51
Chương 4. MỘT SỐ VẤN ĐỀ TÂM LÍ - XÃ HỘI CỦA TẬP THỂ

Chuong 4. Mot so van de tam li - xa hoi cua tap the.ppt

  • Upload
    vuong

  • View
    13

  • Download
    6

Embed Size (px)

Citation preview

  • Chng 4. MT S VN TM L - X HI CA TP TH

  • NI DUNG4.1. Khi nim tp th4.2. Cc giai on hnh thnh v pht trin tp th4.3. Mt s hin tng tm l - x hi c bn trong tp th4.4. Tp th trong nh trng

  • 4.1. Khi nim tp thTho lun- Bn hiu nh th no v nhm - tp th: nhm l g? Tp th l g?- c im ca nhm - tp th? Cc loi nhm - tp th?- Nhm v tp th khc nhau nh th no?

  • 4.1.1. Tp th l g?a. nh ngha: Tp th l mt loi nhm nh pht trin cao. Nhm nh c th pht trin qua 3 mc :(1) Nhm phn tn.(2) T hp tc.(3) Tp th: l mt nhm ngi, mt b phn x hi c thng nht li vi nhau theo mt mc ch chung, phc tng mc ch x hi.

  • b. Phn bit tp th v nhm:

    TP TH NHM- L mt nhm chnh thc, mt b phn x hi;- Mc ch: phc tng mc ch x hi;- Cc thnh vin gn cht vi nhau bi nhng gi tr chung;- Tp th l mt dng nhm pht trin cao nht.- L tp hp ngi c thng nht li vi nhau;- Mc ch: tch cc hay tiu cc.- Mi quan h (c nhiu dng): tnh cm, cng vic, hc tp, vui chi,- Nhm c nhiu dng: nhm phn tn; t hp tc; tp th.

  • c. c im ca tp thT chc hot ng chung. C i ng lnh o v lc lng nng ct.C k lut cht ch.C d lun lnh mnh, c truyn thng. Thng nht mc ch chung.

  • d. C cu t chc ca tp thTp th chnh thc: c hnh thnh t nhng mi quan h v cng tc, trong vai tr, chc nng, v tr ca tng thnh vin u c quy nh bi cc vn bn c th, theo nhng quy ch r rng. Tp th (nhm) khng chnh thc: l loi c cu c hnh thnh t nhng mi quan h ngoi quan h chnh thc v cng tc, ngi ta gi l nhng mi quan h tm l c nhn.

  • c im tp th khng chnh thc Pht sinh t nhin theo quy lut khch quan, khng th xa b c. Quyn lc c c l do uy tn, ti nng ca c nhn t c, mc nhin cng nhn, hiu ngm ch khng do vn bn chnh thc cng nhn. Uy tn v quyn hnh khng c nh, chuyn t ngi ny sang ngi khc do s cng nhn ca a s ngi trong nhm.Phm vi hot ng ring l; c nhng hot ng ngm ngm khng thy hoc hot ng ngoi gi lm vic chnh thc.

  • - Mc ch ca nhm khng chnh thc:+ Tha mn nhu cu v tnh cm, giao tip,+ Gii ta v mt tm l: tm t, nguyn vng, hng th, quan nim, truyn thng,+ Theo di v gip ln nhau.- Nhm khng chnh thc gip ngi lnh o:+ Hiu r nguyn vng, mong mun thm kn ca cc thnh vin trong tp th;+ Hiu c nhng iu cha hi lng, cc phn ng ca cc thnh vin trong tp th;

  • + S dng cc mi quan h tnh cm nhm khng thc vo hot ng ca tp th;+ Gp phn nng cao hiu qu hot ng;+ Gip cho qu trnh truyn thng trong tp th nhanh hn;+ Gip ngi lnh o xem xt v a quyt nh hp l hn vi li ch chung ca tp th;+ Pht hin th lnh trong nhm khng chnh thc thc hin cng tc qun l.

  • 4.1.2. Nhng iu kin cho mt tp th tn ti+ iu kin bn ngoi: c php lut cng nhn; do nhu cu ca x hi; c c s vt cht nht nh; c ngi lnh o; c cc mi trng xung quanh tp th v cc mi lin h ca n vi cc tp th khc. + Nhng iu kin bn trong: nng lc, tnh cch ca cc thnh vin; phong cch lm vic ca ngi lnh o; cc quan h chnh thc, khng chnh thc.

  • 4.1.3. Nhng du hiu c trng ca tp th lao ng- L nhm x hi c Nh nc cng nhn v mt php l.- C mc ch hot ng ph hp vi nh hng chung ca x hi, em li li ch cho x hi v c nhn.- Cc quan h gia cc thnh vin trong tp th do nhim v, mc ch hot ng quy nh.- Cc quan h x hi trong tp th c quy nh bi tnh php l c th ch ha bng ni quy, quy ch,... tp th tn ti trong mt thi gian v khng gian nht nh.

  • 4.1.3. Nhng du hiu c trng ca tp th lao ng (tt)- C c quan qun l, c ngi lnh o iu hnh, phi hp hi ha gia li ch x hi v c nhn v mc tiu pht trin.- Tnh c kt, bn vng trong tp th cao.- C cc mi quan h php l vi cc nhm x hi khc.- Hon thnh cc chc nng nht nh do x hi quy nh (hc tp, sn xut, nghin cu khoa hc,...).

  • a. Giai on tng hp s bc im Cc thnh vin bc u hnh thnh mi quan h C cu t chc, trnh t chc hot ng chung cn thp Cc thnh vin hiu bit hn ch v mc tiu, nhim v, quy ch thc t gic tham gia hot ng tp th cn thp 4.2. Cc giai on hnh thnh v pht trin

  • b. Giai on phn hac im Cc thnh vin phn ha thnh ba b phn: tch cc, lng chng, tiu cc Hnh thnh cc nhm khng chnh thc Xut hin mu thun v xung t nhm Xut hin th lnh nhm Cc thnh vin c s hiu bit nhau su sc hn

  • c . Giai on tng hp thc sc im Mc ch x hi ca hot ng Trnh t chc cao Tnh on kt, phi hp gia cc thnh vin cao Mi trng thun li cho vic hnh thnh nhn cch ton din B my lnh o vng mnh

  • d . Giai on pht trin caoc im Tuyt i a s thnh vin l tch cc vi hot ng chung Cc du hiu tp th pht trin mc cao nht S tham gia vo cng tc qun l tp th cao

  • Xy dng tp th vng mnh Xy dng mc tiu, nhim v v bin php thc hin Hon thin c cu t chc,b my lnh o v quy ch hot ng Xy dng cc truyn thng tt p nhm pht huy sc mnh To lp bu khng kh tm l x hi thun li Bo m c s vt cht k thut cn thit To lp mi trng kinh t, chnh tr, x hi bn ngoi

  • Mt s biu hin cn lu trong tp th- Hin tng th lnh.- Hin tng nhm nh khng chnh: nhm m (tch cc), nhm kn (tiu cc), nhm trung gian.- S hnh thnh cc lc lng trong tp th: lc lng nng ct, chng i, c hi, an phn (thu mnh trong v).- Nhng mi quan h c bit gia cc thnh vin: xung t - tng hp -> phn cng hp l.

  • 4.3. Mt s hin tng tm l - x hi c bn trong tp th- Th lnh, d lun x hi, khng kh tm l, thi ua, truyn thng, mt, tm trng x hi,- S xung t v tng hp trong tp th.- Nhng hin tng tm l - x hi tng ng vi tm l c nhn: nhn thc, tnh cm, nguyn vng, ch tp th,

  • 3.1. Th lnhTho lun- Th lnh l g?- Hy phn bit th trng (ngi lnh o) v th lnh?- Hy cho bit cc yu t v iu kin tr thnh th lnh?

  • - Th lnh l g?+ L c nhn c uy tn, c nng lc v phm cht o c c a s thnh vin trong nhm tha nhn.+ L thnh vin c nhm tha nhn quyn quyt nh trong nhng hon cnh c ngha.+ L c nhn c kh nng ng vai tr trung tm trong vic t chc hot ng phi hp v iu khin cc mi quan h qua li ca nhm.

  • - Th trng (ngi lnh o):+ L ngi c chnh thc giao cho cc chc nng qun l v t chc hot ng ca tp th.+ Ngi lnh o chu trch nhim v php l trc cp b nhim trong vic iu hnh hot ng ca tp th, c quyn hn nht nh trong vic khen thng v k lut nhng ngi di quyn.

  • Nhng im ging v khc nhau gia th trng (ngi lnh o) v th lnh- Nhng im ging nhau: gii quyt mt loi nhim v gn ging nhau.+ Kch thch nhm, hng nhm vo gii quyt cc nhim v nht nh.+ Quan tm n cc iu kin, phng tin thc hin nhim v.- Nhng im khc nhau:

  • Th trngTh lnh- B nhim chnh thc.- C quyn v ngha v nht nh theo php lut.- Tc ng n ngi di quyn qua h thng cng c, phng tin.- i din cho tp th gii quyt nhng vn lin quan.- Chu trch nhim trc php lut v nhim v ca tp th.- Xut hin cch t pht.- Quyn v ngha v mc nhin tha nhn.- Uy tn tc ng n cc thnh vin.

    - Th hin tnh tch cc ca mnh trong phm vi hn ch ca nhm.- Chu trch nhim trc uy tn ca mnh vi nhm.

  • Cc dng th lnh- Cn c vo ni dung v phng php a ra quyt nh: dn ch, c on v t do.- Cn c vo ni dung, hnh thc v c im hot ng: th lnh t chc; th lnh a ra sng kin; th lnh thng thi; th lnh v tnh cm; th lnh kho tay.- Da vo tnh tch cc x hi: th lnh tch cc v tiu cc.+ Do cng tc t chc, qun l tp th cha tt.+ Xut hin c nhn bt ng vi ngi lnh o.

  • i thoi trc tip vi th lnh;Cch li th lnh vi nhm.Chuyn chc nng tiu cc ca ngi th lnh sang chc nng tch cc;Mt s bin php gii quyt th lnh tiu ccDng th lnh m nhim mt v tr qun l trong tp th;Ch ra nhng biu hin sai tri ca th lnh mt cch kho lo, t nh;

  • Nhn cch v hc lc.Thin ch phc v li ch chung.Ln tui, c thm nin trong cng tc c mi ngi tin cy v knh trng.iu kin tr thnh th lnhC kh nng chuyn bit.C v tr, chc v.

  • ng dng- C th dng lm c vn, tham mu.- C th dng lnh o, thi hnh cc hot ng, cng tc c th.- Ha gii cc xung t.- Gip thnh vin nhn ra khuyt im ca mnh sa cha s c tc dng tt hn.- o to i ng k cn t cc th lnh.

  • 3.2. Xung t trong nhm v tp thTho lun- Hiu nh th no l xung t?- Xung t c li hay c hi?- Nguyn nhn xy ra xung t l g?- Hy nu mt s bin php gii quyt xung t?

  • Xung t l g?- C 2 quan nim tri ngc nhau (XHCN):+ Khng c s xung t.+ Tt yu c xung t, v xung t l ng lc ca s pht trin.- C 2 quan im u khng chnh xc v trong x hi XHCN:+ Khng c mu thun i khng, mu thun giai cp -> khng phi l tt yu.+ C mu thun: tin lng, qun l, th h, ngi tin tin - ngi lc hu, nhng khng phi mu thun i khng.

  • - Trong x hi TBCN:+ Lun c mu thun i khng gay gt -> m dn, xoa du.+ a ra thuyt mu thun l tt yu hp thc ha mu thun.

  • - Xung t l g? L mu thun xut hin gia con ngi vi nhau do cch gii quyt vn trong cuc sng c nhn, nhm, tp th gy ra s phn khng.

  • Xung t c li hay c hi?* C hi cho c c nhn v tp th v vt cht ln tinh thn:- V tinh thn: + Nhn cch: uy tn, danh d, o c b xc phm.+ Sc khe b gim st (80% ngi b nhi mu c tim l do trc h c xung t xy ra). - Vt cht: khi xy ra xung t thi gian tiu tn cho vic chng tr ln nhau chim 15% thi gian lm vic.

  • Mt s bin php ngn nga xung tThc hin tuyn chn v mt tm l ca cc thnh vin trong tp th.Ni b ban lnh o phi nht tr trong vic lnh o tp th.T chc iu hnh qun l khoa hc, cng bng, cng khai.Lnh o phi nm vng, su sc cc thnh vin trong tp th phn cng hp l.

  • Xc nh loi xung t, thu thp ti liu, s kin c lin quan.Tng hp cc s kin, nh gi ng, pht hin nhng kh nng gii quyt.Tm kim, chn lc bin php gii quyt.Kim tra tin gii quyt xung t, theo di kt qu, kim tra li.a ra bin php gii quyt miCc giai on gii quyt xung t

  • Nguyn nhn xy ra xung t + Tp th cha c hnh thnh hon chnh: t chc khng cht ch; cha c k lut, s phn cng, phn nhim r rng, cng bng hp l;+ Trong tp th c cc nhm kn, cc th lnh tiu cc.+ Trong hot ng c nhiu kh khn khch quan nh: iu kin, phng tin,+ Cc thnh vin thiu hiu bit ln nhau, thiu s ha hp cn thit (chnh lch v tui tc, trnh , c tnh, kh tip xc vi nhau,...).

  • + S khc nhau v mc ch v chc nng, nhim v m cc b phn phi hon thnh.+ S xa ri gia ngi lnh o v cp di l nguyn nhn quan trng ca nhng xung t trong tp th.+ Lnh o khng cng bng trong i ng v i x.+ Phong cch lnh o khng ph hp vi trnh pht trin ca tp th (thiu khoa hc v ngh thut).

  • Cc hnh thc xung t* Cn c vo ni dung, c th chia xung t thnh 2 dng sau:- Xung t v mt cng tc: xm phm n quyn li chnh ng ca nhau.- Xung t v mt tm l: + Hiu lm.+ Xc phm danh d, uy tn ca nhau.+ Khi tp th xut hin c nhn tiu cc: th on, mu m,+ Xung t v gi tr: chnh tr, tn gio,

  • * Cn c vo thnh phn tham gia, c 4 dng:- Xung t gi: l xung t ch mt bn tham gia tch cc, bn kia l ci ch ch th hng phn ng ca mnh vo.- Xung t tng ng: c hai pha u tham gia tch cc, h khng t b mt c hi no cng kch, gy ra nhng bc bi, kh chu.- Xung t phc tp: c hai pha li ko nhng thnh vin khc tham gia (l do khc) vi nhng mc ch, l do, ng c khc nhau,- Xung t bng n: lc u ngm ngm chu ng v trong khonh khc s nn chu y t cc im.

  • Hai bn thng lng, tha hip vi nhau. To iu kin thun li phn ng c tin trin mt cch d dng v i n hon tt.Dng nhn vt th 3 (th lnh) lm trung gian ha gii.Cc bin php gii quyt xung tChia tch nhng ngi tham gia xung t (cch li c 2 bn).Chn ng xung t bng p lc ca ni quy, quy ch, d lun x hi,

  • 3.3. S tng ng v tm l- L kh nng hot ng phi hp cng nhau ca cc thnh vin trong nhm t c hiu sut cao v c c khng kh tm l d chu.- Phn loi:+ S tng ng v mt sinh l - th cht: sc khe, chiu cao,+ S tng ng tm - sinh l: l s ging nhau v cng , tc , chiu hng phn ng ca cc thnh vin trong mt nhm.+ S tng ng tm l - x hi: l s phi hp ti u gia cc c im tm l c nhn khc nhau, c li cho hot ng chung.

  • - Tiu chun nh gi mc tng ng:+ Kt qu hot ng chung;+ Mc hao ph nng lng cm xc;+ Mc hi lng, tha mn v hot ng chung.

  • - Kp l g? - Cuc sng: ngi ta thng hiu -kp theo ngha tiu cc l b phi, vy cnh,- Tm l hc: - Kp l mt tp th c s lng t ngi nhng rt tng ng vi nhau thc hin mt nhim v c bit.

  • 3.4. Mt- Mt l mt dng hnh vi ca nhiu ngi c hnh thnh ch yu bng con ng t pht do nh hng ca mt tm trng, th hiu no .- Mt l mt hin tng TLXH c bit, c tnh quy lut.- Mt c nh hng nht nh n kinh t, vn ha v x hi.

  • - Phn loi:+ Cn c vo yu t x hi: mt ph hp v khng ph hp vi x hi.+ Cn c vo ni dung: thi trang, m nhc, m thc,- Mt s bin php:+ Gip cho mi ngi hiu r v mt.+ Gip cho mi ngi vn dng mt ph hp cc yu t vi khng gian, thi gian v vn ha.+ Nng cao trnh vn ha, th hiu thm m cho mi ngi.

  • 3.5. Thi ua- Thi ua l nguyn vng hnh ng nhm nng cao thnh tch ca c nhn hay nhm mnh vt ln trn thnh tch ca c nhn hay nhm khc.- Thi ua l hin tng TLXH ph bin, xut pht t s t khng nh ca con ngi.

  • - Thi ua l mt bin php cn thit v c ngha trong tp th:+ ng lc thc y tp th pht trin, nng cao hiu sut hot ng.+ Hon thin nhn cch c nhn.- Thi ua thng ny sinh hin tng ganh ua:+ S k, ghen t ln nhau mt s thnh vin trong tp th.+ Lm cn tr s pht trin, on kt trong ni b tp th.

  • 4.4. Tp th trong nh trng ph thngTrong trng hc nhng tp th c tn ti v vn hnh di cc hnh thc c bn nh:a. Tp th lnh o (B my qun l, lnh o nh trng ph thng);b. Tp th hi ng s phm (T chuyn mn, T vn phng, Hi ng trng, cc hi ng khc trong nh trng v t chc ng v cc on th trong nh trng,);c. Tp th hc sinh (Lp, t hc sinh, khi lp).

  • CU HI N TP1. Tp th l g? S khc nhau gia nhm nh v tp th?2. Cc giai on hnh thnh v pht trin ca tp th?3. Cc hin tng Tm l - x hi c bn ca tp th?

  • CM N CC BN!Email: [email protected]: 0903169291

    *****