K.Phong ACE MTSG Page 1 7/21/2009

1

KYÕ THUAÄT CHAÏY XE MOÂ-TOÂ BAÏN VAØ “CHIEÁN MAÕ” CUÛA BAÏN : KYÕ THUAÄT LAÙI

Quyeån caåm nang naøy hoaëc noäi dung trong cuoán caåm nang naøy khoâng ñöôïc saûn xuaát ñeå buoân baùn hay duøng cho muïc ñích khaùc maø khoâng coù söï cho pheùp cuûa Quyõ An Toaøn Xe Maùy Hoa Kyø (MSF).

Noäi dung trong cuoán caåm nang naøy ñöôïc cung caáp cho nhöõng ngöôøi coù nieàm ñam meâ söû duïng xe maùy. Nhöõng thoâng tin trong ñaây ñaõ ñöôïc bieân soaïn töø caùc aán phaåm, qua phoûng vaán vaø söï quan saùt cuûa nhöõng caù nhaân vaø caùc toå chöùc chuyeân söû duïng xe vaø toå chöùc huaán luyeän xe maùy. Vì coù raát nhieàu loaïi xe maùy, kieåu chaïy xe, luaät lieân bang, luaät tieåu bang.v.v. cho neân nhöõng toå chöùc vaø caù nhaân seõ coù nhieàu luoàng yù kieán khaùc nhau. Haõy gaëp gôõ cô quan quaûn lyù taïi ñòa phöông ñeå tìm hieåu theâm veà caùch ñieàu khieån xe trong khu vöïc cuûa baïn.

Quyõ An Toaøn Xe Maùy laø moät toå chöùc phi lôïi nhuaän thuùc ñaåy söï an toaøn cho xe maùy vôùi nhöõng chöông trình huaán luyeän cho ngöôøi ñieàu khieån xe vaø caáp baèng laùi xe. Quyõ An Toaøn Xe Maùy ñöôïc taøi trôï bôûi BRP, BMW, Ducati, Harley Davidson, Honda, Kawasaki, KTM, Piaggio/Vespa, Suzuki, Triump, Victory vaø Yamaha. K.Phong ACE MTSG Page 2 7/21/2009

2

LÔØI NOÙI ÑAÀU GIÔÙI THIEÄU NGÖÔØI ÑIEÀU KHIEÅN TRANG BÒ GÌ KHI BAÏN LAÙI XE MAÙY Muõ baûo hieåm Maét kính Aùo baûo hoä Quaàn baûo hoä Gaêng tay Giaày Aùo möa Ñoà daï quang Baïn vaø traùch nhieäm phaùp lyù Yeâu caàu baèng laùi Baûo hieåm HIEÅU BIEÁT VEÀ XE CUÛA BAÏN Tay laùi Caàn soá Thaéng Reõ Kieåm tra xe tröôùc khi ñieàu khieån Baûo trì Xöû lyù söï coá XA LOÄ, ÑÖÔØNG PHUÏ, ÑÖÔØNG PHOÁ VAØ ÑÖÔØNG HEÛM Heä thoáng quan saùt Taêng khaû naêng quan saùt Gíup baïn nhìn thaáy vaät theå khaùc Giao loä Vöôït maët xe khaùc Chaïy ban ñeâm

3

ÑIEÀU KHIEÅN TRONG NHÖÕNG TÌNH HUOÁNG ÑAËC BIEÄT Thaéng gaáp Thaéng trong khi vaøo cua Xöû lyù tröôït baùnh Laùi xe qua ñöôøng goà gheà Qua löôùi saét treân caàu vaø ñöôøng raõnh Möa Gioù Thuù vaät CHAÏY NHOÙM VAØ CHÔÛ NGÖÔØI Chaïy nhoùm Chôû ngöôøi Chôû theâm haøng hoùa CHAÁT KÍCH THÍCH VAØ RÖÔÏU KHI LAÙI XE KEÁT LUAÄN HÖÔÙNG DAÃN THÖÏC TAÄP KYÕÕ NAÊNG LAÙI XE BAÏN VAØ XE CUÛA BAÏN MSF ñaõ chuaån bò cuoán caåm nang naøy ñeå cung caáp cho baïn –ngöôøi laùi xe maùy- nhöõng kieán thöùc caàn thieát ñeå giuùp baïn laùi xe an toaøn hôn. Haõy ñoïc kyõ nhöõng trang naøy, söû duïng 30 phuùt ñeå ñoïc nhöõng thoâng tin naøy seõ laø khoaûng thôøi gian nöõa tieáng quí giaù nhaát maø baïn töøng ñöôïc höôûng. NGÖØÔI LAÙI XE

Chaïy xe maùy laø moät kyõ thuaät maø baïn coù theå hoïc ñöôïc, noù khoâng phaûi laø baåm sinh maø baïn coù ñöôïc noù, maø laø noù giuùp baïn suy nghó vaø thöïc hieän vieäc laùi xe toát hôn. Tieác thay nhieàu raider khoâng bao giôø chòu hoïc

4

nhöõng kyõ thuaät then choát ñeå laùi xe moät caùch an toaøn vaø taän höôûng moân theå thao naøy moät caùch ñaày ñuû nhaát. TRANG PHUÏC GÌ KHI LAÙI XE

Ñoà baûo hoä ñuùng chuaån laø vaán ñeà coát yeáu ñeå laùi xe an toaøn. Maëc ñoà

ñuùng chuaån luoân luoân laøm cho moân theå thao naøy trôû neân thuù vò vaø thoaûi maùi hôn bao giôø heát. MUÕ BAÛO HIEÅM

5

Neân nhôù duø ñi xa hay gaàn, ra khoûi nhaø phaûi coù muõ baûo hieåm treân ñaàu. ÑAÂY LAØ PHAÀN BAÛO HOÄ QUAN TROÏNG NHAÁT MAØ BAÏN COÙ THEÅ THÖÏC HIEÄN ÑÖÔÏC Muõ baûo hieåm coù nhieàu size töø size cöïc nhoû (XS) tôùi size cöïc to (XL) vaø cuõng coù loaïi cho treû em. Khi mua muõ baûo hieåm chaéc chaén raèng noù phaûi vöøa vaën. Thöû noù vaøo, mình phaûi caûm thaáy thoaûi maùi khi ñoäi, khoâng quaù chaät vaø khoâng quaù roäng. Neân nhôù raèng noù thöôøng xuyeân tuùc tröïc treân ñaàu cuûa baïn ñoù. Muõ baûo hieåm coù caèm (full face) cho söï baûo hoä an toaøn nhaát baûo vì noù bao phuû caû phaàn ñaàu vaø phaàn maët cuûa baïn. Luoân luoân caøi daây quai noùn. Neáu muõ cuûa baïn khoâng an toaøn neân cho noù naèm leân keä vaø khoâng neân söû duïng noù. Baïn coù bieát laø taát caû muõ baûo hieåm (taïi Myõ) phaûi coù daáu hôïp chuaån DOT (Department of Transportation), ñieàu ñoù coù nghóa laø muõ baûo hieåm phaûi ñaït ñöôïc nhöõng tieâu chuaån caên baûn veà haáp thuï xung löïc. Ñöøng mua muõ baûo hieåm khoâng coù daáu hôïp chuaån naøy (daáu hôïp chuaån treân muõ baûo hieåm taïi Vieät nam laø CR), coù theå noù seõ khoâng ñaùp öùng ñöôïc nhöõng tieâu chuaån an toaøn cô baûn. Muõ baûo hieåm coù raát nhieàu chuûng loaïi vaø kieåu daùng haõy choïn moät loaïi phuø hôïp vôùi mình. Ñoäi noù vaøo, ñeo daây caøi moãi khi baïn böôùc chaân ngoài leân xe maùy. Moät chieác muõ baûo hieåm toát seõ laøm cho vieäc ñieàu khieån xe cuûa baïn thuù vò hôn vì noù loaïi tröø ñöôïc tieáng oàn treân ñöôøng vaø cuûa gioù cuõng nhö noù cuõng laøm giaûm ñi nhöõng meät nhoïc cho ngöôøi laùi xe. Thôøi ñaïi cuûa nhöõng chieác muõ to naëng vaø coàng keành ñaõ qua roài, baây giôø muõ baûo hieåm ñöôïc laøm töø nhöõng vaät lieäu nheï vôùi nhöõng trang trí baét maét vaø maøu saéc phong phuù cho baïn tha hoà löïa choïn. Neáu baïn laøm rôi muõ baûo hieåm treân nhöõng beà maët cöùng hay chòu moät cuù va ñaäp maïnh vaäy thì haõy chuaån bò trang bò moät caùi môùi . Muõ baûo hieåm ñöôïc thieát keá ñeå chòu ñöôïc chaán ñoäng chæ moät laàn duy nhaát, neáu baïn nghi ngôø coù gì ñoù khoâng oån neân choïn mua moät caùi khaùc.

6

MAÉT KÍNH

Chaïy xe vôùi ñoâi maét traàn laø vieäc laøm maïo hieåm. Ñoâi maét cuûa baïn

cöïc kyø quí giaù vaø raát deã bò toån thöông Kính chaén gioù cuûa xe moâtoâ khoâng phaûi laø maét kính baûo veä maét, moät tí xíu buïi caùt hoaëc moät teïo maûnh kính coù theå luoàn qua kính chaén gioù vaø bay vaøo maét baïn Kính baûo veä ñuùng chuaån ñoù laø kính treân muõ baûo hieåm, maét kính, kính ñeo khoâng vôõ (nhö daïng phi coâng theá chieán thöù 2 ) Phaûi baûo ñaûm raèng maét kính cuûa baïn saïch seõ, khoâng coù caùc veát traày xöôùc AÙO BAÛO HOÄ

Aùo baûo hoä laùi moâtoâ ñöôïc laøm töø nhieàu loaïi vaät lieäu vöõng chaéc

khaùc nhau: vaûi jean, vaûi nylon coù trong lôùp voû, coù ñöôøng vieàn hay lôùp da beân ngoaøi.Lôùp da boø hoaëc caùc loaïi da khaùc giuùp cho baïn ñöôïc baûo veä toái ña trong tröôøng hôïp coù ma saùt . Baïn coù theå aùo trang bò baûo hoä baèng da coù ñöôøng thoaùt khí baèng daây keùo giuùp thuaän tieän khi maëc ngay caû khi trôøi noùng, noù cho pheùp gioù luøa vaøo beân trong giuùp thoaùng khí.

7

QUAÀN BAÛO HOÄ

Neân choïn loaïi ñöôïc laøm baèng caùc vaät lieäu daøy nhö laø da. Caùc loaïi

baèng da giuùp baûo veä toát khi coù ma saùt vaø trong caùc tröôøng hôïp khaùc. Quaàn baûo hoä baèng chaát lieäu moûng vaø roäng seõ laøm cho noù bay bay trong gioù gaây khoù khi ñieàu khieån xe vaø khoâng phaûi laø loaïi baûo hoä toát. Coù raát nhieàu coâng ty saûn xuaát coù baùn quaàn baûo hoä baèng da vaø baïn coù theå choïn loaïi quaàn vaø aùo coù theå noái vôùi nhau baèng daây keùo. GAÊNG TAY

Luoân luoân söû duïng gaêng tay ngay caû khi trôøi noùng. Xe oâtoâ khi

chaïy ôû phía tröôùc coù theå laøm vaêng ñaù vaøo tay baïn vaø laøm baïn bò chaán thöông. Ñoâi tay traàn seõ khoâng chòu noåi ma saùt trong caùc cuù ngaõ. Meïo nhoû MTSG : neân choïn loaïi gaêng tay hôi roäng tí xíu, noù seõ giuùp baïn thoaûi maùi khi thao taùc vaän haønh xe GIAÀY

8

Xin vui loøng trang bò giaày cao qua khoûi maét caù. Neân choïn loaïi laøm baèng da chaéc chaén. Maét caù cuûa baïn raát quan troïng haõy baûo veä noù. Ñoâi giaøy vôùi ñeá trôn coù theå gaây tai naïn khi baïn choáng chaân nôi coù daàu nhôùt nhö ôû traïm xaêng chaúng haïn. Giaøy coù ñeá cao su vôùi thieát keá vöõng chaéc seõ giuùp baïn an toaøn hôn. AÙO MÖA

Möa raát deã gaëp phaûi nhaát laø ôû Vieät Nam vaø ñi trong möa laø ñieàu

khoâng theå traùnh khoûi. Taïi sao baïn laïi khoâng trang bò boä ñoà ñi möa ñi cuøng, neân choïn loaïi coù baûo veä cho giaøy vaø caû gaêng tay. Meïo nhoû MTSG : Neân choïn loaïi aùo möa boä, coù caû aùo vaø quaàn. Choïn loaïi roäng raõi vì baïn seõ maëc beân ngoaøi boä giaùp baûo hoä. Choïn loaïi quaàn ñi möa coù ñaùy roäng ñeå deã daøng leân xuoáng xe. BAÛO VEÄ TAI

Nghe tieáng maùy xe trong moät thôøi gian daøi vaø tieáng oàn cuûa gioù coù theå aûnh höôûng ñeán thính löïc cuûa baïn. Khi baïn choïn söû duïng loaïi nuùt nheùt tai söû duïng nhieàu laàn hay loaïi chæ söû duïng moät laàn ñeå haïn cheá tieáng oàn thì phaûi ñaûm baûo nghe ñöôïc nhöõng aâm thanh quan troïng nhö tieáng coøi xe. Ñaûm baûo nuùt tai phaûi ñöôïc phuø hôïp vôùi luaät qui ñònh. ÑOÀ BAÛO HOÄ PHAÛN QUANG

9

Khi ngöôøi cuøng löu thoâng nhìn thaáy baïn roõ raøng seõ laøm giaûm khaû naêng hoï va chaïm vaøo baïn. Quaàn aùo coù maøu saùng ñöôïc choïn hôn laø caùc loaïi coù maøu toái. Baïn coù theå trang bò ñoà baûo hoä ñöôïc thieát keá cho ngöôøi khaùc nhìn thaáy mình roõ raøng. Moät soá caên cöù quaân söï qui ñònh ñieàu naøy chaët cheõ vaø yeâu caàu ngöôøi laùi moâtoâ phaûi maëc noù. Khi laùi xe vaøo ban ñeâm baïn neân trang bò ñoà coù phaûn quang, coù nhöõng soïc phaûn quang treân muõ baûo hieåm vaø phía sau cuûa giaøy. Meïo nhoû MTSG : coù theå ñính caùc soïc phaûn quang vaøo ñoà baûo hoä baèng caùch ñính vaøo theâm vaøo. Treân gaêng tay neân coù caùc soïc phaûn quang ñeå coù theå ra daáu khi chaïy nhoùm. BAÏN VAØ TRAÙCH NHIEÄM TOÂN TROÏNG LUAÄT PHAÙP

Ñöøng queân raèng laùi xe laø moät ñaëc aân khoâng phaûi laø quyeàn ñöôïc pheùp. Baïn phaûi chöùng minh ñöôïc naêng löïc cuûa mình tröôùc khi baïn ñöôïc caáp baèng laùi. Neáu baïn phôùt lôø luaät phaùp baïn seõ bò töôùc baèng laùi. Luaät phaùp ñöôïc taïo ra ñeå baûo veä baïn chöù khoâng phaûi ñeå laøm phieàn baïn. Baïn coù theå laø tay laùi luïa vaø chaïy raát an toaøn cho baûn thaân mình tuy nhieân luaät phaùp ñöôïc taïo ra ñeå loaïi boû nhöõng tay laùi keùm vaø nhöõng tay laùi gaây nguy hieåm cho ngöôøi khaùc. Haõy suy nghó ñeán nhöõng thöù loän xoän seõ xaûy ra neáu ta khoâng coù luaät leä. Haõy toân troïng luaät phaùp. BAÈNG LAÙI XE

Phaûi coù baèng laùi xe khi ñieàu khieån xe, ñaây laø ñieàu baét buoäc.

10

BAÛO HIEÅM

Raát ñôn giaûn, haõy mua baûo hieåm cho xe cuûa baïn, khi coù söï coá xaûy

ra baïn seõ ñöôïc baûo veä quyeàn lôïi. HIEÅU VEÀ XE CUÛA MÌNH

Ñeå trôû thaønh tay laùi an toaøn, haõy tìm hieåu thaät kyõ löôõng chieác xe

cuûa baïn. Noù raát khaùc so vôùi chieác xe hôi vaø coù nhieàu nhu caàu hôn khi

11

vaän haønh. Chieác xe moâtoâ khi vaän haønh, beû laùi hoaëc döøng laïi coù eâm aùi hay khoâng laø phuï thuoäc vaøo trình ñoä ñieàu khieån vaø kieán thöùc cuûa baïn Haõy tìm hieåu cuoán Höôùng daãn söû duïng cuûa chieác xe baïn, khoâng coù chieác xe naøo gioáng chieác xe naøo. Coù nhöõng loaïi xe touring vaø cruise raát to, xe theå thao nhanh nheïn, nhöõng coã maùy streetbike tieâu chuaån. Cuoán höôùng daãn seõ giuùp baïn nhöõng ñieàu raát rieâng bieät vaø baïn seõ thaáy höõu ích khi hieåu veà chieác xe cuõng nhö nhöõng vaán ñeà baûo trì cho chieác xe baïn ñaõ choïn. Moät ngöôøi baø con gaàn vôùi xe moâtoâ laø xe tay ga. Xe tay ga thì khaùc vôùi nhöõng doøng moâtoâ vaø baïn phaûi bieát ñöôïc nhöõng ñaëc ñieåm ñoù, haàu heát xe ga ñeàu söû duïng heä truyeàn ñoäng töï ñoäng vaø thaéng tay cho caû hai thaéng. Gioáng nhö nhöõng loaïi xe coù dung tích nhoû khaùc, moät soá loaïi coù theå bò caám ra ñöôøng cao toác hoaëc nhöõng xa loä coù haïn cheá toác ñoä toái thieåu. Phaûi toán nhieàu thôøi gian ñeå laøm quen vôùi moät chieác xe moâtoâ do vaäy toát hôn heát baïn khoâng neân cho möôïn hoaëc möôïn moät chieác moâtoâ. Haõy nghó chieác xe moâtoâ cuûa baïn nhö laø chính loøng baøn tay cuûa baïn vaäy ñoù. ÑIEÀU KHIEÅN

Qua thôøi gian, heä thoáng ñieàu khieån cô baûn cuûa xe moâtoâ ñaõ ñöôïc tieâu chuaån hoùa. Choáng xe treân thanh giaù chaéc chaén vaø ngoài leân treân yeân xe. Haõy taäp laøm quen vôùi heä thoáng ñieàu khieån vaø bieát caùch söû duïng noù. Kieåm tra tay thaéng, tay coân, choã gaùc chaân. Neáu coù gì ñoù khoâng phuø hôïp vôùi caùc ngoùn tay hay ngoùn chaân cuûa baïn haõy tìm caùch ñieàu chænh noù baèng caùch xem laïi quyeån Höôùng daãn söû duïng. Thöû nuùt ñeøn xi-nhan, tìm nuùt coøi ñeå khi söû duïng khoâng bò bôõ ngôõ. Tìm coâng taéc ñeøn laùi ñeå bieát söû duïng khi trôøi chuyeån toái. Haõy nhaän bieát khoaù chuyeån xaêng (cheá ñoä reserve- neáu xe baïn coù ) . Khi baïn di chuyeån moät mình treân ñöôøng xa loä vaø xe baïn saép heát xaêng baïn coù theå chuyeån sang cheá ñoä reserve chæ caàn moät giaây. Thaät khoâng thuù vò vaø an toaøn moät tí naøo khi phaûi laàn moø tìm khoaù xaêng reserve khi ñang chaïy treân xe vaø treân ngöôøi maëc boä ñoà giaùp.

12

CAÀN SOÁ

Khôûi ñoäng xe vaø chuyeån soá caàn coù söï phoái hôïp giöõa tay coân , tay ga vaø caàn soá. Neáu baïn khoâng thao taùc ñuùng thì khaû naêng ñieàu khieån xe cuûa baïn chöa ñöôïc gioûi. Ñeå khôûi ñoäng, boùp tay coân, vaøo soá 1, vaën ga leân moät tí. Baïn seõ töø töø quen thuoäc vôùi caûn giaùc “baét” cuûa coân (laø khi boä noài baét nhòp vaø xe baét ñaàu di chuyeån) vaø baïn tieáp tuïc nhôùm theâm ít ga. Baïn khoâng muoán laøm taét maùy xe ñoät ngoät hoaëc ruù ga do thao taùc chöa chuaån, haõy tìm ñöôïc thao taùc chuaån nhaát cuûa baïn. Neân thao taùc vaøo- traû soá khi di chuyeån treân ñoaïn ñöôøng thaúng, vaøo-traû soá ôû nhöõng ñoaïn vaøo cua laø khoâng neân vaø baïn neân traùnh vieäc laøm ñoù. Neân laøm quen vôùi tieáng noå cuûa ñoäng cô xe cuûa baïn cho ñeán khi baïn coù theå vaøo- traû soá maø khoâng caàn nhìn ñeøn baùo soá. Khi baïn caàn traû soá veà soá thaáp baïn neân boùp tay coân vaø traû soá Khi baïn caàn döøng laïi neân ñeå xe ôû soá moät vôùi tay coân boùp chaët (ñeå khi trong tröôøng hôïp baïn muoán caàn coù theå taêng toác thaät nhanh ) THAÉNG

Ñöøng bao giôø queân raèng : thaéng tröôùc cuûa xe baïn taïo löïc haõm 70% cho chieác xe cuûa baïn vaø ñieàu quan troïng nöõa laø neân duøng thaéng tröôùc cho moãi laàn muoán giaûm toác ñoä cuûa xe laïi. Luoân luoân söû duïng caû hai thaéng tröôùc vaø sau cuøng moät luùc. Khi caàn thieát coù theå boùp maïnh nhöng ñöøng neân quaù maïnh ñieàu ñoù coù theå boù chaët baùnh xe laïi vaø ñoù chính laø nguyeân nhaân laøm cho xe bò tröôït baùnh. Khi naøo chaân traùi cuûa baïn choáng xuoáng ñaát laø khi ñoù xe phaûi ñöôïc döøng haún, chaân phaûi ñeå treân caàn thaéng (coù theå kieåm tra thaéng trong tröôøng hôïp naøy) BEÛ LAÙI

Khi baïn chaïy xe treân ñöôøng, baïn beû laùi xe cuûa baïn vaøo ngaõ reõ. Baïn phaûi hoïc caùch beû laùi ñoù laø moät phaàn quan troïng trong kyõ thuaät laùi

13

xe. Ñaây laø chöùc naêng bình thöôøng cuûa moät chieác xe khi muoán chuyeån höôùng vaø ñieàu ñoù hoaøn toaøn khaùc vôùi vieäc ñaùnh voâlaêng xe oâtoâ. Ñeå ñieàu khieån xe reõ vaøo moät ngaõ reõ thoâng thöôøng, beû tay laùi vaøo höôùng baïn caàn reõ vaø giöõ aùp löïc vöøa phaûi treân tay laùi hay noùi caùch khaùc beû tay phaûi khi muoán reõ phaûi, beû tay traùi khi muoán reõ traùi Haõy chaïy chaäm laïi khi vaøo ngaõ reõ, quan saùt caøng xa caøng toát trong ngaõ reõ Ñeå chaân treân ñoà gaùc chaân vaø keïp chaët bình xaêng xe baèng hai ñaàu goái Nghieâng ngöôøi theo xe ñöøng coá gaéng ngoài vuoâng goùc vôùi maët ñöôøng khi xe vaøo ngaõ reõ. Giöõ ga oån ñònh khi vaøo cua hoaëc coù theå taêng ga moät tí xíu. KIEÅM TRA XE TRÖÔÙC KHI SÖÛ DUÏNG

Khoâng ai bieát tröôùc ñöôïc coù söï coá gì xaûy ra vôùi chieác xe hay khoâng nhöng neáu baïn boû ra vaøi phuùt kieåm tra xe tröôùc khi baïn söû duïng noù seõ haïn cheá nhöõng ruûi ro xaûy ra Taát caû caùc thoâng tin baïn caàn phaûi bieát nhö aùp löïc hôi chuaån trong loáp xe, möùc cao thaáp cuûa xích xe, baïn coù theå tìm thaáy trong cuoán Höôùng daãn söû duïng. Baïn phaûi laøm quen vôùi taát caû caùc thoâng soá kyõ thuaät cuûa xe baïn, noù coù theå khaùc vôùi caùc loaïi xe khaùc hay model xe khaùc. 1/ Kieåm tra loáp xe. Ñaây laø phaàn quan troïng cuûa xe baïn. Neáu maùy xe cuûa baïn khoâng hoaït ñoäng baïn coù theå daãn boä ñeán nôi söûa chöõa nhöng neáu loáp xe bò hoûng thì baïn gaëp raéc roái to roài ñaáy. Coá gaéng kieåm tra beà maët cuûa voû xe xem coù caùc veát ñöùt hay ngoaïi vaät naøo ñoù ghim vaøo hay khoâng. Kieåm tra aùp suaát cuûa loáp vôùi ñoàng hoà ño chuaån. Neáu loáp xe bò meàm maø tröôùc ñoù baïn ñaõ boå sung hôi nhieàu laàn coù theå loáp xe coù loå xì nhoû. Neân vaù noù tröôùc khi noù trôû thaønh loå xì lôùn hôn. 2/ Kieåm tra tay laùi cuûa xe. Caùc daây caùp phaûi coøn chaéc chaén vaø khoâng bò xoaén laïi vôùi nhau, kieåm tra coù gì baát thöôøng khi noù hoaït ñoäng hay khoâng 3/ Kieåm tra ñeøn laùi chính, ñeøn ñuoâi, ñeøn thaéng, ñeøn xi nhan ñaûm baûo coøn hoaït ñoäng toát. Kieåm tra coøi xe vaø ñieàu chænh laïi kính chieáu haäu. 4/ Kieåm tra laïi nhôùt xe, xaêng, nöôùc giaûi nhieät cho maùy.

14

5/ Neáu xe baïn söû duïng xích chuyeàn neân kieåm tra laïi ñoä caêng cuûa xích. Xích xe phaûi ñöôïc lau chuøi ñònh kyø vaø boâi trôn ñaày ñuû. 6/ Ñaûm baûo choáng nghieâng vaø choáng ñöùng coøn hoaït ñoäng toát neáu loø xo choáng bò yeáu, bò gaõy hay bò maát haõy thay theá noù. 7/ Xoay baùnh xe vaø kieåm tra thaéng ñaûm baûo raèng thaéng xe vaãn coøn hoaït ñoäng toát. Naøo baây giôø haõy höôûng thuï chuyeán ñi cuûa baïn BAÛO DÖÔÕNG

15

Khoâng coù gì nhieàu ñeå baûo trì xe baïn haøng ngaøy, nhaát laø ñoái vôùi caùc xe ñôøi môùi sau naøy tuy nhieân nhöõng vieäc baïn caàn laøm laø bao goàm kieåm tra xe tröôùc khi söû duïng. Xe cuûa baïn phaûi coù lòch baûo döôõng ñònh kyø ñaõ ñöôïc lieät keâ ra trong cuoán Höôùng daãn söû duïng. Tröø phi baïn laø moät thôï maùy hoaøn haûo chuùng toâi luoân khuyeân baïn neân ñem xe tôùi nhöõng ñôn vò baûo haønh chuyeân nghieäp ñeå baûo trì xe Neân giöõ xe cuûa baïn saïch seõ, buïi baån dô seõ laøm hoûng caùc thieát bò xe Kieåm tra bình acqui haøng thaùng Luoân luoân ñem theo tuùi duïng cuï trong caùc chuyeán ñi Baïn cuõng neân ñem theo cuoán höôùng daãn söû duïng cuøng vôùi xe, noù coù theå giuùp ta bieát ñöôïc vò trí caùc caàu chì, caùch thaùo baùnh xe ra khi coù söï coá bò xòt loáp. Söï coá xòt loáp cuõng hay xaûy ra thöôøng. Trong tröôøng hôïp naøy baïn coù theå goïi ñieän cho caùc nôi söûa xe hoaëc töï söûa chöõa. Neáu baïn muoán bieát thöïc hieän vaù xe nhö theá naøo chuùng toâi khuyeân baïn neân thöïc taäp tröôùc ôû nhaø hôn laø ñeå ñeán luùc coù söï coá môùi baét ñaàu hoïc caùch vaù xe ngay treân sa maïc hay giöõa ñeâm toái XÖÛ LYÙ TÌNH HUOÁNG

Nhöõng vaán ñeà nho nhoû coù theå xaûy ra vôùi xe cuûa baïn. Ñöøng hoaûng sôï vaø haõy kieåm tra nhöõng ñieàu naøy tröôùc : # 1 Neáu xe cuûa baïn khoâng khôûi ñoäng ñöôïc : Treân xe coù chìa khoaù chöa? Xe coøn xaêng khoâng? Bình accqui coù yeáu quaù khoâng ? Hoaëc caùc coïc bình bò loûng? Daây bugi coù bò suùt ra khoâng? Coâng taét maùy coù ôû cheá ñoä “off” khoâng ? Khoaù “e” (choke) coù naèm ôû ñuùng vò trí khoâng ? # 2 Neáu ñoäng cô ngöøng hoaït ñoäng maø baïn khoâng mong muoán: Baïn coù voâ tình taét nhaàm coâng taéc maùy khoâng ? Baïn coù söû duïng heát xaêng khoâng? Coù caàu chì naøo bò ñöùt khoâng?

16

# 3 Neáu baïn caûm thaáy xe cuûa mình loaïng choaïng ñaët bieät ôû caùc ngaõ reõ, döøng laïi khi ñaûm baûo an toaøn cho pheùp vaø kieåm tra loáp xe, xe coù theå bò xòt loáp. Kieåm tra phuoäc nhuùn. Coù theå baïn chænh vò trí phuoäc chöa ñuùng. # 4 Neáu baïn tìm thaáy baát kyø vaán ñeà gì lieân quan ñeán xe cuûa baïn: caûm thaáy khoâng oån, ñieàu khieån khoâng toát, tieáng noå khoâng chuaån vaø baïn khoâng töï xaùc ñònh ñöôïc beänh chính xaùc haõy ñöa xe tôùi traïm söûa chöõa ngay. Neân nhôù laø “ Phoøng beänh hôn chöõa beänh” , ngaên ngöøa moät li coøn hôn phaûi söûa chöõa moät daëm. Ñaåy moät chieác xe Moâ-toâ coù theå laøm baïn giaø ñi nhanh choùng.

XA LOÄ, ÑÖÔØNG NHAÙNH, ÑÖÔØNG PHOÁ VAØ ÑÖÔØNG HEÛM

Ñaây laø nhöõng gì coù theå xaûy ra giöõa baïn vaø con ñöôøng baïn ñi treân. Coù haøng trieäu vaø haøng trieäu daëm ñöôøng treân ñaát nöôùc naøy, töø con ñöôøng laøng ñeán nhöõng con ñöôøng cao toác 12 laøn ñöôøng. Khi baïn chaïy xe, ñieàu kieän maët ñöôøng, giao thoâng vaø thôøi tieát coù theå thay ñoåi. Baïn phaûi thöôøng xuyeân ñoái phoù vôùi haøng loaït tình huoáng coù theå xaûy ra. Nhöõng con ñöôøng trong mô cho baïn laùi xe seõ khoâng bao giôø

17

coù, moïi tình huoáng coù theå xaûy ra raát nhanh treân ñöôøng vaø baïn phaûi chuaån bò ñeå ñoái phoù vôùi noù. HIEÅN THÒ

Lôøi giaûi thích thöôøng thaáy nhaát cuûa caùc taøi xeá xe oâtoâ khi hoï lao vaøo ngöôøi laùi xe moâtoâ laø hoï khoâng nhìn thaáy ngöôøi laùi xe moâtoâ. Ñoù laø moät thöïc teá ñaùng buoàn nhöng coù thöïc. Chuùng ta, nhöõng ngöôøi laùi moâtoâ tuy khoâng to nhö moät chieác xe taûi Mack nhöng chuùng ta ñöôïc nhìn thaáy ñuû roõ, tuy nhieân nhöõng ngöôøi ñieàu khieån caùc phöông tieän giao thoâng khaùc khoâng thaáy ta bôûi vì hoï khoâng chuù yù quan saùt xe maùy. Baïn phaûi laøm sao ñeå thu huùt söï chuù yù cuûa caùc phöông tieän giao thoâng khaùc. Taát caû nhöõng ñeøn laùi chính cuûa xe moâtoâ trong nhöõng naêm gaàn ñaây ñöôïc thieát keá chaùy saùng ngay khi ñoäng cô ñöôïc khôûi ñoäng. Neáu baïn coøn söû duïng nhöõng xe ñôøi cuõ haõy môû coâng taéc ñeøn laùi chính moãi khi baïn ñieàu khieån xe ngay caû khi trôøi ñaày naéng saùng!

18

Nhö chuùng toâi ñaõ noùi tröôùc ñaây vaø chuùng toâi muoán laëp laïi: haõy maëc quaàn aùo maøu saùng vaø coù vaät lieäu phaûn quang (noù seõ saùng leân khi coù aùnh saùng chieáu tôùi) vaø moät ñìeâu quan troïng nöõa laø ngöôøi laùi xe phía sau luoân nhìn thaáy löng cuûa baïn, haõy laøm cho noù noåi baät leân. Luoân luoân ra daáu cho nhöõng döï ñònh cuûa baïn. Môû xi nhan khi baïn muoán chuyeån phaàn ñöôøng hoaëc khi baïn muoán reõ. Baïn phaûi chaéc chaén raèng moïi ngöôøi xung quanh baïn bieát roõ baïn muoán laøm gì. Vaø ñeå hoã trôï baïn coù theå ra daáu baèng tay cuøng luùc vôùi vieäc môû ñeøn xi-nhan. Neân nhôù taét ñeøn xi-nhan khi baïn hoaøn taát vieäc chuyeån höôùng neáu khoâng nhöõng ngöôøi khaùc laïi hieåu nhaàm yù ñònh cuûa baïn vaø chính baïn coù theå bò tai naïn do vieäc queân taét ñeøn Ñöøng ngaïi nguøng khi duøng coøi xe cuûa baïn trong moät soá tröôøng hôïp. Neáu taøi xeá cuøng ñi treân ñöôøng với bạn bò nguû gaät hay hoï chuyeån höôùng moät caùch voâ thöùc, cho hoï moät tieáng BEEP. Baïn muoán nhaéc nhôû hoï ñang laøm gì vaø ñaùnh daáu söï coù maët cuûa baïn. Haõy ñieàu khieån xe cuûa baïn ôû nhöõng vò trí moïi ngöôøi coù theå nhìn thaáy. Ñöøng chaïy phía sau moät xe taûi lôùn hoaëc di chuyeån xe vaøo ñieåm muø cuûa xe gaàn baïn. Haõy thoaùt ra khoûi nhöõng vò trí ñoù vaø choïn nhöõng vò trí moïi ngöôøi coù theå quan saùt thaáy baïn roõ raøng. Meïo nhoû cuûa MTSG : ñöøng bao giôø döøng sau ngay chính giöõa nhöõng xe to, neáu muoán döøng phía sau neân döøng caïnh beân nôi taøi xeá coù theå nhìn thaáy baïn trong kính chieáu haäu cuûa hoï traùnh tröôøng hôïp hoï luøi laïi nhöng khoâng nhìn thaáy mình.

19

GIUÙP BAÏN QUAN SAÙT ÑÖÔÏC NHÖÕNG NGÖÔØI CUØNG LÖU THOÂNG

Moät phaàn nöõa cuûa vieäc quan saùt laø haõy caûnh giaùc vaø quan saùt

xung quanh baïn. Haõy söû duïng ñoâi maét baïn moät caùch hieäu quaû nhaát. Haõy quan saùt lieân tuïc. Ñöøng bò thoâi mieân bôûi moät chieác xe ñeïp hay daùn maét vaøo moät vuï tai naïn treân ñöôøng. Neáu maét baïn nhìn chaèm vaøo moät thöù gì treân ñöôøng baïn coù theå bò xao laõng vaø gaây ra tai naïn. Haõy nhìn veà phía tröôùc, nhìn hai beân, nhìn vaøo kính chieáu haäu, nhìn qua vai cuûa baïn. Neân löôøng tröôùc nhöõng hoaït ñoäng seõ xaûy ra, moät taøi xeá ñang reõ traùi, moät tay lieàu lónh ñang baùm saùt baïn, moät chieác xe hôi ñang nhôùm muõi ra khoûi phaàn ñöôøng di chuyeån v.v. Ñöøng bao giôø döøng maét vaøo vaät gì quaù 2 giaây, haõy lieân tuïc quan saùt xung quanh. Khi baïn di chuyeån trong phoá ôû vaän toác döôùi 60km/h luoân luoân giöõ moät khoaûng caùch an toaøn khoaûng 2 giaây giöõa baïn vaø xe tröôùc, ví duï : baïn ñang chaïy sau moät chieác xe hôi vaø khi chieác xe hôi ñoù chaïy qua moät truï ñieän thoaïi baïn ñeám ngay “moät ngaøn leû moät- moät ngaøn leû hai” vaø khi ñoù baïn vöøa chaïy tôùi ngang truï ñieän thoaïi ñoù laø OK. Khi ra ñöôøng lôùn vôùi vaän toác cao baïn neân giöõ khoaûng caùch vôùi xe tröôùc töø 3 ñeán 4 giaây hoaëc hôn tuyø thuoäc vaøo vaän toác luùc ñoù cuûa baïn. Söû duïng cuøng phöông phaùp naøy ñeå xaùc ñònh khoaûng caùch bao nhieâu giaây vôùi xe ñi sau baïn.

20

GIAO LOÄ

Moät ñieàu ñaùng ngaïc nhieân laø khoâng ai bieát ñöôïc laø nhöõng tai naïn nghieâm troïng giöõa xe maùy vaø xe hôi laø hay xaûy ra taïi nôi giao loä. Haàu heát nhöõng tình huoáng xaûy ra laø xe hôi reõ traùi ngay tröôùc maët xe moâtoâ. Taïi baát cöù giao loä naøo ñeàu aån chöùa tieàm taøng nhöõng moái nguy hieåm ngay caû khi ñaõ coù ñeøn baùo döøng, bieån Stop hoaëc chaúng coù bieån baùo hieäu naøo caû. Luoân luoân kieåm tra giao thoâng ñeán töø hai phía traùi vaø phaûi. Kieåm tra giao thoâng ngay caû phía sau baïn, ñaûm baûo khoâng coù ai coù theå toâng vaøo ñuoâi xe baïn.

21

QUA MAËT XE CUØNG CHIEÀU

Kyõ thuaät qua maët moät xe khaùc khi baïn ñieàu khieån xe maùy cuõng

gioáng nhö khi baïn ñieàu khieån xe hôi. Thöù nhaát, tröôùc khi qua maët qua maët xe tröôùc baïn phaûi caùch noù khoaûng 2 giaây (hoaëc hôn) vaø baïn phaûi ôû beân traùi phaàn ñöôøng cuûa baïn. Töø vò trí naøy baïn coù theå quan saùt ñöôïc giao thoâng vaø phaàn ñöôøng ôû phía tröôùc ñeå ñaûm baûo raèng baïn coù ñuû khoaûng caùch ñeå vöôït qua moät caùch an toaøn. Ñöøng bao giôø vöôït qua xe tröôùc khi saép tôùi ngaõ reõ. Neáu baïn coù ñuû khoaûng khoâng ñeå thöïc hieän cuù vöôït , haõy nhìn vaøo kính chieáu haäu vaø luoân luoân nhìn qua vai cuûa baïn ñeå kieåm tra. Kieåm tra baèng caùch ngoaùi laïi nhìn raát quan troïng, moät gaõ naøo ñoù naèm trong ñieåm muø cuûa kính chieáu haäu cuûa baïn laïi döï ñònh vöôït qua maët baïn! Luoân luoân nhôù raèng phaûi ngoaùi laïi nhìn phía sau! Moïi thöù ñaõ oån ? Di chuyeån theo phía beân traùi phaàn ñöôøng cuûa baïn vaø vöôït qua chieác xe caàn vöôït. Ñöøng caëp quaù saùt chieác xe maø baïn ñang vöôït qua, chaïy qua maët noù caøng nhanh caøng toát nhöng ñöøng vöôït quaù toác ñoä cho pheùp. Neáu ñoù laø moät chieác xe taûi chaïy chaäm baïn coù theå traû soá ñeå vöôït qua nhanh. Tröôùc khi trôû laïi phaàn ñöôøng cuûa mình, baät ñeøn xi-nhan vaø ngoaùi ñaàu laïi kieåm tra ñeå chaéc chaén raèng coù ñuû khoaûng caùch giöõa xe cuûa mình vaø

22

xe ñaõ vöôït phoøng khi chieác xe bò ta vöôït qua cuõng taêng toác sau khi ta qua maët noù. Trôû laïi ñuùng phaàn ñöôøng cuûa mình, taét xi-nhan vaø tieáp tuïc haønh trình. CHAÏY VAØO BAN ÑEÂM

Khaù thöôøng xuyeân vieäc baïn phaûi chaïy vaøo ban ñeâm vì ban ñeâm chieám 50% thôøi gian baïn coù. Trôøi nhaù nhem thöïc söï laø moät vaán ñeà khoù chòu khi maét ta ñieàu chænh töø aùnh saùng ban ngaøy sang aùnh saùng cuûa ñeøn xe. Ñaët bieät caån thaän khi hoaøng hoân vöøa suïp xuoáng. Neân thöïc söï chaïy chaäm laïi khi chaïy trong ñeâm, ñaët bieät trong nhöõng ñoaïn ñöôøng coù gioù. Söû duïng ñeøn laùi cuûa xe vaø ñeøn ñöôøng ñeå quan saùt beà maët con ñöôøng. Raát khoù ôû trong boùng ñeâm ñeå nhìn thaáy nhöõng ñoáng caùt hoaëc moät thöù gì ñoù bò rôi ra khoûi chieác xe chôû haøng chaïy qua tröôùc ñoù. Khoaûng caùch giöõa baïn vaø nhöõng phöông tieän chaïy tröôùc trôû neân raát quan troïng khi chaïy ñeâm. Haõy giöõ khoaûng caùch ñeå baïn coù theå kòp phaûn öùng. Haõy söû duïng kính ñeo maét loaïi trong vaø khoâng bò traày xöôùc, moät maët kính bò traày xöôùc coù theå laøm hoa maét cuûa baïn, hai ñeøn tröôùc cuûa xe ñoái dieän coù theå laøm baïn nhìn thaønh boán vaø baïn khoâng bieát ñöôïc ai ñeán töø höôùng naøo. Moät trong nhöõng moái hieåm nguy lôùn nhaát maø baïn gaëp phaûi laø nhöõng tay taøi xeá ñaõ coù hôi men trong ngöôøi. Ñaëc bieät caûnh giaùc nhöõng taøi xeá vaø phöông tieän coù haønh vi baát thöôøng khi löu thoâng vaø neân traùnh xa hoï ra.

23

XÖÛ LYÙ NHÖÕNG TÌNH HUOÁNG ÑAËC BIEÄT

THAÉNG GAÁP Ñoâi khi baïn phaûi döøng gaáp moät caùch nhanh nhaát maø baïn coù theå. Ñaây laø moät soá meïo nhoû coù theå giuùp baïn vaø xe cuûa baïn döøng laïi moät caùch nhanh choùng.

• Boùp nhanh caû 2 thaéng toái ña vaø boù caû 2 baùnh xe.Haõy thöïc taäp ôû nhöõng nôi coù beà maët ñöôøng toát chaúng haïn nhö baõi ñoã xe

• Giöõ xe thaúng vaø di chuyeån treân ñoaïn ñöôøng thaúng; nhìn ra phía tröôùc nôi baïn saép di chuyeån tôùi

• Baïn khoâng neân boùp cöùng thaéng tröôùc. Neáu baùnh xe coù tieáng rít treân maët ñöôøng haõy nhaû thaéng ra vaø tieáp tuïc boùp thaéng laïi nhöng khoâng laøm cho baùnh xe bò boù cöùng

• Neáu baùnh sau cuûa baïn bò boù cöùng, ñöøng thaû thaéng ra. Neáu tay laùi cuûa baïn giöõ thaúng baïn seõ tröôït tôùi tröôùc vaø vieäc naøy vaãn chaáp nhaän ñöôïc. Ñaây cuõng laø moät caùch giuùp cho xe döøng nhanh. Chuùng ta seõ noùi veà kyõ thuaät tröôït baùnh ôû phaàn sau.

24

THAÉNG KHI VAØO CUA

Baïn haõy coá gaéng traùnh vieäc naøy tuy nhieân ñoâi khi noù laïi caàn thieát

Baïn coù theå söû duïng caû 2 thaéng cuøng luùc khi vaøo cua tuy nhieân baïn phaûi thöïc hieän töø töø vaø duøng ít löïc hôn so vôùi luùc xe treân ñoaïn ñöôøng thaúng. Ñeå taïo hieäu quaû toái ña khi thaéng gaáp (khi ñieàu kieän giao thoâng vaø chaát löôïng maët ñöôøng cho pheùp) haõy döïng thaúng xe leân vaø luùc ñoù haõy boùp thaéng. THÖÏC HIEÄN CAÙC CUÙ TRÖÔÏT

Tröôït baùnh – laø luùc ñoù baïn seõ bò thoùt tim vì xe baïn ñang maát ñoä baùm vôùi maët ñöôøng.Coù theå luùc baïn caùn qua ñoáng caùt taïi cua queïo hoaëc vuõng nhôùt nôi ñeøn xanh ñeøn ñoû. Ñoù laø kinh nghieäm ñaùng sôï nhöng baïn coù theå kieåm soaùt ñöôïc. Treân ñöôøng cao toác, caùt coù maët taïi caùc goùc cua, baïn haõy ñaùnh laùi nheï moät ít theo höôùng bò tröôït ( neáu baïn reõ sang beân traùi vaø bò tröôït baùnh

25

qua phaûi, haõy beû tay laùi moät tí xíu theo höôùng beân phaûi) baïn seõ thoaùt ra ñoáng caùt, xe baïn laïi baùm maët ñöôøng vaø tieáp tuïc ñi tieáp. Neáu baïn bò tröôït baùnh khi thaéng gaáp vaø moät hoaëc caû hai baùnh xe bò boù cöùng, baïn phaûi cho baùnh xe tieáp tuïc quay laïi ngay baèng caùch nhaû nheï thaéng ra sau ñoù thaéng laïi nheï laïi laàn nöõa, baïn phaûi cho loáp xe luoân baùm maët ñöôøng. ÔÛ toác ñoä cao hôn, khi ñoä baùm ñöôøng toát vaø baùnh sau bò tröôït baùnh do thaéng gaáp, ñöøng thaû thaéng sau ra. Neáu phaàn sau xe cuûa baïn bò xoaùy baùnh bôûi vì xe baïn naèm treân maët ñöôøng trôn trôït haõy thaû ga ra. Xoaùy baùnh xe treân beà maët trôn trôït seõ khoù kieåm soaùt hôn vieäc tröôït baùnh do baùnh xe bò boù cöùng. Baïn phaûi cho xe chaïy thaät chaäm ñeå ra khoûi. Choáng chaân treân maët ñöôøng coù theå giuùp xe truï vöõng vaø loáp xe baùm hôn. Ñaây khoâng phaûi laø vieäc laøm ñôn giaûn vaø chæ neân thöïc hieän vieäc naøy khi caùc coá gaéng khaùc ñaõ trôû neân thaát baïi. CHAÏY XE QUA BEÀ MAËT ÑÖÔØNG XAÁU

26

Ñaây laø moät soá caùch ñôn giaûn baïn neân tuaân theo khi baïn saép söûa gaëp: caùt, buøn, nöôùc, beà maët khoâng chaéc chaén hoaëc chöôùng ngaïi vaät treân ñöôøng :

• Traû soá thaáp vaø chaïy chaäm tröôùc khi tôùi ñoaïn ñöôøng xaáu • Neáu khu vöïc ñoù coù xe löu thoâng baïn phaûi chaéc raèng caùc taøi xeá

khaùc nhaän bieát baïn ñang chaïy chaäm • Coá gaéng vöôït qua beà maët ñöôøng xaáu theo ñöôøng thaúng hoaëc ít

nhaát baïn khoâng chuyeån höôùng hay ñoät ngoät taêng ga • Duy trì ñoä caân baèng cuûa xe • Neáu baïn ñang di chuyeån vaø phaûi vöôït qua chöôùng ngaïi vaät naèm

treân ñöôøng ví duï nhö thanh goã 5 X 10, baïn neân ñöùng treân ñoà ñeå chaân, luøi troïng löôïng ra phía sau yeân xe khi baùnh tröôùc vöôït qua chöôùng ngaïi vaät. Vieäc naøy seõ giuùp baùnh tröôùc deã naûy leân vaø vöôït qua. Sau ñoù doàn troïng löôïng veà phía tröôùc ñeå tieáp tuïc baùnh sau chaïy qua.

• Khoâng taêng toác xe duø cho xe baïn ñaõ vöôït qua ñöôïc chöôùng ngaïi vaät

LÖÔÙI SAÉT TREÂN CAÀU VAØ CAÙC RAÕNH NÖÔÙC MÖA

Taám theùp löôùi treân caàu coù theå cöïc kyø nguy hieåm. Haõy giöõ ga oån ñònh vaø giöõ cho xe döïng thaúng. Ñöøng naém tay laùi quaù chaët. Neáu coù söï rung ñoäng leân tay laùi ñöøng coá gaéng keàm laïi. Ñaây laø söï phaûn hoài bình thöôøng töø voû xe cuûa baïn khi noù chaïy qua haøng ngaøn maét löôùi loå choã. ÔÛ moät soá nôi coù raõnh chöùa nöôùc möa treân ñöôøng cao toác.Caùc raõnh naøy giuùp cho xe hôi vaø xe taûi khoâng bò tröôït baùnh khi trôøi möa.

27

Phaûn öùng cuûa chieác xe khi qua caùc raõnh naøy laø löïc taùc ñoäng leân voû xe. Ñoâi khi ta caûm thaáy nhö loáp xe bò xeïp vaø di chuyeån qua laïi. Ñöøng lo laéng cöù tieáp tuïc di chuyeån. Ñöøng keàm tay laùi laïi. Khoâng coù gì nguy hieåm ôû caùc ñöôøng raõnh naøy, chæ coù caûm giaùc laø laï khi ta chaïy qua noù. MÖA

Laáy boä ñoà ñi möa ra, ñaûm baûo raèng gaêng tay vaø uûng ñi möa ñöôïc

ñeo vaøo vöøa vaën. Neáu ñeo khoâng caån thaän coù theå laøm baïn khoù söû duïng thaéng vaø vaøo soá. Haõy cöïc kyø caån thaän khi trôøi vöøa ñoå möa. Nöôùc möa chaûy vaøo caùc choå truõng treân ñöôøng vaø daàu nhôùt rôi vaõi treân ñöôøng seõ noåi leân vaø loang ra. Maët ñöôøng luùc naøy raát laø trôn. Moät tay laùi thoâng minh seõ döøng xe laïi khi trôøi baét ñaàu möa ( coù theå uoáng cafeù trong 15 phuùt ) sau 15 phuùt caùc veát daàu seõ troâi saïch vaø ta coù theå tieáp tuïc haønh trình tuy nhieân ñoä baùm ñöôøng cuûa loáp xe trong trôøi möa seõ khoâng toát nhö trong ñieàu kieän khoâ raùo. Haõy caån thaän.

28

Meïo nhoû MTSG : Khi baét ñaàu coù möa haõy chaïy xe ra gaàn phaàn tim ñöôøng, caùt ôû caùc nôi treân maët ñöôøng seõ chaûy vaøo trong leà ñöôøng vaø caùt cuõng laø nguyeân nhaân gaây tröôït baùnh xe nhieàu nhaát GIOÙ

Nhöõng côn gioù maïnh seõ taïo ra nhöõng khoù khaên cho ngöôøi laùm moâtoâ. Gioù vôùi vaän toác 40 km/h thoåi töø beân hoâng tôùi seõ laøm cho chuyeán ñi bôùt thuù vò . Gioù baõo laø thöù teä nhaát maø ta phaûi ñoái maët neáu gaëp phaûi. Baïn phaûi thu goïn ngöôøi laïi trong caùc côn gioù ñeå duy trì ñöôïc vò trí cuûa mình.Neùp xe veà phía gioù thoåi tôùi ñeå phoøng khi coù caùc côn gioù giaät seõ ñaåy ta vaøo trong vaø ta vaãn an toaøn. Haõy chuaån bò ñoái phoù vôùi noù. THUÙ VAÄT TREÂN ÑÖÔØNG ÑI

Vaán ñeà lôùn nhaát laø caùc con thuù treân ñöôøng ñi ví duï nhö choù. Choù

coù theå röôït ñuoåi xe moâtoâ hoaëc chaïy vaøo ñöôøng ñi cuûa caùc phöông tieän giao thoâng khaùc. Ñöøng ñeå bò phaân taùn vaø laøm cho baïn bò ngaõ xe. Ñaây laø 3 qui ñònh: # 1 : Haõy chaïy chaäm laïi tröôùc khi chaïm traùn vôùi caùc con thuù # 2 : Khoâng – xin nhaéc laïi- Khoâng ñöôïc ñaù vaøo caùc con vaät

29

# 3 : Neáu caùc con thuù coù xu höôùng chaén ngang ñöôøng ñi cuûa baïn , taêng toác leân gioáng nhö saép baét ñöôïc chuùng. Chuùng seõ traùnh xa ta ra. Meïo nhoû MTSG : Khoâng ñöôïc baám coøi hoaëc ruù ga khi ñi gaàn caùc con thuù, tieáng coøi seõ laøm noù hoaûng sôï vaø va chaïy loaïn xaï NHÖÕNG HOÛNG HOÙC THIEÁT BÒ

Neáu xe cuûa baïn ñaõ ñöôïc baûo trì ñuùng chuaån baïn coù theå haïn cheá ñöôïc caùc khaû naêng hoûng hoùc xaûy ra tuy nhieân coù ñoâi khi xe baïn seõ : HEÁT HÔI ( xòt loáp)

Neáu loáp cuûa baïn laø loaïi chaát löôïng toát thì neân giöõ aùp suaát hôi ñuùng qui ñònh vaø thay môùi loáp xe khi loáp coù daáu hieäu moøn thì khaû naêng bò xòt loáp laø raát nhoû Tuy nhieân neáu baïn bò xòt loáp moät trong hai baùnh baïn phaûi haønh ñoäng nhanh vaø chính xaùc: # 1 : Khoâng söû duïng thaéng, thaéng gaáp chæ laøm cho vaán ñeà bò nghieâm troïng hôn maø thoâi. Neáu trong tröôøng hôïp buoäc phaûi duøng thaéng thì haõy duøng thaéng treân baùnh xe khoâng bò xòt loáp, thaéng nheï vaø döøng laïi an toaøn. # 2 : Thaû loûng tay ga vaø chaïy chaäm laïi, haõm toác ñoä quaù nhanh seõ laøm cho xe maát kieåm soaùt # 3 : Naém chaët tay laùi, moät söï rung laéc maïnh seõ xaûy ra khi loáp xe bò laéc lö vôùi maët ñöôøng nhöng baïn chæ caàn quan taâm ñeán vieäc ñieàu khieån baùnh tröôùc ñi thaúng höôùng cho ñeán khi baïn döøng laïi. KEÏT GA:

Haàu heát nhöõng ngöôøi laùi moâtoâ ñeàu coù aùc moäng veà vaán ñeà keït ga khi chaïy xe. Nhöng coù moät soá ngöôøi coù kinh nghieäm ñeå xöû trí tình huoáng naøy Ñoù laø lyù do taïi sao taát caû caùc loaïi xe moâtoâ hieän taïi ñeàu coù coâng taéc maùy ( engine stop) naèm beân tay phaûi treân cuøm ñieàu khieån xe. Haõy taäp caùch söû

30

duïng coâng taéc naøy. Coù theå baïn chaúng bao giôø gaëp tröôøng hôïp keït ga tuy nhieân khi coù vaán ñeà xaûy ra baïn seõ bieát caùch xöû lyù noù Khi baïn taét coâng taéc maùy (nuùt maøu ñoû beân phaûi tay laùi) haõy boùp coân tay laïi (xe luùc naøy chaéc chaén ñang coøn soá) sau ñoù tìm nôi an toaøn ñeå döøng laïi ÑÖÙT DAÂY COÂN

Haõy töôûng töôïng baïn ñang chaïy xe vôùi 5, baïn muoán traû soá vaø baïn boùp coân laïi nhöng khoâng coù gì xaûy ra caû! Daây coân ñaõ bò ñöùt ! Thaät khoâng vui tí naøo, tuy nhieân tình huoáng khoâng quaù ö laø nguy hieåm. Baïn coù theå traû soá maø khoâng caàn tay coân. Ñieàu naøy khoâng ñöôïc khuyeán khích tröø phi caàn thieát, tuy nhieân baïn coù theå thöïc hieän ñöôïc. Nhaû ga laïi vaø traû soá.

Neáu baûn thaân baïn coù kyõ thuaät traû soá toát (vôùi ñoâi chaân nhaïy caûm) baïn coù theå traû veà soá 0 tröôùc khi baïn döøng laïi. Neáu khoâng theå laøm ñöôïc nhö vaäy baïn coù theå döøng xe laïi vôùi ñieàu kieän xe seõ bò giaät. CHAÏY NHOÙM VAØ CHÔÛ THEÂM HAØNH KHAÙCH

Nhö ñaõ noùi tröôùc ñaây moâtoâ laø moät moân theå thao mang tính xaõ hoäi, do ñoù baïn seõ hay chaïy vôùi nhoùm baïn moâtoâ cuûa mình vaø cuõng seõ gaëp nhöõng ngöôøi baïn mong muoán ñöôïc baïn chôû cuøng. Vaø gioáng nhö nhöõng moân theå thao khaùc, raát toát cho nhöõng ngöôøi tham gia cuøng bieát ñöôïc nhöõng vaán ñeà maø hoï phaûi laøm gì khi tham gia cuøng CHAÏY TRONG NHOÙM

31

Raát caàn thieát khi phoå bieán moät soá caùch ra daáu baèng tay trong

nhoùm nhö : döøng laïi, caàn ñoå xaêng, toâi ñoùi buïng roài.v.v. Coù moät vaøi quy ñònh khi chaïy nhoùm:

• Chaïy nhoùm vôùi hôn naêm xe moät trong nhoùm coù theå laøm noäi boä boái roái hoaëc nhöõng phöông tieän cuøng löu thoâng xung quanh baïn, neáu coù quaù nhieàu ngöôøi trong moät nhoùm ta coù theå taùch ra thaønh nhöõng nhoùm nhoû hôn

• Chaïy theo ñoäi hình sole vôùi xe ñaàu chaïy beân traùi phaàn ñöôøng xe keá tieáp chaïy beân phaûi phaàn ñöôøng vaø cöù theá, chöù khoâng chaïy cuøng beân vôùi nhau

• Luoân luoân giöõ khoaûng caùch toái thieåu laø 2 giaây so vôùi xe tröôùc maët baïn

• Khi döøng laïi ôû ñeøn giao thoâng neân döøng thaønh caëp (2 xe moät) • Qua maët xe khaùc vôùi töøng chieác moät khi an toaøn- khoâng qua töøng

caëp hay caû nhoùm cuøng luùc

32

CHÔÛ HAØNH KHAÙCH

Ñi ñoâi vaãn toát, coù moät soá ñoâi naëng 100kg nhöng cuõng coù ñoâi khaùc naëng treân 200 kg Theâm troïng löôïng seõ aûnh höôûng ñeán söï ñieàu khieån cuûa xe. Haõy chænh laïi phuoäc nhuùn vaø aùp suaát cuûa loáp xe ñeå phuø hôïp vôùi troïng löôïng cuûa xe luùc naøy (kieåm tra vôùi Höôùng daãn söû duïng xe) Luoân nhôù raèng khaû naêng thaéng cuûa xe ñaõ bò thay ñoåi. Quaùn tính cuûa xe luùc naøy lôùn hôn vaø khi xe caøng chôû naëng thì khoaûng caùch ñeå döøng xe laïi khi thaéng xe seõ daøi hôn

Ngöôøi ñi chung treân xe phaûi ñöôïc höôùng daãn khi böôùc leân xe. Phaûi leân cuøng phía vôùi ngöôøi laùi vaø phaûi caûnh baùo tröôùc khi böôùc leân xe. Vieäc naøy ñeå traùnh cho caû ngöôøi laùi vaø ngöôøi ngoài xe ngaõ laên ra ñaát do maát caân baèng.

Ngöôøi ñi cuøng xe cuõng phaûi ñöôïc baûo hoä nhö ngöôøi caàm laùi- coù quaàn aùo baûo hoä vaø noùn baûo hieåm ñaày ñuû. Khaên choaøng coå quaù daøi seõ khoâng phuø hôïp vôùi vieäc ngoài moâtoâ. Baïn cuõng chaúng muoán daây giaøy hay oáng quaàn cuûa ngöôøi ngoài sau bay vaøo baùnh xe hay vaøo xích xe. Khoâng bao giôø cho ngöôøi ngoài sau ngoài moät beân. Ngöôøi ngoài sau khoâng ñöôïc choáng chaân xuoáng ñaát khi xe döøng laïi.

33

Haõy chæ cho hoï roõ nhöõng nôi treân xe bò noùng nhö oáng poâ. Caûnh baùo ngöôøi ngoài sau khoâng ñöôïc tì leân nhöõng nôi noùng ñeå traùnh bò boûng vaø ñeá giaøy coù theå bò chaûy ra ñeå laïi veát baån treân ñoù Höôøng daãn ngöôøi ngoài sau oâm laáy hoâng cuûa baïn hoaëc caàm vaøo tay caàm cuûa xe. Chæ cho hoï hôi nghieâng ngöôøi veà phía tröôùc khi baïn khôûi haønh hoaëc khi baïn taêng toác Cuõng nhö vaäy, khi baïn ñaïp thaéng ngöôøi ngoài sau phaûi baùm chaët hoâng cuûa baïn vaø hôi ngaõ ngöôøi ra sau. Baïn seõ khoâng muoán toaøn boä troïng löôïng cuûa hoï doàn vaøo phía tröôùc khi baïn thaéng gaáp Noùi vôùi ngöôøi ngoài sau khoâng ñöôïc beû ngöôøi khi xe ñang löu thoâng tröø khi baïn laøm vieäc ñoù. Vieäc beû ngöôøi seõ gaây khoù khaên cho ngöôøi ñieàu khieån tuy nhieân khi baïn nghieâng ngöôøi khi vaøo ngaõ reõ thì ngöôøi ñi sau cuõng phaûi nghieâng ngöôøi theo. Vì vaäy baïn haõy ñeå cho ngöôøi ngoài sau quan saùt ñöôïc phía tröôùc qua vai cuûa baïn ñeå hoï coù söï chuaån tö theá cho ñuùng. CHÔÛ THEO HAØNG HOÙA

Taát caû haøng hoùa baïn mang theo phaûi ñöôïc buoäc chaët vaøo xe. Buoäc taát caû vaøo yeân sau cuûa xe baèng daây raøng chaéc chaén hoaëc trong thuøng chöùa haøng theo xe. Thuøng chöùa haøng theo xe laø caùch ñeå chöùa haøng hoùa, vaät duïng moät caùch höõu hieäu nhaát. Ñöøng bao giôø mang theo haøng hoùa treân bình xaêng cuûa xe hoaëc ñeå beân trong fairing cuûa xe, vieäc naøy coù theå aûnh höôûng ñeán söï ñieàu khieån xe. Haõy töôûng töôïng neáu tay laùi cuûa xe baïn khoâng theå ñaùnh laùi

34

ñöôïc do vöôùng phaûi haøng hoùa cuûa baïn buoäc treân xe – ñoù laø moät vaán ñeà

lôùn. Coù moät soá nôi treân xe coù theå buoäc haøng hoùa nhöng phuoäc tröôùc vaø taám chaén buøn laø khoâng theå. Neáu xe baïn coù ba-ga sau haõy söû duïng noù hoaëc neáu khoâng coù baïn coù theå söû duïng tuùi chöùa haøng hoùa. Khi xeáp vaät duïng leân yeân xe baïn phaûi chuù yù söï caân baèng hai beân yeân xe, khi baïn söû duïng tuùi meàm vieäc maát caân baèng coù theå laøm cho moät beân bò ñoå xuoáng Kieåm tra ñoä an toaøn cuûa haønh lyù treân xe thöôøng xuyeân vaø ñaûm baûo khoâng coù vaät gì treo luûng laúng coù theå loït vaøo baùnh xe cuûa baïn Quan troïng nhaát : khoâng cho pheùp chôû vöôït quaù troïng löôïng cho pheùp cuûa xe. Baïn coù theá ñoïc caùc thoâng tin ñoù treân thoâng tin höôùng daãn gaén treân xe hoaëc baïn coù theå thaáy caùc thoâng tin ñoù trong cuoán höôùng daãn söû duïng cuûa xe. Troïng löôïng bao goàm : troïng löôïng khoâ cuûa xe, troïng löôïng cuûa bình xaêng ñaày, nhôùt xe, nöôùc giaûi nhieät, ngöôøi laùi, ngöôøi ngoài sau xe vaø caû haønh lyù ñöôïc mang theo

35

CHAÁT KÍCH THÍCH, RÖÔÏU BIA VAØ ÑIEÀU KHIEÅN XE

Chæ toùm goïn trong moät töø laø : KHOÂNG

Vieäc söû duïng röôïu bia hay caùc loaïi chaát kích thích khaùc khi laùi xe laø vieäc laøm voâ cuøng nguy hieåm. Röôïu laø moät loaïi laøm suy giaûm taâm thaàn. Ñieàu ñaàu tieân laø aûnh höôûng ñeán khaû naêng phaùn ñoaùn cuûa baïn- khaû naêng phaùn ñoaùn toát laø ñieàu quan troïng khi ñieàu khieån xe nhöng khi khaû naêng phaùn ñoaùn bò keùm ñi thì ñaây chính laø vaán ñeà caàn quan taâm. Ngöôøi laùi xe say röôïu coù xu höôùng chaïy ra khoûi loä trình ñang löu thoâng, xöû lyù keùm caùc tình huoáng, chaïy quaù toác ñoä qui ñònh Caàn phaûi coù moät khoaûng thôøi gian khaù laâu ñeå röôïu maát taùc duïng treân cô theå baïn. Caàn 1 tieáng ñeå giaûi 1 chai bia, moät ly röôïu vang hay moät coác röôïu maïnh. Chæ coù thôøi gian môùi laøm giaûi röôïu chöù khoâng phaûi moät côn taém maùt hay moät coác caø pheâ maø coù theå giaûi ñöôïc röôïu. Baïn coù theå uoáng vaøi ly bia neáu baïn muoán tuy nhieân baïn neân uoáng khi ôû nhaø vaø sau ñoù baïn khoâng ñi ñaâu. Neáu baïn saép söûa uoáng röôïu ñöøng bao giôø nghó ñeán vieäc laùi xe. Röôïu khoâng phaûi laø chaát kích thích duy nhaát aûnh höôûng ñeán khaû naêng laùi xe cuûa baïn. Caùc loaïi thuoác thoâng thöôøng khaùc hay thuoác mua theo chæ ñònh hoaëc caùc loaïi thuoác caám khaùc cuõng aûnh höôûng vieäc gia taêng caùc nguy hieåm cho baïn khi laùi xe. Nhöõng loaïi thuoác caûm thoâng thöôøng cuõng laøm cho baïn buoàn nguû hoaëc quaù buoàn nguû khi laùi xe vaø vöøa uoáng röôïu vöøa uoáng thuoác seõ laøm gia taêng söï nguy hieåm naøy leân nhieàu laàn

36

KEÁT LUAÄN THÖÏC RA KHOÂNG COÙ SÖÏ KEÁT LUAÄN NAØO CAÛ. LAÙI XE MOÂTOÂ LAØ VIEÄC HOÏC HOÛI KINH NGHIEÄM KHOÂNG BAO GIÔØ KEÁT THUÙC

Baïn khoâng bao giôø bieát taát caû veà vieäc ñieàu khieån xe, nhöng töø baây giôø baïn seõ ñöôïc bieát nhieàu hôn laø baïn ñaõ töøng bieát vaø 10 naêm keå töø baây giôø, 50 naêm keå töø baây giôø baïn seõ bieát ñöôïc nhieàu hôn nöõa nhöng khoâng bao giôø laø ñuû Haõy tieán veà phía tröôùc, taän höôûng nhöõng khoaûnh khaéc baïn coù vaø ñöøng laøm ñieàu gì daïi doät, chuùng toâi seõ coøn gaëp baïn treân ñöôøng laø ñoù seõ laø chuyeán ñi tuyeät vôøi nhaát.

37

38

THÖÏC TAÄP ÑIEÀU KHIEÅN XE MOÂTOÂ GIÔÙI THIEÄU

Cuoán caåm nang naøy seõ moâ taû moät vaøi baøi taäp maø baïn coù theå töï taäp hoaëc taäp luyeän chung vôùi baïn beø. Nhöõng baøi taäp naøy seõ giuùp baïn phaùt trieån kyõ naêng ñeå thi ñaäu trong kyø thi laáy baèng laùi xe vaø nhöõng baøi taäp thöïc haønh naøy seõ giuùp cho baïn coù söï chuaån bò toát trong nhöõng tình huoáng baïn seõ gaëp treân ñöôøng. Ñöøng thöû taäp nhöõng baøi taäp naøy tröø phi baïn ñaõ thöïc hieän ñöôïc nhöõng ñoäng taùc caên baûn nhö söû duïng tay coân, tay ga, vaøo traû soá vaø chaïy ñöôïc treân ñöôøng thaúng. Phaûi chaéc raèng baïn ñaõ ñoïc kyõ caùc thoâng tin höôùng daãn tröôùc khi thöïc taäp caùc baøi taäp naøy. Vaø chaéc chaén raèng nôi baïn coù theå hoïc laùi toát nhaát laø nhöõng cô sôû huaán luyeän chuyeân nghieäp ñöôïc coâng nhaän.

• Ñoïc kyõ nhöõng höôùng daãn tröôùc khi taäp • Thöïc hieän döôùi söï höôùng daãn cuûa ngöôøi huaán luyeän • Ñöøng taäp quaù 1 hoaëc 2 giôø lieân tuïc. Khi baïn meät baïn seõ khoâng thöïc

hieän caùc baøi taäp moät caùch hieäu quaû CHOÏN NÔI TAÄP LUYEÄN

Moät baõi ñaäu xe vôùi caùc ñöôøng phaân chia ñaày ñuû seõ laø moät nôi taäp toát

39

Haõy choïn moät nôi phuø hôïp vaø ñöôïc söï ñoàng yù cuûa ngöôøi quaûn lyù khu vöïc ñoù Neáu nôi taäp cuûa baïn chöa ñöôïc veõ vaïch haõy laøm theo sô ñoà sau ñaây. Ñaùnh daáu caùc ñöôøng vaïch baèng baêng keo vaø phaán Giao thoâng trong khu vöïc taäp luyeän cuõng laø vaán ñeà ñaùng chuù yù. Ñaûm baûo baïn ñaõ kieåm tra an toaøn ôû phía tröôùc, phía sau vaø xung quanh tröôùc khi taäp luyeän. Phaûi chuù yù treû em vaø thuù vaät xung quanh hoaëc nhöõng nguy hieåm coù theå xaûy ra trong khu vöïc LÖU YÙ AN TOAØN Nhöõng baøi taäp thì khoâng quaù nguy hieåm tuy nhieân coù moät soá löu yù:

• Maëc ñoà baûo hoä ñaày ñuû : noùn baûo hieåm, maét kính, gaêng tay, giaøy cao qua maét caù chaân, quaàn daøi, aùo tay daøi

• Kieåm tra xe tröôùc khi chaïy, neáu baïn khoâng quen vôùi qui trình kieåm tra haõy ñoïc laïi höôùng daãn söû duïng cuûa xe

• Kieåm tra ñöôøng chaïy xem coù kính vôõ hay daàu nhôùt hay khoâng • Neáu coù theå goïi theâm ñoàng ñoäi ñeå : A. Quan saùt giao thoâng B. Coù theå giuùp ñôõ baïn khi coù söï coá xaûy ra

Mang theo 6 voû chai nhöïa hoaëc voû lon söõa ñeå laøm coät moác chaïy xe, neáu khoâng coù baïn coù theå veõ baèng phaán leân treân ñöôøng CAÙCH DÖØNG XE TREÂN ÑÖÔØNG THAÚNG Thöïc hieän baøi taäp naøy ñeå giuùp baïn coù theå döøng xe an toaøn taïi ñeøn giao thoâng hay taïi bieån döøng xe Höôùng daãn : Taêng toác thaúng tieán qua ñöôøng taäp vôùi vaän toác 30-40 km/h (vaøo soá 2), baét ñaàu giaûm toác ñoä, traû veà soá 1 taïi vò trí coät moác thöù 1. Töø töø döøng laïi khoâng ñeå tröôït baùnh xe khi baùnh xe tröôùc ñeán coät moác sau cuøng Chæ daãn:

• Giöõ taàm nhìn veà phía tröôùc • Giöõ cho xe ñöùng thaúng

40

• Duøng caû 2 thaéng töø töø cuøng luùc, tay boùp coân traû soá 1 cuøng luùc. Tay vaãn coøn boùp coân

• Khoâng ñöôïc thaû 2 thaéng ra cho ñeán khi xe chaïy tôùi ñieåm döøng hoaøn toaøn

• Khi xe döøng laïi, chaân traùi choáng xuoáng maët ñöôøng tröôùc

Vaán ñeà thöôøng gaëp : 1. Baùnh sau bò tröôït do bò boù baùnh 2. Vöôït qua coät moác döøng laïi 3. Xe khoâng oå ñònh khi döøng laïi Khaéc phuïc: 1. Giaûm bôùt löïc thaéng treân thaéng sau 2. Baét ñaàu chaïy chaäm vaø thaéng sôùm hôn hoaëc taêng theâm löïc thaéng 3. Giöõ ñaàu vaø maét luoân höôùng veà phía tröôùc. Trì hoaõn thaéng xe cho

ñeán khi thaät caàn thieát CAÙCH DÖØNG GAÁP TREÂN ÑÖÔØNG THAÚNG Thöïc hieän baøi taäp naøy ñeå giuùp baïn coù theå döøng gaáp xe khi coù tình huoáng naøo ñoù xuaát hieän thình lình treân ñöôøng Höôùng daãn : Tieáp caän ví trí moác thöù 1, chuyeån sang soá 2, Khi baùnh tröôùc cuûa xe vöôït qua moác soá 1 traû soá vaø baét ñaàu thaéng. Coá gaéng döøng xe ôû ôû moác soá 2. Thöïc hieän vôùi toác ñoä 20km/h, sau ñoù laø 30km/h keá tieáp laø 40km/h. Khoâng vöôït quaù 40km/h Chæ daãn :

• Giöõ taàm nhìn veà phía tröôùc • Khi döøng laïi söû duïng caû 2 thaéng vaø boùp coân, traû veà soá 1. Cöù giöõ coân • Giöõ tay laùi xe thaúng, reâ thaéng tröôùc chöù khoâng boùp maïnh

41

• Khoâng thaû thaéng ra cho tôùi khi xe döøng haún hoaøn toaøn • Khi döøng laïi chaân traùi chaïm ñaát tröôùc

Vaán ñeà thöôøng gaëp : 1. Vöôït qua coät moác döøng laïi 2. Xe tröôït veà moät beân hoaëc nghieâng haún veà moät phía 3. Maùy xe ruù leân khi söû duïng thaéng tröôùc Khaéc phuïc: 1. Theâm löïc vaøo thaéng tuy nhieân traùnh vieäc laøm cho baùnh xe bò boù

cöùng baèng caùch reâ thaéng chöù khoâng boùp maïnh 2. Ngoài thaúng treân xe, khoâng beû tay laùi, nhìn thaúng phía tröôùc. Chuù yù:

neáu baùnh sau tröôït tôùi cöù giöõ tay laùi thaúng höôùng 3. Ñoùng tay ga laïi khi boùp thaéng. Reâ thaéng tröôùc baèng 4 ngoùn tay.

Traùnh vieäc keùo ga veà sau khi boùp thaéng tröôùc ÑAÙNH VOÕNG

Thöïc hieän baøi taäp naøy ñeå giuùp baïn coù theå chuyeån laøn xe hay chuyeån höôùng ñi

Höôùng daãn : Thöïc hieän caùc böôùc soùng 1-90 cm. Baét ñaàu töø beân phaûi cuûa moác thöù nhaát, qua traùi ôû moác soá 2, tieáp tuïc beân phaûi ôû moác soá 3 vaø cöù theá tieáp tuïc. Thöïc hieän ôû toác ñoä 30 km/h. Thöïc hieän böôùc soùng 1-60cm. thöïc hieän nhö ôû böôùc soùng 90cm. Vaän toác 30 km/h

42

Chæ daãn : • Nhìn thaúng phía tröôùc, ñaàu goái kheùp laïi • Ñaùnh voõng baèng caùch nhaán tay laùi theo höôùng caàn reõ (nhaán sang

phaûi khi reõ phaûi, nhaán sang traùi khi reõ traùi) • Duy trì toác ñoä oån ñònh • Khoâng söû duïng thaéng khi ñaùnh voõng Vaán ñeà thöôøng gaëp : 1. Ñaùnh quaù roäng khoûi coät moác soá 1 2. Chaïm vaøo coät moác 3. Ñaùnh tay laùi quaù nhieàu Khaéc phuïc: 1. Nhìn thaúng, giaûm ñoä nghieâng cuûa xe, beû tay laùi ít 2. Nhìn thaúng, taêng goùc laùi, beû tay laùi nhieàu hôn 3. Duy trì toác ñoä oån ñònh, khoâng chaïy chaäm hay thaéng xe laïi

CAÙCH REÕ CAÊN BAÛN Thöïc hieän baøi taäp naøy ñeå giuùp baïn coù theå reõ nhö laø vaøo cua treân ñöôøng cao toác ñöôøng coù gioù Höôùng daãn : Laùi xe theo hình oâvan vôùi caùc moác 1,2,3,4,5 vaø 6. Ñieàu chænh toác ñoä treân ñöôøng thaúng vaø thaéng khi caàn thieát tröôùc khi vaøo ngaõ reõ. Giöõ ga oån ñònh khi di chuyeån qua caùc coät moác cho tôùi cuoái hình oâvan. Laëp laïi baøi taäp ôû höôùng ngöôïc laïi Chæ daãn :

• Baét ñaàu vôùi vaän toác 20-30 km/h • Chaïy chaäm tröôùc khi reõ. Thaéng neáu caàn thieát • Nhìn veà phía tröôùc. Nghieâng ngöôøi theo xe • Giöõ ga oån ñònh hoaëc theâm tí ga trong luùc reõ

Vaán ñeà thöôøng gaëp :

43

1. Vaøo cua quaù roäng 2. Caét cua quaù saùt hoaëc reõ quaù gaét 3. Ra cua roäng Khaéc phuïc: 1. Nhìn vaøo ñieåm cuoái thoaùt cuûa ngaõ reõ, theâm löïc ôû phía trong tay laùi

ñeå vaøo cua goïn hôn 2. Nhìn vaøo ñieåm thoaùt cuûa ngaõ reõ, khoâng nhìn xuoáng ñaát. Giaûm löïc ôû

phía trong tay laùi. Giöõ ga oån ñònh 3. Chaïy chaäm tröôùc khi vaøo cua, nhìn veà nôi baïn muoán tôùi, theâm moät

ít löïc ôû beân trong tay laùi ñeå coù theå vaøo cua goïn hôn CAÙCH REÕ BÌNH THÖÔØNG Thöïc hieän baøi taäp naøy seõ giuùp baïn hoaøn thieän kyõ naêng reõ

Höôùng daãn : Baét ñaàu xuaát phaùt caùch moác thöù 1 moät khoaûng caùch ñuû ñeå taêng toác leân 30-40 km/h. Taïi ñieåm “A” giaûm toác ñoä, söû duïng caû 2 thaéng. Baét ñaàu reõ taïi moác 1, nhìn veà phía ñöôøng thoaùt vaø taêng nheï ít ga trong ngaõ reõ. Vöôït qua moác soá 3 vaø döøng laïi taïi moác soá 4. Thöïc hieän vieäc reõ ôû caû 2 höôùng Chæ daãn :

• Chaïy chaäm tröôùc khi reõ, söû duïng caû hai thaéng (tröôùc moác soá 1) • Nhìn veà phía ñöôøng ra cuûa ngaõ reõ • Nghieâng ngöôøi theo xe • Taêng nheï ga trong ngaõ reõ (tröôùc moác soá 3) Vaán ñeà thöôøng gaëp : 1. OÂm cua roäng 2. Caét cua quaù saùt hoaëc reõ quaù gaét

44

3. Chaïy chaäm vaø xe coù xu höôùng döïng leân Khaéc phuïc: 1. Giaûm theâm toác ñoä tröôùc khi vaøo cua, nhìn veà höôùng thoaùt cuûa ngaõ

reõ, theâm löïc ôû phía trong tay laùi 2. Nhìn thaúng phía tröôùc, khoâng nhìn xuoáng ñaát. Nhìn veà höôùng

thoaùt cuûa ngaõ reõ. Giaûm löïc phía beân trong tay laùi 3. Giöõ ga oån ñònh hoaëc theâm tí ga trong luùc reõ

REÕ GAÉT VAØ KHOÂNG DÖØNG LAÏI Thöïc hieän baøi taäp naøy seõ giuùp baïn thöïc hieän caùc cuù reõ gaét nhö laø töø nôi ñaäu xe ra ñöôøng loä hoaëc ñöôøng heïp Höôùng daãn : Chaïy treân ñöôøng taäp, taêng toác ñoä 20 km/h tröôùc khi tôùi ngaõ reõ, chaïy chaäm laïi vaø thaéng baèng caû hai thaéng ñeå ñieàu chænh toác ñoä. Thaû thaéng ra, beû tay laùi nghieâng xe nheï vaøo höôùng caàn reõ, xoay ñaàu nhìn veà höôùng caàn tôùi, nhaû tay coân vaø ñieàu khieån ga khi baïn reõ gaáp. Keát thuùc taïi line “A” Chæ daãn :

• Duøng caû 2 thaéng ñeå giaûm toác tröôùc khi vaøo ngaõ reõ • Nhìn thaúng phía tröôùc, khoâng nhìn xuoáng ñaát. Nhìn veà höôùng

thoaùt cuûa ngaõ reõ. • Beû tay laùi vaø nghieâng xe veà höôùng caàn reõ • Duøng tay coân vaø ga phuø hôïp khi baïn ra khoûi ngaõ reõ

Vaán ñeà thöôøng gaëp : 1. Reõ quaù ngaén hay quaù daøi 2. Xe bò cheát maùy 3. Xe muoán ngaõ trong ngaõ reõ 4. Di chuyeån quaù nhanh ñeå reõ

45

Khaéc phuïc: 1. Nhìn vaøo phía tröùôc vaø ngaõ reõ 2. Duøng coân vaø ga nhòp nhaøng ñeå duy trì löïc ñaåy caàn thieát treân baùnh

xe sau 3. Nhìn vaøo phía tröùôc vaø ngaõ reõ, giöõ ñaø vöøa ñuû sau khi thaéng sao cho

xe vaãn coøn löïc ñeå ñöa baïn qua ngaõ reõ 4. Thaéng caû 2 thaéng tröôùc khi reõ

REÕ GAÉT TÖØ VÒ TRÍ XE DÖØNG Thöïc hieän baøi taäp naøy seõ giuùp baïn thöïc hieän caùc cuù reõ gaét töø vò trí xe ñang döøng Höôùng daãn : Baét ñaàu töø choå “baét ñaàu reõ” vôùi tö theá xe thaúng. Vaën tay laùi nghieâng xe nheï nhaøng theo höôùng caàn reõ, xoay ñaàu vaø nhìn veà höôùng caàn di chuyeån. Söû duïng coân môû, ga hôïp lyù khi vaøo ngaõ reõ Keát thuùc ngaõ reõ khi ñeán gaàn ñöôøng “A” vaø khoâng ñeå chaïm xe vaøo noù Chæ daãn:

• Nhìn vaøo phía tröùôc vaø ngaõ reõ • Nghieâng ngöôøi theo xe vaø taêng nheï ga trong ngaõ reõ • Söû duïng coân – ga hôïp lyù khi ra khoûi cua

Vaán ñeà thöôøng gaëp :

1. Reõ quaù ngaén hay quaù daøi 2. Xe coù nguy cô ngaõ trong ngaõ reõ Khaéc phuïc: 1. Nhìn vaøo phía tröùôc vaø ngaõ reõ

46

2. Giöõ ga oån ñònh hoaëc theâm tí ga trong luùc reõ, giöõ coân- ga nhòp nhaøng

VÖÔÏT CHÖÔÙNG NGAÏI VAÄT Thöïc hieän baøi taäp naøy seõ giuùp baïn thöïc hieän vieäc traùnh moät tình huoáng nguy hieåm Höôùng daãn : Tieáp caän coät moác vôùi vaän toác 20-30 km/h, khi baùnh tröôùc vöøa vöôït qua caëp moác ñaàu tieân thöïc hieän cuù laùch (phaûi hoaëc traùi) ñeå traùnh vaät caûn. Phaûi xaùc ñònh höôùng baïn döï ñònh laùch qua tröôùc khi thöïc hieän. Khoâng söû duïng thaéng hoaëc döøng xe laïi khi thöïc hieän cuù laùch Chæ daãn:

• Khi muoán laùch phaûi baïn nhaán tay laùi beân phaûi cho ñeán khi baïn qua khoûi coät moác sau ñoù laùch nheï laïi beân traùi ñeå tieáp tuïc ñi thaúng

• Nhìn vaøo phía tröùôc vaø ñaàu goái tì vaøo bình xaêng • Nhaán tay laùi veà phía baïn muoán laùch sang (nhaán sang phaûi khi reõ

phaûi, nhaán sang traùi khi reõ traùi) • Ñöøng coù thaéng vaø laùch cuøng luùc

Vaán ñeà thöôøng gaëp :

1. Khoâng thöïc hieän ñöôïc caùc cuù laùch Khaéc phuïc: 1. Giöõ toác ñoä oån ñònh, giöõ vöõng tay laùi khi qua coät moác, keá tieáp beû tay

laùi ñeå xe ñi höôùng khaùc DÖØNG LAÏI TRONG NGAÕ REÕ Thöïc hieän baøi taäp naøy seõ giuùp baïn döøng laïi moät caùch nheï nhaøng trong ngaõ reõ

47

Höôùng daãn : Chaïy ra beân ngoaøi line “A”, vaøo soá 2. Khi xe chaïm tôùi moác soá 1, reõ theo ñöôøng cong ñaõ ñöôïc taïo ra bôûi moác soá 2,3 & 4. Khi baét ñaàu reõ boùp töø töø ñeàu caû hai thaéng vaø traû soá. Khoâng thaû tay coân. Coá gaéng döøng laïi vôùi baùnh tröôùc chaïm moác soá 3.Thöïc hieän ôû toác ñoä 20 vaø 30 km/h Chæ daãn :

• Nhìn thaúng phía tröôùc, taäp trung vaøo nôi muoán ñeán • Giöõ thaúng xe vaø traû tay laùi tröôùc khi döøng haún • Duøng caû 2 thaéng khi döøng laïi • Ñeå chaân treân ñoà gaùc chaân cho ñeán khi xe chuaån bò döøng laïi • Khi döøng laïi, chaân traùi choáng xuoáng ñöôøng tröôùc vaø xe phaûi ôû soá 1,

boùp tay coân • Khoâng boùp maïnh thaéng tröôùc hoaëc laøm xe tröôït baùnh

Vaán ñeà thöôøng gaëp :

1. Xe choàm qua moác cuoái 2. Xe gaàn nhö bò ñoå 3. Baùnh sau bò tröôït Khaéc phuïc: 1. Töø töø taêng theâm löïc thaéng vaø laøm cho xe döïng thaúng theâm 2. Tröùôc khi döøng laïi vôùi chaéc chaén laø tay laùi vuoâng goùc vôùi thaân xe.

Nhìn thaúng phía tröôùc. Khoâng boùp maïnh thaéng xe 3. Giaûm aùp löïc thaéng treân thaéng sau vaø phaûi baûo ñaûm raèng xe döïng

thaúng khi baïn döøng laïi

48

DÖØNG LAÏI GAÁP TRONG NGAÕ REÕ Thöïc hieän baøi taäp naøy seõ giuùp baïn döøng gaáp trong ngaõ reõ khi coù tình huoáng baát ngôø

Höôùng daãn : Chaïy ra beân ngoaøi line “A”, tieán tôùi moác soá 1, choïn khoaûng caùc vöøa ñuû ñeå taêng toác leân 20-30 km/h ôû soá 1. Khi tôùi moác soá 1, reõ vaøo ngaõ reõ ñöôïc taïo ra bôûi caùc moác 2,3 vaø 4. Khi baùnh tröôùc vöøa qua moác soá 2 , baïn döïng cho xe thaúng leân sau ñoù thaéng xe laïi. Baïn phaûi döøng tröôùc moác soá 3 . Thöïc hieän vôùi toác ñoä 20 & 30 km/h. Khoâng taäp vöôït quaù 30 km/h Chæ daãn :

• Nhìn thaúng phía tröôùc, taäp trung vaøo nôi muoán ñeán • Laøm thaúng xe leân, thaéng baèng 2 thaéng vaø caøng nhanh caøng toát • Ñeå chaân treân ñoà gaùc chaân cho ñeán khi xe chuaån bò döøng laïi • Khi döøng laïi, chaân traùi choáng xuoáng ñöôøng tröôùc vaø xe phaûi ôû soá 1,

boùp tay coân • Khoâng boùp maïnh thaéng tröôùc hoaëc laøm xe tröôït baùnh

Vaán ñeà thöôøng gaëp :

1. Xe vöôït quaù moác cuoái 2. Xe gaàn nhö bò ñoå 3. Baùnh sau tröôït treân ñöôøng Khaéc phuïc: 1. Taêng löïc eùp leân thaéng khi xe ñaõ ñöôïc döïng thaúng xe

49

2. Döïng thaúng xe tröôùc sau ñoù duøng thaéng. Chaéc chaén laø tay laùi vuoâng goùc vôùi thaân xe. Nhìn thaúng phía tröôùc. Khoâng boùp maïnh thaéng tröôùc

3. Giaûm aùp löïc treân thaéng xe sau vaø ñaûm baûo xe ñöôïc döïng thaúng khi baïn döøng laïi.

50