frequency code (MFC) çok frekanslı kodu

multi play çoklu oyun

multi protocol label switching (MPLS) çok protokollü etiket anahtarlama

multi protocol over atm atm üzerinden çoklu protokol

multi‐address instruction çok adresli komut

multibeam antenna çok ışın demetli anten

multi‐carrier çok taşıyıcılı

multicarrier multichannel system çok‐taşıyıcılı çok‐kanallı sistem

multicarrier radio transmitter çok taşıyıcılı telsiz vericisi

multicast çoğa gönderim, çoklu gönderim

multicast address çoklu yayın adresi

multicast address resolution service  çoğa gönderimde adres ayrımı

multi‐channel microwave distribution system çok kanallı mikrodalga dağıtım sistemi

multichannel multipoint distribution service çok kanallı çok noktalı dağıtım hizmeti

multi‐channel multi‐point distribution service çok kanallı çok noktaya dağıtım hizmeti

multichannel set çok kanallı grup

Page 94: BİLGİ ve İLETİŞİM TEKNOLOJİLERİ TERİMLERİ KILAVUZU

multi‐channel transmitter çok kanallı verici

multi‐channel voice frequency (MCVF) çok‐kanallı ses frekansı

multiconductor cable çok iletkenli kablo

multidrop line çok pirizli hat

multi‐element dipole antenna çok elemanlı çift kutuplu anten

multifiber cable assembly çok lifli kablo montajı

multifrequency pulsing çok frekanslı darbe gönderme

multileaving çok çıkışlı,çoklu dağıtma

multiline telephone çok hatlı telefon

multimedia çoklu ortam

multimedia communication processing and 

representation (MCPR)

çoklu ortam haberleşme süreci ve yeniden sunumu

multimedia messaging service (MMS) çokluortam mesaj hizmeti

multimedia routing number çoklu ortam yönlendirme numarası

multimedia services çokluortam hizmetleri

multimedia terminal adapter çokluortam uçbirim bağdaştırıcısı

multimodal distribution çok kipli dağıtım

multimode çok kipli

multimode distortion çok kipli bozulma

multimode fiber çok modlu lif

multimode group delay çok kipli grup gecikmesi

multi‐national subscribers Çok uluslu abone

multipath fading çok yollu sönümleme

multi‐path  çok yollu

multiple access çoklu erişim

multiple access customer station 

rearrangement

çok erişimli abone istasyonunun düzenlenmesi

multiple channel per carrier (MCPC) taşıyıcı başına çok kanallı

multiple echo çoklu yankı

m ltiple s b d ct pipe gö çokla c çokl alt kanal bor smultiple sub‐duct pipe göz çoklayıcı, çoklu alt kanal borusu

multiple subscriber number (MSN) çoklu abone numarası

multiple‐address instruction çok adresli komut

multiple‐input multiple‐output communication 

(MIMO)

çok girişli çok çıkışlı iletişim

multiple‐spot scanning çok noktalı tarama

multiplex çoklamak

multiplex option çoklama seçeneği

multiplex section protection (MSP) çoklama bölümünde koruma

multiplex section protection ring (MS‐SPRING) çoklama bölümü  koruma halkası

multiplex section‐shared protection ring ( MS‐

SPRing)

çoklama  bölümü‐ paylaşımlı koruma halkası

multiplex sublayer çoklama altkatmanı

multiplexed analogue component  çoklanmış analog bileşen

multiplexer çoklayıcı

multiplexing çoklama, çoklayıcı, çoğullama

multipoint circuit çok noktalı devre

multipoint communication service (MCS) çok noktalı haberleşme hizmeti

multipoint distribution service çok noktalı dağıtım hizmeti

multi‐point distribution system çok noktalı dağıtım sistemi

multi‐point ground çok noktadan topraklama

multipoint grounding system çok noktalı topraklama sistemi

multipoint line çok noktalı hat

multipoint network çok noktalı ağ, çok noktalı şebeke

multipoint video distribution system (MVDS) çok noktalı görüntü dağıtım sistemi

Page 95: BİLGİ ve İLETİŞİM TEKNOLOJİLERİ TERİMLERİ KILAVUZU

multiport switch çok kapılı anahtar

multiprocessing operation çok süreçli işlem

multi‐rate symmetrical digital subscriber line çoklu hızlı bakışımlı sayısal abone hattı

multiscreen çoklu ekran, bölmeli/pencereli ekran

multiserver network çok sunuculu ağ

multiservice access node çoklu hizmet erişim düğümü

multi‐service terminal (MST) çoklu hizmet uçbirimi

multistation access unit (MAU) çok istasyonlu erişim birimi

multitasking çoklu sorgulama, çoklu görev

multithreaded çok damarlı, çok lifli

multi‐user dungeon çok kullanıcılı bilgisayar oyunu

multiuser system çok kullanıcılı sistem

multivariate normal distribution çok değişkenli normal dağılım

multivendor connectivity farklı sağlayıcıların (üreticilerin) ağlarının bağlanırlığı

multivendor interoperability farklı sağlayıcıların (üreticilerin) ağlarının  birlikte çalışabilirliği

multiway communications çok yollu haberleşme

muting kısma

mutual karşılıklı

mutual compensation karşılıklı dengeleme, telafi

mutual exclusivity karşılıklı imtiyaz tanıma

mutual recognition karşılıklı tanıma

mutual synchronization karşılıklı eş zamanlı hale getirme

mutually synchronized network karşılıklı eş zamanlı hale getirilmiş şebeke

mySQL açık kaynaklı bir veritabanı

N connector N bağlayıcı

nailed‐up circuit sabitlenmiş (çivilenmiş) devre

naked bit stream çıplak veri akışı

name space ad uzayı,  isim/ad boşluğu

name translation ad çe iriminame translation ad çevirimi

named pipe adlandırılmış iletim yolu (programlar arası)

naming (internet) adlandırma

naming and addressing for internet internet için adlandırma ve adresleme

naming convention adlandırma kuralları

narrow analog dar bant analog

narrow band direct printer (NBDP) dar bant doğrudan yazmalı

narrow bandwidth filter dar bant süzgeçi

narrowband dar bant

narrowband advanced mobile phone service 

(N‐AMPS)

dar bant ileri mobil telefon hizmeti

narrowband advanced mobile phone system 

(N‐Amps)

darbantlı gelişmiş mobil telefon sistemi

narrowband device darbant cihazı

narrow‐band integrated services digital 

network (N‐ISDN)

darbant tümleşik hizmetler sayısal şebekesi

narrowband personal communication services dar band kişisel iletişim hizmetleri

national communication system ulusal iletişim sistemi

national destination code  ulusal alan kodu

national mobile station identity (NMSI) ulusal mobil istasyon kimlik numarası

national mobile subscription identity uluslararası mobil abone kimliği

national numbering scheme ulusal numaralandırma planı

National Regulatory Authority (NRA) Ulusal Düzenleyici Kurum

National Security Agency (NSA) Ulusal Güvenlik Kurumu

National Telecom Inspectorate (NTI) Ulusal Telekom Denetleyici Kurulu

Page 96: BİLGİ ve İLETİŞİM TEKNOLOJİLERİ TERİMLERİ KILAVUZU

National Television Standards Committee 

(NTSC)

ulusal televizyon standartları komitesi

nationwide/statewide cost averaging ulusal/devlet çapında maliyet ortalaması

native client interface architecture yerel  istemci arayüz mimarisi

native signal processing (NSP) yerel işareti işleme

navigation seyrüsefer

navigation bar seyrüsefer çubuğu

navigation computer seyrüsefer bilgisayarı

navigation keys seyrüsefer düğmeleri

navigation window seyrüsefer penceresi

navigational seyrüsefer

navigational aids seyrüsefer yardımcı araçları

navigational radar seyrüsefer radarı

navigational satellite seyrüsefer uydusu

navigational warning seyrüsefer uyarısı

navtex yazılı seyir uyarı sistemi

near end crosstalk attenuation yakın uçtaki çapraz konuşma zayıflatması

near field region yakın alan bölgesi

near turnkey hemen hemen anahtar teslimi

near‐end crosstalk yakın uçlu girişim, yakın çapraz karışma

near‐far effect yakın alan etkisi

necessary legal instruments gerekli hukuki araçlar

net ağ, şebeke

net surfer internet gezgini

netiquette internet görgü kuralları, internet etiği

netizen aktif internet kullanıcısı

network ağ, şebeke

network access charge for interstate calling eyaletler arası arama için şebeke erişim ücreti

net ork access point (NAP) şebeke erişim noktasnetwork access point (NAP) şebeke erişim noktası

network access server ağ erişim sunucusu

network adapter ağ kartı

network adapter card ağa uyarlama kartı

network address ağ adresi

network address server ağ adres sunucusu

network address translation (NAT) ağ adres değişimi

network addressable unit (NAU) adreslenebilir şebeke birimi

network administration ağ yönetimi

network administrator ağ yöneticisi

network analysis ağ çözümlemesi

network analyzer ağ çözümleyici

network and switching subsystem ağ ve anahtarlama alt sistemi

network architecture ağ mimarisi

network automatic call distribution (NACD) şebeke otomatik çağrı dağıtımı

network backbone ağ omurgası

network capability gateway ağ uyumlu geçit

network card ağ kartı

network channel terminating equipment  

(NCTE)

şebeke kanal sınırlandırma teçhizatı

network chip ağ yongası, ağ çipi

network communication control facility (NCCF) şebeke haberleşme denetim özelliği

network component ağ bileşeni

network computer ağ bilgisayarı

network congestion ağ tıkanıklığı

Page 97: BİLGİ ve İLETİŞİM TEKNOLOJİLERİ TERİMLERİ KILAVUZU

network connectivity ağ bağlanabilirliği

network control protocol ağ denetim protokolü

network controlled handover (NCHO) şebeke denetimli geçiş

network coverage şebeke kapsama

network database ağ veri tabanı

network diagram ağ diyagramı

network directory ağ dizini

network domaın ağ alanı

network domain security ağ alanı güvenliği

network entity ağ varlığı

network equipment building system ağ ekipmanları yapılandırma sistemi

network file system şebeke dosya sistemi

network firewall ağ güvenlik duvarı

network head dağıtım başı

network identifier ağ tanıtıcı

network interconnectivity ağlararası bağlanabilirlik

network interface ağ arayüzü

network interface card ağ arayüz kartı

network interface controller şebeke arayüz denetimcisi

network layer ağ katmanı

network management ağ yönetimi

network management ağ/şebeke yönetimi sistemi  

network management and control center 

(NMCC)

şebeke yönetim ve denetim merkezi

network management vector transport 

(NMVT)

şebeke yönetim vektör aktarma

network manager ağ yöneticisi

network measurement results ağ ölçüm sonuçları

network monitoring ağ gözetimi

net ork ne tralit Ağ tarafs l ğnetwork neutrality Ağ tarafsızlığı

network node ağ düğümü

network node interface (NNI) şebeke düğüm arayüzü

network numbering exchange şebeke numaralandırma santralı

network object ağ nesnesi

network operating system ağ işletim sistemi

network operations centre (NOC) şebeke operasyonları merkezi

network operations control centre (NOCC) şebeke operasyonları denetim merkezi

network operator ağ işletmeni

network peripherals ağ çevre birimleri

network planning ağ planlaması

network printer ağa bağlı yazıcı

network processor ağ işletim bilgisayarı

network protocol analyzer ağ protokol çözümleyicisi

network protocol data unit ağ protokol veri birimi

network redundancy şebeke artıklığı

network redundancy şebeke yedekliliği

network resources ağ özkaynakları

network roll‐out şebeke yaygınlığı, şebeke yaygınlaştırma

network security ağ güvenliği

network server ağ sunucusu

network service ağ hizmeti

network service access point  (NSAP) şebeke hizmet erişim noktası

network service access point address (NSAPA) şebeke hizmet erişim noktası adresi

network switching subsystem  ağ anahtarlama alt sistemi

Page 98: BİLGİ ve İLETİŞİM TEKNOLOJİLERİ TERİMLERİ KILAVUZU

network synthesis ağ sentezi

network tap şebeke kopyalama cihazı

network terminating unit (NTU) şebeke sonlandırma birimi

network termination point (NTP) şebeke sonlandırma noktası

network terminator ağ sonlandırıcısı

network theory ağ kuramı

network topology ağ yapısı, ağ topolojisi

network transparency ağ saydamlığı

network upgrade ağ güncellemesi

network user group  (NUG) şebeke kullanıcı grubu

network‐based instrusion prevention ağ tabanlı saldırı engelleme

network‐centric computing ağ merkezli bilgi işlem

networking ağ oluşturma

neutral current loop nötr akım döngüsü

neutral direct‐current telegraph system nötr doğru akımlı telgraf sistemi

new applications yeni uygulamalar

new ‐line character yeni hat özelliği

newbie internet aktivitelerinde acemi kişi.

next generation networks (NGN) yeni nesil şebekeler

next‐generation gateway switch  yeni nesil geçit anahtarı

niceness value hassasiyet değeri

no answer transfer cevap yok aktarması

nodal period düğümsel dönem

node  düğüm, boğum

nodeB düğüm B

noise gürültü

noise ambient dış gürültü

noise current gürültü akımı

noise equivalent power gürültü eşdeğer güç

noise imm nit gürültü bağ ş kl ğnoise immunity gürültü bağışıklığı

noise jammer gürültü karıştırıcı

noise level  gürültü seviyesi

noise limiter gürültü sınırlayıcı

noise pollution gürültü kirliliği

noise reduction gürültü azaltma

noise spectral density gürültünün spektral yoğunluğu, gürültü tayf yoğunluğu

noise transmission impairment (NTI) gürültü iletim zaafiyeti

nomadicity göçebelik

non‐access stratum erişilemeyen tabaka

nonassociated common‐channel signaling ilişkili olmayan ortak kanal işaretleşmesi

nonblocking tıkanmasız

non‐bus‐based architecture veriyolu tabanlı olmayan mimari

non‐connectable device bağlanılamayan cihaz

nonconnected network bağlantısız ağ

noncontiguous data structure bitişik olmayan veri yapısı

nondeterministic network belirleyici olmayan ağ

non‐discoverable device algılanamayan cihaz

non‐drop frame time code hattan düşürmeyen çerçeve zaman kodu

non‐duplication rules tekrarlanamayan kurallar

nonerasable silinemez

non‐geographic number coğrafi olmayan numara

nonimpact etkisiz

nonlinear amplifier doğrusal olmayan yükselteç

nonlinear data structure doğrusal olmayan veri yapısı

nonlinear optical polymer doğrusal olmayan optik polimer

Page 99: BİLGİ ve İLETİŞİM TEKNOLOJİLERİ TERİMLERİ KILAVUZU

nonlinear regression doğrusal olmayan bağlanım, doğrusal olmayan gerileme

non‐network cost şebeke dışı maliyet

non‐profit institutions serving households 

(NPISH)

kar amacı gütmeyen kurumlara hizmet görüren hane halkı

nonprogrammable terminal programlanamayan uçbirim

non‐switched connection anahtarlanmamış bağlantı

non‐switched connection element anahtarlanmamış bağlantı elemanı

nonswitched line anahtarlanmamış hat

non‐transparent mode açık olmayan kip

nonvolatile memory geçici olmayan bellek

nonvolatile ram geçici olmayan ram

nonvolatile random access memory (NVRAM) kalıcı rastgele erişimli hafıza

nonvolatile residues (NVR) uçucu (geçici) olmayan artıklar

nonvolatile storage silinemeyen hafıza

nor circuit nor devresi

nor gate nor kapısı

nordic mobile telefone (NMT) araç telefonu sistemi

nordic mobile telephone (NMT) kuzey ülkeleri için mobil telefon

normal deviate normal sapma, gauss dağılımı

north American numbering plan 

administration (NANPA)

kuzey Amerika numaralandırma plan yönetimi

notification bildirim

notified body onaylanmış kuruluş

notified operator bildirimde bulunmuş işletmeci

notifying body onay kurumu

Novell eski bir ağ işletim sistemi, aynı zamanda firmasının adı

N‐port network N‐kapılı ağ

N‐terminal pair network N‐uçlu eşlenmiş ağ

N t pe semicond ctor N tipi ar iletkenN‐type semiconductor N tipi yarı iletken

null boş, geçersiz

number assignment numara tahsisi

number assignment module  numara tahsis modülü

number block numara bloğu

number of channels kanal sayısı

number of significant conditions önemli şartların sayısı

number ownership numara mülkiyeti

number pooling numara havuzu

number portability numara taşınabilirliği

number tradability numara ticaretinin yapılabilirliği, numara ticareti

number unobtainable (NU) elde edilemeyen sayı

numbering numaralandırma

numeric keypad sayısal tuş takımı

numerical aperture (NA) rakamsal hüzme, sayısal açıklık

nyquist frequency nyquist frekansı

object nesne, amaç

object database nesne veri tabanı

object oriented programming (OOP) nesneye yönelik programlama

object‐oriented database nesneye yönelik veri tabanı

observed time difference (OTD) gözlemlenmiş zaman farkı

occupied bandwidth kullanılan bant genişliği

occupied traffic channel meşgul trafik kanalı

oceanographic data interrogating station okyanus veri sorgulama istasyonu

off network calling şebeke harici arama

off time kapanma zamanı

off‐hook açık telefon, telefon hattı kullanımda

Page 100: BİLGİ ve İLETİŞİM TEKNOLOJİLERİ TERİMLERİ KILAVUZU

office automation ofis otomasyonu

off‐line çevrim dışı

offline operation çevrim dışı çalışma

off‐net şebeke dışı

off‐network access line (ONAL) şebeke harici erişim hattı

off‐premises extension  bina dışı dahili hat

on a call by call basis  çağrı bazında

on line services çevrim içi hizmetler

on network calling şebeke içinde dahili arama

on premises wiring bina içi kablolama, müşteri binasındaki kablolama

on time çalışma zamanı

on‐board gemide, uçakta, trende, yerleşik, tümleşik

on‐board unit (OBU) araca monteli birim

one click tuning tek işlemde ayarlama

one ‐step activation tek adımda etkinleştirme

one time pad (OTP) tek kullanımlı şifre

one‐port network tek kapılı ağ

ones density bit yoğunluğu

one‐step deactivitation tek adımda etkinsizleştirme

one‐way communication tek yönlü iletişim

one‐way reversible operation tek yönlü tersine çevrilebilir çalışma

one‐way‐only channel sadece tek yönlü kanal

on‐hook kapalı telefon, telefon hattı kullanımda değil

on‐hook signal ahize kapalı (telefon kapalı) (ahize yerinde iken) işaret

on‐line çevrim içi

on‐line conference çevirim içi konferans

online customer care çevrimiçi müşteri bakımı

online shopping elektronik alışveriş, internet üzerinden alışveriş

online supply business çevrim içi tedarik işi

on net şebeke içion‐net şebeke içi

onward transit routing (OTR) ileri aktarma yönlendirmesi

open access açık erişim

open buying on the internet internetten siparişle satın alma

open cable detect açık kablo belirleme

open database connectivity açık veri tabanı bağlantısı

open file açık dosya

open loop açık döngü, açık çevrim

open media framework açık ortam çerçevesi

open mobile alliance (OMA) açık mobil platform

open network provision (ONP) açık şebeke şartı

Open Outcry Auction açık ihale

open running açık çalışma

open source software açık kaynak kodlu yazılım

open system architecture açık sistem mimarisi

open system authentication açık sistem kimlik tanımlaması

open system interconnection (OSI) açık sistem arabağlantısı

open system interconnection architecture açık sistem arabağlantı mimarisi

open system interconnection network 

management system

açık sistem arabağlantısı ağ yönetim sistemi

open systems interconnection reference 

model (OSIRM)

açık sistemler arabağlantı referans modeli

open systems interconnection/ technical and 

office protocol (OSITOP)

açık sistemler arabağlantı / teknik ve ofis protokolü

open‐circuit voltage açık devre voltajı

open‐loop frequency response açık döngü frekans yanıtı

Page 101: BİLGİ ve İLETİŞİM TEKNOLOJİLERİ TERİMLERİ KILAVUZU

operand işlenen

OPerating EXpenditures (OPEX)   işletme giderleri

operating licence işletme ruhsatı

operating range çalışma aralığı

operating system işletim sistemi

operational fixed services (OFS) operasyonel sabit hizmetler

operations and maintanance terminal (OMT) işletim ve bakım uçbirimi

operations and maintenance center işletim ve bakım merkezi  

operations support subsystem işletim destek alt sistemi

operator işletmeci, işletmen

operator call handling centre (OCHC) işletmeci çağrı işleme merkezi

operator determined barring işletmecinin belirlediği engel

operator mobile exchange (OME) işletmeci mobil santralı

operator recall signal operatör yeniden çağrı işareti

operator services işletmeci tarafından sunulan hizmetler

operator tandem exchange  (OTE) işletmeci düz geçiş santralı, işletmeci sıralı geçiş santralı

operators harmonization group işletmeci uyumlaştırma grubu

operator‐to‐operator portability işletmeciler arası numara, hizmet vs. taşınabilirliği

opportunities fırsatlar

opportunities, threats and market behaviour fırsatlar, tehditler ve piyasa davranışı

opportunity cost fırsat maliyeti

optical amplifier optik yükselteç

optical attenuator optik zayiflatıcı

optical beamsplitter optik ışın demeti (huzmesi) bölücüsü

optical character recognition (OCR) optik karakter tanıma

optical coupler optik bağlayıcı /U link

optical coupler  optik bağlaştırıcı

optical cross connect optik çapra bağlantoptical cross connect optik çapraz bağlantı

optical data processing optik veri işleme

optical demultiplexer/ wavelenght 

demultiplexer

optik ayırıcı/ dalga boyu ayırıcı

optical disk optik disk

optical distribution frame optik dağıtım çatısı

optical duplexer, bidirectional coupler  optik çiftleyici, iki yönlü bağlaştırıcı

optical fiber gateway optik lif ağ geçiti

optical fiber network optik lif şebekesi

optical fiber nuclear hardening optik lif çekirdek sertleştirmesi

optical fiber telecommunications optik lif telekomünikasyon

optical fiber transfer function optik lif aktarma fonksiyonu

optical fiber transmission optik lif üzerinden iletim

optical fiber, nonconductive, riser optik lif, iletken olmayan, dikey

optical fusion splicer/fusion splicer lif birleştirme aleti / birleştirme aleti

optical interface optik ara yüz

optical line amplifier optik hat yükselteci

optical line code optik hat kodu

optical multiplexer/  wavelengh multiplexer ışık birleştirici/ dalga boyu çoklayıcı

optical network optik ağ

optical noise adder optik gürültü ekleyici

optical path length optik yol uzunluğu

optical powermeter ışık ölçer, optik güçmetre

optical reader optik okuyucu

optical repeater optik tekrarlayıcı

optical repeater optik tekrarlayıcı

Page 102: BİLGİ ve İLETİŞİM TEKNOLOJİLERİ TERİMLERİ KILAVUZU

optical sensor optik algılayıcı

optical splitter optik bölücü

optical telephone optik telefon

optical waveguide optik dalga kılavuzu

optical window optik pencere  

optimum traffic frequency en uygun trafik frekansı

optimum transmission frequency en uygun iletim frekansı

optimum working frequency en uygun çalışma frekansı

opt‐in e‐mail önceden talep edilen e‐posta

optional  seçimli

optional calling service seçmeli arama hizmeti

orbital period yörünge periyodu

orbital plane yörünge düzlemi

orientation price yönelim fiyatı

original equipment manufacturer (OEM) özgün teçhizat üreticisi

originate (a call) (çağrı) başlatmak

originate frequency asıl frekans

originating call screening (OCS) çağrının yapıldığı santralde çağrı numarasının kabul ya da reddi

originating terminal çağrıyı başlatan uç

orthogonal frequency division multiplexing 

(OFDM)

dikey frekans bölmeli çoklama

other licensed operator (OLO) diğer lisanslı işletmeci

out of area subscriber's line alan (santral) dışı abone hattı

out of band signalling bant dışı işaretleşme

outbound giden (arama)

outgoing call barring giden çağrının engellenmesi

outgoing line circuit çıkış hat devresi

outlet çıkış yeri, çıkış noktası

out‐of‐band emission bant dışı yayım

o t of band management bant d ş frekans önetimiout‐of‐band management bant dışı frekans yönetimi

out‐of‐frame‐alignment time çerçeve dışı hizalama zamanı

output data çıkış verileri

output feed back (OFB) çıktı geri besleme

output power control çıkış güç denetimi

output slew rate çıkış gerilimindeki azami değişim hızı

output terminal çıkış uçbirimi

outside broadcast stüdyo dışına yayın, dışarıdan yayın

outside loop dış döngü

outside plant (OSP) erişim  şebekesi

out‐slot signalling slot dışı işaretleşme

over the air control (OTAC) havadan denetim

over the air rekeying (OTAR) havadan yeniden anahtarlama

overallocation aşırı tahsis

overbuild gereğinden fazla inşa edilmiş

overflow taşma

overflow error taşma hatası

overhauling tümüyle elden geçirme

overhead cable havai kablo

overhead communications enerji nakil hatlarından iletişim

overhead message yük mesajı

overlap signalling örtüşmeli işaretleşme

overlay örtüşme, bindirme

overlay area code çakışık alan kodu

overlay network bindirmeli ağ

overload aşırı yükleme, aşırı yük

overload class aşırı yük sınıfı

Page 103: BİLGİ ve İLETİŞİM TEKNOLOJİLERİ TERİMLERİ KILAVUZU

overload control (OLC) aşırı yük denetimi

overload factor aşırı yük çarpanı

overrun aşırı çalışma

own exchange call aynı santrala bağlı aboneler arası arama

package paket

package subscription paket üyelik

packed field paketlenmiş alan

packet assembler/disassembler (PAD) paket kurucu/açıcı, paket çevirici/tersine çevirici

packet core network paket özlü şebeke

packet data network node paket veri ağı düğümü

packet data serving node paket veri hizmet düğümü

packet header paket başlığı

packet level interface paket katmanı arayüzü

packet mode bearer service (PMBS) paket kipli taşıyıcı hizmeti

packet switched paket anahtarlamalı

packet switched public data network (PSPDN) paket anahtarlamalı kamu veri şebekesi

packet switching data network (PSDN) paket anahtarlamalı veri ağı

packet switching network paket anahtarlamalı ağ

packet terminal paket uçbirimi

packet type paket tipi

packetized voice paketlenmiş ses

packet‐mode terminal paket kipli uçbirim

packet‐switched video telephony paket anahtarlamalı görüntülü haberleşme

packing density paketleme yoğunluğu

padding dolgu verisi

page frame sayfa çerçevesi

page layout sayfa düzeni

pager çağrı cihazı

paging çağr aramapaging çağrı, arama

paging channel çağrı kanalı

paging channel slot çağrı kanal dilimi

paging service çağrı hizmeti

paired spectrum eşli spektrum

pairgain system sayısal hat çoklayıcı

pairing çiftleme, eşleme

palmtop computer avuç içi bilgisayar

Pan‐European Service Avrupa kapsamlı hizmetler

paper registration  kağıtla kayıt

paper release   kağıdı bırakma

parabolic antenna parabolik anten

parallel communication paralel iletişim

parallel data transmission paralel veri iletimi

parallel database paralel veri tabanı

parallel polarization paralel kutuplaşma

parallel port paralel kapı

parallel port mode  paralel kapı kipi

parallel processing paralel işleme

parallel server paralel sunucu

parallel transmission  paralel iletim

parent domain  üst etki alanı

Parliamentary Information Technology 

Committee (PITCOM)

Parlamento Bilgi Teknoloji Komitesi

partial competition kısmi rekabet

partial dial tone numarayı eksik çevirme veya zamanında çevirmeme tonu

partial displays kısmi ekran (gösterge)

Page 104: BİLGİ ve İLETİŞİM TEKNOLOJİLERİ TERİMLERİ KILAVUZU

partitioned data set bölünmüş veri takımı

pass by address adrese göre aktarma

passband bant geçiren

passband ripple bant geçiren süzgeçdeki dalgalanma

passive gateway pasif ağ geçidi

passive hub pasif dağıtım kutusu

passive network pasif ağ, pasif şebeke

passive optical network pasif optik ağ

passive optical network (PON) pasif optik ağ

passive satellite pasif uydu

passive tag pasif elektronik etiket

pass‐through doğrudan geçiş

pass‐through authentication  düz geçiş yetkilendirmesi

password authentication protocol şifre doğrulama protokolü

password cracking şifre kırma

password length equation şifre uzunluk denklemi

password sniffing  şifreyi yakalama

patch yama

patch and test facility (PTF) yama ve test tesisi

patch antenna parçalı anten, yamalı anten

patch board bağlantı kartı

patch cable çoklu optik ara bağlantı kablosu

patch cord bağlantı kablosu

patch cord optik ara bağlanti kablosu/yamalama kablosu

patch panel bağlantı panosu

patchplug bağlantı fişi

path attenuation işaret yolu zayıflaması (zayıflatması)

path diversity hat sürekliliği, sinyal yolu çeşitliliği 

path intermodulation noise işaret yolu iç modülasyon gürültüsü

path loss ol ka b işaret ol ka bpath loss yol kaybı, işaret yolu kaybı

path name yol adı

path quality analysis işaret yolu kalite analizi

pattern örüntü, desen, model

payload veri yükü, uydu yükü

pay‐per‐click tıklama başına ödeme

pay‐per‐view (PPV) izlediğin kadar öde, seyrettikçe öde

payphone ankesörlü telefon, ön ödemeli telefon

payphone surcharge ücretli telefonda fahiş tarife

pay‐TV paralı televizyon, ödemeli TV

peak  tepe, zirve

peak busy hour (PBH) en yoğun saat

peak cell rate (PCR) tepe hücre hızı

peak envelope power zarfın tepe gücü

peak intensity wavelength tepe şiddeti değerindeki dalga boyu

peak inverse voltage ters tepe gerilimi

peak mission wavelength tepede çalışma dalgaboyu

peak overshoot ratio tepe aşma oranı

peak power tepe gücü

peak to peak amplitude tepeden tepeye genlik

peak‐ripple factor tepe‐dalgacık çarpanı, tepe dalgalanma çarpanı

peer eşdüzey

peer group akran kümesi

peer to peer  denkler arası, uçtan uca

peering denklik

peer‐to‐peer communication uçbirimden uçbirime iletişim, denkler arası iletişim, uçtan uca iletişim

Page 105: BİLGİ ve İLETİŞİM TEKNOLOJİLERİ TERİMLERİ KILAVUZU

peer‐to‐peer network denkler arası ağ, uçtan uca ağ

penal provision cezai hüküm

penal sanction cezai yaptırım

penetration yayılma, kullanım yaygınlığı

penetration frequency nüfuz etme frekansı

perceieved marginal cost algılanan marjinal maliyet

perceptual data algısal veriler

peregee uydu yörüngesinin dünyaya olan en uzak mesafesi

perfect competition tam rekabet

per‐hap behaviour per‐hap davranışı

per‐hop behaviour per‐hop davranışı

perigee yerberi (dünya etrafında dönmekte olan bir cismin yörüngesinde 

dünya'ya en yakın oldugu nokta)

period (of a Satellite) periyod (uydu için)

periodically loaded waveguide periyodik olarak yüklü dalga kılavuzu

peripheral çevresel

peripheral component interconnect  çevre birimleri bağlantı kartı

peripheral control unit çevre denetim birimi

peripheral interface çevre birimleri arayüzü

peripheral level measurement çevresel seviye ölçümü

permanent circuit service kalıcı devre hizmeti

permanent connection sürekli bağlantı

permanent virtual circuit (PVC) kalıcı sanal devre

permissive dialing izin vermeli arama

persistence devamlılık

persistent carrier sense multiple access daimi taşıyıcı algılamalı çoklu erişim

personal access communications system 

(PACS)

kişisel erişim haberleşme sistemi

personal and portable numbers kişisel ve taşınabilir numaralar

personal comm nication space (PCS) kişisel haberleşme alanpersonal communication space (PCS) kişisel haberleşme alanı

personal communications network (PCN) kişisel iletişim ağı

personal communications service  (PCS) kişisel iletişim hizmeti

personal digital assistant (PDA) kişisel sayısal yardımcı

personal digital cellular (PDC) kişisel sayısal hücresel

personal digital communications kişisel sayısal iletişim

personal firewall kişisel güvenlik duvarı

personal handyphone system (PHP) kişisel el telefonu sistemi

personal home page (PHP) ağ  progralama dili

personal identity number  kişisel kimlik numarası

personal information kişisel bilgi

personal information manager kişisel bilgi yöneticisi

personal mobility kişisel haberleşmedeki hareketlilik

personal number kişisel numara

personal numbering kişisel numaralandırma

personal video recorder kişisel görüntü kaydedici

personal wireless telephone (PWT) kişisel telsiz telefon, kişisel kablosuz telefon

personel digital assistant (PDA) kişisel sayısal yardımcı

person‐to‐person call kişiler arası arama

phantom circuit sanal devre

phase evre, faz

phase alternating line (pal) faz ardışıklı hat

phase alternation line (PAL) faz değişimli satır

phase center faz merkezi

phase coherent frequency switching faz uyumlu frekans anahtarlama

phase conductor faz iletkeni

phase continuous frequency switching faz sürekli frekans anahtarlama

Page 106: BİLGİ ve İLETİŞİM TEKNOLOJİLERİ TERİMLERİ KILAVUZU

phase controlled power supply faz denetimli güç kaynağı

phase detector faz bulucu

phase jitter faz seğirmesi,faz bozulması

phase locked loop (PLL) faz kilitlemeli döngü

phase modulation (PM) faz modülasyonu

phase noise faz gürültüsü

phase shift‐ attenuators faz kaydırmalı zayıflatıcı

phase shift keying (PSK) faz kaydırmalı anahtarlama

phase shift‐ phase faz kaydırmalı faz

phase‐locked loop (PLL) faz kilitlemeli döngü

phishing şifre avcılığı, mesaj göndererek yasadışı yollarla bir kişinin şifresini 

veya kredi kartı detaylarının öğrenilmesi

phishing yemleme/oltalama (şifre elde etmek için)

phone phreak telefonu izinsiz kullanan

photoconductive effect ışık iletken etkisi, ışığa duyarlı iletkenlik etkisi

photoconductive layer fotoiletken katman

photodiode fotodiyot, ışık yayan diyot

photoelectric effect fotoelektrik etki, ışık elektrik etki

photoelectronic emission ışık elektronik yayımı

photometer ışık ölçer

photon foton

photosensitive layer ışığa duyarlı katman

photosensitive recording ışığa duyarlı kayıt

photosensor ışık algılayıcı

phreak telefon şebekesine yasadışı girme

phreaker telefon hattına izinsiz giren kişi

physical fiziksel

physical address fiziksel adres

physical collocation fiziki ortak yerleşim

ph sical connection fi iksel bağlantphysical connection fiziksel bağlantı

physical data model fiziksel veri modeli

physical data structure fiziksel veri yapısı

physical database fiziksel veri tabanı

physical interface specification fiziksel arayüz özelliği

physical layer fiziksel katman

physical link fiziksel bağ

physical medium dependent component fiziksel ortam bağımlı bileşen

physical network fiziksel ağ

physical signaling sublayer (PLS) fiziki işaretleşme alt katmanı

physical‐layer media‐dependent ortam bağımlı fiziksel katman

pic charges öncül değişim taşıyıcı ücretlendirmesi

pic freeze öncül değişim taşıyıcının bekletilmesi

pic request öncül değişim taşıyıcı isteği

pic response öncül değişim taşıyıcı cevabı

pico cell çok küçük  hücre

picture content  resim içeriği

picture element (PIXEL) resim elemanı (PİKSEL)

picture search (PS)  resim arama

picture‐in‐picture (PIP) resim içinde resim

picture‐in‐picture display resim içinde resim gösterimi

pig tail tek konektörlü optik ara bağlantı kablosu

piggyback access kaçak erişim

pilot pilot

pilot frequency pilot frekans

pilot project (PP) pilot proje

pilot time tolerance pilot zaman toleransı

Page 107: BİLGİ ve İLETİŞİM TEKNOLOJİLERİ TERİMLERİ KILAVUZU

pilot wave pilot dalga

ping bilgisayarlarda ping atma

ping of death bir tür ping saldırısı

ping scan ping taraması

ping sweep  bir tür ping saldırısı

pink noise pembe gürültü, frekansla ters orantılı gürültü

pipe veri iletim hattı, iletişim hattı

pitch iletken aralığı, perde (ses); damga sıklığı (yazı);  yunuslama (havacılık); 

sargı adımı (bobin)

pixel piksel, gözek, görüntü elemanı, benek

placing on the market  piyasaya arz

plain old telefone service  (POTS) geleneksel  telefon hizmeti

planar network düzlemsel ağ

plane wave düzlem dalgası

planned information products planlı bilgi ürünleri

planning permission planlama izni

plastic optical fiber (POF) plastik optik lif

platform platform, ortam

plenary tam yetki

plenipotentiary tam yetkili temsilci

plenipotentiary conference tam yetkili temsilciler konferansı

plenum cable tavan arası kablo

plenum grade tavan arası kablodaki eğim

plesiochhronous digital hierarchy (PDH) yarı eş zamanlı sayısal düzen

plesiochronous digital hierarchy (PDH) hemen hemen eş zamanlı sayısal sıra düzeni

plesk  internet barındırma  kontrol paneli

plotter  çizici

podcast sayısal ortam dosyalarının taşınabilir ortam oynatıcılarda veya 

bilgisayarlarda oynatılmak üzere internet üzerinden beslemeler 

(ak şlar) ol la dağ t lma tekniği(akışlar) yoluyla dağıtılma tekniği

poin to point tunneling protocol noktadan noktaya tünelleme protokolü

point of connection bağlantı noktası

point of interconnection (POI) arabağlantı noktası

point of presence (POP) bulunma noktası, varlık noktası

point to multi point (PtMP) noktadan çok noktaya

point to point (PtP) noktadan noktaya

point to point protocol noktadan noktaya protokol

pointing angle hedef açısı

point‐to‐multipoint noktadan çok noktaya

point‐to‐point communication noktadan noktaya iletişim

point‐to‐point radio link noktadan noktaya radyo bağlantısı

polar direct‐current telegraph transmission kutupsal doğru akımlı telgraf iletimi

polar mount kutupsal montaj

polarizasyon polarizasyon, kutuplanma

polarization dispersion polarizasyon bozulması, kutuplanma bozulması

polarization rotator kutuplanma döndürücüsü

polarization‐preserving (PP) optical fiber kutuplanmayı korumalı optik lif

pole direk, kutup

pole attachment kutup eklentisi

policy decision function (PDF) karar işlevi politikası

political hacktivism politik amaçlı bilgisayar sistemlerinin çökertilmesi

polling yoklama

polling delay yoklama gecikmesi

polling list yoklama listesi

polymorphism çok şekilcilik

Page 108: BİLGİ ve İLETİŞİM TEKNOLOJİLERİ TERİMLERİ KILAVUZU

polyphase voltage source çok fazlı gerilim kaynağı

pop‐up menu bağlamsal menü, yerel menü

pop‐up window bağlamsal pencere

port  kapı, bağlantı noktası, uç

port address translation kapı adres çevrimi

port number kapı numarası

port scan kapı taraması

portability taşınabilirlik

portable equipment taşınabilir cihaz

portable operating system interface taşınabilir işletim sistem arayüzü

portable station taşınabilir istasyon

portal internet anakapısı, internet portalı

ported number taşınan numara

port‐to‐port switching uçtan uca anahtarlama

position determining entity (PDE) pozisyon belirleme varlığı

positioned interface structure konumlu arayüz yapısı

positioning loop konumlama döngüsü

positive phase difference pozitif faz farkı

positive terminal artı uç

post office protocol, v3 (POP3) elektronik posta protokolü

postal, telephone and telegraph (PTT) posta, telefon ve telgraf

post‐origination dialing çağrının başlatıldığı santraldan sonra çevirme

postriggering tetikleme sonrası

power control güç kontrolü

power control bit güç denetim biti

power control subchannel güç denetim alt kanalı

power density güç yoğunluğu

power distribution module güç dağıtım modülü

power divider güç bölücü

po er fl densit güç ak oğ nl ğpower flux density güç akı yoğunluğu

power line local area network enerji hattında yerel alan şebekesi

power ports güç uçları

power ramp (PRAMP) ani güç artışı

power spectral density spektral güç yoğunluğu

power spectral density güç spektral yoğunluğu

power spectrum güç spektrumu

power strip güç dağıtım panosu

power supply güç kaynağı

power switch güç anahtarı

power usage effectiveness (PUE) güç kullanımı etkinliği

power‐down registration güç azaltma kaydı

powerful regulator yetkili (yetkin) düzenleyici

power‐line carrier communication enerji taşıma hattında iletişim

powerline communication enerji hatlarından iletişim

power‐on self test (POST) otamatik sınama

power‐up registration güç artırma kaydı

pre‐accession strategy  katılım öncesi stratejisi

precedence/preemption öncelikli çağrı başlatma ve kesme

pre‐connection inspection (PCI) ön bağlantı denetimi

predatory pricing yıkıcı fiyat uygulaması, yıkıcı fiyatlandırma

pre‐emphasis ön vurgu

preemption çağrı üstünlüğü hakkı, ön alım hakkı

preemptive  işletim sistemlerinin bir özelliği olup, bir yazılımın işleyişinin askıya 

alınarak başka yazılımların çalışmasının sağlanması

prefix giving access to the long‐distance telex 

network

uzun mesafeli (şehirlar arası) teleks şebekesine erişim sağlayan ön 

numara

Page 109: BİLGİ ve İLETİŞİM TEKNOLOJİLERİ TERİMLERİ KILAVUZU

premises interface device arayüz cihazı

premium rate service özel tarifeli hizmet, telefon mesaj hizmeti

pre‐origination dialing çağrının başlatıldığı santralden önce çevirme

prepaid ön ödemeli, faturasız

prepaid card ön ödemeli card

prepaid roaming bundles ön ödemeli dolaşım paketi

prepare for disaster recovery kurtarma için hazırla

preplay buffering time  yürütme öncesi ara bellek zamanı

presantation layer sunum katmanı

preselect  ön seçmeli

press to talk bas‐konuş

presubscription ön abonelik

pretriggering tetikleme öncesi

pretty good privacy (PGP) çok iyi mahremiyet

pre‐wimax wimax öncesi

price adjustment clause fiyat ayarlama maddesi

price cap tavan fiyat, fiyat tavanı

price cap index tavan fiyat endeksi, tavan fiyat göstergesi

price cap plus incentive teşvik ilaveli tavan fiyatı

price elasticity of demand talebin fiyat esnekliği

price index fiyat göstergesi

price rebalancing tarifenin yeniden dengelenmesi

price squeeze fiyat sıkıştırması

pricing models and structure fiyatlandırma modelleri ve yapısı

primary access  birincil erişim

primary bus birincil veriyolu

primary data birincil veri

primary interexchange carrier (PIC) öncül değişim taşıyıcısı

primary network ana şebeke

primar net ork access birincil ağ erişimiprimary network access birincil ağ erişimi

primary paging channel temel çağrı kanalı

primary rate interface (PRI) özel hız arayüzü

primary station  ana istasyon

primary traffic ana trafik

primary user ilk kullanıcı

prime time yayının en çok izlendiği zaman aralığı (20.00‐23.00 aralığı)

prime time access rule yayının en çok izlendiği zaman aralığı erişim kuralı

print layout baskı sayfa düzeni

print queue çıktı kuyruğu

print server yazıcı sunucusu

printed circuit board (PCB) baskılı devre kartı

printer queue object  yazıcı kuyruk nesnesi

printer traffic  yazıcı trafiği

printout çıktı, döküm

priority access and channel assignment öncelikli erişim ve kanal tahsisi

priority areas öncelikli alanlar

priority issues öncelikli konular

privacy framework mahremiyet çerçevesi

privacy law principles mahremiyet hukuku esasları

privacy mode özel kip, gizlilik kipi

privacy override indicator gizliliği yetkisiz kılma göstergesi

privacy reference architecture mahremiyet referans mimarisi

private access mobile radio (PAMR) özel erişimli mobil telsiz

private automatic branch exchange (PABX) özel otomatik birim santralı

private branch exchange (PBX) özel birim santralı

Page 110: BİLGİ ve İLETİŞİM TEKNOLOJİLERİ TERİMLERİ KILAVUZU

private consuming tax özel tüketim vergisi

private home viewing özel olarak evden izleme

private long code mask özel uzun kod maskesi

private mobile radio (PMR) özel mobil telsiz

private network özel ağ

private network node interface  (PNNI) özel şebeke düğüm arayüzü

private numbering plan özel numaralandırma planı

private telecommunications network exchnage 

(PINX)

özel telekomünikasyon şebeke santralı

probabilistic olasılığa dayanan

procedural security usul güvenliği

procedure manual personel el kitabı

process süreç, işlem

process activity süreç faaliyeti

process assessment süreç değerlendirme

process control süreç denetimi

processing işlem, işleme

processor işlemci

processor unit işlemci birimi

product ürün

product liability ürün sorumluluğu

product quality assurance ürün kalite güvencesi

product safety ürün güvenliği

production üretim

productivity factor verimlilik faktörü

program sound transmission service program ses iletim hizmeti

program‐described data programda tanımlanan veri

programmable communication interface (PCI) programlanabilir haberleşme arayüzü

programmable read onl memor (PROM) programlanabilir sadece ok nabilir haf aprogrammable read only memory (PROM)  programlanabilir sadece okunabilir hafıza

programmable terminal programlanır uçbirim

programmed data processor programlı veri işlemci

progress of economic ekonominin gelişimi

progressive aşamalı, adımlı

promoting competition and innovation rekabet ve yenilikçiliğin desteklenmesi

proofing  document belge doğruluğunu sağlamak

propagation coefficient yayılım katsayısı

propogation delay yayılma gecikmesi

proprietary information tescilli bilgi

proprietary standard açık olmayan standart, özel standart

protection against spurious‐ response 

interference

istenmeyen işaret tepki girişimine karşı koruma

protection channel koruma kanalı

protection in depth derin koruma

protection of privacy mahremiyetin korunması

protection ratio koruma oranı

protocol protokol

protocol capability indicator protokol uyumluluk göstergesi

protocol data unit protokol veri birimi

protocol stack protokol kümesi

provisory arrangements geçici düzenlemeler

proximity integrated circuit card yaklaştırmalı tümleşik devreler kartı

proxy vekil

proxy agent vekil yüklenici

proxy server vekil sunucu

Page 111: BİLGİ ve İLETİŞİM TEKNOLOJİLERİ TERİMLERİ KILAVUZU

pseudo file system sözde dosya sistemi

pseudolite (PSEUDO SATELLİTE) sanal uydu

pseudouser sözde kullanıcı

public kamu, genel, halka açık, kamusal

public affairs kamu işleri

public awareness kamu bilinci

public data network kamusal veri şebekesi

public domain kamuya açık alan

public enquiry (PE) kamu sorgulaması

public goods and services kamusal mal ve hizmetler

public interest  kamu yararı

public interest objectives kamu çıkarına yönelik amaçlar

public key cryptography (PKC) açık anahtarlı kriptografi

public key infrastructure (PKI) açık anahtar altyapısı

public land mobile network (PLMN) kamu kara mobil şebekesi

public network kamusal ağ, kamusal şebeke

public pay telephone kamuya açık ödemeli telefon

public research foundation kamu araştırmalar vakfı

public safety answering point (PSAP) kamu güvenliği cevap noktası

public security kamu güvenliği

public service kamu hizmeti

public service concession agreements  kamu hizmeti imtiyaz anlaşmaları

public service obligation (PSO) kamu hizmeti yükümlülüğü

public switched network kamu anahtarlamalı şebeke

public switched telephone network (PSTN) kamu anahtarlamalı telefon şebekesi

public telecommunications network kamu telekomünikasyon şebekesi

public telecommunications operator (PTO) kamu telekomünikasyon işletmecisi

p blic telephone net ork kam a aç k telefon şebekesipublic telephone network kamuya açık telefon şebekesi

publication yayın

public‐domain software kullanımı serbest yazılım, açık kaynaklı yazılım

publicly available telephone service kamuya açık telefon hizmeti

publish yayımlamak

publisher yayıncı

publishing yayıncılık

pull‐down menu aşağı açılan menü

pulsating işaretle atım, titreşimli, atımlı

pulse darbe

pulse coded modulation darbe kodlu modülasyon

pulse correction darbe düzeltme

pulse counter darbe sayacı

pulse dialing darbeli arama

pulse interleaving darbelere boşluk verme, darbe serpiştirme

pulse rise time darbe yükselme süresi

pulse width modulation darbe genişlik modülasyonu

pulse‐address multiple access (PAMA) darbe adresli çoklu erişim

pulse‐amplitude modulation (PAM) darbe genlik modülasyonu

pulse‐code modulation link darbe kodlu modülasyon hattı

pulsed logic darbeli mantık

pulse‐length modulation darbe uzunluğu modülasyonu

pulse‐position modulation (PPM) darbe konum modülasyonu

pulse‐repetition frequency darbe tekrarlama frekansı

pulse‐repetition‐rate modulation darbe tekrar oranı modülasyonu

pulse‐time modulation (PTM) darbe zaman modülasyonu

pulse‐width modulation (PWM) darbe genişlik modülasyonu

Page 112: BİLGİ ve İLETİŞİM TEKNOLOJİLERİ TERİMLERİ KILAVUZU

pulsing darbe gönderme

pulsing limit darbe gönderme sınırı

pure binary numeration system salt ikili numaralandırma sistemi

pure tone audiogram saf ton ses diyagramı

pure‐play internette tek bir alanda hizmet sunan şirket

purposes of information bilginin amacı

push technology internette haber güncelleme teknolojisi

push technology itme (aktarma) teknolojisi

push to talk (PTT) bas konuş

push‐to‐type operation tuşa basarak çalışma (telgraf veya veri iletim sistemleri)

python bir programlama dili (Platformdan bağımsız)

quad dörtlü

quadded cable dört  kablo

quadrature amplitude modulation (QAM) dörtlü genlik modülasyonu

quadrature phase shift keying (QPSK) dörtlü faz kaydırmalı anahtarlama

quadruple diversity dörtlü çeşitlilik (bir sistemde dört tane anten kullanılıp alış seviyesinin 

yükseltilmesi)

quadruple play dörtlü oyun

quadruply clad fiber dört kat kılıflı lif

qualified name nitelikli ad

qualitative data nitel veriler

quality management system kalite yönetim sistemi

quality of service (QoS) hizmet kalitesi

quantitative data nicel veriler

quantization niceleme, örnekleme

quantization distortion örnekleme bozulması

quantized feedback nicelendirilmiş geri besleme

quantizing noise sayısal örnekleme gürültüsü

quantum efficiency en küçük verim

q ant m limited operation en alt se ie ede çal şmaquantum‐limited operation en alt sevieyede çalışma

quantum‐noise‐limited operation en az gürültüde sınırlı çalışma

quantum‐noise‐limited operation çok küçük gürültü sınırlı çalışma

quarter common intermediate format (QCIF) çeyrek ortak ara biçim

quartz clock quartz saati

quartz oscillator quartz osilatörü

quasi‐analog signal sözde‐analog işaret

quasi‐analog transmission sözde‐analog iletimi

quasi‐impulsive noise darbemsi gürültü, sözde darbemsi gürültü

quasi‐peak tepemsi, sanki tepe, sözde tepe

quasi‐peak detection tepemsi algılama

query sorgulama

query call sorgulama çağrısı

queue  kuyruk

queue traffic kuyruk trafiği

queuing kuyrukta bekletme

queuing delay kuyrukta bekleme gecikmesi

quick repeats hızlı tekrarlama

quick‐break çabuk kesme

quick‐disconnect çabuk ayırma

quiescence sukunet

raceway kablo kanalı

rack raf

radar beacon (racon) radar feneri

radar blind range radarın görmediği alan

radar intelligence (RADINT) radar istihbaratı

Page 113: BİLGİ ve İLETİŞİM TEKNOLOJİLERİ TERİMLERİ KILAVUZU

radar line‐of‐sight (LOS)  radar görüş hattı

radar resolution cell radar çözünürlük hücresi

radar signature radar imzası

radar transponder radar elektromanyetik taşıyıcı

radiant emittance ışıma  yayım

radiant energy ışıma enerjisi

radiant intensity ışıma yoğunluğu

radiant power ışıma gücü, elektromanyetik enerjinin akış oranı

radiated spurious emission havadan‐temassız istenmeyen işaret yayımı

radiation efficiency ışıma etkinliği

radiation intensity ışıma yoğunluğu

radiation lobe ışıma kulağı

radiation pattern ışıma örüntüsü

radio access bearer telsiz erişim taşıyıcısı

radio access control function telsiz erişim denetim fonksiyonu

radio and telecommunication terminal 

equipment compliance association (RTTE‐CA)

telsiz ve telekomünikasyon uçbirim teçhizatı uygunluk derneği

radio and telecommunications terminal 

equipment (R&TTE)

telsiz ve telekomünikasyon terminal ekipmanları

radio astronomy service radyo astronomi hizmeti

radio bearer connection (RBC) radyo taşıyıcı bağlantısı

radio broadcasting control radyo yayın denetimi

radio button radyo düğmesi

radio call identifier (RCID) radyo çağrı tanımlayıcısı

radio common carrier (RCC) radyo ortak taşıyıcı

radio communication telsiz haberleşme

radio data terminal telsiz veri uçbirimi

radio data terminal telsiz veri toplama uçbirimi

radio detection and range (RADAR) radarradio detection and range (RADAR) radar

radio determination satellite service (RDSS) radyo belirleme uydu hizmetleri

radio direction finder telsiz yön bulucu

radio disturbance radyo bozulumu

radio environment radyo ortamı

radio equipment  telsiz cihazı, telsiz teçhizatı

radio fadeout radyo sönümlemesi

radio frequency (RF) radyo frekansı

radio frequency amplifier radyo frekans yükselteci

radio frequency identification (RFID) radyo frekansıyla tanımlama

radio frequency interference (RFI) radyo frekans girişimi

radio frequency spectrum radyo frekans spektrumu

radio horizon radyo ufku

radio interference radyo girişimi

radio layer radyo tabakası

radio layer requirements radyo tabakası gereklilikleri

radio local area network (RLAN) radyo yerel alan şebekesi

radio local loop (RLL) telsiz yerel ağı

radio navigation telsiz seyrüsefer

radio navigation satellite system (RNSS) telsiz seyrüsefer uydu sistemi

radio navigation system (RNS) telsiz seyrüsefer sistemi

radio network telsiz şebekesi

radio network controller (RNC) telsiz şebeke denetleyicisi

radio network temporary identity (RNTI) telsiz şebeke geçici kimliği

radio noise radyo gürültüsü

radio paging service telsiz çağrı hizmeti

Page 114: BİLGİ ve İLETİŞİM TEKNOLOJİLERİ TERİMLERİ KILAVUZU

radio port (RP) radyo kapısı

radio port control unit (RPCU) radyo kapısı denetim birimi

radio propagation radyo yayılımı

radio propagation path radyo yayılım yolu

radio regulations board (RRB) telsiz düzenleme kurulu

radio resource  radyo kaynağı

Radio Spectrum Committee (RSC) Radyo Spektrum Komitesi

radio spectrum decision radyo spektrum kararı

radio spectrum policy group (RSPG) radyo spektrum politika grubu

radio system application part (RSAP) radyo sistemi uygulama kısmı

radio system management application part 

(RSMAP)

radyo sistemi yönetim uygulama kısmı

radio system operation and maintenance 

application part (RSOMAP)

radyo sistemi operasyon ve bakım uygulama kısmı

radio telephony telsiz telefon

radio to radio circuit data radyodan radyoya devre verisi

radio to repeater to radio packet data radyo‐tekrarlayıcı‐radyo paket verisi

radio transmitter telsiz vericisi

radio wave radyo dalgası

radiobeacon station radyo feneri istasyonu

radiocommunication advisory group (RAG) radyokomünikasyon danışma grubu

radiocommunication sector  radyokomünikasyon sektörü

radio‐coverage diagram radyo kapsama alanı diyagramı

radiodetermination‐satellite service radyo belirleme uydu hizmeti

radio‐frequency device testing radyo frekans cihaz testi

radio‐frequency electronic equipment radyo frekanslı elektronik teçhizatı

radio‐frequency fingerprinting radyo frekanslı parmak izi

radio‐frequency mixer radyo frekans karıştırıcısı

radio freq enc radiation safet rad o frekans şma gü enliğiradio‐frequency radiation safety radyo frekansı ışıma güvenliği

radio‐frequency shielding radyo frekans ekranlaması, radyo frekans koruması

radio‐frequency switch radyo frekans anahtarı

radiolocation land station radyo ile konum belirleme yer istasyonu

radiolocation mobile station radyo ile konum belirleme mobil istasyonu

radiolocation service radyo ile konum belirleme hizmeti

radiological monitoring radyolojik izleme

radionavigation seyrüsefer

radioteletype telsiz teleks

radio–television broadcast radyo‐televizyon yayını

radiotelex letter telsiz teleks mektup

railways automatic vehicle identifying system 

(RAVIS)

demiryolu otomotik araç tanımlama sistemi

Raman scattering Raman saçılması

random rastgele

random access rastgele erişim

random access channel (RACH) rastgele erişim kanalı

random access discrete address (RADA) rasgele erişimli ayrık adres

random access memory rastgele erişimli bellek

random early detection rastgele erken tespit

random fixed access (RFA) rastgele sabit erişim

random incidence rastgele gelen işaret

random incidence sensitivity rastgele gelen işaret hassasiyeti

random noise rastgele gürültü

randomness rastgelelik

random‐noise correction rastgele gürültüyü düzeltme

range of closed loop power control kapalı döngü çıkış güç denetim aralığı

Page 115: BİLGİ ve İLETİŞİM TEKNOLOJİLERİ TERİMLERİ KILAVUZU

range of open loop output power açık döngü çıkış gücü aralığı

rapid access loop hızlı erişim döngüsü

rapid convergence hızlı yakınsama

rapid deployment system hızlı yayılım sistemi

rapid‐connect circuit switching hızlı bağlantılı devre anahtarlama

raster tarama örüntüsü, satır frekansı

raster density tarama satırı yoğunluğu

raster scanning satır satır tarama

rate hız, oran

rate adaptive digital subscriber line (RADSL) hız uyarlamalı sayısal abone hattı

rate of return (ROR) geri dönüş oranı

rate of return regulation (ROR) getiri oranı düzenlemesi

rate queue kuyruk oranı

rate rebalancing tarifenin yeniden dengelenmesi

rate‐adaptive dsl (RADSL) hız uyumlu dsl

ratio oran

ratio frequency interference frekans girişim oranı

rational number kesirli sayı, rasyonel sayı, oransal sayı

raw copper ham bakır

raw data ham veri

raw native interface ham doğal arayüz

Rayleigh fading Rayleigh sönümlemesi

RDF site summary (RSS) RDF site özeti

reactive power tepkisel güç

read access memory (RAM) okuma erişimli hafıza

read only salt okunur

read only memory (ROM) sadece okunabilir hafıza, salt okunur bellek

read pulse okuma darbesi

read the so rce code (RTSC) ka nak kod ok maread the source code (RTSC) kaynak kodu okuma

read/write opening okuma/ yazma açılımı

read/write slot okuma/ yazma dilimi (zaman)

reader okuyucu

read‐only storage sadece okunabilir hafıza

readout error okuma hatası

ready hazır

ready for receive (RFR) almaya hazır

ready‐for‐data signal veri için hazır işareti

real time protocol gerçek zamanlı protokol

real time streaming protocol gerçek zamanlı akış protokolü

realized gain gerçekleşmiş kazanç

realized radiation efficiency gerçekleşmiş ışıma etkinliği

really simple syndication (RSS) çok basit birleştirme

real‐time monitoring  gerçek zamanlı izleme

real‐time operating system  gerçek zamanlı işletim sistemi

reassembly tekrar toplama, yeniden kurma

rebalancing yeniden dengeleme

receive audio frequency response alıcı ses frekans tepkisi

receive frame gelen çerçeve

receive leg alış ayağı

receive loudness rating (RLR) alınan ses yüksekliğinin derecelendirmesi

receive objective loudness rating (ROLR) alma amaçlı gürültü derecelendirme

receive only sadece alış

receive only terminal salt alış uçbirimi

receive sensitivity alış hassasiyeti

receive‐audio sensitivity alıcı‐ses hassasiyeti

Page 116: BİLGİ ve İLETİŞİM TEKNOLOJİLERİ TERİMLERİ KILAVUZU

received call gelen çağrı

received signal strength gelen işaret gücü

received signal strength indicator (RSSI) alınan işaretin şiddet göstergesi

receive‐only codec sadece alma yapan kodlayıcı‐ kod çözücü

receive‐only terminal salt alış uçbirimi

receiver alıcı

receiver attack‐time delay alıcının tepki verme gecikme zamanı (süre)

receiver co‐channel rejection alıcı ortak kanal bastırması

receiver lockout system alıcıyı kitleme sistemi

receiver release‐time delay alıcının alışa geçmedeki gecikmesi

receiver residual noise level alıcı artık gürültü seviyesi

receiver spurious radiations alıcı istenmeyen yayınları

receiver spurious response rejection alıcı istenmeyen tepki bastırması

receiving host alıcı ana sistem

receiving party pays (RPP) aranan taraf öder

reciprocal compensation karşılıklı telafi

reciprocal two‐port network karşılıklı iki kapılı devre

recognized operating agency (ROA) onaylanmış işletme ajanı

recommendation tavsiye kararı

reconditioned carrier reception tekrar şartlandırılmış taşıyıcı alışı

reconstructed sample yeniden yapılandırılmış örnek

record communication kayıtlı iletişim

record layout tutanak planı

record management kayıt yönetimi

record medium kayıt ortamı

record request message (RECREQ) talep mesajının kaydı

record request reject timer (RECJT) talebin reddetme zamanlayıcısının kaydı

record request retry timer (RECRT) talebin tekrar etme zamanlayıcısının kaydı

record sheet kayıt sayfası (bölümü)

recordable digital ersatile disc (DVD+R) a labilir DVDrecordable digital versatile disc (DVD+R) yazılabilir DVD

recorder warning tone kaydedici uyarı tonu

recoverable error kurtarılabilir hata

recovery procedure kurtarma usulü

recursive tekrarlanan

recursive filtering tekrarlamalı süzgeçleme

red network güvenlikli ağ

RED signal kırmızı işaret

RED/BLACK concept kırmızı/siyah kavram

redialer tekrar arayıcı

redirect server yönlendiren sunucu

redirector yeniden yönlendirici

redistribution yeniden dağıtım

reduced carrier single‐sideband emission azaltılmış taşıyıcı tek‐yanbant yayımı

reduced carrier transmission azaltılmış taşıyıcı iletimi

reduced interconnection fee indirilmiş arabağlantı ücreti

reducing waste and pollution atık ve kirlilik azaltma

redundancy artıklık

redundancy check artıklık denetimi

redundant code artık kod

re‐farming frekans planında güncelleme

reference black level referans siyah seviye

reference circuit referans devresi

reference configuration dayanak düzenleşimi

reference data referans verileri, başvuru verileri

reference frequency dayanak frekans

reference interconnection offer (RIO) referans arabağlantı teklifi

Page 117: BİLGİ ve İLETİŞİM TEKNOLOJİLERİ TERİMLERİ KILAVUZU

reference monitor referans izleme

reference price referans (gösterge) fiyatı

reference service danışma hizmeti

reference transmission level point referans iletim seviyesi noktası

reference white level referans beyaz seviye

reflection  yansıma

reflection coefficient (RC) yansıma katsayısı

reflection loss yansıma kaybı

reflective array antenna yansıtıcı dizi anteni

reflector yansıtıcı

reflector antenna yansıtıcı anten

refracted ray kırılmış ışın

refraction profile kırılma profili

refractive index contrast kırılma dizini zıt değeri

reframing time yeniden çerçeve oluşturma süresi

regenerative feedback yeniden oluşturulan geri besleme

regenerative repeater düzeltici tekrarlayıcı

regenerator section yeniden üretici bölümü

regional Bell holding company (RBHC) Bell bölge holding şirketi

regional bell operating companies (RBOC) bölgesel bell işletim şirketleri

regional monitoring control center (RMC) bölge monitör kontrol merkezi

regional remote station (RRS) bölge uzaktan kumandalı sabit monitör istasyonu

regional telematic service centre (RTSC) bölgesel telematik hizmet merkezi

registered jack (RJ) kodlu konnektör

registration and admission protocol kayıt ve kabul protokolü

registration program kayıt programı

regression bağlanım

regression analysis bağlanım analizi

regressi e s ppl c r e gerile en ar eğrisiregressive supply curve gerileyen arz eğrisi

regular signalling link düzenli işaretleşme hattı

regulation düzenleme

regulator düzenleyici

regulatory approval düzenleyici makam onayı

regulatory capture düzenleme tuzağı

regulatory challenges düzenleyici zorluklar

regulatory framework düzenleyici çerçeve

regulatory impact analysis (RIA):  düzenleyici etki analizi

re‐homing başlangıç durumuna tekrar dönme

related billing identification number (RBIN) ilgili faturalandırma kimlik numarası

relation bağıntı, ilişki (matematiksel)

relational data model ilişkisel veri modeli

relational database ilişkisel veri tabanı

relative bağıl, göreli, göreceli

relative address bağıl adres

relative bias bağıl yanlılık

relative conductivity bağıl iletkenlik

relative error bağıl hata

relative instruction bağıl komut

relative movement bağıl dolaşım

relative permeability bağıl geçirgenlik

relative power level bağıl güç düzeyi

relative precision bağıl kesinlik

relative transmission level göreli iletim düzeyi

relative vector bağıl vektör

Page 118: BİLGİ ve İLETİŞİM TEKNOLOJİLERİ TERİMLERİ KILAVUZU

relay röle, aktarmak

relay access point röle erişim noktası

relay actuation time tutma gecikmesi

relaying aktarma

release yayım, sürüm, demeç

release guard signal serbest bırakma (boş) koruma işareti

release request bırakma isteği

released loop boş döngü, serbest bırakılmış döngü

relevant market ilgili piyasa

reliability güvenilirlik

reliability assessment güvenilirlik değerlendirmesi

relief from (free of) customs duties gümrük vergisinden muaf

reload yeniden yükleme

relocatable address değiştirilebilen adres

relocate yer değiştirmek

remediation technologies iyileştirme teknolojileri

remedy tedbir

remote uzak, uzaktan

remote access uzaktan erişim

remote access point uzaktan erişim noktası

remote administration uzaktan yönetim

remote analog loopback uzak analog geri döngüsü

remote authentication dial‐in user service  kullanıcı serviste arayanı uzaktan tanıma

remote backup uzaktan yedekleme

remote batch entry uzaktan yığın girişi

remote batch processing uzaktan toptan işleme

remote bootstrapping uzaktan ön yükleme

remote bridge uzaktan köprü

remote call for arding aktan araman n önlendirilmesiremote call forwarding uzaktan aramanın yönlendirilmesi

remote channel loopback uzak kanal geri döngüsü

remote composite loopback uzak bileşik geri döngü

remote computer system uzak bilgisayar sistemi

remote concentrator uzak toplayıcı

remote control equipment uzaktan denetim teçhizatı

remote controlled uzaktan kumandalı

remote copy protocol uzaktan kopyalama protokolü

remote data collection  uzaktan veri toplama

remote database access uzaktan veri tabanına erişim

remote defect identification uzaktan hata tanımlama

remote device uzaktaki cihaz

remote diagnostics and maintenance uzaktan tanı ve bakım

remote dial‐in user service (RADIUS) uzaktan çevirimiçi kullanıcı hizmeti

remote digital loopback uzak sayısal geri döngü

remote file system uzaktan denetimli dosya sistemi

remote host uzaktaki ana sistem, uzaktaki ana bilgisayar

remote job entry uzaktan iş girişi

remote job entry (RJE) uzaktan iş girişi

remote login uzaktan oturum açma

remote loopback uzak döngü sınaması

remote measurement uzaktan ölçüm

remote monitoring uzaktan kumandalı izleme

remote operations service element (ROSE) uzaktan işletim hizmet elemanı

remote operations service element (ROSE) 

protocol

uzaktan yapılan işlemlerdeki hizmet elemam protokolü

Page 119: BİLGİ ve İLETİŞİM TEKNOLOJİLERİ TERİMLERİ KILAVUZU

remote orderwire uzaktan irtibat (talimat) teli (bağlantısı)

remote power off uzaktan kapama

remote power on uzaktan açma

remote procedure call (RPC) uzaktan usule göre arama, uzaktan işlem talebi

remote processing uzakta işleme

remote repeater uzak tekrarlayıcı

remote sensing satellite uzaktan algılama uydusu

remote shell protocol uzaktaki kabuk protokolü

remote site uzak yerleşke

remote station uzak istasyon

remote switch uzaktan santral

remote technical facilities uzaktaki teknik tesisler/ imkanlar

remote telemetry units (RTU) uzaktan ölçüm birimleri

remote terminal uzak uçbirim

remote trunk arrangement (RTA) uzaktan trank düzenlemesi

remotely operable uzaktan çalıştırılabilir

renewable energy yenilenebilir enerji

renewal yenileme

reorder tone yeniden düzenlenen ton işareti

repair service  onarım hizmeti

repeal and re‐enactment iptal ve yeniden düzenleme

repeatable accuracy tekrarlanabilir doğruluk

repeater  tekrarlayıcı

repeating coil tekrarlayıcı bobin

repeating coil (RC) tekrarlama bobini

repeat‐request (RQ) system tekrarlı talep sistemi

reperforator switching teleksde şerit delen cihazın anahtarlanması

repertoire of signals işaret grubu

repertory dialing hafızadan arama

replacement of goods mal n enisi ile değiştirilmesireplacement of goods malın yenisi ile değiştirilmesi

replica server kopya sunucu

replication kopya, taklit

reproducible fault yeniden üretilebilir hata

reproducing head absolute efficiency sesi yeniden üreten kafanın mutlak etkinliği (verimi)

reproduction speed yeniden üretme hızı

request istek, çağrı

request data transfer veri aktarma talebi

request for bids teklife çağrı

request for comment yorum talebi

request for the arbitration tahkim talebi

request‐repeat (RQ) signal tekrarlama talep işareti

request‐to‐send signal gönderme talep işareti

required communication performance gerekli haberleşme başarımı

re‐radiated field tekrar ışımalı alan

resale yeniden satış

research and development (R&D) araştırma ve geliştirme (AR‐GE)

reserve capacity depolama kapasitesi

reserve signalling link ters işaretleşme hattı

reserved circuit service geçici devre hizmeti

reset mode ilk konumuna getirme kipi

residental broadband service (RBS) yerleşik genişbant hizmeti

residental consumer yerleşik tüketici

residential area yerleşim alanı

residential limited service scheme konutla sınırlı hizmet planı

residual amplitude modulation (AM) artık genlik modülasyonu

residual error ratio artık hata oranı

Page 120: BİLGİ ve İLETİŞİM TEKNOLOJİLERİ TERİMLERİ KILAVUZU

resistance‐capacitance coupling direnç‐sığaç bağlaşımı

resistive coupling dirençli bağlaşım

resolution bandwith çözünürlük bant genişliği

resonance çınlama, rezonans

resonance frequency çınlama frekansı, rezonans frekansı

resonant antenna rezonans anteni

resonant cavity rezonans boşluğu

resource kaynak

resource controller (RC) kaynak denetleyicisi

resource rent kaynak kiralama

resource reservation protocol kaynak tahsis protokolü

respond opportunity cevap fırsatı

response frame tepki çerçevesi

response kind cevap tipi

response times tepki süreleri

restart the network ağı yeniden başlatmak

restricted access sınırlı erişim

restricted area erişimi sınırlı alan

restricted channel sınırlandırılmış kanal

retail prices parekende fiyatları

retard coil geciktirme bobini

retention alı koyma

retention period  saklama süresi

retransmissive star tekrarlamalı yıldız bağlantılı sistem

retrieval of stored call content hafızadaki kayıtlı çağrının içeriğinin geri elde edilmesi

retrieval service etkileşimli hizmet

retrograde orbit uydu işaretinde zayıflamanın oluştuğu yörünge

return loss geri dönüş kaybı

return on investment (ROI) yatırımın geri dönüşü

ret rn path geri dönüş olreturn path  geri dönüş yolu

reuse tekrar kullanım

re‐used and recycled yeniden kullanılabilir ve geri dönüştürülebilir

revenue sharing gelir paylaşımı

revenue sharing fee gelir paylaşımlı ücret

reverberation yankılaşım

reverberation limited condition yankılama sınırlı ortam (şart)

reverberation room yankılama odası

reverberation time yankılaşım süresi

reverse address resolution protocol ters adres çözünürlük protokolü

reverse analog control channel (RECC) geri analog denetim kanalı

reverse analog voice channel (REVC) geri analog ses kanalı

reverse byte ordering küçükten büyüğe bayt sıralaması

reverse CDMA channel ters yönde CDMA kanalı

reverse image ters görüntü

reverse slow motion tersine ağır çekim

reverse spiral shield ters sarmal koruma

reverse traffic channel ters yönde trafik kanalı

reverse‐battery signaling ters batarya işaretlemesi

revertive pulsing ters darbe işareti gönderme

rewritable digital versatile disc (DVD+RW) tekrar yazılabilir DVD

RF noise RF gürültüsü

RF power ouput RF çıkış gücü

RF sensitivity RF hassasiyeti

Rhombic antenna Rombik anten

rhombus eşkenar dörtgen

Page 121: BİLGİ ve İLETİŞİM TEKNOLOJİLERİ TERİMLERİ KILAVUZU

ribbon cable şerit kablo

ribon fiber  şerit lif/şerit tüp

rich site summary (RSS) zengin site özeti (internet sitesine haber sağlayıcılar tarafından yeni 

eklenen içeriğin kolaylıkla takip edilmesini sağlayan özel bir XML dosya 

formatı)

rich voice zengin içerikli  ses

right of use kullanım hakkı

right‐hand (or clockwise) polarized wave sağ el (veya saat yönünde) kutuplandırılmış dalga

right‐hand polarization sağ el kutuplandırması

right‐hand rule sağ el kuralı

rights of way geçiş hakkı

rigit network bakır şebeke

ring group halka grubu

ring in halka içi

ring monitor halka ekran

ring network halka ağ

ring sequence halka dizini

ringback signal geri (arama) zil işareti

ringback tone geri zil sesi, zil geri çaldırma tonu

ringdown telefondaki zil devresi

ringer equivalency number (REN) zil devresi eşdeğer numarası

ringing signal zil çaldırma işareti

ripple dalgalanma, sapma

ripple content dalgacık içeriği

rise time artış zamanı, yetişme süresi, yükselme süresi

riser cable dikey bina kablosu

rising energy costs artan enerji maliyetlerinin

risk assessment risk analizi

rivest shamir and adelman (RSA) açık anahtarlı kriptografiyi bulan kişilerin soyadlarından oluşan e‐imza 

öntemiyöntemi

road transport and traffic telematics karayolları ulaşım taşımacılığı ve trafik telematiği

roamer dolaşım yapan

roaming dolaşım

roaming agreement dolaşım anlaşması

robbed bit signaling eksik bit işaretleşmesi

robust dayanıklı, sağlam

robust algorithm dayanıklı algoritma

robust control dayanıklı denetim

robust security network (RSN) çok güvenli ağ

role based access control rol tabanlı erişim kontrolü

root kök

root access kök erişimi

root account temel hesap

root bridge temel köprü

root‐ mean‐ square (RMS) etkin, kare ortalama karekök (KOK)

root user tam yetkili kullanıcı

rootkit korsanlık amaçlı programlar

root‐mean‐square bandwidth etkin bant genişliği

rotary dial döner kadran

rotary hunt döner yazıcı kafası

rotary phase changer döner faz değiştirici

round trip time sinyal gidiş‐dönüş süresi

round wire shield ızgara şeklinde koruma, tel örgülü koruma

route a call bir çağrıyı yönlendirmek

route extension güzergah uzantısı, yönlendirme uzantısı

route map güzergah haritası, yönlendirme haritası

Page 122: BİLGİ ve İLETİŞİM TEKNOLOJİLERİ TERİMLERİ KILAVUZU

route optimization yönlendirme optimizasyonu

route processor güzergah işlemcisi, yönlendirme işlemcisi

route redistribution güzergah yeniden dağıtımı, yönlendirme yeniden dağıtımı

route summarization güzergah özetleme, yönlendirmenin özetlenmesi

route switch module güzergah anahtar modülü, yönlendirici anahtarlama modülü

routed protocol yönlendirilmiş protokol

routeing number (or routing number) yönlendirme numarası

router yönlendirici

router indicator yönlendirici göstergesi

router software yönlendirme yazılımı

routine communication  periyodik (rutin) haberleşme

routing digit yönlendirme basamağı

routing domain yönlendirme alanı

routing function yönlendirme işlevi

routing information field (RIF) yönlendirme bilgi alanı

routing information indicator (RII) yönlendirme bilgi göstergesi

routing information protocol yönlendirme bilgi protokolü

routing metric yönlendirme mesafesi (metriği)

routing pattern yönlendirme şablonu

routing table yönlendirme çizelgesi

routing table maintenance  protocol (RTMP) yönlendirme çizelgesi bakım protokolü

routing update yönlendirme güncellenmesi

routing zone yönelendirme bölgesi

RSS feed RSS besleme

ruggedized antenna sağlamlaştırılmış anten

rule set based access control (RSBAC) kural tabanlı erişim denetimi

runnable process çalıştırılabilir süreç

runt frame kırpık çerçeve

r n time memor çal şma aman haf asrun‐time memory çalışma zamanı hafızası

run‐time module çalıştırma birimi

rural area (RA) kırsal bölge

rural area (switch) kırsal alan (santral)

rural service area  kırsal hizmet alanı

safe and fast encryption routine (SAFER) güvenli ve hızlı şifreleme yordamı

safety communication emniyet haberleşmesi

safety of life at sea denizde can güvenliği

sample örnek, örnekleme

sample frequency örnekleme frekansı

sampled signal örneklenmiş işaret

sandbox  herhangi bir program ya da cihazın sanal bir ortamda çalıştırılarak 

izole edilmesi

sat phone uydu telefonu

satellite  antenna television system (SATV) uydu antenli televizyon sistemi

satellite access protocol uydu erişim protokolü

satellite bandwidth uydu bant genişliği

satellite based augmentation system uydu tabanlı iyileştirme sistemi

satellite communication uydu iletişimi

satellite communication link analysis uydu iletişim bağlantı analizi

satellite communication system uydu iletişim sistemi

satellite dish uydu çanak anteni

satellite earth station (SES) uydu yer istasyonu

satellite link configuration  uydu bağlantı kurulumu

satellite network operator uydu şebeke işletmecisi

satellite news gathering uydu haber toplama

Page 123: BİLGİ ve İLETİŞİM TEKNOLOJİLERİ TERİMLERİ KILAVUZU

satellite paging uydudan çağrı hizmeti

satellite pass uydu geçişi

satellite personal communication services 

(SPCS)

uydu kişisel haberleşme hizmetleri

satellite platform uydu platform

satellite positioning uyduyla konum bulma

satellite receiver  uydu alıcısı

satellite relay uydu rölesi

satellite teleconferencing uydu  telekonferansı

satellite terminal  uydu uçbirimi

satellite tuner uydu ayarlayıcısı

satellite‐to‐satellite link uydudan uyduya bağlantı

saturation doyma

scalability ölçeklenebilirlik

scalable network ölçeklenebilir ağ

scan of channels kanal tarama

scanner tarayıcı

scanning tarama

scanning field tarama alanı

scanning line frequency  tarama satır frekansı

scan‐stop lockup tarama‐durdurma kilidi, taramayı durdur kilitlemesi

scarce resource kıt kaynak

scatter chart dağılım çizgesi

scattering  saçılım

scene cut response resim kesme tepkisi

scope of the licence lisans kapsamı

scorecard puantaj kartı, puan kartı

scrambler karıştırıcı

scrambling karıştırma

scratch pad a bo tahtasscratch pad yaz boz tahtası

screen efficiency ekran verimliliği

screen format ekran biçimi

screen saver ekran koruyucu

screen terminal ekranlı uçbirim

seamless integration eşsiz bütünleşme

search and rescue (SAR) arama ve kurtarma

search and rescue transponder (SART) arama ve kurtarma işaret taşıyıcısı

search engine arama motoru

search engine server arama motoru sunucusu

search tree arama ağacı

second and a half generation (2.5G) 2.5 nesil (2.5 N)

second generation (2G) ikinci nesil (2N)

second ranked operator ikinci işletmeci

second window ikinci optik pencere

secondary bus ikincil veri yolu

secondary frequency standard ikincil frekans standardı

secondary network lokal şebeke

secondary station ikincil istasyon

secondary traffic ikincil trafik

sector sektör

sector‐sector cell site sektörler arası hücre alanı

secure / multipurpose internet mail extensions 

(S/MIME)

e‐posta içerik güvenliğinin sağlanması

secure communications güvenli haberleşme

secure network güvenli ağ

secure shell (SSH) güvenli kabuk

Page 124: BİLGİ ve İLETİŞİM TEKNOLOJİLERİ TERİMLERİ KILAVUZU

secure sockets layer güvenli soket katmanı

secure telephone unit güvenli iletim birimi

secure transmission güvenli iletim

secure voice cord board güvenli ses kablo panosu

secured server güvenli sunucu

security güvenlik

security copy güvenlik kopyası

security identifier güvenlik tanımlayıcısı

security label güvenlik etiketi

security of data veri güvenliği

security policy güvenlik politikası

security system güvenlik sistemi

security techniques advisory group (STAG) güvenlik teknikleri danışma grubu

seed router kaynak yönlendirici

segment parça, bölüm

segment number bölüm adresi, bölüm numarası

segment type (ST) parça tipi

segmentation bölümlendirme

segmentation and reassembly bölümleme ve yeniden montaj

segmented encoding law parçalı kodlama kuralı

segmenting service offer bölümlü hizmet sunumu

seizure precursor yakalama habercisi

selection and distribution unit ayırma ve dağıtma birimi

selective call acceptance (SCA) seçmeli çağrı kabulü

selective call forwarding seçmeli arama yönlendirme

selective call forwarding on busy meşgulken arama yönlendirme

selective calling system seçmeli çağrı sistemi

selective combiner seçici birleştirici

selecti e fading seçici sönümlemeselective fading seçici sönümleme

selective jamming seçici karıştırma

selectivity seçicilik

selector lightpen seçicili ışıklı kalem (barkod okuyucusu)

self‐delineating block otomatik tanımlamalı blok

self‐resetting loop kendi kendini yeniden başlatan döngü

semantic network anlambilimsel ağ

semiautomated tactical command and control 

system

yarı otomatik taktik emir ve denetim sistemi

semiconductor yarı iletken

semiconductor laser yarı iletken laser

semiconductor memory yarı iletken bellek

semiconductor product yarı iletken ürün

semiconductor switch yarı iletken anahtar

semiconductor switching device yarı iletken anahtarlama cihazı

semiduplex operation yarı çift yönlü işletim (çalışma)

send and receive data veri gönderme ve alma

send loudness rating (SLR) göndermedeki ses şiddeti seviyesi

sender gönderici

sending host gönderen ana sistem, gönderen ana bilgisayar

sending‐end crossfire gönderme tarafındaki girişim (Teleks sistemi)

senior officials group for telecommunications 

(SOGT)

telekomünikasyon üst düzey çalışma grubu

sense byte algılama baytı, duyum baytı

sensitive data hassas veri

sensitive information hassas bilgi

sensitivity hassasiyet

Page 125: BİLGİ ve İLETİŞİM TEKNOLOJİLERİ TERİMLERİ KILAVUZU

sensitivity label hassasiyet etiketi

sensor algılayıcı, sensör

sensor data algılayıcı veriler

sensory data algısal veriler

separate channel signaling ayrı kanal işaretlemesi

septate waveguide bölmeli dalga kılavuzu

septet 7 bitli bayt

sequenced frames sıralı çerçeveler

sequential access ardışık erişim, sıralı erişim

sequential access ardışık erişim

sequential access memory ardışık erişimli bellek

sequential color with memory (SECAM) hafızalı sıralı renk

sequential logic element sıralı mantık elemanı

sequential probability ratio test aşamalı olasılık oranı testi

sequential transmission sıralı iletim

serial access ardışık erişim

serial communication seri iletişim

serial data seri veri

serial data transmission seri veri iletimi

serial interface seri bağlantı arayüzü

serial line internet protocol (SLIP) seri bağlantılı internet protokolü

serial link adapter seri bağlantı bağdaştırıcısı

serial mouse seri bağlantılı fare

serial number seri numarası

series connection dizisel (seri) bağlantılı

series equalizer seri denkleştirici

series parallel network paralel ağ serileri

series T junction seri T bağlantısı

server sunucu

ser er appliance s n c cihaserver appliance sunucu cihazı

server application sunucu uygulaması

server cluster sunucu kümesi

server manager sunucu yöneticisi

service access point identifier (SAPI) hizmet erişim nokta tanımlayıcısı

service advisor hizmet danışmanı

service area hizmet alanı

service attribute hizmet özelliği

service basket hizmet sepeti

service bundle hizmet paketi

service class hizmet sınıfı

service connection impedance hizmet bağlantı empedansı

service data unit hizmet veri birimi

service integrity hizmet bütünlüğü

service interworking  hizmette birlikte çalışma

service level agreement (SLA) hizmet seviyesi taahhüdü

service neutrality hizmetten bağımsızlık

service offer hizmet teklifi

service package hizmet paketi

service platform hizmet platformu

service portability hizmet taşınabilirliği

service pricing hizmet fiyatlandırma

service profile management hizmet profil yönetimi

service provider hizmet sağlayıcı

service provider portability işletmeci taşınabilirliği

service record hizmet kaydı

service record database hizmet kayıt veri tabanı

Page 126: BİLGİ ve İLETİŞİM TEKNOLOJİLERİ TERİMLERİ KILAVUZU

service record handle hizmet kaydının belirteci, hizmet kaydı işlemi

service roaming hizmet dolaşımı

service routine hizmet yordamı

service selection gateway hizmet seçimli geçit

service signals hizmet işaretleri

service termination point hizmet sonlandırma noktası

service tuple hizmet değişkenleri grubu

service user hizmet kullanıcısı

serving GPRS support node (SGSN) GPRS hizmet destek düğümü

session group oturum grubu

session hijacking bir başka kişinin oturumunu ele geçirip devam ettirme

session initiation protocol oturum başlatma protokolü

session key oturum anahtarı

session layer  oturum katmanı

session manager oturum yöneticisi

session set oturum kümesi

session‐based data transmission oturum tabanlı veri iletimi

set‐top box (STB) set üstü cihaz

set‐top gateway (DSG DOCSIS) DOCSIS set‐üstü ağ geçidi

set‐up fee kurulum ücreti

shadow file gölge dosya

shadow loss gölge kaybı

shape factor biçim etkeni

shaped beam şekillendirilmiş ışın demeti

shaping network şekillendirme devresi

shared access paylaşımlı erişim

shared access to the local loop yerel ağa paylaşımlı erişim

shared band paylaşımlı band

shared cost paylaşımlı maliyet

shared cost ser ice mali et pa laşml hi metshared cost service maliyet paylaşımlı hizmet

shared data network paylaşımlı veri ağı

shared line ortak hat

shared secret data (SSD) paylaşımlı gizli veri

shared secret data random variable  

(RANDSSD)

paylaşımlı gizli veri rassal değişkeni

shared service line paylaşımlı hizmet hattı

shareware  kısıtlama

sharing paylaşım

sheath kablo kılıfı

sheath miles kablo kılıfı mesafesi

shell kabuk (bilgisayarda işletim sistemi komut yorumlayıcısı)

shielded cable ekranlı kablo

shielded pair ekranlı kablo çifti

shielded twisted pair ekranlanmış bükülü per, ekranlanmış bükülü kablo çifti

shielding ekranlama, örtme

shielding effectiveness ekranlama etkinliği

shielding increase ekranlama artışı

ship station Gemi istasyonu

shipborne radar gemi radarı

ship's emergency transmitter geminin acil durum vericisi

ship‐to‐shore communication gemiden karaya iletişim

shock excitation Şok uyarım

shopping cart alış veriş sepeti

shopping robot alış veriş robotu

short code kısa kod

short haul kısa mesafe

Page 127: BİLGİ ve İLETİŞİM TEKNOLOJİLERİ TERİMLERİ KILAVUZU

short message center kısa mesaj merkezi

short message peer to peer (SMPP) denkler arası kısa mesaj

short message service (SMS) kısa mesaj hizmeti

short message service centre (SMSC) kısa mesaj hizmeti merkezi

short number kısa numara

short range radio device kısa mesafe erişimli telsiz cihazı

short wavelength  kısa dalga boyu

short‐circuit current kısa devre akımı

shortest path first algorithm en kısa yol önceliği algoritması

short‐term exposure kısa dönemli maruz kalma

SIM application toolkit SIM uygulama yazılımı

side band characteristic yan bant karakteristiği

side band modulation yan bant modülasyonu

side band transmission  yan bant iletimi

side lobe yan kulak

sideband rejection yanbant tepkisi, yanbant bastırması

sideband TV signal yan bant TV işareti

sidereal day yıldızların hareketlerine göre hesaplanmış gün

sidetone masked loudness rating (STMR) yanton maskeli ses yüksekliği derecelendirmesi

signal conversion equipment  işaret dönüştürme teçhizatı

signal diversity işaret çeşitliliği

signal generator işaret üreteci

signal loss işaret kaybı

signal quality error işaret kalite hatası

signal station location (SSL) işaret istasyon yeri

signal strength işaret şiddeti

signal to crosstalk ratio işaret‐çapraz konuşma oranı

signal to noise ratio (S/N) işaret gürültü oranı

signal transfer point işaret aktarım noktası

signaling işaretleşmesignaling işaretleşme

signaling gateway işaretleşme geçiti, ağ geçiti

signaling network işaretleşme şebekesi

signalling connection control part (SCCP) işaretleşme bağlantı denetim kısmı

signalling information işaretleşme bilgisi

signalling information field (SIF) işaretleşme bilgi alanı

signalling protocols and switching (SPS) işaretleşme protokolleri ve anahtarlaması

signalling system işaretleşme sistemi

signalling traffic işaretleşme trafiği

signalling transfer point (STP) işaretleşme aktarma noktası

signalling virtual channel (SVC) işaretleşme sanal kanalı

signature imza

significant market power (SMP) etkin piyasa gücü (EPG)

significant negative effects önemli olumsuz etkiler

silent alert sessiz alarm

silent period sükunet periyodu

silent radio sessiz radyo

silent zone sessiz bölge

silicon silisyum, silikon

simple buffering basit arabellek

simple mail transfer protocol (SMTP) basit posta aktarma protokolü

simple network management protocol basit ağ yönetim protokolü

simple object access protocol (SOAP)  basit nesne erişim protokolü (ağ tabanlı objelerin bilgilerinin kolay 

edinilmesini sağlayan yazılım mimarisi)

simplex eş zamansız  tek yönlü  

simplex (SX) signaling eş zamansız tek yönlü işaretleşme

simplex cable  tek lifli kablo

Page 128: BİLGİ ve İLETİŞİM TEKNOLOJİLERİ TERİMLERİ KILAVUZU

simplex communication eş zamansız tek yönlü iletişim

simplex operation eş zamansız tek yönlü  işletim

simultaneous peripheral operations on line 

(SPOOL)

eş zamanlı çevirimiçi çevresel  işlemler

single attachment concentrator tek modlu lif

single byte character set tek baytlı karakter kümesi

single byte coding scheme tek baytlı kodlama yöntemi

single carrier radio transmission technology 

(1xRTT)

tek taşıyıcı radyo iletim teknolojisi

single channel per carrier taşıyıcı başına tek kanal

single channel voice frequency (SCVF) tek kanallı ses frekansı

single digit prefix tek haneli önek

single domain model tek etki alanı modeli

single in‐line package tek sıralı entegre devre paketi

single instruction / multiple data  tek komut / çok veri

single instruction / single data  tek komut / tek veri

single intuitive interface tek sezgili (algılamalı) arayüz

single ‐line multi‐extension telephone 

apparatus (SMTA)

tek hatlı çok‐uzantılı telefon cihazları

single mode fiber tek modlu lif

single side band (SSB) tek yan bant

single sideband suppressed carrier (SSBSC) tek yan bandı bastırılmış taşıyıcı

single sign on (SSO) tek oturum açma

single thread application program tek izgeli uygulama programı

single tone desensitization tek tonlu hassasiyet giderme

single wire line tek telli hat

single‐function server tek işlevli sunucu

single‐harmonic distortion tekli harmonikli bozulma

single line digital s bscriber line (SDSL) tek hatl sa sal abone hattsingle‐line digital subscriber line (SDSL) tek hatlı sayısal abone hattı

single‐mode optical waveguide tek‐kipli optik dalga rehberi

single‐polarized antenna tek kutuplu anten

single‐sideband (SSB) emission tek yanbant yayımı

single‐sideband emission  tek yanbantlı yayım

single‐sideband suppressed carrier (SSB‐SC) 

transmission

tek yanbant bastırılmış taşıyıcı iletimi

single‐sideband transmission tek yanbantlı iletim

single‐signal method tek işaretli yöntem

single‐step tek adım

single‐step operation tek adımlı işletme

single‐tone interference  tek‐tonlu girişim

single‐wire circuit tek telli devre

single‐wire transmission line tek telli iletim hattı

site clearance konum görüş açıklığı

skew çarpıklık, saptırma

skin effect yüzey etkisi

slamming talep edilmeden hizmet sağlayıcısının değişmesi

slant range eğim aralığı

slave device komut alan cihaz, bağımlı cihaz

slave file bağımlı dosya

slave mode bağımlı kip

slave station bağımlı istasyon

slave station bağımlı terminal

slew rate çıkış gerilimindeki azami değişim hızı

slope‐keypoint compaction eğim‐ana nokta sıkıştırması

slot antenna yuvalı anten

Page 129: BİLGİ ve İLETİŞİM TEKNOLOJİLERİ TERİMLERİ KILAVUZU

sloted tube/ sloted core tube oluklu tüp/yildiz tüp

slotted mode zaman dilimli kip

slotted ring zaman dilimli halka

slotted ring network zaman dilimli halka ağ

slow associated control channel (SACCH) yavaş ilişkilendirilmiş kontrol kanalı

slow channel (SC) yavaş kanal

slow motion ağır çekim

small and medium enterprise (SME) küçük ve orta ölçekli işletmeler (KOBİ)

small and medium sized business (SMB) küçük ve orta ölçekli işletmeler

small computer system interface (SCSI) küçük bilgisayar sistem arayüzü

small office/home office (SOHO) küçük ofis/merkez ofisi (ev ofis)

small signal bandwidth küçük işaret bant genişliği

smart akıllı

smart card akıllı kart

smart gateway akıllı ağ geçidi

smart label system akıllı etiket sistemi

smart mobility akıllı hareketlilik

smart terminal akıllı uçbirim

smartphone akıllı telefon

smoothed data işlenmiş veriler

smurf attack smurf saldırı

snail mail geleneksel posta

sneak current IP üzerinden çoklu mesaj göndererek meşgul eden program, güçsüz 

ancak tehlikeli (sinsi) akım

sniff mode yoklama modu

sniffer yoklayıcı, dinleyici

sniffing  dinleme

snowball effect kartopu etkisi

Society of International Aeronautical 

Telecomm nications (SITA)

Uluslararası Havacılık Telekomünikasyon Topluluğu

Telecommunications (SITA)

socket soket

socket layer soket katmanı

socket listener soket dinleyici

socket pair socket çifti

soft handoff hücrelerarası yumuşak (kademeli) geçiş

soft switch yazılım tabanlı anahtar

software yazılım

software defined network (SDN) yazılım tanımlı şebeke

software defined radio  (SDR) yazılım tanımlı telsiz

software development library yazılım geliştirme kitaplığı

software interface yazılım arayüzü

software problem report (SPR) yazılım sorunu raporu

software product description (SPD) yazılım ürünü tanımı

software product information (SPI) yazılım ürünü bilgisi

solar day güneşin hareketine göre hesaplanmış gün

solar outage güneş kaynaklı etki (kesinti)

solar power güneş enerjisi

solid bond doğrudan bağlama

solid‐state device yarı iletkenli cihaz

solid‐state scanning katı hal taraması

solution domain çözüm etki alanı

sound navigation and ranging (SONAR) ses dalgalarını kullanarak cismin boyut, uzaklık ve diğer verilerin 

görülmesine imkan veren alet

sound power ratio ses güç oranı

sound pressure level ses basınç seviyesi

sound retrieval service etkileşimli hizmet, sesli yanıt hizmeti

Page 130: BİLGİ ve İLETİŞİM TEKNOLOJİLERİ TERİMLERİ KILAVUZU

sound trap ses kapanı devresi

source code kaynak kodu

source data kaynak verisi

source follower kaynak izleyici

source port kaynak kapısı

source quench kaynak daraltması

source reduction  kaynak azaltma

source route transparent bridging kaynak yönlendirmeli saydam köprüleme

source routing kaynak yönlendirmesi

space communication link uzay iletişim bağlantısı

space domain design uzay alan tasarımı

space probe uzaydan bilgi gönderen uydu

space radiocommunication  uzay radyokomünikasyonu

space research service uzay araştırma hizmeti

space tracking uzay izleme

space‐division switching  boşluk bölmeli anahtarlama

spacing end distortion iletkenler arası bozulma, işaretlemenin uygun zamandan önce 

sonlandırılması

spacing loss iletkenler arası aralık kaybı

spam istenmeyen elektronik posta

spanning explorer packet kapsayan araştırma paketi

spanning tree genişleyen ağaç

spanning tree algorithm kapsayan ağaç algoritması

spark coil endüksiyon bobini

spark gap kıvılcım atlama (aralığı)

sparse data seyrek  veriler, nadir veriler

sparse mode seyrek kip

spatial uzaysal

spatial data uzaysal veriler, konumsal veriler

spatial filtering a sal sü geçten geçirmespatial filtering uzaysal süzgeçten geçirme

spatial frequency uzaysal frekans

spatial reuse protocol (SRT) mekansal (uzaysal) yeniden kullanma protokolü

spatially coherent radiation mekansal uyumlu ışıma

speaker adaptation konuşmacıya uyarlama

speaker dependent recognition (SDR) konuşmacıya bağımlı tanıma

speaker identification konuşmayıcı tanıma

speaker independent recognition (SIR) konuşmacıdan bağımsız tanıma

special drawing right (SDR) özel çekme hakkı

special information tone özel bilgi tonu

special mobile group (SMG) özel mobil grubu

special purpose computer özel amaçlı bilgisayar

specialised mobile radio (SMR) özelleştirilmiş mobil telsiz

specific absorption rate (SAR) özel soğurma oranı

specific access code özel erişim kodu

specific energy absorption rate özel enerji soğurma oranı

specification tree belirtim ağacı

spectral bandwidth spektrum bant genişliği

spectral filter spektrum süzgeci

spectral loss curve spektrum kayıp eğrisi

spectral null kullanılmayan spektrum

spectral peak en çok kullanılan spektrum

spectral power density spektrum güç yoğunluğu

spectral purity spektrum arılığı (girişimsiz)

spectral reflectance spektrum yansıması

spectral response spektral tepki

spectral responsivity spektruma ait tepki değeri

Page 131: BİLGİ ve İLETİŞİM TEKNOLOJİLERİ TERİMLERİ KILAVUZU

spectral tristimulus value üç uyartılı spektrum değeri

spectral whiteness girişimsiz spektrum

spectrum spektrum, tayf

spectrum allocation spektrum tahsisi

spectrum allotment spektrum bölgesel bazda tahsis

spectrum analyzer spektrum analizörü

spectrum assignment spektrum nokta tahsisi

spectrum capping belirli bir hizmet için tahsis edilen spectrum sınır değeri (spektrumun 

verimli kullanılması için)

spectrum efficiency  spektrum etkinliği

spectrum engineering working group of CEPT 

(SE WG)

CEPT spektrum mühendisliği çalışma grubu

spectrum etiquette spektrum kullanım adabı

spectrum level spektrum seviyesi

spectrum management spektrum yönetimi

spectrum management challenges spektrum yönetimi zorlukları

spectrum mask  spektrum maskesi

spectrum monitoring spektrum izleme

spectrum noise suppression spektrum gürültü bastırması

spectrum pooling spektrum havuzu

spectrum pricing spektrum fiyatlandırma

spectrum refarming spektrumun yeniden düzenlenmesi

spectrum reuse spektrumun tekrar kullanımı

spectrum rolloff spektrum kullanımı

spectrum services executive spektrum hizmetleri yöneticisi

spectrum sharing spektrum paylaşımı

spectrum trading spektrum ticareti

spectrum window spektrum penceresi

speech application programming interface konuşma uygulamaları  programlama arayüzü

speech bandwidth compression ses bant genişliğini sıkıştırma

speech digit signaling  ses haneli işaretleşme

speech plus konuşma eklentili

speech scrambler ses bozucusu

speech sidetone konuşma yan ton işareti

speed dial phone number hızlı arama telefon numarası

speed dialing hızlı arama

speed fluctuation hızdaki dalgalanma

speed number hız numarası

spike ani artış

spike file ani gerilim sıçrama

spill‐forward feature ileriye gönderme özelliği

spillover  dağılma, taşma

spillover traffic dağılma trafiği, taşan, kapasite fazlası trafik

spin stabilization dönme dengelemesi

spiral shield sarmal koruma

splash screen açılış ekranı

splice iki lifin birleştirilmesi

splice closure lif kaynak koruması

splice closure ek kutusu

splice loss lif kaynak kaybı

splicing birleşme

split homing bir terminal cihazına yapılan çoklu bağlantı

splitable option gruplandırılabilir seçim, bölünebilirlik seçeneği

split‐horizon update bölünmüş ufuk güncellemesi

splitter bölücü

Page 132: BİLGİ ve İLETİŞİM TEKNOLOJİLERİ TERİMLERİ KILAVUZU

splitting of the incoming line gelen hattın ayrılması

splitting of the outgoing line giden hattın ayrılması

spoof kimlik gizleme

spooling bekletme

spot beam nokta hüzme

spot projection noktasal aydınlatma, noktasal izdüşüm

spot size TV ekranındaki benek boyutu

spot speed TV ekranındaki benek hızı

spread spectrum (SS) yayılı spektrum

spread spectrum communication yayılı spektrum iletişimi

spread spectrum multiple access yayılı spektrumla çoklu erişim

spreading loss yayılma kaybı

spreadsheet application elektronik çizelge uygulaması

sprite bağımsız görüntü

spurious and image rejection istenmeyen alışların ve görüntülerin bastırılması

spurious emission istenmeyen yayım

spurious radiation istenmeyen ışıma

spurious rejection istenmeyen yayın bastırması

spurious response frequency istenmeyen tepki frekansı

spurious response rejection istenmeyen tepki bastırması

spurious response rejection ratio istenmeyen tepki bastırma oranı

SQL injection bir tür SQL saldırısı

squelch gürültü bastırması

squelch circuit gürültü bastırma devresi

squelch sensivity gürültü duyarlılığı, gürültü bastırma hassasiyeti

stability domain kararlılık alanı

stabilized power supply dengeli güç kaynağı

stackable hub istif edilebilir göbek

stacked antenna ikiz anten

stand alone cost tekil/tek baş na mali etstand – alone cost tekil/tek başına maliyet

stand‐alone tek başına, bağımsız

stand‐alone tek başına kullanılabilen cihaz (sistem), her an hazır

stand‐alone cost tek başına maliyet

standalone dedicated control channel (SDCCH) tek başına kullanılan tahsisli denetim kanalı, bağımsız tahsisli denetim 

kanalı

stand‐alone processing bağımsız işleme

stand‐alone system bağımsız sistem

stand‐alone workstation bağımsız iş istasyonu

standard standart

standard positioning service standart konum belirleme hizmeti

standard telephone keypad standart telefon tuş takımı

standardisation standartlaşma, standardizasyon

standardized filing plan ortak dosyalama planı

standards and recommended practices standartlar ve önerilen uygulamalar

standby and receive mode bekleme ve alma modu

standby line yedek hat

standby mode bekleme modu

standby output power bekleme konumundaki çıkış gücü

standby state bekleme durumu

standby time bekleme süresi

star coupler yıldız bağlaştırıcı

star network yıldız ağ

star quadded cable yıldız dörtlü kablo

star topology yıldız topolojisi

star/ring network yıldız/halka ağ

start address başlama adresi

Page 133: BİLGİ ve İLETİŞİM TEKNOLOJİLERİ TERİMLERİ KILAVUZU

start bit başlama biti

start message başlama mesajı

start notice başlatma uyarısı

start of pulsing signal darbe işaretinin başlangıcı

starting delimeter (SD) token'in başlangıcı, çerçevenin başlangıcını belirtmek için kullanılan 

sembol

starting frame delimiter başlangıç çerçevesi sınırlayıcısı

start‐of‐heading character (SOH) başlık başı karekteri

start‐record signal kaydetmeye başla işareti

start‐stop character açma kapama karekteri

start‐stop distortion açma/kapatma bozulması

start‐stop modulation açma‐kapatma modülasyonu

start‐stop system açma‐kapatma sistemi

start‐stop transmission açma‐kapama iletimi, dur‐kalk iletimi

state directed intervention  kamu idaresindeki müdahale

state machine  durum makinası

state monopolies devlet tekelleri

state monopoly devlet tekeli

state tax devlet vergisi

state‐space graph durum uzayı çizgesi

static analysis durağan çözümleme, statik analiz

static distributed database durgun dağıtılmış veri tabanı

static random access memory (DRAM) durgun rastgele erişim hafızası

static routing durağan yönlendirme

static variables durağan değişkenler

static velocity error coefficient durağan hız hata katsayısı

station istasyon

station keeping istasyon muhafazası

station message‐detail recording (SMDR) istasyon mesajını ayrıntılı kaydetme

stationar satellite sabit dstationary satellite sabit uydu

station‐to‐station call istasyonlar arası arama

statistical data istatistiksel veriler

statistical sound (power) absorption 

coefficient

istatistiksel ses (güç) soğurma katsayısı

statistical time‐division multiplexer istatiksel zaman bölmeli çoklama

stay in touch any time anywhere heryerde her zaman erişimde kalmak

steady‐state error kararlı durum hatası

steakholders paydaşlar

steerable antenna  döndürülebilir anten

step adım

step by step adım adım

step controller adımlı denetim birimi

step index fiber kademeli lif

step index single mode fiber / single mode 

fiber / mono mode fiber

tek modlu lif

step size adım boyu

step‐by‐step (SXS) switching system adım adım anahtarlama sistemi

step‐by‐step operation adım adım işleme

stereophonic sound subcarrier iki kanallı alt taşıyıcısı

still frame hareketsiz çerçeve

still image durağan görüntü

still video durağan video

stop action video hareket durdurmalı görüntü

stop bit bitiş biti

stop filter durdurma süzgeci

stopband bant bastıran

Page 134: BİLGİ ve İLETİŞİM TEKNOLOJİLERİ TERİMLERİ KILAVUZU

stopped job duraklatılmış iş

stop‐record signal durdurma‐kayıt işareti

storage area network veri depolama ağı

storage‐programmable logic controller hafızalı programlanabilir mantık denetimcisi

store and forward depola ve ilet

stranded cost yükümlenilen maliyet

strategic planning strateji planlama

strategic telecommunication evaluation model 

(STEM)

stratejik telekomünikasyon değerlendirme modeli

stratellite stratejik uydu

stray current parazit akımı

streaming duraksız iletim, akışkan iletim

streaming channel veri akış kanalı

streaming data duraksız veriler

streaming mobile service veri akış mobil hizmeti

streaming mode duraksız kip

streaming tape drive sürekli çalışan manyetik bantlı kayıt sürücüsü

streaming tape recording manyetik bantla sürekli kayıt

streerable beam yönlendirilebilir hüzme

strengths, weaknesses güçlü yanlar, zayıf yanlar

striping sıralı veri bölümlemesi

stripline şerit çizgi

stroke edge çomak kenarı ( karakter tanıma)

stroke speed çomak hızı (karakter tanıma)

stroke width çomak genişliği (karakter tanıma)

strong demand yoğun talep

structured query language (SQL)  yapısal sorgulama dili

structures of information bilginin yapısı

stub antenna parmak anten, çubuk anten

st b cable saplama kablostub cable saplama kablo

stub zone saplama alanı, kaynaklarını diğer isim sunucularından sağlayan salt‐

okunur bir alan

stuffing character dolgu karakteri

subaddress alt‐adres

sub‐band adaptive differential pulse code 

modulation (SB‐ADPCM)

altbant uyumlu farksal darbe kodlu modülasyon

subcarrier alt taşıyıcı

subchannel identity alt kanal kimliği

subdisied imports subvansiyonlu ithalat

sublocal loop alt yerel ağ

sub‐loop unbundling alt yerel ağın ayrıştırılması

submarine cable denizaltı kablosu

subnet alt ağ

subnet address alt ağ adresi

subnet bandwidth manager (SBM) alt ağ bant genişliği yöneticisi

subnet mask alt ağ maskesi

subnet scoping alt şebeke kapsamı

subnetwork  alt ağ

subnetwork connection protection  (SNCP) altağ bağlantılı koruma

suboption alt seçenek

subscriber abone

subscriber  abone

subscriber access point  abone erişim noktası

subscriber busy signal abone meşgul işareti

subscriber connection abone bağlantısı

Page 135: BİLGİ ve İLETİŞİM TEKNOLOJİLERİ TERİMLERİ KILAVUZU

subscriber distribution network abone dağıtım ağı

subscriber distribution point abone dağıtım noktası

subscriber extension dahili telefon

subscriber group abone grubu

subscriber identity and communication 

information

abone kimliği ve iletişim bilgisi

subscriber identity module (SIM) abone kimlik modülü

subscriber interface abone arayüzü

subscriber line abone hattı

subscriber loop carrier (SLC) abone yerel ağ  taşıyıcısı

subscriber management system  abone yönetim sistemi

subscriber remote access abonenin uzaktan erişimi

subscriber serving exchange abone santralı

subscriber share abone paylaşımı

subscriber switching system (SS) abone anahtarlama sistemi

subscriber trunk dialling (STD) abone trank arama

substantial improvement önemli iyileşme

substantial part önemli kısım

substantial proportion önemli oran

substantial rises büyük artış

substitution antenna ikame anten

successful call başarılı çağrı

successful call attempt başarılı çağrı denemesi

summing bus toplayan veri hattı

super high frequency (SHF) süper yüksek frekans

superblock süper blok

super‐elasticity süper esneklik

supergroup (SG) süper grup

superheterodyne receiver süperheterodin alıcı

s per isor a dio tone (SAT) denetle ici ses tonsupervisory audio tone (SAT) denetleyici ses tonu

supervisory audio tone decoding denetleyici ses tonu şifre çözümü

supervisory control and data acquisition merkezi denetim ve veri toplama

supervisory frame denetleyici çerçeve

supervisory regulations denetleyici düzenlemeler

supervisory signal denetleyici işaret

supplementary signal yardımcı işaret

supply‐demand curve arz‐talep eğrisi

support equipment destek teçhizatı

suppressed carrier transmission bastırılmış taşıyıcı iletimi,  taşıyıcısı bastırılmış iletim

suppression inside cellular band hücresel bant içi bastırma

suppression outside cellular band hücresel bant dışı bastırma

suppressor bastırıcı

surcharge aşırı tarifelendirme, aşırı tarife

surface acoustic wave (SAW) yüzey aküstik dalgası

surface mounting technology (SMT) yüzeye montaj teknoloji

surface transfer impedance yüzey aktarma empedansı

surface treatment yüzey tedavisi

surface wave   yüzey dalgası

surfing internette gezinme

surge taşma

Surveillance Committee  Gözetim Komitesi

survey ön araştırma

survivable adaptable fiber‐optic embedded 

network

kalımlı uyarlanabilir lif optik gömülü ağ

survival craft station gemi kurtarma istasyonu

susceptibility duyarlılık

Page 136: BİLGİ ve İLETİŞİM TEKNOLOJİLERİ TERİMLERİ KILAVUZU

suspensions and terminations ertelemeler ve sonlandırmalar

sustainable cell rate sürdürülebilir hücre oranı

sustainable development sürdürülebilir gelişme

sustained information rate (SIR) sürdürülebilir veri hızı (seri hat internet protokolü)

swap file takas dosyası

swap space takas alanı

switch hook anahtar kancası

switch off power warning sign kapalı güçte ikaz işareti

switchable anahtarlanabilir

switched connection anahtarlanmış bağlantı

switched line anahtarlamalı hat

switched multi‐megabit data service  anahtarlanmış çoklu‐megabit veri hizmeti

switched network anahtarlamalı ağ

switched network backup anahtarlamalı şebeke yedeklemesi

switched reseller anahtarlamalı şebeke hizmetleri satıcısı firma

switched virtual circuit anahtarlamalı sanal devre

switching center anahtarlama merkezi

switchless reseller anahtarlamasız şebeke hizmetleri satıcısı firma

switchover kaynağa ulaşmada sunucular arası geçiş

switch‐to‐switch protocol (SSP) anahtardan anahtara protokol

SWOT analysis ( Strengths‐Weaknesses‐

Opportunities‐Threats Analysis)

GÜZATEF  analizi (güçlü yanlar, zayıf yanlar, tehdit ve fırsatlar analizi)

syllabic compandor hece sıkıştırıcısı

symbolic link sembolik bağlantı

symmetric digital subscriber line (SDSL) simetrik sayısal abone hattı

symmetric distribution bakışımlı dağılım, simetrik dağılım

symmetric regulation simetrik düzenleme

symmetric replication simetrik tekrarlama

symmetrical channel simetrik kanal

s mmetrical comm nications simetrik haberleşmesymmetrical communications simetrik haberleşme

symmetrical control simetrik denetim

symmetrical multiprocessing simetrik çok işlemli

symmetrical pair simetrik per (simetrik iki tel)

symmetrical two‐port network bakışımlı iki kapılı devre

symmetrical two‐port‐network simetrik iki kapılı devre

SYN flood  SYN saldırısı (bir DOS saldırısı)

sync channel eş zamanlı kanal

sync generator eş zamanlı üreteç

sync noise gate eş zamanlı gürültü geçiti

sync stripper eş zamanlı ortadan kaldırıcı

synchronization eş zamanlama

synchronization network eş zamanlama ağı

synchronization pulse eş zamanlama darbesi

synchronized multimedia integration language 

(SMIL) 

eşzamanlı çoklu ortam bütünleştirme dili

synchronous communication eş zamanlı iletişim

synchronous crypto‐operation eş zamanlı şifreli çalışma (çalıştırma)

synchronous data link control (SDLC) eş zamanlı veri hattı denetimi

synchronous data network eş zamanlı veri ağı

synchronous digital hierarchy (SDH) eş zamanlı sayısal sıradüzeni

synchronous idle character (SYN) eş zamanlı boş karakter

synchronous network eş zamanlı ağ

synchronous optical network eş zamanlı optik şebeke

synchronous terminal eş zamanlı uçbirim

synchronous transmission  eş zamanlı iletim

syntetic aperture radar yapay hüzmeli radar

Page 137: BİLGİ ve İLETİŞİM TEKNOLOJİLERİ TERİMLERİ KILAVUZU

synthetic image yapay görüntü

synthetic operation yapay işlem

syslog Unix sistem raporlama aracı

system administration sistem yönetimi

system blocking signal  sistem engelleme işareti

system budget sistem performansı, güç dağıtımı, güç tahsisi

system communication architecture (SCA) sistem haberleşme mimarisi

system developer sistem geliştirici

system evaluation sistem değerlendirmesi

system failure transfer sistem hata aktarımı

system follow‐up sistem takibi

system integration sistem bütünlüğü

system lifecycle sistem yaşam çevrimi, sistem kullanım ömrü

system on chip yongadaki sistem

system operational threshold sistem çalışma eşiği

system power margin sistem güç sınırı

system processing engine sistem işleme motoru

system reliability sistem güvenirliği

system robustness sistem dayanıklılığı

system selection switch sistem seçmeli anahtar

system signaling and supervision sistem işaretleşmesi ve denetimi

system support sistem desteği

T carrier T taşıyıcısı

table çizelge

Tactical Automatic Digital Switching System 

(TADSS)

taktik otomatik sayısal anahtarlama sistemi

tactical communications taktiksel haberleşme

tactical data information link (TADIL) taktiksel veri bilgi hattı

tag etiket elektronik etikettag etiket, elektronik etiket

tag image file format (TIFF) elektronik etiket görüntü dosya biçimi

tag switching etiket anahtarlama

tail circuit sonlandırma devresi

tail end hop off hat sonları arası mesafe

tail‐end son uç

takeoff angle kalkış açısı

talk time  konuşma süresi

talkback kayıt stüdyolarında kullanılan ses sistemi

talking terminal konuşma uçbirimi

tandem data circuit tandem veri devresi, zincirleme veri devresi

tandem networks peş peşe ağlar, düz geçiş ağı

tandem office tandem santral

tandem switching tandem anahtarlama, ardışık anahtarlama

tandem switching system tandem/ düz geçiş anahtarlama sistemi

tandem tie trunk network (TTTN) tandem bağlı trunk şebekesi

tap çıkma, priz, bağlantı ucu

tape backup device manyetik bant yedekleme cihazı

target hedef

tariff tarife

tariff barriers tarife engelleri

tariff concessions tarife imtiyazı

tariff description tarife tanımı

tariff headings tarife pozisyonları

tariff mediated network externalities tarife kaynaklı şebeke dışsallıkları

tariff rebalancing tarifeyi yeniden dengeleme

task information base (TIB) görev bilgi tabanı

Page 138: BİLGİ ve İLETİŞİM TEKNOLOJİLERİ TERİMLERİ KILAVUZU

task server görev sunucusu

T‐carrier system T‐taşıyıcı sistem

T‐connector T bağlayıcı

TCP wrapper bir ağ izleme ve denetim aracı

tear drop attack sistemi çökertici (çökerten) saldırı

technical assistance information exchange 

(TAIEX)

teknik destek ve bilgi değişim ofisi

technical barrier teknik engel

technical change proposal teknik değişim önerisi

Technical Commision on Telecommunications 

For Central America (COMTELCA)

Orta Amerika Telekomünikasyon Teknik Komisyonu

technical operation and control center (TOCC) teknik işletim ve denetim merkezi

Technical Recommendations Application 

Committe (TRAC)

Teknik Tavsiyeleri Uygulama Komitesi

technical regulation teknik düzenleme

technical report teknik rapor

technical specifications teknik özellikler

techniques for generating energy enerji üretim teknikleri

technology enabler teknolojiye imkan veren cihaz

technology neutral teknolojiden bağımsız

technophile teknoloji hayranı

technophobe teknolojiden korkan

teleaction service uzaktan işlem hizmeti

telecommand Telekumanda / uzaktan komut / uzaktan komut

telecommunication telekomünikasyon

telecommunication architecture telekomünikasyon mimarisi

Telecommunication Certification Body Telekomünikasyon Belgelendirme Kurumu

telecomm nication circ it telekomünikas on de resitelecommunication circuit telekomünikasyon devresi

Telecommunication Development Sector (ITU‐

D)

ITU‐Telekomünikasyon Kalkınma Sektörü

telecommunication expert telekomünikasyon uzmanı

telecommunication infrastructure telekomünikasyon altyapısı

telecommunication input billing system (TIBS) telekomünikasyon girdi faturalandırma sistemi

telecommunication license telekomünikasyon lisansı

telecommunication line telekomünikasyon hattı

Telecommunication Manager Association 

(TMA)

Telekomünikasyon Yönetici Birliği

telecommunication path telekomünikasyon yolu

Telecommunication Standardization Bureau 

(TSB)

Telekomünikasyon Standardizasyon Bürosu (TSB)

Telecommunication Standardization Sector  

(ITU‐T)

ITU‐Telekomünikasyon Standardizasyon Sektörü

telecommunication terminal equipment (TTE) telekomünikasyon uçbirim teçhizatı

telecommunication user group (TUG) telekomünikasyon kullanıcı grubu

telecommunications access method (TCAM) telekomünikasyon erişim yöntemi

telecommunications act telekomünikasyon kanunu

telecommunications administration telekomünikasyon idaresi

telecommunications administrative centre 

(TAC) 

telekomünikasyon idare merkezi

Page 139: BİLGİ ve İLETİŞİM TEKNOLOJİLERİ TERİMLERİ KILAVUZU

telecommunications and internet protocol 

harmonisation over networks (TIPHON)

telekomünikasyon ve internet protokolünün şebekeler üzerinden 

uyumlaştırılması

Telecommunications Authority (TA) Telekomünikasyon Kurumu (TK)

telecommunications closet telekomünikasyon dolabı

telecommunications company telekomünikasyon şirketi

Telecommunications Conformity Assessment 

and Market Surveillance Committee (TCAM)

Telekomünikasyon Uygunluk Değerlendirmesi ve Piyasa Gözetimi 

Komitesi

telecommunications development advisory 

group (TDAG)

telekomünikasyon kalkınma danışma grubu

telecommunications device for the deaf işitme engelliler için telekomünikasyon cihazı

Telecommunications Industry Association (TIA) Telekomünikasyon Endüstrisi Birliği

telecommunications industry forum (TCIF) telekomünikasyon endüstrisi forumu

telecommunications information networking 

architecture (TINA)

telekomünikasyon bilgi şebeke mimarisi

telecommunications management network 

(TMN)

telekomünikasyon yönetim şebekesi

telecommunications manager telekomünikasyon yöneticisi

telecommunications operator (TO) telekomünikasyon işletmecisi

telecommunications regulation process telekomünikasyon düzenleme süreci

telecommunications room yatay kablo dağıtımı için kullanılan sistem odası

telecommunications security telekomünikasyon güvenliği

telecommunications service priority  telekomünikasyon hizmeti önceliği

telecommunications services licence telekomünikasyon hizmetleri lisansı

telecommunications standards reference 

manual (TSRM)

telekomünikasyon standartları referans el kitabı

Telecomm nications Users Association (TUA) Telekomünikas on K llan c lar BirliğiTelecommunications Users Association (TUA) Telekomünikasyon Kullanıcıları Birliği

telecommuting uzaktan çalışma

teledensity telekomünikasyon sistemleri kullanım yoğunluğu

telegram telgraf

telemarketing uzaktan pazarlama

telematics  telematik

Telematics Expert Group Telematik Uzman Grubu

telematics infrastructure telematik altyapısı

telemeasuring equipment uzaktan ölçme cihazı

telemetry uzaktan ölçme, uzaktan teşhis

telemetry, tracking and control uzaktan ölçüm, izleme ve denetim

telephone answering and recording machine 

(TARM)

telefon cevaplama ve kayıt makinası

telephone answering set telefon yanıt cihazı

telephone coupling loss (TCL) telefon bağlantı kaybı

telephone handset  telefon makinası, telefon ahizesi

telephone identity module (TIM) telefon kimlik modülü

telephone line telefon hattı

telephone network telefon şebekesi

telephone number telefon numarası

telephone sidetone telefon yan ton işareti

telephone switchboard telefon santralı

telephone switching equipment telefon anahtarlama teçhizatı

telephony telefon hizmeti

telephony application programming interface 

(TAPI)

telefon uygulaması programlama arayüzü

Page 140: BİLGİ ve İLETİŞİM TEKNOLOJİLERİ TERİMLERİ KILAVUZU

telephony applications system (APT) telefon uygulamaları sistemi

telephony controller telefon denetim cihazı

telephony over passive optical network (TPON) pasif optik şebeke üzerinden telefon hizmeti

teleprocessing uzaktan işleme

teleprocessing network uzaktan işleme şebekesi

teleservice telehizmet / uzaktan hizmet

teletex telemetin / uzaktan metin

teletex service telemetin / uzaktan metin hizmeti

television households televizyona sahip hanehalkı

television transmitter televizyon vericisi

televoting (VOT) uzaktan oylama

teleworking uzaktan çalışma

telnet bir ağ protokolü (TELecommunıcation NETwork)

temperature and power supply voltage sıcaklık ve güç kaynak gerilimi

temperature coefficient sıcaklık katsayısı

temperature compensated power bridge sıcaklık uyumlu güç köprüsü

temperature range sıcaklık aralığı

temporal filtering geçici süzgeçleme

temporary admission geçici kabul

temporary data geçici veri

temporary mobile subscriber identity (TMSI) geçici mobil abone kimliği

temporary read/write error geçici okuma/yazma hatası

tendering procedure ihale usulü, teklif verme usulü

term of the licence lisans süresi

terminal uçbirim

terminal adapter uçbirim uyarlayıcısı

terminal box uçbirim kutusu

terminal bo bağlant k t sterminal box bağlantı kutusu

terminal cluster uçbirim kümesi

terminal cluster uçbirim topağı

terminal component uçbirim bileşeni

terminal connector uçbirim bağlayıcı

terminal connector  uç bağlacı

terminal emulation uçbirim öykünümü

terminal endpoint (TE) functional group sonlandırma uç noktası fonksiyonel grubu

terminal equipment uçbirim teçhizatı

terminal exchange uçbirim santralı

terminal job uçbirim görevi

terminal mobility uçbirim taşınırlığı

terminal mobility  uçbirim hareketliliği

terminal mobility management uçbirim taşınırlık yönetimi

terminal multiconnector uçbirim çoklu bağlayıcı

terminal multiplexer uçbirim çoklayıcısı

terminal node uçbirim düğümü

terminal pair uçbirim çifti

terminal port uçbirim çıkışı

terminal port veri giriş çıkış kapısı

terminal server uçbirim sunucusu

terminal server  uçbirim sunucusu

terminal velocity son hız

terminated line sonlandırılmış hat

terminating sonlandırma

terminating call screening (TCS) sonlandırıcı çağrının ekranlanması

termination sonlanma, sonlandırma

Page 141: BİLGİ ve İLETİŞİM TEKNOLOJİLERİ TERİMLERİ KILAVUZU

termination sonlandırma

termination cable sonlandırma kablosu

termination gateway sonlandırma ağ geçidi

termination module sonlandırma modülü

terresterial digital audio broadcasting (T‐DAB) karasal sayısal ses yayıncılığı

terresterial flight telephone system (TFTS) karasal uçuş telefon sistemi

terrestrial  karasal

terrestrial communication karasal iletişim

terrestrial fixed systems (FS) karasal sabit sistemler

terrestrial radiocommunication karasal radyo haberleşmesi

terrestrial station karasal istasyon

terrestrial trunked radio (TETRA) karasal telsiz / radyo omurgası

test data test verisi

test of supplementary services bütünleyici servislerin testi

testing, certification and inspection 

institutions

test, belgelendirme ve muayene kuruluşları

The International Green Technology Trade 

Center

Uluslararası Yeşil Teknoloji Ticaret Merkezi

the imposition of a licence fee lisans ücreti yükümlülüğü

the network limited capacity şebekeyle sınırlı yetenek

theft of service hizmet hırsızlığı

thermal noise  ısısal gürültü, ısıl gürültü

thermal radiation ısısal ışıma, ısıl ışıma

thermal resistance ısıl direnç

thickwire kalın kablo, özgün bir IEEE 10 Mbps etherhet standardı

thin client ince istemci

thin client fat server model ince istemci büyük sunucu modeli

thin ro te net ork se rek gü ergahl ağthin route network seyrek güzergahlı ağ

thin server küçük sunucu

thin‐film optical modulator ince filmli optik kipleyici

thin‐film optical waveguide ince film optik dalga kılavuzu

thinwire ince kablo, açık kaynaklı, Java tabanlı bir ağ uygulama çatısı

third  window üçüncü optik pencere

third generation (3G) üçüncü nesil (3N)

third generation (3G) üçüncü nesil

third generation language (3GL) 3. kuşak dil

third generation partnership program (3GPP) 3. kuşak ortaklık programı

third generation partnership project 3N ortaklık projesi

third generation services üçüncü nesil hizmetleri

third order intercept üçüncü mertebeden önleme, üçüncü dereceden kesişim

third party  üçüncü taraf (üçüncü şahıs)

third party billing müşteri seneti, üçüncü taraf faturalandırması

third party collection üçüncü taraf katkısı, üçüncü taraf tahsilatı

third‐order intercept point üçüncü mertebeden önleme noktası, üçüncü dereceden kesişim 

noktası

thread‐of‐life communications acil haberleşme

threat tehdit

three dimensional television (3DTV) üç boyutlu televizyon

three‐state circuit  üç durumlu devre

three‐way‐calling (3WC) 3 yönlü arama

threshold eşik, eşik seviyesi

threshold price eşik fiyatı

through communication direk (aktarmasız) haberleşme

Page 142: BİLGİ ve İLETİŞİM TEKNOLOJİLERİ TERİMLERİ KILAVUZU

through connection direk (aktarmasız) bağlantı

through‐group equipment grup içi teçhizat, gruplararası teçhizat

throughput veri hacmi

through‐supergroup equipment üst grup içi teçhizat, üst gruplararası teçhizat

tie line santrallar arası bağlantı hattı

tie‐line network bağlantı hattı şebekesi

tight buffer sıkı arabellek

tight buffer tube/ tight buffer sıkı tüp  

tight buffered sıkı tamponlu

tightly coupled sıkı sıkıya bağlaşmış

time assigned speech interpolation (TASI) zaman tahsisli konuşma ara değerlemesi

time code ambiguity zaman kodlu belirsizlik

time division duplex eş zamanlı çift yönlü zaman bölmesi

time division multiple access (TDMA) zaman bölmeli çoklu erişim

time division multiplexing zaman bölmeli çoklama

time domain  zaman alanı

time domain coding zaman alan kodlaması

time frame zaman çerçevesi

time guard band zamana göre koruma bandı

time interval zaman aralığı

time of day routing zamansal yönlendirme, günün saatine bağlı yönlendirme

time out zaman aşımı

time response of open loop output power 

control

açık döngü çıkış güç kontrolünün zaman tepkisi

time scale zaman cetveli

time sharing zaman paylaşımı

time sharing option zaman paylaşım seçeneği

time shift  zaman kaydırma

time slice aman dilimitime slice zaman dilimi

time slot zaman dilimi

time slot interchange zaman dilimi değiş tokuşu

time temperature regression zamanla‐sıcaklık arasındaki ilişkiyi ölçen regresyon analizi

time to live (TTL) ömür, yaşama süresi

timebase corrector zamana dayalı düzeltici

timed break recall (TBR) aralıklı tekrar arama

timed call süreli çağrı

time‐delay network zaman geciktirmeli şebeke

time‐derived channel zaman türevli kanal

time‐domain reflectometry zaman alanı yansıma ölçümü

time‐gated direct‐sequence spread spectrum zaman kapılı doğrudan sıralı yaygın spektrum

timeout error zaman aşımı hatası

timer server zamanlama sunucusu

timer‐reference zamanlayıcı‐referans

timing zamanlama

TL timer TL zamanlayıcısı

T‐network T‐şebekesi

to cancel a call çağrıyı iptal etmek

to make a regulation düzenleme yapmak, tüzük çıkarmak

to originate a call çağrıyı başlatmak

to route a call çağrıyı yönlendirmek

token paket anahtarlamalı devrelerde kullanılan özel işaret

token bus paket anahtarlamalı devrelerde kullanılan özel işaretli veri yolu

token card paket anahtarlamalı devrede özel işaret kartı

Page 143: BİLGİ ve İLETİŞİM TEKNOLOJİLERİ TERİMLERİ KILAVUZU

token passing bus local area network paket anahtarlamalı devrelerde kullanılan özel işaretli yerel alan 

şebekesi

token ring network simgeli halka ağı

token‐bus network simgeli veri yolu ağı

tolerance özür payı, tolerans

toll uzun mesafe, ücret

toll call uzak mesafe araması arama ücreti

toll carrier uzun mesafe taşıyıcısı

toll circuit uzak mesafe devresi

toll connecting trunk uzak mesafe bağlantı omurgası

toll fraud ücret sahtekarlığı

toll ticketing house ön ödeme merkezi

tone diversity ton çeşitliliği, ton farklılığı

tone signaling ton ile işaretleşme

top‐level domain en üst düzey alanı

topology of network ağ topolojisi, şebeke topolojisi

total access communication system (TACS) toplam erişim haberleşme sistemi

total access communications toplam erişim haberleşmesi

total cable run‐length toplam kablo çalışma uzunluğu

total cost toplam maliyet

total harmonic distortion  toplam harmonik bozulma

total internal reflection toplam iç yansıma

total line length toplam hat uzunluğu, toplam satır uzunluğu

total quality management (TQM) toplam kalite yönetimi

touch call dokunmatik arama

touch screen dokunmatik ekran

touch sensitive dokunmaya duyarlı

traceroute iz yolu

track a erage amplit de ortalama genlik takibi ortalama genlik i itrack average amplitude ortalama genlik takibi, ortalama genlik izi

trackback geri izleme

tracking izleme

tracking and relay satellite system (TDMS) izleme ve röle uydu sistemi

tracking error of white shading beyaz gölgelemedeki izleme hatası

trade electronic data interchange system 

(TEDIS)

ticari elektronik veri değişim sistemi

traditional arrangements geleneksel düzenlemeler

traffic channel trafik kanalı

traffic channel preamble trafik kanalı ön işareti

traffic descriptor trafik tanımlayıcı

traffic encryption key (TEK) trafik şifreleme anahtarı

traffic engineering trafik mühendisliği

traffic intensity trafik yoğunluğu

traffic service position system (TSPS) trafik hizmet pozisyon sistemi

traffic shaping trafik şekillendirme

traffic usage recorder trafik kullanım kaydedicisi

traffic‐flow security trafik akış güvenliği

transborder data flow sınırlararası veri akışı

transceiver alıcı‐verici

transcoding kod çevrimi

transfer aktarma, aktarım

transfer circuit aktarım devresi

transfer impedance aktarım empedansı

transfer rate aktarım hızı

transformer bridge trafo köprüsü

Page 144: BİLGİ ve İLETİŞİM TEKNOLOJİLERİ TERİMLERİ KILAVUZU

transient geçiş, geçici

transistor‐transistor logic circuit transistörden transistöre mantık devresi

transit exchange level transit santral seviyesi

transit network geçiş şebekesi

transit network identification aktarma şebekesi numarası (kimliği)

transit node geçiş düğümü

translation buffer çeviri arabelleği

translational bridging  çevirmeli köprüleme

transmission iletim

transmission capacity iletim kapasitesi

transmission control iletim denetimi

transmission control protocol (TCP) iletim denetim protokolü

transmission convergence iletim yakınsaması

transmission frame iletim çerçevesi

transmission header iletim işaret başlığı

transmission impairments iletim zayıflaması, iletim bozulması

transmission interface iletim arayüzü

transmission line iletim hattı

transmission loss iletim kaybı

transmission medium iletim ortamı

transmission on demand istek üzerine iletim

transmission window iletim penceresi

transmission with information feedback bilgi geri beslemeli iletim

transmit bandwidth gönderme bant genişliği

transmit fibre optic terminal device iletim lif optik terminal cihazı

transmit frequency control gönderme frekans denetimi

transmit objective loudness rating (TOLR) gönderme amaçlı gürültü derecelendirme

transmit offset gönderme sapması

transmit power verici gücü

transmit s bs stem monitoring gönderme alt sistem i lemesitransmit subsystem monitoring gönderme alt sistem izlemesi

transmit‐audio response gönderme‐ses tepkisi

transmit‐audio sensitivity gönderme‐ses hassasiyeti

transmitter verici

transmitter adjacent channel power verici yan kanal  gücü

transmitter attack time verici başlangıç süresi

transmitter attack‐time delay frekansa kilitlenme anından belli bir genliğe ulaşılana kadar yaşanan 

gecikme, vericinin göndermedeki gecikme süresi

transmitter burst envelope verici patlama zarfı

transmitter frequency accuracy verici frekans doğruluğu

transmitter idle power output verici boş güç çıkışı

transmitter intermodulation spurious 

emissions

verici iç modülasyon istenmeyen yayınlar

transmitter minimum output power verici asgari çıkış gücü

transmitter output: ramp‐down verici çıkışı : azalma

transmitter output: ramp‐up verici çıkışı : artış

transmitter power range verici gücü erimi

transmitter shut off verici kapanması

transmitter shut‐off facility verici kapatma imkanı

transmitter spectrum emission mask verici spektrum yayım maskı

trans‐national broadband backbone (TBB) uluslararası genişbant omurgası

transparency of interconnection arrangement arabağlantı düzenlemelerinin şeffaflığı

transparent bridging şeffaf köprüleme

transparent network  şeffaf şebeke

transponder (TRANSMITTER‐RESPONDER) elektromanyetik taşıyıcı, transponder( verici‐cevaplayıcı)

transport driver interface taşıma sürücüsü arayüzü

Page 145: BİLGİ ve İLETİŞİM TEKNOLOJİLERİ TERİMLERİ KILAVUZU

transport layer  taşıma katmanı

transport service access point taşıma hizmeti erişim noktası

transportable regional remote station uzaktan kumandalı seyyar monitör bölge istasyonu,uzaktan erişimli 

mobil bölgesel istasyon

transposed transmission line çaprazlanmış (geçişli) iletim hattı

transposer exclusion band transfonder harici bandı,aktarıcının ölçümleri dışında kalan frekans 

bandı

transverse component çapraz bileşen

transverse electric and magnetic (TEM) mode çapraz elektrik ve manyetik kipi

transverse offset loss çapraz sapma kaybı

transverse parity check çapraz eşlik denetimi

transverse redundancy check (TRC) çapraz artıklık denetimi

travelling wave giden dalga

tree network ağaç yapılı ağ

tree search ağaç türü arama

tree topology ağaç topolojisi

tree view ağaç görünümü

trenching kanal

trial period  deneme süresi

trial‐band deneme bandı

tributary station bağımlı istasyon

trigger tetiklemek, tetikleyici

trigger detection point tetiklemeyi belirleme noktası

triple DES üçlü DES uygulaması

triple level metal (TLM) üç seviyeli metal

triple play üçlü oyun

trivial file transfer protocol önemsiz dosya aktarım protokolü

trojan Truva atı

troll internet ortam nda gönderdiği mesajlarla tart şma başlatan kişitroll internet ortamında gönderdiği mesajlarla tartışma başlatan kişi, 

internet tartışma gruplarına karşıt veya ilgisiz mesajlar gönderen 

kimse

tromboning trombonlama (bir telefon görüşmesi kurulurken gereksiz devrelerin 

kullanılması durumu)

tropospheric duct troposferik kanal

tropospheric propogation troposferik yayılım

tropospheric scatter troposferik saçılma

tropospheric scatter communication troposferdeki yayılım iletişimi

tropospheric wave troposferik dalga

true power doğru güç

truesync elektronik araçlardaki uygulamaların birlikte uyumlu çalışmasını 

sağlayan teknoloji

trunk trank

trunk private mobile radio (TPMR) trank özel mobil telsiz

trunking gateway trank geçiti

trusted computing base güvenilir hesaplama tabanı

trusted port güvenli kapı

T‐span T aralığı

tune control ayar düğmesi (denetimi)

tuner frekans ayarlayıcısı

tunnelling tünelleme

Turkish Accreditation Agency Türk Akreditasyon Kurumu (TÜRKAK)

Turkish Standards Institute Türk Standartları Enstitüsü (TSE)

turn around time iş dönüş süresi, yanıt süresi, dönüş gecikmesi

TV segment TV bölümü/ TV kısmı

Page 146: BİLGİ ve İLETİŞİM TEKNOLOJİLERİ TERİMLERİ KILAVUZU

tweak freak internette karşılaşılan sorunları çözmeye yarayan kişi ya da program

tweeking sistemin kasıtlı bozulması, performance optimizasyonu için ayarlama 

yapmak

tweeter yüksek frekanslı hoparlör

twinaxial cable ikizeksenli kablo

twisted pair burgulu çift

twisted‐pair cable burgulu kablo çifti

two‐pilot regulation iki pilot uygulamalı düzenleme

two‐port network iki kapılı şebeke

two‐sample variance iki örnekli değişim, iki örnekli sapma

two‐signal method iki işaretli yöntem

two‐source frequency keying iki kaynaklı frekans anahtarlama

two‐step activation iki adımda etkinleştirme

two‐terminal network iki uçbirimli şebeke

two‐tone telegraph iki ton işaretli telgraf

two‐way alternate operation iki yollu alternatif işlem

two‐way simultaneous operation  çiftyönlu eş zamanlı çalışma

two‐wire circuit iki telli devre

type tip

type approval (TA) tip onayı

type approval code tip onay kodu

type approval laboratory tip onay laboratuvarı

type of modulation modülasyon tipi

types of green technology yeşil teknoloji türleri

u interface u arayüzü

ubiquitous her zaman her yerde

Ubuntu  Linux tabanlı ve Debian geleneğini temel alan bir işletim sistemidir

ltimate cons mer nihai tüketiciultimate consumer nihai tüketici

ultra high frequency (UHF) ultra yüksek frekans

ultra small aperture terminal (USAT) çok küçük hüzme uçbirimi

ultra wideband ultra geniş bant

ultraviolet (UV) morötesi

ultraviolet communication morötesi iletişim

umbrella cell şemsiye hücre

unacknowledged information transfer service 

(UITS)

doğrulanmamış bilgi aktarım hizmeti

unbalanced configuration dengesiz kurulum (konfigürasyon)

unbalanced error dengesiz hata

unbalanced line dengelenmemiş hat

unbalanced wire circuit dengelenmemiş telli devre

unbalanced‐to‐ground topraklamasız, toprağa göre aynı elektronik davranışı göstermeyen 

girişler

unbind bağlantı çözmek

unbundled access to the local loop yerel ağa ayrıştırılmış erişim

unbundled local loop (ULL) ayrıştırılmış yerel ağ

unbundling ayrıştırma

unbundling hizmetlerin ayrıştırılması, kullanıma açma

unbundling based entry ayrıştırma temelli giriş

uncertificated delivery reject timer (UDJT) belgesiz teslimi reddetme zamanlayıcısı

uncertificated delivery response timer (UDT) belgesiz teslimi cevaplama zamanlayıcısı

uncertificated delivery retry timer (UDRT) belgesiz teslimi tekrar deneme zamanlayıcısı

Page 147: BİLGİ ve İLETİŞİM TEKNOLOJİLERİ TERİMLERİ KILAVUZU

unconfirmed service doğrulanmamış hizmet

under the cosh baskı altında

underground cable yeraltı kablosu (kanal içinden geçen)

undernet altağ

undetected error belirlenememiş hata

unfair competition haksız rekabet

unfair competitive practice haksız rekabet uygulaması

unguided media kılavuzsuz ortam

unicast tekli gönderim

unicast address tek yönlü yayın adresi, arayüz tanımlayıcısı

unidirectional bus tek yönlü veriyolu

unidirectional dsl (UDSL) tek yönlü dsl

unidirectional link protocol tek yönlü bağlantı protokolü

unified messaging (UM) birleşik mesajlaşma

unified network birleşik ağ

unified thread management (UTM)  tümleşik güvenlik sistemi (yeni nesil firewall)

uniform call distribution (UCD) tekbiçimli çağrı dağıtımı

uniform distribution tekbiçimli dağılım

uniform plane wave tek düze düzlem dalga

uniform resource identifier tekbiçimli kaynak tanımlayıcısı

uniform resource locaters (URLS) tek biçimli kaynak bulucusu

unilay strand sarmal çok damarlı iletken

uninteruptable power suply (UPS) kesintisiz güç kaynağı

unipolar tek kutuplu

unipolar signalling tek kutuplu işaretleşme

unipolar transmission tek kutuplu iletim

unique challenge authentication response 

(AUTHU)

eşsiz zorluk yetkilendirme tepkisi

unique challenge‐ response procedure tek zorluk‐tepki cevap işlemesi

niq e random ariable (RANDU) eşsi rassal değişkenunique random variable (RANDU) eşsiz rassal değişken

unique visitor tek ziyaretçi

unit cost (UC) birim maliyet

unit separator birim ayırıcı

United Nations Commission On International 

Trade Law 

Birleşmiş Milletler Uluslararası Ticaret Hukuku Komisyonu

United Nations Conference On Trade And 

Develeopment (UNCTAD)

Birleşmiş Milletler Kalkınma ve Ticaret Konferansı

United Nations development program (UNDP) Birleşmiş Milletler kalkınma programı

unity gain birim kazanç

unity gain bandwidth birim kazanç bant genişliği

universal access evrensel erişim

universal access number evrensel erişim numarası

universal addressing evrensel adresleme

universal asynchronous receiver evrensel eş zamansız alıcı

universal asynchronous receiver transmitter  evrensel eş zamansız alıcı‐verici

universal broadband router evrensel genişbant yönlendiricisi

universal call model evrensel çağrı modeli

universal communications standards (UCS) evrensel haberleşme standartları

universal coordinated time (UCT) evrensel koordineli/eşgüdümlü zaman

universal data access evrensel veri erişimi

universal data header evrensel veri  başlığı

universal DSL (UDSL) evrensel DSL

universal instruction set evrensel komut kümesi

Page 148: BİLGİ ve İLETİŞİM TEKNOLOJİLERİ TERİMLERİ KILAVUZU

universal international freephone number evrensel uluslararası ücretsiz aranır numara

universal international freephone service evrensel uluslararası ücretsiz aranır telefon hizmeti

universal international premium rate number  evrensel uluslararası özel tarifeli numara

universal international shared cost number evrensel uluslararası maliyet paylaşımlı numara

universal licencing system  evrensel lisanslama sistemi

universal mobile telecommunications system evrensel mobil telekomünikasyon sistemi

universal network evrensel şebeke

universal personal communications evrensel kişisel iletişim

universal personal communications services 

(UPCS)

evrensel kişisel haberleşme hizmetleri

universal personal telecommunications (UPT) evrensel kişisel telekomünikasyon

universal plug and play evrensel tak ve çalıştır

universal power supply evrensel güç kaynağı

universal product code evrensel ürün kodu

universal resource locator (URL) evrensel kaynak yeri bulucu

universal serial bus (USB) evrensel seri veri yolu

universal service evrensel hizmet

universal service contribution  evrensel hizmet katkısı

universal service obligation (USO) evrensel hizmet yükümlülüğü

universal service provider (USP) evrensel hizmet sağlayıcı

universal set evrensel küme

universal subscriber identity module (USIM) evrensel abone kimlik modülü

ni ersal terminal s pport e rensel çbirim desteğiuniversal terminal support evrensel uçbirim desteği

universal terrestrial radio access (UTRA) evrensel karasal radyo erişimi

universal transverse mercator (UTM) evrensel çapraz merkator

universal voice module evrensel ses modülü

universal wireless communication (UWC‐136) evrensel kablosuz iletişim

universal wireless consortium evrensel telsiz konsorsiyumu,evrensel kablosuz işbirliği

universally administered address evrensel olarak yönetilen adres

Unix çok kullanıcılı, çok görevli yapıyı destekleyen bir bilgisayar işletim 

sistemi

unjust enrichment haksız kazanç

unknown host bilinmeyen ana sistem

unlicenced lisanssız

unlicenced mobile alliance (UMA) lisanssız mobil sistemler ittifakı

unlicensed national information infrastructure 

(U‐NII)

lisanssız ulusal bilgi altyapısı

unlimited access sınırsız erişim

unlink bağ çözmek

unload tape manyetik şeridi silmek

unnamed adsız

unnumbered frame numaralandırılmamış çerçeve

unnumbered information numaralandırılmamış bilgi

unnumbered pool numaralandırılmamış havuz

unperturbed orbit (of a satellite) sapmamış yörünge (uydu)

unprotected share korumasız paylaşım

unreasonable message mantıksız mesaj

unrestricted routing sınırlanmamış yönlendirme

Page 149: BİLGİ ve İLETİŞİM TEKNOLOJİLERİ TERİMLERİ KILAVUZU

unshielded twisted pair (UTP) ekranlanmamış (korumasız) bükülü kablo çifti

unspecified bit rate (UBR) belirgin olmayan veri hızı

unstructured supplementary services data yapısal olmayan yardımcı hizmet verisi

unsubscribe üyelikten çıkmak, aboneliği iptal etmek

untimed call süresiz çağrı

untitled başlıksız

unvalidated phone geçersiz telefon

unwanted emissions istenmeyen yayınlar

unwanted signal istenmeyen işaret

unwired planet (UP)  kablosuz gezegen

unzipping sıkıştırılmış dosyayı açma

upconverter frekans yükselteç

upgrade geliştirmek, kalitesini artırmak

uplink alt sistemden ana sisteme doğru bağlantı.

uplink frame merkez yönündeki çerçeve

upload alt sistemden ana sisteme doğru veri gönderme

uploading dosya yükleme

upper memory block üst hafıza bloğu

upper tester (UT) üst seviye testi

upper‐layer protocol üst‐katman protokolü

upside down baş aşağı

upstream alt sistemden ana sisteme  doğru veri akışı

urban area (switch) şehir içi (santral)

usability kullanılabilirlik

usage parameter control kullanım parametre denetimi

usenet unix işletim sistemini kullanan bilgisayarlar arasında e‐posta ve buna 

dayalı elektronik tartışma listesi hizmetleri için kullanılan ağ, bir çeşit 

internet tartışma sistemi

ser k llan cuser kullanıcı

user agent kullanıcı aracısı

user agent server (UAS) kullanıcı aracı sunucusu

user control (UC) kullanıcı protokolü

user control point (UCP) kullanıcı denetim noktası

user data kullanıcı verileri

user data protocol  kullanıcı veri protokolü

user data segment kullanıcı veri bölümü

user datagram protocol kullanıcı veri paket protokolü

user friendly kullanıcı dostu (kullanımı kolay)

user interface kullanıcı arayüzü

user interface management system kullanıcı arayüzü yönetim sistemi

user location server kullanıcı adres rehberi

user port kullanıcı kapısı

user to user protocol kullanıcıdan kullanıcıya protokol

user to user signalling kullanıcıdan kullanıcıya işaretleşme

utility communications architecture (UCA) yardımcı haberleşme mimarisi, kamu hizmetleri haberleşme mimarisi 

(bir standart rehberler seti)

vacant number signal boş numara işareti

valid geçerli

valid power control bit geçerli güç denetim biti

valuable number değerli numara

value added data services (VADS) katma değerli veri hizmetleri

value added network  (VAN) katma değerli şebeke

value added network services (VANS) katma değerli şebeke hizmetleri

value added resaler katma değerli yeniden satış yapan

value added services katma değerli hizmetler

Page 150: BİLGİ ve İLETİŞİM TEKNOLOJİLERİ TERİMLERİ KILAVUZU

value added tax (VAT) katma değer vergisi (KDV)

value added telecommunication services katma değerli telekomünikasyon hizmetleri

value chain değer zinciri

value‐added paradigm katma değerli model

vampire tap vampir tuzağı, vampir prizi

vandal zorba

vanilla açık kaynaklı, standartlara uygun, çok dilli tartışma forumu

vanity number isme ayarlanmış telefon numarası, gösterişli numara

vapour phase axial deposition technique buhar fazı eksenel kalıntı tekniği

variable attenuator değişken zayıflatıcısı

variable bit rate (VBR) değişken bit hızı

variable cost değişken maliyet

variable expression değişken ifade

variable length buffer değişken uzunlukta ara bellek (hafızası)

variable phase shifter (VPS) değişken faz kaydırıcısı

variable power divider (VPD) değişken güç bölücüsü

variable slope delta modulation değişken eğimli delta modülasyonu

variance factor değişim unsuru

vector vektör

vector processor vektör işlemcisi

velocity correction (VELCOR) hız düzeltmesi

velocity of propagation yayılım hızı

verification and validation doğrulama ve sağlama

verification of licences ruhsatların/lisansların tahkiki, onaylanması

verify doğrulamak

vertical grey‐scale chart dikey gri ölçekli çizelge (diyagram)

vertical integration and horizantal integration yatay ve dikey birleşme

vertical leveraging dikey güç aktarma

ertical load dike ükvertical load dikey yük

vertical market dikey pazar

vertical polarisation dikey kutuplaşma

vertical polarization dikey kutuplanma

vertical portal (VORTAL) dikey internet anakapısı, dikey portal

vertical solution provider dikey çözüm sağlayıcı

vertical sync dikey eş zamanlı

vertical tabulation dikey sıralama

very easy rodent oriented net‐wide index to 

computerized archives (VERONICA)

büyük bir veri tabanı

very high bit rate digital subscriber line 

(VHDSL)

çok yüksek bit hızlı sayısal abone hattı

very high frequency (VHF) çok yüksek frekans

very high speed backbone network service 

(VBNS)

çok yüksek hızlı omurga şebeke hizmeti

very high speed digital subscriber çok yüksek hızlı sayısal abone

very high speed integrated circuit çok yüksek hızlı tümleşik devre

very high‐speed integration çok yüksek hızda tümleştirme

very large database çok geniş veri tabanı

very large‐scale integrated circuits (VLSI)  çok geniş ölçekli tümleşik devre

very large‐scale integration çok büyük ölçekte tümleştirme

very low frequency (VLF) çok düşük frekans

very small aperture terminal (VSAT) çok küçük hüzmeli uçbirim

vessel traffic service (VTS) gemi trafik hizmeti

vestigial sideband (VSB) artık yan bant

vibration titreşim

Page 151: BİLGİ ve İLETİŞİM TEKNOLOJİLERİ TERİMLERİ KILAVUZU

vibration alert titreşim alarmı

vibration stability titreşim kararlılığı

vicinity card yakınlaştırmalı kart

video  görüntü

video amplitude characteristic görüntü genlik karakteristiği

video display terminal görüntü ekran uçbirimi

video input signal görüntü giriş sinyali

video memory görüntü belleği

video messaging service görüntü mesaj servisi

video monitor görüntü ekranı

video on demand  talebe bağlı görüntü hizmeti

video screen görüntü ekranı

video server görüntü sunucu

video streaming görüntü akışı

video tape görüntü şeridi

video teleconferencing görüntülü telekonferans

video telephony görüntülü telefon

videoconferencing görüntülü konferans

view görünüm, görüntüleme

virtual access interface sanal erişim arayüzü

virtual address sanal adres

virtual address extension (VAX) sanal adres genişletme

virtual call center sanal çağrı merkezi

virtual channel sanal kanal

virtual channel connection (VCC) sanal kanal bağlantısı

virtual channel identifier (VCI) sanal kanal tanımlayıcı

virtual channel link sanal kanal bağlantısı

virtual circuit sanal devre

virtual circuit capability sanal devre yeteneği

irt al circ it connection sanal de re bağlant svirtual circuit connection sanal devre bağlantısı

virtual circuit descriptor sanal devre tanıtıcı

virtual circuit number sanal devre numarası

virtual collocation sanal ortak yerleşim

virtual communication address sanal iletişim adresi

virtual container sanal barındırıcı

virtual country code  sanal ülke kodu

virtual data warehousing sanal veri ambarı

virtual dedicated server (VDS)  sanal özel (tahsisli) sunucu

virtual home environment (VHE) sanal ev ortamı

virtual IP sanal IP

virtual link sanal bağ

virtual media access control sanal ortam erişim denetimi

virtual network sanal ağ

virtual networking services sanal şebeke hizmetleri

virtual origin sanal başlangıç noktası

virtual path sanal yol

virtual path connection sanal yol bağlantısı

virtual path identifier sanal yol tanımlayıcı

virtual point of presence  sanal bulunma noktası, sanal PoP

virtual private data network (VPDN) sanal özel veri şebekesi

virtual private dial‐up network sanal özel çevirmeli şebeke

virtual private intranet sanal özel iç ağ

virtual private network (VPN) sanal özel şebeke

virtual private server (VPS)  sanal özel sunucu

virtual push button sanal düğme

virtual reality sanal gerçeklik

Page 152: BİLGİ ve İLETİŞİM TEKNOLOJİLERİ TERİMLERİ KILAVUZU

virtual reality modeling language sanal gerçek modelleme dili

virtual ring sanal zil

virtual route sanal güzergah

virtual sequential access method sanal ardışık erişim yöntemi

virtual server sanal sunucu

virtual shopping center sanal alışveriş merkezi

virtual switch interface sanal anahtar arayüzü

virtual telecommunications access method sanal telekomünikasyon erişim yöntemi

virtual template interface sanal şablon arayüzü

virtual terminal sanal uçbirim

virtual terminal protocol sanal uçbirim protokolü

virtual wavelenght path file sanal dalga boyu yolu dosyası

virtualization sanallaştırma

virtualization, automation and systems 

management solutions

sanallaştırma, otomasyon ve sistem yönetimi çözümleri

virus detection/repair virüs algılama/onarım

visible görülebilir

visiopass görüntü hizmetleri için kod çözücü

visited public land mobile networks (VPLMN) ziyaret edilen kamu karasal mobil şebekeleri

visitor location register ziyaretçi abone kayıt kütüğü

visual görsel, görünüm, görüntüleme

visual interface görsel arayüz

visual singalling uzaktan işaretlerle haberleşme

visualising thinking görsel düşünme

V‐network V şebekesi

vocoder ses kodlayıcı

VoIP dial peer VoIP çevirme tarafı, voip arama ucu

VoIP gate a VoIP ağ geçidiVoIP gateway  VoIP ağ geçidi

voice activated sesle etkinleştirilen

voice activation sesle etkinleştirme

voice activity detection (VAD) ses etki tespiti, ses tespiti

voice and telephony over ATM (VTOA) ATM üzerinden ses ve telefon

voice audio frequency response duyulabilir ses frekans tepkisi

voice channel ses kanalı

voice communication sesli iletişim

voice concatenation zincirleme konuşma sentezi

voice data entry sesle veri girişi

voice digitization ses sayısallaştırması

voice frequency ses frekansı

voice grade ses niteliği, ses derecesi

voice grade channel ses niteliğinde kanal

voice grade circuit ses niteliğinde devre

voice interrupt ses kesintisi

voice mail sesli mektup

voice mail system centre (VMSC) sesli posta sistem merkezi

voice messaging system (VMS) sesli mesajlaşma sistemi

voice mobile attenuation code sesli mobil zayıflatma kodu

voice navigation sesli seyrüsefer

voice operated gain adjusting device (VOGAD) sesle çalışan kazanç ayarlı devre

voice over digital subscriber line sayısal abone hattı üzerinden ses iletimi

voice over digital subscriber loop sayısal abone döngüsü üzerinden ses iletimi

voice over frame relay çerçeve anahtarlama (aktarıcı) üzerinden ses iletimi

voice over IP (VoIP) IP üzerinden ses iletimi

Page 153: BİLGİ ve İLETİŞİM TEKNOLOJİLERİ TERİMLERİ KILAVUZU

voice over networks  şebekeler üzerinden ses iletimi

voice privacy ses mahremiyeti

voice prompt sesli uyarı

voice recognition ses tanıma

voice recognition equipment (VRE) ses tanıma cihazı

voice response unit sesli yanıt birimi

voice server ses sunucu

voice unit ses birimi

voice‐band data transmission ses bandında veri iletimi

voice‐band data transmission ses bandında veri iletimi

voice‐grade channel ses kanalı

voice‐operated device anti‐sing sesle çalışan ve iletimin sadece tek bir yönde ve belirli bir anda 

olmasını sağlamak için iki yönlü telefon devresinde ses frekansı 

işaretini önleyen cihaz, sesle çalışan tek yönlü iletim sağlayan cihaz

voice‐operated gain‐adjusting device sesle çalışan kazancı ayarlı devre

void hükümsüz, geçersiz

volatile memory uçucu bellek

voltage change interval gerilim değişim aralığı

voltage controlled crystal oscillator gerilim denetimli kristal osilatör

voltage dip ani gerilim düşmesi

voltage fluctuation gerilim dalgalanması

voltage fluctuation waveform gerilim dalgalanmasının dalga şekli

voltage loop gerilim döngüsü

voltage spike ani gerilim atağı, gerilim sıçraması

voltage standing wave ratio (VSWR) gerilim duran dalga oranı

voltage surge gerilim taşması

voltage unbalance gerilim dengesizliği

voltage‐controlled oscillator gerilim denetimli osilatör  

lcani ation lkani as on kükürtle sertleştirmevulcanization vulkanizasyon, kükürtle sertleştirme

vulnerability sistem açığı, açıklık

wait‐for‐overhead message (WFOM) yük (denetim) mesajı  için bekleme

wall time gerçek zaman

walled garden internet içeriğine ve hizmetlerine erişimi denetleyen ortam

war dialer modeme başarıyla bağlanabilen numaraları tespit eden program‐

otomotaik numara çeviricisi 

war dialing otomatik numara çevirme

war driving Wi‐Fi düğümleri arasındaki dolaşım geçişi, saha taraması

warchalking duvarlardaki Wi‐Fi düğümlerine ilişkin açıklayıcı işaret

warm up ısıtma, ısınma

warm‐up time ısınma zamanı

Warner exemption Warner istisnası

waste electrical and electronic equipment 

(WEEE) directive

atık elektrikli ve elektronik ekipman  direktifi

watchdog spoofing gözcünün atlatılması

watchdog timer gözcü zamanlayıcısı

wave division multiplexing (WDM) dalga bölmeli çoklama

waveform dalga şekli

waveform coding dalga şekli kodlaması

waveform quality dalga şekli kalitesi

waveguide dalga kılavuzu

wavelenght division multiplex‐wdm dalga boyu bölmeli çoklama

wavelength dalga boyu

wavelength division multiplexing access 

(WDMA)

dalga boyu bölmeli çoklamalı erişim

wavelength division switching  dalga boyu bölmeli anahtarlama

Page 154: BİLGİ ve İLETİŞİM TEKNOLOJİLERİ TERİMLERİ KILAVUZU

wavemeter dalga boyu  ölçer

wavetable dalga çizelgesi

waving a dead chicken işe yaramayacağına inanıldığı halde sorunlu bir yazılım/donaım 

üzerinde çaba sarfetmek, sonuçsuz çaba

web browser ağ tarayıcısı, ağ gezgini

web compression web sıkıştırma

web ring ağ halkası

web server ağ sunucusu

web year ağ yılı

webcam internet kamerası

webification internette yayımlama

webify internette yayımlamak

webinar ağ semineri

webpage ağ sayfası

website ağ sitesi

webtone internete erişim

weight function ağırlık işlevi

weighted code ağırlıklı kod

weighted fair queuing ağırlıklı adaletli sıralama

weighted mean ağırlıklı ortalama

weighting ağırlıklandırma

weighting coefficient ağırlıklandırma katsayısı

WEP key index WEP anahtar dizini

whip antenna çubuk anten

white hat iyi niyetli bilgisayar korsanı

white noise beyaz gürültü

whiteboarding ekran paylaşımı

whois kimlik sorgulama

whole circuit tüm devre

hole price inde toptan sat ş fi at endeksiwhole price index toptan satış fiyat endeksi

wholesale toptan satış

wholesale access toptan erişim

wholesale broadband access (WBA) toptan genişbantlı erişim

whosales of network resources şebeke kaynaklarının toptan satışı

wide area information servers  geniş alan bilgi sunucuları

wide area information services (WAIS) geniş alan bilgi hizmetleri

wide area network geniş alan ağı

wide area paging geniş alan çağrısı

wide area telecommunications service (WATS) geniş alan telekomünikasyon hizmeti

wide band transmission forum (WBDTS) genişbant iletim forumu

wide screen geniş ekran

wide‐band genişbant

wideband code division multiple access (W‐

CDMA)

genişbant kod bölmeli çoklu erişim

wideband data genişbantlı veri

wideband data transmission genişbantlı veri iletimi

width variation genişlik sapması

wiki herkesin üzerinde istediği gibi düzenlemeler yapmasına izin veren bilgi 

sayfaları topluluğu

wildcard mask bazı IRC komutlarının kullanım alanlarını genişletmekte kullanılan 

karakterler, genel arama maskesi

win license lisans almak

wind power rüzgar enerjisi

windows internet naming service windows internet isimlendirme hizmeti

Windows NT  eski bir Windows işletim sistemi versiyonu

Page 155: BİLGİ ve İLETİŞİM TEKNOLOJİLERİ TERİMLERİ KILAVUZU

wink internette göz kırpma ifadeleri

wink signal kırpışma işareti

wire antenna tel anten

wire center kablo merkezi

wire communication telli iletişim

wire speed kablo hızı

wired equivalent privacy (WEP) kablolu eşdeğer mahremiyet

wired telephone service kablolu telefon hizmeti

wire‐frame representation tel‐çerçeve gösterimi

wirefree kablosuz

wireless telsiz

wireless access telsiz erişim

wireless access communications system 

(WACS)

telsiz erişim haberleşme sistemi

wireless application protocol (WAP) telsiz uygulama protokolü

wireless broadband telsiz genişbant

wireless cable telsiz kablo yayını

wireless communication telsiz iletişim

wireless communications transfer protocol telsiz iletişim aktarma protokolü

wireless data network telsiz veri şebekesi

wireless device telsiz cihazı

wireless emergency alert system  telsiz acil alarm sistemi

wireless ethernet telsiz ethernet

wireless fidelity (WiFi) telsiz sadakat (kablosuz internet alanı)

wireless in‐building network (WIN) telsiz bina içi şebeke

wireless installation telsiz tesisatı (kurulumu)

wireless inteligent networks telsiz akıllı şebekeler

wireless internet kablosuz internet

ireless internet ser ice pro ider kablos internet hi met sağla c swireless internet service provider kablosuz internet hizmet sağlayıcısı

wireless local area network  telsiz yerel alan ağı

wireless local loop telsiz yerel ağ

wireless localization telsizin yerinin tespiti (konumlandırılması)

wireless location telsiz konum belirleme

wireless manager telsiz yönetici

wireless markup language kablosuz biçimlendirme dili

wireless microphone system telsiz mikrofon sistemi

wireless middleware kablosuz ara katman yazılımı

wireless modem kablosuz modem

wireless network adapter telsiz ağ bağdaştırıcısı

wireless on the web (WOW) ağa kablosuz bağlanma

wireless portal telsiz internet ana kapısı

wireless relay station (WRS) telsiz röle istasyonu

wireless session protocol  kablosuz oturum protokolü

wireless sound system telsiz ses sistemi

wireless terminal telsiz uçbirim

wireless transaction protocol (WTP) kablosuz işlem protokolü

wireless transceiver telsiz alıcı‐verici

wireless transport layer  kablosuz taşıma katmanı

wireless transport layer security kablosuz taşıma katmanı güvenliği

wireless user premises equipment (WUPE) telsiz kullanıcısı yerleşke teçhizatı

wiring closet kablolama panosu

wiring network kablolu şebeke

withdrawal of a product from the market ürünün piyasadan çekilmesi

withdrawal of the marketed product  ürünün piyasadan toplatılması

Page 156: BİLGİ ve İLETİŞİM TEKNOLOJİLERİ TERİMLERİ KILAVUZU

withdrawn standard iptal edilmiş standart

without compromising competition rekabetten taviz vermeksizin

word processor kelime işlemci

work group features çalışma grubu özellikleri

work item çalışma konusu, çalışma maddesi

work station function block (WSF) iş istasyonu işlev bloğu

workgroup benzer işlevleri olup, bir arada ağ şeklinde çalışan bilgisayarlar

workgroup director iş grubu yöneticisi

working group çalışma grubu

working group radio regulatory (WG‐RR) telsiz düzenlemeleri çalışma grubu

working group spectrum enginering (WG‐SE) spektrum mühendisliği çalışma grubu

working party çalışma grubu

working telephone number (WTN) faal telefon numarası

workshop çalıştay

workstation iş istasyonu

world geodetic system (WGS) dünya yer sistemi, dünya jeodezik sistemi

World Radiocommunications Conference 

(WRC)

Dünya Radyokomünikasyon Konferansı

World Summit On The Information Society 

(WSIS)

Dünya Bilgi Toplumu Zirvesi

World Telecommunication Standardization 

Assembly (WTSA)

Dünya Telekomünikasyon Standardizasyon Genel Kurulu

world telephony numbering plan dünya telefon numaralandırma planı

World Trade Organization (WTO) Dünya Ticaret Örgütü

world wide web (WWW) dünya çapında ağ

world wide web consortium dünya çapında ağ konsorsiyumu

worldwide interoperability for microwave 

access (WIMAX)

mikrodalga erişim için dünya çapında birlikte çalışabilirlik

orld ide n mbering plan dün a çap nda n maraland rma planworld‐wide numbering plan  dünya çapında numaralandırma planı

worm solucan

X‐dimension of scanning spot X boyutlu tarama noktası

X‐series recommendations X serisi tavsiye kararları

x‐type digital subscriber line (XDSL) sayısal abone hattı türevleri, x‐tipi sayısal abone hattı

Yagi antenna Yagi anten

yarn sarmal lif

Y‐dimension of recorded spot Y boyutlu kaydedilmiş nokta

year over year (YOY, y‐o‐y) bir önceki yılın aynı dönemine kıyasla

yellow cable sarı kablo

zero beat sıfır vuruş (zayıf AM işaretini güçlendirmek için bir metod)

zero byte time slot interchange (ZBTSI) sıfır baytlı zaman dilimi değiş tokuşu

zero code suppression (ZCS) sıfır kodlarını yok etme

zero compression sıfır sıkıştırma

zero defect sıfır kusur

zero dispersion slope sıfır dağılımlı eğim

zero level address sıfır seviye adresi

zero level decoder sıfır seviyeli kod çözücü

zero set sıfır kümesi

zero transmission level point sıfır iletim seviye noktası

zero‐bit insertion sıfır bitin ilave edilmesi

zero‐dispersion wavelength sıfır dağılımlı dalga boyu

ZigBee ZigBee (küçük, düşük güçlü sayısal radyo ekipmanların iletişimi için bir 

protokol)

zip drive dosya sıkıştırma sürücüsü

zone digit bölge basamağı

zone routing protocol (ZRP) alan yönlendirme protokolü

Page 157: BİLGİ ve İLETİŞİM TEKNOLOJİLERİ TERİMLERİ KILAVUZU

zone transfer alan transferi

Zulu time (Z) Zulu zamanı (GMT ve UTC ile aynı zaman gösterimi)