CAHİT SITKI TARANCI

CAHİT SITKI TARANCICAHİT SITKI TARANCI

ABİDİN GÜNEŞABİDİN GÜNEŞ

10903201231090320123

Cahit Sıtkı TarancıCahit Sıtkı Tarancı

İçindekilerİçindekiler

Cahit Sıtkı Tarancı’nın HayatıCahit Sıtkı Tarancı’nın Hayatı Öğrenim SerüveniÖğrenim Serüveni Paris YolculuğuParis Yolculuğu Cavidan Hanım’la Tanışma ve EvlilikCavidan Hanım’la Tanışma ve Evlilik Hastalığı ve ÖlümüHastalığı ve Ölümü ŞiirlerŞiirler

Cahit Sıtkı Tarancı’nın Cahit Sıtkı Tarancı’nın HayatıHayatı

Şiiri hayatı yegane mihveri yapan ve Şiiri hayatı yegane mihveri yapan ve bir ihtiras halinde ona bağlanan Cahit bir ihtiras halinde ona bağlanan Cahit Sıtkı,Diyarbakır’ın en köklü ve en Sıtkı,Diyarbakır’ın en köklü ve en saygın ailelerinden biri olan saygın ailelerinden biri olan Pirinçzadeler’e mensuptur.Pirinçzadeler’e mensuptur.

Cahit Sıtkı Tarancı’nın Cahit Sıtkı Tarancı’nın Hayatı(devam)Hayatı(devam)

Hacı Ali Efendinin büyük oğlu Arif Hacı Ali Efendinin büyük oğlu Arif Efendi,Diyarbakır’da belediye Efendi,Diyarbakır’da belediye başkanlığı yapmış ve 1.Meşrutiyet’in başkanlığı yapmış ve 1.Meşrutiyet’in ilanından sonra Diyarbakır’da ilanından sonra Diyarbakır’da milletvekili seçilmiştir.milletvekili seçilmiştir.


Bölgede keskin bir nüfusa sahip Bölgede keskin bir nüfusa sahip dedesi Hacı Ali Efendi oldukça varlıklı dedesi Hacı Ali Efendi oldukça varlıklı ve aydın bir insandır.ve aydın bir insandır.


Ailenin ticaret ve ziraat işlerini Ailenin ticaret ve ziraat işlerini yürüterek baba mesleğini devam yürüterek baba mesleğini devam ettiren Bekir Sıtkı,devrin fikri ve ettiren Bekir Sıtkı,devrin fikri ve edebi faaliyetlerine de yabancı edebi faaliyetlerine de yabancı kalmaz.kalmaz.


Çocukluk yıllarında evin içinde Çocukluk yıllarında evin içinde oldukça neşeli,esprili ve enerjik olan oldukça neşeli,esprili ve enerjik olan Cahit Sıtkı,evin dışında daima içe Cahit Sıtkı,evin dışında daima içe kapanık,suskun ve çekingendir.kapanık,suskun ve çekingendir.


Fiziksel olarak cılız,naif bir yapıya Fiziksel olarak cılız,naif bir yapıya sahiptir.Bu yüzden sık sık hastalanır sahiptir.Bu yüzden sık sık hastalanır ve ailesi bu ilk çocuğun başına ve ailesi bu ilk çocuğun başına pervane kesilir.pervane kesilir.


Özellikle baba Bekir Sıtkı,ataerkil aile Özellikle baba Bekir Sıtkı,ataerkil aile kabulündeki ‘oğul’ imgelerinin bütün kabulündeki ‘oğul’ imgelerinin bütün ümitlerini,hülyalarını onun üzerine ümitlerini,hülyalarını onun üzerine kurmuştur.kurmuştur.


Babasıyla arasındaki mesafeli ilişkiyi Babasıyla arasındaki mesafeli ilişkiyi hep bu ileriye dönük hülyalar hep bu ileriye dönük hülyalar kurmaktadır.kurmaktadır.

Öğrenim SerüveniÖğrenim Serüveni

Okul çağı geldiğinde ailede şenlik Okul çağı geldiğinde ailede şenlik havası vardır.havası vardır.

Dualar okunur,sadakalar verilir.Dualar okunur,sadakalar verilir. İlköğrenimine Nümüne-i Terakki-i İlköğrenimine Nümüne-i Terakki-i

Hamid-i Mekteb-i İptidaisinde Hamid-i Mekteb-i İptidaisinde başlar(1917).başlar(1917).

Öğrenim serüveni(devam)Öğrenim serüveni(devam)

Okumak üzere ailesinin sıcak Okumak üzere ailesinin sıcak ilgisinden uzaklaşan Cahit Sıtkı,yeni ilgisinden uzaklaşan Cahit Sıtkı,yeni çevrede büyük bir yabancılık çevrede büyük bir yabancılık duygusu ile karşılaşır.duygusu ile karşılaşır.

İstanbul,o koca şehir ve İstanbul,o koca şehir ve insanları,anne şefkatine muhtaç bu insanları,anne şefkatine muhtaç bu çekingen çocuk ruhunda bir labirent çekingen çocuk ruhunda bir labirent çıkmazı oluşturur.çıkmazı oluşturur.


Dört yıl Saint-Joseph Lisesinde Dört yıl Saint-Joseph Lisesinde başarılı bir öğrenim gördükten başarılı bir öğrenim gördükten sonra,intibak sınavlarını verip sonra,intibak sınavlarını verip Galatasaray Lisesi orta kısmı son Galatasaray Lisesi orta kısmı son sınıfına nakleder.sınıfına nakleder.


Cahit Sıtkı’nın gerek Saint-Joseph’te Cahit Sıtkı’nın gerek Saint-Joseph’te okurken gerekse Galatasaray okurken gerekse Galatasaray Lisesi’ne kaydolduğu ilk yılda Lisesi’ne kaydolduğu ilk yılda arkadaşlarıyla sağlıklı iletişimler arkadaşlarıyla sağlıklı iletişimler kuramayışı,biraz da onlardan kuramayışı,biraz da onlardan gördüğü anlayışsız,kötü muamele gördüğü anlayışsız,kötü muamele onu daha içe kapanık,ürkek ve onu daha içe kapanık,ürkek ve kötümser yapar.kötümser yapar.


1928-1929 ders yılında o dönem 1928-1929 ders yılında o dönem sınıfta kalmış olan Ziya Osman Saba sınıfta kalmış olan Ziya Osman Saba ile tanışırlar.ile tanışırlar.


Saint-Joseph’te başarılı bir öğrenci Saint-Joseph’te başarılı bir öğrenci olan Cahit Sıtkı,yeni okulunda da aynı olan Cahit Sıtkı,yeni okulunda da aynı çizgiyi devam ettirmekte ve her çizgiyi devam ettirmekte ve her soruyu cevaplamak üzere ileri soruyu cevaplamak üzere ileri atılmaktadır.atılmaktadır.


Para sıkıntısının baş göstermesi Para sıkıntısının baş göstermesi üzerine okul hayatı ikinci,hatta üzerine okul hayatı ikinci,hatta üçüncü plana itilmiş durumdadır.üçüncü plana itilmiş durumdadır.

Paris YolcuğuParis Yolcuğu

Yaşar Nabi’ye yazdığı 8.1.1938 tarihli Yaşar Nabi’ye yazdığı 8.1.1938 tarihli mektubunda “hala bir baltaya sap mektubunda “hala bir baltaya sap olamadım” diyen şair,Kasım 1938’de olamadım” diyen şair,Kasım 1938’de sevgi ve güvenlerini kazandığı Nadir sevgi ve güvenlerini kazandığı Nadir Nadi ve Doğan Nadi’nin ayrıca yine Nadi ve Doğan Nadi’nin ayrıca yine babasının da maddi yardımıyla babasının da maddi yardımıyla Paris’e gider.Paris’e gider.

Paris Yolculuğu(devam)Paris Yolculuğu(devam)

Burada Sciences Politiques’e devam Burada Sciences Politiques’e devam edecek ve Cumhuriyet gazetesine edecek ve Cumhuriyet gazetesine hikayeler,yazılar yazacaktır.hikayeler,yazılar yazacaktır.

Paris Yolculuğu(devam)Paris Yolculuğu(devam)

Fransa’ya gittikten ve okula kaydını Fransa’ya gittikten ve okula kaydını yaptırdıktan sonra,Paris Radyosu yaptırdıktan sonra,Paris Radyosu Türkçe Yayınlar Servisinde spiker Türkçe Yayınlar Servisinde spiker olarak bir de iş bulur.olarak bir de iş bulur.

Oradan aldığı 180 Franklık aylığa Oradan aldığı 180 Franklık aylığa babasının gönderdiği 50 liralık harçlık babasının gönderdiği 50 liralık harçlık da eklenince toplam 3500 Frank gibi da eklenince toplam 3500 Frank gibi bir gelire sahip olmuştur.bir gelire sahip olmuştur.

Cavidan Hanım’la Tanışma ve Cavidan Hanım’la Tanışma ve EvlilikEvlilik

Çalışma Bakanlığı’ndaki yeni Çalışma Bakanlığı’ndaki yeni görevine başlamak üzere hazırlanan görevine başlamak üzere hazırlanan Cahit Sıtkı,Otuz Beş Yaş ödülünü Cahit Sıtkı,Otuz Beş Yaş ödülünü kazanmış meşhur bir şairdir.Kendisini kazanmış meşhur bir şairdir.Kendisini herkes tanımaktadır.herkes tanımaktadır.

Tanışma ve Evlilik(devam)Tanışma ve Evlilik(devam)

Görev yapacağı büroda daha o Görev yapacağı büroda daha o gelmeden büyük bir sevinç ve gelmeden büyük bir sevinç ve heyecan yaşanmaktadır.Özellikle heyecan yaşanmaktadır.Özellikle onun bekar olduğunu duyan genç onun bekar olduğunu duyan genç kızlar adeta gizli bir yarış içinde kızlar adeta gizli bir yarış içinde meşhur şairle tanışma fırsatını meşhur şairle tanışma fırsatını kollamaktadırlar.kollamaktadırlar.


Aynı kurumda üç yıl İstanbul Aynı kurumda üç yıl İstanbul üniversitesi Edebiyat Fakültesi üniversitesi Edebiyat Fakültesi Felsefe Bölümü’nde okuduktan sonra Felsefe Bölümü’nde okuduktan sonra Ankara’da D.T.C.F.’de öğrenimini Ankara’da D.T.C.F.’de öğrenimini tamamlayan Cavidan Hanım da tamamlayan Cavidan Hanım da çalışmaktadır.çalışmaktadır.

Cahit Sıtkı aynı büroda çalışan bir Cahit Sıtkı aynı büroda çalışan bir kıza aşık olmaktan dolayı işine daha kıza aşık olmaktan dolayı işine daha çok sarılmaktadır.çok sarılmaktadır.


Ara sıra Cavidan Hanım’ın çalıştığı Ara sıra Cavidan Hanım’ın çalıştığı servise gidip kalem,kurutma servise gidip kalem,kurutma kağıdı,mürekkep ve toplu iğne alma kağıdı,mürekkep ve toplu iğne alma bahanesi ile Cavidan Hanım’ı tanıma ve bahanesi ile Cavidan Hanım’ı tanıma ve onunla daha yakın ilişki kurma yollarını onunla daha yakın ilişki kurma yollarını aramaktadır.aramaktadır.

Zaman zaman karşılıklı Zaman zaman karşılıklı konuşmalarına,sohbet etmelerine konuşmalarına,sohbet etmelerine rağmen Cahit Sıtkı,Cavidan Hanım’a onu rağmen Cahit Sıtkı,Cavidan Hanım’a onu sevdiğini bir türlü söyleyememektedir.sevdiğini bir türlü söyleyememektedir.


15 Şubat 1949 günü yazdığı evlenme 15 Şubat 1949 günü yazdığı evlenme teklifi mektubunu bir türlü cesaretini teklifi mektubunu bir türlü cesaretini toplayıp veremez.Ancak üç gün toplayıp veremez.Ancak üç gün cebinde taşıdıktan sonra 18 Şubat’ta cebinde taşıdıktan sonra 18 Şubat’ta verebilir.verebilir.

Cavidan Hanım ilk teklife 12.1949 Cavidan Hanım ilk teklife 12.1949 tarihli kısa bir mektupla olumsuz tarihli kısa bir mektupla olumsuz cevap verince şairin sıkıntıları cevap verince şairin sıkıntıları yeniden başlaryeniden başlar


Cahit Sıtkı’nın 7.6.1950 tarihli Cahit Sıtkı’nın 7.6.1950 tarihli mektubu onun tahammül sınırlarını mektubu onun tahammül sınırlarını aşmak üzere olduğunu gösterir.aşmak üzere olduğunu gösterir.


Uzun ve çileli bir sınavdan geçen Uzun ve çileli bir sınavdan geçen şair,sonunda “dağları düz eden “sabrı şair,sonunda “dağları düz eden “sabrı ve aşkı ile Cavidan Hanım’ın ve aşkı ile Cavidan Hanım’ın ailesinden evliliği onaylayan kararı ailesinden evliliği onaylayan kararı alır.alır.

Kısa sürede aileler görüşüp anlaşırlar.Kısa sürede aileler görüşüp anlaşırlar.


Üç yıla yakın bir zaman süren bu Üç yıla yakın bir zaman süren bu gönül macerası,4 Temmuz 1951 gönül macerası,4 Temmuz 1951 günü Ankara Anadolu Kulübü’nde günü Ankara Anadolu Kulübü’nde yapılan nikah töreni ile taçlanmış yapılan nikah töreni ile taçlanmış olur.olur.

Hastalığı ve ÖlümüHastalığı ve Ölümü

O sıralar kalbinden şikayeti olan O sıralar kalbinden şikayeti olan Cahit Sıtkı’ya alkol ve sigarayı kesin Cahit Sıtkı’ya alkol ve sigarayı kesin olarak yasaklamışlardır.olarak yasaklamışlardır.

Böyle şiddetli bir yasağın olduğu 18 Böyle şiddetli bir yasağın olduğu 18 Ocak 1954 günü saat 10.00 sularında Ocak 1954 günü saat 10.00 sularında ani bir krizle tere yığılır kalır.ani bir krizle tere yığılır kalır.

Hastalığı ve Ölümü(devam)Hastalığı ve Ölümü(devam)

Üç aylık bir süre hastanede kaldıktan Üç aylık bir süre hastanede kaldıktan sonra evine çıkarılan Cahit Sıtkı,ev ve sonra evine çıkarılan Cahit Sıtkı,ev ve hastane arasında sağlık kürlerine hastane arasında sağlık kürlerine devam eder.devam eder.

Ağustos ayı başında İstanbul’a Ağustos ayı başında İstanbul’a gönderilmesi kararlaştırılır.Doktorların gönderilmesi kararlaştırılır.Doktorların umudunu kesmesi üzerine memleketi umudunu kesmesi üzerine memleketi Diyarbakır’a gönderilir.Diyarbakır’a gönderilir.

Hastalığı ve Ölümü(devam)Hastalığı ve Ölümü(devam)

Cahit Sıtkı,12 Ekim 1956 günü Cahit Sıtkı,12 Ekim 1956 günü hayata gözlerini yumar.hayata gözlerini yumar.

““Bir de bakmışım ki ölmüşüm,dünya Bir de bakmışım ki ölmüşüm,dünya sönmüş baş ucumda,bir türlü sönmüş baş ucumda,bir türlü gözümden gitmez”.sözleri hep gözümden gitmez”.sözleri hep akıllarda kalmıştır.akıllarda kalmıştır.

ŞiirlerŞiirler

Otuz Beş YaşOtuz Beş Yaş

Yaş otuz beş,yolun yarısı eder.Yaş otuz beş,yolun yarısı eder.

Dante gibi ortasındayız ömrün.Dante gibi ortasındayız ömrün.

Delikanlı çağımızdaki cevher,Delikanlı çağımızdaki cevher,

Yalvarmak,yakarmak nafile bugün,Yalvarmak,yakarmak nafile bugün,

Gözünün yaşına bakmadan giderGözünün yaşına bakmadan gider

Otuz Beş Yaş(devam)Otuz Beş Yaş(devam)

Neylersin ölüm herkesin başında.Neylersin ölüm herkesin başında.

Uyudun,uyanamadın olacak.Uyudun,uyanamadın olacak.

Kim bilir nerde,nasıl,kaç yaşında?Kim bilir nerde,nasıl,kaç yaşında?

Bir namazlık saltanatın olacak,Bir namazlık saltanatın olacak,

Taht misali o musalla taşında.Taht misali o musalla taşında.

Ömrümde SükutÖmrümde Sükut

Çıngıraksız,rehbersiz deve kervanı Çıngıraksız,rehbersiz deve kervanı nasıl,nasıl,

İpekli mallarını kimseye göstermeden,İpekli mallarını kimseye göstermeden,

Sonu gelmez kumlara uzanırsa Sonu gelmez kumlara uzanırsa muttasıl,muttasıl,

Ömrüm öyle esrarlı geçecek ses Ömrüm öyle esrarlı geçecek ses vermeden.vermeden.

Şubat GünüŞubat Günü

Kim ne bilsin neydi beni uyutan?Kim ne bilsin neydi beni uyutan?

Uyanmadığım o sabah uykudan.Uyanmadığım o sabah uykudan.

YalnızlıkYalnızlık

Gördüm yapraklarımın bir bir Gördüm yapraklarımın bir bir döküldüğünüdöküldüğünü

Baharda yaşamanın nedir bilmedim Baharda yaşamanın nedir bilmedim tadıtadı

Gemi yüzü görmeyen bir limanın Gemi yüzü görmeyen bir limanın hüznünühüznünü

Kimsesiz gönlüm kadar hiçbir gönül Kimsesiz gönlüm kadar hiçbir gönül duymadıduymadı

Şaşırdım KaldımŞaşırdım Kaldım

Şaşırdım kaldım nasıl atsam adım;Şaşırdım kaldım nasıl atsam adım;

Gün kasvet,gece kasvet.Gün kasvet,gece kasvet.

Bulutlar,sisler içinde bunaldım;Bulutlar,sisler içinde bunaldım;

Gök mavisine hasret.Gök mavisine hasret.

PaydosPaydos

Paydos bundan böyle çılgınlıklara;Paydos bundan böyle çılgınlıklara;

Sert konuşmaya başladı aynalar.Sert konuşmaya başladı aynalar.

Yetişir koştum aşkın peşi sıra;Yetişir koştum aşkın peşi sıra;

Bitirdi beni bu içki,bu kumar.Bitirdi beni bu içki,bu kumar.

Kar ve BenKar ve Ben

Esiyor tane tane yine beyaz bir rüzgar.Esiyor tane tane yine beyaz bir rüzgar.

Söyleyin hangi kuşun kanatları Söyleyin hangi kuşun kanatları yolundu?yolundu?

Yine hangi ağaçtan döküldü bu Yine hangi ağaçtan döküldü bu yapraklar?yapraklar?

AbbasAbbas

Haydi Abbas,vakit tamam;Haydi Abbas,vakit tamam;

Akşam diyordun işte oldu akşam.Akşam diyordun işte oldu akşam.

Kur bakalım çilingir soframızı;Kur bakalım çilingir soframızı;

Dinsin artık bu kalp ağrısı.Dinsin artık bu kalp ağrısı.

Batan GemiBatan Gemi

İnsanlar dalgasına tutulmuş bir İnsanlar dalgasına tutulmuş bir gemiyim!gemiyim!

Sağa sola sallanıp,bakın,çırpınıyorum;Sağa sola sallanıp,bakın,çırpınıyorum;

Ben Aşk AdamıyımBen Aşk Adamıyım

Dolaştığım denizlerce düşünüyorum,Dolaştığım denizlerce düşünüyorum,

Bineceğim son gemi değil midir?Bineceğim son gemi değil midir?

Hayır sahibi omuzlarda giden tabut.Hayır sahibi omuzlarda giden tabut.

Bugün CumaBugün Cuma

Dilerim duasında unutmasın beni;Dilerim duasında unutmasın beni;

Günahkar olduğumu hatırlayarak.Günahkar olduğumu hatırlayarak.

Desem kiDesem ki

Desem ki vakitlerden bir nisan Desem ki vakitlerden bir nisan akşamıdır,akşamıdır,

Rüzgarların en ferahlatıcısı senden Rüzgarların en ferahlatıcısı senden esiyor,esiyor,

Sende seyrediyorum denizlerin en Sende seyrediyorum denizlerin en mavisini,mavisini,

Ormanların en kuytusunu Ormanların en kuytusunu gezmekteyim.gezmekteyim.

Güneşe Ait ÇocukGüneşe Ait Çocuk

Güneşin arkasında görünen çocuk,Güneşin arkasında görünen çocuk,

Eliyle güneşi gösterir durur.Eliyle güneşi gösterir durur.

Camlar arkasında düşünen çocuk,Camlar arkasında düşünen çocuk,

Hırsından camlara yumruk savurur.Hırsından camlara yumruk savurur.

İlk Aşklarİlk Aşklar

Felek ne kadar kahretse kalbimize,Felek ne kadar kahretse kalbimize,

Zaman zaman hatırladığımız olur.Zaman zaman hatırladığımız olur.

Hangi dilber ilk aşkı tattırdı bize;Hangi dilber ilk aşkı tattırdı bize;

Bir bahtiyarla yaşadığımız olur.Bir bahtiyarla yaşadığımız olur.

Her Günkü ÖlümHer Günkü Ölüm

Şehirde bir kasvet,Şehirde bir kasvet,

Rüzgarda bu davet,Rüzgarda bu davet,

Enginde hürriyet,Enginde hürriyet,

Serde gençlik varken.Serde gençlik varken.

Korktuğum ŞeyKorktuğum Şey

Gün çekildi pencerelerden;Gün çekildi pencerelerden;

Aynalar baştan başa tenha.Aynalar baştan başa tenha.

Ses gelmez oldu bahçelerden;Ses gelmez oldu bahçelerden;

Gök kubbesi döndü siyaha.Gök kubbesi döndü siyaha.

GariplikGariplik

Babam kırdı beni ilk önce babam.Babam kırdı beni ilk önce babam.

Dosttan gördüm kahrın daniskasını.Dosttan gördüm kahrın daniskasını.

Nankör çıktı iyilik ettiğim adam.Nankör çıktı iyilik ettiğim adam.

Sevdiğim kız da savdı sırasını.Sevdiğim kız da savdı sırasını.

Documents

CAHİT SITKI TARANCI