Bunyi konsonanBunyi konsonan dihasilkan apabila berlakunya sekatan udara yang mengalir

dalam saluran suara.Bunyi konsonan dalam bahasa melayu dilambangkan oleh huruf-huruf tertentu,sebilangan besarnya dilambangkan oleh huruf konsonan tunggal.Hanya lima bunyi yang dilambangkan oleh huruf konsonan gabung.

1 ) KONSONAN LETUPAN

a.Konsonan letupan dua bibir [ p ] dan [ b ]Letupan ini terhasil apabila bibir atas dan bawah dirapatkan dan lelangit lembut

merapat ke dinding belakang rongga tekak.Udara dari paru-paru akan tertahan di dalam rongga mulut dan seterusnya dilepaskan serta merta.Jika udara yang dilepaskan itu tidak menggetarkan pita suara maka bunyi yang terhasil ialah letupan dua bibir tak bersuara [ p ].Manakala apabila pelepasan udara tersebut menggetarkan pita suara maka bunyi yang terhasil ialah letupan bersuara [ b ].Contoh bunyi konsonan :[ p ][ lapan ][ tətap ] ( tetap )[ b ][ balik ][ hidung ]

b. Konsonan letupan gusi [ t ] dan [ d ]Untuk membunyikan konsonan ini,hujung lidah hendaklah dirapatkan ke gusi

atas.Lelangit lembut dinaikkan rapat ke belakang rongga tekak.Kedudukan lidah akan menyekat udara dari paru-paru,setelah itu apabila udara yang tersekat itu dilepaskan serta-merta maka bunyi yang terhasil itu ialah bunyi letupan gusi.Jika letupan gusi yang berlaku tidak menggetarkan pita suara,maka bunyi yang terhasil ialah letupan gusi tak bersuara [ t ].Namun jika menggetarkan pita suara maka bunyi yang terhasil ialah letupan gusi bersuara [ d ].Contoh bunyi konsonan :[ t ][ tiga ][ itu ][ d ][ dasar ][ had ]

c. Konsonan letupan lelangit lembut [ k ] dan [ g ].Penghasilan bunyi ini terjadi apabila bahagian belakang lidah dinaikkan sehingga

menyentuh lelangit lembut. Udara yang tertahan akan dilepaskan serta-merta.Jika pelepasan udara yang berlaku tidak menggetarkan pita suara,maka bunyi yang terhasil ialah letupan lelangit lembut tak bersuara [ k ].Sebaliknya jika menggetarkan pita suara maka bunyi yang terhasil ialah letupan lelangit lembut bersuara [ g ].Contoh bunyi konsonan : [ k ][ kambinŋ ] ( kambing )[ paku ][ g ][ raga ][ beg ]

d. Konsonan letupan pita suara [   ]Letupan pita suara ini dihasilkan apabila pita suara dirapatkan,dan keadaan ini

menyebabkan aliran udara terkumpul dan tertahan.Apabila pita suara terbuka secara serta merta dan membebaskan udara,maka bunyi yang terhasil dinamakan letupan pita suara [   ].Oleh karana bunyi ini berlaku pada pita suara,bunyi ini tidak dapat dikatakan sebagai bunyi bersuara atau tak bersuara.Contoh bunyi konsonan  [   ] :[ buda  ] ( budak )[ kaka  ] ( kakak )

e.Konsonan letusan [ c ] dan [ j ].Perbezaan diantara bunyi letupan dan letusan ialah bunyi letusan dilepaskan

secara perlahan-lahan sehingga terdengar bunyi geluncuran.Lelangit lembut hendaklah dinaikkan dan pita suara bergetar dan tidak bergetar bagi menghasilkan bunyi bersuara dan tidak bersuara.Konsonan letusan dalam bahasa melayu ialah letusan lelangit keras tak bersuara [ c ] dan letusan lelangit keras bersuara [ j ].Contoh bunyi konsonan :[ c ][ cat ][ kaca ][ j ][ jalan ][ bijih ]