CÁC YẾU TỐ TÁC ĐỘNG ĐẾN QUYẾT ĐỊNH CHỌN TRƯỜNG ĐẠI …dspace.agu.edu.vn/bitstream/AGU_Library/6589/1/09 - Luu Thai Tam_… · An Giang University Journal

An Giang University Journal of Science – 2017, Vol. 13 (1), 88 – 100

88

CÁC YẾU TỐ TÁC ĐỘNG ĐẾN QUYẾT ĐỊNH CHỌN TRƯỜNG ĐẠI HỌC

CỦA HỌC SINH LỚP 12 TẠI THÀNH PHỐ LONG XUYÊN, AN GIANG

Lưu Thị Thái Tâm1, Châu Sôryaly1, Chau Khon1 1Trường Đại học An Giang

Thông tin chung:

Ngày nhận bài: 06/10/2015

Ngày nhận kết quả bình duyệt:

06/11/2015

Ngày chấp nhận đăng: 02/2017

Title:

Several factors influence on

choosing universities of high

school twelve graders in Long

Xuyen, An Giang province

Keywords:

Factors, impacts, university

decision

Từ khóa:

Các nhân tố, ảnh hưởng,

chọn trường đại học

ABSTRACT

This study was conducted to identify and evaluate the impacts of key factors on

choosing universities of 330 junior high school twelve graders in Long Xuyen

city, An Giang province. Data were collected by quantitative questionnaires.

The results of multiple regession analyses show that the research model

explains 48.8% of the relationships among the number of factors – future job

opportunities appropriated with personal characteristics, personal

determination, passing opportunities, personal characteristics of high school

students, and university features that affected their choices of universities to

study. Among the factors investigated, the most influenced one is future job

opportunities responding to personal characteristics; the next is opportunities

to pass university entrance exams; and the last is personal characteristics of

high school students. Moreover, the results of an independent-sample t-test also

reveal that there is a significant difference in choosing universities between

male and female students.

TÓM TẮT

Nghiên cứu này được thực hiện nhằm xác định và đánh giá mức độ tác động

của các yếu tố then chốt đến quyết định chọn trường đại học của 330 học sinh

lớp 12 tại các trường phổ thông trung học tại địa bàn thành phố Long Xuyên,

tỉnh An Giang. Dữ liệu được thu thập từ bảng hỏi phỏng vấn định lượng. Kết

quả phân tích hồi quy bội cho thấy rằng mô hình nghiên cứu giải thích được

48.8% cho tổng thể về mối liên hệ tồn tại giữa các yếu tố - cơ hội việc làm trong

tương lai và tương thích với đặc điểm cá nhân, sự định hướng của các cá nhân

có ảnh hưởng, cơ hội trúng tuyển, đặc điểm cá nhân của học sinh và đặc điểm

trường đại học - ảnh hưởng đến quyết định chọn trường đại học. Trong các yếu

tố được nghiên cứu thì yếu tố tác động mạnh nhất đến việc chọn trường đại học

là yếu tố cơ hội việc làm trong tương lai và tương thích với đặc điểm cá nhân,

kế đến là yếu tố cơ hội trúng tuyển và cuối cùng là yếu tố cá nhân học sinh.

Thêm vào đó, kết quả phân tích t độc lập cho thấy rằng có sự khác biệt trong

việc quyết định chọn trường của học sinh nữ và học sinh nam.

1. ĐẶT VẤN ĐỀ

Hiện nay cả nước có khoảng 215 trường cao

đẳng và 204 trường đại học. Số lượng học sinh

thi vào các trường đại học và cao đẳng hàng năm

rất đông. Theo thống kê gần đây, hơn 1 triệu

người mỗi năm, trong khi chỉ tiêu tuyển sinh chỉ

khoảng phân nửa số đó (Số liệu thống kê của Bộ

Giáo dục & Đào tạo, tính đến giai đoạn 2011 -

2014). Điều này càng tạo thêm nhiều áp lực nặng

nề cho các bạn học sinh năm cuối cấp 3. Với tâm


89

lý “Đại học là con đường tiến thân duy nhất”, hầu

hết các bạn học sinh lớp 12 đều mơ ước vào các

trường đại học, kể cả những bạn học sinh có năng

lực học tập không được tốt. Hơn nữa, có rất

nhiều trường hợp các bạn học sinh đã lựa chọn

ngành nghề không phù hợp với năng lực bản

thân, chịu sự tác động của gia đình, bạn bè hoặc

chọn ngành và trường vẫn còn theo tâm lý đám

đông,… dẫn đến không ít các bạn có những quyết

định sai lầm. Do đó, việc chọn ngành và trường

đại học là rất quan trọng, vì nó là một trong

những yếu tố quyết định tương lai của một người.

Việc thực hiện nghiên cứu này là rất cần thiết,

nhằm góp phần tìm ra giải pháp giúp cho các bạn

học sinh lớp 12 có thêm kỹ năng trong việc chọn

trường, đồng thời công tác tư vấn tuyển sinh cho

học sinh phổ thông trung học (THPT) đạt hiệu

quả hơn.

2. CƠ SỞ LÝ THUYẾT VÀ PHƯƠNG

PHÁP NGHIÊN CỨU

2.1 Cơ sở lý thuyết

Chapman (1981) đã đề nghị một mô hình tổng

quát của việc lựa chọn trường đại học của các

học sinh. Dựa vào kết quả thống kê mô tả, ông

cho thấy có 2 nhóm yếu tố ảnh hưởng nhiều đến

quyết định chọn trường đại học của học sinh.

Thứ nhất là đặc điểm của gia đình và cá nhân học

sinh. Thứ hai là một số yếu tố bên ngoài ảnh

hưởng cụ thể như: các cá nhân có ảnh hưởng, các

đặc điểm cố định của trường đại học và nỗ lực

giao tiếp của trường đại học với các học sinh.

Bên cạnh đó, có rất nhiều nghiên cứu khác sử

dụng kết quả nghiên cứu của Chapman (1981) và

phát triển trên những mô hình khác để nghiên

cứu các yếu tố ảnh hưởng đến quyết định lựa

chọn trường đại học của học sinh. Cabera và La

Nasa (2000) đã nghiên cứu mô hình 3 giai đoạn

lựa chọn trường đại học của học sinh dựa trên

nền tảng của mô hình chọn trường của D. W.

Chapman và K. Freeman (trích bởi Burn, 2006)

và từ kết quả nghiên cứu, Cabera và La Nasa

nhấn mạnh rằng những mong đợi về công việc

trong tương lai của học sinh cũng là một nhóm

yếu tố quan trọng tác động đến quyết định lựa

chọn trường đại học của học sinh.

M. J. Burn đã ứng dụng kết quả từ các nghiên

cứu của Chapman (1981) và Cabera & La Nasa

(2000) vào một trường đại học cụ thể tại Mỹ, một

lần nữa khẳng định các kết quả nêu trên, đó là

mối quan hệ giữa các nhóm yếu tố ảnh hưởng

đến quyết định chọn trường đại học của học sinh.

Mô hình nghiên cứu của Kallio (1995) còn cho

thấy rằng giới tính cũng có tác động đến quyết

định chọn trường. Mức độ tác động của các

nhóm yếu tố trực tiếp sẽ bị ảnh hưởng không nhỏ

của đặc trưng về giới tính của học sinh. Kallio

(1995) cho rằng giới tính khác nhau sẽ có mức độ

tác động gián tiếp khác nhau lên quyết định lựa

chọn trường đại học của học sinh

Trên cơ sở kế thừa các lý thuyết và kết quả

nghiên cứu thực nghiệm, mô hình nghiên cứu đề

nghị bao gồm 8 yếu tố tác động đến quyết định

chọn trường đại học của học sinh lớp 12 như sau:


90

Hình 1. Mô hình nghiên cứu đề nghị

Các giả thuyết nghiên cứu được đặt ra:

Giả thuyết H1: Khi đặc điểm của trường đại học

nào càng tốt thì học sinh sẽ có xu hướng lựa chọn

trường đó càng cao.

Giả thuyết H2: Khi sự nỗ lực trong giao tiếp của

một trường đại học nào đối với các học sinh càng

nhiều thì tỷ lệ học sinh sẽ lựa chọn trường đó

càng cao.

Giả thuyết H3: Khi trường đại học nào có danh

tiếng và thương hiệu càng cao thì tỉ lệ học sinh sẽ

chọn trường đó càng cao.

Giả thuyết H4: Khi trường đại học nào có điểm

chuẩn tuyển sinh càng thấp và cơ hội trúng tuyển

càng cao thì tỷ lệ học sinh lựa chọn trường đó

càng cao.

Giả thuyết H5: Khi trường đại học nào đáp ứng

sự mong đợi về việc làm, thu nhập, địa vị của

sinh viên sau khi tốt nghiệp cao hơn những

trường khác thì học sinh sẽ lựa chọn trường đó

nhiều hơn.

Giả thuyết H6: Khi trường đại học nào có nhiều

ngành học đa dạng và hấp dẫn cao hơn các

trường khác thì học sinh sẽ lựa chọn trường đó

nhiều hơn.

Giả thuyết H7: Khi mức độ định hướng của

người thân học sinh về việc dự thi vào một

H8

H7

H6

H5

H4

H3

H2

H1 Yếu tố đặc điểm trường đại học

Yếu tố về nỗ lực giao tiếp với học sinh

của các trường đại học

Yếu tố về danh tiếng của trường đại học

Yếu tố về cơ hội trúng tuyển

Yếu tố về cơ hội việc làm trong tương lai

Yếu tố về sự đa dạng và hấp dẫn ngành

đào tạo

Yếu tố về sự định hướng của các cá nhân

có ảnh hưởng

Yếu tố tương thích với đặc điểm cá nhân

Quyết

định chọn

trường đại

học


91

trường đại học nào đó càng lớn thì xu hướng

chọn trường đại học đó của học sinh càng cao.

Giả thuyết H8: Khi các ngành học do trường nào

đào tạo có mức độ phù hợp với khả năng hay sở

thích học sinh càng cao thì tỷ lệ học sinh sẽ có

khuynh hướng chọn trường đó càng lớn.

2.2 Phương pháp nghiên cứu

Nghiên cứu này được thực hiện thông qua 2 giai

đoạn chính: (1) nghiên cứu sơ bộ định tính và

định lượng và (2) nghiên cứu chính thức bằng

phương pháp định lượng. Nghiên cứu sơ bộ định

tính được thực hiện bằng cách thảo luận tay đôi

với 15 học sinh để điều chỉnh từ ngữ trong bảng

câu hỏi cho phù hợp với bối cảnh tại địa bàn

thành phố Long Xuyên cũng như để đảm bảo

việc hiểu giống nhau về nội dung thang đo giữa

các cá nhân học sinh khác nhau. Nghiên cứu sơ

bộ định lượng phỏng vấn khoảng 50 học sinh

theo cách lấy mẫu thuận tiện, nhằm phát hiện

những sai sót trong bảng câu hỏi, nhằm kiểm tra

và hiệu chỉnh thang đo. Sau đó, nghiên cứu chính

thức được tiến hành bằng phương pháp lấy mẫu

thuận tiện với kỹ thuật phỏng vấn trực tiếp bằng

bảng câu hỏi chi tiết với kích thước mẫu là 330

học sinh lớp 12 từ các trường phổ thông trung

học trên địa bàn Thành phố Long Xuyên.

3. KẾT QUẢ NGHIÊN CỨU VÀ THẢO

LUẬN.

3.1 Kết quả nghiên cứu

Kiểm định độ tin cậy thang đo bằng công cụ

Cronbach’s Alpha:

Bảng 1. Kết quả kiểm định Cronbach’s Alpha của các thang đo

Biến quan sát Trung bình thang

đo nếu loại biến

Phương sai thang


Tương quan biến

tổng

Hệ số Alpha

nếu loại biến

Đặc điểm của trường đại học – DDTruong: Cronbach’s Alpha: 0.621

DDTruong1 16.18 4.405 0.439 0.535

DDTruong2 15.73 5.591 0.318 0.595

DDTruong3 15.87 5.376 0.405 0.552

DDTruong4 15.49 5.460 0.444 0.537

DDTruong5 15.61 6.093 0.291 0.604

Những nỗ lực giao tiếp của trường đại học - NoLuc: Cronbach’s Alpha: 0.486

NoLuc1 10.40 4.191 0.249 0.445

NoLuc2 10.37 3.801 0.380 0.335

NoLuc3 10.43 4.113 0.405 0.343

NoLuc4 11.17 3.155 0.198 0.567

Cơ hội việc làm trong tương lai - CongViec: Cronbach’s Alpha: 0.800

CongViec1 11.27 7.049 0.683 0.713

CongViec2 11.11 7.003 0.761 0.671

CongViec3 11.01 10.170 0.335 0.861

CongViec4 11.10 7.462 0.698 0.706

Các cá nhân ảnh hưởng - CaNhanAH: Cronbach’s Alpha: 0.813


92

Biến quan sát Trung bình thang


Phương sai thang


Tương quan biến

tổng

Hệ số Alpha

nếu loại biến

CaNhanAH1 12.13 16.882 0.594 0.779

CaNhanAH2 11.87 16.016 0.668 0.755

CaNhanAH3 12.40 17.675 0.551 0.791

CaNhanAH4 11.98 16.516 0.680 0.753

CaNhanAH5 11.98 18.039 0.516 0.801

Kết quả kiểm định độ tin cậy Cronbach’s Alpha

các thang đo cho thấy có 7 trong 8 thang đo đạt

yêu cầu về độ tin cậy, cụ thể là: thang đo đặc

điểm của trường đại học (DDTruong) có

Cronbach’s Alpha là 0.621; thang đo cơ hội việc

làm trong tương lai (CongViec) có Cronbach’s

Alpha là 0.800; thang đo các cá nhân có ảnh

hưởng (CaNhanAH) có Cronbach’s Alpha là

0.813. Riêng các thang đo cơ hội trúng tuyến

(CHTrungTuyen), thang đo danh tiếng trường đại

học (DanhTieng) và thang đo cơ hội việc làm

trong tương lai (CongViec) đều chỉ có 2 biến

quan sát, chưa đạt tối thiểu 3 biến để tính

Cronbach’s Alpha (Nguyễn Đình Thọ, 2011).

Thang đo nỗ lực giao tiếp của trường đại học

(NoLuc) có Cronbach’s Alpha là 0.486, không

đạt yêu cầu về độ tin cậy nên biến này bị loại

trước khi tiến hành phân tích nhân tố khám phá

EFA.

Ngoài ra các hệ số tương quan biến tổng của các

thang đo này đều cao hơn mức cho phép (lớn hơn

0.3), do đó cả 7 thang đo đều được đưa vào phân

tích nhân tố khám phá (EFA), tuy nhiên riêng

biến DDTruong5 (thang đo đặc điểm của trường

đại học) có hệ số tương quan là 0.291 (nhỏ hơn

0.3) nên biến này bị loại.

Phân tích nhân tố khám phá EFA

Toàn bộ các biến quan sát được đưa vào phân

tích nhân tố khám phá (EFA), để giảm bớt hay

tóm tắt dữ liệu và tính độ tin cậy (Sig) của các

biến quan sát có quan hệ chặt chẽ với nhau hay

không. Một số tiêu chuẩn mà các nhà nghiên cứu

cần quan tâm trong phân tích nhân tố khám phá

như sau: (1) hệ số KMO từ 0.5 trở lên và mức

kiểm định Bartlett từ 0.005 trở xuống (Hoàng

Trọng & Chu Nguyễn Mộng Ngọc, 2008); (2)

trọng số nhân tố lớn hơn 0.5, nếu biến quan sát

nào có trọng số nhân tố nhỏ hơn 0.5 sẽ bị loại;

(3) thang đo được chấp nhận khi tổng phương sai

trích từ 50% trở lên; (4) hệ số eigenvalue lớn hơn

1 (Gerbing & Anderson, 1998); (5) khác biệt

trọng số nhân tố của một biến quan sát giữa các

nhân tố từ 0.3 trở lên để tạo giá trị phân biệt giữa

các nhân tố (Jabnoun & Al-Tamimi, 2003).

Kết quả phân tích nhân tố khám phá (EFA) cho

thấy tất cả 21 biến quan sát (sau khi đã loại

thành phần thang đo nỗ lực giao tiếp của trường

đại học, gồm 4 biến quan sát, và biến

DDTruong5 thuộc thang đo đặc điểm trường đại

học) trong 7 thành phần thang đo các yếu tố tác

động đến quyết định chọn trường của học sinh

lớp 12 bị rút lại còn 6 nhân tố.

Tuy nhiên, các biến DanhTieng2 (thang đo danh

tiếng trường đại học), DDTruong4 (thang đo đặc

điểm trường đại học), DDTruong2 (thang đo đặc

điểm trường đại học) có trọng số không đạt yêu

cầu về sự khác biệt trọng số nhân tố của một biến

quan sát giữa các nhân tố từ 0.3 trở lên. Vì vậy

các biến này bị loại. Sau khi phân tích EFA, các

thang đo có một số biến quan sát bị loại, do đó hệ

số Cronbach’s Alpha được tính lại, kết quả thang

đo gồm các biến DaDangHapDan1,

DaDangHapDan2, CongViec3 có Cronbach’s

Alpha là 0.553 không đạt yêu cầu về độ tin cậy

nên biến này bị loại trước khi tiến hành phân tích

nhân tố khám phá EFA lần 2.


93

Sau khi loại biến DanhTieng2, DDTruong4,

DDTruong2, DaDangHapDan1,

DaDangHapDan2, CongViec3 kết quả EFA lần 2

trích được 4 nhân tố. Tuy nhiên, biến

CaNhanAH5 (thang đo các cá nhân có ảnh

hưởng) do có trọng số nhân tố giữa các nhân tố

gần bằng nhau (trọng số nhân tố 1 là 0.592, trọng

số nhân tố 2 là 0.343) nên biến này bị loại và

biến DanhTieng1 (thang đo danh tiếng trường đại

học) có trọng số nhân tố nhỏ hơn 0.5 nên biến

này cũng bị loại. Sau khi phân tích EFA lần 2,

các thang đo có một số biến quan sát bị loại, do

đó hệ số Cronbach’s Alpha được tính lại, kết quả

các biến của thang đo đều đạt được yêu cầu về độ

tin cậy. Do đó ta tiến hành phân tích nhân tố

khám phá EFA lần 3.

Sau khi loại biến CaNhanAH5 và biến

DanhTieng1, kết quả EFA lần 3 cũng trích được

4 nhân tố thang đo các yếu tố tác động đến quyết

định chọn trường của học sinh lớp 12. Hệ số

KMO = 0.807 nên EFA phù hợp với dữ liệu và

thống kê Chi - quare của kiểm định Bartlett đạt

giá trị 1624.856 với mức ý nghĩa 0.000; do vậy

các biến quan sát có tương quan với nhau xét trên

phạm vi tổng thể; phương sai trích được là

67.771% thể hiện rằng 4 nhân tố rút ra được giải

thích 67.771% biến thiên của dữ liệu, tại hệ số

Eigenvalue = 1.193. Do vậy, các thang đo rút ra

là chấp nhận được.

Như vậy thang đo các yếu tố tác động đến quyết

định chọn trường của học sinh lớp 12 từ 8 thành

phần nguyên gốc, sau khi đánh giá độ tin cậy

thông qua kiểm định Cronbach’s Alpha và phân

tích nhân tố khám phá EFA thì được rút lại còn 4

nhân tố với 13 biến quan sát. Các nhân tố trích ra

đều đạt độ tin cậy và giá trị.

Bảng 2. Kết quả EFA các thành phần thang đo yếu tố tác động đến quyết định chọn trường của học sinh lớp 12

Biến quan sát

Nhân tố

1 (CongViec &

YTCaNhan)

2

(CaNhanAH)

3

(CHTrungTuyen)

4

(DDTruong)

CongViec4 0.822

CongViec2 0.797

YTCaNhan2 0.788

YTCaNhan1 0.779

CongViec1 0.777

CaNhanAH2 0.811

CaNhanAH3 0.799

CaNhanAH1 0.760

CaNhanAH4 0.703

CHTrungTuyen1 0.858

CHTrungTuyen2 0.798

DDTruong3 0.806

DDTruong1 0.803


94

Biến quan sát

Nhân tố

1 (CongViec &

YTCaNhan)

2

(CaNhanAH)

3

(CHTrungTuyen)

4

(DDTruong)

Eigen- value 4.368 1.875 1.374 1.193

Phương sai trích

(%) 25.949 45.145 56.758 67.771

Cronbach’s Alpha 0.872 0.801

❖ Điều chỉnh mô hình nghiên cứu từ kết quả

EFA

Dựa vào kết quả phân tích nhân tố khám phá

EFA, các nhân tố trích ra đều đạt yêu cầu về giá

trị và độ tin cậy. Trong đó, 8 thành phần của

thang đo trong mô hình lý thuyết được EFA rút

lại còn 4 thành phần bao gồm: (1) Cơ hội việc

làm trong tương lai và tương thích với đặc điểm

cá nhân (CongViec & YTCaNhan) chịu tác động

từ 5 biến quan sát bao gồm 3 biến CongViec và 2

biến YTCaNhan; (2) Các cá nhân có ảnh hưởng

(CaNhanAH) có 4 biến quan sát; (3) Cơ hội trúng

tuyển (CHTrungTuyen) chịu tác động từ 2 biến

quan sát; (4) Đặc điểm của trường đại học

(DDTruong) có 2 biến quan sát bao gồm biến

DDTruong3 và DDTruong1.

Như vậy mô hình nghiên cứu được điều chỉnh từ

kết quả phân tích nhân tố EFA được đưa ra trong

Bảng 3, bao gồm 4 biến độc lập: (1) Cơ hội việc


cá nhân (CongViec & YTCaNhan) với 5 biến

quan sát bao gồm 3 biến CongViec và 2 biến

YTCaNhan; (2) Cá nhân ảnh hưởng

(CaNhanAH) có 4 biến quan sát; (3) Cơ hội trúng

tuyển (CHTrungTuyen) chịu tác động từ 2 biến

quan sát; (4) Đặc điểm của trường đại học

(DDTruong) có 2 biến quan sát và 1 biến phụ

thuộc là quyết định chọn trường đại học. Công

việc phù hợp với đặc điểm cá nhân là yếu tố mà

học sinh cho rằng có tác động đến quyết định

chọn trường của mình. Do đó, nghiên cứu đưa ra

1 giả thuyết mới H5-8 về sự tác động của các yếu

tố đến quyết định chọn trường của học sinh lớp

12. Giả thuyết H5-8 được phát biểu như sau:

➢ H5-8: Trường đại học nào có ngành học phù

hợp với khả năng, sở thích và đáp ứng được

sự mong đợi về việc làm, thu nhập và phù hợp

với chuyên môn của sinh viên sau khi tốt

nghiệp cao hơn thì học sinh có khuynh hướng

chọn trường đó nhiều hơn.


95

Hình 2. Mô hình nghiên cứu điều chỉnh

Phân tích hồi quy tuyến tính bội:

Kết quả phân tích hồi quy được trình bày qua các bảng sau:

Bảng 3. Model Summary (Mô hình tóm tắt)

Mô hình R R2 R2 hiệu chỉnh Sai số chuẩn của ước

lượng

1 .703a .494 .488 .909

a. Biến độc lập: (hằng số) , F4, F2, F3, F1

b. Biến phụ thuộc: QuyetDinh

Bảng mô hình tóm tắt cho ta thấy hệ số xác định

R2 đã hiệu chỉnh (Adjusted R Square) bằng 0.488

(48.8%), điều này có ý nghĩa là mô hình hồi quy

là phù hợp và mô hình hồi quy giải thích được

48.8% sự biến thiên của iến phụ thuộc quyết định

chọn trường là do tác động của các biến độc lập

trong mô hình.

Bảng 4. Kết quả phân tích Anova

Mô hình Tổng bình

phương df

Bình phương

trung bình F

Mức ý

nghĩa

(Sig.)

Giữa các nhóm

Trong nhóm

Tổng cộng

262.091

268.300

530.391

4

325

329

65.523

.826

79.370

.000a

a. Biến độc lập: ( hằng số), F4, F2, F3, F1

b. Biến phụ thuộc: QuyetDinh

Yếu tố về cơ hội việc làm trong tương

lai và yếu tố tương thích với đặc điểm

cá nhân

Yếu tố về sự định hướng của các cá

nhân có ảnh hưởng

Yếu tố về cơ hội trúng tuyển

Yếu tố đặc điểm trường đại học

Quyết

định chọn

trường

đại học

H5-8

H7

H4

H1


96

Bảng Anova cho thấy thống kê F hoàn toàn có ý nghĩa thống kê (giá trị p-value = 0.000 < 0.05), như

vậy mô hình hồi quy là hoàn toàn phù hợp xét trong phạm vi tổng thể.

Bảng 5. Các thông số của từng biến trong mô hình hồi quy

Mô hình Biến

Hệ số chưa chuẩn

hóa

Hệ số đã

chuẩn hóa

t Sig.

Đa cộng tuyến

Beta Sai số

chuẩn Beta

Độ chấp nhận

(Tolearance)

Hệ số chấp

nhận phương

sai (VIF)

1

(Hằng số) .089 .346 .258 .796

F1 .848 .062 .616 13.726 .000 .772 1.295

F2 .124 .052 .104 2.416 .016 .838 1.193

F3

F4

.200 .068 .123 2.936 .004 .892 1.121

-.102 .063 -.066 -1.627 .105 .955 1.048

Từ Bảng 5 cho thấy trong 4 biến tác động đưa

vào mô hình phân tích hồi quy chỉ có 3 biến tác

động có mối quan hệ tuyến tính với quyết định

chọn trường đại học của học sinh lớp 12. Đó là

các biến công việc và yếu tố cá nhân với sig =

0.000 (< 0.05), biến cá nhân ảnh hưởng với sig=

0.016 (<0.05), biến cơ hội trúng tuyển với sig =

0.004 (<0.05). Các hệ tuyến tính này đều là quan

hệ tuyến tính dương.

Phương trình hồi quy tuyền tính được viết như

sau:

D = 0.089 + 0.848*F1 + 0.124*F2 +0.200*F3

Như vậy yếu tố cơ hội việc làm trong tương lai

và tương thích với đặc điểm cá nhân tác động

mạnh nhất đến quyết định chọn trường đại học

của học sinh lớp 12.

Hệ số phóng đại của phương sai (VIF) đều có giá

trị nhỏ hơn 2, như vậy mô hình hồi quy hoàn toàn

không bị đa cộng tuyến (Hoàng Trọng và Chu

Nguyễn Mộng Ngọc, 2005).

Vậy các giả thuyết H5-8, H4, H7 được chấp nhận.

Giả thuyết H1 hiện tại chưa có ý nghĩa thống kê

khi xem xét trong mối quan hệ của phương trình

hồi quy.

Phân tích phương sai (ANOVA) và kiểm định

sự khác biệt (T-test) về giới tính, trường mà học

sinh đang theo học và mức thu nhập của gia

đình đến quyết định chọn trường đại học.

Phân tích sự khác biệt giữa nam và nữ đối với

quyết định chọn trường đại học:

Phân tích T-test giữa các nhóm nam và nữ dưới

đây để xác định có sự khác biệt đối với quyết

định chọn trường đại học giữa các nhóm này hay

không. Kết quả phân tích ở Bảng 6 cho thấy là

không có sự khác biệt (mức ý nghĩa trong trường

hợp này lớn hơn .05 (chọn mức ý nghĩa là .05 tức

là với độ tin cậy 95%).


97

Bảng 6. Thống kê mô tả của hai nhóm nam và nữ

Giới

tính Mẫu Trung bình Độ lệch chuẩn

Trung bình sai số

chuẩn

Quyết định

chọn trường

đại học

Nữ 192 4.07 1.311 .095

Nam 138 4.19 1.212 .103

Bảng 7. Kiểm định trung bình hai nhóm nam và nữ đối với quyết định chọn trường đại học

Kiểm định

sự bằng

nhau về

phương

sai

Kiểm định sự bằng nhau về trung bình

F Sig. t Df

Sig.

(2-

tailed)

Khác

biệt

trung

bình

Trung

bình

sai số

chuẩn

Khoảng tin cậy ở

độ tin cậy 95%

Cận

dưới Cận trên

Kiểm định trung

bình với phương sai

bằng nhau

.660 .417 -.851 328 .395 -.121 .142 -.400 .158

Kiểm định trung

bình với phương sai

không bằng nhau

-862 308.066 .389 -.121 .140 -.396 .155

Nhìn vào Bảng 7, phép kiểm định này cho thấy

giá trị p (dùng phép kiểm định F) có giá trị

p=.417 > .05. Điều này có nghĩa là phương sai

của hai nhóm nam và nữ bằng nhau.

Kết quả của Bảng 7 cho thấy không có sự khác

biệt trung bình có ý nghĩa giữa nam và nữ

(p=.395 >.05). Có nghĩa là quyết định chọn

trường đại học giữa nam và nữ là như nhau.

Phân tích sự khác biệt về thu nhập đối với quyết

định chọn trường đại học:

Phân tích ANOVA giữa các nhóm thu nhập dưới

đây để xác định có sự khác biệt đối với quyết

định chọn trường đại học giữa các nhóm này hay

không. Kết quả phân tích ở Bảng 9 cho thấy là có

sự khác biệt (Mức ý nghĩa trong trường hợp này

thì nhỏ hơn .05 – chúng ta chọn mức ý nghĩa là

.05 tức là với độ tin cậy 95%).


98

Bảng 8. Phân tích sự khác biệt về thu nhập đối với quyết định chọn trường đại học

Thống kê Levene df1 df2 Sig.

8.114 3 326 .000

Bảng 9. Quyết định chọn trường đại học

Tổng bình

phương df

Trung bình

bình phương F

Mức ý nghĩa

(Sig.)

Giữa các

nhóm 19.354 3 6.451 4.115 .007

Trong nhóm 511.037 326 1.568

Tổng 530.391 329

Với mức ý nghĩa Sig = .000 có thể nói phương

sai của yếu tố quyết định chọn trường giữa 4

nhóm thu nhập có sự khác biệt một cách có ý

nghĩa (Sig= .000 < α = .05).

Bảng 9 cho thấy với mức ý nghĩa quan sát Sig =

.007 nếu chấp nhận độ tin cậy của phép kiểm

định này là 95% (mức ý nghĩa = .05) thì có thể

nói có sự khác biệt có ý nghĩa thống kê (Sig =

.007 < α = .05) hay nói cách khác là có sự khác

biệt có ý nghĩa thống kê về thu nhập đối với

quyết định chọn trường.

Phân tích sự khác biệt về trường trung học phổ

thông (THPT) đối với quyết định chọn trường

đại học:

Phân tích ANOVA giữa các nhóm trường THPT

dưới đây để xác định có sự khác biệt đối với

quyết định chọn trường đại học giữa các nhóm

trường THPT này hay không. Kết quả phân tích ở

Bảng 10 cho thấy là không có sự khác biệt (Mức

ý nghĩa trong trường hợp này thì lớn hơn .05 –

chúng ta chọn mức ý nghĩa là .05 tức là với độ tin

cậy 95%).

Bảng 10. Phân tích sự khác biệt về trường THPT đối với quyết định chọn trường đại học

Thống kê Levene df1 df2 Sig.

.884 3 326 .450

Bảng 11. Quyết định chọn trường đại học

Tổng bình

phương Df

Bình phương

trung bình F

Mức ý

nghĩa (Sig.)

Giữa các nhóm 8.113 3 2.704 1.688 .169

Trong nhóm 522.278 326 1.602

Tổng 530.391 329


99

Với mức ý nghĩa Sig = .450 có thể nói phương

sai của yếu tố quyết định chọn trường giữa bốn

nhóm trường là không có sự khác biệt một cách

có ý nghĩa (Sig =.450 > α =.05).

Bảng 11 cho thấy với mức ý nghĩa quan sát Sig =

.169 nếu chấp nhận độ tin cậy của phép kiểm

định này là 95% (mức ý nghĩa = .05) thì có thể

nói không có sự khác biệt có ý nghĩa thống kê

(Sig = .169 > α = .05) hay nói cách khác là không

có sự khác biệt có ý nghĩa thống kê về quyết định

chọn trường đại học giữa các nhóm trường phổ

thông trên địa bàn thành phố Long Xuyên.

4. KẾT LUẬN VÀ KHUYẾN NGHỊ

4.1 Kết luận

Dựa vào mô hình lý thuyết đã được xây dựng,

nghiên cứu đã tiến hành xây dựng và kiểm định

độ tin cậy của thang đo các yếu tố tác động đến

quyết định chọn trường đại học của học sinh lớp

12 của các trường phổ thông trung học trên địa

bàn thành phố Long Xuyên.

Kết quả phân tích hồi quy tuyến tính bội cho thấy

mô hình nghiên cứu giải thích được 48.8% cho

tổng thể về mối liên hệ của các biến (1) cơ hội

việc làm trong tương lai và tương thích đặc điểm

cá nhân, (2) các cá nhân có ảnh hưởng, (3) cơ hội

trúng tuyển với biến quyết định chọn trường đại

học của học sinh. Điều đó có nghĩa là khi trường

đại học có thể mang lại cơ hội việc làm trong

tương lai cao và có độ tương thích với đặc điểm

cá nhân cao; sự hiểu biết về trường đại học của

các cá nhân có ảnh hưởng tác động đến học sinh

càng cao; cơ hội trúng tuyển càng cao thì càng

thu hút được đông đảo học sinh nộp đơn xét

tuyển vào trường. Trong đó yếu tố cơ hội việc


cá nhân có tác động lớn nhất đến quyết định chọn

trường đại học của học sinh lớp 12, kế đến là yếu

tố cơ hội trúng tuyển và cuối cùng là yếu tố các

cá nhân có ảnh hưởng, với các hệ số bêta trong

phương trình hồi quy lần lượt là 0.848, 0.200 và

0.124.

Kết quả kiểm định T-test cho thấy không có sự

khác biệt giữa nhóm học sinh theo giới tính và

theo đơn vị trường THPT trong sự đánh giá tầm

quan trọng các yếu tố khi quyết định chọn trường

đại học để nộp đơn xét tuyển. Ngoài ra, khi phân

tích ANOVA, ta thấy giữa các nhóm thu nhập có

sự khác biệt có ý nghĩa thống kê đối với quyết

định chọn trường.

Như vậy, sau khi thực hiện kiểm định độ tin cậy

của các thang đo thông qua công cụ phân tích

Cronbach’s Alpha và phân tích nhân tố khám

phá, xác định mức độ tác động của các yếu tố

bằng phân tích hồi quy, kết quả cho thấy chỉ có 3

trong 8 yếu tố tác động đưa ra trong mô hình

nghiên cứu đề nghị là có tác động đến quyết định

chọn trường đại học của học sinh lớp 12, trong

đó yếu tố cơ hội việc làm trong tương lai và

tương thích với đặc điểm cá nhân có tác động lớn

nhất đến quyết định chọn trường đại học và giữa

những nhóm học sinh có thu nhập gia đình khác

nhau thì có sự khác biệt trong quyết định chọn

trường.

4.2 Khuyến nghị

Các trường đại học cần tăng cường hợp tác và

liên kết chặt chẽ với các doanh nghiệp nhằm nắm

bắt được nhu cầu về tiêu chuẩn tuyển dụng người

lao động để không ngừng cải tiến chương trình

đào tạo cho sinh viên nhằm đáp ứng cao cho nhu

cầu lao động của xã hội, nâng cao cơ hội việc

làm trong tương lai cho các em sau khi ra trường.

Tạo điều kiện cho các học sinh lớp 12 có được

đầy đủ những thông tin cần thiết và quan trọng từ

đó đưa ra quyết định chọn trường phù hợp với sở

thích và năng lực cá nhân của mình, đáp ứng

được những mong đợi về việc làm trong tương

lai.

Cơ hội trúng tuyển là nhân tố tác động lớn thứ

hai trong quyết định chọn trường đại học của học

sinh lớp 12, các trường THPT và các trường đại

học cần phối hợp với nhau để cung cấp đầy đủ

thông tin về điểm chuẩn xét tuyển từng ngành, tỷ

lệ chọi từng ngành,… giúp các em học sinh lớp

12 có sự cân nhắc lựa chọn trường đại học phù

hợp với năng lực của mình.

Các cá nhân có ảnh hưởng là nhân tố có tác động

thứ ba đến quyết định chọn trường của học sinh


100

lớp 12. Điều này có thể lý giải là do sự tác động

của các cá nhân có ảnh hưởng (cha mẹ, anh chị,

thầy cô và bạn bè,…) đến quyết định chọn trường

của học sinh lớp 12 nhiều hay ít có thể còn phụ

thuộc vào tầm ảnh hưởng, uy tín và sự hiểu biết

của cá nhân đó đối với học sinh. Các bậc cha mẹ,

thầy cô giáo và các anh chị đi trước cần quan tâm

lắng nghe nguyện vọng của các em học sinh và

tìm hiểu nhiều thông tin hơn về trường đại học đó

để có thể tư vấn cho các em một cách đầy đủ,

sáng suốt và thuyết phục nhất trong quyết định

chọn trường dự thi.

Ngoài ra qua kết quả phân tích ta thấy yếu tố cá

nhân ảnh hưởng 5 là theo lời khuyên của chuyên

gia tư vấn tuyển sinh đã bị loại bỏ do có sự khác

biệt trọng số nhân tố nhỏ hơn 0.3. Điều đó cho

thấy công tác tư vấn tuyển sinh chưa đạt hiệu quả

cao. Như vậy bên cạnh trách nhiệm về xây dựng

lực lượng giáo viên có trình độ về hướng nghiệp

của Bộ Giáo Dục và Đào tạo thì các trường

THPT cũng nên chú trọng hoạt động giáo dục

hướng nghiệp nhằm giúp đỡ các em có nhiều

kiến thức hơn khi ra quyết định chọn trường và

ngành theo học cho phù hợp nhất với khả năng

của mình.

TÀI LIỆU THAM KHẢO

Chapman, D. W. (1981). A model of student

college choice. The Journal of Higher

Education. 52(5), 490 - 505.

Hossler, D & Gallagher, K. (1987). Studying

college choice: A three-phase model and

implications for policy makers. College and

University. 2, 207 - 21.

Hoàng Trọng & Chu Nguyễn Mộng Ngọc.

(2008). Phân tích dữ liệu nghiên cứu với

SPSS. Thành phố Hồ Chí Minh: Nhà xuất bản

Hồng Đức.

Marvin, J. Burns. (2006). Factors influencing the

college choice of african - american student

admitted to the college of agriculture, food

and natural resource. A Thesis presented to

the Faculty of the Graduate School.

University of Missouri, USA.

Nguyễn Đình Thọ. (2011). Phương pháp nghiên

cứu khoa học trong kinh doanh. Hà Nội: Nhà

xuất bản Lao động Xã hội.

Nguyễn Phương Toàn. (2011). Khảo sát các yếu

tố tác động đến việc chọn trường của học sinh

lớp 12 trung học phổ thông trên địa bàn tỉnh

Tiền Giang. Luận văn Thạc sĩ ngành đào tạo

thí điểm. Đại học Quốc gia Hà Nội, Viện

Đảm bảo Chất lượng Giáo dục.

Ruth, E. Kallio. (1995). Factors influencing the

college choice decisions of graduate student.

Research in Higher Education.

Trần Văn Quí & Cao Hào Thi. (2009). Các yếu

tố ảnh hưởng đến quyết định chọn trường đại

học của học sinh trung học phổ thông. Tạp chí

phát triển KH&CN. 15 (2009).

Documents

CÁC YẾU TỐ TÁC ĐỘNG ĐẾN QUYẾT ĐỊNH CHỌN TRƯỜNG ĐẠI …dspace.agu.edu.vn/bitstream/AGU_Library/6589/1/09 - Luu Thai Tam_… · An Giang University Journal