BẢN TỔNG HỢP THẢO LUẬN TẠI HỘI TRƯỜNG(Ghi theo băng ghi âm)

Buổi chiều ngày 17/11/2014

Nội dung:

Quốc hội nghe Báo cáo kết quả giám sát việc giải quyết kiến nghị của cử tri gửi đến kỳ họp thứ 7, Quốc hội khóa XIII; Chất vấn và trả lời chất vấn của đại biểu Quốc hội

Chủ tịch Quốc hội Nguyễn Sinh Hùng chủ trì 

Chủ tịch Quốc hội Nguyễn Sinh Hùng chủ trì điều khiển nội dung

Nguyễn Sinh Hùng - Chủ tịch Quốc hội

Kính thưa Quốc hội,

Theo chương trình Quốc hội đã quyết định, từ chiều nay cho tới hết ngày thứ tư, chúng ta sẽ tiến hành phiên họp chất vấn và trả lời chất vấn. Từ đầu nhiệm kỳ đến nay Quốc hội đã tiến hành 6 phiên chất vấn, đã có 31 lượt các vị trả lời chất vấn trước Quốc hội, Thủ tướng, Chính phủ, Phó Thủ tướng Chính phủ, 22 bộ trưởng, trưởng ngành và nhiều vị Phó Thủ tướng và bộ trưởng đã tham gia trả lời chất vấn của các vị đại biểu Quốc hội tại hội trường. Phiên chất vấn nhận được sự quan tâm rất sâu sắc của các vị đại biểu Quốc hội, của cử tri, đồng bào cả nước.

Theo Báo cáo của Đoàn thư ký kỳ họp, đến chiều hôm qua đã có 165 chất vấn của 60 vị đại biểu Quốc hội gửi tới Thủ tướng Chính phủ, các bộ trưởng, trưởng ngành và đồng thời Quốc hội đã nhận được 3.729 ý kiến, kiến nghị của cử tri và nhân dân cả nước gửi đến Kỳ họp thứ 8. Sáng nay chúng ta đã nghe Phó Thủ tướng Chính phủ Nguyễn Xuân Phúc báo cáo tình hình thực hiện các nghị quyết của Quốc hội về chất vấn và trả lời chất vấn, Quốc hội đã đánh giá, đã thảo luận về các vấn đề liên quan tới các kỳ họp chất vấn trước và đồng chí Phó Chủ tịch Quốc hội đã có kết luận để tiếp tục thực hiện yêu cầu của Quốc hội liên quan tới các kỳ họp trước.

Kỳ họp này chúng ta sẽ tiến hành nghe Báo cáo giải quyết kiến nghị của cử tri và đồng thời tiến hành chất vấn, đây là kỳ họp cuối năm 2014 chúng ta đã quyết định những vấn đề quan trọng để thực hiện thắng lợi nhiệm vụ của kế hoạch kinh tế, xã hội, quốc phòng, an ninh, đối ngoại, tư pháp của đất nước năm 2015, đây là năm cuối của kế hoạch 5 năm. Đồng thời mở ra thời kỳ chuẩn bị tạo điều kiện tiền đề để xây dựng và thực hiện nhiệm vụ kinh tế xã hội  2016-2020, có thể nói kỳ họp này, chất vấn này, lần này cũng gắn với bối cảnh tình hình mới, nhiệm vụ mới, cái đồng thuận chung của Quốc hội

phù hợp với lòng mong muốn của toàn Đảng toàn dân, thúc đẩy hoàn thành thắng lợi nhiệm vụ kinh tế xã hội của Quốc hội đã ban hành Nghị quyết của năm 2015, đồng thời xem xét vấn đề mang tầm chiến lược chúng ta phải tiếp tục triển khai xây dựng tạo tiền đề cho 2016-2020, Quốc hội đã lựa chọn 4 vị Bộ trưởng, đây là những vấn đề cũng khá rất là chiến lược, rất cụ thể, rất nóng bỏng nhưng mà rất chiến lược, vấn đề công nghiệp hóa, hiện đại hóa gắn với nó là công nghiệp phụ trợ, công nghiệp phụ trợ và công nghiệp chế tạo để xây dựng nước ta cơ bản trở thành nước công nghiệp theo hướng hiện đại, thì hai nội dung này cực kỳ hệ trọng và đặt nó trong bối cảnh chúng ta chuẩn bị hội nhập sâu với thế giới, không chỉ kinh tế mà cả các lĩnh vực khác cho nên thị trường trong nước, thị trường quốc tế về đấu tranh buôn gian, bán lận và hàng giả, hàng nhái nâng cao chất lượng của sản phẩm với hàm lượng chất xám cao và sẵn sàng hội nhập quốc tế được trước thềm của các Hiệp định thương mại tự do sắp ký, chúng ta sẽ xem xét một cách tổng thể kết cấu hạ tầng giao thông, tình hình đến nay rồi đường hướng, biện pháp để có thể xây dựng được một hệ thống hạ tầng giao thông hoàn chỉnh, cơ sở hạ tầng giao thông là một đột phá của nhiệm vụ đột phá xây dựng kết cấu hạ tầng mà Đại hội Đảng đã đề ra, đi theo đó là giải quyết vấn đề tai nạn giao thông, an toàn giao thông, chất lượng công trình hạ giá thành đầu tư liên quan đến giao thông đem lại hiệu quả của ngành Giao thông này, chúng ta cũng xem xét vấn đề liên quan đến cải cách hành chính, chất lượng đội ngũ công chức, đánh giá đội ngũ công chức của chúng ta, chính sách cán bộ, tiền lương và đặc biệt là quan tâm tới vấn đề lao động việc làm, giảm nghèo giải quyết những vấn đề an sinh xã hội. Có thể nói là Quốc hội đã lựa chọn 4 vị Bộ trưởng, tưởng rằng rất nóng rất cụ thể nhưng mà là những vấn đề chiến lược, có tầm chiến lược lớn. Nên tôi hy vọng phiên chất vấn này các vị đại biểu Quốc hội sẽ đặt thẳng những vấn đề có tầm như vậy để chúng ta cùng thảo luận, cùng tỉm ra giải pháp, cùng thấy được điểm yếu, tìm biện pháp khắc phục để thống nhất hành động cùng một hướng. Quyết tâm phấn đấu cao để tái cơ cấu nền kinh tế và hoàn thành thắng lợi nhiệm vụ 2015. Hoàn thành năm 2015 tức là chuẩn bị tốt cho đại hội Đảng các cấp, đại hội Đảng toàn quốc, xây dựng và thực hiện kế hoạch 5 năm trong thời gian tới.

Sau chất vấn của các vị Bộ trưởng kể cả phần xem lại kết quả chất vấn sáng nay, đồng chí Thủ tướng của chúng ta sẽ báo cáo Quốc hội, đồng thời trực tiếp trả lời chất vấn của Quốc hội. Tinh thần làm việc của Quốc hội, thành công của hoạt động Quốc hội là nhờ ở tinh thần đoàn kết, phát huy dân chủ, phát huy trí tuệ, cho nên việc đặt câu hỏi cũng như trả lời câu hỏi là hết sức rõ ràng, hết sức cụ thể. Mặc dù nó có tầm chiến lược như vậy và yêu cầu của Quốc hội là rất ngắn gọn, ngắn, rõ, thẳng và tỏ thái độ một cách rất rõ ràng. Chúng ta cũng đang từng bước, từng bước xây dựng văn hóa của Quốc hội, nên ta chất vấn. Mục tiêu là để đi cùng một hướng, để giải quyết vấn đề của đồng bào cử tri cả nước quan tâm cùng nhau đưa ra tranh luận, thảo luận, chốt vấn đề yêu cầu các bộ trưởng, trưởng ngành của chúng ta, các cơ quan hành pháp, tư pháp và cả lập pháp phải tiếp tục làm tốt hơn chất lượng công tác của mình đúng với tinh thần lấy phiếu tín nhiệm và các vị đại biểu Quốc hội đã thể hiện. Tôi đề nghị chúng ta nói rất thẳng, nói rất sâu, nói rất trúng, kể cả hỏi, kể cả đáp hết sức ngắn gọn và tránh những từ ngữ xúc phạm tới người này, người khác, tạo nên căng thẳng không cần thiết. Tôi mong phiên chất vấn của

chúng ta sẽ thành công tốt đẹp và được đồng bào, cử tri cả nước đang rất quan tâm, đang theo dõi trên màn hình thấy được hoạt động của Quốc hội chúng ta, thấy được chất lượng làm việc của các vị được trả lời chất vấn.

Sau phiên họp căn cứ vào tình hình thực tế, thường vụ Quốc hội sẽ trình Quốc hội để xem xét việc ban hành nghị quyết, nghị quyết của kỳ họp này cùng với các nghị quyết trước của các kỳ họp, đến nay có 6 phiên chất vấn, các vị Bộ trưởng, trưởng ngành sẽ tiếp tục tổ chức thực hiện. Sang năm chúng ta sẽ có thời gian để kiểm lại còn những vấn đề gì phải tiếp tục làm tốt hơn thì chúng ta sẽ tiếp tục cùng thảo luận trong các chương trình của các kỳ họp sau.

Báo cáo Quốc hội, chương trình của chúng ta mở đầu thường vụ Quốc hội sẽ báo cáo với Quốc hội kết quả giám sát việc thực hiện ý kiến, kiến nghị của cử tri gửi tới Kỳ họp Quốc hội thứ 7. Kỳ họp thứ 7 có 2.200 ý kiến, đến nay thực hiện thế nào, thường vụ Quốc hội sẽ trình bày với Quốc hội, cả cơ quan của Quốc hội, cơ quan của Chính phủ, Tòa án, Viện kiểm sát và các cơ quan liên quan khác. Sau đó chúng ta lần lượt tiến hành phiên chất vấn các bộ trưởng cho đến chiều thứ tư thì Thủ tướng Chính phủ sẽ báo cáo với Quốc hội và sẽ trả lời Quốc hôi về những câu hỏi đặt ra.

Tôi xin kính mời Ủy viên Ủy ban thường vụ Quốc hội đồng chí Nguyễn Đức Hiền sẽ thay mặt Quốc hội báo cáo với Quốc hội việc giám sát thực hiện các ý kiến, kiến nghị của cử tri gửi tới Quốc hội tại Kỳ họp thứ 7.

 

Nguyễn Đức Hiền, Trưởng Ban dân nguyện, Ủy viên Ủy ban thường vụ Quốc hội, Trưởng Ban dân nguyện của Ủy ban thường vụ Quốc hội trình bày Báo cáo kết quả giám sát việc giải quyết kiến nghị của cử tri gửi đến kỳ họp thứ 7, Quốc hội khóa XIII.

 

Nguyễn Sinh Hùng - Chủ tịch Quốc hội

Thưa Quốc hội,

Đồng bào cử tri cả nước càng ngày càng quan tâm tới hoạt động của Nhà nước. Kỳ họp thứ 7 có 2.216 kiến nghị và ý kiến gửi tới Quốc hội. Rất mừng tất cả các ý kiến của cử tri đều được các cơ quan của Quốc hội, của Chính phủ, Tòa án, Viện Kiểm sát và các ngành hữu quan giải quyết, trả lời và tiếp tục  nghiên cứu để giải quyết những kiến nghị của đồng bào cử tri cả nước. Quan trọng là bây giờ tiếp tục nghiên cứu, mong rằng các cơ quan của chúng ta, nhà nước của dân, do dân, vì dân làm hết sức mình. Đây là những kiến nghị rất tâm huyết, cũng là những kiến nghị rất sát với tình hình của đất nước. Mong rằng chúng ta sẽ nỗ lực để tiếp tục giải quyết tốt những kiến nghị đó.

Thứ hai, tại kỳ họp này đồng bào cử tri cả nước quan tâm hơn, gửi tới Quốc hội 3.729  ý kiến và kiến nghị, gấp rưỡi kỳ họp trước. Chúng ta có trách nhiệm nghiên cứu, tiếp tục trả lời, tiếp tục giải quyết những kiến nghị của cử tri gửi tới kỳ họp này. Đề nghị các cơ quan của Nhà nước triển khai một cách tích cực, có hiệu quả, giải đáp được ý kiến, kiến nghị của đồng bào cử tri cả nước. Đây là những tinh hoa, những tâm huyết của đồng bào cử tri cả nước gửi tới Quốc hội. Ủy ban thường vụ Quốc hội, các cơ quan của Quốc hội sẽ tiếp tục giám sát việc thực hiện này. Đến kỳ họp thứ 9 sẽ xin trình ra Quốc hội kết quả xử lý những vấn đề còn lại của kỳ họp thứ 7 và những vấn đề đặt ra tại kỳ họp này, 3.729 nội dung đặt ra tại kỳ họp này. Tôi xin được cảm ơn các cơ quan của Nhà nước đã nỗ lực thực hiện và giải quyết những kiến nghị của đồng bào cử tri cả nước. Rất cảm ơn các bậc cách mạng lão thành, các đồng chí, đồng bào cả nước đã quan tâm và đặt vấn đề có những kiến nghị và đóng góp tích cực cho sự nghiệp xây dựng và phát triển đất nước chúng ta.

Xin Quốc hội cho dừng phần giám sát, kết quả giải quyết kiến nghị của cử tri ở đây. Chúng ta bắt đầu chương trình chất vấn. Bộ trưởng thứ nhất sẽ trực tiếp trả lời chất vấn các vị đại biểu Quốc hội là Bộ trưởng Công Thương Vũ Huy Hoàng. Tôi xin báo cáo đại biểu Quốc hội là Bộ trưởng Vũ Huy Hoàng đã 2 lần trả lời chất vấn trước Quốc hội tại kỳ họp thứ 3, kỳ họp thứ 4 và một lần trả lời chất vấn trước Ủy ban Thường vụ Quốc hội tại phiên họp thứ 26. Có thể nói đây là vấn đề rất dài rộng, rất lớn và rất nhiều lĩnh vực mà đồng bào, cử tri cả nước và các vị đại biểu Quốc hội quan tâm.

Lần này theo quyết định của Quốc hội, Bộ trưởng Vũ Huy Hoàng sẽ trả lời vấn đề liên quan tới chính sách, biện pháp để phát triển công nghiệp hỗ trợ. Kể cả trong thảo luận kinh tế-xã hội cũng rất nhiều đại biểu Quốc hội quan tâm tới vấn đề này. Cho đây là vấn đề rất mấu chốt để có thể làm được nhiều việc cho nền kinh tế của chúng ta, tác động đến nhiều công việc khác.

Sẽ trả lời đến việc xây dựng tổ chức sản xuất, triển khai công nghiệp hóa, điện đại hóa trong nông nghiệp nông thôn. Nhưng trực tiếp là máy móc để phục vụ nông nghiệp, nông thôn. Bộ trưởng cũng sẽ trả lời liên quan đến việc chương trình sản xuất và áp dụng nhiên liệu sinh học, đây cũng là vấn đề công nghiệp công nghệ mới. Sẽ giải đáp những vấn đề liên quan đến quản lý thị trường. Ngăn chặn một cách có hiệu quả tình trạng hàng giả, hàng lậu, hàng nhái, hàng kém chất lượng trong nền kinh tế nói chung và đặc biệt phục vụ cho sản xuất nông nghiệp. Sau đó Bộ trưởng cũng sẽ trả lời những vấn đề liên quan tới hệ thống phân phối hàng bán lẻ trong nước. Nhiều vị đại biểu Quốc hội quan tâm tới mặt trận hàng bán  lẻ này. Đây là một ngành dịch vụ, thương mại quan trọng, hỗ trợ cho công việc và đời sống của nhân dân. Từ đó khắc phục cho được những tồn tại, hạn chế trong lĩnh vực này.

Nhóm vấn đề mà Quốc hội lựa chọn là như vậy, Bộ trưởng cũng đã nhận được các câu hỏi chất vấn trực tiếp gửi tới Bộ trưởng. Tôi cũng rất mừng thấy đến hôm nay Bộ

trưởng đã trả lời hết được tất cả các câu hỏi, cũng có thể có câu hỏi trả lời chưa đến được các vị đại biểu Quốc hội vào thời điểm này nhưng Bộ trưởng đã trả lời hết rồi.

Xin kính mời Bộ trưởng phát biểu báo cáo mở đầu phần chất vấn này, mời Bộ trưởng Vũ Huy Hoàng.

 

Vũ Huy Hoàng, Bộ trưởng Bộ Công thương trình bày báo cáo.

 

Nguyễn Sinh Hùng - Chủ tịch Quốc hội

Hoan nghênh tinh thần nghiêm túc của Bộ trưởng, đã trả lời tất cả những câu hỏi và vấn đề đặt ra trong các phiên thảo luận với các vị đại biểu Quốc hội.

Tôi thấy rất nhiều đại biểu Quốc hội quan tâm đặt câu hỏi, 29 đồng chí đã đăng ký. Sẽ có nhiều người đặt câu hỏi nên đề nghị là câu hỏi thật ngắn gọn thôi, thời gian cũng vừa phải. Có lẽ nên đặt 1, 2 câu hỏi thì hợp lý, Bộ trưởng trả lời cũng rõ hơn.

Để có thể trả lời cùng bộ trưởng, tôi xin đề nghị các Bộ trưởng Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn, Khoa học và Công nghệ, Kế hoạch và Đầu tư, Công an, Tài chính sẵn sàng để có thể có những câu hỏi liên quan, các bộ trưởng tiến hành giải trình trả lời trước Quốc hội. Tôi xin mời đại biểu đầu tiên đặt câu hỏi.

 

Đỗ Văn Đương – TP. Hồ Chí Minh

Kính thưa Quốc hội,

Tôi xin được hỏi Bộ trưởng một câu về điện. Tôi nói chậm để Bộ trưởng nắm bắt được ý hỏi của tôi:

Một là có ý kiến phản ánh là doanh nghiệp điện Nhà nước như Thủy điện Hòa Bình công suất rất lớn, nhưng mấy năm gần đây hoạt động rất cầm chừng, trong khi chúng ta lại mua điện của tư nhân, nhập điện từ Trung Quốc với giá cao. Như vậy có phải gây lãng phí nguồn lực của doanh nghiệp điện Nhà nước, ảnh hưởng không tốt đến sản xuất kinh doanh và đời sống người dân không? Xin hỏi Bộ trưởng cho biết phản ánh này có đúng thực tế không? Mà không đúng cũng đề nghị Bộ trưởng nói rõ để hóa giải sự hoài nghi của dư luận cử tri. Nếu quả thật là đúng như vậy thì vì sao doanh nghiệp điện Nhà nước lại hoạt động cầm chừng? Có nhóm lợi ích ở đây không? Trách nhiệm của Bộ trưởng và

biện pháp cụ thể Bộ trưởng sẽ hứa trước Quốc hội để giải quyết vấn đề này trong thời gian tới. Xin cảm ơn Bộ trưởng.

 

Đồng Hữu Mạo - Thừa Thiên-Huế

Kính thưa Quốc hội,

Thưa Bộ trưởng,

Tôi xin phép hỏi Bộ trưởng một câu hỏi:

Ngày 31/7/2007, Bộ Công nghiệp đã có Quyết định số 34 về phê duyệt quy hoạch phát triển công nghiệp hỗ trợ đến năm 2010, tầm nhìn đến năm 2020. Trong đó, đã xác định vai trò quan trọng của công nghiệp hỗ trợ là khâu đột phá để phát triển nhanh và bền vững các ngành công nghiệp chủ lực của Việt Nam trong quá trình công nghiệp hóa, hiện đại hóa đất nước. Năm 2011, Thủ tướng Chính phủ cũng đã có Quyết định về chính sách phát triển một số ngành công nghiệp hỗ trợ. Nhưng cho đến nay, sau nhiều năm công nghiệp hỗ trợ của Việt Nam chưa có gì đáng kể. Tôi xin hỏi Bộ trưởng một câu hỏi ngắn: Có phải vì Việt Nam thiếu các chính sách cụ thể để thúc đẩy công nghiệp hỗ trợ phát triển? Nếu đúng vậy thì trách nhiệm của các bộ, ngành, trong đó trách nhiệm của Bộ trưởng như thế nào. Xin cảm ơn Bộ trưởng.

 

Lê Đình Khanh - Hải Dương

Kính thưa Quốc hội,

Thưa Bộ trưởng,

Tôi xin gửi đến Bộ trưởng một câu hỏi gồm 3 ý:

Thứ nhất, Bộ trưởng từ ngày được giao trọng trách đứng đầu Bộ Công Thương đến nay, Bộ trưởng đã trình Chính phủ ban hành hoặc tự Bộ đã ban hành theo thẩm quyền được những chính sách gì để khuyến khích phát triển công nghiệp hỗ trợ trong nước? Hiệu quả của những chính sách đó như thế nào?

Thứ hai, công nghiệp hóa, hiện đại hóa nông nghiệp, nông thôn là một chủ trương lớn của Đảng và Nhà nước. Nhưng qua nhiều năm phấn đấu, đến nay hầu hết các khâu cơ giới hóa vẫn phụ thuộc vào máy móc nhập khẩu hoặc lắp ráp. Cử tri hỏi đâu rồi Nhà máy cơ khí Trần Hưng Đạo, niềm tự hào của ngành công nghiệp nặng những năm 60 của thế kỷ XX? Đâu rồi Tổng công ty máy động lực và máy nông nghiệp Việt Nam? Đâu rồi

hàng chục viện nghiên cứu, hàng chục ngàn kỹ sư, tiến sĩ, viện sĩ, giáo sư, hàng chục ngàn luận án, đồ án, đề tài khoa học chưa được ứng dụng trong thực tiễn? Phải chăng Bộ Công Thương chưa có những chính sách phù hợp để khuyến khích, hỗ trợ công nghiệp chế tạo trong nước phát triển, nên những “Hai Lúa” được trọng vọng ở nước ngoài nhưng bị bó ở Việt Nam?

Thứ ba, theo Báo cáo của Chính phủ, những tháng đầu năm 2014, do tăng cường công tác quản lý, kiểm soát của Nhà nước và áp dụng cơ chế đấu thầu, giá sữa cho trẻ em dưới 6 tuổi, giá thuốc chữa bệnh cho người đã giảm từ 20-35%. Cử tri đặt câu hỏi về vai trò của Bộ Công Thương trong công tác quản lý thị trường định hướng xã hội chủ nghĩa đối với giá cả của các mặt hàng nhạy cảm như sữa, thuốc chữa bệnh, xăng dầu, điện v.v... trong thời gian qua và những năm tới đây như thế nào? Xin cảm ơn Bộ trưởng.

 

Nguyễn Thị Khá (Tám Khá) - Trà Vinh

Kính thưa Quốc hội,

Kính thưa Bộ trưởng,

Tôi xin cảm ơn Bộ trưởng đã trả lời câu hỏi chất vấn của tôi, tôi xin tiếp tục gửi đến Bộ trưởng hai câu hỏi như sau:

Thứ nhất, về lĩnh vực phát triển công nghiệp phụ trợ, xin Bộ trưởng cho biết hiện nay với chủ trương kêu gọi đầu tư từ các doanh nghiệp nói chung và cụ thể là doanh nghiệp có vốn đầu tư nước ngoài, trong lĩnh vực lắp ráp như ô tô, điện tử, điện thoại di động… tỷ lệ nội địa hóa của Việt Nam chiếm khoảng bao nhiêu phần trăm? Hiện nay có dư luận cho rằng từ những con ốc vít nhỏ cũng phải nhập từ nước ngoài. Có phải chăng đất nước ta chỉ là nơi bãi rác để họ thuê một phần lao động phổ thông và hưởng chính sách ưu đãi đầu tư ở Việt Nam? Xin Bộ trưởng cho biết ý kiến của mình về vấn đề này và Bộ trưởng có giải pháp gì cụ thể cải thiện hơn?

Thứ hai, có những mặt hàng ở trong nước người dân và doanh nghiệp đã sản xuất được, tiêu thụ không hết thì hàng gian, hàng giả, hàng kém chất lượng, hàng lậu tràn qua biên giới, thẩm lậu qua biên giới như thuốc lá, đường, nông sản, thực phẩm v.v... không rõ nguồn gốc, kém chất lượng, mất an toàn vệ sinh thật phẩm. Trong nước sản xuất nhiều thực phẩm bẩn, hàng nhái, hàng giả, vi phạm bản quyền, sở hữu trí tuệ, quyền tác giả. Tôi thấy Bộ trưởng có ban hành Chỉ thị 19 và Thông tư 4992 của Bộ Công Thương. Tôi xin Bộ trưởng cho biết từ nay đến cuối năm 2015, Bộ trưởng có dám cam kết với đại biểu Quốc hội, với cử tri sẽ truy quét, ngăn chặn, xử lý các loại hàng nêu trên, so với năm 2014 giảm mức bao nhiêu phần trăm và Bộ trưởng cần bao nhiêu lực lượng chuyên trách, bán chuyên trách từ Trung ương đến địa phương và chính sách cụ thể nào để thực hiện

việc này đạt hiệu quả tốt hơn để người dân, doanh nghiệp yên tâm lao động, sản xuất và cạnh tranh lành mạnh? Xin cảm ơn Bộ trưởng.

 Huỳnh Ngọc Đáng - Bình Dương

Kính thưa Quốc hội,

Tôi xin phép hỏi Bộ trưởng Bộ Công Thương một câu hỏi ngắn, cũng trùng với các câu hỏi trước nhưng nội dung vấn đề khác.

Thưa Bộ trưởng, hơn 10 năm trước, Trung ương và Đại hội Đảng của chúng ta đều có nghị quyết để phát triển công nghiệp Việt Nam, chú trọng cả công nghiệp chế tạo và công nghiệp phụ trợ. Đến nay, sau hơn 10 năm cả công nghiệp chế tạo và công nghiệp phụ trợ của ta vẫn rất yếu kém, nền công nghiệp của ta đa phần là lắp ráp và gia công. Thưa Bộ trưởng, với tư cách là người đang đứng đầu ngành Công Thương Việt Nam trong suốt gần 10 năm qua, xin Bộ trưởng cho biết đâu là nguyên nhân của tình hình này (tôi chỉ hỏi nguyên nhân, tôi không đặt vấn đề phương hướng hoặc là quy trách nhiệm vì rõ nguyên nhân thì rõ cả phương hướng)? Phải chăng nguyên nhân quan trọng nhất chính là thiếu tập trung trong lãnh đạo, quản lý của Nhà nước đối với sự phát triển của công nghiệp phụ trợ và công nghiệp chế tạo? Xin cám ơn Bộ trưởng.

 Nguyễn Sinh Hùng - Chủ tịch Quốc hội

Bây giờ đã có 5 đại biểu đặt câu hỏi. Có thể nói xoay quanh công nghiệp phụ trợ và sản xuất trong nước. Có một câu hỏi liên quan tới việc mua bán điện thì không nằm trong chủ đề chúng ta chất vấn hôm nay, tuy nhiên đây là câu hỏi rất là "nóng". Tôi biết Bộ trưởng rất thạo câu chuyện này cho nên xin Bộ trưởng cũng trả lời cho để đồng bào cử tri nghe về câu hỏi như vậy.

 Vũ Huy Hoàng - Bộ trưởng Bộ Công Thương

Kính thưa Quốc hội,

Tôi xin phép được lần lượt trả lời 5 câu hỏi của các vị đại biểu. Trước hết, đối với câu hỏi của đại biểu Đỗ Văn Đương là "có ý kiến phản ánh một doanh nghiệp điện lớn của Nhà nước như Thủy điện Hòa Bình trong thời gian vừa qua không rõ nguyên nhân vì đâu hoạt động cầm chừng trong khi chúng ta lại mua điện của doanh nghiệp ngoài quốc doanh, thậm chí còn nhập khẩu từ bên ngoài". Tôi xin khẳng định ý kiến này không có cơ sở. Bởi vì, Đảng, Nhà nước, nhân dân chắt chiu trong những năm tháng vừa qua xây dựng những công trình thủy điện. Trong đó, có những công trình thủy điện quy mô lớn, đa mục tiêu, như: Thủy điện Hòa Bình công suất 1.920MW, Thủy điện Sơn La công suất 2.400MW, Thủy điện Lai Châu đang xây dựng và cũng sắp đưa vào hoạt động 1.200MW, Thủy điện Tuyên Quang, Thủy điện Ialy v.v… Một trong những mục tiêu khi Quốc hội

chúng ta quyết định xây dựng những công trình này là tận dụng lợi thế, tiềm năng thủy năng. Xây dựng các công trình này vừa để phát điện vừa hạn chế cắt lũ mùa mưa và cấp nước cho hạ du, phục vụ sản xuất nông nghiệp, phục vụ đời sống nhân dân trong mùa kiệt. Chính vì vậy, không có lý do gì mà chúng ta không khai thác triệt để các dự án thủy điện lớn này theo các mục tiêu đã định và trên thực tế. Riêng đối với Thủy điện Hòa Bình, rất nhiều cử tri, các đại biểu Quốc hội biết rất rõ từ khi chúng ta xây dựng và vận hành đến nay công suất thiết kế là 1.920 MW, sản lượng một năm bình quân là 9-10 tỷ kWh.

Theo số liệu của chúng tôi, hầu như năm nào cũng phát đến con số này, tức là không có câu chuyện cầm chừng về phát điện. Thủy điện Sơn La chúng ta đưa vào vận hành trước thời hạn theo quyết định của Quốc hội 3 năm. Trong 3 năm vừa qua, năm nào Thủy điện Sơn La cũng phát vượt sản lượng thiết kế, mỗi năm phát trên dưới 10 tỷ kWh, còn các thủy điện lớn khác cũng vậy. Tôi xin báo cáo lại với Quốc hội, với đại biểu Vũ Văn Đương, không có cơ sở nói rằng chúng ta phát điện cầm chừng các dự án thủy điện lớn, trong khi lại đi mua điện của các dự án thủy điện nhỏ và mua điện nhập khẩu. Chúng ta vẫn quan tâm đến các dự án thủy điện nhỏ và báo cáo với Quốc hội trong thời gian vừa qua Bộ Công Thương phối hợp với các bộ, các ngành, nhất là Bộ Tài chính, các địa phương cũng đã tìm mọi giải pháp chỉ đạo Tập đoàn Điện lực Việt Nam mua điện của các dự án thủy điện nhỏ, tạo điều kiện cho các dự án này tham gia vào phát điện một cách có thể cao nhất, giá cả ngày càng được nâng hơn. Gần đây nhất chúng tôi đã ban hành thông tư hướng dẫn để Tập đoàn Điện lực Việt Nam mua điện của những dự án thủy điện nhỏ ngang bằng với các dự án thủy điện khác.

Thứ hai, ý kiến của đại biểu Đồng Hữu Mạo, về công nghiệp hỗ trợ thì năm 2007 đã có quy hoạch công nghiệp hỗ trợ đến năm 2010 và tầm nhìn đến 2020, sau đó 2011 có Quyết định số 12 của Thủ tướng Chính phủ về chính sách phát triển công nghiệp hỗ trợ. Đại biểu Đồng Hữu Mạo chỉ hỏi có phải vì chúng ta thiếu chính sách cụ thể để phát triển công nghiệp hỗ trợ hay không? Và trách nhiệm của Bộ đến đâu? Chúng tôi xin báo cáo đúng là công nghiệp hỗ trợ trong thời gian vừa qua có khá nhiều vấn đề và qua một số kỳ họp, các đại biểu Quốc hội cũng quan tâm nhiều đến vấn đề này. Tôi nhớ một số đại biểu hầu như kỳ họp nào của Quốc hội cũng nêu và đều có một đề xuất làm sao Chính phủ với sự tham mưu của các bộ, các ngành sớm có những cơ chế, chính sách phù hợp để khuyến khích lĩnh vực này. Gần đây nhất, vào năm 2011 Chính phủ đã ban hành Quyết định số 12 về một số chính sách khuyến khích công nghiệp hỗ trợ. Tiếp theo Chính phủ đã ban hành Quyết định ban hành một số chính sách đối với sáu nhóm hàng hóa liên quan đến công nghiệp hỗ trợ, trong lĩnh vực cơ khí chế tạo ô tô, điện tử, dệt may, da giầy và hàng nhựa. Gần đây nhất Bộ Công Thương theo chỉ đạo của Chính phủ đã ban hành quy hoạch phát triển công nghiệp hỗ trợ.

Nói về chính sách, chúng ta cũng đã quan tâm, tuy nhiên do cấp độ pháp lý của những chính sách này còn thấp, chưa đạt được yêu cầu, thậm chí chưa có nghị định. Nhiều đại biểu nói rằng trong thời gian tới cần phải có một luật về công nghiệp hỗ trợ,

như vừa qua trong phát biểu tại hội trường cũng đã có ý kiến nêu. Tôi nhớ đồng chí Bộ trưởng Bộ Tư pháp cũng nêu vấn đề cần phải xây dựng và thông qua một luật về công nghiệp hỗ trợ.

Thứ nhất, về cơ chế chính sách rõ ràng chúng ta có nhưng chưa đầy đủ và cấp độ pháp lý còn hạn chế. Chính vì thế cũng chưa tạo thuận lợi cho công nghiệp hỗ trợ phát triển.

Thứ hai, nói đến công nghiệp hỗ trợ, chúng ta chủ yếu nói đến phụ tùng, linh kiện, trong ngành dệt may và da giầy thì nguyên phụ liệu. Tuy nhiên, để có thể phát triển được những lĩnh vực này, đòi hỏi quy mô sản xuất phải khá lớn, đủ để sản xuất với số lượng nhiều và qua đó giá thành có thể cạnh tranh được và tổ chức sản xuất thuận lợi hơn. Tuy nhiên, trong thời gian vừa qua, trong nhiều sản phẩm hàng hóa, dung lượng thị trường của chúng ta chưa đủ. Ví dụ như đối với ô tô, một năm hiện nay các cơ sở lắp ráp, sản xuất ô tô ở trong nước chỉ sản xuất được khoảng độ trên dưới 70.000 xe của rất nhiều chủng loại khác nhau, của hơn 10 nhà lắp ráp sản xuất ô tô. Cho nên khó có thể có doanh nghiệp hỗ trợ nào lại đứng ra có thể làm cung cấp linh kiện, phụ tùng cho hơn một chục nhà sản xuất ô tô này, với rất nhiều yêu cầu khác nhau và theo thống kê với một sản phẩm ô tô 1 năm phải có sản lượng tối thiểu 100.000 xe thì doanh nghiệp làm công nghiệp hỗ trợ mới có thể phát huy được. Tuy nhiên, vừa qua chúng ta chưa làm được việc này. Vì thế cũng là nguyên nhân mà công nghiệp hỗ trợ chưa phát triển.

Riêng về dệt may và da giầy, do sản xuất hàng hóa của chúng ta tương đối lớn, cho nên vừa qua các doanh nghiệp trong nước cũng đã cố gắng và tỷ trọng nội địa hóa ngày càng tăng lên. Theo số liệu thống kê đến thời điểm hiện tại, ngành dệt may có thể tự lo liệu được ở trong nước khoảng độ 50% nguyên phụ liệu và ngành da giầy tự lo liệu được khoảng 60%. Ý tôi muốn nói công nghiệp hỗ trợ có phát triển được thì cũng phải phụ thuộc vào quy mô sản xuất của lĩnh vực sản phẩm hoàn chỉnh.

Thứ ba, với xu thế thương mại hóa toàn cầu ngày càng phát triển thì sự phân công trong chuỗi sản phẩm, chuỗi giá trị gia tăng trên toàn cầu ngày càng đi vào xác định, quyết định bởi các doanh nghiệp lớn. Cho nên, khi các doanh nghiệp đa quốc gia sản xuất các sản phẩm hoàn chỉnh, người ta sử dụng mạng lưới xí nghiệp vệ tinh, mạng lưới các doanh nghiệp hỗ trợ hình thành sẵn có để chuyên cung cấp cho các tập đoàn đa quốc gia này. Chúng ta đi sau, cho nên việc len chân được vào chuỗi giá trị toàn cầu cũng là điều hết sức khó khăn trong bối cảnh sức chúng ta còn đang yếu và kinh nghiệm chưa nhiều.

Cuối cùng nguyên nhân nữa là công nghiệp hỗ trợ liên quan đến sản xuất linh kiện phụ tùng đòi hỏi nguyên, vật liệu, nhất là vật liệu mới, đặc biệt thép chế tạo, chất dẻo chúng ta hầu như chưa có, cho nên chúng ta phải nhập và đương nhiên khi nhập thì giá thành sản xuất các sản phẩm công nghiệp hỗ trợ này khó có thể cạnh tranh với những nhà sản xuất nước ngoài.

Còn một nguyên nhân nữa là về con người. Công nghiệp hỗ trợ là một ngành công nghiệp thâm dụng lao động đòi hỏi trình độ tay nghề rất cao, thậm chí gần như nghệ nhân. Chúng ta hiện nay còn đang thiếu đội ngũ này mặc dù chúng ta cũng đã rất cố gắng. Trong thời gian tới, trong chương trình chúng tôi báo cáo với Chính phủ để Chính phủ báo cáo với Quốc hội sẽ có một nội dung liên quan đến biện pháp nâng cao chất lượng nguồn nhân lực đào tạo cho công nghiệp hỗ trợ. Với những hạn chế như vừa qua, chúng ta có thể từng bước khắc phục được sự yếu kém của công nghiệp hỗ trợ.

Ý kiến thứ ba của đại biểu Lê Đình Khanh cũng liên quan đến phần công nghiệp hỗ trợ. Như tôi đã báo cáo, trong thời gian vừa qua, nhất là từ năm 2011 đến nay, Bộ Công Thương đã tham mưu cho Chính phủ, cho Thủ tướng Chính phủ ban hành được ít nhất là 3 văn bản như tôi đã báo cáo:

Một là Quyết định số 12 năm 2011 về một số cơ chế, chính sách khuyến khích phát triển công nghiệp hỗ trợ.

Hai là Quyết định của Thủ tướng Chính phủ ban hành cơ chế, chính sách ưu đãi đối với một số nhóm hàng công nghiệp hỗ trợ.

Ba là Quy hoạch phát triển công nghiệp hỗ trợ vừa ban hành trong tháng 10 năm 2014.

Việc chúng ta còn phụ thuộc nhiều nước ngoài trong công nghiệp hỗ trợ phải chăng là chưa có chính sách hỗ trợ có hiệu quả và đồng bộ. Tôi xin thẳng thắn thừa nhận đúng là như thế, chính sách chúng ta có nhưng chưa đồng bộ và hiệu quả chưa cao. Đây chính là lý do vì sao trong thời gian vừa qua và hiện nay chúng tôi đang trình với Chính phủ nghị định bao quát được nhiều nội dung về cơ chế, chính sách hơn các quy định trước đây. Chúng tôi rất mong nếu Quốc hội xem xét và cho phép đưa vào chương trình xây dựng pháp luật năm 2015 hoặc sang đầu nhiệm kỳ khóa XIV để có thể ban hành riêng một luật về công nghiệp hỗ trợ. Đấy chính là những khung pháp luật hết sức quan trọng để chúng ta có cơ sở thể chế hóa thành các chính sách cụ thể, thúc đẩy phát triển công nghiệp hỗ trợ.

Về câu hỏi liên quan đến giá, kiểm soát giá. Theo phân công của Chính phủ, giá sữa hiện nay do Bộ Tài chính là người chủ trì, giá thuốc do Bộ Y tế chủ trì, chúng tôi với lực lượng quản lý thị trường là lực lượng phối hợp trong việc cùng với Thanh tra Tài chính, Thanh tra Y tế đi kiểm tra, kiểm soát các cửa hàng, những hộ kinh doanh có thực hiện đúng các quy định về giá hay không, trong đó có niêm yết giá hay không, có bán đúng giá niêm yết hay không, trách nhiệm của chúng tôi ở phạm vi như vậy. Trên thực tế, thời gian vừa qua, lực lượng quản lý thị trường cũng đã phối hợp hết sức chặt chẽ với Bộ Tài chính, Bộ Y tế triển khai khá nhiều công việc, gần đây nhất là vấn đề kiểm soát giá sữa và vấn đề từng bước đưa giá thuốc về giá thật của nó.

Riêng đối với xăng, dầu và điện, tôi xin báo cáo Quốc hội, đây là vấn đề mà Quốc hội quan tâm và Chính phủ chỉ đạo hết sức quyết liệt trong thời gian vừa qua theo nguyên tắc giá thị trường. Đến nay về xăng dầu, sau khi chúng ta thực hiện Nghị định 84 và được thay thế bằng Nghị định 83 có hiệu lực từ ngày 1 tháng 11 năm 2014, có thể nói giá xăng, dầu đã bám sát theo tín hiệu thị trường. Đơn cử là trong năm nay từ đầu năm chúng ta đã liên tục 9 lần giảm giá xăng, 5 lần tăng giá nhưng tổng số tiền giảm của 9 lần là hơn 4.000 đồng, cao hơn nhiều so với tổng số 5 lần tăng giá. Đây hoàn toàn là bám theo tín hiệu thị trường từ bên ngoài.

Giá  điện cũng tương tự như vậy, Thủ tướng Chính phủ  đã ban hành quyết định về lộ trình giá điện, theo đó đến năm 2015 giá điện chúng ta hoàn toàn theo giá thị trường, phụ thuộc vào biến động, nhất là biến động về nhiên liệu, biến động chi phí đầu vào. Đảm bảo cho ngành điện hoạt động có hiệu quả, nhưng tinh thần phục vụ cho nhân dân và chúng ta kinh doanh điện nhưng chúng ta lại lưu ý đến vấn đề xã hội. Hộ nghèo thì Chính phủ hỗ trợ tiền điện, hiện nay vẫn hỗ trợ 30.000 đồng/1 hộ, thay đổi bằng hỗ trợ 30 số điện đầu. Đấy là nguyên tắc về thị trường trong điện của chúng ta.

Báo cáo Quốc hội, với tinh thần như vậy, từ tháng 8 năm 2013 đến nay, do việc chúng ta điều hành, tức là Tập đoàn Điện lực Việt Nam phối hợp với các đơn vị có liên quan điều hành đến các nhà máy điện hoạt động một cách hợp lý, cho nên chúng ta chưa phải điều chỉnh tăng giá điện trong suốt thời gian 1,5 năm vừa qua. Nếu chúng ta có điều chỉnh thì cũng theo đúng lộ trình mà Thủ tướng Chính phủ đã phê duyệt, đến năm 2015 thì hoàn toàn theo cơ chế thị trường.

Câu hỏi thứ tư của đại biểu Nguyễn Thị Khá về phát triển công nghiệp hỗ trợ, về các lĩnh vực ô tô, điện, điện tử, điện thoại di động, tỷ lệ nội địa hóa như thế nào? Tôi xin báo cáo thế này:

Cái chung của chúng ta về công nghiệp hỗ trợ, chúng tôi đã báo cáo, còn đang rất nhiều hạn chế, nhưng riêng từng lĩnh vực thì mức độ kết quả có khác nhau.

Trước hết, đối với ô tô, dư luận cũng có nhiều băn khoăn nói rằng chúng ta thực hiện quy hoạch về ô tô đến năm 2010, có tầm nhìn đến năm 2020 và bây giờ Thủ tướng Chính phủ mới phê duyệt quy hoạch mới đến năm 2020 và tầm nhìn đến năm 2030. Mức độ về nội địa hóa của ô tô có khác nhau. Về ô tô chở khách đến 80 chỗ, chúng ta đã nội địa hóa được khoảng 40%. Điển hình là Xí nghiệp ô tô Trường Hải trong Quảng Nam. Tỷ lệ nội địa hóa ngày càng cao, hiện nay bình quân là 40%. Đối với xe tải thông dụng, xe chuyên dùng chúng ta đã nội địa hóa được đến 70%. Riêng đối với xe ô tô con thì tỷ lệ nội địa hóa còn thấp, chỉ khoảng 10%. Đây chính là sự chưa thành công của việc thực hiện quy hoạch chiến lược về ô tô.

Về xe máy, chúng ta đã nội địa hóa được trên 90%, kể cả động cơ. Một năm hiện nay chúng ta xuất khẩu khoảng 150.000 xe máy ra nước ngoài. Đủ cho trong nước và có

xuất khẩu ra nước ngoài, với kim ngạch trên 280 triệu USD. Thực tế các vị đại biểu Quốc hội và cử tri cả nước thấy công nghiệp xe máy của chúng ta, trong đó có công nghiệp hỗ trợ phát triển đến mức chất lượng, giá cả xe máy của chúng ta đã cạnh tranh được và đẩy bật được hàng ngoại của một số nước láng giềng ra bên ngoài. Hiện nay những sản phẩm xe máy của những nước đó không còn có mặt ở trên thị trường Việt Nam, đấy là thắng lợi cho phát triển ngành công nghiệp xe máy. Về điện tử gia dụng, mức độ nội địa hóa của chúng ta đạt bình quân khoảng 30 đến 35%, tức là điều hòa, máy giặt, tủ lạnh chúng ta nội địa hóa được khoảng 30%. Về điện tử, tin học, tức là điện thoại di động và lĩnh vực điện tử, mức độ còn thấp, mới được khoảng 15%. Nếu nói thêm thì như tôi đã báo cáo, dệt may được 50% và da giầy chúng ta được 60%.

Ý thứ hai của Đại biểu Nguyễn Thị Khá nói rằng một số mặt hàng trong nước chúng ta đã sản xuất được, nhưng tình hình hàng nhập lậu qua biên giới, không rõ xuất xứ diễn biến phức tạp và cũng làm ảnh hưởng đến sản xuất trong nước. Tôi xin phép được trả lời luôn nội dung liên quan đến chống buôn lậu, hàng giả, hàng nhái, hàng kém chất lượng. Đây là vấn đề nhức nhối và tồn tại nhiều năm nay, các lực lượng chức năng hết sức cố gắng, nhưng kết quả còn hạn chế, trong đó có lực lượng quản lý thị trường của chúng tôi. Trong báo cáo kiểm điểm cá nhân gửi các đại biểu Quốc hội phục vụ cho lấy phiếu tín nhiệm, cá nhân tôi cũng đã nhận trách nhiệm về hạn chế này. Mặc dù ngành Công Thương, lực lượng quản lý thị trường đã có nhiều cố gắng, còn các lực lượng khác của các bộ, ngành như hải quan, biên phòng, công an, thuế… đã hết sức nỗ lực, các địa phương cũng nỗ lực nhưng hiệu quả không cao.

Vấn đề chống buôn lậu qua biên giới, tôi xin phép sau này các đồng chí ở bộ, ngành có liên quan như Bộ Tài chính, Bộ Công an hoặc Bộ Quốc phòng chia sẻ thêm. Buôn lậu qua biên giới là trước hết phải qua biên giới, thuộc quản lý trực tiếp của các cơ quan này. Khi vào thị trường trong nước thì lực lượng quản lý thị trường là chủ công. Tuy đã có cố gắng, nhưng hiệu quả chưa cao. Mặc dù tỷ lệ vụ việc gian lận thương mại của thị trường trong nước năm sau đều cao hơn năm trước, số vụ xử lý vi phạm cũng cao hơn năm trước. Ví dụ, 10 tháng đầu năm 2014, số vụ kiểm tra và số vụ xử phạt của lực lượng quản lý thị trường đều tăng hơn so với cùng kỳ năm 2013 từ 12-14%. Tuy nhiên, tình hình vẫn diễn biến phức tạp. Nguyên nhân, do dung lượng thị trường của chúng ta ngày càng phát triển rất mạnh, cấp độ tăng trưởng rất cao, độ mở của nền kinh tế lớn, nên việc giao thương hàng hóa với tỷ trọng ngày càng tăng, đấy là một xu thế. Đi liền với xu thế giao thương hàng hóa tăng lên thì vẫn còn một số phần tử làm ăn không chính đáng, kể cả trong nước, nước ngoài. Lợi dụng những kẽ hở, sự mở cửa của chúng ta để đưa những hàng chất lượng kém, hành giả, hàng không đáp ứng được yêu cầu vào tiêu thị trong thị trường nội địa.

Thứ hai, do công tác đấu tranh của chúng ta (ý nói lực lượng quản lý thị trường riêng của chúng tôi đấy) anh em cũng cố gắng nhưng về phương tiện, công cụ thì vừa yếu, vừa thiếu, trang thiết bị không đầy đủ, cho nên đấu tranh chống lại hiện tượng này không được cao. Đi kiểm tra mà thiếu trang thiết bị để đánh giá chất lượng, thậm chí để

xác định chất lượng phân bón ở trên thị trường, khá nhiều nơi anh em chi cục quản lý thị trường đã phải thử bằng miệng, nghĩa là dùng miệng để kiểm tra chất lượng, đây là sự việc có thật, báo cáo với Quốc hội như vậy. Công cụ chúng ta thiếu, trang thiết bị chúng ta thiếu, cho nên hiệu quả chưa cao.

Thứ ba, không loại trừ trong đội ngũ quản lý thị trường, mặc dù chúng tôi thường xuyên nhắc nhở, kiểm tra, nhưng cũng có tình trạng tiêu cực, làm việc chưa hết trách nhiệm, thậm chí có thể là bao che cho các hành vi sai phạm, cho nên dẫn đến hiệu quả công tác này chưa cao.

Thứ tư, sự phối hợp, bất cứ hoạt động kinh tế nào cũng gắn chặt với các địa phương. Vừa qua các đồng chí lãnh đạo các địa phương đã hết sức nỗ lực phối hợp chặt chẽ nhưng cũng có chỗ, có nơi chưa đều, chưa nhất quán, vì lực lượng quản lý thị trường thì báo cáo với Quốc hội theo hệ thống quản lý thì trực thuộc Sở Công Thương, mà Sở Công Thương thì trực thuộc Ủy ban nhân dân tỉnh, thành phố trực thuộc Trung ương, từ cán bộ, tổ chức bộ máy đến trang thiết bị đều do địa phương quyết định, cho nên sự vào cuộc của các địa phương là hết sức quan trọng. Chúng tôi rất mong trong thời gian tới tiếp tục nhận được sự tham gia, chia sẻ, hỗ trợ của các đồng chí ở các địa phương thì công tác gian lận thương mại nói chung, trong đó công tác quản lý thị trường nói riêng mới hiệu quả.

Còn đại biểu có hỏi tôi cam kết từ nay đến năm 2015 sẽ giảm được bao nhiêu %, thì tôi chỉ dám nói là chúng tôi sẽ cố gắng hết sức lực, còn bây giờ đo lường bằng % thì cũng rất khó, nhưng chắc chắn không thể không cải thiện tình hình này được. Tôi tin rằng với việc ra đời Ban Chỉ đạo quốc gia 389 về phòng, chống buôn lậu, gian lận thương mại mà trực tiếp là đồng chí Phó Thủ tướng Nguyễn Xuân Phúc làm Trưởng ban, đồng chí Bộ trưởng Bộ Tài chính làm Phó Trưởng ban thường trực, một đồng chí Thứ trưởng Bộ Công an, một đồng chí Thứ trưởng Bộ Quốc phòng, tôi là Bộ trưởng Bộ Công Thương là Phó Trưởng ban, với sự vào cuộc quyết liệt của các cấp, các ngành thì chắc chắn rằng công tác này sẽ từng bước đạt được hiệu quả như sáng nay trong phát biểu của khá nhiều vị đại biểu Quốc hội mà tôi lắng nghe, đều thấy rằng từ khi có Ban Chỉ đạo 389 thì tình hình có chuyển biến hơn. Như vậy, không có lý do gì để không tin rằng hiệu quả của công tác này sẽ được cải thiện hơn trong năm 2015 và các năm tiếp theo.

Cuối cùng là ý kiến của đại biểu Huỳnh Ngọc Đáng về công nghiệp hỗ trợ, công nghiệp cơ khí chế tạo hơn 10 năm vẫn còn yếu, kém, đâu là nguyên nhân? Mặc dù  đại biểu chỉ hỏi nguyên nhân, nhưng tôi xin Quốc hội khoảng 1 phút để nói về công nghiệp cơ khí chế tạo. Nếu nói chung như thế này, tôi e rằng cũng chưa phản ánh một cách đầy đủ và khách quan tình hình về công nghiệp, cơ khí chế tạo của chúng ta. Về công nghiệp hỗ trợ thì tôi đã nói. Về công nghiệp và công nghiệp cơ khí chế tạo không phải chúng ta không làm được, không phải tất cả các lĩnh vực chúng ta đều yếu, kém.

Trước hết, đối với ngành cơ khí, hiện nay chúng ta đã có thể sản xuất được thiết bị đồng bộ xi măng lò quay công suất đến 700.000 tấn/năm. Chúng ta đã sản xuất được

máy biến thế 500 KV, chưa nước nào ở Đông Nam Á có thể làm được. Chúng ta có nhà máy thiết bị điện Đông Anh làm được trạm biến thế 500 KV. Ngành dầu khí chúng ta đã tự thiết kế với sự hỗ trợ của các chuyên gia nước ngoài chế tạo thành công giàn khoan 90 mét nước, với tỷ lệ nội địa hóa 30%. Hiện nay, đang tiếp tục thiết kế và chế tạo giàn khoan thứ hai ở mức nước sâu 120 mét, tỷ lệ nội địa hóa sẽ tăng lên 40%. Chúng ta đã có thể chế tạo được một loạt các thiết bị đồng bộ trong chế biến nông sản, chế biến chè, chế biến cà phê. Ngành công nghiệp của chúng ta, với sự hỗ trợ của nước ngoài trong những năm gần đây đã triển khai xây dựng khá nhiều công trình hiện đại.

Trong lĩnh vực dầu khí có nhà máy lọc dầu Dung Quất. Chúng ta đang xây dựng nhà máy lọc dầu Nghi Sơn. Trong lĩnh vực phân bón, chúng ta có nhà máy đạm Cà Mau, nhà máy đạm Phú Mỹ, nhà máy đạm Ninh Bình và chuẩn bị có nhà máy đạm Hà Bắc mở rộng, đều là công nghệ tiên tiến. Chúng ta có nhà máy DAP ở Đình Vũ, Hải Phòng cũng công nghệ tiên tiến và rất nhiều công trình công nghiệp khác. Tôi xin nói rằng, không phải phương tiện của chúng ta không phát triển, không phải là công nghiệp cơ khí chế tạo của chúng ta không phát triển mà nó chỉ phát triển ở một số lĩnh vực, nhìn chung nó còn yếu kém. Nguyên nhân ngoài cơ chế chính sách chúng tôi nói, có một nguyên nhân ít đại biểu phân tích đến cùng đó là về cơ chế đầu tư. Hôm nay trước Quốc hội tôi xin báo cáo.

Riêng ngành công nghiệp, trong đó có công nghiệp cơ khí chế tạo, trước đây chúng ta thực hiện cơ chế kinh tế tập trung, những công trình này đều được đầu tư từ ngân sách Nnhà nước. Cho nên, chúng ta mới có cơ khí Trần Hưng Đạo, cơ khí Hà Nội và có một loạt các công trình cơ khí mỏ, một loạt công trình cơ khí Thái Nguyên. Nhưng từ khi chúng ta đổi mới cơ chế quản lý kinh tế và thay cơ chế quản lý tập trung bằng kinh tế thị trường có định hướng xã hội chủ nghĩa, theo Luật Ngân sách, ngành công nghiệp nói chung về cơ bản không được sử dụng vốn ngân sách mà vốn này cho các công trình hạ tầng như giao thông, thủy lợi, còn các công trình công nghiệp đều phải đi vay, trừ rất ít một vài công trình nhỏ có vay vốn ODA, phần lớn các công trình phải tự đi vay, tự trả. Cho nên, các công trình công nghiệp, nhất là công trình cơ khí, chế tạo thường đòi hỏi vốn đầu tư rất lớn, tỷ suất lợi nhuận thấp, thời gian đầu tư kéo dài, ít nhà đầu tư quan tâm, doanh nghiệp tư nhân ít, không quan tâm, doanh nghiệp đầu tư nước ngoài cũng không quan tâm, chỉ có doanh nghiệp Nhà nước thôi. Vì vậy, có thể nói đây cũng là một nguyên nhân dẫn đến công nghiệp của chúng ta chậm phát triển. Chúng tôi rất mừng vì tại hội nghị Trung ương vừa qua, nhất là khi bàn về công nghiệp hóa hiện đại hóa và trong chiến lược bảo vệ Tổ quốc, Trung ương đã thống nhất phát triển công nghiệp lưỡng dụng, đầu tư một số công trình trọng điểm có sự tham giá của ngân sách Nhà nước.

Tôi tin rằng, với chính sách mới này của Trung ương chắc thời gian tới một số công trình công nghiệp quan trọng của chúng ta cũng sẽ có sự hỗ trợ, ít nhất là hỗ trợ lãi suất, ưu đãi cho các nhà đầu tư, nhất là cho doanh nghiệp của chúng ta trong nước phát triển lĩnh vực này. Tôi xin hết.

 

Nguyễn Sinh Hùng - Chủ tịch Quốc hội

Tôi thấy đại biểu Đồng Hữu Mạo, đại biểu Nguyễn Thị Khá hai đồng chí muốn đặt lại câu hỏi, chắc là chưa thỏa mãn công nghiệp hỗ trợ lắm, nhất là giải pháp đề ra.

 Đồng Hữu Mạo - Thừa Thiên-Huế

Thưa Bộ trưởng, Bộ trưởng đã trả lời, đã nêu những khó khăn trong phát triển công nghiệp hỗ trợ của Việt Nam, tôi đồng ý là như vậy. Tôi thấy đúng là điều kiện đất nước của chúng ta như thế này mà đòi hỏi công nghiệp hỗ trợ phát triển tốt thì cũng rất khó. Vì vậy, đặt câu hỏi này với Bộ trưởng Bộ Công Thương chúng tôi rất biết là khó lắm, các vị biết làm gì phát triển được như chúng ta mong muốn.

Trong trả lời Bộ trưởng cũng đã thừa nhận chúng ta thiếu chính sách, nhưng có một ý trong câu hỏi của chúng tôi lúc đầu mà Bộ trưởng quên chưa trả lời. Đó là tôi muốn hỏi trách nhiệm, trách nhiệm trong việc thiếu chính sách. Trách nhiệm của các bộ, ngành và trách nhiệm của Bộ Công Thương, của Bộ trưởng. Tôi xin nói lại ngày thứ Bảy vừa rồi, trong khi lấy phiếu tín nhiệm trong ba ô “tín nhiệm cao”, “tín nhiệm”, “tín nhiệm thấp” của Bộ trưởng tôi đánh vào ô “tín nhiệm”. Tôi đánh vào ô “tín nhiệm”, bởi vì tôi thấy có nhiều điểm trong điều hành của Bộ trưởng tôi rất phục và rất đề cao vai trò của Bộ trưởng. Tôi không đánh ô “tín nhiệm cao” bởi vì tôi thấy trong đó có nhiều việc, có một số vấn đề cũng chưa ưng ý lắm. Cụ thể như vấn đề này, tôi thấy phụ trách mảng này Bộ trưởng cũng thiếu những chính sách cụ thể, chưa kiên quyết. Vì vậy, tôi cũng muốn hỏi lại và mong Bộ trưởng thể hiện trách nhiệm của mình trong việc kiến nghị các chính sách đối với Quốc hội, đối với Chính phủ những vấn đề vượt ngoài thẩm quyền của Bộ trưởng. Và Bộ trưởng có thể nói với cử tri cả nước đang còn nghe Bộ trưởng là Bộ trưởng có tự nhận trách nhiệm của mình một phần trong công việc phát triển công nghiệp hỗ trợ của Việt Nam phát triển kém trong thời gian vừa qua không? Xin hết.

 Nguyễn Thị Khá (Tám Khá) - Trà Vinh

Kính thưa Bộ trưởng,

Xin cảm ơn Bộ trưởng đã trả lời câu hỏi của tôi nhưng câu thứ nhất, phần thứ hai chưa được Bộ trưởng trả lời. Với tỷ lệ nội địa thấp như vậy, có phải chăng lĩnh vực này ở đất nước ta chỉ là bãi đáp để cho họ thuê một phần lao động phổ thông, tức là lao động rẻ và hưởng những chính sách ưu đãi đầu tư tại Việt Nam hay không?

Trong ý thứ hai, Bộ trưởng có nói về hàng giả mà tôi rất buồn. Bộ trưởng có nói về thiếu phương tiện kiểm định đến nỗi phân bón phải kiểm định bằng miệng, tôi hỏi thuốc trừ sâu kiểm định bằng gì. Nói phương tiện lạc hậu như vậy thì giải pháp nào, Bộ trưởng có trách nhiệm đến đâu? Xin hết.

 Huỳnh Ngọc Đáng - Bình Dương

Kính thưa Bộ trưởng,

Tôi rất cảm ơn Bộ trưởng đã chỉ ra 5 nguyên nhân yếu kém của công nghiệp phụ trợ, tất nhiên nguyên nhân của công nghiệp phụ trợ yếu kém chắc là có khác với nguyên nhân yếu kém của công nghiệp chế tạo. Việc này chắc Bộ trưởng cũng không cần phải phát biểu thêm mà có thể tập trung vào vấn đề. Trong 5 nguyên nhân đó thì Bộ trưởng cũng nêu nguyên nhân thứ nhất chúng ta có chính sách nhưng thiếu cấp độ pháp lý cũng như không đồng bộ, như vậy mặc nhiên ở đây có phải không? Bộ trưởng đồng ý với tôi rằng trong những nguyên nhân quan trọng nhất của tình hình yếu kém vừa qua chính là sự thiếu tập trung về quản lý lãnh đạo của Nhà nước đối với công nghiệp phụ trợ và công nghiệp chế tạo. Nếu đúng như vậy thì thông điệp của chúng ta ở đây là sắp tới chúng ta nên tập trung quản lý lãnh đạo cho tốt. Tôi không nêu câu hỏi, tôi xin phát biểu thêm như vậy, xin cảm ơn.

 Nguyễn Văn Tuyết - Bà Rịa-Vũng Tàu

Kính thưa Quốc hội,

Kính thưa đồng chí Bộ trưởng,

Tôi đã có câu hỏi gửi đến Bộ trưởng, Bộ trưởng đã trả lời và trong phần đầu Bộ trưởng trả lời tôi thấy cũng vẫn chưa thỏa đáng về nguyên nhân, đặc biệt nguyên nhân chủ quan và trách nhiệm của Bộ trưởng, đề nghị làm rõ thêm. Có một hiện tượng như thế này, xin hỏi Bộ trưởng là trong tổng số 24 nhà máy xi măng có đến 23 nhà máy do nước ngoài làm tổng thầu, trong đó có các nhà máy do Trung Quốc làm tổng thầu thì phần lớn tỷ lệ nội địa hóa bằng 0% hoặc không lớn hơn 3%. Trong khi đó các nhà máy do nhà thầu cung cấp từ các nước G7 thì tỷ lệ nội địa hóa đạt xấp xỉ 25%. Điều đáng quan tâm về mặt kỹ thuật Việt Nam hoàn toàn có thể thiết kế chế tạo được 40% giá trị thiết bị của các nhà máy này. Vừa qua Bộ trưởng cũng ghi nhận về mặt kỹ thuật chúng ta có thể làm được điều đó và trong 20 dự án nhiệt điện đã đầu tư thì tỷ lệ nội địa hóa gần như bằng 0% tại 15 dự án do nhà thầu Trung Quốc làm tổng thầu. Trong khi đó, những dự án do Việt Nam làm tổng thầu thì tỷ lệ nội địa hóa đạt 20%. Xin Bộ trưởng cho biết tại sao như vậy? Có phải là do sự chỉ đạo thiếu quyết liệt của Bộ hay không? Giải pháp khắc phục là gì? Xin cảm ơn Bộ trưởng.

Câu hỏi thứ hai là qua phần trả lời của Bộ trưởng cho thấy việc đáp ứng nhu cầu máy móc, công cụ, trang thiết bị phục vụ cho nông nghiệp chủ yếu nhập khẩu từ nước ngoài và máy móc đã qua sử dụng chiếm thị phần khá lớn, máy móc có nguồn gốc từ Trung Quốc giá rẻ, chất lượng thấp khá phổ biến. Đề nghị Bộ trưởng cho biết rõ thêm những giải pháp cụ thể để khắc phục tình trạng này. Về việc tự nghiên cứu chế tạo, cải tiến của nông dân với một số máy móc, công cụ. Xin Bộ trưởng cho biết có chính sách hỗ

trợ gì để khuyến khích, động viên sự sáng tạo của người dân. Xin trân trọng cảm ơn Bộ trưởng.

 Phạm Văn Cường - Lào Cai

Kính thưa Quốc hội,

Kính thưa đồng chí Bộ trưởng Bộ Công Thương,

Năm 2013 Quốc hội đã ban hành Nghị quyết số 62 về rà soát các công trình thủy điện. Tại kỳ họp này, Chính phủ đã có báo cáo quy hoạch thực hiện Nghị quyết 62. Cử tri cả nước ghi nhận sự quyết liệt chỉ đạo của Chính phủ, của Bộ Công Thương và các bộ, ngành liên quan, đạt được kết quả thực hiện nêu trên. Thứ nhất là về rà soát quy hoạch. Thứ hai là vấn đề vận hành điều tiết các đập hồ thủy điện, an toàn đập, hồ. Tuy nhiên, chúng tôi thấy còn một số hạn chế để Bộ trưởng trả lời.

Thứ nhất về vấn đề thực hiện việc trồng bù diện tích rừng bị thu hồi làm thủy điện còn rất thấp.

Thứ hai là thực hiện nghĩa vụ chi trả dịch vụ môi trường rừng của một số chủ đầu tư. Tôi đề nghị Bộ trưởng Bộ Công Thương có ý kiến cho biết những giải pháp cụ thể để thực hiện trồng bù diện tích rừng thu hồi đất làm thủy điện của năm 2014 và những năm tiếp theo, vì đến nay thực hiện còn quá thấp.

Thứ hai là thực hiện Nghị định số 99 năm 2010 của Chính phủ về nguồn thu, nghĩa vụ chi trả dịch vụ môi trường rừng. Vì đây là một cơ chế đã thực hiện trong thời gian vừa qua. Tuy nhiên, các văn bản ban hành quá chậm dẫn đến cử tri cả nước cũng đã kiến nghị. Do vậy, đề nghị giải pháp cụ thể như thế nào đối với những công trình, dự án thủy điện của quy mô dưới 30 MW được tính trong giá thành hoặc phương pháp cụ thể như thế nào xin Bộ trưởng cho giải pháp cụ thể. Xin cảm ơn Bộ trưởng.

 Nguyễn Mạnh Cường - Quảng Bình

Kính thưa Quốc hội,

Kính thưa Bộ trưởng,

Mặc dù Bộ trưởng đã có giải trình về thực trạng chống buôn lậu, tôi vẫn xin phép được chuyển tới Bộ trưởng câu hỏi mà cử tri quan tâm như sau. Chỉ đạo công tác chống buôn lậu, Thủ tướng, Phó Thủ tướng nhấn mạnh đến việc cần xử lý nghiêm kẻ tiếp tay bao che buôn lậu. Địa bàn nào để xảy ra buôn lậu thì chính quyền địa phương đó phải chịu trách nhiệm. Tuy nhiên, cử tri cho rằng cụm từ "phải chịu trách nhiệm" là cụm từ còn chung chung, cần phải được cụ thể hóa và hầu như chưa có ai bị cách chức vì để xảy

ra tình trạng buôn lậu. Trước thực trạng đội ngũ chống buôn lậu nhiều tầng lớp như con voi vẫn chui lọt lỗ kim. Đề nghị Bộ trưởng cho biết với trách nhiệm quản lý Nhà nước, Bộ đã xử lý hoặc kiến nghị xử lý trách nhiệm bao nhiêu trường hợp buông lỏng quản lý, để xảy ra tình trạng buôn lậu. Bộ trưởng có suy nghĩ gì về việc cần quy định tiêu chí đánh giá thực trạng buôn lậu và quy định về mức độ, trách nhiệm cụ thể đối với việc để xảy ra tình trạng buôn lậu.

Câu hỏi thứ hai, để thúc đẩy việc tiêu thụ xăng pha nhiên liệu sinh học, xăng E5 thì rất cần sự khẳng định và chịu trách nhiệm của cơ quan Nhà nước có thẩm quyền về  độ an toàn của xăng này. Trong giai đoạn năm 2011-2012 đã xảy ra hiện tượng ô tô, xe máy cháy tăng đột biến, gây thiệt hại, hoang mang cho nhân dân. Kết luận bước đầu về nguyên nhân cháy xe vẫn chưa thỏa đáng với nhiều cử tri, trong đó có cả các nhà khoa học. Không ai phải chịu trách nhiệm về tình trạng này, không người dân nào được bồi thường thiệt hại. Để cử tri yên tâm, đề nghị Bộ trưởng và Bộ trưởng Bộ Khoa học và Công nghệ cho cử tri biết việc sử dụng xăng E5 có an toàn không? Nếu như sau này chúng ta chứng minh được xăng E5 không an toàn thì ai sẽ phải chịu trách nhiệm trước người dân? Xin cảm ơn Bộ trưởng.

 Nguyễn Sinh Hùng - Chủ tịch Quốc hội

Tôi đề nghị đồng chí Bộ trưởng sẽ trả lời gọn. Đồng chí Mạo, đồng chí Khá, đồng chí Đáng nói thêm như vậy thì có tiếp nhận không? Nói dứt điểm công nghiệp phụ trợ và cơ khí chế tạo chúng ta phải làm gì để tạo chuyển biến? Đây là vấn đề yếu kém thì mình đã thừa nhận. Tất cả các cuộc thảo luận đều nói đến vấn đề này.

Ngoài ra, có một vấn đề liên quan là chúng ta có chặn đứng, đẩy lùi, có làm giảm được buôn gian, bán lận không vì tình trạng hàng giả, hàng nhái, ảnh hưởng tới sản xuất, tiêu dùng và tác hại đến nền kinh tế, thất thu ngân sách? Câu hỏi này, Bộ trưởng đã trả lời rồi. Đồng chí Trưởng ban chỉ đạo của Chính phủ, đồng chí Phó Thủ tướng Nguyễn Xuân Phúc cho một quyết tâm khẳng định, để đồng bào cử tri cả nước tin tưởng. Ngoài ra, xin đề nghị Bộ trưởng Bộ Tài chính nói thêm, liên quan tới việc điều hành giá theo Luật giá vừa phù hợp với kinh tế thị trường định hướng xã hội chủ nghĩa, vừa có sự quản lý của Nhà nước trong điều tiết giá cả này, nhất là một số mặt hàng như sữa, xăng dầu, điện. Bộ trưởng Vũ Huy Hoàng cũng đã nói, đề nghị Bộ trưởng Bộ Tài chính nói thêm.

 Vũ Huy Hoàng - Bộ trưởng Bộ Công Thương

Kính thưa Quốc hội,

Tôi xin phép được giải trình, bổ sung thêm ý kiến của các đại biểu và cũng trả lời các câu hỏi mới.

Trước hết, đối với ý kiến bổ sung thêm của đại biểu Đồng Hữu Mạo. Trong phần phát biểu, chúng tôi cũng đã khẳng định trong việc tham mưu về cơ chế chính sách của các cơ quan có liên quan cho Chính phủ, cho Quốc hội, cho Trung ương còn có những hạn chế và trong đó có trách nhiệm của chúng tôi.

Đối với ý kiến bổ sung thêm của đại biểu Nguyễn Thị Khá, việc tôi dẫn ví dụ về việc lực lượng quản lý thị trường ở một số nơi muốn kiểm tra chất lượng phân bón vô cơ, dùng tay để khử. Đây là một ví dụ để nói rằng chúng ta đang thiếu công cụ phục vụ việc kiểm tra chất lượng, không chỉ trong lĩnh vực phân bón vô cơ, mà còn nhiều loại hàng hóa khác, thực phẩm, hàng hóa có liên quan đến sức khỏe và đời sống nhân dân. Vừa qua Bộ Công Thương có nhiều kiến nghị để Bộ Tài chính, Chính phủ xem xét. Tất nhiên, trong bối cảnh ngân sách còn khó khăn, nhiều mục tiên cấp bách hơn, xem xét bổ sung thiết bị cho ngành quản lý thị trường còn phải từng bước một, nhưng phải nói là rất khó khăn.

Đối với ý kiến bổ sung của đại biểu Huỳnh Ngọc Đáng, tôi hiểu là đại biểu muốn góp ý về việc cần phải hoàn thiện hơn về cơ chế, chính sách. Nhân đây tôi xin báo cáo, trên cơ sở các ý kiến của các vị đại biểu liên quan đến công nghiệp hỗ trợ, tôi hết sức cảm ơn. Chúng tôi đáng giá rất cao sự phân tích, đặc biệt là mong muốn của đại biểu Quốc hội trong vấn đề phát triển công nghiệp hỗ trợ, xem đó như là một trong những khâu rất quan trọng để tiếp tục phục vụ cho sự nghiệp công nghiệp hóa, hiện đại hóa đất nước.

Để làm được như thế này, thì ngoài việc hoàn thiện công cụ pháp lý, chúng tôi rất chờ mong Quốc hội kỳ họp này có ý kiến thông qua Dự án luật sửa đổi, bổ sung một số luật về thuế, trong đó có liên quan đến công nghiệp hỗ trợ. Đó là vấn đề ưu đãi về thuế thu nhập doanh nghiệp, kiến nghị của một số đại biểu liên quan đến ưu đãi về thuế thu nhập cá nhân cho một số chuyên gia giúp Việt Nam trong phát triển công nghiệp hỗ trợ. Chúng tôi chân thành và tha thiết mong muốn Quốc hội xem xét để thông qua một cách thuận lợi luật này. Đây là một trong những điều kiện rất quan trọng để thúc đẩy phát triển công nghiệp hỗ trợ và các biện pháp mà chúng tôi đã trình Chính phủ. Chính phủ sẽ trình với Quốc hội, có mấy ý thể hiện qua dự thảo nghị định chúng tôi đã trình Chính phủ. Trước hết, tăng cường việc hỗ trợ, khởi nghiệp cho các doanh nghiệp công nghiệp hỗ trợ, bởi vì các doanh nghiệp này đại đa số có quy mô vừa và nhỏ, khi thành lập doanh nghiệp cũng như trong quá trình phát triển gặp rất nhiều khó khăn, nếu không có bàn tay của Nhà nước hỗ trợ ban đầu thì chắc cũng sẽ không đạt được mục tiêu đề ra. Việc hỗ trợ khởi nghiệp bao gồm mấy ý trong nghị định mà chúng tôi đã trình.

Một, đề nghị có một quỹ hỗ trợ cho doanh nghiệp, công nghiệp hỗ trợ. Quỹ này trước hết sẽ được sử dụng để cho các doanh nghiệp khởi nghiệp vay ở giai đoạn ban đầu.

Hai, trong trường hợp vay để mở rộng sản xuất, hoặc để mua công nghệ mà tài sản thế chấp không đủ, quỹ này có thể đứng ra tín chấp cho các doanh nghiệp vay. Tương tự

như quỹ bảo lãnh tín dụng cho doanh nghiệp vừa và nhỏ hiện đang được vận hành ở nhiều địa phương.

Kiến nghị thứ hai, chúng tôi kiến nghị thành lập một số trung tâm hỗ trợ cho doanh nghiệp, công nghiệp hỗ trợ. Những trung tâm này hoạt động phi lợi nhuận, bao gồm các phòng thí nghiệm, phòng kiểm định chất lượng, phòng thiết kế  để tạo khuôn mẫu cho các doanh nghiệp hỗ trợ khi có nhu cầu kiểm tra chất lượng sản phẩm, hoặc thiết kế tạo mẫu mới, do khó khăn về kinh phí về tài chính có thể đến các trung tâm này, được giúp đỡ miễn phí.

Kiến nghị thứ ba, chúng tôi đề nghị Chính phủ sẽ tạo điều kiện thuận lợi hơn cho doanh nghiệp, công nghiệp hỗ trợ trong tiếp cận thị trường, trong tiếp cận thông tin, trong đào tạo cán bộ, kể cả cán bộ quản lý, cán bộ vận hành và công nhân kỹ thuật. Chúng tôi cũng kiến nghị đối với các dự án ODA mà có thể được các nguồn vốn ODA của nước ngoài, trong điều kiện cụ thể của chúng ta cũng có thể dành một tỷ lệ nhất định, thúc đẩy tạo thuận lợi cho các doanh nghiệp công nghiệp hỗ trợ.

Cuối cùng, một số vấn đề về thuế, đặc biệt là thuế thu nhập doanh nghiệp, như chúng tôi đã báo cáo. Nhân dịp này, tôi thấy đứng trước sự quan tâm rất lớn của đại biểu Quốc hội và của cử tri cả nước tới một lĩnh vực hết sức quan trọng nhưng còn nhiều yếu kém, chúng tôi chân thành mong muốn và đề nghị, nếu được trong kỳ họp này Quốc hội có thể ban hành một nghị quyết, trong đó có nêu rõ vấn đề về phát triển công nghiệp hỗ trợ. Nếu được nghị quyết của Quốc hội, tôi nghĩ rằng sẽ tiếp tục là một cơ sở hết sức quan trọng để các bộ, ngành của chúng tôi triển khai, tham mưu cho Quốc hội, cho Chính phủ, cho Trung ương trong phát triển công nghiệp hỗ trợ trong thời gian tới. Đấy là ý chúng tôi xin phép được giải trình bổ sung thêm đối với 3 đại biểu Đồng Hữu Mạo, Nguyễn Thị Khá và Huỳnh Ngọc Đáng. Bây giờ đối với 3 câu hỏi chúng tôi xin được trả lời như sau.

Đối với câu hỏi của đại biểu Nguyễn Văn Tuyết, tôi xin được đính chính như thế này, Đại biểu có hỏi 24 dự án xi măng, có 23 cái do nhà thầu nước ngoài làm tổng thầu, nội địa hóa bằng 0%. Tôi xin báo cáo, lĩnh vực xi măng chúng tôi không phụ trách, chắc là các đồng chí ở Bộ Xây dựng nếu có điều kiện sẽ cung cấp thêm thông tin cho Đại biểu. Đối với các nhà máy nhiệt điện thì tỷ lệ nội địa hóa cũng nhỏ không đáng kể. Đây đúng là một thực tế, vì sao có nguyên nhân này? Trước hết tất cả các nhà máy nhiệt điện công suất lớn của chúng ta hiện đã và đang xây dựng, chúng ta phần lớn đều sử dụng hình thức nhà thầu EPC, tức là thiết kế, cung cấp thiết bị và thi công, sau đó bàn giao cho chúng ta vận hành. Chính vì vậy, trong tổng thầu EPC phần lớn các công việc có liên quan đến máy móc, thiết bị là do nhà tổng thầu đảm nhận. Mặc dù đúng là trong số các máy móc, thiết bị này, kể cả các kết cấu kim loại doanh nghiệp trong nước của chúng ta có điều kiện làm được nhưng trên thực tế sự tham gia vừa qua của doanh nghiệp Việt Nam là rất ít.

Nhận thức rõ sự cần thiết trong việc vừa tạo điều kiện cho doanh nghiệp trong nước tham gia vào các công trình công nghiệp, tạo điều kiện để giải quyết, nhất là thu nhập việc làm cho công nhân và cái quan trọng là để từng bước góp phần cho doanh nghiệp trong nước nâng cao khả năng sản xuất, chế tạo của mình. Cho nên, trong không ít văn bản Chính phủ đã chỉ đạo các chủ đầu tư khi lập hồ sơ mời thầu những dự án này thì cần phải tách bạch những gói thầu mà doanh nghiệp trong nước có thể làm được khỏi các gói thầu do nhà đầu tư nước ngoài, doanh nghiệp nước ngoài đảm nhận. Trong yêu cầu của Chính phủ, của Thủ tướng trong khá nhiều văn bản, kể cả các quyết định cá biệt lẫn những văn bản hướng dẫn thực hiện các quy chế về đấu thầu đều nêu vấn đề này. Rất tiếc có chủ trương rất rõ ràng như vậy nhưng trong khá nhiều trường hợp, do nhiều lý do các chủ đầu tư của chúng ta cũng không thực hiện được việc tách các gói thầu này ra, cho nên trên thực tế vẫn nằm trong gói thầu của tổng thầu EPC, do nhà đầu tư nước ngoài, doanh nghiệp nước ngoài người ta triển khai. Đó là ý thứ nhất.

Ý thứ hai, Chính phủ giao cho Bộ Công Thương chúng tôi phối hợp với Bộ Khoa học và Công nghệ và một số bộ, ngành có liên quan thường xuyên xây dựng và ban hành danh mục các thiết bị, máy móc mà chúng ta có điều kiện sản xuất được để khuyến cáo các chủ đầu tư sử dụng những máy móc nguyên liệu này. Định kỳ chúng tôi đều công bố danh mục và phổ biến rộng rãi đến tất cả các địa phương, các doanh nghiệp. Chúng tôi còn đề nghị Chủ tịch Ủy ban nhân dân các địa phương trao đổi và khuyến nghị các chủ đầu tư là doanh nghiệp ngoài quốc doanh khi đầu tư các công trình cũng nên lưu ý việc này.

Về mặt quản lý Nhà nước đã làm đến mức như vậy nhưng trên thực tế hiệu quả chưa cao như Đại biểu đã nói. Đồng thời Chính phủ có những biện pháp cụ thể, ví dụ đối với dự án điện thì hiện nay Chính phủ đang giao cho ngành điện, ngành cơ khí trong nước tập trung thử nghiệm, chế tạo máy phát công suất 600 MW sẽ áp dụng ở dự án nhiệt điện Quỳnh Lưu và ở Quảng Trạch, Quảng Bình. Hiện nay tổ hợp các doanh nghiệp trong nước có cả nhà đầu tư DOOSAN - Hàn Quốc tham gia đang triển khai dự án thử nghiệm này, nếu làm được tôi nghĩ sẽ nội địa hóa với tỷ lệ ngày càng cao phần đầu tư các nhà máy nhiệt điện.

Đại biểu hỏi về chính sách hỗ trợ khuyến khích nông dân sáng tạo trong chế tạo các thiết bị phục vụ trong nông nghiệp. Chúng tôi cũng đã được biết một số nông dân của chúng ta rất sáng tạo, tự chế tạo một số thiết bị, không phải chỉ có thiết bị phục vụ nông nghiệp mà kể cả một vài thiết bị khác nữa. Tuy nhiên, phần lớn những thiết bị này là những thiết bị cải tiến được lắp ráp, được tổng thành trên cơ sở những phụ tùng, linh kiện sẵn có và chỉ có gia công cơ khí, cho nên mức độ sản xuất đơn chiếc, sản xuất hàng loạt chắc là chưa có điều kiện. Nhưng dù sao đây cũng là những cá nhân rất đáng được động viên, đáng được khuyến khích. Tôi không biết Bộ Khoa học và Công nghệ có cơ chế, chính sách khuyến khích đối với các trường hợp sáng tạo này như thế nào, nhưng góc độ của chúng tôi, chúng tôi hết sức hoan nghênh. Chúng tôi cũng sẽ có kiến nghị với Bộ Khoa học và Công nghệ xem xét để kịp thời có những khen thưởng, có những động viên

đối với những người nông dân, những người không qua trường, lớp đào tạo nào, bằng nhiệt tình của mình, bằng tâm huyết của mình, bằng trí tuệ của mình đã làm ra sản phẩm này. Chúng tôi hết sức hoan nghênh và ủng hộ.

Ý kiến của đại biểu Phạm Văn Cường về Nghị quyết 62 của Quốc hội về rà soát quy hoạch thủy điện. Thực hiện theo sự ủy quyền của Thủ tướng Chính phủ, thay mặt Chính phủ, chúng tôi cũng đã có báo cáo gửi cho Quốc hội và các đại biểu Quốc hội đánh giá 1 năm thực hiện Nghị quyết 62. Trong đó, đã phân tích những kết quả đạt được cũng như những tồn tại, hạn chế. Nghị quyết 62, với sự vào cuộc của các địa phương, các bộ, các ngành, sau 1 năm chúng ta đã đạt được khá nhiều kết quả. Kết quả đầu tiên là về cơ bản chúng ta đã hoàn thành việc rà soát quy hoạch thủy điện. Hơn 400 dự án thủy điện quy mô vừa và nhỏ đã được loại trừ trước khi có Nghị quyết 62. Qua rà soát của các địa phương và Bộ Công Thương, sau khi có Nghị quyết 62, chúng ta đã loại bỏ thêm 15 dự án nữa, chưa kể 47 dự án hiện nay chưa có chủ đầu tư và các địa phương cũng đang có ý định là cũng sẽ loại bỏ khỏi quy định. Về cơ bản chúng ta đã hoàn thành việc rà soát, đấy là kết quả quan trọng nhất.

Kết quả thứ hai là đã góp phần nâng cao nhận thức của các chủ đầu tư trong xây dựng, vận hành, quản lý các công trình thủy điện. Đối với vấn đề kiểm định an toàn đập, trong số 218 đập thủy điện đến kỳ kiểm định, hiện nay chỉ còn 8% là chưa kiểm định, con số chuyển biến rất lớn so với trước khi có Nghị quyết 62. Từ nay cho đến cuối năm, chắc chắn các đơn vị còn lại sẽ hoàn thành việc kiểm định an toàn đập.

Kết quả thứ ba là rà soát để ban hành hoặc bổ sung, sửa đổi các quy chế vận hành liên hồ chứa, Bộ Tài nguyên và Môi trường đã chủ trì và tham mưu cho Chính phủ, đến nay Thủ tướng đã ban hành tất cả 11 Quy chế vận hành liên hồ chứa thủy điện. Quy chế cuối cùng là Quy chế vận hành lưu vực sông Đồng Nai, hôm trước đại biểu Trương Minh Hoàng đã nêu, cũng đã được Thủ tướng Chính phủ ban hành vào cuối tháng 10, có hiệu lực từ 1/1/2015. Đây là kết quả rất quan trọng. Nhưng bên cạnh đó còn có một số hạn chế, Đại biểu có hỏi vấn đề trồng bù diện tích rừng thu hồi, sáng nay Bộ trưởng Nông nghiệp và Phát triển nông thôn Cao Đức Phát đã báo cáo với Quốc hội. Tôi nghĩ rằng những ý kiến Bộ trưởng đã nêu những vấn đề còn lại chúng ta tiếp tục thực hiện theo kế hoạch và chương trình, Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn được giao chủ trì thực hiện việc này. Riêng về vấn đề chi trả dịch vụ môi trường rừng, chúng tôi cũng đã kiểm tra rất tích cực các chủ đầu tư, tức là các chủ dự án thủy điện, trong suốt năm vừa qua, yêu cầu thực hiện đúng nghĩa vụ. Mặt khác, đối với những dự án chây ỳ, không nộp tiền chi trả dịch vụ môi trường rừng, chúng tôi đã phải áp dụng biện pháp tạm thời đình chỉ giấy phép hoạt động điện lực, chưa cho phát điện cho đến khi nào hoàn thành nghĩa vụ nộp dịch vụ môi trường rừng. Báo cáo với Quốc hội, đã rút giấy phép tạm thời để cảnh cáo khoảng 10 trường hợp, các trường hợp này đều hứa sẽ cố gắng nộp dịch vụ môi trường rừng trong thời gian tới để sớm có được trở lại với giấy phép hoạt động. Đấy là hai ý mà đại biểu Quốc hội nêu, tôi xin giải thích thêm.

Về những giải pháp cụ thể để thực hiện tiếp Nghị quyết 62 do Quốc hội ban hành, với tinh thần thực hiện nghị quyết lâu dài, chứ không phải trong một năm, chúng tôi tiếp tục làm. Đối với ý kiến của đại biểu Nguyễn Mạnh Cường về chống buôn lậu, vừa qua đã phát hiện, đưa ra xét xử, truy tố bao nhiêu trường hợp. Báo cáo với Đại biểu, lúc nãy tôi cũng đã báo cáo trong lĩnh vực chống buôn lậu, lát nữa đồng chí Phó Thủ tướng sẽ cung cấp thêm thông tin bao nhiêu trường hợp trong thời gian qua đã xem xét, xử lý và đang xem xét đối với các trường hợp chống buôn lậu thì Bộ Tài chính, chúng tôi chỉ là cơ quan phối hợp trong quản lý thị trường, tôi xin nói thật là con số này tôi cũng không nắm được cụ thể, bởi vì liên quan đến các lực lượng chức năng khác.

Riêng đối với quản lý thị trường, chúng tôi chỉ là cơ quan quản lý ở Trung ương, còn hệ thống quản lý thị trường trực thuộc các địa phương, cho nên trách nhiệm của chúng tôi chỉ là nếu phát hiện được sai phạm thì có liên hệ và đề nghị chính quyền các địa phương xem xét, xử lý kỷ luật các cán bộ quản lý thị trường vi phạm. Con số thống kê bước đầu trong 2 năm 2012-2013 cũng như tính đến hết tháng 8/2014 quản lý thị trường cả nước đã kỷ luật, khiển trách 25 trường hợp sai phạm, cảnh cáo 16 trường hợp và cách chức cũng như buộc thôi việc 4 trường hợp. Quan điểm chúng tôi hết sức nghiêm túc trong xử lý cán bộ vi phạm và đề nghị các địa phương cũng đồng tình với cách xử lý này.

Thứ hai, về xăng sinh học E5. Về mặt chất lượng, trong suốt mấy năm vừa qua Bộ Công Thương phối hợp với Bộ Khoa học và Công nghệ đã giao cho Tập đoàn Dầu khí Việt Nam sử dụng thử nghiệm xăng sinh học E5 cho chạy một số xe taxi của Tập đoàn tại Hà Nội và qua các năm thực hiện thấy rằng chất lượng của xăng E5 đảm bảo cho động cơ ô tô vận hành ổn định không có khuyết tật gì. Cho nên cùng với phân tích và đánh giá qua thử nghiệm ở các phương tiện khác thì Chính phủ đã quyết định cho áp dụng xăng sinh học theo lộ trình. Theo đó đến ngày 1/12/2014 sẽ sử dụng thí điểm xăng sinh học E5 tại 3 địa phương và đến mùng 1/12/2015 sẽ sử dụng trên địa bàn của 7 địa phương và sau đó sẽ áp dụng đại trà trên toàn quốc. Còn bây giờ, về chất lượng thì tỉnh Quảng Ngãi là tỉnh đi đầu, đã thực hiện thử nghiệm xăng sinh học E5 trước thời hạn 3 tháng. Cho đến nay hoạt động của các phương tiện ở trên địa bàn ở Quảng Ngãi hoặc những phương tiện sử dụng mua xăng E5 ở khu vực Quảng Ngãi chưa thấy có phản ánh gì về mặt chất lượng. Chúng tôi tin rằng đó là những thực tế chứng minh xăng E5 đảm bảo chất lượng, mặc dù vậy cũng cần phải tiếp tục có khẳng định. Với trách nhiệm là cơ quan cung ứng xăng dầu, nhưng với trách nhiệm là cơ quan ban hành tiêu chuẩn kỹ thuật về xăng dầu là Bộ Khoa học và Công nghệ, chúng tôi xin hợp tác chặt chẽ với Bộ Khoa học và Công nghệ trong thời gian sớm nhất có khẳng định về chất lượng, độ an toàn của xăng sinh học E5. Sau khi công bố chất lượng theo các tiêu chuẩn kỹ thuật, nếu có xảy ra những sự cố liên quan đến chất lượng của xăng này, đương nhiên cơ quan ban hành các tiêu chuẩn này phải chịu trách nhiệm.

 Nguyễn Sinh Hùng - Chủ tịch Quốc hội

Các câu hỏi, gợi ý của đồng chí Đáng chắc đồng chí Hoàng tiếp thu. Đồng chí Đáng cho rằng trách nhiệm của Nhà nước chúng ta, kể cả luật pháp, chủ trương và đặc biệt là điều hành của Chính phủ phải tăng cường hơn nữa chỉ đạo, nếu nói rộng ra là Đảng, Nhà nước, Chính phủ thúc đẩy giải quyết yếu kém trong công nghiệp phụ trợ. Nghị quyết chỉ đến thế thôi, chưa có được nghị quyết cụ thể.

Tôn Thị Ngọc Hạnh - Đắk Nông

Kính thưa Chủ tọa phiên họp,

Kính thưa Bộ trưởng,

Tôi xin gửi đến Bộ trưởng hai vấn đề như sau:

Thứ nhất, hiện nay ở tỉnh Đắk Nông, một tỉnh thuộc Tây Nguyên, thu nhập chủ yếu nhờ vào việc sản xuất cây công nghiệp lâu năm. Hiện nay, thực trạng ngành công nghiệp chế biến các loại nông sản chủ lực hầu như chưa có gì. Bên cạnh đó, mạng lưới thương nghiệp thu mua cũng không được tổ chức bài bản, hầu hết chỉ do phát triển tự phát, giá cả bấp bênh. Do đó, không thể tiết giảm chi phí, khó kết nối chuỗi giá trị, gây thiệt hại cho người nông dân. Đề nghị Bộ trưởng cho biết Bộ có giải pháp gì để khắc phục tình trạng trên, những giải pháp đó được triển khai như thế nào trong thời gian tới, việc phối hợp giữa Bộ Công Thương với Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn như thế nào về vấn đề này?

Vấn đề thứ hai, rất cảm ơn Bộ trưởng đã trả lời bằng văn bản ý kiến chất vấn của tôi. Nhưng thật sự, nội dung trả lời của Bộ Công Thương cũng còn một số ý tôi cũng muốn Bộ trưởng cho biết thêm. Chương trình mạng lưới điện phục vụ nông thôn, miền núi, hải đảo của Chính phủ ban hành tháng 11/2013, trong đó có tỉnh Đắk Nông. Nhưng điều lo lắng hiện nay là chất lượng mạng lưới điện đã hình thành từ rất lâu nay đã xuống cấp, như tiết diện dây dẫn nhỏ, trụ điện bằng vật liệu thô sơ, không đảm bảo điều kiện kỹ thuật để vận hành, nhất là vào giai đoạn mùa khô cần tưới nước cho cây trồng sắp đến và đặc biệt là sự an toàn cho người sử dụng. Đề nghị Bộ trưởng cho biết Bộ có kế hoạch cụ thể như thế nào để khắc phục tình trạng trên và để triển khai hoàn thành nhiệm vụ của chương trình mạng lưới điện phục vụ nông thôn, miền núi và hải đảo của Chính phủ. Xin cảm ơn Bộ trưởng.

Trần Ngọc Vinh – TP. Hải Phòng

Kính thưa Quốc hội,

Kính thưa Bộ trưởng,

Như chúng ta đã biết, sau 10 năm thực hiện chiến lược phát triển công nghiệp ô tô Việt Nam đến năm 2010, tầm nhìn đến năm 2020, đến nay công nghiệp ô tô Việt Nam phát triển một cách èo uột. Tỷ lệ nội địa hóa chỉ đạt 5-10% giới hạn và các linh kiện kỹ thuật thô sơ như ắc quy, dây điện, các chi tiết nhựa đơn giản. Giá ô tô ở Việt Nam hiện nay thuộc hàng đắt nhất thế giới. Vậy, Bộ trưởng có kế hoạch cụ thể gì để triển khai thành công và hiệu quả Chiến lược phát triển ngành công nghiệp ô tô Việt Nam đến năm 2025, tầm nhìn đến năm 2035 đã được Thủ tướng Chính phủ phê duyệt, tránh được sự thất bại như chiến lược cũ, trong khi sự cạnh tranh của các nước trong khu vực ngày càng khốc liệt và mốc thời gian 2018 đã đến gần.

Vấn đề thứ hai, thời gian qua việc xây dựng, nâng cấp các chợ thành trung tâm thương mại đã làm ảnh hưởng lớn đến kế sinh nhai của các tiểu thương, dẫn đến tình trạng xuất hiện nhiều chợ cóc, chợ tự phát khác. Có thể nói mô hình chợ và trung tâm thương mại gần như thất bại. Vậy Bộ trưởng đã có chỉ đạo gì trong việc nghiên cứu, tổng kết, đánh giá về vấn đề này chưa? Giải pháp tới của Bộ là gì? Xin cảm ơn Bộ trưởng.

Nguyễn Thị Kim Bé - Kiên Giang

Kính thưa Quốc hội,

Kính thưa Bộ trưởng,

Tôi xin hỏi Bộ trưởng một câu: Trong chuỗi hoạt động từ sản xuất đến thu mua, chế biến và tiêu thụ sản phẩm nông sản, thời gian qua thực hiện chưa có sự gắn kết hiệu quả, từ đó dẫn đến các hệ lụy người nông dân phải chịu thiệt thòi trong hưởng thụ lợi nhuận ra trao đổi, giao dịch hàng hóa nông sản. Với tư cách là ngành thực hiện một số khâu quan trọng trong chuỗi hoạt động trên, xin Bộ trưởng cho biết trách nhiệm của ngành Công Thương sẽ làm gì để tham gia giải quyết tốt nhất vấn đề tiêu thụ hàng hóa cho nông dân, đặc biệt là đảm bảo cho người sản xuất lúa được lợi như Chính phủ đã chỉ đạo? Liên quan đến chuỗi hoạt động này thì 2,5 năm trước tôi đã có chất vấn Bộ trưởng về vấn đề xây dựng thương hiệu gạo Việt Nam. Qua báo cáo vừa rồi của Ủy ban nhân dân huyện, tôi thấy có một số ngành chức năng đã thực hiện bước triển khai kế hoạch xây dựng thương hiệu, nhưng đến nay giá gạo Việt Nam vẫn thấp nhất trong vùng. Như vậy xin hỏi Bộ trưởng đến khi nào hạt gạo Việt Nam mới đủ sức cạnh tranh với một số loại gạo trong khu vực, điển hình như gạo Thái Lan hoặc Indonesia? Câu hỏi này tôi xin chuyển đến hai bộ có liên quan, đó là Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn và Bộ Khoa học và Công nghệ. Xin cảm ơn Bộ trưởng.

Đặng Thuần Phong - Bến Tre

Kính thưa Quốc hội,

Kính thưa Bộ trưởng,

Tôi xin phép chuyển đến Bộ trưởng một vấn đề có hai nội dung mà cử tri cho rằng quản lý Nhà nước của Bộ Công Thương còn tồn tại hai điểm nghẽn lớn.

Thứ nhất là công tác quản lý thị trường, cơ chế, chính sách để thị trường cạnh tranh công khai, minh bạch, không bao cấp. Thông qua đó chặn đứng và triệt tiêu được các vấn đề hàng gian, hàng nhái, hàng giả và chống buôn lậu để giúp cho sản xuất, kinh doanh, đầu tư, hội nhập hiệu quả hơn thì cử tri cho rằng bộ chưa làm tốt được vấn đề này. Giải pháp căn cơ để xử lý vấn đề này như thế nào? Mong Bộ trưởng phân tích rõ.

Thứ hai là công tác phát triển thị trường. Cộng đồng doanh nghiệp cho rằng nỗ lực tìm kiếm thị trường mới và giữ ổn định thị trường là vai trò của doanh nghiệp là chính. Sự tác động hỗ trợ của Bộ còn hạn chế, lực lượng tham tán thương mại của ta tuy cũng khá nhiều nhưng đóng góp cho phát triển thị trường chưa ngang tầm. Bộ trưởng có suy nghĩ như thế nào về ý kiến này? Xin cảm ơn Bộ trưởng.

Nguyễn Ngọc Hòa – TP. Hồ Chí Minh

Kính thưa Quốc hội,

Kính thưa Bộ trưởng,

Tôi xin đặt câu hỏi liên quan đến hoạt động phân phối bán lẻ và thị trường nội địa.

Thưa Bộ trưởng, hiện các tập đoàn phân phối bán lẻ nước ngoài đang đẩy mạnh việc thâm nhập và chiếm lĩnh thị trường phân phối bán lẻ của Việt Nam. Một mặt các tập đoàn này đang liên tục mở rộng thêm nhiều cửa hàng, siêu thị và mạng lưới trên cả nước. Một mặt các tập đoàn này cũng tăng cường việc chuyển nhượng, mua, bán, sáp nhập các hệ thống phân phối hiện đại hiện có của chúng ta.

Xin được hỏi Bộ trưởng:

Một, hệ thống phân phối và thị trường bán lẻ nội địa của chúng ta sẽ như thế nào trước diễn biến này?

Hai, tình hình này sẽ ảnh hưởng như thế nào đến nền sản xuất trong nước? việc tiêu thụ hàng hóa Việt Nam sẽ ra sao khi chúng ta không làm chủ được hệ thống phân phối? Liệu chúng ta có bị thua trên sân nhà hay không, đặc biệt khi chúng ta đang triển khai thực hiện các hiệp định tự do thương mại với nhiều quốc gia trên thế giới và trong khu vực? Biện pháp của Bộ trưởng cho vấn đề này là gì?

Ba, Bộ trưởng có những giải pháp gì để chúng ta có thể giữ và phát triển hệ thống phân phối bán lẻ nội địa của Việt Nam trước áp lực này? Xin cảm ơn Bộ trưởng, xin cảm ơn Quốc hội.

 

Vũ Huy Hoàng - Bộ trưởng Bộ Công Thương

Kính thưa Quốc hội,

Tôi xin tiếp tục trả lời các câu hỏi của đại biểu.

Thứ nhất là của Đại biểu Ngọc Hạnh liên quan đến việc sử dụng các công nghệ, nâng cao giá trị của các sản phẩm nông nghiệp như thế nào, giải pháp ra làm sao, vấn đề phối hợp giữa các ngành, các cấp, tôi xin được báo cáo như thế này:

Đúng là trong thời gian vừa qua, việc thu nhập của một số sản phẩm nông nghiệp của nông dân chúng ta, phát triển của các lĩnh vực từ khâu chế biến cho đến khâu tiêu thụ cũng còn có nhiều hạn chế và người thua thiệt trong khá nhiều trường hợp là người nông dân. Vậy giải pháp như thế nào chúng tôi xin được báo cáo với đại biểu và Quốc hội thế này.

 

Nguyễn Sinh Hùng -Chủ tịch Quốc hội

Chị Hạnh hỏi có một ý là công nghiệp chế biến các nông sản là tự phát hay yếu kém, không có hiệu quả, cho nên phục vụ sản xuất nông nghiệp yếu phối hợp với Bộ Nông nghiệp thế nào?

 

Vũ Huy Hoàng - Bộ trưởng Bộ Công Thương

Tôi đang báo cáo về các giải pháp trong đó có công nghiệp chế biến. Trong thời gian vừa qua Chính phủ cũng đã ban hành một số văn bản để khuyến khích phát triển công nghiệp chế biến. Gần đây nhất là Nghị định 68 về công nghiệp nông thôn, trong đó cũng có một số cơ chế chính sách ưu đãi, thu hút các doanh nghiệp tham gia vào lĩnh vực công nghiệp chế biến. Tuy nhiên, trên thực tế hiệu quả thực hiện nghị định này chưa được nhiều. Một phần vì mới ban hành, và cái thứ hai là do công tác mà chúng ta làm hoạt động xúc tiến đầu tư, vận động các doanh nghiệp hiệu quả chất lượng của nó cũng còn có một số vấn đề. Trên thực tế, qua một thời gian sự tham gia của khu vực doanh nghiệp của chúng ta, ở đây tôi nói chủ yếu doanh nghiệp trong nước và phát triển công nghiệp chế biến còn rất hạn chế. Để khắc phục sự yếu kém này, một mặt các bộ, ngành cũng sẽ   tiếp tục làm tốt hơn, thực hiện một cách quyết liệt hơn những giải pháp mà Thủ tướng Chính phủ đã ban hành.

Thứ hai, để làm tăng thêm sức hấp dẫn đối với việc đầu tư các công nghiệp chế biến ở khu vực nông nghiệp nông thôn, chúng tôi cho rằng với những văn bản pháp luật mà Quốc hội vừa ban hành hoặc chuẩn bị ban hành, trong đó có thể kể đến dự án luật sửa đổi, bổ sung một số luật thuế, nó sẽ tạo thêm sức hấp dẫn đối với các doanh nghiệp trong nước tham gia vào lĩnh vực này.

Thứ ba là làm sao để gắn kết được hơn giữa các doanh nghiệp, công nghiệp chế biến với người sản xuất. Trong thời gian vừa qua giữa Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn cùng với Bộ Công Thương đã ký kết thỏa thuận hợp tác. Theo đó 2 bên sẽ phối hợp để làm sao tạo thêm được những điều kiện thuận lợi và làm tốt công tác tuyên truyền để cho các doanh nghiệp trong lĩnh vực công nghiệp chế biến sẽ gắn bó chặt chẽ với người nông dân, tìm hiểu nguyện vọng của người nông dân và trên cơ sở đó thì sẽ có những hướng phát triển, đầu tư phù hợp với các quyết định mà Thủ tướng Chính phủ và Chính phủ đã ban hành. Sự phối hợp giữa Bộ Nông nghiệp và Bộ Công Thương mới được ký kết cách đây khoảng chưa được 1 năm. Chúng tôi sẽ liên tục có kiểm điểm, đánh giá sự phối hợp này và cũng chân thành mong muốn sự góp ý của Quốc hội, của cử tri để các cơ chế, chính sách này sẽ phát huy tác dụng, làm cho thu nhập của nông dân thông qua công việc chế biến được ngày càng tăng hơn.

Thứ hai, trong công tác của mình khi tiếp xúc với một số doanh nghiệp, kể cả doanh nghiệp có vốn đầu tư nước ngoài, chúng tôi cũng đã vận động họ sử dụng nguyên liệu trong nước, đặc biệt mủ cao su. Gần đây nhất có dự án làm lốp của Tập đoàn Kumho của Hàn Quốc ở Bình Dương, dự án làm lốp của Tập đoàn Bridgestone của Nhật Bản tại Hải Phòng khi chúng tôi làm việc với họ thì chúng tôi đều vận động họ thay vì nhập cao su tự nhiên từ bên ngoài nên nghiên cứu để sử dụng cao su tự nhiên của Việt Nam, với số lượng rất lớn mà giá thành cạnh tranh thì họ cũng có ghi nhận ý này nhưng họ cũng còn đang nghiên cứu về chất lượng của mình. Tôi nghĩ với cách làm như vậy, với sự chủ động hơn của các doanh nghiệp, thời gian tới hiệu quả của công tác chế biến phục vụ nông nghiệp và bà con nông dân sẽ có những tiến bộ hơn.

Ý thứ hai câu hỏi của đại biểu Ngọc Hạnh, đó là thực hiện Quyết định 2081 được Thủ tướng Chính phủ ban hành vào tháng 11/2013, phê duyệt đề án đưa điện về những vùng nông thôn, vùng sâu, vùng xa, vùng chưa có điện. Trên cơ sở đề án này, với tổng kinh phí khoảng 30.000 tỷ đồng thì mục tiêu của chúng ta đến năm 2020 sẽ có 100% số xã có điện. Tuy nhiên, kinh phí cho thực hiện đề án này cũng là một con số không nhỏ. Vì thế trong đề án có nêu rất nhiều phương thức huy động vốn, kể cả vấn đề một phần vốn Nhà nước, một phần vận động ODA và một phần cũng là xã hội hóa. Tuy nhiên, phần xã hội hóa cũng tùy từng địa phương, bởi vì có khá nhiều địa phương do điều kiện kinh tế khó khăn, cuộc sống của nhân dân khó khăn thì chắc không được nhiều, cho nên sẽ phải trông vào vận động ODA, một phần vốn Nhà nước và kể cả kinh phí của chủ đầu tư. Riêng đối với tỉnh Đắk Nông, là một tỉnh mặc dù đã được Chính phủ rất quan tâm bằng chương trình đưa điện về Tây Nguyên. Trong những năm trước đây, cơ chế là Nhà nước bỏ ra 85% kinh phí và chủ đầu tư là Tập đoàn Điện lực Việt Nam bỏ ra 15% đã một

bước đưa điện về rất nhiều thôn, bản của khu vực các tỉnh Tây Nguyên. Mặc dù vậy vẫn còn một số lượng các thôn, bản cũng chưa có điện, hoặc đã có nhưng được xây dựng từ lâu, chất lượng thấp.

Vừa qua, căn cứ vào Đề án 2081 và quy hoạch phát triển thổng thể kinh tế-xã hội của tỉnh Đắk Nông, Bộ Công Thương đã phối hợp với tỉnh phê duyệt đề án quy hoạch điện lực của Đắk Nông. Chúng tôi xin đề nghị với đại biểu là nếu như đại biểu phát hiện thấy ở địa bàn nào - vì chúng tôi không có điều kiện để có thể nắm sát được hết tất cả các thôn, bản - mạng lưới điện đã có bị xuống cấp hoặc gây mất an toàn, chất lượng điện kém thì đại biểu cũng phản ánh với Sở Công Thương, với công ty điện lực và Ủy ban nhân dân tỉnh Đắk Nông để chúng tôi có được thông tin mà cập nhật vào quy hoạch này. Trên cơ sở đó sẽ chỉ đạo Tổng công ty điện lực miền Trung nghiên cứu để có bước khắc phục những hệ thống điện ở những địa bàn xuống cấp và chất lượng kém, gây mất an toàn cho người sử dụng.

Ý kiến của đại biểu Trần Ngọc Vinh về vấn đề thực hiện quy hoạch chiến lược ô tô trong thời gian qua. Như tôi đã báo cáo, con số tỷ lệ nội địa hóa 5 đến 10% chỉ đúng với ô tô con, 10% như tôi đã báo cáo, còn lại với xe khách đến 80 chỗ, tỷ lệ nội địa hóa là 40%, đối với xe tải nông dụng cũng như một số xe chuyên dụng thậm chí tỷ lệ nội địa hóa đến 70%. Tuy nhiên, nhìn chung thì quan trọng là xe ô tô con chúng ta chưa đạt được mục tiêu, giá thì đắt. Tất nhiên, giá đắt ở đây không phải chỉ do sản xuất mà do chúng ta có những cơ chế, chính sách góp phần làm cho giá đến tay người mua ô tô của chúng ta đắt. Tôi không bình luận chỗ này, nhưng rõ ràng phát triển công nghiệp ô tô của chúng ta có vấn đề liên quan đến ô tô con. Trên cơ sở đánh giá 10 năm thực hiện chiến lược quy hoạch ô tô, vừa qua Thủ tướng Chính phủ đã ban hành quy hoạch và chiến lược ô tô đến năm 2025 và tầm nhìn đến năm 2035.

Nội dung chính của quy hoạch chiến lược này một mặt tiếp tục nâng tỷ lệ nội địa hóa đối với xe chở khách và xe chuyên dụng để có thể cao hơn, tiến tới để có thể sản xuất động cơ, nội địa hóa quan trọng nhất là động cơ, hộp số quan trọng như vậy. Nhưng đối tượng quan trọng của chiến lược quy hoạch này là lựa chọn dòng xe trở khách, có người  gọi là dòng xe chiến lược. Quan điểm của Chính phủ sẽ lựa chọn xe thông dụng, giá cả vừa phải để người tiêu dùng, nhiều người có thể mua được và việc áp dụng kỹ thuật công nghệ cũng không quá phức tạp. Nội dung của chiến lược và quy hoạch mới này là như vậy. Thứ nhất là xác định các sản phẩm chủ lực để chúng ta phát triển tập trung đầu tư, chứ không làm tràn lan.

Biện pháp thứ hai là phát triển công nghiệp hỗ trợ như chúng tôi đã báo cáo.

Về trung tâm thương mại, các chợ truyền thống chúng ta bỏ đi và chúng ta xây dựng các trung tâm thương mại, các hoạt động của nhiều trung tâm thương mại gần như cũng không đạt được hiệu quả như mong muốn. Báo cáo Quốc hội, Chính phủ có Nghị định 02 về phát triển chợ, sau một thời gian thực hiện thấy mô hình chợ truyền thống, chợ nhỏ lẻ

có thể phục vụ được số đông người dân, nhưng không đảm bảo về văn minh thương mại, thậm chí không đảm bảo về an toàn, vệ sinh thực phẩm do việc chúng ta quản lý rất khó khăn ở những chợ phân tán như vậy. Nếu nhiều chợ thì cũng làm mất diện tích đất, cũng có thể gây những bất lợi về giao thông, đi lại, cho nên trong chủ trương các địa phương cũng trong tổng thể quy hoạch về phát triển kinh tế-xã hội của mình để quan tâm đến việc xây dựng các chợ đầu mối, các trung tâm thương mại. Vì sao hiệu quả của những trung tâm này chưa đạt như mong muốn? Theo nhận xét cá nhân của chúng tôi có thể là:

Một là lựa chọn những vị trí xây dựng những trung tâm này chưa thực sự phù hợp.

Hai là chưa tính đến tập quán mua, bán của người dân, bởi vì người dân thường rất muốn mua bán nhanh, tiện và không mất thời gian nhiều. Thường các trung tâm lại mất thời gian đỗ xe, gửi xe, cho nên cũng có thể gây tâm lý của người mua. Đã là trung tâm được đầu tư thì bên cạnh giá gốc của hàng hóa cộng thêm những phí phải thuê gian hàng có thể giá cao hơn một chút so với những chợ tự do. Chúng tôi nghĩ đấy là những biện pháp bản thân các trung tâm này phải khắc phục. Trong điều chỉnh và trong phát triển quy hoạch các chợ đầu mối và các trung tâm thương mại thì các địa phương cũng cần phải lưu ý thêm.

Riêng về góc độ Bộ Công Thương được giao làm quản lý Nhà nước lĩnh vực này, chúng tôi phối hợp với các địa phương ban hành các quy hoạch về phát triển thương mại, hạ tầng thương mại ở các khu vực. Ở trên địa bàn từng tỉnh thì do các địa phương căn cứ vào quy hoạch chung để ban hành. Chúng tôi xin tiếp thu ý kiến góp ý của đại biểu Trần Ngọc Vinh, trong trao đổi với các địa phương cũng sẽ lưu ý vấn đề này để làm sao chúng ta vừa thực hiện được việc xây dựng những trung tâm thương mại đảm bảo văn minh thương mại, thuận tiện cho người tiêu dùng, đồng thời không để ảnh hưởng đến việc sinh hoạt, đến khả năng mua sắm của những người tiêu dùng.

Ý kiến của đại biểu Nguyễn Thị Kim Bé, chuỗi của sản phẩm từ sản xuất, thu hoạch, tiêu thụ chưa gắn bó với nhau, giải pháp là gì. Đây là một nội dung đã được Quốc hội, cử tri cả nước quan tâm qua nhiều kỳ họp, các bộ, các ngành cũng đã cố gắng. Bộ Công Thương phối hợp rất chặt với Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn, với các địa phương để làm sao càng ngày có sự gắn kết chặt chẽ hơn các khâu này trong chuỗi của sản phẩm. Tuy nhiên, hiệu quả chưa đạt như mong muốn, như đại biểu đã nêu. Vậy giải pháp trong thời gian tới là gì? Vừa qua và sắp tới chúng tôi sẽ tiếp tục thực hiện một số biện pháp.

Trước hết, tăng cường sự liên kết giữa nhà nông, nhà sản xuất, nhà doanh nghiệp, nhà ngân hàng và nhà tiêu thụ. Vừa qua, chúng tôi đã tổ chức một số hội nghị tại các địa phương, vận động các doanh nghiệp tham gia vào liên kết với bà con nông dân. Điển hình, gần đây nhất là vận động các doanh nghiệp tiêu thụ sản phẩm vải thiều của tỉnh Bắc Giang. Đây cũng có thể nói là một trong những thành công bước đầu. Nếu chúng ta làm tốt gắn kết giữa người sản xuất với người tiêu thụ, người phân phối thì chắc chắn hiệu

quả sẽ tăng lên. Trên cơ sở mô hình này, chúng tôi cũng đã triển khai, bàn với 13 địa phương làm thí điểm gắn kết giữa địa phương với doanh nghiệp, với nhà phân phối, bước đầu đã có kết quả, nhất là khu vực Thành phố Hồ Chí Minh, thành phố Hà Nội. Các đồng chí ở hai địa phương này làm khá tốt việc tạo điều kiện cho các doanh nghiệp ký kết hợp đồng dài hạn với nông dân để đưa sản phẩm nông nghiệp vào trong trung tâm thương mại, các chợ để vào hệ thống quản lý của Thành phố Hồ Chí Minh, thành phố Hà Nội. Đây là biện pháp rất quan trọng. Biện pháp thứ hai là chúng tôi đã phối hợp với các địa phương mở các hội nghị bàn về biện pháp gắn kết tiêu thụ, trong này có vai trò chính quyền địa phương, Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn, Bộ Công Thương, Ngân hàng. Cử tri và các đại biểu qua theo dõi trong suốt năm vừa qua, kể cả năm 2013, có rất nhiều các hội nghị tổ chức tại các địa phương ở khu vực Đồng bằng sông Cửu Long, ở khu vực miền Trung bằng những giải pháp tạo điều kiện tháo gỡ khó khăn, gắn kết giữa sản xuất tiêu dùng và nông dân.

Vấn đề thứ ba là vấn đề mở thị trường, đây là vấn đề rất quan trọng. Theo sự chỉ đạo của Chính phủ và thực hiện nghị quyết của Trung ương về tăng cường hội nhập quốc tế trong tình hình mới, sau khi chúng ta gia nhập Tổ chức Thương mại Thế giới, chúng ta đã tiếp tục đàm phán và ký kết được 7 hiệp định khu vực mậu dịch tự do với hầu hết các đối tác trong khu vực bao gồm các nước ASEAN rồi giữa ASEAN với Trung Quốc, Hàn Quốc,  Nhật Bản, Australia, New Zealand, Ấn Độ, Chile. Hiện nay chúng ta tiếp tục đàm phán 6 Hiệp định nữa, trong 6 hiệp định này có 3 hiệp định rất quan trọng với EU, Hiệp định đối tác xuyên Thái Bình Dương TPP với 11 đối tác, trong đó có Hoa Kỳ và Nhật Bản, Hiệp định Liên minh thuế quan Kazakhstan, Belarus và Liên bang Nga. Hai Hiệp định thuế EU và Liên minh thuế quan có nhiều khả năng chúng ta về cơ bản sẽ kết thúc vào cuối năm nay và có thể ký vào đầu năm sau, kể cả hiệp định với Hàn Quốc. Còn Hiệp định TPP thì cũng gần kết thúc. Chúng tôi tin rằng với việc đàm phán mở thị trường với nguyên tắc đảm bảo được lợi ích cốt lõi của Việt Nam và có duy trì lộ trình bảo vệ những lĩnh vực dễ bị tổn thương, trong đó có lĩnh vực nông nghiệp và tạo điều kiện cho sản phẩm nông nghiệp ra được bên ngoài, đồng thời bảo vệ được sản xuất trong nước. Đấy là nguyên tắc mà Trung ương và Chính phủ, Quốc hội chỉ đạo. Với tinh thần thực hiện nguyên tắc đó, việc chúng ta gắn giữa sản xuất với tiêu thụ sẽ mở ra thị trường mới và sẽ tạo điều kiện để sản xuất của chúng ta ngày càng tốt hơn.

Còn đối với chỗ thương hiệu gạo, báo cáo với đại biểu Nguyễn Thị Kim Bé là Chính phủ đang giao cho Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn chủ trì để xây dựng hình thành thương hiệu gạo Việt Nam. Vừa qua, Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn cũng đã làm rất nhiều việc, chúng tôi cũng tham gia. Bước đầu một số thương hiệu đã có mặt trên thị trường, mặt dù chưa nhiều như gạo nhài đã có mặt ở thị trường Nhật Bản, một số những loại gạo chất lượng cao của chúng ta cũng đã có mặt ở một số thị trường, nhưng chưa nhiều và chưa ổn định. Chúng tôi xin được tiếp thu ý kiến góp ý của đại biểu Kim Bé và sẽ tiếp tục bàn với Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn, trong thời gian tới đẩy mạnh việc xây dựng và phát triển thương hiệu gạo Việt.

Đối với ý kiến của đại biểu Nguyễn Ngọc Hòa về phân phối bán lẻ. Khi chúng ta trở thành thành viên của Tổ chức Thương mại Thế giới, nhận thức rằng lĩnh vực phân phối, trong đó có bán lẻ là hết sức nhạy cảm, quan trọng, nên chủ trương của chúng ta là mở cửa thị trường phân phối bán lẻ, nhưng mở cửa có lộ trình để tạo điều kiện về mặt thời gian cho các doanh nghiệp thương mại vươn lên, đứng vững và cạnh tranh được với doanh nghiệp nước ngoài. Chính vì thế, nên khi chúng ta ký kết hiệp định với Tổ chức Thương mại Thế giới, riêng về phân phối bán lẻ chúng ta có một lộ trình khá dài. Theo đó, khi hiệp định có hiệu lực vào năm 2007, chúng ta cho phép nhà phân phối nước ngoài vào Việt Nam, nhưng bắt buộc phải với hình thức liên doanh. Từ khi hiệp định có hiệu lực thì nhà đầu tư nước ngoài được vào Việt Nam thành lập các liên doanh với tỷ lệ cao nhất 49%. Từ 1/1/2008 được lập liên doanh với Việt Nam, không quy định tỷ lệ góp vốn. Từ 1/1/2009 họ được phép thành lập doanh nghiệp 100% vốn của họ.

Chúng ta có những “khóa” để khống chế đối với những mặt hàng nhạy cảm liên quan đến sản xuất trong nước, kể cả liên quan đến an ninh, quốc phòng, liên quan đến thuần phong mĩ tục. Có 9 mặt hàng chúng ta không cho phép nhà phân phối nước ngoài được tiêu thụ trong hệ thống của họ, liên quan đến thuốc lá, xì gà, gạo, đường, xăng dầu v.v... và văn hóa phẩm, cho đến giờ phút này vẫn cứ không cho phép nhà phân phối nước ngoài được tiêu thụ ở trong các siêu thị của họ. Thêm vào nữa, chúng ta cũng quy định sau khi mở cửa bán lẻ thứ nhất, nếu như có nhu cầu mở cửa cơ sở bán lẻ thứ hai trở đi thì phải có báo cáo đánh giá về mặt kinh tế, tức là phải đánh giá được trên địa bàn đó có bao nhiêu nhà bán lẻ đã hoạt động để chúng ta quyết định và phù hợp có quy hoạch, để chúng ta quyết định có cấp hay không cấp giấy phép cho cơ sở bán lẻ thứ hai. Để thấy những khung khống chế của chúng ta đối với đầu tư nước ngoài chứ không phải là chúng ta hoàn toàn mở cửa cho lĩnh vực phân phối bán lẻ. Trong đàm phán các hiệp định đang đàm phán và sắp tới đây chúng ta cũng giữ những nguyên tắc này, mở cửa từ từ có lộ trình. Đấy là thứ nhất chúng tôi xin báo cáo.

Thứ hai, nói như vậy nhưng mà tổng kết lại cho đến nay thì chúng ta có khoảng độ trên 900 cơ sở bán lẻ hiện đại, nhà đầu tư nước ngoài mới có 70 cơ sở, còn lại chúng ta có hơn 800 cơ sở thuộc các doanh nghiệp của Việt Nam và quy mô lớn như Sài Gòn Co.op, Satra, Hapro, trên 800 cơ sở bán lẻ. Như vậy, tỷ lệ của doanh nghiệp nước ngoài không nhiều.

Tôi xin báo cáo với Quốc hội, nếu nói về tỷ trọng tiêu thụ hàng hóa năm 2013, tổng dung lượng bán lẻ của thị trường Việt Nam xấp xỉ 2 triệu 700 ngàn tỷ đồng, năm nay ước khoảng 3 triệu tỷ đồng, nhưng tỷ trọng doanh nghiệp bán lẻ nước ngoài chỉ chiếm có 3,4% còn không bằng tỷ trọng cách đây 5 năm. Cách đây 5 năm vào năm 2007-2008 tỷ trọng bán lẻ của doanh nghiệp nước ngoài đã lên đến 3,8% nhưng bây giờ chỉ có 3,4%. Tôi nói một con số như vậy để muốn khẳng định với Quốc hội rằng chúng ta vẫn mở cửa thị trường bán lẻ có lộ trình, có kiểm soát, nhưng doanh nghiệp trong nước bằng khả năng của mình, bằng những sự hỗ trợ của Chính phủ vẫn vươn lên và phát triển, thể hiện qua con số tôi đã báo cáo. Như vậy việc chúng ta lo lắng về bán lẻ nước ngoài có xâm nhập

sâu hơn vào thị trường Việt Nam hay không thì đúng là có lo lắng, nhưng kinh nghiệm của chúng ta trong 8 năm thực hiện cam kết với WTO và trong triển khai thực hiện vừa rồi, tôi nghĩ điều băn khoăn này chúng ta có thể xử lý được, trên thực tế đã chứng minh như vậy. Tôi xin báo cáo hết.

BẢN TỔNG HỢP THẢO LUẬN TẠI HỘI TRƯỜNG(Ghi theo băng ghi âm)

Buổi sáng ngày 18/11/2014

Nội dung:

Quốc hội tiếp tục chất vấn và trả lời chất vấn của đại biểu Quốc hội.Chủ tịch Quốc hội Nguyễn Sinh Hùng chủ trì

Chủ tịch Quốc hội Nguyễn Sinh Hùng chủ trì điều khiển nội dung

Nguyễn Sinh Hùng - Chủ tịch Quốc hộiXin phép Quốc hội cho tiếp tục chương trình.

Hôm qua thấy đồng bào, cử tri cả nước đều hướng về phiên chất vấn và có nhiều ý kiến nhận xét, nói chung rất hoan nghênh Quốc hội và Bộ trưởng thẳng thắn, rõ ràng, trả lời giải quyết được vấn đề. Chúng ta dành cho Bộ trưởng Vũ Huy Hoàng hơn nửa tiếng. Hôm qua do trục trặc kỹ thuật nên mất 10 phút, hôm nay bù cho Bộ trưởng 5 phút. Trước hết, đồng chí Phó Thủ tướng Chính phủ Nguyễn Xuân Phúc, Trưởng Ban chỉ đạo về phòng, chống buôn lậu, gian lận thương mại, hàng giả, hàng nhái sẽ giúp Bộ trưởng giải đáp câu hỏi tình hình này có đẩy lùi, ngăn chặn được không, sang năm có giảm được không, có tạo được chuyển biến tích cực gì không? Nguyên nhân thì ta biết rất rõ, đồng chí Phó Thủ tướng không cần nói thêm, phải nói cho được quyết tâm chính trị của Đảng và Nhà nước ta, của Ban chỉ đạo trước nhân dân về nội dung này. Sau đó xin mời Bộ trưởng Đinh Tiến Dũng sẽ báo cáo giải trình thêm vấn đề quản lý giá, nhất là những mặt hàng thiết yếu, biện pháp bình ổn, trong thời gian qua đã làm một số công việc có kết quả, bây giờ tiếp tục thế nào. Sau đó các đại biểu Quốc hội tiếp tục đặt câu hỏi để Bộ trưởng trả lời thêm một số câu hỏi nữa. Xin mời đồng chí Phó Thủ tướng Nguyễn Xuân Phúc phát biểu.

Nguyễn Xuân Phúc - Phó Thủ tướng Chính phủKính thưa Quốc hội.

Chủ trương của Đảng và Nhà nước chúng ta là ngăn chặn có hiệu quả tình trạng buôn lậu, gian lận thương mại, kinh doanh trái phép, trốn thuế ở nước ta hiện nay. Tình trạng buôn lậu, gian lận thương mại đã diễn ra trong phạm vi toàn cầu, nhưng ở nước ta tình trạng này trầm trọng hơn, trong phạm vi rộng hơn. Trước hết, báo cáo Quốc hội, muốn chống

buôn lậu tốt, chống gian lận thành công thì phải dựa vào dân, dựa vào hệ thống chính trị. Vì vậy, phải nâng cao ý thức của người dân là quan trọng nhất và người dân thượng tôn pháp luật vấn đề này. Vì vậy, cũng phải vận động dân không tiêu thụ, không tiếp tay, không bao che, không vận chuyển buôn lậu, hàng lậu, hàng giả. Như vừa rồi ở ga Lào Cai, ngành đường sắt Việt Nam đã từ chối hàng trăm tấn hàng vận chuyển lậu từ Lào Cai về và từ đó chúng ta đã bắt được vụ rất lớn. Cho nên ý thức của các cấp, các ngành rất quan trọng trong vấn đề này.

Vấn đề lớn thứ hai, phải củng cố lực lượng chủ công chống buôn lậu thật mạnh, đủ khả năng, đủ sức đề kháng. Trước hết là phẩm chất, năng lực, nghiệp vụ của các lực lượng này, trang bị phương tiện, điều kiện làm việc, chính sách cho lực lượng này phải tốt hơn để đảm bảo những vấn đề tối thiểu cho công cuộc này. Lực lượng này có 6 lực lượng chủ công, như hải quan, biên phòng, quản lý thị trường, công an, cảnh sát biển và ngành thuế. 6 lực lượng này cùng với cấp ủy, chính quyền có biện pháp đồng bộ, quyết liệt.

Hôm nay, chúng ta cũng cần biểu dương, đánh giá cao cán bộ, chiến sĩ làm tốt công tác này. Đồng thời người dân cũng như các cấp một yêu cầu đặt ra là phải xử lý nghiêm các tổ chức, các cá nhân, người đứng đầu, nhất là những cá nhân, tổ chức có chủ trương hoặc bao che trong buôn lậu, sản xuất hàng giả, kinh doanh trái phép.

Thứ ba, chúng ta phải có thái độ cương quyết, xử lý nghiêm minh, đánh mạnh, đánh trúng, đánh liên tục các loại tội phạm, trong đó có tội phạm buôn lậu, sản xuất hàng giả.

Thứ tư, cùng với việc trên là đẩy mạnh sản xuất hàng hóa trong nước, chất lượng tốt, mẫu mã đẹp, đáp ứng cung, cầu của thị trường. Đây là vấn đề rất quan trọng để chống buôn lậu và do hàng hóa thiếu có thể đẩy thêm phức tạp.

Thứ năm, đẩy mạnh hợp tác quốc tế trong chống buôn lậu. Nhiều nước sản xuất ồ ạt hàng hóa gắn nhãn hiệu Made in Việt Nam sau đó đẩy hàng vào Việt Nam bằng nhiều con đường khác nhau. Cho nên phải đẩy mạnh việc hợp tác này để đánh từ gốc. Hiện nay tình trạng này cũng đã nghiêm trọng, nhất là biên giới.

Thứ sáu, chúng tôi suy nghĩ rằng cần phải có một số thể chế cần thiết để phục vụ cho công việc này. Những điểm, những điều nào chưa phù hợp, chế tài yếu phải được nâng lên, thậm chí có luật chưa tốt báo cáo Quốc hội để sửa, tôi nói một số biện pháp như vậy.

Tình hình 9 tháng tôi xin nói một số ý tổng hợp. 9 tháng đã thanh tra, kiểm tra phát hiện xử lý 1.460.028 vụ việc, tăng gần 19% so với cùng kỳ năm 2013. Thu nộp ngân sách về xử phạt hành chính, bán hàng tịch thu và công tác kiểm tra, thanh tra truy thuế là gần 10 nghìn tỷ đồng, tăng gần 18%. Khởi tố 1.147 vụ với 1.289 đối tượng, trong đó lực lượng thuế, lực lượng thanh tra, lực lượng công an, lực lượng quản lý thị trường, lực lượng cảnh sát biển, biên phòng các đồng chí đều bắt cao hơn cùng kỳ. Chỉ một phần hàng lậu, hàng giả vẫn còn lọt vào thị trường của chúng ta. Những vụ việc như vậy thu được rất lớn. Ví

dụ, súng gần 50 khẩu, gần 150.000 viên đạn, 99.185 g heroin, 5,4 tấn pháo nổ, 10.000 tấn xăng, 30.000 tấn than v.v.... và rất nhiều các mặt hàng khác. Chúng ta cũng phải đánh giá cao các lực lượng nhất là anh em ở biên giới, hải đảo ngày đêm cùng việc này

Tình hình đúng như các đại biểu Quốc hội đã nêu, vẫn còn rất nghiêm trọng cần phải có những biện pháp đồng bộ, mạnh mẽ hơn như trên chúng tôi đã nêu. Chúng tôi xin hứa với Quốc hội, Chính phủ dưới sự chỉ đạo của Thủ tướng, Ban chỉ đạo 389 quốc gia phòng, chống buôn lậu sẽ chỉ đạo quyết liệt hơn, hết sức mình hơn, có biện pháp cụ thể và đúng pháp luật để ngăn chặn có hiệu quả tình trạng này. Để ngăn chặn có hiệu quả tình trạng buôn lậu, gian lận thương mại, hàng giả ở nước ta góp phần ổn định cho nhân dân thì quyết tâm chính trị, các giải pháp cụ thể ở từng địa phương, từng ngành, đặc biệt là lực lượng chủ công nâng cao phẩm chất, trách nhiệm rất quan trọng. Trước hết mở đợt tấn công mạnh mẽ vào các loại tội phạm từ nay đến tết Ất mùi, nhất là dịp này buôn lậu diễn ra. Chúng tôi cam kết với Quốc hội rằng phải làm hết sức mình để ngăn chặn có hiệu quả, đặc biệt trong năm 2015. Tôi cũng yêu cầu các Bộ, Ủy ban nhân dân các địa phương phải vào cuộc cụ thể, giải pháp kịp thời. Tôi cũng đề nghị các cơ quan tố tụng điều tra, truy tố, xét xử nghiêm minh, kịp thời loại tội phạm này. Xin cám ơn Quốc hội

Đinh Tiến Dũng - Bộ trưởng Bộ Tài chínhKính thưa Chủ tọa kỳ họp,Kính thưa Quốc hội.

Theo quy định của pháp luật về giá thì Bộ Tài chính chịu trách nhiệm trước Chính phủ thực hiện chức năng quản lý nhà nước về giá, các bộ, ngành chức năng có trách nhiệm quản lý nhà nước về giá trong lĩnh vực được pháp luật quy định và Ủy ban nhân dân các tỉnh có trách nhiệm thực hiện chức năng quản lý nhà nước trong lĩnh vực giá tại địa phương. Trong thời gian qua, Bộ Tài chính và các bộ, ngành đã thực hiện quản lý giá theo cơ chế thị trường, có sự điều tiết của nhà nước theo quy định của pháp luật để bình ổn giá, bảo vệ quyền lợi hợp pháp của tổ chức, cá nhân kinh doanh, lợi ích của người tiêu dùng và lợi ích của nhà nước. Trong thời gian tới, chúng tôi tiếp tục thực hiện chủ trương điều hành giá theo cơ chế thị trường có sự điều tiết của nhà nước đối với một số mặt hàng quan trọng như điện, than bán cho sản xuất điện, xăng, dầu, nước sạch, giáo dục, dịch vụ khám chữa bệnh, sữa cho trẻ em dưới 6 tuổi. Sau đây, xin báo cáo với Quốc hội việc điều hành giá một vài mặt hàng cụ thể như sau:

Về giá xăng dầu, trước ngày 1/11/2014 thực hiện theo Nghị định 84 của Chính phủ, Bộ Tài chính là cơ quan chủ trì phối hợp với Bộ Công thương để điều hành giá xăng dầu. Trong 10 tháng qua chúng ta đã tăng, giảm 25 lần giá xăng, dầu, theo đó giá xăng giảm 1.860 đồng/lít so với đầu năm 2014, giá dầu diezen giảm 1.880/lít đồng so với đầu năm, giá dầu hỏa giảm 1.560 đồng/lít so với đầu năm, dầu ma zút giảm 1.220 đồng/lít so với đầu năm. Điều này thể hiện chúng ta điều hành giá theo tín hiệu thị trường. Từ 1/11/2014 việc điều hành giá xăng dầu theo Nghị định 83 của Chính phủ, theo đó Bộ Công thương

là cơ quan chủ trì và Bộ Tài chính là cơ quan phối hợp trong việc điều hành giá xăng, dầu cụ thể và trong tháng 11 vừa qua như quý vị đại biểu đã biết chúng tôi điều hành tương đối nhuần nhuyễn. Thời gian vừa qua giảm giá 2 lần dưới 15 ngày, báo cáo với Quốc hội như thế. Quy định tối đa là 15 ngày có thể giảm giá nhưng theo tín hiệu thị trường, giá xăng dầu thế giới giảm nhanh thì dưới 15 ngày chúng ta đã giảm giá.

Về giá sữa, hôm qua có ý kiến của đại biểu Lê Đình Khanh đoàn Hải Dương chất vấn Bộ trưởng Bộ Công Thương về giá sữa. Thực hiện Nghị quyết 29 của Chính phủ, Bộ Tài chính đã có Quyết định 1079 về điều hành giá sữa, trong đó công bố giá tối đa của 25 mặt hàng sữa và tiếp theo đây là một việc làm rất khó. Chúng tôi đã công thư gửi các đồng chí Bí thư tỉnh ủy, Chủ tịch Ủy ban nhân dân các tỉnh để phối hợp thực hiện việc này. Đến nay, chúng ta đã công bố giá tối đa và đăng ký giá cho 582 mặt hàng sữa cho trẻ em dưới 6 tuổi. Như quý vị đại biểu đã biết, giá sữa so với trước thời điểm chúng ta quản lý thì có những mặt hàng đã giảm đến 34%, đây là một việc làm rất hiệu quả. Qua đây chúng tôi thấy kể cả quản lý giá, kể cả chống buôn lậu, gian lận thương mại thì không thể thực hiện được tốt hơn nếu như chúng ta không phối hợp giữa các ngành và Trung ương cũng như sự vào cuộc thật sự của cấp ủy chính quyền các địa phương quản lý địa bàn của mình. Qua những việc chống thất thu thuế thì việc phối hợp với cấp ủy chính quyền địa phương quản lý giá, việc chống buôn lậu, gian lận thương mại, chúng tôi thấy việc phải huy động hệ thống chính trị vào cuộc một cách đồng bộ mới đảm bảo được kết quả tốt hơn. Chúng tôi xin báo cáo với Quốc hội một số ý như vậy.

Trong thời gian tới, giá các mặt hàng chúng ta đang quản lý vẫn tiếp tục thực hiện theo cơ chế thị trường, theo tín hiệu của thị trường và chúng tôi thấy cần phải điều hành linh hoạt hơn để bám sát thị trường hơn. Xin cảm ơn Quốc hội.

Nguyễn Sinh Hùng - Chủ tịch Quốc hộiXin kính mời các vị đại biểu Quốc hội đặt câu hỏi. Trước khi đặt câu hỏi, tôi muốn nói chỗ công nghiệp phụ trợ, ngành cơ khí, công nghiệp chế tạo, có thể nói là vấn đề đại vấn đề. Cho nên, sau khi các vị đại biểu Quốc hội đặt câu hỏi và Bộ trưởng Vũ Huy Hoàng trả lời, xin mời Bộ trưởng Bộ Kế hoạch và đầu tư có thể nói thêm một chút gì về tầm chiến lược liên quan tới lĩnh vực này không. Xin mời đại biểu Trịnh Ngọc Phương đặt câu hỏi.

Trịnh Ngọc Phương - Tây NinhKính thưa Chủ tọa kỳ họp,Kính thưa Quốc hội,Kính thưa Bộ trưởng,Tôi xin có hai vấn đề đặt ra:

Thứ nhất là ngày 24/3/2014 Thủ tướng Chính phủ đã có Quyết định số 24 về cơ chế hỗ trợ phát triển của Dự án điện sinh khối tại Việt Nam. Theo đó tại Khoản 1, Điều 4 quy định bên mua điện có trách nhiệm mua toàn bộ sản lượng điện dư từ các dự án phát nhiệt điện sử dụng năng lượng sinh khối với giá điện tại điểm giao nhận là 1.220 đồng chưa

bao gồm thuế VAT. Trong quá trình triển khai thực hiện Quyết định 24 có phát sinh một số vấn đề như sau:

Các công ty nhiệt điện sử dụng bã mía xin được áp dụng giá điện theo Quyết định 24 nhưng đến nay không thực hiện được. Ngày 20/10/2004 Bộ Công thương đã có văn bản 10375 gửi các công ty đồng phát nhiệt - điện, hướng dẫn giá bán điện của nhà máy điện, phát điện, sử dụng bã mía được quy định tại Khoản 1, Điều 4, Quyết định 24. Tuy nhiên, trong quá trình thực hiện Tập đoàn Điện lực Việt Nam lại viện dẫn trong Quyết định 24 của Thủ tướng không có điều, khoản quy định cơ chế áp dụng giá điện cho các dự án sinh khối đã đưa vào vận hành thương mại theo hợp đồng mua, bán điện với Tập đoàn Điện lực trước khi Quyết định 24 có hiệu lực. Đề nghị Bộ Công Thương xem xét, hướng dẫn cơ chế giá điện và hợp đồng mua, bán điện áp dụng chung cho loại hình các dự án này. Trong khi đó, Bộ Công thương chưa ban hành hợp đồng mua bán điện mẫu cho các dự án điện sinh khối nối lưới theo Khoản 1, Điều 16 của Quyết định 24, mà chỉ mới ban hành Thông tư 32 có hiệu lực thi hành từ ngày 25 tháng 11 năm 2014 thay thế Quyết định 18/7/2008 của Bộ Công thương về biểu giá chi phí tránh được và hợp đồng mua, bán điện mẫu, áp dụng cho các nhà máy thủy điện nhỏ. Theo đó các dự án đồng phát nhiệt - điện đã có cơ chế giá điện riêng của Thủ tướng tại Khoản 1, Điều 4 của Quyết định 24 không thuộc đối tượng áp dụng Thông tư 32.

Từ thực tế như trên, tôi kính đề nghị Bộ trưởng cho biết:

Thứ nhất, cần làm rõ đối tượng áp dụng giá điện theo Quyết định 24 và hướng dẫn thực hiện một cách rõ ràng để Tập đoàn Điện lực Việt Nam thực hiện việc ký hợp đồng mua bán điện của công ty.

Thứ hai, trong Khoản 1, Điều 16 đến nay Bộ Công Thương chưa hướng dẫn, tôi đề nghị Bộ Công thương cho biết và hướng dẫn sớm. Xin hết.

Tô Văn Tám - Kon Tum Kính thưa Chủ tọa kỳ họp, Kính thưa Quốc hội, Kính thưa Bộ trưởng,

Câu hỏi của tôi hôm qua trùng với đại biểu Đồng Hữu Mạo, nhưng sau khi nghe Bộ trưởng trả lời, tôi xin được chất vấn Bộ trưởng một khía cạnh khác của vấn đề đó.

Qua trả lời của Bộ trưởng, thì công nghiệp hỗ trợ của chúng ta đến năm 2012 mới có Quyết định 12 về một số chính sách phát triển công nghiệp hỗ trợ. Năm 2014 này mới có quy hoạch công nghiệp hỗ trợ. Vậy, vấn đề của tôi đặt ra là việc tiếp cận vai trò, ý nghĩa, tầm quan trọng của ngành công nghiệp hỗ trợ trong quá trình tổ chức thực hiện quan điểm của Đảng, trong Cương lĩnh xây dựng đất nước trong thời kỳ quá độ năm 1991 về công nghiệp hóa, hiện đại hóa để đến năm 2020, đưa nước ta cơ bản trở thành nước công

nghiệp theo hướng hiện đại là chậm chạp, vì thế mà công nghiệp hỗ trợ chậm phát triển. Nếu đó là vấn đề thì với tính cách là cơ quan giúp Chính phủ cụ thể hóa thực hiện quan điểm của Đảng về công nghiệp hóa, hiện đại hóa, Bộ trưởng nhìn nhận vấn đề này như thế nào, và trách nhiệm của Bộ trong vấn đề này đến đâu? Xin cảm ơn Bộ trưởng.

Nguyễn Ngọc Hòa - TP Hồ Chí MinhKính thưa Quốc hội,Kính thưa Bộ trưởng.

Tôi xin trao đổi với Bộ trưởng liên quan đến hệ thống phân phối nội địa. Tôi nghĩ rằng bức tranh không sáng sủa như Bộ trưởng đã giải trình ngày hôm qua trên cơ sở những luận chứng sau đây.

Trước hết, Bộ trưởng cho rằng cơ sở bán lẻ có vốn đầu tư nước ngoài chỉ có 70 cơ sở trên tổng số 800 cơ sở, nhưng chúng ta quên một điều là một cơ sở bán lẻ nước ngoài có quy mô và doanh thu gấp 4 -5 lần các cơ sở bán lẻ Việt Nam, cho nên nếu quy đổi lại thì số lượng các cơ sở bán lẻ nước ngoài có thể lên tới hàng trăm cơ sở chứ không phải chỉ có 70 cơ sở.

Thứ hai, chúng ta cho rằng thị phần bán lẻ của các doanh nghiệp có vốn đầu tư nước ngoài chỉ chiếm 3,4%. Đó là chúng ta so sánh trên tổng thị trường bán lẻ bao gồm tất cả các ngành, nghề kinh doanh, trong đó có những ngành, nghề kinh doanh có tính chất đặc thù như xăng, dầu, vàng bạc. Nếu chúng ta chỉ quan tâm đến thị trường bán lẻ các mặt hàng tiêu dùng hàng ngày, hàng tiêu dùng thiết yếu thì loại trừ những mặt hàng kinh doanh có tính chất đặc thù như xăng, dầu còn có tính chất độc quyền, vàng bạc có tính chất đặc trưng, như vậy thị phần không phải con số 3,4% mà sẽ lớn hơn rất nhiều.

Thứ ba, chúng ta cho rằng đã triển khai thực hiện các cam kết của WTO nhưng trên thực tiễn việc này theo tôi chúng ta làm chưa đạt. Chúng ta có 9 mặt hàng loại trừ nhưng các mặt hàng này đều được bán ở các doanh nghiệp có cơ sở có vốn đầu tư nước ngoài. Chúng ta nói gạo, đường đều dễ dàng mua ở tất cả các cơ sở bán lẻ có yếu tố nước ngoài.

Chúng ta kiểm tra nhu cầu kinh tế ENT nhưng thực tế việc này chưa cụ thể và vẫn cấp phép cho các tổ chức bán lẻ nước ngoài lên tới hàng chuỗi, số lượng rất lớn. Trong báo cáo của Bộ Công thương, hệ thống của BigC có 30 điểm bán, Parkson có 8 trung tâm thương mại, Lotte có 11 Trung tâm thương mại chứ không chỉ đơn thuần là cơ sở bán lẻ thứ hai. Thậm chí chúng ta còn cấp phép cho cơ sở bán lẻ thứ hai nằm cách các cơ sở bán lẻ trước đó trong vòng 800m đến 1 cây số. Chúng tôi kiến nghị Bộ trưởng dành thời gian làm việc với Hiệp hội bán lẻ Việt Nam và một số nhà bán lẻ của Việt Nam để cùng nhau trao đổi vấn đề này làm rõ hơn bức tranh của chúng ta. Xin cảm ơn.

Đinh Thị Phương Khanh - Long An Kính thưa Quốc hội.

Tôi có một vấn đề quan tâm đến quản lý nhà nước về phân bón xin gửi đến Bộ trưởng Bộ Công Thương và Bộ trưởng Bộ Khoa học và Công nghệ như sau:

Kính thưa Bộ trưởng, phân bón giả, phân bón kém chất lượng là nỗi ám ảnh của nông dân cả nước nói chung và khu vực đồng bằng sông Cửu Long nói riêng. Việc quản lý nhà nước trên lĩnh vực này Chính phủ giao cho hai bộ quản lý. Bộ Công thương quản lý về phân vô cơ, Bộ Nông nghiệp quản lý về phân bón hữu cơ và phân bón khác. Nhiều ý kiến cho rằng việc phân cấp này là rời rạc và tạo nhiều kẽ hở cho tư thương trục lợi. Ngày 27/11/2014 Chính phủ ban hành Nghị định 202 về quản lý phân bón. Một số ý kiến cho rằng nghị định này ra đời phải siết chặt được thị trường phân bón, quản lý phân bón đến tận gốc. Tuy nhiên, nhiều ý kiến vẫn cho rằng sẽ không giải quyết được bất cập thị trường phân bón hiện nay vì Nghị định 202 tiếp tục giao cho hai bộ quản lý.

Vậy theo Bộ trưởng việc phân chức năng quản lý nhà nước lĩnh vực này cho hai bộ có làm tăng hiệu lực, hiệu quả quản lý nhà nước không? Nếu không thì Bộ trưởng có giải pháp gì khắc phục? Nếu có thì xin Bộ trưởng cho biết nguyên nhân chính vì sao quản lý nhà nước được tăng cường, công tác phòng, chống gian lận thương mại cũng được tăng cường trên mọi mặt, nhưng tình trạng phân bón giả, phân bón kém chất lượng không giảm mà còn diễn biến phức tạp, tinh vi hơn và trách nhiệm của Bộ trưởng về vấn đề này ra sao?

Thứ hai, tôi vừa nhận được giải trình làm rõ những vấn đề mà đại biểu của Đoàn đại biểu Long An và Hậu Giang quan tâm về bất cập của Thông tư 26. Tôi đề nghị Bộ trưởng Bộ Khoa học, Công nghệ làm rõ thêm mấy vấn đề:

Một là về cơ chế giám sát, quản lý các tổ chức kiểm nghiệm, trách nhiệm của các tổ chức kiểm nghiệm như thế nào khi kết quả ở hai nơi khác nhau, việc xử lý ở hai kết quả này như thế nào? Theo quy định các tổ chức thử nghiệm phải đạt tiêu chuẩn chung theo quy định và được sự chỉ định của cơ quan có thẩm quyền. Do đó kết quả thử nghiệm của cơ sở này có giá trị ngang nhau. Nhưng theo quy định của Thông tư 26 thì kết quả thử nghiệm của tổ chức sau sẽ phủ định kết quả thử nghiệm của tổ chức trước. Trường hợp hai kết quả thử nghiệm ở hai lần khác nhau, chúng ta căn cứ kết quả lần sau để kết luận thì có hợp lý không? Đâu mới thực sự là chất lượng của mẫu thử phân bón đó? Thời gian thử nghiệm trung bình là 10 ngày một lần, nếu có kiểm lần hai cộng với thời gian người bán hàng đến làm việc và thời gian các lần phát hành văn bản để giải quyết một trường hợp là mất một tháng, như vậy việc xử lý hàng hóa kém chất lượng có kịp thời không? Trong thời gian này thì hàng hóa không được niêm phong, liệu phân bón kém chất lượng có được tuôn ra thị trường để tẩu tán hay không? Xin cảm ơn Bộ trưởng.

Đặng Thị Kim Chi - Phú YênKính thưa Bộ trưởng,

Tôi xin hỏi Bộ trưởng một vấn đề mà tôi đã hỏi cách đây hai kỳ họp nhưng chưa được giải quyết thỏa đáng và cũng chưa được hỏi Bộ trưởng đó là:

Với việc đường nhập lậu ngày càng tăng, đường nhập tái xuất và gian lận thương mại chưa được kiểm soát chặt, việc nhập khẩu đường vẫn được cấp theo cam kết quốc tế và việc chưa tạo thông thoáng và công bằng cho việc xuất khẩu đường tiểu ngạch đã làm cho ngành mía đường khốn đốn, nếu không có biện pháp giải quyết hữu hiệu thì ngành mía đường có nguy cơ phá sản. Xin hỏi Bộ trưởng với trách nhiệm của mình Bộ trưởng sẽ phối hợp tham mưu chính sách gì để cứu ngành mía đường và đời sống của hàng triệu nhân dân vùng mía?

Thứ hai là trong năm 2014 bộ đã cấp quota nhập khẩu đường cho 40.000 tấn, phân bổ cho một số nhà máy để chế biến đường tinh luyện. Ở Phú Yên có nhà máy đường KCP là một nhà máy có 100% vốn nước ngoài, đóng trên địa bàn huyện miền núi của tỉnh, đã có văn bản đề nghị được cấp quota nhập đường thô nhằm bù đắp sản lượng mía bị giảm do hạn hán nhưng không được cấp. Trong văn bản trả lời Bộ trưởng có nói việc thực hiện cấp quota là do đề nghị của Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn. Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn không đề nghị cho nên Bộ không phân giao. GGề nghị Bộ trưởng làm rõ hơn về việc phối hợp giữa 2 Bộ trong vấn đề này và Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn chia sẻ thêm cho tôi biết là dựa trên tiêu chí nào để phân cấp quota nhập khẩu đường thô. Tại sao nhà máy đường KCP lại không được cấp? Xin cảm ơn 2 Bộ trưởng, xin hết.

Bùi Quang Vinh - Bộ trưởng Bộ kế hoạch và Đầu tưKính thưa Quốc hội,

Xin cảm ơn Chủ tịch Quốc hội đã cho tôi phát biểu hỗ trợ cho Bộ trưởng Bộ Công Thương.

Trước hết, vì thời gian ngắn, tôi xin nói vào một vấn đề. Đó là gợi ý của Chủ tịch Quốc hội, vấn đề công nghiệp phụ trợ.

Thưa Quốc hội, công nghiệp phụ trợ là một trong những vấn đề rất lớn của đất nước. Các nước thu hút được đầu tư nước ngoài nhiều và có nền kinh tế phát triển đều có nền công nghiệp phụ trợ phát triển. Nói thế để thấy rằng công nghiệp phụ trợ hết sức quan trọng. Có công nghiệp phụ trợ phát triển chúng ta mới có thể hấp thu được những công nghệ cũng như chúng ta có thể hấp thu đầu tư nước ngoài vào Việt Nam để tạo ra giá trị gia tăng trong chính nội địa của mình. Còn nếu ta không làm được điều này thì dù thu hút đầu tư nước ngoài nhiều thì giá trị gia tăng ở Việt Nam cũng không có. Mà thực chất chúng ta cũng là gia công lắp ráp cho nước ngoài thôi. Đấy là việc mà các nhà kinh tế đều hiểu rất rõ. Ở đây chúng tôi trăn trở rất nhiều về công nghiệp phụ trợ, quả thật đây là lĩnh vực rất khó. Bộ Công thương được Chính phủ giao nhiệm vụ soạn thảo và xây dựng những cơ chế, chính sách để phát triển công nghiệp phụ trợ của đất nước.

Tuy nhiên, tôi chia sẻ với Bộ Công Thương, đây là vấn đề không đơn giản. Ngay cả vấn đề khái niệm thế nào là công nghiệp phụ trợ, các nhà kinh tế còn tranh luận với nhau rất nhiều. Phụ trợ có nghĩa là phải có một cái chính, chính nhưng có phụ, thì cái nào là chính và cái nào là phục vụ cho cái chính đó, đấy là những vấn đề. Ở đây tôi muốn nói một vấn đề là theo quan điểm của chúng tôi, phát triển công nghiệp phụ trợ thực chất là phát triển doanh nghiệp vừa và nhỏ, hay nói một cách nữa chính là khối doanh nghiệp tư nhân của Việt Nam, đấy là một định nghĩa. Nếu trong chính sách công nghiệp phụ trợ không đề cập mảng này thì sẽ là một sai lầm và chúng ta sẽ loay hoay với việc chọn ngành nào, mặt hàng nào. Việt Nam cần có một lực lượng doanh nghiệp vừa và nhỏ mạnh, trong đó thực chất là doanh nghiệp tư nhân, vì doanh nghiệp nhà nước sẽ dần cổ phần hóa để giữ những then chốt trong nền kinh tế, còn phải chuyển những cái này cho tư nhân làm. Nếu doanh nghiệp tư nhân được phát triển một cách mạnh mẽ thì không chỉ tạo ra một động lực lớn cho đất nước, tạo ra nhiều việc làm mà còn tạo ra một chuỗi giá trị gia tăng quan trọng để phục vụ cho những sản phẩm công nghiệp chính và tham gia vào chuỗi giá trị gia tăng này, không phải chúng ta chỉ đi nhập nguyên liệu về lắp ráp gia công mà nó sẽ tạo ra rất nhiều việc làm cho đất nước. Đây là vấn đề chúng tôi rất trăn trở và chúng tôi cũng đã đề nghị Chính phủ có cuộc họp chuyên ngành về doanh nghiệp tư nhân, doanh nghiệp vừa và nhỏ. Tôi rất vui Quốc hội vừa rồi trong nghị quyết đã đề xuất chọn năm 2015 là năm doanh nghiệp, thực chất là giúp đỡ doanh nghiệp vừa và nhỏ. Ở đây trong chính sách tôi thấy có mấy vấn đề như sau:

Thứ nhất, hỗ trợ cho khởi nghiệp doanh nghiệp mà các đại biểu Quốc hội đã nói. Tôi rất đồng tình và ủng hộ việc này, nghĩa là phải tạo ra một môi trường thông thoáng, thuận lợi, minh bạch nhất để mọi người dân có tiền không gửi vào ngân hàng mà mang tiền đó thành lập doanh nghiệp. Vì vậy môi trường đầu tư, kinh doanh là vấn đề quyết định. Các luật của chúng ta phải minh bạch để mọi người đọc lên hiểu rằng phải làm thế và cứ như thế đến các cơ quan công quyền sẽ được cấp phép, không bị ai hành. Bây giờ để có được giấy phép xin đăng ký hành nghề để phát triển doanh nghiệp là một vấn đề không đơn giản, nếu ai có người nhà làm chúng ta mới thấy được điều này. Cho nên vấn đề cải thiện môi trường đầu tư, kinh doanh Việt Nam đã làm tốt, nhất là trong năm 2014 này tôi nghĩ cần phải làm tốt hơn.

Thứ hai, phải khuyến khích khởi nghiệp cho những người mới bắt đầu thành lập doanh nghiệp.

Thứ ba, tạo mọi điều kiện để họ tiếp cận được vốn một cách đơn giản, dễ dàng.

Thứ tư, chuyển giao công nghệ, những công nghệ rất đơn giản.

Vừa rồi chúng tôi làm việc với Samsung, các tập đoàn lớn của Đức, họ sẵn sàng chuyển giao những công nghệ. Nhất là Nhật Bản họ muốn chuyển giao cho các doanh nghiệp nhỏ và vừa của Việt Nam để tiếp cận công nghệ này và họ xin nhận lại sản phẩm mình làm ra

để họ lắp ráp, có nghĩa là công nghiệp phụ trợ nhưng rất tiếc chúng ta chưa có đủ lực lượng và cũng chưa quan tâm nhiều. Họ tổ chức nhiều hội nghị, Bộ Kế hoạch và đầu tư đứng ra tổ chức mấy hội nghị ở 3 miền, nhưng thực tế số doanh nghiệp đến để tiếp cận được các công nghệ này chưa nhiều.

Vấn đề thị trường, thị trường không phải chỉ là cung cấp cho các doanh nghiệp trong nước, doanh nghiệp chính lắp ráp mà còn tiêu thụ, tức là tham gia vào chuỗi giá trị cung ứng của thế giới. Đấy là những vấn đề then chốt nhất của công nghiệp phụ trợ chính lại là ở chỗ khuyến khích thành lập và cổ vũ, động viên để phát triển mạnh mẽ lực lượng doanh nghiệp vừa và nhỏ và lực lượng doanh nghiệp tư nhân. Khi Việt Nam có được lực lượng mạnh này thì họ có nhu cầu để tìm kiếm công nghệ mới, tìm kiếm những sản phẩm, tìm kiếm thị trường và chúng ta sẽ hỗ trợ họ.

Cuối cùng, làm sao để giá thành chi phí của họ là thấp, cạnh tranh chứ không phải làm ra được ốc vít hay làm ra được một sản phẩm gì đó như hôm qua các đồng chí nói về nông nghiệp, nhưng giá thành quá cao. Cho nên người ta nhập ngô nước ngoài về mà không nhập ngô ở Việt Nam là vì thế, cuối cùng vẫn là giá thành. Đây là vấn đề tổng hợp, tôi nghĩ Quốc hội đã chọn đúng khi mà nghĩ rằng 2015 phải là năm doanh nghiệp Việt Nam và doanh nghiệp này thực chất phải tập trung vào doanh nghiệp vừa và nhỏ và doanh nghiệp tư nhân. Tôi nghĩ đấy là giải pháp chiến lược, đấy chính là một trong những động lực để tạo ra một nền công nghiệp phụ trợ tốt cho Việt Nam. Xin cảm ơn Quốc hội.

Vũ Huy Hoàng - Bộ trưởng Bộ Công thươngKính thưa Quốc hội,

Tôi xin phép được tiếp tục báo cáo với các vị đại biểu Quốc hội về các câu hỏi các vị mới đặt vấn đề.

Thứ nhất, đối với ý kiến của đại biểu Trịnh Ngọc Phương về hướng dẫn hợp đồng mua, bán điện đối với các cơ sở phát điện sinh khối. Trước hết, tôi báo cáo với các vị đại biểu chủ trương của Chính phủ thực hiện chiến lược về an ninh năng lượng quốc gia đến năm 2030, trong đó có nêu vấn đề sự cần thiết và ý nghĩa quan trọng của việc phát triển các nguồn năng lượng tái tạo, năng lượng sạch trong đó có năng lượng sinh khối. Trên cơ sở chỉ đạo của Chính phủ và thực hiện chủ trương của Trung ương, thời gian vừa qua chúng tôi cũng đã phối hợp với các bộ, ngành có liên quan nghiên cứu và đề xuất một số các cơ chế, chính sách để khuyến khích lĩnh vực năng lượng này, trong đó có năng lượng gió, năng lượng mặt trời và năng lượng sinh khối.

Tôi xin báo cáo với đại biểu Trịnh Ngọc Phương, đúng là sau khi có Quyết định ngày 24/3/2014 của Thủ tướng Chính phủ về cơ chế giá điện đối với một số lĩnh vực điện thuộc năng lượng tái tạo và năng lượng mới, trong đó có năng lượng sinh khối, do chúng tôi phải tập trung hướng dẫn phần liên quan đến biểu mẫu về hợp đồng mua bán điện đối với các dự án thủy điện nhỏ. Bởi vì các biểu mẫu trước đây ban hành nó đã tỏ ra bất cập,

cho nên vừa qua chúng tôi phải nghiên cứu điều chỉnh lại và chính vì thế chưa kịp thời ban hành hướng dẫn về biểu mẫu đối với hợp đồng mua, bán điện đối với điện sinh khối. Tôi xin được tiếp thu ý kiến của đại biểu và sẽ chỉ đạo ngay đối với Tập đoàn điện lực Việt Nam và Cục điều tiết điện lực sớm nghiên cứu báo cáo với Bộ để ban hành Thông tư hướng dẫn mua bán điện sinh khối.

Ý thứ hai, ý kiến của đại biểu Tô Văn Tám về công nghiệp hỗ trợ, đại biểu có nói rằng năm 2012 thì mới trình được Chính phủ. Thủ tướng Chính phủ đã ban hành Quyết định số 12 về một số cơ chế chính sách khuyến khích công nghiệp hỗ trợ và đến năm 2014 thì mới ban hành Quy hoạch một số lĩnh vực công nghiệp hỗ trợ. Như hôm qua đã có dịp báo cáo với Quốc hội đúng là việc xây dựng cơ chế chính sách trong lĩnh vực này còn chậm. Trách nhiệm của Bộ Công thương trong vấn đề này chúng tôi đã báo cáo với Quốc hội, trong thời gian tới đây chúng tôi sẽ căn cứ vào ý kiến của đại biểu Quốc hội và sự cần thiết cũng như ý nghĩa quan trọng của công nghiệp hỗ trợ mà chúng tôi sẽ có các biện pháp để mà khắc phục sự chậm trễ trong xây dựng chính sách, mà trước hết là sẽ đề nghị Chính phủ sớm xem xét dự thảo Nghị định về phát triển công nghiệp hỗ trợ đã trình với Chính phủ. Chúng tôi cũng tha thiết đề nghị với Quốc hội như chúng tôi đã trình bày, sẽ sớm thông qua dự án Luật về sửa một số các luật thuế, trong đó có phần liên quan đến cơ chế, chính sách ưu đãi phát triển công nghiệp hỗ trợ.

Ý kiến thứ 3 của đại biểu Nguyễn Ngọc Hòa, tôi xin được báo cáo thêm với đại biểu Quốc hội là như thế này. Khi chúng tôi nêu một số con số thì đúng là cũng phải trao đổi kỹ hơn, một là đối với các cơ sở của doanh nghiệp đầu tư nước ngoài trong hệ thống phân phối, vì sao có 70 trên tổng số hơn 900 cơ sở bán lẻ theo mô hình hiện đại cả nước. Đúng là so cơ sở của nước ngoài với cơ sở của Việt Nam thì nó hơi khập khễnh. Tuy nhiên, điều quan trọng tôi muốn nói, như chúng tôi đã báo cáo thị phần bán lẻ của doanh nghiệp nước ngoài năm 2013 và năm 2014 khoảng 3,4% trên tổng số doanh số bán lẻ, trong 3,4% này, theo số liệu thống kê thì trong các siêu thị của những doanh nghiệp bán lẻ lớn của nước ngoài như BigC, Metro thì đến 90% là hàng Việt Nam. Đây cũng là con số để đại biểu tham khảo.

Thứ hai, yêu cầu kiểm tra về nhu cầu kinh tế ENT thì đại biểu có nói có những doanh nghiệp có vốn đầu tư nước ngoài không phải chỉ có cơ sở bán lẻ thứ hai, thứ ba mà thậm chí có hơn 10 cơ sở, như Metro có 19 cơ sở. Báo cáo với Quốc hội, Metro được cấp phép trước khi chúng ta gia nhập Tổ chức thương mại thế giới với tính chất là một doanh nghiệp thí điểm, nên tại giấy phép đầu tư đã cấp vào năm 1995, cách đây gần 20 năm thì chúng ta cho thí điểm và chưa có quy định chặt chẽ như khi gia nhập Tổ chức thương mại thế giới. BigC cũng như vậy nên việc xem xét từ cơ sở thứ hai, thứ ba trở đi phụ thuộc vào ý kiến chủ quan chứ không có quy định, cho nên số lượng nhiều như vậy. Còn sau khi chúng ta gia nhập Tổ chức thương mại thế giới thì đây là điều bắt buộc cơ sở thứ hai trở đi phải xem ENT.

Trong thời gian qua, chúng tôi đã có cơ chế phối hợp với Hiệp hội bán lẻ Việt Nam cũng như Hiệp hội người tiêu dùng Việt Nam, cụ thể là chúng tôi đã tổ chức một số cuộc tham vấn với hai hiệp hội này để bàn về phát triển hệ thống phân phối, trong đó có bán lẻ ở Việt Nam. Khá nhiều ý kiến của hai hiệp hội chúng tôi đã tiếp thu.

Nhân đây xin báo cáo với đại biểu là chúng tôi sẽ tiếp tục phối hợp chặt chẽ với hai hiệp hội khi xem xét và bàn về các cơ chế, chính sách cũng như những giải pháp để phát triển hệ thống phân phối, trong đó có bán buôn, bán lẻ ở Việt Nam theo hướng tạo thuận lợi cho các doanh nghiệp Việt Nam trong việc cạnh tranh và vươn lên, đáp ứng các yêu cầu trong nước và sau này phát triển ra cả nước ngoài.

Về ý kiến của đại biểu Phương Khanh về phân bón giả. Đúng là Nghị định 202 năm năm 2004 của Chính phủ về quản lý phân bón vẫn phân ra cho 2 Bộ, Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn quản lý về phân bón hữu cơ và một số phân bón khác, còn Bộ Công Thương quản lý nhà nước về phân vô cơ. Lý do là như thế này: Phân vô cơ phần lớn là phân hóa học, có các hóa chất, ví dụ phân đạm Urê hoặc phân NPK. Theo chức năng, nhiệm vụ đã được phân công theo các nghị định của Chính phủ về tổ chức bộ máy và thẩm quyền của các bộ, các ngành thì quản lý hóa chất là Bộ Công thương, cho nên sản phẩm phân bón vô cơ với những thành phần hóa chất đi theo mặc nhiên nó phải thuộc và phải giao cho Bộ Công thương quản lý. Còn đối với phân hữu cơ giao cho Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn. Chúng tôi suy nghĩ, phân cho ai thì phân nhưng quan trọng nhất phải phối hợp thực hiện.

Vừa qua giữa Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn với Bộ chúng tôi cũng đã phối hợp chặt chẽ để triển khai Nghị định 202. Nếu 2 Bộ phối hợp thật nhuần nhuyễn, hỗ trợ lẫn nhau và trong những vấn đề liên quan đến tiêu thụ sản phẩm phân bón của nông dân chúng ta xuất phát từ quyền lợi của người nông dân và xuất phát từ việc bảo vệ sản xuất trong nước, phòng, chống hàng giả, hàng nhái, hàng kém chất lượng, tôi chắc rằng dù chúng ta có phân cho 2 Bộ thì cũng không phải là vấn đề hạn chế hay làm ảnh hưởng đến hiệu lực quản lý nhà nước.

Chúng tôi hôm qua đã báo cáo với Quốc hội là giữa 2 Bộ có ký cơ chế hợp tác. Ccũng báo cáo thêm với Quốc hội, cách đây không lâu dưới sự chủ trì của đồng chí Chủ tịch Ủy Ban Trung ương Mặt trận Tổ Quốc Việt Nam, 4 cơ quan là Ủy ban Trung ương Mặt trận Tổ Quốc Việt Nam, Trung ương Hội nông dân, Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn và Bộ Công thương đã đồng ký kết một thỏa thuận hợp tác. Theo đó Trung ương Mặt trận Tổ quốc Việt Nam sẽ là người đứng ra giám sát việc thực hiện các cơ chế, chính sách và tiêu thụ vật tư nông nghiệp cho nông dân. Trung ương Hội nông dân sẽ là người cùng với Trung ương Mặt trận Tổ quốc Việt Nam thực hiện việc giám sát để đảm bảo hàng giả, hàng nhái, hàng kém chất lượng, hạn chế tác hại của nó và cũng làm công tác giáo dục tuyên truyền cho nông dân xử dụng phân bón hợp lý. Đồng thời kiểm tra luôn hoạt động của Bộ Nông nghiệp và phát triển nông thôn cũng như Bộ Công thương. Thỏa thuận này mới có hiệu lực mấy tháng nay và định kỳ dưới sự chủ trì của Ủy ban Trung ương Mặt

trận Tổ quốc Việt Nam, liên ngành sẽ có kiểm điểm, đánh giá, sau đó sẽ báo cáo Chính phủ, báo cáo Quốc hội về kết quả này. Tôi cho đây cũng là biện pháp rất tốt trong thời gian tới.

Đối với ý kiến của đại biểu Kim Chi về đường. Đúng là trong thời gian vừa qua tình hình chúng ta sản xuất, tiêu thụ đường ăn ở trong nước có một số vấn đề, nhất là do tình hình chúng ta sản xuất đường trong nước sản lượng và năng suất trong năm vừa qua tăng lên khá nhiều.

Thứ hai là cũng quay trở lại việc phòng, chống buôn lậu qua biên giới, mặt hàng đường cũng là mặt hàng khá sôi động, nhất là ở các tỉnh biên giới phía Nam với Campuchia. Với sự chỉ đạo của Ban chỉ đạo 389 quốc gia về phòng, chống buôn lậu gian lận thương mại, chúng tôi phối hợp với các lực lượng có liên quan cùng với các địa phương có đường biên giới trên bộ với Campuchia đã nỗ lực triển khai việc chống buôn lậu. Tuy nhiên, hiệu quả của nó cũng còn có hạn chế. Cho nên đây cũng là một trong những nội dung mà trong chỉ đạo của Ban chỉ đạo 389 sẽ phải tiếp tục triển khai mạnh mẽ và quyết liệt hơn đối với công tác phòng chống buôn lậu nói chung trong đó có đường nhập lậu nói riêng để không ảnh hưởng đến sản xuất.

Câu hỏi của đại biểu liên quan đến phân hạn ngạch nhập khẩu đường trong năm 2014. Báo cáo Quốc hội, chúng ta đã thỏa thuận được với Tổ chức thương mại thế giới với tinh thần bảo hộ hợp lý một số nông sản và sản phẩm nông nghiệp cho người nông dân, chúng ta đã đạt được thỏa thuận đối với 4 mặt hàng nông nghiệp gồm đường ăn, muối ăn, nguyên liệu thuốc lá lá và trứng gia cầm các loại. Sẽ áp dụng hạn ngạch nhập khẩu, tức là mỗi một năm chúng ta chỉ cho phép nhập khẩu một hạn ngạch nhất định đối với 4 hàng hóa này. Nếu hàng hóa nằm trong hạn ngạch thì được hưởng thuế suất ưu đãi, còn hàng hóa ngoài hạn ngạch thì phải nộp thuế suất cao. Đường ăn chính là một trong 4 nhóm hàng này.

Theo thỏa thuận với Tổ chức Thương mại thế giới, 1 năm chúng ta được hạn ngạch cấp cho các doanh nghiệp kể cả trong nước và ngoài nước tăng dần cứ 5% /1 năm. Năm 2014 hạn ngạch được phân bổ là 72 nghìn tấn đường. Theo quy định và theo thỏa thuận thì Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn là người quyết định việc phân cho ai, bởi vì Bộ Nông nghiệp và phát triển nông thôn là cơ quan quản lý nhà nước về lĩnh vực sản xuất đường. Chúng tôi hoàn toàn tuân thủ và thực hiện theo phân bổ của Bộ Nông nghiệp và phát triển nông thôn, chúng tôi cũng không tự quyết định việc phân hạn ngạch này. Nhà máy đường KCP là một doanh nghiệp của Ấn Độ, hoạt động ở Phú Yên, là một doanh nghiệp có vốn của nước ngoài. Chúng tôi thấy trong thời gian vừa qua họ hoạt động khá tốt, tuy nhiên trong hạn ngạch phân bổ của năm nay chưa có tên của họ. Chúng tôi xin phép được tiếp thu ý kiến của đại biểu, sẽ trao đổi với Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn, trong những năm tới tính toán thế nào đó để có thể xem xét cả khu vực doanh nghiệp có vốn đầu tư của nước ngoài. Xin cảm ơn đại biểu.

Nguyễn Sinh Hùng - Chủ tịch Quốc hội

Xin phép Quốc hội cho dừng phần chất vấn Bộ trưởng Vũ Huy Hoàng ở đây. Đến thời điểm này đã có 21 đại biểu chất vấn và tái chất vấn, đồng chí Phó Thủ tướng, hai Bộ trưởng đã báo cáo giải trình thêm và cũng đã vượt quá thời gian quy định cho Bộ trưởng quan trọng này, xin Quốc hội cho dừng ở đây. Tôi xin phát biểu để kết thúc phần này.

Thưa Quốc hội,

Có thể nói các vị đại biểu Quốc hội của chúng ta đã nhận thức sâu sắc những vấn đề thuộc nhóm chất vấn đối với Bộ trưởng Bộ Công thương Vũ Huy Hoàng có tầm chiến lược. Tuy rằng cụ thể nhưng mà lại rất quan trọng tác động đến toàn bộ kinh tế và sản xuất tiêu dùng của nhân dân. Các câu hỏi của các vị đại biểu Quốc hội đặt ra là rất rõ ràng, rất ngắn gọn, tuy nhiên thỉnh thoảng cũng có lúc trình bày dài một chút. Bộ trưởng Bộ Công thương của chúng ta là một đồng chí Bộ trưởng khá thành thạo trong công việc, cũng đã trải qua 8 năm làm Bộ trưởng Và đã trải qua nhiều lần chất vấn, báo cáo giải trình trước Quốc hội cho nên việc trả lời của Bộ trưởng đã đi thẳng vào vấn đề, rõ ràng và tương đối thỏa đáng với câu hỏi của các vị đại biểu Quốc hội. Theo dõi từ hôm qua đến giờ, tôi thấy đồng bào và cử tri cũng khá ủng hộ và hài lòng. Tuy nhiên, còn những vấn đề khó thì đồng chí Phó Thủ trưởng, đồng chí Bộ trưởng Bộ Kế hoạch và Đầu tư, Bộ trưởng Bộ Tài chính, các Bộ trưởng Bộ Công an, Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn và các Bộ trưởng khác trong quá trình nghe thì chắc chắn sẽ có phối hợp. không có bộ nào có thể tự mình làm hết mọi việc mà có các bộ, chỉ đạo của Chính phủ, phối hợp các bộ, các địa phương thì mới thành công được. Với tinh thần đó, tôi xin đề nghị Bộ trưởng ngành công thương sau phiên chất vấn này tập trung thực hiện tốt một số công việc sau đây.

Một là về công nghiệp hỗ trợ, chúng ta đều nhất trí đến nay còn yếu kém, chưa đạt kết quả mong muốn, dù nghị quyết Đại hội, nghị quyết Trung ương cũng đã nhấn mạnh, Chính phủ cũng có nhiều kế hoạch, nhiều chương trình, chỉ đạo, Bộ trưởng cũng đã suy nghĩ nhiều về vấn đề này, nhưng nhìn chung chưa thành công. Chưa thành công công nghiệp hỗ trợ thì tác động xấu tới chất lượng xuất, nhập khẩu, dẫn tới nhập siêu và đáp ứng nhu cầu cho trong nước về việc làm, sản xuất và nhất là hạ giá thành, có thể nói công nghiệp này chưa thật sự thành công, đây là vấn đề lớn. Tôi đề nghị đồng chí Bộ trưởng với trách nhiệm của mình tiếp tục phối hợp lực lượng trong, ngoài tham mưu cho Chính phủ, Quốc hội, Đảng và Nhà nước trong việc chỉ đạo phát triển công nghiệp hỗ trợ. Chính phủ cần có chỉ đạo quyết liệt hơn tập trung chỉ đạo để phối hợp lực lượng, cả đầu tư doanh nghiệp trong nước, đầu tư ngoài nước, cả đầu tư của nhà nước vào lĩnh vực này. Có chính sách cần thiết để khuyến khích, thúc đẩy, tạo điều kiện cả về môi trường và điều kiện kinh tế cho các thành phần kinh tế phát triển từ khởi nghiệp cho tới đầu tư, triển khai công nghiệp hỗ trợ thành công trong cơ chế thị trường.

Về mặt luật pháp, trước mắt sớm ban hành nghị định. Tôi nghĩ có nghị định hay chưa có nghị định, có luật hay chưa có luật nhưng quan trọng nội dung, tác động của nó tới việc thúc đẩy công nghiệp hỗ trợ. Chúng ta có phụ thuộc nước ngoài hay không về nhập khẩu? Ví dụ Samsung hiện nay chủ yếu nhập khẩu các thiết bị, vật tư để lắp ráp rồi xuất khẩu. Hay những ngành dệt may, da giầy v.v... cũng vẫn phải nhập khẩu. Tỷ trọng nhập khẩu còn khá lớn và rất nhiều các mặt hàng khác chúng ta còn nhập khẩu mà tỷ lệ nhập siêu như Việt Nam và các nước láng giềng, nhất là nước lớn gần chúng ta, bạn chúng ta đây cũng là 2/3 nhập, 1/3 xuất. Việc này có phụ thuộc hay không, có độc lập hay không v.v... của nền kinh tế, chúng ta cần phải tính toán. Cho nên nghị định là trước mắt, nghiên cứu để tiến tới có thể cần thì chúng ta có luật. Bộ trưởng muốn làm luật sớm, đưa vào chương trình làm ngay, nhưng chưa thấy nội dung gì để đưa vào luật, đến nay có thể nói rất khó. Việc này cần phải tranh thủ ý kiến của nhiều nhà khoa học, nhiều doanh nghiệp, hội nghị, Hội nghị Diên Hồng để bình kế, bàn kế mà tiến lên, vấn đề này rất mấu chốt, rất quan trọng.

Thứ hai, công nghiệp chế tạo, công nghiệp cơ khí tập trung vào làm thành công trong nông nghiệp. Những ngành cơ khí cho nông nghiệp, nông nghiệp, nông thôn phục vụ nông dân từ giống cho tới sản xuất, chế biến, tiêu thụ, bảo quản, làm sao để chúng ta có được một ngành công nghiệp cơ khí thỏa đáng, thích đáng, đáp ứng được yêu cầu của ngành nông nghiệp và phát triển nông thôn là trước hết. Ngoài ra chúng ta cũng phải tính tới cơ khí cho các ngành kinh tế, từ xây dựng cho tới giao thông, y tế, dược phẩm, chữa bệnh v.v... đều có yêu cầu này. Tôi đề nghị phải tạo ra được chuyển biến, phấn đấu năm 2015 chúng ta tạo được một chuyển biến tích cực để đồng bào cả nước và Quốc hội thấy phấn khởi là công nghiệp hỗ trợ và cơ khí đáp ứng sản xuất trong nước của chúng ta bắt đầu có chuyển biến và thực hiện chiến lược đồng chí Thủ tướng cũng mới ký. Năm 2020, 2030 thì công nghiệp hỗ trợ của chúng ta và ngành cơ khí của chúng ta phát triển như thế nào?

Về vấn đề buôn lậu, gian lận thương mại, hàng giả, hàng kém chất lượng và tội phạm trong lĩnh vực này phát triển rất nóng, rất nghiêm trọng như đồng chí Phó Thủ tướng đã nói. Mặc dù các lực lượng của chúng ta đã làm những công việc tích cực, gần đây càng thấy tích cực hơn nhưng vẫn rất nghiêm trọng. Tôi đề nghị Bộ trưởng, đồng chí Phó Thủ tướng chỉ đạo chung của Chính phủ phối hợp lực lượng các ngành của trung ương, của địa phương tích cực đấu tranh và dành thắng lợi trong công cuộc đấu tranh này, vì nó ảnh hưởng đến sản xuất, ảnh hưởng đến tiêu dùng, ảnh hưởng đến chất lượng sản phẩm, đến cạnh tranh, đến đời sống của nhân dân và phát triển. Tội phạm thì chúng ta bao nhiêu lực lượng đi bắt tội phạm cho đủ. Chúng ta không giải quyết một cách đồng bộ và xử lý một cách rất nghiêm túc đối với tội phạm, đối với kinh doanh trái pháp luật, hàng gian lận thương mại v.v... thì rất nghiêm trọng. Bây giờ chúng ta ban hành Luật doanh nghiệp mới cũng cần phải có những quy định chặt chẽ trong lĩnh vực này. Biện pháp rút giấy phép kinh doanh, dừng kinh doanh v.v... là những biện pháp kiên quyết phải làm trong những trường hợp này. Tôi đề nghị chúng ta làm cho được như đồng chí Phó Thủ tướng và đồng

chí Bộ trưởng nói đó là: Tạo chuyển biến đấu tranh và tạo chuyển biến tích cực để ngăn chặn từng bước, đẩy lùi trong năm 2015, để thấy được kết quả, để chuẩn bị cho thời kỳ mới 2016 - 2020 chúng ta phát triển được. Nếu những con sâu bọ này lằng nhằng không có cách gì phát triển được, đời sống người dân cúng không an tâm, không chỉ buôn lậu về hàng hóa, thuốc phiện, súng đạn thì an ninh, trật tự, an toàn xã hội cũng không bảo đảm được. Đây không phải là lời hứa mà đồng thời cũng là trách nhiệm trước nhân dân, trước cả nước, trước nền kinh tế của chúng ta đang gặp khó khăn. Muốn làm được như vậy thì phải chỉ đạo, phối hợp lực lượng cả trên, cả dưới, cả trong, cả ngoài, cả hệ thống chính trị, từ chính quyền cơ sở tới Chính phủ và Quốc hội đều có trách nhiệm. Nếu không đảm bảo thống nhất này chúng ta không làm được.

Thứ hai, xây dựng lực lượng để phòng, chống, tăng cường lực lượng của an ninh, công an, lực lượng hải quan, cảnh sát biển, biên phòng, đặc biệt là lực lượng có tính chất trung tâm là quản lý thị trường của Bộ Công thương, làm sao để thống nhất lại lực lượng này thì mới có thể triển khai thành công được. Phải xây dựng lực lượng của chúng ta vừa vững mạnh vừa có năng lực, đủ điều kiện nhưng phải trong sạch. Thời gian qua tiếp tay khá nhiều, thông đồng khá nhiều. Nhiều vụ bắt rồi, xử rồi mới biết được có những chuyện như vậy.

Thứ ba, tổ chức phân phối sản phẩm thị trường, hoạt động thương mại của đất nước trong điều kiện chuẩn bị hội nhập quốc tế sâu, các hiệp định thương mại tự do đã ký, đang đàm phán, sẽ ký và ký lần này cơ bản là xong. Các hiệp định lớn cơ bản là xong. Hội nhập về kinh tế chắc chắn sẽ bứt phá nếu ta tranh thủ được cơ hội này, nếu ta tổ chức được sản xuất, lưu thông trong nước, thị trường phân phối bán lẻ, bán buôn một cách thành công. Nếu không thành công thị trường trong nước, tổ chức sản xuất cho lực lượng trong nước thì chúng ta sẽ thua trên sân nhà. Đây cũng là quyết tâm chính trị lớn trước hội nhập, trước vận hội, trước các hiệp định sắp ký. Đề nghị Bộ trưởng tham mưu cho Chính phủ và có những tính toán, kế hoạch để không chỉ ngành phân phối bán lẻ mà nhiều ngành kinh tế khác chuẩn bị cho đấu tranh giành thắng lợi trên mặt trận này. Ba điểm trọng tâm này mong Bộ trưởng tiếp tục làm tốt.

Cuối năm 2015 báo cáo Quốc hội xem đã triển khai được đến đâu để chúng ta chuẩn bị cho năm 2016 và năm 2020. Ngoài ra, có một số câu hỏi và một số vấn đề đặt ra cụ thể Bộ trưởng đã đồng ý sẽ tiếp tục nghiên cứu giải quyết và giải quyết một cách tích cực. Ví dụ như vấn đề điện nông thôn, các đồng bào vùng sâu, vùng xa, đồng bào dân tộc, biên giới, hải đảo, điện, mạng lưới điện. Vấn đề thủy điện tiếp tục rà soát, xem xét hồ chứa và bảo đảm an toàn hồ chứa, điều phối lưu lượng hồ chứa một cách khoa học để tránh những hậu họa có thể đem lại.

Tiếp nối với nó là vấn đề trồng rừng và vấn đề phí môi trường. Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn có trách nhiệm phải tiếp tục phối hợp với Bộ Công thương làm cho tốt. Vấn đề nữa là vấn đề liên quan đến quản lý, bình ổn giá. Như trình bày của Bộ trưởng Vũ Huy Hoàng, Bộ trưởng Tài chính thì chúng ta tổ chức thực hiện tốt Luật giá do Quốc hội

đã ban hành. Quản lý giá theo nguyên tắc thị trường định hướng xã hội chủ nghĩa, có sự điều tiết của Nhà nước. Bình ổn những mặt hàng thiết yếu gắn với đời sống của nhân dân, đảm bảo đời sống cho nhân dân của chúng ta. Chúng ta chống lạm phát được nhưng chúng ta bình ổn giá là một biện pháp để đảm bảo giá cả hợp lý và thiết thực đến đời sống của nhân dân của chúng ta. Hiện nay giá xăng xuống nhiều lần nhưng giá vận tải không xuống, mai kia chắc Bộ trưởng Thăng sẽ có giải pháp tích cực hơn chỗ này. Cho nên, tính hài hòa, tính đồng bộ và sự phối hợp của chúng ta trong chính sách và thực hiện chính sách cũng còn có vấn đề. Xăng xuống mười, mười mấy lần rồi nhưng vận tải không xuống, các việc khác không xuống. Trước đây, tăng xăng tôi thấy cắt tóc cũng tăng giá, bán rau cũng tăng giá nhưng bây giờ đến vận tải cũng không xuống. Cho nên, bây giờ việc điều hành giá cũng rất khó, kinh tế thị trường rất khó và định hướng xã hội chủ nghĩa cũng rất khó. Xin đồng chí Bộ trưởng lưu ý. Cảm ơn Bộ trưởng./.