Califirnia Bearing Ratio

1

Asst.Prof.Chusak Kererat

Soil Mechanics LaboratorySoil Mechanics LaboratorySoil Mechanics Laboratory

การทดสอบหาคา ซี.บี.อาร. ของดิน

Rajamangala

University of Technology Rattanakosin Wang Klai Kangwong

Civil Engineering

ผูชวยศาสตราจารยชูศักดิ์ คีรีรัตน

มาตรฐานการทดสอบ ทฤษฎีการทดสอบ การแปลผลการทดสอบ การนําไปใชงาน

Lab 10:Lab 10: California Bearing Ratio TestCalifornia Bearing Ratio Test


มาตรฐานการทดสอบทางวิศวกรรมปฐพี

ASTM D 1883-99 Test Method for CBR (California Bearing Ratio)of Laboratory-Compacted Soils.

ASTM D 4429-93 Test Method for CBR (California Bearing Ratio)of Soils in Place.

2


ทฤษฎีการทดสอบ

CBR Test เปนวิธีการวัดคาความตานทานแรงเฉือนของดินในสภาวะที่ดินถูกควบคุมความชื้นและความหนาแนน โดยการใชทอนเหล็กขนาดพื้นที่หนาตัด 3 ตร.นิ้ว กดลงบนดินตัวอยางที่เตรียมไวดวยอัตรา 0.05 นิ้วตอนาที พิจารณาที่ทอนเหล็กจมลงไปในดิน 2.5 มม. (0.10 นิ้ว) แลวนําไปหาอัตราสวนตามสมการ ดังนี้

Weight UnitdardtanSWeight UnitTest

CBR=



Proving Ring

Dial Gauge

3



182.81

161.71

133.59

105.46

70.30

ksc

Standard Unit Weight

2,6000.5012.7

2,3000.4010.0

1,8000.307.5

1,5000.205.0

1,0000.102.5

psiInchmm

ความลึกของทอนกด



5

5

3

3

Layer

10 lb56D 1557:4 (Coarse-Grained Soil)

10 lb56D 1557:2 (Fine-Grained Soil)

5.5 lb56D 698:4 (Coarse-Grained Soil)

5.5 lb56D 698:2 (Fine-Grained Soil)

Hammer Wt.BlowsMethod

4





การบดอัดแบบมาตรฐานหรือสูงกวามาตรฐาน

คา CBR

แชนํ้า (4 วัน)

วัดเปอรเซ็นตการบวมตัวไมแชนํ้า

กดดวยแทงเหล็ก

มาตรฐาน

5


การแปลผลการทดสอบหาคา ซี.บี.อาร.

การเตรียมตัวอยางดิน

เตรียมดินแหงสําหรับทดสอบ 5.5 x3 กิโลกรัม

เลือกใช Mold ใหเหมาะสมกับขนาดของเม็ดดิน ถาเม็ดดินมีขนาดเล็กใหรอนผานตะแกรงเบอร 4 ถาเม็ดดินมีขนาดใหญกวา ตะแกรงเบอร 4 ใหรอนผานตะแกรง

ขนาด 3/4 นิ้ว โดยสวนที่คางตะแกรงขนาด 3/4นิ้ว ใหแทนที่ดวยดินที่ผานตะแกรงขนาด 3/4นิ้วและคางตะแกรงเบอร 4 ในปริมาณที่เทากัน

ใชคอนยางทุบดินที่เกาะอยู

ออกจากกัน


ผสมนํ้าที ่OMCคลุกเคลาใหทั่ว

ตักดินในโมล

ตามวิธีการบดอัด

บดอัดดิน

ตามวิธีการบดอัด

ใส Spacer Disc ลงใน CBR Mold

แตงดินใหเรียบเสมอขอบโมล นําไปชั่งนํ้าหนัก

เก็บตัวอยางดิน

ไปหาปรมิาณความชืน้

12 คร้ัง25 คร้ัง56 คร้ัง


6


การแปลผลการทดสอบการบดอัดดินการแปลผลการทดสอบหาคา ซี.บี.อาร.


การแปลผลการทดสอบการบดอัดดิน

การทดสอบแบบไมแชน้ํา (Unsoaked CBR)

วางนํ้าหนักกดทับ 10 ปอนด

ติดตั้งมาตรวัดการยบุตัว


7



การทดสอบแบบแชน้ํา (Soaked CBR)

นําตัวอยางดินไปแชนํ้า 4 วัน โดยตองบันทึกคาการบวมตัวทุกวัน เมื่อครบ 4 วันนําข้ึนจากน้ําทิ้งไว 15 นาที ใหนํ้าไหลออก

แลวจึงนํามาทดสอบเหมือนกบัวธิีไมแขนํ้า




ในระหวางนําดินไปทดสอบความตานทาน ไมวาตัวอยางดินจะเปนแบบแช

น้ําหรือไมแชน้ําก็ตาม ตองใสน้ําหนักกดทับทุกครั้ง ท้ังนี้เพื่อตองการคา

CBR ท่ีควรจะเกิดข้ึนจริงในสนาม เนื่องจากในหนาฝนระดับน้ําใตดินจะสูง

จนทําใหดินที่รองรับถนนอยูอิ่มตัว และอัตราการบวมของดินที่จะนํามาใช

ในการกอสรางจะเปนคาหนึ่งซึ่งบงบอกถึงคุณสมบัติ และความเหมาะสมใน

การใชงานของวัสดุชนิดนั้น

ในระหวางนําดินไปทดสอบความตานทาน ไมวาตัวอยางดินจะเปนแบบแช

น้ําหรือไมแชน้ําก็ตาม ตองใสน้ําหนักกดทับทุกครั้ง ท้ังนี้เพื่อตองการคา

CBR ท่ีควรจะเกิดข้ึนจริงในสนาม เนื่องจากในหนาฝนระดับน้ําใตดินจะสูง

จนทําใหดินที่รองรับถนนอยูอิ่มตัว และอัตราการบวมของดินที่จะนํามาใช

ในการกอสรางจะเปนคาหนึ่งซึ่งบงบอกถึงคุณสมบัติ และความเหมาะสมใน

การใชงานของวัสดุชนิดนั้น


8



การทดสอบ CBR กับตัวอยางดินแบบแชน้ํา ทําใหทราบผลสัมฤทธิ์ 2 ประการ

1. ทําใหทราบวาดินชนิดนั้นๆ สามารถขยายตัวใตผิวทางไดเทาใดเมื่ออยูใน

สภาพอิ่มตัว

2. แสดงใหเห็นวาดินสูญเสียความแข็งแรงไปเมื่ออยูในสภาพอิ่มตัว

การทดสอบ CBR กับตัวอยางดินแบบแชน้ํา ทําใหทราบผลสัมฤทธิ์ 2 ประการ

1. ทําใหทราบวาดินชนิดนั้นๆ สามารถขยายตัวใตผิวทางไดเทาใดเมื่ออยูใน

สภาพอิ่มตัว

2. แสดงใหเห็นวาดินสูญเสียความแข็งแรงไปเมื่ออยูในสภาพอิ่มตัว




การทดสอบหาคา CBR ในสนาม


9





การปรับแกกราฟเพื่ออานคาแรงตานการกด


10



ตัวอยางการอานคาแรงตานการกด




11



ขอควรจํา

1. ถา % C.B.R ท่ี 0.1 นิ้ว มากกวา % C.B.R ท่ี 0.2 นิ้ว ใหรายงานผลที่ 0.1 นิ้ว

2. ถา % C.B.R ท่ี 0.2 นิ้ว มากกวา % C.B.R ท่ี 0.1 นิ้ว ใหทําการทดสอบใหม

3. ถา % C.B.R ท่ี 0.2 นิ้ว ยังคงมากกวา % C.B.R ท่ี 0.1 นิ้ว ใหรายงานผลที่ 0.2 นิ้ว

1. ถา % C.B.R ท่ี 0.1 นิ้ว มากกวา % C.B.R ท่ี 0.2 นิ้ว ใหรายงานผลที่ 0.1 นิ้ว

2. ถา % C.B.R ท่ี 0.2 นิ้ว มากกวา % C.B.R ท่ี 0.1 นิ้ว ใหทําการทดสอบใหม

3. ถา % C.B.R ท่ี 0.2 นิ้ว ยังคงมากกวา % C.B.R ท่ี 0.1 นิ้ว ใหรายงานผลที่ 0.2 นิ้ว



การนําไปใชงาน

1. นําไปใชสําหรับออกแบบความหนาชั้นดินถนนลาดยาง โดยการกําหนดความหนาจาก Design Chart หรืออาจใชชวยในการกําหนดคา Subgrade Modulus (K) ของดินจากตารางเปรียบเทียบเพื่อชวยในการออกแบบถนนคอนกรีต

12


การแปลผลการ

ทดสอบการบด

อัดดิน


แผนภูมิสําหรับออกแบบ

ถนนจากคา CBR



2. นําไปใชสําหรับเปนขอกําหนดความเหมาะสมของชั้นทาง

Baseดีท่ีสุด>80

Baseดีมาก50 - 80

Subbase,Baseดี20 - 50

Subbaseพอใช7 - 20

Subgradeไมดีถึงพอใช3 - 7

Subgradeใชไมได0 - 3

การใชงานคุณสมบัติเหมาะสม

ทางวิศวกรรม

CBR

(%)

13


ดูวีดีโอแสดงขั้นตอนการทดสอบ และการกรอกขอมูล

Documents

Califirnia Bearing Ratio