Embed Size (px)
Citation preview
8/12/2011
1
12/08/2011 1
ករពពណនមខវជជ
ជវវទយ បករ យពដេណើ រករវវតតៃនជវត សមសធតគមទរមង មខងរៃនេកសក នង ករបនតរពជរបសភវរស។
ជវវទយ ពនយលបងហ ញអព វទយ រសតរកខជត វទយ រសតសតវ
ែ
12/08/2011
នង គមជវវទយ ែដលជមល ឋ នរគះ កនងករសក មខវជជ មយចននដចជ អតសខមរបណ កសកមម ចណ រ នង សខភពបរ ថ ន ។ល។
2
ករ យតៃមលេលើសមតថភពសស
វតតមន (Attendance) ១០%
កចចករ (Assignments) ១៥%
12/08/2011
ករេធវើបទបងហ ញ (Presentation) 0៥%
របឡងពកក ត លឆមស (mid-term test) ២០%
របឡងបញចបឆមស (final exam) ៥០%
3
12/08/2011
គមសរ ងគOrganic Chemistry 4
សមពនធគម
សមពនធអយង (Ionic bond) គជក ងទនញរ ងអយងពរែដលមនបនទកផទយគន ។ េកើតេឡើងេនេពលែដល តមមយេបះបងេអឡចរតង េទឲយ តមមយេផ ងេទៀត។
12/08/2011
5
សមពនធគម
សមពនធក ឡង (Covalent bond) គជសមពនធែដលបនមកពទនញរមរ ងៃណយនមយៗេទនងេទវរ ែដល ករមគន ។
ជទេទ សមពនធក ឡង ល បតេរៀបៃន តមមនេសថរភពជង
12/08/2011
សមពនធអយង ជពេសសេនកនងមជឈ ឋ នទក។
6
8/12/2011
2
សមពនធគម
សមពនធអរដែសន (Hydrogen bond) ក ងទនញេខ យរ ង តបនអវជជមនៃនមេលគលបែល នង អរដែសនវជជមនេលើមេលគលែកបរគន ។
12/08/2011
7
ករមតេអឡចរតអវជជមន
ករមតេអឡចរតអវជជមន គជរងវ សលទធភពរបស តមកនងករទញយកេអឡចរតង។
របេភទសមពនធគមែដលេកើតេឡើងរ ង តមពរ ចរបមណបនៃ
12/08/2011
េ យករគណនភពខសគន ៃនេអឡចរតអវជជមនភព។
សមពនធក ឡង:
សមពនធក ឡងមនបែល: ករមតេអឡចរតអវជជមន ព 0.0 េទ 0.3
សមពនធក ឡងបែល: ករមតេអឡចរតអវជជមន ព 0.4 េទ 1.7
សមពនធអយង: ករមតេអឡចរតអវជជមន > 1.7 8
12/08/2011
9
អសែម (ISOMER)
មេលគល នង អយង មយចនន មនរបមនតគមដចគន (ចនន នងរបេភទៃន តម) បែនតខសគន រតងករតេរៀប តម នង សមពនធ។មេលគលែដលមនរបមនតមេលគលដចគន បែនតរបមនតេរគងខស
12/08/2011
គន ។
អសែមទរមង (structural isomerism)
អសែមធរណមរត (geometric isomerism)
អសែមអបទច (optical isomerism)
10
អសែមទរមង (STRUCTURAL ISOMERISM)
អសែមទរមង (structural isomerism) សមសធតែដលមន របមនតមេលគលដចគន េទនងសមសធតមយេទៀត បែនតមនទរមងមេលគលខសគន ។
12/08/2011
11
អសែមធរណមរត (GEOMETRIC ISOMERISM)
អសែមធរណមរត (geometric isomerism) េកើតមនេឡើងេនេពលែដលរបភពេនកនងលហរ (Three-dimensional) របសមេលគលមនទរមងខសគន ។ ភគេរចើនេកើតេឡើងចេពះវតតមនៃន
ជ ងវង
12/08/2011
សមពនធពរជន ឬ ទរមងវង។
12
8/12/2011
3
អសែមអបទច (OPTICAL ISOMERISM)
អសែមអបទច (optical isomerism) គជគរអសែម ែដលជរបភពឆលះគន (មនរតតសគន )
Dextro- (D-)
12/08/2011
Levo- (L-)
13របស ឋ ន D-អសែមD-ISOMER CONFIGURATION
របស ឋ ន L-អសែមL-ISOMER CONFIGURATION
នយមនយ
គមសរ ងគ (Organic Chemistry) គជករសក ពសមសធតកបន (C) ែដលតភជ បគន េ យសមពនធក ឡង។
តមកបន ចរតវបនចងសមពនធនងគន េដើមបបេងកើតបនជ
12/08/2011
សមសធតកបនែខ រតង (open-chain compound)
សមសធតកបនែខ បទ (cyclic or ring compound)
14បយ ន BUTANE
សកលរបបន CYCLOPROPANE
សមពនធេនកនងសមសធតសរ ងគ
តមកបនមន ឡងបន មននយថ តមកបន ចចងសមពនធេទនង តម េផ ងេទៀតបនចននបន។
12/08/2011
នមតតសញញ នង សមពនធកបន
15
រេបៀបៃនករចងសមពនធរបសកបន
សមពនធមយជន
សមនពរជន
12/08/2011
សមពនធពរជន
សមពនធបជន
16
ល បសមពនធរបសកបន
េ យ រកបនមនេអឡចរតងេសរចនន ៤ ដចេនះ ចបេងកើតបនជ ទរមងៃនសមពនធក ឡង ចនន ៤ ផងែដរ
1. សមពនធមយជនចនន ៤
2 សមនពរជនចនន ២
12/08/2011
2. សមពនធពរជនចនន ២
3. សមពនធពរជនចនន ១ នង សមពនធមយជនចនន ២
4. សមពនធបជនចនន ១ នង សមពនធមយជនចនន ១
17
ល បសមពនធសមសធតសរ ងគ
12/08/2011
18
8/12/2011
4
របមនតសមសធតសរ ងគ
របមនតេរគង (structural formula): របមនតគមែដលបងហ ញករ តេរៀបៃន តមទង យកនងមេលគល ឬ អយងបល តម។
គនសមយរ ង តមពរបងហ ញមយគេអឡចរតង ករម
12/08/2011
ឧទហរណ៖
19
របមនតបរពញ (condensed formula): ទរមងមយែដលត ងអពសមសធតមយ េ យបងហ ញព តមទងអសែដលមន េនកនងមេលគល បែនតមនករបងហ ញែតសមពនធមយចននកនងទរមង ជ
12/08/2011
បនទ ត។
តមអរដែសនរតវបនសរេសរេនែផនកខង ត ៃន តមែដលចងសមពនធជមយ
20
របមនតេសទើរ ត (line formula): របពនធៃនករកណតមយសរមបអរដកប ែដលបងហ ញពធតគម កនងទរមងជបនទ ត។
កនងេនះសមពនធរ ងធតនងធតមនរតវបនបងហ ញេឡើយ។
12/08/2011
ឧទហរណ េសតន CH3COCH3
21
អរដកប (HYDROCARBON)
អរដកប គជសមសធតែដលមនែតកបន នង អរដែសន។
េ យែផអកសខនេលើរចនសមពនធរបសមេលគល អរដកប រតវបនែបងែចកជពរថន ក គ៖
12/08/2011
លផទច (aliphatic) េសរ លកន (alkane series)
េសរ លែសន (alkene series)
េសរ លសន (alkyne series)
រ មទច (aromatic) 22
នមវល (NOMENCLATURE)
12/08/2011
បពវបទសរមបអរដកប
ចនន តមកបន បពវបទ (Prefix)
1 Meth
23
2 Eth3 Pro4 But5 Pent6 Hex7 Hept8 Oct9 Non10 Dec
អរដកបែឆអត (SATURATED HYDROCARBON)
លកន (alkane) ជរកមអរដកបែឆអត មនែតសមពនធមយជន
របមនតទេទ: CnH2n+2
ករេ េឈម ះ ើ ែ
12/08/2011
បពវបទ: រសយេលើចននកបនែខ េម
បចចមបទ: ន (-ane)
ភពរបេនសតណហ ភពបនទបភវៈឧសមន៖ វតតមនចននកបន ព 1 េទ 4
ភវៈ វ៖ វតតមន តមកបន ព 5 េទ 13
ភវៈរង៖ វតតមន តមកបន េរចើនជង 13 24
8/12/2011
5
12/08/2011
25
អរដកបមនែឆអត (UNSATURATED HYDROCARBON)
លែសន (alkene): អរដកបមនែឆអត មនវតតមនសមពនធពរជន
របមនតទេទ: CnH2n
ករេ េឈម ះ ើ ែ
12/08/2011
បពវបទ: រសយេលើចននកបនែខ េម
បចចមបទ: ែអន (-ene)
26
លសន (alkyne): អរដកបមនែឆអត វតតមនៃនសមពនធបជន
របមនតទេទ: CnH2n–2
ករេ េឈម ះ ើ ែ
12/08/2011
បពវបទ: រសយេលើចននកបនែខ េម
បចចមបទ: អន (-yne)
27
អរដកប រ មទច (aromatic hydrocarbon): សមសធតទង យែដលមនទរមងវងបងកេឡើងព តមកបនចនន 6 ចងភជ ប
គន េ យច សៃនសមពនធមយជន នង សមពនធពរជន
12/08/2011
28
ឌកល នង បងគ នទ
ឌកល ជរបេភទ តម មេលគលឌ តម ឬ បល តម ែដលមនេអឡចរតងមន កសមពនធ។
បងគ នទ ឬរកមនទ ជរបេភទ តម ឬរកម តម េដើរតជឯកែ ែ ែ
12/08/2011
មយ ែដលជនស តមអរដែសនកនងមេលគលអរដកប នងែផនកេនសលែដលចលរមកនងមេលគលេនះ ែដលជទេទែផនកែដល េនសលរតវបន ងេ យ អក រ R–
29
ឌកល (RADICAL)
12/08/2011
30
8/12/2011
6
បងគ នទ (FUNCTIONAL GROUP)
12/08/2011
31
12/08/2011
គមជវវទយៈ គមវទយៃនជវតBiochemistry: The Chemistry of Life 32
េគលបណងៃនករសក
គ លពេឈម ះៃនរបេភទមេលគលជវសខនៗ ទងបន
ចែណកថន កកបនអរ ត (មណ ករត ឌ ករត បល ករត)
អងគរបកប នង ចែណកថន កលពត
រធតរគះ នង ទរមងរបសរបេតអន
12/08/2011
រ រ រ
ចែណកថន ក នង ក ត ែដលជះឥទធពលេទេលើសកមមភពរបសអងសម
ែបងែចកនវភពេផ ងគន រ ង នយេកលអទតរបស DNA នង នយេកលអទត របស RNA
ឲយនយមនយៃនពកយបញញតតរគះ
ពណនអពដេណើ រករសវយដេឡើងេទវDNA ករចលងរកម នង បណកែរបរកម
33
េសចកតេផតើម
Biochemistry: Bio + Chemistry
គមជវវទយ គជករសក អពគមវទយៃនជវត។ មននយថ គជ ករសក អព មេលគលជវែដលមនវតតមនេនកនង រពងគកយមនជវត។
12/08/2011
កយមនជវត។
មេលគលជវទងេនះមនដចជ៖កបនអរ ត (carbohydrate)
លពត (lipid)
របេតអន (protein)
សតនយេកលអច (nucleic acid) 34
12/08/2011
េមេរៀនទ ១. កបនអរ ត ឬ គលយសតChapter 1. Carbohydrate35
េសចកតេផតើម
Carbohydrate: ផ េឡើងពពកយ “carbo + hydrate”
Carbo: តមកបន
Hydrate: រធតេកើតេឡើងេ យបន សមសធតជមយទក។
ែ ើ
12/08/2011
នយមនយៈ កបនអរ ត គជមេលគលជវែដលផ េឡើងពកបនអរដែសន នង អកសែសន កនងសមមរត 1:2:1 ែដលមនរបមនតទេទ (CH2O) n ។
រកមេនះមនបចចមបទ៖ អស
ឧទហរណៈ គលយកស C6H12O6 36
8/12/2011
7
បងគ នទ (FUNCTIONAL GROUP)
េនកនងកបនអរ ត េគែតងជបរបទះបងគ នទ លកល (-OH) នង បងគ កបនល (ជបងគ នទ ែដល តមកបនរតវបនតភជ បជមយ នង តមអកសែសន េ យសមពនធពរជន)។
12/08/2011
បងគ កបនលCARBONYL GROUP
បងគ កបនល ចជបងគ លេដអត ឬ េសតន
លដស (Aldose): ជសករែដលមនផទកបងគ លេដអត (Aldehyde)
េសតស (Ketose): ជសករែដលមនផទកបងគ េសតន (Ketone)
37បងគ លេដអត
ALDEHYDE GROUPបងគ េសតន
KETONE GROUP
ចែណកថន កកបនអរ ត
កបនអរ ត ករតវបនេគេ ថ ករត (saccharide) ផងែដរ។ Saccharide មកពពកយ ង “saccharum” មននយថ “សករ”។
ែ
12/08/2011
កបនអរ ត ែចកជបរបេភទ៖
មណ ករត
ឌ ករត
បល ករត
38
មណ ករត (MONOSACCHARIDE)
រកច
Mono មននយថ “មយ”
Saccharide មននយថ “សករ”
12/08/2011
របមនត (Formula)
CnH2nOn
3 ≤ n ≥ 9
នយមនយ៖ សករ មញញ ែដលមន ចបែបកេទជមេលគលសករតចជងបនេទ គជឯក រគះែដលបេងកើតកបនអរ តធៗ។ 39
េឈម ះ នង របមនត របសមណ ករត
12/08/2011
េឈម ះ (មណ ករត) របមនត
Triose C3H6O3
40
Tetrose C4H8O4
Pentose C5H10O5
Hexose C6H12O6
Heptose C7H14O7
Octose C8H16O8
Nonose C9H18O9
េសតេរអអសែម (Stereoisomers)
D-Monosaccharide
L-Monosaccharide
12/08/2011
41
របស ឋ ន D-អសែមD-ISOMER CONFIGURATION
របស ឋ ន L-អសែមL-ISOMER CONFIGURATION
12/08/2011O
OH H
H OH
H OH
OHO
H OH
OH H
H OH
H OH
O
H OH
OH H
OH H
H OHOH
O
OH HOH HH OHH OH
42
OH
D-FructoseOH
D-GlucoseOH
D-GalactoseD-Mannose
OH
O
OH HH OHH OH
D-ArabinoseOH
O
H OHH OHH OH
D-RiboseOH
O
H OHH OH
OH
D-RibuloseOH
O
H OHOH HH OH
D-Xylose
8/12/2011
8
ទរមងែខ បទរបសមណ ករត: េកើតមនេឡើងេនេពលែដលបងគ លេដអត នង េសតន របតកមមជមយនងបងគ លកល។
េអម េស ល: បនមកពរបតកមមរ ង លេដអត នង លកល
12/08/2011
េអមេស ល: បនមកពរបតកមមរ ង េសតន នង លកល
43
ឧទហរណ:
12/08/2011
44
ណែម (Anomer): អសែមមយកនងចេ មអសែមមយគៃន កបនអរ តែខ បទ េកើតេឡើងេនេពល តមអកសែសន េន ទ ង លេដអត ឬេសតន មនករបតរកែនលង។
ើ ើ ែ ែ ែ
12/08/2011
េប (β): េកើតេឡើងេនេពលែដលអកសែសនភជ បនងកបន ណែមមនទ ងេនែផនកខងេលើ
ល វ (α): េកើតេឡើងេនេពលែដលអកសែសនភជ បនងកបន ណែម មនទ ងេនែផនកខងេរកម
45
Hexoses C6H12O6 (Important Monosaccharides)
Glucose
Honey
Fruit
Sweet grape
Sweetcorn
– Fructose
• Honey
• Ripe fruit
S t bl
12/08/2011
Sweetcorn
Hydrolysis of starchand cane sugar
Galactose
Not free in nature; digestive end product of lactose hydrolysis
• Some vegetable
• Hydrolysis of sucrose
– Manose
• Legumes
46
Pentoses C5H10O5 (Important Monosaccharides)
ArabinoseDerived from plum and cherry gum
– Ribose • Derived from nucleic acid
of meats and seafoods
12/08/2011
RibuloseFormed in metabolic process
– Xylose• Wood gum
• Peanut shell
• Corncobs
47
ALDOSE
12/08/2011
48
8/12/2011
9
KETOSE
12/08/2011
49
ឌ ករត (DISACCHARIDE)
រកច:
Di មននយថ “ពរ”
Saccharide មននយថ “សករ”
ែ ែ ើ ើ
12/08/2011
នយមនយ: របេភទសករែដលមនទរមងែខ របទពរ េកើតេឡើងពករតភជ បគន រ ងមណ ករតពរ។
បងគ លេដអត ឬេសតន ែដលមនទ ងេនេលើ តមកបនណែម ៃនមណ ករត មយ ជមយនងបងគ អរដកសល េ យ សមពនធក ឡង ែដលមនេឈម ះថ សមពនធគលកសត។ 50
របតកមមសេយគរេ ះទក (Dehydration synthesis reaction): ករសេយគៃនឌ ករតមយ ពមេលគលមណ ករតចននពរ េ យរេ ះមយមេលគលទក។
12/08/2011
របតកមមអរដលស (Hydrolysis reaction): ឌ ករតរបតកមមជមយទក េដើមបបែបកេទជមណ ករតពរមេលគល។
51
ទរមងៃនឌ ករត មញញមយចនន
12/08/2011
52Glucose + Glucose Galactose + Glucose Glucose + Fructose
បល ករត (POLYSACCHARIDE)
រកច: Poly មននយថ “េរចើន”
Saccharide មននយថ “សករ”
នយមនយ បល ករត គជកបអរ ត ែដលបងេឡើងេ យ
12/08/2011
នយមនយ: បល ករត គជកបអរ ត ែដលបងកេឡងេ យឯក មណ ករត ជេរចើន។
របេភទបល ករតសខនៗStarch
Cellulose
Glycogen 53
េនកនងធមមជត មនមេលគលកបនអរ ត ញសខនៗ ចននបរបេភទ៖
មដង៖ បលែមៃនគលយកស េនកនងរកខជត
ែ ែ ៃ
12/08/2011
ែសលយឡស៖ បលែមៃនគលយកស េនកនងរកខជត
ពក មនទរមង នង មខងរខសគន
គលកែសន៖ បលែមៃនគលយកស េនកនងសតវ នង មនស
េនេពលែដលមេលគលបល ករតទងេនះរងនវរបតកមមបែបកនងទទលនវមេលគល D-glucose ជេរចើន។
54
8/12/2011
10
មដង (Starch):មឡស (Amylose)
ទរមងជែខ រតង
ចងភជ បគន េ យសមពនធ α1-4
12/08/2011
ជ ន ព ធ
100 – 3000 ឯក
មឡបចទន (Amylopectin)
ទរមងែខ ែបកែខនង
េរៀង ល 24 – 36 ឯក
ចងភជ បគន េ យសមពនធ α1-4 នង α1-655
ែសលយឡស (Cellulose):ជបលែមែខ រតងរបសគលយកស
ចងភជ បគន េ យសមពនធ β1–4
េរគងរបសរកខជត
12/08/2011
រ ខ
56
គលកែសន (Glycogen):ទរមងែខ ែបកែខនង
េរៀង ល 8 – 12 ឯក
ចងភជ បគន េ យសមពនធ α1-4 នង α1-6
12/08/2011
ជ ន ព ធ
57
12/08/2011
េមេរៀនទ ២. លពតChapter 2. Lipids 58
េសចកតេផតើម
លពត គជមេលគលសរ ងគបងកេឡើងេ យកបន អរដែសន នងអកសែសន ែដលមនរ យកនងទក បែនតរ យេនកនង រធតមនបែល។
12/08/2011
59
សតខល ញ (FATTY ACID)
សតខល ញ គជអងគរបកបរបសលពត។ រតវបនបងកេឡើងព រច កៃនអរដកបយងែវង ែដលបញចបេ យរកមកបកសល។
របមនតទេទៈ R–COOH
12/08/2011
ចរតវបនេគេធវើករចតថន កេទ មចននៃន តមកបន
រច កែខ ខល (short chain) : C4-6
រច កែខ មធយម (medium chain) : C8-12
រច កែខ ែវង (long chain) : C12+
60
8/12/2011
11
របេភទសខនៗ ៃន សតខល ញ
សតខល ញរតវបនែបងែចកជពររបេភទ គ
សតខល ញែឆអត (saturated fatty acid): អវតតមនៃនសមពនធពរជន
សតខល ញមនែឆអត (unsaturated fatty acid): វតតមនៃនសមពនធពរជន
12/08/2011
ជនMonounsaturated fatty acid: វតតមនៃនសមពនធពរជនចននមយ
Polyunsaturated fatty acid: វតតមនៃនសមពនធពរជនចននពរ ឬ េរចើន
61
សតខល ញែឆអត (saturated fatty acid)
មនរបមនតទេទ CH3(CH2)nCOOH
ែដល n ជចននគរ (2-24)
ែ ែ ើ
12/08/2011
សតខល ញែឆអតែដលេគជបរបទះ ភគេរចើនមនកបនព 12 េទ 20ែដល n េនចេនល ះព 10 េទ 18
របភពៈ មនេនកនង បរ អលវ នង សែណត កដ
62
ងខងេរកមបងហ ញព សតខល ញែឆអតទេទមយចននៈ ករេកើន េឡើងនវចនច រ យែដលរសបគន ជមយនងរបែវងអរដកប
12/08/2011
63
សតខល ញមនែឆអត (unsaturated fatty acid)
េនកនងធមមជត សតខល ញរបេភទេនះ មនទរមងជ សស- អសែម
ចនចរ យ រសយេលើចននសមពនធពរជន នង របែវងរបសអរដកប ន ែ ើ ើ
12/08/2011
ចនចរ យថយចះ េនេពលែដលសមពនធពរជនេកើនេឡើង
ចនចរ យេកើនេឡើង េនេពលែដលរបែវងអរដកបេកើនេឡើងែដរ
របទះេឃើញមនេនកនង សែណត កេសៀង ផក ឈករតន នង េពត
64
ងខងេរកមបងហ ញពទនកទនងរ ងចនចរ យនងលកខណៈរបស សតខល ញមនែឆអត មយចនន
12/08/2011
65
ច តថន ក
លពត ចរតវបនេគែបងែចកជពរថន កសខនៗ គ៖Saponifiable lipids (លពត ញ)
Triglycerides Waxes
12/08/2011
PhospholipidGlycerophospholipidsSphingolipids
Nonsaponifiable lipids (លពតេទល) Steroids Prostaglandins Terpenes
66
8/12/2011
12
SAPONIFIABLE LIPIDS
លពត ញ ជលពតែដលរងអរដលសផតលជ រធតបងករ។
រទគលេសរតសមសធត ែដលេកើតេឡើងពេអែសទៃន
គេសរល (1 មេលគល)
12/08/2011
គលេសរល (1 មេលគល)
សតខល ញ (3 មេលគល)
ខល ញ
េរបង
67
រកមនជេអែសទៃន
សតខល ញ
លកលែដលមនែខ កបនែវង
12/08/2011
មននទជរសទបេនេលើ ែផល សលក នង ែមករបសរកខជត ករពរករបតបងជតទក នងករខចខតពស កសតវចៃរង
េនេលើែសបក េ ម នង ល ប របសសតវ នង សតវ ល ប មននទជរសទបករពរមនឲយមនកររជបទក
68
ផសវរលពត: បងកេឡើងពបណត ផ វ តមយ ឬ េរចើនPhosphoglycerides or glycerophospholipids
Stuctural component of cell membrane
12/08/2011
Sphingolipids
69
12/08/2011
70
NONSAPONIFIABLE LIPIDS
លពតេទល
េសតរ អត: ផ េឡើងពកបនែខ បទបនCholesterol
Dietary cholesterol (animal origin)
12/08/2011
Dietary cholesterol (animal origin)
Blood cholesterol
Liver can make all the cholesterol your body need
Less than 300 milligrams per day
71
រប ត កលងឌន (Prostaglandins) Consist of a 20-carbon
Includes a five-mebered ring at the end
12/08/2011
កែនតរវសមព ធឈម (Regulation of blood pressure)
រតតពនតយកណកឈម (Control blood clotting)
72
8/12/2011
13
ែទរពន (Terpenes) លបយៃន រធតែដលមនកលនរកអប
ទរមងរគះែដលេធវើឲយេគែញកសគលែទរពនពផលតផលធមមជតេផ ងេទៀត គែផនកអសែរបន
12/08/2011
ឧទហរណ៖ មរសន ជអរដកប ែដលជែទរពនមយងសរមបផលតទកអប
73
12/08/2011
េមេរៀនទ ៣. របេតអនChapter 3. Proteins 74
េសចកតេផតើម
របេតអន គជមេលគលសរ ងគសខនមយ ែដលបេងកើតេឡើងពររច ក សត មេន (ឬ មណ សត) មយែខ ។
រគបរបេតអនទងអសផទក
12/08/2011
កបន (C)
អរដែសន (H)
អកសែសន (O) នង
សត (N)។
ជនកលកមន ផ វ ត (P) នង ព នធរ (S) ផងែដរ។ 75
សត មេន (AMINO ACID)
សត មេន គជអងគរបកប ( រធតរគះ) របសរបេតអនេហើយ ជមេលគលជវ ែដលមនេនកនងរគបភវៈរស។
រគប សត មេនទងអសផទក
12/08/2011
កបន (C)
អរដែសន (H)
អកសែសន (O) នង
សត (N)។
76
ទរមងៈ មេលគល សត មេននមយៗ េកើតេឡើងព
បណត កបកសល (–COOH)
បណត មន (–NH2)
12/08/2011
ឌកល (–R) នង
តមអរដែសន (–H) មយ
តភជ បគន េ យ តមកបន ល វ(Cα) េនក ត លមយ
77
(a) zwitterionic form (ទរមងេទវ អយង) ស ឋ នអយងបលពរៃនសត មេន H+ ែដលេកើេឡើងេ យកផតល ពរកមកបកសលេទឲយ
រកម មន។
(b) the two enantiomers of an amino acid
12/08/2011
(b) the two enantiomers of an amino acid
78
8/12/2011
14
របេភទេផ ងៗៃន សត មេន
ទរមង សត មេន 20 របេភទរតវបនរកេឃើញកនងរបេតអន។
19 របេភទ មនទរមងរប ករបែហលគន
ៀ ែ
12/08/2011
1 របេភទេទៀត ជរបលន ែដលមេលគល សតរតវបនតភជ បនង កបនដលេទពរ
ងគកយមនស េយើង ចសេយគ សត មេណបនែតមយចននបេ ណ ះចែណកឯ សត មេនែដលមន ចសេយគបន ( សត
មេណសខន) រតវបនផតលឲយ ងគកយ មរយៈរបប រ។79
12/08/2011
80
(a) Hydrophobic, Aliphatic R groups
12/08/2011
(b) Hydrophobic, Aromatic R groups
81
(a) Polar, charged R groups
12/08/2011
(b) Polar, uncharged R groups 82
12/08/2011
83
របេតអន (PROTEIN)
របេតអន គជតណរល បៃន សតមេន ែដលតភជ បគន េ យ ចណង
បបទត។
ចណងបបទត
12/08/2011
ចណងបបទតក. ករកេកើតចណងបបទតេ យករភជ បបណត កបកសលរបស សត មេនមយេទនងបណត មនរបស សត មេនមយេទៀត។
ខ. ទកមយមេលគលរតវបនដកេចញ។ 84
8/12/2011
15
ឌបចទត៖ េកើតេឡើងេនេពលែដល សត មេនរមផ គន េ យចណងបបទតមយ។
អលេ គ បបទត៖ រច កយងែវងែដលបងករេឡើងព សត មេន
12/08/2011
រហតដល 25។
បលបបទត៖ រច កយងែវងែដលបងករេឡើងព សត មេនេរចើនជង 25។
របេតអន៖ រតវបនេរបើកនងករពពណនពមេលគលែដលមនសត មេនេលើសព 50 េឡើងេទ។ 85
របផគ របសរបេតអន
របេតអននមយៗ មនរច កបបទតមយ ឬ េរចើន។អនកវទយ រសតែផនកគមជវៈ បនរកេឃើញនវករមតៃនទរមងខសៗគន
12/08/2011
របសរបេតអន។របេតអនមនបនទរមង
ទរមងទ 1ទរមងទ 2ទរមងទ 3ទរមងទ 4 86
ទរមងទ 1
ផ េឡើងព សត មេន កនងចេ ម សត មេន 20 របេភទ
ទរមងទ 1 របសរបេតអន គជតណរល បៃនរច ក សត មេន
12/08/2011
សត មេនទងេនះតភជ បគន េ យចណងបបទត
87
ទរមងទ 2
រេងវលគថខយង (α-Helix)
ផនតៃនរបេតអន (β-Pleated sheet)
12/08/2011
ផនតរសប (Parallel)
ផនតមនរសប (Anti-parallel)
88
ទរមងទ 3
បលបបទតមយចននែដលមន សត មេនេនឃល តពគន េរកយេពលបតែបនជេរចើនផនត សត មេនកេនជបគន ។
បនបពបតែបនជេរចើនផត របេតអនកកយជរបេតអនរគប ែដល
12/08/2011
បនទ បពបតែបនជេរចនផនត របេតអនកកល យជរបេតអនរគប ែដលមនរគបតចៗ។ កនងលនេនះ មេលគលទកភគេរចើនរតវបនរបេតអនខងកនងមនឲយរជបចល។
ចែណករបេតអនរគបែដលមនទហធ (មនេលើសព 200 សត មេន)
89
ទរមងទ 4
របេតអនមយចននជពេសសរបេតអនែដលជមេលគលធៗ សទធែតបងកេឡើងេ យរច កបលបបទត ប ឬ បន។
ករបងេឡើងពរច កបលបបទតេរចើនេន េហើយ េធើឲយរបេតអនកនែត
12/08/2011
ករបងកេឡងពរច កបលបបទតេរចនេនះេហយ េធវឲយរបេតអនកនែតមនភព ញ។
90
8/12/2011
16
មខងររបសរបេតអន
របេតអនជនយដលករ ងសង នង ែថទជលក
ងគកយមនករខចខត នង េធវើករជសជលេឡើងវញជបជនចច
េសទើរែតជលក នង រធត វេនកនង ងគកយផទកេ យរបេតអន (េលើកែលងែតទករបមត នង ទកមរត)
12/08/2011
ជលក ចដសបរេទេ យរបេតអនែដលមនរបែហលជ ៥០% ៃនរបេតអនសរបេនកនង ងគកយ
របេតអនផតលនវថមពល (ឬកឡរ)
េនេពលែដល ងគកយមនទទលបននវទទលនវបរមណកបនអរ តនង លពតមនរគបរគន េរបើរបសរបេតអនជថមពលជនស
មយរកមៃនរបេតអនផតលនវថមពល ៤ កឡរ 91
របភព រែដលផតលនវរបេតអន
ល រែដលមនរបភពពរកខជត នង សតវសទធែតផតលនវរបេតអន បែនតផតលនវបរមណខសគន
រែដលមនរបភពព ចសតវ ផតលនវ សត មេនសខនៗ ទងអស េហើយផលនវបរមណរគបរគនសរមបតរមវកររបស ងកយ
12/08/2011
អស េហយផតលនវបរមណរគបរគនសរមបតរមវកររបស ងគកយ(Complet or High-quality proteins)
ជធមម រែដលបនមកពរកខជតផតលនវបរមណ សត មេនសខនមយចននមនបនរគបរគន (Incomplete or Lower-quality proteins)
សែណត កេសៀងមន សត មេនែដលមនលនរប ករបែហលគន េទ
នង សត មេនែដលមនេនកនងទកេ ះេគផងែដរ92
តរមវកររបេតអន
តរមវកររបេតអនរបចៃថងរបសមនស មន កៗ គ រសយេលើទមងនងគកយ
មនស មន កៗ រតវ កររបេតអនចនន ០.៨រកម/១គឡរកមៃនទមនខន
12/08/2011
ទមងនខលន
ឧទហរណ បរសមន កែដលមនទមងន ១៥០េផនបែលងទមងនេផនេទជគឡរកមេ យែចកនង ២ .២: ១៥០ lbs. ២.២ lbs./kg = ៦៨ kg
បនទ បមកគណនង ០ .៨:៦៨ kg x ០.៨ g របេតអន/kg = ៥៤ g របេតអន 93
ករបរេភគរបេតអនកនងបរមណេលើស
ងគកយបនបែលងរបេតអនេលើសេទជខល ញ ឬ គលយកស នងេអែទរ សរមបសតកទក ឬ េរបើរបសជថមពល
ករបរេភគបរមណេលើសរយៈេពលយរ ចេធវើឲយមនជមងរ
12/08/2011
តរមងេនម
ផលតផល ចែដលផតលនវរបេតអនខពស កមននវ រធតខល ញ នង ខល ញែឆអតែដល ចប ត លឲយមនជមងរេបះដង
94
12/08/2011
95
ករបរេភគរបេតអនមនបនរគបរគនProtein-energy malnutrition (PEM):
ជរបេភទជមងកងវះ រធតចញច ម
ភគេរចើនេកើតេឡើងចេពះកមរ េ យរងទកខេទសពករកងវះកឡរ នងរបេតអន
12/08/2011
ប ត លឲយបះពលដលករលត ស ទងកពស នង ទមងន
Kwashiorkor (កវ សយគរ):
េនះគជលកខខណឌ ធងនធងរមយ ែដលប ត លមកព កងវះរបេតអន បែនតមនកឡររគបរគន
េ គសញញ ទេទរបស មនដចជ ភពសពករសពន បញហ រ យ រលទធភព ងជតទក នង បតបងនទភព 96
8/12/2011
17
Protein Denaturants: Because the stabilization energy of most proteins is so small, proteins show rapid, small fluctuations in structure, even at normal temperatures. In addition, it is easy to cause protein molecules to unfold, or
12/08/2011
denature, by using physical conditions as follows: High temperature (> 60oC) Extremes of pH High concentrations of compounds such as urea or guanidiniumhydrochloride Solutions of detergents such as sodium dodecyl sulfates (SDS), CH3(CH2)10CH2OSO3
-Na+ 97
អងសម
អងសម គជក លករជវៈែដលជរមញអរ ៃនេលប នរបតកមម គមយថរបេភទ។
េឈម ះរបសអងសម ែតងែតបញចបេ យពកយ “– ស” (–ase)
12/08/2011
េទេលើេឈម ះរបសសបរ ត ត។
98
ចែណកថន កអងសម
រតងែសវ ស (Transferase)
ល ក ស (Ligase)
12/08/2011
អសេម ស (Isomerase)
លយស (Lyase)
អរដ ស (Hydrolase)
អកសដេរដ ស (Oxidoreductase)
99
Factors Influencing Enzyme Activity
Temperature
pH of the local environment
12/08/2011
Concentration of the substrate
Presence of inhibitor
Presence of cofactors and coenzymes
100
12/08/2011
េមេរៀនទ ៤. សតនយេកលអចChapter 4. Nucleic Acids 101
េសចកតេផតើម
សតនយេកលអច គជ សតសរ ងគែដលបងកេឡើងពករតភជ បគន រ ងនយេកលអទត។
សតនយេកលអចមនពររបេភទ៖
12/08/2011
សតេដអកសរបនយកលអច (DNA: Deoxyribonucleic Acid)
សតរបនយេកលអច (RNA: Ribonucleic Acid)
102
8/12/2011
18
រចនសមពនធរបសនយេកលអទត
នយេកលអទត ជបន ៃន៖
បស សតមយ (A, T, C, G or U)
មណ ករតមយ (បងតស៖ របស ឬ េដអកសរបស )
12/08/2011
បណត ផ វ ត (មយ ពរ ឬ ប)
បស សត
បសពរន
បសពរមឌន
103
បស សត (NITROGENOUS BASE)
បសពរន
េដនន (A)
កនន (G)
12/08/2011
បសពរមឌន
សតសន (C)
ទមន (T)
អយ សល (U)
104
មណ ករត នង បណត ផ វ ត
មណ ករត
សករេដអកសរបស
សកររបស
12/08/2011
បណត ផ វ ត
105
O-
O-
O-
O
P O
O-
O-
O
P O-
O-
O
P O
O-
O-
O
P O
O-
O
P O-
O-
O
P
នយេកលអសត (NUCLEOSIDES)
នយេកលអសត៖ បសពរន ឬ ពរមឌនែដលភជ បេ យសមពនធក
ឡងេទនងមេលគលសកររបស ឬ សករេដអកសរបស។នយេកលអសត = នយេកលអបស + មណ ករត (បងតស)
12/08/2011
របនយេកលអសត
េដអកសរបនយេកលអសត
106
Adenosine; left, cytidine; right
12/08/2011
107
នយេកលអទត (NUCLEOTIDES)
នយេកលអទត គជ សតផសវរច ែដលជេអែសទរៃននយេកលអសតជមយនងបណត ផ វ តេនទ ងកបនេលខ5។នយេកលអទត = នយេកលអបស + មណ ករត + បណត ផ វ ត
12/08/2011
របនយេកលអទត
េដអកសរបនយេកលអទត
108
N
N
N
N
NH2
OCH2O
OHOH
O-
O-
O P
8/12/2011
19
12/08/2011
109
12/08/2011
110
បលនយេកលអទត (POLYNUCLEOTIDES)
សតនយេកលអច (ទង DNA នង RNA) គជបលនយេកលអទត។
នយេកលអទត រតវបនតភជ បគន មរយៈសមពនធផសវឌេអែសទ(Phosphodiester linkages) រ ងទ ងកបនេលខ 3 ៃន
ៃ
12/08/2011
នយេកលអទតមយ ជមយនង ទ ងកបនេលខ 5 ៃននយេកលអទតែដលសថតេនជត។
111
12/08/2011
112
12/08/2011
113
សតេដអកសរបនយេកលអច (DNA)
មេលគល DNA ជបលែមៃននយេកលអទត ឬេដអកសរបនយេកលអទត។
12/08/2011
DNA( សតេដអកសរបនយេកលអច)
114
នយេកលអទត ឬ េដអកសរបនយេកលអទត
បស សត
បសពរន- េដនន (A)- កនន (G)
បសពរមឌន- ទមន (T)
- សតសន (C)
សករេដអកសរបស(C5H10O4)
សតផសវរច(H3PO4)
8/12/2011
20
12/08/2011
115
សតរបនយេកលអច (RNA)
មេលគល RNA ជបលែមៃននយេកលអទត ឬរបនយេកលអទត។
12/08/2011
RNA( សតរបនយេកលអច)
116
នយេកលអទត ឬ របនយេកលអទត
បស សត
បសពរន- េដនន (A)- កនន (G)
បសពរមឌន- អយ សល(U)- សតសន (C)
សកររបស(C5H10O5)
សតផសវរច(H3PO4)
12/08/2011
117
12/08/2011
118
បញញតតរគះ (CENTRAL DOGMA)
គជបញញតតែដលថ មនករបញជ នពតមនព DNA េទ RNA នងេទជរបេតអន។ របរពតតេទេនកនងេកសក។
DNA mRNA របេតអន
12/08/2011
បញញតតេនះឆលងកតលនពរយង គ៖ករចលងរកម (Transciption): ដេណើ រករៃនករចលងពតមនេសេនទចពអងកតមយរបស DNA ឲយេទជរច ក RNA ែដល ចជ tRNAនង mRNA។
បណកែរបរកម (Translation): ដេណើ រភជ ប សត មេនឲយេទជរបេតអន េនរតងរបសមេទ មពតមនេនេលើ mRNA។ 119
12/08/2011
រកមេសេនទច: តណរល បបស សតរបសមេលគល DNA គជរកមែដលកណតពដណរល បរបស សត មេនរបស មេលគលរបេតអន។ ដណរល បៃននយេកលអទតរបស DNA ែដលជរកមសរមបបលបបទត (របេតអន) រតវបនេគេ ថ ែសន (gene)។ 120
8/12/2011
21
RNA CODONS FOR PROTEIN SYNTHESIS
12/08/2011
121
ករសេយគរបេតអន
12/08/2011
122
12/08/2011
123
1. Burton G. R. W. and Engelkirk P. G. (1998). Microbiology for the Health Sciences 7th Edition, Lippincott Williams & Wilkins, New York.
2. Hames D. and Hooper N. (2005). Biochemistry 3rd Edition, Taylor & Francis Group, 270 Madison Avenue, New York, Taylor & Francis Group, 270 Madison Avenue, New York, NY 10016.
3. Laberge M. (2008). Biochemistry, Chelsea House, 132 West 31st Street, New York, NY 10001.
4. Walker S. and McMahon D. (2008). Biochemistry, The McGraw-Hill Company, USA.
12/08/2011 124
