ลวดลายปูนปั้นศิลปะพม่าในจังหวัดล�าปาง

ธวัชชัย สุภาศาสตร์

ลวดลายปูนปั้นศิลปะพม่าในจังหวัดล�าปาง

Burmese Stucco Arts in Lampang

ธวัชชัย สุภาศาสตร์

เมืองล�ำปำงเป็นเมืองส�ำคัญเมืองหนึ่งในดินแดน

ล้ำนนำ ที่มีควำมเจริญรุ่งเรืองมำแต่อดีตกำรปกครองและ

ศำสนำก็มีควำมเจริญด้วยเช่นกัน โดยมีกำรพบหลักฐำน

ทำงโบรำณสถำนและศิลปวัตถุโดยเฉพำะโบรำณสถำน

ที่เกี่ยวข้องกับพุทธศำสนำนั้นได้ปรำกฎมำกและจำก

ประวัติศำสตร์ของอำณำจักรล้ำนนำได้ปรำกฏหลักฐำน

ที่แสดงถึงควำมสัมพันธ์กันทำงกำรเมืองของพม่ำกับ

ล้ำนนำส่วนหนึ่งที่เห็นได้ชัดคืองำนศิลปกรรมที่ตกแต่ง

ตำมศำสนสถำนแบบพม่ำที่มีอยู่ในเขตจังหวัดล�ำปำงนับว่ำ

เป็นศิลปกรรมที่มีควำมงดงำมยิ่งนัก

ลวดลำยปูนปั้นนั้นหลำยแห่งมีลักษณะใกล้เคียง

กันแต่มีรูปแบบที่แตกต่ำงกันโดยเฉพำะศิลปะแบบพม่ำ

ที่เข้ำมำจำกกำรที่ชำวพม่ำได้เข้ำมำในสมัยรัชกำลที่ ๕

และรัชกำลที่ ๖ โดยกำรเข้ำมำผูกขำดกำรค้ำขำยไม้ทำง

ภำคเหนือได้ตัดไม้โค่นไม้ส่งไปขำยยังภำคกลำงและต่ำง-

ประเทศจนร�่ำรวย ซึ่งชำวพม่ำจะมีคติควำมเชื่ออยู่ว่ำถ้ำรวย

แล้วต้องท�ำนุบ�ำรุงศำสนำสร้ำงวัดหรือบรูณะวัดเก่ำขึ้นมำ

อุทิศให้แก่เทวดำที่อำศัยอยู่ในป่ำเพื่อเป็นกำรตอบสนอง

ควำมศรัทธำและเลื่อมใสในพุทธศำสนำอำคำร

ศำสนสถำนแบบพม่ำจึงเกิดขึ้นมำกมำยและแพร่หลำยใน

เขตอ�ำเภอเมือง

6

การสร้างงานปูนปั้นของช่างพม่าแบ่งได้2ลักษณะ

1. กลุม่ลวดลำยทีส่ร้ำงขึน้ตำมแนวคดิคติควำมเชื่อตำมประเพณีนิยมมีกำร

ผสมผสำนแนวคิดควำมเชื่อของคนในล้ำนนำและแนวคิดของพม่ำเข้ำด้วยกันโดย

เฉพำะเรื่องคติจักรวำลไตรภูมิซึ่งเป็นแนวคิดนำมธรรมโดยใช้ลวดลำยเป็นสิ่งแสดง

สัญลักษณ์เพื่อให้เป็นรูปธรรม เช่น ลวดลำยดำวเพดำน ลวดลำยพนัธุพ์ฤกษำ เป็นต้น

ซึ่งลวดลำยนัน้ต้องสัมพันธ์กบัต�ำแหน่งของลำยและประเภทอำคำรเพือ่ให้สอดคล้องกบั

คตคิวำมเชือ่มำกขึน้

2. กลุ่มลวดลำยที่ประดิษฐ์ขึ้นตำมแบบของช่ำงลวดลำยที่ประดิษฐ์ขึ้น-

ใหม่ เป็นกำรผสมลวดลำยแบบตะวันตก (ยุโรป) โดยมิได้ค�ำนึงถึงควำมหมำยเชิง

สัญลักษณ์ เช่น ลวดลำยริบบิ้น ลวดลำยใบองุ่นที่มีลักษณะคล้ำยลวดลำยใบเมเปิล

ของตะวันตก

7

รำยละเอียดของลวดลำย ประกอบด้วย 5 ประเภท คือ

- กลุ่มลวดลำยพันธุ์พฤกษำ เช่น ลำยก้ำนขด ลำยดอกไม้-ใบไม้ เป็นต้น

- กลุ่มลวดลำยคน เทวดำ พระพุทธเจ้ำ ยักษ์ สัตว์

- กลุ่มลวดลำยแบบไข่ปลำ

- กลุ่มลวดลำยดำวเพดำน

- กลุ่มลวดลำยประเภทอื่น เช่น ลำยถักเชือก เป็นต้น

8

ของชำ่งผูส้รำ้งสรำ้ง

2. ลวดลำยคน เทวดำ พระพุทธเจ้ำ ยักษ์ สัตว์เป็นลวดลำยที่เกี่ยวกับ

คติควำมเชื่อเชิงสัญลักษณ์ เพื่อให้เกิดควำมเป็นสิริมงคล นยิมเป็นลำยที่ท�ำให้เป็น

ศูนย์กลำงของลำย หรือเป็นศูนย์กลำงของกรอบลำย เช่น ลำยเทวดำ หรือตัวเทวดำ

พระพุทธรูป ตัวสิงห์ ตัวม้ำ ตัวกวำง เป็นต้น

เทคนิคการสร้างลวดลายปูนปั้นที่โดดเด่น

ลวดลายปั้นรัก

สำมำรถแบ่งได้ 3 ประเภทคือ

1. ลวดลำยพันธุ์พฤกษำและลำยเครือเถำเป็นลำยที่นิยมประดับตกแต่ง

แบ่งเป็น 2 รูปแบบคือ แบบที่หนึ่งเป็นลำยที่เกิดจำกกำรเลียนแบบธรรมชำติ โดย

น�ำรูปแบบของธรรมชำติมำเป็นต้นแบบในกำรผูกลำยมีลักษณะโดยรวมเป็นลำย

เครือ-เถำ เช่น ลำยเครือดอกพุดตำน เป็นต้น กำรออกลำยจะมีทั้งดอกเดี่ยวและ

เป็นดอกกลุ่ม นอกจำกนัน้ยงัมกีำรผสมผสำนระหวำ่งลำยพนัธุพ์ฤกษำหลำยๆ ชนดิ

ในกรอบลำยเดยีวกนั เชน่ ลำยดอกพดุตำนผสมกบัลำยใบอะเคนตสัหรอืลำยเถำ

องุน่ เป น็ตน้ แบบทีส่องเปน็ลำยธรรมชำตกิึง่ประดษิฐ์ เปน็ลำยทีม่พีืน้ลำยจำกลำยพันธุ์

พฤกษำแตล่ดควำมเหมอืนจรงิลงไปมกีำรสรำ้งลำยขึน้ใหมต่ำมแนวทำงกำรออกแบบ

9

3. ลวดลำยประดับเสำอำคำรกำรสร้ำงลำยในเสำอำคำรแบ่งออกเป็น 3

พื้นที่ คือ พ้ืนท่ีที่หนึ่งเป็นลำยบัวหัวเสำนิยมเป็นลำยกลีบบัวซ้อนซ้อนชั้นกันเป็น

บัวหัวเสำหรือเป็นลำยกำบใบ และมีกำรใช้รูปทรงใบแบบเรขำคณิต เช่น ลำย-

ฟันปลำ เป็นต้น นอกจำกนั้นยังมีลำยพันธุ์พฤกษำผสมอยู่ด้วย พื้นที่สองเป็นลำย

ตัวเสำนิยมสร้ำงเป็นลำยพันธุ์พฤกษำแบบพันเกลียวขึ้นในแนวเฉียง พื้นที่ที่สำม

เป็นลำยกรวยเชิงเสำเป็นลำยในกรอบสำมเหลี่ยมมีช่อลำยอยู่ในจุดศูนย์กลำงของ

ลำย ด้ำนข้ำงมีกำรเช่ือมกันของลำย

10

ลวดลายปั้นรักประดับกระจกสี

ลวดลำยที่สร้ำงจำกงำนป้ันรกั

ประดับกระจกสีนั้นนิยมที่จะสร้ำงเป็น

ลวดลำยพันธุ์พฤกษำแบบประดิษฐ์

ลวดลำยเครอืเถำ – ก้ำนดอก เนื่องจำก

สำมำรถปั้นรักประดับกระจกสีได้มำก

ที่สุดคือในส่วนของฐำนชุกชีส่วนของ

เพดำนอำคำร ส่วนของเสำอำคำร กำร

ประดับเฉพำะพื้นที่สำมแห่งนี้น่ำจะ

เป็นควำมนิยมกำรประดับของแบบ

อำคำรศำสนสถำนของกลุ่มพม่ำ – ไท

เนือ่งจำกพื้นที่ทั้งสำมแห่งนั้นเป็นพื้นที่

ส่วนหนึ่งของอำคำรที่ส�ำคัญ กล่ำวคอื

ฐำนชุกชีนิยมใช้ลวดลำยเครือเถำ ลวด

ลำยพันธ์ุพฤกษำ ปั้นรักไปตำมรูปทรง

และหน้ำกระดำนของฐำนนอกจำกนั้น

ยังพบว่ำมีเทคนิคพิเศษที่ใช้กับส่วนฐำน

นี้คอื เทคนคิแรกเป็นกำรขึ้นโครงโลหะ

เป็นลวดลำยก่อนแล้วเดินเส้นรักและ

ประดับกระจกสีซึ่งนิยมสร้ำงประดับไว้

คล้ำยรูปแบบของรวงผึ้งประดับไว้ด้ำน

ขอบบนของฐำน เทคนิคที่สองเป็นกำร

ปั้นรักรูปนูนสูง เป็นรูปพระพุทธเจ้ำ

เทวดำ ช้ำง ภูเขำ ซึ่งจะเป็นกำรกล่ำวถึง

พุทธประวัติของพระพุทธเจ้ำ

11

ดังปรำกฎกำรสร้ำงงำนโดยเทคนิคนี้ใน

อุโบสถวัดป่ำฝำง

ในส่วนของเสำอำคำรนั้นนิยม

สร้ำงลวดลำยปั้นรักประดับกระจกสี แบ่ง

พื้นที่ของเสำออกเป็น 3 ส่วน โดยทั่วไป

นิยมท�ำเป็นลวดลำยลำยพนัธ์พฤกษำผสม

กบักำรสร้ำงรูปนูนสูงเป็นตัวเทวดำหรือ

บุคลต่ำงๆ ส่วนแรกคือส่วนท้องเสำ นิยม

สร้ำงเป็นลวดลำยลำยพันธ์พฤกษำเชื่อม

ต่อกันจนเต็มพื้นที่ของท้องเสำแต่บัวหัว-

เสำกลับใช้รูปแบบกำบบัวแบบพื้นเมือง

สันนิฐำนว่ำน่ำจะได้รับอิทธิพลบัวหัว-

เสำแบบพื้นเมอืงส่วนที่สองคือ ลำยหน้ำ

กระดำนรอบเสำนยิมสร้ำงเป็นลวดลำย

ดอกประจ�ำยำมสลับกับกำรปั้นรักเป็นรูป

ปั้นเทวดำหรือตัวสัตว์ ส่วนที่สำมเป็นกำร

ท�ำลวดลำยบัวเชิงเสำซึ่งน่ำจะเป็นอิทธิพล

กำรสร้ำงงำนแบบพื้นเมือง แต่ลวดลำย

บัวเชิงเสำนั้นมีลักษณะเป็นลำยช่อดอก

หรือเครือดอกแบบพม่ำ ในส่วนของเสำ

อำคำรนี้ยังพบเทคนิคพิเศษที่ใช้กับส่วน

ฐำนนี้คือ เทคนิคกำรขึ้นโครงโลหะเป็น

ลวดลำยก่อนแล้วเดินเส้นรักและประดับ

กระจกสี

ในส่วนของเพดำนอำคำร

เนื่องจำกเพดำนอำคำรนิยมสร้ำงเป็น

กรอบช่องในรูปสี่เหลี่ยมเชื่อมต่อกัน

ไปจนเต็มพื้นที่เพดำนอำคำรจงึท�ำให้

ลกัษณะของลวดลำยเป็นกำรประดับไว้

ในส่วนด้ำนนอกกรอบและด้ำนกลำง

ของกรอบช่องเพดำนโดยทั่วไปลวดลำย

ที่ใช้นั้นพบว่ำนิยมใช้ลวดลำยพนัธุ์

พฤกษำแบบประดิษฐ์ลวดลำยเครือเถำ

– ก้ำนดอก เนื่องจำกสำมำรถปั้นเส้น

รักและเดินเส้นรักได้ในพื้นที่ต่ำงๆของ

เพดำนได้ดี

12

แนวคิดเชิงสัญลักษณ์ในลวดลาย งำนประดับตกแต่งอำคำรทำงศำสนำ

ของกลุ่มชำติพันธุ์พม่ำ กำรสร้ำงลวดลำย

ประดับตำมส่วนต่ำงๆทั้งภำยนอกและภำยใน

อำคำรนั้นมีช่วงระยะเวลำของกำรสร้ำงที่

แตกต่ำงกันเนื่องจำกเป็นงำนที่สร้ำงขึ้นเพื่อ

ถวำยเป็นพุทธบูชำจึงท�ำให้กลุ่มงำนประดับ

ตกแต่งดังกล่ำวมีรำยละเอียดที่แตกต่ำงกัน

นอกจำกนั้นแบบแผนของลวดลำยยังแสดงให้

เห็นได้ว่ำมีกำรผสมผสำนรูปแบบของลวดลำย

พืน้เมืองเข้ำกบัรูปแบบของลวดลำยแบบพม่ำ

เพือ่เป็นกำรตรวจสอบและวิเครำะห์ถึงลักษณะ

13

ที่เป็นแบบแผนและแนวคิดเชิงสัญลักษณ์

ที่ปรำกฏในลวดลำยและเพื่อให้ทรำบ

ถึงประวัติควำมเป็นมำของลวดลำยใน

ที่นี้สำมำรถจัดแบ่งกลุม่ตำมลกัษณะของ

ลวดลำยออกเป็นกลุม่ใหญ่ๆ ทีป่รำกฏใน

งำนป้ันรกัประดบักระจกงำนฉลไุม้และงำน

ลำยค�ำได้ดงันี้

- ลวดลำยพันธุ์พฤกษำ

- ลำยก้ำนขดเครือเถำ

- ลวดลำยแบบลำยประดิษฐ์

- ลวดลำยหน้ำกระดำน

- ลวดลำยประเภทเทวดำ คนและสัตว์

1. ลวดลายพันธุ์พฤกษา

ลวดลำยพนัธุพ์ฤกษำทีป่รำกฏ

อยูใ่นอำคำรศำสนสถำนแบบพม่ำมีควำม

แตกต่ำงของกำรสร้ำงสรรค์ลำยตำมแต่ละ

วสัดกุล่ำวคอืข้อจ�ำกดัของวสัดุทีใ่ช้ในกำร

ประกอบเป็นลำยน้ันมแีบบแผนของกำร

สร้ำงลวดลำยเฉพำะวสัด ุแต่ในทีน่ีจ้ะ

กล่ำวถงึภำพรวมของลวดลำยพนัธุพ์ฤกษำ

ทีป่รำกฏอยูใ่นงำนท้ังงำนป้ันรักประดบั

กระจกงำนฉลไุม้และงำนลำยค�ำโดยมรีำย

ละเอยีดของลวดลำยดงัต่อไปน้ี

14

ลำยดอกไม้ ลวดลำยดอกไม้ที่ใช้ประดับตกต่ำงมีลักษณะประกอบกันเป็น

ลำยเครอืเถำหรือเป็นลำยแบบดอกเดีย่ว ซึง่ลวดลำยดอกไม้นั้นบำงส่วนเป็นลวดลำย

ดอกไม้แบบล้ำนนำและแบบตะวันตกผสมแบบพม่ำ – ไท ลำยดอกไมด้ังกล่ำวมี

รำกฐำนมำจำกรูปแบบดอกไม้ซึ่งมีควำมนิยมในงำนศิลปะแบบตะวันตกลวดลำย

ดอกไม้นั้นมีส่วนประกอบของก้ำนใบและดอกลักษณะของลวดลำยดอกไม้มีทั้งแบบ

ที่เป็นไม้เลียนแบบธรรมชำตลิวดลำยดอกไม้แบบทรงกลม ลวดลำยดอกไม้แบบทรง-

เรขำคณิต ลวดลำยดอกไม้แบบลำยกนก และลวดลำยดอกไม้แบบลำยประดิษฐ์

งำนศิลปกรรมที่สร้ำงควำมโดนเด่นของลำยดอกไม้ได้เป็นอย่ำงดีคืองำนแกะสลัก

รักเนื่องจำกเทคนิคกำรสร้ำงแนวโค้งของช่ำงฝีมือแบบพม่ำนั้นมีควำมช�ำนำญและมี

เทคนิคในกำรสร้ำงให้เกิดมิติดังปรำกฏในงำนแกะสลักไม้เป็นโก่งคิ้วด้ำนทำงเข้ำของ

จองศรีชุมเป็นต้น

15

นอกจำกนั้นยังพบรูปแบบของลำยดอกไม้แบบพื้นเมือง ซึ่งเป็นลำยแบบ

ดอก 5 – 6 กลีบดอกลักษณะของกำรท�ำกลีบดอกมีรูปแบบคล้ำยดอกในลำย

เครื่องเขิน กล่ำวคือ ลักษณะของดอกนั้นเป็นดอกแบบดอกกลม กลีบดอกมีปลำย

แยกเป็นแฉกแบบเดียวกับเทคนิคกำรเขยีนดอกในเครื่องเขิน ดังปรำกฏให้เห็นใน

งำนลำยค�ำในจองป่ำฝำง และจองม่อนปู่ยักษ์

ลำยใบไม้ เป็นลวดลำยที่ปรำกฏคู่กับลำยดอกไม้ซึ่งประกอบกันเป็นลำย

เครือเถำ ควำมแตกต่ำงของลำยใบไม้นี้จะท�ำให้ได้ทรำบว่ำลวดลำยดอกไม้หรือ

ลวดลำยพันธุ์พฤกษำนั้นเป็นลวดลำยของดอกไม้ชนิดใด รูปแบบของลำยใบไม้มีทั้ง

แบบลำยใบไม้แบบลำยกนกกำบใบแบบพม่ำ ลำยใบไม้ที่เบียนแบบธรรมชำติ ลำย

ใบไม้แบบประดิษฐ์ ควำมนิยมลำยใบไม้แบบศิลปะพม่ำนั้นได้รับรูปแบบลำยใบไม้

แบบตะวันตกเช่น ใบเมเปิลซึ่งมีลักษณะลวดลำยของใบเมเป็นใบที่หยักแฉกลักษณะ

คล้ำยใบต�ำลึงและใบอะแคนตัสหรือลำยใบองุ่น เป็นต้น

16

2. ลายก้านขด – เครือเถา

เป็นลวดลำยที่พบในงำนปั้นรักประดับกระจกมำกที่สุดซึ่งจะปรำกฏใน

ส่วนที่เป็นกรอบช่องเพดำนในอำคำรและในส่วนที่เป็นลำยท้องเสำและลำยเชิงเสำ

เนื่องจำกงำนปั้นรักประดับกระจกนั้นมีควำมเป็นอิสระในกำรสร้ำงสรรค์ลวดลำย

รปูแบบของลำยก้ำนขดเครือเถำมีลักษณะที่เป็นทั้งลำยก้ำนขดแบบพม่ำ ลำยก้ำนขด

แบบลำยไทใหญ่ ลำยก้ำนขดแบบตะวันตก ลำยก้ำนขดแบบประดิษฐ์

ลำยก้ำนขด – เครือเถำ ตำมศัพท์ศิลปกรรมช่ำงพม่ำเรียกว่ำ “โซ่ปันกะโนว่”

ซึ่งเป็นลวดลำยก้ำนขดที่มีจุดส�ำคัญของลำยอยู่ที่ กำรต่อดอกหรือที่เรียกว่ำ “ลำย-

ก้ำนต่อดอก” ซึ่งมีรูปแบบของลำยคล้ำยลำยช่อกนก นอกจำกนั้นหำกเป็นลวดลำย

ก้ำนขอเครือเถำโดยมีจุดส�ำคัญ ของลำยอยู่ที่ก้ำนลำยและใบไม้ ดังจะพบเห็นได้ใน

งำนแกะสลักไม้และงำนปั้นรักประดับกระจกจะเรียกว่ำ “โซ่ปันโซ่แนว่”

17

3. ลวดลายแบบลายประดิษฐ์

เป็นลวดลำยที่สร้ำงสรรค์ขึ้นโดยมีพื้นฐำนของลำยมำจำกลวดลำยพันธุ์-

พฤกษำ รปูแบบของลวดลำยนั้นจะมีควำมแตกต่ำงกันตำมแนวควำมคิดหรือแนวทำง

กำรสร้ำงสรรค์ของแต่ละฝีมือช่ำง ลำยประดิษฐ์ที่พบมำกที่สุดจะพบในงำนลำยค�ำและ

งำนแกะสลักหรือฉลุไม้ ซึ่งลวดลำยประดิษฐ์นั้นได้รับอิทธิพลจำกรูปแบบลวดลำย

แบบฝรั่ง

18

4. ลวดลายประเภทเทวดา คนและสัตว์

ลวดลำยเทวดำ เป็นลวดลำยที่มีลักษณะเป็นตัวเทวดำแบบพม่ำและเทวดำ

แบบฝรั่งซึ่งเป็นลวดลำยที่ได้รับอิทธิพลจำกควำมนิยมแบบตะวันตกนั้นก็คือ ลำย-

กำมเทพหรือตัวคิวปิดซึ่งเป็นเทพเจ้ำแห่งควำมรักตำมคติควำมเชื่อของศำสนำคริสต์

ชำวพม่ำเรียกลำยตัวเทวดำแบบพม่ำนี้ว่ำ “นัตอะเซ่ำ” และเรียกตัวคิวปิดว่ำ

“เมียย์นัตเม่ำว์”

ลำยเทวดำหรือลำยเทพแบบพม่ำ – ไทย ยังปรำกฏในรูปแบบดังเดิม ดัง

ปรำกฏให้เห็นอย่ำงชัดเจนในงำนปั้นรักประดับกระจกเป็นลำยประเสำภำยในอำคำร

จองศรีรองเมือง ซึ่งเป็นลำยที่สร้ำงขึ้นรำว พ.ศ. 2451 ดังปรำกฏข้อควำมจำรึกไว้ที่

ตัวเทวดำในเสำด้ำนซ้ำยสุดของห้องพระประธำนภำยในจองศรีรองเมืองนี้ รูปแบบ

ของตัวเทวดำมีอยู่หลำกหลำยลักษณะ ซึ่งมีลักษณะเช่นเดียวกันกับลวดลำยตัวภำพ

19

ที่ปรำกฏในลวดลำยของงำนเครื่องเขินแบบพม่ำ ซึ่งนิยมสร้ำงลวดลำยเครื่องเขินเป็น

ภำพตัวเทวดำต่ำงๆ เช่น รูปตัวเดวำ (Deva) รูปบีลู (Balu) รูปตัวนัด (Nat) เป็นต้น

แม่แบบของลวดลำยตัวเทวดำที่ปรำกฏในลวดลำยงำนปั้นรักประดับกระจก

ในงำนแกะสลักไม้ งำนจิตกรรม งำนประติมำกรรมหรือในลวดลำยเครื่องเขินก็ตำม

ล้วนมีแม่แบบมำจำกกำรสร้ำงหุ่นชักแบบพม่ำ ซึ่งพม่ำถือว่ำหุ่นละครชักนี้เป็นศิลปะ

ชั้นสูงของพม่ำที่น�ำมำสู่กำรสร้ำงงำนศิลปะในแขนงอื่นๆ อีกมำกมำยโดยเฉพำะ

อย่ำงยิ่งเป็นแม่แบบให้แก่ท่ำฟ้อนร�ำหรือนำฏลีลำแบบพม่ำ ชำวพม่ำเรียกหุ่นละคร

ชักนี้ว่ำ “โยะเต”

20

ลำยสัตว์ ลวดลำยสัตว์ปรำกฏหลำกหลำยรูปแบบทั้ง ลำยนกยุง

ลำยกระต่ำย ลำยสิงห์ หรือลำยตำมวันเกิดเช่น ม้ำ นก แกะ ช้ำง ซึ่งก็มีควำมหมำย

แตกต่ำงกันไป อย่ำงเช่น ลำยนกยุง กับลำยกระต่ำย หมำยถึงกลำงวันและกลำงคืน

และ สัตว์ประจ�ำวันเกิดก็สัมพันธ์กับเจดีย์ประจ�ำวันเกิดซึ่งมำกจำกควำมเชื่อต่ำงๆ

นั้นเอง

21

งานปูนปั้นประดับศำสนสถำนศิลปะพม่ำในเขตอ�ำเภอเมือง จังหวัด-

ล�ำปำง เป็นงำนศิลปะซึ่งสร้ำงขึ้นมำจำกศรัทธำที่มีควำมงดงำมอ้อนช้อยผสกลมกลืน

กับแนวคิดเชิงสัญลักษณ์ไว้อย่ำงมำกมำยซึ่งในปัจุบันได้ ควำมส�ำคัญของศำสนสถำน

แบบพม่ำในหลำยแห่งได้ขำดกำรดูแลและกำรให้ควำมรู้ควำมส�ำคัญของศำสนสถำน

เหล่ำนั้น ซึ่งกำรจัดท�ำประวัติวัดหรือประวัติของรูปแบบศิลปะต่ำงๆ เป็นกำรให้ควำม

รู้แก่ผู้ที่สนใจและอยำกไปศึกษำจะท�ำให้ผู้ที่สนใจเห็นคุณค่ำและควำมงำมของ

ศำสนสถำนเหล่ำนั้น ซึ่งถือเป็นกำรรักษำมรดกทำงวัฒนธรรมเหล่ำนี้ไว้เพื่อเป็น

แบบอย่ำงในกำรศึกษำต่อไป

ลวดลายปูนปั้นศิลปะพม่าในจังหวัดล�าปาง

ธวัชชัย สุภำศำสตร์

530310119

ภำษำไทย © 2556 ภำควิชำศิลปะไทย คณะวิจิตรศิลป์

มหำวิทยำลัยเชียงใหม่

สงวนลิขสิทธิ์

พิมพ์ครั้งแรก สิงหำคม พ.ศ. 2556

จัดพิมพ์โดย ภำควิชำศิลปะไทย คณะวิจิตรศิลป์

มหำวิทยำลัยเชียงใหม่

ออกแบบโดย ธวัชชัย สุภำศำสตร์

ออกแบบโดยใช้ฟอนท์ TF Lanna ขนำด 16 pt.