ธนาคารกลางและอปทานเงน Central Banking and The Money Supply

ธนาคารกลางเปนสถาบนทควบคมการผลตเงน สามารถควบคม stock ของเงน โดยมเครองม 3 สง คอ reserve requirement หรอ การกำาหนดปรมาณเงนสำารอง , loans to banks หรอการปลอยกใหธนาคาร และ the exchange of money for interest-bearing debt หรอ การซอขายแลกเปลยนตราสารหนทมผลตอบแทน ซงในบทนเราจะมาศกษาถงผลของแตละสง

การควบคมตวกลางทางการเงนโดยขอบงคบทางกฎหมาย Legal Restrictions on Financial Intermediation

การทตวกลางทางการเงนปลอยใหเอกชนสามารถนำาสนทรพยตางๆ มาใชแทนเงน ผลกคอ การทไมควบคมตวกลางเหลาน ทำาใหไมเกดคาใชจายตางๆ มากนก ในการนำามาใช ประชาชนกจะหนมาใช inside money มากกวา fiat money และจะทำาใหอตราผลตอบแทนของ inside money สงกวา fiat money

ถาประชาชนหนมาใช fiat money กนหมด กจะทำาให fiat money เสอมมลคา จะเกดผลคอ หนงในดานราคา ซงราคานนกตองแสดงเปนหนวยนบ สองกคอ รฐบาลกจะขาดรายรบจากการกอหน หากรฐบาลยงตองการใช fiat money เปนหนวยนบ หรอตองการมรายรบจากการกอหน รฐบาลกตองทำาใหประชาชนถอ fiat money

ซงรฐบาลกมหลายวธทจะเพมอปสงคของ fiat money ทางตรงกคอ การกำาหนดปรมาณ fiat money ทแนนอนทประชาชนตองถอ เชน การกำาหนด reserve requirement ซงธนาคารจะตองกนเงนฝากสวนหนงไวเปนเงนสำารองตามทรฐบาลกำาหนดไว

การกำาหนดปรมาณเงนสำารอง Reserve Requirement Reserve requirement บงคบใหตวกลางทางการเงน ถอ fiat money เปนสดสวนทแนนอนของเงนฝากธนาคารและการกำาหนดปรมาณเงนสำารอง Banks with Reserve Requirement

เราจะมาวเคราะหกนตอจากบททแลว กบ model ทวา คนเรามชวต 3 ชวง และเงนทนขาดสภาพคลอง ให คออตราของ reserve

1

requirement เพราะฉะนน (1-) คอ สวนทสามรถนำาไปใชเปนเงนทนได

งบดลของธนาคารถกแบงเปน 2 ฝง คอ สนทรพยและหนสน โดยสนทรพยแบงเปน Reserves กบ Interest-bearing asset สวนดานหนสน ประกอบดวย เงนฝาก และสวนของผถอหน ซงทงสองขางจะตองเทากน

A Bank's Balance SheetAssets Liabilities

Reserves H Deposits H Interest-bearing assets (1-)H Net worth 0 Total assets H Total liabilities H

ราคา Pricesระดบราคา pt เปนมลคาของสนคาในรปดอลลาร vt เปนมลคาของ

fiat money ht เปนเงนทฝากธนาคารโดยประชาชน vt ถกกำาหนดโดย อปสงคและอปทานของ fiat money

vt Mt = Nt ht …(1)

ในชวงเวลา t ใดๆ คนแตละคนจะมการฝากในธนาคารเปน ht รวมทกคนทงหมดเปน Nt htจากการฝากเหลานน ธนาคารตองกนไวเปน reserve เปนสดสวน ปรมาณ reserve requirement ทงหมดคอ Nt ht เราจะให คนทงหมดใน model น ไมไดถอเงนสดไวเลย อปสงคของ fiat money ทเปน reserve ของธนาคาร จะเทากบ อปสงคของ fiat money ทงหมด การเพมใน reserve requirement จะเพมมลคาของ fiat money โดยจะไปเพมอปสงคของ fiat money (การเพม reserve requirement จะทำาใหมเงนออกมาปลอยกนอยลง ทำาใหอปสงคของ fiat money เพมขน มลคาของ fiat money กจะเพมสงขนดวย) จากสมการท (1) เราสามารถหา pt ซงเปนสวนกลบของ vt (ราคา pt = 1/ vt ) ไดเปน

2

pt = Mt / Nt ht …(2)การกอหน Seigniorage

อกตวแปรหนงทนาสนใจ กคอ Seigniorage หรอการกอหน (Seigniorage)t = vt[Mt – Mt-1] =

vtMt[1-1/z] …(3)เมอ Mt = z Mt-1 จะไดเปน

(Seigniorage)t = Ntht[1-1/z] …(4)

โดยท คอ Reserve RequirementNtht คอ Real Stock of bank depositZ คอ อตราการสราง Fiat money

ทนและผลผลตทแทจรง Capital and Real Outputผลผลตทแทจรงเกดจากผลรวมของผลผลตจากแรงงานและจากทน

โดยทในระบบเศรษฐกจ ทนมาจาก 2 ทาง คอ ทางตรง kt และผานตวกลาง (1-)ht ซงทนจะกอใหเกดผลผลตลาชาไป 2 ชวงเวลา คอ ผลผลตในเวลาท t จะเปนผลมาจากทนทมในเวลาท t-2 ทงจากการลงทนทางตรงหรอผานตวกลาง ดงนน

GDPt = Nty + Nt-2Xkt-2 + Nt-2X(1-)ht-2 …(5)

จะเหนวาการเพมขนใน reserve requirement จะลด GDP เพราะเงนฝาก ht-2 คอ จำานวนทนทสงไปยงธนาคาร สวนการเพมในฐานเงน Mt ไมมผลโดยตรงตอผลผลตทแทจรง

จากสมการพบวา การลดของ reserve requirement นำาไปสการเพมของ ผลผลตทแทจรง เพราะการเพมของทนผานตวกลาง ดงตวอยางในป 1997 The total private capital stock ในอเมรกา เทากบ 17,316 พนลานดอลลาร ขณะทเงนสำารองในธนาคารพาณชยมประมาณ 47 พนลานดอลลาร

เงนฝาก Deposits

3

ความเตมใจของคนทจะฝากเงนกบธนาคารขนอยกบอตราผลตอบแทนทไดจากการฝากเงน ใหผลตอบแทนจากเงนทน 2 ชวง เปน X ผลตอบแทน 1 ชวงจากเงนทน เปน X ซงเราจะเรยกเปน x ผลผลตอบแทน 1 ชวงเวลาจากการฝากเงน (gross rate of return – r*) เทากบปรมาณเงนสำารองคณกบอตราผลตอบแทนของ fiat money บวกดวย ปรมาณของเงนทนคณกบอตราผลตอบแทนของเงนทน

r* = (n/z) + (1-) x …(6)

= x - [ x - (n/z) ] …(7)

จากสมมตฐานทวา fiat money ให rate of return ตำากวาเงนทน ( x > n/z ) จากสมการ (7) r* เปนฟงกชนลดนอยถอยลงของ ซงแสดงใหเหนวาการเพม reserve requirement อตราผลตอบแทนจากการฝากเงนจะลดลง ในขณะทฐานเงน Mt ไมมผลกระทบตออตราผลตอบแทนจากการฝากเงน อตราทคาดหวงจากการผลตเงน z จะไปทำาใหอตราผลตอบแทนของ fiat money ทเปน reserve ลดลง ดงนน เงนฝากบางสวนถกหนนหลงโดย fiat money ทเปน reserve

ผลกระทบจากการลดลงของ อตราผลตอบแทนจากการฝากเงนยงคลมเครอ ในดานหนงการลดลงของอตราผลตอบแทนอาจทำาใหคนสญเสยความมนใจในการฝากเงน อกดานหนงผลตอบแทนจากการฝากเงนทตำาจะลดการบรโภคในชวงท 2 (c2) ดงนนคนกจะเพมเงนฝากแทนทการลดลงใน การบรโภคชวงท 2

สวสดการ Welfare ทายสดเราจะพดถงผลของ reserve requirement ตอ

สวสดการของคนในสงคม โดยเราจะตองดความแตกตางระหวางคนหนมและคนแก

ผถอเงนเรมแรกเรมดวย stock ของ fiat money ให t = 1 ในสมการท (1) จะเหนวา เพม จะทำาให v ใน period 1 เพม จะทำาใหปรมาณสนคาทงหมดทสามารถซอได(จากการถอเงน)เพมขนทำาใหไดรบอรรถประโยชนทสงขน (จากการท reserve requirement เพมขน)

4

การเพมของ stock ของ fiat money จะลดมลคาของ fiat money คนทถอเงนจะถกทำาใหแยลงหาก stock ของ fiat money เพมขนและอะไรกตามททำาใหอปสงคตอการฝากเงนและอปสงคตอ fiat money ลดลง

การเพมขนของ reserve requirement หรออตราการสรางเงน จะสงผลตออรรถประโยชนของคนหนมทาง อตราผลตอบแทนทไดจากการฝากเงน เราพบวาการเพมใน (reserve requirement) หรอ z (อตราทคาดหวงจากการสรางเงน) ทำาใหอตราผลตอบแทนจากการฝากเงนลดลง เปนการทำาใหอรรถประโยชนของคนหนมลดลง โดยบงคบใหพวกเขาตองถอ fiat money โดยใหอตราผลตอบแทนตำา

คำานยามเรองเงนของธนาคารกลาง Central Bank Definitions of Money

ธนาคารกลางทวโลกไดใหคำานยามขอบเขตของเงนในหลายๆ ความหมาย เรยกวา monetary aggregate ภาพรวมทางการเงน แตกตางกนไปในหลายๆ ประเทศ ซงกมการเปลยนแปลงอยเรอยๆ โดยทไมมคำาจำากดความทตายตว

เราจะนำาเสนอความหมายของ monetary aggregate ของธนาคารกลางในสหรฐ และแคนาดา เงนในความหมายอยางแคบ M1 คอสนทรพยทมสภาพคลองสง สามารถใชจายไดปกต เชน เงนสดหรอเชค M2 คอ M1 รวมกบสนทรพยทสามารถแปรสภาพเปนเงนไดงาย

เราจะมาดกนวาสวนประกอบของ monetary aggregate ประกอบดวยอะไรบาง เรมกนทเงนในความหายอยางแคบทสดคอ M1

M1 ในสหรฐ ประกอบดวย เงนสด(ธนบตร + เหรยญกษาปณ) ทอยในมอประชาชน , เงนฝากกระแสรายวน (Demand Deposits) , เชค , เงนฝากออมทรพยทสามารถเบกถอนไดดวยเชค

สวนในแคนาดา ความหมายของ M1 จะแคบกวาของสหรฐ คอประกอบดวย เงนสดและเงนฝากกระแสรายวนของธนาคารแคนาดาเทานน

M2 สรางจาก M1 โดยรวมเอาเงนฝากออมทรพยและเงนฝากประจำาเขามา ในสหรฐจะนำาเอา Overnight repurchase agreements ( ตวเงนทถอไวขามคน เชน ธนาคาร A ออกตวเงนไว 1 ลาน$ แลวบรษท B มเงนเหลอมาก คดอยากใหธนาคาร A ยม จงนำาเงน 1 ลาน$ ไปซอตวเงนนโดยตกลงกนวาจะขายคนในวนรงขน ในราคาทสงกวาทบรษท B ซอตวเงนนน

5

มาเลกนอย ) , Overnight Eurodollar ( เงน US$ ทฝากไวในธนาคารตางประเทศนอกสหรฐ หรอธนาคารสหรฐทมสาขาอยตางประเทศ) , Money market mutual funds (คลายๆ กบกองทนรวมทมการจายผลตอบแทน ซงมผทถอหนน สามารถเขยนเชค ในมลคาทเทากบหนทตนเองถอไวได)

สวน M2 ของแคนาดา คอ M1 บวกดวย present notice and term deposit และ non-personal notice deposits เชนเดยวกบในสหรฐ เงนฝากเหลานเปนเงนฝากออมทรพยประเภทตางๆ

M3 เงนในความหมายอยางกวาง ในสหรฐคอ M2 บวกดวย เงนฝากประจำาระยะยาวซงม

จำานวนมากกวา 100,000 $ ขนไปในสถาบนการเงนทกประเภท บวกดวยตวสญญาซอคนของเงนฝากนอกประเทศ (Eurodollars) ทมระยะเวลามากกวา 1 วน บวกดวยเงนทไดรบจากผลประโยชนในการถอหนของกองทนทสามารถเบกถอนไดดวยเชคในจำานวนซงทางการไดกำาหนดเอาไว ( Money market mutual fund ) ของสถาบนการเงน

สวนของแคนาดา M3 จะเทากบ M2 บวกดวยเงนฝากของตางชาต และ non-personal term deposit

อปทานของเงนรวมในตวแบบน The Total Money Supply in Our Model

(M1)t เปนอปทานเงน ณ เวลา t ใดๆ (ในจดนเราจะวเคราะหโดยใหไมมการถอเงนนอกธนาคาร คอไมมการถอเงนสด) มในรปเงนฝากเทานน stock ของ fiat money , Mt , ใน reserve requirement คอ ฐานเงน Monetary base เราสามารถแสดงความสมพนธระหวางอปทานเงนและฐานเงนไดดงสมการ

Mt = (M1)t …(8)

(M1)t = Mt / …(9)

จากสมการ (9) ทำาใหเราสามารถหา อปทานเงนรวมจาก reserve requirement และฐานเงนได หากฐานเงนเพมขน 1 เทา จะทำาให

6

stock ของเงนเพมขน 1 / เทา (อปทานเงนเพมขน 1 / เทา) อตราสวนระหวาง (M1)t ตอ Mt เทากบ 1 /

เราเรยก 1 / วาเปนตวคณทางการเงนความสมพนธระหวาง stock ของเงนกบราคา p

pt = Mt / Nt ht …(10) แต Mt / = (M1)t

pt = (M1)t / Nt ht …(11) ในบททแลวการเพมขนใน stock ของเงนทำาใหระดบราคาเพมขน (Nt ht เปนอปสงคของเงน) ในระบบเศรษฐกจน M1 มประโยชนในการคำานวณระดบราคามากกวาฐานเงน ราคาเปลยนแปลงเปนเหตใหเกดการเปลยนแปลงใน M1 ไมเกยวของกบการเปลยนแปลงใน หรอใน stock ของเงน stock ของเงนไมเกยวของกบราคา เพราะวาราคาเปลยนแปลงไมมการเปลยนแปลงใน stock ของเงน ถามการเปลยนแปลงใน reserve requirement

ถงอยางไรกตาม อปสงคตอเงนฝาก Nt ht เปนผลกระทบมาจากอตราผลตอบแทนจาก การฝากเงน การเปลยนแปลงในระดบราคาจะขนอยกบเครองมอทใชในการเปลยนแปลง M1 เราทราบมาแลววา M1 เพมขนจากการท reserve requirement ลดลง ซงจะทำาใหอตราผลตอบแทนจากการฝากเงนเพมขน แตถาการเพมของ M1 มาจากการทฐานเงนเพม จะทำาใหอตราผลตอบแทนลดลง เพราะฉะนนเครองมอทตางกน กจะมผลตออตราผลตอบแทนตางกนดวย อปสงคตอเงนฝากและระดบราคา กขนอยกบเครองมอทใช

เราจะมาดกนตอวา M1 มประโยชนในการคาดการณทำานายตวแปรอนๆ ในระบบเศรษฐกจไดหรอไม เราพบวาการเพม stock ของเงน การเพมของฐานเงน และการลด reserve requirement มผลกระทบตรงขามในการกอหน Mt เพมขน การกอหนกเพมขน แตการท reserve requirement ลดลง ทำาให การกอหนลดลง

การเพม stock ของเงน เปนผลมาจากการลดลงใน reserve requirement ซงจะไปเพมทนและผลผลต ในทางตรงกนขาม การเพมฐานเงน ไมสงผลกระทบโดยตรงตอปรมาณผลผลต ในระบบเศรษฐกจน ผลกระทบตอการสรางหนและผลผลต จากการเปลยนแปลงใน M1 ขนอยกบวา

7

M1 เปลยนไปอยางไร เพราะฉะนนเราจงพจารณาเพยง M1 ไมไดเมอพดถงนโยบายการเงน

การปลอยกของธนาคารกลาง Central Bank Lendingธนาคารตางๆ ตองมระดบของ reserve requirement จากเงน

ฝาก ซงถาหากตำากวาเขาจะตอง 1) ขายสนทรพยทมผลตอบแทน เปนเงนได 2) กยมจากธนาคารอนๆ 3) กยมจากธนาคารกลาง

วตถประสงคของธนาคารกลางในการใหกยมคอ เมอธนาคารตางๆ มระดบ reserve requirement ตำากวาทกำาหนด ซงการกยมจากธนาคารกลางกเพอใหมเงนเทากบ reserve requirement (ซงตองจายคนในภายหลง พรอมกบดอกเบย)

ขนาดของการกยมจากธนาคารกลาง จะเทากบการลดลงใน reserve requirement เชน ธนาคารกลางใหธนาคารตางๆ ม reserve requirement ครงหนงโดยการยมจากธนาคารกลาง ผลกคอ reserve requirement ถกแบงครง ตวคณทางการเงน เทากบ 1 / (/2) ซงมากกวาตวคณตอนเรมแรก (1/) stock ของเงนกจะเปนสองเทา ระดบราคากเพมขน 2 เทา

ขนาดของการกยมขนอยกบอตราดอกเบยของธนาคารกลางและธนาคารตางๆ อตราดอกเบยของธนาคารตางๆ ถกกำาหนดโดยตลาด มาจากผลตอบแทนทไดจากการปลอยกหรอจากการขายหลกทรพย ถาอตราดอกเบยของธนาคารกลางตำากวาอตราดอกเบยกยมระหวางธนาคาร ธนาคารกจะหนมากกบธนาคารกลางเปนจำานวนมาก เพอปองกนการเกด arbitrage ธนาคารกลางจงตองกำาหนดอตราดอกเบยใหเทากบหรอสงกวาของตลาดเพอลดการกยมจากธนาคารกลาง

การจำากดการปลอยกของธนาคารกลาง Limited Central Bank Lending

ตอไปจะดผลของการปลอยกของธนาคารกลาง โดยนโยบายการปลอยกของธนาคารกลางประกอบดวยปรมาณทยดจะใหกกบอตราผลตอบแทน โดยท แสดงถงสวนเงนสำารองของธนาคารทถกควบคมจากธนาคารกลาง ซงเงนฝากทธนาคาร H และเงนสำารอง H ถกกำาหนดใหกยมได H ให t

B แสดงถง ปรมาณรวมของเงนสำารองทกยมมา และให Mt คอ Stock of

8

fiat money ทไมไดยมมาจากธนาคารกลาง (Nonborrowed reserves) จะไดวาเงนสำารองทกยมมาเปนสวนหนงของเงนสำารองทงหมด

= tB / t

B + Mt …(12)ถา t

B เปน infinity คาของ จะเขาใกล 1 การจะทำาใหไดกำาไรสงสดธนาคารจะใชการกยมจากธนาคารเพอใหได Interest-bearing

Asset ซงผลจากการกยมธนาคารกลางจะไดงบดลดงรป Assets Liabilities

Reserves H Deposits H Interest-bearing Loans from the central bank H assets H + (1-)H

Net worth 0 Total assets H + H Total liabilities H + H

เราจะหาผลของการใหกของธนาคารกลางผานตวแปรในแนวทางเดยวกบการหาผลของ Reserve requirement มลคาของ Fiat money 1 unit หาไดจากสมการ Demand = Supply โดยท Demand มาจาก Reserve requirement ซงขณะนหามาจากการรวม Borrowed (Ht = Ntht) และ Nonborrowed reserves (vtMt)

Ntht + vtMt = Ntht …(13)เราจะหาระดบราคาไดจากสวนกลบของ vt vtMt = Ntht - Ntht = (1-) Ntht

vt = (1-) Ntht / Mt pt = 1/ vt

= Mt / (1-) Ntht …(14)จากสมการ (14) ทแสดงเงนใหกของธนาคารกลาง ( > 0) มผลทำาใหระดบราคาสงกวา

9

ตอนทไมปลอยก ( = 0) สมการ (14) แสดงวาถาเงนสำารองทงหมดมาจากการกธนาคารกลาง ( = 1) ผลกจะเหมอนไมม reserve requirement – Fiat money กจะไมมคา ( pt หาคาไมได)

เงนกจากธนาคารกลางทำาหนาทเปนตวตดทอน reserve requirement จาก เปน (1-) สวนการลดอปสงคตอ Nonborrowed reserves ในมอประชาชน (Mt) ทำาใหมลคาของ Fiat money ลดลง (ระดบราคาสงขน)

เงนใหกของธนาคารกลางยงขยายการลงทนผานตวกลาง ดงจะเหนในงบดลรป 8.2 ทธนาคารกลางใหกแกธนาคารเอกชนเพอเพม Interest-bearing assets

(1-) Ntht + Ntht = [1-(1-)] Ntht …(15)เงนใหกของธนาคารกลางมผลตอการลงทนผานตวกลางเหมอน reserved requirement

ทลดลงเปน (1-) สงเกตวาขนาดของการเปลยนแปลงการลงทนผานตวกลางขนอยกบขนาดเงนใหกของธนาคารกลาง () แตไมขนกบอตราดอกเบยทถกกำาหนดผานธนาคารกลาง ถงแมวาปรมาณเงนปลอยใหกของธนาคารกลางจะไมถกจำากด ใน Real term สวนใหญของเงนใหกของธนาคารกลางสามารถเพมในการลงทนผานตวกลางเปน Ntht (คาทแทจรงของเงนสำารอง)

การปลอยกของธนาคารกลางมผลกบ Total nominal money stock, required reserves จะตองเทากบผลรวมของ Borrowed และ Nonborrowed reserves

(M1)t = (M1)t + Mt …(16)

(M1)t = Mt / (1-) …(17)

การปลอยกของธนาคารกลางยงขยาย Total nominal stock of money โดยยอมใหเพม

เงนฝากสำาหรบแตละดอลลารของ Nonborrowed reserves ดงนนการใหกของธนาคารกลางจงทำาหนาทคลายกบ reserved requirement เปน (1-)

10

ผลของการใหกของธนาคารกลางตอรายรบของรฐบาละละอตราผลตอบแทนของการฝากเงน ขนอยกบอตราผลตอบแทนทจะตองจายคนแกธนาคารกลางสำาหรบเงนก

ในการหาอตราผลตอบแทนทตองจายแกเงนฝาก ในทางตรงขามแตละหนวยของเงนฝาก สวน ถกควบคมจากเงนสำารอง ซงจายอตราผลตอบแทนทแทจรง n/z เมอธนาคารกลางใหกสวน ของ required reserves สวน [1-(1-)] ถกควบคมในทน ซงจายอตราผลตอบแทนทแทจรง x ดงนนอตราผลตอบแทนทแทจรงทธนาคารไดรบจากสนทรพยจะเทากบ (n/z) + [1-(1-)]x เพอทจะหาอตราผลตอบแทนทแทจรงของเงนฝาก เราจะตองลบออกดวยเงนทตองจายคนเงนกแกธนาคารกลาง

r* = (n/z) + [1-(1-)]x - …(18)จะเหนวาถาธนาคารกลางไมใหก ( = 0) สมการ (18) จะเทากบสมการอยางงาย (6)

สมมตวาอตราดอกเบยทแทจรงของเงนใหกของธนาคารกลาง เทากบอตราดอกเบยตลาด x จากกรณนจะได

r* = (n/z) + [1-(1-)]x - x

= (n/z) + x - x + x - x = (n/z) + (1-)x …(19)ในกรณน อตราผลตอบแทนของเงนฝากไมไดรบผลกระทบจากการใหกของธนาคารกลาง

( ไมปรากฏในสมการ (19)) ถงแมวาเงนใหกของธนาคารกลางทำาใหธนาคารพาณชยสามารถทจะลงทนมากขนในทน โดยทผลตอบแทนจากการลงทนนถกจายกลบไปยงธนาคารกลาง ถาธนาคารกลางเสนอทจะปลอยกดวยอตราดอกเบยตำากวาตลาด ( < x) อตราผลตอบแทนตอเงนฝากจะมากขนจากผลของการใหกของธนาคารกลาง

ในกรณอน สมมตวาธนาคารกลางควบคมใหไมมอตราดอกเบยสำาหรบเงนก ( = n/z) จะได

r* = (n/z) + [1-(1-)]x - (n/z) = [1-(1-)]x + (1-)(n/z) [ให = n/z] …(20)

11

กรณน อตราผลตอบแทนตอเงนฝากจะเพมขนเทากบอตราทจะเปนไปไดสำาหรบการลดลง

ใน reserve requirement เปน (1-)

การใหกของธนาคารกลางอยางไมจำากด Unlimited Central Bank Lending

เราสมมตตอนนวาธนาคารกลางจำากดการใหกท ตวเลอกนโยบายสำาหรบธนาคารกลางเพอทจะกำาหนดเฉพาะดอกเบยทจะควบคม และยอมใหธนาคารพาณชยกมากเทาทตองการ

รปท 1เมออตราผลตอบแทนในตลาดถกกำาหนดจากอตราผลตอบแทนตายตว

ของทน x นโยบายการใหกอยางไมจำากดของธนาคารกลางมผลตอการลดลงของดลยภาพทเปนไปได ถา > x ธนาคารพาณชยจะไมอยากกจากธนาคารกลาง สวนถา < x ธนาคารพาณชยจะกจากธนาคารกลางอยางไมจำากด จนทำาให = 1 และระดบราคาหาคาไมได ถา = x ทกปรมาณของ Borrowed reserves จะเปนดลยภาพ

ลองจนตนาการจากนโยบายการปลอยกอยางไมจำากดของธนาคารกลางเมอ Marginal product of capital หรอผลผลตทเพมขนจากการเพมปจจยทนอก 1 หนวย f’(K) เปนไปในลกษณะลดนอยถอยลงของ Total capital stock ธนาคารพาณชยตองการทจะกจากธนาคารกลางตราบจนอตราผลตอบแทนทพวกเขาได f’(K) มากกวาอตราผลตอบแทนทเขาตองจาย () ขณะทการกยมจากธนาคารกลางมากขน ธนาคารพาณชยกจะลงทนในทนมากขน หรอเปนการลดผลผลตของทนหนวยสดทายและอตราผลตอบแทนตลาด การกยมจากธนาคารกลางและการขยายทนจนกระทง

12

ผลผลตของทนหนวยสดทายเทากบอตราผลตอบแทนทถกควบคมโดยธนาคารกลาง ในการลดอตราผลตอบแทนธนาคารกลางจะตองขยายการใหกยมผานธนาคารเอกชนและการสะสมทน ดไดจากรปท 1 ถงผลของทนจากการลดลงของอตราดอกเบยธนาคารกลาง จาก * เปน ~

กอนทจะมการลดอตราดอกเบยของเงนกธนาคารกลาง เปนหนทางในการขยายเศรษฐกจ ซงเราตองตระหนกถงปจจยอนๆดวย ประการแรก คอ การขยายการใหกของธนาคารกลางทำาใหระดบราคาสงขน (สงผลตอผถอ Fiat money ในปจจบน) ประการทสอง คอ ผลกระทบทแทจรงตอทนของการลดอตราทถกจำากดถงมลคาทแทจรงของเงนสำารอง Nht

นโยบายการใหกของธนาคารกลางในแคนาดาและสหรฐฯ Central Bank Lending Policies in Canada and the United States

การขยายการกยมจากธนาคารกลางขนอยกบความแตกตางระหวางอตราทถกควบคมจากธนาคารกลาง (Discount rate ในสหรฐฯ, Bank rate ในแคนาดา) และอตราของธนาคารเอกชน โดยอตราธนาคารทถกควบคมในแตละแหงขนอยกบตลาดและยงถกบงคบโดยอตราผลตอบแทนทธนาคารไดจากการปลอยก หรอซอหลกทรพย หาก central bank rate ตำากวาอตราดอกเบยกยมในธนาคาร การเกงกำาไรจะมแนวโนมกเงนมากเทาทจะเปนไปไดจากธนาคารกลาง เพอทจะปลอยกในอตราดอกเบยตลาดทสงกวา

เพอทจะปกปองธนาคารจากการทำาลายของผมอภสทธในการกยมเงนจากธนาคารกลาง ธนาคารกลางอาจจะตองจำากดการกยมในกรณทจำาเปน ดงนนธนาคารจงควรกำาหนด central bank rate เทากบหรอมากกวาตลาดเพอกำาจดการเกงกำาไร

ดงตวอยางในการเปรยบเทยบระหวาง Bank of Canada กบ Federal reserve ตงแตป 1980-1995 Bank of Canada กำาหนด bank rate เทากบอตราของตวเงนคลงของรฐบาลอาย 91 วน บวกหนงในสของหนงเปอรเซน นโยบายนเรยกวา floating penalty rate เพราะวาอตรานถกปรบใหเหมาะสมกบสภาวะตลาดและมากกวาอตราในตลาด ดงนนเพอทจะสงเสรมใหธนาคารเอาเงนกออกจากธนาคารกลาง อนจะลดแรงจงใจในการหากำาไร ชวงเวลาน Bank of Canada ควบคม bank rate เฉพาะทางออมโดยใชนโยบายทกระทบตออตราของตวเงนคลง เพราะเหตนนกเกงกำาไรจงถกกำาจดดวยนโยบายขางตน Bank of

13

Canada จงไมตองการจะปลอยเงนกใหแก chartered bank ในขณะนน

ในทางตรงกนขาม discount rate ในอเมรกา เปนอตราทถกควบคม โดย Federal Reserve และมการเปลยนแปลงไมบอยนก ซงมหลายครงท discount rate ตำากวาอตราดอกเบยในตลาด ทำาใหธนาคารหนมากจาก Federal Reserve โดยในป 1995 Bank of Canada กไดทำาการควบคมอตราเชนเดยวกบสหรฐ

รปท 2 แสดงใหเหน bank rate ของ Bank of Canada และ discount rate ของ Federal reserve ในชวงสองทศวรรษ

รปท 2

ทฤษฎทสนบสนนแนวความคดการควบคมปรมาณเงนทหมนเวยนในระบบเศรษฐกจ

การควบคมปรมาณเงนของนโยบายการเงนแยกไดเปน 2 ประเภท (สรกษและวนรกษ,2524 :181) คอ1. การควบคมทางปรมาณ (Quantitative or General Control)2. การควบคมทางคณภาพหรอดวยวธเลอกสรร (Qualitative or

Selective Control)

14

การควบคมทางปรมาณการควบคมทางปรมาณเงนจะมผลกระทบตออตราดอกเบยในตลาดเงน

ตรา และมผลไปยงเศรษฐกจโดยรวม ทงนขบวนการทำางานของเครองมอทง 3 ชนด สามารถอธบายไดดงตอไปน

1. การซอขายหลกทรพย ทธนาคารกลางซอขายสวนมากจะอยในรปของพนธบตรรฐบาล นอกจากนอาจมตวเงนทธนาคารรบรอง (Banker’s Acceptance) และหลกทรพยของธนาคารกลาง วธนมจดประสงคทสำาคญ คอ เพอควบคมเงนสดสำารองของธนาคารพาณชย โดยเงนสำารองจะเพมขนเมอธนาคารกลางซอหลกทรพยและจะลดลงเมอธนคารกลางขายหลกทรพย และเมอปรมาณเงนสดสำารองของธนาคารพาณชยเปลยนแปลงจะมผลทำาใหมการเปลยนแปลงปรมาณเงนในระบบเศรษฐกจไปในทศทางเดยวกน เครองมอนจะเปนเครองมอทสำาคญ และใชไดผลในการควบคมปรมาณเงนภายในประเทศทตลาดเงนมระดบการพฒนาสง

2. อตราซอลด หมายถง อตราดอกเบยเงนกทธนาคารกลางคดกบธนาคารพาณชย การทธนาคารกลางเปลยนแปลงอตราซอลดนจะมผลใหการกยมของธนาคารพาณชยจากธนาคารกลางเปลยนแปลงไป คอ ถาธนาคารกลางลดอตราซอลด มผลใหธนาคารพาณชยกเงนจากธนาคารกลางมากขน มผลใหเงนสดสำารองของธนาคารพาณชยสงขน ความสามารถในการขยายเครดตของธนคารพาณชยกจะสงขน มผลใหปรมาณเงนในระบบเศรษฐกจมากขน แตถาธนาคารกลางเพมอตราซอลดน ผลกจะออกมาในทางตรงขามกบทกลาวมา ดงนนจงสามารถสรปไดวา ธนาคารกลางจะลดอตราซอลดเมอตองการเพมปรมาณเงนในระบบเศรษฐกจ และจะเพมอตราซอลดเมอตองการลดปรมาณเงนในระบบเศรษฐกจ

3. อตราเงนสดสำารองตามกฎหมาย เนองจากปรมาณเงนในระบบเศรษฐกจสวนหนงเกดจากการสรางเงนฝากของธนาคารพาณชย และการทธนาคารพาณชยจะสรางเงนฝากไดมากนอยเพยงใดขนอยกบเงนสดสำารองทมอย และอตราเงนสดสำารองตามกฎหมายทตองดำารงไวเปนสดสวนกบยอดเงนฝาก โดยการเปลยนแปลงอตราเงนสดสำารองจะไมมผลใหเงนสดสำารองทงหมดทมอยเปลยนแปลง แตจะมผลใหสวนประกอบของเงนสดสำารอง คอ ปรมาณเงนสดสำารองตามกฎหมาย และเงนสดสำารองสวนเกนเปลยนแปลงไป

ถาธนาคารกลางเพมอตราเงนสดสำารองตามกฎหมายจะมผลใหธนาคารพาณชยตองเพมปรมาณเงนสดสำารองทขาดไป อกกรณหนงททำาได โดยการ

15

ลดการขยายเครดตโดยเรยกเงนทใหกสวนหนงกลบคนมาเพอรกษาระดบเงนสดสำารองตามกฎหมายไวในระดบเดม ซงจะมผลตอไปยงปรมาณเงนทหมนเวยนอยในระบบเศรษฐกจทำาใหมปรมาณลดลง แตถาทางธนาคารกลางลดอตราเงนสดสำารองตามกฎหมาย ผลทตามมากจะเปนไปตรงกนขามกบขางตน

การเพมหรอลดอตราเงนสดสำารองตามกฎหมาย เปนวธการทางการเงนทมผลตอการเปลยนแปลงปรมาณเงนทรนแรงทสด ดงนนจง ไมใชเครองมอทจะนำามาใชไดบอยๆ เครองมอนจะเหมาะสมเฉพาะเมอมวกฤตการณทางการเงนอยางรนแรงและมแนวโนมยดเยอตอไปเปนเวลานาน ฉะนนเครองมอทใชอยเปนประจำาไดแกการซอขายหลกทรพยและการเปลยนแปลงอตราซอลด

การควบคมทางคณภาพ หรอดวยวธเลอกสรรการควบคมทางคณภาพ หรอดวยวธเลอกสรร เปนการควบคมชนดของ

เครดต โดยในบางกรณธนาคารกลางจำาเปนจะตองจำากดเครดตบางชนดเทานน เพราะจะเกดผลเสยหายตอเศรษฐกจบางสวนหรอทงระบบ วธการนจะเหมาะสมกบประเทศทมตลาดเงนทพฒนาแลว ซงวธการทวไปของนาคารกลางในการควบคมทางคณภาพ ไดแก1. เครดตเพอการซอขายหลกทรพย (Margin Requirements on

Security Loans)2. เครดตเพอการบรโภค (Consumer Credit Control)3. เครดตเพอการซอบานและทดน (Real Estate Credit Control)

การควบคมเครดตเพอการซอขายหลกทรพย วธการนเหมาะสมสำาหรบประเทศทพฒนาไปมากแลว ซงจะมบคคลประเภทหนงประกอบอาชพแสวงหากำาไรจากการซอขายหลกทรพย โดยบคคลเหลานจะซอเมอราคาตำา(เมออตราดกเบยสง ) และขายเมอราคาสง(เมออตราดอกเบยตำา ) การซอขายหลกทรพยนเปนเรองของการเกงกำาไร โดยการคาดคะเนอตราดอกเบยในอนาคต ซงในบางครงเกดการเกงกำาไรรนแรง จนกระทงราคาหลกทรพยเคลอนไหวขนลงรวดเรวผดปกต ทำาใหเกดความเสยหายแกตลาดหลกทรพย ธนาคารกลางสามารถควบคมเหตการณดงกลาวไดโดยการจำากดเครดตเพอการซอขายหลกทรพย เนองจากโดยปกตผซอหลกทรพยมกจะมเงนสดไมเพยงพอ จำาเปนตองกยมจากธนาคารพาณชยบางสวนหรอสถาบนการเงนอนๆ โดยใชหลกทรพยท

16

ซอเปนหลกประกน ดงนนการจำากดเครดตเพอการซอขายหลกทรพยของธนาคารกลางจะกระทำาโดยการกำาหดอตราตำาสดของราคาหลกทรพยทผซอตองชำาระเปนเงนสด (Margin Requirement) ถาอตรานมคามาก หมายความวา ธนาคารกลางตองการใชนโยบายการจำากดเครดตเพอซอขายหลกทรพย ซงจะมผลในปรมาณเงนในระบบเศรษฐกจลดลงไมมากนก เพราะมการซอขายหลกทรพยลดลง แตถาอตรานมคานอย คอธนาคารกลางไมตองการใชนโยบายจำากดเครดตเพอการซอขายหลกทรพยกจะมผลใหปรมาณเงนในระบบเศรษฐกจลดลงมาก เนองจากมการซอหลกทรพยมากขน

การควบคมเครดตเพอการบรโภค นโยบายนม 2 ชนด คอ การกำาหนดจำานวนเงนตำาสดทตองชำาระครงแรก (Minimum Down Payment) และระยะเวลาสงสดของการผอนชำาระ (Maximum Periods of Repayment) คอ การจำากดเครดตเพอการอปโภคบรโภค ทำาไดโดยการเพมจำานวนเงนตำาสดทตองชำาระครงแรก และการลดระยะเวลาสงสดของการผอนชำาระซงจะสงผลตอไปยงการใชจายเงนของผบรโภค คอ มผลกระทบตอปรมาณเงนทหมนเวยนในระบบเศรษฐกจนนเอง

เครดตเพอการซอบานและทดน วธการควบคมเครดตประเภทน คอ การกำาหนดอตราเงนตำาสดทจะตองนำามาชำาระครงแรก และระยะเวลาสงสดของการผอนชำาระซงมผลเชนเดยวกบการควบคมเครดตเพอการอปโภคบรโภค

17

งานศกษาทเกยวของทมในเมองไทยจากวทยานพนธเรอง ผลกระทบของการเปลยนแปลงปรมาณเงนตอภาคเศรษฐกจทแทจรงของ นางสาวสายพณ ชนตระกลชย (พ.ศ. 2529)

วทยานพนธเลมดงกลาว มวตถประสงคทสำาคญในการศกษาคอ เพอศกษาถงผลกระทบทเกดขนเนองจากการเปลยนแปลงปรมาณเงนทหมนเวยนในระบบเศรษฐกจ ทมตอการเปลยนแปลงของตวแปรตางๆ ในภาคเศรษฐกจทแทจรง ซงไดแก ผลตภณฑประชาชาตเบองตน ดชนราคาภายในประเทศ อตราดอกเบย การจางงาน มลคาการสงออกสทธ ระดบการบรโภคและการลงทนของภาคเอกชน และมลคาการนำาเขาสทธ โดยการศกษานกระทำาโดยการสรางแบบจำาลองแสดงความสมพนธระหวางปรมาณเงนและตวแปรตางๆ ในภาคเศรษฐกจทแทจรงขนตามหลกทฤษฎทางการเงนและทฤษฎเศรษฐศาสตรอนๆ ทเกยวของ โดยใชขอมลทเกบรวบรวมโดยหนวยงานตางๆ ของรฐบาล ไดแก ธนาคารแหงประเทศไทย สำานกงานสถตแหงชาต สำานกงานคณะกรรมการพฒนาการเศรษฐกจและสงคมแหงชาต และวารสารตางๆ ทเกยวของ ภายในชวงระยะเวลา 16 ป ตงแตป พ.ศ.2512 จนถง 2527

18

ผลจากการวเคราะหพบวาเมอปรมาณเงนทหมนเวยนในระบบเศรษฐกจเปลยนแปลง จะสงผลกระทบตอทงทางตรงและทางออม (ซงผานการเปลยนแปลงของตวแปรอน) ตอการเปลยนแปลงของตวแปรตางๆ ในภาคเศรษฐกจทแทจรง ทงนตวแปรในภาคเศรษฐกจทแทจรงจะเปลยนแปลงมากทสดเมอปรมาณเงนในระบบเศรษฐกจเปลยนแปลง คอ มลคาเงนทนนำาเขาสทธซงจะเปลยนแปลงไปในทศทางตรงขามกบปรมาณเงน สวนตวแปรทถกกระทบนอยทสดคอ การจางงานภายในประเทศซงจะเปลยนแปลงไปในทศทางตรงกนขามกบปรมาณเงน

สำาหรบในประเทศไทยตลอดระยะเวลา 16 ปทผานมา ธนาคารแหงประเทศไทยไดนำาวธการเปลยนแปลงอตราซอลด และการเปลยนแปลงอตราเงนสดสำารองตามกฎหมายเพอใหเกดการเปลยนแปลงในปรมาณเงนในระบบเศรษฐกจนอยมาก นอกจากนวธการซอขายหลกทรพยในตลาดในชวงทผานมากมไดชชดวาธนาคารแหงประเทศไทยนำามาใชเพอวตถประสงคในการเปลยนแปลงปรมาณเงนทหมนเวยนในระบบเศรษฐกจทงๆ ทมาตรการเหลานเปนมาตรการทางตรงในการควบคมปรมาณเงนในระบบเศรษฐกจ อยางไรกตามพบวา ธนาคารแหงประเทศไทยกมวธการควบคมปรมาณเงนทหมนเวยนในระบบเศรษฐกจวธอน ไดแก การกำาหนดปรมาณเงนกใหแกธนาคารพาณชยและรฐบาล ซงผลของนโยบายทงสองนพบวา ถาธนาคารแหงประเทศไทยเปลยนแปลงการใหกแกภาคเศรษฐกจทงสองนไปรอยละ 1 จะมผลใหปรมาณเงนในระบบเศรษฐกจเปลยนแปลงไปรอยละ 0.576 และ 0.268 ในทศทางเดยวกนตามลำาดบ

อยางไรกตามมาตรการทนาจะใชไดผลในการเปลยนแปลงปรมาณเงนทหมนเวยนในระบบเศรษฐกจสำาหรบประเทศไทยในปจจบน ไดแก การเปลยนแปลงอตราซอลด เนองจากมาตรการนจะมผลโดยตรงตอการเปลยนแปลงการกยมของธนาคารพาณชย จากธนาคารแหงประเทศไทย ซงนาจะสงผลไปยงการเปลยนแปลงการขยายเครดตของธนาคารพาณชย ซงอาจจะมผลใหปรมาณเงนทหมนเวยนในระบบเศรษฐกจเพมขน ในทางตรงขาม การเพมอตราซอลด จะสงผลใหปรมาณเงนในระบบเศรษฐกจลดลง

19

จากวทยานพนธเรอง ความสมพนธระหวางฐานเงนและปรมาณเงนตามคำาจำากดความของธนาคารแหงประเทศไทยและทควรปรบปรงใหมของ นางสาวใกลรง คลองธนกจ (พ.ศ.2539)

การศกษาในวทยานพนธนมวตถประสงคเพอศกษาความสมพนธระหวางฐานเงนและปรมาณเงน ตลอดจนปจจยทมอทธพลตอตวทวคณทางการเงนทงในกรณทใชปรมาณเงนตามคำาจำากดความของธนาคารแหงประเทศไทยและทควรปรบปรงใหม ระหวางป พ.ศ.2531 ถง 2537 ซงมจดทนาสนใจ ในสวนของฐานเงน ตวทวคณทางการเงน โดยจะนำามานำาเสนอดงน

ฐานเงน

20

ตามปกตแลวฐานเงน ความหมายทกวางทสดคอ หนสนหรอสนทรพยทงสนของเจาหนาททางการเงน ประกอบดวยธนาคารกลางและกระทรวงการคลง องคประกอบของฐานเงนแสดงไดดงน

B = CP + RD โดยท B = ฐานเงน

CP = เงนสดในมอประชาชนRD = เงนสดสำารองของธนาคารพาณชยตวทวคณทางการเงนคอ อตราสวนระหวางปรมาณเงนกบฐานเงน คอm = M/Bการเปลยนแปลงในปรมาณเงนเกดจากการเปลยนแปลงในฐานเงน

หรอการเปลยนแปลงในตวทวคณทางการเงน หรอการเปลยนแปลงในทงสองสง หากคาของตวทวคณทางการเงนมเสถยรภาพ และไมถกกระทบโดยการเปลยนแปลงของฐานเงนแลว ปรมาณเงนกจะเกดการเปลยนแปลงอนเนองมาจากฐานเงนเปนสำาคญ

จากสมการตวทวคณทางการเงนของธนาคารแหงประเทศไทยในความหายแคบ และความหมายกวาง

m1 = c + 1 / [ c + ( rq + re ) d ]m2 = c + t + s + f + g + l / [ c + ( rq + re )

d ]จะพบวาตวทวคณทางการเงนจะมคาสงหรอตำา ขนอยกบอตราสวน

ตางๆ ทเปนสวนประกอบของตวทวคณทางการเงน ซงปจจยสำาคญทประกอบกนเปนตวทวคณทางการเงนมดงน

1. อตราสวนการดำารงเงนสดสำารองตามกฎหมาย ( rq )ธนาคารกลางเปนผกำาหนดอตราเงนสดสำารองตามกฎหมายของเงนฝากแตละประเภทโดย

ทวไปอตราเงนสดสำารองตามกฎหมายของเงนฝากเผอเรยกจะสงกวาของเงนฝากประจำา แตในบางประเทศ เชน ประเทศไทย กมอตราเงนสดสำารองตามกฎหมายเพยงอตราเดยวสำาหรบเงนฝากทกประเภท โดยปจจยททำาใหอตราสวนการดำารงเงนสดสำารองตามกฎหมายเปลยนไปมดงน

- โครงสรางและความมนคงของสถาบนการเงน- นโยบายของเจาหนาทการเงน2. อตราสวนการดำารงเงนสดสำารองสวนเกนตอเงนฝาก ( re )

21

ปจจยตางๆ ทสำาคญทมผลกระทบตออตราสวน ( re ) มดงน- อตราผลตอบแทนของหลกทรพยรฐบาลระยะสน เชน ตวเงนคลง

ถาอตราผลตอบแทนของตวเงนคลงสงขน อตราสวน( re ) จะลดลง

- ระดบอตราดอกเบยของธนาคารกลาง หรออตราซอลด ถาอตราดอกเบยอนๆ ไม

เปลยนแปลง การเพมขนในอตราดอกเบยมาตรฐานของธนาคารกลาง และ/หรออตราซอลดจะทำาใหอตราสวน( re ) สงขน เนองจากธนาคารพาณชยพยายามหลกเลยงการกยมจากธนาคารกลาง

- การคาดคะเนนโยบายของธนาคารกลาง- วธการคำานวณเงนสดสำารองในทางปฏบต3. อตราสวนการถอเงนสดตอเงนฝากเผอเรยก ( c )ปจจยสำาคญๆ ทมสวนในการกำาหนดอตราสวนของการถอเงนสดตอเงนฝากเผอเรยกมดงน- ระดบของอตราดอกเบย เมออตราดอกเบยสงสงขน คนจะลดการถอเงนฝากเผอเรยก และ

หนไปถอเงนฝากประจำา และสนทรพยทางการเงนอนๆทใหผลตอบแทนมากกวาแทนทจะลดการถอเงนสด ดงนน การเพมของอตราดอกเบยจะทำาใหอตราสวน ( c ) สงขน

- โครงสรางทางเศรษฐกจและสงคม ระบบเศรษฐกจทพฒนาแลว จะมอตราวน c ตำา

กวาระบบเศรษฐกจทดอยพฒนาหรอกำาลงพฒนา- การพฒนาตราสารทางการเงนอนๆ แทนเงนฝากเผอเรยก

อตราสวน c อาจเพมขนได4. อตราสวนเงนฝากประจำาและเงนฝากออมทรพยตอเงนฝากเผอเรยก

(t,s) จดวาเปนสนทรพยทมสภาพคลองรองลงมาจากเงนสด และเงนฝากเผอเรยก เพราะสามารถ

เปลยนเปนเงนสดไดโดยงายและไมมคาใชจายหรอความเสยงมากนก ปจจยสำาคญทมผลตอ t และ s มดงน

- อตราดอกเบยของเงนฝากประจำาและเงนฝากออมทรพย ถาอตราดอกเบยสงขน อตรา

สวนของ t และ s สงขน

22

- อตราดอกเบยของสนทรพยสภาพคลองอนๆ

ความสามารถของธนาคารกลางในการควบคมปรมาณเงนผานฐานเงนธนาคารกลางจะมความสารถในการควบคมปรมาณเงนไดมากนอยเพยงใดขนอยกบปจจย

ดงนประการแรก ความสมพนธระหวางปรมาณเงนและฐานเงนเปนความสมพนธทมนคง

หรอไม หรอกลาวอกนยกคอ ตวทวคณปรมาณเงนมเสถยรภาพหรอไม หากมความแปรปรวนมาก จะทำาใหธนาคารกลางไมสามารถทำาใหปรมาณเงนเขาสเปาหมายทตองการได

ประการทสอง ธนาคารกลางจะตองสามารถควบคมฐานเงนไดประการทสาม ธนาคารกลางจะตองทราบปรมาณเหรยญกษาปณและ

ธนบตรทงหมด ทงทธนาคารพาณชยและในมอประชาชนประการทส การเปลยนแปลงในอตราสวนของเหรยญกษาปณและ

ธนบตรทธนาคารพาณชยตอเงนฝากเผอเรยกจะตองสามารถคาดการณไดดงทไดกลาวแลววา การควบคมปรมาณเงนนนสามารถทำาไดโดยผาน

ฐานเงน หรอตวทวคณทางการเงน แตหากตวทวคณไมมเสถยรภาพ ธนาคารกลางกยงสามารถควบคมปรมาณเงนไดอก ซงกคอ ฐานเงน ซงการควบคมปรมาณฐานเงนใหอยในทระดบเหมาะสมสามารถกระทำาไดทงในดานสนทรพยและหนสน ประเดนสำาคญของการควบคมปรมาณเงนจงอยทเสถยรภาพของตวทวคณทางการเงน และการสามารถคาดคะเนตวทวคณทางการเงนได

ความสามารถของธนาคารกลางในการควบคมฐานเงนจะมากนอยเพยงใดนน ขนอยกบปจจยทเปนสวนประกอบของฐานเงนทงในดานสนทรพยและหนสน

การควบคมปรมาณฐานเงนจากทางดานสนทรพยธนาคารกลางสามารถควบคมปรมาณฐานเงนโดยควบคมองคประกอบ

ของฐานเงนทางดานสนทรพยไดดงน1. สนทรพยตางประเทศสทธทธนาคารกลางสนทรพยตางประเทศสทธทธนาคารกลางจะเปลยนแปลงหรอไมขนอยกบ ฐานะ

23

ดลการชำาระเงนของประเทศ และฐานะสนทรพยตางประเทศสทธของธนาคารพาณชย

2. สนเชอ(สทธ)แกภาครฐบาลจากธนาคารกลางองคประกอบนเปนสงทควบคมไดยาก เพราะการใหสนเชอของธนาคารกลางนอกจากจะ

ขนอยกบฐานะดลเงนสดของรฐบาลแลว ยงขนอยกบวาพนธบตรรฐบาลเปนทนยมแกนกลงทนมากนอยเพยงไร นอกจากนขอบเขตการขยายสนเชอแกภาครฐบาลยงขนอยกบขอกำาหนดกฎเกณฑตางๆ ของแตละประเทศ

3. สนเชอแกธนาคาพาณชยและสถาบนการเงนอนจากธนาคารกลางองคประกอบนจดไดวาอยในอำานาจการควบคมของธนาคารกลางโดยตรง ในฐานะท

ธนาคารกลางเปนผใหกแหลงสดทายของธนาคารพาณชย ธนาคารกลางจงมหนาทในการใหธนาคารพาณชยกยม ซงจะทำาใหฐานเงนมปรมาณเพมขน

การควบคมปรมาณฐานเงนจากทางดานหนสน1. เหรยญกษาปณและธนบตรทอยในมอประชาชนและธนาคาร

พาณชยซงเหรยญกษาปณและธนบตรทอยในมอประชาชนและธนาคารพาณชย

จะเปลยนแปลงหรอไมขนอยกบปจจยหาประการคอ ประการแรก โครงสรางทางสงคม โดยเฉพาะคานยมและการยอมรบการใชเชค ประการทสอง ระดบรายไดของประชาชน ประการทสาม ขอบเขตของ Monetization หากม Monetization สง เงนทนหมนเวยนและความตองการถอเงนสดของประชาชนกตะสงตามไปดวย ประการทส การขยายตวของธรกจการธนาคาร ถารวดเรวจะทำาใหโอกาสความตองการถอเงนสดของประชาชนจะลดลงมมากขน ประการทหา การกำาหนดสดสวนในสนทรพยสภาพคลองของของธนาคารพาณชย วาจะใหดำารงเงนสดในสดสวนเทาไร

2. เงนสำารองของธนาคารพาณชยทฝากไวทธนาคารกลางเงนสำารองของธนาคารพาณชยทฝากไวทธนาคารกลางสามารถแบงออกไดเปน เงนสด

สำารองตามกฎหมาย และเงนสดสำารองสวนเกนทงนการเปลยนแปลงในเงนสดสำารองตามกฎหมายขนอยกบปจจยสองประการคอ ประการแรก โครงสรางและความมนคงของสถาบนการเงน ถาระบบการเงนมความมนคงมากขน อตราเงนสดสำารองตามกฎหมาย ซงจะทำาใหปรมาณเงนสดสำารองตาม

24

กฎหมายลดลง ประการทสอง การเปลยนแปลงภาวะทางการเงน อาจทำาใหเจาหนาททางการเงนตดสนใจเปลยนแปลงอตราเงนสดสำารองตามกฎหมายใหสอดคลองกบสถานการณในขณะนน ซงจะทำาใหปรมาณเงนสดสำารองตามกฎหมายเปลยนแปลงไป

จากวทยานพนธเรอง ผลกระทบของการเปลยนแปลงปรมาณเงนตอภาคเศรษฐกจทแทจรงของ นางสาวสายพณ ชนตระกลชย (พ.ศ. 2529)

สำาหรบประเทศไทย ชวง 16 ป คอ ป 2512-2527 ทผานมา พบวาอตราซอลด และอตราเงนสดสำารองตามกฎหมายมการเปลยนแปลงนอยมาก หรออาจกลาวไดวาไมมการเปลยนแปลงเลย จากการเกบรวบรวมขอมลของธนาคารแหงประเทศไทย พบวา อตราซอลดคงอยในอตรารอยละ 5 ตอปมาตลอด ตงแตป 2512 สวนอตราเงนสดสำารองตามกฎหมายกเชนเดยวกนคงอยในอตรารอยละ 7 ตอป ตงแตป 2512 เปนตนมาจนถงวนท 1 มนาคม พ.ศ.2517 ไดเปลยนแปลงไปเปนอตรารอยละ 8 จนถงวนท 6 กนยายน ในปเดยวกน จงไดเปลยนแปลงไปอยในอตราเดม คอ รอยละ 7 จนถงป 2527

นนคอในระยะเวลา 16 ปนนทางธนาคารแหงประเทศไทยมไดเปลยนแปลงเครองมอทงสองเพอการเปลยนแปลงปรมาณเงนในระบบเศรษฐกจและเมอพจารณาเครองมอในการเปลยนแปลงปรมาณเงนในระบบเศรษฐกจอกวธหนง กลาวคอการซอขายหลกทรพยในตลาดกมไดทำาใหปรมาณเงนในระบบเปลยนแปลงไปอยางไร เพราะ จากการศกษาพบวาในป

25

พ.ศ 2513, 2515,2519 และ 2525 เปนชวงทมการใชจายเพอการลงทนของภาคเอกชนลดลง หากรฐบาลตองการเปลยนวฏจกรธรกจในชวงดงกลาวอาจทำาโดยการซอหลกทรพยจากตลาด ซงจะทำาใหเอกชนถอหลกทรพยลดลงมผลใหอตราดอกเบยในระบบเศรษฐกจลดลง ในทสดการลงทนทำาใหคาใชจายในการลงทนของภาคเอกชนมากขน แตในชวงดงกลาวนโยบายการซอขายพนธบตรของรฐบาลเปนไปเพอวตถประสงคอนมากกวา คออาจใชเพอลงทนตางๆในประเทศ ดงนนเมอรฐบาลขายพนธบตรใหกบเอกชนกจะทำาใหเงนหมนเวยนในระบบลดลง แตรฐบาลกลบนำาเงนดงกลาวไปลงทนในระบบเศรษฐกจ ดงนนปรมาณเงนจงกลบสระบบเศรษฐกจตามเดม นนคอนโยบายการซอขายหลกทรพยของรฐบาลจงไมมผลตอปรมาณเงนในระบบเศรษฐกจในชวงเวลานน

นอกจากน จากการทดสอบหาความสมพนธระหวางอตราดอกเบยทงสำาหรบเงนใหกและเงนฝากของธนาคารแหงประเทศไทย กบปรมาณเงนในระบบเศรษฐกจ พบวาการเปลยนแปลงของปรมาณเงนทหมนเวยนในระบบเศรษฐกจมไดมผลมาจากการเปลยนแปลงของอตราดอกเบยทงสอง แตเปนผลเนองมาจากการเปลยนแปลงของตวแปรอนมากกวา

อยางไรกตามจากการศกษาเรอง การวเคราะหสาเหตของภาวะเงนเฟอ“ในประเทศไทยและนโยบายแกไข ” (นมตร, 2529 :92) พบวาตวแปรทมสวนในการกำาหนดคาปรมาณเงนในระบบเศรษฐกจ(ในทนหมายถง M1) ไดแก 1)ปรมาณเงนทธนาคารแหงประเทศไทยใหกแกธนาคารพาณชย2) ปรมาณเงนทธนาคารแหงประเทศไทยใหกแกรฐบาล3)ปรมาณเงนฝากประจำา4)ปรมาณเงนทนสำารองระหวางประเทศโดยตวแปรเหลานจะมผลกระทบตอการเปลยนแปลงปรมาณเงนในทศทางเดยวกน

สำาหรบในกรณทตองการศกษานการทธนาคารแหงประเทศไทยกำาหนดปรมาณเงนใหกแกธนาคารพาณชยอาจถอไดวาเปนวธการทางออมในการกำาหนดปรมาณเงนทหมนเวยนในระบบเศรษฐกจได เนองจากถาธนาคารแหงประเทศไทยเปลยนแปลงปรมาณเงนใหกแกธนาคารพาณชย จะสงผลใหธนาคารพาณชยมปรมาณเงนทจะไปขยายเครดตใหแกภาคเอกชนเปลยนแปลงไปในทศทางเดยวกน คอถาธนาคารแหงประเทศไทยเพมปรมาณ

26

เงนใหกแกธนาคารพาณชยจะสงผลใหธนาคารพาณชยมปรมาณเงนทจะนำาไปขยายเครดตสงขน ในทสดปรมาณเงนทหมนเวยนในระบบเศรษฐกจกจะสงขน และถาธนาคารแหงประเทศไทยลดปรมาณเงนใหกแกธนาคารพาณชย ผลตางๆจะเกดขนในทศทางตรงกนขาม

ดงนนในการศกษานจงไดนำาคาปรมาณเงนทงหมดทหมนเวยนในระบบเศรษฐกจ ปรมาณเงนททางธนาคารแหงประเทศไทยใหกแกธนาคารพาณชย ในชวงป 2512 ถง พ.ศ.2527 มาหาความสมพนธเพอศกษาการดำาเนนนโยบายการเงนของธนาคารแหงประเทศไทยในการควบคมปรมาณเงนทหมนเวยนในระบบเศรษฐกจ โดยใชวธการควบคมปรมาณเงนใหกแกธนาคารพาณชย ซงผลวเคราะหสามารถแสดงไดดงสมการ ซงพบวาความสมพนธของตวแปรดงกลาวอยในรปสมการเสนตรงแบบลอการทม (Log Linear Equation) โดยคาสมประสทธของตวแปรทงสองมนยสำาคญทางสถต ณ ระดบความเชอมน 99 % และมคา R2 = 97.05 %(2512-2527) log MS = 2.868 + 0.576 log BT + 0.268 log GT

(5.441)** (4.032)**R2 = 0.9705 SD = 0.1551 D.W =

1.478 F = 213.511เมอกำาหนดให BT = ปรมาณเงนทธนาคารแหงประเทศไทยใหกแกธนาคารพาณชย

GT = ปรมาณเงนทธนาคารแหงประเทศไทยใหกแกรฐบาลจากสมการสามารถอธบายไดวา เมอปรมาณเงนทธนาคารแหง

ประเทศไทยใหกแกธนาคารพาณชยเปลยนแปลงไปรอยละ 1 จะสงผลใหปรมาณเงนหมนเวยนในระบบเศรษฐกจเปลยนแปลงไปรอยละ 0.576 ในทศทางเดยวกน

ดงนนถาทางธนาคารแหงประเทศไทยตองการเปลยนแปลงปรมาณเงนทหมนเวยนในระบบเศรษฐกจสามารถกระทำาไดโดยการเปลยนแปลงปรมาณเงนใหกแกธนาคารพาณชยไปในทศทางทตองการ คอถาธนาคารแหงประเทศไทยมนโยบายการเงนเพอตองการขยายปรมาณเงนทหมนเวยนในระบบเศรษฐกจสามารถกระทำาไดโดยการเพมปรมาณเงนใหกแกธนาคารพาณชย แตถาตองการลดปรมาณเงนหมนเวยนในระบบเศรษฐกจ สามารถทำาไดโดยการลดปรมาณเงนใหกแกธนาคารพาณชยเชนเดยวกน

27

ตารางแสดง การใหกยมจากธนาคารแหงประเทศไทย ของธนาคารพาณชยทงระบบ (ลานบาท)

ป พ.ศ. จำานวนเงนกยมจากธปท. ของธนาคารพาณชยทงระบบ

(ลานบาท)253325342535253625372538253925402541254225432544

42,340.237,608.136,330.521,215.424,894.336,198.953,789.8

313,097.7154,542.248,339.725,539.017,114.3

28

สรปในบทนจะพจารณาถงเครองมอ 2 ประการของธนาคารกลาง คอ

reserve requirement และ loans to bankReserve requirement จะเพมตวคณทางการเงนอยางงาย

และจะมผลตอไปยงปรมาณเงน เพราะปรมาณเงนประกอบดวยตวคณและฐานเงน ตวคณนโดยทางกลบกนจะเกยวของกบขนาดของ reserve requirement ซง reserve requirements จะทำาให Fiat money เพมคาโดยการเพมอปสงคตอ Fiat money และยงลดตวกลางของทนโดยธนาคาร ซงเปนเหตใหผลผลตลดลง การเพม reserve requirements ยงทำาใหอรรถประโยชนลดลง สำาหรบอนาคตดวยการลดอตราผลตอบแทนทธนาคารจายคนสำาหรบเงนฝาก

ธนาคารทขาด reserve required อาจจะหนเขาหาธนาคารกลางเพอกยมเงน ผลทตามมา คอ การใหกของธนาคารกลางจงเทากบการลด reserve requirement

29

ความผนผวนของ Stock ของเงน Money Stock Fluctuation

จากททำาการศกษาจากขอมลทเปนจรงเกยวกบความผนผวนของ money stock โดยท money stock เกดจาก money base และ money multiplier เมอเราศกษาถงการเปลยนแปลงของ money stock ทไมไดมาจาก money base ดงนนการเปลยนแปลงตองมาจากการเปลยนแปลงของ money multiplier ถา money multiplier เปลยนแปลงอยางไมแนนอน ธนาคารกลางจะไมสามารถคาดการณ money supply ไดทงหมดแมจ ะ ร ว า ม ก า ร พ ม พ เ ง น อ อ ก ม าท ง ห ม ด เ ท า ไ ห ร (The money base) จากรปท 1 ขอมลของ money multiplier ในระบบเศรษฐกจประเทศสหรฐอเมรกาซงแสดงถงรปแบบของ money multiplier ทลดล ง ใ น แ ต ล ะ ป

ความผนผวนใน money multiplier เปนสงทนาสนใจเปนพเศษ เพราะวาความผนผวนแสดงความสมพนธกบผลผลตทแทจรงจากการศกษาตางๆ พบวา money multiplier มความสมพนธในทางบวกกบการเปลยนแปลงในผลผลตทแทจรง ถาเราสามารถหาแหลงทมาของสาเหตของความผนผวนใน money multiplier เราสามารถอธบายหนงในปญหาตางๆของปรากฏการณทางการเงน การศกษาความสมพนธของ nominal money stock แ ล ะ real output จ ง เ ป น เ ป า ห ม า ย ข อ ง บ ท น

30

รปท 1 money multiplier ของเศรษฐกจประเทศสหรฐอเมรกาจากภาพแสดงถงเศรษฐกจอยในชวงทลดลง (การลดลงของ GNP ) ในป 1961,1970,1974,1980 แ ล ะ 1991

ความสมพนธระหวางเงนกบผลผลตหนงในปรากฏการณทยงยากซบซอนของเศรษฐศาสตรการเงนคอการ

ศกษาความสมพนธระหวาง nominal money stock และ real output แมว ามนจะ เป นเร องง ายท จ ะ เข า ใจความสมพนธระหว าง nominal output และ dollars (dollars เป นม ลค าของสนค า)

เจาหนาททางการเงนมอำานาจในการเปลยนแปลง money stock ทจะเกดขน ดงนนถา money stock มอทธพลตอ real output เจาหนาททางการเงนกมอทธพลตอ real output ผลทเหนไดนอยมากทสดของความสมพนธคอ การลดความผนผวนใน money stock จะทำาใหลดความผนผวนใน real output สวนผลกระทบทเดนชดคอการทเจาหนาทท า ง ก า ร เ ง น ส า ม า ร ถ ก ร ะ ต น real output ไ ด

กอนทเราจะทำาตามแนวคดของ business cycle ถงการสรางการจดการตอ money stock เราควรมความรบางอยางทเกยวของกบการเปลยนแปลงในผลผลตเพราะการเปลยนแปลงใน money stock มนเปนไปไดเหมอนกนทการสงเกตความสมพนธระหวาง 2 ตวแปร ไมสามารถบอกวาหนงในตวแปรใด เปนสาเหตใหมการเปลยนแปลงอนๆ แทนทมนอาจจะเ ป ล ย น แ ป ล ง ใ น ต ว แ ป ร ท 3 ท เ ร า ไ ม ไ ด ศ ก ษ า

31

การเปลยนแปลงในบางตวแปรอาจจะอธบายความแตกตางระหวางคาทแทจรงของตวแปร คาของการคาดการณจากตวแปรทมอย การเปลยนแปลงแสดงถง การทไมสามารถทำานายการเปลยนแปลงได หรอความประหลาดใจทต ว แ ป ร ต า ม ร ป แ บ บ ข อ ง ข อ ม ล ท ไ ด ม ก า ร ศ ก ษ า

1. การเปล ยนแปลงใน real output เก ยวข องก บการเ ป ล ย น แ ป ล ง ใ น total nominal money stock 2. การเปลยนแปลงใน total nominal money stock เ ก ด ข น ก อ น ก า ร เ ป ล ย น แ ป ล ง ใ น real output การเปลยนแปลงในเงนชวยใหการคาดการณการเปลยนแปลงทต า ม ม า ใ น ผ ล ผ ล ต3. การศกษาอตราดอกเบย เปนการศกษาเกยวกบ เง น และ

ผ ล ผ ล ต ก า ร เ ป ล ย น แ ป ล ง ใ นอตราดอกเบยชวยใหการคาดการณการเปลยนแปลงใน เงน และ ผลผลต และการเปลยนแปลงใน money stock ไมได ชวยในการคาดการณการเ ป ล ย น แ ป ล ง ใ น ผ ล ผ ล ต4. การเปลยนแปลงทางการเงนเกยวของกบการเปลยนแปลงใน

ผ ล ผ ล ต ใ น ช ว ง ต น โ ด ย ร ปแบบของการเปลยนแปลงใน deposit-to-currency ratio ( และ money multiplier )มการศกษามากอนเกยวกบการเปลยนแปลงของเงนตอการเปลยนแปลงของผลผลต (รปแบบท 2) นำาไปสขอสงสยตางๆทการเปลยนแปลงใน money stock เปนผลทใหเกดการเปลยนแปลงในผลผลต แตไมมเหตผลทแสดงวา ถามการเปลยนแปลงในผลผลตจะทำาใหเกดการเปลยนแปลงในเงน โดยการเปลยนแปลงในผลผลตเกดขนเปนอนดบแรก

อยางไรกตามมขอสงสยในความคดของเจาหนาททางการเงนสามารถควบคม money stock ทสงผลตอผลผลต นกเศรษฐศาสตรทตดตามเฉพาะความสมพนธระหวางเงนกบผลผลต โดยทไมไดดทอตราดอกเบย รปแบบท 3 ไดเสนอความสมพนธทผดพลาดทงเงนและผลผลตอาจจะสงผลกล บ ส อ ต ร า ด อ ก เ บ ย ห ร อ ต ว แ ป ร อ น ๆ ท เ ก ย ว ข อ ง ก บ ด อ ก เ บ ย

รปแบบท 4 เชอมโยงระหวางผลผลตกบ deposit-to-currency ratio เปนเร องทแนนอนวาสวนของ money stock นนรฐบาลไมไดควบคม จำานวนของเงนทมอยตอความสมพนธกบผลผลต ดงนนอาจจะไม

32

สามารถบอกไดวา บางสวนของ money stock มอทธพลตอผลผลตทอยภ า ย ใ ต ก า ร ค ว บ ค ม ข อ ง เ จ า ห น า ท ท า ง ก า ร เ ง น เ ช น ฐ า น เ ง น

A model of currency and depositในตวอยางบทท 8 อปทานการเงนถกกำาหนดโดย fiat money

stock และ reserve requirement ขอสมมตพเศษในตวอยางนน ค อ เ ง น ฝ า ก ธ น า ค า ร เ ง น แ ล ะ เ ง น ฝ า ก ท ถ ก ผ ก ม ด โ ด ย reserve requirement นำาไปสรปแบบของการคาดการณโดยกำาหนดให money multiplier ค ง ท เ ท า ก บ ส ว น ก ล บ ข อ ง reserve ratio

เราไดรวาการเปลยนแปลงใน reserve requirements สามารถนำากลบไปสการเปลยนแปลงใน total money stock และ ผลผลต อยางไรกตาม reserve requirements เปลยนแปลงไดยาก มนจงไมเปนการตดสนใจทส ำาคญของการศกษาความผนผวนใน เงนและผลผลต เพราะความสมพนธระหวางเงนกบผลผลตเปนความสมพนธเบองตนระหวาง money multiplier และผลผลต เราจะประยกตตวอยางของเราโดยให money multiplier ส า ม า ร ถ เ ป ล ย น แ ป ล ง ไ ด แ ล ะ reserve requirements คงท เราใหประชาชนใน model เลอกระหวางถอเ ง น ส ด (currency) (ท ม า จ า ก fiat money) แ ล ะ เ ง น ฝ า กธนาคาร(deposit) เราสมมต ให ไมม reserve requirements

A model of inside money and outside moneyพจารณาระบบเศรษฐกจแบบ overlapping generation ของ

คน 2 กลมอาย โดยมปรมาณ fiat money คงท ในแตละรนจะมคนอย 3 กลมคอ แรงงาน นายทน และธนาคาร และมความคงทในจ ำานวนของป ร ะ ช า ช น ใ น แ ต ล ะ ก ล ม ใ น แ ต ล ะ ช ว ง เ ว ล า

กลมแรงงานจะมสนคาเรมตน ( endowment ) ทพวกเขาผลตขนมาตอนหนม แตไมสามารถเกบไวบรโภคได ในตอนแก กลมแรงงานไมสามารถสรางปจจยทนเองได และตองการทจะถอเงนไวใชแลกกบสนคาเพอบรโภคในยามทแกทกคนมสนคาเร มตนทมขนาดแตกตางกน และอยากจะถอเงนในปรมาณทสมดลย เราจะพบวาคนงาน i ตองการถอเงนเทากบ Si ห น ว ย ข อ ง ส น ค า บ ร โ ภ ค

33

นายทนหรอผประกอบการ มสนคาเรมตนและมากกวาของแรงงาน แตกไมสามารถสรางปจจยทนในการผลตไดเอง ทนทผลตสนคา x โดยท x >1 การลงทนในสนคาอาจจะมาจาก สนคาทนทเรามอย หรออาจจะมาจากของคนอน สงทสำาคญคออตราผลตอบแทนในทน นายทนสวนใหญจะลงทนจากทนทเ ข า ม อ ย แ ล ะ น า ย ท น ไ ม ถ ก ก ำา ห น ด โ ด ย แ ร ง ง า น

ธนาคารเปนบคคลอนดบท 3 ธนาคารไมมทนเร มตนและไมมความสามารถในการผลตปจจยทนไดเอง เชนกน แตมขอไดเปรยบกลมอนๆ คอ ส า ม า ร ถ ก ำา ห น ด ผ ป ร ะ ก อ บ ก า ร ไ ด

ถ าแรงงานในระบบเศรษฐกจพยายามทจะถอเงนในรปของ fiat money กบผลตอบแทน อยางไรกตามธนาคารสามารถควบคมผประกอบการทจะลงทนในปจจยทน กบผลตอบแทนของสนคา x ซงมากกวา 1 ความแตกตางในผลตอบแทนควรจะสนบสนน ผทด ำาเนนการธนาคารทมองหาป ร ะ โ ย ช น จ า ก ก า ร ซ อ ข า ย แ ล ก เ ป ล ย น ข อ ง ผ ล ต อ บ แ ท น

ในตลาดแขงขนสมบรณ ธนาคารจะสามารถรบผลตอบแทนจากสนคา x ในการกยมเงนของนายทน ผลตอบแทนทตำากวาบอกถง ผลประโยชนสวนเกนทเก ดกบผประกอบการในกรณนธนาคารตางๆ ควรจะตองการผลตอบแทน (r) ทสงกวา และรวานายทนบางรายจะยงกเงนเพราะวาเขายงไดรบผลตอบแทนจาก x-r ดงนน อตราดอกเบยทถกจายใหกบธนาคารจะเพมจนกระทง r = x ซงผประกอบการจะไมสนใจทจะกจากธนาคารอก และ การแขงขนของธนาคารกจะเพมผลตอบแทนในเงนฝากของแรงงานตอสนคา x ด ว ย เ ห ม อ น ก น

จากบทความนก ไดกไดใหความสนใจตอตนทนธรกรรม (Ø) ของ model น เราสมารถเหนตนทนของบคลใดบคคลหนงไดเชน เมอถอนเงนจาธนาคาร กจะแสดงถงตนทนของธนาคารทเพมขน หรอการทเราเขยนเชค ถามการนำาไปขนเงนกบธนาคาร กจะถกเกบคาธรรมเนยมนนคอตนทนธ ร ก ร ร ม ท เ ก ด ข น

อตราของจำานวนทงหมดของผลตอบแทนทรพยสน คอจำานวนทไดรบจากการแบงทรพยสน จากเบองตนเรารวาธนาคารจะจายผลตอบแทน x ในเงนฝาก (กอนตนทนธรกรรม) ถาเรารวมตนทนธรกรรมเขาไป ผลตอบแทนจากการฝากเงน Si กบธนาคารจะเท าก บ xSi – Ø จากนนเฉลยผลตอบแทนจากเงนฝากหลงจากทำาธรกรรม คอ (xSi – Ø) / Si = x-( Ø/Si ) จากการเฉลยผลตอบแทนนนขดแยงกบขนาดของตนทนธรกรรม

34

และสนบสนนความสมพนธกบขนาดของเงนฝาก ดงนนจะมผลกระทบตรงข า ม ก บ ก า ร เ ฉ ล ย ผ ล ต อ บ แ ท น

Currency จะไมมตนทนธรกรรม อตราผลตอบแทนเหมอนกนคอ Vt+1 / Vt อยางไรกตามขนาดของเงนสด (Currency) ในมอแตละคนมความสมดลย ถา stock of fiat money และความตองการถอเงนไมเปลยนจากเวลา t ไปถงเวลา t+1 ผลตอบแทนใน Currency จ ะ เ ห ม อ น เ ด ม

ในรปท 2 แสดงถงผลตอบแทนของเงนฝากและการถอเงน จากรป fiat money ใหผลตอบแทนมากกวาเงนฝาก สำาหรบธรกรรมขนาดเลก แ ต ไ ม เ ก ด ก บ ธ ร ก ร ร ม ข น า ด ใ ห ญ

รปท 2นยามให Ht คอมลคาทแทจรงของ total inside money สม

ดลยในชวงเวลา t และ Qt แทนดวยมลคาทแทจรงของ total fiat money สมดลย ในช วง เวลา t อ ตรา deposit-to-currency ratio ใ น เ ศ ร ษ ฐ ก จ ส า ม า ร ถ เ ข ย น แ ท น ด ว ย Ht / Qt

ในแตละชวงเวลา t ระดบราคา Pt (ราคาสนคาแตละหนวยเรยกวา dollars ), the total money stock (M1)t และ ผลผลตทแท จ ร ง ท ง ห ม ด (GDPt) ถ า ส น ค า ใ น dollars ค อ Pt ด ง น น Pt Qt = Mt หรอ Pt = Mt/Qt (1)

35

จะเรยก (M1)t ใหมวาผลรวมของ currency and deposit วดไดจาก dollars , The nominal stock of currency เทากบ Mt เพราะวา fiat money ถกใชไปหมดกบ currency ใหธนาคารใน model น ไ ม ถ อ reserve แ ล ะ The nominal stock of deposits สามารถเขยนแทนดวย real deposits multiplier โ ด ย ร า ค า ข อ ง ส น ค า ห ร อ ptHt ด ง น น เ ร า จ ะ ไ ด

(M1)t = Mt + ptHt (2)

เพราะวา pt = Mt / Qt จากสมการท 1 เราสามารถเขยนใหมไดวา

(M1)t = Mt + [Mt/Qt] Ht (3)

= [ 1+ Ht/Qt ] Mt

(4)

เราเหนวา [ 1+ Ht/Qt ] คอ money multiplier เปนตวเลขทน ำาไปคณกบ money base ในการหา total money stock ไม เหมอนกบเศรษฐกจทเงนฝากมาจาก currency เพยงอยางเดยว ระบบเศรษฐกจม money multiplier ทความสมพนธ ของ currency and deposit

ดจากกลไกลของ money multiplier การคาดการณในชวงเวลา t แตละคนแสดงถงความตองการทเพมขนในการถอเงนฝากในธนาคารและลดการถอเงนสด ในสถานการณเชนน Ht จะเพม และ Qt จะลดลง จากสมการท 4 จะทำาให money multiplier สงข นส ำาหรบการกำาหนดให fiat money stock คงท โดยทอปทานเงนสามารถวดไดจาก (M1)t ทเพมข น

การเชอมความสมพนธระหวางสนคาและตวคณของเงนสมมตวาในเวลา t มการเพมขนโดยไมไดคาดการณไวของความสามารถ

ในการผลตของทน แทนดวย x และสมมตให x เพมขนเปน x’ การเพมขนน

36

แสดงใหเหนวามการ shift ขนของเสนอตราผลตอบแทนของเงนฝาก ในรป 3

การเพมขนของ x ทำาให s* ลดลงเปน s*’ แสดงวามการลดลงของปรมาณการซอเมออตราผลตอบแทนของเงนฝากสงกวา fiat money สรปไดวาคนจำานวนมากจะฝากเงน (Ht, เงนภายใน, เพมขน) และคนจำานวนน อยจะใช fiat money (Q t, เง นภายนอก , ลดลง ) เพราะฉะน น deposit-to-currency ratio Ht /Q t จะเพมขน แสดงวาการเพมขน

ของตวคณของเงน [ 1+ Ht /Q t ] จะทำาใหฐานเงน (M t ) เพมขนFigure 3 การเพมขนของความสามารถในการผลตของทนทไมไดคาดการณ ถาอตราผลตอบแทนของทนเพมขนอยางไมไดคาดไวจาก x เปน x’ ธนาคารจะสามารถเพมอตราผลตอบแทนของเงนฝาก เสนโคงแสดงถงการ shift ของอตราผลตอบแทน ทำาใหเกดการลดลงของปรมาณการซอเมออตราผลตอบแทนเงนฝากสงขน ทำาใหคนฝากเงนเพมขนและใชจายลดลง

การลดลงของความตองการถอ currency (fiat money) เปนสาเหตใหตวมนเองมคาลดลงและทำาใหระดบราคา p t เพมขน (ดสมการท

37

1 เนองจากระดบราคาเปลยนไปในทศทางเดยวกบ total money stock ถงแมวาไมมการเปลยนแปลงในฐานเงน เพราะวาเปน shock แบบถาวร (ความตองการถอเงนลดลงทงสองชวงเวลา คอ t และ t+1) ทำาใหอตราผลตอบแทนของการถอ currency ไมมผล

อะไรคอผลกระทบของการเปลยนแปลงความสามารถในการผลตใน real sector? การเพ มข นของความสามารถในการผลตของทน ค อ สามารถผลตไดมากขนจาก stock of capital ทกำาหนดให ยงไปกวานน การทผลตอบแทนของทนเพมขนจะกระตนใหผประกอบการลงทนมากขน ทนจะผลตในชวงเวลาหลงจากทถกสรางข น ผลผลตในเวลา t1 จงเป น

GDP t+1 = Y t+1 + x’H t + x’K t (5)

Y t+1 คอ ผลรวมของรายไดของคนงานและผประกอบการหนมทเกดในเวลา t+1

x’H t คอ ผลผลตทเกดขนในเวลา t+1 จากทนทเกดขนในเวลา tx’K t คอ ผลผลตทเกดขนจากทนทเกดจากการลงทนทางตรงการเพมขนของผลผลตในเวลา t+1 เกดจากผลของการเพมของ

x’H t และ K tผลกระทบของการเปลยนแปลงความสามารถในการผลตใน real และ

monetary sector ในระบบเศรษฐกจถกสรปในตาราง 4

Figure 4 ผลกระทบของการเปลยนแปลงความสามารถในการผลตตอ real และ monetary sector

Total money stock หรอ M1 มความสมพนธไปในทางเดยวกบ real output (ในทนเพมขนทง 2 ตว) การเพมขนของ money stock เกดกอนการเพมข นของผลผลตในชวงเวลาเดยวกน และ การ

38

เปลยนแปลงอยในรปของการเปลยนแปลงใน deposit-to-currency ratio และตวคณ

มความสมพนธกน หรอวา เปนสาเหตใหเกด ?ผสงเกตคนหนงไดศกษาถงภาครวมทางการเงนและหาคาของ real

output วาอาจจะเปนขอสรปได เพราะวาการเพมข นของ M1 จะทำาให ผลผลตเปลยนแปลง (เปนสาเหตใหผลผลตเปลยนแปลง) ซงเปนขอสรปทไมสามารถยนยนได สาเหตดงเดมของการเปลยนแปลงของผลผลต นนคอ การเพ มข นของความสามารถในการผล ตของทน ซ งวด โดย x และการเปลยนแปลงของ x นยงทำาใหอตราผลตอบแทนของเงนฝากเพมขน คอ ทำาใหเงนฝากเพมขนและมผลตอ money stock ทงหมด สรปแลวสาเหตททำาใหผลผลตเพมขน คอ การเปลยนแปลงใน x ไมใชการเปลยนแปลงของ M1 การเปลยนแปลงของ money stock เกดกอนการเปลยนแปลงของผลผลต เพราะวาประชาชนสามารถปรบเปลยนองคประกอบของ money balance ไดรวดเรวกวาปรบการผลต

เราเคยศกษามาแลววา total money stock มความสมพนธไปในทางเดยวกบ real output พดงายๆวา ถา money stock เพมข น real output กเพมขนเชนกน ซงไมสามารถสรปไดวามนเปนสาเหตใหเกดขน ถงแมการเปลยนแปลงของ total money stock จะเกดกอนการเปลยนแปลงของ real output เรากไมสามารถสรปไดวามนเปนสาเหตของการเปลยนแปลง จากตวอยางนแสดงใหเหนวามนมความสมพนธซงกนและกน

39

A Once–and-for-All Change in the Fiat Money Stock

มาดการทดลองตอไป สมมตวาม Once and for All เพมขนใน stock ของ fiat money ของคนยคแรก (M0 เพมขน) เชน สมมตใหคนยคแรกม stock ของ fiat money เพมขนเปน 2 เทา กจะทำาให fiat money stock มปรมาณสงแบบนใน period ตอมา (Mt = M0 ในทกๆ t) จะมผลกระทบอะไรจากการเปลยนแปลงนในโมเดล?

เพราะวา fiat money stock จะถกกำาหนดขามเวลา ผลตอบแทนของ fiat money กจะเทากบ 1 (สมมตใหประชากรคงท ) ในสมการ 2 แสดงใหเหนวาไมมอะไรเปลยนแปลงจากการเปลยนแปลงครงน มเพยงแตการเปลยนแปลงในผลตอบแทนของ fiat money หรอ ผลตอบแทนของเงนฝากเทานนทจะมผลตอ s* เพราะวา s* ไมเปลยนแปลง จงไมมผลกระทบต อ Ht หร อ Qt ก ำาหนดให ไม ม ก าร เปล ยนแปลงใน deposit-to-currency ratio, ตวคณของเงนกยงคงเทาเดม ยงไปกวานน การท Ht

หรอ x ไมเปลยนแปลง ทำาใหสรปไดวาผลผลต (วดจากสมการ 5) ไมเปลยนแปลงเชนกน

มผลกระทบอะไรไหมจากการเปลยนแปลงครงน ? ม จากสมการ 1 การทระดบราคาเพมขนในทกชวงเวลา เพราะวา Mt เพมขน จากกรณทเราเพม Mt เปน2 เทา ทำาใหระดบราคาเพมขนเปน 2 เทาในทกๆชวงเวลา ยงไปกวานน สมการ 94. แสดงใหเหนวา total money stock M1t

เพมขน (2 เทา ) จงสรปไดวาการเพมขนของ total money stock ไมไดทำาใหผลผลตเพมขน

สมมตใหระบบเศรษฐกจม shock ของความสามารถในการผลตของทน (x) และฐานเงน (Mt ) ซงทง 2 shock มผลตอ total money stock Real output จะเปลยนแปลงเพยงเพ อตอบสนองตอการเปลยนแปลงของความสามารถในการผลตของทน นกเศรษฐศาสตรทศกษาเฉพาะ total money stock (M1)t และ real output จะยงคงหาความสมพนธระหวางทง 2 ตว เพราะมนทง 2 ถกกระทบจากการเปลยนแปลงของความสามารถในการผลตของทน นกเศรษฐศาสตรทศกษา

40

ถง real interest rate (x ) ตลอดจนเงนและผลผลต จะพบวามนคอ real interest rate ไมใชเงน ทมความสมพนธก บผลผลต ในระบบเ ศ ร ษ ฐ ก จ น ผ ล ผ ล ต จ ะ เ ป ล ย น แ ป ล ง เ ม อ real interest rate เปลยนแปลง แตเพยงบางเวลาทเงนกเปลยนแปลง อยางไรกตาม เงนไมมความสมพนธกบผลผลต ถามการคดถงการเปลยนแปลงของ interest rate จากขอมลนสามารถอธบายไดวา ตวแปร 2 ตว (ในทนหมายถงเงนและผลผลต ) ไมมความสมพนธโดยตรง แตถกผลกระทบจากตวแปรท 3 (ความสามารถในการผลตของทน ) ทสามารถเช อมไปยงตวแปรอนๆ นกเศรษฐศาสตรทศกษาเพยงแตเงนและผลผลตจงอาจมองขามตวแปรทเปนสาเหตของการเปลยนแปลงทงหมด

นโยบายเสถยรภาพทางการเงนนกเศรษฐศาสตรหลายคนถกเถยงกนวานโยบายทางการเงนสามารถ

ชวยบรรเทาการผนผวนของผลผลต โมเดลนจะชวยใหเขาใจมากขน จากการใชนโยบายทางการเงน เราหมายถงท ำาใหเก ดการเปลยนแปลงสภาพทางเศรษฐกจ โดยจะเขาใจมากขนจากตวอยางตอไปน

สมมตใหนกเศรษฐศาสตรไดศกษาถงระบบเศรษฐกจทม shock ตอ x เกดขนมาเปนเวลานานแลว พวกเขาศกษาและบนทกขอมลวา money stock มความสมพนธทางเดยวกบผลผลต พวกเขาเชอวาเพราะ shock ของเงนเกดขนกอน shock ตอผลผลต เพราะฉะนน shocks ของเงนจงเปนเหตใหเกด shock ในผลผลต และยงถกเถยงกนวา ถา shock ของ fiat money เพมขนจนถงระดบทสามารถหกลางกบการท stock ของเงนภายในลดลง จะทำาใหความผนผวนของผลผลตไมเกดขนเพราะ stock ของเงนโดยรวมจะไมผนผวน

ลองมาทดสอบขอถกเถยงดวยโมเดลของเราด สมมตวามการลดลงของความสามารถในการผลตของทนแทนดวย x (ตรงขามกบกรณศกษาทผานมา ) แสดงไดดวยเสน shift ลงมาของอตราผลตอบแทนของเงนฝาก แสดงในรป 2 ดวยเหตผลทคลายกรณหนาน การพฒนาจะทำาใหเกดการเพมขนของเงนภายนอก (Qt) การลดลงของเงนภายใน (Ht) การลดลงของ deposit-to-currency ratio (Ht/Qt) และการลดลงของตวคณ [1+(Ht/Qt)] ถาเกดนโยบายการเงนไมไดหกลางกน จะทำาใหเกดการลด

41

ลงของ M1 รวมทงการลดลงของทนและทำาใหเกดการลดลงของผลผลตในชวงเวลาถดไป เราจะสามารถปองกนการลดลงของผลผลตโดยพมพธนบตรเพมขนตามคำาแนะนำาของนกเศรษฐศาสตรไดหรอไม?

การท total money stock ไมเปลยนแปลง เกดจากการหกลางกนของเงนภายในลดลงในขณะท fiat money stock เพมขน โดยดไดจากสมการ 4

(M1) t = [1+(Ht/Qt)]M t

การลดลงของ [1+(Ht/Qt)] จะถกหกลางกนอยางสมบรณโดยการเพมขนของ Mt โดยประมาณ เชน ถาตวคณของเงนลดลงครงหนง แลว (M1) t หรอ total money stock จะคงทได คอ ตองเพมฐานเงนอกเทาหนง

นโยบายจะสามารถบรรลเปาหมายในการปองกนการลดลงของผลผลตในชวงเวลาตอไปหรอไม? คำาตอบ คอ ไม การลดลงของความสามารถในการผลต และ stock ของทน ยงคงเปนสาเหตใหเกดการลดลงของผลผลตในชวงเวลาต อ ไป total money stock มความเช อม โยงก บ real output เพยงเพราะว า stock ของเง นภายในเช อมโยงก บ real output ถาเรามาคดชดชเยกนระหวางการลดลงของเงนภายในกบการเพมขนของเงนภายนอก มนกจะยงเหลอการลดลงของ total real output ในชวงเวลาถดไป ความมนคงของภาครวมทางการเงน (M1 ) ไมไดทำาให real output มนคง

มมมองอนของภาครวมทางการเงนตองใหความสนใจมากในการศกษาภาครวมทางการเงนในการวด

ปรมาณโดยรวมของเงนซงรวมทงเงนภายในและเงนภายนอก เพราะวาผลรวมเหลานไมไดแยกระหวางเงนภายในและเงนภายนอก เราจงตองสนใจศกษา total stock ของเงน เปนสำาคญ โดยไมตองสนใจองคประกอบของมน

ในโมเดลทางเศรษฐศาสตรท เราเพ งจะศกษาไปเก ยวก บ total money stock เปนตวบงชทดของระดบราคา เราพบวาเมอใดทมการเพมขนของ money stock ไมวาจะเปนการเพมของฐานเงนหรอการเพมของตวคณ กจะทำาใหระดบราคาสงขน

Total money stock ไมใชตววดทดในการด real output ในโมเดลน เงนภายในและเงนภายนอกมความสมพนธอยางซบซอนกบ real

42

output ไมตองแปลกใจเลยวาเงนภายในเชอมโยงกบ real output ในขณะทเงนภายนอกไมเกยวของ เงนภายใน คอ เงนฝากในระบบธนาคาร ในขณะท เงนภายนอก คอ เงนหนนหลงทไมเกยวของกบการผลต

ถามองเฉพาะผลรวมของ total money stock และไมสนใจองคประกอบของปลรวมเหลานจะทำาใหเขาใจผดได ความสมพนธของเงนภายในกบ real output เก ดเป นความสมพนธของ total money กบ real output เมอนกเศรษฐศาสตรไมไดแยกระหวางการเปลยนแปลงของเงนภายในและเงนภายนอกซงถกควบคมโดยธนาคารกลาง จนอาจกลายเปนความสมพนธเดยวกน ความผดพลาดนสามารถปองกนได ถานกเศรษฐศาสตรแบงแยกระหวางการเปลยนแปลงของเงนภายในและเงนภายนอกในการศกษา

ภาวะเงนเฟอทคาดการณไดและ Output Revisitedถงแมวาการเพมขนของเงนในฐานเงนไมเกยวของกบ real output

ในปจจบนหรออนาคต แตในเศรษฐกจทมการคาดการณอนคตเพมขนของฐานเงนจะมผลตอตวคณ ทน และการผลต ถา fiat money stock เพมขนในอตรา z ดงนนอตราผลตอบแทนของ fiat money โดยกำาหนดให ประชากรคงท จะเปน 1/z สมมตใหมการเพมขนของอตราในการสรางเงน (ทคาดการณได ) การเพ มข นของ z ภายใตอ ตราผลตอบแทนของ fiat money ทำาให s* ลดลง ตามรป figure 9.5 อตราผลตอบแทนทลดลงของ fiat money ทำาใหเงนเปนทตองการนอยลงเมอเทยบกบเงนฝากในธนาคาร

43

figure 5 ผลกระทบของการเพมข นของอตราผลตอบแทนของ fiat money creation ในการใชเงนและเงนฝากธนาคาร เมออตราคาดการณของ fiat money creation เพมขนจาก z เปน z’ อตราผลตอบแทนของ fiat money จะลดลง ตามรปทแสดง ทำาให s* ลดลงเปน s*’ และทำาใหเงนฝากเพมขนและการใชเงนลดลง

นนหมายความวาภาวะเงนเฟอเปนทตองการในระบบเศรษฐกจใชหรอไม? ไมใช การทเสน shift ขน หมายถง transaction cost กเพมขนเชนเดยวกน กลาวอกคร งไดวา total stock of currency เปนเพยงเศษยอยๆเมอเทยบจากขนาด capital stock ทงประเทศ ดงนน ถ าจำานวนเงนฝากถกแทนทดวยปรมาณเงนทงหมด จะเกดผลกระทบตอผลผลตคอนขางเลกนอยบทสรป

ในบทนเราศกษาถงโมเดลของเงนสดและเงนฝาก โมเดลอธบายสาเหตทเปนไปไดของการผนผวนทเหนไดชดใน stock ของเงนทไมสามารถคำานวณไดจากการเปลยนแปลงของเงนสดสำารองหรอฐานเงน เราพบวาตวคณของเงนถกวดจาก deposit-to-currency ratio ซงอยนอกการควบคมของธนาคารกลาง ปจจยซงเปลยนแปลงความตองการของประชาชนประกอบดวยเงนสดทสมพนธกบเงนฝากทกอใหเกดการเปลยนแปลงในตวคณและในปรมาณเงนโดยรวม ปจจยเหลานประกอบดวยสงทอาจทำาใหอตราผลตอบแทนของเงนสดและเงนฝากเปลยนแปลง

44

เพราะวาเงนฝาก(เงนภายใน ) ถกใชโดยธนาคารในการลงทนในทน เงนฝากและตวคณ ถกเชอมโยงกบเหตการณในเศรษฐกจจรง เชน เหตการณทมการคาดการณในความสามารถในการผลตของทน ทอาจมผลตอผลผลตและ money stock ผานตวคณและ real output เพราะฉะนน การสงเกตถงความสมพนธของเงนและผลผลต ไมสามารถสรปไดวาการเปลยนแปลงของปรมาณเงนทำาใหเกดการเปลยนแปลงของผลผลต

งานศกษาทเกยวของทมในประเทศไทยจากวทยานพนธ เร อง ปรมาณเงนทไมไดคาดการณและผลผลตจรง : กรณศกษาประเทศไทย - 25132537

ของนายพสฏฐ จตรภทร 2539( )วทยานพนธฉบบนมจดมงหมายเพอศกษาถงปจจยทก ำาหนดปรมาณ

เงน และเพอทดสอบแนวความคดของนกเศรษฐศาสตรส ำานกคลาสสกใหมท

45

เชอวาปรมาณเงนสวนทไมไดคาดการณเทานนทมอทธพลตอผลผลตทแทจรง รวมทงทดสอบสมมตฐานการคาดการณอยางมประสทธภาพและสมมตฐานความเปนกลางของเงน

ผลการศกษาแสดงวา ถ า เป าหมายทางเศรษฐก จค อการรกษาเสถยรภาพของผลผลตทแทจรง เจาหนาททางการเงนควรจะรกษาเสถยรภาพการเปลยนแปลงของปรมาณเงน เพราะ หนวยเศรษฐกจมการคาดการณอยางมประสทธภาพตอปรมาณเงน ซงปรมาณเงนสวนนกมอทธพลตอผลผลตแทจรง

เนอหาสำาคญในวทยานพนธ วเคราะหถงผลกระทบของปรมาณเงนทไมไ ด ค า ด ก า ร ณ ต อ ผ ล ผ ล ต จ ร ง ใ น ช ว ง ก อ น เ ป ด เ ส ร ท า ง ก า ร เ ง น พ.ศ - 25132532 กลาววา ปรมาณเงนสวนทไมไดคาดการณมความสมพนธกบผลผลตในทศทางเดยวกน คอ ถามการเพมขนของปรมาณเงนสวนทไมไดคาดการณ ซงเปนปรมาณเงนสวนทประชาชนในระบบเศรษฐกจไมสามารถคาดการณได จะสงผลใหผลผลตเพมข นในทศทางเด ยวกน สมประสทธของปรมาณเงนสวนทไมไดคาดการณในเวลาปจจบน (UM) แสดงถงผลกระทบของปรมาณเงนสวนทไมไดคาดการณในระยะสนมคาเทากบ

00301. หมายความวา หากปรมาณเงนสวนทไมไดคาดการณในเวลาปจจบนเพมขน 1% ผลผลตจรงจะเพมขน 00301. % อยางไรกตาม คาสมประสทธของปรมาณเงนทไมไดคาดการณในเวลาปจจบนน ไมมนยสำาคญทางสถต ซงอาจจะเปนผลมาจากความลาชาของปรมาณเงนสวนน แตในระยะเวลาตอมา คอ 1 ไตรมาสหลงจากมการเพมขนของปรมาณเงนสวนทไมไดคาดการณ ผลผลตจรงจะเพมขน 02073. % ผลผลตจรงจะเพมขนจนกระทงไตรมาสท 4 หรอ 1 ปนบจากปจจบน ผลรวมคาสมประสทธของปรมาณเงนสวนทไมไดคาดการณแสดงถงผลกระทบในระยะยาว มคาเทากบ 11324. หมายความวา ถาปรมาณเงนสวนทไมไดคาดการณในเวลาปจจบนเพมขน 1% ผลผลตจรงจะเพมขนในระยะเวลา

5 ไตรมาสตอมา เทากบ 11324. %

46

จากวทยานพนธเรอง ผลกระทบของความผนผวนในอตราการเจรญเตบโตของปรมาณเงนและอตราดอกเบยตอระดบผลผลตและราคาในประเทศ

(IMPACT OF VOLATILITY IN MONETARY GROWTH AND INTEREST RATE ON ECOONMIC OUTPUT AND

PRICE IN THAILAND) ของนายสมศกด ไกรศรบณฑต 2540( )

การศกษาวจย ในครงนมวตถประสงคเพอทดสอบผลกระทบของความเสยงในระบบการเงนจากความผนผวนในอตราการเตบโตของปรมาณเงนและอตราดอกเบยทมตออตราการเตบโตของผลผลตในระดบราคา โดยแบงการทดสอบผลกระทบออกเปน 2 ชวง คอ เปนการทดสอบในชวงกอนเปดเสรและหลงเปดเสรการเงนในประเทศไทย ดวยการประมาณคาดวยวธก ำาลงสองนอยท ส ด (ORDINARY LEAST SQUARE) ก บแ บบ จ ำาล อ งพ ห น าม (POLYNOMIAL DISTRIBUTED LAG MODEL)

ผลการศกษาพบวา ในชวงกอนเปดเสรการเงน ซงเปนชวงททางการยงใชมาตรการควบคมทางการเงนโดยตรง (DIRECT CONTROL) ไดอยางเตมทนน ทำาใหระบบการเงนคอนขางมเสถยรภาพและระดบความผนผวนมอยในระดบตำา ดงนน การทดสอบในชวงนจงพบวาความเสยงจากความผนผวนในอตราการเตบโตของปรมาณเงนและอตราดอกเบย ไมมอทธพลตอการลดอตราการเตบโตของผลผลต และเสถยรภาพของระดบราคา สวนในชวงหลงของการเปดเสรการเงนพบวา ระดบความผนผวนมคาเฉลยเพมขนรอยละ 30 เมอเทยบกบชวงกอนเปดเสรการเงน และในการทดสอบผลกระทบตออตราการเตบโตของผลผลต พบวา ความผนผวนในอตราการเตบโตของปรมาณเงน มผลตอการลดลงของผลผลตในลกษณะชวคราวเทานน สวนผลกระทบจากความผนผวนของอตราดอกเบยมอทธผลตอการลดอตราการเตบโตของผลผลตในระยะยาว ในการทดสอบผลกระทบตอระดบราคาพบวา ทงความผนผวนจากปรมาณเงนและอตราดอกเบยมผลตอการเพมขนของระดบราคา แตความผนผวนในปรมาณเงนมนยส ำาคญทางสถตสงกวาผลของอตราดอกเบย

47

สำาหรบเจาหนาททางการเงน การดำาเนนนโยบายทางการเงนในชวงหลงเปดเสรการเงน จะมความยากลำาบากและซบซอนเพมมากขน ตามเงอนไขของการเปดเสรการเงน และผลจากการศกษากพบวา กลไกทเปนเปาหมายขนกลางสามารถสงผลกระทบทางการเงนไปทางเปาหมายทส ำาคญทางเศรษฐกจในลกษณะทแตกตางกน ดงนนการดำาเนนนโยบายการเงนในสภาพแวดลอมในปจจบน ทางการอาจใชการพจารณาเพอเปาหมายของนโยบายการเงนใหเหมาะสมกบลำาดบความสำาคญของเปาหมายทางเศรษฐกจในขณะนน เชน การรกษาเสถยรภาพในอตราการเตบโตของปรมาณเงน จะมประสทธภาพในการควบคมเสถยรภาพของระดบราคา ในขณะทการรกษาเสถยรภาพความเคลอนไหวของอตราดอกเบย จะมประสทธภาพในการรกษาอตราการเตบโตของผลผลตในระยะยาว เปนตน และควรดำาเนนนโยบายการเงนในลกษณะทเปนกฎเกณฑ (POLICY RULE) เพอลดความผนผวนจากการแทรกแซง

การทดสอบผลกระทบตอการเตบโตของผลผลต

1. กอนเปดเสรการเงน( ม .ค . 2531-พ .ค . 2535)

2. หลงเปดเสรการเงน(ม.ย. 2535 – พ.ค. 2539)

1. ค ว า ม ผ น ผ ว น ใ นอ ตราการ เต บ โตของปรมาณเงน

2.028 (0.156) 1.500 (1.205)

1.1 ความผนผวนในสวนทคาดการณได

23.292 (1.036) 2.377 (0.719)

1.2 ความผนผวนในสวนทไมไดคาดการณ

-270.83 (-1.08) -27.42 (-0.671)

2. ค ว า ม ผ น ผ ว น ใ นอตราดอกเบย

-3.829 (-1.623) -5.617 (-2.609)

2.1 ความผนผวนในสวนทคาดการณได

-2.628 (-0.740) -3.084 (-1.602)

2.2 ความผนผวนในสวนทไมไดคาดการณ

-11.97 (-0.483) -32.489 (-1.520)

48

จากตารางเปนการสรปผลการศกษาโดยในสวนแรกจะแสดงผลการศกษาในชวงกอนเปดเสรการเงน พบวา ความเสยงจากความผนผวนในอตราการเตบโตของปรมาณเงนและอตราดอกเบย ไมมอทธพลตอการเปลยนแปลงของอตราการเตบโตของผลผลตอยางมนยสำาคญทางสถต นนหมายความวา ภายใตกลไกการควบคมทางการเงนอยางเขมงวด ในชวงกอนเปดเสรการเงนทำาใหความเสยงจากความผนผวนคอนขางนอย จงไมอาจสงผลกระทบตออตราการเตบโตทางเศรษฐกจ

แตในกรณความเสยงจากความผนผวนของอตราดอกเบย พบวาอาจจะมอทธพลตอการลดลงในอตราการเตบโตของผลผลตอยบาง ทงนแมจะพบวาความผนผวนจะมอยนอยกตาม เนองจากตลาดซอคนคอนขางจะมความสำาคญมากตอระบบการเงน ในชวงกอนเปดเสรการเงนเพราะมกฎหมายควบคมใหธนาคารพาณชยดำารงพนธบตรรฐบาลตามเงอนไขการขยายสาขาและการเขมงวดในการกยมเงนจากตางประเทศ ทำาใหตลาดซอคนเปนแหลงเงนกทสำาคญของธนาคารพาณชยในเวลานน

ในสวนทสองของตาราง เปนการทดสอบในชวงเปดเสรการเงนพบวา ความเสยงจากความผนผวนทงสองตวแปร มอทธพลตอการเปลยนแปลงของอตราการเตบโตของผลผลต แตมลกษณะแตกตางกน โดยกรณความผนผวนในอตราการเตบโตของปรมาณเงน มลกษณะทเกดขนชวความเทานน

สวนในกรณผลกระทบจากความผนผวนในอตราดอกเบย พบวามอทธพลตอการลดลงในอตราการเตบโตผลผลตในระยะยาว รวมทงผลการทบสอบทงในสวนทคาดการณได และสวนทไมไดคาดการณ แสดงใหเหนวาความเสยงจากความผนผวนในอตราดอกเบยในตลาดซอคน มอทธพลตอภาคการผลตมาก โดยเฉพาะการมนยสำาคญของผลกระทบจากสวนทคาดการณได แตอาจเกดจากการทกลไกตลาดไมสามารถปรบตวไดอยางเตมท เชน ความอดของการปรบราคาคาจาง และการปรบราคาสนคา ทำาใหกลไกดานอตราดอกเบยซงเปนตนทนโดยตรงของการผลต การลงทน และการบรโภคสนคาคงทน และสามารถสงผลกระทบอยางชดเจน ตางจากกรณผลกระทบจากความผนผวนในอตราการเตบโตของปรมาณเงน ทความผนผวนในชวงหลงเปดเสรการเงนสวนใหญมาจากปรมาณเงนทนทหมนเวยนอยในตลาดหลกทรพย ซงจะสงผลกระทบผานความมงคง (WEALTH EFFECT) และกระตนการผลตและการบรโภคในระยะสน แตไมมผลกระทบตอการพฒนาศกยภาพในการผลตอยางแทจรงในระยะยาว

49

Fully Backed Central Bank Moneyเราจะพบวาการถอ Fiat Money อาจเกดความไมมประสทธภาพ

ได เนองจาก Fiat Money ใหอตราผลตอบแทนตำา เปนผลใหประชาชนถอเงนเพอใชจายในรป Fiat Money ลดลงแมจะมสภาพคลองมากกตาม เหตผลอกประการหนงคอ เมอถอเงนในรปของ Fiat Money มากขนจะทำาใหประชาชนมสนคาทนทกอใหเกดผลตผลลดลง อนนำาไปสจำานวนผลผลตทลดลงดวย

50

ถาไมมขอจำากดใดๆ เงนภายในจะเขามาแทนท fiat money เพอแกป ญหาน ซ งเราจะใชเง นทเรยกคนกลบได ( Fully Backed Money ) โดยผานการลงทนซงใหอตราผลตอบแทนกลบมา วธนรฐบาลตองเขามามสวนเกยวของดวย รฐบาลจะตองลงทนในสนคาทน จายดอกเบยใหกบเงนทพมพออกไป ซงวธนจะท ำาใหรฐบาลไดเพยงกำาไรปกต ( Zero Profit ) เทานน

Paying Interest on Moneyรฐบาลจะตองเพมอตราผลตอบแทนโดยการจายดอกเบยใหแกผทถอ

เงนซงมขอตกลงระหวางกน คอ รฐบาลจะพมพ Backed Money ซงจะเปน Stock of Money โดยจะนำาไปใชในการซอ Real Asset โดยผานกระบวนการทเรยกวา Open Market Operation รฐบาลจะออก Notes ซงจดเปนสนทรพยและจะไดรบ Currency และ Reserve เปนคาตอบแทน ซงอยสวนหนสนของงบดลของรฐบาล แสดงไดดงน

Assets Liabilities Interest-bearing assets ( Note )

Currency Reserve

Overlapping Generation Modelเ ราจ ะ ใช Overlapping Generation Model ในการ

พจารณา โดยมขอสมมต ดงน1. ประชาชนมอายเพยง 2 ชวงอายเทานน2. สนคาทนใหอตราผลตอบแทนเพยง 1 ชวงอาย โดยมอตราผล

ตอบแทนเทากบ x ( x > 1 ) โดยปรมาณสนคาทนขนตำา เทากบ k* ซงมากกวาปรมาณ endowment ของประชาชนทวไป

3. สนคาทนไมสามารถแบงออกเปนสวนๆได4. สถาบนการเงนเอกชนเปนตลาดแขงขนสมบรณ โดยใหอตราผล

ตอบแทน เทากบ x แกเงนฝาก

51

5. ประชากรมจ ำานวนคงท ในแต ละชวงของชวต โดยคนหน มม endowment = y คนแกม

endowment = 06. ธนาคารกลางทำา OMO ในตอนตน โดยทำาการขาย Stock of

Money ในทนสมมตใหเปนพนธบตรรฐบาล ทน ำาไปใชในการลงทนมปรมาณ เทากบ M และลงทนมปรมาณ เทากบ Kg

ณ ชวงอายแรกธนาคารกลางจะขาย Stock of Money และลงทนในสนคาทนเปนจำานวนเทากน ซงแทนดวยสมการดงน

v1M = Kg ( 1 )นนคอ มลคาเงนทธนาคารกลางพมพออกมา ณ เวลาท t จะมคา

เทากบปรมาณการลงทนในสนคาทนนนเอง

ทางธนาคารกลาง จะจายดอกเบยแกผทถอพนธบตรทกหนวยทไดพมพออกไปในทกชวงเวลา เปนจำานวน ρ ดอลลาร ซงเปนอตราเดยวกบอตราผลตอบแทนทธนาคารกลางคาดวาจะไดรบจากการลงทนในสนคาทน โดยพจารณาจากมลคาผลตอบแทน ( 1 + ρ ) ณ เวลาท t + 1 เทยบกบมลคา ณ เวลาท t ดงนนอตราผลตอบแทนทแทจรงของ Backed Money ของธนาคารกลางเมอมการจายดอกเบย มคาเทากบ

[ vt+1( 1+ ρ ) ] / vt ( 2 )มลคาของเงนของธนาคารกลาง เมอพจารณาหาจากอปสงคและอปทาน

ของ central back money จะไดวา

vtM = N ( y – c1,t - h t ) ( 3 )โดย vtM แทนอปทานของเงนทธนาคารกลางพมพออกมา และ N

( y – c1,t - ht ) แทนความตองการของประชาชนทจะถอเงนทธนาคารกลางพมพออกมา ซงหาไดจากปรมาณผลผลตทงหมดทผลตได ณ วยหนม ( y ) ลบดวย จำานวนสนคาทบรโภค ( c1,t ) และจำานวนการฝากธนาคารเอกชน ( h t ) ณ เวลาท t

52

ตามกฎ Stationary Equilibrium จะไดวา c1, t และ h t ม คาคงททกชวงเวลา เพราะคนทกรนมรปแบบในการบรโภคและการฝากธนาคารเหมอนกน ดงนน อตราผลตอบแทนทแทจรงของพนธบตรจะมคาคงททกชวงเวลา ( vt+1 = vt = v ) ซ งมมลคาเทากบ 1 + ρ จะไดวาอตราผลตอบแทนของเงนจากธนาคารกลางภายใต Stationary Equilibrium คอ

[ vt+1( 1 + ρ ) / vt ] = 1 + ρ( 4 )

เมอพจารณาอตราดอกเบยททางธนาคารกลางจะจายแกผถอพนธบตร ภายใตการแขงขนกบสถาบนการเงนเอกชน พบวาอตราผลตอบแทนทแทจรงตองมากกวาหรอเทากบอตราททางสถาบนการเงนเสนอ ซงเทากบ x ในตลาดแขงขนสมบรณ

1 + ρ ≥ x หรอ ρ ≥ x - 1 ( 5 )เมอพจารณาดานการลงทนในสนคาทนของธนาคารกลาง จะไดวาผล

ตอบแทนทงหมดทธนาคารกลางไดจากการลงทนคอ xKg แตเนองจาก Kg

มปรมาณคงท ดงนนธนาคารจะนำา Kg จำานวน 1 หนวยมาทดแทนปรมาณทลดลง ดงนน ผลตอบแทนสทธคอ

xKg - Kg = ( x - 1 ) Kg ( 6 )หากพจารณาดาน Backed Money หรอดานพนธบตรทธนาคาร

กลางออก มการจายอตราดอกเบยทเปนตวเงนสทธเทากบ ρ ดอลลารแกพนธบตรทงหมดทได พมพออกไป โดยผลตอบแทนสทธ ค ดเป น ρMv เนองจาก Stock of Money หรอปรมาณพนธบตรทพมพออกจำาหนายมคาคงท ดงนนรายจายดอกเบยจะมาจากรายไดของการลงทนในสนคาทน เสนงบประมาณของธนาคารกลาง สามารถแสดงไดดงน

( x - 1 ) Kg = ρMv ( 7 )เนองจาก ρ จะตองเทากบ x - 1 ภายใตเงอนไขของตลาดแขงขน

สมบรณจะไดวา

Kg = vM ( 8 )

53

งบดลของธนาคารกลางจะเปนดงรปดานลางน เมอผลตอบแทนสทธจากสนคาทนทธนาคารกลางไดลงทนไวจะนำาไปจายเปนผลตอบแทนแกผถอพนธบตรทงหมด ทำาใหธนาคารกลางไดรบเพยงกำาไรปกตเทานน โดยใหอตราผลตอบแทนเทากบสถาบนการเงนเอกชน ภายใตตลาดแขงขนสมบรณ

Assets LiabilitiesCapital Kg Money in

Circulation vM

Another Look at the Quantity Theoryหากธนาคารกลางเพมปรมาณเงนจะสงผลอยางไรตอระดบราคา ระดบ

ราคาจะเพมขนเชนเดยวกบกรณ Unbacked Money หรอจะไมเกดการเปลยนแปลงใดๆตอระดบราคาเลย คำาตอบนนขนอยก บวาธนาคารกลางดำาเนนการอะไรไปพรอมๆ กบการเพมปรมาณเงนนนหรอไม

ในกรณแรก สมมตวาธนาคารกลางใชเงนไปซอทนทสามารถกอผลผลตเพมขน ซงกอใหเกดการเพมขนของปรมาณเงนในระบบเศรษฐกจและการเพมขนของทนทธนาคารกลางถอไวเปนสนทรพยพรอมๆกน เพอใหงายขนเราจะสมมตวาใหธนาคารกลางเพมปรมาณเงนขนเปน 2 เทา โดยทนำาปรมาณเงนทเพมขนทงหมดไปซอทนทสามารถกอใหเกดผลผลต ซงสงผลใหทนทอยในมอของธนาคารกลางเพมขนเปน 2 เทาไปดวย เพอใหไดคำาตอบวาการเพมขนของปรมาณเงนจะสงผลอยางไรตอระด บราคาน นจะตองม Budget Constraint ของธนาคารกลางซงระบไววาทนทสามารถกอใหเกดผลผลตทธนาคารกลางถอไว ( Kg ) จะตองเทากบมลคาทแทจรงของหนสนทธนาคารกลางกอเอาไวดวยการออกเงน ( vM ) โดยทการออกเงนของสถาบนการเงนตางๆรวมถงธนาคารกลางมอตราผลตอบแทนเทากบ ρ = x - 1 ทำาใหไดสมการดงน

v = Kg / M p = 1 / v = M / Kg (9)

54

จากสมการท 9 จะเหนไดอยางชดเจนวา หากเพมปรมาณเงนพรอมกบการเพมขนของทนทธนาคารกลางถอไว จะทำาใหมลคาของเงนเปลยนแปลง ( ระดบราคาไมเปลยนแปลง ) คอ เมอธนาคารกลางเพมทนทถอเอาไวเปน 2 เทา จะทำาใหธนาคารมความสามารถในการจายผลตอบแทน ณ ระดบอตราผลตอบแทนตลาดเพมขนเปน 2 เทาตามไปดวย ซงเทากบผลตอบแทนทเพมขนจากการทธนาคารกลางเพมเงนเขาสระบบเศรษฐกจ

ระบบเศรษฐกจสามารถรองรบการเพมขนของปรมาณเงนในกรณนไดอยางไรโดยทไมสงผลใหมลคาของเงนลดลง เพอใหไดค ำาตอบนนจะตองใชสมการทแสดงอปสงค และอปทานของเงนทธนาคารกลางเปนผออก โดยทกำาหนดใหการถอเงนทแทจรง และยอดทแทจรงของเงนฝากคงทตลอดชวงเวลา หรอม Stationary Equilibrium นนเอง ซงจะไดสมการดงน

vM = N ( y – c1 – h ) (10)ถาหากตองการจะสงเกตวาเกดผลอยางไรตอการบรโภคในชวงเวลา

แรกของชวต ( c1) และการฝากเงนกบธนาคารเอกชน ( h ) ขณะทเงนทธนาคารกลางเปนผออกมทนสำารองอยเตมมลคา ( Kg = vM ) จะตองใชสมการ Budget Constraints ของคนในแตละคนสงคม ซงมชวตอยเพยง 2 ชวงเวลา และโดยมรายไดเมอตอนเปนหนม แตไมมรายไดเมอแก โดยทแตละคนจะตองตดสนใจเลอกวาจะถอเงนทธนาคารกลางเปนผออก ( vtmt = vm ) และจะฝากเงนกบธนาคารของเอกชนอยางไร ( ht = h ) อยางไร ซงทกคนจะได Budget Constraints ในชวงเวลาแรกของชวตดงตอไปน

c1 + vm + h = y (11)การบรโภคในชวงเวลาทสองของชวตนนจะไดเงนมาจากเงนทถอเอาไว

และผลตอบแทนจากการถอเงนทธนาคารกลางเปนผออก หรอ ธนาคารเอกชนเปนผออกในรปของเงนฝาก โดยทธนาคารกลางจายผลตอบแทนตอการถอเงนทกๆบาทเทากบ ρ ดงนนผลตอบแทนทแทจรงจากการถอเงนทธนาคารกลางเปนผออก คอ ( 1+ ρ ) vm รวมกบผลตอบแทนทแทจรงจากการฝ า ก เ ง น ก บ ธ น า ค า ร เ อ ก ช น เ ท า ก บ ( xh ) ด ง น น Budget Constraints ของทกคนในชวงเวลาทสองของชวต ไดแก

55

c2 = ( 1 + ρ ) vm + xh(12)เนองจากเงนทง 2 ชนดใหผลตอบแทนในอตราเดยวกน ( 1 + ρ =

x ) ทำาใหสามารถนำาสมการท 12 มาเขยนไดใหม ดงน

c2 = xvm + xh = x ( vm + h ) (13)

ผลรวมของ vm + h แสดงถงยอดการถอเงนทแทจรงของแตละคนในสงคม ซ งเปนผลรวมของยอดทแทจรงของการถอเงนทออกโดยธนาคารกลาง และยอดทแทจรงของการถอเงนในรปเงนฝากทธนาคารเอกชน เนองจากเงนทง 2 ชนดใหผลตอบแทนในอตราเดยวกน ทำาใหคนในสงคมจะไมเกดความแตกตางไมวาจะถอเงนชนดใด ดงนนหากแกสมการท 13 กบ ส ม ก า ร ท 11 จ ะ ไ ด ส ม ก า ร ท แ ส ด ง ถ ง Lifetime Budget Constraints ของแตละคนในสงคม

c1 + c2 / x = y (14)คนแตละคนจะเลอก c1

* และ c2* ททำาใหเกดความพอใจสงสดโดยทขน

อยกบ Lifetime Budget Constraints ( สมการท 14 ) ซงจากสมการท 14 แสดงใหเหนวา Lifetime Budget Constraints ไมไดขนอยกบยอดโดยเปรยบเทยบของการถอเงนของธนาคารกลาง และการฝากเงนกบธนาคารเอกชน ( h และ vm ) ดงนนคนทกคนในสงคมจะเลอกบรโภคเทากบ c1

* และ c2* เสมอไมวาปรมาณการถอเงนทธนาคารกลางเปนผ

ออกจะเปนเทาใด หากยงเขาถอเงนทธนาคารกลางเปนผออกมากเทาไร เขาจะตองถอเงนทธนาคารเอกชนนอยลงเทานน ไมวาการทถอเงนทออกโดยธนาคารกลางเพมขนนนจะเกดขนจากการเลอกของเขาเอง หรอการบงคบจากรฐบาลกตาม ดงนนการบรโภคของแตละคนจะยงเทากบ c1

* และ c2* ซงเปน

ระดบทกอใหเกดความพอใจสงสด จะเหนไดวากรณเชนน การท ำา Open Market Operation ของธนาคารกลางจะไมมผลตอสวสดการทคนในสงคมจะไดรบ รวมทงขนาดของทนทมอยในระบบเศรษฐกจดวย

ตวอยาง เชน ใหคนหนมทกคนมรายได ( y ) เทากบ 10 บาท ผลตอบแทนจากการถอเงน ( x ) เทากบ 1.1 และตองเผชญกบ Budget Constraints เหมอนกนทกคน ทกคนในสงคมจะเลอกบรโภค c1

* = 4 , c2

* = 6.6 ( การเลอกนท ำาใหทกคนไดรบความพอใจสงทสด จาก

56

สมการ 14 ) จากสมการท 11 และ 13 แสดงใหเหนวาคนในสงคมจะไดรบความพอใจสงทสดจากการเลอกปรมาณการบรโภคในแตละชวงเวลาของชวต ไมวาสวนผสมระหวาง h และ vm จะเปนอยางไร เพราะวา h + vm = y – c1

* = 6 เสมอ เชน คนในสงคมจะไมรสกแตกตางระหวาง h = 4 , vm = 2 และ h = 1 , vm = 5 เนองจากในกรณยอดของการถอเงนทแทจรง ( Real Money Balance ) เทากบ 6 และเงนทง 2 ชนดเปนเงนทมทนสำารองอยเตมมลคา ทนของคนหนมจะยงเทาเดม ( เทากบ 6 จากตวอยาง ) ไมวามลคาทแทจรงของเงนทธนาคารกลางเปนผออกจะเปนเทาใดกตาม

เนองจากการบรโภคของคนในสงคมไมไดขนอยกบยอดรวมของเงนท ธนาคารกลางเปนผออก ดงนน เราจะสามารถเขยนสมการทแสดงถงอปทานและอปสงคของเงนทธนาคารกลางเปนผออก ( สมการ 10 ) ไดใหมดงตอไปน

vM = N ( y – c1* - h ) ( 15 )

หรอ

Nh + Kg = N ( y – c1* ) ( 16 )

ถาหากปรมาณทแทจรงของเงนทธนาคารกลางเปนผออก ( vM = Kg ) เพมขนขณะทการบรโภคของคนในสงคมยงคงเดม ดงนนปรมาณเงนทออกโดยธนาคารเอกชน ( Nh ) จะตองลดลงในปรมาณทเทากบปรมาณเงนของธนาคารกลางทเพมขน และจากการทปรมาณเงนทแทจรงทงหมด ( Kg

+ Nh ) ตองเทากบ N( y – c1* ) ทำาใหการเพมขนของปรมาณเงนท

ธนาคารกลางเปนผออกจะไมมผลกระทบตอ N( y – c1* ) เนองจาก

ธนาคารกลางสำารองเงนทออกมาดวยทนอยางเตมมลคา และการททงธนาคารกลางและธนาคารเอกชนตางออกเงนโดยมทนสำารองอยเตมมลคา ทำาใหการเปลยนจากการถอเงนทออกโดยธนาคารเอกชนมาถอเงนทออกโดยธนาคารกลางแทนจะไมทำาใหทนทมอยโดยรวมเปลยนแปลง ซงแตกตางจากกรณของ Unbacked Money หรอ Fiat Money ทเมอธนาคารกลางเพมปรมาณเงนจะเกดผลกระทบตอการบรโภค เนองจากระดบราคานนสงขน และท ำา ให เก ดการลดลงของทน ต วอยางเชน ธนาคารกลางเพ ม Fiat Money เขาสระบบเศรษฐกจจะทำาใหคนในสงคมถอเงนทไมสามารถกอให

57

เกดผลผลตไดมากขน ขณะทการถอเงนฝากทมทนส ำารองอยเตมมลคาของธนาคารเอกชนลดลง สงผลใหทนในระบบเศรษฐกจลดลง

ขอจำากดของการขยายตวของเงนทธนาคารกลางเปนผออกเพยงประการเดยว คอ ธนาคารกลางจะไมสามารถเพมปรมาณเงนทออกมาไดเกน N( y – c1

* ) เนองจากเราสมมตใหเงนทออกโดยธนาคารเอกชนไมสามารถปรมาณเปนลบได ( Nh > 0 ) อยางไรกตาม ธนาคารกลางสามารถเพมปรมาณเงนไดโดยทไมสงผลตอคาของเงนทออกไป และการเพมขนของปรมาณเงนนนจะไมทำาใหระดบราคาเพมขน เพยงแตทำาใหปรมาณเงนทออกโดยธนาคารเอกชนลดลง และจากการเทากนของอปสงคและอปทานของเงนนน แสดงใหเหนไดในสมการดงน

M + pNh = pN ( y – c1* )

( 17 )การเทากนของอปสงคและอปทานของเงนแสดงใหเหนวาสมการท

10.17 เปนจรง โดยสงททำาใหสมการนเปนจรงเกดจากการปรบตวของเงนทธนาคารเอกชนเปนผออก ไมไดเกดจากการปรบตวของระดบราคา

ดงนนเราสามารถสรปไดวาทฤษฎปรมาณเงนใชไมได ก บ Fully Backed Money

สาเหตททำาใหผลกระทบตอระดบราคาเมอธนาคารกลางเพมปรมาณเงนในกรณ Fully Backed Money แตกตางจากกรณ Fiat Money นนสามารถแสดงใหเหนได โดยสมมตใหธนาคารกลางเปลยนแปลงปรมาณเงนทธนาคารกลางเปนผออกเพมขนเปน 2 เทา แตแทนทจะนำาเงนทออกนนไปซอทน กลบนำาเงนทออกใหมนนไปสนคาอปโภคบรโภคเพอสรางความพอใจใหแกเจาหนาทของรฐบาล โดยทการออกเงนของธนาคารกลางมสญญาวาจะนำารายไดทไดจากการถอทนเปนสนทรพยทงหมดมาจายเปนดอกเบยแกผทถอเงนของธนาคารกลาง ( สมการ 7 Budget Constraints ของธนาคารกลาง ) ซงมลคาทแทจรงของคาใชจายดอกเบย (ρv ) จะตองเทากบรายรบสทธจากการถอทน ( x-1 ) Kg หารดวยจำานวนเงนทงหมด ( M ) ทจะตองจายดอกเบยให จะไดสมการดงน

ρv = [ ( x - 1 ) Kg ] / M ( 18 )

58

ธนาคารกลางตองแขงขนกบธนาคารเอกชน ธนาคารกลางจงตองกำาหนดอตราผลตอบแทน ρ = x – 1 ทำาใหไดสมการใหมดงน

v = Kg / M p = 1 / v = M / Kg ( 19 )

ในกรณนปรมาณเงน ( M ) เพมขนเปน 2 เทา แตไมมทน ( Kg) สำารองเงนทออกไปใหมเลย ทำาใหธนาคารกลางตองจายดอกเบยเพมขนเปน 2 เทา แตมเงนทไวจายผลตอบแทนเทาเดม และจากสมการท 19 แสดงใหเหนวาในกรณนมลคาของเงนทธนาคารกลางออกไปทงหมดจะตองลดลง 50 เปอรเซนต ( ระดบราคาสงขนเปน 2 เทา )

อยางไรกตาม ความสามารถในการจายผลตอบแทนของรฐบาลจะถกจำากด โดยทนทมอยในกลมหลกทรพย ( portfolio ) ของธนาคารกลาง สงผลใหธนาคารกลางไมสามารถเพมมลคาของผลตอบแทนทตองจายไดหากไมมการเพมขนของปรมาณทนทแทจรงทธนาคารกลางมอย ดงนนในกรณ Fully Backed Money นนมลคาทแทจรงทออกโดยธนาคารกลาง ( vM ) จะตองเทากบมลคาทแทจรงของทนทธนาคารกลางมอย ( Kg ) เสมอ

การอธบายความแตกตางของผลกระทบตอระดบราคาเมอมการขยายตวของปรมาณเงนทง 2 รปแบบนน เพอใหเขาใจไดงายยงขนเราสามารถใชการออกหนมาประยกตเปนตวอยางได โดยทหนวยของเงนทธนาคารกลางเปนผออกนนเปรยบเสมอนกบหนซงเปนสวนหนงของสนทรพยของบรษททชอ " ธนาคารกลาง " ถาหากเราเพมจำานวนหนมากขนเปน 2 เทา โดยไมมการเพมเงนทนจะทำาใหหนทงหมดมมลคาลดลงเหลอเพยงครงเดยวของมลคาเดม ในทางกลบกนหากเพมจำานวนหนเปน 2 เทาพรอมกบเพมเงนทนเปน 2 เทาจะทำาใหมลคาหนทงหมดไมเปลยนแปลงไปจากเดม จากตวอยางนจะเปนจรงกบธนาคารกลางทใชรายไดทงหมดจากทนทมอยมาจายเปนผลตอบแทนใหกบผทถอเงน ซงผลการวเคราะหจะไมเปลยนแปลง เพยงแตเปลยนจากบรษทเปนธนาคารกลางและเปลยนจากหนเปนเงนทออกโดยธนาคารกลาง

Deflation

59

ธนาคารกลางจะมวธอยางไรในการใหผลตอบแทนใหกบผทถอเงน ซงจะไมมปญหามากนกในการทธนาคารกลางจะใหผลตอบแทนใหกบ Reserves Deposited แต จ ะ ให ผลตอบแทนอยาง ไ ร ให ก บ Currency in Circulation จากขอดของเงนในการดำาเนนงาน กคอ การทคนใชเงนในการแลกเปลยนสนคา โดยปราศจากการลงบนทกรายละเอยดทยงยาก แตขอดนจะหมดไป ถาคนเอาเงนไปฝากเพอตองการผลตอบแทนจากธนาคารกลาง ณ เวลาหนงไปสอ กเวลาหนง จะท ำาอยางไรหากตองการจะเพมอตราผลตอบแทนทแทจรงในการการถอเงน โดยไมตองจายดอกเบยโดยตรง

สมมตวา ธนาคารกลางใชผลตอบแทนทไดจากสนทรพยไปใชในการซอหลกทรพยแทนทจะจายดอกเบย ซงเปนการทำาลายสดสวนของปรมาณเงนของธนาคารกลางทมอยในมอประชาชน ให Mt = zMt-1 โดยท z < 1 จะไดวาจำานวนสนคาทใชในการลดปรมาณเงนของธนาคารกลางแตละชวงเวลาเทากบ

vt ( Mt-1 - Mt ) หรอ vtMt ( 1 / z - 1 )( 20 )

เราจะพบวาผลตอบแทนสทธทไดจากสนทรพยของธนาคารกลาง คอ ( x - 1 ) Kg ถาผลตอบแทนสทธถกใชเพยงเพอซอเงนของธนาคารกลางเทานน จะได Budget Constraint ดงน

vtMt ( 1 / z - 1 ) = ( x - 1 ) Kg

( 21 )ถามลคาเงนของธนาคารกลางเทากบปรมาณทนในอดต ( vtMt = Kg

) Budget Constraint ในสมการท 21 จะไดเขยนไดดงน

Kg ( 1 / z - 1 ) = ( x - 1 ) Kg

( 22 )แสดงใหเหนวา ธนาคารกลางสามารถลดปรมาณเงนลงดวยอตรา z

ดงนน

1 / z = x หรอ z = 1 / x( 23 )

60

ในสวนของ Rate of Return of Fiat Money สามารถหาไดจากอปสงคและอปทานของเงนทเทากน จากอปสงคของเงนของธนาคารกลางเทากบ y – c1,t – ht ( สำาหรบคนหนม 1 คน ) ดงนนอปสงคเทากบอปทานของเงนตาม Stationary Equilibrium โดยกำาหนดใหจำานวนประชากรคงท จะไดวา

vtMt = N ( y - c1 - h ) ( 24 )และ

vt+1 = [ N ( y - c1 - h ) ] / Mt+1 = 1 / z (25 )

vt [ N ( y - c1 - h ) ] / Mt

กลาวคอ ถาธนาคารกลางจะ deflats โดยตงคา z = 1 / x ซงอตรานเปนอตราผลตอบแทนทใหแกทน " x " ของธนาคารกลาง ประชาชนจะไดรบอตราผลตอบแทนจากการถอเงนของธนาคารกลางในอตราเดยวกบผลตอบแทนจากการถอสอทางการเงนของภาคเอกชน ดงนน ประชาชนกไมจำาเปนตองสนใจปรมาณเงนในฐานะเปนสอกลางทางการเงนของธนาคารกลางวาจะเปนเทาไร

หากจะปรบใชกบการถอหนของบรษทหนงๆ และบรษทนนไมมขอจำากดในการแสวงหาผลประโยชน ถาบรษทตองการกระจายกำาไรสผถอหน โดยหนทออกจดจำาหนายบรษทจะเปนคนซอทงหมดเพอเปนเจาของหนเอง ซงเปนการลดจำานวนผถอหนลง ขณะทมลคาของหนทมอยเดมจะเพมสงขน อนเปนการกระจายกำาไรแกผถอหนทกคน Backed Money กเชนกน จะเปนการลดจำานวนของเงนทเกนออกมา ในขณะทเงนทมอยเดมจะมมลคาสงขน

Currency Boardsการใช Backed money หรอการออกขายพนธบตรผาน Open

Market Operation ของธนาคารกลาง และมการจายดอกเบยแกผทถอพนธบตรรฐบาลดงทกลาวไวใน Overlapping Generation Model ในตอนตนแลว พบวา สามารถปองกนการเกงกำาไรของคาเงนในตลาดสกลเงนระหวางประเทศได

61

ประเทศตางๆ สามารถปกปองคาเงนของตนจากการเกงกำาไรคาเงนได หากมเงนกองทนรกษาระดบอตราแลกเปลยนทเพยงพอ ทจะซอสกลเงนของตนจากนกเกงกำาไรไดหมด ณ ระดบอตราแลกเปลยนทไดประกาศไว โดยเงนกองทนดงกลาวไดมาจากรฐบาล ซ งจะท ำาการการเกบภาษกบพลเมองในประเทศ

นอกจากการมกองทนรกษาระดบอตราแลกเปลยนทเพยงพอแลว การออก Fully Backed Money ของธนาคารกลางกสามารถปองกนการเกงกำาไรได เมอธนาคารกลางมทรพยากรทเพยงพอในการซอคน Backed Money ทงหมดทไดพมพออกไป ธนาคารกลางมปรมาณพนธบตรทเปนตวเงนจำานวน M* มมลคาหนวยละ v* และนำาไปลงทนในสนคาทนจำานวน Kg*

ซงจะได Budget Constraint ของธนาคารกลางดงน

v*M* = Kg* ( 26 )ถาการซอคนพนธบตร ทำาใหพนธบตรทออกขายลดลงคร งหนง จาก

M* เปน M*/2 ธนาคารกลางกจะขายสนคาทนทไดลงทนไวออกไปครงหนงดวย จาก Kg* เปน Kg* /2 เพอนำาเงนจากการขายสนคาทนมาชดเชยปรมาณพนธบตรทออกขายไดลดลง ซงผลจากการซอคนพนธบตรและขายสนคาทนดงกลาว ไมทำาใหมลคาของพนธบตลดลง นนคอ v* มคาคงท สามารถแสดงดวยสมการดงน

v* [ M* / 2 ] = Kg* / 2 ( 27 )โดย Currency Board กทำางานในลกษณะเดยวกบรปแบบขาง

ตน ยกตวอยางเชน ประเทศอารเจนตนาซงผกคาเงนเปโซของตนไวกบดอลลารสหรฐ โดยเร มทำา Currency Board ตงแตป 1991 โดยมอตราแลกเปลยนของเงนเปโซ เทากบ e* หรอประมาณ 10,000 เปโซตอ 1 ดอลลารสหรฐโดยอารเจนตนามปรมาณเงนในระบบเทากบ M เปโซ เพอใชในการซอพนธบตรจำานวน $A ซงมคาเทากบ e*M แสดงดวยสมการดงน

e*M = A ( 28 )สมการขางตนเทยบไดกบ Budget Constraint ของธนาคาร

กลาง โดย e* แทนด วย v และ A แทนด วย Kg* ถ าผ ถ อเง นของอารเจนตนาตองการแลกเปลยนเงนเปนจำานวนหนงในสามของเงนทงหมด

62

นนคอ e*M / 3 ดอลลาร ทาง Currency Board กสามารถขายหนงในสามของพนธบตรทถอครองอยออกมาได โดยไมทำาใหคาเงนเปโซลดคาลงเปนการรกษาระดบอตราแลกเปลยนใหคงอย ณ ระดบเดมได

แตการทำา Currency Board น หากจะซอเงนสกลอนทไมมผลตอบแทนใดๆแกประเทศ กจะเปนการใหผลประโยชนแกรฐบาลประเทศอนมากขน ถาประเทศททำา Currency Board แสดงใหประเทศอนเหนวารายไดของประเทศหรอกำาไรมาจากการทำา Currency Board มาก คนทวไปจะตระหนกวารฐบาลจะยนดทจะแลกเปลยนเงนนอยลง ทำาใหเกดการเกงกำาไรขนมา เพอปองกนการเกงกำาไรคาเงน รฐบาลตองแสดงวารายไดจากการท ำา Currency Board ไมไดมความสำาคญตอประเทศของตน

กรณศกษาของ Fully Backed Money ในประเทศไทย

สำาหรบกรณการทำา Fully Backed Money ในประเทศไทยนนยงไมเคยเกดขนมากอน เนองจากประเทศไทยใช Fiat Money เปนหลก และไมไดใหความสำาคญกบ Backed Money มากนก ดงจะเหนไดจากกรณศกษาตอไป

กรณศกษาของประเทศไทยถงความสมพนธของการซอขายหลกทรพยในตลาดเปด ( Open Market Operation ) กบการทำา Currency Board

สำาหรบกรณของประเทศไทย พบวามการซอขายหลกทรพยในตลาดเปด (Open Market Operation) เชนกน แตไมใชเครองมอทสำาคญของนโยบายการเงน เพราะจนกระทงป 2545 ยงไมมตลาดเปดนในประเทศไทย ม เพยงแต ตลาดซ อค น (Repurchase Market) เท าน น ซ งมจ ดประสงคเพยงชวยในการปรบสภาพคลองมากกวาในการเปลยนแปลงปรมาณ

ธนาคารแหงประเทศไทยใชเครองมอการซอขายหลกทรพยในตลาดเปดอยางไมเตมรปแบบนก ซงตางจากประเทศสหรฐอเมรกา ทท ำาการซอขายหลกทรพยกบประชาชนประจำาทกวนหรอทกสปดาห แตธนาคารแหงประเทศไทยจะออกขายเฉพาะชวงงบประมาณขาดดล โดยธนาคารแหงประเทศไทยจะออกขายพนธบตรของรฐบาล ในนามของรฐบาลเทานน ซงเปาหมายหลกไมใชการลด

63

เงนสำารองของธนาคารหรอลดปรมาณเงน เปนเพยงการหารายไดใหรฐบาลเทานน

การซอขายหลกทรพยในตลาดเปดของธนาคารแหงประเทศไทย ประสบปญหาการขาดแคลนสนคาทซ อขายในตลาดนนคอ พนธบตรรฐบาลนนเอง พจารณา ดลเงนสดของรฐบาลและการชดเชยดวยการออกพนธบตรรฐบาลดงตารางตอไปน

ปดลเงนสดของรฐบาล (ลานบาท)

พนธบตรกใหมเกนดล (+) ขาดดล (-)

2529 -39,908 32,0002530 -17,851 29,0002531 30,241 26,0002532 59,287 12,9812533 103,261 11,3002534 107,707 02535 72,811 02536 59,713 02537 97,486 02538 126,247 02539 43,303 02540 -71,051 02541 -129,292 400,0002542 -154,362 214,3432543 -107,846 72,897

ทมา : 1) ขอมลป 2529-2534 มาจาก สถานการณเศรษฐกจ“ ” ธนาคารไทยพาณชย จำากด (มหาชน) 2) ขอมลป 2535-2543 มาจาก “Quarterly

Bulletin” ธนาคารแหงประเทศไทย Vol. 40 No. 4 December 2000

จากตารางขางตน ในชวงป 2531-2539 เศรษฐกจไทยรงเรอง รฐบาลเกบภาษไดมากกวาการใชจาย รฐบาลจงมดลเงนสดเกนดลทกป จงไมจำาเปนทจะตองกโดยออกพนธบตรมากนก ในชวง 2534-2540 รฐบาลมงบประมาณเงนดลตอเนองจงไมมการก โดยผานการออกจำาหนายพนธบตร

64

เลย แตเมอเกดวกฤตการณทางการเงนป 2540 งบประมาณของรฐบาลเปลยนแปลงอยางรวดเรว โดยลดลง 10% จากป 2539 สถาบนการเงนประสบปญหาหนทไมกอใหเกดรายได จงปดกจการลงเปนจำานวนมาก ธนาคารหลายแหงถกรฐบาลยดและขายกจการแกตางชาต ดวยเหตน รฐบาลจงเกบภาษไดลดลง และมการใชจายมากขน ทำาใหงบประมาณขาดดลถง 71,051 ลานบาท และเพมสงข นเร อยๆจนถง 107,846 ลานบาทในป 2543 วกฤตการณขางต น รฐบาลชวน 2 (พฤศจกายน 2540-กมภาพนธ 2544) ไดออกกฎหมายใหรฐบาลขายพนธบตรรฐบาลวงเงน 500,000 ลานบาท ใหกองทนฟ นฟและพฒนาสถาบนการเงนนำาไปชวยเหลอสถาบนการเงนทประสบปญหา จากตารางขางตนพบวา ไดมการออกขายพนธบตรอกครงในป 2541 จำานวน 400,000 ลานบาท เร อยไปจนถงป 2543 จำานวน 72,897 ลานบาท

การซอขายหลกทรพยในตลาดเปดของไทยจากตารางขางตนนน ไมไดนำามารกษาระดบอตราแลกเปลยนดงเชนกรณ Currency Board แตอยางใด เปนเพยงการชดเชยงบประมาณขาดดลเทานน และเพมนำาเงนทไดไปแกปญหาของสถาบนการเงนตางๆ ทไดรบผลกระทบจากวฤตการณการเงนป 2540 ซงตางจากกรณของ Currency Boards ททำาการซอขายหลกทรพยเพอรกษาระดบอตราแลกเปลยนใหคงท คอเมอมผตองการแลกเงนสกลหนงกบสกลเงนภายในประเทศเปนจำานวนเทาใด รฐบาลจะทำาการรบซอเงนจำานวนนนทงหมด และชดเชยจำานวนเงนทลดลงดวยการขายพนธบตรรฐบาลดวยจำานวนเงนทเทากนเพอเรยกเงนในมอประชาชนกลบสรฐบาลอกครง ทำาใหรฐบาลมเงนสกลภายในประเทศเพยงพอตอการแลกเปลยนเงนตราตางประเทศในคราวตอๆ ไป

ตงแตวนท 2 กรกฎาคม 2540 เปนตนมา ประเทศไทยไดเปลยนมาใช ระบบอตรา แลกเปลยนแบบลอยตว (Managed Float) ซงคาเงนบาทเมอเทยบกบเงนตราสกลตางๆ ถกกำาหนดโดยกลไกตลาดตามอปสงค และอปทานของตลาดเงนตราในประเทศและตางประเทศ และสามารถเปลยนแปลงขนลงไดตามปจจยพนฐานทางเศรษฐกจ โดยธนาคารแหงประเทศไทยจะเขาซอหรอขายเงนดอลลารสหรฐอเมรกาตามความจำาเปน เพอไมใหอตราแลกเปลยนมความผนผวนมากเกนไปและใหบรรลเปาหมายนโยบายเศรษฐกจ ระบบดงกลาวทำาใหนโยบายการเงนมความคลองตว และมประสทธภาพมากยงขนใน

65

การแกไขปญหาเศรษฐกจ ชวยเสรมสรางความมนใจของนกลงทนทงในและตางประเทศ รวมทงทำาใหทางการสามารถดแลการไหลเขาออกของเงนทนตางประเทศไดดขน

เพอรกษาเสถยรภาพของตลาดเงนตราตางประเทศ และปองกนการเกงกำาไรคาเงน ธนาคารแหงประเทศไทยไดกำาหนดวงเงนการใหกเงนบาท ของสถาบนการเงนแกผมถนทอย นอกประเทศ (Non-resident) หรอการสรางภาระผกพนใดๆ ทมผลใหตองจายเงนตราตางประเทศในอนาคตแกผมถนทอยนอกประเทศ เมอวนท 29 มกราคม 2541 โดยอนญาตใหสถาบนการเงนทำาไดภายในวงเงนคงคางสงสดไมเกน 50 ลานบาทตอลกคา 1 ราย ยกเวนธรกรรมทเกดขน โดยมธรกจการคาหรอการลงทนภายในประเทศไทยรองรบ (Underlying Transactions) ต อมาในวนท 4 ตลาคม 2542 ธนาคารแหงประเทศไทยไดระบหลกเกณฑใหชดเจนมากขน โดยใหนบรวม ธรกรรมของสำานกงานใหญ สำานกงานสาขา สำานกงานตวแทน และธรกจในเครอทตงอยนอกประเทศไทยทกแหงของผมถ นทอยนอกประเทศเปนรายเดยว

ดงนน ประเทศไทยไมไดทำาการซอขายหลกทรพยในตลาดเปดเพอรกษาระดบอตราแลกเปลยนดงกลาว เพราะหลงวกฤตการณการเงนป 2540 ไทยไดประกาศใหอตราแลกเปลยนลอยตวตงแต 2 กรกฎาคม 2540 และนโยบายการเงนของไทยไมไดใหความสำาคญกบเคร องมอนมากนก อกทงยงไมมตลาดซอขายหลกทรพยแบบนในประเทศไทย ซงเปนไปไมไดทจะใชเครองมอนรกษาระดบอตราแลกเปลยนทกครงทมคนมาทำาซอขายเงนตราในประเทศก บเง นตราต างประเทศ และรฐบาลออกขายหลกทรพยในทกๆ คร ง ประเทศไทยจงไมสามารถทำาตาม Currency Board ได

66

67