ÊÒ¢ÒÇÔªÒ¹Ôà·ÈÈÒʵÃ�ºÙóҡÒà | ¤³ÐÈÔÅ»ÈÒʵÃ� | ÁËÒÇÔ·ÂÒÅÑÂáÁ‹â¨Œ

¡ÒÃÍ͡ẺÊ൪ѹà¹ÍÃÕ (Stationery) • âÅâ¡Œ/µÃÒÊÑÞÅѡɳ�

• ¹ÒÁºÑµÃ

• ËÑǨ´ËÁÒ «Í§¨´ËÁÒÂ

¹È 321 Ê×ÍÊÔ§¾ÔÁ¾� [CA 321 Printed Media]

ÃÇÁÃÇÁ/àÃÕºàÃÕ§ â´Â ÍÒ¨ÒÃÂ�³Ñ¯°¾§É� ÊÒ¾Գ

º··Õ 11

นศ321 สอสงพมพ : การออกแบบสเตชนเนอร | 1

การออกแบบสเตชนเนอรสาหรบองคกร

องคกรหรอสานกงานตางๆ จาเปนตองมกราฟกในรปแบบสอสงพมพทมรปแบบทเปนเอกลกษณ

เฉพาะตว นบตงแตตราสญลกษณหรอโลโก (Logo) องคกร เพอเปนการสอสารถงความเปนเอกลกษณ ทงน

สเตชนเนอร (Stationery) มประโยชนตรงทสรางความนาเชอถอใหองคกร ซงเปรยบเสมอนตวแทนองคกร บงบอก

ถงหนาตา ความนาเชอถอ เพอใหเปนทจดจาของลกคา

การออกแบบสเตชนเนอร หรอชดออฟฟศขององคกร เรมจากโลโกและชอองคกรของกอนเปนอนดบแรก

จนถงทกอยางทเกยวกบองคกร เชน นามบตร กระดาษหวจดหมาย ซองจดหมาย ซองเอกสาร ซองซด ปกซด แฟม

เอกสาร ปากกา ดนสอ เปนตน แตตองมวธการออกแบบใหเปนแนวทางทศทางเดยวกน ไมใชวาแตละอนไปกน

คนละทศละทางเหมอนอยคนละองคกร

สาหรบโลโกหรอสญลกษณนนม การใหคานยามของศพทเกยวของกบสญลกษณอยมาก เพราะศพทท

เกยวของกบสญลกษณนนมอยมากมาย ทงเครองหมาย เครองหมายการคา ตรา หรอโลโก ทงนอาจกลาวไดวา

สญลกษณมความหมายเปน 3 นย คอ สงทออกแบบขนใชเปนตวแทนของสงทเปนนามธรรม เชน รปปน

พระพทธรปเปนสงแทนของพระพทธเจา รปปนแทนพละกาลง รปกระตายแทนความเรว ในความหมายตรงกนขาม

สญลกษณคอ สงทเปนนามธรรมมากาหนดขนแทนสงทเปนรปธรรม เชน จดเรยงกนในรปสามเหลยมนามาใชแทน

ลกบลเลยด วงกลม 5 หวงแทนทวปทง 5 ทวป ในสญลกษณโอลมปก และสดทายสญลกษณคอ การกาหนดสงท

เปนรปธรรม เชน รปของหอยเชลล แทนบรษทหรอปมนามน

จดเดนของการออกแบบสญลกษณและเครองหมายการคา คอความกระชบแตหนกแนนและโดดเดน

เพราะเปนการยอสาระสาคญและขบเนนขนมาดวยศลปะของการออกแบบ

การออกแบบสญลกษณไมใชเรองเลก เพราะมความละเอยดออนและสลบซบซอนมากกวาทคนทวไป

เขาใจ เนองจากมความเกยวพนกบธรกจและการตลาดเปนอยางมาก เนอหาในหวขอนจะเปนการสรางระเบยบ

ใหกบวธการออกแบบสญลกษณ ซงนกออกแบบควรรเพอใหสามารถเชอมโยงกบนกการตลาดหรอเจาของทจะ

เปนผใหขอมลเบองตนใหกบนกออกแบบ ซงประกอบไปดวยหวขอดงน

1. ชนดของงานออกแบบสญลกษณ

2. คณสมบตของสญลกษณทด

3. หลกการออกแบบสญลกษณ

4. องคประกอบของอตลกษณ

5. เครองหมายการคา

6. ขอมลเพอการออกแบบ

7. องคประกอบพนฐานในการออกแบบโลโก

นศ321 สอสงพมพ : การออกแบบสเตชนเนอร | 2

ชนดของงานออกแบบสญลกษณ

งานออกแบบสญลกษณจะแบงออกเปนชนดตาง ๆ ไดดงน

1.ภาษาภาพ (Pictograph)

คาวา Pictograph มาจากอกคาหนงคอ Pictogram หมายถงสญลกษณทบงบอกถงวตถประสงค

กจกรรม การกระทา กระบวนการ หรอแนวคดทมใชกนในสงคมมาชานานและเปนสากล โดยจะไมมตวอกษร

ประกอบแตอยางใด เชน ปายหามสบบหร ปายจราจร หรอปายหามตาง ๆ ทมกจะเปนภาพทไมมความละเอยด

ซบซอน

2.สญลกษณทไมใชตวอกษรในการสอความหมาย (Symbol)

มกเปนสญลกษณเฉพาะกจ ไมเปนสากล เชน ขององคกร สถาบน หรอบรษท ซงมจดเดนคอ มภาพแตไม

มตวอกษรใด ๆ

3.ภาพตวอกษรทใชตวอกษรในการสอความหมาย (Letter Mark)

นยมใชในการเปนเครองหมายการคาของบรษท

4.โลโก (Logo)

คาวา Logo ตดทอนมาจากคาวา Logo Type หมายถง ตราสญลกษณซงสอความหมายเฉพาะ เชน

บรษท หางราน สวนราชการ อาจมภาพและตวอกษรอยรวมกนกได

คณสมบตของสญลกษณทด

1. เรยบงาย

2. มเอกลกษณ

3. จดจาไดงาย

4. มความแตกตาง

5. บอกสาระสาคญ

6. สอสารเชอมโยงกบสนคาหรอองคกรนน ๆ

7. มความสวยงาม

8. เปนอมตะหรอใชไดยาวนาน

นศ321 สอสงพมพ : การออกแบบสเตชนเนอร | 3

หลกการออกแบบสญลกษณ

1. มแนวความคดทด

2. สอความหมายไดอยางชดเจน

3. ลดทอนอยางเรยบงายใหเปนภาษากราฟก

องคประกอบของอตลกษณ อตลกษณควรจะประกอบไปดวย

1. ชอ (Name)

2. เครองหมาย (Marks)

3. ตวอกษร (Typography)

4. ส (Color)

5. ขอความประกอบ (Tag Line)

เครองหมายการคา

หมายถง สงใด ๆ กได ไมวาจะเปนชอสญลกษณ เครองหมาย เพอสรางความแตกตางในการสอ

ความหมาย แสดงความเปนเจาของ มอตลกษณ เฉพาะตว และแสดงความเปนมาของเครองหมาย

เครองหมายกราฟก

1. เครองหมายภาพ

• มความหมายชดเจน

• ไมสอความหมาย

2. เครองหมายตวอกษร

2.1 เครองหมายชอ

• ชอสอความหมายโดยตรง

• ชออปมา

• ชอเฉพาะ

• ชอทตงขนใหม

2.2 เครองหมายทใชชอยอ

นศ321 สอสงพมพ : การออกแบบสเตชนเนอร | 4

ขอมลเพอการออกแบบสาหรบนกออกแบบสญลกษณ

นกการตลาดหรอนกวางกลยทธทางธรกจ จะเปนผ คนหาอตลกษณของแบรนดสนคา แตหนาทของนก

ออกแบบสญลกษณคอ การออกแบบสญลกษณแบบรปธรรมใหสอถงทงรปธรรมและนามธรรมใหปรากฏตรง

ตามอตลกษณทองคกรนนกาหนด

สงทนกออกแบบสญลกษณจะตองเขาใจพนฐาน ไดแก

• อตลกษณองคกร (Corporate Identity) หมายถง การแสดงออกใหเหนถงภาพลกษณทปรากฏตอ

สายตาผ อน พรอม ๆ กบแสดงความเปนอตลกษณขององคกรนน ๆ โดยอาศยองคประกอบทาง

กราฟก

• ภาพลกษณองคกร หมายถง ภาพทองคกรปรากฏตอสาธารณชน ผานทางผลตภณฑ นโยบาย

การโฆษณา และทสาคญคอ เครองหมายการคาเปนสงทคอยยาเตอนใหระลกถงภาพลกษณ

องคกร

• รปแบบของอตลกษณองคกร การกาหนดรปแบบเพอสรางอตลกษณองคกร คอ การกาหนด

รปราง หนาตาขององคกรหรอภาพทปรากฏในใจผบรโภค

• แบรนด คอ ชอ ส สญลกษณ สญญา และองคประกอบอนทงหมดทรวมกนเปนแบรนด สงตางๆ

เหลานตองสามารถทาใหผบรโภครไดวาสนคาของเราแตกตางจากคแขงอยางไร

ในการออกแบบสญลกษณ นกออกแบบควรจะทราบขอมลเบองตนเพอนามาใชในการออกแบบมาบาง

พอสมควร ขอมลทควรทราบในการออกแบบสญลกษณจะประกอบไปดวยสงตาง ๆ เหลาน

• ประวตความเปนมาขององคกร

• โครงสรางองคกร

• การดาเนนงานของคแขง

• การดาเนนการตลาดและโฆษณา

• การใชงานสญลกษณ

• ขอมลจากการวจย

• ภาพลกษณทเหมาะสม

นศ321 สอสงพมพ : การออกแบบสเตชนเนอร | 5

องคประกอบพนฐานในการออกแบบสญลกษณ

การออกแบบสญลกษณซงเปนภาษาภาพทถกตดทอนใหงายตอการเขาใจ การจดจา และการสอสาร นก

ออกแบบจะตองนาองคประกอบตาง ๆ ทไดศกษามาใชงานรวมกน โดยองคประกอบตาง ๆ ทมกถกนามาใชใน

การออกแบบสญลกษณมกมอย 5 องคประกอบดวยกนคอ

• จด เสน ระนาบ

• ส

• ทวางบวกกบทวางลบ

• การลดทอน คอการคดกรองเนอหาทมจากขอมลนามาลดทอนแบบแอบสแตรกท

• การเลนกบตวอกษร คอ การสรางลกเลนบางอยางใหกบตวอกษรดวยความคดแบบ Witty

Thinking

ตวอยางโลโกตางๆ

นศ321 สอสงพมพ : การออกแบบสเตชนเนอร | 6

นศ321 สอสงพมพ : การออกแบบสเตชนเนอร | 7

นามบตร (Name Card)

นามบตร (Name Card) เปนการดชนดหนงทใชเปนเครองมอสอสาร ทใชแสดงขอมลของผสงสาร เพอใช

ในการแนะนาตว ตดตอ ประสานงานกบลกคา ทงยงเปนสง ทบงบอกถงภาพลกษณขององคกรทสาคญอก

ดวย ขอมลทควรอยในนามบตร ไดแก ชอนาม สกล , โลโก , ชอบรษท , ทอย , เบอรโทร , e-mail, เวบไซต

สโลแกน เปนตน

นศ321 สอสงพมพ : การออกแบบสเตชนเนอร | 8

ตวอยางนามบตรลกษณะตางๆ

นศ321 สอสงพมพ : การออกแบบสเตชนเนอร | 9

ตวอยางนามบตรลกษณะตางๆ

นศ321 สอสงพมพ : การออกแบบสเตชนเนอร | 10

กระดาษหวจดหมาย (Letter Head Paper)

กระดาษหวจดหมาย (Letter Head Paper) มไวเพอเขยนจดหมาย ประกาศ หรอเตรยมเอกสารตาง ๆ

การทาหวจดหมายมทงทาอยางประหยด พมพสเดยวหรอสองส หวจดหมายสามารถใชเปนเครองมอในการ

โฆษณาทางหนง สามารถบรรจภาพสนคา/บรการ หรอคาโฆษณาสน ๆ ได และสามารถจดพมพแบบสอดส หาก

ออกแบบใหสวยงานดแปลกตา ยอมนาภาพลกษณทดใหแกองคกร/สนคา/บรการนน อนงหวจดหมายพงมรปแบบ

ในแนวเดยวกนกบเอกสารอน ๆ ขององคกร เชน นามบตร ซอง เปนตน

การออกแบบหวจดหมายโดยทวไปจะมแบบและสสนในแนวเดยวกบนามบตร และซองจดหมาย ซงชวย

สรางภาพพจน และชวยในการโฆษณาและประชาสมพนธเปนอยางด หวจดหมายจะตองมโลโก ชอและทอยของ

องคกรซงจะทาให องคกรดนาเชอถอยงขน งานพมพหวจดหมายสวนใหญจะพมพลงกระดาษทไมหนามาก และ

พมพเพยงดานเดยว

ตวอยางการออกแบบกระดาษหวจดหมาย

นศ321 สอสงพมพ : การออกแบบสเตชนเนอร | 11

นศ321 สอสงพมพ : การออกแบบสเตชนเนอร | 12

นศ321 สอสงพมพ : การออกแบบสเตชนเนอร | 13

นศ321 สอสงพมพ : การออกแบบสเตชนเนอร | 14

ซองจดหมาย, ซองเอกสาร (Envelope)

ซองจดหมาย/ซองเอกสารโดยทวไปมไวเพอใสจดหมาย/เอกสารเพอสงตอใหผ อน การทาซองจดหมาย/

ซองเอกสารมทงทาอยางประหยด พมพสเดยวหรอสองส ซองจดหมาย/ซองเอกสารสามารถใชเปนเครองมอใน

การโฆษณาทางหนง สามารถบรรจภาพสนคา/บรการ หรอคาโฆษณาได และสามารถจดพมพแบบสอดสทงสอง

ขางของซอง หากออกแบบใหสวยงานดแปลกตา ยอมนาภาพลกษณทดใหแกองคกร/สนคา/บรการนน อนงซอง

จดหมาย/ซองเอกสารมใชเปนประจา (ไมใชใชเพอสงเสรมการขายเฉพาะการณ) พงมรปแบบในแนวเดยวกนกบ

เอกสารอน ๆ ขององคกร เชน นามบตร หวจดหมาย ฯลฯ

การออกแบบซอง จดหมายและซองเอกสาร โดยทวไปจะมแบบและสสนในแนวเดยวกบนามบตร และ หว

จดหมาย การพมพซองจดหมายและพมพซองเอกสารขนาดมาตรฐานตางๆ หรอพมพซองจดหมายทมรปแบบ

พเศษ เชน ซองบตรเชญ ซองเอกสาร ซองใสโบรชวร การทซองจดหมายสวยเดนสะดดตา กสามารถเปนสอ

โฆษณาหรอประชาสมพนธไดเปนอยางด

ตวอยางการออกแบบซองจดหมาย, ซองเอกสาร

นศ321 สอสงพมพ : การออกแบบสเตชนเนอร | 15

นศ321 สอสงพมพ : การออกแบบสเตชนเนอร | 16

ขนาดมาตรฐานหวจดหมาย

- ขนาด A4 หรอ 8.1/4 x 11.3/4 นว

กระดาษทใช

- กระดาษปอนดเนอด 70-80 แกรม หรอกระดาษลายพเศษ ,

- กระดาษรไซเคล

ขนาดมาตรฐาน ซองจดหมาย, ซองเอกสาร (Envelope)

- ขนาดมาตรฐานของงานพมพซองจดหมาย 4.25”x 9” (No. 9), 5.25”x7.25” (No.29)

- ขนาดมาตรฐานของงานพมพซองใสเอกสาร 4.5”x 7”, 5”x8”, 6”x 9”, 7”x 10”, 8.5”x 11”, 9”x 12”, 9”x

13”,10”x 12”, 10”x 13”, 10”x 14”, 10”x 15”, 11”x 15”, 11”x 16”, 12”x 16”

กระดาษทใชในการผลต ซองจดหมาย, ซองเอกสาร (Envelope)

- ขนาดของงานพมพซองจดหมาย กระดาษปอนดขาว 100 แกรม

- ขนาดของงานพมพซองใสเอกสาร กระดาษคราฟ สนาตาล, สขาว ความหนา 110 แกรม, 125 แกรม

- สามารถใชกระดาษอารต กระดาษแฟนซ (กระดาษทมเนอและผวพเศษ) ได แลวแตการออกแบบ

การพมพนามบตร, หวจดหมาย, ซองจดหมาย, ซองเอกสาร (Envelope)

- ระบบ Offset นยมพมพ หวจดหมาย, ซองจดหมาย, ซองเอกสาร

o สามารถพมพ ตงแต 1-4ส หรอตามตองการ

- ระบบ Digital นยมพมพนามบตร

o สามารถพมพไดทกสตามตองการ

นศ321 สอสงพมพ : การออกแบบสเตชนเนอร | 17

ตวอยางการออกแบบชดสเตชนเนอรตางๆ

นศ321 สอสงพมพ : การออกแบบสเตชนเนอร | 18

นศ321 สอสงพมพ : การออกแบบสเตชนเนอร | 19

ขนตอนการเตรยมงานพมพหวจดหมาย

1. กาหนดวตถประสงค วตถประสงคของการจดทาหวจดหมายโดยทวไปมไวเพอเขยนจดหมาย ประกาศ

หรอเตรยมเอกสารตาง ๆ การทาหวจดหมายมทงทาอยางประหยด พมพสเดยวหรอสองส หวจดหมาย

สามารถใชเปนเครองมอในการโฆษณาทางหนง สามารถบรรจภาพสนคา/บรการ หรอคาโฆษณาสน ๆ ได

และสามารถจดพมพแบบสอดส หากออกแบบใหสวยงานดแปลกตา ยอมนาภาพลกษณทดใหแกองคกร/

สนคา/บรการนน อนงหวจดหมายพงมรปแบบในแนวเดยวกนกบเอกสารอน ๆ ขององคกร เชน นามบตร

ซอง ฯลฯ

2. กาหนดรปแบบ ขนาด และจานวนพมพ วธหนงในการกาหนดรปแบบกคอดตวอยางหวจดหมายทมอยใน

ทองตลาด เลอกรปแบบทเหมาะกบหวจดหมายทจะทา สาหรบขนาดใหเลอกดจาก "ขนาดของงานพมพ

หวจดหมาย" ทระบขางลางไดเพอความประหยดไมเสยเศษในการพมพ สวนจานวนพมพใหดจากความ

ตองการใชงาน ทานสามารถสอบถามราคาประเมนไดจากโรงพมพสพรมพรนทโดยระบรปแบบหลาย

รปแบบหรอจานวนพมพไดหลายระดบ ในขนนควรจดทาแบบรางหวจดหมายคราว ๆ ( Layout) เพอดวา

รปแบบเหมาะสมและดดหรอไม

3. ออกแบบจดทาอารตเวรค ในปจจบนจะใชซอฟตแวรคอมพวเตอรในการออกแบบและจดทาตนฉบบ

ซอฟตแวรทเกยวกบภาพและการตกแตงภาพ มกใช Adobe Photoshop ซอฟตแวรทใชในการจดหนา มก

ใช Adobe Indesign, Illustrator ในการจดทาตนฉบบหวจดหมาย ควรจดทาเปนชดพรอมกบเอกสาร

อน ๆ โดยเฉพาะอยางยง นามบตร และซอง เพอใหรปแบบของเอกสารทเกยวของทงหมดเปนในทศทาง

เดยวกน ในการทาอารตเวรคสาหรบหวจดหมายใหคานงถงพนทสาหรบการใชสอย การวางโลโก ชอ

องคกร ทอย ขอความและภาพประกอบ (หากม) ใหดดไมแนนหรอเบยดพนทใชสอยจนเกนไป หว

จดหมายบางชนมการทาไดคตหรอมการปมนน ( Embossing) เปนรปใหดแปลกตา บางชนเคลอบ Spot

UV บนภาพทตองการเนน ฯ

4. สงพมพงาน เมอจดทาอารตเวรคตนฉบบของหวจดหมายเปนทเรยบรอยแลว กสามารถสงไฟลงานและ

สงโรงพมพดาเนนตามขนตอนการพมพไดตอไป

นศ321 สอสงพมพ : การออกแบบสเตชนเนอร | 20

ตวอยางราคาในการพมพงาน

งานพมพนามบตร

กระดาษอารต

การด

210 -250 แกรม

จานวน

(ใบ)

ราคา/

หนวย

จานวน

เงน

(บาท)

*พมพ 2 ส 1 หนา 200

500

1000

4.5

3.6

3.24

900

1,800

3,240

*พมพ 3 ส 1 หนา 200

500

1000

5.4

4.5

4.05

1,080

2,250

4,050

หมายเหต :

ถาพมพ 2 ส 2 หนา พวกเพมหนาละ 1 บาท

งานพมพซองจดหมาย

ขนาดมาตรฐาน จานวน

(ใบ)

ราคา/

หนวย

จานวน

เงน

(บาท)

*พมพ 2 ส 1 หนา 1,000

2,000

3,000

2.88

2.34

1.98

2,880

4,680

5,940

*พมพ 3 ส 1 หนา 1,000

2,000

3,000

3.6

3.24

2.7

3,600

6,480

8,100

งานพมพกระดาษหวจดหมาย

กระดาษปอนด

80 แกรม

จานวน

(ใบ)

ราคา/

หนวย

จานวน

เงน

(บาท)

*พมพ 2 ส 1 หนา 1,000

2,000

3,000

2.7

1.98

1.8

2,700

3,960

5,400

*พมพ 3 ส 1 หนา 1,000

2,000

3,000

3.42

2.88

2.52

3,420

5,760

7,560

กระดาษปอนด

100 แกรม

จานวน

(ใบ)

ราคา/

หนวย

จานวน

เงน

(บาท)

*พมพ 2 ส 1 หนา 1,000

2,000

3,000

2.88

2.16

1.98

2,880

4,320

5,940

*พมพ 3 ส 1 หนา 1,000

2,000

3,000

3.6

3.06

2.7

3,600

6,120

8,100

นศ321 สอสงพมพ : การออกแบบสเตชนเนอร | 21

_________________________________________________________________________

บรรณานกรม

มหาวทยาลยสโขทยธรรมาธราช. 2552. การผลตสอสงพมพ . สาขาวชานเทศศาสตร

มหาวทยาลยสโขทยธรรมาธราช หนวยท 8-12.

ปาพจน หนนภกด. 2553. หลกการและกระบวนการออกแบบงานกราฟกดไซน . กรงเทพมหานคร :บรษท ไอ

ดซ พรเมยร จากด.

วรณ ตงเจรญ. 2545. การออกแบบกราฟค. กรงเทพมหานคร:สนตศรการพมพ.

โสรชย นนทวชรวบลย. 2545. BE GRAPHIC สเสนทางกราฟกดไซเนอร. กรงเทพมหานคร :เอ. อาร. อนฟอร

เมชน แอนด พบลเคชน จากด.

วกพเดย สารานกรมเสร . 2555. อองร มาร แรมง เดอ ตลซ-โลแทร ก. สบคนเมอ 8 กรกฎาคม 2555 จาก

http://th.wikipedia.org/wiki

จฑามาศ มโนสทธกล. 2554. สรางงานสอสงพมพแบบฉบบมออาชพ. บรษท เนทดไซน พบลชชง

จากด.

ปราโมทย แสงผลสทธ. 2540. การออกแบบนเทศศลป. กรงเทพมหานคร : โรงพมพ ว.เจ. พรนตง.

สรสทธ วทยารฐ. 2546. การผลตสอสงพมพ. กรงเทพฯ : ศนยหนงสอสวนสนนทา.

มหาวทยาลยสโขทยธรรมาธราช. 2552. การผลตสอสงพมพ . สาขาวชานเทศศาสตร

มหาวทยาลยสโขทยธรรมาธราช หนวยท 1-7.

อารยะ ศรกลยาณบตร. 2550. การออกแบบสงพมพ. กรงเทพมหานคร : วสคอมเซนเตอร.

ภาพประกอบจาก

http://www.google.com

http://www.allposters.com

http://www.kosanathai.com