•Wonenopjezelf•Bangvoordetandarts•Gezondetenishot•KlantentevredenoverMEE

BlikAmstel en Zaan

InformatiebladvanMEEAmstelenZaan4nummer

december2006

Ondersteuning bij leven met een beperking

Blik december 2006

22

Pepernoten, schuimpjes en banketletters met Sinterklaas; gevulde kalkoen, overheerlijke kerststollen en kerstkransjes met Kerst; oliebollen en appelflappen met Oud & Nieuw.... heerlijk, maar oh zo ongezond (én slecht voor onze lijn). Een troost voor mij (en al diegenen) die deze lekkernijen niet kunnen laten staan: er breekt weer een nieuw jaar aan! Want wanneer kun je nu beter goede voornemens hebben dan met het inluiden van het nieuwe jaar? Mijn goede voornemens heb ik al op een rijtje en stipt op nummer één staat: gezonder eten en minder snoepen. Maar wat is precies gezonde voeding? Wat is de Schijf van Vijf? En waarom is deze schijf zo belangrijk? In deze Blik leest u er alles over.

Daarnaast heeft met ingang van dit nummer Marieke Docters van Leeuwen het stokje als eindredacteur van Blik overgedragen. Wij willen Marieke hartelijk bedanken voor haar vijf jaar lange inzet als hardwerkende eindredacteur! Gelukkig blijft zij voorlopig nog wel deel uitmaken van de redactie.

Namens de redactie wens ik u het beste voor 2007 (en dat er van alle goede voornemens maar iets terecht mag komen...)

Manon AbbelEindredacteur Blik

Van de redactieInhoud

Boven op de Friese staartklok in de boerderij van Rinskes ouders staat een houten poppetje. Het poppetje draagt een grote bal op zijn schouders. Het verbeeldt de Griekse god Atlas. Als Rinske trouwt en met haar man in de stad gaat wonen krijgt ze de klok van haar ouders cadeau. Maar bij de verhuizing gaat er iets mis. Atlas valt uit de verhuiswagen en raakt zoek. Dat wordt voor Atlas het begin van een maandenlange zwerftocht, waarbij hij verschillende dieren ontmoet en heel wat spannende avonturen beleeft. Zo vliegt hij mee op de rug van een zwaan, logeert bij een gans en gaat op reis met een haas.

De spannende zwerftocht van de houten Atlas wordt beschreven door de schrijver Watze Jan de Vries.

Blik december 2006

Van de redactie 2Boekbespreking 2MEE in het AMC 3Gezond eten is hot 4&5Klup café in Hoofddorp 6Kinderen: je eigen geboorteverhaal 7Blik MEE: Klant bij MEE 8Blik MEE: Cursus Wonen op jezelf 9Klanten tevreden over MEE Amstel en Zaan 10Nieuwe wet- en regelgeving 11Wwweetjes 12Lees MEE 12Korte berichten 13Colofon 13Korte berichten 14Bang voor de tandarts 15Cursussen en groepen 16Belangrijke adressen 16

Evenals Homerus, de schrijver van het bekendste boek over de zwerftocht van een held, is De Vries blind. Toch is ook zijn taal uitermate beeldend en kleurrijk. De ideale lezer van het boek is, net als de oudste kleinzoon van de schrijver, negen jaar.

Het boek is zowel in druk als luisterboek en in braille verkrijgbaar. U kunt het boek ook lenen bij MEE Amstel en Zaan.

Oma’s Atlas is de eerste uitgave van Stichting Beleyes te Amsterdam. Stichting Beleyes wil de integratie van blinden en slechtzienden bevorderen en doet dit onder meer door het Nederlandse publiek in contact te brengen met de vele talenten van blinden en slechtzienden en door het drijven van een winkel waar men hulpmiddelen en cadeau-artikelen voor mensen met een visuele beperking kan kopen. Zie voor meer informatie www.beleyes.nl.

BOEKOma’satlas

Blik december 2006

3

Yasmin Karar is sinds twee jaar betrokken bij het spreekuur in het AMC. Stephan Hopman versterkt het spreekuur vanaf september 2006. Het spreekuur is ontstaan omdat MEE dichter in de buurt van klanten wil zijn. Enerzijds zodat mensen weten dat MEE er is als ze ondersteuning nodig hebben. Anderzijds moet MEE weten hoe de leefomgeving van klanten eruit ziet om de juiste ondersteuning te kunnen bieden. Het AMC ziet het spreekuur als een service aan hun patiënten die dikwijls tot de doelgroep van MEE behoren. Het betreft vooral mensen met een chronische ziekte en mensen met een lichamelijke beperking.

Het spreekuur startte in 2003 als een speciale service voor (ouders van) kinderen die in het ziekenhuis lagen. Sinds afgelopen zomer kan iedereen langskomen voor gratis advies over voorzieningen op het gebied van beperkingen en chronische ziekten. Ook maatschappelijk werkers, artsen en verplegend personeel kunnen bij Yasmin en Stephan binnenlopen voor vragen of patiënten naar hen doorverwijzen. Stephan doet ook veel aan voorlichting. Hij vindt het leuk en belangrijk om aan neurologen, revalidatieartsen of reumatologen over MEE te vertellen.

De meeste vragen beantwoorden de twee consulenten zelf, maar voor meer complexe problemen melden zij de bezoeker aan als klant bij MEE. Indien nodig kan worden doorverwezen naar een andere

instantie. Yasmin spreekt behalve goed Nederlands ook allerlei Arabische dialecten. Daardoor is de drempel voor patiënten uit andere culturen om naar MEE in het AMC toe te komen minder hoog. Yasmin en Stephan vinden dat eigenlijk in elk ziekenhuis een dergelijk spreekuur zou moeten bestaan. Ze benadrukken dat het spreekuur niet alleen voor inwoners van Amsterdam is. Ook een patiënt uit bijvoorbeeld Almere kan terecht op het spreekuur.

Meer informatiePatiënten, artsen, medewerkers en bezoekers van het AMC zijn elke woensdag van 10.00 uur tot 13.00 van harte welkom op de Kinderpoli, in de gang naar wachtkamer 2, kamer A.0-351, tegenover het kunstwerk van Corneille. Iedereen kan zonder afspraak, zonder verwijsbriefje en zonder te betalen bij het spreekuur terecht. Voor meer informatie over MEE kunt u contact opnemen met Stephan Hopman, Yasmin Karar of Annelies van der Weijde, informatie@meeaz.nl of bel (020) 512 72 72.

MEE in het AMCElke woensdag van 10.00 tot 13.00 uur houden Stephan Hopman en

Yasmin Karar, consulenten Informatie & Advies van MEE Amstel en Zaan,

inloopspreekuur op de kinderpolikliniek in het Emmakinderziekenhuis,

onderdeel van het AMC. Blik zocht hen op om uit te zoeken wat er zo’n

ochtend gebeurt.

Yasmin Karar en Stephan Hopman

Blik december 2006

4

‘De Balansdag’ heeft de Schijf van Vijf uitgegeven. Een hulpmiddel voor iedereen om elke dag de juiste voedingsproducten te kiezen. De ronde cirkel symboliseert een bord met daarop vijf schijven. Elke schijf beeldt een voedingsgroep uit met daarin producten die je kunt kiezen. Het grootste deel van het bord wordt gevuld met producten zoals groente, fruit, peulvruchten, rijst, pasta of aardappelen. Verder is er ruimte voor een klein stukje vlees, vis, eieren of een zuivelproduct met een beetje jus, halvarine of ander bakproducten. En daarnaast is het natuurlijk belangrijk dat mensen regelmatig drinken.

Producten als chips, patat en koek komen niet voor op de schijf omdat in deze producten weinig goede voedingsstoffen voorkomen, zoals verzadigd vet. Hier moet je dan ook

Gezond eten is hot

Gezond eten is hot. Receptenboeken, campagnes, artikelen, kook- en

afvalprogramma’s, we kunnen er niet omheen. Met gewichtsconsulent

Sonja Bakker lijk je jaren jonger te worden in het SBS6 programma

‘Je echte leeftijd’, met Engelse chefkok Jamie Oliver is gezond eten één

groot plezier en het goede leven in ‘Life and Cooking’ maakt de winter

draaglijk. De boodschap is duidelijk: eten en bewegen zijn van groot

belang voor onze gezondheid. Daarom wordt ook in de MEE cursus

‘Wonen op jezelf’ aandacht besteed aan voeding.

niet teveel van eten. Van groente, fruit en brood moet je juist wel weer veel eten. De schijf herinnert je eraan dat je gevarieerd moet eten. Daarnaast is het belangrijk dat je het veilig bewaard, zodat er geen schimmels opkomen en het veilig klaarmaakt, dus niet laat aanbranden.

Meer informatieMeer informatie over gezond eten is te vinden op de volgende websites:www.voedingscentrum.nlHier kunt u ook gratis de Schijf van Vijf bestellen en andere brochures over gezond eten.www.studentenkeuken.nlwww.wcrf-nl.orgwww.overgewicht.nl

Voor het eerst op jezelf wonen betekent dat je zelf moet nadenken over het eten dat je moet kopen en klaarmaken. Eten moet niet alleen lekker zijn, maar ook gezond. Daarom is het goed daar veel aandacht aan te besteden. Ook voor mensen die al lang zelfstandig wonen, is het goed om hun eetgewoonten eens onder de loep te nemen. Maar wat is gezond eten? Waarom is het verstandig? En waar moet je op letten? Gezond eten betekent dat je voldoende voedingsstoffen zoals vitaminen en mineralen binnenkrijgt. Deze voedingsstoffen houden je lichaam gezond en geven je energie. Goede voeding is de brandstof voor je lichaam.

De Schijf van VijfHet Voedingscentrum in Den Haag en bedenker van de campagnes ‘Maak je niet dik ’ en

Blik december 2006

5

Eenvoudige gezonde receptenKaassalade met maïs (2 personen)Ingrediënten1 blikje maïskorrels (± 300 gram)50 gram belegen Edammer of Goudse kaas0,5 bosje radijs1,5 eetlepels azijn0,5 theelepel mosterd1 eetlepels oliepeper, zout1 zakje (± 100 gram) gemengde slaBereidingGiet het vocht uit het blikje maïs. Snijd de kaas in kleine blokjes. Was de radijsjes en snijd ze in plakjes. Roer de azijn, 1 eetlepel water en de mosterd door elkaar en roer dan de olie erdoor. Maak de dressing op smaak met peper en zout en eventueel een mespuntje suiker.Roer alle groenten, de kaas en het sausje door elkaar.

Bron: www.studentenkeuken.nl

Jacket potato met tonijnIngrediënten2 grote vastkokende aardappelen van ca. 200 gram per stuk1 klein blikje tonijn op water (naturel) 2 eetlepels zure room 1⁄2 eetlepel Italiaanse kruiden (diepvries) of 1 theelepel gedroogde kruiden peper, zout

BereidingWas de ongeschilde aardappelen goed en dep ze droog met een schone theedoek of keukenpapier. Prik met een satéprikker een paar gaatjes in de aardappelen. Dit om te voorkomen dat de aardappelen door stoomvorming openbarsten. Leg de aardappelen op een stuk keukenpapier in de magnetron. Laat de aardappelen op de hoogste stand gaar worden. Reken per aardappel op 3 minuten. Keer ze halverwege de tijd een keer om. Laat de aardappelen nog enkele minuten nagaren. Controleer of ze gaar zijn door er met een vork in te prikken. Laat de tonijn uitlekken en meng er de zure room, de Italiaanse kruiden, peper en zout door. Snijd de aardappelen aan de bovenkant open en neem er wat kruim uit. Vul de aardappel met het tonijnmengsel. Laat de aardappelen in ca. 2 minuten in de magnetron goed heet worden. Verpak eventueel de aardappelen in aluminiumfolie en laat ze op de barbecue in ca. 8 minuten heet worden.

Lekker met witlofsalade met sinaasappel en walnoten.

Bron: www.voedingscentrum.nl

De Schijf van Vijf

OvergewichtMensen die weinig bewegen en teveel en verkeerd eten, krijgen vaak te maken met overgewicht. In Nederland zijn 55 procent van de mannen en 50 procent van de vrouwen te zwaar. Door een gebalanceerde voeding en voldoende beweging blijft het lichaamsgewicht op peil. Een goed gewicht verkleint de kans op chronische ziekten, zoals hart- en vaatziekten, diabetes en kanker. Gezondheidscentrum Holendrecht en Amsterdam Thuiszorg organiseren een cursus voor kinderen die te zwaar zijn en voor hun ouders. Doel van de cursus Slim Kids! is om samen te leren over gezond eten en bewegen, zodat gezondere leefgewoonten worden ontwikkeld.

Voor meer informatie kunt u contact opnemen met Gezondheidscentrum Holendrecht, telefoon (020) 696 48 58.

Het Klup café is bedoeld voor mensen vanaf 18 jaar die moeilijk leren en die al eens een sociale vaardigheidstraining hebben gevolgd bij MEE. De avonden van het Klup café zijn in tweeën verdeeld. Het deel voor de pauze bestaat uit het herhalen van een stukje sociale vaardigheden en het deel na de pauze gaat over vrijetijdsbesteding.

Op de eerste avond draaide het vooral om kennismaken met het Klup café en met elkaar. Een aantal mensen was nog afwezig door vakantie. Daarom was het nog niet zo druk. Maar dit mocht de pret niet drukken. De mensen die er waren, hadden er veel zin in. Ze dronken gezellig samen een kopje koffie of thee aan de bar in buurthuis het Kattegat in Hoofddorp. Iedereen vertelde welke sociale vaardigheden ze wilden oefenen. Veel deelnemers noemden de vaardigheden ‘kritiek geven en krijgen’, ‘nee zeggen’ en ‘een probleem bespreken’. Elke Klup café-avond wordt er een vaardigheid geoefend.

Er werd enthousiast gesproken over elkaars hobby’s. Dat waren er nogal wat! Zo vertelde Margot

stralend dat zij op waterpolo zit en dus vaak in het zwembad te vinden is. Maar er waren meer sportievelingen deze avond. Rutger vertelde dat hij graag fietst en dat hij het ook leuk vindt om foto’s te maken van vliegtuigen. Hij heeft een bjizondere verzameling foto’s van veel verschillende vliegtuigen. Op een groot stuk papier werden alle hobby’s opgeschreven. Margot vatte de avond samen als: ‘Ik heb nu het Klup café als hobby!’.

Wil je ook komen?Heb je zin om andere mensen te ontmoeten en weer eens te oefenen met je sociale vaardigheden? En vind je het leuk om te ontdekken wat er allemaal te doen is in je vrije tijd? Dan is het Klup café de plek voor jou! Wil je in het nieuwe jaar instromen, dan is de eerste avond op donderdag 11 januari 2007 van 19.30 tot 21.30 uur. Je kunt je opgeven bij André van der Wolf of Ludy Jongkind van MEE Amstel en Zaan via telefoon (023) 556 33 00.

6

Klup café in Hoofddorp

Er is een nieuwe groep gestart in Hoofddorp: het Klup café. Onlangs

ging de eerste avond van het Klup café van start en Blik was erbij.

Nieuw In deze rubriek wordt een nieuw aanbod van MEE Amstel en Zaan onder de aandacht gebracht.

Blik december 2006

Het was gezellig in het Klup café

Hetgebeurdeineendonkerenacht,heellanggeleden.Deherdersstondenmetelkaartepratentoenzijplotselingeenlichtzagen.Hetwaseenmooilicht.Hetlichtkwamvaneenengel.Deengelzeitegendeherders:‘Ikkomjullievertellendatereenkindjeisgeboren.EnhijheetJezus.Hijisdezoonvan

TipsOpwww.hollandesemarkten.nl vindtueenoverzichtvanallekerstmarkteninNederland.Opwoensdagmiddag21decemberstaaterinAmsterdam-NoordophetWaterlandpleinweereenechteKerststalmetlevendedieren.

InhetBijbelsMuseumopHerengracht366-368inAmsterdamzijndevolgendekerstactiviteiten:

TafeltheaterKinderenvanaf4jaarkunnenkijkenenzelfmeedoenmetdeuitvoeringvanhetkerstverhaalinditminitheater.Hetduurteenuurendeelnameisgratis.zondag 24 decemberom13.30&15.00uurmaandag 25 decemberom12.30,13.30,15.00&16.00uurdinsdag 26 decemberom12.30,15.00&16.00uur.

Kerstfeest met Jip en Janneke vanaf 3 jaarNetalsiniedergezingebeurterbijJipenJannekevanallesronddekerstdagen.Schuifaanenluisternaardehunbelevenissen.TijdenshetvoorlezenverschijnendetekeningenvanFiepWestendorpopeengrootscherm.Hetkerstfeestduurteenuurenkost€4,50exclusiefdeentreevanhetmuseum(kinderent/m12jaarbetalengeenentree).dinsdag 26 decemberom13.30uur.

Zieookwww.bijbelsmuseum.nl

7

Kerstmis, de geboorte van een kindje

Kinderen Een pagina speciaal voor de jonge lezers van Blik. Dit nummer heeft als thema: Kerstmis. Veel plezier!vo

or

Tot de volgende keer!

Blik december 2006

Godengaatallemensengelukkigmaken.Gamaarkijken.Hetligtindoekenineenvoerbak.‘Deherdersgingenopweg.Nadatzeeentijdjegelopenhadden,kwamenzebijeenstal,waarindierenmogenslapen.‘Zouhethierzijn?ZouJezusineenstalgeborenzijn?’dachtendeherders.‘Latenwemaarnaarbinnengaan.’Enzevondenhetkindje,netzoalsdeengelhadgezegd.NaastdevoerbakstondenMariaenJozef.Zewarenheelblijmethunzoontje.Mariakeeknaarhaarkindje.‘Watishijliefenklein.Hijlijkteengewoonkindje.TochheeftdeengelgezegddathijdezoonvanGodis.’

Met kerst vieren mensen over de hele wereld dat er een speciaal

kindje is geboren. Dat kindje heet Jezus. En het verhaal gaat zo.

Om voor te lezenKerstmis van Dick Bruna ISBN90-73991-91-9

Je eigen geboorteverhaalNetalsJezus,hebjijookjeeigengeboortverhaal.Jekuntaanjeoudersofopaenomavragenhoejeeigengeboortewas.Weetjebijvoorbeeldwaarjegeborenbent?Wiewaserallemaalbijtoenjegeborenwerd?Hoezagjebedjeeruit?Wiekwamerallemaalbijjeopbezoek?Watvoorcadeautjeskreegje?Warenerbijzonderedingentoenjegeborenwerd?Somswetenjevaderenmoederofopaenomanogprecieswatvoorweerhetwas,ofwatvoordingenerindewereldgebeurden.

Blik december 2006

88

Blik MEE

Uit het onderzoek blijkt dat klanten de ondersteuning van MEE vakkundig en betrouwbaar vinden. Zij vinden dat de consulent goed luistert, hen serieus neemt en hen netjes behandelt. De meeste klanten vinden dat de consulent duidelijke afspraken maakt en deze ook nakomt. Ruim 70% van de klanten vindt dat MEE hen heeft geholpen hun situatie te verbeteren. Zij hebben bruikbare antwoorden gekregen. Ruim 80% zou bij een volgende vraag weer naar MEE Amstel en Zaan gaan en raadt MEE ook aan bij anderen.

Mogelijkheden in de eigen buurtMEE Amstel en Zaan vindt dat mensen met een beperking volwaardig mee moeten kunnen doen, ook in de eigen buurt. Hierbij kunt u denken aan de mogelijkheid dat uw kind gewoon naar school gaat in uw eigen woonwijk, samen met buurkinderen en broertje(s) of zusje(s). Of dat u deel kunt nemen aan een vrijetijdsclub bij u in de buurt. Of dat het bakkertje op de hoek ook voor u toegankelijk wordt.

Bekendheid van MEEEen aantal klanten gaf aan dat ze eigenlijk al veel eerder van

het bestaan van MEE had willen weten. Daarom werkt MEE hard aan haar bekendheid. Misschien heeft u wel posters in bushokjes zien hangen of radiospotjes gehoord. Daarnaast gaan wij zelf ook de buurt in om MEE bekend te maken. We brengen folders, geven uitleg over MEE en geven voorlichting over leven met een beperking. Dit doen we bijvoorbeeld bij huisartspraktijken, consultatiebureaus en buurthuizen. Kortom, overal waar veel mensen komen. In 2007 zetten we deze actie voort.

Informatie gevenConsulenten hebben een vaste vervanger bij ziekte of vakantie. Veel klanten weten dit niet en noemen dit als verbeterpunt. Daarom gaat MEE extra aandacht geven aan wat consulenten hun klanten allemaal vertellen over MEE en over hoe wij werken. Zodat u als klant niet alleen weet welke mogelijkheden er voor u zijn in de maatschappij en de zorgverlening, maar ook wat u kunt verwachten van MEE.

Heeft u vragen over de resultaten van het onderzoek? Dan kunt u contact opnemen met Audette van der Kloet van MEE Amstel en Zaan, telefoon (020) 512 72 72.

Klanten tevreden over MEE Amstel en ZaanKlanten geven de dienstverlening van MEE Amstel en Zaan een

gemiddeld rapportcijfer van 8,1. Dit blijkt uit een onderzoek dat onder

de klanten is gehouden.

Blik december 2006

9

Hoe ziet een cursusavond eruit?Sylvester: ‘De cursus is op dinsdagavond in Buurthuis de Exter in Zaandam. Eerst krijgen we thee of koffie en gaan daarna allemaal rond een tafel zitten. Eén van de trainers gooit een knuffelbeestje naar een deelnemer en stelt een vraag. Bijvoorbeeld: ‘Wat moet je doen als je ziek bent?’ De persoon met het knuffelbeestje geeft antwoord, bijvoorbeeld ‘gezond eten of de dokter bellen’. Dan wordt de knuffel doorgegeven. Zo komt iedereen aan de beurt. Daarna krijgen we opdrachtjes die we samen moeten uitvoeren. Er is ook nog een keer pauze. Aan het eind van de cursus krijgen we een kleine huiswerkopdracht mee naar huis.’

Welke opdrachtjes krijg je dan tijdens de cursus?Sylvester: ‘Dat is heel verschillend. Het hangt er wel vanaf welk onderwerp we die avond bespreken. Zo hadden we het een keer over de tandarts. Toen kwam er een mondhygiëniste langs. Zij vertelde hoe je je tanden moet verzorgen. Ik wist bijvoorbeeld niet dat je elke tand vijf seconde lang moet poetsen en hoe je je tong kunt schoonmaken. Dat was echt grappig! Ik heb regelmatig gaatjes

dus ik ga vanaf nu beter mijn tanden verzorgen.’Tijdens de cursus heeft Sylvester ook geleerd hoe hij zijn huis schoon kan houden en de was moet doen.‘We mochten een keer oefenen met strijken. Ik had dat nog nooit eerder gedaan want mijn moeder doet dat altijd. Ik vond het leuk om te doen dus ging ik de volgende dag mijn moeder helpen met theedoeken strijken. Ook heb ik geleerd hoe je kleding moet sorteren voordat ze de wasmachine in gaan. Dat is superhandig om te weten!’

Sylvester Stam (22) woont sinds kort op zichzelf in Krommenie en volgt

de cursus ‘Wonen op Jezelf’ van MEE Amstel en Zaan. Tijdens de cursus

worden verschillende onderwerpen behandeld die je tegenkomt als je

op jezelf gaat wonen, bijvoorbeeld: persoonlijke verzorging, vrije tijd,

financiën en voeding. Op de vraag waarom Sylvester de cursus volgt

antwoordt hij: ‘Mijn vriendin ging de cursus doen en toen wilde ik ook.

Je kunt er namelijk heel veel van leren!’

9

Wonen op jezelf, hoe doe je dat?

9

Wat vind je van de cursus?‘Ik vind de cursus erg leuk. Omdat je met een groep bent leer je veel van anderen. Iedereen heeft weer andere ideeën die je zelf nog niet hebt bedacht. Ook krijg je tips van de trainers. De cursus helpt je goed op weg om op jezelf te wonen. Ik geef de cursus een 10!’, aldus Sylvester.

Meer informatieWil je meer informatie over de cursus ‘Wonen op jezelf’ dan kun je contact opnemen met het team Informatie & Advies van één van de vestigingen van MEE bij jou in de buurt. De telefoonnummers vind je op de achterkant van deze Blik.

Sylvester: de cursus ‘Wonen op jezelf’ kan ik iedereen aanraden!

Blik december 2006

1010

Dyonne Broers is tandarts bij het SBT in het gebouw van het Academisch Centrum Tandheelkunde Amsterdam (ACTA). Dyonne behandelt niet alleen patiënten. Ze geeft ook les aan de wereldwijd unieke opleiding voor Tandarts gehandicaptenzorg en Tandarts angstbegeleiding, een specialisatie die drie jaar duurt. Psychologie, communicatie, tilmethodes, wat te doen bij ziektes en medicijnen, alles komt in de opleiding aan bod.

Zo pijnloos mogelijkVeel klanten zijn extreem bang voor de tandarts en de vraag is natuurlijk hoe Dyonne en haar collega’s het voor elkaar krijgen deze mensen te behandelen. Daarvoor hebben ze drie uitgangspunten:- het moet voorspelbaar zijn- het moet beheersbaar zijn- het moet zo pijnloos mogelijk

gebeuren

Veel van de klanten hebben een verstandelijke of lichamelijke beperking en zij moeten ieder op een eigen manier op hun gemak worden gesteld. ‘Alles wat gerust kan stellen wordt geregeld’ zegt Dyonne. Allereerst is er een intake van een uur, waarin in principe nog geen behandeling plaatsvindt. Er wordt gesproken met ouders of begeleiders en er wordt een plan van aanpak gemaakt. Als er tijdens de behandeling pijn wordt verwacht, wordt er gebruik gemaakt van plaatselijke verdoving. Ook de plek waar de prik gegeven gaat worden, wordt in veel gevallen voorverdoofd met een speciale zalf. Iedereen werkt volgens de tell-show–do methode (TSD). Dit wil zeggen dat in de taal van de patiënt wordt uitgelegd wat er gedaan gaat worden. Is iemand toch nog te angstig of het wordt te pijnlijk dan wordt een kalmeringsmiddel toegediend of de patiënt wordt geheel onder narcose gebracht.

Uit een isolementDyonne vindt het een uitdaging om mensen mee te laten werken aan een behandeling. ‘Iedereen die niet automatisch zijn mond opendoet is leuk’ stelt ze. Het spel van meebuigen en tegengas geven op het goede moment boeit haar. Want het is prachtig om te zien hoe gedrag verandert als het gebit

opknapt, hoe mensen letterlijk uit een isolement komen en weer naar de winkel durven te gaan’.

Wat Dyonne zorgen baart is dat de mondverzorging zo achteruit gaat, vooral bij mensen met een verstandelijke beperking. Ze vindt het erg vreemd dat daar door begeleiders in instellingen en in de thuiszorg niet beter op wordt gelet. Nu moet er steeds opnieuw worden uitgelegd hoe er gepoetst moet worden.

VergoedingDe behandeling van mensen met een beperking door tandartsen van het SBT wordt in principe vergoed vanuit de basisverzekering. Wel moet er een speciale aanvraag worden gedaan. Dit loopt meestal via de gewone tandarts. Via een vragenlijst en de verwijzing van een huisarts of tandarts wordt bekeken of iemand bij het SBT kan worden aangemeld. De wachtlijst is drie tot zes maanden, alleen met kiespijn ben je eerder aan de beurt.

Voor meer informatie over de SBT kunt u bellen naar (020) 518 84 50.

Nooit meer bang voor de tandartsWie kent het niet? Bang zijn voor de boor, de felle lampen en de

tandarts, de man met de witte jas die meestal pijn betekent. De meeste

mensen weten het nog van toen ze klein waren, maar er zijn ook veel

volwassenen die er last van hebben. Voor deze mensen is in 1989

de Stichting voor Bijzondere Tandheelkunde (SBT) opgericht.

Dyonne Broers vindt haar werk een uitdaging

Blik december 2006

11

Belangrijke wijzigingen in de WerkloosheidswetVanaf 1 oktober 2006 vindt er een aantal belangrijke wijzigingen in de Werkloosheidswet (WW) plaats.

Zo krijgen werklozen minder lang recht op een WW-uitkering. In de nieuwe wet heeft een werkloze nog maar drie jaar en twee maanden recht op een uitkering. Eerst was dat nog vijf jaar. De eerste twee maanden van de uitkering zijn in alle gevallen wel hoger dan voorheen. Dan krijgt een werkloze namelijk nog 75% van het inkomen. Na die eerste twee maanden wordt de uitkering 70% van het laatstverdiende inkomen.De reden voor deze wijziging is dat de overheid wil dat mensen weer zo snel mogelijk aan het werk gaan en dat er dus minder werklozen komen.

Een andere wijziging die wordt doorgevoerd is een versoepeling van de ‘ontslagpraktijk’. Een werknemer hoeft niet meer te protesteren tegen zijn ontslag om in aanmerking te komen voor een WW-uitkering. Als iemand instemt met zijn ontslag of zich

erbij neerlegt heeft dat geen gevolgen meer voor de WW-uitkering. Voorheen kon een ‘ontslaginstemming’ nog wel gevolgen geven, bijvoorbeeld dat de WW-uitkering geweigerd werd. Ook moest het UWV altijd bekijken of iemand door eigen schuld werkloos was geworden of niet.

Verder wordt het mogelijk voor het UWV om werknemers met een WW-uitkering in bijzondere gevallen tijdelijk vrij te stellen van de sollicitatieplicht op grond van persoonlijke omstandigheden. Bijvoorbeeld bij een sterfgeval of een ernstige ziekte. Voor mensen die voor 1 oktober al een WW-uitkering hebben, verandert er niets in de hoogte of de duur van hun uitkering.

Bron: www.ontslag-krijgen.nl

Kijk voor meer informatie ook op de site van het Ministerie van Sociale Zaken en Werkgelegenheid: www.szw.nl of op de site van het UWV, www.uwv.nl.

Een lang verblijf in het buitenland wordt verboden in de bijstandOudere mensen in de bijstand mogen voortaan niet meer voor een lange periode naar het buitenland gaan. Het gaat hier om mensen van 57,5 jaar of ouder die niet meer verplicht zijn om te werken. In plaats van dertien weken mogen zij nog maar vier weken naar het buitenland gaan. Wie toch langer dan vier weken Nederland verlaat, krijgt geen uitkering meer.De reden voor deze regeling is dat rechters aangegeven hebben dat het oneerlijk is dat deze groep zo lang in het buitenland mag blijven, terwijl andere mensen in de bijstand maar vier weken mogen gaan. Wel blijft het altijd mogelijk voor de gemeente om in bijzondere situaties anders te beslissen over het aantal weken verblijf in het buitenland, bijvoorbeeld in geval van ziekte of een sterfgeval.

Bron: Ministerie van Algemene Zaken

In deze nieuwe rubriek in Blik vindt u de belangrijkste wijzigingen op het gebied van wet-en of regelgeving. Voor meer informatie over deze pagina of andere wet-en regelgeving kunt u contact opnemen met MEE Amstel en Zaan, telefoon (020) 512 72 72.

Juridische pagina

In deze nieuwe rubriek dit keer

aandacht voor wijzigingen in de

Werkloosheidswet en wijzigingen

voor oudere mensen in de bijstand.

Blik december 2006

12

Kort Cursus ‘Natuurlijk, een netwerk!’MEE is gestart met de cursus ‘Natuurlijk, een netwerk!’ De cursus, opgezet door de Federatie van Ouderverenigingen, is voor ouders, maar ook voor bijvoorbeeld broers of zussen van mensen met een verstandelijke beperking. In de cursus leren mensen door een tien-stappen-plan:• wie ze op een positieve manier kunnen betrekken bij het leven van hun

kind, broer, zus of verwant. Ook als ze denken ze dat ze geen netwerk hebben.

• moed verzamelen en durven vragen! • met een persoonlijk actieplan daarmee oefenen.De cursussen zijn eerder gegeven in andere delen van het land, met goede resultaten. Een ouder: “Op de cursus leerde ik dat je mensen niet belast met je hulpvraag. Maar je moet je wel kwetsbaar durven opstellen. Daar is best wel wat moed voor nodig. Je moet echt leren vragen. Zonder cursus had ik dat nooit gedaan.” Cursisten maken onder andere een droomposter, een netwerkkaart om het persoonlijk netwerk in beeld te brengen. En een talentenkaart om talenten en wensen te inventariseren. Iedereen gaat naar huis met een persoonlijk actieplan en leert weer van de ervaringen van anderen. Voor meer informatie kunt u contact opnemen met Liza Daane van MEE Amstel en Zaan, telefoon (020) 512 72 72.

Op winter- of zomervakantie in 2007?

Vakantie voor 2007 boeken? Met de feestdagen nog voor de boeg, hebt u daar vast nog niet aan gedacht. Organisaties die gespecialiseerd zijn in

reizen voor mensen met een beperking, hebben de meeste reisgidsen al uitgebracht en u kunt nu al boeken. Om u in de stemming te brengen, zetten wij alvast een aantal reisorganisaties voor u op een rij. U kunt ook op zondag 10 december van 12.00 – 16.00 uur naar de Vakantiebeurs komen in De Brede School

De Kraal, Zambezilaan 278 in Purmerend. Odion en MEE Amstel en Zaan organiseren deze vakantiebeurs waarbij reisorganisaties de nieuwste vakantiebestemmingen van 2007 presenteren. Voor meer informatie, kunt u contact opnemen met Odion, telefoon (06) 236 06 067 of met MEE Amstel en Zaan (075) 617 22 55 of (0299) 412 612.

Het Buitenhof Junior Flow Reizen(0182) 58 70 54 (0495) 54 48 23info@buitenhofjunior.nl info@flowoutdoor.nlwww.buitenhof.nl www.flowreizen.nl Dolfijn Begeleide Vakanties Stichting Tendens(0900) 235 36 53 (e0,10/min) (026) 339 23 67info@dolfijnvakanties.nl info@tendens.orgwww.dolfijnvakanties.nl www.tendens.org

U kunt ook de vakantiebrochure van MEE Amstel en Zaan raadplegen. Hierin staat informatie over allerlei vakanties en adressen van reisorganisaties. Deze kunt u opvragen bij het team Informatie & Communicatie van MEE Amstel en Zaan, telefoon (020) 512 72 72.

Conferentie ’Van rechten naar relaties’ Wetgeving draagt bij aan participatie van mensen met een beperking, denk aan arbeidswetgeving, de rugzakregeling in het onderwijs, de wet Gelijke behandeling op grond van handicap of chronische ziekte en de nieuwe Wet maatschappelijke ontwikkeling. Maar regels en rechten alleen zijn niet voldoende om de daadwerkelijke deelname van mensen met een beperking in de samenleving te realiseren. Mensen hebben andere mensen nodig om zich prettig en waardevol te voelen. En om goed te functioneren in de samenleving.

Daarom organiseren de Federatie van Ouderverenigingen (FvO) en MEE Amstel en Zaan op zaterdag 24 maart 2007 de conferentie ’Van rechten naar relaties’, over netwerken en participatie voor mensen met een beperking en hun omgeving. De conferentie vindt plaats in Artis in Amsterdam. Op de conferentie willen MEE Amstel en Zaan en de FvO ingaan op de voorwaarden voor participatie en een staalkaart van initiatieven op dit terrein laten zien aan betrokkenen. Als inspiratiebron voor mensen met een beperking, hun omgeving en betrokken beleidsmakers.

VoormeerinformatiekuntucontactopnemenmetLizaDaanevanMEEAmstelenZaan,telefoon(020)5127272.

ColofonMEE - ondersteuning bij leven met een beperking

Blik6e jaargang nummer 3

September 2006

RedactieCécile Dekkers, Marieke Docters van Leeuwen, Peter Folman, Anja de Nijs, Ineke Peetoom, Elizabeth Stilma, Roselle Servage, Anneke Swijtink & Ingrid de Ruiter.

EindredactieManon Abbel

BeeldFotografie: Manon Abbel, Henny Allis, Angele Kerster, Martijn Docters van Leeuwen, Katrien Mulder, Anja de Nijs, Xander Remkes, Roselle Servage, Elizabeth Stilma Beeld: Voedingcentrum Den Haag, Ad Oskam Cover: Anja de Nijs.

OntwerpGrafisch ontwerp/lay-out/productie: Studio van Pelt, Amsterdam

DrukwerkDrukkerij De Hoog Dombosch, Oosterhout

VerspreidingBlik wordt verzonden aan iedereen die ingeschreven staat bij MEE Amstel en Zaan en aan externe relaties. Wilt u ook een abonnement? Dan kunt u dit aanvragen bij MEE Amstel en Zaan, Informatie & Communicatie, telefoon (020) 512 72 72. Blik verschijnt vier keer per jaar in een oplage van 4000 exemplaren.

KopijHet staat iedereen vrij een bijdrage te leveren. De redactie behoudt zich het recht voor om stukken te weigeren, in te korten en/of taalkundig te bewerken. Sluitingsdatum voor het volgende nummer is 2 februari 2007.

Dit nummerVoor vragen en opmerkingen over deze uitgave kunt u contact opnemen met Informatie & Communicatie van MEE Amstel en Zaan, Vlaardingenlaan 1, 1059 GL AmsterdamTelefoon (020) 512 72 72Fax (020) 512 72 73Email blik@meeaz.nl.

MEE Amstel en Zaan geeft informatie, advies en ondersteuning aan iedereen met een beperking, een handicap of een chronische ziekte. Ook mensen uit hun omgeving, zoals partners, kinderen en ouders kunnen bij MEE terecht.

AmstelenZaan

Blik december 2006

13

Surf MEE

www.zonnebloemling.nl is onlangs gelanceerd. Het is een digitaal trefpunt voor jonge mensen (18 t/m 45 jaar) met én zonder lichamelijke beperking.

www.downsyndroomamsterdam.nlis een website met informatie over onder meer opvoedings- en bege leidingsmogelijkheden in Amsterdam voor kinderen met Downsyndroom.

www.hibn.nl is de website van het Intimiteitenbureau. Wanneer je beperkt bent door een handicap wordt het vaak ook moeilijker om liefde en intimiteit te vinden bij een ander. Het Initimiteitenbureau is een nieuwe stichting die daarbij kan helpen. Na een aanmeldingsgesprek waarin wensen en voorkeuren worden besproken, wordt gezocht naar een goede match. Er zijn wel kosten aan verbonden.

www.alcoholendrugsinbeeld.nl is een website over verslaving speciaal voor doven en slechthorenden. In woord, beeld en gebaar is er informatie te vinden over alcohol, drugs, medicijnen, gokken en tabak.

Als u slechtziend of blind bent en u heeft van uw apotheek een medicijn gekregen of bij een drogist zelf medicijnen gekocht, dan kunt u bellen naar de Nationale bijsluitertelefoon. Op werkdagen van 09.00 tot 17.30 uur kunt u via telefoon (0900) 0125 (e0,03 c/pm) gesproken bijsluiterteksten van medicijnen beluisteren of opvragen. Kijk voor meer informatie op www.nationalebijsluitertelefoon.nl.

Lees MEE

Gebaren in de gezondheidszorg Gebaren in de gezondheidszorg is een handig hulpmiddel in de communicatie met slechthorenden en doven in de gezondheidszorg. Het is bedoeld voor iedereen die werkt in de zorg. Het Nederlands

Gebarencentrum (NGC), uitgever van het boekje, hoopt dat communicatie van horende hulpverleners en

dove en slechthorende patiënten en hun familie hiermee verbetert. U kunt het woordenboek bestellen bij het NGC: www.gebarencentrum.nl.

Pictogenda 2007De Pictogenda 2007 is weer verkrijgbaar. De Pictogenda is een agenda die werkt aan de hand van pictogrammen. Deze beeldagenda is geschikt voor kinderen én volwassenen die moeite hebben met

lezen, schrijven en/of praten. Voor meer informatie kunt u terecht op www.pictogenda.nl of u kunt de agenda rechtreeks bestellen bij de afdeling Klantenservice van uitgever Bohn Stafleu van Loghum, telefoon (030) 638 37 36.

Weetjes

Kort December-tips voor kinderen met PDD-nos

December is niet voor alle kinderen een feestmaand. Met name kinderen met PDD-nos, een milde vorm van autisme, hebben moeite met deze ‘gezellige’ dagen. Hieronder volgen een aantal praktische tips.

• Om spanning te voorkomen is het wijs om zo veel mogelijk de dagelijkse structuur te handhaven tot kort voor de vieringen.

• Om onrust te voorkomen en duidelijkheid te creëren is het aan te raden de gang van zaken rond de vieringen vooraf door te spreken. Zelf inschatten hoe lang van te voren, een of meerdere dagen, en herhalen op de dag zelf.

• Voor een aantal kinderen met PDD-nos is de spanning rond het te verwachten cadeau te groot; in dat geval is het een optie samen met het kind het cadeau te kopen en iets af te spreken rondom het vervolg.

• Om de spanning te verminderen op de dag zelf kan het voor een of meerdere van deze kinderen helpen als ze een taak krijgen in het geheel. Te denken valt aan cadeautjes uitdelen en trakteren.

Bron: drs. Carla Visser, onderwijskundige verbonden aan Groenendaal, het behandelingsinternaat voor kinderen met ADHD en/of PDD-nos in Groningen

Loslaten uit liefde

Het boek ‘Loslaten uit liefde’ is een verhalenbundel van Rianne van Leeuwen en Inge Ketelaar-Blokpoel. Hun zoons hebben beiden een stoornis in het autistisch spectrum. De auteurs beschrijven wat het voor hen betekent een kind met een autistische stoornis op te voeden. Hun eigen emoties gaan ze hierbij zeker niet uit de weg. ‘Loslaten uit liefde’ zal voor veel ouders een herkenbaar verhaal zijn dat z’n steunende werking niet zal missen. Het boek maakt duidelijk wat een autistische stoornis in de praktijk van alle dag voor kinderen en ouders kan betekenen. En dan met name over het proces van loslaten. Het boek kost

€12 en is te bestellen via www.loslaten.info. U kunt het boek ook lenen bij MEE Amstel en Zaan.

De moeders geven ook informatiebijeenkomsten over dit thema. Voor meer informatie kunt u contact opnemen via e-mail inge.rianne@gmail.com.

Blik december 2006

14

Nieuw: Radio SignaalSamen met onder andere het Amsterdams Patiënten en Consumenten Platform (APCP) en de Stichting Gehandicapten Overleg Amsterdam (SGOA) neemt MEE sinds kort deel aan het project Radio Signaal. Deze zender, die via SALTO uitzendt, is er voor patiënten, mensen met een beperking en andere zorggebruikers in Amsterdam. Radio Signaal zit nu nog in een testfase. Er zijn in ieder geval uitzendingen tot het einde van 2006. Radio Signaal zendt uit op donderdag van 11.00 tot 12.00 uur.

Elke uitzending bestaat uit interviews, columns, nieuwsberichten en een agendarubriek.

Radio Signaal is te beluisteren via “stads FM” (Kabel 88.1, ether 106.8) of via internet www.salto.nl/radio/radio_sfm.asp.

Blik december 2006

15

Dossier en privacyBij MEE bestaat er een privacyregeling, die betrekking heeft op uw dossier en privacybescherming. Deze regeling houdt het volgende in. Om u goed te kunnen ondersteunen, schrijft de consulent uw naam en adres op, uw vragen en welke afspraken u met MEE maakt. Soms bewaart een consulent, na overleg met u, ook brieven of kopieën die van belang zijn om u te kunnen helpen. Al deze informatie wordt bewaard in een dossier. Dat dossier is van u en de consulent. Alleen wanneer u daar toestemming voor geeft, kan de consulent bepaalde informatie ook aan anderen geven. In ons privacyreglement heeft MEE beschreven hoe er vertrouwelijk

met uw gegevens wordt omgegaan. Hier staat ook in dat u kunt vragen om uw dossier in te zien. De dossiers worden tien jaar bewaard. Dat moet volgens de wet. Maar u kunt vragen of uw dossier eerder vernietigd kan worden.

Ontevreden of een klacht?De klachtenregeling bij MEE heeft betrekking op een aantal stappen die u kunt ondernemen als u een klacht heeft over de dienstverlening of een consulent van MEE. Dit betekent het volgende. Wanneer u als klant ergens niet tevreden over bent, is het logisch dat u dat eerst met uw consulent bespreekt. Dan kunt u gezamenlijk afspreken hoe iets anders kan. Maar als u er dan nog niet uitkomt, wat dan? U kunt uw

klacht of ontevredenheid in een brief schrijven en aan een van de managers of de directeur sturen. Of u kunt uw ontevredenheid persoonlijk met hen bespreken. De receptioniste kan u hun namen geven. U kunt ook een brief schrijven aan de (onafhankelijke) Klachten-commissie Noord-Holland, t.a.v. de voorzitter, Postbus 601, 2003 RP in Haarlem. Als u vragen heeft aan de Klachtencommissie, dan kunt u bellen naar (023) 512 64 99.

CliëntenraadNaast een schriftelijk tevredenheidsonderzoek om de mening van klanten te horen, heeft MEE Amstel en Zaan ook een Cliëntenraad. Deze raad bestaat uit een vaste groep (voormalige) klanten van MEE. Zij geven gevraagd en ongevraagd advies aan MEE over allerlei onderwerpen. In de ontvangsthal van iedere MEE-vestiging staat een brievenbus van de Cliëntenraad waarin u uw opmerkingen, tips en ideeën over de dienstverlening kwijt kunt. U kunt ook lid worden van de Cliëntenraad. Het is namelijk belangrijk dat er regelmatig nieuwe leden in de raad komen. Als u hier meer over wilt weten, kunt u contact opnemen met de Cliëntenraad via Tineke Klijn, telefoon (020) 51 27 217 of via clientenraad@meeaz.nl

Meer informatieDe privacyregeling en de klachtenregeling kunt u ook vinden op www.meeaz.nl. De Cliëntenraad van MEE Amstel en Zaan heeft ook een speciale pagina op deze website.

Klant bij MEE Uit het klantonderzoek dat onlangs is gehouden, blijkt dat veel klanten

niet op de hoogte zijn van bepaalde regelingen die betrekking hebben

op het klant-zijn bij MEE. Zoals bijvoorbeeld de privacyregeling, de

klachtenregeling en de Cliëntenraad. Daarom zetten we hieronder de

informatie nogmaals op een rijtje.

Blik december 2006

16

AdressenMEEAmstelenZaan

AmsterdamVlaardingenlaan11059GLAmsterdamTelefoon(020)5127272Fax(020)5127273

HoofddorpBoekanierlaan22132TAHoofddorpTelefoon(023)5563300Fax(023)5630225

PurmerendWaterlandlaan861441MRPurmerendTelefoon(0299)412612Fax(0299)412640

Zaandamds.M.L.Kingweg1551503KWZaandamTelefoon(075)6172255Fax(075)6313226

Spreekuur AmstelveenMaandagvan09.00-12.00uurDonderdagvan13.00-15.00uurM.O.C.gebouwLindenlaan751185LCAmstelveen

Spreekuur Amsterdam ZuidoostDonderdagvan11.00tot14.00uurCEC-gebouwBijlmerdreef12891103TVAmsterdamBarbaraWilliams,telefoon(06)41733921

Spreekuur AMC Woensdagvan10.00tot13.00uurKinderpoliAMCWachtkamer2,kamerA.O-351Meibergdreef91105AZAmsterdam

Op aanvraag kunnen wij informatieavonden organiseren over voor u interessante thema’s. Wilt u hier meer informatie over of over bovenstaande cursussen en groepen, dan kunt u contact opnemen met team Informatie & Advies van MEE bij u in de buurt. Of mail naar informatie@meeaz.nl.

Belangrijkewebsiteswww.meeaz.nlwww.wiewathoe.nlwww.langsdelevenslijn.nlwww.meeaz.nl/matchpointEenontmoetingsplekvoormensendieeenwooninitiatiefwillenopstarten.

Overzichtcursussenengroepen

1616

OntwikkelenOudercontactgroep en speelgroepVoor ouders van een kind met een ontwikkelingsachterstand of een verstandelijke beperking van 0 tot 5 jaar.HanencursusEen cursus voor ouders om de communicatie en taalontwikkeling van hun kind te stimuleren. Er is ook een Hanencursus voor kinderen met een aandoening in het spectrum van autistische stoornissen.Stap voor stapCursus voor ouders om kennis te vergroten omtrent ontwikkeling en stimulering van het kind. Er wordt gewerkt met stimuleringsprogramma’s zoals ‘Kleine stapjes’. UitwisselenThee-ochtendenBijeenkomsten voor Marokkaanse moeders van kinderen met een ontwikkelingsachterstand of een verstandelijke beperking tot 12 jaar.Ouderbijeenkomsten Son RiseBijeenkomsten van ouders die het Son Riseprogramma volgen. Ervaringen en tips uitwisselen.Broertjes en zusjesmiddagBijeenkomst voor broertjes en zusjes van kinderen met een verstandelijke beperking.Engelstalige Afrikaanse oudergroepAfrikaanse ouders van kinderen met een handicap of een ontwikkelingsachterstand kunnen elkaar ontmoeten en ervaringen uitwisselen.Kiezen voor gewoon of speciaalEen cursus die u helpt om een goede keuze te maken tussen gewoon en speciaal onderwijs.Hersenletsel, omgaan met veranderingenCursus voor partners van mensen met niet-aangeboren hersenletsel

VaardighedenSociale VaardighedenSociale vaardigheidstraining voor volwassenen, voor jongeren of voor kinderenVriendschap, Relaties en SeksualiteitCursus voor jongvolwassenen die willen praten over deze onderwerpenWeerbaarheidstrainingVrouwen, mannen en jongeren leren zich fysiek en mentaal te verweren.Wonen op jezelfCursus voor moeilijk lerende volwassenen, om zo zelfstandig mogelijk te kunnen wonen.Kiezen & StemmenCursus om mensen te helpen bij het maken van een goede keuze tijdens de verkiezingen in november.

Opvoeding en omgaan metZo opvoedenOpvoedingsondersteunende cursus voor moeilijk lerende ouders met een kind tussen 3 en 12 jaar oud.Omgaan met je moeilijk lerende puberEen cursus voor ouders hoe om te gaan met hun moeilijk lerende puber.Positief opvoedenOpvoedingsondersteunende cursus voor ouders van kinderen met een licht verstandelijke beperking van 3 tot 12 jaar.Oudercursus autisme Gespreksgroep voor ouders van kinderen met een aandoening in het spectrum van autistische stoornissen. Er zijn twee cursussen. Een cursus voor ouders met kinderen tot 12 jaar en een cursus voor ouders van kinderen in de puberleeftijd van 12 tot 18 jaar.