2 cavia

“He, wat een fijne vereniging hebben we toch”, zei Ork ter suggestie om dit verhaaltje mee tebeginnen, want ik had geen flauw idee wat ik nou eigenlijk zou gaan schrijven. Een stukjeschrijven is toch moeilijk, zeker als je het een tijd niet hebt gedaan. Maar goed, dat terzijde. Is deVIA een fijne vereniging? Dat zullen we dit jaar ondervinden, en hangt natuurlijk af van hoe goedhet nieuwe bestuur zijn best gaat doen dit jaar.

Gelukkig staan er wat leuke dingen op de agenda. Zo wordt er op dit moment hard gewerkt aaneen bedrijfsuitje in maart naar Philips, hebben we in april de studiereis naar Boston, en in mei zalhet Bètafeest haar comeback maken. We hopen natuurlijk dat iedereen daar dit jaar weer heengaat!Ik heb zelf nog geen Bètafeest mogen meemaken, maar als ik alle anekdotes moet geloven is dataltijd erg gezellig geweest, gezellig feesten met de studenten van de gehele faculteit. Overigensheb ik ook erg zin in het potje paintball dat we binnenkort tegen het ACD gaan spelen, ik wil weleens zien of de VIA die scheikundigen in kan maken.

Kortom, de eerste helft van dit bestuursjaar heeft al wat te bieden. Maar dit is niet genoeg, zekerniet! Naast al deze ontspanningsactiviteiten, zijn we ook hard bezig om wat meeronderwijsgerichte activiteiten te organiseren, de eerste kun je waarschijnlijk aan het begin van hetderde trimester verwachten, we zijn bezig met het organiseren van een forum waar we vanuit destudentenoptiek het onderwijs aan het OWII onder de loep gaan nemen.

Als je overigens zelf nog ideeën hebt of ook wil meehelpen om er een leuk jaar van te maken bij deVIA, laat het dan weten. We zijn namelijk nog altijd hard op zoek naar studenten die wel een beetjetijd willen missen om te helpen het gezellig te maken bij de VIA. Dan rest mij alleen nog om je veelleesplezier te wensen en ik zie je graag eens op een van de tweewekelijkse borrels of misschienzelfs op een van de vergaderingen van onze commissies!

Niels Roosen,Voorzitter

Van de voorzitter

Van de redactieDe Cavia, het verenigingsblad van de VIA. Ja, hier ligt ie dan weer, de tweede. Okay, je hebtgelijk… weer is misschien niet het juiste woord. Maar daarom zag ik het ook als een uitdaging omde functie van mediacommissaris in het nieuwe bestuur op me te nemen. Verstandig? Daar valtover te twisten. Leuk? Toch wel!

Ondertussen is het alweer bijna een half jaar geleden dat de laatste en tevens eerste Caviaverscheen. In deze periode is er dan ook het één en ander veranderd. Er zetelt momenteel eennieuw bestuur. Ook binnen de mediacommissie is er een vernieuwende kijk op de zaken rond deCavia gekomen.

Een verenigingsblad... vijfentwintig jaar geleden een goede gelegenheid om je stem te latengelden. Tegenwoordig, met de huidige communicatie en vrijheid van meningsuiting, is depropagandistische waarde van een verenigingsblad sterk afgenomen.

Toch is het belangrijk dat ook in deze tijd studenten de kans krijgen hun verhaal te doen.

Ik wil het belang van inbreng van studenten graag benadrukken, want zonder jullie kan een bladniet bestaan. Artikelen hoeven niet altijd leuk of mooi te zijn. Je mening, ook als deze minder goeduitgewerkt is, is van harte welkom… ons streven is een eerlijk blad: de Cavia!

Ik hoop dat deze Cavia bij een ieder in goede smaak zal vallen.

Lot Schutte,Mediacommissaris

3maart 2002

Colofon

Cavia is een uitgave vanStudievereniging VIA voor destudenten en medewerkers van destudies Informatica, KunstmatigeIntelligentie, BIS en SWI. Het bladwordt gratis verspreid.

AdresPlantage Muidergracht 241018 TV Amsterdamtelefoon: (020) 5255520e-mail: cavia@uvastudent.org

RedactieElinor Bakker, Ruben Boumans,Marit van Dijk, Wouter van Gent,Ork de Rooij, Arjan Scherpenisse,Lot Schutte (hoofdredactie), DavidStibbe.

EindredactieFrank Geerlings, MartijnStegeman.

AdvertentiesBel voor meer informatie ArjanScherpenisse: 06-41322599 of e-mail: acscherp@science.uva.nl

DrukDe Appelbloesem Pers, Amsterdam

© 2001 Studievereniging VIANiets uit deze uitgave mag wordengereproduceerd zonder schriftelijketoestemming van StudieverenigingVIA.

InhoudsopgaveIntroducing VIA (again) Niels Monshouwer

Agenda

GigadeathOrk de Rooij

Filmrecensie Amerikaans Absurdistische SpookwereldWouter van Gent

Studeren in het buitenlandEen minor Antropologie in DunedinFrank van Cappelle

Landelijke Studenten VakbondManon Geven

De AfstudeerderRalph Foorthuis

Python Crash CourseArjan Scherpenisse

Counter-Strike

Unreal TournamentNiels Roosen

PKI, dat is toch iets met beveiliging?Verantwoord én gebruikersvriendelijkeGovernmentJarno Boks

4.

5.6.

7.

8.

10.

12.

14.

16.

17.

18.

4 cavia

Een nieuw jaar, een nieuwe VIA. Begin januari is het ons gelukt om een nieuw enthousiast bestuurte vormen dat de VIA door het eerste volledige jaar na de oprichting moet zien te krijgen. Maar wiezijn wij?

Het nieuwe bestuur van de VIA bestaat uit 4 nieuwe leden en 3 bestuursleden uit het interimbestuur: Niels Roosen (Informatica) is voorzitter, vorig jaar secretaris van het interim bestuur. Orkde Rooij (AI) behoudt zijn positie als penningmeester, Arjan Scherpenisse (AI) gaat dit jaar doormet de commerciële zaken. Verder wordt de functie van secretaris dit jaar vervuld door NielsMonshouwer (AI), Henriette Cramer (SWI) is de nieuwe coördinator onderwijs, Lot Schutte (AI)de coördinator van de commissie media die onder andere verantwoordelijk is voor het in elkaarzetten van deze Cavia. Ton Wessling (AI) neemt dit jaar de functie van coördinator activiteiten opzich.

Wij zijn dit jaar enthousiast begonnen en hopen dat het hele jaar vol te houden.

Introducing VIA (again) Niels Monshouwer

Quotes

Toon Michel: “Maar dat zijn slimme mensen en zoekmachines worden door Amerikanengemaakt...”

Robert de Hoog: “Dat is geen managen, dat is werk.”

Maarten van Someren over data-cleansing van leervoorbeelden: “Ten eerste kun je deabnormaliteiten eruit halen. Ten tweede kun je de rare data eruithalen. Ten derde kun je devreemde dingen eruit halen.”

v.l.n.r. Ton Wessling, Arjan Scherpenisse, Niels Monshouwer,Niels Roosen, Ork de Rooij, Lot Schutte

5maart 2002

Agenda

27-03 Roeterborrel03-04 20:30 - 22:00 Lustrum van het Lagerhuis: debat over toekomst Hoger Onderwijs04-04 SBBA Bèta Bedrijvendag09-04 t/m 10-04 LAN-party10-04 15:30 - 17:00 Onderzoeksvergadering: Anders Bouwer, Vania Machado (SWI)11-04 Kelderborrel18-04 t/m 19-04 Congres: Get Virtu@lized - over virtuele organisaties, georganiseerd door

Mercurius (studievereniging communicatiewetenschappen)Locatie: Beurs van Berlage, Roeterseiland

18-04 t/m 28-04 Boston 200223-04 Basiscolloquium (AI)24-04 Roeterborrel08-05 Algemene ledenvergadering13-05 SBBA sollicitatiecursus15-05 15:30 - 17:00 Onderzoeksvergadering: Chris van Aart, Machiel Jansen (SWI)16-05 Kelderborrel22-05 Bètafeest28-05 Basiscolloquium (AI)29-05 Roeterborrel07-06 Voorlichtingsdag op locatie12-06 15:30 - 17:00 Onderzoeksvergadering: Suzanne Kabel, Anjo Anjewierden (SWI)26-06 15:30 - 17:00 Onderzoeksvergadering: Jan Wielemaker (SWI)

Om te noteren: Donderdag 4 april 2002

Schrijf deze datum onmiddellijk in je agenda, want voor de achtstekeer organiseert de SBBA de jaarlijkse Bèta Bedrijvencontactdag!

Dit is voor jou, als doctoraal bètastudent, of als pas afgestudeerde bèta, de ideale gelegenheid omin contact te komen met bedrijven en onderzoeksinstellingen die binnen jouw vakgebied actiefzijn. Meer dan 30 bedrijven en instellingen zijn aanwezig met een stand op de informatiemarkt, diedit jaar plaats zal vinden in het hoofdgebouw van de VU, rondom de aula en het auditorium.

De bedrijvencontactdag begint om 9.00 en zal worden geopend door Prof. Dr. Lucas Reijnders.Natuurlijk is de dag geheel verzorgd, met gratis koffie en thee, een lunch, en natuurlijk een borrelna afloop. Enkele van de aanwezige bedrijven geven ook een lezing, en je kan je inschrijven vooreen sollicitatietraining (wederom gratis). Bovendien is er een mogelijkheid tot deelname aan degesprekkendagen (in mei), waarbij je, na selectie, een persoonlijk gesprek met het bedrijf van jouwkeuze krijgt aangeboden.

Ongetwijfeld zal je nog steeds vragen hebben, kijk voor de beantwoording daarvan opwww.sbba.nl, of mail naar info@sbba.nl.

Wij hopen jou donderdag 4 april te mogen begroeten!

Het SBBA-bestuur.

6 cavia

Stel je voor: we hebben de kennis ontwikkeldom computergeheugen op te slaan op eenatoom. We hebben de kennis ontwikkeld omhiermee rekensnelheden te halen in de ordevan 1050 operaties per seconde. We hebben, metbehulp van nanotechnologie, het menselijkbrein volledig in kaart gebracht… met dezetechnieken hebben we een kunstmatigintelligente ‘mens’ gemaakt, die honderdenmalen sneller kan denken dan z´n makers.Laten we ze ‘artelecten’ (van artificialintellect) noemen.

Deze artelecten zullen zich misschien in eersteinstantie gehoorzaam neerleggen bij wat demens hen voorschrijft te doen, maar zal er ookeen tijd komen waarin ze bedenken dat zeeigenlijk het heersende ras op aarde zijn? Enzullen ze, aangezien ze honderden malen snellerdenken dan wij, ons dan niet gaan zien zoals wijkijken naar mieren of lastige insecten die je bestwel eens ́ per ongeluk´ mag wegslaan ofvermoorden?

Dit is echter precies wat Hugo de Garisbeschrijft in z´n lezing bij het BrainStorm-congres in Enschede. Hugo de Garis iswerkzaam in de tak van de evolutionaryhardware, of, zoals hij het zelf noemt: hij is eenbrain builder. Hij werkt aan een systeem omtechnieken uit de Kunstmatige Intelligentie,waaronder genetische algoritmes, niet insoftware, maar in hardware vast te kunnenleggen. Hij werkt aan het ontwikkelen van alletechnologiën die hier beschreven zijn. Tevens ishij een doemdenker, die de grootste wereld-oorlog aller tijden met zekerheid weet tevoorspellen, omdat volgens hem het artelectzeker zal onstaan. Hij predikt dat dit nooit maggebeuren en dat men alles op alles moet zettenom het nooit zover te laten komen, want dan isde mensheid gedoemd uit te sterven… niet zonodig door de artelecten zelf, maar door deoorlog over het wel of niet uitvinden ervan dieeraan voorafgaat.

Hij beschrijft het mogelijke ontstaan en de daarvanaf hangende potentiële kwaadaardig-heidvan dergelijke als een te groot risico om hetuitvinden ervan te legaliseren. Het kan best dateen dergelijk scenario nooit plaats zal vinden,

Gigadeathdaar hoopt hij ook op, maar hij gelooft dat hetwel zal gebeuren.

En voordat het zover is zal de wereld verdeeldzijn in twee kampen. De ‘cosmics’, die eendergelijke uitvinding toejuichen… wetenschapmag niet stilstaan voor iets wat waarschijnlijknooit gebeurt. Het creëren van potentieel nieuwleven, of in ieder geval een iets wat zeerintelligent is, bied de mensheid teveelvoordelen om te laten liggen.

Aan de andere kant zijn er de ´terrans´, demensen die het gevaar van de artelecten welonderkennen en alles op alles zullen zetten omhet ontwikkelen hiervan tegen te gaan.Desnoods met geweld. De Garis zelf behoorthierbij, en hem hoor je ook luid en duidelijkverkondigen dat hij, for the sake of argument,liever iemand doodmaakt, of op een grotereschaal: liever alle cosmics uitroeit, dan dat hijhet ontstaan van een artelect toe zal laten.

Dit is natuurlijk wel vreemd, want hij werkt zelfaan de technologie die potentieel degrondlegger zal zijn om dergelijke artelectenmogelijk te maken. Maar hij noemt zichzelf danook hypocriet, schizofreen zelfs. De technologiewordt toch wel ontwikkeld en het was mijn ideeom het zo te doen, dus zal ik het ook doen hoorje hem denken. Verder zegt hij blij te zijn in eentijd te leven waarin dit alles nog niet zalgebeuren, maar voor zijn kleinkinderen vreesthij het ergste. Hij geeft ons nog 50 tot 100 jaar,en dan is het afgelopen. Dan zal de oorlogbeginnen tussen die twee kampen, die, volgenseen korte peiling in het publiek, aardig fifty-fiftyverdeeld zijn volgens hem. Deze oorlog zal vrijfataal zijn, en mocht er desalniettemin geenoorlog komen, dan maken de artelecten ons welaf. In elk geval zal een grote slachting, eengigadeath het gevolg zijn.

Ork de Rooij

7maart 2002

Vrijdagavond in Amsterdam, een moeilijkeavond om naar de bioscoop te gaan. Je moetzo’n 40 euro neerleggen voor een kaartje omvervolgens tussen het uitgaanspubliek een filmproberen te bekijken. En dat laatste betekentdat er gezellig gekletst, gelachen en gebruldwordt tijdens de film, met of zonder mobiel.Gelukkig kan je nog altijd naar The Movies ofKriterion, waar om één of andere reden desfeer anders (lees: beter) is dan in een Pathébioscoop.

Goed, Kriterion wordt het dan maar. De nieuwevan David Lynch, daar kan ik wel een mooiverslagje voor de Cavia over schrijven. Maarhelaas, het was Lynch weekend en de zaal waseen uurtje van te voren helemaal uitverkocht ende wachtlijst langer dan de Wibautstraat mettegenwind. Dus werd het Ghost World.

Ghost World is een Amerikaanse film van TerryZwigoff, die eerder de documentaire Crumbmaakte. Het is een verfilming van een cultstripover twee pubermeisjes, Enid en Rebecca, dienet klaar zijn met highschool. Nu denk jemisschien: “Nou dat wordt lachen! De grappenover seks zullen wel weer niet van de luchtzijn!” denkend aan meesterwerken als AmericanPie en het welhaast nog betere Amercan Pie 2.Helaas kan Ghost World zich niet meten metzulke feel good highschool klassiekers. Demeisjes in Ghost World kijken cynisch om zichheen in hun absurdistische Amerikaansewereld. Een wereld vol weirdo’s, losers envooral aanstellers. Vooral de minderaantrekkelijke en onverbiddelijke Enid, die in deloop van de film een grotere rol krijgt, voelt zichaangetrokken tot de menselijke randverschijn-selen in een grote stad. Dit wordt duidelijkwanneer ze een vriendschap aangaat metSeymour, een man die zo’n dork is dat ie welweer cool wordt (zeer goed gespeeld door SteveBuscemi). De film lijkt een aaneenschakelingvan tergende situaties, mensen en (nietmeewerkende) lotgevallen.

De film is een verademing vergeleken met wat ernormaal uit de VS tot ons komt. De sfeer isvergelijkbaar met de films van Tod Solondz (o.a.

Amerikaans Absurdistische Spookwereld

Happiness). Het is dan ook niet verwonderlijkdat het de makers grote moeite heeft gekost omhet verfilmd te krijgen, aangezien de grotestudio’s het te cynisch vonden en er ook nogeen happy end aan vast wilden breien. Gelukkigis de film geworden zoals de regisseur hetbedoeld had, al was dat alleen maar goed omdatik dan niet weer over tien jaar extra geld moetneerleggen voor de speciale director’s cut dvd.

Maar goed, uiteindelijk heb ik een voor-treffelijke vrijdagavond gehad met deze zwartekomedie, die ons leert dat het leven geensprookje is, waar iedereen op het laatst succesen geluk vindt.

Oh ja, als je een Reservoir Dogs fan bent danmoet je blijven zitten tot na de aftiteling.

Ghost World draait (al een tijdje) in Kriterionen Pathé De Munt.

Filmrecensie Wouter van Gent

Alles kan beter...

Er kan nog wel wat gesleuteld worden aaninformatica, AI en informatiekunde aan deUvA. De VIA gaat zich voortaan actiefbemoeien met het verbeteren van onderwijsaan dit onderwijsinsituut.

Klachten, suggesties, revolutie?

via@science.uva.nl

De VIA onderwijscommissie brengt jeideeën over aan de opleidinscommissies,studentenraad en andere relevanteinstanties of probeert zelf actie teondernemen.

De VIA kan niet alle opleidingen alleenoverzien, we hebben meningen van zoveelmogelijk studenten nodig. Je bent dan ookvan harte welkom mee te komen overleggenmet de onderwijscommissie over wat wij aande kwaliteit van de i-studies kunnen doen.

8 cavia

Studeren in het buitenland Frank van CappelleEen minor Antropologie in Dunedin (Nieuw-Zeeland)Als je toe bent aan een vakantie, dan isstuderen in het buitenland iets om over na tedenken. Kies een ideale bestemming uit, vulwat formuliertjes in en koop een ticket. Hetvakantiegevoel komt vanzelf als je daaraankomt. Alles is nieuw, iedereen wil feestenen niemand studeren. Enfin, zo dacht ik erover.Want je bent niet alleen student, maar ooktoerist. Toen ik Nieuw-Zeeland koos, koos ikvoor een lange vakantie aan het strand. Hetmooie is dat jestudie er niet eensonder hoeft telijden! In mijngeval wel, moet iktoegeven, maar datkomt omdat hetacademisch jaarhier anders loopt.Je kunt niet alleshebben…

Mijn grootsteprobleem was eigenlijk het kiezen vanbestemming. Het ligt eraan wat voor vakken jewilt volgen en waar je ze kan volgen, maar meteen flexibele instelling heb je een hoop keus.Dus wordt het een kwestie van wegstrepen.Eerste punt: taal. Wil je een specifieketaal leren? De meeste talen juist nietleren? Ik koos voor dat laatste. Bleef erover: landen waar je Engels (ofNederlands!) kunt spreken. In zo’n gevalkun je nog steeds in bijna allecontinenten terecht, inclusief Afrika. Duspunt twee, mijn grootste wegstreper:geld. Engeland, Schotland en Amerikazijn nogal (!) duur. Nieuw-Zeeland enAustralië zijn behoorlijk goedkoop invergelijking. De UvA heeft eenovereenkomst gesloten met een selectieuniversiteiten zodat je gewoon inNederland collegegeld betaalt, dus watdat betreft is het misschien juist een goed ideeom aan een dure universiteit te studeren. Puntdrie: vakantie. Waar wil je ongeveer een paarmaanden van je leven slijten (of in mijn geval:twaalf). Het makkelijkste is de websites vanverschillende universiteiten bekijken, kritisch

analyseren (snelheidstip: degene met de slechtewebsites wegstrepen!!), reputatie opzoeken enmogelijkheden vergelijken. Over het algemeenzijn studenten die Nieuw-Zeeland kiezenliefhebbers van natuur en/of sport. Je hebtontzettend veel keuze die je normaal niet op eenplek hebt, zoals klimmen, surfen, golfen,kajakken, snowboarden en natuurlijk bunjee-jumpen.

What else? Zoek op www.uva.nl naar‘buitenland’ voor een aantal links.Het is ook handig om alvast eenzogenaamde ‘nomination form’ tedownloaden. Deze moet jeinvullen om je aan te melden vooreen uitwisselingsprogram-ma. Hetkomt compleet met instructies dusje kunt meteen zien wat je allemaalnog moet doen. Je vind ’m door(hoe kan het anders) ‘nominationform’ in te tikken. Krijg je meteenook een waslijst van potentiële

bestemmingen. Tenslotte moet je ook nog watbeurzen aanvragen, wat misschien devliegkosten dekt en hopelijk nog meer.

Sta je daar met je koffertje. Als je de keuzengoed overwogen hebtspreek je de taal en kunje zonder al te veelmoeite transportregelen naar je kamer.Welke kamer? Somsregelt de universiteitdit. Ik heb het zelfgeregeld omdat ik dangoedkoper uit kwam.Dit is niet zondergevaren. In Nieuw-Zeeland, bijvoorbeeld,moet je voor eenparticuliere kamer bijna

altijd een JAAR-contract afsluiten. En je wiltook niet in een LEGE kamer aankomen. Dusmisschien is het makkelijker om de universiteitiets te laten regelen (als dat kan). Meestal regeltde universiteit ook wat activiteiten om mensente leren kennen, misschien ook nog wat

9maart 2002

toeristische dingetjes. Zo was ik in een bus volbuitenlandse studenten naar het strandgeweest, toen naar wat mooie uitkijkpunten, enals je dat wilde kon je ook nog een museumbezoeken (voor de gratis lunch natuurlijk). Eenheleboel studenten hier kopen een auto,meestal samen met iemand anders. Alles is hierbest wel dicht in de buurt (nooit met Nederlandvergelijken) en je kunt in een paar maanden tijdheel veel zien. In mijn geval: een paar dolfijnen,veel zeehonden, een heleboel vogels (met enzonder vliegcapaciteiten) en heel – erg – veelschapen (klein, groot, wit en zwart!).

Nog een tip: altijd voorbereid zijn voor hetonverwachte. Ik werd nog gewaarschuwd dathet hier in de winter best wel koud zou zijn, dus

heb ik wat warme kleren meegesjouwd. Ik dacht:ik ben een toffe Nederlander dus dat zal bestwel meevallen op zo’n tropisch eiland. Niet dus.Ze hebben hier helemaal geen verwarming in dehuizen! De huizen zijn ook niet gebouwd omkou tegen te houden. Hier zijn de mensen er zelfvoor gebouwd (blijkbaar) en ze gaan gerust metblote voeten en korte broek de deur uit terwijl ikin mijn jas sta te bibberen. Ik heb dus meteenmaar een kacheltje gekocht. Verder: ik dacht datde taal geen probleem zou zijn, maar ik moesterg aan het accent wennen! Kon ik niet eensmijn huisgenoten verstaan. En nog iets: destudie. Ik verwachtte niet dat ik veel hoefde tedoen voor een minortje Antropologie. Dat vieltegen (mijn studieboeken liggen naast hettoetsen-bord). Maar nu is het zomer, bijnavakantie, en begin ik zelf te spreken als een‘kiwi’. Good on ya, mate!

Je kunt op mijn website (www.geocities.com/frankvc/nz/) zien hoe het er hier een beetje aantoe gaat en waar ik woon. Het is een mooi huisje(aan de buitenkant tenminste) dat ongeveer vijf

minuten lopen is van bijna alles waar je ooitnaar toe wilt gaan: de bieb, de uni, het computercentrum (24 uur), de supermarkt, disco’s, cafés,goedkope restaurantjes (voor fl.10 heb je eengeweldige maaltijd incl. drank), kortom: alles.Het strand is ook vijf minuten hier vandaan, metde auto. Het enige nadeel van deze perfectelocatie – precies tussen het ‘uitgaanscentrum’en de studentenhuizen – is de strompelende,onheil zoekende, bezopen mensen dieonderweg wel eens tot dit mooie huisje wordenaangetrokken. ‘s Nachts in mijn bed hoor ik dusde vreemdste dingen, zoals variërende objectendie over de weg heen vliegen of uit elkaarvallen. Vuilniszakken kun je de nacht voor deophaaldienst beter niet op straat zetten. Erwordt ook wel gerommeld met alles wat maarhalf-vast zit, zoals onze postbus (die ik een paardagen geleden met pure toeval gered heb). Ookdacht iemand een paar weken terug dat onzetuin een goede wc was (wat zei hij ook al weerin protest… zoiets als ‘but it feels so good topiss here’), en sindsdien probeer ik zo weinigmogelijk aan te raken onderweg naar devoordeur. Gelukkig zijn mijn kiwi flatmates toffemensen! Ik kook alleen vaak in mijn eentje (depizza-dozen zijn naar de gang verhuisd omdat zeniet meer in de keuken passen). Ik verleer m’nNederlands een beetje (ik hebverbazingwekkend veel moeite met hetschrijven van dit stukje tekst), maardaarentegen verbeter ik m’n Engels (good onya, mate!). Ik heb ontzettend veel nieuwemensen leren kennen. Ik ben twaalf keer zo fitals ik in Nederlandwas (zie foto’s). En ikheb het bijzondergoed naar mijn zin.Gelukkig, want ik zithier nog een tijdje!

10 cavia

Landelijke Studenten Vakbond Manon Geven

Manon Geven is normaal gesproken studentSWI. Dit jaar heeft zij haar studie echteronderbroken voor een bestuursjaar bij deLandelijke Studenten Vakbond (LSVb).Hieronder legt zij uit wat de LSVb precies isen doet, wat zij er uitvoert en wat jij daaraankan hebben.

De LSVb

De Landelijke Studenten Vakbond (LSVb)behartigt de belangen van studenten en helptstudenten bij van alles en nog wat. Wij werkenvooral via en vanuit onze ‘lidbonden’. Als denaam LSVb je op het eerste gezicht niets zegt,zegt de naam ASVA Studentenunie je vast welwat. De ASVA Studentenunie is één van onzelidbonden. Op dit moment bestaat de LSVb uitvijftien lidbonden die samen het beleid van devereniging bepalen. We zijn dus een federatie.Het voordeel daarvan is dat je als bond dicht bijde student staat. Lokale problemen worden viade LSVb besproken in de landelijke politiek, ende landelijke politiek wordt teruggekoppeld naarde lokale bonden. Een voorbeeld hiervan ishuisvesting. Veel studenten hebben moeite omeen kamer te vinden. Hierover hebben wij,samen met de bonden, een notitie geschrevenen met een ludieke verhuisactie hebben we diede politiek in gesmeten. Nu is er in de politiekheftig over gediscussieerd, en zijn degemeenten aan zet. Nu is het dus tijd om dit bijde lidbonden weer op te pakken. Die zijn danook flink in gesprek met de gemeentelijkepartijen. In Amsterdam heeft dit er al voorgezorgd dat het College van B&W 25 miljoenheeft toegezegd voor de problemen. Bij langena niet genoeg, maar het is in ieder geval iets.

De LSVb is op zijn beurt ook weer een lidbondvan ESIB, de Europese studentenbond. Zekernu de wereld om ons heen steedsinternationaler wordt, wordt samenwerking viaen binnen ESIB steeds belangrijker.

Het bestuur

En wat doe ik dit jaar bij de LSVb? Ik bengekozen als secretaris in het bestuur. Datbetekent dat ik een aantal vaste taken heb, zoalspost inboeken en vergaderingen voorbereidenen notuleren. De rest van mijn tijd vul ik zoalsieder ander bestuurslid: met taken enonderwerpen die ik zelf interessant vindt. DeLSVb bemoeit zich eigenlijk met alles waar eenstudent mee te maken heeft. Dat varieert dusvan onderwijszaken zoals inspraak viastudentenraden en de invoering van bachelor/master, tot zaken als huisvesting enstudiefinanciering, maar ook maatschappelijkekwestie als minderhedenbeleid en milieu komenaan bod. We schrijven notities, discussiëren inwerkgroepen, reageren op politieke debatten,praten met politieke partijen, minister Hermans,de IBG, etcetera en worden te pas en te onpasgevraagd om onze mening te geven of mee tehelpen om de situatie voor studenten teverbeteren.

Natuurlijk moeten er ook een aantal dingengebeuren om de LSVb zelf draaiende te houden.Zo doe ik het systeembeheer, een deel van depromotie en een deel van de contacten metlidbonden. Al met al ben je als bestuurslid duseen duizendpoot, die geacht wordt overalverstand van te hebben, maar ook ontzettendveel gave dingen mag doen.

Informatiekunde

Het bestuur van de LSVb werkt fulltime aan degoede zaak, meer dan fulltime zelfs. Ik ben danook een jaartje gestopt met studeren. Toch zie ikin een aantal van mijn taken nog wel een beetjevan mijn studie terug. Ik heb bijvoorbeeld ‘ICTin het onderwijs’ in mijn pakket. De computersstaan er nu wel, maar hoe zorg je ervoor dat ICTook daadwerkelijk een meerwaarde krijgt voorhet onderwijs? In de politiek is voornamelijkaandacht voor het basis- en voortgezetonderwijs, maar niet voor het hoger onderwijs.Wel wordt er nu een ICT-monitor ontwikkeld,dat is een onderzoek waarbij jaarlijksonderzocht wordt hoe ICT in het hoger

11maart 2002

onderwijs gebruikt wordt. Over wat er gevraagdmoet worden heb ik pas mogen meepraten. Ookworden een aantal ICT-projecten gefinancierdvia de stichting SURFeducatie<f> (ziewww.surf.nl/educatief). Die houd ik in de gaten,bijvoorbeeld door het SURF Onderwijscongreste bezoeken. Tenslotte heeft de LSVb ook eenARBO-project, waarmee we aandacht vragenvoor de negatieve gevolgen van ICT, zoals dehoge cijfers van RSI onder studenten. Daarhebben we vorig jaar een zwartboek overuitgebracht en een klachtenweek overgeorganiseerd. Nu werken we samen met deArbeidsinspectie aan een onderzoek naar deARBO-omstandigheden van studenten op alleuniversiteiten. Genoeg te doen dus!

Meer weten?

Voor meer informatie over de LSVb, onzeprojecten, notities en activiteiten kun je terechtop onze website, www.lsvb.nl. Daar vind jebijvoorbeeld ook mijn bestuursdagboek.Natuurlijk mag je mij ook altijd mailen(manon@lsvb.nl) of bellen (030-2316464) als jevragen hebt of iets wil doen binnen de LSVb.Als je specifieke vragen hebt over onderwijs,studiefinanciering, huisvesting, afstudeer-regelingen, bijbaantjes, enzovoort kun je bellenmet onze studentenlijn (030-2313029). En voorAmsterdamse zaken kun je contact opnemenmet de ASVA Studentenunie, opwww.asva.uva.nl.

Ik hoop dat jullie nu een beetje een idee hebbenvan de LSVb. Tot volgend jaar bij college!

12 cavia

De afstudeerder Ralph Foorthuis

In de zomer ben ikafgestudeerd in deSociaal-WetenschappelijkeInformatica.Aangezien ik nietonmiddellijk in demaalstroom van eenvaste baan wildeterechtkomen, besloot ik eerst een paarmaanden parttime te gaan werken.

Ik ben daarom naar een uitzendbureautoegestapt met mijn wensen. Dat was nog nietzo gemakkelijk: deeltijd en maar voor een paarmaanden beschikbaar zijn is een combinatie diezich niet zo soepel laat vertalen naar een baan.Uiteindelijk ben ik bij de Postbank terechtgekomen. Daar zou ik dialoogondersteunendeverkoopscripts programmeren binnen hetinformatiesysteem van de telefonischeklantenservice. Ik heb tijdens mijn studiesredelijk wat theorie over ‘bureaucratieën’moeten lezen en het is aardig om te zien hoezo'n gigantische organisatie in de praktijk werkt.Ik zit niet bij de afdeling IT, maar bijInformatiemanagement en de behulpzaamheidvan de IT-afdeling is niet al te groot. Mijnafdeling wil zelf meer kunnen doen, daar dedoorlooptijd van het doorvoeren van kleineveranderingen in het informatiesysteem door ITmeer dan een maand is. IT erkent dit, maar werkttegelijkertijd totaal niet mee aan het verlenenvan autorisaties en kennis. Daar heb je dan éénvan de fundamentele wetten van debureaucratie: afdelingen zijn eilandjes waarmachtsspelletjes de boventoon voeren enmensen zich verschuilen achter regeltjes en hetafschuiven van verantwoordelijkheden. Jewordt continu van het kastje naar de muurgestuurd. Iets geregeld krijgen binnen jeafdeling is relatief eenvoudig, maar tussenafdelingen welhaast onmogelijk. Het is duszowel interessant als frustrerend zo'n grootbedrijf in de praktijk mee te maken.

Aangezien er nog nauwelijks was nagedachtover hoe de verkoopscripts een rol zoudenspelen binnen de organisatie en hoe de scriptszelf vorm zouden moeten krijgen, heb ik die taak

op me genomen. Dat was interessant om tedoen en een typische SWI-bezigheid ook. Ikheb daar verschillende zaken die ik tijdens mijnstudie heb geleerd kunnen toepassen. Deautorisaties om in het eerder genoemde systeemte kunnen werken zijn nog steeds niet binnen,dus daarom is besloten de verkoopscripts inHTML en Javascript te maken en op hetintranet te zetten. Daar ben ik op dit momentmee bezig. Nu is het nog wachten op deautorisaties om databaseconnecties te makenop de server!

Rond de jaarwisseling ga ik waarschijnlijk opzoek naar een vaste baan. Ik hebCommunicatiewetenschap en SWI gedaan, dusik zou graag een baan hebben waar ik één enander van beide studies kan combineren.Bijvoorbeeld een baan met aandacht voororganisatie, communicatie en techniek. Mijnwerk is nu lekker dichtbij: ongeveer tienminuten fietsen. Dat zal ik waarschijnlijk nooitmeer krijgen, al zal ik wel altijd nastreven tewerken in de stad waar ik woon. Of vice versa.Dat zal daarom zeer waarschijnlijk nietAmsterdam worden, aangezien deze stad op hetmoment helemaal op slot zit. Ik woon nu inAmsterdam in onderhuur, maar dat heb ik na zesjaar ook wel gehad. Ik zal dus de komende tijdkeuzes moeten maken ten aanzien van mijnwonen en werken, teneinde deze twee sferen zogoed mogelijk op elkaar af te stemmen. Dat isniet makkelijk in de randstad omdat daar waarhet werk geclusterd is, de woningen schaarszijn.

Hier die Tentamens!

De onderwijscommissie is op zoek naar oudetentamens voor de online tentamenbank.

Voor elk tentamen van een vak dat nog wordtgegeven dat we nog niet hebben, krijg je eendrankje in de kelder. (na 6 in overleg, zokrenterig zijn we wel)

Kom met je tentamens naar de VIA kamer, ofmail naar via@science.uva.nl

We proberen de tentamenbank zo snelmogelijk in de uiteindelijke versie online tekrijgen.

13maart 2002

AdvertentieABN Amro

14 cavia

Python Crash Course Arjan Scherpenisse

Dit is het tweede deel van de Python crash course. In het eerste deel (in het verenigingsblad dattoen nog de Dirk heette) heb ik de interface van de python interpreter behandeld, en daarnaastpython’s verschillende datatypen, waaronder lijsten en dictionaries. In dit deel leg ik uit hoeobject-orientatie en operator-overloading werkt in Python.

Object-orientatie

Zoals je waarschijnlijk wel weet is object-oriëntatie een handige manier om groepjes data samenmet functies die je op die data uitvoert te groeperen in een zogenoemd object. Een object is eeninstantie, een soort kopie, van de klasse van het object.

Een voorbeeld

Stel we willen een klasse maken waarin wij persoonsgegevens opslaan. In python is het makenvan een klasse erg straight-forward, namelijk met het class keyword.

class Persoon:voornaam = “”achternaam = “”

def __init__(self, voor, achter):self.voornaam = voorself.achternaam = achter

def printGegevens(self):print "Deze persoon heet %s %s" % (self.voornaam,

self.achternaam)

piet = Persoon("Piet", "Paulusma");piet.printGegevens()

Klaar! Bovenstaande code definieert een klasse voorpersoonsgegevens, met daarin als gegevens een voor- en eenachternaam. Het enige stukje code wat je waarschijnlijk nog niethelemaal doorhebt is de __init__ functie. Deze functie is dezogenaamde constructor: de functie die wordt aangeroepenzodra de klasse wordt geinstantieerd. Dit instantiëren gebeurtdus in de regel piet = Persoon("...", "..."). Hier wordtvan de Persoon klasse een nieuwe instantie gemaakt met denaam piet.

Terug naar object-oriëntatie. Python ondersteunt degebruikelijke OO-principes: inheritance van classes en polymorfisme. Inheritance werkt heeleenvoudig: stel je hebt een class Shape en je wilt een klasse Circle maken die ervan afstamt, dangaat dat als volgt:

class Circle(Shape):...

Opmerking tussendoor:

Ik herhaal nog maar eens voormensen die deel 1 van de crashcourse niet gelezen hebben, datzoals bij elk Python programmahet erg belangrijk is om op deindentatie van jeprogrammacode te letten; detabs in je code bepalen defunctionaliteit, zoals deaccolades in C en begin/end inpascal. Een nette indentatie vanje code is dus noodzakelijk.

15maart 2002

Er wordt in python echter geen onderscheidgemaakt tussen private en public velden enmethoden; in principe is elk veld enmethode public, en kan van buiten benaderdworden. Het is daarom een Good Thing omvoor alle data-velden en methoden van eenklasse die je alleen intern in een klasse wiltgebruiken dubbele underscores te gebruiken, dus bijvoorbeeld __age ipv. age.

Operator overloading

Een van de leukere features die niet zozeer bij object-oriëntatie hoort, maar die wel een belangrijkerol speelt in C++ (wat mij betreft toch dé OO-taal of choice), is operator overloading. Operatoroverloading wil zeggen dat je via methoden die je definieert de standaard operatoren zoals +, -, /,etc., kan gebruiken op je eigengemaakte klasses. Python gebruikt hiervoor speciale methoden dieje in je klasse kan opnemen. Voor de +-operator is dit bijvoorbeeld de methode __add__(self,x) (let op, twee underscores aan beide kanten). Voor de volledigheid hier een overzicht van alleoperators met bijbehorende python-methodenamen die kunnen worden gebruikt:

Operator Methode

+ __add__(self, X)

- __sub__(self, X)

* __mul__(self, X)

/ __div__(self, X)

^ __pow__(self, X)

Een typisch voorbeeld van operator overloading: Stel, je hebt een vector class die een vector inde 2D-ruimte beschrijft. Deze klasse heeft als members de getallen x en y. Je wilt twee vectors bijelkaar kunnen optellen via de +-operator. Dan gebruik je in je klasse de __add__ methode:

def __add__(self, Othervec):return Vector(self.x + Othervec.x, self.y+Othervec.y)

Zoals je ziet returnt deze methode een nieuwe vector, en dat is maar goed ook want nu kan je dezefunctie gebruiken voor vecX = vecY + vecZ, maar ook voor bijvoorbeeld vecX + vecY +vecZ, wat intern wordt vertaald naar (vecX+vecY)+vecZ.

16 cavia

Counter-StrikeZo kan je naast rennen (wat veel geluid maakt)ook zachtjes lopen en kruipen. Dit is heelbelangrijk om mensen te besluipen enverrassen. Maar ook het springen en vallen vanhoogtes is aan banden gelegd. Je springt langniet zo hoog als in andere spellen, en je valtsneller dood.

En verder is het ook zo dat als je geraakt bent,het zeer veel uitmaakt waar je geraakt bent. Alsje in je hoofd geraakt wordt, dan is het meestalwel over. Terwijl als je in je been geraakt wordt,je niet meer zo snel kan lopen voor even. Ensoms kan je helemaal niet meer bewegen.

Dit realisme maakt Counterstrike wel mindertoegankelijk voor nieuwe spelers. En als je eenronde speelt, binnen 30 seconden doodgaat endan minuten moet wachten tot je kanrespawnen, wordt het natuurlijk snel minderleuk.

Counterstrike is een mod voor Half-Life, en isheel snel uitgegroeid tot een van depopulairdere First Person Shoot ‘em-ups.

Vergeleken met de meeste andere spellen vandeze soort zijn er twee grote verschillen.

Opdrachten

In plaats van gewoon deathmatch of CTF speelje nu in rondes om als een team een bepaaldeopdracht te vervullen. Meestal is die opdrachtom met een bom iets op te blazen of gijzelaars teredden.

Dus per map heeft elke groep spelers zijn eigenspecifieke rol, en moet je als team ervoor zorgendat je die rol goed vervult.

Realisme

Je vecht met realistische wapens, elk met huneigen kenmerken. Elke groep (je kan kiezentussen terroristen en counter-terroristen)heeft ook zijn eigen specifieke wapens. Zohebben de terroristen bijvoorbeeld deAK, en de counter-terroristen de Colt.

Je kan overigens gaandeweg welandere wapens oppakken, dus het ismogelijk om als terrorist een Colt tehebben.

De wapens hebben eenonnauwkeurigheid en terugslag, diesteeds groter wordt naarmate je snellerachter elkaar schiet. Het is dus ook nietaan te raden om vol uit te gaan schieten,als je ergens in de verte iemand ziet. De kansdat je hem zo doodt is klein, en je geeft hem dekans om jou te doden.

Verder kan je ook met bepaalde wapens doormuren en dergelijke schieten, dus het is bestmogelijk dat terwijl jij denkt veilig te zitten jealsnog geraakt wordt.

Het realisme is niet alleen doorgevoerd in dewapens, maar ook in je persoon.

17maart 2002

Unreal Tournament Niels Roosen

Alhoewel het alweer enkele jaren oud is, isUnreal Tournament samen met Quake III enHalf-Life/Counter-Strike nog steeds een van demeest gespeelde First Person Shooting gamester wereld. Ondanks dat er alweer een aantalnieuwe vergelijkbare games zijn uitgekomenheeft de populariteit niet veel afgedaan enworden er wereldwijd nog altijd veel UTtoernooien gespeeld en zijn er nog tientallengrote websites toegewijd aan UT

Wat is Unreal Tournament (UT) dan eigenlijk?UT, voortgekomen uit het eerdere Unreal, is eenzogeheten First Person Shooter. Bij FPS-spellenis het de bedoeling dat je met een aantalwapens je een weg moet zien te banen door eenof andere surrealistische wereld waarbij je ditbelet wordt door de meestafschrikwekkendemonsters die je een kopjekleiner proberen te maken.UT is hier, net zoalsQuake III Arena, demultiplayer versie van. In dit geval speel je ineen arena tegen verschillende andere spelersen is het in het algemeen de bedoeling dat jezoveel mogelijk kills, ofwel frags probeert tebehalen.

Ontwikkelaar Epic Games heeft samen metDigital Extremes een ontzagwekkend aantal vandeze arena´s ontworpen. Van forten diegebouwd zijn op een in de lava drijvend eilandtot oude kernreactoren tot torens gebouwd opeen asteroide in de ruimte. Ook zijn er meerderespelvormen. Zo heb je het klassiekeDeathmatch (DM), waarbij ieder voor zichspeelt en zoveel mogelijk frags moet zien tehalen. Daarnaast heb je ook Team Deathmatch(TDM), waarbij je, je raadt het al, in een teamDeathmatch speelt en samen zoveel mogelijkfrags moet halen. Capture the Flag (CTF) is ookal een klassieker. Hierbij speel je met 2 teams ineen arena, waarbij ieder team de opdracht heeftzijn eigen vlag te verdedigen en de vlag van deander te veroveren. Ook is er nog Domination(DOM), waarbij je als team zo lang mogelijkverschillende control points in een arena moetbezetten, waar je dan punten voor krijgt. Eenandere veel gespeelde spelvorm is Tactical

Operations, een Counter-Strike gelijkendespelvorm. Maar dit legt Pruinard allemaal uithiernaast.

Het type wat ik graag speel is instagib CTF.Instagib is een zogenaamde mutator, waarbijalle wapens en powerups uit een arenaverdwijnen en je alleen speelt met een dodelijkeEnhanced Shock Rifle. Dit houdt in dat als jeop iemand mikt en je raakt, diegeneogenblikkelijk dood is.

Als je wilt spelen, dan wil je natuurlijk graagspelen tegen zoveel mogelijk andere mensen.Daarvoor heb je het Internet. Wereldwijd zijn erduizenden openbare en regelmatig bezochtespeciaal toegewijde servers voor UT, eenvoorbeeld daarvan is Jolt. Als je hier eens

langskomt in de avond, dan is dekans groot dat je me daar eenstegenkomt op één van de 4instagib CTF servers.

Als je goed bent (eigenlijk ook alsje niet heel goed bent) en graag wat verder wilkomen met dit spel, dan kun je lid worden vaneen clan. Clans zijn groepen van mensen dievaak samen spelen en onder één naam uitkomenop toernooien. Bijna alle clans van heel Europazijn te vinden op Clanbase, een Nederlandsinitiatief. Clanbase organiseert ook regelmatigtoernooien voor de verschillende speltypen.

Natuurlijk kun je ook als je het spel zelf al hebteens met ons meespelen, we spelen regelmatigmet een aantal leden van de VIA en anderespelers zijn altijd welkom! Als je dat wilt ofgewoon eens meer wilt leren over UT kun jenatuurlijk altijd mailen naar mij. De VIAorganiseert eind maart/begin april een UT CTFtoernooi waar iedereen die dat wil aan kanmeedoen. Dit toernooi zal ten tijde van hetuitkomen van deze Cavia waarschijnlijk al involle gang zijn. Een verslag zul je waarschijnlijkin de volgende Cavia lezen.

Unreal Tournament: www.planetunreal.com,www.unrealtournament.com, www.nalicity.com

Clanbase: www.clanbase.com

Jolt: www.ut.jolt.co.uk

Niels: niels@okkernoot.net

18 cavia

De Studentenraad: studenten gezocht

Elk jaar rond april verschijnen er mailtjes in je UvA-mailbox, stukjes in de Folia en posters opde prikborden over de studentenraden en partijen. Deze wijzen je op de aankomendeverkiezingen van de Facultaire en Centrale Studentenraad (FSR en CSR). En ieder jaar zijn erweer studenten nodig die in deze raad willen zitten. Deze studenten houden zich bezig metonderwerpen waar het faculteitsbestuur aan werkt en de belangen van studenten daarbij.Denk bijvoorbeeld aan de invoering van de Bachelor-Master (BaMa), de fusie tussen de HvAen de UvA en de huisvesting van onderwijsfaciliteiten. Allemaal dingen die de studentenaangaan en waar de studentenraad graag wat invloed op wil uitoefenen. Ben jij ook iemanddie wel eens vindt dat er iets niet helemaal goed zit? Of dat er dingen aan de universiteitverbeterd kunnen worden? Zo ja, dan is de FSR misschien iets voor jou. Kijk op de FSR-sitehoe het zit. Bemoei jij je liever niet met dat soort zaken, dan kun je nog altijd stemmen opmensen die bereid zijn dat voor jou te doen, namelijk de mensen die zich kandidaat hebbengesteld voor de FSR van onze faculteit.

Meer info?

Surf naar: http://www.science.uva.nl/faculteit/straad/E-mail: studentenraad@science.uva.nlTel: (020) 525 5878

PKI, wat staat voor Public Key Infrastructure,is technologie (in brede zin) om elektronischecommunicatie te beveiligen, om zeker te wetenmet wie je praat en om bijvoorbeeldhandtekeningen te zetten. Met de toenemendeelektronische ambities van onze overheid enhet belang van integriteit van de overheid,kunnen we begrijpen dat PKI steeds vaker eenrol speelt in onze markt en dus in onzedienstverlening. Binnen Ordina bouwen wegericht kennis op van PKI. Maar, wat is dateigenlijk?

Telebankieren

Een aantal van ons kennen en gebruiken PKIwaarschijnlijk al jaren zonder het zelf te weten.Namelijk bij telebankieren van de ABN-Amro ofde Rabobank. Met behulp van eenbankpaslezer, de bankpas en de eigen pincodekrijgt de klant toegang tot zijn gegevens bij debank en omgekeerd krijgt de bank zekerheid dathet inderdaad de klant is die de

PKI, dat is toch iets met beveiliging?Verantwoord én gebruikersvriendelijk eGovernment

Jarno Boks

betaalopdrachten geeft (en geen slimmehacker). Ook voor bewijslast achteraf wordtgebruik gemaakt van de PKI-principes: de bankwil namelijk zich ook kunnen verdedigen tegendubieuze verwijten over spookbetalingen.

Hoe doen ze dat: door het uitdelen vancryptografische sleutels (getallen) over partijenen door het op de juiste manier toepassen vanwiskundige formules met deze sleutels. Debankpas, de bankpaslezer en de pincodes zijndus instrumenten om sleutels in te bewaren enom de berekeningen te maken.

Wanneer de klant wil inloggen, versleutelt hijeen door de bank aan hem gestuurd getal metbehulp van zijn eigen bankpas en eenbankpaslezer. Met de (wiskundige) tegenhangervan de bankpas, ontsleutelt de bank de code.Wanneer deze code weer gelijk is aan deoorspronkelijk verstuurde code, weet de bankwie er op dat moment gebruik maakt van dedienst.

19maart 2002

Wanneer de bank zou besluiten om detegenhanger van de bankpas aan een anderpartij, bijvoorbeeld een effectenhandelaar tegeven, kan de gebruiker zich met zijn bankpasook identificeren bij die partij. Gebruiker eneffectenhandelaar kunnen dan veiligelektronisch met elkaar communiceren.

PKI

PKI is niets meer of minder dan het voorgaande:er is een vertrouwde partij (de bank in dit geval)die sleutels verdeeld enbeheerd, zodanig dat partijenveilig met elkaar kunnencommuniceren. Elke gebruikerkrijgt zijn privé-sleutel die alleenhij heeft (opgesloten in debankpas bijvoorbeeld) en eenpublieke sleutel die hij verstuurtaan iedereen met wie hij wil communiceren.Omdat op de publieke sleutel een handtekeningvan de uitgever staat, weet je zeker dat dezegeldig is. De privé sleutel en de publieke sleutelzijn wiskundig met elkaar verbonden. Hierdoorkan een met de privé sleutel versleuteld bericht,alleen met de publieke sleutel gedecodeerdworden en vice versa. Door deze versleutelingtweemaal toe te passen op een boodschap is debeveiliging gewaarborgd. Zie onderstaandeafbeelding waarin Johan een beveiligd berichtnaar Klaas verstuurd.

Publieke sleutels worden vaak uitgegevenvanuit een door alle betrokkenen vertrouwde,derde partij . Deze partij wordt dan ook TrustedThird Party (TTP) genoemd. Het bericht waarinde publieke sleutel staat heet vaak eencertificaat. Naast het uitgeven van certificatenis de TTP eveneens verantwoordelijk voor hetbeheer en de controle op de uitgegevencertificaten.

Het PKI-principe is dus eigenlijk heel simpel. Demoeilijkheid zit het in het zo vormgeven van deinteractie dat je als klant en organisatieoverzicht houdt over al die verschillendesleutels, en dat je de elektronischecommunicatie nog begrijpbaar engebruikersvriendelijk houdt: “Waarom moet iknu alweer een getal versleutelen? Dat heb ik

twee schermen geleden toch ook al gedaan?”.Tegelijk moet het wel voldoende waterdichtblijven: als ik Jantje machtig om namens mij mijnhypotheekaanvraag in te dienen, dan moet hijnatuurlijk niet mijn banksaldo kunnenoverboeken.

In macro-perspectief speelt daarnaast de vraagwie de rol op zich neemt van TTP. DeNederlandse overheid zou dit kunnen doen,maar hoe verhoudt zich dat dan Europees ofzelfs wereldwijd? Deze vraagstukken wordenbesproken in de interdepartementale taskforcePKI-Overheid. Om de eerdergenoemde

problematiek te omzeilen enalvast ervaring op te doen, wordtin de praktijk vaak een (beknopte)PKI opgezet voor kleineredoelgroepen.

Ordina-voorbeelden

Als Ordina-Public zijn we al volop met PKIbezig. Zo hebben we voor het Ministerie vanJustitie (de FDRO) een op PKI-gebaseerdeapplicatie gemaakt die beveiligde e-mailverstuurd tussen de vreemdelingenkamers ende Nederlandse Orde van Advocaten. Eenander voorbeeld is het agentschap Senter vanhet Ministerie van EZ. Daar is een volledigelektronisch loket gebouwd, waarmee bedrijvensubsidieaanvragen kunnen indienen. Met PKIwordt de rechtsgeldigheid en ondertekeninggewaarborgd. Juist in dit soort projectenkwamen we erachter hoe lastig het is om PKI-applicaties verantwoord (juist beveiligd) entegelijk gebruikersvriendelijk (begrijpbaar voorde gebruiker) te houden. Het loket is inmiddelsin proefproductie. Ook bij het Rijksbredeintranet speelt PKI een rol: we richten deauthenticatie-server in zodat gebruikers snel enveilig kunnen werken met PKI-smartcards.Kortom: genoeg interessante praktijkervaring.

Jarno Boks is sinds april 1999 werkzaam alsICT consultant bij Ordina Public Utopics.Binnen OPU is hij verantwoordelijk voor detechnische innovatie op het gebied vaneGovernment. Zijn specialisaties zijn virtueleloketten, PKI en mid-office technologie.

Advertentie Ordina