CH-Profiel nr. 48, december 2012

CH-Profiel is een uitgave van Cauberg-Huygen Nummer 48 - December 2012

‘Luxe’ studentenwoningendankzij slim ontwerp

De inzet van de Natuurbeschermingswet is nobel: het beschermen van natuurgebieden en kwetsbare flora en fauna tegen onder meer een overdaad aan bemesting en verzuring door de neerslag van stikstof, als gevolg van menselijke activiteit. Sommige planten en dieren zijn gevoelig voor stikstofgehaltes, dus de normen zijn streng.

Waar de praktijk wringt, laat zich het best uitleggen met een voor-beeld, zegt Franci Vanweert, die namens Cauberg-Huygen meerdere cliënten op dit vlak adviseert. ‘Stel, je hebt een natuurgebied waar een zeldzame plantensoort groeit. In de omgeving wordt een activiteit ontwikkeld die tot toename van de stikstofdepositie leidt, bijvoor-beeld de aanleg van een weg of de bouw van een stal. Hierdoor neemt de stikstofdepositie toe met bijvoorbeeld 0,10 mol ofwel 1,4 gram stikstof per hectare per jaar. Dat is veel meer dan de 0,05 mol die menig vergunningverlener als grens hanteert. Dus moet de initiatiefnemer uitgebreide onderzoeken uitvoeren, tijdrovende procedures volgen en soms dure maatregelen treffen tegen de uitstoot. Maar voor het beheer van dat natuurgebied wordt het gras gemaaid en het maaisel afgevoerd. Dat is jaarlijks al vlug 40 kilo afgevoerde stikstof per hectare. Die 1,4 gram stikstofdepositie valt daarbij in het niet. Het werkelijke nadelig effect van het initiatief op de natuur is verwaarloosbaar.’

MaatwerkOm de Natuurbeschermingswet uitvoerbaar te houden, ligt het volgens Vanweert voor de hand om niet de kale depositie centraal te stellen bij de besluitvorming, maar de werkelijke invloed van een ontwikkeling op de natuur. Maatwerk dus. ‘Daarvoor moet je de situatie ter plekke met berekeningen in kaart brengen’, legt Vanweert uit. ‘En het belangrijkste: in samenwerking met ecologen bepalen wat de werkelijke impact is op de natuur.’

Op dit moment staat niet vast welke kant het met de regelgeving uitgaat, maar Vanweert ziet al wel een trend: ‘Ik zie een gelijkenis met de regelgeving rond luchtkwaliteit, die in de eerste drie, vier jaar ook vaak gewijzigd is om haar bij de praktijk te laten aansluiten. Ik zie tekenen dat het met Natuurbeschermingswet dezelfde kant uitgaat.’

Meer informatieHeeft u ontwikkelplannen en wilt u weten wat de invloed van de Natuurbeschermingswet hierop is? Dr. Franci Vanweert neemt graag de stappen met u door, e-mail: [email protected].

‘Duwo is een corporatie die zich exclusief op studenten richt’, vertelt directeur Vastgoed Arne Dolle. ‘Dat doen we vanuit onze missie om studenten betaalbare en kwalitatief goede woningen aan te bieden. Duwo werkt met campuscontracten: alleen studenten die ingeschreven zijn bij een onderwijsinstel-ling, kunnen bij ons huren en dan alleen voor de periode van hun inschrijving. We hebben daardoor weinig scheefhuurders en kunnen onze woningen expliciet aan de doelgroep verhuren.’

Eisenpakket In de loop der jaren is Duwo erin geslaagd om haar product te optimaliseren: een woning die aan alle eisen en behoeften voldoet en dat voor een zo laag mogelijke prijs. Dat is bijvoor-beeld zichtbaar op de Amstelveense campus Uilenstede, waar onlangs een studentencomplex met 450 zelfstandige woningen werd gebouwd. Dolle: ‘Met dit project tonen we aan dat studentenhuisvesting er luxe kan uitzien en toch betaalbaar zijn, zowel voor de student als voor Duwo.’ Het geheim zit er volgens Dolle in dat Duwo scherp nadenkt over de vraag: wat

De eerste signalen van studenten en uit Duwo’s beheers-organisatie zijn meer dan positief. Reden voor tevredenheid dus, maar volgens Dolle kan het altijd beter: ‘Mijn droom is dat we studentenwoningen ooit in 25 jaar kunnen afschrijven in plaats van 50. Want het kan volgens mij nog veel slimmer.’

In hoeverre het daarvan gaat komen, hangt af van het kabinet. De huidige plannen pakken zo desastreus uit dat Duwo moest aankondigen alle projecten stil te zetten. Dolle: ‘Hopelijk zullen de definitieve plannen werkbaarder zijn. Als die in het voorjaar bekend worden, kunnen wij zien in hoeverre we onze ambities nog kunnen realiseren. In afwachting daarvan lopen de voor-bereidingen van een aantal cruciale projecten overigens door.’

Meer informatieMeer weten over het ontwikkelen van studentenhuisvesting? Ir. Liselotte Apon en ing. Jan Hardlooper vertellen u er graag meer over, e-mail: [email protected] of [email protected].

heeft een student nodig, wat zijn de wettelijke eisen; en daarna: hoe voldoe je daar het voordeligst aan? Uit haar beheersorgani-satie haalt Duwo veel input om het eisenpakket voortdurend te optimaliseren. Studenten blijken bijvoorbeeld minder ruimtever-warming te gebruiken, maar wel vaker te douchen. Daar kun je je voordeel mee doen in het ontwerp van je warmwaterinstalla-tie. Een integraal technisch advies is een cruciaal onderdeel van een efficiënt ontwerp.

‘Geluid, energie en installatie zijn nauwelijks van elkaar los te zien bij een gebouw als Uilenstede, dat onder een aanvliegroute van Schiphol ligt’, zegt adviseur Jan Hardlooper, die het project vanuit Cauberg-Huygen begeleidde. Na het nodige gepuzzel van Duwo, Rochdale projectontwikkeling, Cauberg-Huygen, architectenbureau HVDN en bouwbedrijf Van Wijnen, staat inmiddels de eerste fase van het nieuwe Uilenstede. Een simpele betonconstructie, eenvoudige installaties en één liftschacht met twee liften die 450 studenten binnen de wettelijke normen ontsluiten. Maar ook: aangename entrees en algemene ruimtes.

Duwo is in Nederland de onbetwiste marktleider op het gebied van studentenhuisvesting. De corporatie werkt voortdurend aan uitbreiding van haar woningvoorraad, waarbij de woonwensen van studenten centraal staan. Duwo heeft die wensen vertaald in een aantal standaard woningtypes voor alle nieuwbouwprojecten.

-ProfielCAUBERG-HUYGEN

De bewoner: Linda WesselmanSinds vlak na de oplevering in februari van dit jaar woont Linda Wesselman, zesdejaars neuropsychologie aan de Vrije Universiteit, in het nieuwe Uilenstede. Ze is een van de studenten die uit het oude naar het nieuwe gedeelte verhuisde.

De ruimte was voor haar de belangrijkste reden om zich voor verhuizing op te geven: ‘Mijn oude kamer was achttien vierkante meter, inclusief een kleine badkamer. De keuken deelde ik met anderen. Hier heb ik dertig vierkante meter en heb ik een eigen keuken.’ Om voor verhuizing in aanmerking te komen, moeten studenten in de loop van hun studie genoeg punten verzameld hebben. Bijgevolg is de studentenpopulatie in het nieuwe Uilenstede ouder. Wesselman: ‘Dat vind ik ook aantrekkelijk.’De investering in de installaties en geluidswering was haar niet bewust opgevallen. ‘Maar het klopt wel dat ik mijn buren hier zelden hoor, terwijl mijn buurman zware basspeakers heeft staan. In mijn oude kamer hoorde ik de boven- en benedenburen vaak’, aldus Wesselman, die in het laatste jaar van haar studie zit en dus tegen de zomer haar kamer alweer zal moeten verlaten.

Maak kennis met ...

Vestiging Amsterdam Functie senior projectleider Leeftijd 35 jaar Datum in dienst oktober 2009

Wat is je achtergrond?Na mijn studie bouwkunde aan de TU Delft ben ik aan de slag gegaan in de projectontwikkeling. Daarin heb ik van alles gedaan: van renovatie tot nieuwbouw, vooral woningen, maar ook herontwikkeling van kantoren. Duurzaamheid had daarbij steeds mijn speciale belangstelling. Een bijzonder project dat ik begeleid heb, is de verbouwing van een kantoorgebouw naar een hotel. Dat brengt veel met zich mee. Zo moet het ontwerp niet alleen economisch optimaal zijn, maar ook tegemoetkomen aan de eisen van omwonenden en passen bij de eisen van de toekomstige gebruiker.

Wat is je functie?Nu werk ik als senior projectleider vooral aan duurzame projecten, met een focus op energie-gebruik. We hebben veel kennis op dit vlak in huis, die ik help vertalen naar een business case voor onze klanten – dus zowel de technische, als de financiële aspecten van een project. Momenteel ben ik bezig voor een corporatie te onderzoeken hoe ze woningen duurzaam kunnen renoveren met een levensduurverlenging van vijftig jaar. Daarbij zoeken we een optimum tussen de total cost of ownership van de corporatie en de totale woonlasten van de huurders. Daarnaast ben ik BREEAM-expert. BREEAM is een internationaal duurzaamheidslabel, vooral interessant voor winkelcentra, kantoren en publieke gebouwen.

Wat is je uitdaging?Ik wil graag dat mijn werk onderscheidend is. Dat wil zeggen dat ik niet gewoon een rapport aflever, maar aan tafel de klant adviseer. Zo komt er een advies dat meer is dan alleen een ant-woord op de initiële vraag. Door vanuit de klant en de eindgebruiker te redeneren vergroot je de kans dat een project wordt gerealiseerd dat ook echt duurzaam is – en dat is voor mij toch de ultieme motivatie.

Waarom Cauberg-Huygen?Toen het slechter ging in de projectontwikkeling, ben ik op zoek gegaan naar een werkgever die aansloot bij mijn belangstelling voor kennis op het gebied van duurzaamheid. Duurzaamheid is een markt waar nog vele kansen liggen. Ik vind het leuk dat ik namens Cauberg-Huygen die markt kan verkennen en de ruimte krijg om kansen te benutten. Uiteindelijk zal immers alles wat gebouwd wordt, duurzaam moeten zijn.

Peter-Paul Smoor

Natuurbeschermingswet

‘Kijk niet naar de norm, maar naar het natuureffect’

De Natuurbeschermingswet is momenteel inzet van menig juridisch steekspel. De provincie Noord-Brabant besloot onlangs zelfs te stoppen met handhaving van de wet, omdat die onuitvoerbaar zou zijn. Strategisch adviseur Franci Vanweert legt uit waar de controverse om draait.

Amsterdam en ’s-Hertogenbosch verhuizen

In januari verhuizen de vestigingen ’s-Hertogenbosch en Amsterdam. Deze verhuizingen passen binnen het duur-zaamheidsbeleid van Cauberg-Huygen.

De nieuwe lokaties bieden prima faciliteiten om onze klanten te ontvangen en comfortabele werkplekken voor onze medewerkers. Daarnaast hebben de gebouwen een beduidend betere energie-prestatie en zijn beide panden uitstekend bereikbaar met het open-baar vervoer. Deze voorwaarden passen binnen de ‘CO2-bewust’ doelstellingen* van Cauberg Huygen.

Nieuwe adresgegevens Voor beide vestigingen geldt dat behalve het bezoekadres de overige contactgegevens ongewijzigd zijn gebleven. Huygen Installatie Advies verhuist in beide gevallen uiteraard mee.

’s-HertogenboschEuropalaan 18-18A5232 BC ’s-Hertogenbosch

Postbus 6385201 AP’s-HertogenboschT: 073 - 751 79 00E: [email protected]

Ingangsdatum: 1 januari 2012

AmsterdamSarphati PlazaRhijnspoorplein 141018 TX Amsterdam

Postbus 942041090 GE AmsterdamT: 020 - 696 71 81E: [email protected]


* In mei 2012 klom Cauberg-Huygen samen met Huygen Installatie Advies van CO2-bewust certificaat niveau 3 naar niveau 4 op de CO2-Prestatieladder.

Am

ster

dam

’s-H

erto

genb

osc

h

Voor een gezonde, veilige en duurzame leefomgeving | 1www.chri.nl4 |

Goedkope renovatie vereist een slimme aanpak

Jury met bewoners beslist over renovatie

W&R Renovatie is een door BAM ontwikkeld concept. Voor vijf veel voorkomende woningtypen werd een standaard plan van aanpak ontwikkeld, waarbij ook Cauberg-Huygen zijn kennis inbracht. Die stelt BAM in staat om op projectniveau snel een goede inschat-ting te maken van kosten en opbrengsten. Jasper Sluimer, adjunct directeur bij BAM Woningbouw, legt het uit: ‘We hoeven per project niet steeds het wiel uit te vinden, maar alleen de afwijkingen van de standaard te inventariseren. Omdat we met vaste leveranciers werken, kunnen we snel de kosten berekenen én een prijsgarantie geven. We weten immers beter waar we aan beginnen. Ook voor de woningcorporaties, onze opdrachtgevers, is het belangrijk vooraf de kosten en baten te kennen. En voor hun huurders ook, natuurlijk.’

GalerijflatsBAM en Cauberg-Huygen werken al lang samen, geeft Sluimer aan. ‘Wij zoeken naar partners waarmee we een strategische alliantie kunnen aangaan, omdat ze de theoretische aanvulling op onze praktijkkennis bieden. De zekerheid van kwaliteit is voor ons

Corporatie QuaWonen uit Krimpen aan de IJssel besteedde op bijzondere wijze een groot renovatieproject aan. Het consortium waar Cauberg-Huygen deel van uitmaakte, bleek het best in staat op deze innovatie in te spelen.

In de Krimpense wijk Kortland staan 240 eengezinswoningen, die zijn ontworpen door architect Willem Wissing. In heel Nederland zijn er zo’n 12.000 van dit type gebouwd, vooral in de jaren zestig. Ze zijn inmiddels aan renovatie toe. Omdat QuaWonen zich ten doel gesteld heeft in 2030 een energieneutrale woonvoorraad te hebben, moet op dat vlak bij renovatie een forse slag gemaakt worden.

Dick de Bruin, manager vastgoed van QuaWonen: ‘Om zo’n ambitie te realiseren heb je partners nodig. Je moet niet achter je bureau, met hulp van enkele adviseurs, een plan maken en dat dan in de markt zetten. In plaats daarvan moet je ook je kennis uit de markt halen.’

SpeeddatenDie inzet leidde tot een bijzonder experiment. QuaWonen stelde, samen met de bewoners van de buurt, een aantal randvoorwaarden vast waaraan de renovatie zou moeten voldoen. Vervolgens plaatste de corporatie een advertentie, waar vijftig reacties op kwamen. Na een selectieprocedure werden drie consortia uitgenodigd voor

waardevoller dan de goedkoopste offerte.’ Als voorbeeld geeft Sluimer de renovatie van 250 galerijflats in Nieuw-Vennep. De uit voerder van BAM ging samen met een ver tegenwoordiger van de corporatie alle huurders langs om uit te leggen wat er ging gebeuren. Draagvlak onder huurders, die een huurverhoging krijgen maar minder energie gaan gebruiken, is immers belangrijk.

De kennis van Cauberg-Huygen is ook onontbeerlijk bij de verdere verfijning van de standaard aanpak. Daar is grote behoefte aan, zegt Sluimer: ‘Van de zeven miljoen woningen in Nederland moet naar schatting nog zo’n tachtig procent geïsoleerd worden. Er is dus veel te doen.’

Meer informatieOok weten wat Cauberg-Huygen kan betekenen bij het systematisch aanpakken van woningrenovatie? Ir. Marieke Koek informeert u er graag verder over, e-mail: [email protected].

Stichting Mariënhoven te Vught beheert drie verzorgingstehuizen van respectievelijk ongeveer vijftig, vijfentwintig en vier jaar oud. Daarnaast beheert de stichting ook 157 aanleunwoningen nabij twee van de tehuizen. Logischerwijs liep de brandveiligheid in de drie panden en de aanleunwoningen sterk uiteen, toen de stichting besloot de oudste twee te renoveren.

Eigenlijk was de opening van de nieuwbouw de aanleiding voor de renovatie van de twee oudere tehuizen, vertelt directeur Vastgoed Frank de Haas: ‘Ons nieuwe pand voldeed uiteraard aan alle moderne eisen. Op zo’n moment denk je toch: als zich een calamiteit in een van de oudere huizen of aanleunwoningen voordoet, zullen mensen terecht vragen waarom de brandveiligheid daar op een lager niveau stond. Dus hebben we ons onderhoudsprogramma voor 76 aanleun-woningen uit 2016 naar voren gehaald.’

Brandveiligheid in verzorgingstehuizen is momenteel een veelbespro-ken onderwerp, niet alleen omdat de vraag naar tehuizen door de vergrijzing toeneemt, maar ook omdat de kwetsbare doelgroep noopt tot strenge eisen aan de voorzieningen. Achteraf is het bijvoorbeeld curieus dat de normen van twintig jaar geleden zware branddeuren voorschreven die veel van de bewoners niet zelfstandig open zouden kunnen krijgen.

VertrouwenDe twee renovaties van Mariënhoven laten mooi het spectrum zien van mogelijkheden om een oud pand brandveilig te maken, vertelt

Ingrid Naus, die de stichting vanuit Cauberg-Huygen adviseerde over de aanpak: ‘Het ene pand moest naar nieuwbouwniveau getild worden met bouwkundige ingrepen. Het andere zou voor tijdelijke huisvesting gebruikt worden en hebben we naar het minimale niveau getild. Dat stelt dan wel hoge eisen aan de bedrijfshulpverlening, want daarmee moet je de beperkingen van het gebouw compenseren.’

‘Het rapport dat Ingrid Naus gemaakt heeft, is voor ons leidend geweest bij de verbouwing’, vertelt De Haas, die aangeeft dat een vertrouwensbasis cruciaal is in dit soort projecten. De finesses van een advies kun je als opdrachtgever met een totaal andere core business immers niet altijd doorgronden. De Haas is blij dat dit ver-trouwen een overtuigend project heeft opgeleverd. De brandweer van Vught gebruikt zijn gebouwen nu zelfs om oefeningen te houden. Zo raakt ze bovendien goed op de hoogte van de situatie.

Meer informatieMeer weten over het brandveilig maken van uw zorggebouwen? Ir. Ingrid Naus neemt graag de stappen met u door, e-mail: [email protected].

Brandveiligheid in zorg legt de lat hoger

Ooit mocht ik een offerte uitbrengen aan een bedrijf waarvan de directeur een persoonlijke vriend was. Zo kon ik informeel vragen wat hij van onze offerte vond. Zijn antwoord luidde: ‘Alphonse, het ziet er heel knap uit. Als ik een koudebrug nodig heb, zorgt de architect er maar voor dat die erin komt, en als ik hem juist niet nodig heb, moeten jullie zorgen dat hij wegblijft. Maar wat doen jullie nu eigenlijk precies voor ons?’ Ik antwoordde: ‘Wij zorgen ervoor dat jullie medewerkers straks een veilige, gezonde en comfortabele werkplek krijgen.’ Daarop zei hij: ’Schrijf dat dan op, dan begrijp ik het en krijg je morgen opdracht’. Aldus geschiedde.

Die anekdote heb ik steeds in het achterhoofd gehouden, terwijl we ons de afgelopen tijd be-zonnen op de strategie van het bedrijf. Cauberg-Huygen heeft altijd solide rapporten afgeleverd, maar de adviezen waren voor onze klanten niet altijd meteen herkenbaar, omdat ze teveel onze eigen, technische taal spraken.

Wij als ingenieurs hebben de neiging het rapport te zien als een eindproduct. De klant vraagt echter niet om bijvoorbeeld een brandveiligheids-rapport, maar om een oplossing om zijn gebouw brandveilig te kunnen gebruiken. Dat daar een rapport voor nodig is, is voor hem bijzaak. Het gaat dus om het hele traject van luisteren naar de klant tot het begeleiden van de oplossing.

Dit inzicht vraagt van ons een denkomslag: de klant dient centraal te staan, niet zijn technische probleem. We zullen eerder met de klant om tafel zitten, om te luisteren en zo achter diens ambitie te komen. En we zullen ook langer met hem om tafel blijven zitten, om hem te helpen bij de realisatie van zijn droom/ambitie.

Dat die kennis onze kerncompetentie blijft, staat buiten kijf. Bijdragen aan een duurzame, veilige en gezonde leefomgeving is onderdeel van onze missie. Onze klanten mogen erop rekenen dat we die in de praktijk brengen op een manier die past in deze tijd.

Alphonse Hanloalgemeen [email protected]

Van rapporteren naar adviseren

Om woningen snel te kunnen renoveren, moet je het systematisch aanpakken. Cauberg-Huygen bracht zijn kennis in bij BAM Woningbouw voor de ontwikkeling van een standaard aanpak voor vijf veel voorkomende woningtypen. Zo kan BAM snel een goede inschatting maken van de kosten en opbrengsten van een project.

de openbare presentatie, waarna een jury tot een beslissing kwam.In het hele traject werden bewoners volop betrokken. Zij mochten niet alleen hun mening kenbaar maken, maar ook daadwerkelijk meebeslissen. ‘We zijn gewend in een kamertje rustig de alternatieven tegen elkaar af te wegen, dus dit was voor ons ook nieuw’, vertelt De Bruin, die ook in de jury zat. ‘Aanvankelijk kijk je vooral of een concept goed aanvoelt, maar uiteindelijk komen ook harde factoren als financiële, energetische, bouw- en woontechnische aspecten om de hoek kijken.’

De combinatie van energieambitie en duurzaam wooncomfort gaf voor de jury de doorslag bij de keuze voor het winnende concept van SCoop (Hemubo, Rudy Uytenhaak architecten, KCP, Cauberg-Huygen). Dit bezorgt de woningen het A++ label, het hoogst haalbare niveau van energiezuinigheid voor bestaande woningen, tegen kosten die binnen het budget blijven.

Meer informatieIr. Peter-Paul Smoor was namens Cauberg-Huygen betrokken bij deze bijzondere aanbesteding en vertelt u er graag meer over, e-mail: [email protected].

1234

‘Luxe’ studentenwoning dankzij slim ontwerp

De bewoner: Linda Wesselman


Colofon


Goedkope renovatie vereist slimme aanpak

ColumnAlphonse Hanlo: van rapporteren naar adviseren

Natuurbeschermingstoets‘Kijk niet naar de norm, maar naar het natuureffect’

En ProfielMaak kennis met ...Peter-Paul Smoor


Colofon CH-Profiel is een uitgave van Cauberg-Huygen.

CH-Profiel zenden we gratis aan onze relaties. Ook CH-Profiel ontvangen? Stuur een e-mail met uw gegevens naar [email protected].

Vragen over het over nemen van tekst en beeld kunt u stellen aan onze afdeling Communicatie op kantoor Amsterdam.

Hoewel we de grootst mogelijke zorg besteden aan de inhoud kunnen er geen rechten aan worden ontleend. De uitgever aanvaardt geen aansprakelijkheid voor eventuele onjuistheden.

Eindredactie en productieCauberg-Huygen, Amsterdam

RedactieChristian Jongeneel, Rotterdam

FotografieJos de Vos Fotografie, Broek in Waterland

Grafisch ontwerp en drukCoers & Roest, Arnhem

Amsterdam

’s-Hertogenbosch

Maastricht

Rotterdam

Zwolle*

* akoestisch en bouwfysisch laboratorium

www.chri.nl2 | Voor een gezonde, veilige en duurzame leefomgeving | 3

Goedkope renovatie vereist een slimme aanpak


W&R Renovatie is een door BAM ontwikkeld concept. Voor vijf veel voorkomende woningtypen werd een standaard plan van aanpak ontwikkeld, waarbij ook Cauberg-Huygen zijn kennis inbracht. Die stelt BAM in staat om op projectniveau snel een goede inschat-ting te maken van kosten en opbrengsten. Jasper Sluimer, adjunct directeur bij BAM Woningbouw, legt het uit: ‘We hoeven per project niet steeds het wiel uit te vinden, maar alleen de afwijkingen van de standaard te inventariseren. Omdat we met vaste leveranciers werken, kunnen we snel de kosten berekenen én een prijsgarantie geven. We weten immers beter waar we aan beginnen. Ook voor de woningcorporaties, onze opdrachtgevers, is het belangrijk vooraf de kosten en baten te kennen. En voor hun huurders ook, natuurlijk.’

GalerijflatsBAM en Cauberg-Huygen werken al lang samen, geeft Sluimer aan. ‘Wij zoeken naar partners waarmee we een strategische alliantie kunnen aangaan, omdat ze de theoretische aanvulling op onze praktijkkennis bieden. De zekerheid van kwaliteit is voor ons

Corporatie QuaWonen uit Krimpen aan de IJssel besteedde op bijzondere wijze een groot renovatieproject aan. Het consortium waar Cauberg-Huygen deel van uitmaakte, bleek het best in staat op deze innovatie in te spelen.

In de Krimpense wijk Kortland staan 240 eengezinswoningen, die zijn ontworpen door architect Willem Wissing. In heel Nederland zijn er zo’n 12.000 van dit type gebouwd, vooral in de jaren zestig. Ze zijn inmiddels aan renovatie toe. Omdat QuaWonen zich ten doel gesteld heeft in 2030 een energieneutrale woonvoorraad te hebben, moet op dat vlak bij renovatie een forse slag gemaakt worden.

Dick de Bruin, manager vastgoed van QuaWonen: ‘Om zo’n ambitie te realiseren heb je partners nodig. Je moet niet achter je bureau, met hulp van enkele adviseurs, een plan maken en dat dan in de markt zetten. In plaats daarvan moet je ook je kennis uit de markt halen.’

SpeeddatenDie inzet leidde tot een bijzonder experiment. QuaWonen stelde, samen met de bewoners van de buurt, een aantal randvoorwaarden vast waaraan de renovatie zou moeten voldoen. Vervolgens plaatste de corporatie een advertentie, waar vijftig reacties op kwamen. Na een selectieprocedure werden drie consortia uitgenodigd voor

waardevoller dan de goedkoopste offerte.’ Als voorbeeld geeft Sluimer de renovatie van 250 galerijflats in Nieuw-Vennep. De uit voerder van BAM ging samen met een ver tegenwoordiger van de corporatie alle huurders langs om uit te leggen wat er ging gebeuren. Draagvlak onder huurders, die een huurverhoging krijgen maar minder energie gaan gebruiken, is immers belangrijk.

De kennis van Cauberg-Huygen is ook onontbeerlijk bij de verdere verfijning van de standaard aanpak. Daar is grote behoefte aan, zegt Sluimer: ‘Van de zeven miljoen woningen in Nederland moet naar schatting nog zo’n tachtig procent geïsoleerd worden. Er is dus veel te doen.’

Meer informatieOok weten wat Cauberg-Huygen kan betekenen bij het systematisch aanpakken van woningrenovatie? Ir. Marieke Koek informeert u er graag verder over, e-mail: [email protected].

Stichting Mariënhoven te Vught beheert drie verzorgingstehuizen van respectievelijk ongeveer vijftig, vijfentwintig en vier jaar oud. Daarnaast beheert de stichting ook 157 aanleunwoningen nabij twee van de tehuizen. Logischerwijs liep de brandveiligheid in de drie panden en de aanleunwoningen sterk uiteen, toen de stichting besloot de oudste twee te renoveren.

Eigenlijk was de opening van de nieuwbouw de aanleiding voor de renovatie van de twee oudere tehuizen, vertelt directeur Vastgoed Frank de Haas: ‘Ons nieuwe pand voldeed uiteraard aan alle moderne eisen. Op zo’n moment denk je toch: als zich een calamiteit in een van de oudere huizen of aanleunwoningen voordoet, zullen mensen terecht vragen waarom de brandveiligheid daar op een lager niveau stond. Dus hebben we ons onderhoudsprogramma voor 76 aanleun-woningen uit 2016 naar voren gehaald.’

Brandveiligheid in verzorgingstehuizen is momenteel een veelbespro-ken onderwerp, niet alleen omdat de vraag naar tehuizen door de vergrijzing toeneemt, maar ook omdat de kwetsbare doelgroep noopt tot strenge eisen aan de voorzieningen. Achteraf is het bijvoorbeeld curieus dat de normen van twintig jaar geleden zware branddeuren voorschreven die veel van de bewoners niet zelfstandig open zouden kunnen krijgen.

VertrouwenDe twee renovaties van Mariënhoven laten mooi het spectrum zien van mogelijkheden om een oud pand brandveilig te maken, vertelt

Ingrid Naus, die de stichting vanuit Cauberg-Huygen adviseerde over de aanpak: ‘Het ene pand moest naar nieuwbouwniveau getild worden met bouwkundige ingrepen. Het andere zou voor tijdelijke huisvesting gebruikt worden en hebben we naar het minimale niveau getild. Dat stelt dan wel hoge eisen aan de bedrijfshulpverlening, want daarmee moet je de beperkingen van het gebouw compenseren.’

‘Het rapport dat Ingrid Naus gemaakt heeft, is voor ons leidend geweest bij de verbouwing’, vertelt De Haas, die aangeeft dat een vertrouwensbasis cruciaal is in dit soort projecten. De finesses van een advies kun je als opdrachtgever met een totaal andere core business immers niet altijd doorgronden. De Haas is blij dat dit ver-trouwen een overtuigend project heeft opgeleverd. De brandweer van Vught gebruikt zijn gebouwen nu zelfs om oefeningen te houden. Zo raakt ze bovendien goed op de hoogte van de situatie.

Meer informatieMeer weten over het brandveilig maken van uw zorggebouwen? Ir. Ingrid Naus neemt graag de stappen met u door, e-mail: [email protected].


Ooit mocht ik een offerte uitbrengen aan een bedrijf waarvan de directeur een persoonlijke vriend was. Zo kon ik informeel vragen wat hij van onze offerte vond. Zijn antwoord luidde: ‘Alphonse, het ziet er heel knap uit. Als ik een koudebrug nodig heb, zorgt de architect er maar voor dat die erin komt, en als ik hem juist niet nodig heb, moeten jullie zorgen dat hij wegblijft. Maar wat doen jullie nu eigenlijk precies voor ons?’ Ik antwoordde: ‘Wij zorgen ervoor dat jullie medewerkers straks een veilige, gezonde en comfortabele werkplek krijgen.’ Daarop zei hij: ’Schrijf dat dan op, dan begrijp ik het en krijg je morgen opdracht’. Aldus geschiedde.

Die anekdote heb ik steeds in het achterhoofd gehouden, terwijl we ons de afgelopen tijd be-zonnen op de strategie van het bedrijf. Cauberg-Huygen heeft altijd solide rapporten afgeleverd, maar de adviezen waren voor onze klanten niet altijd meteen herkenbaar, omdat ze teveel onze eigen, technische taal spraken.

Wij als ingenieurs hebben de neiging het rapport te zien als een eindproduct. De klant vraagt echter niet om bijvoorbeeld een brandveiligheids-rapport, maar om een oplossing om zijn gebouw brandveilig te kunnen gebruiken. Dat daar een rapport voor nodig is, is voor hem bijzaak. Het gaat dus om het hele traject van luisteren naar de klant tot het begeleiden van de oplossing.

Dit inzicht vraagt van ons een denkomslag: de klant dient centraal te staan, niet zijn technische probleem. We zullen eerder met de klant om tafel zitten, om te luisteren en zo achter diens ambitie te komen. En we zullen ook langer met hem om tafel blijven zitten, om hem te helpen bij de realisatie van zijn droom/ambitie.

Dat die kennis onze kerncompetentie blijft, staat buiten kijf. Bijdragen aan een duurzame, veilige en gezonde leefomgeving is onderdeel van onze missie. Onze klanten mogen erop rekenen dat we die in de praktijk brengen op een manier die past in deze tijd.

Alphonse Hanloalgemeen [email protected]

Van rapporteren naar adviseren

Om woningen snel te kunnen renoveren, moet je het systematisch aanpakken. Cauberg-Huygen bracht zijn kennis in bij BAM Woningbouw voor de ontwikkeling van een standaard aanpak voor vijf veel voorkomende woningtypen. Zo kan BAM snel een goede inschatting maken van de kosten en opbrengsten van een project.

de openbare presentatie, waarna een jury tot een beslissing kwam.In het hele traject werden bewoners volop betrokken. Zij mochten niet alleen hun mening kenbaar maken, maar ook daadwerkelijk meebeslissen. ‘We zijn gewend in een kamertje rustig de alternatieven tegen elkaar af te wegen, dus dit was voor ons ook nieuw’, vertelt De Bruin, die ook in de jury zat. ‘Aanvankelijk kijk je vooral of een concept goed aanvoelt, maar uiteindelijk komen ook harde factoren als financiële, energetische, bouw- en woontechnische aspecten om de hoek kijken.’

De combinatie van energieambitie en duurzaam wooncomfort gaf voor de jury de doorslag bij de keuze voor het winnende concept van SCoop (Hemubo, Rudy Uytenhaak architecten, KCP, Cauberg-Huygen). Dit bezorgt de woningen het A++ label, het hoogst haalbare niveau van energiezuinigheid voor bestaande woningen, tegen kosten die binnen het budget blijven.

Meer informatieIr. Peter-Paul Smoor was namens Cauberg-Huygen betrokken bij deze bijzondere aanbesteding en vertelt u er graag meer over, e-mail: [email protected].

1234

‘Luxe’ studentenwoning dankzij slim ontwerp

De bewoner: Linda Wesselman


Colofon


Goedkope renovatie vereist slimme aanpak

ColumnAlphonse Hanlo: van rapporteren naar adviseren

Natuurbeschermingstoets‘Kijk niet naar de norm, maar naar het natuureffect’

En ProfielMaak kennis met ...Peter-Paul Smoor


Colofon CH-Profiel is een uitgave van Cauberg-Huygen.

CH-Profiel zenden we gratis aan onze relaties. Ook CH-Profiel ontvangen? Stuur een e-mail met uw gegevens naar [email protected].

Vragen over het over nemen van tekst en beeld kunt u stellen aan onze afdeling Communicatie op kantoor Amsterdam.

Hoewel we de grootst mogelijke zorg besteden aan de inhoud kunnen er geen rechten aan worden ontleend. De uitgever aanvaardt geen aansprakelijkheid voor eventuele onjuistheden.

Eindredactie en productieCauberg-Huygen, Amsterdam

RedactieChristian Jongeneel, Rotterdam

FotografieJos de Vos Fotografie, Broek in Waterland

Grafisch ontwerp en drukCoers & Roest, Arnhem

Amsterdam

’s-Hertogenbosch

Maastricht

Rotterdam

Zwolle*

* akoestisch en bouwfysisch laboratorium

www.chri.nl2 | Voor een gezonde, veilige en duurzame leefomgeving | 3

CH-Profiel is een uitgave van Cauberg-Huygen Nummer 48 - December 2012

‘Luxe’ studentenwoningendankzij slim ontwerp

De inzet van de Natuurbeschermingswet is nobel: het beschermen van natuurgebieden en kwetsbare flora en fauna tegen onder meer een overdaad aan bemesting en verzuring door de neerslag van stikstof, als gevolg van menselijke activiteit. Sommige planten en dieren zijn gevoelig voor stikstofgehaltes, dus de normen zijn streng.

Waar de praktijk wringt, laat zich het best uitleggen met een voor-beeld, zegt Franci Vanweert, die namens Cauberg-Huygen meerdere cliënten op dit vlak adviseert. ‘Stel, je hebt een natuurgebied waar een zeldzame plantensoort groeit. In de omgeving wordt een activiteit ontwikkeld die tot toename van de stikstofdepositie leidt, bijvoor-beeld de aanleg van een weg of de bouw van een stal. Hierdoor neemt de stikstofdepositie toe met bijvoorbeeld 0,10 mol ofwel 1,4 gram stikstof per hectare per jaar. Dat is veel meer dan de 0,05 mol die menig vergunningverlener als grens hanteert. Dus moet de initiatiefnemer uitgebreide onderzoeken uitvoeren, tijdrovende procedures volgen en soms dure maatregelen treffen tegen de uitstoot. Maar voor het beheer van dat natuurgebied wordt het gras gemaaid en het maaisel afgevoerd. Dat is jaarlijks al vlug 40 kilo afgevoerde stikstof per hectare. Die 1,4 gram stikstofdepositie valt daarbij in het niet. Het werkelijke nadelig effect van het initiatief op de natuur is verwaarloosbaar.’

MaatwerkOm de Natuurbeschermingswet uitvoerbaar te houden, ligt het volgens Vanweert voor de hand om niet de kale depositie centraal te stellen bij de besluitvorming, maar de werkelijke invloed van een ontwikkeling op de natuur. Maatwerk dus. ‘Daarvoor moet je de situatie ter plekke met berekeningen in kaart brengen’, legt Vanweert uit. ‘En het belangrijkste: in samenwerking met ecologen bepalen wat de werkelijke impact is op de natuur.’

Op dit moment staat niet vast welke kant het met de regelgeving uitgaat, maar Vanweert ziet al wel een trend: ‘Ik zie een gelijkenis met de regelgeving rond luchtkwaliteit, die in de eerste drie, vier jaar ook vaak gewijzigd is om haar bij de praktijk te laten aansluiten. Ik zie tekenen dat het met Natuurbeschermingswet dezelfde kant uitgaat.’

Meer informatieHeeft u ontwikkelplannen en wilt u weten wat de invloed van de Natuurbeschermingswet hierop is? Dr. Franci Vanweert neemt graag de stappen met u door, e-mail: [email protected].

‘Duwo is een corporatie die zich exclusief op studenten richt’, vertelt directeur Vastgoed Arne Dolle. ‘Dat doen we vanuit onze missie om studenten betaalbare en kwalitatief goede woningen aan te bieden. Duwo werkt met campuscontracten: alleen studenten die ingeschreven zijn bij een onderwijsinstel-ling, kunnen bij ons huren en dan alleen voor de periode van hun inschrijving. We hebben daardoor weinig scheefhuurders en kunnen onze woningen expliciet aan de doelgroep verhuren.’

Eisenpakket In de loop der jaren is Duwo erin geslaagd om haar product te optimaliseren: een woning die aan alle eisen en behoeften voldoet en dat voor een zo laag mogelijke prijs. Dat is bijvoor-beeld zichtbaar op de Amstelveense campus Uilenstede, waar onlangs een studentencomplex met 450 zelfstandige woningen werd gebouwd. Dolle: ‘Met dit project tonen we aan dat studentenhuisvesting er luxe kan uitzien en toch betaalbaar zijn, zowel voor de student als voor Duwo.’ Het geheim zit er volgens Dolle in dat Duwo scherp nadenkt over de vraag: wat

De eerste signalen van studenten en uit Duwo’s beheers-organisatie zijn meer dan positief. Reden voor tevredenheid dus, maar volgens Dolle kan het altijd beter: ‘Mijn droom is dat we studentenwoningen ooit in 25 jaar kunnen afschrijven in plaats van 50. Want het kan volgens mij nog veel slimmer.’

In hoeverre het daarvan gaat komen, hangt af van het kabinet. De huidige plannen pakken zo desastreus uit dat Duwo moest aankondigen alle projecten stil te zetten. Dolle: ‘Hopelijk zullen de definitieve plannen werkbaarder zijn. Als die in het voorjaar bekend worden, kunnen wij zien in hoeverre we onze ambities nog kunnen realiseren. In afwachting daarvan lopen de voor-bereidingen van een aantal cruciale projecten overigens door.’

Meer informatieMeer weten over het ontwikkelen van studentenhuisvesting? Ir. Liselotte Apon en ing. Jan Hardlooper vertellen u er graag meer over, e-mail: [email protected] of [email protected].

heeft een student nodig, wat zijn de wettelijke eisen; en daarna: hoe voldoe je daar het voordeligst aan? Uit haar beheersorgani-satie haalt Duwo veel input om het eisenpakket voortdurend te optimaliseren. Studenten blijken bijvoorbeeld minder ruimtever-warming te gebruiken, maar wel vaker te douchen. Daar kun je je voordeel mee doen in het ontwerp van je warmwaterinstalla-tie. Een integraal technisch advies is een cruciaal onderdeel van een efficiënt ontwerp.

‘Geluid, energie en installatie zijn nauwelijks van elkaar los te zien bij een gebouw als Uilenstede, dat onder een aanvliegroute van Schiphol ligt’, zegt adviseur Jan Hardlooper, die het project vanuit Cauberg-Huygen begeleidde. Na het nodige gepuzzel van Duwo, Rochdale projectontwikkeling, Cauberg-Huygen, architectenbureau HVDN en bouwbedrijf Van Wijnen, staat inmiddels de eerste fase van het nieuwe Uilenstede. Een simpele betonconstructie, eenvoudige installaties en één liftschacht met twee liften die 450 studenten binnen de wettelijke normen ontsluiten. Maar ook: aangename entrees en algemene ruimtes.

Duwo is in Nederland de onbetwiste marktleider op het gebied van studentenhuisvesting. De corporatie werkt voortdurend aan uitbreiding van haar woningvoorraad, waarbij de woonwensen van studenten centraal staan. Duwo heeft die wensen vertaald in een aantal standaard woningtypes voor alle nieuwbouwprojecten.

-ProfielCAUBERG-HUYGEN

De bewoner: Linda WesselmanSinds vlak na de oplevering in februari van dit jaar woont Linda Wesselman, zesdejaars neuropsychologie aan de Vrije Universiteit, in het nieuwe Uilenstede. Ze is een van de studenten die uit het oude naar het nieuwe gedeelte verhuisde.

De ruimte was voor haar de belangrijkste reden om zich voor verhuizing op te geven: ‘Mijn oude kamer was achttien vierkante meter, inclusief een kleine badkamer. De keuken deelde ik met anderen. Hier heb ik dertig vierkante meter en heb ik een eigen keuken.’ Om voor verhuizing in aanmerking te komen, moeten studenten in de loop van hun studie genoeg punten verzameld hebben. Bijgevolg is de studentenpopulatie in het nieuwe Uilenstede ouder. Wesselman: ‘Dat vind ik ook aantrekkelijk.’De investering in de installaties en geluidswering was haar niet bewust opgevallen. ‘Maar het klopt wel dat ik mijn buren hier zelden hoor, terwijl mijn buurman zware basspeakers heeft staan. In mijn oude kamer hoorde ik de boven- en benedenburen vaak’, aldus Wesselman, die in het laatste jaar van haar studie zit en dus tegen de zomer haar kamer alweer zal moeten verlaten.

Maak kennis met ...

Vestiging Amsterdam Functie senior projectleider Leeftijd 35 jaar Datum in dienst oktober 2009

Wat is je achtergrond?Na mijn studie bouwkunde aan de TU Delft ben ik aan de slag gegaan in de projectontwikkeling. Daarin heb ik van alles gedaan: van renovatie tot nieuwbouw, vooral woningen, maar ook herontwikkeling van kantoren. Duurzaamheid had daarbij steeds mijn speciale belangstelling. Een bijzonder project dat ik begeleid heb, is de verbouwing van een kantoorgebouw naar een hotel. Dat brengt veel met zich mee. Zo moet het ontwerp niet alleen economisch optimaal zijn, maar ook tegemoetkomen aan de eisen van omwonenden en passen bij de eisen van de toekomstige gebruiker.

Wat is je functie?Nu werk ik als senior projectleider vooral aan duurzame projecten, met een focus op energie-gebruik. We hebben veel kennis op dit vlak in huis, die ik help vertalen naar een business case voor onze klanten – dus zowel de technische, als de financiële aspecten van een project. Momenteel ben ik bezig voor een corporatie te onderzoeken hoe ze woningen duurzaam kunnen renoveren met een levensduurverlenging van vijftig jaar. Daarbij zoeken we een optimum tussen de total cost of ownership van de corporatie en de totale woonlasten van de huurders. Daarnaast ben ik BREEAM-expert. BREEAM is een internationaal duurzaamheidslabel, vooral interessant voor winkelcentra, kantoren en publieke gebouwen.

Wat is je uitdaging?Ik wil graag dat mijn werk onderscheidend is. Dat wil zeggen dat ik niet gewoon een rapport aflever, maar aan tafel de klant adviseer. Zo komt er een advies dat meer is dan alleen een ant-woord op de initiële vraag. Door vanuit de klant en de eindgebruiker te redeneren vergroot je de kans dat een project wordt gerealiseerd dat ook echt duurzaam is – en dat is voor mij toch de ultieme motivatie.

Waarom Cauberg-Huygen?Toen het slechter ging in de projectontwikkeling, ben ik op zoek gegaan naar een werkgever die aansloot bij mijn belangstelling voor kennis op het gebied van duurzaamheid. Duurzaamheid is een markt waar nog vele kansen liggen. Ik vind het leuk dat ik namens Cauberg-Huygen die markt kan verkennen en de ruimte krijg om kansen te benutten. Uiteindelijk zal immers alles wat gebouwd wordt, duurzaam moeten zijn.

Peter-Paul Smoor

Natuurbeschermingswet

‘Kijk niet naar de norm, maar naar het natuureffect’

De Natuurbeschermingswet is momenteel inzet van menig juridisch steekspel. De provincie Noord-Brabant besloot onlangs zelfs te stoppen met handhaving van de wet, omdat die onuitvoerbaar zou zijn. Strategisch adviseur Franci Vanweert legt uit waar de controverse om draait.


In januari verhuizen de vestigingen ’s-Hertogenbosch en Amsterdam. Deze verhuizingen passen binnen het duur-zaamheidsbeleid van Cauberg-Huygen.

De nieuwe lokaties bieden prima faciliteiten om onze klanten te ontvangen en comfortabele werkplekken voor onze medewerkers. Daarnaast hebben de gebouwen een beduidend betere energie-prestatie en zijn beide panden uitstekend bereikbaar met het open-baar vervoer. Deze voorwaarden passen binnen de ‘CO2-bewust’ doelstellingen* van Cauberg Huygen.

Nieuwe adresgegevens Voor beide vestigingen geldt dat behalve het bezoekadres de overige contactgegevens ongewijzigd zijn gebleven. Huygen Installatie Advies verhuist in beide gevallen uiteraard mee.

’s-HertogenboschEuropalaan 18-18A5232 BC ’s-Hertogenbosch

Postbus 6385201 AP’s-HertogenboschT: 073 - 751 79 00E: [email protected]


AmsterdamSarphati PlazaRhijnspoorplein 141018 TX Amsterdam

Postbus 942041090 GE AmsterdamT: 020 - 696 71 81E: [email protected]


* In mei 2012 klom Cauberg-Huygen samen met Huygen Installatie Advies van CO2-bewust certificaat niveau 3 naar niveau 4 op de CO2-Prestatieladder.

Am

ster

dam

’s-H

erto

genb

osc

h

Voor een gezonde, veilige en duurzame leefomgeving | 1www.chri.nl4 |

Documents

CH-Profiel nr. 48, december 2012