CEMAATLE NAMAZ KILMANIN ÖNEMİ VE EZANA İCABET

CEMAATLE NAMAZ KILMANIN CEMAATLE NAMAZ KILMANIN ÖNEMİ VE EZANA İCABETÖNEMİ VE EZANA İCABET

Gülseren ŞEKERGülseren ŞEKERSakarya-Söğütlü VaiziSakarya-Söğütlü Vaizi

Cemaatle namaz kılmanın faziletiCemaatle namaz kılmanın fazileti Cemaatle namaz kılmanın hükmüCemaatle namaz kılmanın hükmü Hanımların cemaate iştirakleriHanımların cemaate iştirakleri Ezana icabetin önemiEzana icabetin önemi

Cemaatle Namaz Kılmanın Önemi:Cemaatle Namaz Kılmanın Önemi:

Cemaat; toplamak bir araya getirmek Cemaat; toplamak bir araya getirmek anlamındaki ‘’cem’’ mastarından anlamındaki ‘’cem’’ mastarından türemiş,insan topluluğu demektir. türemiş,insan topluluğu demektir. Terim olarak ise, namazı imamla birlikte Terim olarak ise, namazı imamla birlikte kılan topluluğu ifade eder.kılan topluluğu ifade eder. Aslında cemaat,’’bütün müslümanlar Aslında cemaat,’’bütün müslümanlar kardeştir’’esasına dayalı olarak kardeştir’’esasına dayalı olarak gerçekleştirilen birlik ve beraberlik eylemidir.gerçekleştirilen birlik ve beraberlik eylemidir.

İslâm namaza çok büyük bir önem vermiştir. İslâm namaza çok büyük bir önem vermiştir. Namazı emretmiş, onu terketmeyi Namazı emretmiş, onu terketmeyi sakındırmıştır. Belli zamanlarda namaz sakındırmıştır. Belli zamanlarda namaz kılmak üzere toplanmayı teşrî’ etmiştir. Her kılmak üzere toplanmayı teşrî’ etmiştir. Her gün ve gecede müslümanlar namazı edâ gün ve gecede müslümanlar namazı edâ etmek üzere beş defa bir araya gelirler. Her etmek üzere beş defa bir araya gelirler. Her hafta cuma namazını kılmak üzere hafta cuma namazını kılmak üzere toplanırlar. Cuma namazındaki bu toplanma toplanırlar. Cuma namazındaki bu toplanma günlük toplanmadan daha faziletlidir. Her yıl günlük toplanmadan daha faziletlidir. Her yıl iki kere tekrarlanan bayram namazları için iki kere tekrarlanan bayram namazları için toplanma ise, her şehrin cemaati için bir toplanma ise, her şehrin cemaati için bir toplantıdır. Bu, haftalık toplantıdan daha toplantıdır. Bu, haftalık toplantıdan daha büyüktür.büyüktür.

Cemaatle Namaz Kılmanın Fazileti:Cemaatle Namaz Kılmanın Fazileti:

İslâm müslümanın namazını, içinde İslâm müslümanın namazını, içinde yaşadığı toplumdan uzak, tek başına yaşadığı toplumdan uzak, tek başına edâ etmesi ile yetinmemiştir. Aksine edâ etmesi ile yetinmemiştir. Aksine müslümanın namazını mescidde müslümanın namazını mescidde cemaat ile birlikte edâ etmesi için teşvik cemaat ile birlikte edâ etmesi için teşvik etmiş,hatta cemaatle kıldığı namazı fert etmiş,hatta cemaatle kıldığı namazı fert olarak kıldığı namazdan daha faziletli olarak kıldığı namazdan daha faziletli ve derecesini yüksek kılmıştır. ve derecesini yüksek kılmıştır.

ن�� أ عنهم�ا، الله رضي� ع�م�ر� ابن� �ن� عن� أ عنهم�ا، الله رضي� ع�م�ر� ابن� عن� : الج�م�اع�ة� ص�الة� قال الله : رسول� الج�م�اع�ة� ص�الة� قال الله رسول�

ر�ين� و�ع�ش! !ع$ ب �س� ب !ف�ذ) ال ص�الة� م�ن! ر�ين� أفض�ل� و�ع�ش! !ع$ ب �س� ب !ف�ذ) ال ص�الة� م�ن! أفض�ل�ج�ة/ ج�ة/د�ر� د�ر�

İbn Ömer İbn Ömer Radıyallahu anhRadıyallahu anh'dan rivâyete 'dan rivâyete göre Rasûlullah göre Rasûlullah Sallallahu aleyhi vesellemSallallahu aleyhi vesellem şöyle buyurmuş. "Cemaatle kılınan namaz, şöyle buyurmuş. "Cemaatle kılınan namaz, tek başına kılınan namazdan yirmiyedi tek başına kılınan namazdan yirmiyedi derece daha faziletlidir."derece daha faziletlidir."

Ebu Hureyre Ebu Hureyre Radıyallahu anhRadıyallahu anh 'dan şöyle dediği 'dan şöyle dediği rivâyet edilmiştir: Peygamber rivâyet edilmiştir: Peygamber Sallallahu aleyhi Sallallahu aleyhi vesellemvesellem'e gözleri görmeyen bir adam gelip: Ey 'e gözleri görmeyen bir adam gelip: Ey Allah’ın Rasûlü! Benim elimden tutup, beni Allah’ın Rasûlü! Benim elimden tutup, beni mescide getirecek kimsem yok, diyerek. mescide getirecek kimsem yok, diyerek. Rasûlullah Rasûlullah Sallallahu aleyhi vesellemSallallahu aleyhi vesellem 'den evinde 'den evinde namaz kılmak üzere kendisine izin vermesini namaz kılmak üzere kendisine izin vermesini istedi. Peygamber de ona izin verdi, fakat geri istedi. Peygamber de ona izin verdi, fakat geri dönüp gidince onu çağırıp sordu: "Sen namaz için dönüp gidince onu çağırıp sordu: "Sen namaz için okunan ezanın sesini duyuyor musun?" Adam: okunan ezanın sesini duyuyor musun?" Adam: Evet deyince, Peygamber: "O halde bu çağrıya Evet deyince, Peygamber: "O halde bu çağrıya cevap ver!" diye buyurducevap ver!" diye buyurdu..

Bu sahabinin çekeceği zorluklara rağmen Bu sahabinin çekeceği zorluklara rağmen Rasûlullah Rasûlullah (sav)(sav) ona namaza icabet etmesini ona namaza icabet etmesini emrettiğini görüyoruz.emrettiğini görüyoruz.

Osman b. Affan Osman b. Affan Radıyallahu anhRadıyallahu anh'dan şöyle 'dan şöyle dediği rivâyet edilmiştir: Rasûlullah dediği rivâyet edilmiştir: Rasûlullah Sallallahu aleyhi vesellemSallallahu aleyhi vesellem'i şöyle 'i şöyle buyururken dinledim: "Her kim yatsı buyururken dinledim: "Her kim yatsı namazını cemaatle kılarsa gecenin yarısına namazını cemaatle kılarsa gecenin yarısına kadar namaz kılmış gibi olur. Kim de sabah kadar namaz kılmış gibi olur. Kim de sabah namazını cemaatle kılarsa, bütün geceyi namazını cemaatle kılarsa, bütün geceyi namazla geçirmiş gibi olur." namazla geçirmiş gibi olur."

Cemaatle namaz, toplumsal bir eğitimdir. Cemaatle namaz, toplumsal bir eğitimdir. Müslümanların maslahat ve menfaatlerini Müslümanların maslahat ve menfaatlerini gerçekleştirmeyi hedef alır. Bunu da insanlar gerçekleştirmeyi hedef alır. Bunu da insanlar arasında meydana gelen tanışma ve sevgi yoluyla arasında meydana gelen tanışma ve sevgi yoluyla gerçekleştirmeye çalışır. Çünkü insanların gerçekleştirmeye çalışır. Çünkü insanların birbirleriyle karşılaşmaları, tokalaşmaları, insan birbirleriyle karşılaşmaları, tokalaşmaları, insan kalbinde sevgiyi, muhabbeti meydana getirir. kalbinde sevgiyi, muhabbeti meydana getirir. Aralarında iyilik, dayanışma ve korumayı Aralarında iyilik, dayanışma ve korumayı gerçekleştiren karşılıklı ilişkiler kurmaya ve gerçekleştiren karşılıklı ilişkiler kurmaya ve bunların gözetilmesine sebeb teşkil eder. bunların gözetilmesine sebeb teşkil eder.

Cemaatle namaz kılmak suretiyle İslâmın Cemaatle namaz kılmak suretiyle İslâmın şiârlarından birisi ortaya konulmaktadır. şiârlarından birisi ortaya konulmaktadır. Hatta bu İslâmın en büyük şiârıdır. Bu şiâr Hatta bu İslâmın en büyük şiârıdır. Bu şiâr namazdır. Bu şiarın cemaatle kılınması namazdır. Bu şiarın cemaatle kılınması suretiyle müslümanların gücü hep birlikte suretiyle müslümanların gücü hep birlikte mescide girip, yine topluca oradan çıkmaları mescide girip, yine topluca oradan çıkmaları ile onların biribirleriyle irtibatları ortaya ile onların biribirleriyle irtibatları ortaya konulmaktadır. konulmaktadır.

Cemaatle namaz, müslümanlar arasında Cemaatle namaz, müslümanlar arasında ülfetin meydana gelmesi, kalblerin hayır ülfetin meydana gelmesi, kalblerin hayır etrafında toplanması, kin ve hasedin ortadan etrafında toplanması, kin ve hasedin ortadan kaldırılması, toplumsal farklılıkların, kaldırılması, toplumsal farklılıkların, taassubun yıkılması sonucunu verir. Bütün taassubun yıkılması sonucunu verir. Bütün bunlar müslümanlar arasında kardeşlik ve bunlar müslümanlar arasında kardeşlik ve eşitlik ruhunun yaygınlaşmasını sağlar. eşitlik ruhunun yaygınlaşmasını sağlar.

Cemaat her bir ferdi salih amelini Cemaat her bir ferdi salih amelini arttırarak, Allah'a samimiyetle ve gayretle arttırarak, Allah'a samimiyetle ve gayretle yönelterek Allah'a itaat hususunda yönelterek Allah'a itaat hususunda yarışmaya iter. Namazın vaktinde huşû’ ve yarışmaya iter. Namazın vaktinde huşû’ ve huzur ile edâ edilmesi konusunda gayret huzur ile edâ edilmesi konusunda gayret göstermeyi sağlar. Cemaatle namazı edâ göstermeyi sağlar. Cemaatle namazı edâ etmenin, bu ve buna benzer cemaatten uzak etmenin, bu ve buna benzer cemaatten uzak duran kimsenin elde edemeyeceği daha pek duran kimsenin elde edemeyeceği daha pek çok fazilet ve mükâfatları vardır. çok fazilet ve mükâfatları vardır.

Cemaatle namaz , hayrın tohumlarının Cemaatle namaz , hayrın tohumlarının ekilmesi, ilim ve faziletin yayılması için bir ekilmesi, ilim ve faziletin yayılması için bir yoldur. Böylelikle cahil, alimden bilgi öğrenir. yoldur. Böylelikle cahil, alimden bilgi öğrenir. Müslüman imamını yahut, müslüman Müslüman imamını yahut, müslüman kardeşlerinin salih amellerle uğraştıklarını kardeşlerinin salih amellerle uğraştıklarını görünce, kendisi de onların izinden gider, görünce, kendisi de onların izinden gider, onlara uyar. Müslümanlar mescidde onlara uyar. Müslümanlar mescidde imamlarına tabi olmak şeklinde ortaya çıkan imamlarına tabi olmak şeklinde ortaya çıkan bir düzene uyarlar. Böylelikle ümmet bir bir düzene uyarlar. Böylelikle ümmet bir araya gelmek, dağılmamak, emir sahiplerine araya gelmek, dağılmamak, emir sahiplerine itaat etme eğitimini alır, imama uymak itaat etme eğitimini alır, imama uymak suretiyle nefsi dizginlemeyi öğrenir.suretiyle nefsi dizginlemeyi öğrenir.

"Sen de aralarında bulunup, onlara namaz "Sen de aralarında bulunup, onlara namaz kıldırdığında bir kısmı seninle birlikte namaza kıldırdığında bir kısmı seninle birlikte namaza dursun ve silahlarını da alsınlar. Bunlar dursun ve silahlarını da alsınlar. Bunlar secdeye vardıklarında (diğerleri) arkanızda secdeye vardıklarında (diğerleri) arkanızda bulunsunlar. Namaz kılmamış olan bir diğer bulunsunlar. Namaz kılmamış olan bir diğer kısım gelsin, seninle beraber (bir rekat) namaz kısım gelsin, seninle beraber (bir rekat) namaz kılsınlar. Hem tedbirli bulunsunlar, hem de kılsınlar. Hem tedbirli bulunsunlar, hem de silahlarını alsınlar."silahlarını alsınlar." (en-Nisâ, 4/102)(en-Nisâ, 4/102)

Yukarıdaki ayette Allah (cc) savaş gibi güvensiz Yukarıdaki ayette Allah (cc) savaş gibi güvensiz bir ortamda dahi namazın cemaatle kılınmasının bir ortamda dahi namazın cemaatle kılınmasının terk edilmemesini emrediyorsa mazeretsiz terk terk edilmemesini emrediyorsa mazeretsiz terk edişlere ne der acaba?edişlere ne der acaba?

� ‘’ Ebû Hüreyre(r.a.)’den rivayet edildiğine göre, Resûlullah (s.a.v)şöyle buyurdu: “Canımı gücü ve kudretiyle elinde tutan Allah’a yemin ederek söylüyorum, içimden öyle geçiyor ki, odun toplamayı emredeyim, odun yığılsın. Sonra namazı emredeyim, ezan okunsun. Daha sonra bir adama cemaate imam olmasını emredeyim. En sonunda cemaate gelmeyen adamlara

gidip onlar içindeyken evlerini yakayım. ‘’

Bu ve bunun gibi ayet ve hadislerde de Bu ve bunun gibi ayet ve hadislerde de gördüğümüz gibi cemaatle namaz kılmanın gördüğümüz gibi cemaatle namaz kılmanın hem ferdi hem de sosyal açıdan önem hem ferdi hem de sosyal açıdan önem taşıyan ve kolay kolay terk edilmesine taşıyan ve kolay kolay terk edilmesine müsade verilmeyen bir ibadet olduğunu müsade verilmeyen bir ibadet olduğunu görüyoruz.görüyoruz.

Cemaatle Namazın Hükmü:Cemaatle Namazın Hükmü:

اة�� ك الز� ! �وا و�آت �ة� الص�ال ! �ق�يم�وا �اة� و�أ ك الز� ! �وا و�آت �ة� الص�ال ! �ق�يم�وا و�أم�ع� ! �ع�وا ك م�ع� و�ار! ! �ع�وا ك �ع�ين�((2/432/43))و�ار! اك �ع�ين�الر� اك الر�

““Namazı kılın, zekatı verin. Namazı kılın, zekatı verin. Rükû edenlerle birlikte siz Rükû edenlerle birlikte siz de rükû edin’’de rükû edin’’

Hanbelîler, cemaatle namaz kılmanın Hanbelîler, cemaatle namaz kılmanın erkekler için bu ayeti ve üstte zikrettiğimiz erkekler için bu ayeti ve üstte zikrettiğimiz hadisleri delil göstererek farz-ı ayın, Şâfiîler hadisleri delil göstererek farz-ı ayın, Şâfiîler de farz-ı kifâye olduğunu söylemişlerdir. de farz-ı kifâye olduğunu söylemişlerdir. Hanefî ve Mâlikîler'e göre ise, cuma namazı Hanefî ve Mâlikîler'e göre ise, cuma namazı dışındaki farz namazları cemaatle kılmak, dışındaki farz namazları cemaatle kılmak, gücü yeten erkekler için müekked sünnettir. gücü yeten erkekler için müekked sünnettir. Kadınların, hastaların, çok yaşlı kimselerin ve Kadınların, hastaların, çok yaşlı kimselerin ve kötürümlerin ise cemaatle namaz kılmak için kötürümlerin ise cemaatle namaz kılmak için mescide gitmesini emretmemiştir. Hanefî ve mescide gitmesini emretmemiştir. Hanefî ve Şâfiîler'e göre, cemaatin en az sayısı imam Şâfiîler'e göre, cemaatin en az sayısı imam ve ona uyan olmak üzere iki kişidir. Hatta ve ona uyan olmak üzere iki kişidir. Hatta uyan kişi çocuk da olabilir.uyan kişi çocuk da olabilir.

Cemaate Gitmemek İçin Mazeret Cemaate Gitmemek İçin Mazeret Sayılan Haller:Sayılan Haller:

Hastalık.Hastalık. Cemaatle namaza katılmamayı mubah Cemaatle namaza katılmamayı mubah kılan mazeretlerin başında hastalık gelir. Hasta kılan mazeretlerin başında hastalık gelir. Hasta olan kişilerin camiye, mescide gelmeleri, hastalık olan kişilerin camiye, mescide gelmeleri, hastalık mikrobunun bulaşması riskini taşıması sebebiyle mikrobunun bulaşması riskini taşıması sebebiyle hem sağlık açısından sakıncalıdır, hem de bu hem sağlık açısından sakıncalıdır, hem de bu şekilde hasta olan kişiler sürekli olarak öksürmek, şekilde hasta olan kişiler sürekli olarak öksürmek, burnu akmak, burnunu silmek gibi davranışlar burnu akmak, burnunu silmek gibi davranışlar göstereceğinden cemaate katılan öteki kişilerin göstereceğinden cemaate katılan öteki kişilerin namazda olması gereken kalp huzurunu ve namazda olması gereken kalp huzurunu ve sükûnunu bozarlar. sükûnunu bozarlar.


Hz. Peygamber Efendimiz(sav) bir hadislerinde şöyle Hz. Peygamber Efendimiz(sav) bir hadislerinde şöyle buyurmaktadır. "Soğan veya sarımsak yiyen kimse evinde buyurmaktadır. "Soğan veya sarımsak yiyen kimse evinde otursun, bizden ve mescidimizden uzak dursunotursun, bizden ve mescidimizden uzak dursun’’’’ Hadis-i Hadis-i Şerif’te bildirilen yasağı soğan ve sarımsakla sınırlamamalı, Şerif’te bildirilen yasağı soğan ve sarımsakla sınırlamamalı, cemaate rahatsızlık verecek her şeyi bu yasak kapsamına cemaate rahatsızlık verecek her şeyi bu yasak kapsamına almalıyız. Çünkü cemaate verilecek rahatsızlık, ibadet almalıyız. Çünkü cemaate verilecek rahatsızlık, ibadet yapılırken huşunun bozulmasına sebebiyet verebilmektedir. yapılırken huşunun bozulmasına sebebiyet verebilmektedir. Bu durum ise kul hakkını doğurmaktadır. Bu durum ise kul hakkını doğurmaktadır. Yine ilgilenmek durumunda olduğu ve yanından ayrıldığı Yine ilgilenmek durumunda olduğu ve yanından ayrıldığı takdirde durumunun kötüleşebileceğinden endişe ettiği bir takdirde durumunun kötüleşebileceğinden endişe ettiği bir hastası bulunmak da bir mazerettir. hastası bulunmak da bir mazerettir.


Korku.Korku. Mescide gittiği takdirde malına, Mescide gittiği takdirde malına, canına veya namusuna bir zarar canına veya namusuna bir zarar gelmesinden korkan kimse de cemaate gelmesinden korkan kimse de cemaate gitmemelidir. Hz. Peygamber, korku ve gitmemelidir. Hz. Peygamber, korku ve hastalığı cemaate katılmamayı mâzur hastalığı cemaate katılmamayı mâzur kılan sebepler arasında saymıştır. kılan sebepler arasında saymıştır.


Abdestin sıkışık durumda olmasıAbdestin sıkışık durumda olması. . Böyle bir kimsenin cemaate katılması Böyle bir kimsenin cemaate katılması uygun değildir. Bu durum namazın uygun değildir. Bu durum namazın huşû ve huzur içinde yapılmasına huşû ve huzur içinde yapılmasına engel olduğu için esasen bu durumda engel olduğu için esasen bu durumda iken tek başına namaz kılmak da iken tek başına namaz kılmak da mekruhtur. İnsanı, kalp huzurundan ve mekruhtur. İnsanı, kalp huzurundan ve huşûdan alıkoyacak başka durumlar da huşûdan alıkoyacak başka durumlar da aynı hükümdedir. aynı hükümdedir.


Herkese veya toplum için yeterli olacak Herkese veya toplum için yeterli olacak sayıda kimseye farz olan ilmî araştırma ve sayıda kimseye farz olan ilmî araştırma ve eğitim öğretimle meşguliyet de cemaate eğitim öğretimle meşguliyet de cemaate katılmamak için mazeret kabul edilmiştir. katılmamak için mazeret kabul edilmiştir. Fakat bilimsel çalışma yapan kişilerin, Fakat bilimsel çalışma yapan kişilerin, cemaati büsbütün terk etmemesi ve cemaati büsbütün terk etmemesi ve mümkün oldukça cemaate katılması uygun mümkün oldukça cemaate katılması uygun olur. olur.

Ayrıca hazır bulunmalarını fırsat bilip, Ayrıca hazır bulunmalarını fırsat bilip, istifade etmeyi arzuladığı kimseler ile ilmî ve istifade etmeyi arzuladığı kimseler ile ilmî ve dinî görüş alışverişinde bulunmak da bir dinî görüş alışverişinde bulunmak da bir mazeret sayılır. mazeret sayılır.


Bedenî ârızalar.Bedenî ârızalar. Gözlerin görmemesi, Gözlerin görmemesi, kötürümlük, düşkün ihtiyarlık gibi haller kötürümlük, düşkün ihtiyarlık gibi haller de cemaate gitmemeyi mubah kılar. de cemaate gitmemeyi mubah kılar.

Hanımların Cemaate İştirakı Caiz Hanımların Cemaate İştirakı Caiz midir? midir?

Peygamberimiz (SAV) cemaatle kılınan Peygamberimiz (SAV) cemaatle kılınan namazın tek başına kılınan namaza göre namazın tek başına kılınan namaza göre yirmiyedi kat sevabı olacağını söylerken yirmiyedi kat sevabı olacağını söylerken hanımları istisna etmemiştir.Ayrıca hanımları istisna etmemiştir.Ayrıca hanımların namaza ve derslere katılmalarını hanımların namaza ve derslere katılmalarını tavsiye eden pek çok hadis de vardır.tavsiye eden pek çok hadis de vardır.

Hanımların Cemaate İştirakı Caiz Hanımların Cemaate İştirakı Caiz midir? midir?

‘‘’’Kadınlarınız gece mescide gelmek Kadınlarınız gece mescide gelmek istediklerinde onlara izin verin’’ istediklerinde onlara izin verin’’

(Müslim,salat39)(Müslim,salat39)

‘‘‘‘Kadınlar cemaate katılmak istedikleri Kadınlar cemaate katılmak istedikleri zaman koku sürünmesinler’’ zaman koku sürünmesinler’’

(Müslim,salat137)(Müslim,salat137)

Hz. Peygamber(sav) döneminde hanımların Hz. Peygamber(sav) döneminde hanımların sabah namazına gittiklerine dair rivayetlerin sabah namazına gittiklerine dair rivayetlerin yanında,Peygamberimiz hanımları bayram yanında,Peygamberimiz hanımları bayram namazlarına katılmaya teşvik ettiği rivayetler de namazlarına katılmaya teşvik ettiği rivayetler de vardır. vardır.

‘’ ‘’Henüz kocaya gitmemiş genç kızlar, perde Henüz kocaya gitmemiş genç kızlar, perde arkasında yaşayan kadınlar(zevat-ı hudur)ve arkasında yaşayan kadınlar(zevat-ı hudur)ve hayızlı kadınlar evlerinden çıksınlar,hayır ve hayızlı kadınlar evlerinden çıksınlar,hayır ve müminlerin duasına şahit olsunlar….’’müminlerin duasına şahit olsunlar….’’

Bu rivayetlerden yola çıkılırsa Peygamberimizin Bu rivayetlerden yola çıkılırsa Peygamberimizin hanımlara cemaatle namazı emretmediğini ama hanımlara cemaatle namazı emretmediğini ama aynı zamanda da yasaklamayıp tavsiye ettiğini aynı zamanda da yasaklamayıp tavsiye ettiğini görüyoruz.görüyoruz.

Klasik dönemde kadınların camiye Klasik dönemde kadınların camiye gitmesine ‘’FİTNE’’ endişesiyle pek sıcak gitmesine ‘’FİTNE’’ endişesiyle pek sıcak bakılmamıştır.Ebu Hanife,’’Kötü niyetli bakılmamıştır.Ebu Hanife,’’Kötü niyetli kişilerin uykuda olduğu vakit olması kişilerin uykuda olduğu vakit olması sebebiyle güvenlikli olduğu için, sabah, sebebiyle güvenlikli olduğu için, sabah, akşam ve yatsı namazları için camiye akşam ve yatsı namazları için camiye gitmelerinde’’ sakınca görmemiştir.Ebu gitmelerinde’’ sakınca görmemiştir.Ebu Yusuf ve Muhammed’ e göre’’ yaşlılar bütün Yusuf ve Muhammed’ e göre’’ yaşlılar bütün namaz vakitlerinde camiye gidebilirler.’’diye namaz vakitlerinde camiye gidebilirler.’’diye hüküm vermiştir.hüküm vermiştir.

Sonraki Hanifi fakihlerine göre, Sonraki Hanifi fakihlerine göre, zamanın bozulması ve fıskın ortaya zamanın bozulması ve fıskın ortaya çıkmasıyla yaşlı da olsalar cemaate çıkmasıyla yaşlı da olsalar cemaate gitmeleri ‘’mekruh’’görülmüştür.gitmeleri ‘’mekruh’’görülmüştür.

Ve yine Hz.Aişe(ra)ve bazı Ve yine Hz.Aişe(ra)ve bazı müctehitlerin , kadınların namaz kılmak müctehitlerin , kadınların namaz kılmak için evlerinden çıkıp camiye gitmelerini için evlerinden çıkıp camiye gitmelerini kerih görmelerindeki sebeb de kendi kerih görmelerindeki sebeb de kendi zamanlarındaki sosyal ve kültürel zamanlarındaki sosyal ve kültürel yapıyla alakalıdır.yapıyla alakalıdır.

Belki de Peygamberimiz(sav) de’’……. Belki de Peygamberimiz(sav) de’’……. fakat evleri onlar için daha fakat evleri onlar için daha hayırlıdır.’’hadisinde bu gibi sebeblere hayırlıdır.’’hadisinde bu gibi sebeblere işaret etmiştir.işaret etmiştir.

Görülüyor ki aslında hanımların Görülüyor ki aslında hanımların cemaate gitmelerinin kerahiyyet ifade cemaate gitmelerinin kerahiyyet ifade etmesi İslam’ın özü ve gereklerinden etmesi İslam’ın özü ve gereklerinden olmayıp tamamen kadın ve erkeğin bir olmayıp tamamen kadın ve erkeğin bir arada bulunmalarının doğurduğu arada bulunmalarının doğurduğu muhtemel olumsuz sonuçlara muhtemel olumsuz sonuçlara dayanmaktadır.dayanmaktadır.

Günümüze bakacak olursak, kadının Günümüze bakacak olursak, kadının sosyal hayatın neredeyse erkekler kadar sosyal hayatın neredeyse erkekler kadar içinde olduğunu görürüz.İş hayatında, içinde olduğunu görürüz.İş hayatında, çarşıda,pazarda, hayatın her alanında erkek çarşıda,pazarda, hayatın her alanında erkek ve kadın diyalog halindedir. Durum bundan ve kadın diyalog halindedir. Durum bundan ibaret olunca, hanımların tesettürlerine, söz ibaret olunca, hanımların tesettürlerine, söz ve davranışlarına dikkat ederek cemaate ve davranışlarına dikkat ederek cemaate gitmelerinin fitneye sebep olabileceğini gitmelerinin fitneye sebep olabileceğini düşünemeyiz. Fitne endişesi ortadan düşünemeyiz. Fitne endişesi ortadan kalktığına göre kadın cemaate neden iştirak kalktığına göre kadın cemaate neden iştirak edemesin? Çünkü cemaatle namaz kadınlar edemesin? Çünkü cemaatle namaz kadınlar için de dini bilgi ve şuurlarını, için de dini bilgi ve şuurlarını, maneviyatlarını takviye eden bir olgudur. maneviyatlarını takviye eden bir olgudur.

Ezana İcabet:Ezana İcabet:

Ezan-ı Muhammedi bir şeairdir.Yani bir Ezan-ı Muhammedi bir şeairdir.Yani bir beldenin İslam beldesi olduğunun en beldenin İslam beldesi olduğunun en mümtaz alametidir. mümtaz alametidir.

Ezan,Ezan, başlı başına bir davettir, irşaddır. başlı başına bir davettir, irşaddır. Hazreti Bilal (r.a.)’den günümüze, insanlığı O’na Hazreti Bilal (r.a.)’den günümüze, insanlığı O’na çağıran bu ses, her zaman cevabını bulmuş ve çağıran bu ses, her zaman cevabını bulmuş ve dünya var oldukça da bulacaktır. Bu çağrı dünya var oldukça da bulacaktır. Bu çağrı kelimeleri aşan, açıklanamaz, kavranamaz bir kelimeleri aşan, açıklanamaz, kavranamaz bir davettir. Arapça’yı ve Türkçe’yi bilmeyen niceleri, davettir. Arapça’yı ve Türkçe’yi bilmeyen niceleri, dinledikleri muhteşem ezanlarla hidayete mazhar dinledikleri muhteşem ezanlarla hidayete mazhar olmuşlardırolmuşlardır

EzanEzan, bir tek olan Allah’a, rahmet , bir tek olan Allah’a, rahmet Peygamberi Muhammed(sav)’a, Peygamberi Muhammed(sav)’a, kötülüklerden ve hayatın monotonluğundan kötülüklerden ve hayatın monotonluğundan alıkoyan namaza ve bu temel esaslar alıkoyan namaza ve bu temel esaslar ekseninde felaha (huzur ve mutluluğa) ekseninde felaha (huzur ve mutluluğa) çağrıdır. Bu itibarla ezanı duyan mümin, bu çağrıdır. Bu itibarla ezanı duyan mümin, bu kutsal çağrıya kayıtsız kalamaz, büyük bir kutsal çağrıya kayıtsız kalamaz, büyük bir saygı ve hürmetle ona icabet eder.saygı ve hürmetle ona icabet eder.

Ezan işitildiği zaman ezanı dinlemek, Ezan işitildiği zaman ezanı dinlemek, ezanı içinden tekrar ederek icabet ve tasdik ezanı içinden tekrar ederek icabet ve tasdik etmek, bitince ezan duâsını okumak etmek, bitince ezan duâsını okumak sünnettir.PeygamberEfendimizin(asv)şefaatisünnettir.PeygamberEfendimizin(asv)şefaatine vesiledir.ne vesiledir.

Peygamberimiz (a.s.), ezan işitildiğinde Peygamberimiz (a.s.), ezan işitildiğinde aşağıdaki duanın okunmasını tavsiye etmiş aşağıdaki duanın okunmasını tavsiye etmiş ve bu dua hakkında şöyle buyurmuştur: ve bu dua hakkında şöyle buyurmuştur: Bir kimse ezanı işittiği zaman;Bir kimse ezanı işittiği zaman;

Ey bu eksiksiz Ey bu eksiksiz davetin ve kılınan davetin ve kılınan namazın sahibi! namazın sahibi! Muhammed'e Muhammed'e vesîle'yi ve fazîleti vesîle'yi ve fazîleti ver. O'nu, vaat ettiğin ver. O'nu, vaat ettiğin Makam-ı Mahmûd Makam-ı Mahmûd üzere diriltüzere dirilt" derse, " derse, ona kıyâmet günü ona kıyâmet günü mutlaka şefaatim mutlaka şefaatim helal olur." helal olur." (Buhârî, Ezân, 8; Ebû (Buhârî, Ezân, 8; Ebû

Dâvûd, Salât, 28Dâvûd, Salât, 28))

Makam-ı Mahmûd, geçmiş ve gelecek her Makam-ı Mahmûd, geçmiş ve gelecek her sınıfın, her mahlûkat cinsinin, her varlık sınıfın, her mahlûkat cinsinin, her varlık türünün, her taifenin kendisine şiddetle türünün, her taifenin kendisine şiddetle muhtaç olduğu, her sınıfın ihtiyacı olan muhtaç olduğu, her sınıfın ihtiyacı olan şefaatin kendisinden verildiği bir şefaat şefaatin kendisinden verildiği bir şefaat makamı olarak açıklanmıştır. Şüphesiz bu makamı olarak açıklanmıştır. Şüphesiz bu izaha haklılık veren hadis-i şerifler izaha haklılık veren hadis-i şerifler mevcuttur mevcuttur

**İbn-i Abbas (ra) rivayet etmiştir ki; Allah İbn-i Abbas (ra) rivayet etmiştir ki; Allah Resulü (asm) bu makamın bir hadis-i Resulü (asm) bu makamın bir hadis-i kudsîde Cenâb-ı Hak tarafından şöyle kudsîde Cenâb-ı Hak tarafından şöyle bildirildiğini beyan buyurur: “O öyle bir bildirildiğini beyan buyurur: “O öyle bir makam ki, bu makamda öncekiler de, makam ki, bu makamda öncekiler de, sonrakiler de sana teşekkür ederler, sana sonrakiler de sana teşekkür ederler, sana minnettar olurlar. Sen şerefçe bütün minnettar olurlar. Sen şerefçe bütün yaratılmışların üstünde olursun, istersin yaratılmışların üstünde olursun, istersin verilir, şefaat edersin şefaatin makbul olur. verilir, şefaat edersin şefaatin makbul olur. Senin sancağının altında olmadık hiç kimse Senin sancağının altında olmadık hiç kimse kalmaz.”kalmaz.”

Bir başka hadiste de peygamberimiz;Bir başka hadiste de peygamberimiz; *Abdullah bin Amr bin As (ra) bildirmiştir: *Abdullah bin Amr bin As (ra) bildirmiştir: Peygamber Efendimiz (asm) buyurdu ki: Peygamber Efendimiz (asm) buyurdu ki: “Müezzinin ezanını işittiğiniz vakit siz de onun “Müezzinin ezanını işittiğiniz vakit siz de onun söylediği gibi söyleyiniz. Sonra bana salât ve söylediği gibi söyleyiniz. Sonra bana salât ve selâm okuyunuz. Çünkü her kim bana bir salât selâm okuyunuz. Çünkü her kim bana bir salât okursa, bundan dolayı Allah ona on defa rahmet okursa, bundan dolayı Allah ona on defa rahmet nazarıyla teveccüh buyurur. Sonra Allah’tan benim nazarıyla teveccüh buyurur. Sonra Allah’tan benim için vesileyi isteyiniz. Çünkü vesile Cennette bir için vesileyi isteyiniz. Çünkü vesile Cennette bir derecedir ki, o, Allah’ın kullarından yalnız birinden derecedir ki, o, Allah’ın kullarından yalnız birinden başkasına lâyık olmaz. Benim o olduğumu başkasına lâyık olmaz. Benim o olduğumu umuyorum. Her kim benim için Allah’tan vesileyi umuyorum. Her kim benim için Allah’tan vesileyi isterse, ona şefaatim ulaşır.isterse, ona şefaatim ulaşır.

Ezana icabet iki şekilde olur.Birisi Ezana icabet iki şekilde olur.Birisi yukarıdaki hadislerden de anladığımıza göre yukarıdaki hadislerden de anladığımıza göre ezanı kelime kelime tekrar edip bize verdiği ezanı kelime kelime tekrar edip bize verdiği huzurla beraber ,içeriğini düşünmek, diğeri huzurla beraber ,içeriğini düşünmek, diğeri ise namaz kılmak için harekete geçmektir.ise namaz kılmak için harekete geçmektir.

Ezana icabet en güzel şu şekillerde olur;Ezana icabet en güzel şu şekillerde olur;

Ezan okunurken acil değilse bir şeyle meşgul Ezan okunurken acil değilse bir şeyle meşgul olunmaz,konuşulmaz,selam verilmez,ayak olunmaz,konuşulmaz,selam verilmez,ayak ayak üstüne atılmaz, saygı ile dinlenir.ayak üstüne atılmaz, saygı ile dinlenir.

Kur’an-ı Kerim okuyan kişi okumayı bırakıp, Kur’an-ı Kerim okuyan kişi okumayı bırakıp, ezanı dinler.(bir toplulukta okunuyorsa ezanı dinler.(bir toplulukta okunuyorsa okumayı bırakmaz.) okumayı bırakmaz.)

Ezanı dinleyen kişi müezzinin okuduğu ezanı Ezanı dinleyen kişi müezzinin okuduğu ezanı tekrar eder ve böylece ezanı okumuş olur. tekrar eder ve böylece ezanı okumuş olur.

’’’’Hayyales’salah’’ ve ‘’hayyalel felah’’ Hayyales’salah’’ ve ‘’hayyalel felah’’ cümlelerinde ‘’la havle ve la kuvvete illa cümlelerinde ‘’la havle ve la kuvvete illa billah’’denilir.billah’’denilir.

Sabah namazında müezzin ‘’essalatü Sabah namazında müezzin ‘’essalatü hayrun minennevm’’ cümlesine ‘’sadakte ve hayrun minennevm’’ cümlesine ‘’sadakte ve berirte’’ diye karşılık vermesi sünnettir.berirte’’ diye karşılık vermesi sünnettir.

Ezanı işiten kişi abdestsiz ya da cünüp de Ezanı işiten kişi abdestsiz ya da cünüp de olsa yukarıdaki cümleleri söyler.olsa yukarıdaki cümleleri söyler.

Ezan bitince Allah’a hamd edilir,Peygamber Ezan bitince Allah’a hamd edilir,Peygamber Efendimiz(sav)’e salavat getirilir,Ezan duası Efendimiz(sav)’e salavat getirilir,Ezan duası okunur. okunur.

Ezan Allah’ın İsminin ve Tevhit davasının Ezan Allah’ın İsminin ve Tevhit davasının ve bununla yaradılış gayesinin ilanıdırve bununla yaradılış gayesinin ilanıdır

Ezan Allah’ın Rububiyyetine karşı yeni bir Ezan Allah’ın Rububiyyetine karşı yeni bir ibadet vaktinin girdiğinin ilanıdır.ibadet vaktinin girdiğinin ilanıdır.

Ezan lütuf, nimet ve feyizlerle dolu Rabbani Ezan lütuf, nimet ve feyizlerle dolu Rabbani bir sofradır. Bize de bu güzel sofraya icabet bir sofradır. Bize de bu güzel sofraya icabet etmek düşer.etmek düşer.

Dinlediğiniz için teşekkür ederiz.Dinlediğiniz için teşekkür ederiz.

Documents

CEMAATLE NAMAZ KILMANIN ÖNEMİ VE EZANA İCABET