22
CARDIOLOGIE (B2) Introductiebrochure voor nieuwe verpleegkundigen en studenten versie maart 2017

cardioLoGiE (B2) · 2018-02-07 · 1 Introductiebrochure – Cardiologie B2 INTRODUCTIEBROCHURE STUDENTEN Cardiologie Voorwoord Van harte welkom op de afdeling B2, Cardiologie. Als

  • Upload
    others

  • View
    16

  • Download
    0

Embed Size (px)

Citation preview

Page 1: cardioLoGiE (B2) · 2018-02-07 · 1 Introductiebrochure – Cardiologie B2 INTRODUCTIEBROCHURE STUDENTEN Cardiologie Voorwoord Van harte welkom op de afdeling B2, Cardiologie. Als

1

cardioLoGiE (B2)

Versie januari 2010

cardioLoGiE (B2)

Introductiebrochure voor nieuwe verpleegkundigen en studenten

versie maart 2017

Page 2: cardioLoGiE (B2) · 2018-02-07 · 1 Introductiebrochure – Cardiologie B2 INTRODUCTIEBROCHURE STUDENTEN Cardiologie Voorwoord Van harte welkom op de afdeling B2, Cardiologie. Als

 

 0     Introductiebrochure – Cardiologie B2  

Inhoudstabel  

Voorwoord                       1 

1. Voorstelling van de verpleegeenheid                2 

  1.1 Architectuur                    2 

  1.2 Multidisciplinair team                 3     1.2.1 Het medisch team                 3 

    1.2.2 Het verpleegkundig team               3 

2. Taak inhoud en verdeling                   3 

  2.1 Organisatie van de verpleegkundige zorg            3 

  2.2 Dagindeling                     5 

3. Aanspreekpersoon                     7 

4. Specifieke verpleegkundige interventies              8 

  4.1 Ademhalingsstelsel                   8 

  4.2 Bloedsomloop                  8 

  4.3 Spijverteringsstelsel                   8 

  4.4 Urogenitaal stelsel                  8 

  4.5 Huid en zintuigen                   8 

  4.6 Metabolisme                   9 

  4.7 Medicamenteuze toedieningen              9 

  4.8 Voedsel – en vochttoediening                 9 

  4.9 Hygiëne                    9 

  4.10 Fysische beveiliging                   9 

5.  Verpleegkundige activiteiten die verband houden met het stellen van de diagnose    9 

6. Verwachtingen van de afdeling naar studenten             10 

7. Praktische informatie                   11 

  7.1 De meest voorkomende diagnoses               11 

  7.2 De meest voorkomende onderzoeken               11     7.2.1 Electrocardiogram                 12 

    7.2.2 Electrocardiogram met toediening van medicatie           12 

    7.2.3 Transthoracale echo                 12 

    7.2.4 Transoesofagale echo                 12 

    7.2.5 Dobutamine – stress echo               12 

    7.2.6 Dobutamine – stress echo met MiBI            12 

    7.2.7 Cyclo – ergometrie                 12 

    7.2.8 Cyclo – ergometrie met MiBI              12 

    7.2.9 Spiröergometrie                 12 

    7.2.10 Tiltest                   12 

    7.2.11 Metherginetest                 12 

  7.3 De meest voorkomende behandelingen            13     7.3.1 Hartdecompensatie                 13 

    7.3.2 Voorkamerfibrillatie                 13 

    7.3.3 Infarct                   13 

    7.3.4 Coronarografie                 13 

    7.3.5 Percutane Transluminale Coronair Angioplastie – Percutane Coronaire Interventie   15 

    7.3.6 Pacemaker                  16 

    7.3.7  Impanteerbare Cardioverter Defibrillator             16 

    7.3.8 Elektrofysiologisch onderzoek en Ablatie             17 

8. Lijst van meest voorkomende afkortingen              19 

Page 3: cardioLoGiE (B2) · 2018-02-07 · 1 Introductiebrochure – Cardiologie B2 INTRODUCTIEBROCHURE STUDENTEN Cardiologie Voorwoord Van harte welkom op de afdeling B2, Cardiologie. Als

 

 1     Introductiebrochure – Cardiologie B2  

       

 INTRODUCTIEBROCHURE STUDENTEN 

Cardiologie  

  

 

 

 

Voorwoord  

Van harte welkom op de afdeling B2, Cardiologie.  

Als nieuwe student willen wij je graag opnemen in onze groep, waarbij je op onze volledige inzet en 

steun kunt rekenen gedurende je stageperiode.  

Met deze introductiebrochure willen wij je kennis en wegwijs maken op onze afdeling zodat je een 

aangename stageperiode tegemoet gaat. Je kunt deze brochure te allen tijde raadplegen.  

Indien je hulp, uitleg of informatie nodig hebt, kan je steeds bij dokter assistenten, 

hoofdverpleegkundige, stagebegeleid(st)er, stagementoren en verpleegkundige terecht.  

 

Wij wensen je alvast een leerrijke en aangename stageperiode.  

 

Het B2 team. 

 

 

 

 

 

 

 

Page 4: cardioLoGiE (B2) · 2018-02-07 · 1 Introductiebrochure – Cardiologie B2 INTRODUCTIEBROCHURE STUDENTEN Cardiologie Voorwoord Van harte welkom op de afdeling B2, Cardiologie. Als

 

 2     Introductiebrochure – Cardiologie B2  

1. Voorstelling van de verpleegeenheid  

  1.1 Architectuur  

  Onze afdeling bevindt zich in de B vleugel op de 2de verdieping. De eenheid telt 33 bedden en 

  is als volgt voorzien van:  

  ‐ 13 eenpersoonskamer 

  ‐ 10 tweepersoonskamer  

De afdeling is opgesplitst in 4 zones  

     

 

  ‐ Dag – wachtzaal;  

  ‐ Verpleegbalie;  

  ‐ Briefingsruimte;  

  ‐ Bureau hoofdverpleegkundige  

  ‐ Apotheekruimte;  

  ‐ Dokterskamer;  

  ‐ Sanitair voor bezoekers en personeel;  

  ‐ Keuken;  

  ‐ 2 Spoelruimtes;    

  ‐ Berging. 

Page 5: cardioLoGiE (B2) · 2018-02-07 · 1 Introductiebrochure – Cardiologie B2 INTRODUCTIEBROCHURE STUDENTEN Cardiologie Voorwoord Van harte welkom op de afdeling B2, Cardiologie. Als

 

 3     Introductiebrochure – Cardiologie B2  

  1.2 Multidisciplinair team 

    1.2.1 Het medisch team  

     

    ‐ Prof. Dokter Dendale P. [Medisch diensthoofd];  

    ‐ Dokter Benit E. [Cardioloog];  

    ‐ Dokter Dilling – Boer D. [Cardioloog – Elektrofysioloog]; 

    ‐ Dokter Geukens R. [Cardioloog]; 

    ‐ Dokter Koopman P. [Cardioloog – Elektrofysioloog]; 

    ‐ Dokter Stroobants D. [Cardioloog]; 

    ‐ Dokter Timmermans P. [Cardioloog]; 

    ‐ Dokter Timmermans P. Jr. [Cardioloog]; 

    ‐ Dokter Reenaers V. [Cardioloog]: 

    ‐ Dokter Verwerft J. [Cardioloog]; 

    ‐ Dokter Vijgen J. [Cardioloog – Elektrofysioloog]; 

    ‐ Dokter Vranckx P. [Cardioloog, intensivist]. 

 

    ‐ Dokter Assistenten  

    1.2.2 Verpleegkundige team  

 

    Zorgmanager      Carl Renckens  

    Hoofdverpleegkundige    Najate Oussaih 

    Stagementoren     Sarah Recko  

            Kim Uten 

            Michaël Troubleyn 

            Katrien Reggers  

            Andy Conings  

            Sarah Billen  

2. Taak inhoud en verdeling  

  2.1 Organisatie van de verpleegkundige zorgen 

 

  De verpleegkundigen werken volgens een bepaald roulement waarin het de bedoeling is 

  steeds te komen tot de volgende bezetting van:  

  ‐ 1 Dagpost [Hoofdverpleegkundige of verpleegkundige]  08.00 – 16.06 uur 

  ‐ 5 morgenposten             07.00 – 15.06 uur 

  ‐ 4 middagposten             13.54 – 22.00 uur 

  ‐ 1 nachtpost               21.45 – 07.15 uur 

  Als student vindt je steeds je dienstregeling terug in de briefingsruimte.  

   

  Op onze afdeling werken wij volgens het model van integrerende verpleging. Dit wil zeggen 

  dat iedere verpleegkundige zijn/haar patiënten toegewezen krijgt.   

Page 6: cardioLoGiE (B2) · 2018-02-07 · 1 Introductiebrochure – Cardiologie B2 INTRODUCTIEBROCHURE STUDENTEN Cardiologie Voorwoord Van harte welkom op de afdeling B2, Cardiologie. Als

 

 4     Introductiebrochure – Cardiologie B2  

 

  De balie verantwoordelijke stelt dagelijks het werkschema op. Elke verpleegkundige is 

  verantwoordelijke voor het totaal zorgpakket van de toegewezen patiënten. Jullie als student 

  worden toegewezen aan een verpleegkundige.  

 

  Onder de naam van de verpleegkundige, zal ook jou naam vermeld worden op het 

  werkschema. 

  Buiten de totaalzorg van de patiënten is de verpleegkundige ook verantwoordelijk voor 

  andere taken. Dit is voor jou als student ook een leerervaring.  

  Deze taken zijn:  

  ‐ Patiëntgebonden taken: 

    Medicatiebedeling;  

    Bloednamen, glycemie dagprofielen etc;  

    Maaltijdbedeling;  

    Taken volgens specifieke noden 

      ‐ Blaassondage, maagsondage, opnames etc.  

  ‐ Afdelingsgebonden taken:  

    Orde en netheid in de keuken;  

    Orde in de spoelruimte;  

    Orde van de berging;  

    Verzorgingskar en linnenkar aanvullen.  

  De morgen‐ en middagbriefing gebeurt door elke verantwoordelijke verpleegkundige van een 

  kant. Je eigen inbreng als student tijdens de briefing is zeer nuttig en aangewezen. 

 

 “Verantwoordelijk zijn voor” 

 

Dit wil zeggen dat men ervoor zorgt dat iets gebeurt en dat alle uit te voeren taken gebeurd zijn. Dit 

wil niet zeggen dat de verantwoordelijke alle taken zelf moet doen.  

 

Het is de bedoeling dat men elkaar helpt in alle collegialiteit en zo opvolging mogelijk maakt. Dit 

betekent ook dat indien er zich moeilijkheden voordoen bij de uitvoering van deze taken, dat je hulp 

vraagt of dat je taken verdeelt zodat collega’s en/of medestudenten die het minder druk hebben een 

aantal taken overnemen, maar echter niet de verantwoordelijkheid.  

 

 

 

 

 

Page 7: cardioLoGiE (B2) · 2018-02-07 · 1 Introductiebrochure – Cardiologie B2 INTRODUCTIEBROCHURE STUDENTEN Cardiologie Voorwoord Van harte welkom op de afdeling B2, Cardiologie. Als

 

 5     Introductiebrochure – Cardiologie B2  

2.2 Dagindeling  

 

  De dagindeling heeft als doel een timing te maken die het mogelijk maakt om de 

  afdelingsactiviteiten en de patiëntenzorg op elkaar af te stemmen, rekening houdend met de 

  externe diensten waar wij mee samenwerking bijvoorbeeld: Functiemeting  

  Het is de bedoeling om deze tijdsindeling zoveel mogelijk te respecteren om zo te zorgen dat 

  alles tijdig klaar is. 

M O R G E N P O S T  

07.00 – 07.15 uur   07.15 uur       08.00 uur     08.30 uur                10.00 – 10.15 uur  10.15 – 12.00 uur    12.00 – 13.00 uur  

‐ Briefing door verpleegkundige van de nachtdienst  ‐ Medicatie – verzorgingskarren voorbereiden  ‐ Het toedienen van ochtendmedicatie  ‐ Indien nodig parameters nemen bij de toegewezen patiënten: BD, T°, hartfrequentie, saturatie, ademhaling, bewustzijn, pijnscores, debieten en bepalen van EWS.   Afwijkende parameters onmiddellijk melden aan de verantwoordelijke 

verpleegkundige. ‐ Hulp bieden bij het bedelen van het ontbijt Briefing geven aan de dag verantwoordelijke en eventueel stagebegeleid(st)er ‐ Bloednamen doen  ‐ Parameters nemen indien dit nog niet gebeurd is: BD, T°, hartfrequentie, saturatie, ademhaling, bewustzijn, pijnscores, debieten en bepalen van EWS.   Afwijkende parameters onmiddellijk melden aan de verantwoordelijke 

verpleegkundige. ‐ Registratie in het verpleegdossier EN elektronisch dossier  ‐ Totaalzorg bij de toegewezen patiënten, al dan niet onder begeleiding van de verpleegkundige  ‐ Eventuele problemen en/of aandachtspunten onmiddellijk aan de verantwoordelijke verpleegkundige of hoofdverpleegkundige melden ‐ Indien nodig patiënten naar het operatiekwartier, cathlab, CCU vervoeren, dit steeds in aanwezigheid van een verpleegkundige ‐ Assistentie verlenen aan collega’s  ‐ Specifieke taken uitvoeren zoals:    Opruimen van de spoelruimte en berging   Aanvullen linnenkarren ‐ Koffiepauze op de afdeling ‐ Uitvoeren van dokters opdrachten  ‐ Verzorgingskarren aanvullen ‐ Terug koppeling van de dag verantwoordelijke naar de kant verantwoordelijke verpleegkundige ‐ Middagpauze eerste groep en tweede groep gaan afwisselend ‐ Bedeling van het middagmaal  ‐ Na het middagmaal uitdelen van koffie en thee ‐ Klaarzetten van de medicatie voor 24 uur [Studenten onder begeleiding van verpleegkundige]   

Page 8: cardioLoGiE (B2) · 2018-02-07 · 1 Introductiebrochure – Cardiologie B2 INTRODUCTIEBROCHURE STUDENTEN Cardiologie Voorwoord Van harte welkom op de afdeling B2, Cardiologie. Als

 

 6     Introductiebrochure – Cardiologie B2  

M I D D A G P O S T 

13.54 uur +/‐ 14.30 uur                     17.00 uur    18.00 uur    20.00 uur 

‐ Briefing aan de middagposten door de morgenpost ‐ Indien nodig parameters nemen bij de toegewezen patiënten: BD, T°, hartfrequentie, saturatie, ademhaling, bewustzijn, pijnscores, debieten en bepalen van EWS.  Afwijkende parameters onmiddellijk melden aan de verantwoordelijke 

verpleegkundige. ‐ Registratie in het verpleegdossier EN elektronisch dossier ‐ Medicatie bedeling van 14.00 uur ‐ Patiëntgebonden taken:     Patiënten opzetten of wisselhouding geven     Eventuele wondverzorging      Patiënten voorbereiden op procedures      Patiënten halen van cathlab [Dit steeds onder begeleiding     van een verpleegkundige]   ‐ Afdelingsgebonden taken:      Opmaken van bedden      Orde en netheid in de keuken;      Orde in de spoelruimte;      Orde van de berging;      Verzorgingskar en linnenkar aanvullen ‐ Hulp verlenen aan collega’s  ‐  Koffie klaarzetten in de keuken ‐ Medicatie bedeling van 17.00 uur  ‐ Glycemie controles en hier naar handelen   ‐ Bedelen van het avondmaal ‐ Orde en netheid van de keuken ‐ Uitvoeren van eventuele dokters orders  ‐ Avondverzorging    Controleren van de parameters, beddenopschik etc.   Avondmedicatie geven PO, IV…   Patiënten voorbereiden op de procedures indien dit nog niet   gebeurd is (Scheren, infuus prikken etc).   Debieten nakijken en noteren op het bord en het verpleegdossier   Eventuele wondverzorging    ‐ Orde en netheid spoelruimte [Vuilzakken en linnenzakken weg brengen] ‐ Linnenkarren aanvullen en klaarzetten ‐ Verzorgingskarren aanvullen ‐ Medicatie klaarzetten indien nieuwe opname.  

 

 

 

 

Page 9: cardioLoGiE (B2) · 2018-02-07 · 1 Introductiebrochure – Cardiologie B2 INTRODUCTIEBROCHURE STUDENTEN Cardiologie Voorwoord Van harte welkom op de afdeling B2, Cardiologie. Als

 

 7     Introductiebrochure – Cardiologie B2  

N A C H T P O S T 

21.45 uur 22.00 uur             06.00 uur 07.00 uur  

‐ Briefing aan de nachtpost door de middagpost ‐ Nazicht van alle patiënten op de kamer Taken:   Controle van het infuus, insteekplaats etc.   Aanhangen van IV medicatie    Telemetrie [Batterij vervangen, elektroden vastmaken]   TV en verlichting uitschakelen ‐ Verpleegdossiers invullen ‐ Controle van de patiënten om de +/‐ 2 uur  ‐ Medicatie toediening ‐ Controleren van parameters indien nodig  ‐ Glycemie controle indien nodig  ‐ Orde en netheid op de afdeling en in de keuken ‐ Koffie klaarzetten voor de patiënten  ‐ Eerste procedures voorbereiden  ‐ Briefing aan de morgenpost  

 

Nota  

De koffiepauze van de studenten gebeurt in overleg met de dag verantwoordelijke en 

verpleegkundige naar de geest van de school en de ziekenhuisafspraken. De pauze is niet verplicht te 

nemen op de afdeling. Dit is een persoonlijke en vrijblijvende keuze.  

3. Aanspreekpersoon 

  Bij aanvang van jullie stageperiode op de afdeling zal je steeds een mentor toegewezen 

  krijgen. Deze mentor is tevens je aanspreekpersoon waar je steeds terecht kunt met je  

  vragen en/of problemen. Verder zal je mentor steeds betrokken worden bij het geven van 

  evaluaties.  

 

  Bij het opstellen van de evaluatie zal je stagebegeleid(st)er, hoofdverpleegkundige en je 

  mentor rekening houden met je algemene en specifieke kennis, technieken, je omgang met 

  de patiënten en verpleegkundige, voorkomen, stiptheid en het nemen van initiatief. 

  Graag moedigen we je aan om problemen, bedenkingen of slechte ervaringen tijdig 

  bespreekbaar te maken. Je hoeft niet te leren van vallen en opstaan. Spreek tijdig je mentor 

  aan zo kunnen misverstanden en fouten voorkomen worden. 

 

 

 

 

 

Page 10: cardioLoGiE (B2) · 2018-02-07 · 1 Introductiebrochure – Cardiologie B2 INTRODUCTIEBROCHURE STUDENTEN Cardiologie Voorwoord Van harte welkom op de afdeling B2, Cardiologie. Als

 

 8     Introductiebrochure – Cardiologie B2  

4. Specifieke verpleegkundige interventies [meest voorkomende] 

  Deze lijst werd opgemaakt, uitgaande van de lijst van technische verpleegkundige prestaties, 

  zoals vermeld in het K.B. van 18 juni 1990.  

  4.1. Ademhalingsstelsel 

  ‐ Aerosol toediening 

  ‐ Zuurstoftoediening 

  ‐ Saturatiemeting  

  ‐ Sputumcultuur  

  ‐ Gebruik van en toezicht op thoraxdrainagesysteem 

  4.2 Bloedsomloopstelsel  

  ‐ Aanbrengen van verbanden en kousen ter preventie en/of behandeling van veneuze 

  aandoeningen 

  ‐ Bloednamen 

  ‐ Plaatsen van IV perifere katheters: 

    Voor infuus 

    Voor transfusie  

    Voor parenterale voeding  

  ‐ Voorbereiding, toediening en toezicht op intraveneuze persfusies en transfusies met 

  technische hulpmiddelen: 

    Gebruik van diverse uitvoeringen van infuuspompen  

    Toezicht op/zorg rond centrale veneuze katheters  

  4.3 Spijsverteringstelsel  

  ‐ Manuele verwijdering van faecalomen 

  ‐ Voorbereiding, uitvoering en toezicht op lavement  

  ‐ Opnemen van stoelgangstalen 

 

  4.4 Urogenitaal stelsel 

  ‐ Voorbereiding, uitvoering en toezicht van blaassondage en blaasinstillatie 

  ‐ Opnemen van urinestalen 

  4.5 Huid en zintuigen  

  ‐ Voorbereiding, uitvoeren en toezicht  op aseptische en antiseptische wondverzorging:

    Droog aseptisch verband  

    Antiseptisch verband  

    Therapeutische verbanden  

    Wondspoelingen en nemen van culturen 

  ‐ Wonden met wiek 

  ‐ Voorbereiding, uitvoeren en toezicht op het verwijderen van cutaan hechtingsmateriaal 

 

Page 11: cardioLoGiE (B2) · 2018-02-07 · 1 Introductiebrochure – Cardiologie B2 INTRODUCTIEBROCHURE STUDENTEN Cardiologie Voorwoord Van harte welkom op de afdeling B2, Cardiologie. Als

 

 9     Introductiebrochure – Cardiologie B2  

  4.6 Metabolisme 

  ‐ Balans van gewicht!  

  ‐ Evenwicht houden van vochtbalans  

  ‐ Opvolgen van glycemie dagprofiel  

  4.7 Medicamenteuze toedieningen 

  ‐ Voorbereiding en toediening van medicatie via volgende toegangswegen: 

    Oraal 

    Rectaal 

    Subcutaan 

    Percutaan 

    Intramusculair  

    Intraveneus 

    Via luchtwegen  

    Via oog en oor indruppeling 

   

  4.8 Voedsel – en vochttoediening  

  ‐ Parenterale voeding  

 

  4.9 Hygiëne  

  ‐ Hygiënische zorgen bij patiënten met ADL – dysfunctie 

  ‐ Specifieke hygiënische verzorging, voorbereidend op een onderzoek of behandeling: 

  Preoperatief ontharen  

  4.10 Fysische beveiliging 

  ‐ Vervoeren van patiënten die een besteding toezicht nodig hebben: 

    Vervoeren naar onderzoek – en behandelingsafdelingen  

    Onmiddellijk pre – en postoperatief vervoer  

  ‐ Maatregelen ter voorkoming van lichamelijke letsels: 

    Fixatiemiddelen [Mits toestemming van behandelende arts en familie] 

    Toezicht  

    Zwachtelen – en doekverbanden 

    Maatregelen ter preventie van infectie: Isolatie [bijvoorbeeld MRSA] 

  ‐ Maatregelen ter preventie van decubitus letsel: 

    Gebruik van alternating, zwevende hielen en wisselhouding  

 

5. Verpleegkundige activiteiten die verband houden met het stellen van de diagnose 

 

  ‐ Biologische functiestelsel  

    Bloeddruk 

    Hartritme [pols] 

    Temperatuur 

    Gewicht [!!!] 

    Ademhaling  

    Bewustzijn 

Page 12: cardioLoGiE (B2) · 2018-02-07 · 1 Introductiebrochure – Cardiologie B2 INTRODUCTIEBROCHURE STUDENTEN Cardiologie Voorwoord Van harte welkom op de afdeling B2, Cardiologie. Als

 

 10     Introductiebrochure – Cardiologie B2  

    Pijnscore [Angor?] 

    Observaties gericht naar het gebruik van spuitpompen 

  ‐ Staalafname met collecte van secreties en excreties: 

    Sputum  

    Urine  

    Stoelgang  

    Hemoculturen  

    Huid – en wondculturen  

  ‐ Bloednamen door veneuze en capillaire puncties, gebruik en interpretaties van glucometer. 

 

Naast deze verpleegkundig technische prestaties moet er op B2, bijzonder aandacht geschonken 

worden aan: 

  ‐ Efficiënt hanteren van het verpleegdossier 

  ‐ Gerichte observaties afhankelijk van het ziektebeeld en/of behandeling 

  ‐ Relevante, bondige rapportage zowel schriftelijk in het verpleegdossier EN elektronisch 

  dossier, als een  mondeling rapportage aan de verantwoordelijke verpleegkundige  

  ‐ Inzichtelijk en patiëntgericht werken 

  ‐ Fijn gevoelige, professionele relatie met de patiënten en hun familie. Met aandacht voor 

  hun belevingswereld  

  ‐ Teamgeest      

  ‐ Voldoende assertiviteit en een opbouwende kritische attitude 

  ‐ Leergierigheid en betrokkenheid met het afdelingsgebeuren  

6. Verwachtingen van de afdeling naar de studenten 

 

In het Jessa Ziekenhuis volstaat patiëntvriendelijkheid niet. We streven bewust naar 

patiëntgerichtheid. Dit betekent dat je niet enkel passief vriendelijk bent, maar oplossingsgericht en 

proactief handelt. Door het overtreffen van de verwachtingen van je patiënt zorg je ervoor dat hij 

niet enkel tevreden, maar ook loyaal is. Als werkinstrument gebruiken we 10 standaarden die 

aangeven op welke manier je het verschil kan maken in je omgang met patiënten. 

 

1. Zie de mens achter de patiënt: geef de patiënt het gevoel dat hij gezien en gehoord wordt. 

2. Toon de mens achter de medewerker: zorg voor een menselijke connectie. 

3. Geef informatie in de juiste dosis: doseren en herhalen is de boodschap. 

4. Bouw samen aan het zorgverhaal: betrek je patiënt actief bij het proces. 

5. Maak er een familieverhaal van: verlies de familie niet uit het oog. 

6. Respecteer de privacy: gun de patiënt zijn veilige plek. 

7. Maak wederzijdse afspraken: stel je grenzen. 

8. Trek als team aan één koord: laat de patiënt voelen dat hij in veilige handen is. 

9. Vergeet het eilandgevoel: ga in dialoog met andere diensten. 

10.Vertrouw op de expertise van anderen: bundel de krachten met experts buiten de eigen muren. 

 

 

Page 13: cardioLoGiE (B2) · 2018-02-07 · 1 Introductiebrochure – Cardiologie B2 INTRODUCTIEBROCHURE STUDENTEN Cardiologie Voorwoord Van harte welkom op de afdeling B2, Cardiologie. Als

 

 11     Introductiebrochure – Cardiologie B2  

  ‐ Goede motivatie, samenwerking met verpleegkundigen  

  ‐ Initiatief durven nemen [Voor gekende en geziene leerstof]  

  ‐ Bereid zijn te willen leren van verpleegkundigen 

  ‐ Vragen durven stellen!  

  ‐ Vriendelijk voorkomen t.o.v. patiënten, familie, verpleegkundige, geneesheren en andere 

  zorgverlener 

  ‐ Aandachtig zijn, goede en minder goede observaties kunnen rapporteren zowel mondeling 

  als schriftelijk 

  ‐ Individueel kunnen werken 

  ‐ Goede afwerking van de kamer [Totaalzorg!] 

  ‐ Het onmiddellijk kunnen invullen van het verpleegdossier na de verzorging 

  ‐ Orde en netheid van de verzorgingskarren, spoelruimte en keuken  

  ‐ Professioneel voorkomen, stiptheid, aandacht hebben voor handhygiëne  

  ‐ Feedback vragen en zelf noteren in het begeleidingsformulier, waarna je dit kunt 

  voorleggen aan de verpleegkundige om samen te overlopen en te bespreken   

  ‐ Geen gebruik van GSM op de afdeling 

 

7. Praktische informatie  

  7.1 De meest voorkomende diagnoses op de afdeling  

    Hartdecompensatie 

    Longoedeem 

    Longembolie  

    Endocarditis 

    Klepproblematiek  

    Cardiale observatie [Algemeen]  

    Infarct: herstel, cardiorevalidatie 

    VKF 

    SVT 

    Nonstemi 

    Syncope 

7.2 De meest voorkomende onderzoeken   

 

 7.2.1 Electrocardiografie [ECG] 

 ‐ Registratie van de elektrische activiteit van het hart. 

 

 7.2.2 Electrocardiografie [ECG] met toediening van medicatie 

 ‐ Onderzoek waarbij medicatietoediening gebeurt onder ECG monitoring. 

 

 7.2.3 Transthoracale echo [TTE] 

 ‐ Registratie van de mechanische activiteit van het hart d.m.v. geluidsgolven. 

 ‐ Dit onderzoek gebeurt aan de buitenkant van het lichaam t.h.v. de borstkas. 

  

Page 14: cardioLoGiE (B2) · 2018-02-07 · 1 Introductiebrochure – Cardiologie B2 INTRODUCTIEBROCHURE STUDENTEN Cardiologie Voorwoord Van harte welkom op de afdeling B2, Cardiologie. Als

 

 12     Introductiebrochure – Cardiologie B2  

 

7.2.4 Transoesofagale echo [TTE of TOE] 

 ‐ Door middel van geluidsgolven zichtbaar maken van het hart 

 ‐ Gebeurt aan de binnenzijde van het lichaam 

‐ Patiënt dient tijdens het onderzoek een echosonde  door te slikken. Men kan dan via de 

slokdarm het hart en vooral de hartkleppen goed in beeld brengen. [AANDACHT Patiënten 

dienen altijd nuchter te zijn voor dit onderzoek. Ochtend medicatie mag ingenomen en 

tandprothese moeten verwijderd worden. Na het onderzoek +/‐ 1uur nuchter blijven, 

afhankelijk van patiënt tot patiënt] 

 

7.2.5 Dobutamine‐stress echo 

‐ Test om de hartspierwerking te bekijken d.m.v. echo, tijdens een inspanning. 

‐ Deze inspanning wordt nagebootst door toediening van medicatie. 

 

7.2.6 Dobutamine‐stress echo met MiBl 

‐ Test om de hartspierwerking te bekijken d.m.v. echo, tijdens een inspanning. 

‐ Deze inspanning wordt nagebootst door toediening van medicatie. Wanneer de maximale 

inspanning wordt bereikt word er radioactief stof ingespoten. 

 

7.2.7 Cyclo‐ergometrie [Cyclo] 

‐ Test waarbij het ECG bij inspanning gecontroleerd wordt. 

‐ Tijdens het fietsen worden er meerdere ECG’ s gemaakt, dit om stoornissen bij 

inspanningen op te sporen of om de conditie van de patiënt te evalueren. 

 

7.2.8 Cyclo‐ergometrie met MiBl 

‐ Test waarbij het ECG bij inspanning gecontroleerd wordt. 

‐ Tijdens het fietsen worden er meerdere ECG’ s gemaakt, dit om stoornissen bij 

inspanningen op te sporen of om de conditie van de patiënt te evalueren. Wanneer de 

maximale inspanning wordt bereikt word er radioactief stof ingespoten. 

 

7.2.9 Spiröergometrie 

‐ Dit is de zelfde test als de cyclo, maar hierbij wordt de longfunctie gecontroleerd. 

 

7.2.10 Tiltest 

‐ Test om de oorzaak van het flauwvallen bij een patiënt op te sporen. 

‐ Patiënt gaat rustig op een tafel liggen, hierbij wordt de bloeddruk en de hartfrequentie 

gecontroleerd 

‐ Na 5 tot 10 minuten wordt de tafel rechtgezet, en wordt geobserveerd wat de bloeddruk en 

de hartfrequentie doen. Patiënten kunnen hierbij flauwvallen 

7.2.11 Metherginetest 

‐ Toediening van medicatie (Methergine) bij patiënten met cardiale klachten en normale 

coronaire. 

Page 15: cardioLoGiE (B2) · 2018-02-07 · 1 Introductiebrochure – Cardiologie B2 INTRODUCTIEBROCHURE STUDENTEN Cardiologie Voorwoord Van harte welkom op de afdeling B2, Cardiologie. Als

 

 13     Introductiebrochure – Cardiologie B2  

‐ Metergine geeft een contractie van de vaten en kan cardiale klachten uitlokken. 

‐ Dit onderzoek gebeurt onder voortdurende ECG monitoring. 

7.3 Meest voorkomende behandeling  

 

7.3.1 Hartdecompensatie [Hartfalen] 

‐ Bij deze patiënten worden onmiddellijk vocht afdrijvende medicatie toegediend. Dit kan 

zowel intraveneus als per oraal gebeuren.  

‐ Patiënten met hartfalen dienen dagelijks gewogen te worden.   

7.3.2 Voorkamerfibrillatie [VKF] 

‐ Medicamenteuze behandeling  

‐ Elektrische reconversie of ER.  

Hierbij wordt de patiënt onder een lichte narcose gebracht, nadien worden enkele 

elektrische schokken gegeven ter hoogte van de borstreek. Men probeert op deze manier het 

hartritme terug sinusaal te krijgen.  

   Voorbereiding: 

   ‐ Informatie brochure overhandigen 

   ‐ Nuchter [ochtendmedicatie mag ingenomen worden] 

   ‐ Tandprothese en juwelen verwijderen 

   ‐ Operatieschort aandoen 

   ‐ Perifeer infuus met 500 ml NaCl 0.% aanhangen 

   ‐ INDIEN nodig zal er eerst een TOE gebeuren. Om eventuele aanwezigheden van 

   bloedklonters ter hoogte van de kleppen op te sporen.  

   Nazorg 

   ‐  Telemetrie aanhangen 

   ‐ Infuus afhalen 

   ‐ Na +/‐ 1uur mag patiënt eerst iets drinken, daarna eten.  

7.3.3 Infarct  

‐ In de meeste gevallen wordt er onmiddellijk een coronarografie [Coro] gedaan om te kijken 

als er vernauwingen van de coronaire zijn.  Indien er een vernauwing is zal men deze 

openblazen of een stent plaatsen. In sommige gevallen zal men moeten overgaan tot een 

heelkundige ingreep [CABG, Endo‐ACAB etc] 

Bij een conservatieve behandeling gaat mijn de klachten proberen te verminderen door het 

voorschrijven van medicatie.  

7.3.4 Coronarografie 

Indien men een vernauwing van de kransslagaders vermoedt (de bloedvaten die de hartspier 

van bloed voorzien), dan zal er een coronarografie gebeuren. Tijdens dit onderzoek wordt 

een katheter via een grote slagader ingebracht. Dit is meestal via de pols of de lies [RECHTER 

ZIJDE). Het plaatsen van de katheter gebeurt onder lokale verdoving. 

 

Na het aanprikken van een grote lichaamsslagader brengt de arts katheters in het bloedvat 

om ter hoogte van het hart beeldopnamen te maken van de kransslagaders. Voor de 

Page 16: cardioLoGiE (B2) · 2018-02-07 · 1 Introductiebrochure – Cardiologie B2 INTRODUCTIEBROCHURE STUDENTEN Cardiologie Voorwoord Van harte welkom op de afdeling B2, Cardiologie. Als

 

 14     Introductiebrochure – Cardiologie B2  

beeldopnamen wordt een kleurstof in de slagader gespoten (een jodium bevattende 

contraststof) terwijl een camera de nodige opnames maakt vanuit verschillende hoeken. 

 

Op het einde van het onderzoek kan men, zo nodig, de werking van de aortaklep evalueren 

door de druk in de linker hartkamer en in de aorta te meten en de pompwerking van het hart 

berekenen. Men noemt dit een ventriculogram. Tijdens dit gedeelte voelt de patiënt meestal 

een warmte over het hele lichaam en een (valse) drang om te wateren. 

   Voorbereiding 

   ‐ Informatie brochure overhandigen 

   ‐ Informatie – en toestemmingsformulier moet getekend zijn 

   ‐ Nuchter [of nuchter na ontbijt] 

   ‐ Operatieshort aandoen 

   ‐ RECHTER lies en pols ontharen 

   ‐ Perifere katheter LINKER ARM, 1L NaCl 0.9% 

   ‐ Checklist invullen 

 

   [!!] Bij jood allergie of contrastallergie: 

   1 uur voor de procedure Solu‐medrol® toedienen, de hoeveelheid wordt bepaald door 

   de arts (125 of 250 mg over 1u). 

   Bij vertrek wordt er dan ook nog 1A Zantac® + 1A Tavegyl® IV toegediend  

 

   Bij een slechte nierfunctie (creatinine vanaf 1,3): 

   1 liter NaCl 0,9% de avond voordien of Natriumcarbonaat 1u voor procedure  

   (snelheid = 3x gewicht) tot 6u na procedure (snelheid = 1x gewicht) 

   Nazorg 

   ‐ Telemetrie aanhangen 

   ‐ Controle van het verband: 

   Arm: brachiaal of radiaal 

     ‐ De duur van immobilisatie van de arm wordt meegedeeld vanuit cathlab en 

     staat vermeld op de checklist. 

   Lies: drukverband in de lies. 

     ‐ De duur van immobilisatie van het been wordt meegedeeld vanuit cathlab 

     en staat vermeld op de checklist. 

   ‐ Patiënt moet voldoende drinken +/‐2L water [CAVE hartfalen!] 

   ‐ Patiënt mag eten en drinken  

   ‐ Infuus mag afgehaald worden. Indien patiënt moeilijk kan drinken, laten we dit best 

   hangen 

   ‐ Volgende dag DAV van punctieplaats  

 

 

Page 17: cardioLoGiE (B2) · 2018-02-07 · 1 Introductiebrochure – Cardiologie B2 INTRODUCTIEBROCHURE STUDENTEN Cardiologie Voorwoord Van harte welkom op de afdeling B2, Cardiologie. Als

 

 15     Introductiebrochure – Cardiologie B2  

7.3.5 PTCA (Percutane Transluminale Coronair Angioplastie) ‐  

PCI (Percutane coronaire interventie) 

‐ Onder plaatselijke verdoving wordt een dunne katheter meestal vanuit de lies opgevoerd 

tot aan het hart. 

‐ Er wordt een kleurstof doorheen de katheter gespoten de cardioloog kan zo de 

kransslagader en de vernauwing die behandeld moet worden zichtbaar maken. Nadat de 

juiste plaats van de vernauwing bepaald is, wordt er onder controle van röntgen een dunne 

draad doorheen de vernauwing in de kransslagader gebracht.  

‐ Men brengt nu door heen de eerste katheter een tweede katheter. Op het einde van de 2de 

katheter bevindt er zich een ballonnetje. Dit ballonnetje brengt men tot in de vernauwing. 

‐ Vervolgens wordt het ballonnetje enkele malen opgeblazen. Wanneer het ballonnetje 

opgeblazen is, sluit het de kroonslagader af en kan de patiënt wat pijn op de borst hebben. 

‐ Het resultaat van de behandeling wordt nagegaan door nieuwe opnamen van de 

kransslagader te maken. Zo nodig wordt de behandeling met ballondilatatie herhaald tot er 

een optimaal resultaat is bekomen. 

‐ Indien de vernauwing onvoldoende kan open geblazen worden, kan een stent in de 

vernauwing geplaatst worden. In sommige gevallen zal men moeten overgaan tot een 

heelkundige ingreep [CABG, Endo‐ACAB, Mini AVR en Klepchirurgie] 

 

De voorbereiding en nazorg van een PTCA – PCI komt overeen met die van een  

 coronarografie  

 

  

Thoracale pijn 

‐ ECG nemen ‐ Bloeddruk controleren    * Indien de bloeddruk > 10 SYS is, 1co Cedocard® 5mg    SL geven ‐ Zuurstof toedienen via neusbril ‐ ARTS VERWITTIGEN 

  

 Bloeding 

ARM: Strak verband aanbrengen of een klem opzetten LIES: Zandzak opleggen indien nodig eerst een nieuw drukverband aanleggen. Een Femostop wordt in de meeste gevallen aangebracht.   [!!] Bloeding blijft aanhouden  ‐ Afdrukken boven en onder de punctieplaats 1 à 2 cm ‐ Indien er een hematoom is aftekenen ‐ ARTS VERWITTIGEN  ‐ Bedrust! 

 

 

 

 

Page 18: cardioLoGiE (B2) · 2018-02-07 · 1 Introductiebrochure – Cardiologie B2 INTRODUCTIEBROCHURE STUDENTEN Cardiologie Voorwoord Van harte welkom op de afdeling B2, Cardiologie. Als

 

 16     Introductiebrochure – Cardiologie B2  

  7.3.6 Pacemaker [PM] 

  Een pacemaker is noodzakelijk bij belangrijke geleidingsstoornissen in het hart die leiden tot 

  een onvoldoende pompwerking van de hartspier. Dit kan soms aanleiding geven tot 

  duizeligheid en flauwvallen met bewustzijnsverlies 

    Voorbereiding 

    ‐ Informatie brochure overhandigen 

    ‐ Informatie – en toestemmingsformulier moet getekend zijn 

    ‐ Nuchter 

    ‐ Operatieschort aandoen 

    ‐ Bij mannen borstkas scheren  

    ‐ Perifere katheter LINKER ARM, 1L NaCl 0.9% 

    ‐ Verpleegdossier 

 

    Nazorg 

    ‐ Telemetrie aanhangen 

    ‐ op de operatiewonde wordt een zandzak gelegd gedurende enkele uren. Dit om 

    bloeduitstorting te voorkomen 

    ‐ Immobilisatie van de arm en bedrust tot de volgende dag  

    ‐ Arm niet boven schouder hoogte gedurende 6 weken!! 

    ‐ Controle van het verband op nabloeding, hematoom 

    ‐ Controle op infectie (Rubor, Dolor, Calor, Tumor) 

    ‐ Indien voorgeschreven toedienen van IV antibiotica  

    ‐ GEEN douche of bad nemen 

    ‐ De volgende dag controle ECG + RX Thorax en PM analyse     

    ‐ De volgende dag indien nodig DAV 

 

  7.3.7 Implanteerbare Cardioverter Defibrillator [ICD] 

  Dit is een toestel dat wordt geïmplanteerd bij mensen die lijden aan levensgevaarlijke 

  ritmestoornissen zoals ventriculaire fibrillatie/tachycardie/Ventriculaire tachycardie, maar 

  ook bij hartfalen patiënten is er een indicatie tot het implanteren van een ICD. Wanneer het 

  toestel deze ritmestoornissen detecteert, reageert het met een elektrische shock. Hierdoor 

  keert het hart terug naar zijn normale ritme. 

    Voorbereiding 

    ‐ Informatie brochure overhandigen 

    ‐ Informatie – en toestemmingsformulier moet getekend zijn 

    ‐ Nuchter 

    ‐ Operatieschort aandoen 

    ‐ Bij mannen borstkast scheren  

    ‐ Perifere katheter LINKER ARM, 1L NaCl 0.9% 

    ‐ Eventueel voorbereiding bij contrastallergie 

      Bij het plaatsen van een bi ventriculaire ICD wordt er contraststof gebruikt. 

      ook wanneer er bij vervanging een lead wordt bijgeplaatst, wordt er  

Page 19: cardioLoGiE (B2) · 2018-02-07 · 1 Introductiebrochure – Cardiologie B2 INTRODUCTIEBROCHURE STUDENTEN Cardiologie Voorwoord Van harte welkom op de afdeling B2, Cardiologie. Als

 

 17     Introductiebrochure – Cardiologie B2  

      gecontroleerd of de vene nog doorgankelijk is met behulp van contraststof. 

    ‐ Verpleegdossier 

    Nazorg 

    ‐ Telemetrie aanhangen 

    ‐ op de operatiewonde wordt een zandzak gelegd gedurende enkele uren. Dit om 

    bloeduitstorting te voorkomen 

    ‐ Immobilisatie van de arm en bedrust tot de volgende dag  

    ‐ Arm niet boven schouder hoogte gedurende 6 weken!! 

    ‐ Controle van het verband op nabloeding, hematoom 

    ‐ Controle op infectie (Rubor, Dolor, Calor, Tumor) 

    ‐ Indien voorgeschreven toedienen van IV antibiotica  

    ‐ GEEN douche of bad nemen 

    ‐ De volgende dag controle ECG + RX Thorax en ICD analyse     

    ‐ De volgende dag indien nodig DAV 

  7.3.8 Elektrofysiologisch onderzoek [EFO] Ablatie 

  Dit is een katheterisatie waarbij electroden (in plaats van een holle katheter) door een 

  bloedvat naar het hart worden ingebracht, meestal naar de rechtervoorkamer en de 

  rechterkamer. Met deze electroden worden de elektrische signalen in verschillende gebieden 

  van het hart waargenomen en wordt gemeten hoe in het hart de elektrische prikkels worden 

  voorgeleid van het ene gebied naar het andere. Door te meten waar en wanneer prikkels 

  optreden, kan men de elektrische bedrading van het hart in kaart brengen. Door de 

  electroden kan men met kleine elektrische stroompjes het hart versnellen om zo een 

  abnormaal hartritme uit te lokken. Het onderzoek kan verschillende uren duren. Zo kan men 

  ook tijdens het onderzoek een ablatie uitvoeren, waarbij de ritmestoornis als het ware 

  ¨weggebrand¨ wordt.  

    Voorbereiding 

    ‐ Informatie brochure overhandigen 

    ‐ Informatie – en toestemmingsformulier moet getekend zijn 

    ‐ Nuchter 

    ‐ Operatieschort aandoen 

    ‐ Tandprothese en juwelen verwijderen   

    ‐ Scheren van de beide liezen 

    ‐ Perifere katheter LINKER ARM, 1L NaCl 0.9% 

    ‐ Checklist invullen 

    ‐ Verpleegdossier 

 

    Nazorg 

    ‐ Telemetrie aanhangen 

    ‐ De duur van bedrust en immobilisatie van de benen wordt meegedeeld vanuit 

    cathlab het en staat vermeld op de checklist. 

    ‐ Controle van de liezen op bloeding, haematoomvorming en lokale    

    ontstekingsreacties 

    ‐ Drinken mag tot 4 uur na aankomst op de afdeling en eten na 6 uur.  

Page 20: cardioLoGiE (B2) · 2018-02-07 · 1 Introductiebrochure – Cardiologie B2 INTRODUCTIEBROCHURE STUDENTEN Cardiologie Voorwoord Van harte welkom op de afdeling B2, Cardiologie. Als

 

 18     Introductiebrochure – Cardiologie B2  

 

 

 

 

 

Wij wensen je een fijne,  

maar vooral  

een leerrijke stageperiode! 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

Page 21: cardioLoGiE (B2) · 2018-02-07 · 1 Introductiebrochure – Cardiologie B2 INTRODUCTIEBROCHURE STUDENTEN Cardiologie Voorwoord Van harte welkom op de afdeling B2, Cardiologie. Als

 

 19     Introductiebrochure – Cardiologie B2  

8. Lijst van meest voorkomende afkortingen 

Afkorting  Betekenis 

A  Allergie 

AAA  Aneurysma aorta abdominalis 

AAT  Algemene achteruitgang toestand 

ACS  Acuut coronair syndroom 

AHT  Ateriele hypertensie 

ALO  Acuut longoedeem 

AMI  Acuut myocardinfarct 

ANI  Acute nierinsufficiëntie  

AOKK  Aorta kunstklep 

AOKS  Aorta klepstenose 

BIV  Biventriculair  

BN  Bloedname 

BR  Bedrust  

BS  Blaassonde  

CABG  Coronaire arterie bypass greffe 

CBT  Code beperking therapie (DNR) 

CCU  Coronaire caire unit (Hartbewaking) 

CMP  Cardiomyopathie 

CNI  Chronische nierinsufficiëntie  

CORO  Coronarografie  

CRP  C‐reactief proteïne  

CX  Circumflex arterie  

DD  D‐dimeren  

DM  Diabeet mellitus 

DV  Drukverband  

DVT  Diepe veneuze trombose  

EF  Ejectie fractie (%) 

EFO  Electro fysiologisch onderzoek 

ER  Elektrische reconversie 

HC/HK  Hemoculturen  

HF  Hartfalen  

ICD  Implanteerbare cardioventricularie defibrillator  

IM  Immobilisatie  

LAD  Linker afdalende kransslagader  

LE  Longembolen  

MIK  Mitralisklep  

MIKK  Mitraliskunstklep  

MS  Maagsonde 

MV  Morgenvroeg  

NP  Nefroprotectie  

OOL  Oedemen onderste ledematen 

PCI  Percutane coronaire interventie 

PENI  Penicilline  

PTA  Percutane transluminale angioplastie  

PTCA  Percutane transluminale coronaire angioplastie  

POB  Pijn op de borst  

Page 22: cardioLoGiE (B2) · 2018-02-07 · 1 Introductiebrochure – Cardiologie B2 INTRODUCTIEBROCHURE STUDENTEN Cardiologie Voorwoord Van harte welkom op de afdeling B2, Cardiologie. Als

 

 20     Introductiebrochure – Cardiologie B2  

RAC  Rechter kransslagader  

RSP  Retro sternale pijn  

SALO  Subacuutlongoedeem 

SIN  Sinusaal  

SVT  Supra ventriculaire tachycardie  

TAVI  Percutane aortaklepvervanging  

TOE/TEE  Transoesofagale echografie  

TROP  Troponine  

UD  Urinedebiet  

VES  Ventriculaire extra systolen  

VFIB  Ventrikelfibrilleren  

VKF  Voorkamerfibrilleren  

VT  Ventriculaire tachycardie