BİNALARDA ENERJİ VERİMLİLİĞİENERJİ VERİMLİLİĞİ • 2018’de,2000’denbu yana elde edilen verimlilik artıúıile dünyanın balıca ekonomilerindeki petrol ithalatı

BİNALARDA ENERJİ VERİMLİLİĞİ

Oğuz Kürşat KABAKÇIEnerji ve Tabii Kaynaklar Uzmanı

Enerji Verimliliği ve Çevre Dairesi Başkanlığı

Sunum İçeriği:

Enerji Verimliliği ve Enerji Tasarrufu

Bina Sektörüne Yönelik İstatistikler

Konutlarda Enerji Tüketimi

Konutlarda Enerji Verimliliği

Yerinde Üretim Teknolojileri

Diğer Bina Türlerinde Enerji Verimliliği Olanakları

2

ENERJİ VERİMLİLİĞİ VE ENERJİ TASARRUFU

3

ENERJİ VERİMLİLİĞİ VE ENERJİ TASARRUFU

TÜRKİYE:

• Enerji verimliliği: Binalarda yaşam standardı ve hizmet kalitesinin, endüstriyel işletmelerde ise

üretim kalitesi ve miktarının düşüşüne yol açmadan enerji tüketiminin azaltılmasını

AVRUPA BİRLİĞİ:

• Energy Efficiency: In general terms, energy efficiency refers to the amount of output that can be

produced with a given input of energy.

• Energy Savings: Energy savings are the reduction of energy use, without reference to output

produced.

AMERİKA BİRLEŞİK DEVLETLERİ:

• Energy efficiency is using technology that requires less energy to perform the same function. Using

a light-emitting diode (LED) light bulb or a compact fluorescent light (CFL) bulb that requires less

energy than an incandescent light bulb to produce the same amount of light is an example of energy

efficiency.

• Energy conservation is any behavior that results in the use of less energy. Turning the lights off

when leaving the room and recycling aluminum cans are both ways of conserving energy.4

ENERJİ VERİMLİLİĞİ

• 2018’de, 2000’den bu yana elde edilen verimlilik artışı ile

dünyanın başlıca ekonomilerindeki petrol ithalatı 165

milyon tonun üzerinde azaltılmıştır. Bu değer Almanya,

Avustralya ve Belçika’nın yıllık birincil petrol talebine

karşılık gelmektedir.

• 2018’de Japonya, 2000’den bu yana sağladığı verimlilik

artışı nedeniyle petrol ithalatını % 20 azaltarak petrol

ithalatı için 20 milyar dolar daha az ödedi.

• 2018 yılında, birincil enerji yoğunluğu, 2010'dan bu yana en düşük oran olan % 1,2 oranında iyileşmiştir. Bu, 2017'deki %

1,7'lik iyileşmeden daha az olmuş ve art arda üçüncü yıla oranla düşüş göstermiştir.

• Yavaşlama, kaybedilen bir fırsatı temsil etmektedir. Örneğin, enerji yoğunluğundaki % 1.2'lik iyileşme, dünyanın 2017 yılına

göre kullanılan enerji miktarı için 1.6 trilyon ABD Doları daha fazla GSYİH sağlaması anlamına gelmesine rağmen, bu rakam

4 trilyon ABD Doları olabilirdi.

5

BİNA SEKTÖRÜNE YÖNELİK İSTATİSTİKLER

• Bina sektörünün dünya genelinde nihai enerji tüketimindeki payı % 30’u, küresel elektrik tüketimindeki payı ise % 50’yi geçmiş olup küresel karbon

emisyonlarının üçte birinden de bina sektörü sorumludur.

• Türkiye’nin 2017 birincil enerji arzı 145 MTEP, nihai tüketim 111 MTEP’tir.

• Türkiye’nin 2018 birincil enerji arzı 143 MTEP, nihai tüketim 109 MTEP’tir

• Türkiye’de bina sektörü 2017 yılı nihai enerji tüketiminde % 32,3’lük pay ile sanayi ve

ulaşım sektörünün önündedir.

• Su kaynaklarının yaklaşık %25’i binalarda tüketilmektedir.

• Katı atıkların %25’i sıvı atıkların %20’si yapı-insan kaynaklıdır.

• Isıtma ve soğutma kaynaklı enerji tüketiminin toplam tüketimdeki payı %70-80 civarındadır.

• Avrupa Birliği mevzuatı, üye ülkelere 2018 yılından itibaren yeni kamu binalarının, 2020

yılından itibaren ise bütün yeni binaların sıfıra yakın enerji tüketen binalar olması

zorunluluğu getirmektedir.

• Türkiye’de ise «İklim Değişikliği Eylem Planı 2011-2023” kapsamında “2017 yılından itibaren yeni binaların yıllık enerji ihtiyacının en az %20’sinin

yenilenebilir enerji kaynaklarından temin edilmesi hedeflenmektedir.

• «Enerji Verimliliği Strateji Belgesinde 2012-2023» kapsamında ise 2010 yılındaki yapı stokunun en az dörtte birinin (1/4) 2023 yılına kadar

sürdürülebilir yapı haline getirilmesine ve toplu konutlarda yerinden üretim uygulamalarının yaygınlaştırılmasına yönelik stratejik amaçlar

tanımlanmıştır.

Sanayi; 36.277; 33%

Konut; 21.396; 20%

Ticaret ve Hizmetler;

11.678; 11%

Tarım ve Hayvancılık; 4.381; 4%

Enerji Dışı; 6.296; 6%

Ulaştırma; 28.452; 26%

6

BİNA SEKTÖRÜNE YÖNELİK İSTATİSTİKLER

2018 yılında, 2017 yılına kıyasla sanayi enerji tüketimi %2,72

artmasına rağmen nihai enerji tüketimi %2,24 azaldı. Nihai enerji

tüketimindeki azalmanın en önemli sebebi bina sektörünün

tüketimindeki azalmadır. Bunun sebebi de 2018 yılının 2017 yılına

göre daha ılıman geçmesidir.

7

KONUTLAR

• TÜİK tarafından 2000 yılında yapılan bina sayımına göre ülkemizdeki toplam

bina sayısı 7.838.635 olarak tespit edilmiştir.

• 2001-2015 yılları arasında ise toplam 1.305.667 adet bina yapı kullanım izin

belgesi almıştır.

• 2016 yılı itibariyle ülkemizdeki toplam bina sayısı 9.144.342 olarak, konut

nitelikli bina sayısı ise 7.944.301 olarak hesaplanmıştır

• 2019 yılı sonu itibariyle toplam bina sayısının 9,3 milyonun üzerinde olduğu

değerlendirilmektedir.

• Türkiye’de konut binaları toplam binaların % 86,8’ini oluşturmaktadır.

• Bu binalarda bulunan toplam daire sayısı ise 22.606.906 olarak hesaplanmıştır.

• Adrese dayalı nüfus kayıt sistemi verilerine göre 2015 yılı sonu itibariyle Türkiye nüfusunun 78.741.153 olduğu ve ortalama hanehalkı

büyüklüğünün 3,5 olduğu kabul edildiğinde toplam hanehalkı sayısı 22.497.472 olarak hesaplanmıştır.

• Türkiye İstatistik Kurumunun 2011 yılında yaptığı çalışmaya göre hanehalklarının % 80’i çok katlı binalarda yaşamaktadır.

• 2018 yılı itibariyle ısınma ve/veya sıcak su ihtiyacı için doğalgaz kullanan konut abone sayısı 14,7 milyonu geçmiştir.

TÜRKİYE’DE BİNA SEKTÖRÜ

8

KONUTLAR

• Türkiye’nin 2018 yılı toplam 49,3 milyar m³ doğalgaz tüketiminin

% 25,7’sine karşılık gelen 12,7 milyar m³ doğalgaz konutlarda

tüketilmektedir.

• Türkiye’nin 2018 yılı toplam 233,6 milyar kWh nihai elektrik

tüketiminin % 23,45’ine karşılık gelen 54,7 milyar kWh

konuıtlarda tüketilmektedir.

TÜRKİYE’DE BİNA SEKTÖRÜ

9

KONUTLARDA ENERJİ VERİMLİLİĞİ

KONUT Ankara İstanbul İzmir Sivas

Bina Sayısı 1 20 1 2

Daire sayısı 52 1.171 84 34

Bina Yüksekliği (m) 46 51 38 26

Toplam Çatı Alanı (m²) 620 8.960 480 630

Verimli Kullanılabilir Çatı Alanı (m²) 140 6.451 285 300

Yıllık Isı Tüketimi (kWh) 356.166 5.779.897 551.127 305.698

Yıllık Elektrik Tüketimi (kWh) 107.561 3.192.732 207.900 92.616

Toplam İnşaat Alanı (m²) 9.620 133.785 13.651 5.118

Bina Enerji İndeksi (kWh/m²) 48,2 67,1 55,6 77,8

Konut Başı Yıllık Isı Tüketimi (kWh) 6.849 4.936 6.561 8.991

Konut Başı Yıllık Elektrik Tüketimi (kWh) 2.068 2.727 2.475 2.724

Aylık En Yüksek Isı Tüketimi (kWh) 80.921 1.233.971 112.741 62.764

Aylık En Düşük Isı Tüketimi (kWh) 2.979 2.527 5.435 2.562

Aylık En Yüksek Elektrik Tüketimi (kWh) 10.987 290.414 17.640 6.970

Aylık En Düşük Elektrik Tüketimi (kWh) 7.316 246.489 16.884 6.698

Gündüz Elektrik Tüketim Oranı (%) 45,5 47 46 45

Puant Elektrik Tüketim Oranı (%) 25,5 24 26 26

Gece Elektrik Tüketim Oranı (%) 29 29 28 29

0

20

40

60

80

100

120

Elektrik (kw)

Isı (kW)

0

200

400

600

800

1.000

1.200

1.400

1.600

1.800

Elektrik (kw)

Isı (kW)

ENERJİ TÜKETİMİ

10


ENERJİ TÜKETİMİ

Kaynak: Abdullah Bilgin11


ISI YALITIMI

Yapım Yılı Niteliği Mesken Sayısı

2009-2017 Verimli ~ 5.500.000

2000-2009 Kısmen Verimli ~ 2.900.000

2011-2017 (Bireysel Yalıtım Yaptıran) Verimli ~ 1.000.000

Toplam Verimli Mesken Sayısı (a) ~ 9.400.000

Toplam Mesken Sayısı (b) ~ 22.000.000

Verimsiz Mesken Sayısı (c=b-a) ~ 12.600.000

Kentsel Dönüşüm Kapsamında Yenilenmesi Gereken Mesken Sayısı (d) ~ 7.000.000

Yalıtım Yaptırılabilecek Mesken Sayısı (c-d) ~5.600.000

Yalıtımsız Bir Meskenin Yıllık Isınma

Amaçlı Enerji Tüketimi (kWh)

Yalıtım Sonrası

Tasarruf Oranı (%)

Tasarrufun Ekonomik

Karşılığı (TL)

Mesken Başı Yalıtım

Maliyeti (TL)

Basit Geri Ödeme

Süresi (Yıl)

20.000 35% 789,5 6000 7,6

20.000 40% 902,3 6000 6,7

15.000 35% 592,1 6000 10,1

15.000 40% 676,7 6000 8,9

Not: Fiyatlar 2018 yılı fiyatlarıdır.12


ELEKTRİKLİ EV ALETLERİ

Diğer

660 kWh/yıl

TV

555 kWh/yıl

Kurutucu

380 kWh/yıl

Çamaşır

Makinası

285 kWh/yıl

Buzdolabı+

D

Dondurucu

1056

kWh/yıl

Aydınlatma

467 kWh/yıl

Isıtma

(k.pompa)

300 kWh/yıl

Bulaşık

Makinası

295 kWh/yıl

1789

Diğer

584kWh/yıl

TV

231kWh/yıl

Kurutucu

324kWh/yıl

Bulaşık

Makinası

295 kWh/yıl

Isıtma(k.po

mpa)

100 kWh/yıl

Çamaşır

Makinası

195 kWh/yılBuzdolabı+

Dondurucu

333 kWh/yıl

Aydınlatma

127 kWh/yıl

Toplam=3998 kWh/yıl Toplam=2189 kWh/yıl

Tasarruf 1789 kWh/yıl (%45)

Kaynak:Twinning Project/Ademe-Enertec13

Isıtma ve soğutma 1250 TL100 m2 lik EKB Sınıfı C ile F arasında karşılaştırma yapılarak

belirlenmiştir.

Aydınlatma 60 TL Verimli Lamba kullanılması Durumunda

Çamaşır Makinesi 40 TL A ile A+++ arasında kıyaslama yapılmıştır.

Bulaşık makinesi 35 TL A ile A+++ arasında kıyaslama yapılmıştır.

Kurutucu 0 TL Verimli Ailede Kurutucu kullanılmadığı kabul edilmiştir.

Buzdolabı 100 TL A ile A+++ arasında kıyaslama yapılmıştır.

Televizyon 40 TL B ile A++ arasında kıyaslama yapılmıştır.

Elektrikli fırın ve

ocaklar35 TL B ile A++ arasında kıyaslama yapılmıştır.

Diğer elektrikli ev

aletleri45 TL Diğer elektrikli cihazların bilinçli kullanımı ile

TOPLAM 1605 TL



Fiyatlar 2018 yılı fiyatlarıdır.14


ENERJİ ETİKETLERİ

15


BUZDOLAPLARI

• Buzdolabı ve derin dondurucu kapaklarının hava sızdırmaz olması gerekir. Sızdırmazlık kontrolü için temiz bir kâğıdı contaların

arasına sıkıştırarak kapağı kapatın. Kapak kapalıyken kâğıdı kolayca çekebiliyorsanız, buzdolabı hava alıyor demektir.

Contaların değiştirilmesi gerekir.

• Buzluktan çıkartılan yiyecekleri dolapta çözdürün. Böylece soğumaya yardımcı olacağınız için dolabınız daha az enerji tüketir.

• Dolabın çevresinde havanın yeterince hareket edebileceği 10 cm boşluk bırakılmalıdır. Dolap etrafında dolaşan hava

soğumadıkça tüketim artacaktır.

BuzdolabıMarkası

BuzdolabıKapasitesi (Litre)

Özellik Verim sınıfıYıllık Tüketim

(kWh)

YıllıkTüketim

(TL)

YıllıkTasarruf

(TL)

BuzdolabıFiyatı (TL)

Geri ödemeSüresi (yıl)

x 550 no-frost A+ 375 266,25 0 3500 0

x 580 no-frost A++ 318 225,78 40,47 4500 24,7

x 560 no-frost A+++ 228 161,88 104,37 5500 19,2

BuzdolabıMarkası

BuzdolabıKapasitesi (Litre)

Özellik Verim sınıfıDüzeltilmiş

Yıllık Tüketim(kWh)

DüzeltilmişYıllık

Tüketim(TL)

DüzeltilmişYıllık

Tasarruf(TL)

DüzeltilmişBuzdolabıFiyatı (TL)

DüzeltilmişGeri ödemeSüresi (yıl)

x 550 no-frost A+ 375,0 266,3 0,0 3500 0

x 580 no-frost A++ 301,6 214,1 52,1 4267 14,7

x 560 no-frost A+++ 223,9 159,0 107,3 5402 17,7

16


ELEKTRİKLİ EV ALETLERİNİN GÜÇLERİ

• Mini buzdolabı 480 watt (A+ sınıfı)

• Orta Boy buzdolabı 608 watt (A+ sınıfı)

• Büyük Boy buzdolabı 962 watt (A+ sınıfı)

• Çamaşır makinesi 800 watt (A+ sınıfı ve 5 kg yıkama kapasiteli)

• Elektrik süpürgesi 1.450 watt

• Elektrikli ütü 2.800

• Saç kurutma makinesi 2.200 watt

• Fırın 2.000 watt

• Dizüstü bilgisayarlar 90 watt

• Kombi saatte 150 watt

* Kapasitelere göre güç değerleri farklılık gösterir.

Kaynak:http://www1.mmo.org.tr/resimler/dosya_ekler/728306c33e38495_ek.pdf17

100 watt akkor flamanlı lamba ile 23 watt tasarruflu lamba karşılaştırması

Buzdolabının bekleme modu, kapı açılması durumu ve motor çalışma durumu karşılaştırması

Kaynak:pclabs.com.tr



18



Kaynak:pclabs.com.tr

19



• Televizyon, bilgisayar, uydu alıcısı, yazıcı, fotokopi makinası gibi aletler bekleme durumunda bırakılmamalıdır.

• Elektronik aletler kullanıldıktan sonra fişleri prizlerde takılı bırakılmamalıdır. (Şarj aletleri vb.)

• Elektrikli süpürgelerinin toz torbası sıklıkla boşaltılmalıdır.

• Ütüleme işlemi bitmeden beş dakika önce ütü prizden çekilerek kalan iş, ütünün içindeki ısı ile tamamlanabilir.

• Yıkama makinaları tam kapasite çalıştırılmalıdır.

• Yiyecekler sıcakken buzdolabına konmamalıdır.

• Buzdolabına konan sıvıların üzeri örtülmelidir.

• Buzdolabı, güneş alacak yerlerden ve radyatör yanından uzağa yerleştirilmelidir.

• Buzdolabı kapısı sık ve uzun süreli açılmamalıdır.

20


AYDINLATMA

Hane NoHanede Yaşayan

Kişi Sayısı

Gün Sayısı

(Temmuz)

Toplam Tüketim

(kWh)

Aydınlatma

Tüketimi (kWh)Yüzde (%) Aydınlatma Türü Armatür Sayısı

1 2 22 76 3,84 5,05 LED Az

2 5 22 159 22,5 14,15 Tasarruflu Çok

TOPLAM 235 26,34 11,21

Kış mevsiminde daha fazla aydınlatma yapılacağı da dikkate alındığında meskenlerde aydınlatmanın toplam

tüketimdeki payının % 10-20 arasında değiştiğini söylemek mümkündür.

Lamba Türü

Güç

(watt)

Lümen

Değeri Lümen/watt

Yıllık

Çalışma

Saati

Toplam

Tüketim

(kWh)

Toplam

Tüketim

(TL)

Tasarruf

(TL)

Lamba

Maliyeti

(TL)

Basit Geri

ödeme Süresi

(yıl)

Lamba

Ömrü

(saat)

Halojen 53 850 16,0 1800 95,4 66,78 0 6 0 2500

Tasarruflu 15 860 57,3 1800 27 18,9 47,88 10 0,2 8000

LED 10 860 86,0 1800 18 12,6 54,18 10 0,2 9000

21

BEKLEME MODU KAYNAKLI TÜKETİM

• Yıllık 3,7 milyar kWh elektrik enerjisinin doğalgaz çevrim santrallerinde üretilmediği varsayılırsa yıllık 765 milyon Sm3

doğalgaz tasarruf edilebilecektir.

• Bekleme modundaki tüketimleri ölçülmüş olup bekleme modundaki güç değerleri TV’ler için 5 watt, uydu alıcılar için 7,5

watt, modemler için 4,6 watt, yazıcılar için 2,6 watt ve beyaz eşyalar için 2 watt gibi değerlere ulaşıldığı görülmüştür.

• Yapılan çalışmalar konutlarda bekleme modu kaynaklı tüketimin yıllık 90-300 kWh arasında, ofislerde ise % 3-7 arasında

değiştiğini göstermektedir.


Hane Halkı Sayısı 22.676.187

Hane Başı Bekleme Modu Tüketimi (kWh) 95

Hanelerin Toplam Bekleme Modu Tüketimi

(kWh)2.154.237.765

Ticari Binaların ve Resmi Dairelerin 2016 yılı

Elektrik Tüketimi (kWh)52.483.240.000

Bekleme Modu Kaynaklı Tüketim Oranı (%) 3

Ticari Binaların ve Resmi Dairelerin Bekleme

Modu Tüketimi (kWh)1.574.497.200

Bekleme Modu Kaynaklı Toplam Tüketim

(kWh)3.728.734.965

22

ELEKTRİKLİ CİHAZLAR KULLANILMADIKLARI ZAMANLARDA KAPATILMALIDIR.


23

HANELERDE ELEKTRİK TÜKETİMİNİN İNCELENMESİ


24


• Buzdolapları


25


Çamaşır Makinaları


26


Bulaşık Makinaları


27

ÇOK ZAMANLI TARİFE UYGULAMASI


12000

14000

16000

18000

20000

22000

24000

26000

28000

30000

32000

34000

36000

1 3 5 7 9 11 13 15 17 19 21 23

MW

ANİ PUANT : 33.842,2 MWTÜKETİM : 707.241 MWh

•Elektrik enerjisinin depolanmasının zor olması nedeniyle üretildiği anda tüketilmesi

gerekmektedir.

• Gün içerisinde talebin dengeli dağılması için çok zamanlı tarifeler uygulanmaktadır.

• Çok zamanlı tarife uygulamasında Gündüz 06-17, Puant 17-22, Gece 22-06 saatleri

arasıdır.

• Sanayi ve meskenlerde akıllı sayaç kullanımı ile uygulanabilmektedir.

TEK ZAMANLI TARİFE ÖRNEĞİ

SAAT 06 - 17 17 - 22 22- 06Toplam

FaturaTarife Fiyatlandırması

(kr)33,18 33,18 33,18

1. örnek (kWh) 1000 1000 1000 995,4

2. örnek (kWh) 1000 1500 500 995,4

3. örnek (kWh) 1000 500 1500 995,4

ÇOK ZAMANLI TARİFE ÖRNEĞİ

SAAT 06 - 17 17 - 22 22- 06Toplam

FaturaTarife Fiyatlandırması

(kr)33,04 49,97 20,81

1. örnek (kWh) 1000 1000 1000 995,4

2. örnek (kWh) 1000 1500 500 1038,2

3. örnek (kWh) 1000 500 1500 892,4

Not: Fiyatlar EPDK’nın yayınladığı Ocak 2017 fiyatlarıdır.

• Dengeli kullanımda iki tarife arasında çok büyük bir fark olmamasına rağmen,

yüklerin puant saatleri dışına dağıtılması durumunda ciddi tasarruf potansiyeli söz

konusudur.

• Tarife değişikliği yapılmadan önce yüklerin saatlere dağılımı iyi analiz edilmelidir.

28

DİĞER BİNA TÜRLERİNDE ENERJİ VERİMLİLİĞİ

ISI ENERJİSİ

Sıra ÖnlemAdı

1 Cephe yalıtımı

2 Pencere değişimi

3 Sıcak hatların yalıtılması

4 Kazan yalıtımı

5 Brülör ayarı

6 Kazan dış hava kompanzasyonu

7 Tesisat değişimi

8 Kazan sirkülasyon pompası değişimi

9 Klima santrali egzoz fanı ısı geri kazanımı

10 Termostatik vana uygulaması

11 Enerji yönetimi uygulaması

12 Bina otomasyon sistemi ve enerji izleme sistemi

ELEKTRİK ENERJİSİ

Sıra Önlem Adı

1 Aydınlatma sistemi dönüşümü

2 Elektrikli cihazların stand-by iyileştirilmesi

3 Elektrik motoru sınıflarının yükseltilmesi

4 Fanların iyileştirilmesi

5 Klima santrali fan değişimi

6 Tarife analizi

7 Kojenerasyon sistemi uygulaması

8 Harekete bağlı aydınlatma sistemi uygulanması

9 Pompaların iyileştirilmesi

10 Değişken hız sürücüsü uygulaması

11 Manyetik balastların elektronik balasta dönüştürülmesi

12 Enerji yönetimi uygulaması

29

DİĞER BİNA TÜRLERİNDE ENERJİ VERİMLİLİĞİ

Sıra No Enerji Verimliliği ÖnlemiGeri Ödeme Süresi

[yıl]

1 Soğuk Hatlarda Yalıtım İyileştirmesi 1,55

2 Buzda Enerji Depolama İyileştirmesi (Chiller Sistem Seçim İyileştirmesi) 7,68

3 Klima Santrali Fan Değişim İyileştirilmesi 0,98

4 Kojenerasyon Sistem Uygulaması 3,75

5 Duvar Yalıtımı Yapılması 7,50

6 Pencere Değişim İyileştirmesi 10,57

7 Kazan Ön Yüzey Yalıtım İyileştirmesi 0,85

8 Verimli Aydınlatmaya Geçiş 4,89

9 Harekete Bağlı Aydınlatma Kontrolü 1,86

10 Bina Otomasyon Sistemi ve Enerji İzleme Sistemi 8,22

11 Kazan Dış Hava Kompanzasyonu 2,29

12 Baca Gazı Isı Geri Kazanımı 6,20

13 Sistem Modernizasyonu - Kazan Değişimi 3,23

14 Klima Santrali Egzost Fanı Isı Geri Kazanımı 1,29

15 Mekanik Tesisatta Yalıtım 0,24

16 Değişken Hız Sürücü Uygulaması 5,30

17 Motor Verim Sınıfının Yükseltilmesi 3,38

18 Manyetik Balastların Elektronik Balasta Dönüştürülmesi 2,37

19 Brülör Ayarı 0,48

20 Termostatik Vana Uygulaması 4,6330


• Bütünleşik Bina Tasarımı Yaklaşımı

➢2 adet bina

➢3 adet kitap

• Binalarda Yenilenebilir Enerji Ekonomik Analiz

Aracı

➢Algoritma Geliştirilmesi

➢Yazılım Geliştirilmesi

• Yapı Denetim Kılavuzunda Enerji Verimliliği

Kriterlerinin Eklenmesi

• Minimum Enerji Performans Kriterlerinin

Tanımlanması

• Hanelerde Elektrik Tüketiminin İzlenmesi

• Enerji Yönetimi Bilgi Sistemi

31


GELENEKSEL TASARIM YAKLAŞIMI BBTY YAKLAŞIMI

Ekip elemanları yalnız gerektiğinde katılır Ekip elemanları süreç boyunca katılır

Kararlar konusunda uzman birkaç kişinin fikri Kararlar interaktif bir süreç çerçevesinde ekiplerle alınır

İlk maliyete önem verilir Tüm yaşam döngüsü maliyeti ve faydalar göz önüne alınır

Her sistem tek başına incelenir Tam bir optimizasyon için sistemlerin birbiriyle ilişkileri göz önüne

alınır

Erken aşamalarda daha az zaman, enerji ve işbirliği içerir Zaman ve enerji ile en çok yatırım ilk aşamada yapılır

Bütünleşik Bina Tasarımı Yaklaşımı

32

MEB Ankara Eryaman Cezeri Yeşil Teknoloji Teknik ve Endüstri Meslek Lisesi

Isıtma ekipmanları: Isı pompası, kazan

ve kojenerasyon

Soğutma ekipmanları: Isı pompası,

absorpsiyonlu chiller ve soğutma kulesi

Havalandırma ekipmanları: Isı geri

kazanımlı paket klima santralleri (school

air conditioning

özelliğiyle birlikte), ısı geri kazanımlı

merkezi klima santralleri ve toprakaltı

havalandırma boruları

ile pasif ısıtma/soğutma

Doğal havalandırma sistemleri:

Havalandırma menfezleri, motor

kontrollü açılabilir atriyum

pencereleri ve havalandırma bacaları

159,05

103,32

46,46

31,12

23,62

-

20,00

40,00

60,00

80,00

100,00

120,00

140,00

160,00

180,00

0,00E+00

2,00E+05

4,00E+05

6,00E+05

8,00E+05

1,00E+06

1,20E+06

1,40E+06

1,60E+06

1,80E+06

TS 825 KabukDeğerleri - Ortalama

Bina Yönelimi

Isı Geri KazanımlıHavalandırma Cihazları

Yüksek yalıtım - Güneşbacaları - Aydınlatma

Kontrolü

Yüksek VerimliMekanik Sistem

Yenilenebilir EnerjiSistemleri

Yıll

ık E

ne

rji T

üke

tim

i (kW

h/m

2)

Yıll

ık E

ne

rji T

üke

tim

i (kW

h)

Soğutma (elektrik)

Isıtma (gaz)

Sistem Fanları vePompaları

Aydınlatma

Elektrikli ekipmanlar

Yıllık Enerji Tüketimi(metrekare başına)


33



34

0

50.000.000

100.000.000

150.000.000

200.000.000

250.000.000

300.000.000

1 6 11 16 21 26 31 36 41 46 51 56

Bin

anın

Öm

ür

Bo

yu M

aliy

eti

(TL)

Toplam Bina Ömrü

Baz Bina YTML Okul Binası



35

✓ Pasif Özellikler✓ Asgari Enerji Tüketimi✓ Asgari Sera Gazı Emisyonu

Salımı✓ Gün Işığından Azami Fayda✓ Doğal Havalandırma✓ Toprak Kaynaklı Isı

Pompası✓ Güneş Kollektörü✓ Kojenerasyon✓ Gri Su Kullanımı✓ Fotovoltaik Panel✓ Güneş Duvarı Uygulaması✓ Yaşam Döngüsü Analizi✓ İleri Otomasyon Sistemleri✓ Yeşil Çatı Uygulaması✓ Güneş Kırıcılar✓ Düşük Hız Deplasmanlı

Havalandırma Isıtma Soğutma Sistemi

✓ … vb

Tapu ve Kadastro Genel Müdürlüğü Sincan Hizmet Binası


36

1- YENİLENEBİLİR ENERJİ KAYNAKLARI KULLANAN AKTİF SİSTEMLER

• Güneş Enerjisi Potansiyel Atlası verilerine göre ülkemizin ortalama yıllık toplam

güneşlenme süresi 2.741 saat, ortalama toplam güneş radyasyonu 1.527

kWh/m².yıldır.

• Çatı uygulamalarında en yüksek verim 30º ve 45º eğim değerlerinde elde edilmektedir.

• En yüksek verim değerleri güney, güneydoğu ve güneybatı cephelerden sağlanmaktadır.

• Sıcaklık, kir, gölgeleme, teknoloji türü, eğim … vb. faktörler verimi etkilemektedir.

A -) Güneş Enerjili Aktif Sistemler

YERİNDE ÜRETİM

37

B -) Rüzgar Enerjili Aktif Sistemler

• Ülkemizin büyük bir bölümünde rüzgar hızı 6,5 m/s değerinin altındadır.

• 1980-2013 yılları arasında yapılan ölçümlere göre Türkiye ortalama rüzgar hızı 2 m/s olarak

ölçülmüştür.

• Çatı uygulamalarında genellikle dikey eksenli türbinler tercih edilmektedir.

YERİNDE ÜRETİM

38

C -) Isı Pompaları

• “Toprakta, havada ve suda düşük sıcaklıkta mevcut olan enerjinin, ısıtma ve/veya soğutma

yapmak amacıyla bina içine iletilmesini sağlayan düzenek” olarak tanımlanmaktadır.

• COP (Coefficient of Performance) olarak belirtilen verim değeri kW soğutma/ısıtma

başına ürettiği enerjinin, toplam çektiği enerjiye (kW) oranı olarak tanımlanır.

• Isı pompaları kullanımı ile nihai enerji tüketimini % 83’lere kadar azaltabilmek

mümkündür.

YERİNDE ÜRETİM

39

D -) Jeotermal Sular

• Halihazırda ısıtılan konut sayısı 120.000 civarındadır.

• 1.000.000 - 1.250.000 adet konut ısıtması uygulanabilir bir potansiyel

olarak görülmektedir.

E -) Biyokütle Enerjisi Kullanan Aktif Sistemler

• Ülkemizde ise kişi başı yıllık evsel atık miktarı 414 kg dolaylarında olup kentsel katı atıkların yaklaşık % 60’ı konutlardan gelen atıklarıdır.

• Şehir ölçekli yüksek enerji tüketimine sahip binalar dikkate alındığında merkezi bir tesiste atıkların toplanması ve işlenmesi sonucu üretilen ısı

ve/veya elektrik enerjisinin dağıtılması teknik ve maddi açıdan daha uygulanabilir olmaktadır.

YERİNDE ÜRETİM

40

2- BİRLEŞİK ISI-GÜÇ SİSTEMLERİ

A -) Kojenerasyon

• “Isı ve elektrik ve/veya mekanik enerjinin aynı tesiste eş zamanlı olarak üretimi” olarak tanımlanmaktadır.

• Klasik kazanlardan karşılandığı sistemlere göre % 15 ile % 40 arasında değişen tasarruf miktarları mümkün olabilmektedir.

• Elektrik enerjisine dayalı kurulu gücü 100

kWe ve altında olan kojenerasyon tesisleri

ise mikro kojenerasyon tesisi olarak

tanımlanmaktadır.

• Yüksek verime ulaşabilmek için elektrik ve

ısı tüketimlerinin optimum ölçüde

karşılanacağı kapasiteler seçilmelidir.

• Mikro kojenerasyon tesisleri ile mevzuatta

tanımlanan asgari verimlilik

gereksinimlerini sağlayan kojenerasyon

tesislerinin lisans muafiyetleri

bulunmaktadır.

YERİNDE ÜRETİM

41

2- BİRLEŞİK ISI-GÜÇ SİSTEMLERİ

B -) Trijenerasyon

• Trijenerasyon sistemleri sayesinde kojenerasyon ile üretilen ısı ve elektrik enerjisine ilaveten soğutma da yapılabilmektedir.

• Absorbsiyonlu soğutma sistemleri

sayesinde trijenerasyon

sistemlerinde üretilen sıcak su,

buhar ya da egzoz gazlarını

kullanarak soğuk su

üretilmektedir.

• Aynı miktarda ısıtma, soğutma ve

elektrik ihtiyacının geleneksel

sistemler ile karşılanması

durumunda toplam verim % 53

olurken, trijenerasyon sisteminde

ise toplam verim % 84,5

olmaktadır.

YERİNDE ÜRETİM

42

Kojenerasyon

Analizi

Tam

Kapasite

Yakıt

Tüketimi

(kW)

Kapasite

(kWe)

Kapasite

(kWt)

Yıllık Tam

Kapasite

Çalışma Saati

Yıllık

Üretilebilecek

Elektrik Enerjisi

Miktarı (kWh)

Elektrik

Üretimininin

Tüketimi

Karşılama

Oranı (%)

Yıllık

Üretilebilecek Isı

Enerjisi Miktarı

(kWh)

Isı

Üretimininin

Tüketimi

Karşılama

Oranı (%)

Toplam

Tasarruf

(TL)

Yaklaşık

Yatırım

Maliyeti (TL)

Geri Ödeme

Süresi (Yıl)

örnek-1 950 400 486 5.400 2.160.000 78 2.624.400 9 515.995 1.500.000 2,9

örnek-2 789 331 415 5.400 1.787.400 65 2.241.000 8 466.404 1.200.000 2,6

örnek-3 789 331 415 2.700 893.700 32 1.120.500 4 233.202 1.200.001 5,1

KOJENERASYON VE MİKROKOJENERASYON TESİSLERİNİN VERİMLİLİĞİNİN HESAPLANMASINA İLİŞKİN USUL VE ESASLAR HAKKINDA

TEBLİĞ (SIRA NO: 2014/3)

• Tebliğde belirtilen yükümlülükleri yerine getiren kojenerasyon tesisleri ile mikrokojenerasyon tesisleri lisans almaktan muaftırlar.

YERİNDE ÜRETİM

43

Bölge

2015 Yılı Yeni

Yapılan Bina

Sayısı

Hane Başı

Ortalama Alan

(m2)

Bina Başı Asgari

Güney Cephe Çatı

Alanı (m2)

(% 25)

Kurulabilecek Ortalama

PV Gücü (kW)

Yıllık Toplam

Üretilebilecek Elektrik

Enerjisi Miktarı (kWh)

Toplam Kurulu

Güç (kW)

Ortadoğu Anadolu 2.071 132 33 4,7 13.502.920 9.763

Güneydoğu Anadolu 3.636 122 31 4,4 22.797.720 15.843

İstanbul 15.442 93 23 3,3 64.084.300 51.290

Batı Marmara 8.073 102 26 3,6 38.831.130 29.409

Ege 24.295 105 26 3,8 136.537.900 91.106

Doğu Marmara 14.854 110 28 3,9 71.893.360 58.355

Batı Anadolu 10.594 137 34 4,9 69.920.400 51.835

Akdeniz 14.657 116 29 4,1 93.511.660 60.722

Orta Anadolu 5.753 130 33 4,6 35.553.540 26.710

Batı Karadeniz 5.654 119 30 4,3 31.210.080 24.030

Doğu Karadeniz 2.823 130 33 4,6 13.635.090 13.107

Kuzeydoğu Anadolu 2.207 117 29 4,2 11.432.260 9.222

Toplam 110.059 117,8 29 4,2 602.910.360 441.391

2015 Yılında Yeni Yapılan Binaların Çatılarında Fotovoltaik Panel Kullanılsaydı Ne Olurdu?

2010 yılından itibaren yeni yapılan binaların çatıların asgari 5 kW fotovoltaik panel kullanılmış olsaydı 2017 yılı itibariyle sadece çatılarda 3.710 MW fotovoltaik kurulu

gücü değerine ulaşılabilecekti. Bu kurulu güç ile yıllık 5 milyar kWh elektrik enerjisi üretilebilecek olup bu miktar 2015 yılında konutlarda tüketilen elektriğin yaklaşık

% 10’una karşılık gelmektedir.

YERİNDE ÜRETİM

44

YIL

Yeni

Yapılan

Bina

Sayısı

Ortalama

PV Gücü

(kW)

Toplam

Kurulu

Güç (kW)

Yıllık

Üretilebilecek

Elektrik

Enerjisi

(kWh)

Yıllık

Doğalgaz

Tasarrufu

(Sm³)

Üretilebilecek

Elektrik

Enerjisi

Kümülatif

Toplam (kWh)

Doğalgaz

Tasarrufu

Kümülatif

Toplam (Sm³)

2018 90.000 5 450.000 614.669.773 129.595.145 614.669.773 129.595.145

2019 90.000 5 450.000 614.669.773 129.595.145 1.229.339.547 259.190.290

2020 90.000 5 450.000 614.669.773 129.595.145 1.844.009.320 388.785.435

2021 90.000 5 450.000 614.669.773 129.595.145 2.458.679.093 518.380.580

2022 90.000 5 450.000 614.669.773 129.595.145 3.073.348.866 647.975.726

2023 90.000 5 450.000 614.669.773 129.595.145 3.688.018.640 777.570.871

TOPLAM 540.000 2.700.000 3.688.018.640 777.570.871 12.908.065.239 2.721.498.047

2018-2023 Yılları Arasında Yeni Yapılacak Binalarda Fotovoltaik Kullanımı Zorunlu Tutulsa Ne Olur?

2018-2023 yılları arasında yeni yapılacak binaların çatılarına 5 kW fotovoltaik panel kurulumu zorunlu tutulduğu takdirde, 2023 yılı sonunda 2700 MW ilave kurulu güce

ulaşılabilecektir. Söz konusu kurulu güç miktarı ile yılda 3,6 milyar kWh elektrik enerjisi üretilebilecektir. 2018-2023 yılları arası kümülatif doğalgaz tasarrufu ise 2,7 milyar Sm3

olacaktır.

YERİNDE ÜRETİM

45

Sabrınız için teşekkür ederim.

Oğuz Kürşat KABAKÇ[email protected]

46

Documents

BİNALARDA ENERJİ VERİMLİLİĞİENERJİ VERİMLİLİĞİ • 2018’de,2000’denbu yana elde edilen verimlilik artıúıile dünyanın balıca ekonomilerindeki petrol ithalatı