Cavia 15

V E R K E E R S B O R D E N Z O M E R 2 0 0 5

2 C A V I A V I J F T I E N

Van de redactieKoen van de Sande

Zoals je ongetwijfeld al gezien hebt, waren er veel inzendingen voor de verkeers-bordenfotowedstrijd. De foto van Rudolf Strijkers en Rose Koopman was duidelijk favoriet en zij winnen dan ook de bioscoopbon voor twee. Het bord 'verboden voor naaldhakken' is te vinden op de bergtop Schiltborn in Zwitserland.

De voorpagina van deze Cavia is net als de vorige keer van de hand van Ivo Singer, alleen hebben we toen per ongeluk zijn naam er niet bij gezet.

Wegens ruimtegebrek kan ik dit keer niet ingaan op de verdere inhoud van de Cavia, maar dat zal ik volgende keer meer dan goed maken.

De redactie van de Cavia is op zoek naar versterking. Daarom wil ik geïnteresseerde lezers uitnodigen om een keer geheel vrijblijvend langs te komen op een redactie-vergadering. Je kan tijd en plaats van de vergaderingen opvragen via [email protected]. Suggesties, artikelen en nieuwe redactieleden zijn van harte welkom!

Van de voorzitterDaan Vreeswijk

Op het moment dat ik dit schrijf lijkt het er qua temperatuur niet echt op, maar het is toch echt oktober en het nieuwe collegejaar is alweer een tijdje aan de gang. Ook bij de VIA gaan we er weer met frisse moed tegenaan. Zo hebben we het inmiddels tot ver buiten de vereniging beroemde en beruchte Eerstejaarsweekend alweer achter de rug. De foto's hiervan zijn te bewonderen op de VIA-website, onder het knopje ‘Smoelenboek’.

Verder hebben we de komende periode weer een aantal leuke activiteiten gepland, waaronder een lezing over Ubuntu en een Halloweenborrel. Ook is er binnenkort het programmeerkampioenschap van de Benelux, georganiseerd door ons zusje uit Delft, Christiaan Huygens.

Ook hebben we twee grotere projecten op stapel staan. In 2006 wordt de VIA vijf jaar oud. Dit eerste lustrum willen we natuurlijk niet ongemerkt voorbij laten gaan, dus zal er een lustrumcommissie opgericht worden die als taak zal hebben om een aantal bijzondere activiteiten te organiseren. Daarbij willen we komend

jaar met een reiscommissie een studiereis naar een nog te bepalen bestemming orga-niseren. Wil je meehelpen in een van deze twee commissies, stuur dan een mailtje naar [email protected].

De temperaturen van dit moment zullen ongetwijfeld niet blijven aanhouden, maar we zijn vast van plan om er een mooie winter van te maken.

Rest mij om iedereen vanaf deze plaats een heerlijke vakantie toe te wensen, met veel zon, ontspanning, en lol, en ik hoop iedereen na de vakantie weer terug te zien. (En denk erom: veilig vrijen!)

R E D A C T I O N E E L

C A V I A V I J F T I E N 3

05 ZoekmachinesArnold Smeulders en Maarten de Rijke

07 Het einde van treinvertragingenStanley Jaddoe

09 MicrogridsChris Jesshope

10 Een bezoek aan CLEFKoen van de Sande

11 Programmeren als wedstrijdOefenopgave

12 The prisoner’s dilemmaNikos Vlassis

14 India, ICT en AmsterdamBas van Vlijmen

15 The servant slaveFrank van Cappelle

16 Game: Dungeon Siege IITonnie Wessling

18 Film: Cidade de DeusIvo Singer

19 Boek: MAKEJanneke van der Zwaan

21 Puzzel: Logische puzzelsDave van Soest

23 Collage Eerstejaarsweekend 2005Janneke van der Zwaan

Cavia 15 is een uitgave van studievereniging VIA en wordt gratis verspreid. Deze uitgave is van oktober 2005. Adres Plantage Muidergracht 24, 1018 TV Amsterdam

telefoon: (020) 525 5520, e-mail: [email protected]

Redactie Koen van de Sande (hoofdredactie), Daan Vreeswijk, Dave van Soest, Janneke van der Zwaan, Ivo Singer, Tim van Erven

Opmaak Martijn Stegeman, voorkant: Ivo Singercollage pag. 2: Dave van Soestcollage pag. 23: Janneke van der Zwaan

Advertenties bel voor meer informatie met VIA, (020) 525 5520

© 2005 Studievereniging VIA.

De Cavia wordt opgemaakt met Pages op een Macintosh.

I N H O U D


ZoekmachinesArnold Smeulders en Maarten de Rijke

Op de faculteit doen we veel onderzoek naar zoekmachines. Zoekmachines zijn niet alleen leuk, maar ook hard nodig om de digitale informatieovervloed voor de mensen thuis, maar vooral ook voor de mensen op het werk, enigszins onder controle te houden. Vroeger was het probleem hoe je aan informatie kwam. Mensen waren bereid weken of maanden te zoeken naar het goede boek totdat ze het gevonden hadden. Tegen-woordig is het probleem hoe je van in-formatie afkomt. Door Google, maar ook bij Amazon, de internetboekhandel, en op talloze andere plaatsen is een overvloed aan informatie en het pro-bleem is de goede informatie te vinden. Zoekmachines kan je zien als hulpmid-delen om het informatie aanbod te ver-rijken. Het belang van zoeken in een innig verbonden wereld is dus duidelijk.

En die verbondenheid wordt alleen maar groter. Na de telefoongesprekken zijn nu ook alle opgenomen plaatjes in vijf jaar tijd digitaal geworden. In China verdringt de opkomst van de camera op de mobiele telefoon de opkomst van de gewone fotocamera. Dus behalve inter-actief en digitaal, zijn beeld, geluid en taal meteen ook verbonden. En naast "officiële" informatie komen er ook steeds meer "persoonlijke" teksten, beelden, en geluiden op ons af via we-blogs, sites zoals Flickr.com, en pod-casts. Wat een spannende tijd om in te leven!

Zoeken is naast spannend ook een van de weinige fundamentele basisoperaties in de informatica. Je mag het ook sorte-ren noemen, maar dan naar belangstel-ling. Andere fundamentele operaties zijn informatie invoegen, verwijderen,

veranderen, en maken, maar dan heb je de meeste toch wel gehad. Informatie veranderen vergt nog enige toelichting: dat kan gaan van een beeld editen, een tekst corrigeren, tot aan informatie toe-voegen die de basis informatie meer waard maakt, het toevoegen van meta-data - data over de data - dus. Dat laat-ste moet altijd aan zoeken voorafgaan anders zoekt de machine zich blind.

In het Intelligente Systemen Lab Am-sterdam doen we veel onderzoek naar zoekmachines. Maarten houdt zich met zijn onderzoeksgroep bezig met zoeken in tekstbestanden, door vraag en ant-woord en op andere manieren. Arnold houdt zich met zijn onderzoeksgroep bezig met zoekmachines voor allerlei vormen van video. Beiden groepen wil-len begrijpen wat de inhoud is van de boodschap. Niet alleen de vorm dus, maar ook waar die tekst respectievelijk die video nu daadwerkelijk over gaat.

In internationale competities worden zoekmachines met elkaar vergeleken: wie kan het best zoeken? Zowel in de vraag-antwoord competitie als in de video zoekcompetitie deden we het vo-rig jaar beter dan de concurrentie, die bestaat uit bedrijven zoals IBM en uni-versiteiten zoals Carnegie Mellon.

We hebben een groot project op dit ge-bied, MultimediaN. Dat is een landelijk samenwerkingsverband met een omzet van 6 Miljoen Euro per jaar en een Am-sterdamse kern voor de ontwikkeling van multimedia informatie analyse met een nadruk op video. Aan de UvA wer-ken er 10 AIOs op dit project.

Het Intelligente Systemen Lab Amster-dam heeft net een nieuwe subsidie ge-


kregen van het NWO onder de titel Munch. Daarin gaan we samenwerken om het zoeken in tekst en in video dich-ter bijeen te brengen. Munch heeft als doel kennisverrijking van video door middel van automatische analyse van digitale (bewegende) beelden. De af-beelding is altijd een belangrijk aspect van de Nederlandse cultuur geweest, waarvan ook de vele beroemde schil-ders getuigen. Wij willen de beelden digitaal analyseren om ze in een cultu-reel archief beter, sneller en completer terug te vinden. In het Munch project zal intensief worden samengewerkt met de cultuurtak van het MultimediaN pro-ject.

De betrokken erfgoedinstellingen heb-ben daar baat bij, want zij worden ge-confronteerd met enorme hoeveelheden beeldmateriaal om te annoteren. De instroom in Beeld en Geluid, het archief van de omroepen in Nederland, is al heel groot en wordt in de loop van dit jaar volledig digitaal. DEN is een be-langrijk portal waarlangs vele erfgoe-dinstellingen kunnen worden ontsloten. Beide instellingen zijn daarmee een

interessante pilot voor andere cultuurin-stellingen. Daarom willen we met hen nauw samenwerken.

Automatische ontsluiting van informa-tie levert behalve maatschappelijk nut ook talloze wetenschappelijk zeer inte-ressante problemen op, zoals begrip over hoe beeld en taal samenhangen. De aanpak die in dit project wordt gekozen is een multimedia-analyse van beeldei-genschappen met taal die dat beeld be-schrijft tezamen. De analyse wordt ge-stuurd door een

beeld-ontologie. Een dergelijk onder-zoek is niet eerder gedaan en moet meehelpen om digitale (bewegende) beelden in een groot archief te karakte-riseren en terug te vinden.

Voor studenten in de informatica, de AI en de informatiekunde is er altijd wel een passende plek.

Arnold Smeulders is hoogleraar mul-timedia informatie analyse

Maarten de Rijke is hoogleraar internet informatie analyse

ISLA - het Intelligente Systemen Lab Amsterdam


Het einde van treinvertragingenStanley Jaddoe

Frequente treinreizigers kennen het misschien wel: vlak voor het station komt jouw trein tot stilstand. Meestal wordt dit veroorzaakt door ÈÈn ver-traagde trein die alle andere treinen vertraagt, of door een wisselstoring.

Op dat moment klopt de detail-dienst-regeling --- waarin staat welke wissels wanneer moeten worden omgezet --- niet meer, zodat de verkeersleider moet improviseren. Omdat hij meestal geen tijd heeft om uit te zoeken welke alter-natieve rijweg (onder een rijweg wordt verstaan: een instelling van een reeks wissels, zodanig dat de trein op het juis-te perron of spoor terecht komt) het meest geschikt is, laat hij jouw trein maar wachten voor een rood sein.

Omdat ik hierdoor al heel vaak mijn overstap gemist heb, heb ik het afgelo-pen half jaar, als Bachelor Informatica-afstudeerproject, een methode ontwik-

keld die in real-time een advies kan geven aan de verkeersleider over welke rijwegen moeten worden ingesteld voor een zo goed mogelijke doorstroming, zodat zo min mogelijk treinen hoeven te wachten voor een rood sein.

Stel dat de wissels, kruisingen en seinen van een stationsemplacement knopen zijn in een graaf, dan is een rijweg niets anders dan een pad tussen twee sein-knopen over diverse wissel- en krui-sing-knopen (zie figuur 1). Een paar minuten voor aankomst of vertrek krijgt een trein een gereserveerd pad tussen twee knopen. Zo'n pad moet disjunct zijn, anders krijg je ongelukken; dat wil zeggen: een pad mag geen enkele knoop delen met andere gereserveerde paden. Als dat toch gebeurt, dan zijn het con-flicterende paden. Het doel is nu om een zo groot mogelijk aantal gelijktijdige disjuncte paden in de graaf in te stellen.

Het probleem met een graafrespresenta-tie voor wissels en kruisingen is dat een padvind-algoritme fysiek onmogelijke paden kan vinden (zie figuur 2). Dit probleem kan worden opgelost door gebruik te maken van een zogenaamde double vertex graaf, waarbij elk knoop


Figuur 1 Emplacement Amsterdam CS Westzijde met twee ingestelde rijwegen/paden. Rechtsonder is spoor 1.

E F

E

A B

C DC D

A B

F

Figuur 2 Een onmogelijk pad over wissel E.

v een partnerknoop v' heeft. Een pad is nu niet meer een sequentie ...-v-e-v-e-..., maar ...-v-v'-e-v-v'-e-.... (zie figuur 3).

Er vanuit gaand dat vooraf alle mogelij-ke paden tussen elk paar sein-knopen zijn opgeslagen in een tabel, is de vol-gende stap het berekenen van een groot-ste verzameling disjuncte paden voor de binnenkomende en vertrekkende treinen

Stel dat trein A kan kiezen uit rijweg r1A, r2A, en r3A, dat trein B kan kiezen uit r1B en r2B en dat trein C alleen van rijweg r1C gebruik kan maken. In een ideale situatie kunnen zowel trein A, als B, als C tegelijkertijd een disjunct

pad krijgen naar hun bestemming. Maar stel dat rijweg r1C conflicteert met zo-wel r1B als r2B, dan kunnen trein B en C niet tegelijkertijd het station binnen-rijden. Trein C moet dan wachten.

Het is nu de bedoeling dat uit de verza-meling mogelijke rijwegen een deelver-zameling gekozen wordt die onderling niet conflicteert. Deze deelverzameling bestaat uit rijwegen die tegelijkertijd ingesteld kunnen worden.

Als het lukt om deze deelverzameling zo groot mogelijk te maken, heb je het probleem opgelost.

Door alle rijwegen in een zgn. conflict-graaf (zie figuur 4) op te nemen, waar-bij een knoop een rijweg is en een kant tussen twee knopen betekent dat de rijwegen onderling conflicteren, krijg je een overzicht van welke knopen niet conflicteren. Het berekenen van de grootste verzameling niet conflicterende rijwegen is nu een maximum indepen-dent set probleem geworden.

Het oplossen van dit probleem met een algoritme is NP-moeilijk. Dat is niet gewenst voor een real-time systeem. Gelukkig kan een heuristiek in lineaire

tijd een acceptabele oplossing geven. De oplossing in Figuur 4 is { r2A, r1B, r1C}. In dit voorbeeld is de oplossing makkelijk af te lezen, maar voor een station zoals Amsterdam Centraal heb je vaak conflictgrafen met meer dan hon-derd knopen, met een zeer groot aantal conflictrelaties. Voor een echt goede oplossing moet je van meerdere alterna-tieve conflictgrafen de maximum inde-pendent set uitrekenen en dat lukt meestal niet handmatig binnen een se-conde.

Om het geheel te testen heb ik een si-mulator geschreven die de aankomst en vertrek van treinen op een groot station simuleert. Wanneer een trein aankomt, berekent het algoritme een pad naar het perron, zodanig dat andere treinen zo min mogelijk gehinderd worden, zodat zo min mogelijk treinen (extra) vertra-ging oplopen. De source code van het programma is te downloaden van

http://student.science.uva.nl/~vjaddoe/dispatcher-src.tar.bz2

Voor meer informatie over double ver-tex grafen, preprocessing, conflictgra-fen, resultaatoptimalisatie en discrete event simulatie, verwijs ik naar mijn scriptie op

http://student.science.uva.nl/~vjaddoe/bsc-thesis.pdf


E

C D

A B

F

E

F

A B

C D

Figuur 3 Wissels als double vertex graaf: geen onmogelijke paden meer

MicrogridsChris Jesshope

The Computer Systems Architecture group has recently been awarded 500,000 Euros to research the topic of Microgrids - the use of massive on-chip concurrency. The motivation for this project comes from Moore’s law, which describes the growth in on-chip transis-tor density. It predicts a doubling of transistors every eighteen to twenty-four months and the semiconductor industry, according to its own evalua-tion, looks set to do so for at least the coming decade and possibly longer. This growth in circuit density will pose major problems (and provide opportuni-ties) for computer architecture in this time frame. The problems arise from current architectural approaches, which use implicit concurrency derived from the out-of-order execution of the in-structions in a program. This approach is inefficient and does not scale well and as a result the industry has used clock speed rather than concurrency to increase performance. This has given rise to excessive power dissipation and circuit complexity, and has resulted in the cancellation of several recent high-profile projects following this trend. Examples are the Intel Tejas and the Compaq Alpha 21464. Our project in-vestigates an alternative and novel ap-proach to micro-architecture that ex-ploits explicit concurrency in the in-struction set and, more importantly, has been shown to be fully scalable, flexible and amenable to analysis. It has the potential to provide for the management of thousands of on-chip processors, using autonomous configuration to manage performance, power dissipation and fault tolerance. Ideally, concurrency

must be exploited at many levels, with instruction and loop-level concurrency being managed at the micro-architecture level and higher levels being pro-grammed by the application developer. Microgrids focuses on the analysis and management of the lower levels of con-currency using a micro-architecture that describes explicit and parametric con-currency in its Instruction Set Architec-ture (ISA). We will develop compilers and tools that can extract this concur-rency from existing code so that the problems of managing concurrency are not passed onto the programmer. This will give a strategy for optimising per-formance and power dissipation using large numbers of processors based on legacy code but using concurrency rather than clock speed. We will bring together researchers in computer archi-tecture, software engineering and theo-retical computer science with an addi-tional interest in large-scale concur-rency. We aim to provide a sound theo-retical framework for this model and tools to support its future development. The team will be led by Professor Chris Jesshope, head of the computer Systems Architecture group, and the groups of Professors Jan Bergstra and Paul Klint will collaborate with us on this project.

For more information on Microgrids, see the article on the group's web site:

http://www.science.uva.nl/research/csa/microgrids.html


Een bezoek aan CLEFKoen van de Sande

De conferentie die ik onlangs bezocht in het prachtige Wenen, was CLEF. De natuurlijke neiging is om dit uit te spre-ken als 'klef' maar het moet op zijn Frans: 'clay'. Dit staat voor Cross-Lan-guage Evaluation Forum en kort gezegd vergelijk je daar de resultaten van je eigen zoekmachine met die van ande-ren. Bij het vak Internet Information van Maarten de Rijke (een keuzevak in semester 2) hebben elf studenten een zoekmachine voor 24 talen op 85 Giga-byte aan webpagina's gebouwd, met als doel mee te doen aan WebCLEF. Uit-eindelijk hebben Vladimir, Max en ik resultaten ingestuurd en een paper ge-schreven voor de conferentie, met als beloning één ticket naar Wenen.

Op de conferentie hing een gezellige sfeer en iedereen vertelde het gewoon als bepaalde dingen niet goed werkten of waren misgegaan. Op de meer 'pro-fessionele' conferenties schijnt dat niet te kunnen in verband met gezichtsver-lies. Er wordt altijd nadrukkelijk gezegd dat onderzoek géén wedstrijd is, en het-zelfde geldt voor CLEF. Er is wel een ranking van de inzendingen, omdat het de bedoeling van CLEF is om methodes te vergelijken. In ons systeem zat een verschrikkelijke bug, waardoor we op een vierde plaats kwamen. Het ILPS team, met o.a. Maarten de Rijke eindig-de als derde, maar aangezien zij WebCLEF organiseerden hebben ze er bewust niet teveel tijd ingestoken. Om-dat het slechts vier teams gelukt was om voor deze specifieke taak in te zenden, lijkt het alsof we laatste zijn, maar aan-gezien het zeven andere teams niet ge-lukt is om in te zenden zie ik dat toch

echt anders: het is een hele prestatie om überhaupt tot inzenden te komen.

Wat me vooral opviel op de conferentie was hoezeer onze docenten (onderzoe-kers) nog steeds lijken op studenten. Loopt een sessie 10 minuten uit? Dan kom je gewoon collectief 10 minuten te laat binnen bij de volgende sessie, want als er maar 2 van de 100 man in de zaal zitten beginnen ze toch nog niet. Ook zijn sommige onderzoekers nog steeds in staat om flink over hun tijd heen te gaan, maar zo ‘natuurlijk’ als een Tai-wanees dat deed: er zit iemand wanho-pig te zwaaien met het blaadje "1 min to go" in een hoek van de zaal, maar als je consistent gedurende je hele presentatie met je rug naar die hoek gaat staan, dan kun jij toch ook niet weten dat je al moest stoppen?

Ik zal nu verder niet inhoudelijk op de conferentie ingaan, want dan schrijf ik de halve Cavia vol, maar het is een ge-weldige ervaring om een conferentie te bezoeken en als je de kans krijgt dan moet je dat zeker doen. Rondlopend door Wenen weet je waar je wekenlang voor hebt zitten zwoegen!

G A M E R E V I E W


Programmeren als wedstrijdOefenopgave

Het Nederlands Kampioenschap Programmeren (www.nkp.nl) heeft weer plaatsgevon-den, om precies te zijn op zaterdag 22 oktober 2005. Eigen-lijk heeft de wed-strijd in ieder geval dit jaar een andere naam gekregen, na-melijk Benelux Al-gorithm Program-ming Contest. Hier vind je een van de opgaven van afgelo-pen jaar, waarmee je je een beeld kunt vormen van de wed-strijd. De uitwerkingen zullen in de volgende Cavia te vinden zijn.

Succes!

Drugsbende

De politie heeft een grote drugsbende opgerold, die bestaat uit k bendeleden. Deze worden allemaal in dezelfde ge-vangenis geplaatst, die bestaat uit een lange rechte rij cellen. Van deze cellen zijn nog n cellen vrij en deze bevinden zich op de locaties x1 ... xn. Er zijn minstens zoveel cellen vrij als er bende-leden zijn.

De situatie in de ge-vangenis wordt ge-vaarlijker naarmate de bendeleden dich-ter bij elkaar ge-plaatst worden en daarom willen we dat de afstand tussen de twee dichtstbijzijnde bendeleden zo groot mogelijk wordt. Wat is de grootst mogelij-ke afstand?

Invoer

Op de eerste regel één positief getal: het aantal testgevallen.

Daarna per testgeval:

• Een regel met twee positieve getallen n en k, met 2 k n 105: het aantal cellen en het aantal bendeleden.

• Een regel met daarop n positieve ge-tallen x1, ... , xn met 0 xi 109: de locaties van de vrije cellen. Deze zijn oplopend gesorteerd.

Uitvoer

Per testgeval:

• Een regel met daarop de grootst moge-lijke afstand tussen de twee dichtstbij-zijnde bendeleden.


Foto copyright Amin Tabrizi

Invoer Uitvoer

2

4 4

1 2 3 4

5 3

1 3 6 9 10

1

4

The prisoner’s dilemmaNikos Vlassis

The prisoner's dilemma is a classical example from game theory, illustrating the potential conflicts between individ-ual and group rationality. To get an ap-preciation for the dilemma, suppose that you and a colleague are both arrested as suspects for a misdeed (which you may or may not have committed). You and your peer are placed in different rooms, and an officer comes and tells each of you:

"If you confess your crime and your peer remains silent, then you are free while your peer goes to prison for 7 years. Vice versa, if you remain silent and your peer confesses, then you go to prison for 7 years while your peer runs free. On the other hand, if you both confess, then each of you goes to prison for 3 years. Whereas, if you both stay silent, then each of you goes to prison for 1 year."

So, place yourself at this situation and ponder: what action would you take? Would you confess, and thus gain your freedom but betray your peer in case he remains silent? Or would you remain silent, hoping that your peer would also keep his silence and therefore receiving both the 1-year sentence? But if he does not remain silent, then your silence may send you to prison for 7 years. So si-lence seems no goodand you’d better confess... But if he reasons the same way, then you both end up confessing and therefore spending 3 years in prison. But you both know that you can spend only 1 year in prison if you coop-erate and both remain silent...

The dilemma in the above story is whether to confess and thus guarantee a

maximum of 3 years in prison, or re-main silent, hoping for only 1 year in prison in case your peer also remains silent (but risk a 7-year sentence in case your peer betrays you). Clearly what you should do depends on what your peer is going to do. But even if your peer has told you what he is going to do (say, remain silent), how can you be sure that he will not eventually betray you? Even if communication is allowed, the dilemma cannot be easily resolved, since each person will have a tendency to become a free rider and betray the other for his own benefit.

The prisoner's dilemma is instructive because it shows that private incentives and societal incentives may differ. Even more interestingly, it demonstrates that a joint decision (cooperation by mutual silence) can often be individually more advantageous than a joint decision that is based on the most advantageous indi-vidual incentives (confessing). Thus, quite paradoxically, a group whose members pursue rational self-interest may all end up worse off than a group whose members act contrary to rational self-interest! In game-theoretic terms, a joint decision that is individually ra-tional --- in the sense that no person has a unilateral incentive to deviate from it --- is called a Nash equilibrium (John Nash, 1950). The above `paradox' sim-ply states that in some games, Nash equilibria may not necessarily be so-cially (Pareto) optimal.

The prisoner's dilemma was invented by Albert Tucker in 1950, and soon be-came one of the most popular examples of game theory, inspiring researchers in various scientific fields such as eco-


nomics, politics, sociology, biology, and --- more recently --- computer science and artificial intelligence. An amusing example (adapted from Wikipedia) in-volves a well-known concept in cycling races, for instance in the Tour de France. Consider two cyclists halfway through a race, with the main body of cyclists at great distance. The two cy-clists often work together (Pareto opti-mal solution) by sharing the tough load of the front position, where there is no

shelter from the wind. If neither of the cyclists makes an effort to stay ahead (Nash equilibrium), the main body will soon catch up. An often-seen scenario is one cyclist doing the hard work alone (individually suboptimal behavior), keeping the two ahead of the rest. In the end, this will likely lead to a victory for the second cyclist who has an easy ride in the first cyclist's slipstream. Often, communication and repeated play can resolve the dilemma.


India, ICT en AmsterdamBas van Vlijmen

In maart van dit jaar heeft een delegatie van de informatica-instituten van UvA en HvA de Indische plaatsen New Delhi en Bangalore bezocht om meer te weten te komen over de ontwikkeling van de ICT-industrie aldaar, en om kennis te maken met het ICT-onderwijs en -on-derzoek. De delegatie bestond uit: Jan Derriks, Marjan Freriks, Hans van Koolbergen, Carolien Nevejan, Remco Wendt (allen HvA) en Bas van Vlijmen (UvA).

De reis naar India werd om een aantal redenen gemaakt. Natuurlijk is het van belang voor informaticaopleiders om meer te weten van de snelle ontwikke-ling van de ICT in India. Maar kijken in het buitenland is ook een logisch gevolg van de fusieplannen van UvA en HvA.

Binnen de Amsterdam School of ICT, het verband waarbinnen de informati-caopleidingsinstituten van UvA en HvA samenwerken, wordt gewerkt aan het herstructureren en moderniseren van opleidingen en het aanbod. Dan is het nuttig om te zien wat anderen doen. Uit eerdere contacten was al bekend dat men in India heel innovatief is op het gebied van opleidingen. In hetzelfde kader is er ook een studiereis naar Ame-rika gemaakt door een ander gezel-schap.

Wat het bezoek aan India extra de moei-te waard maakte was dat er in New Delhi ook een conferentie was (www.doorsofperception.com) die na-drukkelijk ging over innovatie middels ICT, welke vorm dat krijgt in een poten-tiële economische reus als India, de maatschappelijke vraagstukken die dat

men zich meebrengt en de rol van op-leiders hierin.

India was een geweldige ervaring. Het is natuurlijk een enorm land, waar vele talen gesproken worden, waar vele be-volkingsgroepen leven, waar enorme contrasten zijn tussen arm en rijk.

Wat we ook ontdekt hebben, is dat India een land is dat heel veel mogelijkheden tot samenwerking op het gebied van ICT biedt. We hebben uitbebreide be-zoeken gebracht aan drie universiteiten en aan een commercieel opleidingsinsti-tuut. Ook hebben we verschillende be-drijven bezocht, zoals bijvoorbeeld Wi-pro (www.wipro.com). Dit is een zeer grote en zeer succesvolle onderneming die geheel bij is op de laatste inzichten op software engineeringgebied. Men opereert daar op CMM level 5. Een ander voorbeeld is Servelots, dit is een kleine idealistische organisatie (www.servelots.com) opgericht door Dinesh. Misschien is die naam niet on-bekend, want Dinesh heeft een aantal jaar gewerkt in de groep van Paul Klint op het CWI.

De conclusie van het bezoek was dat samenwerking met Indiase bedrijven en opleidingen uitvoerbaar is, dat de In-diërs er open voor staan en dat we veel van elkaar kunnen leren, zowel didac-tisch als inhoudelijk. We zullen ervoor zorgen dat in de komende maanden de samenwerking een concrete invulling krijgt. Nader bericht volgt!


The servant slaveFrank van Cappelle

“Tomorrow I is helping.” He points to himself. “Servant.” He picks up the papers I collected from the school, and arranges them in an elaborate fashion into an only slightly neater pile. It’s the same as the other night - I come home from a long day at school (doing stuff for my research project), only to find that he is following me into my hotel room with glinting dollar signs in his eyes.

I give him an awkward smile. His chis-eled face splits into a crooked grin - although it does not hide the emotions that have permanently left their mark: frustration, anger, desperation, hardship, inhuman patience for the mundane, a little room for hope, and lots of room for a wide crooked grin. I can hear his thoughts: fortune has struck! A friendly moneybag has wandered into the hotel!

He smiles at the moneybag. Hope dominates.

He is the man who lives on the stairs in the shadows, waiting for that room service bell. And, he is the man who DOES – 5:30 to 19:00, 22:00-1:00, at your service, at the hotel’s service... cleaning, mopping, washing, watching over at night. He earns 1000 rupees a month, about 20 dollars. This much I know. He spoke to me for over an hour in all. And once in while he actually used an English word.

"working man... cleaning... washing... night watchman... first man... me... first man.. others sleeping... me... clothes... cleaning... (gesturing with his hands, rubbing, at the walls, the floors, the bed… at regular intervals looking be-hind him to make sure no one is listen-

ing)... "English speaking"... "you"... "passport..passport".

Passport? (It seems an American once hired him as a servant and paid him 5 times as much as he’s paid now. Per-haps he’s hoping I’m an American, too.)

In desperation I grab my phrase-book. A bloody useless one but it’s the only English-Marathi book I could find after visiting many bookshops in Mumbai. It’s from 1979. I look for something to say.

...flip flip – section on military phrases (‘I am very brave’..‘the war will last about three years’...‘we took the posses-sion of the city in the very first charge’) ...flip flip... commands to servants (‘take off my boots’..‘get out of the house’...‘you are very lazy’...‘bring it at once’)...flip flip... useless miscellaneous phrases (‘the ship has been lost’...‘you must fear God’...‘he will be hanged’ ...‘have you insured your life?’)

It’s no use. I tell him I don’t need any help. He bends down to touch my feet, and then gives me the clasped hands greeting. Again. Hope dominates.

Frank van Cappelle, student sociaal-wetenschappenlijke informatica, doet onderzoek in India in het dorp Shirgaon, Maharashtra state naar het gebruik van een internet kiosk naast de school. Hij onderzoekt wie wel en wie niet gebruik maakt van de twee computers die daar staan en wat de gebruikers er van leren.

Zijn internetkioskproject:www.niitholeinthewall.com

Frank’s India-weblog:caps.whereareyou.net


Dungeon Siege IITonnie Wessling

Hallo gamers! Weer een review in de Cavia, dit keer over Dungeon Siege II, de opvolger van Dungeon Siege. Er zijn vast een hoop mensen die DS I hebben gespeeld; die kennen de naam wel. Voor de mensen die dat niet hebben gedaan, niet getreurd, want DS II heeft qua verhaal niks, maar dan ook echt helemaal noppes met DS I te maken, behalve dan dat het beide RPG’s zijn. Ten tijde van de release van DS I werd er gezegd dat de engine veel meer aankon dan wat DS I vroeg, en dat blijkt waar te zijn. DS II gebruikt grotendeels dezelfde engine, met wat aanpassingen voor de SFX en de opponent-AI. Het ziet er trouwens wel stukken beter uit. Hoewel het een compleet ander verhaal heeft, speelt DS II eigenlijk op praktisch dezelfde manier als DS I: je begint met één character, en naarmate je verder komt in het verhaal kun je andere characters tegenkomen die eventueel met je mee willen hobbelen en hakken. Daarmee kun je je party dus uitbreiden, tot max. zes members. Als je er een bij wilt, moet je wel ruimte hebben natuurlijk; een extra member slot kan je in de inn kopen voor een stapeltje centen, zodat je niet meteen van het aller aller begin met zes characters rond

kan lopen (op easy kun je maar tot vier slots hebben, daarna wordt veteran mogelijk en kan je er meer kopen). Dit is naar mijn inzicht wel een positieve verandering t.o.v. DS I. Als je eenmaal aan het rondlopen bent in de vrij grote wereld, kom je uiteraard de meest uiteenlopende vijanden tegen. Die kun je met grof geweld in de pan hakken. De vijanden variëren van kleine schorpioentjes tot hele grote... wat zijn het eigenlijk... hele lelijke en boze beesten. DS II doet ook aan het

G A M E R E V I E W


wegrennen van een vijand als ie hard gehakt wordt, wat leuk kan worden in combinatie met mobbing – altijd leuk, meer vijanden... Een andere verandering op DS I is dat er in DS II ook de zogenoemde bosses zitten, een wat sterkere variant op een normale vijand, met meer HitPoints en meer pijn (dat is uiteraard al een bekend iets, maar wel erg leuk in DS II) die ook weer een verhoogde kans geeft op uniques en set items (jaja, dat zat niet in DS I!) waarvan sommigen echt hardcore rulen. Naast alle beesten kom je ook wel eens een teleporter tegen. Je kan in DS II wel op elke willekeurige plaats saven, maar als je dan later weer verder gaat met je spel zit je wel in het dorp van die act (er zijn er drie, vrij uitgebreid). Dan moet je dus teleporten naar de dichtstbijzijnde teleporter en alle beesten zijn ook weer terug: alles respawnt! Da’s wel fijn, want je moet je party members specialiseren in een manier van combat. Hoe meer ze er mee doen, hoe beter ze er in worden. Dat gaat bijna als in DS I, waar je ook al kon kiezen uit Melee, Ranged, Nature Magic en Combat Magic. De spells van de magic kanten zijn natuurlijk wat veranderd en mooier gemaakt, maar komen in principe op hetzelfde neer als in DS I. Wat erg leuk is, is dat naast het combat level van een character (wat dus omhoog gaat als je dat type combat gebruikt) er ook een gewoon character level is. Dat heeft ook te maken met een soort van skill tree die elk van je characters heeft. Denk hierbij aan bijvoorbeeld de mogelijkheid om dual wielding je beesten te lijf te gaan, of ze van een roteind weg te perforeren met je kruisboog in plaats van er bijna naast te moeten staan, minder manakosten voor je spells, etc, etc. Je kan je characters dus een stuk meer

specialiseren dan in DS I, en dat is wel heel erg leuk. De punten die je in je skill tree stopt zorgen, als je de punten op bepaalde manieren verdeelt, ook voor hele speciale attacks waarmee je eens per zoveel tijd (ze moeten weer opladen door normaal te vechten) RETE-veel damage kan doen. Erg handig voor crowd control en eindbazen, en het ziet er kewl uit... Het verhaal zelf is af en toe een beetje cliché en sommige NPC’s hebben een blind vertrouwen in je, om de een of andere vage reden dat je ogen hun wel aanstaan: “I’ve looked in his eyes and I feel we can trust him”, enzo. Dat is wel een beetje jammer, maar het verhaal is in ieder geval wel uitgewerkt met een main quest lijn die best lang is en een hele hoop sub-quests. Er is dus een hoop te doen in dit spel, single player of multiplayer. Naar mijn mening is DS II beter dan DS I en mijn rating voor dit spel is een dikke 8.

Systeemeisen: 1GHz/256MB RAM/4GB hdSpace/64MB video

G A M E R E V I E W


Cidade de deusIvo Singer

Wanneer je op een feestje komt en aan iemand vraagt: “Heb je toevallig Cidade de Deus al gezien?”, dan klinkt dat natuurlijk veel interessanter dan wanneer je begint over de laatste Star Wars. Het wekt de indruk dat je een kenner bent, of in ieder geval een filmliefhebber. Het zegt uiteraard helemaal niks, maar hopelijk is dit wel een extra stimulans om de film te gaan kijken.

Dat is natuurlijk niet de enige reden om de film te gaan zien. Laat ik eerst uitleggen waar de film over gaat. Het verhaal speelt zich af in een sloppenwijk van Rio de Janeiro. De hoofdpersoon Raket vertelt ons over het Tere Trio. Dit zijn drie criminelen die overvallen plegen op gastrucks, en die op een dag besluiten een hotel te beroven. Geholpen door een jonge wannabe gangster Dobbeltje, die op wacht staat, gaan ze naar binnen. De aftocht loopt niet soepel en de jongens slaan op de vlucht. Deze generatie gangsters maakt plaats voor een andere, waarbij de eerder genoemde Dobbeltje een grote rol zal spelen. Raket blijft er tussenin staan met zowel banden met het Trio (één ervan is zijn broer) als met de nieuwe generatie. Zijn droom is het om fotograaf te worden en het verhaal combineert dit verlangen van hem met de harde criminaliteit in de sloppenwijk.

De uitleg is expres niet langer omdat ik dan te veel ga verklappen over de film. De film heeft in 2004 vier oscarnominaties gekregen maar niks gewonnen, maar hij moest het dan ook opnemen tegen The Return Of The King. Dit laatste deel van de Lord Of The Rings trilogie ging er destijds

vandoor met 11 Oscars. Niet dat een Oscarnominatie direct een reden is om een film te gaan kijken, maar het geeft aan dat de film wel degelijk serieus genomen wordt in Hollywood. Een voordeel bij de acteurs is overigens dat je ze nergens van kent en dus niet het gevoel heb zoals ik bij een film met Tom Hanks heb, dat je niet het personage maar de acteur zelf ziet. De personages houden de film boeiend ook al is het niet helemaal duidelijk waar de film heen gaat. Het verhaal neemt je mee, maar niet zoals een doorsnee Hollywood film, waarin duidelijk een probleem opgelost moet worden. Hier geen kind dat gekidnapt wordt of aliens die de wereld bedreigen, maar een jongen met een verlangen in een stad vol geweld en armoede.

Heel belangrijk in de film is de sfeer. De warme kleuren stralen een zinderende hitte uit en ook de impressiebeelden van de sloppenwijk en de Portugese taal dragen daaraan bij. Sommige films weten niet echt de tijd te nemen om je echt op te laten gaan in de wereld die zich voor je ogen afspeelt. Deze film heeft dat wel. Hij weet je mee te nemen in de wereld van de sloppenwijk, in de chaos, de criminaliteit en het verwezenlijken van verlangens. Zeer de moeite waard deze film, en als je er niks aan vindt kun je hem altijd nog gebruiken om interessant te doen op een feestje!

F I L M R E V I E W


MAKE: technology on your timeJanneke van der Zwaan

In Cavia 12 stond een review van het boek ‘Hardware Hacking Projects For Geeks’. Blijkbaar was dat boek een groot succes, want nu is er een tijdschrift gebaseerd op hetzelfde idee. Make is een tijdschrift vol doe-het-zelf projecten en verschijnt vier keer per jaar. Deze review gaat over het eerste nummer. Dit nummer is overigens al in februari verschenen.

In het welkomstwoord wordt duidelijk uitgelegd voor wie Make bedoeld is: Makers. Makers zijn mensen die meer willen met technologie dan alleen consumeren, die apparaten uit elkaar halen om te kijken hoe ze werken, die zelf dingen willen bouwen en/of elektronische gadgets willen aanpassen naar hun eigen wensen. Ieder nummer bevat vier volledige projecten om zelf te bouwen. In het eerste nummer zijn dat:

• een tuigje waarmee je een (wegwerp)fotocamera aan een vlieger kunt hangen, zodat je foto’s vanuit de lucht kunt maken

• een ‘stabilisator’ voor een videocamera (zoiets als een steadicam, maar dan goedkoop)

• een vijf-in-één netwerkkabel

• een magneetkaartlezer.

Daarnaast bevat Make nog een hoop artikelen over allerlei onderwerpen in verschillende rubrieken, zowel over hardware als over software. Bijvoorbeeld hoe je een bluetooth headset aansluit op een

Mac, trucjes voor je iPOD in de rubriek ‘Mobile’, Hacks voor Gmail en Excel in ‘online’, een column waarin wordt uitgelegd hoe je iets dat vastgesoldeerd zit netjes kunt weghalen en nog veel meer.

Eén van de grote pluspunten van dit blad is dat artikelen erg duidelijk en uitgebreid zijn. Voor de meeste projecten zijn er stap-voor-stap beschrijvingen van de handelingen die je moet verrichten. Ook

B O E K R E V I E W


staan overal duidelijke foto’s bij, bijvoorbeeld van de materialen die nodig zijn. Bij het lezen van de artikelen had ik nooit het idee dat het om onmogelijke projecten ging.

Vaak vergen de projecten een (behoorlijke) investering, maar dat is natuurlijk niet raar: elektronisch spul kost gewoon wat. Wat ik wel jammer vind, is dat de software die besproken wordt vaak ook geld kost, terwijl er in veel gevallen een gratis alternatief te vinden is.

Een ander nadeel is dat Make nogal Mac georiënteerd lijkt te zijn. Natuurlijk kan het voorkomen dat er een artikeltje is met tips of projecten die nuttig zijn voor de Mac en niet voor PC’s, en andersom zal het ook wel een keer voorkomen. Het lijkt er alleen nu op dat de voorkeur ligt bij Mac hacks. En dat is jammer voor niet-Mac gebruikers.

Wel weer erg leuk is dat Make een uitgebreide website heeft. Het adres is www.makezine.com. Op deze site kun je van alles vinden: van de complete inhoudsopgaven van alle tot nu toe verschenen nummers tot links naar D.I.Y. projecten op internet en (gratis) podcasts over Make gerelateerde onderwerpen. Voor ieder artikel uit de Make is er een aparte pagina waar je

kunt discussiëren over het artikel. Ook zijn er relevante links, lijsten van benodigdheden en code listings te vinden.

Kortom: Make is een leuk en laagdrempelig tijdschrift met doe het zelf projecten. Ook de website is zeker het bekijken waard!

Het februarinummer van Make is in te kijken in de VIA kelder. Losse nummers zijn te bestellen voor ongeveer 13,- per stuk en een jaarabonnement ongeveer 30,-.

Oude Cavia’s zijn terug te vinden op de VIA-site.

B O E K R E V I E W


Twee logische puzzelsDave van Soest

Letterraam

In elke rij en kolom komen de letters A, B, C en D ÈÈn maal voor. De letters buiten het diagram geven aan wat vanaf die kant gezien de eerste letter in de betreffende rij of kolom is.

Flatgebouwen

In elke rij en kolom staan 5 flatgebouwen van een verschillende hoogte 1 t/m 5. De cijfers buiten het diagram geven aan hoeveel flatgebouwen vanaf die kant gezien kunnen worden. (Een hoog gebouw blokkeert het zicht op een lager gebouw dat daar achter staat.)

P U Z Z E L


A

A

C

B B

D

4 2

23

3

3

RAF ZOEKT PARTTIME TALENT

Voor diverse afdelingen is RAF op zoek naar enthousiaste parttime medewerkers,bijvoorbeeld voor de functie van:

Computer verkoper/adviseur●

Telecom verkoper●

Medewerker helpdesk●

Video/tv adviseur

Interesse? Stuur een mailtje met een beknopte cv naar [email protected] krijgt snel bericht!

Rijnstraat 139-168,1079 HR Amsterdam

E E R S T E J A A R S W E E K E N D 2 0 0 5


Altijd al gedroomd van je eigen Automatisering Gids?

Meld je dan aan voor een gratis studentenabonnement.

Ja, echt helemaal gratis, je hele studie lang.

Nu nog mooierHoor je tot de eerste 1000 aanmelders voor een gratis abonnement,

dan krijg je ook nog een gratis T-shirt met deze Olga opdruk!

Pak je collegekaart en meld je direct aan op

www.automatiseringgids.nl/student

Hortsik!

Documents

Cavia 15