B T PHP

NI DUNG C BN CA

B LUT DN S NM 2015

(Ti liu tuyn truyn php lut)

H Ni - 2016

2

Ch bin:

TS. inh Trung Tng

Nhm tc gi:

TS. Nguyn Thanh T

Ths. Nguyn Hng Hi

Ths. Trn Thu Hng

Ths. Trn Hi Yn

TS. Bi Minh Hng

Ths. Phm H Hng

Ths. Nguyn Quang Hng Tr

3

MC LC

A. NI DUNG LI NI U ............................................................................................................. 6 Phn th nht. S CN THIT, MC TIU, QUAN IM CH O XY DNG V B CC CA B LUT DN S NM 2015 ............................ 7

I. S CN THIT BAN HNH LUT .................................................................. 7 II. MC TIU, QUAN IM CH O XY DNG LUT ............................. 10

1. Mc tiu ............................................................................................... 10 2. Quan im ch o ................................................................................ 10 III. B CC B LUT DN S NM 2015 ...................................................... 11

Phn th hai. NI DUNG C BN CA B LUT DN S NM 2015 ... 13 I. PHN TH NHT QUY NH CHUNG ................................................. 13

1. V Nhng quy nh chung (Chng I) .............................................. 13 2. V Xc lp, thc hin v bo v quyn dn s (Chng II)............... 14 3. V C nhn (Chng III) .................................................................. 16 4. V Php nhn (Chng IV) ............................................................... 18 5. V Nh nc CHXHCN Vit Nam, c quan nh nc trung ng, a phng trong quan h dn s (Chng V) ........................................ 19 6. V H gia nh, t hp tc v t chc khc khng c t cch php nhn trong quan h dn s (Chng VI) .......................................................... 19 7. V Ti sn (Chng VII) .................................................................. 20 8. V Giao dch dn s (Chng VIII) .................................................. 20 9. V i din (Chng IX) .................................................................. 22 10. V Thi hn v thi hiu (Chng X) ............................................. 22

II. PHN TH HAI QUYN S HU V QUYN KHC I VI TI SN ..................................................................................................................... 23

1. V Quy nh chung (Chng XI) ...................................................... 23 2. V Chim hu (Chng XII) ............................................................ 24 3. V Quyn s hu (Chng XIII) ....................................................... 25 4. V Quyn khc i vi ti sn (Chng XIV)................................... 26

III. PHN TH BA NGHA V V HP NG ........................................ 29 1. V Quy nh chung (Chng XV) .................................................... 29 2. V Mt s hp ng thng dng (Chng XVI) ............................... 39 3. V Ha thng, thi c gii (Chng XVII) ....................................... 41 4. V Thc hin cng vic khng c y quyn (Chng XVIII) ........... 41 5. V Trch nhim BTTH ngoi hp ng (Chng XX) ..................... 41

IV. PHN TH T THA K ................................................................... 42 1. V Quy nh chung (Chng XXI) ................................................... 42 2. V Tha k theo di chc (Chng XXII) .......................................... 43 3. V Thanh ton v phn chia di sn (Chng XXIV) ......................... 44

V. PHN TH NM PHP LUT P DNG I VI QUAN H DN S C YU T NC NGOI ........................................................................ 44

1. V Quy nh chung (Chng XXV) .................................................. 45 2. V Php lut p dng i vi c nhn, php nhn (Chng XXVI) .. 46

4

3. V Php lut p dng i vi quan h ti sn, quan h nhn thn (Chng XXVII) ...................................................................................... 46

VI. PHN TH SU IU KHON THI HNH ........................................ 47 B. VN BN 1. Quyt nh s 243/Q-TTg ngy 05/02/2016 ca Th tng Chnh ph ban hnh K hoch trin khai thi hnh BLDS .......49 2. Lnh s 20/2015/L-CTN ngy 08/12/2015 ca Ch tch nc v vic cng b Lut 56 3. B lut dn s nm 2015 . 57

5

DANH MC CC CH VIT TT

BLDS B lut dn s

BLDS 2015 B lut dn s ca nc Cng ha x hi ch ngha Vit Nam nm 2015

BLDS 2005 B lut dn s ca nc Cng ha x hi ch ngha Vit Nam nm 2005

BLDS 1995 B lut dn s ca nc Cng ha x hi ch ngha Vit Nam nm 1995

BTTH Bi thng thit hi

CHXHCN Cng ha x hi ch ngha

KTTTHXHCN Kinh t th trng nh hng x hi ch ngha

NQ 48-NQ/TW Ngh quyt s 48-NQ/TW ca B Chnh tr v chin lc xy dng v hon thin h thng php lut Vit Nam n nm 2010, nh hng n nm 2020

NQ 49-NQ/TW Ngh quyt s 49-NQ/TW ca B Chnh tr v Chin lc Ci cch T php n nm 2020

QHDSYTNN Quan h dn s c yu t nc ngoi

XHCN X hi ch ngha

6

LI NI U

Ngy 24 thng 11 nm 2015, ti k hp th 10, Quc hi nc Cng ha

x hi ch ngha Vit Nam kha XIII thng qua B lut dn s s

91/2015/QH13. Ch tch nc Cng ha x hi ch ngha Vit Nam k Lnh

s 20/2015/L-CTN ngy 08 thng 12 nm 2015 v vic cng b Lut. BLDS

2015 c hiu lc thi hnh k t ngy 01 thng 01 nm 2017.

BLDS 2015 ra i vi nhiu i mi v nhn thc, t duy php l trong

vic hon thin c ch iu chnh quan h dn s, xy dng nn tng php l

thng nht, ng b, n nh cho h thng php lut dn s Vit Nam, thc

hin, bo v quyn dn s v nhn thn, ti sn ca c nhn, php nhn, gp

phn hon thin th ch kinh t th trng nh hng x hi ch ngha v phc

v hi nhp quc t.

kp thi phc v cng tc trin khai thi hnh BLDS 2015 v a B lut

i vo cuc sng, B T php xy dng ti liu Ni dung c bn ca B lut

dn s nm 2015 gii thiu n cc c quan, t chc, c nhn.

7

Phn th nht

S CN THIT, MC TIU, QUAN IM CH O XY DNG V B CC CA B LUT DN S NM 2015

I. S CN THIT BAN HNH B LUT

1. BLDS 2005 c Quc hi kha XI thng qua ngy 14 thng 6 nm

2005 trn c s k tha truyn thng ca php lut dn s Vit Nam, pht huy

thnh tu ca BLDS 1995 v kinh nghim gn 20 nm i mi, xy dng nn

KTTTHXHCN. Sau gn 10 nm thi hnh, B lut c bn c tc ng tch

cc n s pht trin kinh t - x hi ca t nc cng nh i vi vic hon

thin h thng php lut iu chnh cc quan h x hi c hnh thnh trn c

s bnh ng, t do ch, c lp v ti sn v t chu trch nhim ca ch th

trong cc lnh vc dn s, hn nhn v gia nh, kinh doanh, thng mi, lao

ng... (sau y gi chung l quan h dn s), th hin trn mt s im ln nh

sau:

Th nht, B lut c th ha cc quy nh ca Hin php nm 1992

(sa i, b sung nm 2001) v tn trng, bo v quyn cng dn trong lnh vc

dn s; v th ch KTTTHXHCN thng qua vic ghi nhn s tn ti ca nhiu

hnh thc s hu trong nn kinh t nc ta, s a dng v ng b ca cc

bin php bo v quyn s hu; hon thin thm mt bc cc quy nh v

quyn ca ngi khng phi l ch s hu; ghi nhn s bnh ng gia cc loi

hnh t chc sn xut, kinh doanh thuc mi thnh phn kinh t;

Th hai, B lut gp phn thc y s hnh thnh, pht trin ca quan

h th trng thng qua vic ghi nhn nguyn tc t do hp ng; hn ch s

can thip qu mc ca c quan cng quyn vo qu trnh hnh thnh, tn ti v

vn ng ca cc quan h hng ha - tin t; to c ch php l thc hin tinh

thn ca Hin php 1992 (sa i, b sung nm 2001), theo , mi c nhn, t

chc c lm nhng g m php lut khng cm, vi iu kin cc vic lm

khng vi phm li ch cng cng, o c x hi; ghi nhn nhiu bin php

bo m s an ton v mt php l cho cc ch th trong cc quan h dn s ni

chung v kinh doanh ni ring. Nh c cc quy nh c tnh cht nn tng ny

m v c bn, cc quan h th trng nc ta trong thi gian qua tng bc

hnh thnh, pht trin;

Th ba, nhiu quy nh trong B lut c tnh tng thch vi thng l

quc t, gp phn thc y giao lu dn s, thng mi gia Vit Nam vi cc

nc trn th gii, gp phn thc hin thng li ch trng ca ng v Nh

nc ta v hi nhp quc t;

Th t, i vi h thng php lut iu chnh cc quan h dn s, B lut

bc u th hin c vai tr l lut chung, lut nn. C c vai tr ny l

8

nh cc quy nh ca BLDS ghi nhn c nhng nguyn tc v quy nh c

bn ca vic iu chnh php lut i vi quan h dn s; ng thi, bao qut

c tng i y cc vn ca i sng dn s. Nh vy, BLDS gp

phn vo vic khc phc c mt bc nhng mu thun, chng cho ca h

thng php lut v s hu, ngha v v hp ng, gp phn bo m tnh thng

nht, ng b ca h thng php lut ni chung v php lut dn s ni ring.

2. Tuy nhin, bc sang giai on pht trin mi ca t nc, trc yu

cu th ch ha Ngh quyt i hi ng ln th XI, NQ 48-NQ/TW, NQ 49-

NQ/TW v c bit l yu cu v cng nhn, tn trng, bo v v bo m

quyn con ngi, quyn cng dn, v hon thin th ch KTTTHXHCN v hi

nhp quc t c ghi nhn trong Hin php nm 2013 th BLDS 2005 bc l

nhiu hn ch, bt cp, ni bt l cc vn sau y:

Th nht, mt trong nhng yu cu ca Nh nc php quyn, c bit sau

khi Hin php nm 2013 c ban hnh l Nh nc phi c c ch php l

cng nhn, tn trng, bo v v bo m tt hn quyn con ngi, quyn cng

dn v dn s. Tuy nhin, mt s quy nh ca BLDS 2005 cha p ng c

yu cu ny, c th nh: (1) Cha bo m nguyn tc quyn dn s ch c th b

hn ch bi lut trong nhng trng hp c bit nh Hin php nm 2013

(khon 2 iu 14) ghi nhn; (2) Nhiu quy nh v ch th, giao dch, i din,

ngha v v hp ng, tha k cn bt hp l, thiu tnh kh thi; (3) Cha to

c c ch php l hu hiu bo v quyn, li ch ca bn th ba ngay tnh,

ca bn thin ch, bn yu th trong quan h dn s Hn ch ny li cng biu

hin r nt trong bi cnh hin nay khi m Hin php nm 2013 t ra nhiu

yu cu mi trong vic bo v v bo m thc hin quyn con ngi, quyn

cng dn;

Th hai, nhiu quy nh ca BLDS 2005 cn cha thc s to iu kin

thun li cho cng cuc xy dng v pht trin ca nn KTTTHXHCN, c th

nh: (1) BLDS 2005 ginh rt nhiu quy nh v quyn s hu, trong khi li

c rt t quy nh v cc loi quyn khc i vi ti sn (quyn ca ngi khng

phi l ch s hu ti sn). Thc trng ny dn n hu qu l, php lut dn

s Vit Nam ni chung v BLDS ni ring cha to c s php l y v

thun li cho vic khai thc, s dng mt cch tit kim v hiu qu cc ti sn

v cc ngun ti nguyn thin nhin khc ca t nc; (2) Vn bo v quyn

s hu lun c coi l mt trong nhng nhim v quan trng hng u ca bt

c BLDS no, trong c BLDS nc ta. Tuy nhin, BLDS 2005 cha ghi nhn

y cc c ch php l thc hin nhim v ny, v d nh cha ghi nhn

c nguyn tc quyn ca tt c cc ch s hu, khng phn bit hnh thc s

hu, thnh phn kinh t u c php lut cng nhn v bo v nh nhau; (3)

Mt s quy nh ca BLDS 2005 cn g b, khng ph hp vi tnh nng ng

ca nn kinh t th trng, do nh hng khng tt n cht lng v hiu

9

qu hot ng sn xut, kinh doanh ca cc doanh nghip. V d, theo quy nh

v iu kin c hiu lc ca giao dch th cc giao dch dn s c th b tuyn b

v hiu do nhiu l do khc nhau, do , khng m bo tnh n nh ca quan

h hp ng nh mt yu cu tt yu ca nn kinh t th trng. Quy nh ca

BLDS 2005 v vic mt php nhn ch c th c mt i din theo php lut v

cha c quy nh v vic php nhn c th l i din theo y quyn l khng

ph hp vi nhu cu rt t nhin, chnh ng ca cc doanh nghip v i din,

cha bo m tnh chuyn nghip v tnh nhanh nhy trong qun l, iu hnh

sn xut kinh doanh, nht l trong iu kin hin nay khi m cc doanh nghip

Vit Nam ngy cng c nhu cu v kh nng m rng quy m, a bn hot

ng ca mnh v vic tham gia t tng... Nhng hn ch ny cn phi c

khc phc sm to iu kin cho cc doanh nghip thc hin hot ng sn

xut, kinh doanh mt cch thun li, hiu qu, gp phn xy dng thnh cng

nn KTTTHXHCN nc ta;

Th ba, trong h thng php lut iu chnh cc quan h dn s, B lut

hin hnh cn cha th hin c mt cch y v tr, vai tr ca mnh vi t

cch l b lut nn, lut chung, nht l trong vic thc hin ba chc nng: (1)

Quy nh nhng vn c bn nht, chung nht c lin quan n tt c cc lnh

vc thuc i sng dn s; (2) nh hng cho vic xy dng cc vn bn php

lut iu chnh cc quan h dn s c th, v (3) Khi cc lut chuyn ngnh

khng c quy nh v mt quan h dn s th quy nh ca BLDS c p dng

iu chnh. Bt cp ny cng c th hin r hn khi m trong iu kin

hin nay, bn cnh BLDS, v ang tn ti ngy cng nhiu o lut iu

chnh cc lnh vc dn s c th, nh Lut doanh nghip, Lut u t, Lut t

ai, Lut nh , Lut kinh doanh bt ng sn, Lut thng mi, Lut hn nhn

v gia nh, Lut s hu tr tu, B lut lao ng Kt qu l, BLDS ni ring

v h thng php lut dn s ni chung cn cha p ng c y cc yu

cu v tnh n nh, tnh khi qut, tnh h thng, tnh d bo v tnh minh bch

trong h thng php lut ca Nh nc php quyn;

Th t, cu trc ca B lut c im cha hp l, cha bo m tnh ng

b, tnh h thng, tnh logic gia cc phn v ch nh ca B lut. Nhiu quy

nh c lp li gia cc phn v cc ch nh; mt s quy nh khng bo

m tnh r rng, to ra cc cch hiu khc nhau, gy kh khn cho qu trnh p

dng php lut dn s trong thc tin.

Nhng hn ch, bt cp nu trn nh hng khng nh n hiu lc v

hiu qu ca BLDS ni ring, php lut dn s ni chung; cha thc s to mi

trng php l thun li cho s pht trin kinh t - x hi ca t nc cng nh

cho vic cng nhn, tn trng, bo v v bo m cc quyn dn s ca ngi

dn. Do , vic xy dng BLDS (sa i) l rt cn thit.

10

II. MC TIU, QUAN IM CH O XY DNG LUT

1. Mc tiu

Xy dng BLDS thc s tr thnh lut chung ca h thng php lut iu

chnh cc quan h x hi c hnh thnh trn nguyn tc t do, t nguyn, bnh

ng v t chu trch nhim gia cc bn tham gia; ghi nhn v bo v tt hn

cc quyn ca c nhn, php nhn trong giao lu dn s; gp phn hon thin

th ch KTTTHXHCN, n nh mi trng php l cho s pht trin kinh t -

x hi sau khi Hin php nm 2013 c ban hnh.

2. Quan im ch o

BLDS l mt o lut c ngha to ln khng ch v mt bo m quyn

con ngi, quyn cng dn, pht trin kinh t - x hi m cn c v mt xy

dng php lut. V vy, vic sa i, b sung BLDS c thc hin trn c

s qun trit nhng quan im ch o sau y:

Th nht, th ch ha y , ng thi tng cng cc bin php

cng nhn, tn trng, bo v v bo m tt hn quyn con ngi, quyn cng

dn trong cc lnh vc ca i sng dn s, cng nh nhng t tng, nguyn

tc c bn ca nn KTTTHXHCN v quyn s hu, quyn t do kinh doanh,

quyn bnh ng gia cc ch th thuc mi hnh thc s hu v thnh phn

kinh t c ghi nhn trong trong Ngh quyt i hi ng ln th XI, NQ

48-NQ/TW, NQ 49-NQ/TW ca B Chnh tr v c bit l trong Hin php

nm 2013;

Th hai, sa i, b sung cc quy nh cn bt cp, hn ch trong thc

tin thi hnh bo m BLDS thc s pht huy c ba vai tr c bn; l:

(1) To c ch php l hu hiu cng nhn, tn trng, bo v v bo m

quyn dn s ca cc cc c nhn, php nhn, c bit l trong vic bo v

quyn, li ch ca bn yu th, bn thin ch trong quan h dn s; hn ch n

mc ti a s can thip ca c quan cng quyn vo vic xc lp, thay i,

chm dt cc quan h dn s; (2) To iu kin thun li thc y sn xut

kinh doanh, s dng c hiu qu mi ngun lc x hi, bo m s thng

thong, n nh trong giao lu dn s, gp phn pht trin nn KTTTHXHCN;

(3) L cng c php l hu hiu thc y s hnh thnh v pht trin cc thit

ch dn ch trong x hi, gp phn xy dng nh nc php quyn Vit Nam

XHCN;

Th ba, xy dng BLDS thnh b lut nn, c v tr, vai tr l lut chung

ca h thng php lut iu chnh cc quan h c hnh thnh trn c s bnh

ng, t do ch, c lp v ti sn v t chu trch nhim; c tnh khi qut,

tnh d bo v tnh kh thi mt mt, bo m tnh n nh ca B lut, mt

khc, p ng c kp thi s pht trin thng xuyn, lin tc ca cc quan h

x hi thuc phm vi iu chnh ca php lut dn s;

11

Th t, bo m tnh k tha v pht trin cc quy nh cn ph hp vi

thc tin ca php lut dn s, cng nh cc gi tr vn ha, tp qun, truyn

thng o c tt p ca Vit Nam; c s tham kho kinh nghim xy dng

BLDS ca mt s nc, nht l cc nc c truyn thng php lut tng ng

vi Vit Nam.

III. B CC B LUT DN S NM 2015

B lut c 6 phn, 27 chng vi 689 iu, bao gm:

Phn th nht Quy nh chung (iu 1 n iu 157) bao gm 10

chng:

Chng I: Nhng quy nh chung

Chng II: Xc lp, thc hin v bo v quyn dn s

Chng III: C nhn

Chng IV: Php nhn

Chng V: Nh nc CHXHCN Vit Nam, c quan nh nc

trung ng, a phng trong quan h dn s

Chng VI: H gia nh, t hp tc v t chc khc khng c t

cch php nhn trong quan h dn s

Chng VII: Ti sn

Chng VIII: Giao dch dn s

Chng IX: i din

Chng X: Thi hn v thi hiu

Phn th hai Quyn s hu v quyn khc i vi ti sn (iu 158

- iu 273) bao gm 4 chng:

Chng XI: Quy nh chung

Chng XII: Chim hu

Chng XIII: Quyn s hu

Chng XIV: Quyn khc i vi ti sn

Phn th ba Ngha v v hp ng (iu 274 - iu 608) bao gm 6

chng:

Chng XV: Quy nh chung

Chng XVI: Mt s hp ng thng dng

Chng XVII: Ha thng, thi c gii

Chng XVIII: Thc hin cng vic khng c y quyn

Chng XIX: Ngha v hon tr do chim hu, s dng ti sn,

c li v ti sn khng c cn c php lut

Chng XX: Trch nhim BTTH ngoi hp ng

12

Phn th t Tha k (iu 609 - iu 662) bao gm 4 chng:

Chng XXI: Quy nh chung

Chng XXII: Tha k theo di chc

Chng XXIII: Tha k theo php lut

Chng XXIV: Thanh ton v phn chia di sn.

Phn th nm Php lut p dng i vi QHDSYTNN (iu 663 -

iu 687) bao gm 3 chng:

Chng XXV: Quy nh chung

Chng XXVI: Php lut p dng i vi c nhn, php nhn

Chng XXVII: Php lut p dng i vi quan h ti sn, quan h

nhn thn.

Phn th su iu khon thi hnh (iu 688 v iu 689).

So vi BLDS 2005, BLDS 2015 khng kt cu Quy nh v chuyn quyn

s dng t, Quyn s hu tr tu v chuyn giao cng ngh thnh cc phn

c lp trong B lut; i phn Ti sn v Quyn s hu thnh Quyn s hu

v quyn khc i vi ti sn, phn QHDSYTNN thnh Php lut p dng

i vi QHDSYTNN; b sung Chng II Xc lp, thc hin v bo v quyn

dn s, Chng V Nh nc CHXHCN Vit Nam, c quan nh nc trung

ng, a phng trong quan h dn s, Chng VII Ti sn (quy nh v ti

sn Phn Ti sn v quyn s hu ca BLDS 2005), Chng XII Chim hu,

Chng XIV Quyn khc i vi ti sn, Chng XVII Ha thng, thi c

gii; sa i, b sung hoc bi b mt s chng, nh Chng II - Nhng

nguyn tc c bn ca BLDS 2005 c sa i thnh mt iu Cc nguyn tc

c bn ca php lut dn s (iu 3); Chng VIII Thi hn, Chng IX

Thi hiu ca BLDS 2005 c quy nh chung thnh mt chng (Chng X

Thi hn v thi hiu).

13

Phn th hai

NI DUNG C BN CA B LUT DN S NM 2015

I. PHN TH NHT QUY NH CHUNG

Phn ny quy nh v nhng quy nh chung, xc lp, thc hin v bo v

quyn dn s, a v php l ca cc ch th trong quan h dn s, ti sn, giao

dch dn s, i din, thi hn, thi hiu vi ni dung c bn v mt s im

mi ch yu sau y:

1. V Nhng quy nh chung (Chng I)

Chng ny quy nh v phm vi iu chnh, cc nguyn tc c bn ca

php lut dn s; p dng BLDS, c ch php l gii quyt v vic dn s trong

trng hp khng c quy nh ca php lut, chnh sch ca Nh nc i vi

quan h dn s. Trong :

1.1. V phm vi iu chnh (iu 1)

B lut quy nh v phm vi iu chnh theo cch tip cn khi qut, tru

tng hn so vi BLDS 2005, bao gm quy nh a v php l, chun mc

php l v cch ng x ca c nhn, php nhn; quyn, ngha v v nhn thn

v ti sn ca c nhn, php nhn trong cc quan h dn s (quan h c hnh

thnh trn c s bnh ng, t do ch, c lp v ti sn v t chu trch

nhim).

1.2. V cc nguyn tc c bn ca php lut dn s (iu 3)

B lut thay v quy nh cc nguyn tc c bn ca BLDS thnh mt

chng nh BLDS 2005 th quy nh thnh mt iu Cc nguyn tc c bn

ca php lut dn s. Trong , ghi nhn 05 nguyn tc c bn ca php lut

dn s, phn nh nhng c trng v nguyn l c bn nht ca quan h dn s,

php lut dn s, bao gm:

(1) Mi c nhn, php nhn u bnh ng, khng c ly bt k l do

no phn bit i x; c php lut bo h nh nhau v cc quyn nhn

thn v ti sn;

(2) C nhn, php nhn xc lp, thc hin, chm dt quyn, ngha v dn

s ca mnh trn c s t do, t nguyn cam kt, tha thun. Mi cam kt, tha

thun khng vi phm iu cm ca lut, khng tri o c x hi c hiu lc

thc hin i vi cc bn v phi c ch th khc tn trng;

(3) C nhn, php nhn phi xc lp, thc hin, chm dt quyn, ngha v

dn s ca mnh mt cch thin ch, trung thc;

14

(4) Vic xc lp, thc hin, chm dt quyn, ngha v dn s khng c

xm phm n li ch quc gia, dn tc, li ch cng cng, quyn v li ch hp

php ca ngi khc;

(5) C nhn, php nhn phi t chu trch nhim v vic khng thc hin

hoc thc hin khng ng ngha v dn s.

BLDS 2015 khng ghi nhn li nguyn tc tun th php lut v nguyn

tc cn c xc lp quyn, ngha v dn s; nguyn tc tn trng o c, truyn

thng tt p v nguyn tc ha gii c quy nh thnh chnh sch ca Nh

nc i vi quan h dn s (iu 7).

1.3. V p dng B lut dn s (iu 4)

bo m s ng b, thng nht trong xy dng, p dng php lut

dn s v lm r v tr, vai tr ca BLDS, B lut b sung quy nh v mi

quan h gia BLDS v lut khc c lin quan, theo BLDS l lut chung iu

chnh cc quan h dn s; lut khc c lin quan iu chnh quan h dn s

trong cc lnh vc c th khng c tri vi cc nguyn tc c bn ca php

lut dn s c quy nh trong BLDS; trng hp lut khc c lin quan khng

quy nh hoc c quy nh nhng vi phm nguyn tc c bn ca php lut dn

s th quy nh ca BLDS c p dng.

1.4. V p dng tp qun, p dng tng t php lut (iu 5 v iu

6)

bo m tnh kh thi trong quy nh ca BLDS v lut khc c lin

quan, to c ch php l y hn trong gii quyt v vic dn s, B lut quy

nh c th v vic p dng tp qun, p dng tng t php lut, theo :

- Tp qun l quy tc x s c ni dung r rng xc nh quyn, ngha

v ca c nhn, php nhn trong quan h dn s c th, c hnh thnh v lp

i lp li nhiu ln trong mt thi gian di, c tha nhn v p dng rng ri

trong mt vng, min, dn tc, cng ng dn c hoc trong mt lnh vc dn

s;

- Trng hp cc bn khng c tho thun v php lut khng quy nh

th c th p dng tp qun nhng tp qun p dng khng c tri vi cc

nguyn tc c bn ca php lut dn s ti iu 3 BLDS 2015. Trng hp

khng c tp qun c p dng th p dng quy nh ca php lut iu chnh

quan h dn s tng t. Trng hp khng th p dng tp qun, p dng

tng t php lut th p dng cc nguyn tc c bn ca php lut dn s, n l,

l cng bng gii quyt v vic dn s.

2. V Xc lp, thc hin v bo v quyn dn s (Chng II)

B lut b sung chng II Xc lp, thc hin v bo v quyn dn s,

quy nh v gii hn vic thc hin quyn dn s, c ch php l v thc hin,

15

bo v quyn dn s, trch nhim ca c quan c thm quyn trong vic bo v

quyn dn s. Trong :

2.1. V thc hin quyn dn s (iu 9)

B lut b sung quy nh c nhn, php nhn thc hin quyn dn s theo

ch ca mnh nhng khng c tri vi cc nguyn tc c bn ca php lut

dn s (iu 3) v gii hn vic thc hin quyn dn s (iu 10); c nhn,

php nhn khng thc hin quyn dn s ca mnh khng phi l cn c lm

chm dt quyn, tr trng hp lut c quy nh khc.

2.2. V gii hn vic thc hin quyn dn s (iu 10)

c th ha nguyn tc tn trng li ch quc gia, dn tc, quyn v li

ch hp php ca ngi khc v nng cao trch nhim ca ch th c quyn

dn s trong thc hin quyn ca mnh, B lut b sung quy nh c nhn, php

nhn khng c lm dng quyn dn s ca mnh gy thit hi cho ngi khc;

vi phm ngha v ca mnh hoc thc hin mc ch khc tri php lut;

trng hp c nhn, php nhn lm dng quyn dn s th Ta n hoc c quan

c thm quyn khc cn c vo tnh cht, hu qu ca hnh vi vi phm m c

th khng bo v mt phn hoc ton b quyn ca h, buc bi thng nu gy

thit hi v c th p dng ch ti khc do lut quy nh.

2.3. V cc phng thc bo v quyn dn s (iu 11 - iu 13)

thng nht trong iu chnh php lut v phng thc bo v quyn v

to c ch php l cho c nhn, php nhn la chn phng thc bo v

quyn dn s, B lut quy nh c th hn, khi quyn dn s ca c nhn, php

nhn b xm phm th ch th c quyn t bo v theo quy nh ca BLDS,

lut khc c lin quan hoc yu cu c quan, t chc c thm quyn thc hin

cc bin php theo quy nh ca lut, trong :

Trng hp c nhn, php nhn la chn phng thc t bo v quyn

dn s th vic t bo v quyn phi ph hp vi tnh cht, mc xm phm

n quyn dn s v khng c tri vi cc nguyn tc c bn ca php lut

dn s (iu 3);

C nhn, php nhn c quyn dn s b xm phm c bi thng ton

b thit hi, tr trng hp cc bn c tha thun khc hoc lut c quy nh

khc.

2.4. V trch nhim ca Ta n, c quan c thm quyn khc trong vic

bo v quyn dn s (iu 14 v iu 15)

bo m quyn dn s ca c nhn, php nhn c bo v kp thi,

pht huy vai tr bo v cng l ca Ta n, pht huy trch nhim ca cc c

quan c thm quyn khc trc ngi dn, B lut b sung quy nh trch

nhim ca Ta n, c quan c thm quyn khc trong vic tn trng, bo v

16

quyn dn s ca c nhn, php nhn. Theo , trng hp quyn dn s b xm

phm hoc c tranh chp th vic bo v quyn c thc hin theo php lut t

tng ti Ta n hoc trng ti; vic bo v quyn dn s theo th tc hnh chnh

c thc hin trong trng hp lut quy nh; quyt nh gii quyt v vic

theo th tc hnh chnh c th c xem xt li ti Ta n; Ta n hoc c quan

c thm quyn khc c quyn hy quyt nh c bit ca c quan, t chc,

ngi c thm quyn tri php lut xm phm n quyn dn s c nhn, php

nhn.

c bit, B lut quy nh Ta n khng c t chi gii quyt v vic

dn s vi l do cha c iu lut p dng. Trng hp ny nu khng c tp

qun v khng p dng c tng t php lut th Ta n vn dng nguyn tc

c bn ca php lut dn s, n l, l cng bng gii quyt.

3. V C nhn (Chng III)

Chng ny quy nh v nng lc ch th ca c nhn v cc ni dung

php l khc c lin quan (gim h, quyn nhn thn ca c nhn, ni c tr,

thng bo tm kim ngi vng mt ti ni c tr, tuyn b mt tch, tuyn b

cht). Trong :

3.1. V nng lc hnh vi dn s ca c nhn (iu 19 - iu 24)

bo m tt hn vic tn trng, thc hin cc quyn, li ch hp php

ca c nhn v bao qut hn trong quy nh c lin quan n ngi yu th

v nng lc hnh vi dn s, B lut sa i, b sung mt s ni dung sau y:

- Khng quy nh ngi cha su tui thuc din khng c nng lc

hnh vi dn s;

- Vic xc lp, thc hin giao dch dn s ca ngi cha thnh nin c

quy nh c th, linh hot hn theo hng giao dch dn s ca ngi cha

su tui do ngi i din theo php lut ca ngi xc lp, thc hin;; ngi

t su tui n cha mi lm tui khi xc lp, thc hin giao dch dn s

phi c ngi i din theo php lut ng , tr giao dch dn s phc v

nhu cu sinh hot hng ngy ph hp vi la tui; ngi t mi lm tui

n cha mi tm tui t mnh xc lp, thc hin giao dch dn s, tr giao

dch dn s lin quan n bt ng sn, ng sn phi ng k v giao dch dn

s khc theo quy nh ca lut phi c ngi i din theo php lut ng ;

- B sung quy nh v ngi c kh khn trong nhn thc, lm ch hnh

vi. Theo , ngi thnh nin do tnh trng th cht hoc tinh thn m khng

kh nng nhn thc, lm ch hnh vi nhng cha n mc mt nng lc hnh vi

dn s th theo yu cu ca ngi ny, ngi c quyn, li ch lin quan hoc

ca c quan, t chc hu quan, trn c s kt lun gim nh php y tm thn,

Ta n ra quyt nh tuyn b ngi ny l ngi c kh khn trong nhn thc,

17

lm ch hnh vi v ch nh ngi gim h, xc nh quyn, ngha v ca ngi

gim h.

3.2. V quyn nhn thn ca c nhn (iu 25 - iu 39)

c th ha cc du hiu v nhn thn trong xc nh t cch ch th

ca c nhn v lm r hn nhng quyn nhn thn gn lin vi li ch tinh

thn ca c nhn nhng cha c quy nh c th trong Hin php v lut khc

c lin quan, B lut quy nh c th cc quyn: (1) Quyn c h, tn (iu 26);

(2) Quyn thay i h (iu 27); (3) Quyn thay i tn (iu 28); (4) Quyn

xc nh, xc nh li dn tc (iu 29); (5) Quyn c khai sinh, khai t

(iu 30); (6) Quyn i vi quc tch (iu 31); (7) Quyn ca c nhn i vi

hnh nh (iu 32); (8) Quyn sng, quyn c bo m an ton v tnh mng,

sc khe, thn th (iu 33); (9) Quyn c bo v danh d, nhn phm, uy tn

(iu 34); (10) Quyn hin, nhn m, b phn c th ngi v hin, ly xc

(iu 35); (11) Quyn xc nh li gii tnh (iu 36); (12) Quyn v i sng

ring t, b mt c nhn, b mt gia nh (iu 39); (13) Quyn nhn thn trong

hn nhn v gia nh (iu 40).

ng thi, c th ha nguyn tc bnh ng trong quan h dn s, kp

thi to c ch php l thc hin, bo v quyn, li ch c lin quan ca

ngi chuyn i gii tnh, B lut (iu 37) ghi nhn v vic chuyn i gii

tnh, theo , vic chuyn i gii tnh c thc hin theo quy nh ca lut, c

nhn chuyn i gii tnh c quyn, ngha v ng k thay i h tch theo

quy nh ca php lut v h tch, c quyn nhn thn ph hp vi gii tnh

c chuyn i theo quy nh ca BLDS v lut khc c lin quan.

3.3. V gim h (iu 46 - iu 63)

ch gim h cho ngi cha thnh nin, ngi thnh nin mt

nng lc hnh vi dn s, ngi c kh khn trong nhn thc, lm ch hnh vi

linh hot, kh thi hn v thc hin, bo v tt nht quyn, li ch ca ngi

c gim h, B lut sa i, b sung nhiu quy nh lin quan trong BLDS

2005, trong :

- Ngi c nng lc hnh vi dn s y c quyn la chn ngi gim

h cho mnh khi h tnh trng cn c gim h;

- Vic c, ch nh ngi gim h cho ngi cha thnh nin t su

tui tr ln th phi xem xt nguyn vng ca ngi ny;

- Php nhn c nng lc php lut dn s ph hp vi vic gim h v c

iu kin cn thit thc hin quyn, ngha v ca ngi gim h th c lm

ngi gim h;

- Vic gim h i vi ngi c kh khn trong nhn thc, lm ch hnh

vi c thc hin theo cc nguyn tc: (i) Vic gim h phi c s ng ca

18

ngi nu h c nng lc th hin ch ca mnh ti thi im yu cu; (ii)

Ngi gim h ca ngi c kh khn trong nhn thc, lm ch hnh vi do Ta

n ch nh theo s la chn ca ngi c gim h trc khi h tnh trng

cn c gim h theo quy nh ti khon 2 iu 48 ca BLDS, trng hp

khng c ngi ny th Ta n ch nh trong s nhng ngi gim h ng

nhin ca ngi mt nng lc hnh vi dn s, nu khng c nhng ngi trn

th Ta n ch nh mt c nhn hoc ngh mt php nhn thc hin vic gim

h; (iii) Ngi gim h ca ngi c kh khn trong nhn thc, lm ch hnh vi

c quyn, ngha v theo quyt nh ca Ta n trong s cc quyn, ngha v ca

ngi gim h cho ngi mt nng lc hnh vi dn s;

- Ngi thn thch ca ngi c gim h c quyn tha thun v vic

chn c nhn, php nhn khc khng phi l ngi thn thch ca ngi c

gim h lm ngi gim st vic gim h;

- Vic gim h phi c ng k ti c quan nh nc c thm quyn

theo quy nh ca php lut v h tch (k c gim h ng nhin); ngi gim

h ng nhin m khng ng k vic gim h th vn phi thc hin ngha v

ca ngi gim h. Trng hp c tranh chp v gim h th c gii quyt

theo th tc t tng ti Ta n.

4. V Php nhn (Chng IV)

lm r hn a v php l ca php nhn trong quan h dn s, ng

thi bo m c tnh bao qut trong iu chnh v php nhn, B lut sa

i, b sung mt s ni dung c bn v iu kin mt t chc c cng

nhn l php nhn, quyn thnh lp php nhn, phn loi php nhn, cc thnh

t c bn ca php nhn (iu l, tn gi, tr s, quc tch, ti sn, c cu t

chc, chi nhnh, vn phng i din), i din ca php nhn, nng lc php

lut ca php nhn, trch nhim dn s ca php nhn, t chc li php nhn,

chm dt php nhn. Trong :

- Mi c nhn, php nhn u c quyn thnh lp php nhn, tr trng

hp lut c quy nh khc. Php nhn c thnh lp theo sng kin ca c

nhn, php nhn hoc theo quyt nh ca c quan nh nc c thm quyn;

trng hp php lut c quy nh th vic ng k php nhn phi c thc

hin v phi c cng b cng khai; ng k php nhn bao gm ng k

thnh lp, ng k thay i v ng k khc theo quy nh ca php lut; nu

php nhn phi ng k hot ng th nng lc php lut dn s ca php nhn

pht sinh t thi im ghi vo s ng k.

Php nhn chu trch nhim dn s v ngha v do sng lp vin hoc i

din ca sng lp vin xc lp, thc hin thnh lp, ng k php nhn, tr

trng hp c tha thun khc hoc lut c quy nh khc.

19

- Cn c vo mc ch thnh lp, hot ng ca php nhn, B lut phn

loi php nhn trong quan h dn s theo 2 loi php nhn c bn l php nhn

thng mi (Php nhn thng mi l doanh nghip v cc t chc kinh t khc

- c mc tiu chnh l tm kim li nhun v li nhun c chia cho cc thnh

vin ) v php nhn phi thng mi (php nhn l c quan nh nc, n v v

trang nhn dn, t chc chnh tr, t chc chnh tr - x hi, t chc chnh tr x

hi - ngh nghip, t chc x hi, t chc x hi - ngh nghip, qu x hi, qu

t thin, doanh nghip x hi v cc t chc phi thng mi khc - khng c

mc tiu chnh l tm kim li nhun, nu c li nhun th cng khng c

phn chia cho cc thnh vin).

5. V Nh nc CHXHCN Vit Nam, c quan nh nc trung

ng, a phng trong quan h dn s (Chng V)

c th ha nguyn tc bnh ng trong quan h dn s v to c ch

php l iu chnh quan h dn s c mt bn l Nh nc, B lut b sung

Chng V Nh nc CHXHCN Vit Nam, c quan nh nc trung ng,

a phng trong quan h dn s, quy nh v a v php l, i din tham gia

quan h dn s, trch nhim v ngha v dn s v trch nhim dn s trong

quan h dn s ca Nh nc CHXHCN Vit Nam, c quan nh nc trung

ng, a phng vi nh nc, php nhn, c nhn nc ngoi. Trong :

- Nh nc CHXHCN Vit Nam, c quan nh nc trung ng, a

phng khi tham gia quan h dn s th bnh ng vi cc ch th khc v chu

trch nhim dn s theo quy nh ca BLDS;

- B lut cng quy nh c th v i din tham gia quan h dn s, trch

nhim v ngha v dn s v trch nhim v ngha v ca Nh nc CHXHCN

Vit Nam, c quan nh nc trung ng, a phng trong quan h dn s

vi mt bn l nh nc, php nhn, c nhn nc ngoi.

6. V H gia nh, t hp tc v t chc khc khng c t cch php

nhn trong quan h dn s (Chng VI)

quy nh v ch th trong BLDS ph hp hn vi tnh cht ca quan

h dn s, xc nh r rng a v php l ca ch th v gii quyt nhng bt

cp, vng mc lin quan trong thc tin thi hnh php lut, B lut quy nh v

h gia nh, t hp tc, t chc khc khng c t cch php nhn theo cch tip

cn mi, theo , trng hp h gia nh, t hp tc, t chc khc khng c t

cch php nhn tham gia quan h dn s th cc thnh vin ca h gia nh, t

hp tc, t chc khc khng c t cch php nhn l ch th tham gia xc lp,

thc hin giao dch dn s hoc y quyn cho ngi i din tham gia xc lp,

thc hin giao dch dn s. Vic y quyn phi c lp thnh vn bn, tr

trng hp c tha thun khc. Khi c s thay i ngi i din th phi thng

bo cho bn tham gia quan h dn s bit. Trng hp thnh vin ca h gia

20

nh, t hp tc, t chc khc khng c t cch php nhn tham gia quan h dn

s khng c cc thnh vin khc y quyn lm ngi i din th thnh vin

l ch th ca quan h dn s do mnh xc lp, thc hin.

B lut cng quy nh c th v ti sn chung ca cc thnh vin h gia

nh, trch nhim dn s ca thnh vin h gia nh, t hp tc, t chc khc

khng c t cch php nhn v hu qu php l i vi giao dch dn s do

thnh vin khng c thm quyn i din xc lp, thc hin.

Vic xc nh ch th ca quan h dn s c s tham gia ca h gia nh

s dng t c thc hin theo quy nh ca Lut t ai.

7. V Ti sn (Chng VII)

bo m tnh khi qut, d bo v minh bch v ti sn, B lut sa

i, b sung mt s quy nh v ti sn, ng k ti sn, bt ng sn v ng

sn, quyn ti sn. Trong :

- Bt ng sn v ng sn c th l ti sn hin c, ti sn hnh thnh

trong tng lai (Ti sn hin c l ti sn hnh thnh v ch th xc lp

quyn s hu, quyn khc i vi ti sn trc hoc ti thi im xc lp giao

dch; ti sn hnh thnh trong tng lai bao gm ti sn cha hnh thnh v ti

sn hnh thnh nhng ch th xc lp quyn s hu ti sn sau thi im xc

lp giao dch);

- Quyn s dng t l mt quyn ti sn;

- Trng hp quyn s hu, quyn khc i vi ti sn c ng k th

vic ng k phi c cng khai.

8. V Giao dch dn s (Chng VIII)

to c ch php l iu chnh v giao dch dn s linh hot hn, tn

trng t do ch ca ch th, hn ch ri ro php l v vic tuyn b giao dch

v hiu mt cch ty tin, B lut sa i, b sung mt s ni dung c bn v

iu kin c hiu lc ca giao dch dn s, hnh thc giao dch dn s, gii thch

giao dch dn s, ng li gii quyt giao dch dn s v hiu, thi hiu yu

cu tuyn b giao dch dn s v hiu. Trong :

- Ch th phi c nng lc php lut dn s, nng lc hnh vi dn s ph

hp vi giao dch dn s c xc lp;

- Vic gii quyt giao dch dn s v hiu tng i c tnh linh hot hn,

bo v tt hn li ch ca ch th giao dch, nht l bn yu th theo hng, giao

dch dn s do ngi cha thnh nin, ngi mt nng lc hnh vi dn s, ngi

c kh khn trong nhn thc, lm ch hnh vi hoc ngi b hn ch nng lc

hnh vi dn s xc lp, thc hin m theo quy nh ca php lut phi do ngi

i din ca h xc lp, thc hin hoc ng c th khng v hiu, nh: giao

21

dch dn s ca ngi cha su tui, ngi mt nng lc hnh vi dn s

nhm p ng nhu cu thit yu hng ngy ca ngi ...;

- Giao dch dn s c xc lp c s nhm ln lm cho mt bn hoc cc

bn khng t c mc ch ca vic xc lp giao dch th bn b nhm ln c

quyn yu cu Ta n tuyn b giao dch dn s v hiu, tr trng hp mc

ch xc lp giao dch dn s ca cc bn t c hoc cc bn c th khc

phc ngay c s nhm ln lm cho mc ch ca vic xc lp giao dch dn s

vn t c;

- Quy nh giao dch dn s vi phm quy nh iu kin c hiu lc v

hnh thc th v hiu. Tuy nhin, trn c s tn trng thc t thc hin giao dch

v ch ch thc ca ch th trong giao dch, bo m s n nh ca giao dch

dn s, cc quan h lin quan v hn ch s khng thin ch ca mt bn trong

vic li dng vic khng tun th quy nh v hnh thc khng thc hin cam

kt ca mnh, B lut quy nh cc ngoi l Ta n cng nhn giao dch dn

s khng tun th quy nh v hnh thc theo yu cu ca mt bn hoc cc bn

trong giao dch: (i) Giao dch dn s c xc lp theo quy nh phi bng

vn bn nhng vn bn khng ng quy nh ca lut m mt bn hoc cc bn

thc hin t nht hai phn ba ngha v trong giao dch; (ii) Giao dch dn s

c xc lp bng vn bn nhng vi phm quy nh bt buc v cng chng,

chng thc m mt bn hoc cc bn thc hin t nht hai phn ba ngha v

trong giao dch. Trong trng hp ny, cc bn khng phi thc hin vic cng

chng, chng thc;

- Trng hp ti sn c ng k ti c quan nh nc c thm

quyn sau c chuyn giao bng mt giao dch dn s khc cho ngi th

ba ngay tnh v ngi ny cn c vo vic ng k m xc lp, thc hin giao

dch th giao dch vi ngi th ba khng b v hiu. Trng hp ny, ch s

hu khng c quyn i li ti sn t ngi th ba ngay tnh nhng c quyn

khi kin, yu cu ch th c li dn n vic giao dch c xc lp vi ngi

th ba phi hon tr nhng chi ph hp l v BTTH;

- Thi hiu yu cu Ta n tuyn b giao dch dn s v hiu l 02 nm

i vi giao dch v hiu tng i (giao dch v hiu do ngi cha thnh nin,

ngi mt nng lc hnh vi dn s, ngi c kh khn trong nhn thc, lm ch

hnh vi, ngi b hn ch nng lc hnh vi dn s; giao dch v hiu do b nhm

ln, b la di, e da, cng p; giao dch v hiu do ngi xc lp khng nhn

thc v lm ch c hnh vi ca mnh; giao dch v hiu do khng tun th

quy nh v hnh thc). Trng hp ny, ht thi hn 02 nm m khng c yu

cu tuyn b giao dch dn s v hiu th giao dch dn s c xc nh l c

hiu lc. i vi giao dch dn s v hiu do vi phm iu cm ca lut, tri o

c x hi v do gi to th thi hiu yu cu Ta n tuyn b giao dch dn s

v hiu khng b hn ch.

22

9. V i din (Chng IX)

quy nh v i din bo m ph hp hn vi thc tin giao lu dn

s; pht huy cao nht vai tr, trch nhim ca ngi i din; quyn, li ch ca

ngi c i din v ngi th ba, B lut sa i, b sung mt s ni dung

c bn v khi nim i din, cn c xc lp quyn i din, i din theo php

lut, i din theo y quyn, hu qu php l ca hnh vi i din, thi hn i

din, phm vi i din, hu qu ca giao dch dn s do ngi khng c thm

quyn i din xc lp, thc hin. Trong :

- Quyn i din c xc lp theo y quyn gia ngi c i din v

ngi i din; theo quyt nh ca c quan nh nc c thm quyn, theo iu

l ca php nhn hoc theo quy nh ca php lut;

- Ngi i din theo php lut ca c nhn, php nhn c th do Ta n

ch nh;

- Php nhn c th c nhiu ngi i din theo php lut v mi ngi

i din c quyn i din cho php nhn theo quy nh v thi hn i din,

phm vi i din ti BLDS;

- Ngi i din theo y quyn c th l php nhn;

- Ngi i din c quyn xc lp, thc hin hnh vi cn thit t c

mc ch ca vic i din;

- Trng hp khng xc nh c c th phm vi i din th ngi i

din theo php lut c quyn xc lp, thc hin mi giao dch dn s v li ch

ca ngi c i din, tr trng hp php lut c quy nh khc;

- Trng hp khng xc nh c thi hn i din th thi hn i din

c xc nh theo nguyn tc: (1) Nu quyn i din c xc nh theo giao

dch dn s c th th thi hn i din c tnh n thi im chm dt giao

dch dn s ; (2) Nu quyn i din khng c xc nh vi giao dch dn

s c th th thi hn i din l 01 nm, k t thi im pht sinh quyn i

din;

- Giao dch dn s do ngi khng c quyn i din hoc vt qu phm

vi i din xc lp, thc hin vn lm pht sinh quyn, ngha v i vi ngi

c i din nu ngi ny cng nhn giao dch hoc bit m khng

phn i trong mt thi hn hp l hoc ngi ny c li dn n vic ngi

giao dch khng bit hoc khng th bit v vic ngi xc lp, thc hin

giao dch dn s vi mnh khng c quyn i din.

10. V Thi hn v thi hiu (Chng X)

bo m quy nh v thi hiu trong BLDS ph hp vi bn cht ca

thi hiu trong quan h dn s, bn cnh k tha 04 loi thi hiu c quy nh

23

trong BLDS 2005 (thi hiu hng quyn dn s, thi hiu min tr ngha v

dn s, thi hiu khi kin, thi hiu yu cu gii quyt vic dn s), B lut

quy nh Ta n khng c t mnh p dng thi hiu nu khng c yu cu

ca mt bn hoc cc bn trong quan h dn s; trng hp mt v cc bn

trong quan h dn s c yu cu v vic p dng thi hiu th yu cu ny phi

c a ra trc khi Ta n cp s thm ra bn n, quyt nh gii quyt v,

vic; ngi c hng li t vic p dng thi hiu c quyn t chi p dng

thi hiu, tr trng hp vic t chi nhm mc ch trn trnh thc hin

ngha v.

II. PHN TH HAI QUYN S HU V QUYN KHC I

VI TI SN

Phn ny quy nh v quy nh chung, chim hu, quyn s hu, quyn

khc i vi ti sn vi ni dung c bn v mt s im mi ch yu sau y:

1. V Quy nh chung (Chng XI)

bo m thng nht, kh thi trong nhn thc, quy nh v p dng

php lut v quyn s hu, quyn khc i vi ti sn, B lut sa i, b

sung mt s quy nh chung v vn ny. Trong :

1.1. V nguyn tc xc lp, thc hin quyn s hu, quyn khc i vi

ti sn (iu 158 - iu 162)

Bn cnh quyn s hu, B lut b sung quyn khc i vi ti sn

(quyn ca ch th trc tip nm gi, chi phi ti sn thuc quyn s hu ca

ch th khc), bao gm: quyn i vi bt ng sn lin k, quyn hng dng,

quyn b mt. Trong , v mi quan h gia quyn s hu v quyn khc i

vi ti sn, v thc hin quyn v thi im chuyn quyn, B lut quy nh:

- Quyn s hu, quyn khc i vi ti sn c xc lp, thc hin trong

trng hp BLDS, lut khc c lin quan quy nh; quyn khc i vi ti sn

vn c hiu lc trong trng hp quyn s hu c chuyn giao, tr trng

hp BLDS, lut khc c lin quan quy nh khc;

- Ch s hu c thc hin mi hnh vi theo ch ca mnh i vi ti

sn nhng khng c tri vi quy nh ca lut, gy thit hi hoc lm nh

hng n li ch quc gia, dn tc, li ch cng cng, quyn v li ch hp

php ca ngi khc; ch th c quyn khc i vi ti sn c thc hin mi

hnh vi trong phm vi quyn c quy nh ti BLDS, lut khc c lin quan

nhng khng c gy thit hi hoc lm nh hng n li ch quc gia, dn

tc, li ch cng cng, quyn v li ch hp php ca ch s hu ti sn hoc

ca ngi khc; ch th c quyn khc i vi ti sn cng phi chu ri ro v

ti sn trong phm vi quyn ca mnh, tr trng hp c tho thun khc vi

ch s hu ti sn hoc BLDS, lut khc c lin quan quy nh khc;

24

- Thi im xc lp quyn s hu, quyn khc i vi ti sn thc hin

theo quy nh ca BLDS, lut khc c lin quan; trng hp lut khng c quy

nh th thc hin theo tha thun ca cc bn; trng hp lut khng quy nh

v cc bn khng c tha thun th thi im xc lp quyn s hu, quyn khc

i vi ti sn l thi im ti sn c chuyn giao.

Thi im ti sn c chuyn giao l thi im bn c quyn hoc ngi

i din hp php ca h chim hu ti sn. Trng hp ti sn cha c

chuyn giao m pht sinh hoa li, li tc th hoa li, li tc thuc v bn c ti

sn chuyn giao, tr trng hp c tha thun khc.

1.2. V bo v quyn s hu, quyn khc i vi ti sn (iu 163 -

iu 170)

B lut c bn k tha cc quy nh v bo v quyn s hu trong BLDS

2005. Tuy nhin, lm r hn vic bo v quyn khc i vi ti sn, B lut

quy nh ch th c quyn khc i vi ti sn c quyn t bo v, ngn chn

bt k ngi no c hnh vi xm phm quyn ca mnh bng nhng bin php

khng tri vi quy nh ca php lut; ch s hu khng c quyn i li ti sn

t s chim hu ca ch th ang c quyn khc i vi ti sn .

2. V Chim hu (Chng XII)

bo m gi n nh cc quan h lin quan n ti sn, trt t, an ton

x hi, B lut quy nh v chim hu c lp vi quy nh v quyn s hu v

quyn khc i vi ti sn theo cch tip cn tn trng tnh trng thc t - mi

quan h thc t gia ngi chim hu v ti sn. Trong :

- Chim hu l vic ch th nm gi, chi phi ti sn mt cch trc tip

hoc gin tip nh ch th c quyn i vi ti sn;

- Chim hu bao gm chim hu ca ch s hu v chim hu ca ngi

khng phi l ch s hu; vic chim hu ca ngi khng phi l ch s hu

khng th l cn c xc lp quyn s hu, tr trng hp xc lp quyn s hu

i vi ti sn v ch, ti sn khng xc nh c ch s hu, ti sn b chn,

giu, b vi lp, b chm m, ti sn do ngi khc nh ri, b qun, gia sc b

tht lc, gia cm b tht lc, vt nui di nc v xc lp quyn s hu theo

thi hiu do chim hu, c li v ti sn khng c cn c php lut;

- Ngi chim hu c suy on l ngay tnh, ngi no cho rng ngi

chim hu khng ngay tnh th phi chng minh; trng hp c tranh chp v

quyn i vi ti sn th ngi chim hu c suy on l ngi c quyn ,

ngi c tranh chp vi ngi chim hu phi chng minh v vic ngi chim

hu khng c quyn; ngi chim hu ngay tnh, lin tc, cng khai c p

dng thi hiu hng quyn v c hng hoa li, li tc m ti sn mang li

theo quy nh ca BLDS v lut khc c lin quan;

25

- Trng hp vic chim hu b ngi khc xm phm th ngi chim

hu c quyn yu cu ngi c hnh vi xm phm phi chm dt hnh vi, khi

phc tnh trng ban u, tr li ti sn v BTTH hoc yu cu Ta n, c quan

nh nc c thm quyn khc buc ngi chm dt hnh vi, khi phc tnh

trng ban u, tr li ti sn v BTTH.

3. V Quyn s hu (Chng XIII)

B lut c bn k tha quy nh v quyn s hu trong BLDS 2005 v c

sa i, b sung mt s quy nh v hnh thc s hu v cn c xc lp quyn

s hu. Trong :

3.1. V hnh thc s hu (iu 197 - iu 220)

B lut ghi nhn 03 hnh thc s hu l s hu ton dn, s hu ring v

s hu chung thay v vic ghi nhn 06 hnh thc s hu nh trong BLDS 2005

(s hu nh nc; s hu tp th; s hu t nhn; s hu chung; s hu ca t

chc chnh tr, t chc chnh tr - x hi; s hu ca t chc chnh tr x hi -

ngh nghip, t chc x hi, t chc x hi - ngh nghip). C th:

- t ai, ti nguyn nc, ti nguyn khong sn, ngun li vng bin,

vng tri, ti nguyn thin nhin khc v cc ti sn do Nh nc u t, qun

l l ti sn cng thuc s hu ton dn do Nh nc i din ch s hu v

thng nht qun l. Nh nc CHXHCN Vit Nam l i din, thc hin quyn

ca ch s hu i vi ti sn thuc s hu ton dn, Chnh ph thng nht

qun l v bo m s dng ng mc ch, hiu qu v tit kim ti sn thuc

s hu ton dn;

- S hu ring l s hu ca mt c nhn hoc mt php nhn; ti sn hp

php thuc s hu ring khng b hn ch v s lng, gi tr.

- S hu chung l s hu ca nhiu ch th i vi ti sn; s hu chung

bao gm s hu chung theo phn v s hu chung hp nht.

Quy nh v s hu chung ca cc thnh vin gia nh cng sng chung

i vi ti sn do cc thnh vin ng gp, cng nhau to lp nn v nhng ti

sn khc c xc lp quyn s hu theo quy nh ca BLDS v lut khc c

lin quan.

Trng hp v chng la chn ch ti sn theo tha thun theo quy

nh ca php lut v hn nhn v gia nh th ti sn chung ca v chng c

p dng theo ch ti sn ny.

Trng hp mt trong cc ch s hu chung i vi ng sn t b phn

quyn s hu ca mnh hoc khi ngi ny cht m khng c ngi tha k th

phn quyn s hu thuc s hu chung ca cc ch s hu cn li. Trng

hp tt c cc ch s hu t b quyn s hu ca mnh i vi ti sn chung th

vic xc lp quyn s hu c p dng theo quy nh v xc lp quyn s hu

26

i vi ti sn v ch theo quy nh ca BLDS.

3.2. V xc lp quyn s hu theo thi hiu do chim hu, c li v

ti sn khng c cn c php lut (iu 236)

bo m nguyn tc bnh ng trong quan h dn s, s thng nht

trong quy nh php lut lin quan n thi hiu hng quyn, B lut quy nh

nguyn tc chung v thi hiu xc lp quyn s hu do chim hu, c li v

ti sn khng c cn c php lut m khng phn bit ti sn thuc s hu

ca ai, theo , ngi chim hu, ngi c li v ti sn khng c cn c

php lut nhng ngay tnh, lin tc, cng khai trong thi hn 10 nm i vi

ng sn, 30 nm i vi bt ng sn th tr thnh ch s hu ti sn , k t

thi im bt u chim hu, tr trng hp BLDS, lut khc c lin quan quy

nh khc.

4. V Quyn khc i vi ti sn (Chng XIV)

to c s php l y hn, thun li hn cho vic khai thc, s

dng mt cch hiu qu cc ti sn, cc ngun ti nguyn thin nhin khc v

to c ch php l cc ch th khng phi l ch s hu thc hin quyn i

vi ti sn thuc s hu ca ch th khc, bo m khai thc c nhiu nht li

ch trn cng mt ti sn, bo m trt t, n nh cc quan h c lin quan, B

lut sa i quy nh v quyn s dng hn ch bt ng sn lin k trong

BLDS 2005 v b sung quy nh v quyn hng dng, quyn b mt. Trong

:

4.1. V quyn i vi bt ng sn lin k (iu 245 - iu 256)

B lut quy nh quyn i vi bt ng sn lin k theo cch tip cn

iu chnh mi quan h gia hai bt ng sn, theo :

- Quyn i vi bt ng sn lin k l quyn c thc hin trn mt bt

ng sn (gi l bt ng sn chu hng quyn) nhm phc v cho vic khai

thc mt bt ng sn khc thuc quyn s hu ca ngi khc (gi l bt ng

sn hng quyn);

- Quyn i vi bt ng sn lin k c xc lp do a th t nhin,

theo quy nh ca lut, theo tho thun hoc theo di chc;

- Quyn i vi bt ng sn lin k c hiu lc i vi mi c nhn,

php nhn v c chuyn giao khi bt ng sn c chuyn giao, tr trng

hp lut lin quan c quy nh khc.

- Vic thc hin quyn i vi bt ng sn lin k theo tha thun ca

cc bn. Trng hp cc bn khng c tha thun th thc hin theo nguyn tc

bo m nhu cu hp l ca vic khai thc bt ng sn hng quyn ph hp

vi mc ch s dng ca c bt ng sn hng quyn v bt ng sn chu

hng quyn; khng c lm dng quyn i vi bt ng sn chu hng

27

quyn; khng c thc hin hnh vi ngn cn hoc lm cho vic thc hin

quyn i vi bt ng sn hng quyn tr nn kh khn;

- Trng hp c s thay i v s dng, khai thc bt ng sn chu

hng quyn dn n thay i vic thc hin quyn i vi bt ng sn hng

quyn th ch s hu bt ng sn chu hng quyn phi thng bo trc cho

ch s hu bt ng sn hng quyn trong mt thi hn hp l. Ch s hu bt

ng sn chu hng quyn phi to iu kin thun li cho ch s hu bt ng

sn hng quyn ph hp vi thay i ny;

- Quyn i vi bt ng sn lin k chm dt trong trng hp bt ng

sn hng quyn v bt ng sn chu hng quyn thuc quyn s hu ca

mt ngi; vic s dng, khai thc bt ng sn khng cn lm pht sinh nhu

cu hng quyn; theo tha thun ca cc bn v trng hp khc theo quy nh

ca lut.

4.2. V quyn hng dng (iu 257 - iu 266)

B lut b sung quy nh v quyn hng dng, trong :

- Quyn hng dng l quyn ca ch th c khai thc cng dng v

hng hoa li, li tc i vi ti sn thuc quyn s hu ca ch th khc trong

mt thi hn nht nh;

- Quyn hng dng c th c xc lp theo quy nh ca lut, theo tho

thun hoc theo di chc; quyn hng dng c xc lp t thi im nhn

chuyn giao ti sn, tr trng hp c tha thun khc hoc lut lin quan c

quy nh khc; quyn hng dng c xc lp c hiu lc i vi mi c

nhn, php nhn, tr trng hp lut lin quan c quy nh khc;

- C nhn, php nhn u c th l ch th c quyn hng dng. Thi

hn ca quyn hng dng do cc bn tha thun hoc do lut quy nh nhng

ti a n ht cuc i ca ngi hng dng u tin nu ngi hng dng l

c nhn v n khi php nhn chm dt tn ti nhng ti a 30 nm nu ngi

hng dng u tin l php nhn;

- Ngi hng dng c quyn t mnh hoc cho php ngi khc khai

thc, s dng, thu hoa li, li tc t i tng ca quyn hng dng; ngi

hng dng c quyn s hu i vi hoa li, li tc thu c t ti sn l i

tng ca quyn hng dng trong thi gian quyn ny c hiu lc, trng hp

quyn hng dng chm dt m cha n k hn thu hoa li, li tc th khi n

k hn thu hoa li, li tc, ngi hng dng c hng gi tr ca hoa li, li

tc thu c tng ng vi thi gian ngi c quyn hng dng; yu cu

ch s hu ti sn thc hin ngha v sa cha ti sn bo m khng b suy

gim ng k dn ti ti sn khng th s dng c hoc mt ton b cng

dng, gi tr ca ti sn; trng hp thc hin ngha v thay cho ch s hu ti

28

sn th c quyn yu cu ch s hu ti sn hon tr chi ph; ngi hng dng

c quyn cho thu quyn hng dng trong thi hn ca quyn hng dng;

- Ngi hng dng c ngha v tip nhn ti sn theo hin trng v thc

hin ng k nu lut c quy nh; khai thc ti sn ph hp vi cng dng, mc

ch s dng ca ti sn; gi gn, bo qun ti sn nh ti sn ca mnh; bo

dng, sa cha ti sn theo nh k bo m cho vic s dng bnh thng;

khi phc tnh trng ca ti sn v khc phc cc hu qu xu i vi ti sn do

vic khng thc hin tt ngha v ca mnh ph hp vi yu cu k thut hoc

theo tp qun v bo qun ti sn; hon tr ti sn cho ch s hu khi ht thi

hn hng dng;

- Ch s hu c quyn nh ot ti sn nhng khng c lm thay i

quyn hng dng c xc lp; yu cu Ta n trut quyn hng dng

trong trng hp ngi hng dng vi phm nghim trng ngha v ca mnh;

khng c cn tr, thc hin hnh vi khc gy kh khn hoc xm phm n

quyn, li ch hp php ca ngi hng dng; thc hin ngha v sa cha ti

sn bo m khng b suy gim ng k dn ti ti sn khng th s dng

c hoc mt ton b cng dng, gi tr ca ti sn;

- Quyn hng dng chm dt khi thi hn ca quyn hng dng ht;

theo tha thun ca cc bn; ngi hng dng tr thnh ch s hu ti sn l

i tng ca quyn hng dng; ngi hng dng t b hoc khng thc

hin quyn hng dng trong thi hn do lut quy nh; ti sn l i tng ca

quyn hng dng khng cn; theo quyt nh ca Ta n hoc cn c khc

theo quy nh ca lut.

Khi chm dt quyn hng dng th ti sn l i tng ca quyn hng

dng phi c hon tr cho ch s hu, tr trng hp c tha thun khc hoc

lut c quy nh khc.

4.3. V quyn b mt (iu 267 - iu 273)

B lut b sung quy nh v quyn b mt, trong :

- Quyn b mt l quyn ca mt ch th i vi mt t, mt nc,

khong khng gian trn mt t, mt nc v lng t m quyn s dng t

thuc v ch th khc;

- Quyn b mt c xc lp theo quy nh ca lut, theo tha thun hoc

theo di chc. Quyn b mt c hiu lc t thi im ch th c quyn s dng

t chuyn giao mt t, mt nc, khong khng gian trn mt t, mt nc

v lng t cho ch th c quyn b mt, tr trng hp c tha thun khc

hoc lut lin quan c quy nh khc;

- Quyn b mt c hiu lc i vi mi c nhn, php nhn, tr trng

hp lut lin quan c quy nh khc;

29

- Thi hn ca quyn b mt c xc nh theo quy nh ca lut, theo

tho thun hoc di chc nhng khng vt qu thi hn ca quyn s dng t.

Trng hp tho thun hoc di chc khng xc nh thi hn ca quyn b mt

th mi bn c quyn chm dt quyn ny bt c lc no nhng phi thng bo

bng vn bn cho bn kia bit trc t nht l 06 thng;

- Ch th quyn b mt c quyn khai thc, s dng mt t, mt nc,

khong khng gian trn mt t, mt nc v lng t thuc quyn s dng t

ca ngi khc xy dng cng trnh, trng cy, canh tc v c s hu

nhng ti sn c to lp nhng khng c tri vi quy nh ca BLDS, php

lut v t ai, xy dng, quy hoch, ti nguyn, khong sn v quy nh khc

ca php lut c lin quan. Trng hp quyn b mt c chuyn giao mt

phn hoc ton b th ch th nhn chuyn giao c k tha quyn b mt theo

iu kin v trong phm vi tng ng vi phn quyn b mt c chuyn giao;

- Quyn b mt chm dt khi thi hn hng quyn b mt ht; ch th

c quyn b mt v ch th c quyn s dng t l mt; ch th c quyn b

mt t b quyn ca mnh; quyn s dng t c quyn b mt b thu hi theo

quy nh ca Lut t ai; theo tha thun ca cc bn hoc theo quy nh ca

lut.

Khi quyn b mt chm dt, ch th quyn b mt phi tr li mt t,

mt nc, khong khng gian trn mt t, mt nc v lng t cho ch th c

quyn s dng t theo tha thun hoc theo quy nh ca php lut; ch th

quyn b mt phi x l ti sn thuc s hu ca mnh trc khi quyn b mt

chm dt, tr trng hp c tha thun khc; trng hp ch th quyn b mt

khng x l ti sn trc khi quyn b mt chm dt th quyn s hu ti sn

thuc v ch th c quyn s dng t k t thi im quyn b mt chm dt,

tr trng hp ch th c quyn s dng t khng nhn ti sn . Trng hp

ch th c quyn s dng t khng nhn ti sn m phi x l ti sn th ch

th c quyn b mt phi thanh ton chi ph x l ti sn.

III. PHN TH BA NGHA V V HP NG

Phn ny quy nh v quy nh chung; mt s hp ng thng dng; ha

thng, thi c gii; thc hin cng vic khng c y quyn; ngha v hon tr do

chim hu, s dng ti sn, c li v ti sn khng c cn c php lut; trch

nhim BTTH ngoi hp ng vi ni dung c bn v mt s im mi ch yu

sau y:

1. V Quy nh chung (Chng XV)

bo m s an ton, thng thong trong quan h ngha v, cng bng

gia cc bn, ph hp vi thc tin ca Vit Nam v thng l quc t, B lut

sa i, b sung nhiu quy nh v bo m thc hin ngha v, trch nhim

dn s do vi phm ngha v, giao kt hp ng, thc hin hp ng, sa i,

30

chm dt hp ng. Trong :

1.1. V bo m thc hin ngha v (iu 292 - iu 350)

a) V quy nh chung

B lut quy nh 09 bin php bo m thc hin ngha v (cm c ti

sn, th chp ti sn, t cc, k cc, k qu, bo lu quyn s hu, bo lnh,

tn chp; cm gi ti sn), trong k tha 07 bin php bo m thc hin

ngha v trong BLDS 2005 v b sung 02 bin php (bo lu quyn s hu v

cm gi ti sn). ng thi, sa i, b sung nhiu quy nh lin quan n ni

dung cc bin php bo m ny, c th:

- B lut quy nh phm vi ngha v c bo m c th l mt phn

hoc ton b theo tho thun hoc theo quy nh ca php lut; nu khng c

tho thun v php lut khng quy nh phm vi bo m th ngha v coi nh

c bo m ton b, k c ngha v tr li, tin pht v BTTH; trng hp

bo m thc hin ngha v trong tng lai, cc bn c quyn tha thun c th

v phm vi ngha v c bo m v thi hn thc hin ngha v c bo

m, tr trng hp php lut c quy nh khc, khi ngha v trong tng lai

c hnh thnh, cc bn khng phi xc lp li bin php bo m i vi

ngha v ;

- Ti sn bo m phi thuc quyn s hu ca bn bo m, tr trng

hp cm gi ti sn, bo lu quyn s hu; ti sn bo m c th c m t

chung, nhng phi xc nh c; ti sn bo m c th l ti sn hin c hoc

ti sn hnh thnh trong tng lai; gi tr ca ti sn bo m c th ln hn,

bng hoc nh hn gi tr ngha v c bo m;

- Bin php bo m pht sinh hiu lc i khng vi ngi th ba t khi

ng k bin php bo m hoc bn nhn bo m nm gi hoc chim gi ti

sn bo m. Khi bin php bo m pht sinh hiu lc i khng vi ngi th

ba th bn nhn bo m c quyn truy i ti sn bo m v c quyn u

tin thanh ton gia cc bn cng nhn ti sn bo m theo quy nh ti BLDS

v lut khc c lin quan;

- Bin php bo m c ng k theo tho thun hoc theo quy nh

ca lut, vic ng k l iu kin giao dch bo m c hiu lc ch trong

trng hp lut c quy nh; trng hp c ng k th bin php bo m

pht sinh hiu lc i khng vi ngi th ba k t thi im ng k; vic

ng k bin php bo m c thc hin theo quy nh ca php lut v ng

k bin php bo m;

- Trng hp c cn c v x l ti sn bo m th bn nhn bo m

phi thng bo bng vn bn trong thi hn hp l v vic x l ti sn bo m

cho bn bo m v cc bn cng nhn bo m khc; ngi ang gi ti sn

31

bo m c ngha v giao ti sn bo m cho bn nhn bo m x l, tr

trng hp trc thi im x l ti sn bo m m bn bo m thc hin y

ngha v ca mnh i vi bn nhn bo m;

- Bn cm c, th chp v bn nhn cm c, th chp c quyn tha thun

v phng thc x l ti sn cm c, th chp; nu khng c tha thun th ti

sn cm c, th chp c bn u gi, tr trng hp lut c quy nh khc;

- Vic thanh ton s tin c c t vic x l ti sn cm c, th chp

c thc hin theo nguyn tc: S tin c c t vic x l ti sn cm c, th

chp sau khi thanh ton chi ph bo qun, thu gi v x l ti sn cm c, th

chp c thanh ton theo th t u tin gia cc bn cng nhn ti sn bo

m c quy nh ti BLDS; trng hp s tin c c t vic x l ti sn

cm c, th chp sau khi thanh ton chi ph bo qun, thu gi v x l ti sn

cm c, th chp ln hn gi tr ngha v c bo m th s tin chnh lch

phi c tr cho bn bo m; trng hp s tin c c t vic x l ti sn

cm c, th chp sau khi thanh ton chi ph bo qun, thu gi v x l ti sn

cm c, th chp nh hn gi tr ngha v c bo m th phn ngha v cha

c thanh ton c xc nh l ngha v khng c bo m, tr trng hp

cc bn c tha thun b sung ti sn bo m. Bn nhn bo m c quyn yu

cu bn c ngha v c bo m phi thc hin phn ngha v cha c

thanh ton;

- Trng hp mt ti sn c dng bo m thc hin nhiu ngha v

th th t u tin thanh ton gia cc bn cng nhn bo m c xc nh nh

sau: Trng hp cc bin php bo m u pht sinh hiu lc i khng vi

ngi th ba th th t thanh ton c xc nh theo th t xc lp hiu lc i

khng; trng hp c bin php bo m pht sinh hiu lc i khng vi ngi

th ba v c bin php bo m khng pht sinh hiu lc i khng vi ngi

th ba th ngha v c bin php bo m c hiu lc i khng vi ngi th ba

c thanh ton trc; trng hp cc bin php bo m u khng pht sinh

hiu lc i khng vi ngi th ba th th t thanh ton c xc nh theo th

t xc lp bin php bo m.

Th t u tin thanh ton nu trn c th thay i, nu cc bn cng nhn

bo m c tha thun thay i th t u tin thanh ton cho nhau. Bn th

quyn u tin thanh ton ch c u tin thanh ton trong phm vi bo m ca

bn m mnh th quyn.

b) V cm c ti sn

Bn cnh k tha quy nh trong BLDS 2005, B lut quy nh v cm c

ti sn theo hng, tch bit gia thi im hp ng cm c c hiu lc v thi

im bin php cm c c hiu lc i khng vi ngi th ba. Theo : cm c

ti sn c hiu lc t thi im giao kt, tr trng hp c tha thun khc hoc

32

lut c quy nh khc; cm c ti sn c hiu lc i khng vi ngi th ba k

t thi im bn nhn cm c nm gi ti sn cm c; trng hp bt ng sn

l i tng ca cm c theo quy nh ca lut th vic cm c bt ng sn c

hiu lc i khng vi ngi th ba k t thi im ng k.

c) V th chp ti sn

B lut sa i mt s quy nh trong BLDS 2005 v ti sn th chp,

hiu lc ca th chp ti sn, quyn v ngha v ca cc bn, trong :

- Hp ng th chp ti sn c hiu lc t thi im giao kt, tr trng

hp c tha thun khc hoc lut c quy nh khc; th chp ti sn pht sinh

hiu lc i khng vi ngi th ba k t thi im ng k;

- Trng hp th chp quyn s dng t m ti sn gn lin vi t

thuc quyn s hu ca bn th chp th ti sn gn lin vi t cng thuc ti

sn th chp, tr trng hp c tha thun khc.

- Trng hp th chp quyn s dng t m khng th chp ti sn gn

lin vi t v ngi s dng t ng thi l ch s hu ti sn gn lin vi t

th khi c cn c x l ti sn bo m, ti sn c x l bao gm c ti sn

gn lin vi t, tr trng hp c tha thun khc; trng hp ngi s dng

t khng ng thi l ch s hu ti sn gn lin vi t th khi x l quyn s

dng t, ch s hu ti sn gn lin vi t c tip tc s dng t trong

phm vi quyn, ngha v ca mnh; quyn v ngha v ca bn th chp trong

mi quan h vi ch s hu ti sn gn lin vi t c chuyn giao cho ngi

nhn chuyn quyn s dng t, tr trng hp c tha thun khc;

- Trng hp ch th chp ti sn gn lin vi t m khng th chp

quyn s dng t v ch s hu ti sn gn lin vi t ng thi l ngi s

dng t th khi c cn c x l ti sn bo m, ti sn c x l bao gm c

quyn s dng t, tr trng hp c tha thun khc; trng hp ch s hu ti

sn gn lin vi t khng ng thi l ngi s dng t th khi x l ti sn

gn lin vi t, ngi nhn chuyn quyn s hu ti sn gn lin vi t c

tip tc s dng t trong phm vi quyn, ngha v ca ch s hu ti sn gn

lin vi t c chuyn giao, tr trng hp c tha thun khc.

d) V bo lu quyn s hu

Trn c s k tha quy nh v bo lu quyn s hu trong hp ng mua

bn ti sn ti BLDS 2005, B lut pht trin bo lu quyn s hu thnh mt

bin php bo m thc hin ngha v bng ti sn theo tha thun, theo :

- Trong hp ng mua bn, quyn s hu ti sn c th c bn bn bo

lu cho n khi ngha v thanh ton c thc hin y ; bo lu quyn s

hu phi c lp thnh vn bn ring hoc c ghi trong hp ng mua bn;

bo lu quyn s hu pht sinh hiu lc i khng vi ngi th ba k t thi

33

im ng k;

- Trng hp bn mua khng hon thnh ngha v thanh ton cho bn bn

theo tha thun th bn bn c quyn i li ti sn. Bn bn hon tr cho bn

mua s tin bn mua thanh ton sau khi tr gi tr hao mn ti sn do s

dng. Trng hp bn mua lm mt, h hng ti sn th bn bn c quyn yu

cu BTTH;

- Bn mua ti sn c quyn s dng ti sn v hng hoa li, li tc t ti

sn trong thi hn bo lu quyn s hu c hiu lc v c ngha v chu ri ro

v ti sn trong thi hn bo lu quyn s hu, tr trng hp c tho thun

khc.

) V bo lnh

Trn c s k tha quy nh v bo lnh trong BLDS 2005, B lut sa

i, b sung mt s quy nh quan trng lm r bn cht php l ca bo lnh

l bin php bo m i nhn, to c ch linh hot hn trong vic thc hin bo

lnh. Trong :

- Cc bn trong quan h bo lnh c th tha thun s dng bin php bo

m bng ti sn bo m thc hin ngha v bo lnh; trng hp ngha v

c bo lnh l ngha v pht sinh trong tng lai th phm vi bo lnh khng

bao gm ngha v pht sinh sau khi ngi bo lnh cht hoc php nhn bo

lnh chm dt tn ti;

- Trng hp bn c bo lnh khng thc hin hoc thc hin khng

ng ngha v ca mnh th bn nhn bo lnh c quyn yu cu bn bo lnh

phi thc hin ngha v bo lnh, tr trng hp cc bn c tha thun bn bo

lnh ch phi thc hin ngha v thay cho bn c bo lnh trong trng hp

bn c bo lnh khng c kh nng thc hin ngha v;

- Trng hp mt trong s nhng ngi nhn bo lnh lin i min cho

bn bo lnh khng phi thc hin phn ngha v i vi mnh th bn bo lnh

vn phi thc hin phn ngha v cn li i vi nhng ngi nhn bo lnh lin

i cn li;

- Trng hp bn bo lnh khng thc hin ng ngha v bo lnh th

bn nhn bo lnh c quyn yu cu bn bo lnh thanh ton gi tr ngha v vi

phm v BTTH.

e) V cm gi ti sn

Trn c s k tha quy nh v cm gi ti sn trong thc hin hp ng

song v ti BLDS 2005, B lut pht trin cm gi ti sn thnh mt bin

php bo m thc hin ngha v bng ti sn theo lut nh, theo :

34

- Cm gi ti sn l vic bn c quyn (sau y gi l bn cm gi) ang

nm gi hp php ti sn l i tng ca hp ng song v c chim gi ti

sn trong trng hp bn c ngha v khng thc hin hoc thc hin khng

ng ngha v;

- Cm gi ti sn pht sinh t thi im n hn thc hin ngha v m

bn c ngha v khng thc hin hoc thc hin khng ng ngha v; cm gi

ti sn pht sinh hiu lc i khng vi ngi th ba k t thi im bn cm

gi chim gi ti sn;

- Bn cm gi c quyn yu cu bn c ngha v phi thc hin y

ngha v pht sinh t hp ng song v; tu cu bn c ngha v phi thanh ton

chi ph cn thit cho vic bo qun, gi gn ti sn cm gi; c khai thc ti

sn cm gi thu hoa li, li tc nu c bn c ngha v ng .

Gi tr ca vic khai thc ti sn cm gi c b tr vo gi tr ngha v

ca bn c ngha v;

- Bn cm gi c ngha v gi gn, bo qun ti sn cm gi; khng c

thay i tnh trng ca ti sn cm gi; khng c chuyn giao, s dng ti sn

cm gi nu khng c s ng ca bn c ngha v; giao li ti sn cm gi

khi ngha v c thc hin; BTTH nu lm mt hoc h hng ti sn cm

gi.

1.3. V trch nhim dn s do vi phm ngha v (iu 351 - iu 364)

bo m r rng, minh bch, hp l v cng bng v trch nhim dn

s, B lut bn cnh k tha quy nh ca BLDS 2005 sa i, b sung mt

s quy nh quan trng sau y:

- Xc nh c th vi phm ngha v bao gm vic bn c ngha v khng

thc hin ngha v ng thi hn, thc hin khng y ngha v hoc thc

hin khng ng ni dung ca ngha v;

- Trng hp chm thc hin ngha v tr tin th bn c ngha v phi

thc hin ngha v theo nguyn tc, li sut pht sinh do chm tr tin c xc

nh theo tha thun ca cc bn nhng khng c vt qu mc li sut c

quy nh trong hp ng vay ti sn ti BLDS; nu khng c tha thun th thc

hin theo quy nh v xc nh li sut khi khng c tha thun trong hp ng

vay ti sn ti BLDS;

- Quy nh c th v thit hi do vi phm ngha v (bao gm thit hi v

vt cht - l tn tht vt cht thc t xc nh c, bao gm tn tht v ti sn,

chi ph hp l ngn chn, hn ch, khc phc thit hi, thu nhp thc t b

mt hoc b gim st - v thit hi v tinh thn - l tn tht v tinh thn do b

xm phm n tnh mng, sc khe, danh d, nhn phm, uy tn v cc li ch

nhn thn khc ca mt ch th) v c ch php l v thc hin trch nhim

35

BTTH, theo trng hp c thit hi do vi phm ngha v gy ra th bn c

ngha v phi bi thng ton b thit hi, tr trng hp c tha thun khc

hoc lut c quy nh khc;

- Bn c quyn phi p dng cc bin php cn thit, hp l thit hi

khng xy ra hoc hn ch thit hi cho mnh; trng hp vi phm ngha v v

c thit hi l do mt phn li ca bn b vi phm th bn vi phm ch phi

BTTH tng ng vi mc li ca mnh.

1.4. V giao kt hp ng (iu 385 - iu 408)

Trn c s k tha quy nh v giao kt hp ng ti BLDS 2005, B lut

c sa i, b sung mt s ni dung v ngh giao kt hp ng, thng tin

trong giao kt hp ng, hy b ngh giao kt hp ng, chp nhn giao kt

hp ng, ni dung ca hp ng, thi im giao kt hp ng, hiu lc ca

hp ng, gii thch hp ng, hp ng theo mu, iu kin giao dch chung

trong giao kt hp ng, hp ng v hiu Trong :

- ngh giao kt hp ng l vic th hin r nh giao kt hp ng

v chu s rng buc v ngh ny ca bn ngh i vi bn c xc

nh hoc ti cng chng;

- Trng hp mt bn c thng tin nh hng n vic chp nhn giao kt

hp ng ca bn kia th phi thng bo cho bn kia bit, mt bn nhn c

thng tin b mt ca bn kia trong qu trnh giao kt hp ng th c trch nhim

bo mt thng tin v khng c s dng thng tin cho mc ch ring ca

mnh hoc cho mc ch tri php lut khc, bn vi phm quy nh ny m gy

thit hi th phi bi thng;

- Bn ngh giao kt hp ng c th hu b ngh nu nu r

quyn ny trong ngh v bn c ngh nhn c thng bo v vic hy

b ngh trc khi ngi ny gi thng bo chp nhn ngh giao kt hp

ng;

- S im lng ca bn c ngh khng c coi l chp nhn ngh

giao kt hp ng, tr trng hp c tha thun hoc theo thi quen c

xc lp gia cc bn;

- Trng hp bn ngh hoc bn c ngh cht, mt nng lc hnh

vi dn s hoc c kh khn trong nhn thc, lm ch hnh vi sau khi bn c

ngh tr li chp nhn giao kt hp ng hoc bn c ngh chp nhn

giao kt hp ng nhng sau cht, mt nng lc hnh vi dn s hoc c kh

khn trong nhn thc, lm ch hnh vi th ngh giao kt hp ng vn c gi

tr, tr trng hp ni dung giao kt gn lin vi nhn thn bn ngh hoc bn

c ngh;

36

- Hp ng c giao kt vo thi im bn ngh nhn c chp nhn

giao kt; trng hp cc bn c tha thun im lng l s tr li chp nhn giao

kt hp ng trong mt thi hn th thi im giao kt hp ng l thi im

cui cng ca thi hn ; thi im giao kt hp ng bng li ni l thi im

cc bn tha thun v ni dung ca hp ng; thi im giao kt hp ng

bng vn bn l thi im bn sau cng k vo vn bn hay bng hnh thc chp

nhn khc c th hin trn vn bn; trng hp hp ng giao kt bng li

ni v sau c xc lp bng vn bn th thi im giao kt hp ng c

xc nh theo thi im cc bn tha thun;

- Hp ng c giao kt hp php c hiu lc t thi im giao kt, tr

trng hp c tha thun khc hoc lut lin quan c quy nh khc; t thi

im hp ng c hiu lc, cc bn phi thc hin quyn v ngha v i vi

nhau theo cam kt. Hp ng ch c th b sa i hoc hy b theo tha thun

ca cc bn hoc theo quy nh ca php lut;

- Trng hp hp ng c iu khon khng r rng th vic gii thch

iu khon khng ch da vo ngn t ca hp ng m cn phi cn c vo

ch ca cc bn c th hin trong ton b qu trnh trc, ti thi im xc

lp, thc hin hp ng;

- Hp ng theo mu phi c cng khai bn c ngh bit hoc

phi bit v nhng ni dung ca hp ng; trnh t, th thc cng khai hp ng

theo mu thc hin theo quy nh ca php lut;

- Ghi nhn iu kin giao dch chung, trong c hiu l nhng iu

khon n nh do mt bn cng b p dng chung cho bn c ngh giao

kt hp ng; nu bn c ngh chp nhn giao kt hp ng th coi nh

chp nhn cc iu khon ny; iu kin giao dch chung ch c hiu lc vi bn

xc lp giao dch trong trng hp iu kin giao dch ny c cng khai

bn xc lp giao dch bit hoc phi bit v iu kin , trnh t, th thc cng

khai iu kin giao dch chung thc hin theo quy nh ca php lut; iu kin

giao dch chung phi bo m s bnh ng gia cc bn. Trng hp iu kin

giao dch chung c quy nh v min trch nhim ca bn a ra iu kin giao

dch chung, tng trch nhim hoc loi b quyn li chnh ng ca bn kia th

quy nh ny khng c hiu lc, tr trng hp c tha thun khc.

1.5. Thc hin hp ng (iu 409 - iu 420)

B lut sa i, b sung mt s quy nh trong BLDS 2005 v hon

thc hin ngha v trong hp ng song v, quyn t chi ca ngi th ba

trong hp ng v li ch ca ngi th ba, thit hi c bi thng do vi phm

hp ng v thc hin hp ng khi hon cnh thay i c bn. Trong :

- Sa i quy nh v vic ngi th ba trong hp ng thc hin v li

ch ca ngi th ba t chi li ch ca mnh sau khi bn c ngha v thc

37

hin ngha v theo hng ngha v c xem l hon thnh v bn c quyn

vn phi thc hin cam kt i vi bn c ngha v. Trong trng hp ny, li

ch pht sinh t hp ng thuc v bn m nu hp ng khng v li ch ca

ngi th ba th h l ngi th hng, tr trng hp c tha thun khc;

- B sung quy nh v thit hi c bi thng do vi phm ngha v theo

hp ng c xc nh theo quy nh chung v xc nh thit hi ti BLDS;

ngi c quyn c th yu cu BTTH cho li ch m l ra mnh s c hng

do hp ng mang li. Ngi c quyn cn c th yu cu ngi c ngha v chi

tr chi ph pht sinh do khng hon thnh ngha v hp ng m khng trng

lp vi mc BTTH cho li ch m hp ng mang li; theo yu cu ca ngi c

quyn, Ta n c th buc ngi c ngha v BTTH v tinh thn cho ngi c

quyn. Mc bi thng do Ta n quyt nh cn c vo ni dung v vic;

- B sung quy nh v vic thc hin hp ng khi hon cnh thay i

mt cch c bn khi c cc iu kin: (i) S thay i hon cnh do nguyn

nhn khch quan xy ra sau khi giao kt hp ng; (ii) Ti thi im giao kt

hp ng, cc bn khng th lng trc c v s thay i hon cnh; (iii)

Hon cnh thay i ln n mc nu nh cc bn bit trc th hp ng

khng c giao kt hoc c giao kt nhng vi ni dung hon ton khc;

(iv) Vic tip tc thc hin hp ng m khng c s thay i ni dung hp

ng s gy thit hi nghim trng cho mt bn; (v) Bn c li ch b nh hng

p dng mi bin php cn thit trong kh nng cho php, ph hp vi tnh

cht ca hp ng m khng th ngn chn, gim thiu mc nh hng n

li ch.

Trng hp hon cnh thay i c bn, bn c li ch b nh hng c

quyn yu cu bn kia m phn li hp ng trong mt thi hn hp l.

Trng hp cc bn khng th tha thun c v vic sa i hp ng trong

mt thi hn hp l, mt trong cc bn c th yu cu Ta n chm dt hp

ng hoc sa i hp ng cn bng quyn v li ch hp php ca cc bn

do hon cnh thay i c bn. Ta n ch c quyt nh vic sa i hp ng

trong trng hp vic chm dt hp ng s gy thit hi ln hn so vi cc chi

ph thc hin hp ng nu c sa i. Trong qu trnh m phn sa i,

chm dt hp ng, Ta n gii quyt v vic, cc bn vn phi tip tc thc

hin ngha v ca mnh theo hp ng, tr trng hp c tha thun khc.

1.6. V sa i, chm dt hp ng (iu 422 - iu 429)

nng cao trch nhim ca cc bn trong thc hin cam kt, hn ch

vic tuyn b chm dt hp ng mt cch ty tin v hn ch nhng ri ro

php l khc c lin quan trong thc hin hp ng, B lut sa i, b sung

nhiu quy nh lin quan n sa i, chm dt hp ng. Trong :

- Cc bn c th tho thun sa i hp ng; hp ng c th c sa

38

i theo quy nh v thc hin hp ng khi hon cnh thay i c bn ti iu

420 ca BLDS; hp ng sa i phi tun theo hnh thc ca hp ng ban

u;

- Quy nh c th hn v cn c hy b hp ng theo hng, mt bn c

quyn hu b hp ng v khng phi BTTH trong trng hp bn kia vi phm

hp ng l iu kin hu b m cc bn tho thun; bn kia vi phm nghim

trng ngha v hp ng (vic khng thc hin ng ngha v ca mt bn n

mc lm cho bn kia khng t c mc ch ca vic giao kt hp ng) hoc

trng hp khc do lut quy nh;

- B sung mt s trng hp c th v hy b hp ng, c th:

+ Trng hp bn c ngha v khng thc hin ng ngha v m bn c

quyn yu cu thc hin ngha v trong mt thi hn hp l nhng bn c ngha

v khng thc hin th bn c quyn c th hu b hp ng; trng hp do tnh

cht ca hp ng hoc do ch ca cc bn, hp ng s khng t c mc

ch nu khng c thc hin trong thi hn nht nh m ht thi hn bn

c ngha v khng thc hin ng ngha v th bn kia c quyn hy b hp

ng m khng phi tun theo quy nh v hy b hp ng do chm thc hin

ngha v ti khon 1 iu 424 ca BLDS;

+ Trng hp bn c ngha v khng th thc hin c mt phn hoc

ton b ngha v ca mnh lm cho mc ch ca bn c quyn khng th t

c th bn c quyn c th hu b hp ng v yu cu BTTH;

+ Trng hp mt bn lm mt, lm h hng ti sn l i tng ca hp

ng m khng th hon tr, n b bng ti sn khc hoc khng th sa cha,

thay th bng ti sn cng loi th bn kia c quyn hu b hp ng; bn vi

phm phi bi thng bng tin ngang vi gi tr ca ti sn b mt, b h hng,

tr trng hp c tha thun khc hoc theo quy nh v trch nhim dn s do

vi phm ngha v ti khon 2, khon 3 iu 351 v v BTTH trong trng hp

bn b vi phm c li ti iu 363 ca BLDS;

- Quy nh c th hn, hp l, cng bng hn v hu qu php l ca hy

b hp ng theo hng, khi hp ng b hy b th hp ng khng c hiu

lc t thi im giao kt, cc bn khng phi thc hin ngha v tha thun,

tr tha thun v pht vi phm, BTTH v tha thun v gii quyt tranh chp;

cc bn phi hon tr cho nhau nhng g nhn sau khi tr chi ph hp l trong

thc hin hp ng v chi ph bo qun, pht trin ti sn. Vic hon tr c

thc hin bng hin vt. Trng hp khng hon tr c bng hin vt th c

tr gi thnh tin hon tr. Trng hp cc bn cng c ngha v hon tr th

vic hon tr phi c thc hin cng mt thi im, tr trng hp c tha

thun khc hoc php lut c quy nh khc. Bn b thit hi do hnh vi vi phm

ngha v ca bn kia c bi thng. Vic gii quyt hu qu ca vic hy b

39

hp ng lin quan n quyn nhn thn do BLDS v lut khc c lin quan quy

nh; trng hp vic hy b hp ng khng c cn c quy nh ti cc iu

423 v hy b hp ng, 424 v hy b hp ng do chm thc hin ngha v,

425 v hy b hp ng do khng c kh nng thc hin v 426 v hy b hp

ng trong trng hp ti sn b mt, b h hng th bn hy b hp ng c

xc nh l bn vi phm ngha v v phi thc hin trch nhim dn s do khng

thc hin ng ngha v theo quy nh ca BLDS, lut khc c lin quan;

- Quy nh c th hn v n phng chm dt thc hin hp ng theo

hng, mt bn c quyn n phng chm dt thc hin hp ng v khng

phi BTTH khi bn kia vi phm nghim trng ngha v trong hp ng, cc bn

c tha thun hoc php lut c quy nh. Bn n phng chm dt thc hin

hp ng phi thng bo ngay cho bn kia bit v vic chm dt hp ng, nu

khng thng bo m gy thit hi th phi bi thng.

Khi hp ng b n phng chm dt thc hin th hp ng chm dt

k t thi im bn kia nhn c thng bo chm dt. Cc bn khng phi tip

tc thc hin ngha v, tr tha thun v pht vi phm, BTTH v tha thun v

gii quyt tranh chp. Bn thc hin ngha v c quyn yu cu bn kia thanh

ton phn ngha v thc hin. Bn b thit hi do hnh vi khng thc hin

ng ngha v trong hp ng ca bn kia c bi thng. Trng hp vic

n phng chm dt thc hin hp ng khng c cn c quy th bn n

phng chm dt thc hin hp ng c xc nh l bn vi phm ngha v v

phi thc hin trch nhim dn s theo quy nh ca B lut ny, lut khc c

lin quan do khng thc hin ng ngha v trong hp ng;

- Thi hiu khi kin yu cu Ta n gii quyt tranh chp hp ng l

03 nm, k t ngy ngi c quyn yu cu bit hoc phi bit quyn v li ch

hp php ca mnh b xm phm.

2. V Mt s hp ng thng dng (Chng XVI)

bo m s n nh trong quy nh ca BLDS, trnh chng cho,

trng lp vi quy nh ca cc lut khc c lin quan v hp ng trong lnh vc

c th v bo m s bao qut, ph hp hn vi thc tin hp ng, B lut

bn cnh vic khng quy nh cc hp ng lin quan v nh , hp ng kinh

doanh bo him th cng b sung hp ng v quyn s dng t, hp ng

hp tc. Theo , B lut ghi nhn 13 loi hp ng thng dng v mua bn ti

sn, trao i ti sn, tng cho ti sn, vay ti sn, thu ti sn, mn ti sn, v

quyn s dng t, hp tc, dch v, vn chuyn, gia cng, gi gi v y quyn.

Trong :

- i vi hp ng mua bn ti sn, ti sn bn phi thuc s hu ca

ngi bn hoc ngi bn c quyn bn ti sn ; ti sn c quy nh ti

BLDS u c th l i tng ca hp ng mua bn, tr trng hp theo quy

40

nh ca lut, ti sn b cm hoc b hn ch chuyn nhng th ti sn bn phi

ph hp vi cc quy nh .

Trng hp iu khon v cht lng ti sn mua bn khng r rng th

xc nh theo tha thun, nu khng c tha thun th cht lng ca ti sn

mua bn c xc nh theo tiu chun c cng b theo quy nh ca c

quan nh nc c thm quyn hoc theo tiu chun ngnh ngh, nu khng c

cc tiu chun trn th p dng tiu chun thng thng hoc p dng tiu chun

ring ph hp vi mc ch giao kt hp ng v theo quy nh ca Lut bo v

ngi tiu dng;

- i vi hp ng vay ti sn, thay v quy nh nh BLDS 2005 p dng

li sut c bn do Ngn hng nh nc Vit Nam cng b lm li sut tham

chiu trong xc nh li sut trn th B lut quy nh mc li sut c nh

theo hng, trng hp cc bn c tha thun v li sut th li sut theo tha

thun khng c vt qu 20%/nm ca khon tin vay, tr trng hp lut

khc c lin quan quy nh khc; cn c tnh hnh thc t v theo xut ca

Chnh ph, y ban thng v Quc hi quyt nh iu chnh mc li sut ni

trn v bo co Quc hi ti k hp gn nht; trng hp li sut theo tha

thun vt qu li sut gii hn (vt qu 20%/nm ca khon tin vay) th mc

li sut vt qu khng c hiu lc. Trng hp cc bn c tho thun v vic

tr li, nhng khng xc nh r li sut v c tranh chp v li sut th li sut

c xc nh bng 50% mc li sut gii hn nu trn (10%/nm ca khon

tin vay) ti thi im tr n.

V ngha v tr n ca bn vay, B lut quy nh, trng hp vay khng

c li m khi n hn bn vay khng tr n hoc tr khng y th bn cho

vay c quyn yu cu tr tin li vi mc li sut 10%/nm trn s tin chm tr

tng ng vi thi gian chm tr, tr trng hp c tho thun khc hoc lut

c quy nh khc; trng hp vay c li m khi n hn bn vay khng tr hoc

tr khng y th bn vay phi tr li nh sau: (i) Li trn n gc theo li sut

tha thun trong hp ng tng ng vi thi hn vay m n hn cha tr;

trng hp chm tr th cn phi tr li theo mc li sut 10%/nm; (ii) Li trn

n gc qu hn cha tr bng 150% li sut vay theo hp ng tng ng vi

thi gian chm tr, tr trng hp c tho thun khc;

- B lut ghi nhn hp ng v quyn s dng t l mt trong cc hp

ng thng dng trong giao lu dn s, theo , hp ng ny c hiu l s

tha thun gia cc bn, theo ngi s dng t chuyn i, chuyn nhng,

cho thu, cho thu li, tng cho, th chp, gp vn quyn s dng t hoc thc

hin quyn khc theo quy nh ca Lut t ai cho bn kia; bn kia thc hin

quyn, ngha v theo hp ng vi ngi s dng t. B lut cng c quy nh

mang tnh nguyn tc v ni dung, hnh thc, th tc thc hin hp ng v hiu

lc ca vic chuyn quyn s dng t;

41

- B lut b sung hp ng hp tc l mt trong cc hp ng thng dng

to cn c php l iu chnh thng nht v quan h gia cc thnh vin t

hp tc cng nh v quan h gia cc thnh vin hp ng hp tc kinh doanh

khc, theo : hp ng hp tc l s tha thun gia cc c nhn, php nhn v

vic cng ng gp ti sn, cng sc thc hin cng vic nht nh, cng

hng li v cng chu trch nhim. Trong , quy nh c th v ni dung ca

hp ng hp tc, ti sn chung ca thnh vin hp tc, xc lp, thc hin giao

dch dn s, trch nhim dn s ca thnh vin hp tc, rt khi, gia nhp hp

ng hp tc v chm dt hp ng hp tc.

3. V Ha thng, thi c gii (Chng XVII)

B lut mc d khng sa i, b sung mt cch ng k v ni dung cc

quy nh lin quan n ha thng, thi c gii nhng bo m ph hp hn

vi bn cht php l, c th ca ha thng, thi c gii th khng quy nh

ha thng, thi c gii l mt loi hp ng thng dng m tch thnh mt ch

nh c lp trong Phn Ngha v v hp ng (chng XVII).

4. V Thc hin cng vic khng c y quyn (Chng XVIII)

B lut c bn k tha quy nh v thc hin cng vic khng c y

quyn ti BLDS 2005. Tuy nhin, ph hp hn vi cc quy nh lin quan v

i din theo y quyn, B lut sa i theo hng khng ch l vic gia cc

c nhn vi nhau m c th l gia c nhn vi php nhn, gia cc php nhn

vi nhau. Theo , thc hin cng vic khng c y quyn c quy nh l

vic mt c nhn, php nhn khng c ngha v thc hin cng vic nhng t

nguyn thc hin cng vic v li ch ca c nhn, php nhn c cng vic

c thc hin khi ngi ny khng bit hoc bit m khng phn i.

5. V Trch nhim BTTH ngoi hp ng (Chng XX)

Quy nh v trch nhim BTTH ngoi hp ng trong B lut v c bn

k tha quy nh ca BLDS 2005. Tuy nhin, B lut c mt s sa i, b sung

quan trng v cn c pht sinh, nguyn tc, nng lc chu trch nhim BTTH,

thi hiu khi kin yu cu BTTH, mc bi thng b p tn tht v tinh thn

cho ngi b thit hi, BTTH do ngi thi hnh cng v gy ra, thi hn hng

quyn BTTH do tnh mng, sc khe b xm phm, BTTH do sc vt gy ra,

BTTH do nh ca, cng trnh xy dng khc gy ra, BTTH do xm phm m

m. Trong :

- Ngi no c hnh vi xm phm tnh mng, sc kho, danh d, nhn

phm, uy tn, ti sn, quyn, li ch hp php khc ca ngi khc m gy thit

hi th phi bi thng, tr trng hp BLDS, lut khc c lin quan quy nh

khc;

42

- Ngi gy thit hi khng phi chu trch nhim BTTH trong trng

hp thit hi pht sinh l do s kin bt kh khng hoc hon ton do li ca bn

b thit hi, tr trng hp c tha thun khc hoc lut c quy nh khc;

- Trng hp ti sn gy thit hi th ch s hu, ngi chim hu ti sn

phi chu trch nhim BTTH hoc do c tha thun, lut c quy nh khc;

- Bn c quyn, li ch b xm phm khng c bi thng nu thit hi

xy ra do khng p dng cc bin php cn thit, hp l ngn chn, hn ch

thit hi cho chnh mnh;

- Mc bi thng b p tn tht tinh thn do cc bn tha thun; nu cc

bn khng c tha thun th c xc nh nh sau: (i) V thit hi do sc khe

b xm phm, mc ti a cho mt ngi c sc khe b xm phm khng qu

nm mi ln mc lng c s do Nh nc quy nh; (ii) V thit hi do tnh

mng b xm phm, mc ti a cho mt ngi c tnh mng b xm phm khng

qu mt trm ln mc lng c s do Nh nc quy nh; (iii) V thit hi do

danh d, nhn phm, uy tn b xm phm, mc ti a cho mt ngi c danh d,

nhn phm, uy tn b xm phm khng qu mi ln mc lng c s do Nh

nc quy nh; (iv) V thit hi do xm phm thi th, mc ti a i vi mi thi

th b xm phm khng qu ba mi ln mc lng c s do Nh nc quy

nh; (v) V thit hi do xm phm m m, mc ti a i vi mi m m b

xm phm khng qu mi ln mc lng c s do Nh nc quy nh;

- Nh nc c trch nhim BTTH do hnh vi tri php lut ca ngi thi

hnh cng v gy ra theo quy nh ca Lut trch nhim bi thng ca Nh

nc;

- Thi hiu khi kin yu cu BTTH ngoi hp ng l 03 nm, k t

ngy ngi c quyn yu cu bit hoc phi bit quyn, li ch hp php ca

mnh b xm phm.

IV. PHN TH T THA K

Phn ny quy nh v quy nh chung, tha k theo di chc, tha k theo

php lut, thanh ton v phn chia di sn vi ni dung c bn v mt s im

mi ch yu sau y:

1. V Quy nh chung (Chng XXI)

Chng ny quy nh v quyn tha k, thi im, a im m tha k,

di sn, ngi tha k, thi im pht sinh quyn v ngha v ca ngi tha k,

thc hin ngha v ti sn do ngi cht li, ngi qun l di sn, t chi

nhn di sn, ngi khng c quyn hng di sn, thi hiu tha k. Trong :

- C nhn c quyn lp di chc nh ot ti sn ca mnh; li ti

sn ca mnh cho ngi tha k theo php lut; hng di sn theo di chc hoc

43

theo php lut; ngi tha k khng l c nhn c quyn hng di sn theo di

chc;

- Ngi qun l di sn, ngi ang chim hu, s dng, qun l di sn

c thanh ton chi ph bo qun di sn; trng hp khng t c tha thun

vi nhng ngi tha k v mc th lao th ngi qun l di sn c hng

mt khon th lao hp l;

- Vic t chi nhn di sn phi c lp thnh vn bn v gi n ngi

qun l di sn, nhng ngi tha k khc, ngi c giao nhim v phn chia

di sn bit; vic t chi nhn di sn phi c th hin trc thi im phn

chia di sn;

- Thi hiu ngi tha k yu cu chia di sn l 30 nm i vi bt

ng sn, 10 nm i vi ng sn, k t thi im m tha k. Ht thi hn

ny th di sn thuc v ngi tha k ang qun l di sn . Trng hp khng

c ngi tha k ang qun l di sn th di sn thuc v cc ch th theo th t

nh sau: (1) Di sn thuc quyn s hu ca ngi ang chim hu theo quy

nh v xc lp quyn s hu theo thi hiu do chim hu, c li v ti sn

khng c cn c php lut; (2) Di sn thuc v Nh nc, nu khng c ngi

ang chim hu theo quy nh v xc lp quyn s hu theo thi hiu do chim

hu, c li v ti sn khng c cn c php lut.

Thi hiu ngi tha k yu cu xc nhn quyn tha k ca mnh

hoc bc b quyn tha k ca ngi khc l 10 nm, k t thi im m tha

k.

Thi hiu yu cu ngi tha k thc hin ngha v v ti sn ca ngi

cht li l 03 nm, k t thi im m tha k.

2. V Tha k theo di chc (Chng XXII)

Chng ny quy nh v di chc, ngi lp di chc, hnh thc ca di

chc, ni dung ca di chc, ngi lm chng cho vic lp di chc, th tc lp di

chc ti t chc hnh ngh cng chng hoc y ban nhn dn cp x, di chc do

cng chng vin lp ti ch , sa i, b sung, thay th, hy b di chc, hiu

lc ca di chc, di sn dng vo vic th cng, di tng, gii thch ni dung di

chc. Trong :

- Khng quy nh v di chc chung ca v chng;

- Di chc ming c coi l hp php nu ngi di chc ming th hin

ch cui cng ca mnh trc mt t nht hai ngi lm chng v ngay sau khi

ngi di chc cui cng th di chc phi c cng chng vin hoc c quan c

thm quyn chng thc xc nhn ch k hoc im ch ca ngi lm chng;

- Di chc khng c vit tt hoc vit bng k hiu, nu di chc gm

nhiu trang th mi trang phi c ghi s th t v c ch k hoc im ch ca

44

ngi lp di chc; trng hp di chc c s ty xa, sa cha th ngi t vit

di chc hoc ngi lm chng di chc phi k tn bn cnh ch ty xo, sa

cha;

- Trong thi hiu yu cu chia di sn, trng hp di sn chia m tm

thy di chc th phi chia li theo di chc nu ngi tha k theo di chc yu

cu;

- Ngi c di tng l c nhn phi cn sng vo thi im m tha k

hoc sinh ra v cn sng sau thi im m tha k nhng thnh thai trc khi

ngi li di sn cht. Trng hp ngi c di tng khng phi l c nhn

th phi tn ti vo thi im m tha k;

- Trng hp ni dung di chc khng r rng dn n nhiu cch hiu

khc nhau th nhng ngi tha k theo di chc phi cng nhau gii thch ni

dung di chc da trn nguyn ch thc trc y ca ngi cht, c xem xt

n mi quan h ca ngi cht vi ngi tha k theo di chc. Khi nhng

ngi ny khng nht tr v cch hiu ni dung di chc th c quyn yu cu

Ta n gii quyt.

3. V Thanh ton v phn chia di sn (Chng XXIV)

Chng ny quy nh v hp mt nhng ngi tha k, ngi phn chia

di sn, th t u tin thanh ton, phn chia di sn theo di chc v theo php lut,

hn ch phn chia di sn, phn chia di sn trong trng hp c ng