13

blizej slowa str4a preprint.indd 1 2011-03-16 12:36:55sklep.wsip.pl/uploads/litb/1085_litb.pdfwity Gr aal legendarny kielich uyty podczas Ostatniej Wieczerzy, do którego Józef z

  • Upload
    others

  • View
    2

  • Download
    0

Embed Size (px)

Citation preview

blizej slowa str4a preprint.indd 1 2011-03-16 12:36:55

77���������������������������

������������������

������������!"#$

Atrakcyjne �������!"�, ��������� ��wybrane zagadnienia

���������������������� ��������������� ���������������������� ����������������� ���

������� ��������������!�� �������"����������#"� ������������� $������������������� $�������� $

%$�&��'$���()*�&�+� �6%�������5�� ����������������G

10

%����������� ����� #�#�$"�%&�'�#����, �����������������&�������������% �& ������%���������������G ����������������������'

��������!�( ��

������������ ������������� ������������� ���

��� ���������������������# �

�������������)�������������� ��� ��"�� �������� �� � $��������������!�

���� ������������# ����������� ��

����������������

�������������lekcji

��

���� �������� �� ��������� ������������

���� �����������

���� �������� �� ���� ������ ��� $

������������� ������������� $������������ �� $

���� ���������������

������������� ����������������(������

���� ����� $� �� ����������� �����(����( ��� $

"�� �������������*����� ��������������1.

������������������������ $

� ����������8

10 ��!�" �#�������

Anthony de Mello1

���������-�9/��

P$�����%�$������&��%�'�'�����%�(�)�*��%�'���$%�+�%����,��������-��,��$���,�����(����%��$�&.,%��������-������/����$��0�%�$��������/�(����%��������%�+�������1�$�$�%�����'����-��������$0���2�/�&.�2�+�'���

���$0���$�/���,-�/(�3����%�$���/�2���-��'.��,&��������*��0$(�4��%���,����%(�4����5%� ��$�� ��������� ������%�/�� �� 6�-$��� ��&��� /��0$� $� ��$����-(� 7�� *�������+2������������$%����6�-$�'.���,-��8

9���%��&���������%������������%(�4$�,���������-$�+�%�$������������*.2����������/���*��$������%,�������(�4%��.%�&,��������/�'����������$�0����.-�0$���$�����2�&�$�����-���'.������+��/�2��%������/��������%�/�(

���������%�������%�$�,0�������%�/����(;�<�����'��8�;�������%����'.�.��*����-��(;�=��'������%2���0&�����0$�;������%���-��(�;��&����/�&�����/2������'��'��/��

�������+���(=��� $���� ���%� $���'� �� ��/� ��� /�&�%(� �� -/��%2� $���.�2� +� '��� ��,-�/�

$���,�����(�>4���%��?�@�����4�����A

:�;�/��:<1E�� ���������6���������5����������������5����� ����5�(��U�����T�5���-��� ����^�"�%�5����%.�"�%�����F-�%�-�.�I�����(��������%����./���%�L�U�-�;�*�����5=���%������������ ���������6��������*�����G� �����6�������F����5=�����;���6���F�����%=�����U��

1 Z�(%�����4& ��!�&������������_�(����������L�T������>#��:������������5�

�������(����)����*��

1. :�5;��5L������(������F�����������FL���%�5����� �����

2. T�� ����;����������%�U�%������=(�=��������L�U�^a) %������������ ��������5=���F��������Lb) �6�����%6��=� ��������������%�%�;�����������%�U�������������=(�����L�c)���U�����F������5������5=�������� ���������=U���������������F���5�����;���:��U��� �����`L���<�=�6�U������5��'���5��=��\�����5���<5���-<��

������������!"#$?

11��/�'��/8

� +��$��,-.�"�%,�/�%�0����1��2"�

� ��'&/�3&-$�'��"�&0�0�4#',����,0�5�%�&6"�78�9�;�%�&$�'�9�;�$4��9�#.8<�9�8'/�%�&"��'#�6�&��9�0/�#�78����%'���-/�78�=

�����)����� �����

3. W"�%������=.X*�������������L� ���=���������������(<�L�����U�������6����������+���� �����%�;�=�����%���$������������������6�������^� �����6�5���b�5���5L�� ���� �������5�

����5���������L� �����6�5������b�5���5L�� ����������

�������� �������

4. :����5������<���L�����<��5��-����%��������������� ���������������������5�(���������6�

1

12 ��!�" �#�������

Jan Twardowski

�������9���3����-'��<��+����'���$����������&���*��%��&*������� ������+��.����$��%����� *&���+0%�����������$�� ��'������������-��&�$��$���&�� �������%������������$��.��&�/.������,��/ ����.,���������*���� *�-�����5�&��$��$�&����'�,��� �%�����������,���������+��/���&��/����������'/-'������ ��&��������,�$�� ����*�������&�����0�����&*���%-,� �����+�,�&�/�'.�,�-*����-��������$

����� +������%�����%�����$������� ���������������1�'.�+�*����.�*%��0$ ��&���/���1�/��*���$��.+��&*���&*� ��'��/������%������&�$��������

������,.�=�/��-��9�������2$�������5��������>�����%��#�%-"�&�� ���� ������ �<�T��<�6�(������L�������-�%<��=�� ��������������%��������(���;������L����5����������5��5�U���5����

XIX XX XXI

� >����%��#�%-"�

>����9����9/� &�D�3*�NN8)�*����=��L� ���L�6��������������������������%���(���%����������%�L������+�����%�\;%����6� ��������%� �������������:����������-������F�;���L� ��65=����<������%F�5����5����5� �b�L�5������������%�%��;���L���:��������:��F���������%<���������L����%�;�G���� ����G��<����U������������+����5�5� ���5��%<��F���^�W�����%��������%������;����%L��������%�5��������������%�(=�-����������;�����������������6%���%L���<���6���� �����L� �����;%���������%�(�����-��cX��

137���%���;����&�$�������

� $�-,-���#���&?�8�.-� �#"�,%���&��-�@�%�78�9�

BCCB��=

:��U���������6�����L� ��<���%<(F-��-��

��%������%�����-��6��

������������!"#$

�� ����D�����

1. +���;�L���%�%�U��-�����-�%<��=����������6��$������L������(�����������

2. :�%��G����%����� �������� �����F�����6������L��� ������������=����%�� �������O��� ����� �<-65�� ������5�����������L�����65=������ ���'��%6F����������������

3. :��-�`���-���;���L�����<��%����������5���������� ����������������> �<-65� ���������5���������G���U����������5� ������������/�����������5���������������(��;���L�����%�U����U�������.�\�����5����5������������

4. :�5;��5�����������F<�^�� ������$;��&��� ����������� ���$������L����(�������65�%�������������������6������F������� 2

19���������

#�.��- ����� �.<

��������;���������/�9��4

d �����D &�����-�.)L�� �����������

d ����9���� �� &��5��%�5���������.�������� ����%�����5�.)L�� ������� L���$� ��

d NIEDOKONANE (NDK) &�����-�F.)������5=�������;�����#��G����=L����5=�=L���=L�����<��5� ��������%�L������������G���L�� �� �& �����;�� �=���&�������;=����;<���

d DOKONANE (DK) &������-�F.)������5=�������;����G#����=��6-���=L�����<��5�����%�L� U���� ������������G���L�� �� ���& �����;�� �=���&������ ;=��� �;�

d ��)���>: '��%����%����5=������� ����^��-�@49�6�8'@49���#'�39������ 65=������<U�����8'�-�8<9�-$����8<9�$�,@�8<=

d ����)���>: @&'�"�6�8'��"�L�� ��� ��L������;; ���0,�'�"�[8'��&���>��L�>��L�� ������� ���L���������

���/�9�� �����%���������;���%���L���<�������5=^

� I����������<�������%���������� 6^������=�������=������=������=�������=��<���������%����5=����� ��������-�L�����-��������5�L����%������%����5=����� ���������������-��& ��������B)�

� /���������5���;���5� �F���������6�'6���5������������& ������)�

� /���������%�(=�-�^

��L�U�������������=����������6-�����������L��������������������1�

� /���������%�(=������ �����'��%��^

7�K������T)U�K20

d :�4V/T,VA�$+�AIfO/TA�^� 04-"�L�� ��� ������� �L� 2&[-"�L�� ��� �������� �L� ��3�"�L�� ��� �������� ���

d :�4V/T,VA��O+SVA�^� 04-"��-�@�%,L�� ��� ���� �� �L���&04-"��-�@�%,L� � ��� �������� ��

d � �)����>���� �� ����65����5����(����������L� � ��� ������ �=�� �������� �=��� ������ ��

d �� �)��1��\� ����65���������5���U�5����(����������L�� ��� �������� �=�� ����� ��� �=�� ������ ��

B=��]�3�9�0,^ � ��� ������ �=�� �������� ��

H=��]$,9�%,^ � ��� �������� �=��� ����� ��� ��

_=��]��9����9����9� ���9���&^ � ��� ������ �=��� ������ ��

d ��������*� ���U�������;L���<��56U�������-�FL� � ��� ������� ��&���)L�!� ������� ��&��)�

d ����������>�� ���U�������;L���<��������-��L�� ��� ������ � &����������������������%5=���5�'��%�)�

d ��������*� ���U�������;L���<���� �����������-�����L�� ������ ��� ��� ����;�&���� �����F���F�U���)L�!� ������ ��&���� �����F�� �����)�

� Z��%��-�@,�����65�������������������;��^

� Z��%�6�8'@,���'��%65��������-����������<��������;��^

� Z��%�8'�-.���'��%65��������������������������;���������������6����%�%���6�%<�����^

� ��#'�3�����65���� F�����������������;��^

4

��������� ����������������,����������;������������������%��<�������������� ���������������(������%��%�6�/%�������������� ����������������F������FL���� ����F��6����=�� ��<��������=����� �������G�����,�F�����������(�6 ��5��������5�������������L���<�����(F<��=�%��5=�-�F�� ���6�������[�����(��S���

� �����������honor

odwaga

waleczność

uczciwość

wielkoduszność

pokora

pobożność

lojalność

wierność

hełm z przyłbicą

nakarczek

fartuch

naramiennik

napierśnik

nałokcica

rękawica

nakolanek

nagolenica

trzewik

Zbroję płytową z końca średniowiecza konstruowano z kilkunastu metalowych blach o grubości 2–3 mm. Ważyła przeciętnie 25 kg; często kuto ją na miarę. Zbroja turniejowa była okazalsza, ale i cięższa.

36

Święty Graal – legendarny kielich użyty podczas Ostatniej Wieczerzy, do którego Józef z Arymatei miał zebrać krew z przebitego boku Jezusa. Poszukiwany przez Rycerzy Okrągłego Stołu, do dziś inspiruje twórców (np. D. Brown Kod Leonarda da Vinci, P. Berling Dzieci Graala)

Młody chłopiec ze szlacheckiego rodu rozpoczynał służbę

na dworze w wieku ok. 7 lat jako paź, po kilku latach zostawał

giermkiem – pomocnikiem rycerza. Podczas uroczystego

pasowania na rycerza otrzymywał od swojego pana

rycerski pas (stąd nazwa ceremonii) i ostrogi, a także

miecz – symbol władzy i odpowiedzialności. Dokonujący

pasowania płazem miecza uderzał kandydata w ramię.

Dan

te G

abri

el R

osse

tti Ś

wię

ty G

raal

, 187

4

Lancelot

Galahad

Parsifal

� �����������Tzw. niebezpieczne krzesło

– mógł je zająć jedynie rycerz idealny, godny dostąpić tajemnicy Świętego Graala.Król Artur

Turnieje rycerskie były formą zawodów i sprawdzaniem umiejętności rycerza. Rozgrywano je na dworach królewskich lub książęcych. Walczono według ściśle określonych zasad – drużynowo lub indywidualnie.

głowica

trzon

jelec

rękojeść

Szcz

erbi

ec –

mie

cz k

oron

acyj

ny k

róló

w P

olsk

i

głownia

Miecz był symbolem stanu rycerskiego. Oręż ten często otrzymywał własne imię (np. Ekskalibur – miecz króla Artura), a w czasie pogrzebu ostatniego potomka męskiego łamano go.

Edm

und

Leig

hton

Pas

owan

ie n

a ry

cerz

a, 190

1

37

��!�" �#�������

������������1

$-���/B���&����.+���*��.�����0%���12����$���$�������2 ��0���'�$�%���������2�$�+2�'�����$�&,���2 7�*��&��.������������������$/�$�'����2 ���������2���������2���$��������%� 9�/��%-�����1��������2���/�0$�$�&��-'.���1�$���$����2 4&/����$����1����2��&����$��-�1-( ���/��;�/0$�%�2���$�������$��������������1������ �&*��&������&���$�%�*-�-'.����%�/�J( ���&+���$�&���������2���0���1�-%�/�����%� ���,������/�����/����.2��������������2�,���( ���*��+�/���*����/��2������/������*���� �����2�+���,��-*���-2���&'����$�$����2 �-������*��2�/�����'�/��2���J�$���&���( �&����.+���*��.�����0%���12���*���-������2 )�&-���2��1����+���'������2�$�������(

1. "��=U�������F��6�������������6�5��a) ����%�������U=����� <F�����b) ���������6%�����������������c) �6������������=�����F���������d) ������L���<���U�5=��F���%�U����%�

2. I�� �����;��������;��L�5�=� �������=���F��������L����=U�������F�� ��<�������a) ��%������ ����������b) %����(��5;%��6��c) �;��=����������<��d) -6�65=��(�� F�%�����

��!�" �#�������

(���9�D�/�J

/B����-����

1 /� ���(���h��NN3�-��/�������������A�����

38

39 39

3. +���;������W��-����6�������X�������������6�������=U���������a) ���=U����������������������L� �����������6������b) ���=U�����5�65=���������-�-�����������������<��c) ���=U���%=���L�� ����� ���� F���%�����������d) ���=U��L���<���������6�5������F��;����

4. ���������5����������%�� ������F�����=U��.�+� ������L�F=��=�� �����;������������5;�����%�^����� �����!������ &�� ������ � �U��L� �U�(��!������%������� ��� � � ��� ���5�L��5�����-����&�� ����� &��%��� �� � � 6 F��5=������=�������%�&������� �!�%!� � � � -����=����g������-��5��

5. :����65���������� ��5����%���������6L���<���%<�������������6����=U��^P��� �����F�;��� P������`���5���;��� P��� �����F�;��

6. �+��-��� ����5=���F��^�W:��-�U%���-������%��L�������%��������-������i�V����L�U���(��6-���6���X���a) %����������-65�=����-�`��=�b) ���F�������������(5=�����6���;����5�(��U�����c) ����6�5���6�U5=��L�U�����=U���������-�d) �������������=U���

� \�.-&;;&���8�0@�6#��

*���������9�Brss��=