Embed Size (px)
DESCRIPTION
หนังสือเล่าประสบการณ์เครือข่ายชุมชนจัดการสิ่งแวดล้อม จังหวัดปทุมธานี
Citation preview
จดท�าโดย
เครอขายสงแวดลอมจงหวดปทมธาน
เลำประสบกำรณเครอข ำยชมชนจดกำรสงแวดลอม
จ ง ห ว ด ป ท ม ธ ำ น
บรรณาธการ นางฉลวยกะเหวานาคและอ�านาจจนทรชวง
กองบรรณาธการ นายพนจผดผอง
นายชศกดลปตานนท
นายปญญาแกวมข
นายกฤษฏธนทลายบวธนวฒน
นางร�าพงศรเลศ
นายทศนชางเยาว
นายประกาศเปลงพาณชย
นางนาตยานลโสภา
นางกนกพรพมพโพธ
ทปรกษา มลนธชมชนไทเทศบาลเมองปทมธาน
ทรพยากรธรรมชาตและสงแวดลอมจงหวดปทมธาน
เลขมาตรฐานหนงสอ
พมพครงแรก เมษายน 2556
จ�านวน 2,000 เลม
จดพมพโดย
เลำประสบกำรณเครอข ำยชมชนจดกำรสงแวดลอม
จ ง ห ว ด ป ท ม ธ ำ น
ค�ำน�ำ
บทบรรณธกำร
เครอขายสงแวดลอมจงหวดปทมธานเปนการรวมกลมของชมชน
ทประสบปญหาจากสถานการณและการพฒนาชมชนของกลมเลกๆใน
พนทรวมทงสถานการณสงแวดลอมทเปลยนไปพนทปทมธานชมชน
บางปรอกเปนจดเรมตนการพฒนาสงแวดลอมทรวมตวกนเปนในรป
แบบเครอขายชมชนเมอประมาณป2547ไดมการปดทางน�าเชอมตอ
ระหวางคลองชมชนกบแมน�าเจาพระยาสงผลใหชาวชมชนเดอดรอนจง
ไดรวมตวกนคดคนแนวทางการแกปญหาโดยการใชน�าชวภาพบ�าบดน�า
เสยแกไดแตไมยงยนจงคดคนแนวทางการบ�าบดน�าเสยกอนปลอยลง
แมน�าล�าคลองโดยการพฒนาเรองถงดกไขมนในครวเรอนจนเปนชมชน
ตนแบบในการจดการสงแวดลอมชมชน โดยไดรบการยอมรบอยาง
กวางขวางทงในระดบชมชนและเครอขายทงในและตางประเทศจงเปน
จดเรมตนของการขยายสามาชกดงค�ากลาวของคณฉลวยกะเหวานาค
ประธานเครอขายฯ ทวา“การท�างานเรองสงแวดลอมจะท�าแคคนๆ
เดยว ชมชนเดยวยอมส�าเรจไดชา แตหากชวยกนท�างาน ยอมส�าเรจ
มากวา”ดงค�าพดทวา“ท�าไปเรอยๆ ท�าจนกวาจะตาย”จงเปนการจด
ประกายส�าคญทจะตองใหเกยรตเพอนพองนองพแกนน�าชมชนตางๆใน
การประดษฐคดคนกจกรรมตางๆในการท�างานนอกจากนนแลวจดเดน
ของเครอขายคอการท�างานกบชมชนและทองถนระดบต�าบลระดบ
จงหวดจงเปนหวใจส�าคญของความเปนเครอขายสงแวดลอมปทมธาน
ทท�างานรวมกนมาเปนระยะเวลาอนยาวนาน
เครอขายสงแวดลอมปทมธาน คณะท�างานเครอขายฯ มความ
ตงใจในการจดท�าหนงสอเพอบอกเลาขอมลประสบการณการท�างาน
การจดการทรพยากรธรรมชาตและสงแวดลอมอยางมสวนรวมตลอด
ระยะเวลาทผานมาหนงสอเลาประสบการณ เครอขายชมชนจดการ
สงแวดลอมจงหวดปทมธานเลมนจงเปนการเผยแพรการพฒนาองค
ความร การจดการสงแวดลอมโดยชมชน และเครอขายเปนแกนหลก
คงจะอ�านวยประโยชนตลอดจนจดประกายความคดแหงการเรมการ
พฒนาชมชน อยางนอยทสดจะไดเปน ประโยชนส�าหรบผอานทน�าไป
พฒนาและดดแปลงตามสภาพปญหาความตองการของพนทโดยทวไป
เครอขายมวนนไดตองขอขอบคณกณยาณมตรทกทานทกองคกรทก
หนวยงานทงภาครฐและเอกชนทใหการสนบสนนดวยดและตอเนอง
มาเปนระยะเวลาอนยาวนาน
นายอ�านาจ จนทรชวง
ฝายปฏบตพนทมลนธชมชนไท
สำรบญบทท 1 บทน�ำ 9
บทท 2 ทมำพฒนำกำรเครอขำย 13 กลไกการขบเคลอนงานเครอขาย 16
บทท 3 รปธรรมควำมส�ำเรจ 18 วนวานทบางปรอก 18 คลองบางปรอกจดเรมตนถงดกไขมน 22 หองสมดเรอเยาวชนเพอสงแวดลอม 23 สบสานชมชนมอญประสานคนเชอมหนวยงาน 25 ถงดกไขมนนวตกรรมใหมการน�าเสยครวเรอน 26 เมองนาอยชมชนสเยาวชนรกษสงแวดลอม 31 วกฤตน�าทวมชมชนสจดการตนเอง 34 พลงอาสาเตรยมความพรอมรบมอน�าทวม 38 เครอขายเยาวชนพรอมเฝาระวงสงแวดลอม 39 คายเยาวชนสมพนธฟนฟชมชนหลงน�าทวม 41 แลกเปลยนเรยนรประสบการณการจดการภยพบตชมชน 41 Unwomenหนน4ชมชนน�ารองสรางโมเดล“ผหญงรสน�า” 43 ขนตอนเตรยมพรอมรบมอภยพบตชมชน 45 บานลอยน�าตนแบบเตรยมพรอมรบมอภยพบต 47 ขอเสนอเตรยมพรอมชมชนจดการภยพบต 48 เครอขายจดการน�าชมชนคนปลายน�า 50 กาวตอไปเครอขายในทศนะคณะกรรมการ 55
บทท 4 บทสงทำย 59 ผลงานความภาคภมใจ 61 ประมวลภาพกจกรรมประทบใจเครอขาย 63 ประวตและผลงาน 66 เอกสารอางอง 72
เลำประสบกำรณ เครอขำยจดกำรสงแวดลอมชมชนจงหวดปทมธำนเลำประสบกำรณ เครอขำยจดกำรสงแวดลอมชมชน จงหวดปทมธำน8
ฉลวย กะเหวานาค
ประธานเครอขายทรพยากรธรรมชาตและสงแวดลอมจงหวดปทมธาน
เลำประสบกำรณ เครอขำยจดกำรสงแวดลอมชมชนจงหวดปทมธำน 9เลำประสบกำรณ เครอขำยจดกำรสงแวดลอมชมชน จงหวดปทมธำน
บทท 1 บทน�ำ
จากสถานการณดานสงแวดลอมทเปลยนแปลงไปตามธรรมชาต
ทเกดขนอยางอยางรวดเรวจากการกระตนความตองการของมนษย
อยางไมมสนสดจงเกดสภาวะทไมสามารถควบคมไดไมวาจะเปนฝนตก
ปรมาณมากไมเปนไปตามฤดกาลปรมาณน�ามากน�าทะเลหนนสงน�า
เสยและอนๆอกมากมาย
แนวทางส�าคญของชมชนในการทจะรบมอไดนนจงเพมความยาก
ล�าบากมากยงขนจะหวงพงทางราชการเพยงอยางเดยวกลาชาดงนน
เครอขายสงแวดลอมจงหวดปทมธานจงเนนการท�างานเรมตนในระดบ
ชมชน ลงรายละเอยดไปถงครอบครว เปนส�าคญ การดแลตวเองของ
สมาชกในครอบครว ดแลกนเองระหวางครอบครว และการชวยเหลอ
สนบสนนซงกนและกนในระดบชมชน จนประสบผลส�าเรจระดบหนง
จากชมชนหนงไปยงอกชมชนหนงรวมกนหลายๆชมชนมาท�างานรวม
กนปรกษาหารอกนชวยเหลอกนจนเปนเครอขายฯกจกรรมทเรมตน
เปนกจกรรมเลกๆทท�าแลวสามารถจบตองไดเหนผลและตอบสนอง
ความตองการของชมชนนนๆ ได จงเปนทมาของการด�าเนนกจกรรม
จ�านวนมาก นอกจากนนแลวกจกรรมตางๆ ยงสงผลไปถงเรองความ
สมพนธการสรางความเขาอกเขาใจตอกนน�ามาซงการท�างานทประสบ
ผลส�าเรจไดดยงขน
เลำประสบกำรณ เครอขำยจดกำรสงแวดลอมชมชนจงหวดปทมธำนเลำประสบกำรณ เครอขำยจดกำรสงแวดลอมชมชน จงหวดปทมธำน10 อยางไรกตามการท�างานพฒนาชมชนจะใหประสบความส�าเรจ
ไดนน สงส�าคญคอ ผน�า แกนน�า ในการเขามามสวนรวมรบฟงความ
คดเหนรวมท�า รวมรบผดชอบทเครอขายเนนมากทสดคอ ใหเกยรต
ซงกนและกน เพราะแกนน�าทกคนทกชมชนไมวาจะเปนทางการหรอ
ตามธรรมชาตยอมไดรบความไววางใจของชมชนมาแลวและสามารถร
ปญหาความตองการของพนทของตนเองอยางแทจรงการท�างานทผาน
มาของเครอขายในแนวทางนไดรบการยอมรบและความรวมมอดวยด
เสมอมานอกจากนนการสรปบทเรยนการท�างานสม�าเสมอสงผลไปยง
การขยายการสนบสนนในระดบทองถนและสงคมในวงกวางอกดวย
จากเหตการณมหาอทกภย ป 2554 เครอขายไดมปรบตวและ
ท�างานไดอยางรวดเรว จดตงเปนศนยประสานงาน มแกนน�าพนท
แกนน�าประสานงานภายในภายนอก ตลอดจนการประสานความรวม
มอเพอนพองนองพภาคเครอขายฯ ในการใหชวยเหลอผทไดรบความ
เดอดรอนไดอยางทวถง มขอมลแทจรง จากเหตการณในครงนนคณะ
ท�างานเครอขายฯไดรบการยอมรบมากขน เกดคนท�างานอาสาสมคร
เพมจ�านวน30คนตลอดจนไดขยายพนทการท�างานในระยะเวลาตอ
มา
ดานการสงเสรมสนบสนนกจกรรมพนทเปนสงทส�าคญประการ
หนงทจะตองเนนปญหาความตองการใชกจกรรมเลกๆเปนเครองมอ
ในการสรางการมสวนรวมของชมชนสามารถท�าเองไดสรางจตส�านก
อาสา ดงนนกจกรรมเรองการสงเสรมและสนบสนนการดานพฒนาสง
แวดลอมเปนกจกรรมแรกๆทด�าเนนงานไมวาจะเปนการคดแยกขยะ
ครวเรอนการจดการน�าเสยโดยน�าหมกชวภาพการตดตงถงดกไขมนราย
ครวเรอนการฟนฟและพฒนาแมน�าคคลองซงเปนปญหารวมเกอบทก
เลำประสบกำรณ เครอขำยจดกำรสงแวดลอมชมชนจงหวดปทมธำน 11เลำประสบกำรณ เครอขำยจดกำรสงแวดลอมชมชน จงหวดปทมธำน
ชมชนปญหาดงกลาวไดมยกระดบและพฒนาในการท�างานรวมกนเชน
การฟนฟแมน�าล�าคลองระดบสายคลองการจดการน�าเสยการศกษา
และจดการน�าระบบน�าเพอการเกษตรการผลกดนเทศบญญตถงดกไข
มนรายครวเรอน เทศบาลเมองปทมธานจดท�าขอเสนอการมสวนรวม
และแนวทางการการปรบตวชวยเหลอผประสบภยน�าทวมตลอดจน
สรางพนทรปธรรมเพอการเรยนรและใชประโยชน เชน อาคารลอยน�า
รบมอน�าทวมจนเปนทแลกเปลยนเรยนรของชมชนเครอขายองคกร
หนวยงานของรฐและเอกชนมาอยางตอเนอง
จดเดนและความภาคภมใจของเครอขายฯเรองการประสานงาน
สรางความรวมมอของชมชน เครอขาย องคกรภาคฯ ทงภาครฐและ
เอกชน จนไดรบการสนบสนนดวยดเสมอมา เปนเครอขายตนแบบ
การจดการทรพยากรน�าและการเกษตร รางวลรองชนะเลศอนดบ 1
ถวยรางวลพระราชทานสมเดจพระเทพรตนราชสดาสยามบรมราช
กมารในการประกวดเครอขายการจดการทรพยากรน�าชมชนตามแนว
พระราชด�ารเพอเฉลมพระเกยรตพระบาทสมเดจพระเจาอยหวเนองใน
โอกาสราชพธมหามงคลเฉลมพระชนพรรษา7รอบ5ธนวาคม2554
สดทายตองขอขอบคณ มลนธชมชนไท เทศบาลเมองปทมธาน
ทรพยากรธรรมชาตและสงแวดลอมจงหวดปทมธานสถาบนสารสนเทศ
ทรพยากรน�าเพอการเกษตรสสนกการประปานครหลวงมลนธเอสซจ
UNDP สถาบนลกโลกสเขยว Unwomen สสส และพอนพองนองพ
ชมชนจงหวดปทมธานทกทาน
นางฉลวย กะเหวานาค
เลำประสบกำรณ เครอขำยจดกำรสงแวดลอมชมชนจงหวดปทมธำนเลำประสบกำรณ เครอขำยจดกำรสงแวดลอมชมชน จงหวดปทมธำน12หวใจของกำรท�ำงำนดำนสงแวดลอม
การทางานเพยงลาพงคนเดยวชมชนเดยวนน ไมสามารถดแลและรกษาอนรกษสงแวดลอมไดอยางยงยน การปลกจตสานกใหคนคดและรกษา และดแลทรพยากรธรรมชาตสงแวดลอม การสรางพนทการทางานใหมๆ และการขยายเครอขายสคนรนใหมอยเสมอ นนตางหากคอความยงยนทแทจรง
นางฉลวย กะเหวานาค
เลำประสบกำรณ เครอขำยจดกำรสงแวดลอมชมชนจงหวดปทมธำน 13เลำประสบกำรณ เครอขำยจดกำรสงแวดลอมชมชน จงหวดปทมธำน
บทท 2 ทมำพฒนำกำร เครอขำย
เครอขายสงแวดลอมจงหวดปทมธานเปนกลมองคกรชมชนทเกด
ขนจากการจดประกายแนวทางการพฒนาในกจกรรมการจดการน�าเสย
ชมชนบางปรอกเมอป2547คลองบางปรอกเกดเนาเสยยงชมกลน
เหมน จนตองหาวธในการแกปญหาชมชนรวมกนแกไขปญหาเรองน�า
เสยคลองบางปรอกโดยการแนะน�าของมลนธชมชนไทภายใตโครงการ
ปฏบตการชมชนและเมองนาอย สนบสนนโดยสสส ในการใชน�าหมก
ชวภาพเพอการบ�าบดน�าเสยจนสามารถแกปญหาเฉพาะหนาไดชมชน
บางปรอกโดยการน�าของคณฉลวยกะเหวานาคไดคดคนการจดการน�า
เสยตนทางในระดบครวเรอนมศกษาดงานพฒนาออกแบบถงดกไขมน
รายครวเรอนกจกรรมรณรงคในการตดตงถงดกไขมนบานรมคลองฟนฟ
คลองบางปรอกใหกลบมาเหมอนเดมอกครงจากกจกรรมดงกลาวสราง
ความสนใจของชมชนและหนวยงาน จนเปนทยอมรบอยางกวางขวาง
เปนทศกษาดงานแลกเปลยนเรยนร ตนแบบการขยายพนทชมชนใน
เขตเทศบาลเมองปทมธานตอเนอง4คลอง11ชมชนนบเปนจดเรม
ตนของรวมตวกนเปนกลม“เครอขายสงแวดลอมชมชนเมองปทมธาน”
ป2549-2552ไดมการขยายผลการท�างานดานสงแวดลอมชมชน
ไปยงพนทชมชนตางๆในระดบจงหวดโดยการประสานงานความรวม
มอ สนบสนนวทยากรใหความร เวทแลกเปลยนเรยนร ศกษาดงาน
เลำประสบกำรณ เครอขำยจดกำรสงแวดลอมชมชนจงหวดปทมธำนเลำประสบกำรณ เครอขำยจดกำรสงแวดลอมชมชน จงหวดปทมธำน14อบรมใหความรเรองการจดการน�าเสย สนบสนนการตดตงถงดกไขมน
รายครวเรอนน�ารองการจดการขยะครวเรอนธนาคารขยะธนาคารน�า
หมกชวภาพการจดการน�าเพอการเกษตรและปญหาความตองการ
อนๆของพนทมการขยายงานในระดบต�าบลจ�านวน62พนทโดยได
รบการสนบสนนทดของหนวยงานองคกรมาอยางตอเนอง
ป2553ชมชนพนทนอกแนวคนกนน�าบรเวณบานเรอนนอกถนน
ทเปนแนวคนกนน�า 14 พนท กวา 1,240 หลงคาเรอน มปรมาณน�า
ทวมสงกวาปกต เครอขายจงไดจดตงศนยประสานงานและชวยเหลอ
ภาคประชาชน ผทไดรบผลกระทบจากน�าทวม สนบสนนการปองกน
แนวคนกนน�าจดท�าแผนชวยเหลอระหวางเกดเหตการชวยเหลอฟนฟ
ตลอดจนการเพอเตรยมความพรอมรบมอภยพบตทอาจเกดขนอกจาก
จดนเองเครอขายจงไดขยายสมาชกยกระดบประเดนในการพฒนาของ
การท�างานอกระดบหนง
ป2554 เกดน�าทวมใหญปทมธาน เครอขายไดมการจดตงศนย
ประสานงานความชวยเหลอบรเวณสะพานปทม1ไดความรบความชวย
และสนบสนนจากเครอขายองคกรหนวยงานสอมวลชนทวประเทศ
ในวกฤตดงกลาวไดสรางโอกาศของคณะท�างานในการขยายเครอขาย
ไดเพอนขอมลอาสาสมครเพม30คนตลอดระยะเวลา1เดอนเครอ
ขายฯไดชวยเหลอผประสบภยในพนท จ�านวนกวา 3,000 ครอบครว
จ�านวนกวา10,000คนจงเปนความส�าเรจอกครงหนง
ตลอดระยะเวลาการท�างานดานการสงเสรมอนรกษสงแวดลอม
อยางตอเนองของเครอขายฯ ทผานมา เครอขายจงไดจดใหมการสรป
ขอมล ประสบการณ การท�างาน เพอเปนก�าลงใจในการท�างานของ
เลำประสบกำรณ เครอขำยจดกำรสงแวดลอมชมชนจงหวดปทมธำน 15เลำประสบกำรณ เครอขำยจดกำรสงแวดลอมชมชน จงหวดปทมธำน
สมาชกเครอขายฯตลอดจนเพอเปนแนวทางการท�างานของเพอนเครอ
ขายในพนทอนๆในโอกาศตอไป
เครองมอและหลกการส�าคญในการท�างานเครอขายฯ การสรป
บทเรยนการท�างานทผานมาจนประสบผลส�าเรจ สวนหนงมาจาก
กระบวนการท�างานส�าคญๆ ประกอบดวย ขอมล การศกษารวบรวม
ขอมลสถานการณปญหา และการด�าเนนการทผานมา เพอหาจดออน
จดแขงปญหาสาเหต และศกยภาพขององคกรชมชน โดยขอมลจาก
หนวยงานองคกรทเกยวของ เวทสรปงานการทบทวนกจกรรมผลการ
ด�าเนนงานทผานมาจากขอมลขอเทจจรงตางๆน�าไปสการเรยนรศกษา
ดงานเพมพนประสบการณเทคนควธการท�างานของชมชนและทองถน
เครอขายอนๆทประสบความส�าเรจมเปนรปธรรมทชดเจนเพอการน�า
มาประยกตปรบใชในพนทของตนเอง พฒนายกระดบกจกรรมน�ารอง
สพนทตนแบบของการจดการสงแวดลอมชมชน ขยายผลความคด
กจกรรมรวมทงการประเมนผลการด�าเนนงานเปนระยะๆสรปทบทวน
และพฒนาอยางตอเนอง สการเชอมโยง ขยายผลตามลกษณะทาง
กายภาพพนท เชนระบบนเวศเปนสายคลองตามแนวถนนพนทการ
ปกครองวถชวตวฒนธรรมยานเพอเชอมโยงการท�างานและพฒนายก
ระดบกจกรรมระดบชมชนสการท�างานเครอขาย ขยายผลระดบพนท
สแรงขบเคลอนในระดบนโยบายทองถน จงหวด และการขบเคลอน
ประเดนในระดบนโยบาย สความยงยน อยางไรกตามเครอขายยงจะ
ตองมการเรยนรทามกลางการปฏบต น�าไปสบทเรยน และองคความร
ตนแบบในกระบวนการขบเคลอนตอไป
เลำประสบกำรณ เครอขำยจดกำรสงแวดลอมชมชนจงหวดปทมธำนเลำประสบกำรณ เครอขำยจดกำรสงแวดลอมชมชน จงหวดปทมธำน16กลไกการขบเคลอนงานเครอขาย ประกอบดวย
กลไกการขบเคลอนของ การท�างาน เครอขายสงส�าคญอก
ประการคอการสรางกจกรรมใหเปนเครองมอของการรวมกลมรวม
คนท�าความเขาใจในชมชนทองถนในทกมต กจกรรมเครอขายทสราง
ผลงานเชงประจกษจากรปธรรมเลกๆ สการเรยนรและน�าไปปรบใชได
พฒนาการท�างานในโอกาศตอไป
1
2
3
4
5
6
7
8
9
10
11
ล�าดบ
ประธานกรรมการ
คณะกรรมการ
คณะกรรมการ
คณะกรรมการ
คณะกรรมการ
คณะกรรมการ
คณะกรรมการ
คณะกรรมการ
คณะกรรมการ
คณะกรรมการ
คณะกรรมการ
บทบาทหนาท
นางฉลวยกะเหวานาค
นายพนจผดผอง
นายชศกดลปตานนท
นายสมจตรแกวพรอม
นายทศนชางเยาว
นายปญญาแกวมข
นางร�าพงศรเลศ
นางนาตยานลโสภา
นายกฤษฏธนทลายบวธนวฒน
นายประกาศเปลาพาณชย
นางกนกพรพมพโพธ
ชอ นามสกล
เลำประสบกำรณ เครอขำยจดกำรสงแวดลอมชมชนจงหวดปทมธำน 17เลำประสบกำรณ เครอขำยจดกำรสงแวดลอมชมชน จงหวดปทมธำน
คณะกรรมการเคลอขายสงแวดลอมปทมธาน
เวทสมมนาความรวมมอ เคลอขายชมชนจงหวดปทมธาน
เลำประสบกำรณ เครอขำยจดกำรสงแวดลอมชมชนจงหวดปทมธำนเลำประสบกำรณ เครอขำยจดกำรสงแวดลอมชมชน จงหวดปทมธำน18บทท 3 รปธรรมควำมส�ำเรจ
การท�างานเครอขายสงแวดลอมจงหวดปทมธาน ไดมการรวม
รวมผลงานรปธรรม กจกรรมสวนหนงทเหนวาจะเปนประโยชน และ
เปนแนวทางการท�างานพฒนาเครอขายตอไป
วนวานทบางปรอก ชมชนน�ารองการจดการน�าเสยคลองบางปรอก
ชมชนบางปรอกเปนชมชนทตงอยรมคลองบางปรอกจ�านวน120
หลงคาเรอน โดยมคลองเชอมตอถงแมน�าเจาพระยา ในสมยกอนเปน
เสนทางผานดานการคาขายของคนในชมชนและตางจงหวดโดยพอคา
แมคาใชเรอเปนพาหนะเพอบรรทกสนคาใสเรอมาขายใหแกชาวบานท
อยตามคลอง เปนสายน�าทมความอดมสมบรณ รวมทงเปนแหลงทอย
ของสตวน�าตางๆ
ตอมาเมอความเจรญเขามาในชมชน ท�าใหมผคนอพยพเขามา
อาศยอยอยางมากมายจงท�าใหแหลงน�าตนเขนประกอบทางเทศบาล
เมองปทมธานไดจดท�าสะพานทางเดนเลยบรมคลองบางปรอกจงท�าให
ล�าคลองและการสญจรทางเรอหมดความส�าคญลงไปประกอบกบเกด
ปญหาและผลกระทบหลายๆ ดานในชมชน เชน การทงน�าจากฟารม
ตางๆการทงขยะลงสแมน�าล�าคลองท�าใหน�าในล�าคลองเรมน�าเนาเสย
มกลนเหมนยงชกชมดงนนชาวบานจงรวมกนหาวธแกไขปญหาตางๆ
ทมนเกดขนในชมชนอยางเปนรปธรรม
เลำประสบกำรณ เครอขำยจดกำรสงแวดลอมชมชนจงหวดปทมธำน 19เลำประสบกำรณ เครอขำยจดกำรสงแวดลอมชมชน จงหวดปทมธำน
นางฉลวย กะเหวานาค ไดกลาวถงชมชนบางปรอกวาไดมการ
ท�างานพฒนาชมชนในกจกรรมตามวนส�าคญ ประเพณ และกจกรรม
นโยบายทองถนจนกระทงเกดการเปลยนแปลงชมชนตอมาเมอชมชน
เขาไปรวมกนกบโครงการปฏบตการเมองนาอยน�ารองประสานงานโดย
มลนธชมชนไทสนบสนนโดยสสสดวยการสนบสนนกจกรรมตางๆตาม
ความตองการของพนทกจกรรมทไดรบสนใจของชมชนและสอมวลชน
เชนการปรบปรงเรอมาเปนหองสมดเรอแหงแรกของจงหวดปทมธาน
กจกรรมดงกลาวสามารถดงการมสวนรวมของสมาชกชมชน เขารวม
กจกรรมอยางมสวนรวมเปนครงแรกของชมชน
ตอมาเมอปลายป2547ชาวบานไดรบความเดอดรอนเรองน�าเสย
คลองบางปรอกจงรวมกนคดคนหาแนวทางในการแกปญหาน�าสยชมชน
จงไดประสานงานกบหนวยงานทเกยวของเพอรวมกนแกไขปญหาตลอด
การฟนฟสภาพคลองโดยเกบเกยวจากการศกษาดงานแลกเปลยนเรยน
รการจดการสงแวดลอมโดยน�าหมกชวภาพโดยการค�านวนปรมาตรน�า
ในคลองบางปรอกไดจ�านวน20,000ลกบาตรเมตร(กวาง10เมตรลก
เฉลย2เมตรยาว1,000เมตร)ตองใชน�าหมกชวภาพ1ตอ4ลกบาตร
เมตรรวม5,000ลตรตอครงเดอนละ2ครงโดยวธวางจดเทน�าหมก
ออกเปน10จดจดละ500ลตรจากการทดลองผลปรากฎวาสภาพ
สจางลงกลนไมมยงนอยลงและเหนการเปลยนแปลงไดอยางชดเจน
สงผลใหชาวบานมความเชอมนในแนวทางธรรมชาต จนไดรบการ
ยอมรบและความรวมมอของชมชนจ�านวนมาก
เลำประสบกำรณ เครอขำยจดกำรสงแวดลอมชมชนจงหวดปทมธำนเลำประสบกำรณ เครอขำยจดกำรสงแวดลอมชมชน จงหวดปทมธำน20
กจกรรมเทนาหมกบาบดนาเสยคลองบางปรอก นาหมกพรอมใชงานบาบดนาเสย
ถงหยดนาหมกในชมชนนายไพบรณ หาญสวสด นายกเทศบาลเมองปทมธาน เทนาหมกคลองบางปรอก
เลำประสบกำรณ เครอขำยจดกำรสงแวดลอมชมชนจงหวดปทมธำน 21เลำประสบกำรณ เครอขำยจดกำรสงแวดลอมชมชน จงหวดปทมธำน
กจกรรมเทนาหมกบาบดนาเสยคลองบางปรอก นาหมกพรอมใชงานบาบดนาเสย
ถงหยดนาหมกในชมชนนายไพบรณ หาญสวสด นายกเทศบาลเมองปทมธาน เทนาหมกคลองบางปรอก
เลำประสบกำรณ เครอขำยจดกำรสงแวดลอมชมชนจงหวดปทมธำนเลำประสบกำรณ เครอขำยจดกำรสงแวดลอมชมชน จงหวดปทมธำน22 ผลจาการด�าเนนงานการท�าหมกชวภาพเพอการรกษาคลองการ
อนรกษฟนฟสงแวดลอมการเทน�าหมกชวภาพลงคลองทก15วนเปน
กจกรรมทท�าไดงายและสามารถแกปญหาไดอยางแทจรงตลอดจนเปน
กจกรรมทตอเนองปจจบนไดขยายธนาคารน�าหมกจดหยดน�าหมกไปส
ชมชนขางเคยงอก4ชมชนมแผนขยายพนทเทศบาลเมองปทมธานและ
ขยายสชมชนอนๆตอไปจนไดรบการยกยองอยางกวางขวางเรองการท�า
น�าหมกชวภาพเพอการอนรกษและฟนฟสงแวดลอมแมน�าคคลองชวย
กนดแลรกษาพฒนาเรองการใชถงดกไขมนในครวเรอนชาวบานไดรวม
กนสรางคณภาพชวตในการอยรวมกนไมมน�าเสยสงเหลานถอเปนการ
พฒนาแบบบรณาการภมปญญาชาวบานแบบดงเดม ประยกตใชอยาง
ทนสมยเสมอมา
คลองบางปรอก จดเรมตนถงดกไขมน
อยางไรกตามการแกปญหาเฉพาะหนาโดยน�าหมกชวภาพเปนการ
แกปญหาทปลายเหต นางฉลวย กะเหวานาค และทมงานจงไดคดคน
และพฒนาการแกปญหาอยางยงยนจงไดเรยนรและประสบการณการ
ศกษาดงานแลกเปลยนเรยนรมาประยกตปรบปรงมาเปนถงดกไขมน
ในครวเรอนถงดกไขมนชมชนบางปรอกเปนกจกรรมหนงในการบ�าบด
น�าเสยในระดบครวเรอนตนเหตของน�าเสยของมนษยสามารถท�าเองได
น�าวสดอยางงายๆในทองถนมาปนสวนประกอบราคาประหยดไมเปน
อนตรายตอสงแวดลอม สวนประกอบส�าคญในการท�าถงดกไขมนแบบ
ยงยนประกอบดวยตวถงขนาด200ลตรจ�านวน2ถงถงใบแรกเปน
ถงพกน�าเชอมขอตอของอแบบกาลกน�ากบถงท2เปนชดชนกรอง
ชดดกไขมนประกอบดวยมถานหงขาวทรายหยาบอฐมอญวางเปน
เลำประสบกำรณ เครอขำยจดกำรสงแวดลอมชมชนจงหวดปทมธำน 23เลำประสบกำรณ เครอขำยจดกำรสงแวดลอมชมชน จงหวดปทมธำน
ชนๆ กอนปลอยน�าทงลงคลองธรรมชาต สามารถตรวจสอบแลวดกไข
มนไดมากวา90เปอรเซนต
ปจจบนชมชนบางปรอกไดตดตงถงดกไขมนตามครวเรอนแลวจ�านวน90
หลงคาเรอนสงผลใหคลองบางปรอกสามารถฟนฟเปนคลองทมชวตน�า
เสยทออกจากชมชนจงสามารถบอกไดวาผานการบ�าบดมาแลวอยาง
นอย80-90%สงผลใหชมชนฟนคลองขนมาอกครงหนงเทศบาลเมอง
ปทมธานไดน�าแบบอยางทบางปรอกไปออกแบบเทศบญญตถงดกไขมน
ครวเรอนป2547
กจกรรมดานการพฒนาสงแวดลอมชมชนบางปรอกไดมการขยาย
งานไปอกหลายกจกรรมของชมชนเชนการสนบสนนใหชาวบานใชวสด
เหลอใชในครวเรอนมาท�าน�าหมกชวภาพเพอสงแวดลอมเปนการตอยอด
จากถงดกไขมนในครวเรอนชมชนบางปรอกนบวาเปนชมชนทอนรกษ
น�าและสงแวดลอมไดเปนอยางระบบโดยชมชนเองมาอยางตอเนองจน
กระทงปจจบนชมชนบางปรอกไดเปนชมชนไดรบรางวลและไดความ
ไววางใจ ในการศกษาดงาน แลกเปลยนเรยนร ของชมชนตางๆ ดาน
การพฒนาสงแวดลอมทงในเขตเทศบาลเมองปทมธานและพนทตอ
เนองในจงหวดปทมธาน ตลอดจนเปนก�าลงผลกดนสการพฒนา เครอ
ขายสงแวดลอมจงหวดปทมธานนคอบทพสจนใหเหนถงศกยภาพของ
ชมชนไดเปนอยางด
หองสมดเรอเพอการศกษาเดกเยาวชนและสงแวดลอม
หองสมดเรอเปนกลวธการหนงในการดงการมสวนรวมของชมชน
โดยเฉพาะอยางยงกลมเดกเยาวชนในชมชนหองสมดไดน�าเรอกระแชง
เกามาปรบปรงสรางเปนหองสมดเรอขนในชมชนดวยแรงกายแรงใจ
เลำประสบกำรณ เครอขำยจดกำรสงแวดลอมชมชนจงหวดปทมธำนเลำประสบกำรณ เครอขำยจดกำรสงแวดลอมชมชน จงหวดปทมธำน24ของพนองชมชนระดมทนทอดผาปาหองสมดเรอและการบรจาคจาก
ชาวชมชนในการจดสรางเปนเงนทงสน67,000บาทเปนแหลงเรยนร
ศกษาประวตศาสตรความเปนมาของชมชนเปนจดเดนทสรางแรงจงใจ
ของผทมาศกษาดงานมาจนถงวนน ปจจบนไดยายไปตงอยบรเวณใน
สวนสมนไพรบานลงออดนายสมมตรวงศสนทรทปรกษาชมชนบาง
ปรอกจากประสบปญหาน�าทวมป2554
คณะศกษาดงานหองสมดเรอชมชนบางปรอก
เลำประสบกำรณ เครอขำยจดกำรสงแวดลอมชมชนจงหวดปทมธำน 25เลำประสบกำรณ เครอขำยจดกำรสงแวดลอมชมชน จงหวดปทมธำน
สบสานชมชนมอญ ประสานคน เชอมหนวยงาน
ชาวปทมธานเชอวาชมชนมเชอสายมอญ มาอยอาศยตงรกราก
ในพนทอดตกาลโดยไดรบพระกรณาธคณจากพระมหากษตรยในหลาย
ยคหลายสมยรวมทงในยคสมยราชการท2ไดเสดจพระราชด�าเนนทรง
ประพาสปทมธานตรงกบวนท19กนยายนชาวมอญสามโคกซาบซง
ในพระกรณาธคณเปนลนพนจงน�าดอกบวมาถวายในขณะนนปทมธาน
มแหลงบวหลวงจ�านวนมากพระองคจงไดพระราชทานนามชอประทม
ธานดงค�ากลอนนราศสพรรณของสนทรภความวา
ถงสามโคกโศกถวลถงปนเกลา
พระพทธเจาหลวงบารงถงกรงศร
ประทานนามสามโคกเปนเมองตร
ชอประทมธานเพราะมบว
ตอมาเปลยนเปนจงหวดปทมธานจนถงปจจบนเนองในวนคลาย
วนพระราชด�าเนนราชการท2ชาวมอญปทมธานจงนบเปนวนส�าคญใน
ใจตลอดมา
เครอขายฯ จงเหนวากจกรรมดงกลาวเปนทสนใจจงคดจด
กจกรรม เพอฟนฟความสมพนธ วถชวตชมชนมอญคนเมอง สความ
รวมมอและเปดพนททางสงคมขยายประเดนงานการฟนฟอนรกษวถ
ชวตวฒนธรรมครบรอบ190ปจงหวดปทมธาน เครอขายไดรบการ
สนบสนนและความสนใจของหนวยงานองคกรสอมวลชนจ�านวนมาก
มเวทแลกเปลยนเรยนรประวตความเปนมาจ�าลองพธถวายดอกบวตอ
พระบรมสาทศลกษณรชกาลท2ไดสรางการมสวนรวมในกจกรรมการ
แสดงมการละเลนพนบานมอญอาหารมอญมากมายหลายชนดของกลม
คนตางๆในพนทปทมธานเปนทสนใจและมกจกรรมตอเนองมาเปน
เลำประสบกำรณ เครอขำยจดกำรสงแวดลอมชมชนจงหวดปทมธำนเลำประสบกำรณ เครอขำยจดกำรสงแวดลอมชมชน จงหวดปทมธำน26ระยเวลาหนงปจจบนหนวยงานทเกยวของระดบจงหวดไดมการขยาย
ผลกจกรรมของหนวยงานอยางตอเนอง
ถงดกไขมนนวตกรรมใหม จดการน�าเสยครวเรอน
ถงดกไขมน ในความหมายขอชมชน คอ การลดปรมาณไขมน
ลงแหลงน�าธรรมชาต เปนการบ�าบดน�าเสยทตนทางในระดบครวเรอน
ตนเหตของน�าเสยของมนษย สามารถท�าเองได น�าวสดอยางงายๆ ใน
ทองถนมาปนสวนประกอบราคาประหยดไมเปนอนตรายตอสงแวดลอม
สวนประกอบส�าคญถงดกไขมนแบบยงยนประกอบดวยตวถง100-200
ลตรจ�านวน2ถงถงใบแรกเปนถงพกน�าเชอมขอตอของอแบบกาลกน�า
กบถงท2เปนชดชนกรองประกอบดวยถานหงขาวทรายหยาบอฐ
มอญ วางเปนชนๆ กอนปลอยน�าทงลงคลองธรรมชาต สามารถตรวจ
สอบแลวดกไขมนไดมากวา90เปอรเซนตปจจบนชมชนตางๆในเครอ
ขายไดรบการยอมรบ มการขยายผลตดตงถงดกไขมนในครวเรอนแลว
จ�านวนมากท�าใหแมน�าคคลองมชวตทดอกครงหนงกจกรรมการพฒนา
สงแวดลอมชมชนไดมการขยายอยางตอเนองเชนการใชเศษอาหารใน
ครวเรอนมาท�าน�าหมกชวภาพน�าน�าทผานการหมกไปรดน�าตนไมชมชน
เชอวากจกรรมเลกทบานยงจะชวยแกปญหาชาตอกแรงหนง เปนการ
พสจนใหเหนถงศกยภาพของชมชนไดเปนอยางด
ถงดกไขมนอกนวตกรรมหนงของเครอขายทสามารถประดษฐ
คดคนใหสามารถใชไดจรง เหมาะสมกบพนทราคาถกสามารถท�าเอง
ได หนาทหลกของถงดกไขมนรายครวเรอน เพอกรองไขมนครวเรอน
กอนลงสสาธารณะ เปนกจกรรมทชมชน ชาวบานเขาไปมสวนรวมได
เลำประสบกำรณ เครอขำยจดกำรสงแวดลอมชมชนจงหวดปทมธำน 27เลำประสบกำรณ เครอขำยจดกำรสงแวดลอมชมชน จงหวดปทมธำน
โดยตรงในระดบครวเรอน สามารถจดการน�าเสยทตนทางไดเปนอยาง
ดสามารถใชตามความเหมาะสมโดยนางฉลวยกะเหวานาคเปนผน�า
การออกแบบคดคนทดลองถงดกไขมนตางๆพฒนาจากการศกษาดงาน
แลกเปลยนเรยนรถงดกไขมนตางๆเชนใตซงของจาแสวงและชมชน
รอยกรองชมชนคลองสวานชมชนเกษมทรพยจนพฒนาเพอการใชงาน
ตามความเหมาะสมกบสภาพพนทและชมชนตางๆ
ถงดกไขมนทออกแบบเพอการทดลองใชม5แบบประกอบดวย
ถงดกไขมนแบบยงยน แบบประยกด แบบประหยด แบบดดซม แบบ
พฒนาดงรายละเอยดตอไปน
1. ถงดกไขมนแบบยงยน เปนถงดกไขมนทรองรบน�าไดใน
ปรมาณมาก ดแลรกษางาย สามารถตดตงไดในพนทน�าทวมถงเหมาะ
กบชมชนรมคลองรมน�า
วธการตดตงถงใบท1 เปนถงรองรบน�าจากบานเรอนมาพกน�า
จากนนใชระบบกาลกน�าสถงใบท 2 ซงเปนถงชนกรอง ประกอบดวย
อฐ500–600กอนหนเลก100กโลกรมถาน8-10ถงเรยงเปนชนๆ
ระบบกาลกนา หมายถง ระบบการ.....การดงนาผานทอ pvc จากถงใบท 1 สถงใบท 2 ดวยแรงดนนาระบบธรรมชาต ขอดคอ สามารถแยกชนตะกอนและไขมนโดยการดงนาจากบรเวณกลางถงมาบาบด
เลำประสบกำรณ เครอขำยจดกำรสงแวดลอมชมชนจงหวดปทมธำนเลำประสบกำรณ เครอขำยจดกำรสงแวดลอมชมชน จงหวดปทมธำน28 2. แบบดดซม
เปนแบบทนยมใชกนมากในพนทชนบทหรอชานเมองใชหลกการ
ลกน�าตามธรรมชาตผานระบบกรอง ซมลงดนโดยตรง ปองกนน�าทวม
ใตถนบานเหมาะกบบานใตถนสงพนทน�าทวมไมถง
3. แบบประยกต เปนแบบทพฒนามาจากระบบยงยนเพอเพม
ระบบกรองแบบ2ชน
น�าจากบานเรอนลงสชนกรอง 1 แลวพกน�า จากนนลกน�าส
ชนกรองท 2 กอนปลอยลงแหลงน�าสาธารณะ สามารถกรองไขมนได
มากกวา90เปอรเซนตไมเปลองทตดตงแตการใชงานจรงในพนทรบ
น�าไดปรมาณนอยไสกรองตองเปลยนบอยตองดแลเปนพเศษ
เลำประสบกำรณ เครอขำยจดกำรสงแวดลอมชมชนจงหวดปทมธำน 29เลำประสบกำรณ เครอขำยจดกำรสงแวดลอมชมชน จงหวดปทมธำน
4. แบบประหยด ใชถงเดยว มตวรบน�าเสยตรงกลาง และผาน
ชนกรองแลวลงแหลงน�าสาธารณะเปนการประหยดชนกรองและถง
บ�าบดจากการทดลองในพนทผลปรากฎวาบ�าบดน�าไดนอยและการดแล
คอนขางยงยากเปลยนชนกรองบอย
5. ถงดกไขมนแบบพฒนา เปนแบบกาลกน�าในถงเดยวสามารถ
รองรบน�าเสยจากครวเรอนขนาดเลก ใชพนทตดตงนอย แตมความยง
ยากในการเปลยนชนกรอง
ถงดกไขมนแบบตางๆจาการทดลองจาการใชจรงในพนทชมชน
เมอง ชานเมอง เปนแบบถงดกไขมนแบบยงยน ทสามารถใชงานได
ด ใชนาน ไมยงยากดแลงายนยมใชกนมากนอกจากนนแลวการท�า
น�าหมกชวภาพจะเปนตวชวยในการยอยสลายไขมน และลดกลนในถง
บ�าบดน�าเสยดวยปจจบนเครอขายไดขยายผลถงดกไขมนและน�าหมก
ชวภาพจนเปนทยอมรบและน�าไปปรบใชในชมชนตางๆในพนทจงหวด
ปทมธานอยางกวางขวางตลอดจนเปนพนทศกษาดงานแลกเปลยนเรยน
รการจดการสงแวดลอมชมชนอยางยงยนอกดวย
เลำประสบกำรณ เครอขำยจดกำรสงแวดลอมชมชนจงหวดปทมธำนเลำประสบกำรณ เครอขำยจดกำรสงแวดลอมชมชน จงหวดปทมธำน30 นอกจากนนวธการดกตะกอนกอนลงสแหลงน�า เคลอขายได
ออกแบบแบบดกตะกอนปลายทอเปนอกนวตกรรมหนงของเครอขาย
เพราะสามารถลดการตนเขนของคลอง ดวยวธการสรางระบบซเมนต
ครอบปลายทอระบายน�าต�ากวาทอระบายน�า10-20เซนตเมตรสราง
เพอเปนการดกระบบน�าเสยไมใหไหลลงสคลองในทนทจากการทดลอง
ขอดคอ
1.ลดปรมาณตะกอนทจะไหลงสคลองและสามารถจดเกบไดงาย
2.การพกน�าชวขณะเปนการบ�าบดน�าเสยอกทางหนงโดยใชน�า
หมกชวภาพรวมบ�าบดดวยกอนปลอยน�าลน
แบบการดกตะกอนปลายทอ
เลำประสบกำรณ เครอขำยจดกำรสงแวดลอมชมชนจงหวดปทมธำน 31เลำประสบกำรณ เครอขำยจดกำรสงแวดลอมชมชน จงหวดปทมธำน
แบบการดกตะกอนปลายทอ
เมองนาอยชมชนสเยาวชนรกษสงแวดลอมปทมธาน
เพอน�าไปสการด�าเนนการโครงการฯทมประสทธภาพยงขนทง
ทางดานการพฒนากระบวนการมสวนรวมของชาวชมชน หรอแกนน�า
ชมชน กลมเยาวชนเปนกลมหนงทเครอขายใหความส�าคญ การขยาย
ผล ในการสนบสนนเครอขายองคกรชมชนโดยเฉพาะเรองการฟนฟ
แมน�าล�าคลอง ในการสนบสนนใหมการด�าเนนการปฏบตการจรงใน
พนทเปนการสรางความตระหนกรการสนบสนนกจกรรมเยาวชนเชน
การตรวจวดคณภาพน�าอาสาสมครศนยเคลอขายน�าทวมคายเยาวชน
ในการขยายเครอขายในกลมเยาวชน
การสนบสนนกระบวนการสรางความเชอมนในศกยภาพของ
เยาวชน เรยนรและปฏบตจรงๆ สรางกระบวนการศกษาเรยนรกรณ
ตางๆทด�าเนนการอยางเหนผลสการขยายผลใหกวางขวางในพนทอยาง
เปนเครอขายเชอมโยงเยาวนกบเครอขาย
การสนบสนนและจดท�าขอมลเชงสถตเพอมาเปนเครองมอสราง
ความชอบธรรมและเพมน�าหนกใหกบชมชนและเครอขายนนดแลวแต
การจดท�าขอมลเพอท�าความเขาใจกบชาวบานและทองถนในพนทตอง
พงหลกวชาการเขามาชวยจากมลคามาเปนคณคาใหชดเจน
เลำประสบกำรณ เครอขำยจดกำรสงแวดลอมชมชนจงหวดปทมธำนเลำประสบกำรณ เครอขำยจดกำรสงแวดลอมชมชน จงหวดปทมธำน32
กจกรรมเยาวชนระดมความคดเหนตอ สสส.
เยาวชนพรอมคายเยาวชนเรยนรชมชน
เลำประสบกำรณ เครอขำยจดกำรสงแวดลอมชมชนจงหวดปทมธำน 33เลำประสบกำรณ เครอขำยจดกำรสงแวดลอมชมชน จงหวดปทมธำน
ดงค�ากลาวขางตน เครอขายสงแวดลอมชมชน จงไดมความคด
กจกรรมน�าไปสการพฒนาชมชนนาอยเมองปทมธานซงเปนกจกรรม
ทกาวไปอกระดบหนง ของการท�างานเครอขาย ในลกษณะการขยาย
ผลชมชนตอชมชนชมชนเชอมหนวยงานโดยเฉพาะอยางยงการขยาย
กจกรรมฟนน�าสรางเครอขายสงแวดลอมชมชนเมองปทมธานสนบสนน
โดย สสส. ทจะรวมกนปฏบตการฟนฟแมน�าคคลองของพนทเขต
เทศบาลเมอง4สายคลองโดยพลงขบเคลอนขององคกรภาคประชาชน
และภาคฯตางๆของเมองกจกรรมชมชนและเมองนาอยสนบสนนโดย
โครงการปฏบตการเมองนาอยมลนธชมชนไทยและสสส.การขยายผล
การตรวจวดคณภาพน�าสายคลองบางปรอกในพนทของชมชนบางปรอก
กจกรรมเยาวชนระดมความคดเหนตอ สสส.
การทางานเพยงลาพงคนเดยว ชมชนเดยวนน ไมสามารถดแล และรกษาอนรกษสงแวดลอมไดอยางยงยน การปลกจตสานกใหคนคดและรกษาและดแลทรพยากรธรรมชาตสงแวดลอม การสรางพนทการทางานใหมๆ และการขยายเครอขายสคนรนใหมอยเสมอ นนตางหากคอความยงยนทแทจรง
เยาวชนพรอมคายเยาวชนเรยนรชมชน
ฉลวย กะเหวานาค
เลำประสบกำรณ เครอขำยจดกำรสงแวดลอมชมชนจงหวดปทมธำนเลำประสบกำรณ เครอขำยจดกำรสงแวดลอมชมชน จงหวดปทมธำน34กจกรรมตางๆนนเกดขนเพอรวมกนแกปญหาน�าเนาเสยและการดแล
สายคลอง โดยกระบวนการมสวนรวมของและความรบผดชอบในการ
ดแลน�าเสยจากครวเรอนโดยวธการบ�าบดน�าเสยในระดบชมชน โดยใช
น�าหมกชวภาพตดตงถงดกไขมนรายครวเรอนจนเปนแหลงแลกเปลยน
เรยนรของพนทชมชนอนๆจากจดนเองคณะท�างานจงน�าไปสความคด
รวมกนของคนเมองในการทจะดแลทรพยากรแหลงน�าของพนทโดยม
ความเชอมนวาความรวมมอของคนเลกคนนอยหลายๆคนจะรวมกน
แกไขปญหาแมน�าคคลองในระดบเมองปทมธาน
การดแลทรพยากรแมน�าคคลอง การฟนฟดแลคลองสาขากอน
ไหลลงแมน�าเจาพระยาเปนความรวมมอในระดบทองถนเพอเฝาระวง
ดแลรกษาคณภาพคลองยอยตางๆ ในพนทรวมทงพฒนารปแบบและ
แนวทางการจดการน�าเสยอยางงายและสอดคลองกบภมปญญาทองถน
กจกรรมฟนน�าสรางเครอขายสงแวดลอมชมชนเมองปทมธานไดด�าเนน
กจกรรมในการพฒนาและสงเสรมตลอดจนการใชเครองมอในการรวม
กลมสรางความตระหนกสรางจตส�านกในการรกษาสงแวดลอมแมน�า
คคลอง4สายคลองยอยเพอการฟนฟในพนทปทมธานกจกรรมตางๆ
สความเชอมโยงประสานหนวยงานและขยายผลสความส�าเรจอยางรป
ธรรม
วกฤตน�าทวมชมชน สจดการตนเอง
เครอขายสงแวดลอมจงหวดปทมธานไดมการด�าเนนการรวมตว
ขนโดยภาคประชาชนในภาระกจกจกรรมเตรยมความพรอมรบมอภย
พบตทไดรบผลจากการด�าเนนกจกรรมสงแวดลอมสการจดการน�าทวม
เลำประสบกำรณ เครอขำยจดกำรสงแวดลอมชมชนจงหวดปทมธำน 35เลำประสบกำรณ เครอขำยจดกำรสงแวดลอมชมชน จงหวดปทมธำน
มาตงแตป 2553 เปนการรวมตวกนของชมชนในพนทน�าทวมซ�าซาก
จ�านวน 14 ชมชน 1,240 หลงคาเรอนโดยการจดตง “ศนยประสาน
งานและชวยเหลอ (ภาคประชาชน) จงหวดปทมธาน” มการจดท�า
ขอมลผทไดรบผลกระทบ ส�ารวจความตองการของผเดอดรอน และ
ประสานความชวยเหลอผานไปยงหนวยงานทเกยวของไดอยางรวดเรว
เปนระบบทวถงนอกจากนนยงมการระดมก�าลงกนเพอชวยท�ากระสอบ
ทรายแนวคนกนน�าการจดเวรยามเฝาระวงระดบน�าการตงโรงครวท�า
อาหารสนบสนนคณะท�างานแนวคนกนน�าและสมาชกทไดรบความเดอด
รอน
เมอปลายป2554พนทปทมธานเปนพนทประสบภยจากน�าทวม
เตมพนทน�าทวมสงขงนานจนท�าใหเกดความเดอดรอนของชาวบาน
ในการเดนทาง ขาดแคลนอาหาร การประสานงานภายนอกในการให
ความชวยเหลอเครอขายฯจงไดจดตงศนยประสานงานและความชวย
เหลอ(ภาคประชาชน)ปทมธานบรเวณสะพานปทม1สามารถประสาน
และชวยพนทน�าทวมจ�านวน28พนท4วดจ�านวน3,005ครวเรอน
ประชากรทงพนทเปาหมายผทไดรบความเดอดรอนทวไปกลมแรงงาน
ขามชาตและอนๆกวา10,000คนทงนโดยไดรบการสนบสนนจาก
หนวยงานองคกรทงภาครฐเอกชนพนองเครอขายชมชนทวประเทศ
กอนปดศนยประสานงานและชวยเหลอเคลอขายไดมแนวทาง
การด�าเนนงาน ระยะกอน และเขาสการฟนฟไวเพอเปนแนวทางการ
ท�างานทตอเนองไวดงน
เลำประสบกำรณ เครอขำยจดกำรสงแวดลอมชมชนจงหวดปทมธำนเลำประสบกำรณ เครอขำยจดกำรสงแวดลอมชมชน จงหวดปทมธำน36รปแบบเครอขายฯ จดการศนยประสานงานน�าทวมป 2554
บรรยากาศนาทวมถนนหนาศาลากลางปทมธาน
เลำประสบกำรณ เครอขำยจดกำรสงแวดลอมชมชนจงหวดปทมธำน 37เลำประสบกำรณ เครอขำยจดกำรสงแวดลอมชมชน จงหวดปทมธำน
กลไกการถอนตวของผสนบสนนใหชมชนตงหลก
เขาสชวงฟนฟตนเอง
กจกรรมการชวยเหลอชมชนประสบภย โดยมการประเมน
สถานการณปรมาณน�าลดโดยเตรยมแผนการชวยเหลอ15วนใน3
วนแรกยงมการจดสรรขาวกลอง1มอตอวน5วนตอมาสนบสนนให
มการท�าครวชมชน/ยงสงขาวในพนทยงชวยเหลอตวเองไมไดอก5วน
สนบสนนถงยงชพรายครวเรอนและสดทายสรปผลการด�าเนนงานปด
ศนยเครอขายลงพนทชมชนวางแผนเตรยมความพรอมฟนฟวถชวตหลง
น�าทวมตลอดจนการเตรยมความพรอมภยพบตตอไป
รปแบบเครอขายฯ จดการศนยประสานงานนาทวมป 2554
อก15วนน�าจะลดจนใชรถและเดนเทาได
3 วนแรก
จดหาขาวหอสงใหวนละ1,000หอ
เปนเวลา3วน
สระยะฟนฟ
ถอนศนยชวยเหลอผประสบภย
ไปวางแผนฟนฟชมชน
5 วน น�าลง
แจกถงยงชพใหแตละบานท�าครวเอง
5 วนตอมา
ท�ากบขาวโดยโรงครวชมชนเนนสงใหคนทเดอดรอนทชวยเหลอ
ตวเองไมได
สตร 3-5-5 กรณพนทปทมธำน
เลำประสบกำรณ เครอขำยจดกำรสงแวดลอมชมชนจงหวดปทมธำนเลำประสบกำรณ เครอขำยจดกำรสงแวดลอมชมชน จงหวดปทมธำน38พลงอาสาสมครเตรยมความพรอมรบมอน�าทวม
จากสถานการณน�าทวมป2554ในพนทปทมธานชมชนไดตนตว
มากในการเตรยมความพรอมอาสาสมคร เครอขายสงแวดลอมจงหวด
ปทมธานจงไดจดใหมกาอบรมใหความรในการเตรยมความพรอมรวม
กบ ส�านกงานปองกนและบรรเทา
สาธารณภยจงหวดปทมธาน เครอ
ขายผหญงจดการภยพบตปทมธาน
เครอขายแรงงานจดการภยพบต
ปทมธาน เครอขายศนยผประสบ
ภยดอนเมอง มลน ธ ร กษ ไทย
มลนธเพอนหญง มลนธชมชนไท
Unwomen สสส. อบต.กระแชง
รวมจดกจกรรมอบรมอาสาสมคร
เตรยมความพรอม ปองกน รบมอ
ภยพบตเครอขายจงหวดปทมธานม
ผสนใจสมครเขารวมอบรม100คน
การจดงานในครงน เพอ
เตรยมความพรอม ความรเรองภย
ตางๆคนอาสาสมครอปกรณแผน
งาน ในการรบมอภย เพอจดตง
แกนน�า กลมชมชน การเชอมโยง
ประสานงานเครอขายผประสบภย
ในพนทระบบการท�างานการบญชาการการประชาสมพนธการกชพ
กภย และการท�าอาหาร โรงครว เพอการเตรยมความพรอมรบมอภย
เลำประสบกำรณ เครอขำยจดกำรสงแวดลอมชมชนจงหวดปทมธำน 39เลำประสบกำรณ เครอขำยจดกำรสงแวดลอมชมชน จงหวดปทมธำน
พบตชมชน ตลอดจนสรางกลไกการมสวนรวมของภาคฯ หนวยงาน
ในระดบทองถนในการจดการปญหาภยพบต โดยรวมแลกเปลยนเรยน
รจากเครอขายสนามจงหวดพงงา เครอขายชมชนคนหาดใหญ และ
วทยากรจากส�านกงานปองกนและบรรเทาสาธารณภยจงหวดปทมธาน
เครอขายเยาวชน พรอม เฝาระวงสงแวดลอม
เครอข ายเยาวชนรกษสง
แวดลอมจงหวดปทมธาน รวม
ตวกนมาตงแตป 2553 โดยการ
สนบสนนโดย จากเครอขายสง
แวดลอมจงหวดปทมธานในด�าเนน
งานกจกรรมตางๆ ของเยาวชน
ประเดนการจดการสงแวดลอม
การรณรงคจดการน�าเสยคคลอง
ใหความรเรองระบบถงดกไขมนใน
ครวเรอน การสงเสรมเสรมการท�า
น�าหมกชวภาพ รณรงคเรองการ
จดการขยะ ตลอดจนการเขาไปม
สวนรวมในการเตรยมความพรอม
และชวยเหลอและฟ นฟภยพบต
ภาคประชาชนกบเครอขายและ
ชมชนในการจดการภยพบต อยาง
เปนรปธรรมและตอเนอง
เลำประสบกำรณ เครอขำยจดกำรสงแวดลอมชมชนจงหวดปทมธำนเลำประสบกำรณ เครอขำยจดกำรสงแวดลอมชมชน จงหวดปทมธำน40 ทงนทผานมาเครอขายเยาวชนไดมการรวมตวของเยาวชนใน
ชมชนตางๆ จ�านวน 30 คน กจกรรมหลกๆ เปนการอบรมใหความร
เรองสงแวดลอม การตรวจวดคณภาพน�า คายเยาวชนเพอสงแวดลอม
และชมชน
การศกษาดงานการจดการสงแวดลอมในพนทตางๆของเครอขาย
ตลอดการประสานความเชอมโยงของเยาวชนตนน�ากลางน�าและปลาย
น�า
ปจบนเครอขายเยาวชนไดจดตงคณะท�างานการประชมตอเนอง
มการขยายเครอขายและกจกรรมตางๆของเยาวชนเพอพฒนาคนรน
ใหมในการเขามาชวยเหลอเครอขายฯในการด�าเนนงานดานการจดการ
สงแวดลอมฟนฟสภาพแมน�าล�าคลองตลอดจนการสรางจตส�านกในการ
รกษสงแวดลอมและชมชนของตนเอง
ดงนนเพอใหการด�าเนนงานของเยาวชนในการสรางจตส�านกและ
ไดเรยนรทามกลางภยพบตไดใชความรความสามารถและการสงเสรม
สงแวดลอมเครอขายฯ
เลำประสบกำรณ เครอขำยจดกำรสงแวดลอมชมชนจงหวดปทมธำน 41เลำประสบกำรณ เครอขำยจดกำรสงแวดลอมชมชน จงหวดปทมธำน
คายเยาวชนสมพนธ ฟนฟชมชน หลงน�าทวม
เครอขายเยาวชนชมชน40คนรวมคายเยาวชนสรางจตส�านก
เตรยมความพรอมเชงปฏบตการชมชนบนพนทกระแชงรวมแลกเปลยน
เรยนรปญหา สาเหตการเกดภย การปรบตว ตลอดจนแนวทางการ
ปองกนการฟนฟของชมชน
แลกเปลยนเรยนร ประสบการณการจดการภยพบตชมชน
เครอขายเยาวชนรกษสงแวดลอมปทมธาน รวมกบเครอขายฯ
ปทมธานไปรวมแลกเปลยนเรยนรวถชวตชมชนชายทะเลทเสยงตอภย
พบตบานขนสมทรจนต.แหลมฟาผาอ.พระสมทรเจดยจ.สมทรปราการ
จ�านวน35คนกจกรรมไดสมผสชวตแบบโฮมสเตยการบอกเลาเรองราว
และพฒนาการของชมชนกจกรรมลงพนทวถชาวบานและกจกรรมการ
เกบหอยแบบโบราณ ทงนไดรบการชวยเหลอและใหความรจากชมชน
เปนอยางดโดยเฉพาะผใหญสมรเขงสมทร
เลำประสบกำรณ เครอขำยจดกำรสงแวดลอมชมชนจงหวดปทมธำนเลำประสบกำรณ เครอขำยจดกำรสงแวดลอมชมชน จงหวดปทมธำน42
เลำประสบกำรณ เครอขำยจดกำรสงแวดลอมชมชนจงหวดปทมธำน 43เลำประสบกำรณ เครอขำยจดกำรสงแวดลอมชมชน จงหวดปทมธำน
Unwomen หนน 4 ชมชนน�ารองสรางโมเดล “ผหญงรสน�า”
ปจจบนจะเหนไดวาภยพบตทงทเกดขนเองตามธรรมชาต และ
เกดขนจากการกระท�าของมนษย ไดสรางความเสยหายตอชวตและ
ทรพยสนของประชาชนในทกภมภาคและมแนวโนมจะทวความรนแรง
มากยงขนดงจะเหนไดจากเหตการณอทกภยทผานมาไดสงผลกระทบ
กบประชาชนทกกลม ทงภาคธรกจ ผประกอบการ ภาคเกษตรกรรม
หนวยงานองคกรตางๆไมเวนแมกลมแมบานทไมไดประกอบอาชพซง
นอกจากจะเกดความเสยหายดานทรพยสนแลว ยงเกดความเสยหาย
ในดานคณภาพชวต การประกอบอาชพ สภาวะดานจตใจ และความ
สมพนธของคนในครอบครวชมชนและสงคมโดยการสนบสนนชมชน
น�ารองในชมชนบางปรอกชมชนบางโพธเหนอชมชนกระแชงและบาน
ปทมในการสรางรปแบบการจดการโดยชมชน
ผหญงกเปนกลมคนทไดรบผลกระทบจากเหตการณอทกภย
เปนอยางมากเพราะเปนผใหการดแลและรบผดชอบตอสวสดการของ
สมาชกในครอบครวโดยรวมรวมถงภาระหนาททผหญงตองดแลทงเดก
และผสงอายซงไมสามารถชวยเหลอตวเองไดอกทงผหญงสวนใหญไมม
เลำประสบกำรณ เครอขำยจดกำรสงแวดลอมชมชนจงหวดปทมธำนเลำประสบกำรณ เครอขำยจดกำรสงแวดลอมชมชน จงหวดปทมธำน44ประสบการณในการรบมอกบภยพบตตางๆ อยางเปนระบบ จงสงผล
ใหผหญงไดรบอนตรายจากอทกภย เกดความกดดนทางดานจตใจจาก
ภาวะคบขนรอบดาน อกทงการเปนอาสาสมครชวยเหลอผประสบภย
ตางๆ สวนใหญลวนเปนผชาย ซงอาจไมเขาใจภาวะของผประสบภยท
เปนผหญงอยางแทจรง ท�าใหการชวยเหลอไมตรงตามความตองการ
และไมบรรลวตถประสงคอยางแทจรง
เครอขายสงแวดลอมไดเลงเหนความส�าคญของการเตรยมความ
พรอมใหกบคนในชมชนโดยเฉพาะผหญงใหมความรในการจดการความ
เสยง อนตรายจากอทกภย
ทเกดขน โดยสามารถด�ารง
ชวตอยได และชวยเหลอผ
อนในชมชน รวมถงมสวน
ร วม ในท กกระบวนการ
จดการอทกภยหรอภยพบต
ตางๆ ของชมชนในภาพรวม
จนกวาระบบการชวยเหลอ
ของภาครฐหรอสวนตางๆจะ
เขามาใหความชวยเหลอ จง
ไดก�าหนดจดการประชมเชงปฏบตการ“บทบาทผหญงกบการจดการ
อทกภย”ขนเพอสงเสรมบทบาทของผหญงใหสามารถเขามามสวนรวม
ในการจดการอทกภยและภยพบตตางๆทอาจจะเกดขนไดในอนาคต
การจดท�าขอมลกลมเปราะบางผทจะตองการชวยเหลอเปนพเศษ
ในชมชนการส�ารวจครวเรอนเตรยมความพรอม การปรบปรงคมอภย
พบตชมชนตลอดจนการจดท�าแผนทแสดงกลมตางๆของชมชน
เลำประสบกำรณ เครอขำยจดกำรสงแวดลอมชมชนจงหวดปทมธำน 45เลำประสบกำรณ เครอขำยจดกำรสงแวดลอมชมชน จงหวดปทมธำน
ขนตอน เตรยมพรอมรบมอภยพบตชมชน
1.เตรยมความพรอมก�าลงคนอปกรณแผนการรบมอภยน�าทวม
2.การประสานงานกลไกเชอมโยงเครอขายชมชนในพนทความ
รวมมอการตดตามการท�างานรวมกนของภาคราชการเอกชนและภาค
ประชาชน
3.ซกซอมความเขาใจจดระบบการสอสาร(วทยสอสาร)ภายใน
และภายนอกพนท
4.ตรวจสอบแผนงานชมชนและเครอขายชมชนรมน�าพนทเสยง
กลมคนเปราะบาง ทใหความชวยเหลอประสานงานความชวยเหลอ
ฉกเฉน
5.ตรวจสอบแผนงานการเตรยมความพรอมชมชนเสนทางการ
เดนทางตลอดจนแนวปองกนของครวเรอนและชมชน
6.จดเตรยมศนยประสานงานและประสานความรวมมอแกนน�า
ชมชนเครอขายอปกรณเครองมอสอสารน�าไฟ
คณะทางานประชมเตรยมจดทาแผนปองกนภย
เลำประสบกำรณ เครอขำยจดกำรสงแวดลอมชมชนจงหวดปทมธำนเลำประสบกำรณ เครอขำยจดกำรสงแวดลอมชมชน จงหวดปทมธำน46
เยาวชนชวยอาสานาทวม
ผแทน Unwomen เยยมชมชน
เลำประสบกำรณ เครอขำยจดกำรสงแวดลอมชมชนจงหวดปทมธำน 47เลำประสบกำรณ เครอขำยจดกำรสงแวดลอมชมชน จงหวดปทมธำน
บานลอยน�าตนแบบ เตรยมพรอมรบมอภยพบต
บานลอยน�าชมชนบานกระแชงอ�าเภอสามโคกจงหวดปทมธาน
รปแบบอาคารลอยน�ากวาง3.5เมตรยาว6เมตรมพนทใชงานประกอบ
ดวยหองเอนกประสงคมหองน�า2หองงบประมาณ58,000บาทอย
ไดประมาณ10คนและพนทสวนกลางเปนศนยประสานงานชวยเหลอ
สมาชกในพนทและบรเวณใกลเคยงไดจ�านวนไมนอยกวา98ครวเรอน
ภาพโครงสรางอาคารลอยนาตนแบบ
ผวาราชการจงหวดปทมธาน เปดอาคารลอยนารบมอนาทวม
เลำประสบกำรณ เครอขำยจดกำรสงแวดลอมชมชนจงหวดปทมธำนเลำประสบกำรณ เครอขำยจดกำรสงแวดลอมชมชน จงหวดปทมธำน48บานกระแชง ตงอยเขต อบต.กระแชง เปนพนทอยนอกแนวคนกนน�า
(แนวถนนในชมชน) ทประสบปญหาน�าทวมซ�าซากทกป ชมชน เครอ
ขายฯอบต.กระแชงและภาคความรวมมอจงรวมกนด�าเนนการสราง
“อาคารลอยน�า รบมอน�าทวม”ชมชนน�ารองขนเพอเปนการเตรยม
ความพรอมรบมอภยน�าทวมของชมชน สงเสรมการมสวนรวมในการ
จดการดวยพลงของชมชนและทองถน ในงานเปดอาคารลอยน�าไดม
ผวาราชการจงหวดปทมธาน ส�านกงานปองกนและบรรเทาสาธาณภย
ทรพยากรธรรมชาตและสงแวดลอม ตลอดจนพนองเครอขายชมชน
สอมวลชน รวมกจกรรมจ�านวนมาก นอกจากนนยงเพอเปนชมชน
ตนแบบของการแกปญหาพนทน�าทวมซ�าซากในระดบชมชน จงเปน
ทางออกหนงของกลมผหญงในชมชนกลมเปราะบางทตองการหองน�า
มากทสด
ขอเสนอ เตรยมความพรอมชมชนจดการภยพบต
เวทประชมระดมความคดเหนสรปแนวทางสการปฏรประบบการ
เตรยมความพรอม และใหความชวยเหลอผประสบภยพบตเพอความ
เปนธรรมในการรบความชวยเหลอกรณภยพบตจงหวดปทมธานจากเวท
ระดมความคดเหนมขอเสนอในระดบจงหวดเพอใหการด�าเนนงานสราง
ความรวมมอของเครอขายฯ และองคกรหนวยงานทเกยวของในระดบ
พนทจงหวดอยางเปนรปธรรมจงมขอเสนอของเครอขายสงแวดลอม
จงหวดปทมธานดงตอไปน
1. ใหมการสนบสนนแผนการรบมอของเครอขายองคกรชมชน
ในพนทน�าทวมซ�าซาก(นอกแนวคนกนน�าทวมทกป)เปนพนทน�าทวม
เลำประสบกำรณ เครอขำยจดกำรสงแวดลอมชมชนจงหวดปทมธำน 49เลำประสบกำรณ เครอขำยจดกำรสงแวดลอมชมชน จงหวดปทมธำน
พเศษทตองมมาตรการและกลไกการชวยเหลอเยยวยาทผทไดรบผล
กระทบและกลมเปราะบางโดยตรงมสวนรวมโดยตรง
2.ใหสนบสนนการจดตงกองทนเตรยมความพรอมปองกนภย
พบตระดบจงหวดเชนกองทนยกบานพนน�ากองทนผไดรบผลกระทบ
กองทนฟนฟหลงน�าทวมประชาชน
3.ใหมการจดระบบการแจงเตอนการสอสารขอมลสถานการณ
น�าปรมาณน�าระยะเวลาทน�ามาใหเปนมาตราสวนทประชาชนเขาใจ
ได
4.สงเสรมศนยประสานงานโดยมชมชนเครอขายองคกรหนวย
งานทเกยวของมสวนรวมทกระดบ และสามารถประกาศพนทประสบ
ภยในระดบทองถน
5.ใหจงหวดทองถนทกแหงประกาศขนตอนเกณฑการชวยเหลอ
เยยวยาผประสบภยทกทองถนใหทราบโดยทวกน เพอการพจารณาท
เปนธรรม
6. ใหมการประสานงานจดท�าแผนงานรวมของทองถนในการ
เตรยมความพรอมปองกนภยพบตในระดบต�าบลและมกลไกเชอมโยง
ในระดบจงหวด
7.ใหมการจดท�าประชาพจารณทกโครงการทด�าเนนการปองกน
น�าทวม
8.ประกาศพนทรบน�า(แกมลง)และการชดเชยทเปนธรรม
9. ใหมการจดตงคณะท�างานรวมบญชาการเหตการณ และการ
ประสานงานชวยเหลอโดยชมชนและเครอขายทมสวนรวม
เลำประสบกำรณ เครอขำยจดกำรสงแวดลอมชมชนจงหวดปทมธำนเลำประสบกำรณ เครอขำยจดกำรสงแวดลอมชมชน จงหวดปทมธำน50เครอขายจดการน�าชมชนคนปลายน�า จ.ปทมธาน
รางวลรองชนะเลศล�าดบท 1 ประกวดเครอขายการจดการ
ทรพยากรน�าชมชนตามแนวพระราชด�ารเพอเฉลมพระเกยรตพระบาท
สมเดจพระเจาอย หวเนองในโอกาสราชพธมหามงคลเฉลมพระชน
พรรษา7รอบ5ธนวาคม2554
เครอขายการจดการน�าชมชนคนปลายน�าเปนชมชนจากเทศบาล
เมองปทมธานประกอบดวย4สายคลองยอยเชอมตอแมน�าเจาพระยา
ไดแกคลองบางปรอกคลองพกลคลองบางโพธเหนอและคลองพกล
รวมกนบรหารจดการบ�าบดน�าเสยทเนาเหมนกลนรบกวนเปน
แหลงก�าเนดยงลายรวมกนจดตงธนาคารน�าหมกชวภาพออกแบบและ
ทดลองระบบถงดกไขมนรายครวเรอนกอนปลอยลงสแมน�าล�าคลอง
สภาพปญหา ชมชนบานบางปรอก ต.บางปรอก อ.เมอง
จ.ปทมธานเปนชมชนเมองทตงถนฐานตามแนวสองฝงคลองบางปรอกท
เลำประสบกำรณ เครอขำยจดกำรสงแวดลอมชมชนจงหวดปทมธำน 51เลำประสบกำรณ เครอขำยจดกำรสงแวดลอมชมชน จงหวดปทมธำน
เปนคลองทรองรบน�าหลกของชมชนและเมองสงผลใหคลองบางปรอก
เกดความเสอมโทรมอยางตอเนอง คลองตนเขน มการสรางถนนขวาง
ทางระบายน�าสงผลใหระบบทางเดนน�าไมคลองตวน�าทวมขงในพนท
นนๆเกดการเนาเสย
จดเรมตนการเปลยนแปลงแรงจงใจสาเหตและปญหาในการ
รเรมโครงการคณะแกนน�าชมชนในฐานะสมาชกเครอขายสงแวดลอม
จงหวดปทมธานทมผลการท�างานดานการอนรกษทรพยากรธรรมชาต
และสงแวดลอมมากวาทศวรรษเครอขายฯตระหนกถงเหนความส�าคญ
ของการฟนฟวถชวตชมชนและสภาพแวดลอมตามธรรมชาตเปนอยาง
ด ประกอบกบประสบการณในฐานะคณะท�างานใหความชวยเหลอผ
ประสบอทกภยของเครอขายภาคประชาชน ในสถานการณอทกภย ป
2553 ท�าใหทราบถงสภาพปญหาและความตองการของประชาชนผ
ประสบอทกภยซงเปนการแกไขปญหาทปลายเหตจงปรารถนาทจะจด
ท�าโครงการทสามารถแกไขปญหาไดทงระบบตงแตการวางแผนรบมอ
สถานการณอทกภยการด�าเนนงานเมอเกดสถานการณจรงและการให
ความชวยเหลอภายหลงน�าลดรวมทงสถานการณตอเนองเมอเกดปญหา
ภยแลงจงไดจดท�า
นอมน�าแนวพระราชด�ารทน�ามาประยกตใช : ด�าเนนงานทง
สามสายคลอง เพอการรองรบน�าในชวงฤดน�าหลากในลกษณะ“แกม
ลง”ตามแนวพระราชด�ารและใชผนน�ามาเพอการเกษตรการอปโภค/
บรโภคและใหบรการภาคอตสาหกรรม ในลกษณะของ“ธนาคารน�า
ชมชน”ในชวงฤดน�าแลงรวมทงการฟนฟสภาพน�าเพอใหกลบมาเปน
สายน�าของชมชนตามแนวพระราชด�าร“น�าคอชวต”
เลำประสบกำรณ เครอขำยจดกำรสงแวดลอมชมชนจงหวดปทมธำนเลำประสบกำรณ เครอขำยจดกำรสงแวดลอมชมชน จงหวดปทมธำน52 โครงสรางน�า เพมปรมาตรเกบกกน�า เพอเปนแกมลงยามน�า
หลากและเพอใชอปโภคและการเกษตรยามน�าแลงโดยคลองบางปรอก
เพมขน1เทาตวเปน20,000ลกบาศกเมตรรวมคลองบางโพธเหนอและ
คลองใหญเปนปรมาตรเกบกกน�าทง๓สายคลองรวมทงสน107,000
ลกบาศกเมตร4ประชาชนผไดรบประโยชนจากการใชน�าทงการอปโภค
และการเกษตร120ครวเรอน850คน
ปจจยสความส�าเรจ เครอขายการจดการน�าชมชนคนปลายน�า
ไดนอมน�าแนวพระราชด�ารเรองการพงพาตนเองการรกษาคณภาพน�า
มาใชเปนแนวทางการด�าเนนงานโดยเครอขายเรมตนจากการวเคราะห
แกไขปญหาดวยตนเอง ลองผดลองถกจนสามารถแกไขปญหาไดระดบ
หนง เครอขายไดนอมน�าแนวทางธรรมชาตบ�าบดธรรมชาต เชน การ
บ�าบดน�าเสยโดยน�าหมกชวภาพ ถงดกไขมนทใชเครองกรองจาก
ธรรมชาต ตางๆ เหลานมาเปนเครองมอในการรกษาคณภาพน�า จนม
หนวยงานองคกรเขามาสนบสนนการด�าเนนงานในพฒนาตอยอดเครอ
ขายตอไป
ธนาคารน�าหมก จากการทดลองใชเพอการจดการน�าเสยคลอง
ไดส�าเรจจงไดมการขยายการใชน�าหมกชวภาพในระดบครวเรอนและ
พนททางการเกษตรมการจดตงธนาคารน�าหมกเตรยมความพรอมใน
การรกษาคณภาพน�าคลองไดอยางตอเนอง
ถงดกไขมนรายครวเรอนชมชนบางปรอกไดรวมประดษฐคดคน
และทดลองใชเพอการบ�าบดน�าเสยครวเรอนในรปแบบตางๆ5รปแบบ
ถงดกไขมนพบวาถงดกไขมนแบบยงยนทงแบบใชวสดบอซเมนตและ
ถงพลาสตก200ลตรเหมาะสมและสอดคลองกบสภาพพนทตลอดจน
สามารถดกไขมนในครวเรอนไดมากวา90เปอรเซนตสามารถปองกน
เลำประสบกำรณ เครอขำยจดกำรสงแวดลอมชมชนจงหวดปทมธำน 53เลำประสบกำรณ เครอขำยจดกำรสงแวดลอมชมชน จงหวดปทมธำน
ตนเหตของน�าเสยครวเรอนไดเปนอยางดนอกจากนนยงไดมการขยาย
ผลเปนวทยากรสาธตการตดตงถงดกไขมนไปยงชมชนอนๆน�าไปบ�าบด
ไดอยางแพรหลาย
การด�าเนนงานเครอขายเครอขายการจดการน�าชมชนคนปลาย
น�าประกอบดวย 11 ชมชน มคณะกรรมการชมชนแตละชมชนดแล
ด�าเนนการและมตวแทนชมชนมารวมเปนคณะกรรมการเครอขาย ใน
การชวยคดคน แบงงานตามความถนด และเพอปรกษาหารอในการ
ด�าเนนงานรวมกนโดยคณะกรรมการเครอขายใหเกยรตซงกนและกน
กลยทธการแกไขปญหา เนนไปในการศกษาขอมลจากสภาพ
ความเปนจรงในพนทรวมทงการปรบปรงประยกตใชความรภมปญญา
ทองถนในการด�าเนนงานทส�าคญการท�าความเขาใจกบสมาชกในชมชน
เพอการชวยกนแกปญหาทยงยน
แผนการจดเกบขอมลขอมลเปรยบเทยบสถานการณคณภาพน�า
ชมชนในรอบระยะเวลาโครงการขอมลชมชนทไดรบผลกระทบเรองน�า
โดยตรงและพนทตอเนองขอมลจากเวทประชาคมและแผนเชงปฏบต
การรวมกบพนทด�าเนนโครงการ
แผนการซอมบ�ารงและบ�ารงรกษาแหลงน�าขอความรวมมอจาก
ประชาชนในพนทผานเวทรณรงคปลกจตส�านกการอนรกษขอความ
รวมมอองคกรปกครองสวนทองถนรวมด�าเนนการในพนทรบผดชอบ
แนวทางสความยงยนปลกจตส�านกการอนรกษและความเปน
เจาของในระดบครวเรอน การด�าเนนการรวมกบองคกรปกครองสวน
ทองถน
เลำประสบกำรณ เครอขำยจดกำรสงแวดลอมชมชนจงหวดปทมธำนเลำประสบกำรณ เครอขำยจดกำรสงแวดลอมชมชน จงหวดปทมธำน54
บรรยากาศ คณะกรรมการ ลงพนทเครอขายฯ
ภาพคณะกรรมการ ตดสนโครงการ รบฟงขอมล
เลำประสบกำรณ เครอขำยจดกำรสงแวดลอมชมชนจงหวดปทมธำน 55เลำประสบกำรณ เครอขำยจดกำรสงแวดลอมชมชน จงหวดปทมธำน
กาวตอไป เครอขาย ในทศนะ คณะกรรมการ
ผ ใหญบาน ม.4 บานล�า
ผกช ต.บานปทม อ.เมอง
จ.ปทมธาน ผใหญนท เรม
ร จกเครอขายและเขารวม
จากการชกชวนของคณ
ฉลวย กะเหวานาค เมอป
2552 โดยเรมแรกเปนการ
รวมศกษาดงานแลกเปลยน
เรยนรการจดการน�าชมชนพนทจงหวดบรรมยถอวาเปนการศกษาท
ท�าใหเราเหนรปธรรมของชมชนในการจดการสงแวดลอมไดดวยชมชน
เองจงกลบมาทชมชนและรเรมคนหาปญหากจกรรมดานสงแวดลอม
ชมชนตงแตนนมาในเบองตนเครอขายเปนเพอนเปนทปรกษาในเรอง
โครงการฯในการขอการสนบสนนงบประมาณของชมชนจากภายนอก
นอกจากนนยงเปนสวนส�าคญในการพลกดนแนวคดใหก�าลงใจ ตลอด
จนการสนบสนนกจกรรมทเนนพนทเปนจดเรมตนของการท�างานดาน
สงแวดลอมทชมชนมสวนรวมอยางแทจรง การเขาไปมสวนรวมใน
คณะกรรมการการท�างานเครอขายระดบจงหวดดานสงแวดลอม สงท
ประทบใจของการเขามารวมเครอขาย ความเปนกนเอง ของสมาชก
คณะกรรมการ คณะท�างานเครอขาย การท�างานเนนใหเกยรตผน�า
ชมชนและพนทในการคดคนกจกรรมการจดสรรการจดการเองในพนท
นอกจากนนแลวการเขามาท�างานกบเครอขายสามารถด�าเนนกจกรรม
เปนทยอมรบเปนรปธรรมของชมชนไดมากอะไรทเสนอในการท�างาน
เครอขายในอนาคตการด�าเนนกจกรรมทตอเนองการขยายผลพนทรป
นายกฤษฏธนท ลายบวธนวฒน
เลำประสบกำรณ เครอขำยจดกำรสงแวดลอมชมชนจงหวดปทมธำนเลำประสบกำรณ เครอขำยจดกำรสงแวดลอมชมชน จงหวดปทมธำน56ธรรม และขยายผลในวงกวาง ใหเปนพนทแลกเปลยนเรยนรพนททาง
สงคมถายทอดประสบการณในการท�างานสนบสนนซงกนและกนทง
ดานความรภมปญญาและสนบสนนงบประมาณ
บทสมภาษณ ผใหญปญญา แกวมขผใหญบานหม2ต.เชยงราก
ใหญอ.สามโคกจ.ปทมธานคณะท�างานเครอขายฯผใหญปญญาเขารวม
กจกรรมเครอขายฯ เมอป
2553กจกรรมแรกเรองการ
เขารวมพฒนาโครงการฯ
ชมชนทองถนนาอย สสส.
โดยมความคดวาเขารวมพด
คยแลกเปลยนความคดเหน
เปนแบบพนองเกดความคด
ทหลากหลายเกดการเรยนร
ความคดกจกรรมในการพฒนาพนทไดอยางมากมายชวยชแนะแนวทาง
การท�างาน รวมแลกเปลยนการแกปญหา ตลอดจนเปนก�าลงใจซงกน
และกน ผใหญปญญา ยงบอกอกวาการเขามารวมกจกรรมเครอขาย
สงแวดลอม เปนกจกรรมอาสาสมคร และสามารถแกไขปญหาไดโดย
เปนความรวมมอของประชาชนทตงใจท�าไดจรงเหนผลรปธรรมไดตรง
กบปญหาความตองการของชมชนเชนการจดการขยะการท�าน�าหมก
ชวภาพบ�าบดน�าเสยปยน�าชวภาพและกจกรรมการฟนฟล�าคลองอก
ประการหนงคอมการจดท�าขอมลมการขอมลอางองทเปนเหตเปน
ผล อกประการหนง แนวทางการท�างานชมชนโดยยดหลกการพฒนา
ภมปญญาทองถนประชาธปไตยประชาคมชมชนเปนส�าคญ
ผใหญปญญา แกวมข
เลำประสบกำรณ เครอขำยจดกำรสงแวดลอมชมชนจงหวดปทมธำน 57เลำประสบกำรณ เครอขำยจดกำรสงแวดลอมชมชน จงหวดปทมธำน
ปจจบนชมชนไดเขามสวนรวมใหความรวมมอและเปนสมาชก
เครอขายฯและมการสนบสนนการท�างานมาอยางตอเนอง
อนาคตอยากเหนเครอขายฯมการท�างานขยายเครอขายสมาชก
อาสาภาคประชาชนในทกระดบเปนแหลงขอมลประสานทรพยากรใน
การพฒนาศกยภาพพนทอยางกวางขวาง
บทสมภาษณ ผใหญชศกด ลมปตานนท ผใหญบานหม5ต.หลก
หกอ.เมองจ.ปทมธานอาย
47 ป เปนผใหญสมยแรก
ผใหญชศกดไดเลาใหฟงวา
เขารวมเครอขายสงแวดลอม
ปทมธาน เมอป 2552 ซง
เปนการขยายพนทในการ
ด�าเนนงานกจกรรมน�ารอง
ของเค รอข ายฯ ในงาน
มหกรรมปนน�าใสดวยมอเราซงเปนกจกรรมรปธรรมครงแรกทเปนรป
ธรรมดานสงแวดลอมชมชนจากนนกจกรรมการศกษาดงานแลกเปลยน
เรยนรการจดการน�าทจงหวดมกดาหารบรรมยจากนนชมชนเองประสบ
ปญหาเรองน�าเนาเสยจงเขารวมโครงการตอเนอง ในการจดการน�าเสย
โดยน�าหมกชวภาพสนบสนนกจกรรมน�ารองตดตงถงดกไขมนรายครว
เรอนเขารวมและสนบสนนกระบวนการเครอขายฯมาอยางตอเนอง
ปจจบนชมชนม.5หลกหกเปนชมชนทสามารถพฒนากจกรรม
ตางๆจนเปชมชนตนแบบในการพฒนาสงแวดลอมอกชมชนหนงและ
เปนชมชนทมการประสานความรวมมอของสถานศกษา ภาคฯ รวม
ด�าเนนการมากมาย ไมวาจะเปนกจกรรมเรองการจดการขยะชมชน
ผใหญชศกด ลมปตานนท
เลำประสบกำรณ เครอขำยจดกำรสงแวดลอมชมชนจงหวดปทมธำนเลำประสบกำรณ เครอขำยจดกำรสงแวดลอมชมชน จงหวดปทมธำน58ธนาคารขยะ การจดการน�าเสย กจกรรมดานสขภาพผสงอาย พนท
เศรษฐกจพอเพยงชมชนเมอง และการแกไขปญหาเรองทอยอาศย
(โครงการบานมนคง) ผใหญชศกด ไดกลาวทงทายในทสดวาเครอขาย
จะตองใหเวลาของคณะกรรมการเครอขายใหมากกวาน มการท�างาน
ขยายพนทไปเรอยๆอยางตอเนองจะตองใหมเวทพดคยประชมอยาง
สม�าเสมอและตอเนอง
เลำประสบกำรณ เครอขำยจดกำรสงแวดลอมชมชนจงหวดปทมธำน 59เลำประสบกำรณ เครอขำยจดกำรสงแวดลอมชมชน จงหวดปทมธำน
บทท 4 บทสงทำย
เปนททราบกนแลววาแนวคดในเรอง“การจดการสงแวดลอม
โดยชมชนเปนแกนหลก” เปนแนวทางการท�างานของเครอขาย
ทรพยากรธรรมชาตและสงแวดลอมจงหวดปทมธานโดยเชอมนวาการ
ท�างานตองเรมทครอบครวชมชนกอน เพราะชมชนเปนหลกส�าคญใน
การพฒนาเรมจากกจกรรมเลกๆแลวขยายผลแนวคดกจกรรมทส�าคญ
กจกรรมตางๆ ท�าอยางไรจงจะสรางการมสวนรวมของสมาชกใหมาก
ทสด
จากกรณศกษาชมชนบางปรอกเปนชมชนเกาแกทมประวตศาสตร
ความเปนมายาวนาน เปนชมชนขนาดเลก บานเรอนสวนมากตงอย
บรเวณรมคลองบางปรอกมครวเรอนทงหมด120ครอบครวภายใน
ชมชนจะมตนไทรขนาดใหญอายนบ100ปตงอยซงศนยรวมกจกรรม
ของชมชนกจะอยบรเวณใตตนไทรแหงน ทงทท�าการชมชนสนามเดก
เลนรานคาชมชนและหองสมดเรอของดทมอยในชมชนบางปรอกก
คอ หองสมดเรอ ซงชาวบานน�าเอาเรอกระแชงเกาแกมาดดแปลงเปน
หองสมดขนาดเลก เพอใชเปนแหลงเรยนรของชมชน นอกจากนยงม
ขนมและอาหารอรอยอกหลายชนด เชน กาละแมรสเดด ทชาวชมชน
รวมกนท�าเปนผลตภณฑของชมชนส�าหรบจ�าหนาย และหอหมกทะเล
สตรพเศษ เพราะหอหมกทะเลทนจะใชวธการปงหรอยางแทนการนง
ท�าใหมกลนหอมชวนรบประทานรวมทงของดอนๆอกมากมายชมชน
บางปรอกเปนชมชนทมความตนตวสงชาวชมชนมความเขมแขงเปน
เลำประสบกำรณ เครอขำยจดกำรสงแวดลอมชมชนจงหวดปทมธำนเลำประสบกำรณ เครอขำยจดกำรสงแวดลอมชมชน จงหวดปทมธำน60ชมชนน�ารองในโครงการปฏบตการชมชน“ปทมธาน เมองนาอย”โดย
มชมชนบางปรอกเปนชมชนน�ารองและหากชาวปทมธานรวมมอรวมใจ
กนอยางจรงจงเชอวาอกไมนานปทมธานกจะกลายเปนเมองทนาอยอก
เมองหนงและเปนเมองทใครๆกอยากจะไปเยยมเยอน
จากจดเรมตนของการพฒนาน�าไปสการจดการสงแวดลอมทด
ประกอบดวยพนทตามธรรรมชาตเปนพนทเสยงอยแลว การสงเสรม
และพฒนาดานสงแวดลอมจงเปนแนวทางส�าคญเบองตนในการไข
ปญหารวมทงยงเปนการเฝาระวงเหตทเกดจากภยธรรมชาตการเตรยม
ความพรอมชมชนการสงเสรมพฒนากจกรรมน�ารองเชนอาคารลอย
น�ารบมอน�าทวม การขดลอกคคลองในการหมนเวยนน�าและเปนพนท
เกบกกน�าในยามน�าแลงน�ามากการจดการน�าเสยโดยใชระบบชวภาพ
การตดตงถงดกไขมนรายครวเรอน ตลอดจนการเชอมประสานความ
สมพนธองคกรหนวยงานทงในระดบทองถนและระดบนโยบายจนได
รบรางวลและเกยรตคณมากมาย
ดวยเหตผลการท�างานดงกลาวทผานมา เครอขายจงอยาก
แลกเปลยนประสบการณการท�างานเพอแลกเปลยนความร ความคด
กจกรรมดๆ ตอเพอนพองนองพเพอเปนประโยชนไมมากกนอยในระดบ
ปฏบตการชมชนและเปนสวนหนงในการรวมผลกดนในระดบนโยบาย
ตอไป
เลำประสบกำรณ เครอขำยจดกำรสงแวดลอมชมชนจงหวดปทมธำน 61เลำประสบกำรณ เครอขำยจดกำรสงแวดลอมชมชน จงหวดปทมธำน
ผลงานแหงความภาคภมใจ
เครอขายทรพยากรธรรมชาตและสงแวดลอมจงหวดปทมธาน
¶ŒÇÂÃÒ§ÇÑžÃÐÃÒª·Ò¹Ãͧª¹ÐàÅÔÈÅíҴѺ·Õè 1
ÊÁà´ç¨¾ÃÐà·¾Ãѵ¹ÃÒªÊØ´ÒÊÂÒÁºÃÁÃÒª¡ØÁÒÃÕ
ประกวดเครอขายการจดการทรพยากรนาชมชนตามแนวพระราชดาร
เพอเฉลมพระเกยรตพระบาทสมเดจพระเจาอยหว เนองในโอกาศราชพธ
มหามงคลเฉลมพระชนพรรษา 7 รอบ 5 ธนวาคม 2554
จดโดย สถาบนสารสนเทศทรพยากรนาและการเกษตร (องคการมหาชน)
เลำประสบกำรณ เครอขำยจดกำรสงแวดลอมชมชนจงหวดปทมธำนเลำประสบกำรณ เครอขำยจดกำรสงแวดลอมชมชน จงหวดปทมธำน62
รบมอบรางวลรองชนะเลอสอนดบ 1 จาก ดร.สเมธ ตนตเวชกล
คณะเครอขายฯ รบถวยพระราชทาน สมเดจพระเทพรตนราชสดาฯ สยามบรมราชกมาร
เลำประสบกำรณ เครอขำยจดกำรสงแวดลอมชมชนจงหวดปทมธำน 63เลำประสบกำรณ เครอขำยจดกำรสงแวดลอมชมชน จงหวดปทมธำน
รบมอบรางวลรองชนะเลอสอนดบ 1 จาก ดร.สเมธ ตนตเวชกล
คณะเครอขายฯ รบถวยพระราชทาน สมเดจพระเทพรตนราชสดาฯ สยามบรมราชกมาร
ประมวลภาพกจกรรมประทบใจเครอขาย
เลำประสบกำรณ เครอขำยจดกำรสงแวดลอมชมชนจงหวดปทมธำนเลำประสบกำรณ เครอขำยจดกำรสงแวดลอมชมชน จงหวดปทมธำน64
เลำประสบกำรณ เครอขำยจดกำรสงแวดลอมชมชนจงหวดปทมธำน 65เลำประสบกำรณ เครอขำยจดกำรสงแวดลอมชมชน จงหวดปทมธำน
เลำประสบกำรณ เครอขำยจดกำรสงแวดลอมชมชนจงหวดปทมธำนเลำประสบกำรณ เครอขำยจดกำรสงแวดลอมชมชน จงหวดปทมธำน66ประวตและผลงำนผเขยน
นางฉลวย กะเหวานาค • ประธานเครอขายทรพยากรธรรมชาตและสงแวดลอมจงหวด
ปทมธาน
• เกดวนท13มนาคม2506อาย50ป
• ทอยเลขท40ถนนพฒนสมพนธต.บางปรอกอ.เมอง
จ.ปทมธาน12000
• โทรศพท025811252
• โทรสาร025811252
• มอถอ0863558306
การศกษา
• ระดบประกาศนยบตวชาชพปวชสาขาการตลาดจากวทยาลย
ดสตพาณชยการ
• ปรญญามหาบณฑตกตมศกดสาขาวทยาศาสตรสงแวดลอม
มหาวทยาลยเกษตรศาสตรปการศกษา2552
อาชพปจจบนเจาของธรกจอสระ
เลำประสบกำรณ เครอขำยจดกำรสงแวดลอมชมชนจงหวดปทมธำน 67เลำประสบกำรณ เครอขำยจดกำรสงแวดลอมชมชน จงหวดปทมธำน
ต�าแหนงงานทางสงคม
• สมาชกสภาเทศบาลเมองปทมธาน
• ทปรกษาผตรวจราชการภาคประชาชนดานสงแวดลอมจงหวด
ปทมธาน
• ประธานเครอขายทรพยากรธรรมชาตและสงแวดลอมจงหวด
ปทมธาน
• ประธานกองทนบทบาทสตรต�าบลบางปรอกอ.เมอง
จ.ปทมธาน
• คณะกรรมการพจารณาทนการศกษาพระราชทาน
สมเดจพระบรมโอรสาธราชเขต1
• คณะกรรมการเขตพนทการศกษาประถมศกษาปทมธานเขต1
• คณะกรรมการพจารณาจรยธรรมการศกษาวจยดานการแพทย
สาธารณสขจ.ปทมธาน
• คณะกรรมการลมน�าเจาพระยาตอนลาง
• คณะกรรมการแผนจงหวดปทมธาน
• คณะกรรมการสาธารณสขจงหวดปทมธาน
ผลงานและรางวลทไดรบ
• รางวลตาราอวอรดรางวลคนปลกหวใจสงคมดวยหวใจโพธสตว
ป2555
• รางวลพระราชทานสตรดเดนหมอมศรรตนป2554
• แมดเดนดานสงแวดลอมประจ�าป2554จากมหาวทยาลย
มหดล
เลำประสบกำรณ เครอขำยจดกำรสงแวดลอมชมชนจงหวดปทมธำนเลำประสบกำรณ เครอขำยจดกำรสงแวดลอมชมชน จงหวดปทมธำน68 • สตรดเดนดานสงแวดลอมจงหวดปทมธานป2554
• รางวลยกยองคนดจงหวดปทมธานป2554
• โครงการดเดนดานอนรกษลมน�าเจาพระยาตอนบน1ป2554
• รางวลโครงการประกวดชมชนดเดนเทศบาลเมองปทมธาน
2544-2550
• เกยรตบตรกรมสงเสรมคณภาพสงแวดลอมป2554ชมชนให
ความรวมมอในอนรกษและเฝาระวงลมน�าเจาพระยาตอนลาง
• โลรางวลบคลผมหวไจเปนทองค�าประจ�าป2554จากรายการ
ทวหวใจอาสาชองไอทว
• รางวลดเดนโครงการอนรกษและฟนฟแมน�าล�าคลองประจ�าป
2553จากสสส
• รางวลชมชนรกแมรกษแมน�าประจ�าป2553จากรฐมนตร
วาการกระทรวงอตสาหกรรม
• รางวลลกโลกสเขยวประเภทบคคลดานการประสานงาน
ประจ�าป2553
• รางวลผหญงเกงสาขาสงแวดลอมประจ�าป2552งานวน
สตรสากลจงหวดปทมธาน
• รางวลสตรนกอนรกษสงแวดลอมดเดนวนสตรสากลป2552
กระทรวงพฒนาสงคมความมนคงของมนษย
• รางวลชมชนหรอหมบานประชาธปไตยตวอยางประจ�าป2551
สนง.เสรมสรางเอกลกษณของชาต
• รางวลลกโลกสเขยวประเภทบคคลประจ�าป2551จากปตท
• รางวลการจดการทรพยากรน�าชมชนตาแนวทางพระราชด�าร
ครงท2ประจ�าป2551สถาบนสารสนเทศทรพยากรน�าและ
การเกษตร(สสนก)
เลำประสบกำรณ เครอขำยจดกำรสงแวดลอมชมชนจงหวดปทมธำน 69เลำประสบกำรณ เครอขำยจดกำรสงแวดลอมชมชน จงหวดปทมธำน
• รางวลชมชนคนรกษน�าประจ�าป2550ส�านกงานทองเทยว
แหงประเทศไทย
• รางวลดานการพฒนาสงแวดลอมของชมชนประจ�าป2546
เทศบาลเมองปทมธาน
• เกยรตบตรโครงการเมองไทยเมองคนดประจ�าป2547
กรมศาสนากระทรวงวฒนธรรม
• รางวลเครอขายกศน.ดเดนศนยบรการการศกษานอกโรงเรยน
อ�าเภอเมองปทมธานป2550
ความภาคภมใจ
รบพระราชทานปรญญาวทยาศาสตรมหาบณฑตกตมศกดสาขา
วทยาศาสตรสงแวดลอมมหาวทยาลยเกษตรศาสตรปการศกษา2552
ภาพความประทบใจ
เลำประสบกำรณ เครอขำยจดกำรสงแวดลอมชมชนจงหวดปทมธำนเลำประสบกำรณ เครอขำยจดกำรสงแวดลอมชมชน จงหวดปทมธำน70
เลำประสบกำรณ เครอขำยจดกำรสงแวดลอมชมชนจงหวดปทมธำน 71เลำประสบกำรณ เครอขำยจดกำรสงแวดลอมชมชน จงหวดปทมธำน
เลำประสบกำรณ เครอขำยจดกำรสงแวดลอมชมชน จงหวดปทมธำน72เอกสำรอำงองชมชนและเมองนาอยดอยางไรมลนธชมชนไทตลาคม2549
เยอนกวานฮารอกบางปรอกนาอยอ�านาจจนทรรชวงและคณะสงหาคม
2550
SCGรกษน�าเพออนาคต“คมอจดท�าถงดกไขมนและน�าหมกชวภาพ”
ตลาคม2552
คมอการจดการภยพบตมมมองมตหญงชายส�านกงานกจการสตรและสถาบน
ครอบครวกระทรวงพ.ม.กรมปองกนบรรเทาสาธารณภยกระทรวง
มหาดไทยมลนธการพฒนราทยงยนพฤษภาคม2553
คมอการพฒนาชมชนแบบมสวนรวม,ส�านกงานทรพยสนสวนพระ
มหากษตรย,อ�านาจจนทรชวงกรกฎาคม2554
กลไกการเตรยมตวความพรอมและการปรบตวของชมชนตอความเสยง
อทกภยและภยธรรมชาตผศ.กตชยรตนะภาควชาอนรกษวทยา
คณะวนศาสตรมหาวทยาลยเกษตรศาสาตรเมษายน2555
การจดการน�าชมชนเพอแกไขปญหาน�าแลงน�าทวมในพนทนอกเขต
ชลประทานสถาบนสารสนเทศทรพยากรน�าและการเกษตร(องคการ
มหาชน)กระทรวงวทยาศาสตรและเทคโนโลยมถนายน2555
กระบวนการเตรยมความพรอมชมชนพรอมรบมอภยพบตบานน�าเคม,ไมตร
จงไกรจกร,ตลาคม2555
ประกวดการจดการน�าชมชนตามแนวพระราชด�าหรเพอเฉลมพระเกยรต
พระบาทสมเดจพระเจาอยหวเนองในโอกาสพระราชพธมหามงคล
เฉลมพระเกยรตเฉลมพระชนพรรษา7รอบ5ธนวาคม2554,มลนธ
อทกพฒนในพระบรมราชปถมปพฤศจกายน2555
