Cavia 10

cavia is het tweemaandelijks verschijnende blad van studievereniging via voor studenten van het onderwijsinstituut informatiewetenschappen

nummer tien - september 2004

2 cavia tien

Vakantieliefdes zĳn uitgezwaaid, foto’s zĳn ingeplakt en het bruinste bruin is er alweer vanaf: de vakantie is afgelopen en het nieuwe collegejaar staat in de start-blokken. Voor de eerstejaars begint dit met de introductieweek, bergen informatie, formulieren en nog veel meer nieuwe mensen.

Een kamer zoeken en met de kaart van Amsterdam op zoek naar de dichtstbĳzĳnde Albert Heĳn. Een bĳbaantje in de buurt weten te bemachtigen en de leuke kroegen ontdekken. Dat was zo’n beetje mĳn entree in Amsterdam. Een kamer had ik wonder boven wonder snel gevonden, de Albert Heĳn was iets langer zoeken, maar ook dat is goed gekomen. Te trots om als een toerist met de kaart rond te gaan fietsen, waren mĳn jaszakken overladen met brie�es met straatnamen en routebeschrĳvingen, om de grootste verdwalingen tegen te gaan. Ook de komende weken zal de stad weer verkend worden door nieuwe studenten. Op deze faculteit zullen ze door de mento-ren en de Eerstejaars Commissie (EJC) van VIA wegwĳs gemaakt worden, met een goed gevuld programma in de introductieweek. En dan is het nog maar drie weken tot het Eerstejaars weekend: het leukste weekend van het jaar, waar het mo�o ‘Als je maar lol hebt’ ieder jaar ruimschoots overtroffen wordt. Ook dit jaar beloo� het weer een ongekend succes te worden.

De tranen voor verre vakantieliefdes zĳn vergeten, de fotoalbums liggen weer in de kast, de studieboeken zĳn besteld en de ejc staat te trappelen om in actie te komen: we zĳn weer klaar voor het nieuwe jaar.

Klara Pigmans

Een nieuw jaar, nieuwe kansen. En een nieuwe Cavia, natuurlĳk! Vakantie is voor de redactie geen excuus om stil te blĳven zi�en. We zĳn er als vanouds op uit getrokken om interessante artikelen te verzamelen, deze keer met het oog op de

eerstejaars. Zo hebben de OWII-student en de FSR een artikel geschreven om te ver-tellen wat ze zoal doen en met welke problemen je bĳ ze terechtkunt. Dit is natuurlĳk ook nu�ige informatie voor ouderejaars, aangezien iedereen wel te maken krĳgt met dingen die wat minder geregeld zĳn op de faculteit.

De voorkant gee� al een hint over de verdere inhoud van de Cavia. In het artikel over cryptografie wordt een code uit de Eerste Wereldoorlog gekraakt. Mensen die van bier, koken en/of lekker eten houden (en zeg nou eerlĳk, wie valt daar nou niet onder...), worden ook niet vergeten. Verder hebben we een verslag van ‘Make IT Move’, een symposium over vervoer en IT, een artikel over transhumanisme, een filmreview en nog veel meer. Het is bĳna teveel om op te noemen!

De deadline van de volgende Cavia is trouwens op maandag vier oktober. Artikelen en/of goede ideeën zĳn van harte welkom op het welbekende e-mailadres van de mediacommissie [email protected].

Rest mĳ niets anders dan iedereen veel leesplezier toe te wensen.

Tot de volgende Cavia! Janneke van der Zwaan

voor

zitte

r

cavia tien 3

inhoud04Cryptografie

dr. Hans van der Meer

06TranshumanismGustavo Lacerda

08A bagatelle for the le� handEdsger Dĳkstra

11Make IT moveKoen Martens

En verder:14 De OWII-student - Merel Willemsen

15 De facultaire studentenraad - Dewi Harten16 Recepten - Martĳn Stegeman en Janneke van der Zwaan

18 Verhaal - dwerg19 Fear and Loathing in Las Vegas - Aziz Baibabaev

Cavia 10 is een uitgave van studievereniging VIA en wordt gratis verspreid. Deze uitgave is van september-oktober 2004.Adres: Plantage Muidergracht 24, 1018 TV Amsterdam, telefoon: (020) 525 5520, e-mail: [email protected]: Janneke van der Zwaan (hoofdredactie), Tim van Erven, Daan Vreeswĳk, Aziz Baibabaev, Ruben Boumans, Breyten ErnstingVoorkant en stripjes: Ruben BoumansOpmaak: Martĳn StegemanAdvertenties: bel voor meer informatie met VIA, (020) 525 5520© 2004 Studievereniging VIA

4 cavia tien

CryptografieDr. Hans van der Meer

Dit artikel is geen inleiding tot de cryptografie of een beschrĳving van mĳn colleges. Wie daarvan iets wil weten, is begin 2005 welkom als het volgende college van start gaat. Voor dit artikel grĳp ik terug naar een probleempje waaraan ik zo lang geleden begonnen ben, dat ik niet eens meer precies weet wanneer.

In het tĳdschri� Cryptologia stond in de eerste jaargangen af en toe een rubriek geheten “Cryptanalysts’ Corner” met daarbĳ enkele cryptogrammen waarop de lezer de tanden mocht stukbĳten. Zo ook in jaargang 2 van 1978, waar schrĳver H. Gary Knight als “Problem No. 11” het volgende cryptogram presenteert:

ARVHL YMHET AZITF AHETZ CCEHH (...) BSMSG WTIZU JWFFI POZ

De schrĳver vermeldt dat het geen Engelse maar een Duitse tekst betre� en de uitge-ver tekent er nog bĳ aan: “This is an unsolved WWI German cipher received by the author”. Mooi, dacht ik. Eens kĳken wat ik er van terecht breng. Nu is het van belang om niet helemaal in het wilde weg aan het cryptoanalyseren te slaan. Enig idee krĳ-gen van het gebruikte systeem is - op z’n zachtst gezegd - nu�ig. Er zĳn twee zaken die samen het goede spoor wĳzen.

De eerste aanwĳzing is een analyse naar de mono- dan wel polyalfabeticiteit van het gebruikte systeem. Met een lengte van bĳna 600 le�ers moet een statistische test daarover iets bruikbaars kunnen zeggen. Met de phi-test wordt gekeken of het een monoalfabetische substitutie kan zĳn dan wel een polyalfabeet met bepaalde periode. Voor de nieuwsgierigen: lees hoofstuk 3 van mĳn syllabus. Vandaag de dag pak je je laptop, maar in de tĳd dat ik hier voor het eerst naar keek waren er nog geen laptops. Toen moest je naar de kelder van gebouw A, want daar stonden de terminals die je met de computer van het SARA Rekencentrum verbonden (na wachten totdat er eentje vrĳkwam). Dat waren echt de pioniersjaren van de informatica. Op sommige dagen was het systeem zelfs zo instabiel dat je je werk na elke vĳf toetsaanslagen moest opslaan.

Om een lang verhaal kort te maken: er bestaat weinig twĳfel dat dit een polyalfabeet met periode 18 is. Een cryptoanalist van de oude stempel zou overigens direct heb-ben opgemerkt dat dit ook zonder computer te constateren valt aan enkele opval-lende herhalingen, in het bĳzonder een wel zeer lange herhaling GXSHIEFW. Een nadere test maakt duidelĳk dat het niet een eenvoudige Vigenère of Beaufort is, maar dat verscheidene (verschillend gemengde) alfabe�en gebruikt zĳn.

De tweede aanwĳzing komt uit de laatste drie le�ers van het bericht, te weten POZ. Ze staan in het cryptogram zo gepresenteerd (een aparte slotgroep van 3 le�ers) dat ze wel een afzender lĳken te zĳn en vormen in die zin een “weggevertje”. De aanschaf van David Kahns befaamde boek “The Codebreakers” (nog steeds zeer de moeite waard, ook al is de prĳs van boven de 90 euro best wel stevig) werpt nu vruchten af. Ik herinner mĳ zĳn beschrĳving van het zogenaamde “FürGOD” geheimschri�. Dit geheimschri� werd gebruikt voor berichtenverkeer van het Duitse zendstation bĳ Nauen en was gericht aan een station met de roeple�ers GOD, van-

cavia tien 5

daar de naam. De afzender van deze berichten kenmerkte zich met de roeple�ers POZ. Ze kwamen van een Duitse expeditie in Tripolis onder leiding van een zekere kapitein Von Todenwart, die opdracht had om in Noord-Afrika het verzet onder de Arabieren aan te wakkeren.

De FürGOD (ook wel het “Wilhelm” geheimschri� genoemd) is lange tĳd in gebruik geweest, namelĳk van 1916 tot 1918. Het is een polyalfabeet met 27 gemengde alfa-be�en (waarvan er 22 zĳn opgelost) en 30 (periode)sleutels in lengte variërend van 11 tot 18 le�ers (waarvan 27 opgelost). Toen tegen het einde van de Eerste Wereldoorlog de Amerikanen aan de zĳde van de Fransen en de Engelsen aantraden, kwamen enkele cryptoanalysten mee, waaronder een zekere J. Rives Childs. Hĳ kreeg (naar het schĳnt om hem bezig te houden) de inmiddels opgeloste sleutels van de FürGOD. Het duurde niet lang voordat hĳ ontdekte dat de berichtsleutels gebaseerd waren op bestaande woorden.

Kahn vermeldt enkele van deze sleutelwoorden in zĳn boek, namelĳk GOLDARBEI-TER en INSTRUMENTENMACHER. Dat blĳkt uiteindelĳk een gelukkige selectie te zĳn. Met zo’n 30 le�ers voor elk van de 18 sleutelposities valt voor het onderhavige cryptogram weliswaar geen geweldige statistiek op te bouwen, maar toch lĳkt het le�erpatroon van INSTRUMENTENMACHER zich redelĳk in het cryptogram te weerspiegelen. Alle reden dus om te concluderen dat het hier naar alle waarschĳn-lĳkheid een cryptogram uit de FürGOD met die sleutel betre�. Daarmee houdt het echter op. Hoe vaak ik ook in de jaren daarna probeer om de belangrĳkste le�ers in de diverse alfabe�en te vinden, ik kom niet ver genoeg om voldoende van de tekst te laten verschĳnen. Hier en daar lĳkt een le�er e duidelĳk, zoals de Z in kolommen 2, 9, 12 of de R in 5,18. Maar het is (voor mĳ althans) te weinig om eruit te komen.

Dit verhaal krĳgt toch nog een gelukkig slot wanneer ik te weten kom in welke bibli-otheek de nagelaten papieren van J. Rives Childs bewaard worden. Aldaar was men zo vriendelĳk om voor mĳ in het archief te duiken. En zowaar, onder Childs’ aanteke-ningen bevindt zich een stuk getiteld “Explanation of the FUER GOD or WILHELM Cipher”, getekend “J. Rives Childs, 2nd Lt. 31st Inf. U.S.R. Radio Intelligence”. Daarin staan de complete 22 opgeloste alfabe�en en de 30 gevonden sleutelwoorden. Enkele mooie sleutelwoorden zĳn bĳvoorbeeld ZUCKERZANGE en NOCHETWAS-MILCH.

Bĳ controle blĳkt het cryptogram inderdaad een FürGOD met sleutelwoord INSTRU-MENTENMACHER te zĳn. Het is een rapport van scheepsbewegingen en troepen-transporten. De ontcĳferde cryptogramtekst begint met:

ganz zuverlässiger vertrauensman meldet unterm dritten august: italienischer dampfer sumatra soll demnächst rest des dritten erythraeischen bataillons und das sechzehnte bataillon und urlauber von libyien nach port said überführen...

6 cavia tien

TranshumanismGustavo Lacerda

Anders Sandberg defines transhumanism as “a philosophy that humanity can, and should, strive to higher levels, both physically, mentally and socially.” But this does not express how far-thinking the philosophy is.

Transhumanism is a far-thinking philosophy of self-improvement, of challenging our human limits through technology. Through cognitive aids and neurohacking, transhumanists challenge their cognitive limits. Through nanotechnology, they chal-lenge current limits on what can be built. Through anti-aging research and cryonics, transhumanists challenge death.

The word transhumanism comes from the word transhuman, a shortening of transi-tional human, which is the middle step on the path to becoming post-human. Trans-humanists generally believe that human life is going to be fundamentally changed in the near future due to inevitable technological developments, and are therefore interested in what we can do to direct these developments in a positive direction.

For example, Ray Kurzweil (www.kurzweilai.net) believes that human-level AI will be implemented within the next thirty years (for example, the Turing Test will have been passed). As if this weren’t enough to take away billions of jobs around the world and to create tremendous inequality among humans, you still have to take into ac-count that hardware-acceleration will make such AIs much, much faster than any hu-man intelligence. The possibility that the independent evolution of machines (which would happen very fast) will shape them into selfish beings willing to compete with humans for resources or use us for their own goals is a very scary threat. (Read “Cre-ating Friendly AI” at h�p://www.singinst.org/CFAI/) If you think this is far-fetched, consider that self-replicating robots already exist today (Hod Lipson, Jordan Pollack). Note, however, that technological progress is a positive sum game: while the distri-bution of wealth may become less even, the pie to be divided becomes much bigger.

However, even if friendly AIs end up outcompeted by unfriendly AIs, humans can adapt by enhancing themselves, essentially becoming cyborgs (i.e. humans with computational enhancements).

But the selfish robots scenario is far from being the only threat to humanity. For in-stance, the prospect of nanotechnology raises the possibility of the grey goo scenario, in which a replicator eats up all human life.

Given such serious existential threats, you should expect that people are going to move, out of fear, to ban this kind of technological development. However, transhu-manists tend to believe that these developments are inevitable, and would suggest instead trying to influence the order and manner in which they happen. In fact, some argue that the faster we develop, the be�er our chances of survival. (www.nick-bostrom.com/astronomical/waste.html)

Nick Bostrom, for example, argues that it would be desirable to reach human-level AI before nanotechnology. Once human-level AI is implemented on digital machines, it

cavia tien 7

can be immensely accelerated by simply increasing clock speed. As a result, we can train teams of artificial scientists, and the development of further AIs will become much faster. This way, we get a positive feedback loop (“Smarter minds will be more effective at building still smarter minds.”), and the doubling time of Moore’s Law will be cut progressively shorter and shorter, until we reach a singularity: a point in time beyond which we cannot see, a sort of phase-transition between human-level in-telligence and superintelligence, a point a�er which intelligence will only be limited by more fundamental physical constraints.

But anyway, such a friendly superintelligence, if it develops, may be what saves us from the grey goo and other such existential threats. This is why the Singularity Institute is working on the seed AI that they hope will be bootstrapped into the AI Singularity.

On another side of the movement, there are people who work on immortality. On the more conservative and realistic side, there are people like Aubrey de Grey, who are researching how aging works and how we can prevent it or reverse it. In the middle, there are people who do cryonics: freezing human bodies so that the patient may be revived and made healthy in a distant high-tech future (see www.alcor.org); and finally and most radically, another solution would be to upload one’s brain into a di-gital medium, i.e. copying the information from one’s brain into a machine, although this opens the possibility of a what some people call hell: having a functioning mind but no body, and raises philosophical questions regarding your identity.

To most people, these ideas sound downright crazy. But before dismissing the trans-humanist movement as just another Californian cult by Nietzschean techno-nerds who take science fiction too seriously, you should realize that the movement fosters open debates and has an abundance of highly educated skeptics, including renowned scientists such as Marvin Minsky, Ray Kurzweil and Eric Drexler.

Transcedo, the Dutch Transhumanist Association, plans to host monthly meetings to discuss and speculate about these far-thinking, but ultimately extremely important issues. So whether you are the kind of person who wishes to overcome your human limitations or you find these ideas interesting, you are welcome to come to a meeting. Just send an email to [email protected], and we will keep you informed.

8 cavia tien

�

cavia tien 9

� �

10 cavia tien

�

cavia tien 11

Make IT moveKoen Martens

Op 26 mei jl. werd in Enschede op het campusterrein van de Universiteit Twente het symposium ‘Make IT Move’ gehouden. Het symposium ging over vervoer en IT en omdat dit aansluit bĳ zowel mĳn academische als professionele belangstelling besloot ik weer eens af te reizen naar het verre oosten. In dit artikel probeer ik een impressie te geven van deze interessante dag.

Het programma bestond uit een drietal plenaire sessies, en een groot aantal kortere lezingen verdeeld over drie tracks: middelen, logistiek en infrastructuur. Ik heb van alle tracks één lezing meegepikt. Wegens ruimtegebrek kunnen ze hier helaas niet allemaal besproken worden.

De keynote speech

R. Bishop uit de Verenigde Staten had de eer het symposium te openen. Bishop is een grote naam op het gebied van driver assistence, o�ewel systemen die de autobestuur-der helpen om veiliger en effectiever te kunnen rĳden. Wat we te zien kregen was een scala aan systemen om autorĳden te vereenvoudigen.

Zo is er inmiddels al een bruikbaar systeem dat de reactietĳd bĳ het remmen kunst-matig verkort, door te anticiperen op de reactie van de automobilist op het verkeer. Als dit systeem, dat is uitgerust met een afstandsbepalende sensor (bĳvoorbeeld radar), merkt dat het verkeer voor de auto ineens snelheid vermindert, wordt de rem alvast ingetrapt. Wanneer nu de bestuurder inderdaad op de rem trapt, zal het remsysteem al geactiveerd zĳn en dus sneller kunnen remmen.

Een ander systeem dient ertoe om het rĳden over lange stukken snelweg minder vermoeiend te maken. Een versneld afgespeelde opname van een Japanse vrouw die over de snelweg reed, liet zien dat er zelfs op een recht stuk snelweg continue minieme stuurbewegingen nodig zĳn om de auto recht op de weg te houden. Dit schĳnt zeer vermoeiend te zĳn, en het lane-keeping systeem biedt hierbĳ uitkomst. Dit systeem houdt de lĳnen van de huidige rĳbaan in de gaten, en corrigeert automa-tisch als de auto teveel afwĳkt. De demonstratiefilmpjes lieten zien dat dit zelfs goed gaat wanneer er een bocht in de snelweg is. Natuurlĳk moet de automobilist wel op blĳven le�en, want als de strepen verdwĳnen werkt lane-keeping ook niet meer.

Als klap op de vuurpĳl was er een demonstratiefilmpje van een experimenteel systeem dat geheel zelfstandig kan fileparkeren. Dit systeem maakt opnamen met een camera, en toont de situatie op een schermpje in het dashboard. De bestuurder kan dan de 4 hoekpunten aangeven van de plek waar hĳ de auto wil hebben, en vervolgens gaat de auto volautomatisch proberen om op dit plekje terecht te komen. Wonder boven wonder lukte dit nog ook!

Phileas

Vrĳwel de meest interessante presentatie voor een AI’er werd gegeven door dhr. A. de Graaf van het bedrĳf Frog. Dit bedrĳf is groot in logistieke oplossingen en met name autonome transport systemen. Verschillende autofabrieken bĳvoorbeeld zĳn

12 cavia tien

voorzien van systemen ontwikkeld door Frog, die het transport van onderdelen en halffabrikaten volautomatisch plaats laten vinden d.m.v. rĳdende robots en centrale aansturing.

Inmiddels gaan ze al een stap verder, door hetzelfde te doen in een ziekenhuis. Dit is een stuk moeilĳker, omdat er dan ineens allerlei lastige mensen en obstakels in het spel komen. Toch werkt het systeem verbazend goed, zoals uit getoonde film-pjes bleek. Wel keken de menselĳke bezoekers van het ziekenhuis vreemd op, als er ineens zo’n robot de li� in kwam rĳden.

Beide systemen, in fabriek en ziekenhuis, werken in feite op dezelfde manier: een centrale computer communiceert draadloos met de rĳdende robots. Gebruikers (of andere automatische processen) kunnen via een terminal of via een applicatie op het LAN een opdracht ingeven. Vervolgens wordt er een robot naar de dichtstbĳzĳnde terminal gestuurd, waar de te vervoeren goederen op de robot worden geladen. De robot rĳdt vervolgens naar de bestemming, waar ook een dergelĳke terminal staat. Hier worden de spullen uitgeladen om verder verwerkt te worden of opgeslagen te worden tot iemand ze op komt halen.

Recent, en dit is groot in het nieuws geweest, hee� Frog de Phileas ontwikkeld: een volledig autonome bus die in Eindhoven vanaf het centraal station naar het vliegveld rĳdt, met een tweede lĳn naar het zuiden van de stad, en dit alles zonder een eigen vrĳe baan. Deze bussen maken net zoals de people movers gebruik van magneten in de weg, maar beschikken daarnaast over een GPS ontvanger om hun positie te bepalen. Dit is maar goed ook, want mensen in het publiek hadden al bedacht dat het misschien mogelĳk was de Phileas van het rechte pad af te laten wĳken door zelf een alternatief magneetpad uit te ze�en.

De prestaties van het systeem zĳn indrukwekkend: niet alleen kan de bus volle-dig autonoom over het testparcours heen denderen, een noodstop wordt feilloos uitgevoerd en zelfs het parkeren bĳ de halte gebeurt (dankzĳ het feit dat alle wielen meesturen) tot op twee centimeter nauwkeurig: de deuren van de bus komen precies op de vooraf bepaalde plek.

Saillant detail is overigens, en dit zal de open-source fans onder ons verblĳdden, dat de Phileas (net zoals overigens de andere door Frog ontwikkelde systemen) draait op linux. Zĳ hebben hiervoor de standaard rtLinux kernel genomen, dit is een real-time versie van de linux kernel, en deze voldeed zonder aanpassingen aan de gestelde eisen. Voor degenen onder ons die minder bekend zĳn met linux en/of real-time com-putersystemen: een real-time operating system (rtos) reageert gegarandeerd binnen een vooraf bepaalde tĳd op I/O-signalen, en wordt vaak gebruikt bĳ het aansturen van fabrieksprocessen en productieapparatuur.

Discussie

De informatica een steeds belangrĳkere rol in het vervoer in te gaan nemen, zowel op individuele schaal als op macroniveau. Dit werpt natuurlĳk een aantal ethische vragen op. Is het wenselĳk dat we het autorĳden aan allerlei automatische systemen overlaten? En wie is er eigenlĳk verantwoordelĳk als het misgaat? De fabrikant van de systemen, of toch de bestuurder? Het antwoord hierop werd nog niet gegeven, natuurlĳk zĳn informatici ook geen juristen. Wel is het zo dat de automobielindustrie,

cavia tien 13

die uiteindelĳk toch degenen zĳn die de systemen moeten installeren, zich met dit soort vragen bezighoudt. De kans is natuurlĳk aanwezig dat het mis gaat, maar voor deze fabrikanten is het een simpel rekensommetje: als de kans maar klein genoeg is willen ze best af en toe een fikse schadevergoeding uitbetalen.

Uiteraard speelt ook het privacyvraagstuk hier een rol: willen we wel overal en altĳd geregistreerd worden? Nu is het zo dat de huidige meetsystemen de individuele data (moeten!) weggooien zodra de gewenste stromingsgegevens hieruit zĳn berekend. Het is dus niet zo, en dit is door de wet geregeld, dat er gigantische bestanden wor-den samengesteld over welke auto op welk moment van waar naar waar reed. Dit gee� wel aan dat er technisch veel mogelĳk is, wellicht meer dan gewenst. Het is aan de wetgever (en dus indirect aan de samenleving, in de utopische democratie) om te bepalen welke van deze mogelĳkheden ook gewenst zĳn.

Conclusie

Al met al een interessant symposium, vele interessante sprekers en een enthousiast (vooral aan de universiteit Twente studerend) publiek dat de discussie niet schuwde. Samen met een goed verzorgde lunch alle ingrediënten voor een aangenaam sym-posium. Zelfs de afwĳkingen van het programma waren werkelĳk tot een minimum beperkt. Het was een zeer inspirerende dag, ik heb er in ieder geval volop ideeën voor de toekomst opgedaan. Ik ben zeer benieuwd wat de mensen van Inter-Actief volgend jaar in deze reeks (vorig jaar was de titel ‘secure IT’) presenteren.

14 cavia tien

owii-

stud

ent OWII-student ontrafelt

mysterieMerel Willemsen

Stel, je studeert aan de UvA, en je hebt een klacht over de informatievoorzie-ning. Je vindt dat er absoluut iets aan ge-daan moet worden, en wilt dit probleem dan ook aankaarten binnen de organi-satie. Je gaat naarstig op zoek naar een contactpersoon, maar de informatievoor-ziening blĳkt zo slecht dat je niets kunt vinden over een klachtenregeling die op jouw klacht van toepassing zou kunnen zĳn. Je begint het gevoel te krĳgen dat de hele organisatie je tegenwerkt en raakt zodanig gefrustreerd dat je besluit je woede bot te vieren op een medestudent in het café om de hoek. Na een paar tira-des en een paar biertjes is je ergste woede weggeëbd, en tegen de volgende ochtend kan het jou en je kater niet zoveel meer schelen hoe jullie van informatie worden voorzien en leg je je neer bĳ de gang van zaken.

Een zorgwekkend scenario. Gelukkig hoeven de studenten van het Onder-WĳsInstituut Informatiewetenschappen (OWII) zich hier geen zorgen over te maken. Zĳ hebben namelĳk de OWII-stu-dent. Deze student is de contactpersoon voor alle klachten, suggesties en opmer-kingen die ook maar enigszins met de UvA te maken hebben. Heb je problemen met het inschrĳven? Krĳg je RSI door al-leen al naar de practicumzalen te kĳken? Loopt een vak niet lekker? Weet jĳ hoe dat zou kunnen verbeteren? Allemaal voorbeelden van dingen waarmee je bĳ de OWII-student terecht kunt.

Afgelopen jaar ben ik de OWII-student geweest. Een van de klachten die ik doorkreeg ging over de RSI-gevoeligheid van de inrichting van de practicumzalen van het Euclidesgebouw. Ik ben meteen op zoek gegaan naar de persoon die

hiervoor verantwoordelĳk is, maar dit bleek een mysterie te zĳn binnen de organisatie. Na een aantal keer te zĳn doorverwezen (en terugverwezen) naar verschillende afdelingen van de UvA ben ik nu uiteindelĳk toch bĳ de juiste persoon terechtgekomen. Daarmee zĳn we er nog niet, want nu moet er eerst worden gekeken naar de (financiële) mogelĳkheden om de practicumzalen te verbeteren. Maar het probleem is wel be-kend en bespreekbaar geworden binnen de organisatie, wat de oplossing ervan een stuk dichterbĳ brengt.

Dit jaar is Koen Abcouwer de OWII-stu-dent. Hĳ is bereikbaar via het e-mailadres [email protected]. Hĳ hee� ook iedere week een inloopspreekuur, waarvan hĳ de tĳd en plaats begin dit jaar bekend zal maken. Ik zou jullie als OWII-student in ruste van harte willen aanraden om de mysteries die je tegen-komt op de UvA niet via het café, maar via de OWII-student op te lossen…

Een mooi jaar toegewenst!

cavia tien 15

fsrDe facultaire studen-tenraad

Dewi Harten

Een nieuw jaar, een nieuwe studenten-raad!

Ook dit jaar is er weer een nieuwe stu-dentenraad. Helemaal gevuld en vol goe-de moed kĳken wĳ uit naar het komende jaar. Maar eerst: wat is een studentenraad eigenlĳk?

De facultaire studentenraad (FSR) is dé officiële plek waar studenten op facul-teitsniveau inspraak hebben op zaken die studenten aangaan. We behartigen de be-langen van alle studenten die aan de UvA een bèta-opleiding volgen. We vergade-ren eens in de drie weken met de decaan en geven hem adviezen over zaken die voor studenten belangrĳk zĳn.

Een voorbeeld van een onderwerp dat wĳ elk jaar weer behandelen is de Onderwĳs en ExamenRegeling (OER). Hierin staan alle regels vastgelegd voor jouw studie. Dus hoeveel punten moet je in je eerste jaar halen, hoeveel herkansingen heb je, enz. Het zal duidelĳk zĳn dat de mening van de studenten (en dus de FSR) en de

mening van het bestuur nogal eens ver-schilt over deze regels.

Dit jaar zi�en de volgende mensen in de studentenraad:

Niels Weiss (aardwetenschappen)Martĳn Liem (kunstmatige intelligentie)Ivo Tamboer (informatica)Merel Willemsen (informatiekunde)Marieke Jesse (wiskunde)Martĳn Tromp (scheikunde)Jasper Winkel (psycho-biologie)Romilda Boerleider (scheikunde)Ido Niesen (wis-, natuur- en sterrenkunde)Felix Wensveen (master oncology)Lydwin van Rooyen (natuurkunde)Kwin Woerdeman (informatiekunde)Wĳ willen graag weten wat jĳ van je op-leiding en de faculteit in z’n geheel vindt. Klachten en complimenten, we wil-len alles horen. Je kunt hiervoor langs-komen op één van onze vergaderingen of ons bellen (020-5255878) of mailen ([email protected]).

Voor meer informatie zie: www.science.uva.nl/studentenraad

16 cavia tien

Bier is niet alleen lekker om te drinken, je kunt er ook leuk mee koken. Als je dacht

dat het niet veel verder kwam dan een stoofpotje of bier bĳ het pannenkoe-kenbeslag heb je het mooi mis. Er zĳn

ontze�end veel recepten met bier te vin-den: voorgerechten, soepen, hoofdge-rechten, toetjes en dranken. Zo kwamen we op het idee om een volledige maaltĳd met bier te gaan maken.

We kozen de volgende recepten: cham-pignon-biersoep, spaghe�i met Amstel

1870 en bierpannenkoektaart. De recepten zĳn allemaal vrĳ eenvoudig en staan hier-naast. De hoeveelheden zĳn steeds voor twee personen.

Omdat er in de Spaghe�i met Amstel 1870 weinig vis zat, hebben we er vissticks bĳ gebakken. Dat was geen geweldige com-binatie... Misschien is het dus een beter idee om er gewoon meer ansjovis bĳ te gooien.

Voor het toetje is het erg belangrĳk dat je de klopvast (slagroomversteviger) niet vergeet. Anders zit je voor je het weet met bierpannenkoekenlasagna in plaats van –taart! Het is daarom ook slim de slag-room met de klopvast eerst helemaal stĳf te kloppen en daarna de jam er voorzich-tig doorheen te scheppen.

Verder vonden wĳ het pannenkoeken-beslag wat dik. Daardoor is het lastig er dunne pannenkoeken van te bakken. Je kan het beslag een beetje aanlengen met melk of bier. Of je bakt gewoon wat dikke-re pannenkoeken. Wĳ kwamen ondanks het dikke beslag toch nog tot zeven pan-nenkoeken!

Het eten was erg lekker. Bier gee� een aparte smaak aan de gerechten. Het is niet echt studenteneten, in de zin dat je het al-leen voor jezelf kookt, maar het is wel leuk om eens voor vrienden te maken. We waren ongeveer twaalf euro kwĳt voor de hele maaltĳd.

Champignon-biersoep 150 gr champignons 4 el olie 1 ui 1 el bloem 1 el tomatenpuree 5 dl water of groentenbouillon 2,5 dl Grolsch 1 laurierblaadje zout en peper peterselie

Maak de champignons schoon en snĳ ze in plakjes. Fruit ze in de hete olie, ongeveer 2 minuten.Maak de ui schoon en snĳ hem klein. Fruit ze met de champignons nog eens vĳf mi-nuten. Roer dan de bloem goed door het mengsel. Voeg ook de tomatenpuree toe.

Blĳf goed roeren als je langzaam de bouil-lon toevoegt en daarna het bier. Breng het dan aan de kook en roer tot een gebonden geheel is ontstaan.

Voeg nu het laurierblaadje en zout en pe-per toe (proeven!) en laat de soep dan 15 minuten rustig koken. Op het laatst kun je de peterselie toevoegen.

cavia tien 17

receptSpaghetti Amstel 400 gr spaghe�i 2 sjalo�en 3 teentjes knoflook 1 aubergine 6 tomaten 1 gele paprika 6 groene olĳven (zonder pit!) 1 el kappertjes 2 ansjovisfilets 3 blaadjes basilicum 3 dl Amstel 1870 4 el olĳfolie zout en peper parmezaanse kaas

Ontvel de tomaten als je dit wilt, en snĳ ze in stukjes. Ook de aubergine en de papri-ka kun je alvast in stukjes snĳden. Verhit de olĳfolie in je wok of braadpan en fruit de fijngehakte knoflook als eerste aan.Voeg de aubergine, parprika, stukjes olĳ-ven, kappertjes, basilicum en heel fijnge-hakte ansjovis toe. Meng alles goed door en laat het 5 minuten stoven op een laag vuurtje.

Breng het geheel op smaak met peper en zout. Giet dan het bier erbĳ, breng het aan de kook en laat de saus met de deksel erop zo’n 10 minuten zachtjes pru�elen.

Kook ondertussen de spaghe�i volgens de gebruiksaanwĳzing. Giet deze af. Schep de spaghe�i door de saus en serveer het geheel direct met gemalen parmezaanse kaas.

Bierpannenkoektaart 175 gr bloem boter 1 ei 1 zk vanillesuiker 75 cl slagroom 1 el olie 12 el bosbessenjam zout en suiker 2 pk klopvast poedersuiker 1 flesje bier

Zeef de bloem (of niet, natuurlĳk). Ver-meng dit met het ei, de vanillesuiker en wat zout en de olie. Voeg beetje bĳ beetje het bier toe om het beslag zonder klontjes te krĳgen. Blĳf goed roeren!Bak in een koekenpan 8 dunne pannen-koeken en laat ze koud worden.

Meng ondertussen de bosbessenjam met het grootste deel van de slagroom, klop-vast en een beetje suiker. De rest van de slagroom (15 cl) stĳ�loppen met een eet-lepel suiker.

Leg nu een pannenkoek op de taartschaal. Schep ongeveer een zevende deel van de bosbessenroom op de pannenkoek. Leg de volgende pannenkoek erop en herhaal.

Eindig met een pannenkoek en bestrooi deze met poedersuiker en garneer met toe�es slagroom en bosbessen.

18 cavia tien

Verhaaldwerg

De schuifdeuren schuiven vanzelf open. Vanzelf. Zonder dat er enige spierkracht aan te pas hoe� te komen. Dat is misschien maar goed ook, want het is vandaag niet echt een dag om je erg in te spannen. Het mag dan wel het begin van de herfst zĳn, maar er staat toch een strak zonnetje.

Het winkelcentrum is gelukkig niet erg ver lopen, dat is misschien maar goed ook, want het gaat tegenwoordig niet zo snel meer allemaal. Wat voor dag was het vandaag ook alweer? Is het zaterdag? Dan zal het wel druk zĳn bĳ de winkel, men-sen die nog vluchtig dingen uit de rek-ken in hun karretje schuiven omdat de weekendduivel achter ze aanzit. Dezelfde duivel die op dit soort dagen de pinauto-maten minder snel laat werken. Duivelse dingen zĳn het.

De deuren bĳ de Albert Heĳn gaan ook vanzelf open, alleen de kar moet je zelf du-wen. Ik pak een munt uit mĳn portemon-nee en stop hem in het daarvoor bestemde gat. Met wat gemier krĳg ik de kar los. Ap-pels, melk en een brood. We krĳgen alleen ontbĳt en warm avond eten, we moeten zelf voor de lunch zorgen. Daar heb je dan je hele leven hard voor gewerkt, om op za-terdag nog naar de winkel te moeten om

je brood te halen. Een paar maanden ge-leden kregen we tenminste nog normaal lunch, het was niet veel, maar we kregen in ieder geval wat. Het is weer allemaal in het kader van de bezuiniging.

Het meisje achter de kassa doet haar best om me niet aan te kĳken en groet de knop-pen van de kassa met een zacht, “Goeie-middag”. Ik schuifel naar het einde van de lopende band en stop de artikelen in mĳn boodschappentas. “Bonuskaart, ze-geltjes”, zucht ze. Ik zeg vriendelĳk, “Nee dankuwel”. Ik weet niet zeker of het door-dringt, want de muur aan de andere kant van de winkel schĳnt interessanter te zĳn dan ik.

Buiten in een boom op het plein vechten twee merels om een vrouwtje. Ik blĳf even staan om te kĳken. De ene is duidelĳker vitaler dan de andere en jaagt zĳn rivaal de boom uit.

Ik denk er even over om op het bank-je voor de winkel te gaan zi�en, maar er moet vandaag nog vanalles gebeuren dus ik zet de reis naar huis maar weer in.

Een stukje verder op het voetpad komt een man aanlopen. Hĳ lĳkt haast te hebben, hĳ zal wel een bus moeten halen ofzo. Als de man een paar meter van me af is groet ik hem, “Goedemorgen”. Hĳ lĳkt me niet te horen omdat ineens iets naast het voetpad in het gras zĳn aandacht trekt.

verh

aal

cavia tien 19

filmFear and Loathing in Las Vegas

Aziz Baibabaev

Zeg, ik ga weer eens naar een rerun in de bioscoop. Rustig neem ik plaats in een rode fauteuil die speciaal voor mĳ in het midden van een uitermate klein zaaltje is neergezet. Ik hoef niet om te kĳken. Er is toch verder niemand. Anders zou ik ze in mĳn nek voelen ademen. Met een goed gevoel en een ingetogen glimlach richt ik mĳn ogen op het scherm. Privé-voorstel-ling.

Deze film gaat over drugs. En zelfs zon-der illegale danwel legale middelen tot je te nemen, beleef je de trip van je leven. Er is geen plot. Er is geen wĳsheid. Het is een lange onverklaarbare nachtmer-rie, met alle ups en downs netjes over je boterham uitgesmeerd. Twee glanzende voorbeelden van de Acid-generation be-ginnen hun trip naar Las Vegas om een woestĳn-motorfietsrace te verslaan. Ra-oul Duke, een schrĳver voor een of ander blad, en zĳn advocaat scheuren door de woestĳn van Florida in een rode cabrio. Scheurend in alle mogelĳke betekenissen van het woord, informeert Duke de kĳker over wat hĳ wel niet allemaal aan drugs bĳ zich hee�. Hier begint de trip door de met drugs verzadigde Amerikaanse gees-ten van de jaren zeventig. Houd je vast.

De vreselĳkste taferelen krĳg je gebrand op je netvlies. Hoewel, met een goede do-sis slappe humor. Maar aan de andere kant ... humor? Niets is zeker. Niets is waar. De beelden zĳn zo samengesteld dat je eigen geest het evenwicht verliest. Meesterlĳk is het camerawerk te noemen, dat dan ook op zich al het hele gevoel van de film overbrengt. Een spel met kleuren, vervor-mingen, maar ook geluiden houdt je twee en een half uur stevig vast. En mocht de a�eer genadeloos toeslaan, vrees niet, de angst volgt.

Het gokkersstadje Las Vegas is een van de raarste plekken in de VS. Grote aan-tallen oplichters en criminelen gaan sa-men met een nog groter aantal autoritei-ten, en levenslange gevangenisstraffen voor drugsgebruik met hopen drugsge-bruikers. Stervende mannen trouwen met ach�ienjarige meisjes. Croupiers in casi-no’s zĳn verkleed als clowns en clowns als gokkenden. Om vĳf uur ‘s ochtends, als iedere keurige Amerikaan in zĳn bedje zĳn droompjes nastree�, bruist Las Vegas met misfits van alle tinten. Rĳk, arm, jong, oud, stom, stommer. Met weinig woor-den past deze stad precies in de gestoor-de drugsscene waar de hoofdpersonen in verkeren.

Of deze film bĳ jou in de smaak zal val-len kan ik niet zeggen. Je houdt ervan of je houdt er niet van. Terwĳl het ene meis-je, nonchalant een flesje spa blauw rond-zwaaiend, het vies en stom zal vinden, zal een ander het te gek vinden. Ze drinkt spa groen uit een anderhalve liter fles. Ah, grapje. Tot slot zeg ik maar dat je ten min-ste de kwaliteit van deze film niet kunt ontkennen. Johnny Depp en Benicio Del Toro zi�en strak in hun rollen gemummi-ficeerd. Deze film hee� zich in zĳn zesja-rig bestaan dan ook wel bewezen tegen-over de critici. Of jĳ het iets vindt mag je binnenkort zeggen, als je tenminste in de kelder dur� af te dalen om onder het ge-not van een biertje of een spaatje groen even naar het scherm te staren.

Fear and Loathing in Las Vegasvan Terry Gilliam

Met Johnny Depp en Benicio del Toro

Documents

Cavia 10