BKK-Sulat ni Juan

8/14/2019 BKK-Sulat ni Juan

1/14

Ang UNANG SULAT NI JUAN nga dili mabulag sa iyang Ebanghelyo nagpa-hinumdom nga ang Kristohanong paagi mao ang dalan sa pagkadiyosnon. Makatabangni sa daghang nagduhaduha. Busa, pananglitan, ang usa ka batan-ong istudyanti ngagitudloan sa pagtoo mopatin-aw sa pagkamilitanti niyang Marxista sa pag-ingon: Buotko nga mahigugma sa akong mga kauban sa labi pang epektibong paagi.

Ang lain moingon: Ang pagtoo nagtabang sa wala magkupot sa tinuod nga pang-lantaw sa mga butang nga gihatag kanato sa modernong sensya.

Ang lain pa gyod nangita sa dalan sa pagbuntog sa malinglahong kalingawan sakinabuhi ug sa paagi sa pakighiusa nga walay kataposan sa mga doktrina sa Sidlakan.

Kining tulo ka pananglitan nagpasabot nga, bisag unsa kanindot ug kahalangdon, angpagtoo dunay kinutoban, ug nga dunay butang sa tawo nga wala hingpita ni Cristo. Apansukwahi ini, sa unang sulat, nagmatuod siya: sa Anak sa Diyos, naa ka sa hingpit ngaKamatuoran, naglakaw sa matuod nga Gugma, ug sa kahiusa tali sa Diyos mismo.

Tingalig naglingla lang ta nato kon magpatoo nga naa ta ni Cristo. Busa, giklaro dinhini Juan ang mga sumbanan, ang mga kondisyon nga makapamatuod kon tinuod ba ta nganaglakaw sa kahayag ug nagpuyo sa Gugma.

Diha ni Cristo mailhan ang Diyos mismo; apan kanunay natong hinumdoman angpagpatuhop sa iyang mga buhat, sa misyon ug sa pamaagi sa pagkatawhanon.

Nagtoo ta nga natawo tag usab sa Ginoo: wala ni magpasabot nga labaw ta sa iyangmga sugo, o kalimtan ang paningkamot sa matag adlaw aron mahimong takos niya.

Ang Pagtoo nagbag-o sa atong kahibawo sa Ginoo. Apan ang labing importanti maoang pagsabot sa iyang gugma, ug anang paagiha, walay molabaw nga pagtulon-an sagipakita sa Krus.

(FOR PAGE 485)

SULAT NI

JUAN


2/14

1 JUAN 1 486

1.1 Si Juan dili maghisgot sa mga milagro,o gipadayag, o sa mga sikreto nga giampinganpag-ayo sa pipila nga nagsugod sa dalan. Angkamatuoran nga iyang gipaambit nato mas yanoug labaw kadiyosnon: Ang Diyos, ang Kinabu-hing Dayon, mianhi aron pagpuyo uban sakatawhan. Ang Pulong: tan-awa ang Juan 1:1.

Ang Kinabuhi makita na. Ayawg pangita ogmga milagro, o milagrosong gahom. Ayawgpaabot sa mga nindot kaayong gipadayag bahin

sa sunod nga kinabuhi. Ang kinabuhi gipadayagisip gasa sa Amahan, ang pagbag-o sa tawo ngawalay paglaom, ang diyosnong pahiyom, angwala damhang pagbisita sa nagpangita pagpa-ambit sa kinabuhi sa katawhan (Panultihon8:31). Dili ta makita ang kinabuhi sa mga libro,apan sa pakighiusa sa nakakita ug nakasinati naini sa wala pa ta, ug nahimo nga iyang Sim-bahan.

5. Ang paglakaw sa kahayag mao angKristohanong kinabuhi.

Ibabaw ug labaw pa sa nagkalainlaing kama-

tuoran nga nadiskobrehan sa mga tawo, dunaykahayag nga mao ang hingpit nga Kamatuoranug nga dili mabahinbahin: ang tawo naa o walasa kahayag. Dili lang ni sa kahibawo, kondili satibuok tawo nga naglihok; nagpuyo ug naglakawdiha sa Kahayag. Ang Pagtoo naghatag nato sakahayag ug naglingkawas nato sa daghangbabag: Ang nabahin nga panglantaw sa dili mag-

totoo nga walay tahod sa nagkalainlaing mgahiyas: pananglitan, pagpangitag kahapsay, na-

limtan ang tinguha sa hustisya; o sa pakigbisogalang sa hustisya natumban sab ang mga katu-ngod sa isigkatawo. Ang kahigwaos adtong walay tumong ug

nagpahilom sa kaugalingong pagduhaduhapinaagi sa walay puas nga gimbuhaton. Ang sektarianismo nagpugong nato sa

pagkamanagsoong lalaki ug babaye sa tibuokuniberso. Ang Simbahan nag-aghat sa pagsagop sa

malukpanong panglantaw sa tibuok tawo. Usa ni

sa mga bahandi sa Kristyanos labi na sa mgamilitanti nga angayng ipaambit sa kaubanan.Ang unang timailhan nga nagmatuod kon

naglakaw ta sa kahayag mao: gibiyaan ba angsala? Aron pagsabot ini, kinahanglang masayrannga si Juan nagtubag sa gipanulti sa mga min-ing propeta nga nag-ingon Kay Kristyanos naman ta nagpabilin tang nahiusa sa Diyos, ug angmga sala sa lawas dili importanti. Si Juan nag-ingon nga nakahukom ta nga para sa Diyos dilita makapadayon sa pagpaulipon sa sala. Klarohinuon nga walay tawo nga walay sala; nagki-nahanglan tang tanan sa kaluwasan ni Cristo;

apan ang iyang pagpasaylo nag-awhag nato sapagpalayo sa sala.Si Juan nag-awhag sa pagsumbong sa atong

mga sala sa Diyos, sa ato pa, sa mapaubsanongpagdawat atubangan sa Ginoo nga makasasalata, apan masaligon sa iyang kaayo. Kon walakining kinaiyaha, ang sakramento sa pagkom-pisal kawad-ag bili. Sa laing bahin, ang pag-kompisal sa mga sala sa sakramento sa pasig-ulidakog ikatabang sa paghimo sa atong kasing-kasing nga abli alang sa Ginoo.

1 Bahin ni sa panghitabo sa si-nugdan, ug among nabatian,

ang nakita sa kaugalingong mata,sa naaninaw ug nahikapan sa kamot,

ang buot kong ipasabotang Pulongnga mao ang kinabuhi...

2 Nagpaila sa kaugalingon ang Kina-buhi;

nakita namo ang Kinabuhing Dayon ugmga saksi mi ini.

Nagbalita mi ninyo mahitungod Niya.Siya nga naa sa Amahan nagpakita

namo.

3

Busa, gipahibawo mo namo saamong nakit-an ug nabatian

aron makig-uban mo namosa Amahan ug sa anak, si JesuCristo.4 Gisulat ni aron mahingpit ang inyong

kalipay.

Lakaw sa kahayag

5 Nadungog namo ang mensahe

gikan niya

ug among isangyaw ninyo: Ang Diyoskahayag ug walay kangitngit dihaniya.

6 Kon moingon ta nga nahiusa ta ubanniya,

samtang naglakaw sa kangitngit,namakak ta, inay magpuyo sa kamatu-

oran.7 Apan kon naglakaw ta sa kahayag,sama nga siya naa sa kahayag,mahiusa ta sa usag usa.Ang dugo ni Jesus, ang Anak sa Diyos,naglimpyo nato sa atong kasal-anan.8 Kon moingon ta, Wala tay kasal-

anan,naglimbong ta sa kaugalingon ug wala

nato ang kamatuoran.9 Kon isugid nato ang kasal-anan,siya nga matinud-anon ug tarongmopasaylo natong tanan.Hinloan ta sa tanang daotan.10 Kon moingon ta nga dili ta makasala,atong gihimo ang Diyos nga bakakon,

wala nato ang iyang pulong.

12:13

Jn

1:1

Jn

1:4

14Jn

17:20

1Cor

1:9

3:11

Jn

8:12

1H

8:46

Job

9:2

Pan

20:9

Heb

9:14

Reb

1:5


3/14

2.1 Ang ikaduhang timailhan sa atonggugma sa Diyos: pagtuman sa iyang mga sugonga nasumada sa gugma. Nagpakaaron-ingnonba ta nga nakaila sa Diyos ug nagtoo niya? Konmao na, sukdon ni sa atong gugma sa uban.Karaan nga sugo ang una tang nakat-onan saSimbahan; bag-ong sugo, kay ang kalibotannanginahanglan sa bag-ong pamaagi ngamagdiskobre sa gahom sa gugma.

15. Ang ikatulong timailhan: ang dilipaghigugma sa kalibotan. Tan-awag giunsa pag-sugod ni Juan pinaagi sa paglipay uban sa mgamagbabasa, kay nailhan ang Amahan. Wala nimagpasabot nga kasilagan nato ang kalibotannga gianhi ni Cristo aron luwason (tan-awa angkomentaryo sa Juan 3:17). Apan, kinahanglangmakaamgo ta nga dunay yawan-ong sulog gikansa yawa ining kalibotana. Sumala ni Juan, ang

Tumana ang sugo sa gugma

1 Mga gagmay kong anak, gisula-tan tamo aron dili na mo maka-

sala.

Kon may nakasala, may tigpangama tasa Amahansi JesuCristo, ang Tarong.2 Gihalad siya alang sa atong kasal-

ananug sa kasal-anan sa tibuok kalibotan.3 Unsaon nato pagkahibalo nga nahi-

bawo ta niya?Kon gituman nato ang iyang kasugoan.4 Kon moingon mo, Nakaila ko niya,apan wala magtuman sa iyang kasu-

goan,bakakon mo ug wala ninyo ang kama-

tuoran.5 Apan kon gisunod ninyo ang iyang

pulong,ang gugma sa Diyos mahingpit diha

niya.Ingon ani nato mahibaw-an nga naa ta

niya:6 Ang nag-ingon nga nagpuyo siya

uban Niyamagkinabuhi sama sa iyang pagkina-

buhi.7 Hinigugma kong kahigalaan, dili bag-

ong sugo ang gisulat ko kaninyo,apan

kondili pahinumdom lang sa karaan

nga inyong naangkon sukad pa sasinugdan.Ang maong sugo mao ang mga pulong

nga nadungog na ninyo.8 Hinuon, sa usa ka paagi, ako ning

gihatag isip bag-ong sugo,kay bag-o ni diha ni JesuCristoug diha sab ninyo.Ang kangitngit milabay naug misidlak ang tinuod nga kahayag.

9 Kon moingon ka nga naa ka sakahayag,

apan nasilag sa igsoon,naa gihapon ka sa kangitngit.10 Ang nahigugma sa igsoon magpa-

bilin sa kahayag.Dili siya angayng mahadlok nga ma-

pandol.11 Apan ang nasilag sa igsoon naa sa

kangitngitug naglakaw nga walay tumong.Kay nabuta siya sa kangitngit.12 Hinigugma kong mga anak, nagsulat

ko ninyo:

napasaylo na mo sa sala sa Ngalan niJesus.

13 Mga amahan, nagsulat ko ninyo:nakaila na mo niya sukad pa sa si-

nugdan.Mga batan-on, nagsulat ko ninyo:nabuntog na ninyo ang Daotan.Mahal kong mga anak, nagsulat ko

ninyo,

kay nakaila na mo sa Amahan.14 Mga amahan, nagsulat ko ninyo:nakaila na mo niya sukad pa sa sinug-

dan.Mga batan-on, nagsulat ko ninyo, kay

kusgan moug ang Pulong sa Diyos nagpuyo ninyonga mibuntog na sa Daotan.

15Ayawg higugmaa ang kalibotan ni

ang naa ini.Kon may nahigugma sa kalibotan,ang gugma sa Amahan wala niya.16 Gikan sa kalibotan ang tanang lawasnong tinguha,ang kahakog sa mataug ang pagpanghambog sa mga tawo

sa ilang kusog kining tanan gikan sa kalibotan, dili sa

Amahan.

487 1 JUAN 2

2Rom

8:34

Heb

7:25

Col

1:20

Jn

14:21

Jn

13:34

15:12

Rom

13:12

Pan

4:18

Jn

12:35

Jn

17:14

Rom

12:2

Jaime

4:4


4/14

1 JUAN 2 488

17 Ang kalibotan molabay uban satanang pangandoy. Apan angmagtuman sa kabubut-on sa Ginoomagpabilin sa kahangtoran.

Isalikway ang antiCristo 18Hinigugma kong mga anak, kata-

posan ning oras.Gipahibawo mo nga moabot ang

antiCristo.May daghan nang antiCristo nga na-

ngabot.Busa, masayod ta nga mao na ni ang

kataposang oras.19

Nanggawas sila sa atong pundok.Hinuon dili sila atong sakop.Kon sakop pa,magpabilin unta sila uban nato.Tataw kaayo nga dili ang tanang kau-

ban sakop.20 Apan gihilogan mo sa Usa nga Ba-

laanaron makaangkon sa tinuod nga ka-

alam.21 Nagsulat koninyo,dili tungod sa kakulang sa kahibawo

bahin sa kamatuoran.Hinunoa, nakahibawo na mo ini.

Ang mga bakak walay labot sakamatuoran.

22 Kinsay bakakon?Ang naglimod nga si Jesus mao si

Cristo.Ang antiCristonaglimod sa Amahan ug sa Anak.23 Wala ang Amahan sa naglimod sa

Anak.Ang nag-ila sa Anak, naa niya ang

Amahan.24 Pasagdi nga ang nadunggan

gikan sa sinugdan magpabilinninyo.

Kon magpabilin ni,kamo sab magpabilin sa Anak ug sa

Amahan.25 Kini ang panaad nga iyang gihatag

namo: ang kinabuhing dayon.26 Gisulatan tamo ini nga naghunahuna

sa buot mopahisaag ninyo.27 Sanglit ang paghilog nga nadawat

ninyo gikan Niya,ug nagpabilin diha ninyo,wala na mo manginahanglag motudlo

ninyo.Ang iyang paghilog nagtudlo ninyo sa

tanang butang.

kalibotan mao ang malinglahong kinabuhi ngagipuy-an sa katawhan inighunong nag pangitasa kabubut-on sa Amahan, ug kon makigbatokna sila ni Cristo. Duha ka magsumpaking gahomang nia ining kalibotana ug sa katawhan: gikansa Amahan ang malungtaron; ug ang giplano uggipangandoy sa katawhan dihang gikalimtannila ang kahimtang ug dignidad isip mga anak saDiyos: ang kahakog ug garbo nagdala sakamatayon.

Daghag ikasulti bahin sa dili paghigugma sakalibotan. Bisag ang gikan sa Ginoo maayo:ang silaw sa adlaw gugma, ang kahibawo sa tawogikan sa utok ug kamot; apan ang tibuok ngabinuhat dili ikatandi sa Diyos.

Samtang gilantaw ang kalibotan isip dakonggasa nga gihatag kanato sa Diyos ug may tulu-bagon ta sa kalamboan ini, ang kalibotan maayoalang nato. Apan sa higayon nga lantawon ninga atoa, nga gamiton ug pasagdan sumala saatong kapritso, o dili ba nagpakaaron-ingnonnga usbon nga kita ra ug ginamit ang pwersa,mabangis ni nga kaaway; diosdios nga nag-ulipon nato ug sinugdan sa pag-indigay. Angmga Kristyano mitahan sa kaugalingon sakalibotan (unang kaso), apan dili uban sa kali-botan (ikaduhang kaso). Gibilin nila ang kagawa-san isip mga anak sa Diyos, o mawala angpagkaanak tungod sa gugma sa kalibotan.

18. Ang ikaupat nga timailhan: isalikwayang antiCristo; magpabilin tang lig-on sa pagtooug sa tanang gitudlo ini. Ang mga magtotoo sapanahon ni Juan nasayod nga sa dili pa angmahimayaong pagbalik ni Cristo, motumaw angantiCristo. Si Juan nag-ingon nga ang naglimodnga si Jesus mao ang Cristo, antiCristo. Ugkaron, nasayod ta nga daghang tawo ang nagbu-tang og kalainan sa Jesus nga tawo nga nawalasa kasaysayan ug sa idolo nga Cristo ngagisimba sa mga magtotoo.

ang paghilog(b. 27). Si Juan nag-ingonnga kitang Kristyanos nakadawat sa hilog sa lananga gihatag sa bunyag ug pirma. Ang pulongCristo nagpasabot og hinilogan, dili sa lanakondili, sa Espiritu Santo sa Diyos, ang iyangAmahan. Si Juan nag-ingon: kamong Kristya-nos, kinahanglang matudloan sa Simbahan,apan dili sa huyang nga paagi; pamalandong sabuot ihatag kaninyo nga responsibilidad gikan sapulong sa Ginoo.

iyang paghilog...(b. 27). Sa pagsulat ini, siJuan nagpahinumdom sa mga propeta nganagdasig ug nagtudlo sa mga simbahan adtongpanahona: pinaagi sa mga dinasig nga pulong,ang Espiritu nagtudlo sa katilingban (tan-awaang Mga Buhat 14:21 ug 1 Tess 5:19). Karonsab, ang Espiritu nagpatunhay nato sa kama-tuoran ug nagtudlo sa dalan sa kamatuoran sa

1Cor

7:31

2Tes

2:4

1Tim

4:1

Buhat

20:30

1Cor

11:19

Jn

14:26

2Cor

1:21

Jn

8:44

Mt

10:33

Jn

5:23

Jn15:7

Jn

17:2


5/14

Nagsulti ni sa tinuod ug dili mamakak.Busa, pabilin niya ug ampingi ang

gitudlo.28 Karon, mga anak, pagkinabuhi

kaniyaaron kon magpakita siya sa himaya,

may paglaom ta.Dili ta maulaw sa iyang atubangan inig-

abot na niya.29 Nasayod mo nga siya ang Tarong:busa, hibaw-i nga ang nagkinabuhi sa

katarong natawo sa Diyos.

1Tan-awa, unsa kaulosahon ang

gugma sa Diyos alang nato: walalang ta tawga nga mga anak saDiyos, kondili tinuod gyod ta ngamga anak sa Diyos.

Mao ni ang hinungdan nga ang kalibo-tan wala makaila nato,

kay ang kalibotan wala makaila Niya.2 Mga hinigugma, mga anak ta sa Diyos.Wala pa ikapadayag unsa ta unya.

Apan inigpakita niya sa himayanasayod ta nga mahisama ta niya,kay makita nato kinsa gyod siya.3 Ang duna ining paglaoma,paningkamoti nga maputli ni sama nga

putli siya.4 Ang nakasala nakaaway sa balaod sa

Diyos;ang sala pagsalikway sa iyang balaod.5 Nahibawo mo nga mianhi siya aron

pagwagtang sa mga sala, ug ngawala siyay sala.

6 Busa, ang nakasala wala makakita nimakaila niya.

7

Hinigugma kong mga anak, ayawgpailad.

Ang nagbuhat sa husto tarong,sama nga si JesuCristo tarong.8 Apan ang nakasala sakop sa yawa,kay ang yawa nakasala sukad pa sa

sinugdan.Busa, gipadayag kanato ang Anak sa

Tawo

aron gun-obon ang binuhatan sa yawa.9 Ang natawo sa Diyos dili makasala,kay ang liso sa Diyos magpabilin nila;dili sila makasala, kay natawo man sila

sa Diyos.10 Unsaon man nato pag-ilaang mga anak sa Diyos ug ang iya sa

yawa?Ang wala magbuhat og maayo dili iya

sa Diyos;ingon man ang walay gugma sa igsoon.11 Kay kini ang mensahe nga iyang gi-

tudlo ninyo gikan sa sinugdan:paghigugmaay sa usag usa.12 Ayawg sunda si Cain nga mipatay sa

igsoon, kay sakop siya sa Yawa.Nganong gipatay niya ang igsoon?Kay nagbuhat siya sa daotan ug ang

igsoon nagbuhat sa maayo.

miambit sa kinabuhi sa Simbahan; apan dilimaghunahuna nga ang Espiritu nagtudlo satanan sa matag usa.

3.1 Dinhi nagsugod ang ikaduhang bahinsa Sulat: mga anak ta sa Diyos ug puy-an ni.Unsaon pagmatuod nga mga anak ta sa Diyos?Matud pa sa susamang timailhan nga nalantawna: ang pagsalikway sa sala, ang pagpabilin sasugo sa gugma, ang pagsangyaw sa pagtoo.Adunay daghang paagi sa pag-ingon nga mga

anak ta sa Diyos. Maghunahuna tingali ang usaka tawo: gihigugma sa Diyos ang katawhanbusa, dakog dignidad. Apan dinhi, si Juan nag-tawag sa atong pagtagad sa duha ka punto: Mga anak mo. Aron mahisama mo sa Diyos,

ayawg pangita og lain pang butang gawas sakahingpit nga sama sa Ginoo. Mga anak mo nga mobalik sa Amahan.

Naghunahuna ka ba sa talagsaon ug malung-tarong kataposan nga gigahin sa Diyos alangnimo? Kon nakaamgo na ta ini, sabton nga ang

Diyos naglunsay nato sa daghang paagi, kaypinaagi lang ini makakab-ot ta sa gitinguha.

mahisama ta niya(b. 2). Nakaambit satanan nga iya sa Diyos ug maDiyos uban sa Diyos(tan-awa ang 1 Cor 13:13). Ang nag-antoskaron tungod ni Cristo nahisama niya (Mk 9;Col 3:4). Ug ang uniberso makaabot sa tumong,nga maghambin sa mga anak sa Diyos sa iyangtaliwala (Rom 8:19), o labaw pa sa Bag-ongTawo.

7. Ang natawo sa Diyos(b. 9). Dawgipalabihan ni, apan isip mga anak sa Diyos dilini tiawtiaw; nagsugod na ta sa kamatuoran ug sagugma. Alang sa tawo nga natawo pag-usab,lisod ang paghimog laing sala; sa tinuyo ngapagsalikway sa gugma, o pagpasaylo o sapagpadayon sa pagpakigbisog. Apan nag-ampota sa Amahan: Dili mo kami itigyan

Ang pagtuman sa sugo sa gugma nakalahi samga anak sa Diyos.

Ang mga tawo naanad na sa paghunahuna

489 1 JUAN 3

3

Jn

16:13

Jn

16:3

1Cor

1:21

Jn

1:12

Rom

8:16

2Cor

3:18Gal

4:5

Fil

3:21

Col

3:4

Reb

22:4

2Cor

7:1

Jn

1:29

1P

2:22

Jn

8:44

Mc

1:24

Jn

12:31

Jn

13:34

Heb

11:4


6/14

1 JUAN 3 490

13 Busa, ayawg kahibulong, mga igso-on ang kalibotan nasilag nato

14 nahigugma ta sa igsoon tang lalakiug babaye.

Sa ingon nahibaw-an nato nga nakala-bang na ta sa kamatayon ngadto sakinabuhi.

Ang wala mahigugma nagpabilin sakamatayon.

15 Ang nasilag sa igsoon mamumuno,ug, sumala sa inyong nahibaw-an,ang kinabuhing dayon dili magpabilin

sa mga mamumuno.16 Giingon nato ini pagkahibawo unsay

gugma:gihatag niya ang iyang kinabuhi alang

nato.Busa, ihatag sab nato ang atong kina-

buhi alang sa kaigsoonan.17 Kon may nagpahimulos sa bahandi

sa kalibotan, apan nagtak-op sakasingkasing inigkakita sa kaigsoo-nang nanginahanglan,

unsaon man pagpabilin sa gugma saDiyos diha niya?18 Mga hinigugma kong anak, maghini-

gugmaay ta dili lang sa pulong ug ngabilhinunoa, sa kamatuoran ug sa buhat.19 Ug masayod ta nga iya ta sa kama-

tuoran

ug ang atong konsensya magmalina-won sa iyang atubangan.

20 Matag higayon nga badlongon, moi-ngon ta: ang Diyos labaw sa atongtanlag,

ug nahibawo siya sa tanan.21 Kon ang konsensya dili mosilot nato,hinigugma kong kahigalaan,mabug-os nato ang pagsalig sa Diyos.22 Bisag unsay atong pangayoon, atong

madawat,kay nagtuman ta sa iyang mga sugoug nagbuhat sa makapahimuot niya.23 Ang iyang sugo mao nga motoo ta sa

Ngalan sa iyang Anak nga si Jesu-Cristo

ug maghigugmaay ta sa usag usasumala sa iyang gisugo.24 Ang nagtuman sa iyang kasugoan

magpabilin sa Diyos ug ang Diyoskaniya.

Pinaagi sa Espiritu nga gihatag kanatosa Diyos, makahibawo ta nga nag-

puyo siya dinhi nato.Ayawg salig sa tanang inspirasyon

1 Mga hinigugma, ayawg salig samatag inspirasyon. Susiha ang

mga espiritu aron mahibaw-an kongikan ba ni sa Diyos.

nga ang kalibotan nabahin sa duha ka nag-sumpaking pundok. Ang uban nakakita sa ma-

pahimuslanon ug sa gipahimuslan sa matagtawo. Ang uban nasayod lang bahin sa mgaliberal ug mga konserbatibo. Ang uban nakakitalang sa itom ug sa puti. Si Juan nagtudlo sanagbahin sa katawhan: ang nahigugma ug angwala mahigugma. Kay ang magtotoo naa man sapundok sa nahigugma, lutoson sila. Ang mgakauban ug kataginasod dili makapasaylo samagtotoo, kay wala sila magpaambit sa kasilagug sektarianismo.Ang nasilag(b. 15). Ang tanang pagpatay

ug pagmasaker nagsukad sa kasilag ngahilabihan. Kon moabot ang gubat sa usa kanasod, kana kay daghang tawo ang nasilag sausag usa, ug ang uban dili makahimo pagsakri-pisyo aron paghusay sa panagsumpaki ug satensyon.

Ang pagbansaybansay sa gugma dili makaluyanato nga maoy mahitabo sa mga sakripisyo ngawalay gugma. Apan, makausab ni nato aronmahisama ta sa Diyos, ug dili na mahadlok omawad-ag pagsalig niya.

labaw sa atong tanlag...(b. 20). Si Juantingalig nagpasabot nga ang Diyos nasayod sa

kailadman sa tawo. Makahukom siya labaw sapaghukom nato sa kaugalingon, ug iya ning

buhaton uban sa gugma nga nakulang dinhinato. Busa, kinahanglang dili ta maglunang sakapait sa nangaging kasaypanan, o dili ba, mag-puyo sa kahigwaos. Human sa pagpakasala,sundon nato si Pedro, dili si Judas.

motoo ta sa Ngalan(3:23) sa ato pa, sapagkaDiyos ni Cristo.

4.1 Nagpunting si Juan sa papel sa Espi-ritu Santo sa paggiya nato sa kamatuoran, apankaron naghisgot siya sa kaso sa mga propeta ngawala magsangyaw sumala sa pagtoo nga nada-wat nila sa mga Apostol pinaagi sa Simbahan.Adunay susamang panagbangi nga nagpadayonkaron sa Simbahan tali sa mga pangulo ug samisaway sa ilang mga buhat sa ngalan sa Espiritunga nagdasig nila. Kinahanglang maklaro dinhinga walay dinasig nga makahimo pagsulti batoksa tradisyonal nga pagtoo sa Simbahan. Apan,kon maghisgot na ni sa pamaagi sa pagkaSimba-han o sa paglihok sa Simbahan, kinahanglan batang mosuporta sa mga nangulo sa tananghigayon? Paghikalimot ni nga ang Ebanghelyonaghimog mga gawasnong tawo nga dili lang

4

Jn

15:18

Jn

5:24

Mt

5:21

Jn

8:44

Jn

15:13

Dt

15:7

Jaime

2:15

Mt

7:7

Jn

15:7

Jn

6:29

13:34

1P

1:22

Jn

14:23

Rom

8:9

Dt

13:2

Mt

7:15

1Tes

5:20

2P

2:1


7/14


8/14

1 JUAN 4 492

15 Kon ang tawo moila nga si Jesus angAnak sa Diyos, ang Diyos naa niyaug naa siya sa Diyos.

16 Nasinati nato ang gugma sa Diyos ugmitoo ta.

Ang Diyos gugma.Ang nagkinabuhi sa gugma, nagpuyo

sa Diyosug ang Diyos diha niya.17 Kanus-a ta makahibawo nga nakab-

ot na ang hingpit nga gugma?Samtang nia pa ta sa kalibotan, sama

ta niya sa tanan.Makapaabot ta nga masaligon sa Ad-

law sa Hukom:18 Walay kahadlok diha sa gugma.Ang Hingpit nga gugma nagwagtang sa

kahadlok.Kay ang kahadlok may kalabotan man

sa silot.Ang mahadlokon wala makaila sa

hingpit nga gugma.19 Busa, maghigugmaay ta sa usag usa,

kay una siyang nahigugma nato.20 Kon moingon mo, Nahigugma ko saDiyos,

apan nasilag sa igsoon, bakakon mo.Unsaon man ninyo paghigugma sa

Diyos nga dili makita,kon wala mo mahigugma sa igsoon

nga makita?Atong nadawat gikan niya kining

sugoa:

pahigugmaa pod sa igsoon ang nahi-gugma sa Diyos.

Ang pagtoo gikan sa Diyos

1

Ang tanang mitoo nga si Jesusang Hinilogan, natawo sa Diyos.Kon nahigugma ka sa Amahan, gihi-

gugma sab nimo ang natawo gikanniya.

2 Unsaon man nato pagkahibawo nganahigugma ta sa mga anak saDiyos?

Kon nahigugma ta sa Diyos ug nagtu-man sa iyang kasugoan.

3 Kay ang gugma sa Diyos nagsugo sapagtuman sa iyang kasugoan. Gani,dili ni bug-at.

4 Ang natawo sa Diyos, nakabuntog nasa kalibotan.

Ang kadaogan nga nakabuntog sa kali-botan mao ang pagtoo.

5 Kinsay makabuntog sa kalibotan?Ang mitoo nga si Jesus Anak sa Diyos.6 Si JesuCristo giila pinaagi sa tubig ug

sa dugo.Dili lang sa tubig apan, sa tubig ug

dugo.Ang Espiritu misaksi sab niya, kay ang

Espiritu kamatuoran.7 Busa, dunay tulo ka saksi:8 ang Espiritu, ang tubig ug ang dugo,

ug kining tulo nagkauyon.

pagpadala sa iyang Anak ug sa sakripisyo (Rom5:8). Ug kon tinuod ang atong gugma, dili tamagpataas o ilhong sama sa nanghambog samga maayong buhat. Ilhon lang nga ang gugmasa Diyos naglihok dinhi nato.

Ang kinabuhi sa naghalad sa kaugalingon samahigugmaong pag-alagad sa mga sinalikway,masakiton, tigulang, ang walay pulos sakatilingban, gitarong ug mao sab ang mibiya sapanimalay aron paghalad sa tibuok kinabuhi salabaw pang pakigsuod sa gugma sa Diyos.

5.1 Ang Diyos-Gugma naghangyo natopagtoo sa iyang Anak, ug ang pagtoo kadaogan.Si Juan nagsulat sa Rebelasyon aron paghatagog paglaom sa mga magtotoo nga gilutos. Ug sapagpakita nga nagmadaogon sila tungod sapagtoo ni Cristo, dinhi gisulat ni pag-usab niJuan sa laing paagi.

Ang kinadak-an tang kadaogan mao angpagkab-ot sa atong kabilin isip mga anak saDiyos, ug sa pag-abot sa kinabuhing dayon nga

iya sa Diyos. Ang nagtoo ni Jesus nakadawat samaong kalamposan: nakaabot na sila sa Kama-tuoran, sa Diyos, sa ilang pagdawat ni Jesus.

Unsaon nato pagkasayod nga nahigugma tasa mga anak sa Diyos? Gisultihan na ta ni Juan:ang nahigugma sa Diyos nahigugma sab saisigkatawo, sa kaigsoonang lalaki ug babaye.Hinuon, lahi ang pagkahan-ay dinhi: angnahigugma sa mga igsoon nailhan nga nahi-gugma sab sa Diyos.

May daghang matawag natog gugma; duna

tingali mga elemento sa gugma sa tanan ini,kapin kon kulang. Ang gugma sa Diyos alangnato ug ang gugma nga iyang gihatag kanatoalang sa uban, kinahanglan nga dili sama saubang gugma. Ang gugma nga gikan sa tinuodnga paghiusa sa Diyos dili pareho sa gugmangsentimental nga buta ug lumalabay. Sa laingbahin, kining gugmaha epektibo, sa punto nganaglingkawas sa uban ug nagbag-o nato diha niCristo.

Ang mga Tudling 6-9 nagpunting sa tulo ka

5

Rom

5:8

Rom

8:15

1Cor

15:57

Jn

19:34

Mt

11:29

Reb

12:1


9/14

9 Kon modawat ta sa tawhanong saksi,labaw pa nga dawaton nato ang saksi

nga gihatag sa Diyos alang sa iyangAnak.

10 Kon mitoo mo sa Anak sa Diyos,naa ninyo ang saksi sa Diyos.Apan ang dili motoo, naghimo sa Diyos

nga bakakon,kay wala sila motoo sa mga pulong sa

Diyosnga nagsaksi sa Anak.11 Unsay gisulti sa Diyos?Nga gihatagan ta niya sa kinabuhing

dayon

ug ang maong kinabuhi naa sa Anak.12 Kon naa sa usa ka tawo ang Anak,

may kinabuhi siya.Kon wala niya ang Anak sa Diyos,

wala pod niya ang kinabuhi.

Pahilayo sa mga diosdios

13 Busa, nagsulat ko ninyo iningtananaron mahibaw-an ninyo nga duna na

moy kinabuhing dayon,kamo nga nagtoo sa Ngalan sa Anak

sa Diyos.14 Pinaagi niya bug-os ang atong pag-

salig nga bisag unsay atong panga-yoon

sumala sa iyang kabubut-on, ihatagniya.

15 Kon nasayod ta nga maminaw siya

nato kon mangayo ta,

nasayod sab ta nga naa nato ang atonggipangayo.

16 Kon inyong nakita ang inyong igsoonnga nakasala,

nga dili magdala niya sa kamatayon,iampo siya. Hatagan siya sa Diyos og

kinabuhi.Ang gipasabot ko mao ang sala nga dili

magdala sa kamatayon.Kay may sala nga magdala sa kama-

tayon,wala ko maghangyo nga inyo ning

iampo.17 Ang tanang matang sa daotang binu-

hatan, sala,apan dili tanang sala magdala sa ka-matayon.

18 Nahibawo ta nga ang natawo saDiyos dili makasala,

kay alimahan man sila sa natawo na saDiyos, ug

ang Yawa walay mahimo batok nila.19 Nahibawo ta nga iya na ta sa Diyos,samtang ang tibuok kalibotan naglu-

nang sa daotan.20 Nahibawo ta nga ang Anak sa Diyosmiabot na ug

gihatagan tag gahom aron mahibaw-an ang kamatuoran.

Naa ta niya ang matuod, ang Anak ngasi JesuCristo.

Matuod Siya nga Diyos ug kinabuhingdayon.

21 Mga anak kong pinangga, pahilayo

mo sa mga diosdios.

nagkatakdong aspekto sa kasinatian sa mgaKristyano, nga unang nakita diha ni Jesusmismo. Si Juan naghulagway nila sa tulo kapulong: tubig: simbolo sa kalimpyo ug bag-ong kina-

buhi. dugo: sa sakripisyo, ang sakit nga panghi-

mayad sa mga sala, ang dugo sa mga martir. espiritu: ang dili mahakop nga gahom nga

naghatag og kinabuhi sa mga saksi ni Cristo; angkahibulongang kamamugnaon sa tawo ug insti-tusyon nga nakagamot sa pagtoo.

13. Sa panapos, mosubli si Juan sa gisultisa tibuok nga sulat: kamong nagtoo, paglipay sa

493 1 JUAN 5

inyong naangkon. Ayawg ipaubos ang mgalakang nga gihimo sa pagdawat ninyo ni Cristo.Pangitaa ug diskobreha ang mga bahandi ngaalang nimo ug diha sa Nahigugma nato (Reb1:5).

ang tibuok kalibotan...(b. 19). Sumala sanasulti na, ang kalibotan iya sa Diyos nganagbuhat ini nga maayo. Busa, kining kalibotanadili lang yuta nga angayng trabahoan. Una satanan, yuta ni diin ang yawa nakiglumba saDiyos. Wala siya sa grupo, walay pagtoongmaterialista o bisag unsa pa. Apan bisag asa,iyang dad-on ang mga maayo ngadto sa mang-gugubot nga diosdios bisan sa taliwala sanangita sa hingpit nga kinabuhi.

Jn

3:33

5:34

Jn

17:3

Jn

20:31

Jaime

1:5

Mt

21:22

Jn

14:13

Mt

18:15

Heb

6:4

10:26

Jn

17:15

Col

1:13

Jn

20:20

Rom

9:5

Tito

2:13


10/14

Ang piniling Babaye: paagi kini ni Juan pagtimbaya sa katilingban sa wala hiilhingsyudad. Ang Simbahan pinili ug balaan, sama ra nga ang katawhan ini pinili ug gibalaansa Diyos.

Si Juan nagdapit sa katawhan sa pag-angkon sa lig-on ug bug-at nga kinaiya alang sawala modawat sa pagtoo sa apostoles. Sa samang higayon gipahinumdoman sila sabatakang balaod sa Kristyanos: ang gugma.

Ang pagpabiling mahinangpon nga matoohon sa Kamatuoran mao ang paghigugmani Cristo nga nagbilin nato ining kamatuorana, sa pag-alagad sa katawhang nagkinahang-lan sa tibuok nga kamatuoran ug dili lang sa maayo alang sa mga tawo karon.

(FOR PAGE 494)

1 Ako, ang magulang, alang sa pini-

ling Babaye ug sa iyang mga anak, ngaakong gihigugma sa kinasingkasing uban nako ang tanang nakahibawo sakamatuoran 2 tungod sa maongkamatuoran nga nagpuyo dinhi nato ugmagpabilin uban nato hangtod sakahangtoran.

3 Ang grasya, kaluoy ug kalinaw ma-naa ninyo sa ngalan sa Diyos nga

Amahan ug sa Anak, si JesuCristo, sakamatuoran ug gugma.4 Nalipay kog dako uyamot nga

nahimamat ko ang imong mga anaknga nagpuyo sumala sa kamatuoran,sumala sa mga sugo nga nadawatgikan sa Amahan. 5 Karon, naghangyoko, mahal kong Babaye ang akonggisulat dili bag-ong kasugoan; diha nani sukad sa sinugdan naghangyo ko:

maghigugmaay ta sa usag usa.6 Mao ni ang gugma: ang paglakaw

pinasubay sa iyang kasugoan. Kini angsugo: nga maglakaw mo sa gugma su-mala sa inyong nakat-onan sukad pasa sinugdan.

7 Daghan ang malimbongon nga nia

sa kalibotan karon. Mga tawong walamoila nga si Jesus mao si Cristo ngamianhi isip tawo. Limbongan sila ugantiCristo. 8 Pagbantay, tingalig ma-wala ang bunga sa inyong kahago.Hinunoa, dawata ang hingpit ngaganti. 9 Ang mopapas ug dili magpa-bilin sa gitudlo ni Cristo, dili maka-angkon sa Diyos. Ang magpabilin sa

gitudlo, naa niya ang Amahan ug angAnak. 10Kon may moanha ug dili mag-dala sa maong pagtulon-an, ayaw si-yag dawata sa inyong balay, bisan ganisa pagpangumusta. 11Ang pagtimbayaniya makalambigit sa daotan niyangmga buhat.

12 Daghan unta kog isulat ninyo. Diliko buot nga gamiton ang papel ug ang

tinta alang ini. Naglaom ko nga mag-kita ta ug magkaatubangayg sulti aronmahingpit ang atong kalipay.

13 Ang mga anak sa pinili mongigsoon nga babaye, nangumostaninyo.

2SULAT NI

JUAN


11/14

Alang sa mga Kristyano nga nakaila niya, ang apostol nga si Juan dili mao si SanJuan, apan usa ka tawo. Alang ni Diotrepes, nga gisaligan ni Juan sa responsibilidad sa

katilingban nga wala mailhi, si Juan samokan nga tigulang. Aron makadominar siya sasimbahan, mibulag si Diotrepes.

Sa tulo ka sulat, ug sa Ebanghelyo, naghisgot si Juan og panaghiusa, nga naa sa mga

Kristyano. Bisag unsang simbahana, o pundoka, kinahanglan nga abli ni alang sa uban,ug magpabiling naglambigit sa usag usa. Si Pablo miinsister sab ining kaakohana: sapagdawat sa mga panimalay sa tanang Kristyanos nga gikan sa ubang lugar aron paglig-on sa kahiusa sa ilang pagtoo.

1 Ako, ang magulang, alang saakong pinalanggang higala nga si Gaionga akong gihigugma sa tinuoray.

2 Mahal kong higala, hinaot nga ma-

ayog lakaw ang tanan sa imong kina-buhi. Magbaton ka unta og kahimsogsa lawas ug kalag. 3 Nalipay kog dakouyamot uban sa mga kahigalaan nganangabot ug nagdayeg sa imong ka-matinud-anon ug giunsa nimo pagki-nabuhi ang maong kamatuoran. 4Wa-lay laing makahatag nakog tumangkalipay, kay sa pagkadungog nga ang

akong mga anak nagkinabuhi sa ka-matuoran.

5 Hinigugma, maayo ang imong gi-buhat sa pag-atiman sa kaigsoonantang lalaki ug babaye. Ang akong gipa-sabot mao ang nangabot gikan sa laingmga dapit. 6 Gisuginlan nila ang nagka-tigom nga Simbahan mahitungod saimong kaluoy. Labing maayo nga hata-

gan sila sa gikinahanglan aron maka-padayon sa panaw sama nga imo ninggihimo alang sa Diyos. 7 Sa tinud-anaynanglakaw sila sa kadalanan tungod saiyang ngalan nga walay gidawat bisagunsa sa mga pagano. 8 Dawaton untanato ang sama ining mga tawhana. Hi-moon ta ang kaugalingon nga kata-

bang nila sa buhat alang sa kamatuo-ran.

9 Nagsulat ko ini alang sa Simbahan.Apan si Diotrepes, ang nangandoyngmangulo, wala moila sa atong gahom.10 Busa, inig-anha nako, pahinumdo-man ko siya kanunay sa iyang mgalihok. Kay gipakaulawan ta niya sadaotang mga pulong. Dili kay kini lang.Dili siya modawat sa atong mgaigsoon, gani pugngan niya ang buotmodawat nila. Gipapahawa pa sila saSimbahan.

11 Mahal kong higala, ayawg sunda

ang daotan, apan ang maayo. Angnagbuhat sa maayo iya sa Diyos. Angnagbuhat sa daotan wala makaila saDiyos. 12Karon, bahin ni Demetrio: angmatag usa nagdayeg niya, bisan angkamatuoran mismo. Gidayeg sab siyanamo. Nahibawo ka nga kon moreko-mendar ta kang bisan kinsa ato ninggibuhat sumala sa kamatuoran. 13 May

daghang butang nga gusto kong isultininyo, apan dili sa sulat. 14 Manghinaotko nga magkita ta sa dili madugay, ugmagkaatubangay ta paghinabi.

Ang kalinaw naa ninyo. Nangu-musta ang imong mga kahigalaan.Ipangumusta pod ko sa kahigalaan tadinha, ang usag usa nila.

(FOR PAGE 495)

3SULAT NI

JUAN


12/14

Buot tingali ang Espiritu Santo nga mahibilin nato ang sulat ni Judas aron labaw tangmakadayeg sa mga Ebanghelyo ug sa ubang sinulat sa apostoles. Kinahanglang masinatita sa mga sinulat adtong panahona aron masayran ang kakuti ug dili katoohang mgarelihiyosong libro, apil na ang mga libro sa mga Judio ug pagano. Agig pagtandi, ang mgaEbanghelyo ug ang kang Pablo daw nalakip sa atong panahon karon.

Kining maong sulat nga giingon nga ni Judas Tadeo, nasulat sa ulahing bahin sa unangsiglo. Nagsalikway ni sa mga mining magtutudlo sama sa gihisgotan sa mga sulat alangni Timoteo ug ni Tito.

Bisan pa ini, ang mga pagtandi ug pananglitan nga gigamit gikan sa mga libro sa mga

Judio adtong panahona. Ang Simbahan wala pa makaklaro unsang mga libroha angdinasig sa Diyos ug mahimong kabahin sa Biblia. Gawas sa Daang Kasabotan, angKristyanos migamit sa mga relihiyosong sinulat sa mga Judio (pananglitan ang libro niEnoc, ang Kasabotan sa 12 ka Patriarka, ang pangagpas ni Moises). Busa, dunay daghannga karaang istorya nga makita ining sulata. Sa iyang porma, nga daw karaan para nato,dunay makusganong tawag sa pagpabilin sa malangkobong pagtoo sa apostoles, anggihatagag dakong pagtagad sa Simbahan adtong panahona. Busa, pipila ka tuig angmilabay, ang nagsulat sa ikaduhang sulat ni Pedro mikopya sa ubang bahin ining sulata.

1 Nangumosta si Judas, alagad niJesuCristo, kang Jaime, sa gihigugmasa Diyos ug sa tinawag alang sa pagtooaron magpabilin uban ni JesuCristo:

2 Mapuno unta mo sa grasya, kali-naw ug gugma. 3 Mga hinigugma, nag-tinguha ko pagsulat ninyo mahitungodsa atong kaluwasan, apan karon giag-hat tamo sa pagpanalipod sa hingpit sa

pagtoo nga gisalig sa mga balaan.4 May mga tawo nga nasagol ninyo,nga walay Diyos, nga gihukman sukadkaniadto tungod ining salaa: Gituis nilaang grasya sa Diyos alang sa kahila-yan. Gitalikdan nila si JesuCristo ngaatong Ginoo.

5 Nahibalo mo ining tanan, buot

kong mopahinumdom nga giluwas saGinoo ang katawhang Israel sa Ehipto,apan sa sunod nga higayon gipatayang wala motoo. 6 Ingon sab ini anggibuhat niya sa mga anghel nga walamagpabilin sa nahimutangan. Namiyasila ug gigapos sa Diyos sa mga bi-langgoan nga dili matapos hangtod sanabantog nga adlaw sa Hukom. 7 Sa

ingon gihimong pananglitan ang So-doma ug Gomorra ug ang mga syudadini, diin ang katawhan namuta ug na-nampalas sa mga anghel. Walay ka-taposan ang pag-antos nila sa kalayo.8 Sama ana sila kadaotan: Gibulingannila ang kaugalingong lawas ug giyubitang langitnong gahom ug himaya.

(FOR PAGE 496)

SULAT NI

JUDAS


13/14

9 Apan nasayran ninyo nga sa pakig-away ni Miguel, ang anghel, sa demon-yo tungod sa patayng lawas ni Moiseswala insultoha ang demonyo. Miingonlang! Silotan unta ka sa Ginoo. 10 Lahikining mga tawhana, giinsulto ug giyu-bit ang wala masabti; ang hinayopannilang kahibalo gigamit alang sa kahi-layan. 11Makaluluoy sila! Gisunod nilaang dalan ni Cain. Nagpadani sila sapanikas ni Balaam tungod ug alang sasalapi. Sa kataposan giwagtang silauban ni Core nga mirebeldi. 12Gibung-kag nila ang panagsalong managsoon:

Wala maulaw sa pagkaon ug pagtag-baw sa kaugalingon. Nahisama sila samga panganod nga walay tubig uggipadpad sa hangin; sa mga kahoy ngawala mamunga sa tingtagak sa dahonnga mamatay sa makaduha kon ibton.13 Ang bula sa ilang mga bisyo gisab-wag sa daotang balod sa dagat. Nahi-sama sila sa mga saag nga bitoon nga

miadto sa kangitngit hangtod sa hang-tod. 14 Silay gipasabot ni Enoc, angikapitong kaliwat ni Adan nga nanagnasa pag-ingon: Ania naabot ang Ginoouban ang libo ka libo niyang anghel.15 Hukman niya ang tanan sa ilang sala;makasasala ang tanan nga misultigdaotan. 16 Kining tanan diskontento,nagtunglo sa kahimtang ug nagsunodsa kahilayan, samtang nagsulti ang

ilang baba sa mga pulong nga mapa-hitas-on, ug giulog-ulogan ang kataw-han alang sa kaugalingong katagba-wan.

17 Hinumdomi, mga hinigugma, anggisulti sa mga apostol ni JesuCristonga atong Ginoo. 18Miingon sila: Sakaulahian moabot ang mga tawo nganagsunod sa ilang mga pangandoytungod sa daotang mga tinguha.19 Nagbahinbahin sila ninyo yutan-ong mga tawo; wala nila ang EspirituSanto. 20Apan kamo sab, mga hinigug-ma, ipatindog ang inyong pagkatawo

sa sukaranan sa balaang pagtoo. Pag-ampo sa Espiritu Santo. 21 Pabilinmong lig-on sa gugma sa Diyos, an-dam sa pagdawat sa kaluoy sa atongGinoong JesuCristo nga nagdalag ki-nabuhing walay kataposan.

22 Kon dunay maduhaduhaon, lig-ona ang ilang pagtoo. 23Luwasa silapinaagi sa pagsakmit nila sa ipaham-

tang nga silot. Kaluy-i ang uban, apangamita ang kaalam. Isalikway bisanang bisti nga nadapat sa ilang lawas.

24 Himaya, dungog, kusog ug gahomalang sa Ginoo nga nagbantay ninyo satanang sala ug nagdala ninyo sa ka-lipay nga walay mansa sa wala pa angkaugalingong himaya; 25 sa usa kaDiyos nga nagluwas nato pinaagi niJesuCristo nga atong Ginoo. Amen.

497 JUDAS


14/14

(PAGE 498 BLANK)

Documents

BKK-Sulat ni Juan