Bçrns man ir kâ stimuls - Latvijas Universitāte · 2004. 5. 6. · Pilngadîgais pavasara ìeorallijs ANETE POÐIVA, LU Ìeogrâfijas un zemes zinâtòu fakultâtes studente Sleja

Fragments no konkursam “Studentu Students” rakstîtas esejas: “Es. Ne-esmu pârliecinâta, vai es maz esmu. Varbût tâs rokas, kas tagad klabi-nâs pa taustiòiem, nemaz nav manas. Varbût man piemît slçptâ ðizof-rçnija un es nemaz neesmu es. Man grûti rakstît par sevi, jo nomokadomas, vai maz esmu tâ, par ko sevi uzskatu. Par INESI SILIÒU. Tikko ie-nâca prâtâ doma, ka kâdâ dienu es varçtu kïût slavena un ietekmîga.Nu, tâda kâ Repðe, piemçram. Un tad ðo manu eseju savâs izbadçju-ðajâs rokâs iegûtu masu mediju pârstâvji. Viòi òirgâtos un pataisîtu ma-ni par necienîgu atrasties postenî, kurâ es bûtu. Un neviens no viòiemneticçtu, ka es vienkârði esmu savâdâka. Ka balts man nav balts. Unka nevçlos bût normâla. Mjââ. Pârâk bîstami ir pretendçt uz ðo konkur-su. Labâk neko nerakstîðu. Es nobijos pati no sevis. Un savas iespçja-mâs nâkotnes. Piedodiet.”

“Ðogad es ïoti ceru pabeigt Uni-versitâti”, stâsta divdesmit divusgadus vecâ jelgavniece, Vçsturesun filozofijas fakultâtes Filozofijasbakalaura 4. kursa studente SA-NITA KLEINBERGA, taèu, izdzirdotsava gadu un divus mçneðus ve-câ dçla GUSTAVA–MATÎSA smiek-lus, viòa sevis teikto pârlabo, “ne-vis es ceru, bet man ir jâbeidz!”“Esmu naktîs trûkusies augðâ nomurgiem un meklçjusi mâcîbugrâmatas tâdos priekðmetos, kaspatiesîbâ Universitâtç man nekadnav mâcîti,” stâsta Sanita un pie-bilst, “es nevçlos iestrçgt pie “ne-pabeigtas augstâkâs”, jo man irbçrns, kurð ðobrîd ïoti strauji augun kuram lîdzi tâdçï ir “jâaug” arîman paðai!”

“Man ir milzîga atbildîbas sajûta,”skaidro filozofijas studente, kura ðo-brîd nu jau var lepni paziòot: “Ar vi-su bçrna audzinâðanu man nav ne-viena akadçmiskâ parâda!” Sanitaatzîst, ka Gustavs tajâ visâ drîzâk irpalîdzçjis, nekâ traucçjis, jo tieði viòðmeitenei esot iemâcîjis apziòu, ka vi-su laiku ar kâdu ir jârçíinâs. “Gustavsar ðo “kâdu”, protams, bija domâjissevi,” joko jaunâ mâmiòa un turpina,“taèu manî tas ir ieaudzinâjis atbildî-

bas sajûtu arî pret sevisizvçlçto mçríi iegûtaugstâko izglîtîbu, unpat lîdz tâdai pakâpei,ka naktîs esmu meþo-nîgi murgojusi, kâ tevðíiet, par ko?” Es mçìi-nu minçt, ka varbût parbçrnu, taèu Sanitas at-bilde mani viegli pâr-steidz: “Mani visbries-mîgâkie pçdçjâ laikamurgi, no kuriem naktsvidû esmu trûkusiesaugðâ aukstiem svied-riem pârklâtu muguru,ir par to, kâ es nevaruun atkal nevaru nokâr-tot Universitâtes galaeksâmenus,” stâsta jau-nâ mâmiòa.

“Lîdz bçrna pie-dzimðanai man ilgu lai-ku pietrûka sajûtas, katu kâdam esi patieðâmvajadzîgs,” atklâj Sanitaun paskaidro, “tâdçï arîes tik ïoti daudz tusç-jos, jâ, un arî dzçru.”Nu visparadoksâlâkaisUniversitâtes studenteiðíietot fakts, ka daudzipuiði, tçrçjot mçnesî izklaidçm, alko-holam un cigaretçm simts vai pat div-simts latu, spçjot ciniski paziòot: “Oi,sorry, bet paðlaik es ðo bçrnu nevaru

atïauties – man nav patstâvîgu ienâku-mu...” Sanitas prât tas esot zemiski,jo, piemçram, viòai paðai tieði bçrnsesot bijis kâ stimuls. “Es sâku veidot

nnuummuurrss

Bçrns man ir kâ stimulsGITA LIEPIÒA,“Universitâtes Avîze”

Radio NABA raidîjumâ Dabaskats sveiciens no Jamaikas – 10.–11. lpp.

LU Botâniskajâ dârzâuzziedçjuðas magnolijas – 3. lpp.

Universitâtç sâkuðâs ikgadçjâs Fizmatdienas – 3. lpp.

1144 TTrreeððdd ii eennaa ,, 55 .. mmaa ii jj ss

AAAAstotâ lapa �

Brîvâ laika tikpat kâ nav

BARBA MEDNE,“Universitâtes Avîze”

Konkursa “Studentu Students”uzvarçtâji uz dzelzceïa sliedçmun mâju jumtiem

Devîtâ lapa �

LU jurisprudencesstudentiem atklâtasjaunas telpas – 3. lpp.

IIII nnnneeeesssseeee SSSS iiii llll iiii òòòòaaaa

““““MMMMeeee iiii tttt eeeennnneeeessss ,,,, uuuuzzzzddddrrrrooooðððð iiii nnnn iiii eeee tttt iiii eeeessss ,,,, uuuunnnn eeeessss ggggaaaa llll vvvvoooo jjjj uuuu –––– jjjj ûûûûssss tttt oooo nnnneeeennnnooooþþþþçççç llll oooossss iiii eeee tttt !!!! ””””

ua_nr14_qxpv5.qxd 5/6/04 11:51 AM Page 1

No 12. lîdz 20. aprîlim Vâci-jas pilsçtâ Karlsrûç norisi-nâjâs studentu apmaiòasprojekts, kas tapa EiropasStudentu foruma ietvaros,sadarbojoties Karlsrûes, Rî-gas un Varðavas lokâliem.Nedçïas laikâ 14 studentino Latvijas Universitâtes,Latvijas Kultûras akadçmi-jas un Latvijas Lauksaimnie-cîbas universitâtes piedalî-jâs daþâdos pasâkumos,kas deva iespçju iepazîtVâcijas kultûru un valodu,un veikt savstarpçju jaun-ieðu integrâciju.

11. aprîlî sâkâs 28 stundu il-gais brauciens no Rîgas uzKarlsrûi. Pilsçtâ latvieðu stu-dentus sagaidîja pulciòð vâcujaunieðu ar smaidiem un ESkarogu rokâs. Pçc savstarpç-jas iepazîðanâs visi devâs uzmîtnes vietâm, kas tika intere-santi sadalîtas. Katrs vâcietissavâ mâjâ uzòçma latvieti unpoli. Tâdçjâdi radâs lielâka ie-spçja iepazît gan vâcu jaunieðusadzîves apstâkïus, gan uzzi-nât vairâk par poïu kolçìiem.

Nedçïas laikâ notika daþâdipasâkumi. Nâkamajâ dienâ

pçc atbraukðanas latvieðiemun poïiem paðrocîgi vajadzçjaiepazît Karlsrûi. Tika sastâdî-tas komandas 5 cilvçku sastâ-vâ, kuras saòçma veicamo uz-devumu sarakstu un karti.Paðiem vajadzçja atrast pilsç-tas Kongresu namu, operu,zoodârzu, daþâdus kultûraspieminekïus, kâ arî uzzinât da-þâdus faktus par Karlsrûi novietçjiem iedzîvotâjiem. Bei-gâs uz uzdevumu lapas bija jâ-iegûst zîmogs no VFR Satver-smes tiesas. Tâ mçs nejutâ-mies kâ tûristi, bet saskârâ-mies ar pilsçtas reâlo vidi.

Aiznâkamajâ rîtâ latvieðuun poïu komandâm, kuras sa-dalîtas pa 3 cilvçku grupâs,konkrçtâ Karlsrûes vietâ vaja-dzçja aptaujât vietçjos iedzî-votâjus, kâ viòi vçrtç ES pa-plaðinâðanos, un ko zina par

Latviju (vai Poliju). Lielâkâdaïa aptaujâto atbalsta jaunudalîbvalstu pievienoðanos Ei-ropas tautu saimei, taèu parLatviju informâcijas praktiskinav. Ja vajadzçja parâdît mû-su valsti Eiropas kartç, tikanorâdîta Skandinâvija, citi vis-pâr nespçja orientçties. Bijaindivîdi, kuri atpazina Baltijasvalstis, bet neatðíîra tâs atse-viðíi, jauca Latviju ar Lietuvu.

Dienas vidû apmeklçjâmKarlsrûes râti, kur iepazinâ-mies ar pilsçtas vadîbu unnoskatîjâmies videofilmu parpilsçtu. Ðî notikuma nozîmiapliecina vietçjâs preses ko-respondentu un TV þurnâlis-tu klâtbûtne. Nâkamajâ dienâavîzç varçja lasît publikâcijupar latvieðu un poïu jaunie-ðiem un redzçt nelielu repor-tâþu televîzijâ.

Svarîga studentu apmaiòassastâvdaïa bija Latvijas un Po-lijas valsts prezentâcija. Karls-rûes Universitâtes auditorijâ,degot svecçm mûsu karogakrâsâs, tika râdîts M. Braunadziesmas “Saule, Pçrkons,Daugava” videoklips, kas lat-vieðos izraisîja dziïu saviïòoju-mu. Vâcu un poïu jaunieðiredzçja video par 80./90. gadunotikumiem mûsu valstî, kâarî dzirdçja referâtu par Latvi-jas un Vâcijas kultûras saka-riem. Nobeigumâ tika izdalî-tas pastkartes ar Latvijas unRîgas skatiem un çstas “Lai-mas” ðokolâdes konfektes.

Nedçïas nogalç prezentç-jâm arî nacionâlo çdienu. Lat-vieði pagatavoja vârîtus kartu-peïus ar maltâs gaïas un sçòumçrci. Pçc vakariòâm, skanotR. Paula mûzikai, vâcieði unpoïi atzina, ka bija ïoti garðîgi.

Tika organizçtas arî daþâ-das izklaides. Oriìinâlâkâ bi-ja vakara pasâkums speciâliîrçtâ tramvajâ. Trîs tautu stu-denti lîdz vçlai naktij atpûtâs,runâja un dejoja, traucotiespa visu pilsçtu.

20. aprîlî poïu jaunieði at-stâja Vâciju, bet latvieði uzRîgu izbrauca nâkamajâ die-nâ. Nedçïas laikâ tika nodibi-nâti labi kontakti ar ârvalstustudentiem.

Kâ katru pavasari nu jau 18gadus (tâtad pasâkums irkïuvis pilngadîgs!) gan pað-reiz studçjoðie ìeogrâfi,gan absolventi un veterâni,gan ìeodraugi – visi kopâsaukti par ìeotautu – dodasiekarot kâdu no Latvijasupçm. Pasâkums saucasìeorallijs, un tâ bûtîba lîdzpaðiem dziïumiem ir izpro-tama tikai tiem, kas ar sirdiun dvçseli tajâ piedalâs.

Ðoreiz liktenis bija izredzç-jis novadu viòpus Aiviekstes,kur Daugavas virzienâ zilusviïòus veï (tas tâ – romantikai,patiesîbâ ir tikai laba straumî-te) Dubna. Laivâm, airiem, tel-tîm un somâm bruòoto desan-tu divstâvîgs autobuss izsçdi-nâja pie Daugavpils-Preiïu ce-ïa tilta, kur uzliesmoja uguns-kuri (neaizdedzinot kûlu, kototies samçrâ cîtîgi piekopjLatgales puses ïaudis), un sâ-kâs pirmâ vakara lîksmîba. Tâkâ klât nebija ikgadçjais atklâ-ðanas runas teicçjs, veterânsIngus Liepiòð, tika nodziedâtaìeogrâfu himna un pârçjâ at-klâðanas daïa iesaldçta lîdz nâ-kamajam vakaram.

Piektdienas rîts atnesa jau-nus dalîbniekus un atsedzaskatam Dubnu, kuru, aizstei-

dzoties notikumiempriekðâ, var dçvçtpar pçdçjo gadu la-bâko ìeorallija upi.Pieraduði pie nepâr-trauktas, nenorim-tas koku aizgâzumuapneðanas braucie-na gaitâ, vai arî cienî-gi lçna straumes plû-duma, organizatoripieveicamo marðru-tu bija rçíinâjuði ïo-ti pesimistiski, unvakarâ nâcâs uzklausît sen ne-pieredzçtas sûdzîbas, ka airç-ðanas bijis par maz. Totiessaules bija gana, par ko nepâr-protami liecinâja apsârtuðiedeguni. Ûdens upç nebija trû-cis arî daþu indivîdu izmçrcç-ðanai lîdz pçdçjai vîlei, savu-kârt upes attekâm priekðâaizvilktie murdi (lîdaku nârstalaikâ!) deva iespçju vienîga-jam oficiâlajam vides aizsar-dzîbas inspektoram rallistuvidû konfiscçt un svinîgi iz-nîcinât kâdu nelegâlu zvejas-rîku. Tâ îpaðnieks (raksturo-jams ar skûtu pakausi uníermeòa gabarîtiem 2x2m)gan draudçja lîdzîgu liktenisagâdât visai nometnei (kas,izvietojusies ap ciòainu sla-pûksni, bija neredzçti liela),taèu tas netraucçja pat zemklajas debess guloðo ìeoral-listu miegu.

Saulainais rîts (jâatzîst, lai-kapstâkïi ìeorallistus neiedo-

mâjami lutinâja), pienâca arugunskuru reanimçðanu untradicionâlo sporta disciplî-nu – zarainâ aira meðanu, ku-râ pârliecinoði uzvarçja Me-gana un Mârtiòð Organiza-tors. Meðanas pasâkumârokas iesildîjuðie devâs lielâ-kajâ ìeorallija izaicinâjumâ –âtrumposmâ, kas bija pade-vies samçrâ garð, bet ainaviskiizteiksmîgs, vijoties arî caurArendoles muiþas parku.Mistiskâ kârtâ jau kuro gadupçc kârtas âtrumposmâ veik-lâkie izrâdîjâs mazo airu kla-ses cînîtâji – ðogad “Zieduklçpis”, apsteidzot lielo airuuzvarçtâjus “Idiotus”. Tâlâ-kais brauciens lîdz pat Vec-vârkavas ciemam ritçja visla-bâkajâ saskaòâ, laivâm mier-mîlîgi saairçjoties kopâ, atairç-joties un savienojoties citâskombinâcijâs. Sâkotnçjâ no-metnes vieta tika izbrâíçta kâtikai paðnâvniekiem derîga,

jo kûla bija biedçjoðibieza. Tâlab spçki ti-ka pârsviesti uz tuvç-jo siena pïavu, unkûlas dedzinâðanaspiekritçjiem derçtuapskatîties, cik skais-ta ir iepriekðçjâ gadâpïauta pïava, kura sa-zaïo starp rugâjiem,ne pelniem. Var pale-poties, ka tikpat glîtapïava izskatîjâs arîpçc nometnes no-

vâkðanas, lai gan uz tâs nak-ðòojuði teju 100 cilvçki – vie-na no ìeorallistu goda lietâmir atstât aiz sevis sakoptuupes krastu.

Lai spçtu operatîvi saga-tavoties tâlajam ceïam uz gal-vaspilsçtu, laivots pçdçjâdienâ netika, taèu neizpalikalabâko aira metçju un âtru-mairçtâju apbalvoðana, kâ arîbalsoðana par tradicionâlajâmnominâcijâm – Mis, Misteru,Cunduru, Veterânu un citâm.Koðdzeltenajos rallija kreklosieìçrbuðies, laimîgie uzvarçtâ-ji un visi pârçjie steidza kravâ-ties autobusâ, kuram uz ðaurâceïa tâ vien pietika vietas.

Latgales ûdeòus, vçjus unsauli baudîjuðie ìeorallistipçc daþâm stundâm tika izsç-dinâti Rîgas sirdî, lai satiktosatkal – rudenî. Atliek vien ce-rçt, ka upe un saule arî nâka-majâ rallijâ bûs tikpat vçlîgaskâ ðopavasar.

Ceïð, manuprât, ir vislabâ-kâ iespçja pârvarçt jebkurasrobeþas, atvçrt durvis un ie-laist sevî visu, ko vçlies. Es zi-nu tâdu ceïojumu, kur varidoties sev vien zinâmos tâlu-mos, neòemot lîdzi pasi unmaksâjot tikai ar atïauðanos.Tas ir ceïojums domâs.

Laiku pa laikam noplîvo fi-niða karogs, bet tas liecinavien par to, ka kaut kur jau sa-skatâma nâkamâ starta lînija.Dodies trasç un bûsi gâjis(vai skrçjis, vai braucis), undaudz ko uzzinâjis. Tik vien-kârði. Un, ja gadâs atceïotpaðam pie sevis – ko mçs ier-augâm? Varbût droðâk un bez-personiskâk ir doties pie otra?Vai arî visdroðâk ir rezervçt bi-ïeti uz citu kontinentu?

Ir arî lielie kopîgie ceïojumi(latvieðiem tik raksturîgi),viens no tiem jau sâcies – do-ðanâs Eiropas Savienîbâ.

Ceïð no darba uz mâjâm.No viena sapòa uz otru. Paupi uz jûru. No dienas uz nak-ti. No vârdiem uz darbiem.No trokðòa uz klusumu. Norealitâtes uz Aizspoguliju.

Tik daudz iespçju visdaþâ-dâkajiem ceïiem. Tas ieprieci-na. Jo kustîba ir dzîvîba. Un,pat stâvot uz vietas, redzi –vçjð savieno cilvçkus pretçjoskrastos...

OO tt rr ââ LL aa pp aa

Adrese: Raiòa bulv. 19 -127, Rîga, LV - 1586

Tâlrunis: 7034328Fakss: 7034438

E-pasts: [email protected]

NUMURA REDAKTORE: Anda Lase,

e-pasts: [email protected]

ZIÒU REDAKTORE: Inese Apse,


ÞURNÂLISTE:Gita Liepiòa,


MAKETÇTÂJA:Ilze Stikâne,


FOTOGRÂFS:Toms Grînbergs,

Tâlrunis: 7034383, e-pasts: [email protected]

Reìistrâcijas apliecîba nr. 535. © Pârpublicçðanas un citçðanas

gadîjumâ atsauce uz “UA” obligâta.

www.lu.lv/ua

Latvijas Universitâtes izdevumsIznâk kopð 25.09.1922.

OO tt rr ââ LL aa pp aaOO tt rr ââ LL aa pp aaOO tt rr ââ LL aa pp aaOO tt rr ââ LL aa pp aaOO tt rr ââ LL aa pp aaOO tt rr ââ LL aa pp aa

2 ·· Universitâtes Avîze Nr. 14 ·· 2004. gada 5. maijs

ANDA LASE,numura redaktore

Latvijas valsts Eiropas kartçJÂNIS RIMÐÂNS, LU Vçstures un filozofijas fakultâtes students

Pilngadîgais pavasara ìeorallijsANETE POÐIVA, LU Ìeogrâfijas un zemes zinâtòu fakultâtes studente

Sleja

““““AAAAppppttttaaaauuuu jjjj ââââ jjjj ââââmmmm KKKKaaaarrrr llll ssss rrrrûûûûeeeessss iiii eeeeddddzzzz îîîî vvvvoooo ttttââââ jjjj uuuussss ,,,, kkkkoooo vvvv iiii òòòò iiii zzzz iiii nnnnaaaa ppppaaaarrrr LLLLaaaa tttt vvvv iiii jjjj uuuu .... ””””

““““ TTTTrrrr îîîî ssss dddd iiii eeeennnnaaaassss bbbbaaaauuuudddd îîîî jjjj ââââmmmm LLLLaaaa ttttggggaaaa llll eeeessss ûûûûddddeeeeòòòòuuuussss ,,,, vvvvçççç jjjj uuuussss uuuunnnn ssssaaaauuuu llll iiii .... ””””


Tieði pret ðâdu sudrabotuuzrakstu uz plakâta, kurattçlota lidmaðîna, atdûrâsmans skats, ikkatru dienu,kad nâcu uz Juridiskâs fa-kultâtes Studentu paðpâr-valdes (JFSP) telpâm. Jausen tika runâts par jaunâmtelpâm, vienîgais jautâ-jums bija: “kad”? Tas irlîdzîgi kâ ar Apsolîto zemi –visi zina, ka agri vai vçlupie tâs tiks, taèu kur unkad tas notiks – tas palieknezinâms.

Beidzot lielâ cîòa ir galâ –esam izcînîjuði jaunu, mûsdie-nu prasîbâm atbilstoðu telpuJuridiskâs fakultâtes Studen-tu paðpârvaldei! 2004.gada22.aprîlis bija zîmîga dienaJFSP vçsturç – beidzot varç-jâm atklât sen gaidîto un tik il-gi cînîto telpu. Liels paldiespar to ir jâsaka mûsu dekâ-nam K.Balodim, kuram nâcâsjau tâ nelielajâs Universitâtesplatîbâs rast vietu apsolîtajaitelpai un remontdarbiem.

Jaunâ telpa ir aptuveni di-vas reizes lielâka par iepriek-ðçjo, tâ ir svaigi izremontçtaun mçbelçta eiropeiski dzelte-nâ un zilâ krâsâ.

Pçc daudzugadu “spieðanâs”mazajâ bûcenî-tî, kur labâkajâgadîjumâ varçjasatilpt èetri cil-vçki un tad jautas bija kâ kon-servu bundþâ,tagad bûs tîrivai nepierasti,ka telpâ varçsienâkt un normâli uzturç-ties vairâk kâ èetri cilvçki.Prieks, ka fakultâte rûpçjas,lai mçs nezaudçtu savu fi-zisko formu, jo arî jaunâ tel-pa atrodas ceturtajâ stâvâ.

Svinîgo atklâðanas cere-

moniju, kurâ netrûka arî sar-kanâs lentas grieðana, ar savuklâtbûtni pagodinâja arî mûsudekâns K.Balodis, prodekânsJ.Lazdiòð un valsts tiesîbu ka-tedras vadîtâjs R.Balodis.

Smagâkâ cîòa ir beigusies,

taèu tagad sâksies piò-íerîgâkais process –pârvâkðanâs un vecomantu ðíiroðana. Sa-gadîðanâs pçc, jaunâtelpa tika atklâta aprî-lî – spodrîbas mçnesî,kas jau gandrîz auto-mâtiski nozîmç talkasrîkoðanu, lai pienâcîgiatbrîvotos no vecajâmmantâm un ar svaigu

skatu uz dzîvi pârvâktos uzjauno JFSP mâjvietu.

No daudzâm mantâm mçslaikam tomçr neðíirsimies –tâs nes sev lîdzi pârâk daudzatmiòu, piemçram, plakâts arlidmaðînu.

Lai godinâtu Latvijas iestâ-ðanos Eiropas Savienîbâ,1.maijâ Rîgâ notiks vairâkisvinîgi pasâkumi, kuros ie-saistîjuðies arî Latvijas Uni-versitâtes kolektîvi.

1.maijâ Râtslaukumâ no-tiks Maija grâfa svçtku gada-tirgus, kur apmeklçtâjiemjau no plkst.10 tiks rîkoti da-þâdi pasâkumi – svçtku tir-dziòð, bçrnu un pieauguðodeju kolektîvu uzstâðanâs,daþâdu grupu koncerti.Plkst.11 paredzçta LatvijasUniversitâtes Filoloìijas fa-kultâtes uzveduma “Kristo-fers Robins, Vinnijs Pûks unciti. Ekspotîcija un Ziemeï-polu” izrâde latîòu valodâ.

1.maijâ Doma laukumâ

plânoti divi koru koncerti.Ap plkst.12:30 uzstâsies Rî-gas pilsçtas jaunieðu jauk-

tais kopkoris ar apmçram500 dziedâtâjiem no 15 ko-riem. Savukârt plkst. 21 Do-ma laukumâ notiks studentufestivâla “Gaudeamus” dalîb-nieku koncerts. Ðajâ koncertâpiedalîsies aptuveni 300 koris-ti no seðiem koriem. Studen-tu festivâla “Gaudeamus”dalîbnieki pârsvarâ ir augst-skolu kori, arî Latvijas Uni-versitâtes koris “Juventus”.Festivâla “Gaudeamus” da-lîbnieku koncertâ bûs dzir-dami gan latvieðu, gan arîlietuvieðu un igauòu kompo-nistu darbi.

Latvijas iestâðanos ES ðâgada maijâ pavadîs Eiropasnedçïas pasâkumi, kas risinâ-sies gan Rîgâ, gan reìionos no30.aprîïa lîdz 9.maijam.

Latvijas Universitâtes Juridis-kâs fakultâtes komandaveiksmîgi piedalîjusies starp-tautiskajâs tiesu izspçlessacensîbâs “The Telders In-ternational Moot CourtCompetition”, kas aprîïa vi-dû norisinâjâs Hâgâ. Ko-manda – Gustavs Gailis, Lî-ga Mence, Ieva Miïûna unZane Ratniece – izcînîja4.vietu kâ atbildçtâja, kaspârsniedz visus iepriekðçjogadu Latvijas komandusasniegumus ðajâs sacen-sîbâs. Savukârt kopvçrtç-jumâ komanda ir ieguvusi13.vietu. Ðajâs sacensîbâsdalîbnieki risinâja kâzusustarptautiskajâs publiska-jâs jûras tiesîbâs.

Nedçïas nogalç, 1. un2.maijâ, Juridiskâ fakultâte

uzòçma ap 120 studentu nodaþâdâm Austrumeiropas val-stîm, kas piedalîjâs Centrâlâsun Austrumeiropas tiesu iz-spçles sacensîbâs “The Cen-tral And East European MootCourt Competition”. Juridis-kâs fakultâtes komandâ star-tçja 3.kursa studenti LâsmaLiede, Arvis Çrmiòð, IgorsBerkoviès un Anna Mihailova.Sacensîbu kâzuss ietver vairâ-kus aktuâlus jautâjumus Eiro-pas Savienîbas tiesîbâs.

Notiek tradicionâlâs Fizmatdienas

Latvijas Universitâtes Fizi-kas un Matemâtikas fakul-tâtç nedçïas nogalç ar lai-vu braucienu pa Ogres upisâkâs ikgadçjâs Fizmat-dienas, kas ir vçsturiski aiz-sâkta, ar tradîcijâm bagâ-ta, nedçïu gara vairâkuatseviðíu pasâkumu virkne.

Laivu brauciens, talka,sporta diena, zinâtnes diena –katrs no tiem ir neatòemamaFizmatdienu sastâvdaïa. Kâîpaða nominâcija noteikti jâ-piemin “kârtçjâ gada fiz-mats”, kuru iegûst kâds nofakultâtes studentiem.

Ðogad Fizmatdienas no1.–7. maijam notiek jau 33.gadu. 4.maijâ – Zinâtnes die-nâ notika gan zinâtniskâkonference, kuras laikâ stu-

denti aizstâvçja savus izstrâ-dâtos zinâtniskos darbus.Vakar bija arî Karjeras die-na, kurâ topoðos speciâlistusiepazîstinâja radniecîgo no-zaru firmas un organizâci-jas. 5.maijâ – Sporta diena,kurâ paredzçtas sacensîbasdaþâdâs disciplînâs – virvesvilkðanâ, volejbolâ, ielu bas-ketbolâ, futbolâ, precizitâtes

stafetç, kâ arî âtruma stafe-tç. 6.maijâ – LU îpaðumuRâtsupîtes ielâ 1 sakopðanastalka. Fizmatdienu noslçgu-mâ 7.maijâ bûs tradicionâ-lais pârgâjiens no Raiòabulvâra 19 uz Fizikas un Ma-temâtikas fakultâtes çkuZeïïu ielâ 8, kur vakarâ Fiz-matdienas noslçgsies, un tiksizvçlçts gada fizmats.

2004. gada 5. maijs ·· Universitâtes Avîze Nr. 14 ·· 3

ZZ ii òò uu LL aa pp aa

Juristi gûst panâkumus tiesuizspçlçs

Laikraksta “Diena” rîko-tajâ skolu un augstskoluavîþu konkursâ “5K” Uni-versitâtes avîze ieguvusispeciâlbalvu no “5K” at-balstîtâja “Pareksa bankas”.

Konkursâ piedalîjâs 189skolu un 11 augstskolu iz-devumi no visas Latvijas,þûrijas vçrtçðanai tika ie-sniegti 1267 materiâli septi-òâs nominâcijâs.

Universitâtes avîze saòem speciâlbalvu

Universitâtes kolektîvi piedalâs1.maija svinîbâs

Latvijas Universitâtes Botâ-niskajâ dârzâ ir uzziedçjuðasmagnolijas. Ikviens intere-sents ir aicinâts apskatîtkrâðòos ziedus un sajust to

smarþu. Pasaulç ir ap 80magnoliju sugu, kuras sasto-pamas Himalajos, Japânâ, Íî-nâ, Ziemeïamerikâ un Cen-trâlamerikâ. Botâniskâ dârza

ekspozîcijâ augèetru sugu mag-nolijas. Tâs atðíi-ras pçc izcelsmesun ziedçðanas lai-ka. No 1.maijaBotâniskaisdârzs atvçrts kat-ru dienu, arî ne-dçïas nogalçs, no9.00 – 19.00.

Magnolijas Botâniskajâ dârzâ

INESE APSE,LU Preses centrs

Fizmatdienas tradicionâli noslçdzas ar gâjienu

Uz gaiðâku nâkotni un lielâkâm telpâm!LELDE TIPÂNE,LU Juridiskâs fakultâtes studente

LLLLUUUU JJJJFFFF SSSS tttt uuuuddddeeeennnn tttt uuuu ppppaaaaððððppppâââârrrr vvvvaaaa llll ddddeeeessss jjjj aaaauuuunnnnaaaa tttt kkkk llll ââââ tttt oooo tttt eeee llll ppppuuuu iiii eeeessssvvvvçççç tttt îîîî ððððaaaannnnaaaa



CC ee tt uu rr tt ââ LL aa pp aa

Ðovasar doðos izlûkos uz Japânu...

Moderno valodu fakultâtesJapânas studiju program-mas 3. kursa studente IRÎNASAVIÈA ir Latvijas Universi-tâtes un Japânas vçstniecî-bas kopîgi rîkotâ japâòuvalodas runas konkursa uz-varçtâja, kura jau ðajâ patvasarâ, pârvarot savas bai-les no lidoðanas ar lidmaðî-nu, kâps iekðâ tâdâs vairâ-kâs, lai ar pârsçðanos pçcvairâk nekâ desmit stunduilga lidojuma pirmo reizimûþâ piezemçtos Tokijâ.“Tagad kârtîgi jâpârdomâ,ko òemt sev lîdzi un ko at-stât tepat Latvijâ,” stâsta Irî-na un paskaidro, “gaisatemperatûra vasarâs Japâ-nâ mçdzot uzkâpt lîdz patèetrdesmit grâdiem pçcCelsija...”

Saòçmu galveno balvu,kaut gan, manuprât, uzva-ru bija pelnîjuði daudzi...

Ðajâ japâòu valodas runaskonkursâ es stâstîju par div-iem sievieðu tipiem, kuri ir sa-stopami japâòu komiksos,kas tiek saukti par mangâm.Ir viens mangas þanrs – shou-jo manga, kas, burtiski tulko-jot, ir komiksi mazâm meite-nçm. Tajâs galvenâ varone irsieviðíîga meitene, kura vardarboties gan diezgan banâla,gan arî jau nopietna siþeta ko-miksos. Otrs þanrs, par ko esstâstîju, bija shounen mangasjeb komiks, kuru auditorija irvîrieðu dzimuma lasîtâji. At-tiecîgi ðo komiksu siþetos pa-râdâs tâds vîriðíîgs sievietestçls. Abiem iepriekð minçta-jiem mangu veidiem es vilkuparalçles ar Japânas reâlajâsabiedrîbâ novçrotajiem sie-vieðu tipiem: ar mâjsaimnie-ces tipa sievietçm un tâdâm,

kas vçlas veidot karjeru. Ðâdssievieðu tipu iedalîjums, ma-nuprât, ir kopîgs gan Japânai,gan Latvijai, gan arî Ameri-kai. Izgâju þûrijas priekðâ unpastâstîju ðo visu japâòu valo-dâ. Bija uztraukums, jo kâdâno iepriekðçjiem konkursiemaizmirsu savu runu un baidî-jos, ka kaut kas tâds varçtu at-kârtoties. Par galvenâs balvassaòemðanu biju pârsteigta,manuprât, uzvaru bija pelnîju-ði daudzi... Ðis bija pçc kârtasjau treðais tâda veida kon-kurss Latvijâ. Galvenâ tâiniciatore ir mûsu japâòu valo-das skolotâja Joðino Jamamo-to, kas ar savu ieraða-nos Latvijâ pirms trîsgadiem arî bija ðî kon-kursa aizsâcçja. Pro-tams, liels atbalsts nâcaarî no paðas Japânasvçstniecîbas, kuras tel-pâs ðis konkurss kat-ru gadu risinâs. Teo-rçtiski tajâ var piedalî-ties ikviens students,kurð spçj izveidot stâs-tîjumu japâòu valodâun uzstâties ar to þûri-jas komisijas priekðâ.Ðogad tajâ piedalîjâsModerno valodu fa-kultâtes studenti, kasðobrîd mâcâs Orientâ-listikas nodaïas japa-nalogos. Iespçjamsnâkamgad ðâdâ konkursâ va-rçtu piedalîties arî skolçni noRîgas Kultûru vidusskolas,kas mâcâs japâòu valodu. Rî-gas Kultûru vidusskola kopâar Latvijas Universitâti unBaltijas krievu institûtu, ir iz-glîtîbas iestâdes Latvijâ, kassaviem audzçkòiem piedâvâiespçju apgût japâòu valodu.

Trîs no manâm kursa-biedrençm uz doto brîdidzîvo un mâcâs Japânâ!

Personîgi es pati piedalîjoskonkursa vidus lîmenî, kasman nozîmçja piecu minûðu il-gu uzstâðanos par jau iepriekð

manas fakultâtes mâjas lapâizziòotu tçmu “Japânas popu-lârâ kultûra”. Bija arî jârçíinâsar jautâjumiem no þûrijas ko-misijas un skatîtâjiem, uz ku-riem nâcâs atbildçt ikvienamðajâ lîmenî startçjoðam stu-dentam. Iesâcçju lîmenî bijabrîva tçmas izvçle ar uzstâða-nâs laiku trîs minûðu ietvaros.Ðî gada konkursâ piedalîjâs arîèetras pirmâ kursa meitenes,kuras japâòu valodu mâcâs ti-kai nepilnu gadu. Viens nomaniem kursa biedriem star-tçja konkursa augstâkajâ lîme-nî. Japâòu valodu viòð bijasâcis mâcîties jau skolâ. No

mana kursa ðajâ runas kon-kursâ piedalîjâs visas Japânasstudiju bakalaura program-mas treðâ kursa studentes,kuras tobrîd atradâs Latvijâ.Lai gan, stâjoties japanalogos,pavisam kopâ tika uzòemtsdivdesmit viens students, ðo-brîd esam palikuðas vairstikai deviòas meitenes, no ku-râm trîs ðobrîd dzîvo un mâ-câs Japânâ! Viena no viòâm Ja-pânâ ir jau gadu, bet atlikuðâsdivas turp devâs ðî gada sâku-mâ. Abas ðîs meitenes mâcâsKansai Gaidai universitâtç unar mums, saviem Latvijâ pali-kuðajiem draugiem, bieþi sazi-

nâs caur meiliem. Lai gan vie-na meitene ir izvçlçjusies dzî-vot kopmîtnçs, bet otra – kâdâjapâòu ìimenç, viòâm abâm,kâ liecina ziòas meilos, Japânâïoti, ïoti patîkot.

Japâòu delegâcija pa-sniedza mums paraugde-monstrçjumus ikebanâ.

Patiesîbâ, gandrîz katra ja-panologos studçjoðâ mçríisir mâcîbu laikâ aizbraukt pa-studçt arî uz Japânu. Visiemjapanoloìijas studentiem jaumâcoties ðeit Latvijâ tiek do-ta iespçja sevi pieradinât pieîpaðâs japâòu mentalitâtes,

caur neskaitâmâmtikðanâs reizçm un pa-tieðâm interesantâmsarunâm ar viòiem,“dzîviem japâòiem”.Orientâlistikas noda-ïas pasniedzçji daravisu iespçjamo un ne-iespçjamo, lai mçs,viòu studenti, “nevâ-rîtos paði savâ sulâ”,bet gan veidotu kon-taktus un apmainîtosar informâciju Piemç-ram, pirms diviemgadiem pie mumsbija atbraukusi japâ-òu delegâcija, kurapasniedza paraugde-monstrçjumus ikeba-nâ, kas Japânâ ir

vesela ziedu kompozîciju vei-doðanas mâksla. Mums bijaiespçja parâdît viòiem kautko arî no sevis – aizvedâmekskursijâ pa Vecrîgu, parâ-dîjâm fakultâti, daþi uzaicinâ-ja viesus pie sevis uz mâjâm.Visas manas kursa biedrenespriecç tas, ka ir izveidojuðâsïoti draudzîgas attiecîbas arpasniedzçjiem. Piemçram,mûsu japâòu valodas pasnie-dzçju Joðino Jamamoto uz-tveram ne tikai kâ skolotâju,bet arî kâ draugu. Viss kurssesam ciemojuðies pie viòasmâjâs, kopîgi staigâjuði pa Rî-gas centru un, jâ, arî kopîgi

gâjuði iepirkties. Bet tas ne-nozîmç, ka vari dabût kâdas“atlaides” kontroldarbos vaipie semestra atzîmes izlikða-nas. Jâmâcâs ir ïoti daudz. Arslinkoðanu tâlu netiksi.

Savai japâòu valodas pa-sniedzçjai mâcîjâm spçlçt“mçmo ðovu”.

Ârzemju pasniedzçju unnedaudzo studentu dçï fakul-tâtç izveidojusies diezgan ìi-meniska atmosfçra. Uzskatu,ka mums visiem ir ïoti jaukasattiecîbas, kurâs kâ no pasnie-dzçju, tâ arî no paðu studentupuses ir jûtama vçlme vienamotru iepazît tuvâk. Varam brî-vi papïâpât par brîvdienâs pie-dzîvoto un pagâjðnakt nosap-òoto, jebkurâ brîdî var atnâktun palûgt padomu, ja ir kâdasproblçmas mâcîbâs. Liekas,kaut kas tâds netiek novçrotsdaudzâs augstskolâs. Mumssanâk arî kopîgi izklaidçties.Piemçram, kâdâ no ciemoða-nâs reizçm, vienai savai japâ-òu valodas pasniedzçjai mâcî-jâm spçlçt “mçmo ðovu”. Laiarî izskatîjâs, ka kaut ko tâdusavâ dzîvç viòa darîja pirmoreizi, pasniedzçja bija sajûs-mâ. Tas, ka visas japâòusievietes ir geiðas un visi vî-rieði – samuraji, ir nepareiziizveidojies stereotips. Tikpatlabi arî par latvieðiem var pa-domât, ka ikdienâ tiek valkâ-tas villaines un pastalas.Cilvçki Japânâ savâ ikdienâvalkâ eiropieðu drçbes un ki-mono tçrptus japâòus tur iriespçjams satikt îpaðos pa-sâkumos, piemçram, nacio-nâlajos svçtkos. Ðobrîd vçlîsti neesmu izlçmusi, vaipçc Universitâtes absolvç-ðanas palikðu Latvijâ vai nç.Ir iespçja braukt studçt ma-ìistratûrâ kâdâ no Japânasuniversitâtçm. Katrâ gadîju-mâ domâju, ka ârzemçs to-mçr ir vairâk iespçju darbo-ties saistîbâ ar manu studijuvirzienu.

Latvijas individuâlais gal-da tenisa èempionâts ðo-gad uzskatâms par jau-nas çras sâkumu. Arî mçsmainâmies uz augðu, tâ-pat kâ citas Eiropas val-stis. Nu arî pie mumsvalsts èempionâtâ bron-zas medaïas tika pa-sniegtas diviem spçlçtâ-jiem. Tiem, kuri zaudçjuðipusfinâlâ, tieði tâ notiekarî pasaules un Eiropasèempionâtos.

Ðogad pirmo reizi tika pa-sniegts Jûlija Drabkina pie-miòas ceïojoðais kauss vîrie-ðu konkurencç un nelielanaudas prçmija. Viòð savu-laik bija Latvijas èempionsvîrieðu dubultspçlçs, Rîgaspilsçtas Galda tenisa federâ-cijas priekðsçdçtâjs, LGTFtreneru padomes priekðsç-dçtâjs, LVFKJ vadîja galdatenisa nodarbîbas raksta au-toram. Esam gandarîti, kapirmo reizi vçrtîgo balvu sa-òçma nu jau piecpadsmitkâr-tçjais Latvijas èempionsSandijs Vasiïjevs, mûsu mû-þîgais students.

Latvijas èempionâts pulcç-ja gandrîz visus labâkos mû-

su valsts sportis-tus, arî tos, kurispçlç ârzemjuklubos. Speciâliuz ðo èempionâ-tu bija ieradusiesarî VSI 2. kursastudente I.Iïíenano Zviedrijas.

Pçc daþu ga-du pârtraukumaðoreiz sacensî-bas notika jaun-bûvçtajâ Rîgas34. vidusskolassporta zâlç. Ska-tîtâji, kuru bijakrietns pulks,mâjup devâs, ap-mierinâti ar re-

dzçto. Sievie-tçm izlozç trîsSK “Universi-tâtes sports“sportistes ti-kâs vienâ pus-finâlâ. Sâku-mâ O. Kartu-zova pârspçjI.Iïíenu, betfinâlâ iekïuvaL. Krûmiòa.(Tâda bija iz-loze, jo netikaòemta klubupiederîba).

Finâlâ pie-redzçjusî LUsporta meto-diíe O. Kartu-

Panâkumi galda tenisâGENÂDIJSKARTUZOVS,LU lektors, SK US galda tenisa izlases treneris.

GITA LIEPIÒA,“UniversitâtesAvîze”

SSSS .... VVVVaaaassss iiii ïïïï jjjj eeeevvvvssss

IIII rrrr îîîî nnnnaaaa SSSSaaaavvvv iiii èèèèaaaa


PP ii ee kk tt ââ LL aa pp aa


Universitâtç M. Petkçvièasstipendija tiek pieðíirta rei-zi gadâ sekmîgiem LU pa-matstudiju programmu pil-na laika studentiem, tâsmçríis ir radît studijâm ne-piecieðamo nodroðinâjumutiem studentiem, kuriemmateriâli klâjas grûtâk. LÎ-GA ZÇBERGA, Filoloìijas fa-kultâtes pirmâ kursa stu-dente, viena no ðî gadastipendijas saòçmçjâm, sa-kot paldies par stipendiju,ar prieku piekrita nelielaisarunai. Lîga dzied folklo-ras kopâ, dejo un interesç-jas par folkloru, viòai ir sau-lains un atklâts skats uz pa-sauli, un ðíiet jauki, ka tieðitâdiem studentiem pieðíir-ta ðî stipendija kâ atbalstsplânu îstenoðanai.

Fakultâtç izlasîju paziòo-jumu, ka ir tâda iespçja pie-teikties M. Petkçvièas sti-pendijai, aizbraucu mâjâs,uzrakstîju iesniegumu, saòç-mu Janînas Kursîtes reko-mendâciju... Es un mana ìi-mene ïoti priecâjamies parðo palîdzîbu. Tas nav tikaimateriâls, bet arî morâls at-balsts, sajûta, ka nav jâíepu-rojas vienai, ka ir ðis lielais,stiprais plecs, pret ko atbal-stîties. Ka ir kâds, kas palî-dzçs, vçl kâds, kas par manidomâ. Mçs ìimenç esam se-ði, man ir trîs brâïi un divasmâsas, es esmu vecâkâ, unvçl neesam patstâvîgi.

Kâ pavadîji studentubrîvdienas?

Brîvdienas – tas bija vare-ni. Es tâs tieðâm izmantojukâ brîvâs dienas – atpûtos.Iesâkumâ bija grûti atslçg-ties no Universitâtes dar-biem, bet pçdçjâs brîvajâs

dienâs jau izbaudîju pavasa-ri un sauli, apciemoju drau-gus, redzçju sen neredzçtassejas. Dziedu arî folkloraskopâ, dejoju, un Lieldienasjau paguvu nosvinçt martâ,kad bija astroloìiskie Saul-grieþi. Brîvdabas muzejâ tadnotika îpaðais svinîgais ri-tuâls. Muzejs vispâr ir fantas-tiska vieta, cenðos visos svçt-kos tur aizbraukt.

Varbût cilvçkam, kas nâkno laukiem, neðíiet tik svarî-gas tieði materiâlas vçrtî-bas – kâ iekârtot mâju, kâdâkrâsâ ir dîvâna pârvalks, kâ-dâ skapis... Es ðâdiem sîku-miem nepievçrðu uzmanîbu,galvenais, lai ir kur palikt,lai ir labi un droði, lai ir sa-vçjie apkârt, lai ir mâjîga,mîïa vide. Priekðmeti apkârtmani neietekmç, vai es tajâvietâ varçðu labi atpûsties.Svarîgâkas ir sajûtas, dzîvotar sajûtâm.

Tagad manî ir saulainassajûtas. Labâkais brîvdienâsbija cilvçki, ko satiku, tas, kabiju citâ vidç. Tas, kas es pa-domâju – ko es lîdz ðim es-mu darîjusi, kâ dzîvojusi. Bi-ja laiks pârdomât, ko savâdzîvç ieviest jaunu, kâdasman ir galvenâs vçrtîbas.

Mani pilsçtas vide nav no-biedçjusi. Kursa biedros jausâku redzçt, kuri ir lîdzîgi do-mâjoði – kuri bûs mançjie,folkloristi. Sâkot jau ar cilvç-ku runât, var redzçt, vai viòðto noraida vai pieòem. Redzu,ka mûsu domubiedru pulksnostiprinâs. Ir jau gan arî tâ,ka kâdam folklora liekas kautkas vecs, satrunçjis, aizmir-stams un augðâ neceïams.

Mana interese par folklo-ru aizsâkâs jau sen, kad esvçl biju maza un negâju patskolâ. Tie bija kâdi dziesmuun deju svçtki, ko es skatîjospa televizoru laukos. Manitas sajûsminâja.

Laikam katrâ latvietî irkâda folkloras ðûniòa, tikai

varbût tikai visi to neapjauð.Varbût mûsdienâs daudzi nofolkloras tradîcijâm baidâs,uztver to kâ lieku, nevajadzî-gu. Latvieðiem ir daudzassvinamas dienas; ir Mârasdiena, kukaiòu diena, diena,kad nedrîkst nest mâjâ nesprungulîti, jo tad uz mâjâmvar atnest èûskas. Laukos ðâ-das dienas ievçro – septiòu

gulçtâju, septiòu brâïu die-nu, cilvçki zina, ka tam vajagpievçrst uzmanîbu.

Vai mâcîbas ðíiet inte-resantas?

Jâ, esmu sajûsmâ! Un kades atklâju, ka ir tâda profesi-ja – folklorists, biju patîkamipârsteigta. Iepriekð Purvcie-ma amatniecîbas skolâ es

beidzu tekstilniekus, esmudarinâjusi savu tautas tçrpu,ar ko eju uz visiem svçtkiemun pasâkumiem. Manî jauveidojas pamats, eju arî uzdziedâðanu, dejoðanu. Tas,kas man patîk un interesç,tas nâk no visiem virzieniem,ne tikai no studijâm. Lietasmani atrod.

Baltu filoloìijas studijâs ir

ievads folklorâ pie Ievas Kal-niòas. Tagad es redzu, kas irfolkloras zinâtne – mitoloìi-ja, pasaules uzskats. Lîdzðim man folklora vairâk aso-ciçjâs ar latvieðu tautasdziesmâm, tautastçrpiem.Tagad es sâku saprast, ka arîcitâm tautâm ir folklora, katâs ir jâpçta, jâsalîdzina. Ir jâ-

pârzina sava kultûra, tad varmeklçt un saskatît lîdzîbas arcitâm. Arî karnevâli Eiropâ,tas jau arî nâk no seno svçt-ku tradîcijâm. Sâkums, sak-nes jau ir vienas un tâs paðasdaudzâm taustâms.

Kas tev ðíiet jaukâkaiscilvçkos?

Patiesums, atvçrtîba, tas,ka ïaujas tam, kas notiek ap-kârt, nebaidâs no tâ. Tagadesmu to iemâcîjusies.

Tieðâm esmu priecîga,ka esmu nonâkusi ðajâ fa-kultâtç. Sâkumâ bija domapar vçsturi, bet etnogrâfijabûtu tikai maza daïiòa novçstures.

Tagad mâcu rokdarbusmeitençm skolâ. Man patîktas, ka cilvçki to pieòem undara ar sajûsmu, ka paði me-tas tajâ iekðâ. Tad man irprieks, ka esmu viòiem parâ-dîjusi ceïu.

Kâ tiec galâ ar slikto?Man liekas, ka nekâ tâda

sliktâ nav. Tas, kas pirmajâbrîdî liekas negatîvs, arî caurto var iegût pieredzi. Domâ-ju, ka kâda nelaime vai pa-klupiens ir domâts, lai aptu-rçtu tevi, ja esi sâcis iet panepareizo ceïu. Viss kas no-tiek, ir, lai virzîtu tevi uzpriekðu. Man liekas, ka kat-ram tomçr ir dota tâ labâ de-va, ka neviens nav apdalîts.Negribu piekrist, ka vienamvairâk, otram mazâk – kat-ram tik, cik viòð spçj uz-òemt. Varbût citreiz cilvçkspats neïauj tai laimei nâkt piesevis.... Reizçm vajag tikaivienu laipnu vârdu vai smai-du, lai diena pilnîgi pârvçr-stos. Cilvçkam ir vajadzîgi ci-ti cilvçki. Un arî, ja diena irpelçka, mâkoòaina, var sâktmeklçt pelçkâs krâsas daþâ-dîbu, varbût pa malâm tâ irizplûdusi. Nav jau tâs debe-sis tik drûmas, jo arî pelçkâkrâsa ir silta un mîïa, dþem-peris no pelçkâ truða vilnastaèu ir silts un mîïð!

Tagad manî ir saulainas sajûtas

zova ar 2:4 zaudç savai au-dzçknei A.Iïíenai (STSS),kura pirmo reizi izcîna re-publikas èempiona nosauku-mu. Par 3. – 4. vietu netiekspçlçts un pirmo reizi ðo sa-censîbu vçsturç izcîna LU5. kursa studente L.Krûmi-òa. I. Iïíena dala 5. – 8. vietu.

Vîrieðiem jau 15. reizi parrepublikas èempionu kïûstmûsu students S. Vasiïjevs,kurð finâlâ jau treðo reizi pçckârtas pârspçj ârzemes spç-lçjoðo R. Menci.

Interesanti bûtu izpçtît Gi-nesa rekordu grâmatu, vai vçlkâds galda tenisists pasaulç irtriumfçjis savas valsts èem-pionâtâ vienspçlçs piecpa-

dsmit reiþu! Jâatzîmç, jau ku-ro reizi S. Vasiïjevs kïuva parèempionu jauktajâ dubultspç-lç. Ðoreiz ïoti spraigi ritçja fi-nâls. Lai arî piektajâ setâ jau-nie oponenti R. Lasmanis unE. Kogana bija vadîbâ ar 7:3,tomçr izskaòâ ar 15:13 stiprâ-ki bija pieredzçjuðâkie S.Vasiï-jevs un I. Jozepsone. Bronzasmedaïas mûsçjai I. Iïíenai arpartneri A. Kopeiku.

Vîrieðu dubultspçlç arîbronzas medaïa S. Vasiïje-vam ar jauno, perspektîvoliepâjnieku M. Burìi.

Labi veicâs sievieðu du-bultspçlç, kur sudraba me-daïu izcînîja I.Iïíena ar mâ-su A. Iïíenu. Jau divas bron-

zas medaïasO. Kartuzovaiar B. Bogdaso-vu (STSS) unL. Krûmiòai arI. Ïaudupi (Lie-pâjas KSS).

17. aprîlî Rî-gas 37. vidus-skolas jaunajâsporta zâlç no-tika tautas lî-gas finâls vî-rieðiem, kursporta klubs“Universitâtessports” 2. ko-manda izcînîja3. vietu, betpçrn viòi bija

uzvarçtâji. Vçl veik-smîgâk ðajâ lîgâstartçja SK “US” 3.sievieðu komanda,kura izcînîja 1. vietu.Pagaidâm vienîgâno Latvijas LUsporta metodiíeO. Kartuzova pie-teikusies startampasaules veterânuèempionâtam Japâ-nâ. Pçrn Eiropasveterânu èempionâ-tâ Itâlijâ viòa vien-spçlç izcînîja 3. vie-tu, bet sievieðu du-bultspçlç 2. vietu.Vçlçsim veiksmisacensîbâs!

ANDA LASE,“UniversitâtesAvîze”

OOOO.... KKKKaaaarrrr tttt uuuuzzzzoooovvvvaaaa

LLLL îîîî ggggaaaa ZZZZççççbbbbeeeerrrrggggaaaa


Jau tuvâkajâs nedçïâs ra-dio NABA çterâ savu ska-nçjumu sâks divi vçl nebi-juði raidîjumi, kâ arî jauesoðais raidîjums “Studentupietura” ar jauninâjumiem.Ðie raidîjumi ir paredzçti, laiatspoguïotu studiju aktuali-tâtes, informçtu un aktîvâkiesaistîtu studentus viòu arstudiju dzîvi saistîto problç-mu risinâðanâ.

Ideja par ðâdu raidîjumunepiecieðamîbu radâs ðâ gadaLatvijas Universitâtes Studen-tu Padomes (LU SP) jaunobiedru seminârâ vienâ no dar-ba grupâm. Darba grupas da-lîbnieku uzdevums bija sagat-avot priekðlikumus radio NA-BA programmas uzlaboðanai.Iemesls, kâpçc radâs ideja parraidîjumu veidoðanu tieði sais-tîbâ ar studentiem aktuâliemjautâjumiem, nav tâlu jâmeklç.

2002. gadâ, dibinot radioNABA, koncepcijâ tika pare-dzçts ar ðo radiostaciju atrisi-nât problçmas, kas saistîtas ar

studçjoðo informçðanu par no-tiekoðajiem procesiem augst-skolu un studentu dzîvç, at-spoguïot studiju aktualitâtes,kâ arî veidot raidîjumus parstudiju kvalitâti. Ðobrîd nogandrîz 40 radio NABA pro-grammâ iekïautajiem raidîju-miem, tikai 1 – Studentu pietu-ra – ir atzîstams par saistîtu arstudiju dzîvi.

Tikai viena ðâda raidîjumaesamîba nenodroðina pilnîgiradio sâkotnçjo ieceri un uz-devumus. Lai padarîtu radioNABA par Latvijas Universitâ-tes radio un Studçjoðo radio,LU SP jauno biedru seminârâaizsâktâ ideja, par jaunu raidî-jumu veidoðanu, tika tâlâkskatîta LU SP Informâcijaskomisijâ. Pçc 2 mçneðu inten-sîva darba Komisijas ietvarostika izstrâdâtas un apstiprinâ-tas jauno raidîjumu koncepci-jas, kâ arî veikti raidîjumu de-mo ieraksti.

Kâ pirmais radio NABA sa-vu skançjumu sâks raidîjums“Kas rûp studentam”. Raidîju-mâ iecerçts informçt studen-tus par Latvijas Universitâtçnotiekoðajiem procesiem, iz-skaidrot un izanalizçt LU unfakultâðu administrâcijas ne-populâros vai neviennozîmî-gos lçmumus, noskaidrotaugstâkâs izglîtîbas politikas“spçlçtâju” viedokli par aug-stâkâs izglîtîbas politiku Latvi-jâ. To, kas rûp studentam, kat-ru otro nedçïu diskusijâ starpvairâkâm ar problçmu saistî-tâm personâm, centîsies no-skaidrot Gunârs Elksnis.

Kâ izklaidçjoði informatîvs

ir iecerçts raidîjums “1 no 13çterâ”. Katrâ raidîjumâ tikssniegta prezentçjoða informâ-cija par vienu no 13 LU fakul-tâtçm. Bûs iespçja uzzinât no-tiekoðo gan fakultâtçs, gandaþâdâs Latvijas un pasaulesaugstskolâs. Tâ kâ katramraidîjumam bûs sava tçma,darbosies karstais telefons,lai arî klausîtâjiem bûtu iespç-jams paust savu viedokli parraidîjuma aktualitâti, kâ arînetiks liegta iespçja dalîtiespieredzç par studentu smal-kumiem “iz dzîves”.

Savukârt atseviðías 20 mi-nûtes katru otro nedçïu no rai-dîjuma “Studentu pietura” tiksveltîtas tçmai par LU SP. Ðajâlaikâ studenti tiks iepazîstinâtiar LU SP sastâvu, darbîbu,mçríiem, lçmumiem un noti-kumiem. Tâdejâdi ir iecerçtsuzlabot studentu informçtîbupar organizâciju, kuras spçkosir lielâ mçrâ ietekmçt mûsustudiju dzîvi, sâkot no sociâla-jiem apstâkïiem kojâs un bei-dzot ar nozîmîgiem lçmu-miem studiju procesâ.

Ðo raidîjumu mçríis ir pa-darît radio NABA par radio,kas ne tikai izceltos ar alterna-tîviem mûzikas stiliem, betkvalitatîviem raidîjumiem paraugstâkâs izglîtîbas un studç-joðo dzîves aktualitâtçm, aici-nâtu akadçmisku sabiedrîbuaizdomâties par daþâdiem stu-dçjoðo dzîves akadçmiskâ, so-ciâlâ, sociâlâ un kultûras rak-stura problçmâm.

Ar labu mûziku pasauli vartikai iegriezt, bet to pagriezt –ass prâts!


VV ii dd uu ss LL aa pp aa

LUSP pagrieþ radio NABA pasauli!

AAAArrrr llll aaaabbbbuuuu mmmmûûûûzzzz iiii kkkkuuuu ppppaaaassssaaaauuuu llll iiii vvvvaaaarrrr tttt iiii kkkkaaaa iiii iiii eeeeggggrrrr iiii eeeezzzz tttt ,,,, bbbbeeee tttt tttt oooo ppppaaaaggggrrrr iiii eeeezzzz tttt –––– aaaassss ssss pppprrrrââââ tttt ssss !!!!

KRISTÎNE PETROVA,LU Sociâlo zinâtòu fakultâtes studente


VV ii dd uu ss ll aa pp aa


Ìeogrâfijas un Zemes zi-nâtòu fakultâtes bibliotçkasaòçmusi dâvinâjumu –profesora Gunta Eberhar-da jaunâko Latvijas Uni-versitâtes izdevniecîbâizdoto grâmatu “Latvijasjûras krasti”.

Tâ noderîga kâ vçrtîgasinformâcijas avots videsaizsardzîbas speciâlistiem,paðvaldîbâm, kâ arî citiem in-teresentiem. Grâmata ir pir-mais plaðu jautâjumu lokuaptveroðs mâcîbu lîdzeklisLatvijas augstskolu bakalau-ra, maìistra un doktorantû-ras studiju programmu stu-dentiem un pasniedzçjiem.Bibliotçka ir saòçmusi 150profesora Eberharda grâma-tas eksemplârus.

Mûsu jûras piekrasti pro-fesors Eberhards skata, ak-centçjot tâs daudzveidîgâsvçrtîbas. Ja salîdzina kaut vaijûras krastu Dzintaros unVitrupç, daþâdîba ir pârstei-dzoða. Pçdçjâ laikâ jûras pie-krastes intensîvâ apbûve darauzmanîgus: mçs atkârtojamcitu valstu kïûdas, kur pieûdeòiem piekïût grûti. Privât-îpaðums. Arî par to savâ grâ-matâ “Latvijas jûras krasti”raksta Dr. habil. ìeogr. pro-fesors Guntis Eberhards.Klasificçti krastu tipi, rakstu-rotas pludmales, dots pie-krastes kâpu raksturojums,iztirzâts jautâjums par jûraskrastu eroziju. Valdoðâs ten-dences ïauj apzinât nodaïapar Latvijas jûras krastu iz-maiòâm pçdçjo trîs gadsimtulaikâ, izteiktas prognozes tu-vâkajiem 50 – 80 gadiem.Svarîga ir jûras krastu aizsar-dzîba, un arî par to savâ pç-tîjumâ iestâjas profesors.

Guntim Eberhardam pie-der vairâk nekâ 900 rakstu,trîs apjomîgâkas grâma-tas,15 mâcîbu lîdzekïi.Visusðos materiâlus izmanto tie,kuri ir vai vçl bûs vides aiz-sardzîbas speciâlisti. Tâ,piemçram, visa grâmatas“Ievads vides zinâtnç” tirâ-þa nonâca bibliotçkâ, Eber-harda kungs zinâja teikt, kaviòa darbu izmanto arî citâsLatvijas augstskolâs.

Pçdçjâ laikâ intensîva kïu-vusi sadarbîba ar ârzemçm.Studenti mîïuprât profesoravadîbâ izstrâdâ zinâtniskosdarbus, pçdçjâ laikâ sabiedrî-ba apzinâs nedegradçtas vi-des vçrtîbu.

Var vien apskaust profeso-ra uzticîbu zaïajai domâðanaiun zinâtnisko intereðu noturî-bu. Viòa darbam Universitâtçðogad aprit 40 gadu jubileja.Jau 1968.gadâ Guntis Eber-hards sâka lasît lekcijas dabasaizsardzîbâ.

Sadarbîba ar mûsu kû-rortpilsçtu Jûrmalu sâkâs1978.gadâ un bija veltîta plud-males aizsardzîbai un kâpunostiprinâðanai.

Pedagoìiskâ darba èetrosgadu desmitos profesors lasî-jis 15 lekciju kursus. Tagadviòð lasa kursus: “Ievads vi-des zinâtnç”, “Baltijas jûra unpiekraste”, “Degradçtas vi-des rekultivâcija”, “Videsmoritoringa sistçma”.

Ar dabas vidi saistîtiemprojektiem raduðâs iespçjaspiesaistît Eiropas Savienî-bas naudu. Arî Eberhardakungs piedalâs starptautis-kos projektos, lîdzdarbojo-ties Bioloìijas fakultâtesîstenotajâ “Nature Life” pro-jektâ par piekrastes apsaim-niekoðanu. Lîdz 1.maijam,

kad Latvija kïûsES dalîbvalsts, iz-doðanai sadarbî-bâ ar Igaunijas,Latvijas, Lietuvasun Francijas ar-heologiem jâie-sniedz pçtîjumspar Ziemeïeiropâplaðâko akmenslaikmeta cilvçkuapdzîvoto Burt-nieku ezera ap-kaimi.

Savukârt, sa-darbojoties arprofesora Vies-tura Meleèa vadî-to projektu, tiekgatavots izde-vums par Engu-res ezera dabasparka apsaim-niekoðanas pro-blçmâm.

Latvijas jûras krastiVIJA APINÎTE,LU Bibliotçka


savu dzîvi tâ, lai viss tas visla-bâkais, jaukâkais un forðâ-kais turpmâk bûtu gan man,gan arî manam bçrnam,”stâsta meitene un piebilst,“ne mirkli uz savu dçlu nees-mu raudzîjusies kâ uz ðíçrsliizglîtîbai vai karjerai.” Pçc Sa-nitas domâm, brîdî, kad atkalkâda meitene faktam “navnaudas” ïaujot nogalinât savubçrnu, nauda un arî dzîvezaudçjot savu jçgu. “Jâ, tagadvarbût nav, bet agrâk vai vç-lâk nauda vienmçr uzradî-sies, taèu bçrnam dot un, jâ,arî atòemt dzîvîbu var tikaivienreiz mûþâ,” meitene no-pietni paziòo.

“Biju veiksmîgi nokârto-jusi filozofijas otrâ kursa ek-sâmenus, kad Jâòos pçkðòisapratu – es gaidu bçbi,”smaidot atceras Sanita. “To-reiz man bija...,” un kâdu brî-di viòa kaut ko saspringtiskaitïo, lîdz pçkðòi pârsteig-ta pati sev jautâ, “nevar bût,ka tikai divdesmit?” Toreizmeitenei, lîdzîgi daudzâm ci-tâm “bez piecâm minûtçmpieauguðajâm”, bija skaidrsun lîdz pçdçjam saplânotsplâns turpmâkajiem pieciemgadiem vismaz – vispirmsaugstâkâ izglîtîba, tad labiapmaksâts darbs, pçc tamsavs dzîvoklis Rîgâ, gâdîgsvîrietis lîdzâs, kâzas un tikaiðajâ mirklî, raugoties toreizvçl astoòpadsmit gadus ve-cas meitenes acîm, viòas dzî-vç varbût parâdîtos vârds“bçrns”. Tomçr ar ik vienuno mums dzîve nereti mçdzizspçlçt “mazus” jokus...

“Es nekad mûþâ vçl nebi-ju bijusi tik laimîga, kâ tajâbrîdî, kad uzzinâju – esmustâvoklî,” Sanita iesâk stâstîtun turpina, “man likâs, ka ðisbçrns man nâk kâ Dieva dâ-vana!” Meitene atceras, kâtoreiz skrçjusi cauri Jelgavaiun domâjusi, kam lai tagadpasaka, ka gaida bçbi. “Sevun savam bçrnam par prie-ku es pati sev uzdâvinâju

daudz, daudz ze-menes ar pienu,”atklâj Sanita. Tasvçl joprojâm esotviens no viòas lie-lâkajiem kâru-miem. “Çdu ze-menes, runâjos arjau piecas nedçïasvçderâ esoðo bç-bi, un biju ïoti lai-mîga,” rezumçjaunâ mâmiòa. Sa-nita nenoliedz, ka,protams, uznâkotarî “melnie”, joîpaði, kad viòai ne-atliekami esot jâ-brauc uz Universi-tâti, bet nevienamneesot laika, laitikmçr pieskatîtu

Gustavu. “Tad notiek lielâbïauðana un raudâðana, unman liekas, ka ir pasaulesgals, jo es nepabeigðu Uni-versitâti,” smaidot stâsta Sa-nita. “Tomçr tas viss ir tovçrts,” uzsver studente unpiebilst, “meitenes, uzdroði-nieties, un es galvoju – jûs tonenoþçlosiet!”

Lîdz Gustava ienâkðanaimeitenes dzîvç, kâ atzîst patiSanita, viòai esot bijuðas pa-niskas bailes kïût par jaunomâmiòu. “Tâpat kâ lielâkâ da-ïa meiteòu, dzçru visu, kovien var iedzert, lai nepaliktustâvoklî,” viòa atzîst. Tomçrbrîdî, kas “sagrieza kâjâmgaisâ” visu viòas iepriekð sa-plânoto dzîvi, Sanitas pirmâdomas bija: “Yes, ir, baigi for-ði!” Jautâta par nâkotnes plâ-niem, meitene noslçpumainiatbild: “Tie atkal ir, bet, salî-dzinot ar iepriekðçjiem, tagadjau pilnîgi citi...” Starp citu,meitenei, ar kuru vidusskolaslaikâ abas feministiski esotreklamçjuðas, ka lîdz gadiemdivdesmit septiòiem viòas tai-sîðot spoþu karjeru, tagad arîesot bçbis. “Ja tajâ laikâ kâdsmums bûtu teicis, ka divdes-mit gados paliksim stâvoklî,

mçs abas par “tâdu joku” bû-tu no visas sirds smçjuðâs,”tagad atzîst jaunâ mâmiòa.

Jautâju Sanitai, vai lîdz arbçrna piedzimðanu viòai navradusies sajûta, ka nu visâmizklaidçm pâri pârvilkta irsvîtra, uz ko meitene pârlie-cinoði paziòo: “Notikti nç!”Kâ stâsta filozofijas studente,viòa vçl joprojâm izklaidç-joties, tikai, atðíirîbâ noagrâkajiem laikiem, nu tasnotiekot bez cigaretçm un al-kohola. “Bçrns manâ dzîvçkaut kâ likumsakarîgi ienâcatieði tajâ brîdî, kad neþçlîgâpîpçðana un dzerðana tusi-òos bija sevi izsmçlusi,” seci-na Sanita un paskaidro,“iespçjams, ja man nebûtubçbja, es, tâpat kâ daudzi stu-denti, nebeidzamo tusiòu dçïðobrîd “sçdçtu” akadçmiska-jâ vai arî savas lai-mes meklçjumosbûtu “aizlaidu-sies” uz Ameri-ku.” Tieði tâdçïjaunâ mâmiòa sa-kot lielu paldiesGustavam, jo tieðiviòð îstajâ brîdî ra-dikâli, un, kas patssvarîgâkais, pozitî-vi esot izmainîjismeitenes dzîvi.

Sanita sevi ne-pieskaita materiâ-li ïoti labi nodroði-nâtajam sabiedrî-bas slânim, unðobrîd dzîvo kopâar saviem vecâ-kiem un mâsâm,kas pavisam kopâviòai ir trîs. “Ar tonaudu, kas man ir, es protuatrast prioritâtes – to, kasvairâk ir vajadzîgs bçrnam,un to, kas ir nepiecieðamsman paðai,” skaidro jaunâmâmiòa, un pârliecinoði uz-sver, “risinâjumu sameklçtir iespçjams vienmçr!” Ðislaiks, kad pie daudzâm lie-tâm esot nopietni “jâsa-

springst”, pçc mei-tenes domâm,esot tâ vçrts. “Esnepârtraukti patisev atgâdinu partâm iespçjâm, kasman pavçrsies jauðajâ pat gadâ – esbûðu beigusi Uni-versitâti, man bûsaugstâkâ izglîtîbaun dçls jau bûstik liels, lai droðusirdi es varçtu vi-òu atstât pie auk-les, pati tai laikâuzsâkot vidussko-lâ izplânoto kâ-pienu pa karjeraskâpnçm,” ar ma-zu ironijas pie-skaòu balsî stâstaSanita.

Jautâju meitenei par viòasvecâku reakciju, uzzinot, kanu abi ir kïuvuði par vecve-câkiem. “Protams, ka vecâkimani atbalstîja,” stâsta Sani-ta un piebilst, “Gustavs, pietam, ir tikai otrais zçns, kaspiedzimis manas dzimtas nujau trîs paaudþu laikâ.” Jau-nâ mâmiòa atklâj, ka vien-mçr ir vçlçjusies, lai viòaspirmais bçrns bûtu puika.Ejot uz ultrasonogrâfijâm,meitenei esot pateikts, kagaidâmais mazulis esotzçns. “Lai gan biju vçl astota-jâ mçnesî, manâs sarunâsjau bija ienâcis dçlam ie-priekð izdomâtais vârdsGustavs-Matîss,” atceras Sa-nita un turpina, “tâdçï brîdî,kad viòð piedzima, nevie-nam nebija vairs jâskaidro,kas viòð tâds ir, visi zinâja –

tas ir Gustavs!” Kâ paskaid-ro Universitâtes studente,otrais vârds bçrnam esot ie-likts par godu Sanitas vec-vec-vectçvam Matîsam.

“Jâ, vçl lîdz astotajam mç-nesim es ar lielu vçderu gâjuuz lekcijâm un kârtoju eksâ-menus,” atceras Sanita. Mei-tene atzîst, ka neesot pat pie-ïâvusi tâdu domu – bçrna dçïpçkðòi pârtraukt savas mâcî-bas. “Es nevçlos iestrçgt pie“nepabeigtas augstâkâs” untâdçï mans mçríis bija un irpabeigt Universitâti bez aka-dçmiskajiem,” paskaidrojaunâ mâmiòa. Lai audzinâtubçrnu, pçc Sanitas domâm,neesot “jâapstâdina” visalîdzðinçjâ dzîve – ja gribot,visu varot apvienot. “No sâ-kuma gan man ðíita, ka tasviss bûs daudz vienkârðâk,”filozofijas studente smaginopûðas. “Patiesîbâ rûpespar bçrnu apvienot ar mâcî-bâm Universitâtç ir grûti,”atzîst Sanita un tad pârlabo,“ïoti grûti.” Meitenesprât,tas nebûtu iespçjams bez ve-câku palîdzîbas un pasnie-dzçju pretimnâkðanas. “Ja

vien viòi zinâtu, cik ïoti es-mu viòiem pateicîga,” no-èukst jaunâ mâmiòa.

Filozofijas studente ir ap-òçmîbas pilna ðogad iegûtaugstâko izglîtîbu. “Man irbçrns, kas ðobrîd ïoti straujiaug, un kuram lîdzi tâdçï irjâaug arî man paðai,” stâstaSanita un turpina, “viòð auggarumâ, turpretî es vçlosaugt gudrîbâ, un tieði tâdçïjau tagad zinu, ka savâ fakul-tâtç noteikti atgriezîðos vçl-reiz, tad gan jau kâ filozofijasmaìistrantûras studente.”Jautâta par kursabiedru unpasniedzçju reakciju par to-reiz vçl lielâ vçdera îpaðnie-ces nâkðanu uz Universitâti,Sanita atjoko: “Nevienam ðofaktu îpaði nereklamçju, lîdzbrîdim, kad, drudþaini inte-resçjoties par eksâmenu lai-kiem, saòçmu sev adresçtujautâjumu: “Vai baidies, kanepaspçsi?” un sapratu, kavisi ir sapratuði...” Arî nopasniedzçju puses, kâ atzîstmeitene, esot saòemta unvçl joprojâm viòai tiekot dâ-vâta ïoti forða attieksme.“Kâ piemçru varu minçtvienmçr smaidoðo profeso-ri Elgu Freibergu, kurasatiekoties ik reiz apjautâjo-ties arî par to, kâ jûtas Gus-tavs,” stâsta Sanita.

“Mani draugi smejas, kaGustavs dienâs laikam bûðotfilozofs, jo viòa pirmâs spçï-mantiòas bija seno domâtâjuKanta un Nîèes biezâs grâ-matas,” jaunâ mâmiòa smai-dot atklâj un piebilst, katagad viòas dçlam gan esotparâdîjusies interese arî parmaðînâm. Treðâ kursa otraissemestris meitenei esot bijisvisgrûtâkais. “Ik pçc trîsstundâm nâcâs barot Gusta-vu un, tâ kâ dzîvoju Jelgavâ,tikt uz Rîgu man bija prak-tiski neiespçjami,” atcerasfilozofijas studente. Sanitaarî neslçpj, ka ðajâ laikâesot iedzîvojusies diezganlielos parâdos, tomçr patei-coties savai neatlaidîbai unmilzîgajai pasniedzçju sa-pratnei, savu nâkðanu uzeksâmeniem ar ratiòos gu-ïoðu bçrnu, kâ arî viòa baro-ðanu un pârtîðanu lekcijustarpbrîþos turpat uz audito-rijas galda, ðobrîd viòa sau-cot jau par pagâtni. “Tagadvaru apgalvot, ka Vçsturesun filozofijas fakultâtç ir vie-ni no visatsaucîgâkajiem pa-sniedzçjiem Universitâtç,”atzîst Sanita un uzsver, “joîpaði mûsu dekâns GvidoStraube!” It kâ nopietni, itkâ pa jokam sarunas noslç-gumâ jaunâ mâmiòa pçkðòiieminas: “Izlaidumâ Gusta-vam bûs jâpasniedz ziedi netikai man, bet arî fakultâtesdekânam...”

AA ss tt oo tt ââ LL aa pp aa

8 ·· Universitâtes Avîze 14 ·· 2004. gada 5. maijs

Bçrns man ir kâ stimuls� 1 lapa

““““AAAArrrr vvvv iiii ssssuuuu bbbbççççrrrrnnnnaaaa aaaauuuuddddzzzz iiii nnnnââââððððaaaannnnuuuu mmmmaaaannnn nnnnaaaavvvv nnnneeeevvvv iiii eeeennnnaaaa aaaakkkkaaaaddddççççmmmmiiii sssskkkkââââppppaaaarrrrââââddddaaaa.... .... .... ””””

““““ IIII zzzz llll aaaa iiii dddduuuummmmââââ GGGGuuuussss ttttaaaavvvvaaaammmm bbbbûûûûssss jjjj ââââppppaaaassssnnnn iiii eeeeddddzzzz zzzz iiii eeeedddd iiii aaaarrrr îîîî ffffaaaakkkkuuuu llll tttt ââââ tttt eeeessss ddddeeeekkkkâââânnnnaaaammmm!!!!””””

SSSSaaaannnn iiii tttt aaaa uuuunnnn GGGGuuuussss ttttaaaavvvvssss ----MMMMaaaatttt îîîî ssss ssss KKKK llll eeee iiii nnnnbbbbeeeerrrrgggg iiii


Pastâstiet, ko jûs abi do-mâjât un darîjât precîzipirms gada aptuveni ðâdâpaðâ laikâ?

Inese: Nâku no Talsiem,kur dzîvo arî mans draugs.Pirms gada nevaldâmo ilgu unsava âtrâ rakstura dçï gandrîzkatru treðo dienu vakaros sto-pçju uz Talsiem, lai otrâ dienâbrauktu atpakaï uz Rîgu. Nere-ti bija pat tâ, ka guïot mâjâs, apkâdiem 11–12 naktî tik ïoti sa-gribçjâs bût pie sava mîïuma,ka cçlos, ìçrbos, un nakts vidûdevos stopçt uz Jûrmalas ðose-ju, lai kâdos 2–3 naktî nokïûtuTalsos. Tas process bija pabai-lîgs – vienai kâdos vienos nak-tî nâcâs stâvçt, piemçram,Íemeru meþâ, cerot, ka kâdamaðîna apstâsies. Un vienmçrkâds arî apstâjâs. Visbieþâksmago maðînu ðoferi, kuribrauca nakts reisos. Vieglâsmaðînas laikam baidîjâs uz-òemt vçlo nakts stopçtâju.Man bija pat izveidojies savssmago maðînu ðoferu kontak-tu saraksts. Varçju viòiem zva-nît un sarunât, lai paíer lîdzi,kad naktîs izbrauc no Rîgas.Nereti arî nâcâs iestrçgt pieTukuma apïa, un tad nekascits neatlika, kâ klausîties, kâblakus esoðajâ silâ ûjina pûces.

Pirms gada visas manasdomas bija tâdas ïoti filozofis-kas. Daudz domâju par cilvç-

ka vecumu un vi-òa izturçðanos.Biju kareivîgâkaun skaïâka. Ne-spçju samierinâ-ties, ka mani gribielikt visâdosrâmjos un no-teikt, kâ man bû-tu jâuzvedas, jo,redz, manâ vecu-mâ esot jâbût tâ-dai un ðitâdai.Tas viss ir palicisarî tagad. Esmugan palikusi viltî-gâka, tomçr sirdsdziïumos tâ patimazâ karstgalvevien esmu. Ap-mçram pirms ga-da pirmo un arîvienîgo reizi pa-mçìinâju uzpîpçtzâli. Bija intere-santi, bet atkâr-

tot nevçlos. Es vçlos dzîvot unraudât, priecâties un smietiespati no sevis, nevis apstâkïos,kad nespçju sevi kontrolçt.

Ivo: Pagâjuðajâ gadâ ap-mçram ap ðo paðu laikuman, tâpat kâ ðogad, sâkamâkties virsû domas par tu-vojoðos sesiju un lietâm, kasman ir jâizdara, lai to veik-smîgi nokârtotu. Pagâjuðajâgadâ ðajâ laikâ iestâjos da-tordizaina kursos un sâkusevi izglîtot. Protams, es do-mâju arî par to, ko darîðu sa-vâ dzimðanas dienâ, kasman ir aprîlî. Par to es domâ-ju arî ðobrîd, jo man patîk sa-vu dzimðanas dienu nosvinçtkâ nâkas.

Kas ir tâs lietas, ko jûsar lepnumu tagad atcera-ties par savu vidusskolu?

Inese: Ar lepnumu par sko-lu kâ tâdu atceros mûsu iekðç-jo gaisotni. Tâ bija draudzîga,pretimnâkoða. Skolas vadîbacentâs vairâk rast kontaktu arcilvçkiem, nevis skatîties tikaiuz sekmçm, un pçc tâmspriest par bçrnu. Liels prieksbija un arî ir par skolas skolç-nu paðpârvaldi. Piedalîjâmiesgan daþâdos skolçnu konkur-sos, gan arî televîzijâ. Skolâveidojâm interesantus projek-tus, tai skaitâ arî skolas radio,kurð skançja lîdz brîdim, kadkâds tam nozaga tumbas. Ne-

zinu, kâ viòiem tagad veicas,bet domâju, ka joprojâm tie,kas ir paðpârvaldç ir ârkârtîgipozitîvi un enerìiski cilvçki.

Ivo: Ar vidusskolu ir tâ, ka,ja man tiktu dota otra iespçjadzîvot, es vçlçtos vçlreiz iet vi-dusskolâ, bet ar to manu do-mâðanu, kas man ir tagad.Tas tâdçï, ka vidusskola manir periods, kuru savâ dzîvç at-ceros nelabprât. Tajâ laikâ esdomâju, ka mâcîbas nav svarî-gâkais dzîvç un tâdçï nobum-bulçju ðo laiku tâ, ka tagadkauns paðam atcerçties. Tâ-dçï es arî nevaru runât parlepnumu vidusskolâ. Manvienkârði tâda nav.

Iepazîstiniet ar saviemðî brîþa pasniedzçjiem, ku-riem jûs varçtu likt desmitar krustu?

Inese: Nav man to lekcijuizcili daudz, un arî ne ar visiempasniedzçjiem ir izveidojieslabs kontakts, lai tos vçrtçtu.Nevaru ielikt cilvçkam novçr-tçjumu tikai pçc tâ, kâdu redzuviòu lekcijâ, kas notiek varbûttikai vienu reizi nedçïâ. Pilnîginoteikti “desmit ar krustu” esielieku savam datorsistçmu undatortîklu pasniedzçjam Ri-hardam Rûmniekam, kurð no-teikti ir gan zinoðs cilvçks savâsfçrâ, gan arî vienreizçja per-sonîba. Reiz man izvçrtâs ar vi-òu plaðâka saruna ne tikai parkonkrçto mâcîbu vielu. Bijupatîkami pârsteigta par viòadzîves skatîjumu. Toreizçjâ sa-runa man deva ticîbu, ka ne vi-si cilvçki, kuri izauguði no pus-audþu dumpinieciskâ vecuma,ir kïuvuði mietpilsoniski ar re-dzesloku divu metru râdiusâap sevi. Patiesîbâ spilgtas unattîstîtas personîbas ir daudzilektori, tikai man ar viòiem pa-gaidâm nav vçl izvçrsies tu-vâks kontakts.

Ivo: Gunta Treimane ir pa-sniedzçja, kurai es varçtu liktpat vçl vairâk. Tik pretimnâko-ðu un saprotoðu pasniedzçjuir ïoti maz. Viòa saistoði pa-sniedz tik grûtu priekðmetukâ tçlotâju ìeometriju. Ja ne-bûtu viòas labâs prasmes visuizskaidrot, tad neviens ðopriekðmetu, manuprât, nespç-tu saprast. Protams, ar to esnegribu teikt, ka pârçjie pa-sniedzçji nav labi. Sliktu pa-sniedzçju mûsu fakultâtç ne-maz nav, un, lai aprakstîtutos visus, bûtu jâizdod veselagrâmata. Es mîlu viòus vi-sus. Visi pasniedzçji ir zeltacilvçki, jo sniedz mums tikïoti nepiecieðamâs zinâðanasun bieþi vçl vairâk.

Ja jums katram tiktu do-ta iespçja uz vienu nedçïukïût par Universitâtes rek-toru, kâdus paliekoðus unstudentiem labvçlîgus liku-mus jûs pieòemtu?

Inese: Ir daudz sâpîgu pro-

blçmu, kuras vajadzçtu atrisi-nât, bet vienîgâ, kas man ðo-brîd nâk prâtâ, ir par studentustudiju maksâm. Man ðíietabsurda situâcija, ka studen-tam, kuram nav naudas unkurð nav ticis budþetâ, bet irsaòçmis bankas kredîtu, to-mçr ir jâiemaksâ tâ studijunauda no sâkuma, kuru tikaivçlâk var dabût atpakaï, kadbanka ir samaksâjusi Univer-sitâtei par ðo konkrçto stu-dentu. Zinu, ka tâ tas ir biro-krâtisku iemeslu dçï, jo tikaistudents var saòemt kredîtu,bet, lai kïûtu par studentu ðînaudas summa ir jâsamaksâUniversitâtei. Es mainîtu ðonolikumu, kas ïautu studentukârtâ ieskaitît jebkuru, kurð irizturçjis iestâjpârbaudîjumus,un par kuru banka ir apstipri-nâjusi, ka izsniegs kredîtu.Pçc mçneða varçtu tikt veiktaðo studentu apzinâðana unveikti tâlâki pasâkumi atkarî-bâ no situâcijas.

Ivo: Ja uz vienu dienu esbûtu Universitâtes rektors,tad visu ðo dienu pavadîtu pieLatvijas valdîbas un ar visiemspçkiem cînîtos, lai studen-tiem palielinâtu stipendijas.Ðobrîd stipendiju lielums, ma-nuprât, ir ïauna smieðanâs parstudentu un viòa dzîvi.

Kâ, kur un ar ko jûs vis-labprâtâk pavadât savubrîvo laiku pçc lekcijâmun brîvdienâs?

Inese: Brîvâ laika pçc vaipirms lekcijâm man nav – esstrâdâju. Bet vispâr man tîkieritinâties segâ un lasît grâ-matas. Ðobrîd lasu par Eiþe-nu Finku, bet pirms tampârlsîju Viniju Pûku, kurumîïi cilvçki man uzdâvinâjadzimðanas dienâ. Ja varçtuvienmçr notikt tâ, kâ es vç-los, tad daudz laika pavadîtusvaigâ gaisâ, pie dabas. Manpatîk pçtît debesis un kolek-cionçt daþâdassavvaïas puíes.Esmu romanti-skâ meitene.

Nu jau kâ tra-dîcija ir iegâjieskatru treðdie-nas vakaru ap-meklçt improvi-zâcijas teâtri,kur daþbrîd tiekizsmieti visi ne-dçïas smiekli.

Ivo: Laikupçc lekcijâm unbrîvdienas espavadu ar savudraudzeni. Laigan patiesîbâbrîvâ laika mantikpat kâ nav, jopçc mâcîbâmun arî brîvdie-nâs es strâdâju.Tam visam pavidu vçl arî mâ-

cos spçlçt ìitâru.Kam ar jums bûtu jâno-

tiek ðajâ vasarâ, lai pçctam jûs teiktu: “Jâ, tâ tikbija vasariòa!”

Inese: Nav man tâda sce-nârija. Labprât gribçtu ar teltiuz muguras kaut kur biðíiòpaceïot. Pabraukât pa mûsupaðu Latvijas skaistâkajâmvietâm. Un daudz smieties.Gribçtu, lai risinâtos negaidîtinotikumi. Spontâni, nevis ie-priekð izplânoti.

Ivo: Es gribçtu paòemt atva-ïinâjumu un aizbraukt ceïoju-mâ uz Âfriku. Mçnesi nodzîvotkâdâ no ciltîm. Man bûtu inte-resanti izzinât, kâ cilvçks varbût laimîgs, dzîvojot bez jebkâ-dâm mûsdienâs pieòemtajâmçrtîbâm. Protams, es apskatîtuarî Âfriku un tâs faunu.

Sagadîðanâs pçc savasanketas jûs abi esat aizpil-dîjuði trijos naktî. Ko vçl,bez kandidatûras izvirzîða-nas konkursam “StudentuStudents”, jûs parasti mçdzdarît trijos naktî?

Inese: Guïu, lasu, mîlç-jos, strâdâju, kaujos, priecâ-jos, esmu kopâ ar draugiem,stopçju, strîdos, tçloju pa-saules glâbçju – dzîvoju, tâ-pat kâ dienâ.

Ivo: Darbadienâs trijosnaktî es parasti jau guïu. Brîv-dienâs es ðajâ laikâ klausosmûziku un rokos internetâ,vai arî esmu satiekams kâdâno Vecrîgas naktsklubiem.

Kâds ir jûsu ðî brîþa no-vçlçjums visiem LatvijasUniversitâtes studentiem?

Inese: Nekïûstiet piezemç-ti! Vienmçr izvirziet sev aug-stâkus mçríus, nekâ to ïauj jû-su paðreizçjâ situâcija. Un –nekad, nekad nepazaudçjiet ti-cîbu sev un notikumiem!

Ivo: Es novçlo ikvienam ne-kad neaizmirst, ka viss, kas no-tiek dzîvç, notiek uz labu!


DD ee vv îî tt ââ LL aa pp aa

Brîvâ laika tikpat kâ nav� 1 lapa

LU Fizikas un matemâtikas fakultâtes 1. kursa studenteINESE SILIÒA un LU Pedagoìijas un psiholoìijas fakultâtes1. kursa students IVO STÎRIJS ir Studentu Radio NABA un“Universitâtes Avîzes” kopîgi veidotâ konkursa “StudentuStudents” uzvarçtâji, kurus kaut kâdâ ziòâ vieno trîs lie-tas – pirmkârt, no abiem ðiem studentiem viòu pieteiku-ma anketas konkursam saòçmâm precîzi trijos naktî, otr-kârt, turpmâkajâ sarunas gaitâ abi divi atklâs, ka brîvâlaika viòiem tikpat kâ nav, un, treðkârt, viòa akrobâtiskipastaigâjâs pa dzelzceïa sliedçm brîdî, kad rokas stie-piena attâlumâ garâm traucâs vilciens, turpretî viòð alpî-nistiski kâpelçja pa kâdas patieðâm ïoti augstas mâjasjumtiem. Arî tu vari bût starp viòiem, tâdçï ienâchttp://www.lu.lv/naba/studentustudents.html

IIII vvvvoooo SSSS tttt îîîî rrrr iiii jjjj ssss

““““EEEEssssmmmmuuuu ppppaaaa llll iiii kkkkuuuussss iiii vvvv iiii llll tttt îîîî ggggââââkkkkaaaa.... .... .... ””””


NN aa bb aa ss LL aa pp aa


DABASKATÂ atskaòotâ mû-zika sakòojas afro-karîburitmos un dzîvesveidâ. “Tâir mûzika, kas sevî sintezç-jusi tradicionâlo un moder-no, viedo rastafari vibrâci-jas un mûsdienu progresapulsâciju. Lai arî atskaòo-tâs mûzikas spektrs ir visaiplaðs, to vieno kopîga iezî-me – pozitîvs un gaiðs ska-tîjums uz apkârtçjo pasau-li.” Ðâda rakstura mûzikairaksturîgi noteikti atribûti,kâ piemçram, dredi, kassimbolizç lauvu. Katru otroceturtdienu Dr Skafandrs(Uldis Zariòð) raidîjumâ liekska un rocksteady. Sarunâar Krûmu (Andri Krûmiòu)un Edi (Edmundu Ðûpuli)par raidîjuma noskaòu, tâiekïauðanos Latvijas vidçun daudz ko citu.

Krûms Raidîjuma koncepcijair Karîbu jûra, Jamaikas salâdzimusi mûzika. Regejâ lieladaïa ir sociâlâ vçstîjuma, untieði to mçs translçjam uz Lat-viju, bet ir arî poçtiskaisregejs, mîlas dziesmas. Sociâ-lais vçstîjums netiek òemts tâ-dâ ðaurâ nozîmç kâ rasisms,bet kâ netaisnîba, apspieðanavispâr. Arî tâds klasiíis kâBobs Mârlejs dziedâja parmeitençm, skaisti pavadîtudienu, bet tas ir tikai fons viòasociâlajam protestam. Mçs sa-vu muzikâlo karjeru sâkâm arsava veida neatkarîgo mûzi-ku, pankmûziku, kas bija 80togadu beigâs, arî tajâ bija sva-rîgs sociâlais vçstîjums.

Edis Dabaskats pat nav kla-siskais raidîjums par mûziku,mçs vairâk runâjam par îpa-ðâm sajûtâm, kas rada domas,idejas, kad tevi apòem dubvibrâcijas. Krûms No vienas puses, ir sa-jûtas, no otras – cenðanâs pa-

skaidrot par paðu ðîs mûzikasbûtîbu, tâs raðanos. Pieíerða-nâs pie vârdiem vai leibliem –tas absolûti nav tik svarîgi. Krûms Skaidrs ir tas, ka ar pa-sauli kaut kas nav kârtîbâ, untas faktiski ir ðîs mûzikas pa-matâ. Nâk klât arî reliìiskaisaspekts, kas saistîts ar rasta-fari kustîbu, kas paðos pirms-sâkumos autentiskajâ mûzikâbija izteiks. Vçlâk tas varbûtzaudç savu reliìisko, daþkârtpat dogmatisko nokrâsu.

Baigi svarîgi ir, ka tiek iz-mantoti îpaði jçdzieni – Babilo-na, Zaijona (Zion), kas ir bîbe-liski termini. Ðis jçdzienu ko-pums ir ârkârtîgi parocîgs, laiaprakstîtu to sociâlo struktû-ru, kas pastâvçja gan tradicio-nâlajâ sabiedrîbâ, gan tagad. Edis Verdzîba, protams, ir at-celta, arî organizçtais ra-sisms. Viòi vçrð uzmanîbu uzto, ka rasisma un apspieðanasformas mainâs, varbût nav tie-ða, institucionâla rasisma, betcaur cilvçku aizspriedumiemtas vienmçr nâk laukâ. Krûms Tiek izgudrotas arî ci-tas spaidu formas, tâ sauktieBabilonas þòaugi. Pârsvarâtiek izmantots vârdu krâjums,kas nâk no viòu Bîbeles iz-pratnes jau no 20. gadsimtasâkuma. Edis Kad tomçr regejs izgâ-ja popkultûrâ, viòð zaudçja ðoreliìisko, maìisko, ekstâtis-ko pusi.

Parocîgi ir izmantot Bîbe-les siþetus sociâlajiem vçstîju-miem, tâpat kâ popkultûrâ irparocîgi izmantot regeja rit-miku, melodiju, kompozîcijasuzbûvi. Krûms Lai cilvçks klausotiesneaizmirst par dabasskataskaudrumu, lai neaizmirst,kâpçc vispâr kaut kas notiek. Vai regejs ir nodalâms nopopmûzikas?Krûms To ir grûti nodalît, betjebkuram ir skaidrs, ka taskompaktdisks, ko mçs re-dzam tirgû ar palmâm un mei-tençm peldkostîmos, tam ar tocilvçku sâpçm, kas 78. gadâbija geto, nav nekâda sakara.Vai regejam ir saistîba arto, kas notiek Latvijâ?Krûms Sâpe ir visur – parzaudçtajâm brîvîbâm, par sa-vâm, citu cilvçku cieðanâm.Tâdçï jau tiek piedâvâts tas al-ternatîvais ceïð uz Cionu, kadmums kopâ tas ir ejams unglâbiòð ir iespçjams.Edis Jamaikâ tas bija tâ tieðiìeogrâfiski sasaistîts – bijasenèu dzimtene, Âfrika. Tadbija tas tranzîta periods, kadbaltie viòus saòem gûstâ unved prom, tas Babilonasspçks, kad viòus aizved uzAmeriku, uz Jamaiku. Tad vi-òi arî dzied par to, ka notiks tâatgrieðanâs – eksidus (exo-dus) uz Zaionu, mâjupceïð.

Krûms Tas ir tâ simboliski,ka mums visiem ir kaut kurmâjas, kur visiem ir labi. Mçste Latvijâ esam iemesti tâdâbriesmîgâ vietâ... Tomçr to ti-cîbu nevar zaudçt, ka kautkur tomçr tâda saulainâ vietair. Mûsdienâs jau mçs sakâm,ka gan tâ Babilona, gan Zaio-na ir tavâ prâtâ. Ðie jçdzieni irârkârtîgi parocîgi, lai izteiktusareþìîtus un savâdâk grûtiaprakstâmas lietas. Rastafarisimbolos tâs kïûst acîmredza-mas, viegli saprotamas. Edis Rastafari radâs kâ tâdareliìiska kustîba. Tas ir alter-natîvais Bîbeles skatîjums nomelnâ cilvçka pozîcijâm. Kâtagad ir modç no sievietes, fe-minisma viedokïa uzlûkot da-þâdus tekstus un viòus rein-terpretçt, tâpat arî MarkussGârvejs jau 20. gs. mijâ savâ-dâk paskatîjâs uz Bîbeli, un ie-raudzîja, ka baltais cilvçks Bî-beli izmantoja, lai apspiestumelnos, ka Jçzus tomçr nebijazilacains, gaiðmatains puisis...

Tad viòi veidoja savas ko-pienas, nodalîjâs no esoðajâm,dominçjoðâm struktûrâm, tâ-lâk tas pârauga veselâ sociâlâkustîbâ. Sâkumâ tâ bija tâdaatbrîvoðanâs no rasu aizsprie-dumiem, tâlâk sekoja atbrîvo-ðanâs vispâr no apspiedçjaspolitikas þòaugiem (t.i. Babi-lonas). Markuss Gârvejssavâs vîzijâs un sprediíos pa-redzçja, ka nâks mesija noEtiopijas, un tad Etiopijâ tikakronçts princis Tafari, kas ti-ka uzskatîts par jauno mesiju.Un viòa sekotâjus, kuri sâkaposties uz savu Dzimteni, lîdzar to sâka dçvçt par rastafari...Vai Latvijâ ir daudzi, kasspçlç regeju?Krûms Zinâmâkie paðreiz irPèoli, tagad Radio Rasta, tâ irdiezgan veca krievu grupa.Par krievu regeju bûtu atse-viðís stâsts, viòiem regeja iz-pratne ir krietni savâdâka, tajâïoti akcentçtas skumjas. TagadLatvijâ viens no degpunktiemir ska, ir desmitiem grupu, kasto spçlç. Ska saknes rodamascalipso, sambâ. Ska ritms iz-kristalizçjâs 60to gadu beigâs. Edis Tad kaut kâdu îpatnçjuapstâkïu rezultâtâ ðî mûzikakïuva lçnâka un lçnâka, lîdzpârvçrtâs par rock steady, ti-kai tad nâca regejs un visbei-dzot dub. Kâpçc esat ieinteresçti va-dît raidîjumu, nevis tajâlaikâ darît ko citu?Edis Tas ir sirdsbalss aicinâ-jums. Tâ ir pieredzes paplaði-nâðana kolektîvâ mûzikasbaudîðanâ. Tas ir mûsu volun-târais ieguldîjums pilsoniskajâsabiedrîbâ. Tâ ir darbîba, kasir ârpus politiskajâm, ekono-miskajâm interesçm un ìime-nes institûcijas. Tu jûti, ka sa-biedrîbai kaut kâ pietrûkst, un

pârçjâs institûcijas nespçj tonodroðinât. Mums tâ ir komu-nikâcija bauda, un arî priecâja-mies, ja kâdam citam tas patîk.

Vai raidîjuma laikâ saòe-mat daudzas atsauksmes?Krûms Feedback raidîjumalaikâ tomçr ir baigi mazais.Edis Varbût klausîtâjs raidî-juma laikâ ieiet tâdâ meditatî-vâ stâvoklî... Atsauksmju navdaudz, bet tâs ir kvalitatîvas,esam saòçmuði jau divu dubgrupu ierakstus, jûtam, kamûs ir klausîjuðies un sapra-tuði, ka esam vienâ karasâ, uzviena viïòa.

Tas, ko mçs raidîjumâ ap-sprieþam, ir vairâk tâda regejaintrospekcija – kas notiek ðîsmûzikas simboliskajâ, smalka-jâ lîmenî. Raidîjumâ arî mçìi-nâm pievçrst uzmanîbu kâdaikonkrçtai dziesmai, pasakot,ka tajâ bûtu vçrts ieklausîties,iezîmçjot arî to – kâpçc. Paði esat bijuði regeja kon-certos vai Jamaikâ?Krûms Ar Jamaiku ir tumðabilde – nevar saprast, vai tiejeòíi viòu pilnîgi okupçjuði,vai ir vçl kâds dzîvs stûrîtispalicis...Edis Inspirâcija tomçr nâkno turienes... Regeju Latvijâklausâs daudz, dub varbûtmazâk, jo tas ir nedaudz ra-dikâlâks. Reizçm regeja ga-bali tiek uzrakstîti neapzinâ-ti, kâ piemçram, Dimitera“Nedzîvojam Âfrikâ”. Ir arîciti gabali, kuros var sajustregeja impulsus.

Regejs ir atbrîvoðanâs mû-zika – tas aicina tiekties kâd-reiz sasniegt pilnîbu un ap-gaismîbu savienîbâ ar Dþa,bet ir arî tuvâki mçríi, kautvai rasisma pârvarçðana. Vis-maz juridiski tas ir pârvarçts,un lielâ mçrâ tas ir arî rastafa-ri kustîbas nopelns. Regejs,protams, kopumâ nav tik re-volucionârs, lai ar ieroèiemrokâs mçìinâtu vai aicinâtukaut ko gâzt. Taèu tas ir revo-lucionârs citâ nozîmç.Krûms Katru otro pirmdie-nu ar savu Jamaikas draugu

mûziku esmu regeja pasâ-kumâ Depo. Tâdu lielâkuregeja festivâlu ðeit nav, âr-pus Latvijas esmu apmeklç-jis gan tâda stila krodziòus,gan live uzstâðanâs.

Regejam un dub nepiemîttâda îsta ekstraversija, tomçrtiem ir savas pozitîvâs vibrâ-cijas, kas aizíer. PirmdienâsDabaskats liek Depo mûzi-ku, un ir labi, ka nâk klât cil-vçki, sakot, ka viòi ir dzirdç-juði raidîjumu. Vai Latvijâ ir rasisms?Krûms Protams, bet tas ir la-tents, tâdçï, ka ilgu laiku navbijis, pret ko vçrsties. Tâds“virtuves rasisms” ir ïoti izpla-tîta parâdîba. Trakâkais ir ne-vis atseviðíi radikâli izlçcieni,bet spiediens ikdienâ; sâkotar atskatîðanos uz ðo cilvçku,un beidzot ar nevçlçðanos dzî-vot blakus kaimiòam – citasrases pârstâvim. Edis Pagaidâm mums ir na-cionâlboïðeviki, ar to Latvi-jas radikâlisms aprobeþojas.Bet, kad te ieplûdîs citu ra-su pârstâvji, viòiem lîdzi“vilksies” visdaþâdâkâs bal-to naida grupas. Tâ ka mû-su raidîjumu var uzskatît arîpar sava veida sagatavoða-nu, lai latvieði bûtu lojâlâkiun atvçrtâki pret daudzvei-dîbu, citiem un citâdo.Krûms Jo îstenîbâ taèu vajagtik maz, lai visiem bûtu daudzlabâk.Edis Cilvçka apziòas atbrîvo-ðana ir pçdçjais cietoksnis,kas vçl palicis. Ja tas tiks atbrî-vots, nebûs arî vajadzîgas îpa-ðas sociâlâs izmaiòas, viss no-tiks, kâ tam ir jânotiek.Vai jûs paði dzîvojat caurðîs mûzikas filosofiju?Krûms Es – viennozîmîgi. Edis Droði vien. Ðî filosofi-ja jau mûsos bija vçl pirmstam, kad atklâjâm sev rege-ju, pirms tam 90tajos vien-kârði klausîjâmies daþâduindependent un pankmûzi-ku. Sâkotnçji mûsu iedves-mas avoti bija arî Gobziòðun Dzeltenie Pastnieki, rai-dîjums Cassablanca 2000,arî Zvaigznîðu Brîdî bija ga-na daudz ska un regeja. Vai mûzika, ko spçlçjatraidîjumâ, nâk tieði noJamaikas?Krûms Lielâkâ daïa tieðâmnâk no Jamaikas. Tâ, ko mçsspçlçjam, ir diezgan veca.Lielbritânija varçtu bût otrslielâkais regeja radîtâjs, unspçlçjam arî to.Edis Mçìinâm raidîjumâ pa-râdît arî regeja attîstîbu, rege-ju no daþâdâm puslodçm, kâdaþâdas nâcijas to izprot, kâ-das ir regeja interpretâcijas.Tas tieðâm ir interesanti – kâlatvieði izpilda regeju, kâ fran-èi, kâ dziedâja 70tajos gadosun kâ tagad.

Dabaskata skaudrums

ANDA LASE,“UniversitâtesAvîze”

Jamaika pati brauc uz ðejieni...

EEEEddddmmmmuuuunnnnddddssss ÐÐÐÐûûûûppppuuuu llll iiii ssss

AAAAnnnnddddrrrr iiii ssss KKKKrrrrûûûûmmmmiiii òòòòðððð

AAMûzikas lapa �


Sond Arcade ir samçra jau-na grupa, bet jau paguvusiiegût pirmâs vietas mûzikasfestivâlos, viòu dziesmasvideo redzams LNT mûzikasvideo, viòi ir uzstâjuðies kai-miòvalstîs. Grupas Sound Ar-cade sastâvâ ir divi brâïiÂbeles, ir skatuves mâksli-nieks un tçla veidotâjs Mâr-tiòð Âboltiòð, dziedâtâjs Mâr-tiòð Âbols. Vienîgais, kasmums neiederas, smaidotsaka TURBOLONS III (no SA),ir bundzinieks Çriks Bakðe-jevs, bet gan jau viòð drîz no-mainîs uzvârdu. “Ar basìi-târista uzvârdu Zâle arî vissir kârtîbâ. Vçl mums ir nere-gulârâ reþîma vijolnieks In-gus Kempaus. Mûsu grupunedaudz apvij mistiskums,bet es to nekâdi nevarukonkretizçt, jo tad tas vai-râk nebûs mistiskums... Mçsvisi arî studçjam Brahmasgarîgajâ institûtâ.” Sarunâ arTURBOLONU III par Sond Ar-cade mûziku un arî ko citu,kas tobrîd liekas pieminçða-nas vçrts un bûtisks.

Spçlçjam, nedomâjotpar klausîtâju – tâpat kâmâkslinieks glezno, nedo-mâjot, vai to kâds sapratîs.Uzskatâm, ka tas ir vien-îgais izpausmes veids, kâ-dâ mûzikai ir jçga. Mçs ne-tiecamies uz to, lai cilvçkiteiktu – jâ, jûs esat labâkâgrupa. Mçs vçlçtos, lai cilvç-ki, noklausoties mûsu kon-certu, teiktu – man tas bijapiedzîvojums, es devos ceïo-jumâ. Tu vairs nepaliec ðeit,bet aizceïo lîdzi skaòâm. Ko-pumâ mums aiziet psihodçli-ja kâ eksperiments.

Protams, katram no grupasir nedaudz savâdâka mûzikasuztvere. Mûziku jau rada gru-pa, nevis viens cilvçks. Ja irgatava dziesma, tas nav vienacilvçka nopelns. Mûzikâ irsvarîgs galarezultâts, un navtik svarîgi, kurð atnâk ar ideju,beigâs jau mçs visi kopâ vei-dojam mûziku. Svarîgi, kamçs esam draugi un nesatie-kamies tikai un vienîgi mçìi-nâjumos. Citâm grupâm var-bût ir tâ – viòi nevar ciest savubundzinieku. Mums tâ nav, untad tu arî vari mierîgi pateikt –aizej, pamaini bungâm toni.

Kas grupas mûzikâ laikagaitâ ir mainîjies?

Mûzika pamatâ paliek tâpati. Mums nav vçlme bût rok-mûziíiem, svarîgâka ir mûzi-ka, ko spçlçjam. Pirms grupasmçs ar brâli piecus gadus spç-lçjâm mâjâs paði sev, un tikaitad, kad arî citi teica, ka ðî mû-zika ir ok, izveidojâm grupu.Ðâdai mûzikai jau ir diezganliela bagâþa, un tâ nemainâs,stils paliek tas pats. Bûtîbâ tâir Pârdaugavas psihodçlija. Tâir ïoti radoða psihodçlija, tajâ irplaðums. Pçdçjâ laikâ diezgandaudz braukâju pa Eiropu, unesmu priecîgs par to, ka esmuuzaudzis Pârdaugavâ. Dzîvo-jam pretî Ojâra Vâcieða mâ-jai... Domâju, ka arî viòam ide-jas radâs no Pârdaugavas.

Bet vispâr, nesen lasîju Jun-gu, un viòa vârdi bija, ka vienano muïíîgâkajâm lietâm irlûgt mâksliniekam stâstît parsavu darbu, jo viòð visbieþâksastâsta tâdas muïíîbas...Mû-ziku skaidrot ir gandrîz taspats, kâ skaidrot dzejoli. Navjâskaidro, ir jâbauda!

Ieguvâm arî pâris atzinî-bas vçrtas nominâcijas va-saras festivâlos. Svarîga irsajûta, ka paði varam kautko paveikt. Viena gada laikâmçs no pilnîgi nezinâmastatusa vienâ festivâlâ ie-gûstam titulu kâ labâkie ìi-târisti, pçc tam jau aizejamuz radio un iedodam savudisku – un viòi pasaka, labi,mçs to laidîsim çterâ! Tu tonovçrtç kâ vçrtîbu sev, nevisuzskati, ka tas ir tas, pçc kâ tubiji tiecies. Grupai jau nav jâtie-cas pçc balvâm. Festivâlosmçs spçlçjam tâpçc, ka tâ iriespçja spçlçt, nevis tâdçï, laiiegûtu kâdu nominâciju.Mums savulaik tâ bija iespçjakâ nezinâmai grupai spçlçt lie-lâkai auditorijai un parâdît mû-su mûziku tâlâk. Protams, tadjau publicitâti iegût bija vieg-lâk. Bet sacensîba nav mûzi-kas, tas ir sporta uzdevums.

Popmûzikas uzdevums irkïût populârai, bet mçs ðâdumûziku nespçlçjam. Popmûzi-ka nepiedâvâ garîgu ceïojumu.

Vai ir kâdas autoritâtesmûzikâ, orientieris?

Amerikâ ir tâdas grupasTool, Perfect Circle, tâs ðo-brîd ir grupas, uz kuru kon-certiem mçs Eiropâ braucam,lai baudîtu to, kas ir rokmûzi-kas ideâls. Vçl pirms gadiemtâds ideâls bija Smashing

Pumpkins – tâ ir tâda mûzika,ko tu klausies, un tev neko vai-râk nevajag.

Mûzika ir pilnîgi atðíirîgsmâkslas veids, ko tu vari bau-dît atseviðíi, un tam nevajagvideoklipu. Ja cilvçks mûzikuradîjis speciâli ar domu, kâ ie-karot klausîtâju simpâtijas, tadjau tur ir tikai tas cilvçciskaisiekðâ... Bet mûzikai nepiecie-ðams pârcilvçciskais, kaut kasvairâk, nekâ tu vari apzinâties.Mûziku, kas radîta, lai iepatik-tos masâm, var pazît, tâ ir virs-pusçja, kairina zemâkajâ lîme-nî. Ar tâdu ir pilns mûzikastirgus, un bçrnam, kas aug ta-gad, ir ïoti grûti saprast mûzi-kas patiesâko bûtîbu, kâdabija kâdu laiku atpakaï. Piemç-ram, viòam bûs grûti saprastetnisko mûziku, jo viòð aug arkaut ko citu.

Koncerta laikâ tu vispârneko nezini, tu spçlç ìitâru,un ir tâ enerìijas apmaiòa. Irbijuði arî slikti koncerti, tadjûties iztukðots. Kad ir labskoncerts, tad trîs dienas stai-gâ kâ uzlâdçts...

Enerìijas apmaiòa pastâv,to var sajust. Labi mûziíi to zi-na. Kad reiz skatîjos kanâluMezzo par garîgo mûziku, untur bija bhadþan dziedâjumi,un cilvçks ðajâ mûzikâ iezîmç-ja tâs pacçlumu ar roku þes-tiem. Likâs, ka tas ir perfektsveids, kâ baudît – viòð saòemun arî dod atpakaï to paðu. Tie,kas ir “mûzikâ iekðâ”, izjût kat-ru skaòu, tie, kas ienâk no ma-las paklausîties, to nesajût.

Mûsu mûzika nav domâtamilzîgam klausîtâju lokam, tâir patiesa un domâta cilvç-kiem, kas to izjût. Ir patîkami,ka ir cilvçki, kas saprot, komçs darâm, un novçrtç to. Tasir ïoti svarîgi.

Mûzika, ko spçlçjat, irarî jûsu dzîvesveids?

Jâ, tas mums nav tâ –starp citu. Ja kaut ko gribdarît pamatîgi, tad tam jâat-dod visu sevi. Jâievelk klau-sîtâjs savas mûzikas baudî-ðanâ iekðâ. Mûzikâ ïotisvarîgs ir ceïojums. Nevienadziesma, kas skan pa radio,nav daudz garâka par 3 mi-nûtçm. Mûsu dziesmas ir appiecâm minûtçm garas.Koncertâ, kad spçlçjam im-provizâcijas, tâs aiziet uz kâ-dâm 15 minûtçm.

Vai jûsu mûzika pieïaujimprovizâcijas iespçjas?

Mçs vienreiz aizbraucâm

uz koncertu Lietuvâ, unmums nebija lîdzi ne dziedâ-tâja, ne basìitârista, un mçsnospçlçjâm veselu improvizç-tu koncertu. Mçs vçl sarunâ-jâm ar citas grupas basìitâ-ristu, kurâs vietâs viòamjâspçlç harmonijas; viòð nekotâdu nebija darîjis. Pçc kon-certa bija ïoti labas atsauk-smes, nâca klât cilvçki un tei-ca, superîga mûzika, kur vardabût jûsçjos diskus? Atbildç-jâm, lai viòi bauda mirkli, ku-râ tagad atrodas! Tas bija ïotipatîkami, kad sapratâm, jâ,mçs to varam izdarît! Pçc tâ

laika mçs arî liekam koncertâimprovizâciju iekðâ.

Pieminçðanas vçrts arî irmûsu skatuves mâkslinieksBoïa jeb Mârtiòð Âboltiòð.Mçs uz skatuves neârdâ-mies, kâ piemçram, nu me-tal grupas, bet kaut kâdsskatuves tçls ir vajadzîgs,nevar uzkâpt uz skatuvestâds pats, kâ ej pa ielu. Jeb-kurð rituâls atðíiras no ik-dienas. Tâpçc uz skatuvesmums piepalîdz Boïa ar sa-viem mâkslinieciskajiem iz-teiksmes lîdzekïiem, ar per-formancçm. Vienreiz viòð uzskatuves gleznoja, un beigâsgleznu atdeva to skatîtajiem.Viòð teica, ka to zîmçjot,viòð ir atjçdzies tikai pie pç-dçjâs dziesmas, bet viòð navgleznotâjs. Tâ ir viena no vi-òâ neapzinâtâs ðizofrçnijasizpausmçm. Kad spçlçjam,viòð papildina mûsu skatu-ves tçlu. Ir patîkami atðíir-ties, ja uz skatuves spçlçvairâkas grupas, un tu esisavâdâks. Kopâ ar viòu arîizveidojâm videoklipu savaidziesmai, viòð arî nodarbo-jas ar videomâkslu, ir opera-tors. Uzskatâm, ka video-klips ir jâveido grupai paðai,

nevis kâdam, kas ir pieaici-nâts no malas. Paðlaik ðis vi-deoklips iet pa LNT video,droði vien, ka ne pârâk bieþi,jo viòð ir pietiekami ðizofrç-nisks. Tâ ir postmodernaspçle ar sirreâlâm vîzijâm.

Kâdas grupas jumspaðiem ir interesanti klau-sîties?

Tâ ir Jumprava, viòu vi-dus periodâ ir tâda mûzika,kas ir tik eksperimentâla, karodas jautâjums, vai tas tiktieðâm ir sacerçts Latvijâ?Pienvedçja Piedzîvojumi, vi-òu pçdçjais albums.

Es gribçtu, lai mûsu mûzi-ka bûtu tâda, kas neskan paradio un nenoveco. Neviensjau bûtîbâ neatceras BritnijaSpîrsas vai Linkin Park vecâsdziesmas, viòas vienkârðivairs nav modernas. Laba mû-zika paliek ârpus laika, viòainav svarîgi, kad tâ ir sarakstî-ta. Protams, arî modei pakaïskriet var profesionâli, un daþito arî prot darît. Ir diski, ko es-mu klausîjies 5000 reiþu, un,to uzliekot, varu baudît atkalpar jaunu – kâ Smashing Pum-kins. Bet neviens tagad neliksBritnijas otro albumu...

Documents

Bçrns man ir kâ stimuls - Latvijas Universitāte · 2004. 5. 6. · Pilngadîgais pavasara ìeorallijs ANETE POÐIVA, LU Ìeogrâfijas un zemes zinâtòu fakultâtes studente Sleja