CHIRURGIA STOMATOLOGICZNA

CHIRURGIA CHIRURGIA STOMATOLOGICZNASTOMATOLOGICZNA

Podstawowe zabiegi chirurgii Podstawowe zabiegi chirurgii przedprotetycznej.przedprotetycznej.

Anna Hutnik, Anna Kotleszka, Magda Wawro, Joanna Wódczak, Lucyna Zapała

Rok 5, Grupa 5.

Cel chirurgii przedprotetycznej:Cel chirurgii przedprotetycznej:Przygotowanie podłoża protetycznego dla protez zębowych.Przygotowanie podłoża protetycznego dla protez zębowych.

Prawidłowo przygotowana do protezowania jama ustna powinna Prawidłowo przygotowana do protezowania jama ustna powinna odznaczać się następującymi cechami:odznaczać się następującymi cechami:

• Brak zmian patologicznych wewnątrz- i zewnątrzustnych,Brak zmian patologicznych wewnątrz- i zewnątrzustnych,

• Prawidłowe położenie żuchwy w stosunku do szczęki w płaszczyźnie Prawidłowe położenie żuchwy w stosunku do szczęki w płaszczyźnie strzałkowej, horyzontalnej i pionowej,strzałkowej, horyzontalnej i pionowej,

• Prawidłowa wielkość i kształt wyrostków zębodołowych,Prawidłowa wielkość i kształt wyrostków zębodołowych,

• Brak wyniosłości oraz zagłębień w obrębie kości i błony śluzowej,Brak wyniosłości oraz zagłębień w obrębie kości i błony śluzowej,

• Rozległy obszar przyczepu zbitej błony śluzowej w obrębie Rozległy obszar przyczepu zbitej błony śluzowej w obrębie pierwotnego podłoża protetycznego,pierwotnego podłoża protetycznego,

Prawidłowo przygotowana do protezowania jama ustna powinna Prawidłowo przygotowana do protezowania jama ustna powinna odznaczać się następującymi cechami (cd.):odznaczać się następującymi cechami (cd.):

• Właściwa głębokość przedsionka jamy ustnej,Właściwa głębokość przedsionka jamy ustnej,

• Odpowiednie pod względem kształtu i ilości tkanek podłoża dla Odpowiednie pod względem kształtu i ilości tkanek podłoża dla leczenia implantologicznego.leczenia implantologicznego.

Zasady kwalifikowania pacjenta do leczenia:Zasady kwalifikowania pacjenta do leczenia:

• Zebranie wywiadu chorobowegoZebranie wywiadu chorobowego,,

• Dokładne badanie fizykalne (zewnątrz- i wewnątrzustne),Dokładne badanie fizykalne (zewnątrz- i wewnątrzustne),

Ocena: uzębienia, kształtu i wielkości wyrostka zębodołowego wraz z pokrywającą błoną śluzową, głębokości przedsionka, umiejscowienie przyczepów mięśniowych, wzajemnego położenia szczęki i żuchwy, obecności zmian patologicznych błony śluzowej i tkanki kostnej.

• Ocena stanu miejscowego, Ocena stanu miejscowego,

• Poznanie oczekiwań pacjenta, związanych z uzupełnieniem Poznanie oczekiwań pacjenta, związanych z uzupełnieniem protetycznym.protetycznym.

Kwalifikacja do leczenia chirurgicznego zależy również od stanu ogólnego pacjenta, zwłaszcza od obecności schorzeń upośledzających procesy gojenia tkanek miękkich i kości.

Należy pamiętać, że zabieg chirurgiczny stanowi jedynie dopełnienie leczenia protetycznego i jego zakres powinien być dostosowany do planowanej protezy, a nie odwrotnie.

Zabiegi w obrębie tkanek miękkich.Zabiegi w obrębie tkanek miękkich.

• Badanie przedmiotowe błony śluzowej jamy ustnej pokrywającej Badanie przedmiotowe błony śluzowej jamy ustnej pokrywającej wyrostek zębodołowywyrostek zębodołowy - określenie granicy pomiędzy związaną z - określenie granicy pomiędzy związaną z podłożem błoną śluzową o dużym stopniu rogowacenia a ruchomą podłożem błoną śluzową o dużym stopniu rogowacenia a ruchomą błoną śluzową.błoną śluzową.

Ocena tkanek miękkich.Ocena tkanek miękkich.

Badanie palpacyjne tej okolicy może ponadto ujawnić obecność ruchomego wyrostka zębodołowego, który nie stanowi wystarczająco stabilnego podłoża dla uzupełnienia protetycznego.

Błona śluzowa przedsionka jamy ustnej powinna być:Błona śluzowa przedsionka jamy ustnej powinna być: • wolna od zmian zapalnych, otarć oraz owrzodzeń powstałych na wolna od zmian zapalnych, otarć oraz owrzodzeń powstałych na

skutek ucisku protezy,skutek ucisku protezy,

• bez przerostów, będących skutkiem źle przylegających uzupełnień bez przerostów, będących skutkiem źle przylegających uzupełnień protetycznych .protetycznych .

Błona śluzowa tworząca sklepienie przedsionka powinna być gładka oraz Błona śluzowa tworząca sklepienie przedsionka powinna być gładka oraz nie związana z podłożem aby uzyskać prawidłową szczelność brzeżną. nie związana z podłożem aby uzyskać prawidłową szczelność brzeżną.


Badanie palpacyjne przedsionka jamy ustnej przeprowadza się Badanie palpacyjne przedsionka jamy ustnej przeprowadza się uciskając delikatnie tkanki miękkie.uciskając delikatnie tkanki miękkie.Należy przy tym zwrócić szczególną uwagę na przyczepy mięśniowe oraz Należy przy tym zwrócić szczególną uwagę na przyczepy mięśniowe oraz fałdy błony śluzowej (np. wędzidełka), zwłaszcza tej znajdującej się w fałdy błony śluzowej (np. wędzidełka), zwłaszcza tej znajdującej się w okolicy szczytu wyrostka zębodołowego, ich napinanie podczas mowy i okolicy szczytu wyrostka zębodołowego, ich napinanie podczas mowy i żucia może powodować spychanie protezy.żucia może powodować spychanie protezy.

Badanie okolicy podjęzykowej przeprowadza się przy użyciu Badanie okolicy podjęzykowej przeprowadza się przy użyciu lusterka stomatologicznego.lusterka stomatologicznego.Ocenia się wówczas:Ocenia się wówczas:- odległość przyczepów mięśni żuchwowo-gnykowych i bródowo odległość przyczepów mięśni żuchwowo-gnykowych i bródowo językowych od szczytu części zębodołowej żuchwy, językowych od szczytu części zębodołowej żuchwy, - głębokość na jakiej znajduje się dno jamy ustnej.głębokość na jakiej znajduje się dno jamy ustnej.

Oceniając głębokość należy polecić pacjentowi, aby układał Oceniając głębokość należy polecić pacjentowi, aby układał język w różnych położeniach.język w różnych położeniach.Przemieszczaniu się języka towarzyszy unoszenie mięśni żuchwowo-Przemieszczaniu się języka towarzyszy unoszenie mięśni żuchwowo-gnykowych i bródkowo-językowego, co często jest przyczyną gnykowych i bródkowo-językowego, co często jest przyczyną przemieszczania się protezy dolnej. przemieszczania się protezy dolnej.


Nieprawidłowości w obrębie tkanek miękkich.Nieprawidłowości w obrębie tkanek miękkich.Do najczęściej występujących należą:Do najczęściej występujących należą:• przerosty włókniste,przerosty włókniste,• ruchomy wyrostek zębodołowy,ruchomy wyrostek zębodołowy,• zmiany o podłożu zapalnym, takie jak zmiany o podłożu zapalnym, takie jak

- zapalny włóknisty przerost błony śluzowej przedsionka - zapalny włóknisty przerost błony śluzowej przedsionka jamy ustnej,jamy ustnej,

- przerostowa paradontopatia protetyczna podniebienia- przerostowa paradontopatia protetyczna podniebienia- nieprawidłowe przyczepy mięśni i wędzidełek błony - nieprawidłowe przyczepy mięśni i wędzidełek błony

śluzowej.śluzowej.


1.1. Plastyka włóknistych przerostów guza szczęki.Plastyka włóknistych przerostów guza szczęki.• jest zabiegiem wykonywanym w celu wytworzenia jest zabiegiem wykonywanym w celu wytworzenia

wystarczającej dla uzupełnienia protetycznego przestrzeni wystarczającej dla uzupełnienia protetycznego przestrzeni pomiędzy łukami zębowymi oraz dla uzyskania twardego pomiędzy łukami zębowymi oraz dla uzyskania twardego podłoża protetycznego pokrytego cienką błona śluzową,podłoża protetycznego pokrytego cienką błona śluzową,

• w tym celu usuwa się przerosłe tkanki miękkie, w niektórych w tym celu usuwa się przerosłe tkanki miękkie, w niektórych przypadkach także kość,przypadkach także kość,

• ilość tkanek miękkich, które należy usunąć, określa się na ilość tkanek miękkich, które należy usunąć, określa się na podstawie zdjęcia panoramicznego lub pomiaru ostrą sondą podstawie zdjęcia panoramicznego lub pomiaru ostrą sondą bezpośrednio przed zabiegiem chirurgicznym, po znieczuleniu bezpośrednio przed zabiegiem chirurgicznym, po znieczuleniu pacjenta,pacjenta,

• zabieg wykonuje się w znieczuleniu nasiękowym okolicy guza zabieg wykonuje się w znieczuleniu nasiękowym okolicy guza szczęki,szczęki,



1.1. Plastyka włóknistych przerostów guza szczęki (cd.).Plastyka włóknistych przerostów guza szczęki (cd.).• z cięcia eliptycznego wycina się klinowo przerosłe tkanki,z cięcia eliptycznego wycina się klinowo przerosłe tkanki,• po usunięciu nadmiaru tkanek, palcami lewej ręki należy po usunięciu nadmiaru tkanek, palcami lewej ręki należy

uchwycić guz szczęki, a następnie stycznie do powierzchni uchwycić guz szczęki, a następnie stycznie do powierzchni błony śluzowej wyciąć tkanki znajdujące się pod płatem,błony śluzowej wyciąć tkanki znajdujące się pod płatem,

• zabieg ten pozwala zmobilizować błonę śluzową na brzegach zabieg ten pozwala zmobilizować błonę śluzową na brzegach rany, co umożliwia szczelne zszycie bez napinania okolicznych rany, co umożliwia szczelne zszycie bez napinania okolicznych tkanek,tkanek,

• po obcięciu nadmiernych tkanek na brzegach, ranę zszywa się po obcięciu nadmiernych tkanek na brzegach, ranę zszywa się szwem ciągłym,szwem ciągłym,

• w przypadku zbyt dużego obcięcia błony śluzowej, brzegi rany w przypadku zbyt dużego obcięcia błony śluzowej, brzegi rany należy zbliżyć tak, aby nie spowodować napięcia okolicznych należy zbliżyć tak, aby nie spowodować napięcia okolicznych tkanek i pozostawić je do wygojenia przez ziarninowanie,tkanek i pozostawić je do wygojenia przez ziarninowanie,

• szwy usuwa się po 5-7 dniach,szwy usuwa się po 5-7 dniach,• wykonanie uzupełnienia protetycznego można rozpocząć po wykonanie uzupełnienia protetycznego można rozpocząć po

okresie 3-4 tygodni od zabiegu,okresie 3-4 tygodni od zabiegu,

Rys. Plastyka włóknistych przerostów guza szczęki.Rys. Plastyka włóknistych przerostów guza szczęki.

A - Eliptyczne nacięcie tkanek A - Eliptyczne nacięcie tkanek miękkich przeznaczonych miękkich przeznaczonych do usunięcia.do usunięcia.

B - Obszar w obrębie tkanek B - Obszar w obrębie tkanek miękkich usunięty podczas miękkich usunięty podczas zabiegu zabiegu

C - Podreparowanie płatów C - Podreparowanie płatów śluzówkowo-okostnowych śluzówkowo-okostnowych policzkowego i policzkowego i podniebiennego zapewnia podniebiennego zapewnia uzyskanie prawidłowego uzyskanie prawidłowego kształtu wyrostka kształtu wyrostka zębodołowego oraz zębodołowego oraz zszycie rany bez napięcia zszycie rany bez napięcia tkanek.tkanek.

D - Widok guza szczęki po D - Widok guza szczęki po usunięciu przyrosłych usunięciu przyrosłych tkanek.tkanek.

E, F - . Zszycie tkanek E, F - . Zszycie tkanek miękkich.miękkich.

Przerost włóknisty błony śluzowej wyrostka Przerost włóknisty błony śluzowej wyrostka zębodołowego znacznie skraca wysokość pionową przyszłego zębodołowego znacznie skraca wysokość pionową przyszłego przęsła mostu. Utrudnia to ukształtowanie przęsła mostu z przęsła mostu. Utrudnia to ukształtowanie przęsła mostu z zachowaniem dostępu do zabiegów higienicznych oraz stwarza zachowaniem dostępu do zabiegów higienicznych oraz stwarza zagrożenie dla wymaganej statyki mostu.zagrożenie dla wymaganej statyki mostu.

Schemat poszczególnych etapów alweoloplastyki Schemat poszczególnych etapów alweoloplastyki tkanek miękkich.tkanek miękkich.

a)a) Dwa równoległe cięcia na wyrostku zębodołowym. Dwa równoległe cięcia na wyrostku zębodołowym. Powstały klin tkanki odwarstwia się od kości na Powstały klin tkanki odwarstwia się od kości na tępo-ostro i usuwa. Po obu stronach cięć, od strony tępo-ostro i usuwa. Po obu stronach cięć, od strony jamy ustnej i przedsionka, musi pozostać jamy ustnej i przedsionka, musi pozostać wystarczająco szeroka strefa zrogowaciałej błony wystarczająco szeroka strefa zrogowaciałej błony śluzowej.śluzowej.

b)b) Płaty śluzówkowo-okostnowe po obu stronach Płaty śluzówkowo-okostnowe po obu stronach wycienia się i – jeśli to konieczne – skraca na wycienia się i – jeśli to konieczne – skraca na końcach, żeby nie zachodziły na siebie przy końcach, żeby nie zachodziły na siebie przy zszywaniu.zszywaniu.

c)c) Zszycie pojedynczymi szwami węzełkowymi Zszycie pojedynczymi szwami węzełkowymi odbywa się na środku wyrostka zębodołowego. odbywa się na środku wyrostka zębodołowego. Aby adaptacja płata do kości była skuteczniejsza, Aby adaptacja płata do kości była skuteczniejsza, można założyć opatrunek periodontologiczny.można założyć opatrunek periodontologiczny.

Resekcyjna alweoloplastyka przed wykonaniem mostów.Resekcyjna alweoloplastyka przed wykonaniem mostów.

Alweoloplastyka w sytuacji, w której kształt wyrostka Alweoloplastyka w sytuacji, w której kształt wyrostka zębodołowego utrudnia utrzymanie higieny pod przęsłem mostu.zębodołowego utrudnia utrzymanie higieny pod przęsłem mostu.

Sytuacja na modelu przed planowanym wykonaniem Sytuacja na modelu przed planowanym wykonaniem mostu. Filary są wstępnie oszlifowane dla założenia mostu. Filary są wstępnie oszlifowane dla założenia mostu tymczasowego, przygotowanego mostu tymczasowego, przygotowanego laboratoryjnie. Bezzębne odcinki wyrostka laboratoryjnie. Bezzębne odcinki wyrostka zębodołowego mają skrajnie daszkowatą postać, zębodołowego mają skrajnie daszkowatą postać, uniemożliwiającą utrzymanie higieny przed przęsłem uniemożliwiającą utrzymanie higieny przed przęsłem mostu.mostu.

Po wycięciu środkowych segmentów klinowatych od Po wycięciu środkowych segmentów klinowatych od strony jamy ustnej i przedsionka zostały utworzone strony jamy ustnej i przedsionka zostały utworzone płaty śluzówko-okostnowe, na których wewnętrznej płaty śluzówko-okostnowe, na których wewnętrznej powierzchni ukazało się bardzo wydatne zgrubienie powierzchni ukazało się bardzo wydatne zgrubienie tkanki łącznej (strzałki). Po wycienieniu brzegów tkanki łącznej (strzałki). Po wycienieniu brzegów płata następuje pierwotne zamknięcie pojedynczymi płata następuje pierwotne zamknięcie pojedynczymi szwami węzełkowymi (rycina ostatnia).szwami węzełkowymi (rycina ostatnia).

Po ok.. 6 tyg. od zabiegu wyrostek zębodołowy Po ok.. 6 tyg. od zabiegu wyrostek zębodołowy ma kształt wyoblony, co umożliwia wykonanie ma kształt wyoblony, co umożliwia wykonanie mostu ostatecznego. Podczas ostatniego mostu ostatecznego. Podczas ostatniego szlifowania filarów mostu zostanie utworzony szlifowania filarów mostu zostanie utworzony wewnętrznie zaokrąglony stopień i ukos.wewnętrznie zaokrąglony stopień i ukos.

W wyniku alweoloplastyki udało się wyraźnie W wyniku alweoloplastyki udało się wyraźnie poprawić warunki utrzymania higieny poprawić warunki utrzymania higieny ostatecznego mostu, a także wyrównać długości ostatecznego mostu, a także wyrównać długości koron i przęsła mostu.koron i przęsła mostu.

Alweoloplastyka przy zbyt małej odległości od zębów przeciwstawnych.Alweoloplastyka przy zbyt małej odległości od zębów przeciwstawnych.

Stan wyjściowy: skrajne zmniejszenie Stan wyjściowy: skrajne zmniejszenie odległości pionowej, stanowiącej znaczne odległości pionowej, stanowiącej znaczne ryzyko złamania planowanego mostu ryzyko złamania planowanego mostu ostatecznego. Filary są wstępnie ostatecznego. Filary są wstępnie oszlifowane dla osadzenia laboratoryjnie oszlifowane dla osadzenia laboratoryjnie przygotowanego mostu tymczasowego.przygotowanego mostu tymczasowego.

Po wycięciu klinowatego fragmentu tkanki i Po wycięciu klinowatego fragmentu tkanki i preparacji płatów śluzówkowo-okostnowych preparacji płatów śluzówkowo-okostnowych uwidocznił się włóknisty przerost błony uwidocznił się włóknisty przerost błony śluzowej (strzałki), który wymagał znacznego śluzowej (strzałki), który wymagał znacznego ścieńczenia. W tej sytuacji można ścieńczenia. W tej sytuacji można zrezygnować z dodatkowej osteotomii.zrezygnować z dodatkowej osteotomii.

Jest bezpośrednio po zabiegu Jest bezpośrednio po zabiegu widać znaczny przyrost widać znaczny przyrost odległości pionowej.odległości pionowej.

W wyniku poprzedzającej W wyniku poprzedzającej alweoloplastyki można optymalnie alweoloplastyki można optymalnie ukształtować ostateczny most zarówno ukształtować ostateczny most zarówno pod względem higienicznym, jak i pod względem higienicznym, jak i statycznym.statycznym.


2.2. Usunięcie przerostów okolicy trójkąta zatrzonowcowego.Usunięcie przerostów okolicy trójkąta zatrzonowcowego.• zabieg wykonuje się niezwykle rzadko,zabieg wykonuje się niezwykle rzadko,• po znieczuleniu nasiękowym, soczewkowato wycina się po znieczuleniu nasiękowym, soczewkowato wycina się

przerosłe tkanki,przerosłe tkanki,• należy zachować szczególną ostrożność podczas usuwania należy zachować szczególną ostrożność podczas usuwania

tkanek z powierzchni językowej trzonu żuchwy, z uwagi na tkanek z powierzchni językowej trzonu żuchwy, z uwagi na możliwość uszkodzenia przebiegających w tej okolicy nerwu i możliwość uszkodzenia przebiegających w tej okolicy nerwu i naczyń językowych,naczyń językowych,

• usunięcie przerostów tej okolicy często prowadzi do spłycenia usunięcie przerostów tej okolicy często prowadzi do spłycenia przedsionka jamy ustnej,przedsionka jamy ustnej,

• ranę zaopatruje się szwami pojedynczymi lub szwem ciągłym.ranę zaopatruje się szwami pojedynczymi lub szwem ciągłym.


3.3. Przerosty tkanek miękkich po stronie podniebiennej wyrostka Przerosty tkanek miękkich po stronie podniebiennej wyrostka zębodołowego.zębodołowego.

• powodują znaczne zwężenie sklepienia podniebienia, co powodują znaczne zwężenie sklepienia podniebienia, co utrudnia zaprojektowanie i wykonanie prawidłowego utrudnia zaprojektowanie i wykonanie prawidłowego uzupełnienia protetycznego,uzupełnienia protetycznego,

• jedna z metod chirurgicznego leczenia polega na jedna z metod chirurgicznego leczenia polega na podśluzówkowym wycięciu nadmiaru tkanek, w podobny podśluzówkowym wycięciu nadmiaru tkanek, w podobny sposób, jak w przypadku plastyki przerosłego guza szczęki,sposób, jak w przypadku plastyki przerosłego guza szczęki,

• zabieg ten nie jest zalecany ze względu na bliskie sąsiedztwo zabieg ten nie jest zalecany ze względu na bliskie sąsiedztwo naczyń podniebiennych większych, którego mogą łatwo ulec naczyń podniebiennych większych, którego mogą łatwo ulec uszkodzeniu, oraz możliwość wystąpienia martwicy błony uszkodzeniu, oraz możliwość wystąpienia martwicy błony śluzowej pokrywającej wyrostek,śluzowej pokrywającej wyrostek,


3.3. Przerosty tkanek miękkich po stronie podniebiennej wyrostka Przerosty tkanek miękkich po stronie podniebiennej wyrostka zębodołowego (cd.).zębodołowego (cd.).

• zalecana metoda leczenia polega na powierzchownym zalecana metoda leczenia polega na powierzchownym wycięciu przerostów,wycięciu przerostów,

• w znieczuleniu przewodowym do otworu podniebiennego w znieczuleniu przewodowym do otworu podniebiennego większego oraz nasiękowym, prowadząc skalpel stycznie do większego oraz nasiękowym, prowadząc skalpel stycznie do powierzchni kości, wycina się przerosłą błonę śluzową wraz z powierzchni kości, wycina się przerosłą błonę śluzową wraz z leżącą pod nią tkanką łączną włóknistą,leżącą pod nią tkanką łączną włóknistą,

• pacjentowi zaleca się noszenie przez 5-7 dni po zabiegu szyny pacjentowi zaleca się noszenie przez 5-7 dni po zabiegu szyny chirurgicznej, podścielonej miękką masą chirurgicznej, podścielonej miękką masą samopolimeryzacyjną i wypełnionej preparatem działającym samopolimeryzacyjną i wypełnionej preparatem działającym osłonowo na błonę śluzową.osłonowo na błonę śluzową.

Rys. Usunięcie przerostów tkanek miękkich po stronie Rys. Usunięcie przerostów tkanek miękkich po stronie podniebiennej wyrostka zębodołowego.podniebiennej wyrostka zębodołowego.

A – Schemat przerosłych tkanek miękkich po stronie A – Schemat przerosłych tkanek miękkich po stronie podniebiennej wyrostka zębodołowego, będących przyczyną podniebiennej wyrostka zębodołowego, będących przyczyną zwężenia podniebienia i powstawania zagłębień.zwężenia podniebienia i powstawania zagłębień.

B – Styczne wycięcie przerosłych tkanek.B – Styczne wycięcie przerosłych tkanek.


4.4. Wiotki wyrostek zębodołowy.Wiotki wyrostek zębodołowy.• najczęstszą przyczyną jest resorpcja tkanki kostnej lub długotrwałe najczęstszą przyczyną jest resorpcja tkanki kostnej lub długotrwałe

użytkowanie źle dopasowanej protezy,użytkowanie źle dopasowanej protezy,• leczenie obejmuje zabieg wycięcia ruchomych tkanek miękkich lub leczenie obejmuje zabieg wycięcia ruchomych tkanek miękkich lub

podwyższenia wyrostka zębodołowego,podwyższenia wyrostka zębodołowego,• jeżeli przyczyną powstania jest resorpcja tkanki kostnej, leczenie jeżeli przyczyną powstania jest resorpcja tkanki kostnej, leczenie

powinno polegać na podwyższeniu wyrostka za pomocą powinno polegać na podwyższeniu wyrostka za pomocą przeszczepu,przeszczepu,

• w przypadku gdy wyrostek ma prawidłową wysokość, leczenie w przypadku gdy wyrostek ma prawidłową wysokość, leczenie polega na wycięciu ruchomych tkanek miękkich,polega na wycięciu ruchomych tkanek miękkich,

• zabieg przeprowadza się w znieczuleniu nasiękowym,zabieg przeprowadza się w znieczuleniu nasiękowym,• przerosłe tkanki usuwa się, wykonując dwa równoległe nacięcia przerosłe tkanki usuwa się, wykonując dwa równoległe nacięcia

błony śluzowej, obejmujące ruchomy fragment tkanek od strony błony śluzowej, obejmujące ruchomy fragment tkanek od strony policzkowej i językowej,policzkowej i językowej,


4.4. Wiotki wyrostek zębodołowy (cd.).Wiotki wyrostek zębodołowy (cd.).• następnie za pomocą raspatora odpreparowuje się usuwane następnie za pomocą raspatora odpreparowuje się usuwane

tkanki od powierzchni kości,tkanki od powierzchni kości,• po odświeżeniu brzegów, ranę zszywa się szwami po odświeżeniu brzegów, ranę zszywa się szwami

pojedynczymi lub szwem ciągłym,pojedynczymi lub szwem ciągłym,• podczas zabiegu należy zwracać szczególną uwagę, by nie podczas zabiegu należy zwracać szczególną uwagę, by nie

uszkodzić okostnej,uszkodzić okostnej,• szwy usuwa się po 7 dniach od zabiegu,szwy usuwa się po 7 dniach od zabiegu,• wykonanie uzupełnienia protetycznego można rozpocząć po wykonanie uzupełnienia protetycznego można rozpocząć po

okresie 3-4 tygodni od zakończenia leczenia chirurgicznego,okresie 3-4 tygodni od zakończenia leczenia chirurgicznego,• powikłania występujące po zabiegu dotyczą najczęściej powikłania występujące po zabiegu dotyczą najczęściej

spłycenia przedsionka jamy ustnej,spłycenia przedsionka jamy ustnej,• przyczyną tego jest wykorzystanie błony śluzowej z przyczyną tego jest wykorzystanie błony śluzowej z

przedsionka do zaopatrzenia rany, bez wcześniejszego jej przedsionka do zaopatrzenia rany, bez wcześniejszego jej zmobilizowania,zmobilizowania,

4.4. Wiotki wyrostek zębodołowy (cd.).Wiotki wyrostek zębodołowy (cd.).• ruchomy wyrostek występujący w obrębie żuchwy najczęściej ruchomy wyrostek występujący w obrębie żuchwy najczęściej

ma postać powrózkowatego zgrubienia,ma postać powrózkowatego zgrubienia,• leczenie chirurgiczne przeprowadza się w znieczuleniu leczenie chirurgiczne przeprowadza się w znieczuleniu

nasiękowym, nasiękowym, • ruchomy wyrostek obcina się nożyczkami tuż przy ruchomy wyrostek obcina się nożyczkami tuż przy

powierzchni kości, zwracając uwagę, by nie uszkodzić powierzchni kości, zwracając uwagę, by nie uszkodzić okostnej,okostnej,

• rana nie wymaga zaopatrzenia chirurgicznego,rana nie wymaga zaopatrzenia chirurgicznego,• bezpośrednio po zabiegu można założyć uzupełnienie bezpośrednio po zabiegu można założyć uzupełnienie

protetyczne, podścielone miękką masą samopolimeryzującą.protetyczne, podścielone miękką masą samopolimeryzującą.


Rys. Usuwanie wiotkiego wyrostka zębodołowego.Rys. Usuwanie wiotkiego wyrostka zębodołowego.

A - schemat nacięcia wykonanego w celu usunięcia grzbietu A - schemat nacięcia wykonanego w celu usunięcia grzbietu wiotkiego wyrostka zębodołowego.wiotkiego wyrostka zębodołowego.

B - Przekrój poprzeczny, przedstawiający obszar tkanek B - Przekrój poprzeczny, przedstawiający obszar tkanek przeznaczony do usunięcia.przeznaczony do usunięcia.

(warunkiem zastosowania tej metody jest prawidłowa wysokość (warunkiem zastosowania tej metody jest prawidłowa wysokość wyrostka zębodołowego, którą otrzymamy w wyniku zabiegu; w wyrostka zębodołowego, którą otrzymamy w wyniku zabiegu; w przypadku znacznego pozabiegowego obniżenia wyrostka lub przypadku znacznego pozabiegowego obniżenia wyrostka lub spłycenia przedsionka jamy ustnej zaleca się poszerzenie spłycenia przedsionka jamy ustnej zaleca się poszerzenie wyrostka za pomocą przeszczepu).wyrostka za pomocą przeszczepu).

Nadokostnowe wycięcie wiotkich tkanek części zębodołowej Nadokostnowe wycięcie wiotkich tkanek części zębodołowej żuchwy.żuchwy.

A – przekrój poprzeczny przez wiotkie tkanki części zębodołowej A – przekrój poprzeczny przez wiotkie tkanki części zębodołowej żuchwy.żuchwy.

B – Wycięcie ruchomych tkanek przy użyciu nożyczek i pincety, B – Wycięcie ruchomych tkanek przy użyciu nożyczek i pincety, bez uszkodzenia okostnej.bez uszkodzenia okostnej.


5.5. Przerostowa paradontopatia protetyczna.Przerostowa paradontopatia protetyczna.• nazywana również ziarniniakiem szczelinowatym (granuloma nazywana również ziarniniakiem szczelinowatym (granuloma

fisuratum) lub zwłóknieniem protetycznym,fisuratum) lub zwłóknieniem protetycznym,• to uogólniony przerost błony śluzowej wraz z tkanką łączną w to uogólniony przerost błony śluzowej wraz z tkanką łączną w

okolicy wyrostka zębodołowego i przedsionka jamy ustnej,okolicy wyrostka zębodołowego i przedsionka jamy ustnej,• najczęstszą przyczyną powstawania jest żle dopasowana proteza,najczęstszą przyczyną powstawania jest żle dopasowana proteza,• w początkowym etapie schorzenia, kiedy stopień zwłóknienia w początkowym etapie schorzenia, kiedy stopień zwłóknienia

błony śluzowej jest niewielki, leczenie polega na podścieleniu błony śluzowej jest niewielki, leczenie polega na podścieleniu uzupełnienia protetycznego,uzupełnienia protetycznego,

• bardziej zaawansowane zmiany, z wyraźnymi objawami bardziej zaawansowane zmiany, z wyraźnymi objawami zwłóknienia i przerostu tkanek, wymagają leczenia zwłóknienia i przerostu tkanek, wymagają leczenia chirurgicznego,chirurgicznego,

• zabieg przeprowadza się w znieczuleniu miejscowym zabieg przeprowadza się w znieczuleniu miejscowym nasiękowym,nasiękowym,


5.5. Przerostowa paradontopatia protetyczna (cd.).Przerostowa paradontopatia protetyczna (cd.).• zmiany o niewielkich rozmiarach zaleca się usuwać za pomocą zmiany o niewielkich rozmiarach zaleca się usuwać za pomocą

noża chirurgicznego,noża chirurgicznego,• zastosowanie tej metody w przypadku rozległych przerostów jest zastosowanie tej metody w przypadku rozległych przerostów jest

niewskazane, ze względu na możliwość powstania licznych blizn niewskazane, ze względu na możliwość powstania licznych blizn w obrębie przedsionka jamy ustnej,w obrębie przedsionka jamy ustnej,

• w takiej sytuacji leczenie polega na chirurgicznym wycięciu w takiej sytuacji leczenie polega na chirurgicznym wycięciu przerostów u ich podstawy, z pozostawieniem okostnej,przerostów u ich podstawy, z pozostawieniem okostnej,

• po zmobilizowaniu przyległych tkanek ranę zszywa się szwami po zmobilizowaniu przyległych tkanek ranę zszywa się szwami pojedynczymi lub szwem ciągłym,pojedynczymi lub szwem ciągłym,

• przerosty zajmujące dużą powierzchnię błony śluzowej u wielu przerosty zajmujące dużą powierzchnię błony śluzowej u wielu pacjentów powodują znaczne spłycenie przedsionka jamy ustnej,pacjentów powodują znaczne spłycenie przedsionka jamy ustnej,

• leczenie chirurgiczne w takich przypadkach obejmuje wycięcie leczenie chirurgiczne w takich przypadkach obejmuje wycięcie przerostów i podszycie brzegów rany do podłoża, przerostów i podszycie brzegów rany do podłoża,


5.5. Przerostowa paradontopatia protetyczna (cd.).Przerostowa paradontopatia protetyczna (cd.).• powstały po zabiegu ubytek tkanek miękkich goi się przez powstały po zabiegu ubytek tkanek miękkich goi się przez

ziarninowanie,ziarninowanie,• przerosty błony śluzowej wycina się powierzchownie, z przerosty błony śluzowej wycina się powierzchownie, z

zachowaniem nie uszkodzonej okostnej,zachowaniem nie uszkodzonej okostnej,• brzegi rany podszywa się szwem ciągłym do podłoża, możliwie brzegi rany podszywa się szwem ciągłym do podłoża, możliwie

jak najbliżej sklepienia przedsionka,jak najbliżej sklepienia przedsionka,• operowaną okolicę osłania się płytką akrylanowi lub protezą operowaną okolicę osłania się płytką akrylanowi lub protezą

podścieloną miękką masą samopolimeryzującą, które pozostawia podścieloną miękką masą samopolimeryzującą, które pozostawia się na okres 5-7 dni,się na okres 5-7 dni,

• maja one za zadanie wspomagać proces nabłonkowania,maja one za zadanie wspomagać proces nabłonkowania,


5.5. Przerostowa paradontopatia protetyczna (cd.).Przerostowa paradontopatia protetyczna (cd.).• pacjentowi zaleca się płukanie jamy ustnej solą fizjologiczną,pacjentowi zaleca się płukanie jamy ustnej solą fizjologiczną,• nowe uzupełnienie protetyczne wykonuje się po upływie 4 nowe uzupełnienie protetyczne wykonuje się po upływie 4

tygodni,tygodni,• u większości pacjentów przerost błony śluzowej jamy ustnej u większości pacjentów przerost błony śluzowej jamy ustnej

powstaje w wyniku działania czynnika zapalnego; jednakże ze powstaje w wyniku działania czynnika zapalnego; jednakże ze względu na możliwą obecność innych procesów patologicznych, względu na możliwą obecność innych procesów patologicznych, w każdym przypadku uzyskany materiał należy przesłać do w każdym przypadku uzyskany materiał należy przesłać do badania histopatologicznego.badania histopatologicznego.

Rys. Brodawczakowaty przerost błony śluzowej podniebienia.Rys. Brodawczakowaty przerost błony śluzowej podniebienia.

Schemat przedstawiający abrazję zmiany, wykonaną wiertłem.Schemat przedstawiający abrazję zmiany, wykonaną wiertłem.


6.6. Brodawczakowaty przerost błony śluzowej podniebienia.Brodawczakowaty przerost błony śluzowej podniebienia.• główną przyczyną jest przewlekłe mechaniczne jej drażnienie,główną przyczyną jest przewlekłe mechaniczne jej drażnienie,• najczęściej występuje u pacjentów użytkujących ruchome najczęściej występuje u pacjentów użytkujących ruchome

uzupełnienia protetyczne,uzupełnienia protetyczne,• do innych czynników etiologicznych zaleca się złą higienę jamy do innych czynników etiologicznych zaleca się złą higienę jamy

ustnej, infekcje grzybicze oraz miejscowy stan zapalny,ustnej, infekcje grzybicze oraz miejscowy stan zapalny,• zmiany występują najczęściej pod postacią wieloogniskowej zmiany występują najczęściej pod postacią wieloogniskowej

guzowatości na błonie śluzowej podniebienia twardego,guzowatości na błonie śluzowej podniebienia twardego,• obecnie przerosty błony śluzowej o charakterze brodawczaków obecnie przerosty błony śluzowej o charakterze brodawczaków

uważane są za zmiany powstałe na podłożu zapalnym i jako takie uważane są za zmiany powstałe na podłożu zapalnym i jako takie nie wymagają radykalnego leczenia chirurgicznego,nie wymagają radykalnego leczenia chirurgicznego,

• w początkowym stadium wystarcza często usunięcie czynnika w początkowym stadium wystarcza często usunięcie czynnika drażniącego, np.korekta protezy i zastosowanie miejscowego drażniącego, np.korekta protezy i zastosowanie miejscowego leczenia osłaniającego,leczenia osłaniającego,


6.6. Brodawczakowaty przerost błony śluzowej podniebienia (cd.).Brodawczakowaty przerost błony śluzowej podniebienia (cd.).• zmiany zaawansowane wymagające leczenia chirurgicznego, usuwa zmiany zaawansowane wymagające leczenia chirurgicznego, usuwa

się powierzchownie, pozostawiając nie uszkodzoną okostną,się powierzchownie, pozostawiając nie uszkodzoną okostną,• zabieg przeprowadza się w znieczuleniu nasiękowym,zabieg przeprowadza się w znieczuleniu nasiękowym,• znanych jest kilka metod wycinania zmian,znanych jest kilka metod wycinania zmian,• Guernsey opisuje technikę wycięcia przerostu z zastosowaniem pętli Guernsey opisuje technikę wycięcia przerostu z zastosowaniem pętli

elektrycznej,elektrycznej,• powinno to być wykonane bardzo powierzchownie, aby nie powinno to być wykonane bardzo powierzchownie, aby nie

spowodować kauteryzacji podłoża kostnego,spowodować kauteryzacji podłoża kostnego,• zmianę można również usunąć skalpelem,zmianę można również usunąć skalpelem,• zastosowanie tej metody jest jednak ograniczone, ze względu na zastosowanie tej metody jest jednak ograniczone, ze względu na

kształt podniebienia, uniemożliwiający w niektórych przypadkach kształt podniebienia, uniemożliwiający w niektórych przypadkach dostęp do zmiany,dostęp do zmiany,


6.6. Brodawczakowaty przerost błony śluzowej podniebienia (cd.).Brodawczakowaty przerost błony śluzowej podniebienia (cd.).• usuniętą zmian należy przesłać do badania histopatologicznego,usuniętą zmian należy przesłać do badania histopatologicznego,• kolejna metoda leczenia polega na abrazji zmiany wraz z kolejna metoda leczenia polega na abrazji zmiany wraz z

powierzchownymi warstwami nabłonka,powierzchownymi warstwami nabłonka,• do tego celu używa się szorstkich wierteł do akrylu, frezów do tego celu używa się szorstkich wierteł do akrylu, frezów

kostnych lub szczoteczek do polerowania,zakładanych na kostnych lub szczoteczek do polerowania,zakładanych na mikrosilnik,mikrosilnik,

• efekt powierzchownego usunięcia uzyskuje się także po efekt powierzchownego usunięcia uzyskuje się także po zastosowaniu krioaplikacji oraz lasera,zastosowaniu krioaplikacji oraz lasera,

• założenie płytki akrylanowej albo protezy podścielonej miękką założenie płytki akrylanowej albo protezy podścielonej miękką masą samopolimeryzującą zapewnia pacjentowi komfort od czasu masą samopolimeryzującą zapewnia pacjentowi komfort od czasu całkowitego wygojenia rany,całkowitego wygojenia rany,

• okres pokrywania rany przez nabłonek trwa ok. 2 tygodni.okres pokrywania rany przez nabłonek trwa ok. 2 tygodni.


7.7. Podcięcie wędzidełka języka.Podcięcie wędzidełka języka.• u pacjentów użytkujących ruchome uzupełnienie protetyczne u pacjentów użytkujących ruchome uzupełnienie protetyczne

może przemieszczać protezę na skutek napinania wędzidełka może przemieszczać protezę na skutek napinania wędzidełka podczas poruszania językiem,podczas poruszania językiem,

• zabieg wykonuje się w obustronnym znieczuleniu nerwów zabieg wykonuje się w obustronnym znieczuleniu nerwów językowych oraz nasiękowym operowanej okolicy,językowych oraz nasiękowym operowanej okolicy,

• koniuszek języka należy unieruchomić za pomocą szwów koniuszek języka należy unieruchomić za pomocą szwów retrakcyjnych,retrakcyjnych,

• wędzidełko języka podcina się, wykonując poprzeczne nacięcie u wędzidełko języka podcina się, wykonując poprzeczne nacięcie u jego podstaw, które następnie zszywa się ,jego podstaw, które następnie zszywa się ,

• w wyniku prawidłowo wykonanego zabiegu uzyskuje się w wyniku prawidłowo wykonanego zabiegu uzyskuje się całkowitą ruchomość języka,całkowitą ruchomość języka,


7.7. Podcięcie wędzidełka języka.Podcięcie wędzidełka języka.• przed wykonaniem nacięcia zaleca się nałożenie na ok. 3 minuty przed wykonaniem nacięcia zaleca się nałożenie na ok. 3 minuty

kleszczyków hemostatycznych u podstawy języka, dzięki czemu podczas kleszczyków hemostatycznych u podstawy języka, dzięki czemu podczas zabiegu nie występuje krwawienie,zabiegu nie występuje krwawienie,

• nacięcie wykonuje się w miejscu, w którym wcześniej zaciśnięte były nacięcie wykonuje się w miejscu, w którym wcześniej zaciśnięte były kleszczyki,kleszczyki,

• po podcięciu wędzidełka brzegi rany podpreparowuje się, a następnie po podcięciu wędzidełka brzegi rany podpreparowuje się, a następnie podciągając język do góry, zszywa równolegle do linii pośrodkowej języka,podciągając język do góry, zszywa równolegle do linii pośrodkowej języka,

• w niektórych przypadkach zabieg podcięcia wędzidełka połączony jest z w niektórych przypadkach zabieg podcięcia wędzidełka połączony jest z podcięciem tkanek dna jamy ustnej,podcięciem tkanek dna jamy ustnej,

• poprzeczne nacięcie błony śluzowej dna jamy ustnej wykonuje się poprzeczne nacięcie błony śluzowej dna jamy ustnej wykonuje się pomiędzy trzonem żuchwy a mięskiem podjęzykowym, o ile to możliwe- pomiędzy trzonem żuchwy a mięskiem podjęzykowym, o ile to możliwe- równolegle do nacięcia uwalniającego wędzidełko,równolegle do nacięcia uwalniającego wędzidełko,

• u pacjentów z bardzo skróconym wędzidełkiem języka wykonuje się u pacjentów z bardzo skróconym wędzidełkiem języka wykonuje się podcięcie błony śluzowej wraz z okostna w miejscu przyczepu do trzonu podcięcie błony śluzowej wraz z okostna w miejscu przyczepu do trzonu żuchwy.żuchwy.


8.8. Operacje wędzidełek warg i policzków.Operacje wędzidełek warg i policzków.• u pacjentów użytkujących uzupełnienia protetyczne mogą być u pacjentów użytkujących uzupełnienia protetyczne mogą być

przyczyną otarć błony śluzowej leżącej pod płytą uzupełnienia przyczyną otarć błony śluzowej leżącej pod płytą uzupełnienia protetycznego, a także powodować przemieszczenie protezy,protetycznego, a także powodować przemieszczenie protezy,

• wędzidełka usuwa się poprzez frenulotomię lub frenulektomię,wędzidełka usuwa się poprzez frenulotomię lub frenulektomię,• w w frenulotomiifrenulotomii ( cel: oddzielenie i dowierzchołkowe przesunięcie ( cel: oddzielenie i dowierzchołkowe przesunięcie

przyczepu wędzidełka ) przecina się skalpelem w kształcie litery V przyczepu wędzidełka ) przecina się skalpelem w kształcie litery V całego wędzidełka; bez nacina oddziela się włókna od okostnej w całego wędzidełka; bez nacina oddziela się włókna od okostnej w kierunku koronowo-korzeniowym; po wycięciu szczytu wędzidełka kierunku koronowo-korzeniowym; po wycięciu szczytu wędzidełka nożyczkami dziąsłowymi lub skalpelem zszywa się boczne brzegi rany nożyczkami dziąsłowymi lub skalpelem zszywa się boczne brzegi rany w obszarze błony śluzowej wyrostka,w obszarze błony śluzowej wyrostka,

• we we frenulektomiifrenulektomii ( cel: wycięcie całych przechodzących międzyzębowo ( cel: wycięcie całych przechodzących międzyzębowo pęczków włókien ) wykonuje się cięcie pionowe wzdłuż podstawy pęczków włókien ) wykonuje się cięcie pionowe wzdłuż podstawy przyczepu wędzidełka – strzałkowo do brodawki trzysiecznej i pionowo przyczepu wędzidełka – strzałkowo do brodawki trzysiecznej i pionowo do kontaktu z kością w obszarze szwu; na końcu wypreparowuje się do kontaktu z kością w obszarze szwu; na końcu wypreparowuje się grube pasma tkanki z podniebienia w kierunku przedsionka i wycina je.grube pasma tkanki z podniebienia w kierunku przedsionka i wycina je.


8.8. Operacje wędzidełek warg i policzków (cd.).Operacje wędzidełek warg i policzków (cd.). V-plastyka,V-plastyka, Z-plastyka,Z-plastyka, Wycięcie wędzidełka warg połączone z plastyką Wycięcie wędzidełka warg połączone z plastyką

przedsionka jamy ustnej.przedsionka jamy ustnej.

V-plastykaV-plastyka• podcięcie wędzidełka wykonuje się w znieczuleniu miejscowym nasiękowym, podcięcie wędzidełka wykonuje się w znieczuleniu miejscowym nasiękowym, • nie należy podawać zbyt dużej ilości środka znieczulającego w okolicę nie należy podawać zbyt dużej ilości środka znieczulającego w okolicę

samego wędzidełka, gdyż może to zniekształcić jego obraz,samego wędzidełka, gdyż może to zniekształcić jego obraz,• przez cały czas trwania zabiegu warga powinna być odciągnięta i lekko przez cały czas trwania zabiegu warga powinna być odciągnięta i lekko

wywinięta,wywinięta,• w metodzie prostego podcięcia, wokół wędzidełka wykonuje się wąskie w metodzie prostego podcięcia, wokół wędzidełka wykonuje się wąskie

eliptyczne nacięcie błony śluzowej wraz z okostna, a następnie wycina się eliptyczne nacięcie błony śluzowej wraz z okostna, a następnie wycina się przyczep włóknisty przyczep włóknisty wędzidełka, odcinając go od okostnej,wędzidełka, odcinając go od okostnej,

• brzegi rany nieznacznie odpreparowuje się od podłoża i zbliża do siebie,brzegi rany nieznacznie odpreparowuje się od podłoża i zbliża do siebie,• pierwszy szew zakłada się poniżej kolca nosowego przedniego w taki sposób, aby pierwszy szew zakłada się poniżej kolca nosowego przedniego w taki sposób, aby

zbliżyć do siebie zarówno brzegi błony śluzowej, jak i okostnej,zbliżyć do siebie zarówno brzegi błony śluzowej, jak i okostnej,• na pozostałą część nacięcia zakłada się szew ciągły,na pozostałą część nacięcia zakłada się szew ciągły,• taki sposób zaopatrzenia rany zapobiega powstaniu krwiaka oraz spłyceniu taki sposób zaopatrzenia rany zapobiega powstaniu krwiaka oraz spłyceniu

przedsionka,przedsionka,• w przypadku gdy niemożliwe jest dokładne zbliżenie brzegów rany, gojenie w przypadku gdy niemożliwe jest dokładne zbliżenie brzegów rany, gojenie

przebiega przez ziarninowanie.przebiega przez ziarninowanie.

Z-plastykaZ-plastyka• wykonuje się w podobny sposób, jak zabieg prostego wycięcia wykonuje się w podobny sposób, jak zabieg prostego wycięcia

wędzidełkawędzidełka• różnica polega na tym, że na obu biegunach rany powstałej po różnica polega na tym, że na obu biegunach rany powstałej po

wycięciu wędzidełka wykonuje się dwa skośne nacięcia, tak wycięciu wędzidełka wykonuje się dwa skośne nacięcia, tak aby powstała rana miała kształt litery Zaby powstała rana miała kształt litery Z

• uzyskane w ten sposób dwa płaty śluzówkowo-okostnowe uzyskane w ten sposób dwa płaty śluzówkowo-okostnowe odpreparowuję się i przemieszcza w taki sposób, aby zamknąć odpreparowuję się i przemieszcza w taki sposób, aby zamknąć ubytek tkanek pozostały po wycięciu wędzidełkaubytek tkanek pozostały po wycięciu wędzidełka

• podczas szycie rany należy pamiętać także o zaopatrzeniu podczas szycie rany należy pamiętać także o zaopatrzeniu dwóch skośnych nacięćdwóch skośnych nacięć

• w odróżnieniu od zabiegu prostego wycięcia wędzidełka, w odróżnieniu od zabiegu prostego wycięcia wędzidełka, zabieg nie powoduje spłycenia przedsionka jamy ustnejzabieg nie powoduje spłycenia przedsionka jamy ustnej

Wycięcie wędzidełka warg połączone z plastyką przedsionka Wycięcie wędzidełka warg połączone z plastyką przedsionka jamy ustnej.jamy ustnej.

• wskazaniem do jej zastosowania są wędzidełka o szerokiej wskazaniem do jej zastosowania są wędzidełka o szerokiej podstawie, najczęściej w przednim odcinku żuchwypodstawie, najczęściej w przednim odcinku żuchwy

• zabieg przeprowadza się w znieczuleniu miejscowym nasiękowym, zabieg przeprowadza się w znieczuleniu miejscowym nasiękowym, podawanym u podstawy wędzidełkapodawanym u podstawy wędzidełka

• odcina się je, przecinając błonę śluzową i tkankę podśluzową, odcina się je, przecinając błonę śluzową i tkankę podśluzową, pozostawiając nieuszkodzoną okostnąpozostawiając nieuszkodzoną okostną

• błonę śluzową odpreparowuje się nożyczkami lub palcem błonę śluzową odpreparowuje się nożyczkami lub palcem owiniętym gazą, a następnie podszywa do okostnej możliwie jak owiniętym gazą, a następnie podszywa do okostnej możliwie jak najbliżej dna przedsionkanajbliżej dna przedsionka

• gojenie rany przebiega na drodze ziarninowaniagojenie rany przebiega na drodze ziarninowania• w pierwszym okresie po zabiegu zaleca się noszenie płytki w pierwszym okresie po zabiegu zaleca się noszenie płytki

akrylanowej lub protezy podścielonej miękką masą polimerową, akrylanowej lub protezy podścielonej miękką masą polimerową, które chronią odsłoniętą okostną przed działaniem czynników które chronią odsłoniętą okostną przed działaniem czynników zewnętrznychzewnętrznych

• metoda ta znalazła także zastosowanie w przemieszczeniu metoda ta znalazła także zastosowanie w przemieszczeniu szerokich przyczepów mięśniowych, które najczęściej występują w szerokich przyczepów mięśniowych, które najczęściej występują w bocznych odcinkach szczękibocznych odcinkach szczęki

Frenulotomia ze wskazań periodontologicznych.Frenulotomia ze wskazań periodontologicznych.

Brodawkowy przyczep wędzidełka wargi górnej.Brodawkowy przyczep wędzidełka wargi górnej.

Stan wyjściowy przed frenulotomią.Stan wyjściowy przed frenulotomią.

Podcięcie skalpelem napiętego wędzidełka w Podcięcie skalpelem napiętego wędzidełka w kształcie litery V. Pośrodkowo w rejonie kształcie litery V. Pośrodkowo w rejonie owalnej rany znajduje się cienki, przyczepione owalnej rany znajduje się cienki, przyczepione do okostnej pasmo łączno-tkankowe –zostaje do okostnej pasmo łączno-tkankowe –zostaje ono oddzielone od okostnej na ostro.ono oddzielone od okostnej na ostro.

Utrzymywany kleszczykami naczyniowymi szczyt Utrzymywany kleszczykami naczyniowymi szczyt wędzidełka zostaje wycięty nożyczkami dziąsłowymi wędzidełka zostaje wycięty nożyczkami dziąsłowymi lub skalpelem.lub skalpelem.


Stan po plastyce wędzidełka, Stan po plastyce wędzidełka, nieuszkodzona okostna pokrywa kości.nieuszkodzona okostna pokrywa kości.

Boczne zamknięcie brzegów rany w Boczne zamknięcie brzegów rany w obszarze błony śluzowej zapewniają 2 obszarze błony śluzowej zapewniają 2 lub 3 szwy guzikowe. Pozostająca lub 3 szwy guzikowe. Pozostająca mała otwarta rana nie wymaga z mała otwarta rana nie wymaga z reguły pokrycia opatrunkiem.reguły pokrycia opatrunkiem.


Po 1 tyg. następuje usunięcie szwów, otwarta Po 1 tyg. następuje usunięcie szwów, otwarta powierzchnia rany jest już wówczas powierzchnia rany jest już wówczas całkowicie pokryta nabłonkiem.całkowicie pokryta nabłonkiem.

Stan po 6 tyg. gojenie zakończone. W Stan po 6 tyg. gojenie zakończone. W wyniku zabiegu przyczep wędzidełka wyniku zabiegu przyczep wędzidełka został wystarczająco daleko został wystarczająco daleko przesunięty dowierzchołkowo, a przesunięty dowierzchołkowo, a objaw pociągania wyeliminowany.objaw pociągania wyeliminowany.


Frenulektomia z przeszczepem błony śluzowej ze wskazań Frenulektomia z przeszczepem błony śluzowej ze wskazań protetycznych i ortodontycznych przed zamknięciem diastemy.protetycznych i ortodontycznych przed zamknięciem diastemy.

Przed protetyczno-ortodontycznym zamknięciem Przed protetyczno-ortodontycznym zamknięciem diastemy występuje bardzo szerokie wędzidełko diastemy występuje bardzo szerokie wędzidełko penetrujące brodawkę i przechodzące na stronę penetrujące brodawkę i przechodzące na stronę podniebienną.podniebienną.

Po typowym wycięciu wędzidełka ubytek Po typowym wycięciu wędzidełka ubytek tkanek miękkich pokryto i wypełniono tkanek miękkich pokryto i wypełniono przeszczepem błony śluzowej. Cel: odbudowa przeszczepem błony śluzowej. Cel: odbudowa brodawki. W następie śródoperacyjnej brodawki. W następie śródoperacyjnej augmentacji tkanek i ciągłego nacisku augmentacji tkanek i ciągłego nacisku kompresyjnego zbliżanych przyśrodkowo zębów kompresyjnego zbliżanych przyśrodkowo zębów siecznych formuje się brodawka między zębowa siecznych formuje się brodawka między zębowa (rycina najmniejsza).(rycina najmniejsza).

Po ortodontycznym zamknięciu Po ortodontycznym zamknięciu diastemy (okres leczenia pół roku), diastemy (okres leczenia pół roku), doszło do odtworzenia fizjologicznego doszło do odtworzenia fizjologicznego kształtu dziąsła międzyzębowego.kształtu dziąsła międzyzębowego.

Porównania stanu radiologicznego przed Porównania stanu radiologicznego przed leczeniem ortodontycznym (góra) i po nim leczeniem ortodontycznym (góra) i po nim (dół): brak ubytku kostnego i resorpcji (dół): brak ubytku kostnego i resorpcji korzenia. Poprawiona estetyka zębowo-korzenia. Poprawiona estetyka zębowo-twarzowa po założeniu koron twarzowa po założeniu koron protetycznych 11 i 21 (rycina mniejsza).protetycznych 11 i 21 (rycina mniejsza).

Frenulektomia z przeszczepem błony śluzowej ze wskazań Frenulektomia z przeszczepem błony śluzowej ze wskazań protetycznych i ortodontycznych przed zamknięciem diastemy.protetycznych i ortodontycznych przed zamknięciem diastemy.

Frenulektomia z przyczyn protetycznych i ortodontycznych.Frenulektomia z przyczyn protetycznych i ortodontycznych.

Prawie optymalne umieszczenie przeszczepu po Prawie optymalne umieszczenie przeszczepu po wycięciu wędzidełka, przed ortodontycznym wycięciu wędzidełka, przed ortodontycznym zamknięciem diastemy w przypadku bardzo zamknięciem diastemy w przypadku bardzo wyraźnej tremy z szerokim, masywnym wyraźnej tremy z szerokim, masywnym wędzidełkiem w obrazie wyjściowym (rycina wędzidełkiem w obrazie wyjściowym (rycina mniejsza). Przeszczep został położony zbyt mniejsza). Przeszczep został położony zbyt daleko w kierunku wierzchołkowym nie pokrył daleko w kierunku wierzchołkowym nie pokrył całkowicie obszaru międzyzębowego (strzałki).całkowicie obszaru międzyzębowego (strzałki).

Stan przed usunięciem szwów po jednym Stan przed usunięciem szwów po jednym tygodniu. Zrezygnowano z opatrunku tygodniu. Zrezygnowano z opatrunku periodontologicznego, zalecono jedynie periodontologicznego, zalecono jedynie płukanie roztworem dwuglukonianu płukanie roztworem dwuglukonianu chlorheksydyny.chlorheksydyny.

Frenulektomia z przyczyn protetycznych i ortodontycznych.Frenulektomia z przyczyn protetycznych i ortodontycznych.

Trzy miesiące później, przed rozpoczęciem Trzy miesiące później, przed rozpoczęciem ortodontycznego zamykania diastemy.ortodontycznego zamykania diastemy.

Po ośmiomiesięcznym leczeniu ortodontycznym Po ośmiomiesięcznym leczeniu ortodontycznym uzyskano zamknięcie diastemy z niecałkowicie uzyskano zamknięcie diastemy z niecałkowicie zadowalającym wynikiem estetycznym i zadowalającym wynikiem estetycznym i periodontologicznym: ciemny pusty trójkąt periodontologicznym: ciemny pusty trójkąt międzyzębowy; międzyzębowe podwojenie międzyzębowy; międzyzębowe podwojenie dziąsła z bruzdą wargowo-podniebienną o dziąsła z bruzdą wargowo-podniebienną o głębokości 2mm. Nieco „stracony” przeszczep głębokości 2mm. Nieco „stracony” przeszczep leży w obszarze granicy śluzówkowo-dziąsłowej.leży w obszarze granicy śluzówkowo-dziąsłowej.

Zabiegi w obrębie tkanek miękkichZabiegi w obrębie tkanek miękkich

9. 9. Pogłębienie przedsionka i dna jamy ustnejPogłębienie przedsionka i dna jamy ustnej

• jedna z przyczyn braku retencji dolnych uzupełnień jedna z przyczyn braku retencji dolnych uzupełnień protetycznych to wysokie przyczepy mięśni żuchwowo-protetycznych to wysokie przyczepy mięśni żuchwowo-gnykowego i bródkowo-językowegognykowego i bródkowo-językowego

• w zabiegu tym odsłoniętą powierzchnię części zębodołowej w zabiegu tym odsłoniętą powierzchnię części zębodołowej żuchwy pokrywa się najczęściej wolnym przeszczepem skóryżuchwy pokrywa się najczęściej wolnym przeszczepem skóry

• dzięki jednoczesnemu pogłębieniu dna i przedsionka jamy dzięki jednoczesnemu pogłębieniu dna i przedsionka jamy ustnej możliwe jest usunięcie z obszaru podłoża ustnej możliwe jest usunięcie z obszaru podłoża protetycznego czynników mogących powodować protetycznego czynników mogących powodować przemieszczenia protezyprzemieszczenia protezy

• warunkiem wykonania zabiegu jest prawidłowy kształt oraz warunkiem wykonania zabiegu jest prawidłowy kształt oraz wysokość ( co najmniej 15 mm ) części zębodołowej żuchwywysokość ( co najmniej 15 mm ) części zębodołowej żuchwy

Zabiegi w obrębie tkanek miękichZabiegi w obrębie tkanek miękich

9. 9. Pogłębienie przedsionka i dna jamy ustnejPogłębienie przedsionka i dna jamy ustnej• Nierówności i zagłębienia na grzbiecie części zębodołowej Nierówności i zagłębienia na grzbiecie części zębodołowej

żuchwy powinny być wyrównane przed wykonaniem żuchwy powinny być wyrównane przed wykonaniem zabiegu w obrębie tkanek miękkichzabiegu w obrębie tkanek miękkich

• W tym przypadku wyrównanie nieregularnego podłoża W tym przypadku wyrównanie nieregularnego podłoża kostnego wykonuje się z zastosowaniem przeszczepów lub kostnego wykonuje się z zastosowaniem przeszczepów lub zabiegów plastycznychzabiegów plastycznych

• zaletą jest szybki przebieg procesu nabłonkowania zaletą jest szybki przebieg procesu nabłonkowania obnażonej powierzchni kostnej, co umożliwia rozpoczęcie obnażonej powierzchni kostnej, co umożliwia rozpoczęcie leczenia protetycznego w krótkim czasie po zabieguleczenia protetycznego w krótkim czasie po zabiegu

• Wśród wad najczęściej wymienia się konieczność Wśród wad najczęściej wymienia się konieczność hospitalizowania pacjenta oraz wykonanie dodatkowego hospitalizowania pacjenta oraz wykonanie dodatkowego zabiegu pobrania materiału na przeszczepzabiegu pobrania materiału na przeszczep


9. 9. Pogłębienie przedsionka i dna jamy ustnejPogłębienie przedsionka i dna jamy ustnej• w uzupełnianiu ubytków tkanek miękkich znalazły w uzupełnianiu ubytków tkanek miękkich znalazły

również zastosowanie przeszczepy błony śluzowej również zastosowanie przeszczepy błony śluzowej z podniebienia, które charakteryzują się dobrą z podniebienia, które charakteryzują się dobrą sprężystością i odpornością na uszkodzenia oraz sprężystością i odpornością na uszkodzenia oraz niewielką kurczliwością w okresie gojenianiewielką kurczliwością w okresie gojenia

• płat nabłonkowo-łącznotkankowy o średnich płat nabłonkowo-łącznotkankowy o średnich wymiarach 24mm x 6mm i grubości nie wymiarach 24mm x 6mm i grubości nie przekraczającej 1mm, umieszcza się w łożysku przekraczającej 1mm, umieszcza się w łożysku utworzonym w przedsionku, na okostnej lub utworzonym w przedsionku, na okostnej lub bezpośrednio na kości wyrostka bezpośrednio na kości wyrostka zębodołowegozębodołowego i i mocuje za pomocą delikatnych nici chirurgicznychmocuje za pomocą delikatnych nici chirurgicznych


9. 9. Pogłębienie przedsionka i dna jamy ustnejPogłębienie przedsionka i dna jamy ustnej

• podobne właściwości mają przeszczepy błony podobne właściwości mają przeszczepy błony śluzowej z wewnętrznej powierzchni śluzowej z wewnętrznej powierzchni policzkówpoliczków

• ich wadą jest konieczność stosowania ich wadą jest konieczność stosowania specjalistycznych urządzeń- mukotomówspecjalistycznych urządzeń- mukotomów

• W wielu przypadkach obserwowano ponadto W wielu przypadkach obserwowano ponadto powstawanie blizn po wygojeniu ran okolicy powstawanie blizn po wygojeniu ran okolicy policzkowejpoliczkowej

Metoda ObwegeseraMetoda ObwegeseraA.A. Stan przed zabiegiem- Stan przed zabiegiem-

widoczne przyczepy widoczne przyczepy mięśniowe w pobliżu mięśniowe w pobliżu grzbietu części grzbietu części zębodołowej żuchwyzębodołowej żuchwy

B.B. Podszycie płatów Podszycie płatów śluzówkowo-śluzówkowo-okostnowych w okolicy okostnowych w okolicy dolnego brzegu żuchwydolnego brzegu żuchwy

C.C. Przeszczep skórny Przeszczep skórny unieruchomiony za unieruchomiony za pomocą płyty pomocą płyty akrylanowejakrylanowej

D.D. Stan po zabiegu- Stan po zabiegu- widoczna obniżona widoczna obniżona głębokość przedsionka głębokość przedsionka i dna jamy ustneji dna jamy ustnej

Dziękujemy za uwagę.Dziękujemy za uwagę.

Documents

CHIRURGIA STOMATOLOGICZNA