Upload
jaap-van-eeden
View
228
Download
3
Embed Size (px)
DESCRIPTION
Bisdomblad van 's-Hertogenbosch, Jaargang 90 nr 2, februari
Citation preview
geloof kerk mens maatschappij
Jaargang 90, februari 2012
Sober en Sociaal
oP elKaar beTroKKenGeMeenScHaPPen VorMen
elKaarS loTaanTreKKen
Eigenlijk zouden parochies wat meer moeten vasten om het hun uitgaven voor kerkgebouwen te beteugelen. De gezamenlijke parochies in het bisdom Den Bosch stonden in 2010 voor maar liefst 3 miljoen euro in het rood, vooral vanwege de hoge kosten voor kerkgebouwen. Dus ook in financiële zin zullen parochies de tering naar de nering moeten zetten.De Veertigdagentijd begint over enkele dagen nadat er uit-bundig carnaval is gevierd. Je hoeft niet te vasten met een somber gezicht. Vasten is eigenlijk in Nederland weer in beeld gekomen door de islamitische Ramadan. Niks geen snoeptrommel die door de week gesloten blijft, maar tus-sen zonsopgang en zonsondergang niet eten en drinken. Ga er maar aanstaan.
Van de redactieVasten oude stij,l zoals de katholieken dat vroeger kenden, zal in Nederland niet meer terugkeren. Wellicht nog voor onze gezondheid, maar minder uit religieuze motieven. In dit nummer gaan we in op het thema sober en sociaal. Misschien dat dit meer tot de verbeelding spreekt dan gesloten snoeptrommels.
Veel leesplezier.
Michiel SavelsberghHoofdredacteur
2
Bouw • Restauratie • Projectontwikkeling
Postbus 115 - 5250 AC Vlijmen - Telefoon 073 - 5119022E-mail [email protected] - Website www.bonthvanhulten.nl
de Bonth van Hulten bv
Adv_98x126_H.Servatiuskerk_Appeltern.indd 1 01-12-11 13:43
IZO vertaalservice verzorgt vertalingen en tolkendiensten vanuit en naar alle talen in alle denkbare specialismen. Om een perfecte kwaliteit te garanderen wordt alleen met ‘native speakers’gewerkt. Kwaliteit, nauwkeurigheid, fl exibiliteit en het inzetten van de juiste specialist kenmerken IZO vertaalservice.
Alle talen binnen handbereik! Europalaan 22 – 5232 BC ’s-Hertogenbosch – [email protected] – www.izovertaalservice.nl V
ert
ale
r of tolk
nodig
?
Wilt u ook adverteren in het Bisdomblad?
Europalaan 22
5232 BC ‘s-Hertogenbosch
Postbus 1611
5200 BR ‘s-Hertogenbosch
Telefoon : 073-7507000
Fax : 073-7507049
www.hmsmediaexploitatie.nl
Neem contact op met:
HMS Media Exploitatie
20
25
10
6Van de redactie 3Kort nieuws 4Woord van de bisschop 5Barmhartig doen 6Vastenbrief van de Nederlandse bisschoppen over Dienst van de liefde
Geen aalmoes, maar respect 8De pelgrimstocht: de Vastenaktie van Mieke Dik
Duurzaam bouwen en verwarmen 10Groene bewustzijn heeft ook in de kerk zijn intrede gedaan
Diaconie stopt de gaten van de nood 12Elke parochie zou gestructureerd en duurzaam aan diaconie moeten doen
Katern Nieuwe Parochie: Oirschot 15Nieuwe taakverdeling bisdomstaf 19Is Lubbers lid van Groen Links geworden? 20Oud-premier van CDA-huize houdt oecumenische lezing in Den Bosch
Vasten, een positieve vorm van spiritualiteit 24Maandelijkse rubriek Vorming en catechese
Lezing van de maand 28Colofon/Lezingenschema 30Agenda/Personalia 31
in dit nUMMer
Eigenlijk zouden parochies wat meer moeten vasten om het hun uitgaven voor kerkgebouwen te beteugelen. De gezamenlijke parochies in het bisdom Den Bosch stonden in 2010 voor maar liefst 3 miljoen euro in het rood, vooral vanwege de hoge kosten voor kerkgebouwen. Dus ook in financiële zin zullen parochies de tering naar de nering moeten zetten.De Veertigdagentijd begint over enkele dagen nadat er uit-bundig carnaval is gevierd. Je hoeft niet te vasten met een somber gezicht. Vasten is eigenlijk in Nederland weer in beeld gekomen door de islamitische Ramadan. Niks geen snoeptrommel die door de week gesloten blijft, maar tus-sen zonsopgang en zonsondergang niet eten en drinken. Ga er maar aanstaan.
Van de redactieVasten oude stij,l zoals de katholieken dat vroeger kenden, zal in Nederland niet meer terugkeren. Wellicht nog voor onze gezondheid, maar minder uit religieuze motieven. In dit nummer gaan we in op het thema sober en sociaal. Misschien dat dit meer tot de verbeelding spreekt dan gesloten snoeptrommels.
Veel leesplezier.
Michiel SavelsberghHoofdredacteur
2
Bouw • Restauratie • Projectontwikkeling
Postbus 115 - 5250 AC Vlijmen - Telefoon 073 - 5119022E-mail [email protected] - Website www.bonthvanhulten.nl
de Bonth van Hulten bv
Adv_98x126_H.Servatiuskerk_Appeltern.indd 1 01-12-11 13:43
IZO vertaalservice verzorgt vertalingen en tolkendiensten vanuit en naar alle talen in alle denkbare specialismen. Om een perfecte kwaliteit te garanderen wordt alleen met ‘native speakers’gewerkt. Kwaliteit, nauwkeurigheid, fl exibiliteit en het inzetten van de juiste specialist kenmerken IZO vertaalservice.
Alle talen binnen handbereik! Europalaan 22 – 5232 BC ’s-Hertogenbosch – [email protected] – www.izovertaalservice.nl V
ert
ale
r of tolk
nodig
?
Wilt u ook adverteren in het Bisdomblad?
Europalaan 22
5232 BC ‘s-Hertogenbosch
Postbus 1611
5200 BR ‘s-Hertogenbosch
Telefoon : 073-7507000
Fax : 073-7507049
www.hmsmediaexploitatie.nl
Neem contact op met:
HMS Media Exploitatie
20
25
10
6Van de redactie 3Kort nieuws 4Woord van de bisschop 5Barmhartig doen 6Vastenbrief van de Nederlandse bisschoppen over Dienst van de liefde
Geen aalmoes, maar respect 8De pelgrimstocht: de Vastenaktie van Mieke Dik
Duurzaam bouwen en verwarmen 10Groene bewustzijn heeft ook in de kerk zijn intrede gedaan
Diaconie stopt de gaten van de nood 12Elke parochie zou gestructureerd en duurzaam aan diaconie moeten doen
Katern Nieuwe Parochie: Oirschot 15Nieuwe taakverdeling bisdomstaf 19Is Lubbers lid van Groen Links geworden? 20Oud-premier van CDA-huize houdt oecumenische lezing in Den Bosch
Vasten, een positieve vorm van spiritualiteit 24Maandelijkse rubriek Vorming en catechese
Lezing van de maand 28Colofon/Lezingenschema 30Agenda/Personalia 31
in dit nUMMer
In deze vastentijd wil de Kerk ons oproepen onze relatie met God te opti-maliseren. Dit zal ons brengen tot een natuurlijke soberheid. Hierdoor zullen we meer oog hebben voor de naasten. Wanneer we ons van God afkeren, raken we gemakkelijk in de ban van de hebzucht en zien we onze naasten nogal eens als concurrenten.
In de sociale leer van de Kerk wordt gesproken over hoe je te verhouden tot geld, tot de economie en tot het bezit. Paus Paulus VI schreef in zijn encycliek Populorum Progressio: “dat de economie alleen ten diensten mag staan van de mens.” Hij wijst alle opvattingen af “die het maken van winst beschouwen als de voornaamste prikkel tot economische vooruitgang, de vrije concurrentie als de hoogste wet van de economie, het privaateigen-dom van de productiemiddelen als een absoluut recht zonder beperking en zonder daaraan beantwoordende socia-le plichten.”
Dus, bij economie, geld en alle andere bezittingen is het nodig alles in recht-vaardigheid ten dienste van de mens te blijven stellen. Wanneer men die doelstelling hooghoudt werkt men het geluk van zichzelf en van anderen. Het eerste en tweede gebod: God en de naasten beminnen, dienen altijd voorop te blijven staan.
Deze fundamentele uitgangspunten sporen aan tot een sobere levensstijl. Hiermee heb ik het niet over het al dan niet hebben van eigendom. Wel over hoe men omgaat met het bezit. Het is niet goed om je bezit, om het wat grof te zeggen, te verbrassen. Daarvoor zijn er teveel mensen die het ontbreekt aan het noodzakelijke om van te leven. Sober leven is goed omdat men daar-door veel kan delen met anderen.
Grote eigendommen kunnen best goed gebruikt worden in het grote geheel van de samenleving. Zij kunnen zor-gen voor werkgelegenheid en helpen
om menselijke ontwikkeling tot stand te brengen. Ook in een beperktere zin is bezit niet verkeerd. In onze tijd heb-ben veel mensen een huis, een pensi-oen en bouwen ze reserves op om van te leven in geval van nood. De tijd is onzeker. En inderdaad, men heeft de plicht voor zichzelf te zorgen, men kan daarvoor een zeker bezit opbouwen. Men mag daarvan gebruiken wat nodig is, maar men mag niet vergeten dat men ook verplichtingen blijft houden tegenover de armen. In het dagelijks leven, maar ook als het gaat over het verdelen van het bezit na de dood. Zo kan men bijvoorbeeld met het maken van het testament een deel afzonderen voor de armen, een deel voor cultuur of Kerk en een deel voor de familie. Soberheid en een rechtvaardige verde-ling zijn concrete vormen van liefde.
Mgr. drs A. Hurkmans,
bisschop van ’s-Hertogenbosch
Soberheid en een rechtvaar-dige verdeling zijn concrete vormen van liefde
Toen ik nog jong was leerde ik in een eerste cursus rond zaken doen de grondwet van de economie. Deze luidde: “met zo weinig mogelijk
moeite en kosten zoveel mogelijk winst trachten te maken.” Dat ik mij die wet nu nog kan herinneren duidt er wellicht op dat de mens een diepe neiging in zich heeft om rijkdom te vergaren. Je merkt hoe de
loterijen in onze dagen op die neiging inspelen. Je kunt miljoenen win-nen! De loten gaan als zoete broodjes over de toonbank. Iedereen wil miljonair worden. Heel gemakkelijk wordt de rijkdom een doel op zich. In dat geval hebben niet de mensen het geld, maar heeft het geld de mensen. Dat maakt niet gelukkig. In het Boek Prediker 5, 9 lezen we:
“Wie van geld houdt, kan er niet genoeg van krijgen”
5Bisdomblad februari 20124 Bisdomblad februari 2012
Parochie Heilige Antonius Abt ver-kozen tot parochie van het jaar
De Parochie Heilige Antonius Abt uit Schaijk en Reek is vorige
maand uitgeroepen tot parochie van het jaar. De verkiezing
werd gehouden op de negende RKK Parochiedag in Hilversum,
die in het teken stond van geloofsoverdracht. De parochie
uit Schaijk-Reek verdiende de uitverkiezing, omdat zij erin
geslaagd is het geloof van de kerk naar de samenleving te
brengen.
Dat is gedaan door een zogenoemde ‘parochiemissie’, die in
september 2011 negen dagen achter plaatsvond en die voor
alle doelgroepen in de dorpen bedoeld is. Deze parochiemis-
sie krijgt overigens in 2012 (en ook daarna) een vervolg met
diverse activiteiten. Zo ontwikkelt deze parochie zich steeds
meer tot een eigentijdse en levendige parochie.
De jaarlijkse verkiezing voor parochie van het jaar wordt geor-
ganiseerd door de omroep RKK. De RKK Parochiedag werd
bezocht door bijna 300 deelnemers uit parochies van alle bis-
dommen van Nederland. Juryvoorzitter Fijen had het volgende
commentaar voor de winnende parochie Schaijk- Reek: "Daar
in Brabant knallen ze in korte tijd met het geloof en daarmee
sluiten ze aan bij de eventcultuur van deze tijd. Korte projec-
ten die voor iedereen bedoeld zijn en die de kerk onvermijde-
lijk maken in de samenleving. En het zijn ook nog eens projec-
ten die door andere parochies zijn na te volgen."
De drie andere genomineerden waren de Heilige Willibrordus
Parochie uit Hillegom-Lisse-De Zilk, parochie Onze Lieve Vrouw
van de Vrede uit Amsterdam en de Goede Herder Parochie uit
Hengelo. Pastoor Spiertz van de Heilige Antonius Abt parochie
kreeg als prijs een uniek bronzen St. Christoffelbeeld. Vorig
jaar eindigde de Boekelse St. Agathaparochie bij de laatste
drie kandidaten
Katholieke Stichting voor Blinden en Slechtzienden wil meer donateurs
De KSBS verleent sinds 1887 financiële steun aan projecten
voor blinde en slechtziende mensen die gericht zijn op verbe-
teren van onderwijs, werk, wonen en vrijetijdsbesteding. Het
gaat om projecten zowel in Nederland als ontwikkelingslanden
voor zover zij geen financiële ondersteuning vanuit de overheid
krijgen. Het werk van de Katholieke Stichting voor Blinden en
Slechtzienden (KSBS) wordt ondersteund door donateurs. De
laatste jaren loopt het aantal donateurs echter hard terug.
Daarom heeft het bestuur afgelopen jaar besloten om meer
wervingsactiviteiten te ondernemen.
In het vijfhoofdige bestuur zitten twee leden die benoemd door
de bisschop van ‘s-Hertogenbosch: de heer M. Frankort (secre-
taris) en de heer J. Paagman (penningmeester). Beide zijn
voormalig bisdom-econoom van de respectievelijke bisdommen
Roermond en ’s-Hertogenbosch.
Dankzij uw donatie of legaat draagt de KSBS bij aan een betere
kwaliteit van leven voor blinde en slechtziende mensen in
Nederland en andere landen. Bijvoorbeeld door rekenonderwijs
ook voor blinde kinderen beter toegankelijk te maken. Door tan-
demtochten of goalbaltoernooien voor blinde en ziende mensen
mogelijk te maken. Door financiële ondersteuning van de pro-
ductie van een kinderboek in braille. Door zomerkampen voor
integratie van blinde en slechtziende kinderen te ondersteu-
nen. Door financiële ondersteuning van verbetering van de tast-
stok. Door financieel bij te dragen aan een varkensfokproject in
Kameroen waardoor blinden daar niet aan de bedelstaf hoeven.
En door ondersteuning van wetenschappelijk onderzoek naar
verbetering van het dagelijks leven van blinde en slechtziende
mensen. Kijk op www.ksbs.nl voor meer informatie.
In deze vastentijd wil de Kerk ons oproepen onze relatie met God te opti-maliseren. Dit zal ons brengen tot een natuurlijke soberheid. Hierdoor zullen we meer oog hebben voor de naasten. Wanneer we ons van God afkeren, raken we gemakkelijk in de ban van de hebzucht en zien we onze naasten nogal eens als concurrenten.
In de sociale leer van de Kerk wordt gesproken over hoe je te verhouden tot geld, tot de economie en tot het bezit. Paus Paulus VI schreef in zijn encycliek Populorum Progressio: “dat de economie alleen ten diensten mag staan van de mens.” Hij wijst alle opvattingen af “die het maken van winst beschouwen als de voornaamste prikkel tot economische vooruitgang, de vrije concurrentie als de hoogste wet van de economie, het privaateigen-dom van de productiemiddelen als een absoluut recht zonder beperking en zonder daaraan beantwoordende socia-le plichten.”
Dus, bij economie, geld en alle andere bezittingen is het nodig alles in recht-vaardigheid ten dienste van de mens te blijven stellen. Wanneer men die doelstelling hooghoudt werkt men het geluk van zichzelf en van anderen. Het eerste en tweede gebod: God en de naasten beminnen, dienen altijd voorop te blijven staan.
Deze fundamentele uitgangspunten sporen aan tot een sobere levensstijl. Hiermee heb ik het niet over het al dan niet hebben van eigendom. Wel over hoe men omgaat met het bezit. Het is niet goed om je bezit, om het wat grof te zeggen, te verbrassen. Daarvoor zijn er teveel mensen die het ontbreekt aan het noodzakelijke om van te leven. Sober leven is goed omdat men daar-door veel kan delen met anderen.
Grote eigendommen kunnen best goed gebruikt worden in het grote geheel van de samenleving. Zij kunnen zor-gen voor werkgelegenheid en helpen
om menselijke ontwikkeling tot stand te brengen. Ook in een beperktere zin is bezit niet verkeerd. In onze tijd heb-ben veel mensen een huis, een pensi-oen en bouwen ze reserves op om van te leven in geval van nood. De tijd is onzeker. En inderdaad, men heeft de plicht voor zichzelf te zorgen, men kan daarvoor een zeker bezit opbouwen. Men mag daarvan gebruiken wat nodig is, maar men mag niet vergeten dat men ook verplichtingen blijft houden tegenover de armen. In het dagelijks leven, maar ook als het gaat over het verdelen van het bezit na de dood. Zo kan men bijvoorbeeld met het maken van het testament een deel afzonderen voor de armen, een deel voor cultuur of Kerk en een deel voor de familie. Soberheid en een rechtvaardige verde-ling zijn concrete vormen van liefde.
Mgr. drs A. Hurkmans,
bisschop van ’s-Hertogenbosch
Soberheid en een rechtvaar-dige verdeling zijn concrete vormen van liefde
Toen ik nog jong was leerde ik in een eerste cursus rond zaken doen de grondwet van de economie. Deze luidde: “met zo weinig mogelijk
moeite en kosten zoveel mogelijk winst trachten te maken.” Dat ik mij die wet nu nog kan herinneren duidt er wellicht op dat de mens een diepe neiging in zich heeft om rijkdom te vergaren. Je merkt hoe de
loterijen in onze dagen op die neiging inspelen. Je kunt miljoenen win-nen! De loten gaan als zoete broodjes over de toonbank. Iedereen wil miljonair worden. Heel gemakkelijk wordt de rijkdom een doel op zich. In dat geval hebben niet de mensen het geld, maar heeft het geld de mensen. Dat maakt niet gelukkig. In het Boek Prediker 5, 9 lezen we:
“Wie van geld houdt, kan er niet genoeg van krijgen”
5Bisdomblad februari 20124 Bisdomblad februari 2012
Parochie Heilige Antonius Abt ver-kozen tot parochie van het jaar
De Parochie Heilige Antonius Abt uit Schaijk en Reek is vorige
maand uitgeroepen tot parochie van het jaar. De verkiezing
werd gehouden op de negende RKK Parochiedag in Hilversum,
die in het teken stond van geloofsoverdracht. De parochie
uit Schaijk-Reek verdiende de uitverkiezing, omdat zij erin
geslaagd is het geloof van de kerk naar de samenleving te
brengen.
Dat is gedaan door een zogenoemde ‘parochiemissie’, die in
september 2011 negen dagen achter plaatsvond en die voor
alle doelgroepen in de dorpen bedoeld is. Deze parochiemis-
sie krijgt overigens in 2012 (en ook daarna) een vervolg met
diverse activiteiten. Zo ontwikkelt deze parochie zich steeds
meer tot een eigentijdse en levendige parochie.
De jaarlijkse verkiezing voor parochie van het jaar wordt geor-
ganiseerd door de omroep RKK. De RKK Parochiedag werd
bezocht door bijna 300 deelnemers uit parochies van alle bis-
dommen van Nederland. Juryvoorzitter Fijen had het volgende
commentaar voor de winnende parochie Schaijk- Reek: "Daar
in Brabant knallen ze in korte tijd met het geloof en daarmee
sluiten ze aan bij de eventcultuur van deze tijd. Korte projec-
ten die voor iedereen bedoeld zijn en die de kerk onvermijde-
lijk maken in de samenleving. En het zijn ook nog eens projec-
ten die door andere parochies zijn na te volgen."
De drie andere genomineerden waren de Heilige Willibrordus
Parochie uit Hillegom-Lisse-De Zilk, parochie Onze Lieve Vrouw
van de Vrede uit Amsterdam en de Goede Herder Parochie uit
Hengelo. Pastoor Spiertz van de Heilige Antonius Abt parochie
kreeg als prijs een uniek bronzen St. Christoffelbeeld. Vorig
jaar eindigde de Boekelse St. Agathaparochie bij de laatste
drie kandidaten
Katholieke Stichting voor Blinden en Slechtzienden wil meer donateurs
De KSBS verleent sinds 1887 financiële steun aan projecten
voor blinde en slechtziende mensen die gericht zijn op verbe-
teren van onderwijs, werk, wonen en vrijetijdsbesteding. Het
gaat om projecten zowel in Nederland als ontwikkelingslanden
voor zover zij geen financiële ondersteuning vanuit de overheid
krijgen. Het werk van de Katholieke Stichting voor Blinden en
Slechtzienden (KSBS) wordt ondersteund door donateurs. De
laatste jaren loopt het aantal donateurs echter hard terug.
Daarom heeft het bestuur afgelopen jaar besloten om meer
wervingsactiviteiten te ondernemen.
In het vijfhoofdige bestuur zitten twee leden die benoemd door
de bisschop van ‘s-Hertogenbosch: de heer M. Frankort (secre-
taris) en de heer J. Paagman (penningmeester). Beide zijn
voormalig bisdom-econoom van de respectievelijke bisdommen
Roermond en ’s-Hertogenbosch.
Dankzij uw donatie of legaat draagt de KSBS bij aan een betere
kwaliteit van leven voor blinde en slechtziende mensen in
Nederland en andere landen. Bijvoorbeeld door rekenonderwijs
ook voor blinde kinderen beter toegankelijk te maken. Door tan-
demtochten of goalbaltoernooien voor blinde en ziende mensen
mogelijk te maken. Door financiële ondersteuning van de pro-
ductie van een kinderboek in braille. Door zomerkampen voor
integratie van blinde en slechtziende kinderen te ondersteu-
nen. Door financiële ondersteuning van verbetering van de tast-
stok. Door financieel bij te dragen aan een varkensfokproject in
Kameroen waardoor blinden daar niet aan de bedelstaf hoeven.
En door ondersteuning van wetenschappelijk onderzoek naar
verbetering van het dagelijks leven van blinde en slechtziende
mensen. Kijk op www.ksbs.nl voor meer informatie.
blijkt dat mensen tegen alle verdruk-king in op tal van manieren voor elkaar zorgen, zich elkaars lot aantrekken en op elkaar betrokken gemeenschappen vormen. Opmerkelijk velen proberen het gebod te gehoorzamen dat Jezus zijn leerlingen volgens het Johannesevangelie heeft nagelaten: ‘Dit is mijn gebod: dat jul-lie elkaar liefhebben’ (Johannes 15, 17). Christenen zien dit met grote dankbaar-heid en zijn vervuld van eerbied voor de toewijding van degenen die zich in vaak moeilijke omstandigheden in dienst stel-len van de liefde. Zij beschouwen het als een bevestiging van hun geloof dat alle mensen geschapen zijn naar het beeld en de gelijkenis van de God die liefde is.
dienst aan de saMenleVing
Van tal van kanten wordt in onze samen-leving geroepen om vernieuwing van de onderlinge betrokkenheid, om verster-king van de sociale cohesie. De Kerk ziet het als haar taak verbondenheid tussen
mensen te bevorderen. Waar van haar gevraagd of stilzwijgend verwacht wordt dat zij een bijdrage levert aan een meer betrokken en solidaire samenleving, zal zij dat naar vermogen en van harte doen. De dienst van de liefde aan allen en alles hoort tot de kerntaken van christenge-lovigen en barmhartigheid doen is hun centrale missie. De Kerk kan zich hierbij echter nooit in dienst stellen van een overheid of een bestuurlijke instantie, een politiek pro-gramma en of een beleidskader. Gelovig gesproken is er maar één agenda: die van de God van liefde en barmhartigheid. Naar katholieke overtuiging is geen over-heid gerechtigd en geen wet gemachtigd mensen van het doen van barmhartig-heid en de dienst van de liefde af te houden. De opdracht tot barmhartigheid en liefde stamt immers van de God van hemel en aarde, de Heer van de geschie-denis en de Behoeder van de kosmos. Hem alleen komt alle eer toe.
Blijde Boodschap
De Blijde Boodschap van het christelijk geloof is dat Gods liefde en barmhar-tigheid altijd bij ons blijft en ons nooit verlaat. Niet in situaties die zijn getekend door geluk, gezondheid en een wenkend perspectief, maar ook niet in armoede en ziekte, eenzaamheid en onzeker-heid, lijden en dood. Hij is ons nabij als Schepper en Verlosser van ons leven en van de hele kosmos. Daarom is geen bestaan hopeloos, geen situatie uitzicht-loos, geen leven waardeloos. Deze boodschap is, in tijden van onze-kerheid en verwarring, van moedeloos-heid en machteloosheid, naar onze overtuiging nog altijd bij uitstek Goed Nieuws.
De Nederlandse bisschoppen
Utrecht, 22 februari 2012
"Hier past nog wel een quote"
chaming van deze liefde in eerste instan-tie tot zijn dood. Deze dood wordt echter in de goddelijke liefde omgevormd tot een weg ten leven: dat is wat met Pasen aan het licht komt en sinds Pinksteren in de kracht van de Heilige Geest door de Kerk wordt verkondigd.
de dienst Van de liefde
Iets van de taaie kracht van de liefde doet zich vermoeden waar temidden van alle onverschilligheid, strijd, haat en geweld die de wereld steeds weer lijken te over-spoelen, liefde en genegenheid de kop blijken op te steken. De televisie en de kranten kunnen gemakkelijk een andere indruk geven, maar steeds opnieuw
machten die ons dreigen te vernietigen, kunnen wij ons toekeren naar en mee-werken met deze kracht van God! Maar hoe?
Kracht Van de liefde
Met een directheid die nog altijd als een schok kan werken, schrijft Johannes dat indien iemand zegt dat hij God liefheeft, maar onverschillig staat tegenover het lot van anderen, zij of hij ‘een leugenaar’ is. ‘Want als hij zijn zuster of broeder die hij ziet niet liefheeft, kan hij God niet liefhebben die hij nooit heeft gezien (1 Johannes 4, 20). De apostel Paulus noemt in deze lijn de liefde ‘een weg die verheven is boven alles’ (1 Korinte 12, 31). Naar christelijke overtuiging is God zelf liefde, betrokkenheid, barmhartigheid. ‘Waar liefde is en genegenheid, daar is God’, zingt de Kerk vanouds op Witte Donderdag, de vooravond van de gedach-tenis van Jezus’ lijden en dood: Ubi cari-tas et amor, Deus ibi est. Gods liefde is de weg ten leven, ook al leidt Jezus’ beli-
angst en onzeKerheid
Velen in Nederland zijn bang voor de toekomst: wat staat ons te wachten in deze tijd van crisis? Zij voelen zich ver-weesd en in de steek gelaten, juist ook door personen en instanties waarvan zij anders verwachten. De Kerk blijft hierbij niet buiten schot, we hebben het onlangs nog op een ingrijpende en schokkende manier gemerkt.
In die situatie schudt de boodschap van het evangelie ons wakker, trekt ons weg uit onze fixatie op onszelf en verplaatst het perspectief naar God en zijn Rijk. Zichtbaar wordt dat het volle leven, met het oog waarop God alles heeft gescha-pen, als vitale, zij het vaak verborgen kracht, in onze wereld werkzaam is. En midden in de gebrokenheid van ons bestaan vieren wij met Pasen hoe God in Jezus ons als Verlosser nabij gekomen is, hoe Hij de dood en het kwaad overwint. Daarom kunnen wij ons afkeren van de krachten die ons neerdrukken en de
7Bisdomblad februari 20126 Bisdomblad februari 2012
Elk jaar leest de Rooms-katholieke Kerk op de eerste zondag van de veertigdagentijd hoe Jezus door Gods Geest naar de woestijn gedreven wordt. Daar gaat Hij de confrontatie aan met de verlei-dingen waaraan mensen zijn blootgesteld. Ter voorbereiding op Pasen, waarin we vieren dat het leven vanuit God het kwaad, het lijden en de dood overwint, laten gelovigen zich vanouds in zijn spoor figuurlijk de woestijn in drijven. Zij bezinnen zich op de situatie waarin zij zich bevinden en willen zich opnieuw laten zenden door de boodschap van de Heer: ‘Bekeert u en gelooft in de Blijde Boodschap’ (Marcus 1, 15). Barmhartigheid doen
Het belang van de dienst van de liefde
Geen bestaan is hopeloos, geen situatie uitzichtloos, geen leven waardeloos. Paolo Veronese schilderde op één doek de doop en de verleiding van Jezus Christus (1582). Pinacoteca di Brera, Milaan.
blijkt dat mensen tegen alle verdruk-king in op tal van manieren voor elkaar zorgen, zich elkaars lot aantrekken en op elkaar betrokken gemeenschappen vormen. Opmerkelijk velen proberen het gebod te gehoorzamen dat Jezus zijn leerlingen volgens het Johannesevangelie heeft nagelaten: ‘Dit is mijn gebod: dat jul-lie elkaar liefhebben’ (Johannes 15, 17). Christenen zien dit met grote dankbaar-heid en zijn vervuld van eerbied voor de toewijding van degenen die zich in vaak moeilijke omstandigheden in dienst stel-len van de liefde. Zij beschouwen het als een bevestiging van hun geloof dat alle mensen geschapen zijn naar het beeld en de gelijkenis van de God die liefde is.
dienst aan de saMenleVing
Van tal van kanten wordt in onze samen-leving geroepen om vernieuwing van de onderlinge betrokkenheid, om verster-king van de sociale cohesie. De Kerk ziet het als haar taak verbondenheid tussen
mensen te bevorderen. Waar van haar gevraagd of stilzwijgend verwacht wordt dat zij een bijdrage levert aan een meer betrokken en solidaire samenleving, zal zij dat naar vermogen en van harte doen. De dienst van de liefde aan allen en alles hoort tot de kerntaken van christenge-lovigen en barmhartigheid doen is hun centrale missie. De Kerk kan zich hierbij echter nooit in dienst stellen van een overheid of een bestuurlijke instantie, een politiek pro-gramma en of een beleidskader. Gelovig gesproken is er maar één agenda: die van de God van liefde en barmhartigheid. Naar katholieke overtuiging is geen over-heid gerechtigd en geen wet gemachtigd mensen van het doen van barmhartig-heid en de dienst van de liefde af te houden. De opdracht tot barmhartigheid en liefde stamt immers van de God van hemel en aarde, de Heer van de geschie-denis en de Behoeder van de kosmos. Hem alleen komt alle eer toe.
Blijde Boodschap
De Blijde Boodschap van het christelijk geloof is dat Gods liefde en barmhar-tigheid altijd bij ons blijft en ons nooit verlaat. Niet in situaties die zijn getekend door geluk, gezondheid en een wenkend perspectief, maar ook niet in armoede en ziekte, eenzaamheid en onzeker-heid, lijden en dood. Hij is ons nabij als Schepper en Verlosser van ons leven en van de hele kosmos. Daarom is geen bestaan hopeloos, geen situatie uitzicht-loos, geen leven waardeloos. Deze boodschap is, in tijden van onze-kerheid en verwarring, van moedeloos-heid en machteloosheid, naar onze overtuiging nog altijd bij uitstek Goed Nieuws.
De Nederlandse bisschoppen
Utrecht, 22 februari 2012
"Hier past nog wel een quote"
chaming van deze liefde in eerste instan-tie tot zijn dood. Deze dood wordt echter in de goddelijke liefde omgevormd tot een weg ten leven: dat is wat met Pasen aan het licht komt en sinds Pinksteren in de kracht van de Heilige Geest door de Kerk wordt verkondigd.
de dienst Van de liefde
Iets van de taaie kracht van de liefde doet zich vermoeden waar temidden van alle onverschilligheid, strijd, haat en geweld die de wereld steeds weer lijken te over-spoelen, liefde en genegenheid de kop blijken op te steken. De televisie en de kranten kunnen gemakkelijk een andere indruk geven, maar steeds opnieuw
machten die ons dreigen te vernietigen, kunnen wij ons toekeren naar en mee-werken met deze kracht van God! Maar hoe?
Kracht Van de liefde
Met een directheid die nog altijd als een schok kan werken, schrijft Johannes dat indien iemand zegt dat hij God liefheeft, maar onverschillig staat tegenover het lot van anderen, zij of hij ‘een leugenaar’ is. ‘Want als hij zijn zuster of broeder die hij ziet niet liefheeft, kan hij God niet liefhebben die hij nooit heeft gezien (1 Johannes 4, 20). De apostel Paulus noemt in deze lijn de liefde ‘een weg die verheven is boven alles’ (1 Korinte 12, 31). Naar christelijke overtuiging is God zelf liefde, betrokkenheid, barmhartigheid. ‘Waar liefde is en genegenheid, daar is God’, zingt de Kerk vanouds op Witte Donderdag, de vooravond van de gedach-tenis van Jezus’ lijden en dood: Ubi cari-tas et amor, Deus ibi est. Gods liefde is de weg ten leven, ook al leidt Jezus’ beli-
angst en onzeKerheid
Velen in Nederland zijn bang voor de toekomst: wat staat ons te wachten in deze tijd van crisis? Zij voelen zich ver-weesd en in de steek gelaten, juist ook door personen en instanties waarvan zij anders verwachten. De Kerk blijft hierbij niet buiten schot, we hebben het onlangs nog op een ingrijpende en schokkende manier gemerkt.
In die situatie schudt de boodschap van het evangelie ons wakker, trekt ons weg uit onze fixatie op onszelf en verplaatst het perspectief naar God en zijn Rijk. Zichtbaar wordt dat het volle leven, met het oog waarop God alles heeft gescha-pen, als vitale, zij het vaak verborgen kracht, in onze wereld werkzaam is. En midden in de gebrokenheid van ons bestaan vieren wij met Pasen hoe God in Jezus ons als Verlosser nabij gekomen is, hoe Hij de dood en het kwaad overwint. Daarom kunnen wij ons afkeren van de krachten die ons neerdrukken en de
7Bisdomblad februari 20126 Bisdomblad februari 2012
Elk jaar leest de Rooms-katholieke Kerk op de eerste zondag van de veertigdagentijd hoe Jezus door Gods Geest naar de woestijn gedreven wordt. Daar gaat Hij de confrontatie aan met de verlei-dingen waaraan mensen zijn blootgesteld. Ter voorbereiding op Pasen, waarin we vieren dat het leven vanuit God het kwaad, het lijden en de dood overwint, laten gelovigen zich vanouds in zijn spoor figuurlijk de woestijn in drijven. Zij bezinnen zich op de situatie waarin zij zich bevinden en willen zich opnieuw laten zenden door de boodschap van de Heer: ‘Bekeert u en gelooft in de Blijde Boodschap’ (Marcus 1, 15). Barmhartigheid doen
Het belang van de dienst van de liefde
Geen bestaan is hopeloos, geen situatie uitzichtloos, geen leven waardeloos. Paolo Veronese schilderde op één doek de doop en de verleiding van Jezus Christus (1582). Pinacoteca di Brera, Milaan.
De Vastenaktie van Mieke Dik: De Pelgrimstocht lopen De Pelgrimstocht lopen, dat is de Vastenaktie van Mieke Dik-Scheepens. Vorig jaar deed ze dat ook al. De vrijwilligster van de Petrus-parochie in Uden liep in de omgeving van Vaals, vier dagen lang, zo'n twintig kilometer per dag. “Dat is goed te doen hoor, en we hebben onderweg ook de nodige stops. Plekken waar we stil kunnen staan, letterlijk en figuurlijk. Die inspirerend zijn, waar iets bij te vertellen valt.” Maar vasten vraagt een inspanning, zo is ook haar geleerd. En die moet ook voor de Pelgrimstocht geleverd worden. Het echte werk doet ze nog voor ze de wandelschoenen aantrekt. “Mijn Vastenaktie is de inspanning om het sponsorgeld bij elkaar te brengen. Te vertellen over de Vastenaktie, mensen te benaderen en mijn verhaal te doen over de sloppenwijkbewoners in Addis Abeba in Ethiopië.”
“Vasten vraagt een inspanning, zo is mij geleerd.” pelgriMstocht
Niet dat het een normaal mens de
krachten te boven gaat hoor, dat wer-
ven van sponsors, zo is de ervaring
van Mieke Dik. “Het idee is dat je als
deelnemer 750 euro bij elkaar brengt.
Ik dacht: dat ga ik nooit redden. Het
was mijn man die zei: dat lukt je best!
Zo ben ik vorig jaar begonnen, en ik
had het bedrag inderdaad zo bij elkaar.
Uiteindelijk zamelde ik 1750 euro in.”
Ze benaderde familie en buren en ook
de mensen in de parochie. Misschien
dat ze dit jaar ook een foldertje maakt
om te vertellen over haar initiatief.
Overigens wandelen deze Pelgrimstocht
nog twee dames uit de parochie mee.
“Misschien kunnen we met zijn drieën
de publiciteit verzorgen.”
Dat is toch wel andere koek dan 'vroe-
ger', toen in huize Dik in de vastentijd
het beleg van het brood verdween en
de kinderen spaarden voor het vas-
tenzakje. Alhoewel: 'Even wat minder.
Voor de ander', de slogan van de
Vastenaktie dit jaar, slaat niet alleen
op minder snoepen, maar net zo goed
op even wat minder gemak. Het is
eigenlijk net als het snoeptrommeltje
vroeger. En dat waren belangrijke erva-
ringen, want daar is volgens Mieke Dik
haar begaanheid ontstaan en gegroeid.
“Als kind al maakte in me zorgen om
de Derde Wereld en stelde ik me vra-
gen over gerechtigheid, bijvoorbeeld
in de verdeling van middelen over de
wereld.”
Zo raar was het dus niet haar te vragen
voor het werk van de MOV-groep, van
toen nog de Pius X-parochie in Uden.
“Het was 1992. Toevalligerwijs liep
ik in die tijd in Den Bosch langs het
gebouw van het Diocesaan Pastoraal
Centrum (DPC) en bedacht: ik loop
eens binnen. Ik werd daar binnenge-
laten door Cor van den Brand, een
voormalig missionaris in Afrika. Van
den Brand vertelde zo bevlogen dat
het vlammetje dat brandde voor inzet
voor de wereld van het zuiden daar is
ontbrand.” “Ze hebben ons als MOV-
groep begeleid, o.a. met cursussen en
materiaal. Ik heb van die mensen veel
geleerd en ben door hen ook een beet-
je gevormd. Luisteren, denken, doen,
dat was hun motto.”
“Ze willen geen aalmoes, maar respect.” aalMoes
Dat betekende een vliegende start voor
Mieke Dik in de MOV-groep. Die organi-
seerde in de parochie de Vastenaktie,
maar ook acties voor andere goede
doelen. “Het waren zeker niet alleen
collectes: voor al die acties deden we
iets bijzonders. We spraken er over in
de liturgieviering bijvoorbeeld.”
Een ander belangrijk moment deed
zich kort daarop voor. In het kader van
de Vastenaktie waren drie indianen
uit Ecuador in Nederland op bezoek;
een delegatie van de Pius X-MOV
besloot naar een avond te gaan die
werd georganiseerd om het verhaal van
de indianen bekend te maken. “We
bedachten dat het leuk was voor die
mensen een presentje mee te nemen.
Maar we maakten de domme fout dat
we dachten dat geld het beste was om
te geven.” Het werd een mooie avond.
“De twee vrouwen en een man - klein
van stuk, heel mooi aangekleed - heb-
ben veel verteld over hun leven. Maar
gaande de avond werd het duidelijk dat
zij helemaal niet uit waren op geld. Zij
wilden vooral een luisterend oor, res-
pect voor hun zaak en hun strijd. Voor
hun cultuur en manier van leven, die
wordt weggedrongen door het groot-
grondbezit en de mijnbouwbedrijven.
We zijn uiteindelijk die avond met het
geld in onze zakken weer naar huis
gegaan.”´
Deze 'grote schok' (we willen geen
aalmoes, we willen respect) is Mieke
Dik (69) sindsdien bijgebleven en
heeft haar inzet bepaald. “Ik probeer
sindsdien uit te dragen dat ontwik-
kelingswerk geen kwestie is van geld
overmaken, maar van het waarderen
van alle mensen. Goed luisteren naar
hun verhaal is net zo belangrijk als
ondersteuning bieden.” Zoals naar de
bananenboeren die ze jaren later hoor-
de spreken. “Ook zij zaten niet op ons
geld te wachten, maar zeiden wel: koop
alsjeblieft Oké-bananen. Leveranciers
van de grote bananenhandels worden
uitgebuit.”
Sindsdien zet Dik zich in voor Fair
Trade-handel. “Ik zorg er bij gelegen-
heid voor anderen hier op te wijzen
en probeer zelf ook op te letten dat ik
verantwoorde producten koop. Gelukkig
zijn die tegenwoordig gewoon in de
supermarkt te koop.”
“Ontwikkelingssamenwerking is niet meer zo vanzelfsprekend in de kerk.” ontwiKKelingsproBleMatieK
Bewustwording werd zo een sleutel-
begrip in de inzet van Mieke Dik. “Het
is belangrijk om het verhaal achter
armoede of een andere levenservaring
te kunnen vertellen.” Juist daarom valt
het haar tegen dat het 'niet meer zo
vanzelfsprekend is' om in kerkelijk ver-
band aandacht te besteden aan ontwik-
kelingsproblematiek en de ervaringen
van mensen in het Zuiden. “Vroeger
maakten we als PMC een hele liturgie.
We kozen als het nodig was een eerste
lezing waarmee we het project probeer-
den te vertalen naar de mensen in de
kerk.” Toen was er meer ruimte. “We
zorgden met de Vastenaktie voor een
echte rode draad door de vieringen, in
de hele vastentijd. Dat ging tot en met
de tekeningen op de misboekjes aan
toe. Nu vertellen we in de vastentijd
nog één keer tijdens de liturgie over
ons project. Meestal in het openings-
woord, en met een voorbede, alles mag
niet te lang zijn.” Andere mogelijkheden
zijn daar voor in de plaats gekomen.
“We publiceren in het parochieblad een
artikel, organiseren een solidariteits-
maaltijd (met zo'n tachtig mensen).
Toch krijg ik soms het gevoel dat we er
maar een beetje bij hangen. Daar kan
ik verdrietig van worden.”
Mysterie Die zorg neemt niet weg dat bij Mieke
Dik de ontroering over het leven, de
schepping, haar inzet bepaalt. “Het
leven is een mysterie dat van God
komt. Daarbij past verwondering, eer-
bied. Daarom moeten we ons inspan-
nen om een rechtvaardige wereld dich-
terbij te brengen. Jezus zelf deed niet
anders dan opkomen voor de zwakken.
Ik wil hem navolgen in mijn zorg voor de
schepping, de natuur en de mensen.
Dat is echt de grond van mijn bestaan.”
De basis van de Vastenaktie is niet
anders.
Ted Konings
de vastenperiode loopt
dit jaar van aswoensdag,
22 februari tot pasen,
7 april.
even iets minder.
Voor een ander.
steun de Vastenaktie.
giro 5850, den haag.
9Bisdomblad februari 20128 Bisdomblad februari 2012
De Vastenaktie van Mieke Dik: De Pelgrimstocht lopen De Pelgrimstocht lopen, dat is de Vastenaktie van Mieke Dik-Scheepens. Vorig jaar deed ze dat ook al. De vrijwilligster van de Petrus-parochie in Uden liep in de omgeving van Vaals, vier dagen lang, zo'n twintig kilometer per dag. “Dat is goed te doen hoor, en we hebben onderweg ook de nodige stops. Plekken waar we stil kunnen staan, letterlijk en figuurlijk. Die inspirerend zijn, waar iets bij te vertellen valt.” Maar vasten vraagt een inspanning, zo is ook haar geleerd. En die moet ook voor de Pelgrimstocht geleverd worden. Het echte werk doet ze nog voor ze de wandelschoenen aantrekt. “Mijn Vastenaktie is de inspanning om het sponsorgeld bij elkaar te brengen. Te vertellen over de Vastenaktie, mensen te benaderen en mijn verhaal te doen over de sloppenwijkbewoners in Addis Abeba in Ethiopië.”
“Vasten vraagt een inspanning, zo is mij geleerd.” pelgriMstocht
Niet dat het een normaal mens de
krachten te boven gaat hoor, dat wer-
ven van sponsors, zo is de ervaring
van Mieke Dik. “Het idee is dat je als
deelnemer 750 euro bij elkaar brengt.
Ik dacht: dat ga ik nooit redden. Het
was mijn man die zei: dat lukt je best!
Zo ben ik vorig jaar begonnen, en ik
had het bedrag inderdaad zo bij elkaar.
Uiteindelijk zamelde ik 1750 euro in.”
Ze benaderde familie en buren en ook
de mensen in de parochie. Misschien
dat ze dit jaar ook een foldertje maakt
om te vertellen over haar initiatief.
Overigens wandelen deze Pelgrimstocht
nog twee dames uit de parochie mee.
“Misschien kunnen we met zijn drieën
de publiciteit verzorgen.”
Dat is toch wel andere koek dan 'vroe-
ger', toen in huize Dik in de vastentijd
het beleg van het brood verdween en
de kinderen spaarden voor het vas-
tenzakje. Alhoewel: 'Even wat minder.
Voor de ander', de slogan van de
Vastenaktie dit jaar, slaat niet alleen
op minder snoepen, maar net zo goed
op even wat minder gemak. Het is
eigenlijk net als het snoeptrommeltje
vroeger. En dat waren belangrijke erva-
ringen, want daar is volgens Mieke Dik
haar begaanheid ontstaan en gegroeid.
“Als kind al maakte in me zorgen om
de Derde Wereld en stelde ik me vra-
gen over gerechtigheid, bijvoorbeeld
in de verdeling van middelen over de
wereld.”
Zo raar was het dus niet haar te vragen
voor het werk van de MOV-groep, van
toen nog de Pius X-parochie in Uden.
“Het was 1992. Toevalligerwijs liep
ik in die tijd in Den Bosch langs het
gebouw van het Diocesaan Pastoraal
Centrum (DPC) en bedacht: ik loop
eens binnen. Ik werd daar binnenge-
laten door Cor van den Brand, een
voormalig missionaris in Afrika. Van
den Brand vertelde zo bevlogen dat
het vlammetje dat brandde voor inzet
voor de wereld van het zuiden daar is
ontbrand.” “Ze hebben ons als MOV-
groep begeleid, o.a. met cursussen en
materiaal. Ik heb van die mensen veel
geleerd en ben door hen ook een beet-
je gevormd. Luisteren, denken, doen,
dat was hun motto.”
“Ze willen geen aalmoes, maar respect.” aalMoes
Dat betekende een vliegende start voor
Mieke Dik in de MOV-groep. Die organi-
seerde in de parochie de Vastenaktie,
maar ook acties voor andere goede
doelen. “Het waren zeker niet alleen
collectes: voor al die acties deden we
iets bijzonders. We spraken er over in
de liturgieviering bijvoorbeeld.”
Een ander belangrijk moment deed
zich kort daarop voor. In het kader van
de Vastenaktie waren drie indianen
uit Ecuador in Nederland op bezoek;
een delegatie van de Pius X-MOV
besloot naar een avond te gaan die
werd georganiseerd om het verhaal van
de indianen bekend te maken. “We
bedachten dat het leuk was voor die
mensen een presentje mee te nemen.
Maar we maakten de domme fout dat
we dachten dat geld het beste was om
te geven.” Het werd een mooie avond.
“De twee vrouwen en een man - klein
van stuk, heel mooi aangekleed - heb-
ben veel verteld over hun leven. Maar
gaande de avond werd het duidelijk dat
zij helemaal niet uit waren op geld. Zij
wilden vooral een luisterend oor, res-
pect voor hun zaak en hun strijd. Voor
hun cultuur en manier van leven, die
wordt weggedrongen door het groot-
grondbezit en de mijnbouwbedrijven.
We zijn uiteindelijk die avond met het
geld in onze zakken weer naar huis
gegaan.”´
Deze 'grote schok' (we willen geen
aalmoes, we willen respect) is Mieke
Dik (69) sindsdien bijgebleven en
heeft haar inzet bepaald. “Ik probeer
sindsdien uit te dragen dat ontwik-
kelingswerk geen kwestie is van geld
overmaken, maar van het waarderen
van alle mensen. Goed luisteren naar
hun verhaal is net zo belangrijk als
ondersteuning bieden.” Zoals naar de
bananenboeren die ze jaren later hoor-
de spreken. “Ook zij zaten niet op ons
geld te wachten, maar zeiden wel: koop
alsjeblieft Oké-bananen. Leveranciers
van de grote bananenhandels worden
uitgebuit.”
Sindsdien zet Dik zich in voor Fair
Trade-handel. “Ik zorg er bij gelegen-
heid voor anderen hier op te wijzen
en probeer zelf ook op te letten dat ik
verantwoorde producten koop. Gelukkig
zijn die tegenwoordig gewoon in de
supermarkt te koop.”
“Ontwikkelingssamenwerking is niet meer zo vanzelfsprekend in de kerk.” ontwiKKelingsproBleMatieK
Bewustwording werd zo een sleutel-
begrip in de inzet van Mieke Dik. “Het
is belangrijk om het verhaal achter
armoede of een andere levenservaring
te kunnen vertellen.” Juist daarom valt
het haar tegen dat het 'niet meer zo
vanzelfsprekend is' om in kerkelijk ver-
band aandacht te besteden aan ontwik-
kelingsproblematiek en de ervaringen
van mensen in het Zuiden. “Vroeger
maakten we als PMC een hele liturgie.
We kozen als het nodig was een eerste
lezing waarmee we het project probeer-
den te vertalen naar de mensen in de
kerk.” Toen was er meer ruimte. “We
zorgden met de Vastenaktie voor een
echte rode draad door de vieringen, in
de hele vastentijd. Dat ging tot en met
de tekeningen op de misboekjes aan
toe. Nu vertellen we in de vastentijd
nog één keer tijdens de liturgie over
ons project. Meestal in het openings-
woord, en met een voorbede, alles mag
niet te lang zijn.” Andere mogelijkheden
zijn daar voor in de plaats gekomen.
“We publiceren in het parochieblad een
artikel, organiseren een solidariteits-
maaltijd (met zo'n tachtig mensen).
Toch krijg ik soms het gevoel dat we er
maar een beetje bij hangen. Daar kan
ik verdrietig van worden.”
Mysterie Die zorg neemt niet weg dat bij Mieke
Dik de ontroering over het leven, de
schepping, haar inzet bepaalt. “Het
leven is een mysterie dat van God
komt. Daarbij past verwondering, eer-
bied. Daarom moeten we ons inspan-
nen om een rechtvaardige wereld dich-
terbij te brengen. Jezus zelf deed niet
anders dan opkomen voor de zwakken.
Ik wil hem navolgen in mijn zorg voor de
schepping, de natuur en de mensen.
Dat is echt de grond van mijn bestaan.”
De basis van de Vastenaktie is niet
anders.
Ted Konings
de vastenperiode loopt
dit jaar van aswoensdag,
22 februari tot pasen,
7 april.
even iets minder.
Voor een ander.
steun de Vastenaktie.
giro 5850, den haag.
9Bisdomblad februari 20128 Bisdomblad februari 2012
Bisdomblad februari 201210 11Bisdomblad februari 2012
Duurzaam bouwen en verwarmen
“In 1904 werd de befaamde bouwmeester
Pierre Cuypers gevraagd om het herstel van
de toen ingestorte toren van de Petruskerk
ter hand te nemen. Cuypers ging aan het
werk en paste twee materiaalsoorten toe
die later tot grote problemen zouden lijden.
Om het ingestorte deel weer goed met het
nog overeind staande deel te kunnen ver-
binden, gebruikte hij grote hoeveelheden
ijzer in vrij forse afmetingen. In die peri-
ode was ook net het gebruik van cement
als bindmiddel in zwang gekomen en net
als vele andere bouwkundigen dacht ook
Cuypers dat we te maken hadden met een
onverwoestbaar materiaal. Nu is cement
is inderdaad een zeer duurzaam product
maar het moet wel in de goede verhoudin-
gen worden gebruikt. Bij restauraties van
oude gebouwen wordt normaal geen of
nauwelijks cement gebruikt. Bij de huidige
restauratie is echter gebleken dat niet goed
verwerkt ijzer, door roestvorming, enorme
schades heeft kunnen aanrichten. IJzer kan
tot wel zeven keer de oorspronkelijke dikte
aannemen. Ook het vermetselen en voegen
van natuursteen en baksteen met pure
cementspecie geeft een ernstige versto-
ring van de vochthuishouding in de al lang
bestaande muurwerken te zien.”
Een tweede leermoment is volgens
Schoots kritisch te zijn op de herkomst
van het materiaal. “Vlak na de Tweede
Wereldoorlog was er een enorme vraag
naar bouwmateriaal en kwam er veel inferi-
eur materiaal uit Duitsland en Frankrijk. Dat
was ongetwijfeld met de beste bedoelingen
in die tijd, maar het vervangen van 100
m3 natuursteen en 3200 m2 leisteen was
Nu energieverbruik in de parochies een
substantieel onderdeel van de exploitatie
is, let men tegenwoordig steeds meer op
efficiency van de installaties en combi-
naties van methoden. Cremers: “Bij de
restauratie van de Martinuskerk in Cuijk
hebben we onlangs bij wijze van experi-
ment een combinatie van vloerverwarming
en luchtverwarming toegepast. We pro-
beren het gebouw continue op 12 à 13
graden te houden en tijdens de vieringen
een paar graden bij te stoken door middel
van de bestaande luchtverwarming. Wij
zijn nog volop metingen aan het verrichten
om te zien of deze methode uiteindelijk
ook zuiniger blijkt. Bovendien komt een
dergelijk systeem pas in beeld als de
kerk toch al gerestaureerd moet worden.
Vloerverwarming is namelijk bouwkundig
prijzig.”
bij goed materieel nu niet nodig geweest.”
Voor de restauratie van kerkgebouwen is
er volgens de bouwadviseur voldoende
duurzaam bouwmateriaal op de aardbol
aanwezig, maar er moet volgens hem wel
voldoende en kennis en kunde zijn om de
juiste materialen te kiezen, toe te passen
en te combineren.
Die mening deelt zijn collega bouwadvi-
seur Piet Cremers als het onderwerp van
energieverbruik bij kerkverwarming ter
sprake komt. In de praktijk komt hij drie
vormen van kerkverwarming tegen. Als
eerste noemt Cremers de traditionele
verwarming met een ketel, watercircuit
en radiatoren. “Deze wordt met name
bij kleine kerken gebruikt wordt”, aldus
Cremers. Een tweede mogelijkheid is
stralingsverwarming, waarmee met gas-
kappen gewerkt wordt. “Deze vorm kan
weliswaar heel lokaal en zuinig in het
kerkgebouw worden ingezet, maar heeft
als nadeel dat de warmte van bovenaf
komt en mensen wel een warm hoofd
krijgen, maar koude voeten houden.
Bovendien ontstaat er condens in de
kerk, met alle negatieve gevolgen van
dien.” Verreweg de meest toegepaste
vorm is luchtverwarming weet Cremers.
Door middel van een gas- of oliegestook-
te ketel en een luchtunit wordt de lucht
in de kerk gecirculeerd. “In een relatief
korte tijd kun je de meeste kerkgebou-
wen daarmee op temperatuur brengen
en houden. Maar daar schuilt ook een
gevaar in, want als de installatie steeds
een piek te overbruggen heeft, is dat niet
goed voor de apparatuur en bovendien
gaat de relatieve luchtvochtigheid op
den duur omlaag, hetgeen weer slecht
is voor kerkelijke kunst en het orgel.”
Luchtverwarming is volgens de bouwad-
viseur kostbaar: “De meeste mensen
hebben dat niet in de gaten, maar bij een
gemiddelde viering trekt luchtverwarming
toch ongeveer 100-120m3 gas weg”.
In toenemende mate verwerft het thema ‘duurzaamheid’ zich onderwerp van gesprek in het maatschappelijke leven. Met komst van moderne communicatiemiddelen lijkt de wereld kleiner te worden en het publieke besef dat we ethisch verant-woord moeten omgaan met elkaar en met de planeet wordt prangender. Tegen deze achtergrond lijkt het ‘groene bewust-zijn’ ook in de kerk zijn intrede te hebben gedaan. Maar is er werkelijk iets nieuws onder de zon?
Of toekomstige systemen zoals grond-
verwarming een rol kunnen spelen wordt
nauw in de gaten gehouden. Niet iedere
grondlaag is daarvoor even geschikt.
Gebruikmaken van zonne-energie, zoals
Abdij Koningshoeven sinds januari 2012
doet bij haar poortgebouw, lijkt in beeld
te komen nu de investeringskosten van
zonnecollectoren omlaag gaan. Omdat
veel kerkgebouwen echter rijksmonu-
menten zijn, treffen we waarschijnlijk niet
snel zonnepanelen op kerkdaken aan.
Geconcludeerd kan worden dat parochies
om economische redenen altijd al zoe-
kende zijn naar duurzame manieren voor
de bouw en gebruik van kerkgebouwen.
Dat duurzaamheid tegenwoordig ‘in’ is,
zou de kerk alleen maar ten goede moe-
ten komen.
Hoe parochies omgaan met de bouw en het
onderhoud van kerkgebouwen kan volgens
het diocesaan Bouwbureau iets laten zien
van evangelische waarden die concreet
worden in ‘goed rentmeesterschap’ over
natuurlijke bronnen. Omdat het parochies
niet te doen is om kortetermijnrendement,
geldt voor bouw- restauratieprojecten van
kerkgebouwen sowieso een langetermijn-
strategie. Investeringen zijn bedoeld om
meerdere decennia of zelfs eeuwen mee te
gaan. Duurzame materialen en voorzienin-
gen gaan daarom in de regel hand in hand
met economisch verantwoord bestuur.
“Exemplarisch is de Sint Petruskerk in
Oirschot”, vertelt bouwadviseur Klaas
Schoots van het diocesaan bouwbureau.
Duurzaamheid begint bij lessen uit het
verleden. “Wat opvalt is dat er bij verschil-
lende rampen enorme schades ontstaan
maar dat veel duurzaam bouwmateriaal,
zoals natuur- en baksteen, in goede staat
blijft en derhalve als basis dient bij de
diverse restauraties en herstellingen.” Door
de jaren heen heeft het bouwbureau veel
technieken en materialen zien komen en
gaan. Wat op het eerste gezicht duurzaam
leek, bleek na enkele tientallen jaren toch
geen succes.
Bouwadviseur Piet Cremers in de stookruimte van de Martinuskerk in Cuijk waar bij wijze van expe-riment een combinatie van vloerverwarming en luchtverwarming wordt gebruikt.
Gebruikmaken van zonne-energie, zoals Abdij Koningshoevendoet bij haar poortgebouw, lijkt in beeld te komen nu de investeringskosten van zon-necollectoren omlaag gaan.
Bisdomblad februari 201210 11Bisdomblad februari 2012
Duurzaam bouwen en verwarmen
“In 1904 werd de befaamde bouwmeester
Pierre Cuypers gevraagd om het herstel van
de toen ingestorte toren van de Petruskerk
ter hand te nemen. Cuypers ging aan het
werk en paste twee materiaalsoorten toe
die later tot grote problemen zouden lijden.
Om het ingestorte deel weer goed met het
nog overeind staande deel te kunnen ver-
binden, gebruikte hij grote hoeveelheden
ijzer in vrij forse afmetingen. In die peri-
ode was ook net het gebruik van cement
als bindmiddel in zwang gekomen en net
als vele andere bouwkundigen dacht ook
Cuypers dat we te maken hadden met een
onverwoestbaar materiaal. Nu is cement
is inderdaad een zeer duurzaam product
maar het moet wel in de goede verhoudin-
gen worden gebruikt. Bij restauraties van
oude gebouwen wordt normaal geen of
nauwelijks cement gebruikt. Bij de huidige
restauratie is echter gebleken dat niet goed
verwerkt ijzer, door roestvorming, enorme
schades heeft kunnen aanrichten. IJzer kan
tot wel zeven keer de oorspronkelijke dikte
aannemen. Ook het vermetselen en voegen
van natuursteen en baksteen met pure
cementspecie geeft een ernstige versto-
ring van de vochthuishouding in de al lang
bestaande muurwerken te zien.”
Een tweede leermoment is volgens
Schoots kritisch te zijn op de herkomst
van het materiaal. “Vlak na de Tweede
Wereldoorlog was er een enorme vraag
naar bouwmateriaal en kwam er veel inferi-
eur materiaal uit Duitsland en Frankrijk. Dat
was ongetwijfeld met de beste bedoelingen
in die tijd, maar het vervangen van 100
m3 natuursteen en 3200 m2 leisteen was
Nu energieverbruik in de parochies een
substantieel onderdeel van de exploitatie
is, let men tegenwoordig steeds meer op
efficiency van de installaties en combi-
naties van methoden. Cremers: “Bij de
restauratie van de Martinuskerk in Cuijk
hebben we onlangs bij wijze van experi-
ment een combinatie van vloerverwarming
en luchtverwarming toegepast. We pro-
beren het gebouw continue op 12 à 13
graden te houden en tijdens de vieringen
een paar graden bij te stoken door middel
van de bestaande luchtverwarming. Wij
zijn nog volop metingen aan het verrichten
om te zien of deze methode uiteindelijk
ook zuiniger blijkt. Bovendien komt een
dergelijk systeem pas in beeld als de
kerk toch al gerestaureerd moet worden.
Vloerverwarming is namelijk bouwkundig
prijzig.”
bij goed materieel nu niet nodig geweest.”
Voor de restauratie van kerkgebouwen is
er volgens de bouwadviseur voldoende
duurzaam bouwmateriaal op de aardbol
aanwezig, maar er moet volgens hem wel
voldoende en kennis en kunde zijn om de
juiste materialen te kiezen, toe te passen
en te combineren.
Die mening deelt zijn collega bouwadvi-
seur Piet Cremers als het onderwerp van
energieverbruik bij kerkverwarming ter
sprake komt. In de praktijk komt hij drie
vormen van kerkverwarming tegen. Als
eerste noemt Cremers de traditionele
verwarming met een ketel, watercircuit
en radiatoren. “Deze wordt met name
bij kleine kerken gebruikt wordt”, aldus
Cremers. Een tweede mogelijkheid is
stralingsverwarming, waarmee met gas-
kappen gewerkt wordt. “Deze vorm kan
weliswaar heel lokaal en zuinig in het
kerkgebouw worden ingezet, maar heeft
als nadeel dat de warmte van bovenaf
komt en mensen wel een warm hoofd
krijgen, maar koude voeten houden.
Bovendien ontstaat er condens in de
kerk, met alle negatieve gevolgen van
dien.” Verreweg de meest toegepaste
vorm is luchtverwarming weet Cremers.
Door middel van een gas- of oliegestook-
te ketel en een luchtunit wordt de lucht
in de kerk gecirculeerd. “In een relatief
korte tijd kun je de meeste kerkgebou-
wen daarmee op temperatuur brengen
en houden. Maar daar schuilt ook een
gevaar in, want als de installatie steeds
een piek te overbruggen heeft, is dat niet
goed voor de apparatuur en bovendien
gaat de relatieve luchtvochtigheid op
den duur omlaag, hetgeen weer slecht
is voor kerkelijke kunst en het orgel.”
Luchtverwarming is volgens de bouwad-
viseur kostbaar: “De meeste mensen
hebben dat niet in de gaten, maar bij een
gemiddelde viering trekt luchtverwarming
toch ongeveer 100-120m3 gas weg”.
In toenemende mate verwerft het thema ‘duurzaamheid’ zich onderwerp van gesprek in het maatschappelijke leven. Met komst van moderne communicatiemiddelen lijkt de wereld kleiner te worden en het publieke besef dat we ethisch verant-woord moeten omgaan met elkaar en met de planeet wordt prangender. Tegen deze achtergrond lijkt het ‘groene bewust-zijn’ ook in de kerk zijn intrede te hebben gedaan. Maar is er werkelijk iets nieuws onder de zon?
Of toekomstige systemen zoals grond-
verwarming een rol kunnen spelen wordt
nauw in de gaten gehouden. Niet iedere
grondlaag is daarvoor even geschikt.
Gebruikmaken van zonne-energie, zoals
Abdij Koningshoeven sinds januari 2012
doet bij haar poortgebouw, lijkt in beeld
te komen nu de investeringskosten van
zonnecollectoren omlaag gaan. Omdat
veel kerkgebouwen echter rijksmonu-
menten zijn, treffen we waarschijnlijk niet
snel zonnepanelen op kerkdaken aan.
Geconcludeerd kan worden dat parochies
om economische redenen altijd al zoe-
kende zijn naar duurzame manieren voor
de bouw en gebruik van kerkgebouwen.
Dat duurzaamheid tegenwoordig ‘in’ is,
zou de kerk alleen maar ten goede moe-
ten komen.
Hoe parochies omgaan met de bouw en het
onderhoud van kerkgebouwen kan volgens
het diocesaan Bouwbureau iets laten zien
van evangelische waarden die concreet
worden in ‘goed rentmeesterschap’ over
natuurlijke bronnen. Omdat het parochies
niet te doen is om kortetermijnrendement,
geldt voor bouw- restauratieprojecten van
kerkgebouwen sowieso een langetermijn-
strategie. Investeringen zijn bedoeld om
meerdere decennia of zelfs eeuwen mee te
gaan. Duurzame materialen en voorzienin-
gen gaan daarom in de regel hand in hand
met economisch verantwoord bestuur.
“Exemplarisch is de Sint Petruskerk in
Oirschot”, vertelt bouwadviseur Klaas
Schoots van het diocesaan bouwbureau.
Duurzaamheid begint bij lessen uit het
verleden. “Wat opvalt is dat er bij verschil-
lende rampen enorme schades ontstaan
maar dat veel duurzaam bouwmateriaal,
zoals natuur- en baksteen, in goede staat
blijft en derhalve als basis dient bij de
diverse restauraties en herstellingen.” Door
de jaren heen heeft het bouwbureau veel
technieken en materialen zien komen en
gaan. Wat op het eerste gezicht duurzaam
leek, bleek na enkele tientallen jaren toch
geen succes.
Bouwadviseur Piet Cremers in de stookruimte van de Martinuskerk in Cuijk waar bij wijze van expe-riment een combinatie van vloerverwarming en luchtverwarming wordt gebruikt.
Gebruikmaken van zonne-energie, zoals Abdij Koningshoevendoet bij haar poortgebouw, lijkt in beeld te komen nu de investeringskosten van zon-necollectoren omlaag gaan.
Bisdomblad februari 2012 13Bisdomblad februari 2012
“Wat is diaconie in deze tijd?”, mijmert Vladimir. “Ik denk dat het is wat het altijd geweest is. We spreken in de kerk van diaconia caritatis – dienst van de liefdewerken. Dat is een plicht voor het hele kerkvolk, niet alleen voor mensen als wij, die daar vanuit de kerk mee bezig zijn. In die dienst aan de naaste is Christus zelf ons voorgegaan, dat lees je in de bijbel en in parabels als de Barmhartige Samaritaan. Het gaat samen met het geloof dat je belijdt, dat je dienstbaar bent aan mensen en niet vrijblijvend! Het is een recht van de ander in nood om een beroep op jou te mogen doen. Als diaken dien je dus – behalve op liturgie en catechese – ook gericht te zijn op de nood van de ander. Niet vanuit je zelf maar vanuit de kerk en de kerkgemeenschap.”
geloof is Van waarde
“Ik win geen zieltjes, daar ben ik niet voor op pad”, zegt Embregt, die zich als straatpastor inzet voor zwervers en thuislozen. “Maar ik merk wel dat dege-nen die ontdekken: dat geloof is van waarde, dat die daar meer mee bezig gaan en het dan beter doen, ook voor zichzelf, omdat ze daarin wat steun en verlichting vinden. Ik ervaar mijn roeping als komend van Christus en in denk dat diaconie wezenlijk bij het zijn van de kerk hoort. Een kerk zonder dia-conie bestaat niet. Dat kàn niet.” De horizontale balk aan het kruis…
“Een zekere verticaliteit zit daar ook in”, vervolgt Vladimir. Jezus zei wat je voor de minsten hebt gedaan, heb je voor mij gedaan. Hij is het! Het is een soort spiraalbeweging: uitgaan van Hem en ook weer naar Hem terugkeren. Als je mij vraag: wat zou je zeggen tegen de parochie, dan is dat: de diaconie kun je nooit veronachtzamen. Zonder dia-conie verzwak je alle andere aspecten van de kerk: gebed, liturgie, catechese… Diaconie geeft het geloof handen en voeten. Letterlijk.”De kerk als achtergrond is wel wezen-lijk. Embregt: “Als je het gelovig aspect eraf haalt, wordt het maatschappelijk hulpbetoon. Dat is niet slecht. Onder het vaandel diaconie hoeft je niet doen wat de burgerlijke overheid al doet. Je bent vooral daar actief waar in de nood gaten vallen.”
BoterhaMMen of een tientje
Dikwijls is er in de parochies wel aan-dacht voor zwervers en thuislozen. Vladimir: “Die kwamen aan de deur en als ze honger hadden, kregen ze een paar boterhammen met een fles drin-ken of een tientje. Dat waren mensen die je kende. Nu zie je dat er ook men-sen van veel verder weg aan de deur kloppen, dakloze asielzoekers. Hen wordt onrecht aangedaan. Sommigen kunnen niet terug naar hun eigen land, ook al willen ze dat en hier worden ze dan op straat gezet.”
Dat zijn mensen die hopeloos in de problemen zitten. Embregt: “Ja, letter-lijk is de hoop er helemaal uit. Murw zijn ze, dodelijk vermoeid. Eenmaal op straat gezet moeten ze het zelf maar uitzoeken. We vragen ons af wat er van hen terecht komt, op straat. Daar kun je naar gissen, maar je ziet ze verval-len tot straatslijperij of onderduiken bij familie en vrienden. Er zijn jonge vrou-wen waar je opeens nooit meer iets van hoort…” joUw aanwezigheid
Maar als parochie verleen je vooral diaconale hulp aan vereenzaamde men-sen, aan zieken, armen die in nood raken… Het hoeft niet allemaal om geld te gaan… “Dat kan ook niet. Het gaat vooral om jouw aanwezigheid, laten weten dat er iemand voor hen is, die warme uitstraalt, troost, bemoedigt, de weg wijst.”Maar hoe vind je die diaconale hulp? Vladimir: “Wij merken in parochies met een diaconiegroep, dat de mensen je op den duur weten te vinden. Dat spreekt zich rond. Maar je moet als kerk ook zelf kijken en er ruchtbaarheid aan geven.” Embregt: “Ik ben mensen aan het opleiden voor het straatpastoraat. Ze zijn nog niet klaar, maar nu al weten ze dat ze er zijn. Zij komen nu al allerlei vereenzaamde en verpieterende mensen tegen. Ik denk dat er veel meer vraag is dan wij aankunnen.”
Elke parochie zou aan diaconie moeten doen. Niet te hooi en te gras, maar gestructureerd en duurzaam. Dat is een verantwoordelijkheid van het parochiebestuur, met de pastoor als voorzitter. Het werk wordt gedaan door toegeruste vrijwilligers, al dan niet onder leiding van een permanente diaken. Zo gebeurt dat nu in de voormalige Bossche binnenstadsparochie, beter gekend als de parochie van de Sint-Jan en tegenwoordig onderdeel van de parochie H. Johannes en H. Maria, die het grootste deel van Den Bosch, Rosmalen en Empel omvat. In die binnenstadsparochie wordt gewerkt aan de opbouw van een werkgroep diaconie. Diaken Vladimir Palte (op de foto rechts) en straatpastor Embregt Wever zijn daar volop bij betrokken.
Diaconie stopt de gaten van de nood
“Diaconie is ook belangrijk voor de kerkmensen zelf. Geloven is niet
alleen bidden, maar ook dóén.”
12
Bisdomblad februari 2012 13Bisdomblad februari 2012
“Wat is diaconie in deze tijd?”, mijmert Vladimir. “Ik denk dat het is wat het altijd geweest is. We spreken in de kerk van diaconia caritatis – dienst van de liefdewerken. Dat is een plicht voor het hele kerkvolk, niet alleen voor mensen als wij, die daar vanuit de kerk mee bezig zijn. In die dienst aan de naaste is Christus zelf ons voorgegaan, dat lees je in de bijbel en in parabels als de Barmhartige Samaritaan. Het gaat samen met het geloof dat je belijdt, dat je dienstbaar bent aan mensen en niet vrijblijvend! Het is een recht van de ander in nood om een beroep op jou te mogen doen. Als diaken dien je dus – behalve op liturgie en catechese – ook gericht te zijn op de nood van de ander. Niet vanuit je zelf maar vanuit de kerk en de kerkgemeenschap.”
geloof is Van waarde
“Ik win geen zieltjes, daar ben ik niet voor op pad”, zegt Embregt, die zich als straatpastor inzet voor zwervers en thuislozen. “Maar ik merk wel dat dege-nen die ontdekken: dat geloof is van waarde, dat die daar meer mee bezig gaan en het dan beter doen, ook voor zichzelf, omdat ze daarin wat steun en verlichting vinden. Ik ervaar mijn roeping als komend van Christus en in denk dat diaconie wezenlijk bij het zijn van de kerk hoort. Een kerk zonder dia-conie bestaat niet. Dat kàn niet.” De horizontale balk aan het kruis…
“Een zekere verticaliteit zit daar ook in”, vervolgt Vladimir. Jezus zei wat je voor de minsten hebt gedaan, heb je voor mij gedaan. Hij is het! Het is een soort spiraalbeweging: uitgaan van Hem en ook weer naar Hem terugkeren. Als je mij vraag: wat zou je zeggen tegen de parochie, dan is dat: de diaconie kun je nooit veronachtzamen. Zonder dia-conie verzwak je alle andere aspecten van de kerk: gebed, liturgie, catechese… Diaconie geeft het geloof handen en voeten. Letterlijk.”De kerk als achtergrond is wel wezen-lijk. Embregt: “Als je het gelovig aspect eraf haalt, wordt het maatschappelijk hulpbetoon. Dat is niet slecht. Onder het vaandel diaconie hoeft je niet doen wat de burgerlijke overheid al doet. Je bent vooral daar actief waar in de nood gaten vallen.”
BoterhaMMen of een tientje
Dikwijls is er in de parochies wel aan-dacht voor zwervers en thuislozen. Vladimir: “Die kwamen aan de deur en als ze honger hadden, kregen ze een paar boterhammen met een fles drin-ken of een tientje. Dat waren mensen die je kende. Nu zie je dat er ook men-sen van veel verder weg aan de deur kloppen, dakloze asielzoekers. Hen wordt onrecht aangedaan. Sommigen kunnen niet terug naar hun eigen land, ook al willen ze dat en hier worden ze dan op straat gezet.”
Dat zijn mensen die hopeloos in de problemen zitten. Embregt: “Ja, letter-lijk is de hoop er helemaal uit. Murw zijn ze, dodelijk vermoeid. Eenmaal op straat gezet moeten ze het zelf maar uitzoeken. We vragen ons af wat er van hen terecht komt, op straat. Daar kun je naar gissen, maar je ziet ze verval-len tot straatslijperij of onderduiken bij familie en vrienden. Er zijn jonge vrou-wen waar je opeens nooit meer iets van hoort…” joUw aanwezigheid
Maar als parochie verleen je vooral diaconale hulp aan vereenzaamde men-sen, aan zieken, armen die in nood raken… Het hoeft niet allemaal om geld te gaan… “Dat kan ook niet. Het gaat vooral om jouw aanwezigheid, laten weten dat er iemand voor hen is, die warme uitstraalt, troost, bemoedigt, de weg wijst.”Maar hoe vind je die diaconale hulp? Vladimir: “Wij merken in parochies met een diaconiegroep, dat de mensen je op den duur weten te vinden. Dat spreekt zich rond. Maar je moet als kerk ook zelf kijken en er ruchtbaarheid aan geven.” Embregt: “Ik ben mensen aan het opleiden voor het straatpastoraat. Ze zijn nog niet klaar, maar nu al weten ze dat ze er zijn. Zij komen nu al allerlei vereenzaamde en verpieterende mensen tegen. Ik denk dat er veel meer vraag is dan wij aankunnen.”
Elke parochie zou aan diaconie moeten doen. Niet te hooi en te gras, maar gestructureerd en duurzaam. Dat is een verantwoordelijkheid van het parochiebestuur, met de pastoor als voorzitter. Het werk wordt gedaan door toegeruste vrijwilligers, al dan niet onder leiding van een permanente diaken. Zo gebeurt dat nu in de voormalige Bossche binnenstadsparochie, beter gekend als de parochie van de Sint-Jan en tegenwoordig onderdeel van de parochie H. Johannes en H. Maria, die het grootste deel van Den Bosch, Rosmalen en Empel omvat. In die binnenstadsparochie wordt gewerkt aan de opbouw van een werkgroep diaconie. Diaken Vladimir Palte (op de foto rechts) en straatpastor Embregt Wever zijn daar volop bij betrokken.
Diaconie stopt de gaten van de nood
“Diaconie is ook belangrijk voor de kerkmensen zelf. Geloven is niet
alleen bidden, maar ook dóén.”
12
In het Nieuwe Parochiekatern van deze maand gaan pastoor-deken Spijkers, pastoor
Brouwers en diaken van Nunen in op de ontwikkelingen rond de beoogde Nieuwe Parochie
Oirschot. Naar ver-wachting zullen de parochies H. Petrus te Oirschot, de H. Bernadette te
Spoordonk, de H. Willi-brordus te Middelbeers, de H.H. Andreas en Antonius van Padua
te Oostelbeers, de H. Odulphus te Best en de H. Antonius te Best op termijn samengaan
als één fusieparochie. De H. Liduinaparochie te Best is al eerder samengegaan met de
Bestse H. Antoniusparochie.
Eind januari dit jaar kwam het complete pastorale team samen in Abdij Koningshoeven
voor een bezinningsdag. Het team, bestaande uit drie priesters en drie diakens, for-
muleerde onder meer de mission statement en de taakverdeling van het pastorale
team. In verband met de speerpunten is afgesproken dat pastoor Brouwers het
speerpunt van roeping, vorming en spiritualiteit op zich neemt. Pastor Paul Versteegh
ontfermt zich over het Ouderenpastoraat. Diaken Hans van de Laar concentreert zich
op het speerpunt Huwelijk en Gezin. Wilfred van Nunen coördineert het Jeugd en
Jongerenwerk en pastoor-deken Spijkers is naast zijn rol als teamleider en deken
aanspreekpunt voor Kerk en Samenleving. In hun pastorale taken zullen de speer-
punthouders worden bijgestaan door diaken Jan van Lieverloo.
NieuwParochiekatern
januari 2011
OIRS
CHO
T
14 Bisdomblad februari 2012
Vladimir: “Armen zijn er veel en van alle tijden. Financieel, maar ook soci-aal en zelfs op godsdienstig gebied kan er nood zijn. Ik denk dat wij altijd gatenstoppers zullen zijn.”“Diaconie” zegt Embregt, “is ook belangrijk voor de kerkmensen zelf. Geloven is niet alleen bidden, maar ook dóén.”
tieners in het pastoraat
Jammer dat het meestal oudere mensen zijn die zich daaraan geven. Embregt, die af en toe gebedsdien-sten leidt in het nieuwe Jeroen Boschziekenhuis, heeft kort geleden
afscheid genomen van vrijwilligers in het ziekenpastoraat, wat ook een vorm van heel indringende diaconie is. “Vijfentwintig jaar hadden ze daar gewerkt, een kwart eeuw. Maar nu zag ik ineens ook heel jonge mensen, tieners zelfs. Zij deden hun maatschap-pelijke stage en hadden echt gekozen voor het ziekenhuispastoráát. Dat vind ik geweldig. Zij leren de mens zien met de blik waarmee Christus naar de mens keek en daarmee groeien ze als mens.
Diaconie is er voor de hulpvrager èn voor degene die hulp geeft en allebei
Als u betrokken wilt worden bij het diaconale werk in Den Bosch, kunt u informatie vragen aan diaken Vladimir Palte, 06-22379883.
“Ik denk dat wij altijd gatenstoppers zullen zijn.”
kunnen ze erdoor geholpen worden. Ik herinner me een dame uit een sjiek appartement die op een bankje naast een zwerver gaat zitten. Ze klaagt haar nood over eenzaamheid en de zwerver luistert geduldig. Als hij aan zijn ver-haal begint, zegt zij: ‘Ik had helemaal niet in de gaten dat u op straat leeft’. Waarop hij zegt: ‘Ziet u dat hutje tus-sen de struiken. Dat is mijn huis’. Bij zoiets vraag je je af: wie helpt eigenlijk wie?”
Kees van Hassel
In het Nieuwe Parochiekatern van deze maand gaan pastoor-deken Spijkers, pastoor
Brouwers en diaken van Nunen in op de ontwikkelingen rond de beoogde Nieuwe Parochie
Oirschot. Naar ver-wachting zullen de parochies H. Petrus te Oirschot, de H. Bernadette te
Spoordonk, de H. Willi-brordus te Middelbeers, de H.H. Andreas en Antonius van Padua
te Oostelbeers, de H. Odulphus te Best en de H. Antonius te Best op termijn samengaan
als één fusieparochie. De H. Liduinaparochie te Best is al eerder samengegaan met de
Bestse H. Antoniusparochie.
Eind januari dit jaar kwam het complete pastorale team samen in Abdij Koningshoeven
voor een bezinningsdag. Het team, bestaande uit drie priesters en drie diakens, for-
muleerde onder meer de mission statement en de taakverdeling van het pastorale
team. In verband met de speerpunten is afgesproken dat pastoor Brouwers het
speerpunt van roeping, vorming en spiritualiteit op zich neemt. Pastor Paul Versteegh
ontfermt zich over het Ouderenpastoraat. Diaken Hans van de Laar concentreert zich
op het speerpunt Huwelijk en Gezin. Wilfred van Nunen coördineert het Jeugd en
Jongerenwerk en pastoor-deken Spijkers is naast zijn rol als teamleider en deken
aanspreekpunt voor Kerk en Samenleving. In hun pastorale taken zullen de speer-
punthouders worden bijgestaan door diaken Jan van Lieverloo.
NieuwParochiekatern
januari 2011
OIRS
CHO
T
14 Bisdomblad februari 2012
Vladimir: “Armen zijn er veel en van alle tijden. Financieel, maar ook soci-aal en zelfs op godsdienstig gebied kan er nood zijn. Ik denk dat wij altijd gatenstoppers zullen zijn.”“Diaconie” zegt Embregt, “is ook belangrijk voor de kerkmensen zelf. Geloven is niet alleen bidden, maar ook dóén.”
tieners in het pastoraat
Jammer dat het meestal oudere mensen zijn die zich daaraan geven. Embregt, die af en toe gebedsdien-sten leidt in het nieuwe Jeroen Boschziekenhuis, heeft kort geleden
afscheid genomen van vrijwilligers in het ziekenpastoraat, wat ook een vorm van heel indringende diaconie is. “Vijfentwintig jaar hadden ze daar gewerkt, een kwart eeuw. Maar nu zag ik ineens ook heel jonge mensen, tieners zelfs. Zij deden hun maatschap-pelijke stage en hadden echt gekozen voor het ziekenhuispastoráát. Dat vind ik geweldig. Zij leren de mens zien met de blik waarmee Christus naar de mens keek en daarmee groeien ze als mens.
Diaconie is er voor de hulpvrager èn voor degene die hulp geeft en allebei
Als u betrokken wilt worden bij het diaconale werk in Den Bosch, kunt u informatie vragen aan diaken Vladimir Palte, 06-22379883.
“Ik denk dat wij altijd gatenstoppers zullen zijn.”
kunnen ze erdoor geholpen worden. Ik herinner me een dame uit een sjiek appartement die op een bankje naast een zwerver gaat zitten. Ze klaagt haar nood over eenzaamheid en de zwerver luistert geduldig. Als hij aan zijn ver-haal begint, zegt zij: ‘Ik had helemaal niet in de gaten dat u op straat leeft’. Waarop hij zegt: ‘Ziet u dat hutje tus-sen de struiken. Dat is mijn huis’. Bij zoiets vraag je je af: wie helpt eigenlijk wie?”
Kees van Hassel
“Jezus Christus leren kennen, beminnen en navolgen.” Dat
is het mission statement van de beoogde Nieuwe Parochie
Oirschot. Het is gekozen uit de apostolische brief Novo
Millennio Ineunte nr. 29 en drukt het gezamenlijke geloof
uit dat geworteld is in Christus. Eind januari kwamen de
leden van het pastorale team uit Oostel- en Middelbeers,
Oirschot en Best bijeen tijdens een bezinningsdag in Abdij
Koningshoeven. Het mission statement was een van de onder-
werpen waarover van gedachten werd gewisseld. In de onder-
bouwing ervan (zie kader) komen verschillende accenten naar
voren die met elkaar een eendrachtig potentieel vormen.
Het proces om tot een Nieuwe Parochie te komen is ook
in Oirschot gestart. “Een oplossing waar ik steeds meer in
geloof”, vertelt pastoor-deken Spijkers. De parochiële samen-
voeging impliceert volgens hem kansen om het geloof te
revitaliseren. “Elke parochie moet de kans krijgen om aan
te geven wat zij belangrijk vindt. Het goede van ieder moet
behouden blijven. Dat vraagt om een voorzichtige genuanceer-
de benadering”, meent de pastoor-deken: “We spreken niet
over ‘de een sluit bij de ander aan’, maar we beginnen samen
iets nieuws. Dat is de insteek.”
Dat het bisdom 2015 stelt als jaar waarin alle fusies gerea-
liseerd moeten zijn, begrijpt de deken. “Het is goed om het
proces in beweging te zetten. Maar mensen laten zich ook
niet gek maken. Tijdens de bezinningsdag stond teambuilding
centraal. Soms kunnen veranderingen in de parochies je het
gevoel geven heen en weer geslingerd te worden. Dan is het
goed om even weg te gaan uit je eigen omgeving en te investe-
ren in saamhorigheid.”
Bestuurlijk benadrukt de deken de efficiency die met de fusies
gewonnen wordt: “In plaats van zesvoudig wordt éénvoudig.
Bovendien, het heeft ook een voordeel dat het bestuur meer
afstand heeft ten opzichte van de lokale gemeenschap: dan
kunnen materiële zaken objectiever worden beoordeeld.”
jezus christus leren kennen,
beminnen en navolgen
Jezus van Nazareth is voor ons Zoon van God,
• DieSchepperisvanhemelenaard
eeninwiens
schepping we mogen leven
• DieLiefdeisenvanwelkeLiefdeJe
zusdeverper-
soonlijking is
• DieZichmanifesteertoveralwaarL
iefdezijnuit-
drukking vindt (“Ubi caritas et amor, Deus ibi est”)
• Dieoveralis“Wantwaarertweeof
drieinmijn
naam bijeen zijn, daar ben Ik in hun midden”
(Mt. 18, 20)
• DietevindenisindeLiefdedieer
tussenenin
mensen is en in alles wat er van daaruit aan goeds
wordt voortgebracht.
Meerwaarde
ontdekken in de ander“waar er twee of drie in mijn naam bijeen zijn,
daar ben ik in hun midden.” deze uitspraak van
jezus (Matt. 18, 20) bevat voor pastoor Brouwers
de kern waar het bij het maken van plannen om
zou mogen gaan. samenwerking is goed, maar
wel vanuit de diepe onderlinge verbondenheid
die ruimte laat voor wat de heer wil. Voor pas-
toor Brouwers van de odulphusparochie bete-
kent dat een houding die de bereidheid impli-
ceert om ‘jezelf te verliezen’: “Ben ik bereid mijn
eigen plan opzij te zetten en te vertrouwen op
wat god wil? als iedereen werkelijk vanuit deze
houding bij elkaar is, kan er een inzicht ontstaan
dat niemand van tevoren bedacht heeft, maar
wat wel de beste oplossing blijkt.”
De Bestse pastoor vult aan: “Maar zo'n houding ontslaat er nie-
mand van om helemaal geen plannen te maken of kritisch na te
denken. We willen onszelf voortdurend richten op de wil van God:
“Wat wil Jezus werkelijk in een bepaalde situatie?” Zo'n houding
vraagt veel vertrouwen in de medemens en een grote toewijding aan God. Als we dat weten te bereiken en de
capaciteiten in de ander kunnen waarderen, kan er in vrijheid iets ontstaan dat recht doet aan het geheel. Voor
onszelf mogen we daarbij helder maken wie we zijn en wat we kunnen betekenen voor de ander.” Met deze visie
ziet pastoor Brouwers de samenvoegingsoperatie van het bisdom met gemengde gevoelens aan. Het is hem
niet duidelijk waarom het zo snel en rigoureus zou moeten. Evenwel ervaart hij de noodzaak in het algemeen:
“Materieel gezien zullen we elkaar op den duur heel hard nodig hebben. Ook qua bemensing zie ik het als verplich-
ting om elkaar weer vitaliteit te gunnen.”
Daarnaast is er ook het probleem van de generaties. “Dit jaar verwachten we ongeveer 90 communicanten. Voor
elk van hen zal dat een enorme happening zijn, maar als er verder geen integratie van jonge gezinnen in de paro-
chie is, dan blijft het daarbij. Zij zullen niet snel de consequentie trekken om vaker aan vieringen deel te nemen. Al
zouden maar tien gezinnen dat doen en merken dat het iets voor hen betekent, dan zou de gemeenschap onmid-
dellijk gaan groeien en vitaliteit opleveren.” De kansen voor de Nieuwe Parochies komen als het goed is vooral tot
uiting in de samenwerking. “Als je met zes parochies samen iets voor jongeren kunt doen heb je meer krachten
om bijvoorbeeld iets voor jongeren op te zetten. Daar gaat namelijk ontzettend veel tijd en energie insteken en als
pastoor alleen kun je dat niet. Sterker nog, er is een heel persoonlijk contact nodig om die mensen te werven en
ik zou liever zien dat betrokkenheid voorkomt uit contact met de gemeenschap dan alleen vanuit de pastoor. Je
zult dus kleine kernen nodig hebben die mensen enthousiast maken om iets met hun geloof te doen. In de Nieuwe
Parochies zijn er meer mogelijkheden om intensiever met jonge gezinnen aan de slag te gaan en bovendien geeft
het bisdom daar ondersteuning aan.”
De bezinningsdag die eind januari voor het beoogde pastorale team plaatsvond
was volgens pastoor de juiste eerste stap in het proces: “Er is heel veel
respect en waardering voor elkaar en we kijken dus uit naar
de samenwerking. Als het team dat kan laten zien,
zal iedereen de meerwaarde ervaren.”
jezus christus leren kennen, beminnen en
navolgen.” dat is het mission statement
van de beoogde nieuwe parochie oirschot.
het is gekozen uit de apostolische brief
novo Millennio ineunte nr. 29 en drukt
het gezamenlijke geloof uit dat geworteld
is in christus. eind januari kwamen de
leden van het pastorale team uit oostel-
en Middelbeers, oirschot en Best bijeen
tijdens een bezinningsdag in abdij Koningshoeven. het mission statement was een van
de onderwerpen waarover van gedachten werd gewisseld. in de onderbouwing ervan (zie
kader) komen verschillende accenten naar voren die met elkaar een eendrachtig potenti-
eel vormen..
“Jezus Christus leren
kennen, beminnen en
navolgen”
Nieuwe Parochie katern februari 2012
“Jezus Christus leren kennen, beminnen en navolgen.” Dat
is het mission statement van de beoogde Nieuwe Parochie
Oirschot. Het is gekozen uit de apostolische brief Novo
Millennio Ineunte nr. 29 en drukt het gezamenlijke geloof
uit dat geworteld is in Christus. Eind januari kwamen de
leden van het pastorale team uit Oostel- en Middelbeers,
Oirschot en Best bijeen tijdens een bezinningsdag in Abdij
Koningshoeven. Het mission statement was een van de onder-
werpen waarover van gedachten werd gewisseld. In de onder-
bouwing ervan (zie kader) komen verschillende accenten naar
voren die met elkaar een eendrachtig potentieel vormen.
Het proces om tot een Nieuwe Parochie te komen is ook
in Oirschot gestart. “Een oplossing waar ik steeds meer in
geloof”, vertelt pastoor-deken Spijkers. De parochiële samen-
voeging impliceert volgens hem kansen om het geloof te
revitaliseren. “Elke parochie moet de kans krijgen om aan
te geven wat zij belangrijk vindt. Het goede van ieder moet
behouden blijven. Dat vraagt om een voorzichtige genuanceer-
de benadering”, meent de pastoor-deken: “We spreken niet
over ‘de een sluit bij de ander aan’, maar we beginnen samen
iets nieuws. Dat is de insteek.”
Dat het bisdom 2015 stelt als jaar waarin alle fusies gerea-
liseerd moeten zijn, begrijpt de deken. “Het is goed om het
proces in beweging te zetten. Maar mensen laten zich ook
niet gek maken. Tijdens de bezinningsdag stond teambuilding
centraal. Soms kunnen veranderingen in de parochies je het
gevoel geven heen en weer geslingerd te worden. Dan is het
goed om even weg te gaan uit je eigen omgeving en te investe-
ren in saamhorigheid.”
Bestuurlijk benadrukt de deken de efficiency die met de fusies
gewonnen wordt: “In plaats van zesvoudig wordt éénvoudig.
Bovendien, het heeft ook een voordeel dat het bestuur meer
afstand heeft ten opzichte van de lokale gemeenschap: dan
kunnen materiële zaken objectiever worden beoordeeld.”
jezus christus leren kennen,
beminnen en navolgen
Jezus van Nazareth is voor ons Zoon van God,
• DieSchepperisvanhemelenaard
eeninwiens
schepping we mogen leven
• DieLiefdeisenvanwelkeLiefdeJe
zusdeverper-
soonlijking is
• DieZichmanifesteertoveralwaarL
iefdezijnuit-
drukking vindt (“Ubi caritas et amor, Deus ibi est”)
• Dieoveralis“Wantwaarertweeof
drieinmijn
naam bijeen zijn, daar ben Ik in hun midden”
(Mt. 18, 20)
• DietevindenisindeLiefdedieer
tussenenin
mensen is en in alles wat er van daaruit aan goeds
wordt voortgebracht.
Meerwaarde
ontdekken in de ander“waar er twee of drie in mijn naam bijeen zijn,
daar ben ik in hun midden.” deze uitspraak van
jezus (Matt. 18, 20) bevat voor pastoor Brouwers
de kern waar het bij het maken van plannen om
zou mogen gaan. samenwerking is goed, maar
wel vanuit de diepe onderlinge verbondenheid
die ruimte laat voor wat de heer wil. Voor pas-
toor Brouwers van de odulphusparochie bete-
kent dat een houding die de bereidheid impli-
ceert om ‘jezelf te verliezen’: “Ben ik bereid mijn
eigen plan opzij te zetten en te vertrouwen op
wat god wil? als iedereen werkelijk vanuit deze
houding bij elkaar is, kan er een inzicht ontstaan
dat niemand van tevoren bedacht heeft, maar
wat wel de beste oplossing blijkt.”
De Bestse pastoor vult aan: “Maar zo'n houding ontslaat er nie-
mand van om helemaal geen plannen te maken of kritisch na te
denken. We willen onszelf voortdurend richten op de wil van God:
“Wat wil Jezus werkelijk in een bepaalde situatie?” Zo'n houding
vraagt veel vertrouwen in de medemens en een grote toewijding aan God. Als we dat weten te bereiken en de
capaciteiten in de ander kunnen waarderen, kan er in vrijheid iets ontstaan dat recht doet aan het geheel. Voor
onszelf mogen we daarbij helder maken wie we zijn en wat we kunnen betekenen voor de ander.” Met deze visie
ziet pastoor Brouwers de samenvoegingsoperatie van het bisdom met gemengde gevoelens aan. Het is hem
niet duidelijk waarom het zo snel en rigoureus zou moeten. Evenwel ervaart hij de noodzaak in het algemeen:
“Materieel gezien zullen we elkaar op den duur heel hard nodig hebben. Ook qua bemensing zie ik het als verplich-
ting om elkaar weer vitaliteit te gunnen.”
Daarnaast is er ook het probleem van de generaties. “Dit jaar verwachten we ongeveer 90 communicanten. Voor
elk van hen zal dat een enorme happening zijn, maar als er verder geen integratie van jonge gezinnen in de paro-
chie is, dan blijft het daarbij. Zij zullen niet snel de consequentie trekken om vaker aan vieringen deel te nemen. Al
zouden maar tien gezinnen dat doen en merken dat het iets voor hen betekent, dan zou de gemeenschap onmid-
dellijk gaan groeien en vitaliteit opleveren.” De kansen voor de Nieuwe Parochies komen als het goed is vooral tot
uiting in de samenwerking. “Als je met zes parochies samen iets voor jongeren kunt doen heb je meer krachten
om bijvoorbeeld iets voor jongeren op te zetten. Daar gaat namelijk ontzettend veel tijd en energie insteken en als
pastoor alleen kun je dat niet. Sterker nog, er is een heel persoonlijk contact nodig om die mensen te werven en
ik zou liever zien dat betrokkenheid voorkomt uit contact met de gemeenschap dan alleen vanuit de pastoor. Je
zult dus kleine kernen nodig hebben die mensen enthousiast maken om iets met hun geloof te doen. In de Nieuwe
Parochies zijn er meer mogelijkheden om intensiever met jonge gezinnen aan de slag te gaan en bovendien geeft
het bisdom daar ondersteuning aan.”
De bezinningsdag die eind januari voor het beoogde pastorale team plaatsvond
was volgens pastoor de juiste eerste stap in het proces: “Er is heel veel
respect en waardering voor elkaar en we kijken dus uit naar
de samenwerking. Als het team dat kan laten zien,
zal iedereen de meerwaarde ervaren.”
jezus christus leren kennen, beminnen en
navolgen.” dat is het mission statement
van de beoogde nieuwe parochie oirschot.
het is gekozen uit de apostolische brief
novo Millennio ineunte nr. 29 en drukt
het gezamenlijke geloof uit dat geworteld
is in christus. eind januari kwamen de
leden van het pastorale team uit oostel-
en Middelbeers, oirschot en Best bijeen
tijdens een bezinningsdag in abdij Koningshoeven. het mission statement was een van
de onderwerpen waarover van gedachten werd gewisseld. in de onderbouwing ervan (zie
kader) komen verschillende accenten naar voren die met elkaar een eendrachtig potenti-
eel vormen..
“Jezus Christus leren
kennen, beminnen en
navolgen”
Nieuwe Parochie katern februari 2012
Nieuwe Parochie katern februari 2012
Alle Nieuwe Parochie-katernen zijn als
PDF-bestand te lezen via de website
www.bisdomdenbosch.nl onder de rubriek ‘Nieuwe Parochie’.
Teksten: Marc de Koning
Met het opzetten van activiteiten voor jonge-ren heeft diaken wilfred van nunen van de petrusparochie in oirschot de eerste stappen gezet in de samenwerking die gericht is op de nieuwe parochie. structureel jongerenpasto-raat kent de parochie sinds lange niet meer, maar met de fusie in het vooruitzicht wordt daar nieuw leven ingeblazen. een geschikte gelegen-heid waar hij onlangs op inhaakte was de wereldjongerendagen die vorig jaar in Madrid plaatsvonden. Van Nunen: “Ik ben zelf als begeleider meegeweest en heb acht jongeren uit het dekenaat
begeleid. Uit deze parochie gingen er drie mee. De Wereldjongerendagen geven voor jongeren
aanleiding om elkaar te ontmoeten en dan doen ze ook nu nog regelmatig. Het ervaren van
verbondenheid tijdens de WJD helpt om het enthousiasme vast te houden en geeft zin om
daar op een of andere manier mee door te gaan.”Een van de follow up activiteiten die ook in Oirschot gevolg gekregen is YOUCAT. Maandelijks
rouleren door heel het bisdom bijeenkomsten waar jongeren met de bisschop samenkomen
voor verdieping en ontmoeting. “Wat ik ook in Madrid heb gezien is dat er een enorme open-
heid onder jongeren is om met elkaar te praten over zingeving en geloofsonderwerpen. Waar
eerst een zekere schroom was om zich te verbinden met iets van de kerk, durven jongeren
nu meer uit te komen voor hun geloof. Ze ervaren dat ze zichzelf mogen zijn en er gewoon bij
horen.” Van Nunen ziet dat jongeren, in tegenstelling tot oudere parochianen, helemaal niet
gevoelig zijn voor parochiegrenzen. “Je ziet als het ware een jonge pelgrimskerk ontstaan.
Jongeren zijn mobiel en zoeken elkaar toch op. Afstand is voor hen niet zo'n probleem.”Naast het YOUCAT begint ook het tienergroepprogramma Rock Solid steeds vastere vormen
aan te nemen in het gebied van de Nieuwe Parochie. “Het belangrijkste is de wil om er iets
mee te doen”, merkt de diaken en merkt daarbij op dat het commitment van de begeleiding
een grote rol speelt voor de continuïteit. “Tieners en jongeren kunnen vandaag in hun enthou-
siasme iets beloven, maar er morgen heel anders over denken.” Dat Rock Solid begeleiders
uit ‘de Beerzen’ (Westel-, Middel- en Oostelbeers) en uit Oirschot samen de basis-
training oppakken, laat volgens Van Nunen al zien dat de samenwer-king klaar is voor een integrale parochiële benadering van het tiener- en jongerenwerk.
Nieuwe Parochie klaar voor jeugd en jongeren
wereldjongeren 2013De eerstvolgende Wereldjongerendagen vinden volgend jaar plaats in Rio de Janeiro. Dit jaar op Palmzondag (1 april) start de WJD-campagne en worden de reismogelijkheden toegelicht.
yoUcatDe maandelijkse bijeenkomsten van 'Youth Catechism' vinden steeds op een andere locatie in het bisdom plaats. De eerstvolgende YOUCAT is op zondag 26 februari bij de Sint-Petruskerk, adres: Kloosterdreef 29 te Eindhoven.
rock solidRock Solid is een tienergroepprogram-ma dat inmiddels in zes plaatsen in het bisdom wordt aangeboden. Voor meer informatie kan contact worden opgeno-men met de afdeling Jeugd enJongeren: 073 6125488.
Zie ook: www.yfc.nl
19Bisdomblad februari 2012
Vicaris-generaal R. Van den Hout en bisschoppelijk gedelegeerde A. Bodar nieuwkomersgrootste geschenk
Nieuwe taakverdeling bisdomstaf
Per 1 februari zijn de taken van de bisdomstaf van het bisdom van ’s-Hertogenbosch opnieuw ver-deeld door de komst van vicaris-generaal dr. R. van den Hout. Hij neemt het merendeel van de taken
over van mgr. Liesen, die op 28 januari bisschop van Breda werd. Nieuw is ook de komst van dr. A. Bodar, die gedelegeerde wordt voor de universiteiten en het studentenpastoraat. Bodar zal een keer per maand deelnemen aan de wekelijkse vergadering van de bisdomstaf om een bijdrage te leveren
aan de algemene beleidsvorming. De taakverdeling van de staf is als hieronder volgt.
Vicaris-generaal
dr. c.f.M. Van den hoUt
•Basisenvoortgezetonderwijs
•Categoriaalpastoraat(o.a.zieken-en
verzorgingshuizen)
•Nieuwekerkelijkebewegingen
•Welzijnendepermanentevormingvan
priesters en diakens en de vorming
van de pastorale werkers en pastoraal
assistenten
•Voorzittervandebenoemingencommis-
sie. Hij bereidt de benoemingen van
priesters en diakens voor en de zending
van pastoraal werkers
•Zitdedekensvergaderingvoor.
diaKen drs. p.a.M. Broeders
•Directeurenbedrijfsvoeringbisdom-
diensten
•Econoom
•GedelegeerdvoorzitterRaadvoor
Economische Aangelegenheden REA
•Commissievanbeheer
•Museaenkerkelijkekunst
•AutomatiseringenSILA.
Kanselier Mr. V.j.a.w.a. peters
•Algemeenjuridischezakenenaangele-
genheden inzake Hulp & Recht.
dr. a. Bodar
•Gedelegeerdevooruniversiteitenen
studentenpastoraat. Hij zal tevens
een bijdrage leveren aan de algemene
beleidsvorming en maandelijks aanwe-
zig zijn bij een stafvergadering.
dhr. M. saVelsBergh
•Neemtdeelaandestafvergaderingin
verband met woordvoerderschap en
communicatiezaken.
Bisschop
Mgr. drs. a.l.M. hUrKMans
•Emeriti
•Media
•Officialaat
•Oecumene
•Religieuzen
•Seminarie
•Voorzittervandelekenraad.
hUlpBisschop
Mgr. drs. r.g.l.M. MUtsaerts
•Zitdebisdomstafvoor
•Iseerstevicaris-generaalenvervangt
bisschop Hurkmans bij afwezigheid
•Implementatievanhetpastoraalbeleid
rond de nieuwe parochies.
•Zitdepriesterraadvoor
•Proostvanhetkapittel
•BinnendeNederlandsebisschoppen
conferentie referent voor jeugd en jon-
geren en catechese.
Vicaris-generaal C. (Ron) van den Hout (links) neemt nagenoeg alle taken over van hulpbisschop J. Liesen, nu bisschop van Breda. Dr. Antoine Bodar (rechts) is met ingang van februari gedelegeerde voor universitei-ten en studentenpastoraat en neemt als zodanig eens per maand deel aan de wekelijkse stafvergadering.
Nieuwe Parochie katern februari 2012
Alle Nieuwe Parochie-katernen zijn als
PDF-bestand te lezen via de website
www.bisdomdenbosch.nl onder de rubriek ‘Nieuwe Parochie’.
Teksten: Marc de Koning
Met het opzetten van activiteiten voor jonge-ren heeft diaken wilfred van nunen van de petrusparochie in oirschot de eerste stappen gezet in de samenwerking die gericht is op de nieuwe parochie. structureel jongerenpasto-raat kent de parochie sinds lange niet meer, maar met de fusie in het vooruitzicht wordt daar nieuw leven ingeblazen. een geschikte gelegen-heid waar hij onlangs op inhaakte was de wereldjongerendagen die vorig jaar in Madrid plaatsvonden. Van Nunen: “Ik ben zelf als begeleider meegeweest en heb acht jongeren uit het dekenaat
begeleid. Uit deze parochie gingen er drie mee. De Wereldjongerendagen geven voor jongeren
aanleiding om elkaar te ontmoeten en dan doen ze ook nu nog regelmatig. Het ervaren van
verbondenheid tijdens de WJD helpt om het enthousiasme vast te houden en geeft zin om
daar op een of andere manier mee door te gaan.”Een van de follow up activiteiten die ook in Oirschot gevolg gekregen is YOUCAT. Maandelijks
rouleren door heel het bisdom bijeenkomsten waar jongeren met de bisschop samenkomen
voor verdieping en ontmoeting. “Wat ik ook in Madrid heb gezien is dat er een enorme open-
heid onder jongeren is om met elkaar te praten over zingeving en geloofsonderwerpen. Waar
eerst een zekere schroom was om zich te verbinden met iets van de kerk, durven jongeren
nu meer uit te komen voor hun geloof. Ze ervaren dat ze zichzelf mogen zijn en er gewoon bij
horen.” Van Nunen ziet dat jongeren, in tegenstelling tot oudere parochianen, helemaal niet
gevoelig zijn voor parochiegrenzen. “Je ziet als het ware een jonge pelgrimskerk ontstaan.
Jongeren zijn mobiel en zoeken elkaar toch op. Afstand is voor hen niet zo'n probleem.”Naast het YOUCAT begint ook het tienergroepprogramma Rock Solid steeds vastere vormen
aan te nemen in het gebied van de Nieuwe Parochie. “Het belangrijkste is de wil om er iets
mee te doen”, merkt de diaken en merkt daarbij op dat het commitment van de begeleiding
een grote rol speelt voor de continuïteit. “Tieners en jongeren kunnen vandaag in hun enthou-
siasme iets beloven, maar er morgen heel anders over denken.” Dat Rock Solid begeleiders
uit ‘de Beerzen’ (Westel-, Middel- en Oostelbeers) en uit Oirschot samen de basis-
training oppakken, laat volgens Van Nunen al zien dat de samenwer-king klaar is voor een integrale parochiële benadering van het tiener- en jongerenwerk.
Nieuwe Parochie klaar voor jeugd en jongeren
wereldjongeren 2013De eerstvolgende Wereldjongerendagen vinden volgend jaar plaats in Rio de Janeiro. Dit jaar op Palmzondag (1 april) start de WJD-campagne en worden de reismogelijkheden toegelicht.
yoUcatDe maandelijkse bijeenkomsten van 'Youth Catechism' vinden steeds op een andere locatie in het bisdom plaats. De eerstvolgende YOUCAT is op zondag 26 februari bij de Sint-Petruskerk, adres: Kloosterdreef 29 te Eindhoven.
rock solidRock Solid is een tienergroepprogram-ma dat inmiddels in zes plaatsen in het bisdom wordt aangeboden. Voor meer informatie kan contact worden opgeno-men met de afdeling Jeugd enJongeren: 073 6125488.
Zie ook: www.yfc.nl
19Bisdomblad februari 2012
Vicaris-generaal R. Van den Hout en bisschoppelijk gedelegeerde A. Bodar nieuwkomersgrootste geschenk
Nieuwe taakverdeling bisdomstaf
Per 1 februari zijn de taken van de bisdomstaf van het bisdom van ’s-Hertogenbosch opnieuw ver-deeld door de komst van vicaris-generaal dr. R. van den Hout. Hij neemt het merendeel van de taken
over van mgr. Liesen, die op 28 januari bisschop van Breda werd. Nieuw is ook de komst van dr. A. Bodar, die gedelegeerde wordt voor de universiteiten en het studentenpastoraat. Bodar zal een keer per maand deelnemen aan de wekelijkse vergadering van de bisdomstaf om een bijdrage te leveren
aan de algemene beleidsvorming. De taakverdeling van de staf is als hieronder volgt.
Vicaris-generaal
dr. c.f.M. Van den hoUt
•Basisenvoortgezetonderwijs
•Categoriaalpastoraat(o.a.zieken-en
verzorgingshuizen)
•Nieuwekerkelijkebewegingen
•Welzijnendepermanentevormingvan
priesters en diakens en de vorming
van de pastorale werkers en pastoraal
assistenten
•Voorzittervandebenoemingencommis-
sie. Hij bereidt de benoemingen van
priesters en diakens voor en de zending
van pastoraal werkers
•Zitdedekensvergaderingvoor.
diaKen drs. p.a.M. Broeders
•Directeurenbedrijfsvoeringbisdom-
diensten
•Econoom
•GedelegeerdvoorzitterRaadvoor
Economische Aangelegenheden REA
•Commissievanbeheer
•Museaenkerkelijkekunst
•AutomatiseringenSILA.
Kanselier Mr. V.j.a.w.a. peters
•Algemeenjuridischezakenenaangele-
genheden inzake Hulp & Recht.
dr. a. Bodar
•Gedelegeerdevooruniversiteitenen
studentenpastoraat. Hij zal tevens
een bijdrage leveren aan de algemene
beleidsvorming en maandelijks aanwe-
zig zijn bij een stafvergadering.
dhr. M. saVelsBergh
•Neemtdeelaandestafvergaderingin
verband met woordvoerderschap en
communicatiezaken.
Bisschop
Mgr. drs. a.l.M. hUrKMans
•Emeriti
•Media
•Officialaat
•Oecumene
•Religieuzen
•Seminarie
•Voorzittervandelekenraad.
hUlpBisschop
Mgr. drs. r.g.l.M. MUtsaerts
•Zitdebisdomstafvoor
•Iseerstevicaris-generaalenvervangt
bisschop Hurkmans bij afwezigheid
•Implementatievanhetpastoraalbeleid
rond de nieuwe parochies.
•Zitdepriesterraadvoor
•Proostvanhetkapittel
•BinnendeNederlandsebisschoppen
conferentie referent voor jeugd en jon-
geren en catechese.
Vicaris-generaal C. (Ron) van den Hout (links) neemt nagenoeg alle taken over van hulpbisschop J. Liesen, nu bisschop van Breda. Dr. Antoine Bodar (rechts) is met ingang van februari gedelegeerde voor universitei-ten en studentenpastoraat en neemt als zodanig eens per maand deel aan de wekelijkse stafvergadering.
20 Bisdomblad februari 2012 21Bisdomblad februari 2012
één menselijke familie vormen en één aardse gemeenschap met een gemeen-schappelijke bestemming.” En daarom is het nodig,” gaat het verder, “dat de volkeren van de Aarde hun verantwoor-delijkheid “jegens elkaar, jegens de grotere levensgemeenschap en jegens de toekomstige generaties openlijk uit-spreken”.
Het Earth Charter is een logisch gevolg van de Universele Verklaring van de Rechten van de Mens, maar het is geen politiek document. Het is wat genoemd wordt een Soft Law docu-ment dat moreel sturend wil zijn, maar geen bindende regels opstelt. Dat blijkt ook uit het Earth Charter Initiatief, de naam voor het wereldwijde netwerk van mensen, organisaties en instel-lingen die meewerken aan het stimu-leren en uitvoeren van de normen en waarden van het Charter. De inhoud van het Handvest bestaat uit vier hoofdstukken: 1. Respect en zorg voor de wereldgemeenschap, 2. Ecologische integriteit, 3. Sociale en economische rechtvaardigheid en 4. Democratie, geweldloosheid en vrede.
In de Preambule stelt het Charter dat er wezenlijke veranderingen nodig zijn in onze waarden, instituten en levens-wijzen. De dominante productie- en consumptiepatronen leiden volgens het handvest tot vernietiging van het milieu, uitputting van de hulpbron-nen en een grootschalig uitsterven van soorten. Toch blijkt er geen reden voor paniek, want een “mondiale samen-leving van betrokken burgers biedt
nieuwe kansen om een democratische en humane wereld op te bouwen”. Bijna lyrisch word dit perspectief even later verwoord: “De geest van mense-lijke solidariteit en verwantschap met al het leven wordt versterkt wanneer wij leven in eerbied voor het mysterie van het bestaan, in dankbaarheid voor de gave van het leven en in nederigheid aangaande de plek van de mens in de natuur.”
Het eerste hoofdstuk hamert op res-pect voor al wat leeft. Lubbers brengt in dit verband de houding van Franciscus van Assisi naar voren. “Hij sprak over de vogels en over broeder zon en zuster maan. Ik vindt het een oerchristelijk beeld.” Het handvest zegt wat nuch-terder: “Accepteer dat met het recht natuurlijke hulpbronnen te bezitten, te beheren en te gebruiken, ook de plicht komt schade aan het milieu te voor-komen”. Concrete uitwerking van dit principe geeft het tweede hoofdstuk. Daar propageert het Charter de inzet voor herstel van bedreigde soorten en ecosystemen en het weren van exoten of genetisch gemanipuleerde organis-men die schadelijk zijn voor inheemse soorten. En natuurlijk breekt het een
lans voor vernieuwbare energiebron-nen als zon en wind. Volgens het Charter is internationale en technische samenwerking nodig over duurzaam-heid met speciale aandacht voor ont-wikkelingslanden. Langzaam gaat het betoog de richting uit van Sociale en Economische Rechtvaardigheid, zoals het derde hoofdstuk heet, en raakt Lubbers vanwege zijn achtergrond meer op dreef. “Ik vind het geweldig
dat we af zijn van de dominantie van supermachten,” zegt de oud premier. “We werken nu serieus mee met de ontwikkelingslanden.” Het is volgens Lubbers niet meer zo dat we tegen de Derde wereld zeggen: kijk eens hoe duurzaam wij zijn. De hele indeling in de Eerste, Tweede en Derde Wereld is trouwens uit de tijd. Het principe “stel ieder mens middels onderwijs en hulpmiddelen in staat zich te ver-zekeren van een veilig en duurzaam bestaan” kan zomaar toegepast worden in ontwikkelingslanden. Evenals de aanbeveling een einde te maken aan de armoede en het recht te garanderen op drinkwater,schone lucht, veilig voedsel, onvervuilde grond, beschutting en vei-lige sanitaire voorzieningen.
Zoals inmiddels traditie is, organiseert het bis-dom ’s-Hertogenbosch in de Gebedsweek voor de Eenheid van de Christenen samen met de lokale afdeling van de PKN een oecumenische viering. Onderdeel is al even tradi-tiegetrouw dat een lezing onderdeel uitmaakt van de viering. Dit jaar nodigde men enigszins verrassend Ruud Lubbers uit om te komen spreken over duur-zaamheid en het Earth Charter, het wereldwijde Handvest over duurzaam-heid, waar Lubbers al jaren-lang aan verbonden is.
Ruud Lubbers verdedigt in oecumenische viering Earth Charter
gezien de inhoud van zijn lezing toch niet helemaal uit de lucht gegrepen. Hij sprak bij tijd en wijle gepassioneerd over duurzaamheid en met name over het Earth Charter. Daarin wordt onder meer gepleit voor wereldwijde bescher-ming van de natuur en het milieu, niet iets wat je verwacht van een gewezen minister van Economische Zaken en oud-ondernemer.
Is Ruud Lubbers lid geworden van Groen Links? Dat vroeg een van de aanwezigen na de lezing van de oud-premier op woensdag 18 januari in de Grote Kerk van Den Bosch zich hardop af. Tenslotte heeft een andere oud-pre-mier van CDA-huize in zijn standpunt ten opzichte van Israël ook een draai van 180 graden gemaakt. De vraag aan Lubbers klinkt vreemd, maar is
De definitieve versie van het Earth Charter is in 2000, na jarenlange debatten op internationaal niveau en verwerping van eerdere versies, goed-gekeurd op het hoofdkantoor van de UNESCO in Parijs. Het stuk begint met in de pre-ambule te stellen dat “we moeten erkennen dat wij te mid-den van een schitterende verscheiden-heid aan culturen en levensvormen
Het zogenaamde verantwoord ondernemen brengt niet alleen winst, maar is ook goed voor de mensheid en de planeet.
20 Bisdomblad februari 2012 21Bisdomblad februari 2012
één menselijke familie vormen en één aardse gemeenschap met een gemeen-schappelijke bestemming.” En daarom is het nodig,” gaat het verder, “dat de volkeren van de Aarde hun verantwoor-delijkheid “jegens elkaar, jegens de grotere levensgemeenschap en jegens de toekomstige generaties openlijk uit-spreken”.
Het Earth Charter is een logisch gevolg van de Universele Verklaring van de Rechten van de Mens, maar het is geen politiek document. Het is wat genoemd wordt een Soft Law docu-ment dat moreel sturend wil zijn, maar geen bindende regels opstelt. Dat blijkt ook uit het Earth Charter Initiatief, de naam voor het wereldwijde netwerk van mensen, organisaties en instel-lingen die meewerken aan het stimu-leren en uitvoeren van de normen en waarden van het Charter. De inhoud van het Handvest bestaat uit vier hoofdstukken: 1. Respect en zorg voor de wereldgemeenschap, 2. Ecologische integriteit, 3. Sociale en economische rechtvaardigheid en 4. Democratie, geweldloosheid en vrede.
In de Preambule stelt het Charter dat er wezenlijke veranderingen nodig zijn in onze waarden, instituten en levens-wijzen. De dominante productie- en consumptiepatronen leiden volgens het handvest tot vernietiging van het milieu, uitputting van de hulpbron-nen en een grootschalig uitsterven van soorten. Toch blijkt er geen reden voor paniek, want een “mondiale samen-leving van betrokken burgers biedt
nieuwe kansen om een democratische en humane wereld op te bouwen”. Bijna lyrisch word dit perspectief even later verwoord: “De geest van mense-lijke solidariteit en verwantschap met al het leven wordt versterkt wanneer wij leven in eerbied voor het mysterie van het bestaan, in dankbaarheid voor de gave van het leven en in nederigheid aangaande de plek van de mens in de natuur.”
Het eerste hoofdstuk hamert op res-pect voor al wat leeft. Lubbers brengt in dit verband de houding van Franciscus van Assisi naar voren. “Hij sprak over de vogels en over broeder zon en zuster maan. Ik vindt het een oerchristelijk beeld.” Het handvest zegt wat nuch-terder: “Accepteer dat met het recht natuurlijke hulpbronnen te bezitten, te beheren en te gebruiken, ook de plicht komt schade aan het milieu te voor-komen”. Concrete uitwerking van dit principe geeft het tweede hoofdstuk. Daar propageert het Charter de inzet voor herstel van bedreigde soorten en ecosystemen en het weren van exoten of genetisch gemanipuleerde organis-men die schadelijk zijn voor inheemse soorten. En natuurlijk breekt het een
lans voor vernieuwbare energiebron-nen als zon en wind. Volgens het Charter is internationale en technische samenwerking nodig over duurzaam-heid met speciale aandacht voor ont-wikkelingslanden. Langzaam gaat het betoog de richting uit van Sociale en Economische Rechtvaardigheid, zoals het derde hoofdstuk heet, en raakt Lubbers vanwege zijn achtergrond meer op dreef. “Ik vind het geweldig
dat we af zijn van de dominantie van supermachten,” zegt de oud premier. “We werken nu serieus mee met de ontwikkelingslanden.” Het is volgens Lubbers niet meer zo dat we tegen de Derde wereld zeggen: kijk eens hoe duurzaam wij zijn. De hele indeling in de Eerste, Tweede en Derde Wereld is trouwens uit de tijd. Het principe “stel ieder mens middels onderwijs en hulpmiddelen in staat zich te ver-zekeren van een veilig en duurzaam bestaan” kan zomaar toegepast worden in ontwikkelingslanden. Evenals de aanbeveling een einde te maken aan de armoede en het recht te garanderen op drinkwater,schone lucht, veilig voedsel, onvervuilde grond, beschutting en vei-lige sanitaire voorzieningen.
Zoals inmiddels traditie is, organiseert het bis-dom ’s-Hertogenbosch in de Gebedsweek voor de Eenheid van de Christenen samen met de lokale afdeling van de PKN een oecumenische viering. Onderdeel is al even tradi-tiegetrouw dat een lezing onderdeel uitmaakt van de viering. Dit jaar nodigde men enigszins verrassend Ruud Lubbers uit om te komen spreken over duur-zaamheid en het Earth Charter, het wereldwijde Handvest over duurzaam-heid, waar Lubbers al jaren-lang aan verbonden is.
Ruud Lubbers verdedigt in oecumenische viering Earth Charter
gezien de inhoud van zijn lezing toch niet helemaal uit de lucht gegrepen. Hij sprak bij tijd en wijle gepassioneerd over duurzaamheid en met name over het Earth Charter. Daarin wordt onder meer gepleit voor wereldwijde bescher-ming van de natuur en het milieu, niet iets wat je verwacht van een gewezen minister van Economische Zaken en oud-ondernemer.
Is Ruud Lubbers lid geworden van Groen Links? Dat vroeg een van de aanwezigen na de lezing van de oud-premier op woensdag 18 januari in de Grote Kerk van Den Bosch zich hardop af. Tenslotte heeft een andere oud-pre-mier van CDA-huize in zijn standpunt ten opzichte van Israël ook een draai van 180 graden gemaakt. De vraag aan Lubbers klinkt vreemd, maar is
De definitieve versie van het Earth Charter is in 2000, na jarenlange debatten op internationaal niveau en verwerping van eerdere versies, goed-gekeurd op het hoofdkantoor van de UNESCO in Parijs. Het stuk begint met in de pre-ambule te stellen dat “we moeten erkennen dat wij te mid-den van een schitterende verscheiden-heid aan culturen en levensvormen
Het zogenaamde verantwoord ondernemen brengt niet alleen winst, maar is ook goed voor de mensheid en de planeet.
22 Bisdomblad februari 2012
En nog duidelijker: “Maak gezinnen sterker en verzeker de veiligheid en liefhebbende verzorging van alle fami-lieleden.”Bij alle ethiek en idealisme kleeft er één smet aan het handvest van de aarde. In de preambule staat: “Een niet eerder vertoonde toename van de wereldbevolking heeft de ecologische en sociale systemen overbelast.” En op dit veronderstelde probleem wordt nogmaals de aandacht gevestigd in het principe “Garandeer universele toegang tot gezondheidszorg die repro-ductieve gezondheid en verantwoorde voortplanting aanmoedigt.” Het kan bijna niet anders of deze formule-ringen zijn afkomstig van het bevol-kingsfonds van de VN, het UNFPA. En daar heeft deze terminologie een onheilspellende betekenis. Op internet beweert de Earth Charter Commissie en de Internationale Raad dat het hier niet gaat over abortus. Men zegt niet te willen treden in een discus-sie voor of tegen deze ingreep. Via een email laat Lubbers weten dat het Earth Charter niet gaat over het terug-dringen van bevolkingscijfers. “Als katholiek,”schrijft hij, “heb ik nooit een tegenstelling gevonden tussen waar katholieken voor staan en het Handvest van de aarde.” Zonder deze dubieuze formuleringen zou dat echter voor iedereen vanzelf spreken.
Ben van de Venn
Een centraal principe is dat van multina-tionale ondernemingen en internationa-le financiële instellingen gevraagd wordt dat zij transparant en in het publieke belang handelen. “De bedrijven die soci-aal verantwoord en duurzaam werken zijn succesvol,” zegt Lubbers. ”Men ziet dat het geen linkse hobby meer is, er moet een nieuwe economie komen. Ik schat dat de bazen van die bedrijven op den duur zeggen: we kunnen beter op basis van duurzaamheid werken. Het zogenaamde verantwoord ondernemen brengt niet alleen winst, maar is ook goed voor de mensheid en de planeet.” Volgens de oud-politicus gaan naast de grote bedrijven ook kleine ondernemin-gen in rap tempo duurzaam onderne-men. “Het is zelfs zo dat de keus bijna is: je gaat groen ondernemen of je gaat niet ondernemen.”
De rede van Lubbers was getiteld “Keuze op een keerpunt, hoeveel globalisering verdraagt duurzaamheid?” In het vra-genuurtje kwam naar aanleiding hier-van en van het besprokene de bedenking naar voren of het niet globalisering versus eigenheid is. Lubbers antwoordde dat hij juist de eigenheid vooropstelt. “Bij opvoeding hoort respect voor ande-ren. Daar wordt uitgedragen dat we deel van een geheel zijn.” Hij had ook kun-nen wijzen op principes als “verschaf iedereen, in het bijzonder kinderen en jongeren, de educatieve mogelijkheden die hen in staat stellen, actief bij te dragen aan duurzame ontwikkeling.”
“Mondiale samenleving van betrokken burgers biedt nieuwe kansen om een democratische en humane wereld op te bouwen” pr iesterseminar ie
diakenople id ing
vormingscentrum
“Ik heb me lange tijd afgevraagd of ik wel goed genoeg zou zijn om priester te worden. Tijdens mijn studie op het seminarie heb ik alle ruimte gekregen hierover na te denken. Het antwoord is een volmondig ‘ja’ geworden. Het mooie aan het priesterschap is dat je mensen in persona Christi nabij mag zijn op cruciale momenten in hun leven. Niet dat ik de antwoorden ken op alle vragen, maar ik weet wel dat ik er geen genoeg van krijg om te getuigen van mijn liefde voor Christus die zoveel van ons houdt, dat Hij zelfs zijn leven voor ons gaf om ons het eeuwig leven terug te geven. Het vieren van de Eucharistie vind ik een groot feest: Christus, die zo dicht bij ons wil zijn dat Hij zich onder de gedaante van Brood en Wijn als voedsel aan ons aanbiedt. Op mijn beurt wil ik als priester ‘bij Hem’ blijven. Dan kan Hij mij inschakelen voor zijn plan met de mensen die aan mij zijn toevertrouwd.”
Priester Hans van der Donk Geldrop/Heeze
In Gods Naam mag je mensen nabij zijn
Naam / Achternaam:Geboortedatum:Adres:Postcode en woonplaats: Tel.nr.:E-mail:
Ik wil graag: Informatie over de priesteropleiding Kennismaken met de opleiding Deelnemen aan de roepingendagen
Ben je geïnteresseerd?
Vul dan de bon in en stuur naar:
Rector F. De RyckePapenhulst 45211 LC ’s-Hertogenbosch☎: 073 - 613 20 00
R.K. Instelling SonniusNL: 22.52.03.022; BE: 521-0053201-65
22 Bisdomblad februari 2012
En nog duidelijker: “Maak gezinnen sterker en verzeker de veiligheid en liefhebbende verzorging van alle fami-lieleden.”Bij alle ethiek en idealisme kleeft er één smet aan het handvest van de aarde. In de preambule staat: “Een niet eerder vertoonde toename van de wereldbevolking heeft de ecologische en sociale systemen overbelast.” En op dit veronderstelde probleem wordt nogmaals de aandacht gevestigd in het principe “Garandeer universele toegang tot gezondheidszorg die repro-ductieve gezondheid en verantwoorde voortplanting aanmoedigt.” Het kan bijna niet anders of deze formule-ringen zijn afkomstig van het bevol-kingsfonds van de VN, het UNFPA. En daar heeft deze terminologie een onheilspellende betekenis. Op internet beweert de Earth Charter Commissie en de Internationale Raad dat het hier niet gaat over abortus. Men zegt niet te willen treden in een discus-sie voor of tegen deze ingreep. Via een email laat Lubbers weten dat het Earth Charter niet gaat over het terug-dringen van bevolkingscijfers. “Als katholiek,”schrijft hij, “heb ik nooit een tegenstelling gevonden tussen waar katholieken voor staan en het Handvest van de aarde.” Zonder deze dubieuze formuleringen zou dat echter voor iedereen vanzelf spreken.
Ben van de Venn
Een centraal principe is dat van multina-tionale ondernemingen en internationa-le financiële instellingen gevraagd wordt dat zij transparant en in het publieke belang handelen. “De bedrijven die soci-aal verantwoord en duurzaam werken zijn succesvol,” zegt Lubbers. ”Men ziet dat het geen linkse hobby meer is, er moet een nieuwe economie komen. Ik schat dat de bazen van die bedrijven op den duur zeggen: we kunnen beter op basis van duurzaamheid werken. Het zogenaamde verantwoord ondernemen brengt niet alleen winst, maar is ook goed voor de mensheid en de planeet.” Volgens de oud-politicus gaan naast de grote bedrijven ook kleine ondernemin-gen in rap tempo duurzaam onderne-men. “Het is zelfs zo dat de keus bijna is: je gaat groen ondernemen of je gaat niet ondernemen.”
De rede van Lubbers was getiteld “Keuze op een keerpunt, hoeveel globalisering verdraagt duurzaamheid?” In het vra-genuurtje kwam naar aanleiding hier-van en van het besprokene de bedenking naar voren of het niet globalisering versus eigenheid is. Lubbers antwoordde dat hij juist de eigenheid vooropstelt. “Bij opvoeding hoort respect voor ande-ren. Daar wordt uitgedragen dat we deel van een geheel zijn.” Hij had ook kun-nen wijzen op principes als “verschaf iedereen, in het bijzonder kinderen en jongeren, de educatieve mogelijkheden die hen in staat stellen, actief bij te dragen aan duurzame ontwikkeling.”
“Mondiale samenleving van betrokken burgers biedt nieuwe kansen om een democratische en humane wereld op te bouwen” pr iesterseminar ie
diakenople id ing
vormingscentrum
“Ik heb me lange tijd afgevraagd of ik wel goed genoeg zou zijn om priester te worden. Tijdens mijn studie op het seminarie heb ik alle ruimte gekregen hierover na te denken. Het antwoord is een volmondig ‘ja’ geworden. Het mooie aan het priesterschap is dat je mensen in persona Christi nabij mag zijn op cruciale momenten in hun leven. Niet dat ik de antwoorden ken op alle vragen, maar ik weet wel dat ik er geen genoeg van krijg om te getuigen van mijn liefde voor Christus die zoveel van ons houdt, dat Hij zelfs zijn leven voor ons gaf om ons het eeuwig leven terug te geven. Het vieren van de Eucharistie vind ik een groot feest: Christus, die zo dicht bij ons wil zijn dat Hij zich onder de gedaante van Brood en Wijn als voedsel aan ons aanbiedt. Op mijn beurt wil ik als priester ‘bij Hem’ blijven. Dan kan Hij mij inschakelen voor zijn plan met de mensen die aan mij zijn toevertrouwd.”
Priester Hans van der Donk Geldrop/Heeze
In Gods Naam mag je mensen nabij zijn
Naam / Achternaam:Geboortedatum:Adres:Postcode en woonplaats: Tel.nr.:E-mail:
Ik wil graag: Informatie over de priesteropleiding Kennismaken met de opleiding Deelnemen aan de roepingendagen
Ben je geïnteresseerd?
Vul dan de bon in en stuur naar:
Rector F. De RyckePapenhulst 45211 LC ’s-Hertogenbosch☎: 073 - 613 20 00
R.K. Instelling SonniusNL: 22.52.03.022; BE: 521-0053201-65
25Bisdomblad februari 201224 Bisdomblad februari 2012
Door het gebed, inkeer, gaan wij terug naar God als de bron van ons leven; door extra aandacht voor de ander als onze naaste, toekeer, beleven wij het gebod van de liefde waartoe Jezus ons oproept; door te vasten d.w.z. ons matigen in alles wat onze lichamelijke behoeften betreft, omkeer, wenden wij ons af van onze natuurlijke ik-gerichtheid, om vrijer en opener te zijn voor de grote Ander, die God is, en voor de ander als mij door Hem gezonden medemens. Paus Benedictus XVI zegt in zijn encycliek Deus caritas est: “Dan leer ik die ander niet meer alleen met mijn ogen en gevoelens te bekijken,
maar vanuit het perspectief van Jezus Christus. Zijn vriend is mijn vriend” (DC 18).
oUde traditie
In navolging van het Joodse volk bij de Uittocht – veertig jaar in de woestijn – en van Jezus zelf, die zijn openbaar leven aanvangt met een sober woestijn-verblijf van veertig dagen, wordt Pasen – de dag van Jezus verrijzenis en het centrale feest van de christen die dank-zij Hem mag delen in het volle Leven van God – voorbereid gedurende veer-tig dagen. Liturgisch en gevoelsmatig beseffen wij daardoor: als christen
mogen wij verrijzen samen met Jezus Christus. Dat is de eigenheid en de waardigheid van ons gelovig bestaan.
De oud-christelijke gewoonte om te vasten heeft steeds in de Kerk geleefd, al beseffen wij dat minder in onze samenleving, die sterk verwereldlijkt is. In de monastieke traditie begint de vastentijd op 14 september d.w.z. het feest van Kruisverheffing. Aswoensdag en Goede Vrijdag zijn ook vandaag in heel de Kerk officiële vasten- en ont-houdingsdag, waarop volwassen chris-tenen geen vlees eten en slechts één volle maaltijd gebruiken (Catechismus
Vasten, een positieve vorm van spiritualiteit
Drie relatielijnen bepalen vooral ons menselijk bestaan: God, andere mensen, ons lichaam en daarmee wij zelf. Dat hoort wie op aswoensdag, de eerste dag van de Veertigdagentijd, deelneemt aan de Eucharistie. Het evangelie is dan ontleend aan Matteüs 6,1-18. In bewoordingen die het kenmerk dragen van zijn eigen tijd, bepleit Jezus oprechtheid op het terrein van gebed, aalmoes en vasten. Dat wil zeggen dat het gaat om transparantie in onze biddende verbondenheid met God, om de eerlijk-heid waarmee wij de ander bejegenen en trachten enigszins in zijn noden te voor-zien, en ten slotte om de manier waarop wij ons van spijs, drank en andere genots-middelen onthouden: doen wij dit echt voor God of veeleer om door de mensen en ons zelf gezien te worden?
van de katholieke Kerk, 2043). In zeke-re zin sluit men zich aan bij de weg van Jezus die zich concentreert rond het kruis als doortocht, Pascha, naar het enige en ware leven als genade van de Vader.
oefening Met hoger doel
Iedereen vindt het vandaag normaal dat topsporters zich via lichamelijke regulering op hun prestaties voorbe-reiden: op tijd naar bed, een afgewogen en voedzaam menu, veel beweging, gedoseerde momenten van rust. Het zijn vormen van ascese, oefeningen waarbij men het lichaam traint en het gedrag ordent omwille van een hoger doel. Gereduceerd gebruik van voedsel, afzien van sterke drank en van drugs, kan bijdragen tot een verbeterde licha-melijke harmonie. Vasten, boetedoe-ning, is binnen het christelijk geloof nooit gericht op zelfkwelling. Als het goed is verdiept de honger die daaruit ontstaat in de mens het verlangen naar Hem die de enige is die blijft. Vasten maakt ons bewust van de honger van ons hart. De psalmist is daarover heel duidelijk, wanneer hij ons laat bidden: “Naar U dorst mijn ziel, o God” (Ps. 63, 1-2 en Ps. 42 over het hert ‘dat reikt naar waar het water stroomt’). Daar ligt ook de basis van het eucharistisch vasten, dat ons er toe oproept vanaf
één uur voor het ontvangen van de eucharistie niets anders dan eventueel water tot ons te nemen (CKK 1387). Onze innerlijke honger moet daardoor versterkt worden, zodat wij beseffen wat Jezus bedoelt wanneer Hij zegt: “Ik ben het levende brood” (Joh. 6,35).
Versobering en vasten zijn niet wereld-vreemd. Je wordt daardoor terug gebracht tot de bron van onze bezie-ling: tot de levende en liefdevolle God alsmede de door Jezus gepreekte aan-dacht voor de ander. Uitgespaard geld gaat naar de medemens. Dat verklaart ook de nadruk die de zalige Moeder Teresa legt op de betekenis van eucha-ristische aanbidding: daaruit putten wij de kracht om in iedere andere mens – oud of jong, nauwelijks geboren of reeds stervend – het beeld van God en de gestalte van de levende Christus te herkennen, voor wie wij zorg en liefde dienen te hebben.
oMVorMing
Christelijke Spiritualiteit wordt vaak omschreven als een proces van ‘omvor-ming’, waarbij een mens - gemotiveerd door Jezus of door de traditie (b.v. de periode van het kerkelijk jaar) -‘met bewuste bedoelingen en op min of meer methodische wijze’ zijn of haar leven een nieuwe wending geeft. Onze
omgang met eten drinken springt in de beeldvorming vaak het meest naar voren, variërend van het snoeptrom-meltje tot vasten op water en brood. Het werkterrein is echter veel ruimer. Afzien van wat ongezond is, zoals dage-lijks met een buil chips tot in de late uren voor de TV zitten. Regelmaat en heldere dosering in voedsel en drank, maar ook in lichaamsbeweging en in luisteren – voldoende stilte – in plaats van permanente achtergrondmuziek of het internet als nieuwe verslaving. Er zijn talloze leefgebieden waarop inge-sleten behoeften bij ons zelf kunnen worden gesignaleerd, om die vervol-gens planmatig om te vormen tot een bevrijdend verlangen en tot openheid voor Gods Geest. Ons geloof blijkt zo meer dan een opinie of mooi idee; het wordt een concrete levensstijl. Anderen kunnen daar profijt van hebben en we voelen onszelf er meestal beter bij. “Vasten is gezondmaking van lichaam en ziel” zegt de middeleeuwse heilige Hildegard van Bingen, vermaard van-wege haar omgang met kruiden en de genezende kracht die uitging van haar persoon.
drs. J. Schröder pr.
“Vasten is gezondmaking van lichaam en ziel” zegt de middeleeuwse heilige Hildegard van Bingen
25Bisdomblad februari 201224 Bisdomblad februari 2012
Door het gebed, inkeer, gaan wij terug naar God als de bron van ons leven; door extra aandacht voor de ander als onze naaste, toekeer, beleven wij het gebod van de liefde waartoe Jezus ons oproept; door te vasten d.w.z. ons matigen in alles wat onze lichamelijke behoeften betreft, omkeer, wenden wij ons af van onze natuurlijke ik-gerichtheid, om vrijer en opener te zijn voor de grote Ander, die God is, en voor de ander als mij door Hem gezonden medemens. Paus Benedictus XVI zegt in zijn encycliek Deus caritas est: “Dan leer ik die ander niet meer alleen met mijn ogen en gevoelens te bekijken,
maar vanuit het perspectief van Jezus Christus. Zijn vriend is mijn vriend” (DC 18).
oUde traditie
In navolging van het Joodse volk bij de Uittocht – veertig jaar in de woestijn – en van Jezus zelf, die zijn openbaar leven aanvangt met een sober woestijn-verblijf van veertig dagen, wordt Pasen – de dag van Jezus verrijzenis en het centrale feest van de christen die dank-zij Hem mag delen in het volle Leven van God – voorbereid gedurende veer-tig dagen. Liturgisch en gevoelsmatig beseffen wij daardoor: als christen
mogen wij verrijzen samen met Jezus Christus. Dat is de eigenheid en de waardigheid van ons gelovig bestaan.
De oud-christelijke gewoonte om te vasten heeft steeds in de Kerk geleefd, al beseffen wij dat minder in onze samenleving, die sterk verwereldlijkt is. In de monastieke traditie begint de vastentijd op 14 september d.w.z. het feest van Kruisverheffing. Aswoensdag en Goede Vrijdag zijn ook vandaag in heel de Kerk officiële vasten- en ont-houdingsdag, waarop volwassen chris-tenen geen vlees eten en slechts één volle maaltijd gebruiken (Catechismus
Vasten, een positieve vorm van spiritualiteit
Drie relatielijnen bepalen vooral ons menselijk bestaan: God, andere mensen, ons lichaam en daarmee wij zelf. Dat hoort wie op aswoensdag, de eerste dag van de Veertigdagentijd, deelneemt aan de Eucharistie. Het evangelie is dan ontleend aan Matteüs 6,1-18. In bewoordingen die het kenmerk dragen van zijn eigen tijd, bepleit Jezus oprechtheid op het terrein van gebed, aalmoes en vasten. Dat wil zeggen dat het gaat om transparantie in onze biddende verbondenheid met God, om de eerlijk-heid waarmee wij de ander bejegenen en trachten enigszins in zijn noden te voor-zien, en ten slotte om de manier waarop wij ons van spijs, drank en andere genots-middelen onthouden: doen wij dit echt voor God of veeleer om door de mensen en ons zelf gezien te worden?
van de katholieke Kerk, 2043). In zeke-re zin sluit men zich aan bij de weg van Jezus die zich concentreert rond het kruis als doortocht, Pascha, naar het enige en ware leven als genade van de Vader.
oefening Met hoger doel
Iedereen vindt het vandaag normaal dat topsporters zich via lichamelijke regulering op hun prestaties voorbe-reiden: op tijd naar bed, een afgewogen en voedzaam menu, veel beweging, gedoseerde momenten van rust. Het zijn vormen van ascese, oefeningen waarbij men het lichaam traint en het gedrag ordent omwille van een hoger doel. Gereduceerd gebruik van voedsel, afzien van sterke drank en van drugs, kan bijdragen tot een verbeterde licha-melijke harmonie. Vasten, boetedoe-ning, is binnen het christelijk geloof nooit gericht op zelfkwelling. Als het goed is verdiept de honger die daaruit ontstaat in de mens het verlangen naar Hem die de enige is die blijft. Vasten maakt ons bewust van de honger van ons hart. De psalmist is daarover heel duidelijk, wanneer hij ons laat bidden: “Naar U dorst mijn ziel, o God” (Ps. 63, 1-2 en Ps. 42 over het hert ‘dat reikt naar waar het water stroomt’). Daar ligt ook de basis van het eucharistisch vasten, dat ons er toe oproept vanaf
één uur voor het ontvangen van de eucharistie niets anders dan eventueel water tot ons te nemen (CKK 1387). Onze innerlijke honger moet daardoor versterkt worden, zodat wij beseffen wat Jezus bedoelt wanneer Hij zegt: “Ik ben het levende brood” (Joh. 6,35).
Versobering en vasten zijn niet wereld-vreemd. Je wordt daardoor terug gebracht tot de bron van onze bezie-ling: tot de levende en liefdevolle God alsmede de door Jezus gepreekte aan-dacht voor de ander. Uitgespaard geld gaat naar de medemens. Dat verklaart ook de nadruk die de zalige Moeder Teresa legt op de betekenis van eucha-ristische aanbidding: daaruit putten wij de kracht om in iedere andere mens – oud of jong, nauwelijks geboren of reeds stervend – het beeld van God en de gestalte van de levende Christus te herkennen, voor wie wij zorg en liefde dienen te hebben.
oMVorMing
Christelijke Spiritualiteit wordt vaak omschreven als een proces van ‘omvor-ming’, waarbij een mens - gemotiveerd door Jezus of door de traditie (b.v. de periode van het kerkelijk jaar) -‘met bewuste bedoelingen en op min of meer methodische wijze’ zijn of haar leven een nieuwe wending geeft. Onze
omgang met eten drinken springt in de beeldvorming vaak het meest naar voren, variërend van het snoeptrom-meltje tot vasten op water en brood. Het werkterrein is echter veel ruimer. Afzien van wat ongezond is, zoals dage-lijks met een buil chips tot in de late uren voor de TV zitten. Regelmaat en heldere dosering in voedsel en drank, maar ook in lichaamsbeweging en in luisteren – voldoende stilte – in plaats van permanente achtergrondmuziek of het internet als nieuwe verslaving. Er zijn talloze leefgebieden waarop inge-sleten behoeften bij ons zelf kunnen worden gesignaleerd, om die vervol-gens planmatig om te vormen tot een bevrijdend verlangen en tot openheid voor Gods Geest. Ons geloof blijkt zo meer dan een opinie of mooi idee; het wordt een concrete levensstijl. Anderen kunnen daar profijt van hebben en we voelen onszelf er meestal beter bij. “Vasten is gezondmaking van lichaam en ziel” zegt de middeleeuwse heilige Hildegard van Bingen, vermaard van-wege haar omgang met kruiden en de genezende kracht die uitging van haar persoon.
drs. J. Schröder pr.
“Vasten is gezondmaking van lichaam en ziel” zegt de middeleeuwse heilige Hildegard van Bingen
26 Bisdomblad februari 2012 27Bisdomblad februari 2012
De viering werd bijgewoond door 500 genodigden. Gezien het geringe aan-tal plaatsen in de kathedraal moest richting parochies een beperkt uitno-digingsbeleid worden gevoerd en werd "een representatieve selectie" gemaakt van mensen om namens de parochies aanwezig te zijn.
inBezitnaMe Van de zetel
De bisschoppen vertrokken in een stoet van het plein voor het bisschopshuis in de Veemarktstraat naar de kathedraal in de Sint Janstraat. Bij de ingang van de kathedraal werd mgr. Liesen ont-vangen en begroet door de leden van het kathedraal kapittel. Mgr. Van den Hende opende de eucharistieviering met het kruisteken en de begroeting, waarna mgr. Schoenmakers, algemeen gedelegeerde en proost van het kapittel, een welkomstwoord uitsprak. De secre-taris van het kapittel las vervolgens de pauselijke benoemingsbrief voor. Hierna nam mgr. Liesen de bisschops-zetel in bezit door plaats te nemen op de zetel. Mgr. Liesen werd daarmee de elfde bisschop van Breda. Het bis-
schopswapen van de nieuwe bisschop is aangebracht op de rug van de bis-schopszetel en de naam van de nieuwe bisschop is aangebracht op de plaquette bij de ingang van de kathedraal, waar-op de namen van alle bisschoppen van Breda zijn vermeld.
dienstBaar
In zijn homilie stelde mgr Liesen bescheidenheid en dienstbaarheid centraal. "Het bisdom Breda krijgt een nieuwe bisschop. Wat betekent dat? Uiteindelijk betekent het dat God in zijn liefde ons aan elkaar geeft. Door een beslissing van onze heilige vader paus Benedictus XVI komen een bis-dom en zijn nieuwe bisschop bij elkaar. Natuurlijk is daar ook wel menselijk werk aan te pas gekomen, maar in de kerk geloven we dat de heilige Geest de beslissingen van de paus stuurt, en de resultaten zijn altijd vreugdevol als we ons erop toeleggen om – zoals Jezus dat noemt: de wil van God te volbren-gen. En concreet betekent dat voor ons: dienstbaar te worden aan elkaars geluk naar Gods plan." (...) "De uitdaging
van onze tijd aangaan, betekent altijd beginnen bij wat absoluut vaststaat en zeker is: bij Christus, bij zijn liefde voor ons die Hij heeft bewezen door zijn leven te geven, en die ons tot kerk maakt, steeds beginnen bij Christus die als enige ons in staat kan stellen Hem na te volgen."
Bisschopsstaf
De bisschopsstaf die mgr. dr. J. Liesen gebruikt in de viering is de staf van mgr. G. de Vet (1962-1967), de voor-ganger van mgr. Ernst. De staf mondt uit in een slang met een kruis in zijn bek, die de voorzichtigheid, de pruden-tia symboliseert, een van de vier kardi-nale deugden. Na afloop van de viering was er een receptie in het Bredase Chassé theater.
Ondertekening?
Mgr Liesen neemt bisschopszetel in bezit
God houdt van Alleluia, vast ook van Alaaf!
Op zaterdag 28 januari heeft mgr. J.W.M. Liesen de zetel van het bisdom van Breda in bezit genomen tijdens een plechtige eucharistieviering in de H. Antoniuskathedraal. De viering was tevens het afscheid van mgr. Van den Hende, die het bisdom van Breda bestuurde als aposto-lisch administrator in afwach-ting van de benoeming van de nieuwe bisschop. Celebranten waren mgr. Liesen en diens voorganger mgr. van den Hende, thans bisschop van Rotterdam. Concelebranten waren mgr. Eijk, aartsbisschop van Utrecht, onze bisschop mgr. Hurkmans en de andere aanwezige bisschoppen.
Vanouds zijn er tal van wereldse gebeur-
tenissen die in de kerk gevierd worden.
Zo vieren we in de kerk een ambtsju-
bilea, Koninginnedag, de opening en
sluiting van het schooljaar... Toch vie-
ren we op die momenten allereerst de
geheimen van ons geloof. Wij danken
in de gebeden van die viering God in
verband met de bijzondere gebeurtenis
die ons naar de kerk bracht. We vragen
Hem om zegen over een persoon of een
gemeenschap.
Met Carnaval is het dan ook een goede
en aanbevelenswaardige gewoonte om
naar de kerk te komen. Hieronder staan
enkele suggesties om dit op passende
wijze gestalte te geven.
• Omdat er in de Carnavalsviering
relatief veel mensen komen die niet
gewend zijn om deel te nemen aan
het kerkelijk-liturgisch leven, zou
overwogen kunnen worden om voor
deze gelegenheid geen Eucharistie te
vieren maar een dienst van woord en
gebed te houden. Een gebedsviering
is echter niet gepast op zaterdag-
avond of zondag, op tijden waarop
de Kerkgemeenschap gewoon is
om de Eucharistie te vieren. Op een
andere tijd (door de week) kan prima
een gebedsviering gehouden worden.
Verkiest men een eucharistieviering
dan zal vóór de communie de beteke-
nis van het communiceren kort uitge-
legd.
• Als er een Mis is op carnavalszondag
dan neemt men het misformulier en de
lezingen van de betreffende zondag;
het is in de homilie praktisch altijd
mogelijk een verbinding aan te brengen
met het carnavalsgebeuren.
• Indien een koor vanuit de carnavals-
vereniging de liturgische zang (mee)
verzorgt, zal in overleg met de priester
gezocht worden naar passende liederen
voor de liturgie; ook een (eenvoudig)
ordinarium en de acclamaties verdie-
nen extra aandacht, en niet te verge-
ten: de orkestratie van de gezangen.
• Bij de intochtsprocessie zouden de
prins en zijn raad mee kunnen lopen
om daarna vooraan in de kerk hun gere-
serveerde plaatsen in te nemen. Zij
houden daarbij hun steken in hand.
• De schriftlezingen zouden door mensen
uit het gevolg van de prins gehouden
kunnen worden.
• De priester/diaken zal in de homilie op
passende wijze aan Carnaval aandacht
besteden. Dat mag best op een enigs-
zins humorvolle manier als men maar
niet vergeet dat het gaat om de verkon-
diging van Gods Woord.
• De voorbede kan toegespitst worden
op het carnaval en de intenties kunnen
door een of meerdere leden van de car-
navalsvereniging gebeuren.
• Men zou meer werk kunnen maken van
de gavenprocessie waarbij men ook
gaven aandraagt die in het kader van
carnaval aan een goed doel worden
besteed.
• Het zou mogelijk zijn dat de prins met
zijn raad vlak voor de zegen op het eind
van de viering zich voor het priesterkoor
opstelt. De priester kan dan over hen
en over het carnavalsgebeuren een
aparte zegen uitspreken.
• Voor de slotzegen (en na de eventuele
speciale zegen) kan de prins, indien
gewenst, een korte toespraak houden
die in de kerk past.
Dienst liturgie
In onze streken is Carnaval een feest dat door velen van harte en uitbundig wordt gevierd. Sinds eeuwen is het ver-bonden met de kerkelijke veertigdagentijd. Het is een secu-lier feest voordat de tijd van soberheid en ingetogenheid ter voorbereiding op Pasen begint. Carnaval kan dan ook – en zo gebeurt het ook op veel plaatsen - deels in de kerk gevierd met de zogenoemde Carnavalsmis.
26 Bisdomblad februari 2012 27Bisdomblad februari 2012
De viering werd bijgewoond door 500 genodigden. Gezien het geringe aan-tal plaatsen in de kathedraal moest richting parochies een beperkt uitno-digingsbeleid worden gevoerd en werd "een representatieve selectie" gemaakt van mensen om namens de parochies aanwezig te zijn.
inBezitnaMe Van de zetel
De bisschoppen vertrokken in een stoet van het plein voor het bisschopshuis in de Veemarktstraat naar de kathedraal in de Sint Janstraat. Bij de ingang van de kathedraal werd mgr. Liesen ont-vangen en begroet door de leden van het kathedraal kapittel. Mgr. Van den Hende opende de eucharistieviering met het kruisteken en de begroeting, waarna mgr. Schoenmakers, algemeen gedelegeerde en proost van het kapittel, een welkomstwoord uitsprak. De secre-taris van het kapittel las vervolgens de pauselijke benoemingsbrief voor. Hierna nam mgr. Liesen de bisschops-zetel in bezit door plaats te nemen op de zetel. Mgr. Liesen werd daarmee de elfde bisschop van Breda. Het bis-
schopswapen van de nieuwe bisschop is aangebracht op de rug van de bis-schopszetel en de naam van de nieuwe bisschop is aangebracht op de plaquette bij de ingang van de kathedraal, waar-op de namen van alle bisschoppen van Breda zijn vermeld.
dienstBaar
In zijn homilie stelde mgr Liesen bescheidenheid en dienstbaarheid centraal. "Het bisdom Breda krijgt een nieuwe bisschop. Wat betekent dat? Uiteindelijk betekent het dat God in zijn liefde ons aan elkaar geeft. Door een beslissing van onze heilige vader paus Benedictus XVI komen een bis-dom en zijn nieuwe bisschop bij elkaar. Natuurlijk is daar ook wel menselijk werk aan te pas gekomen, maar in de kerk geloven we dat de heilige Geest de beslissingen van de paus stuurt, en de resultaten zijn altijd vreugdevol als we ons erop toeleggen om – zoals Jezus dat noemt: de wil van God te volbren-gen. En concreet betekent dat voor ons: dienstbaar te worden aan elkaars geluk naar Gods plan." (...) "De uitdaging
van onze tijd aangaan, betekent altijd beginnen bij wat absoluut vaststaat en zeker is: bij Christus, bij zijn liefde voor ons die Hij heeft bewezen door zijn leven te geven, en die ons tot kerk maakt, steeds beginnen bij Christus die als enige ons in staat kan stellen Hem na te volgen."
Bisschopsstaf
De bisschopsstaf die mgr. dr. J. Liesen gebruikt in de viering is de staf van mgr. G. de Vet (1962-1967), de voor-ganger van mgr. Ernst. De staf mondt uit in een slang met een kruis in zijn bek, die de voorzichtigheid, de pruden-tia symboliseert, een van de vier kardi-nale deugden. Na afloop van de viering was er een receptie in het Bredase Chassé theater.
Ondertekening?
Mgr Liesen neemt bisschopszetel in bezit
God houdt van Alleluia, vast ook van Alaaf!
Op zaterdag 28 januari heeft mgr. J.W.M. Liesen de zetel van het bisdom van Breda in bezit genomen tijdens een plechtige eucharistieviering in de H. Antoniuskathedraal. De viering was tevens het afscheid van mgr. Van den Hende, die het bisdom van Breda bestuurde als aposto-lisch administrator in afwach-ting van de benoeming van de nieuwe bisschop. Celebranten waren mgr. Liesen en diens voorganger mgr. van den Hende, thans bisschop van Rotterdam. Concelebranten waren mgr. Eijk, aartsbisschop van Utrecht, onze bisschop mgr. Hurkmans en de andere aanwezige bisschoppen.
Vanouds zijn er tal van wereldse gebeur-
tenissen die in de kerk gevierd worden.
Zo vieren we in de kerk een ambtsju-
bilea, Koninginnedag, de opening en
sluiting van het schooljaar... Toch vie-
ren we op die momenten allereerst de
geheimen van ons geloof. Wij danken
in de gebeden van die viering God in
verband met de bijzondere gebeurtenis
die ons naar de kerk bracht. We vragen
Hem om zegen over een persoon of een
gemeenschap.
Met Carnaval is het dan ook een goede
en aanbevelenswaardige gewoonte om
naar de kerk te komen. Hieronder staan
enkele suggesties om dit op passende
wijze gestalte te geven.
• Omdat er in de Carnavalsviering
relatief veel mensen komen die niet
gewend zijn om deel te nemen aan
het kerkelijk-liturgisch leven, zou
overwogen kunnen worden om voor
deze gelegenheid geen Eucharistie te
vieren maar een dienst van woord en
gebed te houden. Een gebedsviering
is echter niet gepast op zaterdag-
avond of zondag, op tijden waarop
de Kerkgemeenschap gewoon is
om de Eucharistie te vieren. Op een
andere tijd (door de week) kan prima
een gebedsviering gehouden worden.
Verkiest men een eucharistieviering
dan zal vóór de communie de beteke-
nis van het communiceren kort uitge-
legd.
• Als er een Mis is op carnavalszondag
dan neemt men het misformulier en de
lezingen van de betreffende zondag;
het is in de homilie praktisch altijd
mogelijk een verbinding aan te brengen
met het carnavalsgebeuren.
• Indien een koor vanuit de carnavals-
vereniging de liturgische zang (mee)
verzorgt, zal in overleg met de priester
gezocht worden naar passende liederen
voor de liturgie; ook een (eenvoudig)
ordinarium en de acclamaties verdie-
nen extra aandacht, en niet te verge-
ten: de orkestratie van de gezangen.
• Bij de intochtsprocessie zouden de
prins en zijn raad mee kunnen lopen
om daarna vooraan in de kerk hun gere-
serveerde plaatsen in te nemen. Zij
houden daarbij hun steken in hand.
• De schriftlezingen zouden door mensen
uit het gevolg van de prins gehouden
kunnen worden.
• De priester/diaken zal in de homilie op
passende wijze aan Carnaval aandacht
besteden. Dat mag best op een enigs-
zins humorvolle manier als men maar
niet vergeet dat het gaat om de verkon-
diging van Gods Woord.
• De voorbede kan toegespitst worden
op het carnaval en de intenties kunnen
door een of meerdere leden van de car-
navalsvereniging gebeuren.
• Men zou meer werk kunnen maken van
de gavenprocessie waarbij men ook
gaven aandraagt die in het kader van
carnaval aan een goed doel worden
besteed.
• Het zou mogelijk zijn dat de prins met
zijn raad vlak voor de zegen op het eind
van de viering zich voor het priesterkoor
opstelt. De priester kan dan over hen
en over het carnavalsgebeuren een
aparte zegen uitspreken.
• Voor de slotzegen (en na de eventuele
speciale zegen) kan de prins, indien
gewenst, een korte toespraak houden
die in de kerk past.
Dienst liturgie
In onze streken is Carnaval een feest dat door velen van harte en uitbundig wordt gevierd. Sinds eeuwen is het ver-bonden met de kerkelijke veertigdagentijd. Het is een secu-lier feest voordat de tijd van soberheid en ingetogenheid ter voorbereiding op Pasen begint. Carnaval kan dan ook – en zo gebeurt het ook op veel plaatsen - deels in de kerk gevierd met de zogenoemde Carnavalsmis.
In zak en as Over de oorsprong en de zin van het christelijke vasten
wel bedenken dat die van de hand van
Matteüs is, de evangelist die zich het
meest polemisch kant tegen de wets-
getrouwe Farizeeën. Hij scherpt bewust
de tegenstellingen met het wettische
denken aan om de eigen identiteit van de
christenen die zijn voortgekomen uit het
Jodendom te benadrukken.
Feit blijft dat de veertigdagentijd ons voor
een uitdaging en een opgave stelt: hoe
kunnen wij deze periode oprecht en met
de juiste gezindheid betekenisvol laten zijn
voor onszelf? Ik denk dat we twee verlei-
dingen moeten weerstaan. Ten eerste is
de veertigdagentijd niet bedoeld om onze
zelfbeheersing te trainen, laat staan om
van ons overgewicht af te komen. Het gaat
er niet om dat we ons in deze periode een
gezondere leefstijl aanmeten door minder
te eten, minder tv te kijken en meer te
bewegen. Die veertigdagentijd mag echter
evenmin - en dat is de andere bekoring
- louter aanleiding zijn tot financiële vrijge-
vigheid in de vastenactie of een andere
moderne vorm van aalmoezen geven.
Primair blijft de zin van die boetetijd dat
we terugkeren naar God waar wij ons van
Hem afgewend hadden en dat we ons hart
zuiveren om met Pasen onze verzoening te
kunnen vieren zoals die in Christus gestal-
te heeft gekregen. Daarom is die derde
pijler van het aswoensdagevangelie, meer
tijd en aandacht besteden aan het gebed,
misschien wel de belangrijkste van de drie,
hoewel ik vrees dat die het minst in de
praktijk wordt gebracht. Wellicht is het een
idee om daar allereerst verandering in te
brengen…
N. van der Sluis pr.
wederkeren” - aan de vergankelijkheid van
het menselijk bestaan en wil zo waarschu-
wen tegen hoogmoed. Abraham bijvoor-
beeld is zich terdege bewust van zijn nietig-
heid tegenover de grote God: “Mag ik zo
vrij zijn tot mijn Heer te spreken, ofschoon
ik maar stof en as ben?” (Gen. 18, 27) Die
menselijke kleinheid is tevens verbonden
met onze zondigheid en de as is - net als
het dragen van speciale of gescheurde
kleding - daarmee tevens een uitdrukking
van het berouw dat wij over onze zonden
hebben; denken we aan de woorden van
Job (42, 6): “Over alles heb ik spijt, neer-
gezeten in stof en as”, maar ook aan de
openbare boete van de koning van Ninive
(Jona 3, 6).
Ook het vasten in strikte zin, het zich
geheel of gedeeltelijk onthouden van voed-
sel, wordt in vele culturen en godsdiensten
beoefend als teken dat de mens zich klein
maakt voor God, met als voornaamste
doel om zijn genade af te smeken; zie bijv.
psalm 35, 13 en 1 Kon. 21, 27. Uiteraard
geldt dat dit lichamelijke vasten vergezeld
dient te gaan van een werkelijke bereid-
heid om ons gedrag te veranderen, anders
zal ons gebed zeker niet verhoord worden
- het sterkst vinden we dit verwoord in de
vurige vermaning die de profeet Jesaja
tot het volk richt (58, 1-12). De houding
die Jezus aanneemt tegenover het vasten
ligt in dezelfde lijn: Hij is er - zoals in het
algemeen waar het gaat om regels en voor-
schriften die voortvloeien uit de Wet - niet
tegen gekant, mits het niet beperkt blijft
tot het plichtmatig onderhouden van een
loos ritueel. Het is Jezus te doen om de
binnenkant, om het hart. Dat klinkt dus
heel duidelijk door in die evangelielezing
van aswoensdag, al moeten we daarbij
bekering voor alle gelovigen, maar tevens
de periode waarin de penitenten en de
catechumenen zich in het bijzonder voor-
bereidden op hun openlijke verzoening
met de Kerk, respectievelijk hun opname
daarin. Nu nog is de veertigdagentijd bij
uitstek bedoeld als stapsgewijze toeleiding
van de doopleerlingen naar hun doopsel
tijdens de Paaswake. Daartoe kunnen
de perikopen uit het Johannesevangelie
over de ontmoeting met de Samaritaanse
vrouw, de genezing van de blindgeborene
en de opwekking van Lazarus, hoewel ze
tot het A-jaar behoren, ook in de andere
jaren gelezen worden.
spiritUele inVUlling
Zoals gezegd begint de veertigdagentijd
met aswoensdag (net als Goede Vrijdag
een verplichte vasten- en onthoudings-
dag!). De evangelielezing van die dag (Mt.
6, 1-6.16-18) geeft de drie pijlers van
deze periode aan: als gelovigen dienen
wij ons - meer nog dan anders - toe te leg-
gen op vasten, gebed en het beoefenen
van de naastenliefde. In dat evangelie
verbindt Jezus daar evenwel een duidelijke
waarschuwing aan. We moeten dat alles
niet doen “voor het oog van de mensen,
maar voor het oog van onze Vader die in
de hemel is en die ziet in het verborgene”.
Het gaat, met andere woorden, niet om
uiterlijk vertoon maar om innerlijke beke-
ring, echte metanoia. Wat dat betreft kan
het bij buitenstaanders wellicht verbazing
wekken dat gelovigen hun bereidheid
tot ommekeer juist wel met een uiterlijk
teken, het askruisje, zichtbaar maken. We
moeten daarbij bedenken dat dit symbool
oude bijbelse papieren heeft. De as herin-
nert - met de daarbij uitgesproken woorden
“Bedenk dat ge stof zijt en tot stof zult
Pasen veertig dagen van ascese en beke-
ring aan te houden; de eerste aanwijzingen
hiervoor gaan terug tot het begin van de
vierde eeuw. Bij het praktizeren van deze
Quadragesima liet men zich inspireren
door het gegeven dat Jezus zelf als voor-
bereiding op zijn openbare leven veertig
dagen in de woestijn heeft doorgebracht
(Mt. 4, 1-11 en par.; ook van Mozes en Elia
is een dergelijke vastenperiode trouwens
bekend); gelovigen volgen Hem na, óók
in onthouding en beproeving. Overigens
heeft er lang onzekerheid bestaan over de
exacte berekening van deze veertig dagen:
tot aan Witte Donderdag of tot Pasen, wel
of niet inclusief de zondagen? Uiteindelijk
heeft men bepaald dat de veertigdagentijd
begint op aswoensdag (die als zodanig
algemeen ingang heeft gevonden in de
negende eeuw) en loopt tot de Paaswake;
de zondagen worden - als dag waarop we
de verrijzenis vieren - dus niet meegeteld.
Van oudsher was Quadragesima niet
slechts een tijd van persoonlijke boete en
We staan aan het begin van de veertigdagentijd. Na de uitbundige vreugde van de carnaval wacht ons, christenen, een periode van versobering en innerlijke verdieping als voorbereiding op Pasen. Terwijl vroeger de nadruk (eenzijdig) lag op het vasten als licha-
melijke onthouding, zien we de laatste decennia een verschuiving naar enerzijds een meer persoonlijke beleving van die veertigda-
gentijd, anderzijds een meer maatschappelijke vormgeving ervan. Het is daarom goed om eens wat langer stil te staan bij het ont-
staan en de betekenis van de veertigdagentijd.
uur van de kruisdood op Goede Vrijdag.
Aan beide tradities ligt eenzelfde gedachte
ten grondslag, namelijk dat “de vrienden
van de Bruidegom zullen vasten wanneer
Hij van hen weggenomen is” (Mc. 2, 20;
par. Lc. 5, 35). In eerste instantie gaat het
dus niet zozeer om een voorbereiding op
Pasen, als wel om een periode van rouw
als teken van medeleven met de lijdende
Heer.
Geleidelijk is onder christenen, met name
onder invloed van de oosterse monniken,
de gewoonte gegroeid om voorafgaand aan
historische ontwiKKeling
Christenen hebben niet altijd veertig
dagen aangehouden als vastentijd. In de
jonge Kerk was de duur van het vasten
beperkt: waarschijnlijk vastten christenen
van Joodse komaf vanaf de maandag
in de Goede Week (ter herinnering aan
het gegeven dat vanaf dat moment het
complot vorm kreeg om Jezus uit de weg
te ruimen), terwijl de ‘heidenchristenen’
(zij die niet vanuit een Joodse achter-
grond het geloof hadden aangenomen)
oorspronkelijk een vasten in acht namen
dat veertig uur duurde, d.w.z. vanaf het
De derde pijler van het aswoensdagevangelie, meer tijd en aandacht besteden aan het gebed, is misschien wel de belangrijkste van de drie.
29Bisdomblad febr 201228 Bisdomblad februari 2012
In zak en as Over de oorsprong en de zin van het christelijke vasten
wel bedenken dat die van de hand van
Matteüs is, de evangelist die zich het
meest polemisch kant tegen de wets-
getrouwe Farizeeën. Hij scherpt bewust
de tegenstellingen met het wettische
denken aan om de eigen identiteit van de
christenen die zijn voortgekomen uit het
Jodendom te benadrukken.
Feit blijft dat de veertigdagentijd ons voor
een uitdaging en een opgave stelt: hoe
kunnen wij deze periode oprecht en met
de juiste gezindheid betekenisvol laten zijn
voor onszelf? Ik denk dat we twee verlei-
dingen moeten weerstaan. Ten eerste is
de veertigdagentijd niet bedoeld om onze
zelfbeheersing te trainen, laat staan om
van ons overgewicht af te komen. Het gaat
er niet om dat we ons in deze periode een
gezondere leefstijl aanmeten door minder
te eten, minder tv te kijken en meer te
bewegen. Die veertigdagentijd mag echter
evenmin - en dat is de andere bekoring
- louter aanleiding zijn tot financiële vrijge-
vigheid in de vastenactie of een andere
moderne vorm van aalmoezen geven.
Primair blijft de zin van die boetetijd dat
we terugkeren naar God waar wij ons van
Hem afgewend hadden en dat we ons hart
zuiveren om met Pasen onze verzoening te
kunnen vieren zoals die in Christus gestal-
te heeft gekregen. Daarom is die derde
pijler van het aswoensdagevangelie, meer
tijd en aandacht besteden aan het gebed,
misschien wel de belangrijkste van de drie,
hoewel ik vrees dat die het minst in de
praktijk wordt gebracht. Wellicht is het een
idee om daar allereerst verandering in te
brengen…
N. van der Sluis pr.
wederkeren” - aan de vergankelijkheid van
het menselijk bestaan en wil zo waarschu-
wen tegen hoogmoed. Abraham bijvoor-
beeld is zich terdege bewust van zijn nietig-
heid tegenover de grote God: “Mag ik zo
vrij zijn tot mijn Heer te spreken, ofschoon
ik maar stof en as ben?” (Gen. 18, 27) Die
menselijke kleinheid is tevens verbonden
met onze zondigheid en de as is - net als
het dragen van speciale of gescheurde
kleding - daarmee tevens een uitdrukking
van het berouw dat wij over onze zonden
hebben; denken we aan de woorden van
Job (42, 6): “Over alles heb ik spijt, neer-
gezeten in stof en as”, maar ook aan de
openbare boete van de koning van Ninive
(Jona 3, 6).
Ook het vasten in strikte zin, het zich
geheel of gedeeltelijk onthouden van voed-
sel, wordt in vele culturen en godsdiensten
beoefend als teken dat de mens zich klein
maakt voor God, met als voornaamste
doel om zijn genade af te smeken; zie bijv.
psalm 35, 13 en 1 Kon. 21, 27. Uiteraard
geldt dat dit lichamelijke vasten vergezeld
dient te gaan van een werkelijke bereid-
heid om ons gedrag te veranderen, anders
zal ons gebed zeker niet verhoord worden
- het sterkst vinden we dit verwoord in de
vurige vermaning die de profeet Jesaja
tot het volk richt (58, 1-12). De houding
die Jezus aanneemt tegenover het vasten
ligt in dezelfde lijn: Hij is er - zoals in het
algemeen waar het gaat om regels en voor-
schriften die voortvloeien uit de Wet - niet
tegen gekant, mits het niet beperkt blijft
tot het plichtmatig onderhouden van een
loos ritueel. Het is Jezus te doen om de
binnenkant, om het hart. Dat klinkt dus
heel duidelijk door in die evangelielezing
van aswoensdag, al moeten we daarbij
bekering voor alle gelovigen, maar tevens
de periode waarin de penitenten en de
catechumenen zich in het bijzonder voor-
bereidden op hun openlijke verzoening
met de Kerk, respectievelijk hun opname
daarin. Nu nog is de veertigdagentijd bij
uitstek bedoeld als stapsgewijze toeleiding
van de doopleerlingen naar hun doopsel
tijdens de Paaswake. Daartoe kunnen
de perikopen uit het Johannesevangelie
over de ontmoeting met de Samaritaanse
vrouw, de genezing van de blindgeborene
en de opwekking van Lazarus, hoewel ze
tot het A-jaar behoren, ook in de andere
jaren gelezen worden.
spiritUele inVUlling
Zoals gezegd begint de veertigdagentijd
met aswoensdag (net als Goede Vrijdag
een verplichte vasten- en onthoudings-
dag!). De evangelielezing van die dag (Mt.
6, 1-6.16-18) geeft de drie pijlers van
deze periode aan: als gelovigen dienen
wij ons - meer nog dan anders - toe te leg-
gen op vasten, gebed en het beoefenen
van de naastenliefde. In dat evangelie
verbindt Jezus daar evenwel een duidelijke
waarschuwing aan. We moeten dat alles
niet doen “voor het oog van de mensen,
maar voor het oog van onze Vader die in
de hemel is en die ziet in het verborgene”.
Het gaat, met andere woorden, niet om
uiterlijk vertoon maar om innerlijke beke-
ring, echte metanoia. Wat dat betreft kan
het bij buitenstaanders wellicht verbazing
wekken dat gelovigen hun bereidheid
tot ommekeer juist wel met een uiterlijk
teken, het askruisje, zichtbaar maken. We
moeten daarbij bedenken dat dit symbool
oude bijbelse papieren heeft. De as herin-
nert - met de daarbij uitgesproken woorden
“Bedenk dat ge stof zijt en tot stof zult
Pasen veertig dagen van ascese en beke-
ring aan te houden; de eerste aanwijzingen
hiervoor gaan terug tot het begin van de
vierde eeuw. Bij het praktizeren van deze
Quadragesima liet men zich inspireren
door het gegeven dat Jezus zelf als voor-
bereiding op zijn openbare leven veertig
dagen in de woestijn heeft doorgebracht
(Mt. 4, 1-11 en par.; ook van Mozes en Elia
is een dergelijke vastenperiode trouwens
bekend); gelovigen volgen Hem na, óók
in onthouding en beproeving. Overigens
heeft er lang onzekerheid bestaan over de
exacte berekening van deze veertig dagen:
tot aan Witte Donderdag of tot Pasen, wel
of niet inclusief de zondagen? Uiteindelijk
heeft men bepaald dat de veertigdagentijd
begint op aswoensdag (die als zodanig
algemeen ingang heeft gevonden in de
negende eeuw) en loopt tot de Paaswake;
de zondagen worden - als dag waarop we
de verrijzenis vieren - dus niet meegeteld.
Van oudsher was Quadragesima niet
slechts een tijd van persoonlijke boete en
We staan aan het begin van de veertigdagentijd. Na de uitbundige vreugde van de carnaval wacht ons, christenen, een periode van versobering en innerlijke verdieping als voorbereiding op Pasen. Terwijl vroeger de nadruk (eenzijdig) lag op het vasten als licha-
melijke onthouding, zien we de laatste decennia een verschuiving naar enerzijds een meer persoonlijke beleving van die veertigda-
gentijd, anderzijds een meer maatschappelijke vormgeving ervan. Het is daarom goed om eens wat langer stil te staan bij het ont-
staan en de betekenis van de veertigdagentijd.
uur van de kruisdood op Goede Vrijdag.
Aan beide tradities ligt eenzelfde gedachte
ten grondslag, namelijk dat “de vrienden
van de Bruidegom zullen vasten wanneer
Hij van hen weggenomen is” (Mc. 2, 20;
par. Lc. 5, 35). In eerste instantie gaat het
dus niet zozeer om een voorbereiding op
Pasen, als wel om een periode van rouw
als teken van medeleven met de lijdende
Heer.
Geleidelijk is onder christenen, met name
onder invloed van de oosterse monniken,
de gewoonte gegroeid om voorafgaand aan
historische ontwiKKeling
Christenen hebben niet altijd veertig
dagen aangehouden als vastentijd. In de
jonge Kerk was de duur van het vasten
beperkt: waarschijnlijk vastten christenen
van Joodse komaf vanaf de maandag
in de Goede Week (ter herinnering aan
het gegeven dat vanaf dat moment het
complot vorm kreeg om Jezus uit de weg
te ruimen), terwijl de ‘heidenchristenen’
(zij die niet vanuit een Joodse achter-
grond het geloof hadden aangenomen)
oorspronkelijk een vasten in acht namen
dat veertig uur duurde, d.w.z. vanaf het
De derde pijler van het aswoensdagevangelie, meer tijd en aandacht besteden aan het gebed, is misschien wel de belangrijkste van de drie.
29Bisdomblad febr 201228 Bisdomblad februari 2012
februariDonderdag 23 februari9 uur: H. Mis Sint-Jan;
13:30 uur Dekenoverleg;
18 uur: H. Mis seminarie;
19:30 uur Vergadering Lekenraad
Vrijdag 24 februari18 uur: H. Mis seminarie
Zondag 26 februari15 uur: Bijeenkomst
WereldJongerenDagen
MaartDonderdag 1 maart9 uur: H. Mis Sint-Jan
Zondag 4 maart9:30 uur Ontvangst vormelingen met aan-
sluitend vormselviering
in parochie H. Johannes te Veghel
Maandag 5 maart17 uur: Vergadering Kapittel Ridderorde
van het H. Graf
Dinsdag 6 maartDag pastoraal werkenden
Donderdag 8 maart9 uur: H. Mis Sint-Jan
Zaterdag 10 maart18 uur: Vormen in Den Dungen
Zondag 11 maart10:30 uur: Vormen in Ooij
Maandag 12 maart11 uur: Les geven aan seminaristen
Dinsdag 13 maartBisschoppenconferentie
Donderdag 15 maart9 uur: H. Mis Sint-Jan
Vrijdag 16 maart19 uur: Vormen in Aarle-Rixtel
Zaterdag 17 maart19 uur: Vormen in Mariaheide
Zondag 18 maart11 uur: Vormen in Leuth
Donderdag 22 maart9 uur: H. Mis Sint-Jan
Vrijdag 23 maartJaardiner Stichting Katholieke Universiteit
agenda van mgr. hurkmans
De bisdomstaf vergadert wekelijks
op donderdag
agenda van mgr. Mutsaerts
februariDonderdag 16 februariLezing Opus dei (Moergestel);
Priesterraad
Vrijdag 17 februariOntvangst Prins Amadeiro
Zaterdag 18 februariH.Mis Reeshof, Tilburg
Zondag 19 februariH.Mis San Salvator, 's-Hertogenbosch
Maandag 20 februariGoeiemêrregetocht C.V. De Oetels
Woensdag 22 februariAswoensdagmis Reeshof, Tilburg;
Aswoensdagmis Margaretha Maria
Alacoque, Tilburg
Donderdag 23 februariDekensvergadering;
Lekenraad
Zondag 26 februari Bezoek PSV-Feyenoord met winnaars
KJD-jongeren
Maandag 27 februari Vergadering SRKK afdeling jeugd en jon-
geren (Utrecht)
Dinsdag 28 februari Bespreking vice-voorzitters Ooypolder/
Groesbeek
MaartVrijdag 2 maartVormselmis Levenskerk, Oisterwijk
Zondag 4 maartH.Mis Joanniskerk, Oisterwijk
Vrijdag 9 maart Vormselmis H.Lambertus, Someren
Zaterdag 10 maart Vormselmis Oostelbeers
Zondag 11 maart Vormselmis Someren-Heide
Dinsdag 13 maartBisschoppenconferentie
Vrijdag 16 maart Vormselmis Knegsel
Zaterdag 17 maart 2 vormselmissen Middelbeers
Zondag 18 maart Vormselmis Helmond (H. Trudo en OLV)
Maandag 19 maart Vergadering St. Katholieke
Jeugdbelangen
Woensdag 21 maart Vergadering St. Kerk In Nood
Vrijdag 23 maart Vormselmis Duizel
Zaterdag 24 maart Kinderfeest 's-Hertogenbosch;
Vormselmis Spoordonk
lezingenschemaHet Bisdomblad is het officiële nieuws- en informatiemagazine van het Bisdom van ’s-Hertogenbosch. Het verschijnt onder verantwoordelijk-heid van de dienst Communicatie. (ISSN 1384-220X)
Hoofdredactie: M.E.M. SavelsberghEindredactie: J.G.P.G. van EedenRedactie: E. Kleinpenning, Th. Schepens, N. van der Sluis.
Aan dit nummer werkten verder mee:K. van Hasselt, Mgr. A. Hurkmans, M. de Koning, T. Konings, Mgr. J. Schröder, B. van de Venn.Beeld/Fotografie: Jaap van Eeden (p. 5,10,12,14,15,16,17,18,19,20,24,27, ), KNA-Bild (p. 1,28), Ramon Mangold (p.26), Webgalery of Art (p. 6), Broeder Wigbert o.c.s.o. (p.11). Adres redactie:Parade 11, ’s-Hertogenbosch.Telefoon: 073-5232044Fax: 073-6136850E-mail: [email protected] administratie:Correspondentie-adres: Postbus 1333, 5200 BJ ’s-Hertogenbosch.E-mail: [email protected]: 1108695Advertentie-verkoop: HMS Mediaexploitatie, Afdeling adverten-ties Postbus 1611, 5200 BR ’s-Hertogen-bosch;Tel 073-7507060; [email protected]: Beelenkamp Ontwerpers Tilburg.Druk: Roto Smeets Eindhoven
ABONNEMENTEN€ 25,00 per jaar, jongeren t/m 25 jaar € 12,50; losse nummers € 2,50 (excl. porto).Proefabonnementen: 2 nummers gra-tis. Tel. 073-5232044 (M. van Beers)Abonnementen kunnen elk gewenst moment ingaan en worden automa-tisch verlengd, tenzij minimaal een maand voor het verstrijken van de abonnementstermijn schriftelijk wordt opgezegd.
OVERNEMENArtikelen in het Bisdomblad mogen vrij worden overgenomen in parochie-bladen, illustraties alleen als vooraf schriftelijk toestemming is verleend door de redactie.
COPYRIGHTVoor de bijbelteksten is gebruik gemaakt van de Willibrordvertaling, waarvan het copyright berust bij de Katholieke Bijbel Stichting te Den Bosch.
De uit polyethyleen vervaardigde verpakking van het Bisdomblad is onschadelijk in de vuilverbranding en niet van invloed op de kwaliteit van het grondwater. Polyethyleen is uitste-kend te recyclen.
februari17 (G): L Jak. 2,14-24+26; EV Mc. 8.34-9,118 (G): L Jak. 3,1-10; EV Mc. 9,2-1319 (G): L Jes. 43,18-19+21-22+24b-25; Antw. Ps. 41; TL 2 Kor. 1,18-22; EV Mc. 2,1-1220 (G): L Jak. 3,13-18; EV Mc. 9,14-2921 (G): L Jak. 4,1-10; EV Mc. 9,30-3722 (P): Aswoensdag: L Joël 2,12-18; Antw. Ps. 51; TL 2 Kor. 5,20-6,2; EV Mt. 6,1-6+16-1823 (P): L Deut. 30,15-20; EV Lc. 9,22-2524 (P): L Jes. 58,1-9a; EV Mt. 9,14-1525 (P): L Jes. 58,9b-14; EV Lc. 5,27-3226 (P): L Gen.9,8-15; Antw. Ps. 25; TL 1 Petr. 3,18-22; EV Mc. 1,12-1527 (P): L Lev. 19,1-2+11-18; EV Mt. 25,31-4628 (P): L Jes. 55,10-11; EV Mt. 6,7-1529 (P): L Jona 3,1-10; EV Lc. 11,29-32
Maart1 (P): L Est. 14,1+3-5+12-14; EV Mt. 7,7-122 (P): L Ez. 18,21-28; EV Mt. 5,20-263 (P): L Deut. 26,16-19; EV Mt. 5,43-484 (P): L Gen. 22,1-2+9a+10-13+15-18; Antw. Ps. 116; TL Rom. 8,31b-34; EV Mc. 9,2-105 (P): L Dan. 9,4b-10; EV Lc. 6,36-386 (P): L Jes. 1,10+16-20; EV Mt. 23,1-127 (P): L Jer. 18,18-20; EV Mt. 20,17-288 (P): L Jer. 17,5-10; EV Lc. 16,19-319 (P): L Gen. 37,3-4+12-13a+17b-28; EV Mt. 21,33-43+45-4610 (P): L Mich. 7,14-15+18-20; EV Lc. 15,1-3+11-3211 (P): L Ex. 20,1-17; Antw. Ps. 19; TL 1 Kor. 1,22-25; EV Joh. 2,13-2512 (P): L 2 Kon. 5,1-15a; EV Lc. 4,24-3013 (P): L Dan. 3,25+34-43; EV Mt. 18,21-3514 (P): L Deut. 4,1+5-9; EV Mt. 5,17-1915 (P): L Jer. 7,23-28; EV Lc. 11,14-2316 (P): L Hos. 14,2-10; EV Mc. 12,28b-3417 (P): L Hos. 6,1-6; EV Lc. 18,9-1418 (P/Roze): Laetare: L 2 Kron. 36,14-16+19-23; Antw. Ps. 137; TL Ef. 2,4-10; EV Joh. 3,14-2119 (W): H. Jozef, bruidegom van de heilige maagd Maria: L 2 Sam. 7,4-5a+12-14a; Antw. Ps. 89; TL Rom. 4,13+16-18+22; EV Mt. 1,16+18-21+24a20(P): L Ez. 47,1-9+12; EV Joh. 5,1-3a+5-1621 (P): L Jes. 49,8-15; EV Joh. 5,17-3022 (P): L Ex. 32,7-14; EV Joh. 5,31-4723 (P): L Wijsh. 2,1a+12-22; EV Joh. 7,1-2+10+25-3024 (P): L Jer. 11,18-20; EV Joh. 7,40-5325 (P): L Jer. 31,31-34; Antw. Ps. 51; TL Heb. 5,7-9; EV Joh. 12,20-3326 (W): Aankondiging van de heer (Maria Boodschap): L Jes. 7,10-14,8,10 (IV); Antw. Ps. 40; TL Heb. 10,4-10; EV Lc. 1,26-39 (IV)27 (P): L Num. 21,4-9; EV Joh. 8,21-3028 (P): L Dan. 3,14-20+91-92+95; EV Joh. 8,31-4229 (P): L Gen. 17,3-9; EV Joh. 8,51-5930 (P): L Jer. 20,10-13; EV Joh. 10,31-4231 (P): L Ez. 37,21-28; EV Joh. 11,45-56
in memoriam
jubilea
Mgr. drs. A.L.M. Hurkmans, bisschop van ’s-Hertogenbosch, heeft
benoemd tot lid van het parochiebestuur van:
Parochie De Verrijzenis te Heilig Landstichting, de heer w.t.i.M. nota
te Nijmegen;
De parochie Frater Andreas te Tilburg, mevrouw M. Bakker-gianotten
te Tilburg;
De parochie Heilige Johannes Evangelist te ’s-Hertogenbosch, de heer
ing. B.f.w.M. van den thillart te ’s-Hertogenbosch;
De parochie Sint Petrus te Uden, de heren j.h. lucius en
a.j. Verstraten, beiden te Uden;
De pastorale eenheid Emmaüs te Grave, mevrouw j. Brouwer-
straatman te Velp NB en de heren c. spoorendonk en p.a.M. van de
Ven, beiden te Grave;
De pastorale eenheid Ewijk-Winssen te Ewijk, de heren dr. a.j.f.
hosman en th.j. Marcusse, beiden te Winssen.
12 ½ jaar diaken
25 maart
j.h.M. van grinsven, diaken Edith Stein te Vught (Leeghwaterlaan
115, 5223 DS ’s-Hertogenbosch);
g.g. Versantvoort, diaken regio Uden-Veghel (Vorstenbosseweg 13,
5473 NG Heeswijk-Dinther).
parochiebesturen Benoemingen en ontslagen
Mgr. drs. A. Hurkmans, bisschop van 's-Hertogen-
bosch, heeft
De zeereerwaarde heer drs. j.g.a.M. Verbraeken
te Esch per 1 november 2011 benoemd tot pastor
van de parochie Beek en donk te Beek en Donk en
van de Pastorale Eenheid De Emmausgangers te
Lieshout/Mariahout onder gelijktijdig eervol ontslag
als pastoor van de parochie H. Willibrordus te Esch;
De zeereerwaarde heer j.h.e.t.M. grubben te Boxtel
per 1 november 2011 benoemd tot waarnemend pas-
toor van de parochie H. Willibrordus te Esch;
De zeereerwaarde heer jesudoss rajamanickam
te Vlijmen per 20 november 2011 eervol ontslag
verleend als pastoor van de Pastorale Eenheid
H. Norbertus te Vlijmen-Haarsteeg;
De zeereerwaarde heer drs. d.r.p. lebrun te
Nieuwkuijk per 20 november 2011 benoemd tot
waarnemend pastoor van de Pastorale Eenheid
H. Norbertus te Vlijmen-Haarsteeg onder gelijktij-
dig eervol ontslag als waarnemend pastoor van de
Pastorale Eenheid De Bernse Maasparochies te
Heusden;
30 Bisdomblad februari 2012
Kort nieuws
Roemeense priesterstudenten in winter-jas naar collegeDe 71 Roemeense priesterstudenten die studeren aan het interdioce-
sane grootseminarie Alba Lulia moeten vaak in hun winterjas naar col-
lege, omdat de temperatuur in de leslokalen maar 15 graden Celsius
is. “De wind giert door de kieren de lokalen en gangen in,” zegt rector
prof. Dr. Zoltán Oláh. “We moeten 27 ramen vervangen door ramen
met dubbelglas. Door de lange winters die 5 tot 6 maanden duren had
dit eigenlijk al moeten gebeuren maar we hebben er het geld niet voor.
Een raam kost € 521,- dus in totaal zijn we ruim € 14.000,- kwijt.” De
Nederlander Antoon J. van Vliet zet zich via de stichting Totus Tuus al
jaren in voor priesterstudenten in Midden- en Oost-Europa en deed in
het verleden via de Bisdombladen een oproep tot steun voor onder
meer Poolse priesterstudenten, waar seminaries ook kampten met
achterstallig onderhoud. “Door onze Poolse contacten zijn we in 1999
ook het Roemeense seminarie gaan helpen, waar vooral katholieke
Hongaren studeren, die een minderheid vormen in het orthodox christe-
lijke Roemenië”. Giften voor Alba Lulia kunt u overmaken op nr. 44005
t.n.v. Stichting Totus Tuus, Roosendaal.
februariDonderdag 23 februari9 uur: H. Mis Sint-Jan;
13:30 uur Dekenoverleg;
18 uur: H. Mis seminarie;
19:30 uur Vergadering Lekenraad
Vrijdag 24 februari18 uur: H. Mis seminarie
Zondag 26 februari15 uur: Bijeenkomst
WereldJongerenDagen
MaartDonderdag 1 maart9 uur: H. Mis Sint-Jan
Zondag 4 maart9:30 uur Ontvangst vormelingen met aan-
sluitend vormselviering
in parochie H. Johannes te Veghel
Maandag 5 maart17 uur: Vergadering Kapittel Ridderorde
van het H. Graf
Dinsdag 6 maartDag pastoraal werkenden
Donderdag 8 maart9 uur: H. Mis Sint-Jan
Zaterdag 10 maart18 uur: Vormen in Den Dungen
Zondag 11 maart10:30 uur: Vormen in Ooij
Maandag 12 maart11 uur: Les geven aan seminaristen
Dinsdag 13 maartBisschoppenconferentie
Donderdag 15 maart9 uur: H. Mis Sint-Jan
Vrijdag 16 maart19 uur: Vormen in Aarle-Rixtel
Zaterdag 17 maart19 uur: Vormen in Mariaheide
Zondag 18 maart11 uur: Vormen in Leuth
Donderdag 22 maart9 uur: H. Mis Sint-Jan
Vrijdag 23 maartJaardiner Stichting Katholieke Universiteit
agenda van mgr. hurkmans
De bisdomstaf vergadert wekelijks
op donderdag
agenda van mgr. Mutsaerts
februariDonderdag 16 februariLezing Opus dei (Moergestel);
Priesterraad
Vrijdag 17 februariOntvangst Prins Amadeiro
Zaterdag 18 februariH.Mis Reeshof, Tilburg
Zondag 19 februariH.Mis San Salvator, 's-Hertogenbosch
Maandag 20 februariGoeiemêrregetocht C.V. De Oetels
Woensdag 22 februariAswoensdagmis Reeshof, Tilburg;
Aswoensdagmis Margaretha Maria
Alacoque, Tilburg
Donderdag 23 februariDekensvergadering;
Lekenraad
Zondag 26 februari Bezoek PSV-Feyenoord met winnaars
KJD-jongeren
Maandag 27 februari Vergadering SRKK afdeling jeugd en jon-
geren (Utrecht)
Dinsdag 28 februari Bespreking vice-voorzitters Ooypolder/
Groesbeek
MaartVrijdag 2 maartVormselmis Levenskerk, Oisterwijk
Zondag 4 maartH.Mis Joanniskerk, Oisterwijk
Vrijdag 9 maart Vormselmis H.Lambertus, Someren
Zaterdag 10 maart Vormselmis Oostelbeers
Zondag 11 maart Vormselmis Someren-Heide
Dinsdag 13 maartBisschoppenconferentie
Vrijdag 16 maart Vormselmis Knegsel
Zaterdag 17 maart 2 vormselmissen Middelbeers
Zondag 18 maart Vormselmis Helmond (H. Trudo en OLV)
Maandag 19 maart Vergadering St. Katholieke
Jeugdbelangen
Woensdag 21 maart Vergadering St. Kerk In Nood
Vrijdag 23 maart Vormselmis Duizel
Zaterdag 24 maart Kinderfeest 's-Hertogenbosch;
Vormselmis Spoordonk
lezingenschemaHet Bisdomblad is het officiële nieuws- en informatiemagazine van het Bisdom van ’s-Hertogenbosch. Het verschijnt onder verantwoordelijk-heid van de dienst Communicatie. (ISSN 1384-220X)
Hoofdredactie: M.E.M. SavelsberghEindredactie: J.G.P.G. van EedenRedactie: E. Kleinpenning, Th. Schepens, N. van der Sluis.
Aan dit nummer werkten verder mee:K. van Hasselt, Mgr. A. Hurkmans, M. de Koning, T. Konings, Mgr. J. Schröder, B. van de Venn.Beeld/Fotografie: Jaap van Eeden (p. 5,10,12,14,15,16,17,18,19,20,24,27, ), KNA-Bild (p. 1,28), Ramon Mangold (p.26), Webgalery of Art (p. 6), Broeder Wigbert o.c.s.o. (p.11). Adres redactie:Parade 11, ’s-Hertogenbosch.Telefoon: 073-5232044Fax: 073-6136850E-mail: [email protected] administratie:Correspondentie-adres: Postbus 1333, 5200 BJ ’s-Hertogenbosch.E-mail: [email protected]: 1108695Advertentie-verkoop: HMS Mediaexploitatie, Afdeling adverten-ties Postbus 1611, 5200 BR ’s-Hertogen-bosch;Tel 073-7507060; [email protected]: Beelenkamp Ontwerpers Tilburg.Druk: Roto Smeets Eindhoven
ABONNEMENTEN€ 25,00 per jaar, jongeren t/m 25 jaar € 12,50; losse nummers € 2,50 (excl. porto).Proefabonnementen: 2 nummers gra-tis. Tel. 073-5232044 (M. van Beers)Abonnementen kunnen elk gewenst moment ingaan en worden automa-tisch verlengd, tenzij minimaal een maand voor het verstrijken van de abonnementstermijn schriftelijk wordt opgezegd.
OVERNEMENArtikelen in het Bisdomblad mogen vrij worden overgenomen in parochie-bladen, illustraties alleen als vooraf schriftelijk toestemming is verleend door de redactie.
COPYRIGHTVoor de bijbelteksten is gebruik gemaakt van de Willibrordvertaling, waarvan het copyright berust bij de Katholieke Bijbel Stichting te Den Bosch.
De uit polyethyleen vervaardigde verpakking van het Bisdomblad is onschadelijk in de vuilverbranding en niet van invloed op de kwaliteit van het grondwater. Polyethyleen is uitste-kend te recyclen.
februari17 (G): L Jak. 2,14-24+26; EV Mc. 8.34-9,118 (G): L Jak. 3,1-10; EV Mc. 9,2-1319 (G): L Jes. 43,18-19+21-22+24b-25; Antw. Ps. 41; TL 2 Kor. 1,18-22; EV Mc. 2,1-1220 (G): L Jak. 3,13-18; EV Mc. 9,14-2921 (G): L Jak. 4,1-10; EV Mc. 9,30-3722 (P): Aswoensdag: L Joël 2,12-18; Antw. Ps. 51; TL 2 Kor. 5,20-6,2; EV Mt. 6,1-6+16-1823 (P): L Deut. 30,15-20; EV Lc. 9,22-2524 (P): L Jes. 58,1-9a; EV Mt. 9,14-1525 (P): L Jes. 58,9b-14; EV Lc. 5,27-3226 (P): L Gen.9,8-15; Antw. Ps. 25; TL 1 Petr. 3,18-22; EV Mc. 1,12-1527 (P): L Lev. 19,1-2+11-18; EV Mt. 25,31-4628 (P): L Jes. 55,10-11; EV Mt. 6,7-1529 (P): L Jona 3,1-10; EV Lc. 11,29-32
Maart1 (P): L Est. 14,1+3-5+12-14; EV Mt. 7,7-122 (P): L Ez. 18,21-28; EV Mt. 5,20-263 (P): L Deut. 26,16-19; EV Mt. 5,43-484 (P): L Gen. 22,1-2+9a+10-13+15-18; Antw. Ps. 116; TL Rom. 8,31b-34; EV Mc. 9,2-105 (P): L Dan. 9,4b-10; EV Lc. 6,36-386 (P): L Jes. 1,10+16-20; EV Mt. 23,1-127 (P): L Jer. 18,18-20; EV Mt. 20,17-288 (P): L Jer. 17,5-10; EV Lc. 16,19-319 (P): L Gen. 37,3-4+12-13a+17b-28; EV Mt. 21,33-43+45-4610 (P): L Mich. 7,14-15+18-20; EV Lc. 15,1-3+11-3211 (P): L Ex. 20,1-17; Antw. Ps. 19; TL 1 Kor. 1,22-25; EV Joh. 2,13-2512 (P): L 2 Kon. 5,1-15a; EV Lc. 4,24-3013 (P): L Dan. 3,25+34-43; EV Mt. 18,21-3514 (P): L Deut. 4,1+5-9; EV Mt. 5,17-1915 (P): L Jer. 7,23-28; EV Lc. 11,14-2316 (P): L Hos. 14,2-10; EV Mc. 12,28b-3417 (P): L Hos. 6,1-6; EV Lc. 18,9-1418 (P/Roze): Laetare: L 2 Kron. 36,14-16+19-23; Antw. Ps. 137; TL Ef. 2,4-10; EV Joh. 3,14-2119 (W): H. Jozef, bruidegom van de heilige maagd Maria: L 2 Sam. 7,4-5a+12-14a; Antw. Ps. 89; TL Rom. 4,13+16-18+22; EV Mt. 1,16+18-21+24a20(P): L Ez. 47,1-9+12; EV Joh. 5,1-3a+5-1621 (P): L Jes. 49,8-15; EV Joh. 5,17-3022 (P): L Ex. 32,7-14; EV Joh. 5,31-4723 (P): L Wijsh. 2,1a+12-22; EV Joh. 7,1-2+10+25-3024 (P): L Jer. 11,18-20; EV Joh. 7,40-5325 (P): L Jer. 31,31-34; Antw. Ps. 51; TL Heb. 5,7-9; EV Joh. 12,20-3326 (W): Aankondiging van de heer (Maria Boodschap): L Jes. 7,10-14,8,10 (IV); Antw. Ps. 40; TL Heb. 10,4-10; EV Lc. 1,26-39 (IV)27 (P): L Num. 21,4-9; EV Joh. 8,21-3028 (P): L Dan. 3,14-20+91-92+95; EV Joh. 8,31-4229 (P): L Gen. 17,3-9; EV Joh. 8,51-5930 (P): L Jer. 20,10-13; EV Joh. 10,31-4231 (P): L Ez. 37,21-28; EV Joh. 11,45-56
in memoriam
jubilea
Mgr. drs. A.L.M. Hurkmans, bisschop van ’s-Hertogenbosch, heeft
benoemd tot lid van het parochiebestuur van:
Parochie De Verrijzenis te Heilig Landstichting, de heer w.t.i.M. nota
te Nijmegen;
De parochie Frater Andreas te Tilburg, mevrouw M. Bakker-gianotten
te Tilburg;
De parochie Heilige Johannes Evangelist te ’s-Hertogenbosch, de heer
ing. B.f.w.M. van den thillart te ’s-Hertogenbosch;
De parochie Sint Petrus te Uden, de heren j.h. lucius en
a.j. Verstraten, beiden te Uden;
De pastorale eenheid Emmaüs te Grave, mevrouw j. Brouwer-
straatman te Velp NB en de heren c. spoorendonk en p.a.M. van de
Ven, beiden te Grave;
De pastorale eenheid Ewijk-Winssen te Ewijk, de heren dr. a.j.f.
hosman en th.j. Marcusse, beiden te Winssen.
12 ½ jaar diaken
25 maart
j.h.M. van grinsven, diaken Edith Stein te Vught (Leeghwaterlaan
115, 5223 DS ’s-Hertogenbosch);
g.g. Versantvoort, diaken regio Uden-Veghel (Vorstenbosseweg 13,
5473 NG Heeswijk-Dinther).
parochiebesturen Benoemingen en ontslagen
Mgr. drs. A. Hurkmans, bisschop van 's-Hertogen-
bosch, heeft
De zeereerwaarde heer drs. j.g.a.M. Verbraeken
te Esch per 1 november 2011 benoemd tot pastor
van de parochie Beek en donk te Beek en Donk en
van de Pastorale Eenheid De Emmausgangers te
Lieshout/Mariahout onder gelijktijdig eervol ontslag
als pastoor van de parochie H. Willibrordus te Esch;
De zeereerwaarde heer j.h.e.t.M. grubben te Boxtel
per 1 november 2011 benoemd tot waarnemend pas-
toor van de parochie H. Willibrordus te Esch;
De zeereerwaarde heer jesudoss rajamanickam
te Vlijmen per 20 november 2011 eervol ontslag
verleend als pastoor van de Pastorale Eenheid
H. Norbertus te Vlijmen-Haarsteeg;
De zeereerwaarde heer drs. d.r.p. lebrun te
Nieuwkuijk per 20 november 2011 benoemd tot
waarnemend pastoor van de Pastorale Eenheid
H. Norbertus te Vlijmen-Haarsteeg onder gelijktij-
dig eervol ontslag als waarnemend pastoor van de
Pastorale Eenheid De Bernse Maasparochies te
Heusden;
30 Bisdomblad februari 2012
Kort nieuws
Roemeense priesterstudenten in winter-jas naar collegeDe 71 Roemeense priesterstudenten die studeren aan het interdioce-
sane grootseminarie Alba Lulia moeten vaak in hun winterjas naar col-
lege, omdat de temperatuur in de leslokalen maar 15 graden Celsius
is. “De wind giert door de kieren de lokalen en gangen in,” zegt rector
prof. Dr. Zoltán Oláh. “We moeten 27 ramen vervangen door ramen
met dubbelglas. Door de lange winters die 5 tot 6 maanden duren had
dit eigenlijk al moeten gebeuren maar we hebben er het geld niet voor.
Een raam kost € 521,- dus in totaal zijn we ruim € 14.000,- kwijt.” De
Nederlander Antoon J. van Vliet zet zich via de stichting Totus Tuus al
jaren in voor priesterstudenten in Midden- en Oost-Europa en deed in
het verleden via de Bisdombladen een oproep tot steun voor onder
meer Poolse priesterstudenten, waar seminaries ook kampten met
achterstallig onderhoud. “Door onze Poolse contacten zijn we in 1999
ook het Roemeense seminarie gaan helpen, waar vooral katholieke
Hongaren studeren, die een minderheid vormen in het orthodox christe-
lijke Roemenië”. Giften voor Alba Lulia kunt u overmaken op nr. 44005
t.n.v. Stichting Totus Tuus, Roosendaal.
2
Bouw • Restauratie • Projectontwikkeling
Postbus 115 - 5250 AC Vlijmen - Telefoon 073 - 5119022E-mail [email protected] - Website www.bonthvanhulten.nl
de Bonth van Hulten bv
Adv_98x126_H.Servatiuskerk_Appeltern.indd 1 01-12-11 13:43
IZO vertaalservice verzorgt vertalingen en tolkendiensten vanuit en naar alle talen in alle denkbare specialismen. Om een perfecte kwaliteit te garanderen wordt alleen met ‘native speakers’gewerkt. Kwaliteit, nauwkeurigheid, fl exibiliteit en het inzetten van de juiste specialist kenmerken IZO vertaalservice.
Alle talen binnen handbereik! Europalaan 22 – 5232 BC ’s-Hertogenbosch – [email protected] – www.izovertaalservice.nl V
ert
ale
r of tolk
nodig
?
Wilt u ook adverteren in het Bisdomblad?
Europalaan 22
5232 BC ‘s-Hertogenbosch
Postbus 1611
5200 BR ‘s-Hertogenbosch
Telefoon : 073-7507000
Fax : 073-7507049
www.hmsmediaexploitatie.nl
Neem contact op met:
HMS Media Exploitatie