Centrum Edukacyjne Muzeum Historii Żydów Polskich

Oferta zajęć dla szkół 2013/2014

Oddajemy w Państwa ręce ofertę edukacyjną Muzeum Historii Żydów Polskich na rok szkolny 2013/14. Mamy nadzieję, że okaże się na tyle ciekawa, innowacyjna i kształ-cąca, że zechcecie przyjechać do nas ze swoimi uczniami.

Oferta podzielona została na poziomy nauczania tak, aby w prosty sposób odnaleźć zajęcia dedykowane poszczególnym grupom:- program dla szkół podstawowych.......................................................................................s. 3-6- program dla gimnazjów.........................................................................................................s. 7-11- program dla szkół ponadgimnazjalnych............................................................................s. 12-17Każdy z programów zawiera pięć cyklów tematycznych: Cykl I: Żydowskie sposoby na uświęcanie czasuZajęcia poświęcone szeroko pojętemu cyklowi życia żydowskiego.

Cykl II: Wokół żydowskiej religii, tradycji i naukiPrzybliżenie zasad judaizmu, a także osiągnięć naukowych i literackich narodu żydowskiego.

Cykl III: Żydowskie miejsca – żydowski światPrezentacja geografii i dorobku kultury materialnej żydowskiego świata.

Cykl IV: Polin, czyli 1000 lat historii polskich ŻydówUkazanie złożoności i wielowymiarowości historii Żydów na ziemiach polskich, w tym najtragiczniejszego okresu – Zagłady.

Cykl V: Edukacja obywatelska i antydyskryminacyjnaZajęcia mające na celu kształtowanie wśród młodzieży otwartej postawy obywatelskiej, sprzeciwiającej się wszelkim przejawom dyskryminacji, rasizmu, antysemityzmu i ksenofobii.

Wszystkie zajęcia lekcyjne z oferty Muzeum Historii Żydów Polskich realizują podstawę programową kształcenia ogólnego obowiązującą w polskich szkołach, mają charakter warsztatów angażujących uczniów, wykorzystują różnorodne środki dydaktyczne i aktywne metody pracy.

Dodatkowo prezentujemy ofertę spacerów edukacyjnych po żydowskiej Warszawie skierowaną do grup szkolnych z Warszawy i całej Polski.

Zapraszamy do Muzeum! Zespół Centrum Edukacyjnego Muzeum Historii Żydów Polskich

1

Oferta obowiązuje od 16 września 2013 r. do 28 czerwca 2014 r.

Wszystkie zajęcia z niniejszej oferty są bezpłatne.

Warsztaty:

Warsztaty odbywają się w Centrum Edukacyjnym Muzeum Historii Żydów Polskich w Warszawie, ul. Anielewicza 6.

Warsztaty prowadzone są w poniedziałki, środy, czwartki i piątki w godz.:10:00-11:30, 12:00-13:30, 14:00-15:30.

Warsztaty trwają 90 minut i są przeznaczone dla grup do 30 osób.

Rezerwacji można dokonać telefonicznie pod numerem: 22-4710301 lub wysyłając e-mail na adres: rezerwacje@jewishmuseum.org.pl.

Rezerwacji należy dokonywać co najmniej dwa tygodnie przed planowaną wizytą w muzeum.

Muzeum Historii Żydów Polskich jest dostępne dla osób niepełnosprawnych.

Spacery:

Spacery edukacyjne odbywają się w przestrzeni miasta, rozpoczynają się pod wyzna-czonym adresem.

Spacery prowadzone są w poniedziałki, środy, czwartki i piątki w godz.: 9.00-12.00, 12.00-15.00.

Spacery trwają 180 minut (mogą zostać skrócone w zależności od potrzebi możliwości grupy) i są przeznaczone dla grup do 30 osób.

Rezerwacji można dokonać telefonicznie pod numerem: 22-4710301 lub wysyłając e-mail na adres: rezerwacje@jewishmuseum.org.pl.

Rezerwacji należy dokonywać co najmniej dwa tygodnie przed planowaną wizytą w muzeum.

Informacje organizacyjne

2

Cykl I: Żydowskie sposoby na uświęca-nie czasu

1. Najważniejszy dzień – szabatZajęcia plastyczne przybliżające uczest-nikom pojęcia związane z najważniej-szym świętem w żydowskiej tradycji – szabatem. Wykonując kolaż, uczestnicy poznają takie pojęcia jak: chała, kidusz, błogosławieństwo itd. Dowiedzą się również o zasadach obowiązujących religijnych Żydów w trakcie tego święta.Adresaci: klasy 0-VI

2. A oto cykl życia – tradycje i święta żydowskieZajęcia poświęcone omówieniu cyklu życia w oparciu o kalendarz żydowski. Uczestnicy dowiedzą się, jak przebiegają żydowskie święta, kto jest ich adresatem i jakie wydarzenia upamiętniają, które ze świąt mają podłoże religijne, a które historyczne.Adresaci: klasy 0-VI

3. Zodiak po żydowskuZajęcia pozwalające uczniom poznać i zrozumieć symbolikę zawartą w zodiaku w kontekście żydowskiego kalendarza. Uczniowie będą mieli szansę sami pobawić się w artystów i zaprojektować własne polichromie, na wzór polichromii z synagogi z Gwoźdźca, której dach zrekonstruowano w galerii „Miasteczko”. Adresaci: klasy 0-VI

Cykl II: Wokół żydowskiej religii, tradycji i nauki 4. Zróbmy sobie muzeum – portrety poetówZajęcia literacko-plastyczne dla najmłodszych połączone z recytacją

najpopularniejszych wierszy dla dzieci Juliana Tuwima i Jana Brzechwy. Warsztaty rozbudzające wyobraźnię i kreatywność, których efektem jest stwo-rzenie portretów wspomnianych poetów. Adresaci: klasy 0-III

5. Alef-bet – poznaj nowy alfabetZajęcia poświęcone zapoznaniu uczest-ników z alfabetem hebrajskim. Nauka identyfikowania, pisania i czytania liter hebrajskich przy pomocy zabaw eduka-cyjnych. Dla uczniów starszych – odkry-wanie tajemnic hebrajskiego alfabetu i wstęp do Biblii Hebrajskiej oraz literatu-ry hebrajskiej i jidysz.Adresaci: klasy 0-VI

6. Bejt Jehudi – przez wieki w żydowskim domuZajęcia poświęcone poznaniu tradycyjne-go żydowskiego domu, roli rodziny, a w niej kobiety i mężczyzny. Zasady funk-cjonowania koszernej kuchni. Uczestnicy będą mogli zaobserwować ciągłość i zmienność żydowskiej tradycji na prze-strzeni dziejów. Adresaci: klasy IV-VI 7. Opowieści biblijne, midrasze, agady, bajki i legendy żydowskieZajęcia przybliżające literaturę i tradycję żydowskich opowieści przy użyciu tech-nik teatralnych, muzyki i pracy z tekstem.Adresaci: klasy IV-VI

Cykl III: Żydowskie miejsca – żydowski świat

8. Budujemy sztetlZajęcia pozwolą uczniom poznać żydowskie miasteczka, stanowiące waż-ną część wielokulturowej Polski,

Program dla szkółpodstawowych

3

4

która bezpowrotnie zniknęła w czasie II wojny światowej. Dowiedzą się, jakie zawody wykonywali mieszkańcy sztetli i jak wyglądało ich życie codzienne. Adresaci: klasy 0-VI

9. Mapa żydowskiego świataZajęcia pozwolą zapoznać uczestników z geografią i danymi demograficznymi współczesnego żydowskiego świata, dowiedzieć się podstawowych faktów o Izraelu i o najważniejszych skupiskach diaspory żydowskiej. Uczestnicy poznają też najważniejsze fakty dotyczące współ-czesnej społeczności polskich Żydów.Adresaci: klasy IV-VI

10. Z pamiętnika emigrantaZajęcia oparte o biografie żydowskich XIX- i XX-wiecznych emigrantów. Śledzenie złożonych losów ludzi, których okoliczności zmusiły do emigra-cji z Polski. Uczestnicy dowiedzą się, dokąd i w jaki sposób emigrowali Żydzi i jak potoczyło się ich życie na emigracji.Zajęcia nawiązujące do wystawy czaso-wej „Listy do tych, co daleko” dostępne do dnia 30 września 2013.Adresaci: klasy IV-VI

Cykl IV: Polin, czyli 1000 lat historii polskich Żydów 11. Pierwsze spotkania, czyli Żydzi w Polsce Piastów i JagiellonówZajęcia prezentujące rolę społeczności żydowskiej w średniowiecznym państwie polskim oraz w gospodarce i kulturze Rzeczpospolitej Obojga Naro-

dów. Opowieść o narodzinach świato-wego centrum żydowskiego życia nad Wisłą.Adresaci: klasy IV-VI

12. Ziemia obiecana – niezwykła kariera ŁodziZajęcia przybliżą uczestnikom najważ-niejszy polski przykład zmian cywiliza-cyjnych XIX w. – historię Łodzi oraz przemiany społeczne i ekonomiczne tego okresu, których współtwórcami i uczestnikami byli polscy Żydzi. Adresaci: klasy IV-VI

13. Zagłada narodu żydowskiego.Wprowadzenie w trudną i tragiczną historię Zagłady przy pomocy literatury skierowanej do uczniów klas starszych szkoły podstawowej: „Kotka Brygidy”, „Córka Mendla” i „Chciałam wzlecieć jak motyl”. Ukazanie losów żydowskich dzieci podczas II wojny światowej w lite-raturze pięknej i pamiętnikach Ocalałych.Adresaci: klasy IV-VI

Cykl V: Edukacja obywatelskai antydyskryminacyjna

1. Czy demokracja to tylko przywileje?Zajęcia prezentujące podstawy de-mokracji dla najmłodszych w oparciu o książkę pt. „Król Maciuś I” Janusza Korczaka.Adresaci: klasy 0-III

2. Ludzie od zawsze są różni– „świętujmy razem”Zajęcia prezentujące sposoby celebro-

5

Program dla szkół podstawowych

wania ważnych wydarzeń rodzinnych i religijnych w różnych kręgach kulturo-wych, wprowadzające w temat edukacji dla tolerancji i przeciwdziałania ksenofo-bii, bigoterii i rasizmowi.Adresaci: klasy IV-VI

3. Żydzi – polskie dziedzictwoZajęcia przygotowujące do realizacji projektu edukacyjnego mającego na celu poznanie dziedzictwa materialnego pol-skich Żydów w lokalnym środowisku.Adresaci: klasy IV-VI

6

Program dla szkół podstawowych

Program dla gimnazjów7

Cykl I: Żydowskie sposoby na uświęcanie czasu

1. Najważniejszy dzień – szabatZajęcia plastyczne przybliżające uczestni-kom pojęcia związane z najważniejszym świętem w żydowskiej tradycji – szabatem. Wykonując kolaż, uczestnicy poznają ta-kie pojęcia jak: chała, kidusz, błogosła-wieństwo itd. Dowiedzą się również o za-sadach obowiązujących religijnych Żydów w trakcie tego święta.

2. A oto cykl życia– żydowskie tradycje i święta Zajęcia poświęcone omówieniu cyklu życia w oparciu o kalendarz żydowski. Uczestnicy dowiedzą się, jak przebiegają żydowskie święta, kto jest ich adresatem i jakie wydarzenia upamiętniają, które ze świąt mają podłoże religijne, a które histo-ryczne.

Cykl II: Wokół żydowskiej religii, tradycji i nauki

3. Alef-bet – poznaj nowy alfabetZajęcia poświęcone zapoznaniu uczestni-ków z alfabetem hebrajskim. Nauka iden-tyfikowania, czytania i pisania liter hebraj-skich przy pomocy zabaw edukacyjnych. Odkrywanie tajemnic hebrajskiego alfabe-tu, wstęp do Biblii Hebrajskiej oraz litera-

tury hebrajskiej i jidysz.

4. Alef-bejs – warsztaty literackie z jidyszZajęcia wprowadzające w świat kultury jidysz za pośrednictwem tekstów literac-kich, piosenek, ikonografii, plakatów itp. Uczestnicy będą mieli szansę spróbować odczytać proste teksty w jidysz.

5. Bejt Jehudi– przez wieki w żydowskim domuZajęcia poświęcone poznaniu tradycyjne-go żydowskiego domu, roli rodziny, a w niej kobiety i mężczyzny. Zasady funkcjonowania koszernej kuchni. Uczest-nicy będą mogli zaobserwować ciągłość i zmienność żydowskiej tradycji na prze-strzeni dziejów.

6. Opowieści biblijne, midrasze, agady, bajki i legendy żydowskieZajęcia przybliżające literaturę i tradycję żydowskich opowieści przy użyciu tech-nik teatralnych, muzyki i pracy z tekstem.

Cykl III: Żydowskie miejsca – żydowski świat

7. Starożytny Izrael – naród wybranyZajęcia ukazujące powstanie narodu żydowskiego, historię osadnictwa na zie-miach Kanaanu, przedstawiające podsta-wy judaizmu i początki wielkiej diaspory.

8

Program dla gimnazjów

8. Odczytywanie żydowskiego świataZajęcia poświęcone zapoznaniu z najważ-niejszymi miejscami związanymi z żydowskim dziedzictwem: synagogami, mykwami, szkołami, jesziwami, cmenta-rzami. Uczestnicy poznają też podstawo-we pojęcia ze słownika topografii żydow-skiej. Dowiedzą się o miejscach w Polsce, które są szczególnie ważne ze względu na swoją żydowską historię.

9. Mapa żydowskiego świataZajęcia pozwolą zapoznać uczestników z geografią i danymi demograficznymi współczesnego żydowskiego świata, do-wiedzieć się podstawowych faktów o Izraelu i o najważniejszych skupiskach diaspory żydowskiej. Uczestnicy poznają też najważniejsze fakty dotyczące współ-czesnej społeczności polskich Żydów.

10. Z pamiętnika emigrantaZajęcia oparte o biografie żydowskich XIX- i XX-wiecznych emigrantów. Śledzenie złożonych losów ludzi, których okoliczności zmusiły do emigracji z Polski. Uczestnicy dowiedzą się, dokąd i w jaki sposób emigrowali Żydzi i jak potoczyło się ich życie na emigracji.Zajęcia towarzyszące wystawie czasowej „Listy do tych, co daleko” dostępne do dnia 30 września 2013.

Cykl IV: Polin, czyli 1000 lat historii polskich Żydów 11. Pierwsze spotkania, czyli Żydziw Polsce Piastów i JagiellonówZajęcia prezentujące rolę społeczności żydowskiej w średniowiecznym pań-stwie polskim oraz w gospodarce i kul-turze Rzeczpospolitej Obojga Narodów. Opowieść o narodzinach światowego centrum żydowskiego życia nad Wisłą.

12. Rzeczpospolita Obojga Narodów – mozaika kultur i religiiZajęcia ukazujące społeczność żydowską jako część wielokulturowej Rzeczpospo-litej. Przedstawienie jasnych i ciemnych stron egzystencji mniejszości żydowskiej w XVII-wiecznej Polsce.

13. Od Joselewicza do Anielewicza,czyli udział Żydów w obronieRzeczpospolitejZajęcia przybliżające historię udziału przedstawicieli mniejszości żydowskiej w walkach o niepodległość Polski na prze-strzeni wieków.

9

Program dla gimnazjów

14. Ziemia obiecana– niezwykła kariera ŁodziZajęcia przybliżą uczestnikom najważ-niejszy polski przykład zmian cywilizacyj-nych XIX w. – historię Łodzi oraz przemia-ny społeczne i ekonomiczne tego okresu, których współtwórcami i uczestnikami byli polscy Żydzi.

15. Zagłada – Holokaust – ShoahCykl zajęć przedstawiających przyczyny, przebieg i skutki Zagłady dla społeczności żydowskiej w Polsce i na świecie. Wszystkie zajęcia trwają 90 min.

- Przed Zagładą: antyjudaizm i nowocze-sny antysemityzm, narodziny nazistow-skich Niemiec.

- Zagłada Żydów Europy: wybuch II wojny światowej, dwie okupacje ziem polskich, plan i realizacja „Ostatecznego rozwiąza-nia kwestii żydowskiej”.

- Powstanie w getcie oczami świadkówi uczestników.

- Powstanie w getcie w literaturzei wspomnieniach.

- Wrogość – obojętność – pomoc. Postawy społeczeństwa polskiego wobec

Zagłady polskich Żydów.- Niezwykli ludzie w czasach zła

– wybrane portrety Sprawiedliwych wśród Narodów Świata: Irena Sendlerowa, Henryk Sławik, Raoul Wallenberg i Chiune Sugihara.

- Zagłada oczami dzieci – jak wszystko, co było proste i piękne stało się skompliko-wane i okrutne.

- Skutki Zagłady - wielorakie konsekwen-cje Holokaustu dla narodu żydowskiegoi reszty świata.

- Ala z elementarza. Liczy się życie, czyli opowieść o Alinie Margolis-Edelman. Zajęcia przedstawiające wojenne losyAliny Margolis-Edelman i ich wpływ na jej późniejsze postępowanie. Pokazanie siły humanitaryzmu i wagi życia ludzkiego dla osób, które przeżyły sytuacje skrajne.

- Leopold Socha – bohater mrocznych lat Holokaustu. Zajęcia w oparciu o film Agnieszki Holland „W ciemności”.

10

Program dla gimnazjów

Cykl V: Edukacja obywatelskai antydyskryminacyjna

1. Ludzie od zawsze są różni– „świętujmy razem”Zajęcia prezentujące sposoby celebrowa-nia ważnych wydarzeń rodzinnych i reli-gijnych w różnych kręgach kulturowych, wprowadzające w temat edukacji dla tolerancji i przeciwdziałania ksenofobii, bigoterii i rasizmowi.

2. Żydzi – polskie dziedzictwoZajęcia przygotowujące do realizacji pro-jektu edukacyjnego mającego na celu po-znanie dziedzictwa materialnego polskich Żydów w lokalnym środowisku.

3. Rzeczpospolita – wspólny domZajęcia przybliżające podstawowe konsty-tucyjne prawa mniejszości narodowych w Polsce i obowiązki obywateli w sto-sunku do grup mniejszościowych. Omó-wienie praw Unii Europejskiej i ich konse-kwencji dla prawa polskiego w odniesieniu do mniejszości narodowych i etnicznych.

4. Antysemityzm – nasz problem?Zajęcia poświęcone próbie zdefiniowania przyczyn i skutków zjawiska antysemity-zmu oraz znalezienia sposobu na efektyw-ne wyeliminowanie go z życia społeczne-go. Zajęcia będą częściowo prowadzone w oparciu o eksponaty z wystawy czaso-wej „Biografie rzeczy. Dary z kolekcji Mu-zeum Historii Żydów Polskich”.

11

12

Program dla szkółponadgimnazjalnych

13

Program dla szkół ponadgimnazjalnych

Cykl I: Żydowskie sposoby na uświęca nie czasu

1. Najważniejszy dzień – szabatZajęcia plastyczne przybliżające uczest-nikom pojęcia związane z najważniej-szym świętem w żydowskiej tradycji – szabatem. Wykonując kolaż, uczestnicy poznają takie pojęcia jak: chała, kidusz, błogosławieństwo itd. Dowiedzą się rów-nież o zasadach obowiązujących religij-nych Żydów w trakcie tego święta.

2. A oto cykl życia– żydowskie tradycje i święta Zajęcia poświęcone omówieniu cyklu życia w oparciu o kalendarz żydowski. Uczestnicy dowiedzą się, jak przebiegają żydowskie święta, kto jest ich adresatem i jakie wydarzenia upamiętniają, które ze świąt mają podłoże religijne, a które histo-ryczne.

Cykl II: Wokół żydowskiej religii, tradycji i nauki

3. Alef-bejs – warsztaty literackie z jidyszZajęcia wprowadzające w świat kultury jidysz za pośrednictwem tekstów literac-kich, piosenek, ikonografii, plakatów itp. Uczestnicy będą mieli szansę spróbować odczytać proste teksty w jidysz.

4. Bejt Jehudi– przez wieki w żydowskim domuZajęcia poświęcone poznaniu tradycyjne-go żydowskiego domu, roli rodziny, a w niej kobiety i mężczyzny. Zasady funkcjonowania koszernej kuchni. Uczest-nicy będą mogli zaobserwować ciągłość i zmienność żydowskiej tradycji na prze-strzeni dziejów.

5. Opowieści biblijne, midrasze,agady, bajki i legendy żydowskieZajęcia przybliżające literaturę i tradycję żydowskich opowieści przy użyciu tech-nik teatralnych, muzyki i pracy z tekstem.

Cykl III: Żydowskie miejsca– żydowski świat

6. Odczytywanie żydowskiego świataZajęcia poświęcone zapoznaniu z najważ-niejszymi miejscami związanymi z żydowskim dziedzictwem: synagogami, mykwami, szkołami, jesziwami, cmenta-rzami. Uczestnicy poznają też podstawo-we pojęcia ze słownika topografii żydow-skiej. Dowiedzą się o miejscach w Polsce, które są szczególnie ważne ze względu na swoją żydowską historię.

14

7. Mapa żydowskiego świataZajęcia pozwolą zapoznać uczestników geografią i danymi demograficznymi współczesnego żydowskiego świata, dowiedzieć się podstawowych faktów o Izraelu i o najważniejszych skupiskach diaspory żydowskiej. Będą też mogli poznać najważniejsze fakty dotyczące współczesnej społeczności polskichŻydów.

8. Z pamiętnika emigrantaZajęcia oparte o biografie żydowskich XIX- i XX-wiecznych emigrantów. Śledzenie złożonych losów ludzi, których okoliczności zmusiły do emigracji z Polski. Uczestnicy dowiedzą się, dokąd i w jaki sposób emigrowali Żydzi i jak potoczyło się ich życie na emigracji.Zajęcia towarzyszące wystawie czasowej „Listy do tych, co daleko” dostępne do dnia 30 września 2013.

Cykl IV: Polin, czyli 1000 lat historiipolskich Żydów

9. Archeologia legendy Zajęcia poświęcone poznaniu legend o po-czątkach historii Żydów w Polsce oraz prze-prowadzeniu analizy porównawczej pierw-szych legend związanych z przybyciem Żydów do Polski z historiami biblijnymi.

10. Żydzi – obywatele II RzeczpospolitejZajęcia opowiadające o życiu społecz-nym, kulturalnym, religijnym i politycz-nym społeczności żydowskiej w okresie międzywojennym. Losy grupy ukazane przez pryzmat indywidualnych ludzkich historii.

9. Zagłada – Holokaust – ShoahCykl zajęć przedstawiających przyczyny, przebieg i skutki Zagłady dla społeczności żydowskiej w Polsce i na świecie. Wszyst-kie zajęcia trwają 90 min.

- Przed Zagładą: antyjudaizm i nowoczesny antysemityzm, narodziny nazistowskich Niemiec

- Zagłada Żydów Europy: wybuch II wojny światowej, dwie okupacje ziem polskich, plan i realizacja „Ostatecznego rozwiązania kwestii żydowskiej”.

- Powstanie w getcie oczami świadków i uczestników.

- Powstanie w getcie w l i teraturze i wspomnieniach.

- Wrogość – obojętność – pomoc. Postawy społeczeństwa polskiego wobec Zagłady polskich Żydów.

15

Program dla szkół ponadgimnazjalnych

- Niezwykli ludzie w czasach zła – wybrane portrety Sprawiedliwych wśród Narodów Świata: Irena Sendlerowa, Henryk Sławik, Raoul Wallenberg i Chiune Sugihara.

- Zagłada oczami dzieci – jak wszystko, co było proste i piękne stało się skomplikowane i okrutne.

- Skutki Zagłady dla narodu żydowskiegoi reszty świata.

- Ala z elementarza. Liczy się życie, czyli opowieść o Alinie Margolis-Edelman. Zajęcia przedstawiające wojenne losy Aliny Margolis-Edelman i ich wpływ na jej póź-niejsze postępowanie. Pokazanie siły huma-nitaryzmu i wagi życia ludzkiego dla osób, które przeżyły sytuacje skrajne. - Leopold Socha - bohater mrocznych lat Holokaustu. Zajęcia w oparciu o film Agnieszki Holland „W ciemności”.

3. Żydzi w PRL – ofiary, świadkowieczy beneficjenci systemu?Zajęcia opowiadające o próbie rekon-strukcji życia żydowskiego w Polsce po Zagładzie. Omówienie kolejnych dziesię-cioleci PRL i dylematów: zostać czy wy-jechać, przeczekać czy współpracować?

4. „Prawo do ojczyzny 1968–1995” – antysemicka kampania 1968 roku wi-dziana oczami emigrantaZajęcia z wykorzystaniem eksponatów z wystawy czasowej. Warsztaty towarzy-szą wystawie „Biografie rzeczy. Dary z kolekcji Muzeum Historii Żydów Pol-skich” i odbywają się w terminie od 18 października 2013 do 17 lutego 2014.

5. Mała liczebność, a duża obecność, czyli Żydzi polscy po 1989 rokuZajęcia przybliżające najnowszą historię wolnej, demokratycznej Polski i odrodze-nia żydowskiego życia. Przedstawienie różnorodności społeczności żydowskiej, ważnych współcześnie dylematów i toczących się debat.

Cykl V: Edukacja obywatelskai antydyskryminacyjna

6. Żydzi – polskie dziedzictwoZajęcia przygotowujące do realizacji pro-jektu edukacyjnego mającego na celu po-znanie dziedzictwa materialnego polskich Żydów w lokalnym środowisku.

7. Rzeczpospolita – wspólny domZajęcia przybliżające podstawowe kon-stytucyjne prawa mniejszości narodo-wych w Polsce i obowiązki obywateli

16

Program dla szkół ponadgimnazjalnych

w stosunku do grup mniejszościowych. Omówienie praw Unii Europejskiej i ich konsekwencji dla prawa polskiego w odniesieniu do mniejszości narodowych i etnicznych.

8. Antysemityzm – nasz problem?Zajęcia poświęcone próbie zdefiniowania przyczyn i skutków zjawiska antysemi-tyzmu oraz znalezieniu sposobu na efek-tywne wyeliminowanie go z życia społecz-nego. Zajęcia będą częściowo prowadzone w oparciu o eksponaty z wystawy czaso-wej „Biografie rzeczy. Dary z kolekcji Mu-zeum Historii Żydów Polskich”.

9. Most nad Wadi – Izraelczycy i Palestyń-czycy budują most ponad nienawiściąZajęcia oparte o film o trudnym współży-ciu Izraelczyków i Palestyńczyków, którzy próbują budować pokojowe współist-nienie tworząc międzykulturową szkołę dla swoich dzieci.

17

Program dla szkół ponadgimnazjalnych

18

Spacery edukacyjne po żydowskiej Warszawie

1. „Warszawa jest moja i ja jestem jej” – Warszawa Janusza KorczakaBiografia Janusza Korczaka pokazana po-przez miejsca, w których żył i pracował. Uczniowie odwiedzają miejsca związane ze znanym pisarzem i pedagogiem. Po-znają jego biografię i podstawowe zasady, którymi kierował się w pracy z dziećmi.Adresaci: klasy IV-VI szkoły podstawowej, gimnazja, szkoły ponadgimnazjalne.Spacer rozpoczyna się przy ul. Jaktorowskiej 6 (Dom Dziecka nr 2, dawny Dom Sierot Janusza Korczaka).

2. „Historia zamknięta w słoiku”– Warszawa Ireny SendlerowejBiografia Ireny Sendlerowej pokazana w przestrzeni miasta. Podjęcie proble-mu ratowania dzieci żydowskich i ich ukrywania po aryjskiej stronie. Omówie-nie postaw Polaków wobec żydowskich współobywateli, przywołanie postaci Sprawiedliwych wśród Narodów Świata.Adresaci: klasy IV-VI szkoły podstawowej, gimnazja, szkoły ponadgimnazjalneSpacer rozpoczyna się przy kościele św. Wojciecha, róg ul. Wolskiej i Sokołowskiej.

3. Warszawa Juliana Tuwima Warszawa Juliana Tuwima to nie tylko międzywojenne kawiarnie, gdzie prze-siadywał w gronie skamandrytów, kaba-rety z jego przebojami i skeczami, redak-

cja „Wiadomości Literackich”, ale także Warszawa ludu, którego język genialnie odtworzył w „Kwiatach polskich”. Spacer po tuwimowskich miejscach Warszawy przypomni uczniom twórczość i życie po-ety – mistrza polskiej mowy, syna żydow-skiej rodziny, genialnego tłumacza poezji rosyjskiej. Spacer pokaże dawną Warsza-wę, stolicę odrodzonej Polski, opiewanej, a potem z goryczą krytykowanej przez skamandrytów. Adresaci: gimnazja, szkoły ponadgimnazjal-ne. Spacer rozpoczyna się przy skrzyżowa-niu ul. Wareckiej i ul. Nowy Świat.

4. Spacer detektywistyczny „Hilary”śladami Julina Tuwima w Warszawie. Podczas spaceru – zabawy detektywi-stycznej – młodsi uczniowie przypomną sobie popularne wiersze Tuwima, poznają podstawowe fakty z życia poety oraz od-kryją „ślady tuwimowskie” w Warszawie. Co pan Hilary ma wspólnego z Julianem Tuwimem? Gdzie urodził się poeta? Który wiersz Tuwima opowiada o współpracy? Zapraszamy do wspólnej zabawy!Adresaci: klasy IV-VI szkoły podstawowej, możliwe jest przeprowadzenie krótszej wersji spaceru dla klas II-III szkoły podsta-wowej. Spacer rozpoczyna się w Ogrodzie Saskim przy fontannie Henryka Marconiego.

19

Spacery edukacyjne po żydowskiej Warszawie

5. Małe gettoSpacer prowadzi uczniów przez część warszawskiego getta, która znajdowała się na południe od ówczesnej ul. Lesz-no (obecnie Al. Solidarności). W trakcie spaceru uczestnicy dowiedzą się, jakie instytucje znajdowały się w tej części zamkniętej dzielnicy żydowskiej, jak jej mieszkańcy starali się przetrwać terror zorganizowany przez okupanta oraz będą mogli zobaczyć ślady upamiętniające małe getto, które zostało ostatecznie zlikwidowane latem 1942 r. Adresaci: gimnazja, szkoły ponadgimnazjal-ne. Spacer rozpoczyna się przy ul. Złotej 62, w podwórku.

6. Powstanie w getcie warszawskim19 kwietnia 1943 r. w getcie warszaw-skim rozpoczęło się powstanie. Spacer przybliży wydarzenia tamtego okresu oraz opowie o miejscach i powstańcach. Spacer obejmuje rejon najsilniejszych walk obu podziemnych organizacji – Ży-dowskiej Organizacji Bojowej i Żydow-skiego Związku Wojskowego. Kończy się przy budynku Muzeum Historii Żydów Polskich, na wprost Pomnika Bohaterów Getta wzniesionego w 5. rocznicę wybu-chu powstania.Adresaci: gimnazja, szkoły ponadgimna-zjalne.

Spacer rozpoczyna się przy ul. Długiej 52, przy budynku Arsenału.

7. Śladami bohaterów książki Hanny Krall Zdążyć przed Panem BogiemSpacer śladami bohaterów getta war-szawskiego odbywa się na terenie Mu-ranowa. Uczniowie poznają historię powstania w getcie warszawskim i losy jego bohaterów. Zwiedzą najważniejsze miejsca pamięci związane z warszawskim gettem. Zapoznają się ze wspomnieniami, tekstami literackimi i fotografiami.Adresaci: gimnazja, szkoły ponadgimna-zjalne. Spacer rozpoczyna się przed wej-ściem głównym do Muzeum Historii Żydów Polskich.

8. Życie codzienne w warszawskim getcieJak wyglądało życie codzienne w getcie warszawskim? Spacer z przewodnikiem wzdłuż dawnej ulicy Leszno, niegdyś peł-nej gwaru i ruchu ze względu na usytu-owane tam teatry i artystyczne kawiarnie. To właśnie w tym miejscu koncertował Władysław Szpilman, bohater filmu „Pia-nista” i śpiewały Wiera Gran oraz Marysia Ajzensztadt – „słowik warszawskiego get-ta”. Spacer przywraca pamięć o świecie, który skończył się wraz z zagładą getta.Adresaci: gimnazja i szkoły ponadgimna-zjalne.

20

Spacery edukacyjne po żydowskiej Warszawie

Spacer rozpoczyna się przy ul. Andersa 1, róg Al. Solidarności, przed wejściem do kina Muranów.

9. Odkryj Muzeum Historii ŻydówPolskich i miejsca pamięci MuranowaMuzeum Historii Żydów Polskich powsta-ło w sercu przedwojennej dzielnicy pół-nocnej, przed II wojną światową w więk-szości zamieszkałej przez warszawskich Żydów. Tutaj właśnie toczyło się powsta-nie w getcie warszawskim, którego 70. rocznicę obchodzono w tym roku. Spacer obejmuje odkrywanie historii dzielnicy poprzez znajdujące się na Muranowie miejsca pamięci i pomniki oraz wizytę w budynku Muzeum, którego unikalna architektura łączy się z historią miejsca.Adresaci: gimnazja i szkoły ponadgimna-zjalne. Spacer rozpoczyna się przy ul. Stawki, przy Pomniku Umschlagplatz.

21

Spacery edukacyjne po żydowskiej Warszawie

Muzeum Historii Żydów Polskich, ul. Anielewicza 6, 00-157 WarszawaInformacje i rezerwacje: (+48) 22 471 0301

rezerwacje@jewishmuseum.org.plwww.jewishmuseum.org.pl

Wsparcie udzielone przez Norwegię:

Zajęcia edukacyjne odbywają sie bezpłatnie dzięki wsparciu:

Patronat: