Upload
nguyen-thi-ngoc-hiep
View
5.462
Download
0
Embed Size (px)
Citation preview
Chuyên đề tốt nghiệp — Document Transcript
1. Chuyên đề tốt nghiệp Nguyễn Thị Thuỷ Mục lục Lời nói
đầu ...............................................................................................................
............... 4 Chương I : Những vấn đề chung về cạnh tranh và nâng cao
khả năng cạnh tranh của doanh nghiệp trong hoạt động sản xuất kinh
doanh ...........................................................................................................
................... 5 I /. Những lý luận cơ bản về cạnh tranh và khả năng cạnh
tranh .............................................................................................................
................. 5 1.Cạnh tranh, khả năng cạnh tranh và vai trò của cạnh
tranh .............................................................................................................
................. 5 1.1 - Khái niệm cạnh tranh và khả năng cạnh
tranh .............................................................................................................
................. 5 1.2 - Vai trò của cạnh
tranh .............................................................................................................
................. 5 2. Các loại hình cạnh
tranh. ............................................................................................................
.................. 7 2.1 - Căn cứ vào chủ thể tham gia thị
trường. .........................................................................................................
..................... 7 2.2 – Căn cứ vào phạm vi ngành kinh tế. 2.3 - Căn cứ vào
mức độ cạnh tranh. 2.4 – Căn cứ vào tính chất của cạnh tranh. II /. Các
nhân tố ảnh hưởng và các chỉ tiêu đánh giá đến khả năng cạnh tranh của
doanh nghiệp trong hoạt động xuất khẩu hàng hoá: 1. Mô hình Micheal
Porter về 5 lực lượng cạnh tranh 2. Các nhân tố ảnh hưởng đến khả năng
cạnh tranh của Doanh nghiệp. 2.1- Các nhân tố khách quan. 2.1.1- Môi
trường Kinh tế quốc dân. 2.1.2 – Môi trường ngành. 1
2. Chuyên đề tốt nghiệp Nguyễn Thị Thuỷ 2.2 - Các nhân tố chủ
quan. 2.2.1 - Hàng hoá và cơ cấu hàng hoá trong kinh doanh. 2.2.2 – Yếu
tố giá cả. 2.2.3 - Chất lượng hàng hoá. 2.3.4 - Tổ chức hoạt động xúc
tiến. 2.3.5 – Dịch vụ sau bán hàng. 2.3.6 – Phương thức thanh toán. 2.3.7
– Yếu tố thời gian. 3. Một số chỉ tiêu tổng hợp đánh giá khả năng cạnh
tranh của doanh nghiệp. III /. Những yêu cầu cơ bản của cạnh tranh trên
thị trường quốc tế trong điều kiện hiện nay. Một là: Hàng hoá phải được
thích nghi hoá theo các đặc trưng vật lý của nó. Hai là: Hàng hoá phải tích
nghi hoá theo các đặc trưng dịch vụ của nó. Ba là: Thích nghi hoá theo
các đặc trưng có tính biểu tượng của hàng hoá. IV /. Những biện pháp
chủ yếu trong việc nâng cao khả năng cạnh tranh của doanh nghiệp trong
hoạt động xuất khẩu. 1Các biện pháp nâng cao lợi thế cạnh tranh. Xác
định các chiến lược cạnh tranh. Chương II : Thực trạng về khả năng cạnh
tranh của Công ty May Xuất Khẩu trong hoạt động xuất khẩu hàng may
mặc Thời trang giai đoạn 1999 – 2003 I /. Khái quát về sản xuất kinh
doanh của Công ty 1. Những thuận lợi , khó khăn. 1.1- Thuận lợi . 1.2 –
Khó khăn. 2- Kết quả kinh doanh trong các năm qua. Đánh giá. II /. Thực
trạng cạnh tranh của mặt hàng. 1. Đối thủ cạnh tranh. 2.Phân tích cạnh
tranh theo một số yếu tố chủ yếu 2.1- Chất lượng 2.2- Giá cả 2.3- Tính đa
dạng kiểu dáng 2.4 –Dịch vụ , phương pháp phục vụ khách hàng 2.5-Các
vấn đề khác III/.Đánh giá chung thực trạng và khách quan cạnh tranh
1.Những mặt mạnh 2.Những mặt yếu 2
3. Chuyên đề tốt nghiệp Nguyễn Thị Thuỷ 3.Vấn đề đặt ra với
công ty Chương III : Phương hướng và biện pháp nâng cao khả năng
cạnh tranh của công ty may xuất khẩu trong hoạt động xuất khẩu hàng
may mặc thời trang I/. Mục tiêu và phương hướng nâng cao khả năng
cạnh tranh của Công ty trong thời gian tới 1.Định hướng phát triển của
nghành may mặc tới năm 2010 2.Mục tiêu và phương hướng hoạt động
của Công ty may xuất khẩu giai đoạn 2005 – 2010 2.1- Về hoạt động xuất
khẩu 2.2- Về phát triển thị trường 2.3- Về tổ chức , đào tạo 3.Phương
hướng nâng cao khả năng cạnh tranh của công ty trong hoạt động xuất
khẩu nghành may mặc thời trang II/.Một số biện pháp nâng cao khả năng
cạnh tranh của công ty may xuất khẩu 1.Về phía công ty 1.1- Đẩy mạnh
và nâng cao chất lượng hoạt động Marketing mở rộng thị trường xuất
khẩu 1.1.1- Tăng cường hoạt động nghiên cứu thị trường nhằm xác định
nhu cầu, thị hiếu khách
hàng .................................................................................................. 1.1.2-
Nghiên cứu , phân tích đối thủ cạnh tranh 1.1.3- Đẩy mạnh hoạt động
khuyếch trương quảng cáo 1.2- Sử dụng chính sách giá cả có hiệu quả
1.3- Thực hiện đa dạng hoá mặt hàng xuất khẩu 1.4- Nâng cao chất
lượng hàng hoá và cải tiến công tác quản lý chất lượng 1.5- Tổ chức công
tác nghiên cứu mẫu mốt 1.6- Nâng cao trình độ người lao động 1.7- Mở
rộng các mối liên kết kinh tế 1.8- Nâng cao hiệu quả sử dụng vốn , chi phí
lợi nhuận 2.Về phía nhà nước ............................2.1- Hoàn thiện chính
sách đối với xuất khẩu hàng may
mặc ..............................................................................2.2- Cải tiến chính
sách thuế ................................................................................2.3- Hoàn
chính sách tỷ giá ....................................................................2.4- Hoàn
thiện chính sách tín dụng 3
4. Chuyên đề tốt nghiệp Nguyễn Thị Thuỷ 4
5. Chuyên đề tốt nghiệp Nguyễn Thị Thuỷ lời nói đầu Chuyển đổi
cơ cấu kinh tế từ cơ chế tập trung quan liêu bao cấp sang cơ chế thị
trường là một bước ngoặt lớn có tính chất cơ bản để nền kinh tế nước ta
có thể đứng vững và phát triển kịp với nền kinh tế thế giới và khu vực. Sự
chuyển đổi này đã kéo theo sự chuyển hướng trong việc lập kế hoạch,
chiến lược kinh doanh của mỗi doanh nghiệp. Cơ chế mới này đã mở ra
một thời kỳ mới đầy cơ hội phát triển nhưng cũng nhiều thách thức lớn đối
với các thành phần kinh tế cũng như các doanh nghiệp ở Việt Nam. Hoạt
động trong cơ chế thị trường mọi doanh nghiệp phải tự mình vận động, tự
quyết định mọi vấn đề về kinh doanh của mình, không có sự phân công,
chỉ đạo trực tiếp như trong cơ chế cũ, vì vậy đòi hỏi doanh nghiệp phải có
tính linh hoạt cao. Chính vì sự sống còn và phát triển của mỗi doanh
nghiệp mà đã có sự cạnh tranh giữa các doanh nghiệp với nhau. Cạnh
tranh từ đó đã ra đời góp phần giúp cho các doanh nghiệp khẳng định sức
mạnh chính, tăng nhanh doanh thu, lợi nhuận. Ngược lại, đó cũng là yếu
tố loại bỏ những doanh nghiệp kinh doanh không hiệu quả, không có sức
cạnh tranh. Khi nền kinh tế càng phát triển, các thành phần kinh tế ngày
càng đa dạng, số lượng các doanh nghiệp xuất hiện ngày càng nhiều thì
cạnh tranh ngày càng gay gắt. Mỗi doanh nghiệp để đảm bảo cho sự tồn
tại của mình đã đưa ra những chiến lược cạnh tranh táo bạo nhằm không
ngừng tăng cường khả năng cạnh tranh cho mình. Mặt khác, các doanh
nghiệp không bao giờ tự thoả mãn với thị trường chiếm lĩnh được (điều
này rất nguy hiểm có thể sẽ kéo theo sự diệt vong của doanh nghiệp) nên
luôn tìm cách vươn lên, mở rộng thị trường. Và vì vậy, xây dựng một
chiến lược cạnh tranh với những công cụ, biện pháp thích hợp nhằm
nâng cao khả năng cạnh tranh gay gắt trên thị trường. Hoạt động kinh
doanh xuất khẩu là một hoạt động mang tính chất quốc tế, vì nó vượt khỏi
biên giới quốc gia nên yếu tố ảnh hưởng đến khả năng cạnh tranh của
doanh nghiệp lại càng nhiều. Để đứng vững trên thị trường 5
6. Chuyên đề tốt nghiệp Nguyễn Thị Thuỷ quốc tế, trong điều
kiện cạnh tranh có nhiều khốc liệt hơn thì vấn đề đặt ra đối với mỗi doanh
nghiệp kinh doanh xuất khẩu càng lớn. Xuất phát từ tầm quan trọng của
cạnh tranh đối với mỗi doanh nghiệp, nhất là trên thị trường thế giới, cùng
với quá trình tìm hiểu thực tế trong thời gian thực tập tại Công ty may xuất
khẩu , em đã chọn đề tài: " Sức cạnh tranh và các giải pháp nâng cao sức
cạnh tranh của Công ty may xuất khẩu trong thị trường quốc tế " làm đề
tài cho chuyên đề thực tập tốt nghiệp của mình. 6
7. Chuyên đề tốt nghiệp Nguyễn Thị Thuỷ Chương I Những vấn
đề chung về cạnh tranh và nâng cao khả năng cạnh tranh của doanh
nghiệp trong hoạt động sản xuất kinh doanh I - Những lý luận cơ bản về
cạnh tranh và khả năng cạnh tranh 1- Cạnh tranh, khả năng cạnh tranh và
vai trò của cạnh tranh 1.1 - Khái niệm cạnh tranh và khả năng cạnh tranh
Sự trao đổi hàng hoá phát triển rất sớm trong lịch sử phát triển loài người,
nhưng chỉ đến khi xuất hiện trao đổi thông qua vật ngang giá là tiền tệ
cạnh tranh mới xuất hiện. Khi nghiên cứu sâu về nền sản xuất TBCN và
cạnh tranh TBCN, Mác đã phát hiện ra quy luật cơ bản của sự cạnh tranh
là quy luật điều chỉnh tỷ suất lợi nhuận và qua đó đã hình thành nên hệ
thống giá cả thị trường. Quy luật này dựa trên sự chênh lệch giữa giá trị
và chi phí sản xuất và khả năng có thể bán hàng hoá dưới giá trị của nó
nhưng vẫn thu được lợi nhuận. Ngày nay, trong nền kinh tế thị trường,
cạnh tranh vẫn là điều kiện và yếu tố kích thích kinh doanh là môi trường
và động lực thúc đẩy sản xuất phát triển, tăng năng suất lao động và sự
phát triển của xã hội nói chung. Tóm lại, có thể hiểu: " Cạnh tranh là cuộc
đấu tranh gay gắt, quyết liệt giữa các chủ thể hiện đại trên thị trường với
nhau nhằm giành giật những điều kiện sản xuất thuận lợi và nơi tiêu thụ
hàng hoá, dịch vụ có lợi nhất, đồng thời tạo điều kiện thúc đẩy sản xuất
phát triển ". Như vậy, khi nói đến khả năng cạnh tranh của doanh nghiệp
ta có thể hiểu: "Khả năng cạnh tranh của doanh nghiệp là khả năng về
năng lực mà doanh nghiệp có thể duy trì vị trí của nó một cách lâu dài và
có ý thức, ý chí trên thị trường cạnh tranh đảm bảo thực hiện một tỷ lệ lợi
nhuận đảm bảo cho sự tồn tại và phát triển của doanh nghiệp". Hiện nay,
người ta đã tính toán được rằng để đảm bảo cho yêu cầu nêu trên thì tỷ lệ
lợi nhuận đạt được phải ít nhất bằng tỷ lệ cho việc tài trợ cho những mục
tiêu của doanh nghiệp. Vì thế, nếu một doanh nghiệp tham gia thị trường
mà không có khả năng cạnh tranh hay khả năng cạnh tranh yếu thì sẽ
không thể tồn tại được. Quá trình duy trì sức cạnh tranh của doanh
nghiệp phải là một quá trình lâu dài, nếu không nói vĩnh viễn như là quá
trình duy trì sự sống. 1.2 - Vai trò của cạnh tranh : Như chúng ta đã biết,
cạnh tranh là một biểu hiện đặc trưng của nền kinh tế hàng hoá, đảm bảo
tự do trong sản xuất kinh doanh và đa dạng hoá hình 7
8. Chuyên đề tốt nghiệp Nguyễn Thị Thuỷ thức sở hữu, trong
cạnh tranh nói chung và cạnh tranh trên thị trường quốc tế nói riêng, các
doanh nghiệp luôn đưa ra các biện pháp tích cực và sáng tạo nhằm đứng
vững trên thị trường và sau đó tăng khả năng cạnh tranh của mình. Để
đạt được mục tiêu đó, các doanh nghiệp phải cố gắng tạo ra nhiều ưu thế
cho sản phẩm của mình và từ đó có thể đạt được mục đích cuối cùng là
lợi nhuận. Khi sản xuất kinh doanh một lợi nhuận hàng hoá nào đó, lợi
nhuận mà doanh nghiệp thu được được xác định như sau: Pr = P.Q - C.Q
Trong đó: + Pr: Lợi nhuận của doanh nghiệp + P: Giá bán hàng hoá. + Q:
Lượng hàng hoá bán được + C: Chi phí một đơn vị hàng hoá. Như vậy để
đạt được lợi nhuận tối đa doanh nghiệp có các cách như: tăng giá bán P,
tăng lượng bán Q, giảm chi phí C và để làm được những việc này doanh
nghiệp phải làm tăng vị thế của sản phẩm trên thị trường bằng cách áp
dụng các thành tựu khoa học công nghệ, các phương thức sản xuất tiên
tiến, hiện đại nhằm tạo ra sản phẩm có chất lượng tốt, mẫu mã đẹp... và
tốn ít chi phí nhất. Bên cạnh đó, các doanh nghiệp phải có những chiến
lược Marketing thích hợp nhằm quảng bá sản phẩm, hàng hoá của mình
tới khách hàng giúp họ có thể nắm bắt được sự có mặt của những hàng
hoá đó và những đặc tính, tính chất, giá trị và những dịch vụ kèm theo
của chúng. Chỉ khi nền kinh tế có sự cạnh tranh thực sự thì các doanh
nghiệp mới có sự đầu tư nhằm nâng cao sự cạnh tranh và nhờ đó sản
phẩm hàng hoá ngày càng được đa dạng, phong phú và chất lượng được
tốt hơn. Đó chính là tầm quan trọng của cạnh tranh đối với doanh nghiệp
sản xuất kinh doanh. Có cạnh tranh, hàng hoá sẽ có chất lượng ngày
càng tốt hơn, mẫu mã ngày càng đẹp hơn, phong phú hơn, đa dạng hơn
và đáp ứng tốt hơn những yêu cầu của người tiêu dùng trong xã hội.
Người tiêu dùng có thể thoải mái, dễ dàng trong việc lựa chọn các sản
phẩm phù hợp với túi tiền và sở thích của mình. Những lợi ích mà họ thu
được từ hàng hoá ngày càng được nâng cao, thoả mãn ngày càng tốt
hơn các nhu cầu của họ nhờ có các dịch vụ trước, trong và sau khi bán
hàng, được quan tâm nhiều hơn. Đây là những lợi ích làm người tiêu
dùng có được từ cạnh tranh. Bên cạnh đó, cạnh tranh còn đem lại những
lợi ích không nhỏ cho nền kinh tế đất nước. Để tồn tại và phát triển trong
cạnh tranh các doanh nghiệp đã không ngừng nghiên cứu, tìm hiểu và áp
dụng những thành tựu khoa học vào sản xuất kinh doanh nhờ đó mà tình
hình sản xuất của đất nước được phát 8
9. Chuyên đề tốt nghiệp Nguyễn Thị Thuỷ triển, năng suất lao
động được nâng cao. Đứng ở góc độ lợi ích xã hội, cạnh tranh là một
hình thức mà Nhà nước sử dụng để chống độc quyền, tạo cơ hội để
người tiêu dùng có thể lựa chọn được những sản phẩm có chất lượng tốt,
giá rẻ. Cạnh tranh bao giờ cũng mang tính sống còn, gay gắt và nó còn
gay gắt hơn khi cạnh tranh trên thị trường quốc tế. Hiện nay thị trường
quốc tế có nhiều doanh nghiệp của nhiều quốc gia khác nhau với những
đặc điểm và lợi thế riêng đã tạo ra một sức ép cạnh tranh mạnh mẽ,
không cho phép cácdoanh nghiệp hành động theo ý muốn của mình mà
buộc doanh nghiệp phải quan tâm đến việc thúc đẩy khả năng cạnh tranh
của mình theo hai xu hướng: Tăng chất lượng của sản phẩm và hạ chi
phí sản xuất. Để đạt được điều này các doanh nghiệp phải biết khai thác
triệt để lợi thế so sánh của đất nước mình để tạo ra sự khác biệt cho sản
phẩm. Bên cạnh đó, doanh nghiệp phải chú trọng đầu tư các trang thiết bị
hiện đại, không ngừng đưa các tiến bộ khoa học công nghệ kỹ thuật vào
sản xuất nhằm tăng năng suất lao động, nâng cao chất lượng sản phẩm.
Những điều này sẽ đem lại hiệu quả kinh tế cho quốc gia, các nguồn lực
sẽ được tận dụng triệt để cho sản xuất, trình độ KHKT của đất nước sẽ
không ngừng được cải thiện. Như vậy, có thể nói cạnh tranh là động lực
phát triển cơ bản nhằm kết hợp một cách hợp lý giữa lợi ích doanh nghiệp
và lợi ích xã hội. Cạnh tranh tạo ra môi trường tốt cho doanh nghiệp kinh
doanh có hiệu quả.Tuy nhiên, trong cuộc cạnh tranh khối liệt này không
phải bất kỳ doanh nghiệp nào cũng có lợi, có doanh nghiệp bị huỷ diệt do
không có khả năng cạnh tranh, có doanh nghiệp sẽ thực sự phát triển nếu
họ biết phát huy tốt những tiềm lực của mình. Nhưng cạnh tranh không
phải là sự huỷ diệt mà là sự thay thế, thay thế các doanh nghiệp làm ăn
thua lỗ, sử dụng lãng phí nguồn lực xã hội bằng doanh nghiệp hoạt động
hiệu quả, nhằm đáp ứng nhu cầu của xã hội, thúc đẩy nền kinh tế đất
nước phát triển. Tóm lại: Cạnh tranh chính là động lực thúc đẩy sự phát
triển của mỗi quốc gia cũng như của từng doanh nghiệp. 2 - Các loại hình
cạnh tranh : Có nhiều cách phân loại cạnh tranh dựa theo nhiều tiêu thức
khác nhau, nhưng ngày nay trong phân tích đánh giá người ta dựa theo
các tiêu thức sau: 2.1 - Căn cứ vào chủ thể tham gia thị trường : Dựa vào
tiêu thức này người ta chia cạnh tranh thành 3 loại: - Cạnh tranh giữa
người bán và người mua 9
10. Chuyên đề tốt nghiệp Nguyễn Thị Thuỷ Là một cạnh tranh
diễn ra theo quy luật mua rẻ bán đắt. Trên thị trường người bán muốn bán
sản phẩm của mình với giá cao nhất, nhưng người mua lại muốn mua
hàng hoá với giá thấp nhất có thể. Giá cả cuối cùng được chấp nhận là
giá cả thống nhất giữa người bán và người mua sau một quá trình mặc cả
với nhau. - Cạnh tranh giữa những người mua với nhau Là cuộc cạnh
tranh dựa trên sự cạnh tranh mua. Khi số lượng hàng hoá bán ra (cung)
nhỏ hơn nhu cầu cần mua của người mua (cầu) tức là hàng hoá khan
hiếm thì cuộc cạnh tranh trở nên quyết liệt, giá cả sẽ tăng lên vì người
mua sẵn sàng chấp nhận giá cao để mua được hàng hoá cần mua. -
Cạnh tranh giữa người bán với người bán: Là một cuộc cạnh tranh giữa
các doanh nghiệp với nhau, thủ tiêu lẫn nhau để giành khách hàng và thị
trường, cuộc cạnh tranh dẫn đến là giá cả giảm xuống và có lợi cho thị
trường. Trong khi đó đối với những doanh nghiệp khi tham gia thị trường
không chịu được sức ép sẽ phải bỏ thị trường, nhường thị phần của mình
cho các doanh nghiệp có sức cạnh tranh mạnh hơn. 2.2 - Căn cứ vào
phạm vi ngành kinh tế : - Cạnh tranh trong nội bộ ngành Là một cuộc cạnh
tranh giữa các doanh nghiệp trong cùng một ngành, cùng sản xuất một
loại hàng hoá nhằm mục đích tiêu thụ hàng hoá có lợi hơn để thu lợi
nhuận siêu ngạch bằng các biện pháp cải tiến kỹ thuật, nâng cao năng
suất lao động, giảm chi phí sản xuất làm cho giá trị hàng hoá cá biệt do
doanh nghiệp sản xuất ra nhỏ hơn giá trị xã hội. Kết quả cuộc cạnh tranh
này làm cho kỹ thuật sản xuất phát triển hơn. - Cạnh tranh giữa các
ngành Là một cuộc cạnh tranh giữa các doanh nghiệp hay đồng minh
giữa các doanh nghiệp trong các ngành với nhau nhằm giành giật lợi
nhuận cao nhất. Trong quá trình này xuất hiện sự phân bổ vốn đầu tư một
cách tự nhiên giữa các ngành khác nhau, kết quả hình thành tỷ suất lợi
nhuận bình quân. 2.3 - Căn cứ vào mức độ cạnh tranh : - Cạnh tranh
hoàn hảo: Là hình thức cạnh tranh mà trên thị trường có nhiều người bán
và không người nào có ưu thế để cung cấp một số lượng sản phẩm quan
trọng mà có thể ảnh hưởng tới giá cả. Các sản phẩm làm ra được người
mua xem là đồng nhất tức là ít có sự khác nhau về quy cách, phẩm chất,
mẫu mã. Người bán tham gia trên thị trường chỉ có cách thích ứng với gia
cả trên thị trường, họ chủ yếu tìm cách giảm chi phí và sản xuất một mức
sản phẩm đến mức giới hạn mà tại đó chi phí cận biên bằng doanh thu
cận biên. 10
11. Chuyên đề tốt nghiệp Nguyễn Thị Thuỷ - Cạnh tranh không
hoàn hảo: Là cuộc cạnh tranh trên thị trường mà phần lớn sản phẩm của
họ là không đồng nhất với nhau, mỗi sản phẩm có thể có nhiều nhãn hiệu
khác nhau. Mỗi nhãn hiệu đều mang hình ảnh hay uy tín khác nhau mặc
dù khác biệt giữa các sản phẩm là không đáng kể. Người bán có uy tín
độc đáo đói với người mua do nhiều lý do khác nhau như khách hàng
quen, gây được lòng tin. Người bán lôi kéo khách hàng về phía mình
bằng nhiều cách: Quảng cáo, cung cấp dịch vụ, tín dụng ưu đãi trong giá
cả... đây là loại cạnh tranh rất phổ biến trong giai đoạn hiện nay. - Cạnh
tranh độc quyền: Là cạnh tranh trên thị trường ở đó chỉ có một số người
bán sản phẩm thuần nhất hoặc nhiều người bán một loại sản phẩm không
độc nhất. Họ có thể kiểm soát gần như toàn bộ số lượng sản phẩm hay
hàng hoá bán ra trên thị trường. Thị trường có sự pha trộn giữa độc
quyền và cạnh tranh được gọi là thị trường cạnh tranh độc quyền. Điều
kiện ra nhập hoặc rút khỏi thị trường cạnh tranh độc quyền có nhiều cản
trở: Do vốn đàu tư lớn hay do độc quyền bí quyết công nghệ. Trong thị
trường này không có cạnh tranh về giá cả mà một số người bán toàn
quyền quyết định giá. Họ có thể định giá cao hơn hoặc thấp hơn tuỳ thuộc
vào đặc điểm tiêu dùng của sản phẩm, cốt sao cuối cùng họ thu được lợi
nhuận tối đa. 2.4 - Căn cứ vào tính chất của cạnh tranh, người ta chia
thành : - Cạnh tranh lành mạnh: Cạnh tranh lành mạnh là cuộc cạnh tranh
mà các chủ thể tham gia kinh doanh trên thi trường dùng chính tiềm năng,
nội lực của mình để cạnh tranh với các đối thủ. Những nội lực đó là khả
năng về tài chính, về nguồn nhân lực, trình độ chuyên môn, nghiệp vụ, về
uy tín, hình ảnh của Công ty... trên thị trường hay của tất cả những gì tựu
chung trong hàng hoá bao gồm cả hàng hoá cứng (hàng hoá hiện vật) và
hàng hoá mềm (dịch vụ) - Cạnh tranh không lành mạnh Là cạnh tranh
không bằng chính nội lực thực sự của doanh nghiệp mà dùng những thủ
đoạn, mánh lới, mưu mẹo nhằm cạnh tranh một cách không công khai
thông qua việc trốn tránh các nghĩa vụ mà Nhà nước yêu cầu và luồn lách
qua những kẽ hở của pháp luật. II - Các nhân tố ảnh hưởng và các chỉ
tiêu đánh giá đến khả năng cạnh tranh của doanh nghiệp trong hoạt động
xuất khẩu hàng hoá: 1 - Mô hình Micheal Porter về 5 lực lượng cạnh tranh
Trong nền cạnh tranh kinh tế thị trường, bất kỳ một doanh nghiệp nào
hoạt động trên thị trường cũng đều phải chịu một áp lực cạnh tranh nhất
định, mà 11
12. Chuyên đề tốt nghiệp Nguyễn Thị Thuỷ hiện trạng cuộc cạnh
tranh phụ thuộc vào 5 lực lượng cạnh tranh cơ bản, được biểu diễn bởi
mô hình sau: Các đối thủ tiềm năng Nguy cơ đe doạ từ những người mới
Quyền lực vào cuộc thương Các đối thủ Sức ép Người cạnh tranh giá cả
Người lượng cung của trong nghành của mua ứng người Cuộc cạnh
người cung ứng tranh giữa các Nguy những sản cơ đe phẩm và doạ dịch
vụ Sản phẩm thay thế Mô hình 5 lực lượng cạnh tranh của Michael Porter
là một mô hình được nhiều nhà phân tích vận dụng để đánh giá khả năng
cạnh tranh của một doanh nghiệp hoặc của một ngành công nghiệp. *
Nguy cơ đe doạ từ những người mới vào cuộc Là sự xuất hiện của các
doanh nghiệp mới tham gia vào thị trường nhưng khả năng mở rộng sản
xuất, chiếm lĩnh thị trường (thị phần) của các doanh nghiệp khác. Để hạn
chế mối đe doạ này, các nhà quản lý thường dựng nên các hàng rào như:
- Mở rộng khối lượng sản xuất của doanh nghiệp để giảm chi phí. - Khác
biệt hoá sản phẩm. - Đổi mới công nghệ, đổi mới hệ thống phân phối. -
Phát triển các dịch vụ bổ sung. Ngoài ra có thể lựa chọn địa điểm thích
hợp nhằm khai thác sự hỗ trợ của Chính phủ và lựa chọn đúng dadứn thị
trường nguyên liệu, thị trường sản phẩm * Quyền lực thương lượng của
người cung ứng 12
13. Chuyên đề tốt nghiệp Nguyễn Thị Thuỷ Người cung ứng có
thể chi phối đến doanh nghiệp là do sự thống trị hoặc khả năng độc quyền
của một số ít nhà cung ứng. Nhà cung ứng có thể đe doạ tới nhà sản xuất
do tầm quan trọng của sản phẩm được cung ứng, do đặc tính khác biệt
hoá cao độ của người cung ứng với người sản xuất, do sự thay đổi chi
phí của sản phầm mà nhà sản xuất phải chấp nhận và tiến hành, do liên
kết của những người cung ứng gây ra... Trong buôn bán quốc tế, nhà
cung ứng có vai trò là nhà xuất khẩu nguyên vật liệu. Khi doanh nghiệp
không thể khai thác nguồn nguyên vật liệu nội địa, nhà cung ứng quốc tế
có vị trí càng quan trọng. Mặc dù có thể có cạnh tranh giữa các nhà cung
ứng và doanh nghiệp có thể lựa chọn nhà cung ứng tốt nhất thì quyền lực
thương lượng của nhà cung ứng bị hạn chế vẫn không đáng kể. Trong
mối quan hệ này, để đảm bảo lợi nhuận cho doanh nghiệp trước khả
năng tăng cao chi phí đầu vào, đảm bảo sức cạnh tranh của sản phẩm,
doanh nghiệp phải biết được quyền lực thương lượng của người cung
ứng thành quyền lực của mình. * Quyền lực thương lượng của người
mua Người mua có quyền thương lượng với doanh nghiệp (người bán)
thông qua sức ép giảm giá, giảm khối lượng hàng mua từ doanh nghiệp,
hoặc đưa ra yêu cầu chất lượng phải tốt hơn với cùng một mức giá... Các
nhân tố tạo nên quyền lực thương lượng của người mua gồm: Khối lượng
mua lớn, sự đe doạ của quá trình liên kết những người mua khi tiến hành
thương lượng với doanh nghiệp, do sự tập trung lớn của người đối với
sản phẩm chưa được dị biệt hoá hoặc các dịch vụ bổ sung còn thiếu...
Quyền lực thương lượng của người mua sẽ rất lớn nếu doanh nghiệp
không nắm bắt kịp thời những thay đổi về nhu cầu của thị trường, hoặc
khi doanh nghiệp thiếu khá nhiều thông tin về thị trường (đầu vào và đầu
ra). Các doanh nghiệp khác sẽ lợi dụng điểm yếu này của doanh nghiệp
để tung ra thị trường những sản phẩm thích hợp hơn, với giá cả phải
chăn hơn và bằng những phương thức dịch vụ độc đáo hơn. * Nguy cơ
đe doạ về những sản phẩm và dịch vụ thay thế Khi giá cả của sản phẩm,
dịch vụ hiện tại tăng lên thì khác hàng có xu hướng sử dụng sản phẩm và
dịch vụ thay thế. Đây là nhân tố đe doạ sự mất mát về thị trường của
doanh nghiệp. Các đối thủ cạnh tranh đưa ra thị trường những sản phẩm
thay thế có khả năng biệt hoá cao độ so với sản phẩm của doanh nghiệp,
hoặc tạo ra các điều kiện ưu đãi về dịch vụ hay các điều kiện về tài chính.
Nếu sản phẩm thay thế càng giống sản phẩm của doanh nghiệp, thì mối
đe doạ đối với doanh nghiệp càng lớn. Điều này sẽ làm hạn chế giá cả, số
13
14. Chuyên đề tốt nghiệp Nguyễn Thị Thuỷ lượng hàng bán và
ảnh hưởng đến lợi nhuận của doanh nghiệp. Néu có ít sản phẩm tương
ứng sản phẩm của doanh nghiệp, doanh nghiệp sẽ có cơ hội tăng giá và
tăng thêm lợi nhuận. * Cạnh tranh giữa các đối thủ trong ngành Cạnh
tranh giữa các Công ty trong một ngành công nghiệp được xem là vấn đề
cốt lõi nhất của phân tích cạnh tranh. Các hàng trong ngành cạnh tranh
khốc liệt với nhau về giá cả, sự khác biệt về sản phẩm, hoặc sự đổi mới
sản phẩm giữa các hãng hiện đang cùng tồn tại trong thị trường. Sự cạnh
tranh ngày càng gay gắt khi đối thủ đông đảo và gần như cân bằng nhau,
khi tăng trưởng của ngành là thấp, khi các loại chi phí ngày càng tăng, khi
các đối thủ cạnh tranh có chiến lược đa dạng... Có một điều thuận lợi và
cũng là bất lợi cho các đối thủ trong cùng ngành là khả năng nắm bắt kịp
thời những thay đổi, cải tiến trong sản xuất - kinh doanh, hoặc các thông
tin về thị trường. Các doanh nghiệp sẽ có khả năng cạnh tranh cao nếu có
sự nhạy bén, kịp thời và ngược lại có thể mất lợi thế cạnh tranh bất cứ lúc
bào họ tỏ ra thiếu thận trọng và nhạy bén. Doanh nghiệp ở các quốc gia
khác nhau (trừ các doanh nghiệp ở nước sở tại) khi cùng tiến hành hoạt
động kinh doanh trên thị trường nước ngoài sẽ có một phần bất lợi như
nhau do các quy định hạn chế của Chính phủ nước sở tại. Chính vì thế,
doanh nghiệp nào mạnh về tài chính hoặc khoa học kỹ thuật hoặc trên cả
hai phương diện sẽ có được lợi thế rất lớn. Khác với hoạt động sản xuất
kinh doanh trong nước, doanh nghiệp khi tham gia thị trường nước ngoài
cần có sự trợ giúp của các doanh nghiệp khác trong cùng quốc gia để có
thêm khả năng chống đỡ trước sự cạnh tranh của các doanh nghiệp
thuộc quốc gia khác. Lúc đó có thể coi sự cạnh tranh trong ngành là sự
cạnh tranh giữa các quốc gia. Sức ép cạnh tranh đối với các doanh
nghiệp làm cho giá cả các yếu tố đầu ra và những yếu tố đầu vào biến
động theo các xu hướng khác nhau. Tình hình này đòi hỏi doanh nghiệp
phải linh hoạt điều chỉnh các hoạt động của mình nhằm giảm thách thức,
tăng thời cơ giành thắng lợi trong cạnh tranh. Muốn vậy doanh nghiệp cần
nhanh chóng chiếm lĩnh thị trường, đưa ra thị trường những sản phẩm
mới chất lượng cao, mẫu mã và giá cả phù hợp. Dựa trên mô hình
Micheal Porter về 5 lực lượng cạnh tranh chúng ta có thể đưa ra các nhân
tố ảnh hưởng đến khả năng cạnh tranh của Doanh nghiệp. 2 – Các nhân
tố ảnh hưởng đến khả năng cạnh tranh của Doanh nghiệp : 2.1- Các nhân
tố khách quan : 14
15. Chuyên đề tốt nghiệp Nguyễn Thị Thuỷ 2.1.1- Môi trường
Kinh tế quốc dân : a) Nhóm nhân tố kinh tế : - Tốc độ tăng trưởng cao của
nước sở tại luôn tạo điều kiện cho các doanh nghiệp hoạt động trên các
lĩnh vực sự tăng lên về khả năng cạnh tranh trên thị trường quốc tế, khi
tăng trưởng cao khả năng tích tụ tập trung tư bản cao do đó khả năng sản
xuất kinh doanh và khả năng cạnh tranh của các doanh nghiệp ngày càng
cao. - Tỷ giá hối đoái ảnh hưởng đến khả năng cạnh tranh của doanh
nghiệp. Khi tỷ giá hối đoái giảm, khả năng cạnh tranh của các doanh
nghiệp sẽ tăng lên trên thị trường quốc tế vì khi đó giá bán của doanh
nghiệp thấp hơn hoá bán của đối thủ cạnh tranh của nước khác, và
ngược lại tỷ giá hối đoái tăng sẽ làm cho giá bán hàng hoá cao hơn đối
thủ cạnh tranh đồng nghĩa với việc khả năng cạnh tranh của doanh
nghiệp trên thị trường quốc tế giảm. - Lãi suất Ngân hàng ảnh hưởng
mạnh đến khả năng cạnh tranh của các doanh nghiệp. Khi các doanh
nghiệp vay vốn ngân hàng với lãi suất cao sẽ làm cho giá thành sản phẩm
tăng lên từ đó giá tăng lên, do đó khả năng cạnh tranh của doanh nghiệp
sẽ giảm so với các đối thủ cạnh tranh, đặc biệt là các đối thủ có tiềm lực
về vốn b ) Nhân tố chính trị, pháp luật: Chính trị và pháp luật là cơ sở nền
tảng cho các hoạt động sản xuất kinh doanh của các doanh nghiệp, đặc
biệt là đối với các doanh nghiệp hoạt động trong lĩnh vực xuất khẩu bởi
các doanh nghiệp này hoạt động trên thị trường quốc tế với lợi thế mạnh
trong cạnh tranh là lợi thế so sánh giữa các nước. Chính trị ổn định, pháp
luật rõ ràng sẽ tạo điều kiện thuận lợi cho các doanh nghiệp khi tham gia
cạnh tranh và cạnh tranh có hiệu quả. Chẳng hạn bất kỳ một sự ưu đãi về
thuế xuất khẩu nào cũng ảnh hưởng đến khả năng cạnh tranh của các
doanh nghiệp trong nước. c ) Nhóm nhân tố về khoa học kỹ thuật công
nghệ: Nhóm nhân tố này tác động một cách quyết định đến 2 yếu tố cơ
bản nhất tạo nên khả năng cạnh tranh của sản phẩm trên thị trường là
chất lượng và giá cả. Khoa học công nghệ hiện đại sẽ làm cho chi phí cá
biệt của các doanh nghiệp giảm, chất lượng sản phẩm chứa hàm lượng
khoa học công nghệ cao, khoa học kỹ thuật, công nghệ ảnh hưởng tới
khả năng cạnh tranh của doanh nghiệp theo hướng sau: - Tạo ra những
thế hệ công nghệ tiếp theo nhằm trang bị và trang bị lại toàn bộ cơ sở vật
chất kỹ thuật. - Giúp các doanh nghiệp trong qúa trình thu nhập, xử lý, lưu
trữ và truyền thông tin một cách nhanh chóng và chính xác nhất. 15
16. Chuyên đề tốt nghiệp Nguyễn Thị Thuỷ - Nâng cao hiệu quả
sản xuất kinh doanh bảo vệ môi trường sinh thái, nâng cao uy tín của
doanh nghiệp d ) Các nhân tố về văn hoá xã hội : Phong tục tập quán thị
hiếu lối sống, thói quen tiêu dùng, tôn giáo tín ngưỡng ảnh hưởng đến cơ
cấu nhu cầu của thị trường doanh nghiệp tham gia và từ đó ảnh hưởng
đến chính sách kinh doanh của doanh nghiệp khi tham gia vào các thị
trường khác nhau. e ) Các nhân tố tự nhiên: Các nhân tố tự nhiên bao
gồm tài nguyên thiên nhiên, vị trí địa lý của quốc gia, môi trường thời tiết
khí hậu... các nhân tố ảnh hưởng tới khả năng cạnh tranh của doanh
nghiệp theo hướng tích cực hay tiêu cực. Chẳng hạn tài nguyên thiên
nhiên phong phú, vị trí địa lý thuận lợi sẽ giúp doanh nghiệp giảm được
chi phí, có điều kiện khuyếch trương sản phẩm, mở rộng thị trường... Bên
cạnh đó, những khó khăn ban đầu do điều kiện tự nhiên gây ra làm giảm
khả năng cạnh tranh của doanh nghiệp. 2.1.2 - Môi trường ngành: a)
Khách hàng: Khách hàng sẽ tạo áp lực làm tăng khả năng cạnh tranh của
doanh nghiệp bằng việc đòi hỏi chất lượng sản phẩm cao hơn, giá rẻ hơn,
dịch vụ bán hàng tốt hơn.... và do đó, để duy trì và tồn tại trên thị trường,
buộc các doanh nghiệp phải thoả mãn tốt các nhu cầu của khách hàng
trong điều kiện cho phép điều này sẽ làm tăng cường độ và tính chất cạnh
tranh của doanh nghiệp. b ) Số lượng các doanh nghiệp trong ngành hiện
có và số lượng doanh nghiệp tiềm ẩn: Số lượng doanh nghiệp cạnh tranh
và đối thủ ngang sức sẽ tác động rất lớn đến khả năng cạnh tranh của
doanh nghiệp. Khi số lượng đối thủ cạnh tranhthì thị phần của các doanh
nghiệp cạnh tranh sẽ giảm khi đó doanh nghiệp thống lĩnh thị trường hay
là doanh nghiệp có khả năng cạnh tranh cao nhất, doanh nghiệp phải đẩy
mạnh hơn nữa cường độ cạnh tranh, ngày càng nâng cao khả năng cạnh
tranh của mình. Hơn nữa cạnh tranh sẽ ngày càng gay gắt quyết liệt hơn
nếu như có sự xuất hiện thêm một vài doanh nghiệp mới tham gia cạnh
tranh. Khi đó, các doanh nghiệp cũ với lợi thế về sản phẩm, vốn, chi phí
cố định và mạng lưới kênh phân phối.. sẽ phản ứng quyết liệt đối với
doanh nghiệp mới. Tuy nhiên nếu các doanh nghiệp mới có ưu thế hơn
về công nghệ, chất lượng sản phẩm, áp dụng các biện pháp để giành thị
phần có hiệu quả hơn thì khả năng cạnh tranh của các doanh nghiệp mới
sẽ 16
17. Chuyên đề tốt nghiệp Nguyễn Thị Thuỷ cao hơn nếu các
doanh nghiệp không sử dụng hữu hiệu công cụ trong cạnh tranh. e ) Các
đơn vị cung ứng đầu vào : Các nhà cung ứng đầu vào có thể gây ra
những khó khăn làm giảm khả năng cạnh tranh của doanh nghiệp trong
những trường hợp sau: - Nguồn cung cấp mà doanh nghiệp cần chỉ có
một hoặc một vài doanh nghiệp độc quyền cung ứng. - Nếu doanh nghiệp
không có nguồn cung ứng nào khác thì doanh nghiệp sẽ yếu thế hơn
trong mối tương quan thế và lực đối với nhà cung ứng hiện có. - Nếu nhà
cung cấp có đủ khả năng, đủ các nguồn lực để khép kín sản xuất, có hệ
thống mạng phân phối hoặc mạng lưới bán lẻ thì có thế lực đáng kể đối
với doanh nghiệp với tư cách là khách hàng. Tất cả những khó khăn đối
với doanh nghiệp có thể gặp phải ở trên sẽ giảm đến sự phụ thuộc của
doanh nghiệp vào các đơn vị cung ứng đầu vào có thể gây ảnh hưởng
mạnh đến khả năng cạnh tranh của doanh nghiệp. Để giảm bớt các tác
động không tốt từ các nhà cung ứng, các doanh nghiệp phải xây dựng
cho mình một hay nhiều người cung ứng, nghiên cứu tìm hiểu nguồn đầu
vào thay thế khi cần thiết và cần có chính sách dự trữ hàng hoá hợp lý. d)
Sức ép của sản phẩm thay thế : Sự ra đời của các sản phẩm thay thế là
một yếu tố nhằm đáp ứng sự biến động của nhu cầu thị trường theo xu
hướng ngày càng đa dạng phong phú và cao cấp hơn và chính nó làm
giảm khả năng cạnh tranh của các sản phẩm bị thay thế. Đặc biệt nhiều
sản phẩm thay thế được sản xuất trên những dây chuyền kỹ thuật công
nghệ tiên tiến hơn, do đó có sự cạnh tranh cao hơn. sản phẩm thay thế
phát triển sẽ làm giảm khả năng cạnh tranh của các doanh nghiệp không
có sản phẩm thay thế. 2.2 - Các nhân tố chủ quan 2.2.1 - Hàng hoá và cơ
cấu hàng hoá trong kinh doanh : Điều quan trọng nhất đối với hoạt động
của một doanh nghiệp hoạt động sản xuất kinh doanh là phải trả lời được
các câu hỏi cơ bản: sản xuất cái gì ?. sản xuất như thế nào ?, sản xuất
cho ai?. Còn đối với doanh nghiệp thương mại thì điều quan trọng trong
kinh doanh là cung cấp cái gì? cho ai?và ở đâu?. Như vậy có nghĩa là cần
xây dựng cho mình một chính sách sản phẩm, hàng hoá. Khi tham gia
hoạt động kinh doanh, doanh nghiệp có hàng hoa đem ra thị trường và
phải làm sao để cho hàng hoá của mình thích ứng được với 17
18. Chuyên đề tốt nghiệp Nguyễn Thị Thuỷ thị trường, nhằm
tăng khả năng tiên thụ, mở rộng thị trường, tăng khả năng cạnh tranh của
doanh nghiệp. Để có thể cạnh tranh với các đối thủ trên thị trường, doanh
nghiệp phải thực hiện đa dạng hoá các mặt hàng kinh doanh. Thực chất
của đa dạng hoá đó là quá trình mở rộng hợp lý danh mục hàng hoá, tạo
nên một cơ cấu hàng hoá có hiệu quả của doanh nghiệp. Hàng hoá của
doanh nghiệp phải luôn được hoàn thiện không ngừng để có thể theo kịp
nhu cầu thị trường bằng cách cải tiến các thông số chất lượng, mẫu mã,
bao bì đồng thời tiếp tục duy trì các hàng hoá đang là thế mạnh của
doanh nghiệp. Ngoài ra doanh nghiệp cũng cần nghiên cứu tìm ra các
hàng hoá mới nhằm phát triển và mở rộng thị trường tiêu thụ hàng hoá.
Đa dạng hoá hàng hoá kinh doanh không chỉ là để đáp ứng nhu cầu thị
trường, thu được nhiều lợi nhuận mà còn là một biện pháp phân tán rủi ro
trong kinh doanh khi mà tình hình cạnh tranh trở nên gay gắt, quyết liệt. Đi
đôi với thực hiện đa dạng hoá mặt hàng, đề đảm bảo đứng vững trong
điều kiện cạnh tranh gay gắt, doanh nghiệp có thể thực hiện trọng tâm
hoá hàng hoá vào một số loại hàng hoá nhằm cung cấp cho một nhóm
người hoặc một vùng thị trường nhất định của mình. Trong phạm vi này
doanh nghiệp có thể phục vụ khách hàng một cách tốt hơn, có hiệu quả
hơn các đối thủ cạnh tranh, do đó doanh nghiệp đã tạo dựng được một
bức rào chắn, đảm bảo giữ vững được phần thị trường của mình. Ngoài
ra, doanh nghiệp cũng cần thực hiện chiến lược khác biệt hoá hàng hoá,
tạo ra các nét độc đáo riêng cho mình để thu hút, tạo sự hấp dẫn cho
khách hàng vào các hàng hoá của mình, nâng cao uy tín của doanh
nghiệp. Như vậy hàng hoá và cơ cấu hàng hoá một cách tối ưu là một
trong những yếu tố quyết định khả năng cạnh tranh của doanh nghiệp trên
thị trường. 2.2.2- Yếu tố giá cả : Giá cả của một hàng hoá trên thị trường
được hình thành thông qua quan hệ cung cầu. Người bán và người mua
thoả thuận mặc cả với nhau để đi tới mức giá cuối cùng đảm bảo hai bên
cùng có lợi. Giá cả đóng vai trò quyết định mua hay không mua của khách
hàng.Trong nền kinh tế thị trường có sư cạnh tranh của các doanh
nghiệp, khách hàng có quyền mua và lựa chọn những gì cho là tốt nhất và
cùng một loại hàng hoá với chất lượng tương đương nhau chắc chắn họ
sẽ lựa chọn mức giá thấp hơn, khi đó lượng bán của doanh nghiệp sẽ
tăng lên. Giá cả được thể hiện như là vũ khí cạnh tranh thông qua việc
định giá của hàng hoá: Định giá thấp (giá xâm nhập, giới thiệu) định giá
ngang giá thị 18
19. Chuyên đề tốt nghiệp Nguyễn Thị Thuỷ trường hay định giá
cao. Việc định giá cần phải xem xét các yếu tố sau: Lượng cầu đối với
hàng hoá và tính tới số tiền mà dân cư có thể để dành cho loại hàng hoá
đó, chi phí kinh doanh và giá thành đơn vị sản phẩm. Phải nhận dạng
đúng thị trường cạnh tranh để từ đó có cách định giá thích hợp cho mỗi
loại thị trường. Với một mức giá ngang giá thị trường giúp cho doanh
nghiệp giữ được khách hàng đặc biệt là khách hàng truyền thống. Nếu
doanh nghiệp tìm ra được các biện pháp hạ giá thành thì lợi nhuận thu
được sẽ tăng lên, hiệu quả kinh doanh sẽ cao. Ngược lại, với một mức
giá thấp hơn giá thị trường sẽ thu hút được nhiều khách hàng và tăng
lượng bán, doanh nghiệp sẽ có cơ hội thâm nhập và chiếm lĩnh thị trường
mới. Mức giá doanh nghiệp áp đặt cao hơn giá thị trường chỉ sử dụng
được đối với các doanh nghiệp có tính độc quyền, điều này giúp cho
doanh nghiệp thu được rất nhiều lợi nhuận (lợi nhuận siêu ngạch). Để
chiếm lĩnh được ưu thế trong cạnh tranh, doanh nghiệp cần phải có sự
lựa chọn các chính sách giá thích hợp cho từng loại hàng hoá, từng giai
đoạn trong chu kỳ sống của sản phẩm hay tuỳ thuộc vào đặc điểm của
từng vùng thị trường. 2.2.3 - Chất lượng hàng hoá Nếu như trước kia giá
cả được coi là yếu tố quan trọng nhất trong cạnh tranh, thì ngày nay nó
phải nhường chỗ cho chỉ tiêu chất lượng hàng hoá. Trên thực tế, cạnh
tranh bằng giá là " biện pháp nghèo nàn " vì nó làm giảm lợi nhuận thu
được, mà ngược lại cùng một loại hàng hoá, chất lượng hàng hoá nào
đáp ứng được nhu cầu khách hàng thì họ cũng sẵn sàng mua với một
mức giá cao hơn, nhất là trong thời đại ngày nay khi mà khoa học kỹ thuật
đang trong giai đoạn phát triển mạnh, đời sống của nhân dân được nâng
cao hơn trước. Chất lượng hàng hoá là hệ thống nội tại của hàng hoá
được xác định bằng cá thông số có thể do được hoặc so sánh được, thoả
mãn các điều kiện kỹ thuật và những yêu cầu nhất định của người tiêu
dùng và xã hội. Chất lượng háng hoá được hình thành từ khâu thiết kế tới
tổ chứ sản xuất và ngay cả khitiêu thụ hàng hoá và chịu tác động của
nhiều yếu tố: Công nghệ, dây chuyền sản xuất, nguyên vật liệu, trình độ
quản lý... Chất lượng hàng hoá không chỉ là bền tốt, đẹp mà nó còn do
khách hàng quyết định. Muốn đảm bảo về chất lượng thì một mặt phải
thường xuyên chú ý tới tất cả các khâu trong quá trình sản xuất, mặt
khác,chất lượng hàng hoá không những được đảm bảo trước khi bán mà
còn phải được đảm bảo ngay cả sau khi bán hàng bằng các dịch vụ bảo
hành. Chất lượng hàng hoá thể hiện tính quyết định khả năng của doanh
nghiệp ở chỗ. 19
20. Chuyên đề tốt nghiệp Nguyễn Thị Thuỷ + Nâng cao chất
lượng hàng hoá sẽ làm tăng khối lượng hàng hoá bán ra, kéo dài chu kỳ
sống của sản phẩm. + Hàng hoá chất lượng cao sẽ làm tăng uy tín của
doanh nghiệp kích thích khách hàng mua hàng và nở rộng thị trường. +
Chất lượng hàng hoá cao sẽ làm tăng khả năng sinh lời, cải thiện tình
hình tài chính của doanh nghiệp. 2.2.4 - Tổ chức hoạt động xúc tiến Trong
kinh doanh thương mại hiện nay, các doanh nghiệp sẽ không đạt được
hiệu quả cao nếu chỉ nghĩ rằng: "Có hàng hoá chất lượng cao, giá rẻ là đủ
để bán hàng". Nhưng giá trị của hàng hoá, dịch vụ, thậm chí cả những
lợiích đạt được khi tiêu dùng sản phẩm cũng phải được thông tin tới
khách hàng hiện đại, khách hàng tiềm năng, cũng như những người có
ảnh hưởng tới việc mua sắm. Để làm được điều đó các doanh nghiệp cần
thực hiện tốt các hoạt động của xúc tiến thương mại. Công tác tổ chức
hoạt động xúc tiến là tập hợp nhiều nội dung khác nhau nhằm tăng khả
năng tiêu thụ, mở rộng thị trường, tăng khả năng cạnh tranh của doanh
nghiệp... * Công tác tổ chức hoạt độngxúc tiến gồm một số nội dung sau -
Quảng cáo. - Khuyến mại - Hội chợ triển lãm. - Bán hàng trực tiếp. - Quan
hệ công chúng và các hoạt động khuyếch trương khác. Quảng cáo là việc
sử dụng các phương tiện truyền tin (Đài, báo, truyền hình..) về hàng hoá,
dịch vụ của doanh nghiệp đến người tiêu dùng nhằm làm cho khách hàng
chú ý tới sự có mặt của doanh nghiệp và sản phẩm dịch vụ sẽ được cung
cấp. Quảng cáo phải tạo ra sự khá biệt giữa hàng hoá của doanh nghiệp
với hàng hoá hác trên thị trường, làm tăng giá của hàng hoá bán ra.
Quảng cáo phải gây được ấn tượng cho khách hàng, tác động vào tâm lý
khách hàng... để làm nảy sinh nhu cầu mua sắm của họ, từ đó làm tăng
quy mô kinh doanh của doanh nghiệp (nhờ tăng lượng bán). Và một tác
dụng nữa của quảng cáo là nâng cao uy tín của doanh nghiệp trên thị
trường, là một phương tiện cạnh tranh với các đối thủ cạnh tranh. Bên
cạnh hoạt động trên, hiện nay các doanh nghiệp còn thực hiện các hoạt
động như chiêu hàng, tham gia hội chợ, tổ chức hội nghị khách hàng... để
giới thiệu về sản phẩm của doanh nghiệp mình. Công tác tổ chức hoạt
động xúc tiến tốt tác động mạnh đến khả năng cạnh tranh của doanh
nghiệp. 20
21. Chuyên đề tốt nghiệp Nguyễn Thị Thuỷ - Tổ chức hoạt động
xúc tiến tốt giúp cho doanh nghiệp tăng lượng bán. tăng doanh thu, lợi
nhuận, thu hồi vốn nhanh. - Tổ chức hoạt động xúc tiến tốt sẽ tạo ra uy tín
của sản phẩm trên thị trường, làm cho khách hàng biến đến và hiểu rõ kỹ
năng công dụng của sản phẩm. -Tổ chức tốt hoạt động xúc tiến giúp cho
doanh nghiệp tìm được nhiều bạn hàng mới, khai thác được nhiều thị
trường, kích thích sản xuất kinh doanh phát triển. Công ty May Xuất Khẩu
đã có một số hoạt động xúc tiến như cho ra đời các catalogue giới thiệu
sản phẩm của Công ty, cử cán bộ đi tham dự các hội chợ, triển lãm quốc
tế nhằm tìm kiếm thêm khách hàng, giới thiệu mặt hàng... và đã thu được
một số kết quả đáng mừng. 2.2.5 - Dịch vụ sau bán hàng Để nâng cao uy
tín và trách nhiệm của mình đối với người tiêu dùng về hàng hoá của
doanh nghiệp, đòi hỏi doanh nghiệp phải thực hiện tốt các dịch vụ sau
bán hàng. Nội dung hoạt động dịch vụ sau bán hàng gồm: Hướng dẫn
cách sử dụng hàng hoá, lắp đặt, sửa chữa, bảo hành, bảo đảm các dịch
vụ thay thế... Tác động của dịch vụ sau bán hàng: - Tạo được uy tín cho
hàng hoá và doanh nghiệp trên thị trường. - Duy trì và mở rộng thị trường.
- Bán thêm các thiết bị thay thế làm tăng doanh thu lợi nhuận. Qua dịch vụ
sau bán hàng doanh nghiệp nắm bắt được hàng hoá của mình có đáp
ứng được nhu cầu, thị hiếu của người tiêu dùng không, để từ đó ngày
càng hoàn thiện và đổi mới sản phẩm của mình. Do vậy, dịch vụ sau bán
hàng là một biện pháp rất tốt tăng uy tín trong cạnh tranh. 2.2.6 - Phương
thức thanh toán Trong giai đoạn hiện nay, các doanh nghiệp sử dụng các
phương thức thanh toán khác nhau như: Thanh toán chậm, trả góp, thanh
toán qua ngân hàng, mở L/C... giúp cho hoạt động mua bán được diễn ra
thuận lợi hơn, nhanh chóng hơn, có lợi cho cả người bán và người mua.
Việc lựa chọn phương thức thanh toán hợp lý sẽ có tác động kích thích
đối với khách hàng, tăng khối lượng tiêu thụ và do đó tăng lợi nhuận cho
doanh nghiệp. 2.2.7 - Yếu tố thời gian Sự phát triển như vũ bão của khoa
học kỹ thuật trong giai đoạn hiện nay làm thay đổi nhanh chóng nếp nghĩ,
sở thích hay nhu cầu của người tiêu dùng, cũng như sự rút ngắn chu kỳ
sống của sản phẩm. Đối với các doanh nghiệp yếu tố quan trọng quyết
định thành công trong kinh doanh hiện đại 21
22. Chuyên đề tốt nghiệp Nguyễn Thị Thuỷ chính là thời gian và
tốc độ chứ không phải là yếu tố truyền thống như nguyên vật liệu hay lao
động. Những thay đổi nhanh chóng của tiến bộ khoa học kỹ thuật đã làm
cho các cuộc cạnh tranh ngày càng trở nên gay gắt, khối liệt hơn và trong
công cuộc chạy đua này ai biết nắm bắt thời cơ và đi trước thì người đó
sẽ thắng. Muốn vậy các doanh nghiệp phải tổ chức tốt hoạt động thu thập
và xử lý thông tin thị trường, phải biết nắm băt thời cơ, lựa chọn mặt hàng
theo yêu cầu của thị trường, nhanh chóng tổ cứhc kinh doanh, tiêu thụ,
thu hồi vốn trước khi chu kỳ sản phẩm kết thúc. Hiện nay, ở nhiều nước
phát triển cạnh tranh bằng thời gian là một biện pháp rất quan trọng mang
tính sống còn của doanh nghiệp. Đi trước một bước trong cạnh tranh là
đã dành được một chiến thắng quan trọng trong việc thu hút khách hàng,
mở rộng thị trường, tăng tính cạnh tranh của doanh nghiệp. Do vậy khi
xây dựng một chiến lược kinh doanh, các doanh nghiệp thường đề cập
tới vấn đề "Tốc độ thị trường"; "cạnh tranh dựa trên thờigian" và chú trọng
tới chu kỳ sống của sản phẩm, thoả mãn nhu cầu thị trường, thời gian đầu
tư, thời gian thu hồi vốn, tốc độ tiêu thụ sản phẩm. Ngoài các yếu tố trên
vốn và quy mô doanh nghiệp...cũng sẽ tác động lớn tới khả năng cạnh
tranh của doanh nghiệp cũng như việc nâng cao khả năng cạnh tranh. Uy
tín của doanh nghiệp cũng là một yếu tố rất quan trọng, đó là cơ sở để
doanh nghiệp có thể dễ dàng giành thắng lợi trong cạnh tranh vì họ đã có
một lượng khách hàng quen thuộc tín nhiệm. Uy tín của doanh nghiệp
được hình thành sau một thời gian dài hoạt động trên thị trường và nó là
một tài sản vô hình mà doanh nghiệp cần phải biết giữ gìn và phát huy tài
sản đó. 3 - Một số chỉ tiêu tổng hợp đánh giá khả năng cạnh tranh của
doanh nghiệp Việc đánh giá khả năng cạnh tranh của doanh nghiệp là rất
quan trọng đối với bất kỳ một doanh nghiệp nào để xác định được khả
hiện tại của bản thân doanh nghiệp và xác định sức mạnh của các đối thủ
cần quan tâm. Khả năng cạnh tranh của doanh nghiệp thường được đánh
giá qua các chỉ tiêu sau: * Tốc độ tăng trưởng của doanh nghiệp tính theo
doanh thu Công thức xác định: DTt - DTt-l GTt = DTt-l Trong đó: Gtt: Tốc
độ tăng trưởng theo doanh thu thời kỳ nghiên cứu DTt: Doanh thu kỳ
nghiên cứu DTt-l: Doanh thu kỳ trước. 22
23. Chuyên đề tốt nghiệp Nguyễn Thị Thuỷ ý nghĩa: Chỉ tiêu này
đánh giá mức độ tăng lên hoặc giảm đi của thị phần của doanh nghiệp
trên thị trường, đồng nghĩa với sự lớn lên hay giảm sút sức cạnh tranh
của doanh nghiệp trên thị trường. * Tốc độ tăng trưởng của doanh nghiệp
theo lợi nhuận Công thức xác định: Prt - Prt-l GTt = Ret-l Trong đó: Grt:
Tốc độ tăng trưởng theo lợi nhuận kỳ nghiên cứu Prt::Lợi nhuận kỳ
nghiên cứu Prt-l: Lợi nhuận kỳ trước đó ý nghĩa: Có ý nghĩa giống với chỉ
tiêu tốc độ tăng trưởng tính theo doanh thu nhưng phản ánh thực chất và
chính xác hơn về một doanh nghiệp vì nó so sánh về tốc độ tăng lợi
nhuận và lợi nhuận mới thực sự phản ánh kết quả kinh doanh của doanh
nghiệp. * Chỉ tiêu thị phần của doanh nghiệp Thị phần của doanh nghiệp
có hai cách xác định thông dụng với những tác dụng khác nhau: Cách 1:
Doanh thu của doanh nghiệp Thị phần của doanh nghiệp = Tổng doanh
thu tiêu thụ trên thị trường ý nghĩa: Chỉ tiêu này nói lên mức độ rộng lớn
của thị trường của một doanh nghiệp và vai trò ví trị của doanh nghiệp đó
trên thị trường. Thông qua sự biến động của chỉ tiêu này, ta có thể đánh
giá mức độ hoạt động có hiệu quả hay không của doanh nghiệp trong việc
thực hiện chiến dịch thị trường, chiến lược marketing, chiến lược cạnh
tranh và hỗ trợ cho việc đề ra các mục tiêu của doanh nghiệp. Tuy nhiên,
chỉ tiêu trên có một nhược điểm là khó thể đảm bảo tính chính xác khi xác
định nó, nhất là khi thị trường mà doanh nghiệp đang tham gia quá rộng
lớn vì nó gây nhiều khó khăn trong việc tính được chính xác doanh thu
thực tế của các doanh nghiệp. Mặt khác công việc này đòi hỏi nhiều thời
gian và chi phí. Cách 2: Chỉ tiêu này đơn giản và dễ tính toán hơn nhiều
so với chỉ tiêu trên nên nó khắc phục được những nhược điểm của những
chỉ tiêu trên. Do các đối thủ Doanh thu của doanh nghiệp Thị phần của
doanh nghiệp = Doanh thu của đối thủ cạnh tranh mạnh nhất 23
24. Chuyên đề tốt nghiệp Nguyễn Thị Thuỷ cạnh tranh thì sẽ có
nhiều thông tin hơn nên lựa chọn phương pháp này người ta có thể lựa
chọn từ 2 - 5 doanh nghiệp mạnh nhất tuỳ theo đặc điểm mỗi lĩnh vực
cạnh tranh. ý nghĩa: Chỉ tiêu này phản ánh sát thực nhất khả năng cạnh
tranh của doanh nghiệp, từ đó hỗ trợ đắc lực cho việc hoạch định các
chiến lược sản xuất kinh doanh. Bên cạnh đó còn giúp cho doanh nghiệp
có thêm thông tin về các đối thủ cạnh tranh mạnh nhất và các thị phần họ
chiếm giữ thường là những khu vực có lợi nhuận cao mà rất có thể doanh
nghiệp cần chiếm lĩnh trong tương lai. Những chỉ tiêu trên là những chỉ
tiêu đánh giá khả năng cạnh tranh chung của toàn bộ hoạt động sản xuất
kinh doanh của doanh nghiệp, còn nếu xét riêng về hoạt động xuất khẩu
thì khả năng cạnh tranh được đánh giá qua các chỉ tiêu sau: * Tốc độ tăng
của hoạt động xuất khẩu qua các năm EXt - EXt-l EGt = EXt-l Trong đó:
EGt: Tốc độ tăng Kim ngạch xuất khẩu kỳ nghiên cứu EXt: Kim ngạch
xuất khẩu kỳ nghiên cứu EXt-l:: Kim ngạch xuất khẩu kỳ trước. ý nghĩa:
Qua chỉ tiêu này ta có thể tháy được tốc độ tăng kim ngạch xuất khẩu
giữa hai năm liền nhau để biết xem khả năng xuất khẩu của doanh nghiệp
qua thời gian là tăng hay giảm và tăng, giảm với tỷ lệ là bao nhiêu. Nếu
tăng thì chứng tỏ khả năng cạnh tranh của doanh nghiệp có phần tăng
lên, còn nếu giảm thì khả năng đó có thể giảm và doanh nghiệp cần tìn ra
nguyên nhân của sự giảm sút đó để năm sau có thể khắc phục. * Thị
phần của doanh nghiệp trong hoạt động xuất khẩu hàng may mặc Cũng
như chỉ tiêu thị phần ở trên, thị phần trong hoạt động xuất khẩu bao gồm
hai cách tính: Cách 1: Thị phần của doanh Kim ngạch xuất khẩu HMM của
doanh nghiệp nghiệp so với tổng = Tổng Kim ngạch xuất khẩu HMM của
các DN Kim ngạch xuất khẩu trong nước Trong đó: Kim ngạch xuất khẩu
HMM: Kim ngạch xuất khẩu hàng may mặc ý nghĩa: Cho biết độ lớn về
Kim ngạch xuất khẩu của doanh nghiệp so với kim ngạch chung của toàn
ngành trong nước, từ đó thấy được vị thế của doanh nghiệp trong hoạt
động xuất khẩu chung của toàn ngành. Sự biến động 24
25. Chuyên đề tốt nghiệp Nguyễn Thị Thuỷ của chỉ tiêu qua các
năm sẽ giúp doanh nghiệp đánh giá được khả năng cạnh tranh của mình
trong hoạt động xuất khẩu, có sự tăng lên hay giảm đi và nguyên nhân từ
đâu. Tuy nhiên số lượng doanh nghiệp trong nước tham gia hoạt động
xuất khẩu hàng may mặc ở trong nước là một con số không nhỏ và rất
khó kiểm soát, nên để có được số liêu về tổng Kim ngạch xuất khẩu hàng
may mặc của tất cả các doanh nghiệp trong nước một cách chính xác là
rất khó nên ta có thể tính theo cách thứ hai như sau: Cách 2: Thị phần
của Kim ngạch xuất khẩu HMM của doanh doanh nghiệp so nghiệp = với
đối thủ Kim ngạch xuất khẩu HMM của đối thủ mạnh nhất mạnh nhất
Trong đó: Kim ngạch xuất khẩu HMM: Kim ngạch xuất khẩu hàng may
mặc . ý nghĩa: Chỉ tiêu này phản ánh độ lớn Kim ngạch xuất khẩu hàng
may mặc của doanh nghiệp mình so với một số đối thủ cạnh tranh mạnh
nhất trên thị trường. Từ đây có thể so sánh được thị phần của doanh
nghiệp mình trên thị trường với thị phần của một số doanh nghiệp mạnh
khác để phân tích xem với quy mô, tiềm lực hiện nay của doanh nghiệp
như vậy thì hoạt động xuất khẩu của Công ty đã thực sự hiệu quả chưa.
Ngoài ra còn biết thêm các thông tin về đối thủ, thị phần xuất khẩu họ
chiếm giữ và lấy đó làm căn cứ cho doanh nghiệp có thể nghiên cứu và
tìm ra những chiến lược cạnh tranh cho phù hợp. Đánh giá khả năng
cạnh tranh là một việc làm cần thiết đối với mọi doanh nghiệp vì qua đó
mỗi doanh nghiệp có thể đưa ra những mục tiêu, chiến lược cạnh tranh
thích hợp với tình trạng hiện tại của doanh nghiệp mình. Hoạt động xuất
khẩu hàng may mặc là một hoạt động được rất nhiều doanh nghiệp trong
ngành may quan tâm và vì thế số lượng các doanh nghiệp trong ngành
may quan tâm và vì thế số lượng các Doanh nghiệp tham gia xuất khẩu
ngày càng tăng, làm cho cục diện cạnh tranh ngày càng gay gắt. *Tỷ số
về khả năng sinh lãi. Nếu như các chỉ tiêu trên đây phản ánh hiệu quả
từng hoạt động riêng biệt của doanh nghiệp thì tỷ số về khả năng sinh lãi
phản ánh tổng hợp nhất hiệu quả sản xuất- kinh doanh và hiệu năng quản
lý doanh nghiệp. Doanh lợi tiêu thụ sản phẩm = TNST/DOANH THU 25
26. Chuyên đề tốt nghiệp Nguyễn Thị Thuỷ Chỉ tiêu này xác định
bằng cách chia thu nhập sau thuế (lợi nhuận sau thuế) cho doanh thu. Nó
phản ánh số lợi nhuận sau thuế ttrong 100 đồng doanh thu. -Tỷ số thu
nhập sau thuế trên vốn chủ sở hữu: ROE ROE =TNST/VCSH Chỉ tiêu này
được xác định bằng cách chia thu nhập sau thuế cho vốn chủ sở hữu. Nó
phản ánh khả năng sinh lợi của vốn chủ sở hữu và được các nhà đầu tư
đặc biệt quan tâm khi họ quyết định bỏ vốn đầu tư vào doanh nghiệp.
Tăng mức doanh lợi vốn chủ sở hữu là một muc tiên quan trọng nhất
trong hoạt động quản lý tài chính doanh nghiệp. -Doanh lợi tài sản:ROA
ROA = TNTT &L / TS hoặc ROA= TNST/TS Đây là một chỉ tiêu tổng hợp
nhất được dùng để đánh giá khả năng sinh lợi của một đồng vốn đầu tư
tuỳ thuộc vào tình hình cụ thể của doanh nghiệp được phân tích và phạm
vi so sánh mà người ta lựa chọn thu nhập trước thuế và lãi hoặc thu nhập
sau thuế để so sánh tổng tài sản *Các chỉ tiêu cơ bản để đánh giá nguồn
nhân lực Theo UNDP- cũng là của Liên hợp quốc- sự phát triển con
người (nhân lực) của các quốc gia và lãnh thổ khác nhau, bất kể theo chế
độ chinh ttrị nào, đều có thể so sánh với nhau bằng một thước đo chung-
chỉ số phát triển con người hay chỉ số phát triển nhân lực – HDI. HDI là
một chỉ tiên tổng hợp gồm ba tiêu chí cụ thể: -Trình độ phát triển kinh tế -
Giáo dục -Y tế Chỉ tiêu kinh tế đo bằng tổng sản phẩm quốc nội (GDP)
bình quân đầu người tính theo phương pháp sức mua tương đương để
tính ra mức sống bình quân của người dân Chỉ tiêu về phát triển giáo dục
đo bằng tỷ lệ người lớn biết chữ và số năm đi học bình quân của người
dân Chỉ tiêu y tế tính bằng tuổi thọ bình quân của người dân Mặc dù HDI
là một hệ thống chỉ tiêu còn khiếm khuyết nhất định nhưng nó vẫn là một
thước đo được thế giới thừa nhận từ lâu và hiện đang được sử dụng rộng
rãi trong lĩnh vực phát triển nhân lực. Từ hệ thống chỉ tiêu và các tính các
chỉ số về sự phát triển nhân lực- nhân sự HDI của Liên hợp quốc đối với
các quốc gia, vận dụng vào việc xem xét sự phát triển nguồn nhân lực
của Công ty Xuất Khẩu May Mặc để nâng cao khả năng cạnh tranh về
nhân lực- Một lợi thế lớn nhất của Việt Nam nói chung và Công ty nói
riêng. 26
27. Chuyên đề tốt nghiệp Nguyễn Thị Thuỷ IiI- những yêu cầu cơ
bản của cạnh tranh trên thị trường quốc tế trong điều kiện hiện nay Hiện
nay, trong quá trình thâm nhập hay mở rộng trực tiếp cho một thị trường
nước ngoài thì một yêu cầu đối với bất cứ một doanh nghiệp nào là phải
tìm cách thích nghi sản phẩm, hàng hoá của mình với thị trường cần
chiếm lĩnh. Việc thích nghi hoá, hàng hoá phải được xem xét trên các khía
cạnh sau : Một là: Hàng hoá phải được thích nghi hoá theo các đặc trưng
vật lý của nó. Nó bao gồm 2 loại thích nghi với những mức độ và yêu cầu
khác nhau.: a - Thích nghi bắt buộc Những quy định pháp lý của thị
trường nước ngoài là bắt buộc đối với nhà kinh doanh. Vì thế khi đưa một
sản phẩm vào thị trường nước ngoài thì cần tính đến những tiêu chuẩn
bắt buộc của thị trường đó. Chúng bao gồm: - Các định mức về an toàn
sản phẩm, chẳng hạn một số nước quy định về vật liệu an toàn dùng cho
đồ chơi trẻ em... - Các định mức về an toàn vệ sinh: Nhiều nước, nhất là
các nước phát triển, có những quy định ngặt nghèo về vệ sinh thực phẩm
và kiểm tra chặt chẽ điều đó như các điều kiện về bảo quản, bảo vệ, vô
trùng... - Các định mức kỹ thuật: Không phải nước nào cũng dùng điện
thế 220v với tần số 50 Hz và các phích cắm tròn mà lại dùng điện 110v,
tần số 609Hz. Nhiều nước Âu Mỹ không dùng các đơn vị đo lường như
mét, ki lô gam mà dùng pound mile. Những quy định về tiêu chuẩn trên
tạo ra các cản trở phi thuế quan đối với các mặt hàng hoá nhập khẩu,
buộc các doanh nghiệp phải thích ứng sản phẩm của mình đối với các
quy định đó. b - Thích nghi cần thiết Mỗi thị trường nước ngoài đều có
những đòi hỏi riêng biệt đối với hàng hoá nhập khẩu. Vì thế để chiếm lĩnh
được khách hàng mục tiêu thì phải tính đến các nhu cầu và mong muốn
của khách hàng tại đó. Điều đó có nghĩa là: Không phải chỉ đơn thuần
xuất khẩu, nhà xuất khẩu phải nghiên cứu thị trường thật kỹ bao gồm cả
việc nghiên cứu các động cơ kích thích và kìm hãm mua hàng, những gì
có thể đem lại cho nhà doanh nghiệp một sự hiểu biết đầy đủ về cái mà
người tiêu dùng nước ngoài đang chờ đợi: khẩu vị của họ và gì, thói quen
tiêu dùng, tần số tiêu dùng và những đặc trưng khí hậu là gì. Đó là điều
kiện cho các doanh nghiệp tham gia xuất khẩu, tức là nếu nhà sản xuất và
xuất khẩu hiểu rõ thị trường nước ngoài cũng như thị trường nước họ thì
đó là cơ hội để doanh nghiệp thành công tại thị trường đó. 27
28. Chuyên đề tốt nghiệp Nguyễn Thị Thuỷ Hai là: Hàng hoá phải
tích nghi hoá theo các đặc trưng dịch vụ của nó: Các hàng hoá công
nghiệp, hàng hoá chuyên ngành và cả hàng hoá tiêu dùng nữa đều đòi
hỏi phải được theo dõi trong quá trình lắp đặt, bảo dưỡng và sửa chữa...
cũng như các chỉ dẫn sử dụng rõ ràng và bằng tiếng của nước được bán,
ngoài sự tham gia kỹ thuật thường xuyên hoặc tạm thời. Như vậy, nhu
cầu về dịch vụ sẽ khác nhau tuỳ thuộc vào loại hàng hoá, song cũng tuỳ
theo trình độ kỹ thuật của nhân công địa phương, trình độ văn hoá, chi phí
tại chỗ cho việc sửa chữa... Một giải pháp tốt đáng được quan tâm đối với
cả nhà xuất khẩu lẫn người tiêu dùng là cung cấp các hàng hoá đơn giản
hơn và chắc chắn hơn so với loại thiết bị dành cho người tiêu dùng của
các nước phát triển nếu điều đó có thể làm được, để nếu cần có thể bảo
dưỡng một cách đơn giản, ít tốn kém và giảm tần số của những lần hỏng
hóc. Ba là:Thích nghi hoá theo các đặc trưng có tính biểu tượng của hàng
hoá: a - Nhận thức về biểu tượng Mọi đồ vật dù là thông thường nhất hay
đơn điện nhất cũng phản ánh một điều gì đó trong tư duy của mỗi người,
nó gợi nên sự chắc chắn hay mỏng manh, tin cậy hay không tin cậy, cao
cấp hay tầm thường, lịch sự hay khẩu vị tồi... Tất cả những suy tưởng này
tuỳ thuộc vào nền văn hoá của đất nước, vào văn hoá của từng tầng lớp
xã hội của nước đó. Như vậy, điều quan trọng là phải trừu tượng hoá
nhận thức có tính biểu tượng của từng nước và từng đoạn thị trường,
hoặc tốt hơn nữa nếu xác định được biểu tượng của từng loại khách hàng
tiềm năng đối với hàng hoá của doanh nghiệp. Sự nghiên cứu này vần đạt
đến một mức độ thích nghi nhất định với nhận thức ở thị trường đó khi
phân biệt một cấp độ thứ nhất (bản thân các biểu tượng) và một cấp độ
thứ hai (kết hợp nhiều biểu tượng vào cùng một sản phẩm): - Cấp độ thứ
nhất tương đối dễ nhận biết, đó là nhận thức mà mỗi nền văn hoá hoặc
tiểu văn hoá có được về màu sắc, về hình dáng, về một đồ vật hay nhân
vật nào đó, Chẳng hạn, ở Trung Quốc màu trắng là màu tang tóc, còn
màu đen là màu thông thường như các màu khác. Màu đỏ biểu tượng cho
máu, tức là cái chết hoặc là màu chính của sản phẩm. - Cấp độ thứ hai
khó nhận biết hơn vì nó thường có vẻ nghịch lý và mâu thuẫn. Chẳng hạn
tại một số vùng theo thanh giáo thì người sử dụng một hàng hoá đẹp sẽ
không tin vào sự chắc chắn của nó vì theo quan niệm của họ một số đồ
vật vừa tốt lại vừa đẹp không thể đi liền với nhau thành một cặp. Tại một
số nơi khác hình ảnh súc vật in trên một số sản phẩm có thể làm liên
tưởng đến cái chết (như hình con cá ở Châu Phi) hay sự không sạch sẽ
(như hình con cừu ở Đức). 28
29. Chuyên đề tốt nghiệp Nguyễn Thị Thuỷ b - Nhận thức về
hình ảnh của hàng hoá " Máy của Đức rất chắc chắn, giầy của ý là tốt
nhất thế giới, thép Thuỵ Điển không gì sánh nổi.. " là những nhận thức
thực hay hư trong ý nghĩ của mọi người, thậm chí là khẳng định về giá trị
của sản phẩm của các nước khác nhau. Đó là hình ản của " Made in" thật
khó thay đổi. Với những nhạn thức đó, doanh nghiệp có thể tạo ra trò chơi
trên cái mà nó biết về tất cả những ý tưởng đó sao cho có lợi nhất, tức là
giấu đi những gì không thuận lợi cho hàng hoá của nó. Tuy nhiên, trong
khi hàng hoá được liên kết với một hình ảnh dân tộc hoặc một vùng nào
đó thì nó sẽ có một tên gọi tương ứng và trong mọi trường hợp, khi đặc
tính của hàng hoá nhập ngoại " Made in " ở nước khác có giá trị gây thiệt
hại cho hàng hoá địa phương thì không nên trình bày nó như một hàng
hoá xa lạ bằng cách chọn nước mà ta có thể liên kết liên doanh một cách
thuận lợi nhất. iV- những biện pháp chủ yếu trong việc nâng cao khả năng
cạnh tranh của doanh nghiệp trong hoạt động xuất khẩu 1 – Các biện
pháp nâng cao lợi thế canh tranh Lợi thế cạnh tranh là ưu thế đạt được
của doanh nghiệp (so với các doanh nghiệp khác cùng ngành) một cách
tương đối dựa trên các nguồn lực và năng lực sản xuất của doanh nghiệp
đó. Doanh nghiệp có lợi thế cạnh tranh thường đạt mức lợi nhuận cao
hơn mức trung bình. Tỷ lệ lợi thế đạt được của doanh nghiệp so với các
doanh nghiệp khác cùng ngành) thường được xác định bằng một tỷ số
nào đó, ví dụ như lợi nhuận trên doanh thu (ROS - retum on sales) hoặc
lợi nhuận trên tài sản (ROA - retum on assets). Các tỷ suất này càng cao
càng thể hiện được lợi thế cạnh tranh của doanh nghiệp. Nếu xem xét lợi
thế cạnh tranh của doanh nghiệp theo tỷ suất ROS, ta có thể biểu diễn
như sau: Lợi nhuận Doanh thu - Tổng chi phí Tổng chi phí ROS = = =1-
doanh thu Doanh thu doanh thu Chi phí 1 đ/ vị SP x tổng khối lượng Chi
phí1 đ/vịSP = 1 - SP =1- Giá 1 đ/vị SP Giá 1 đ/vị SP x tổng khối lượng SP
Do đó, để có tỷ suất ROS cao hay để mức tổng lợi nhuận (= tổng doanh
thu - tổng CP) cao hơn mức trung bình của ngành, doanh nghiệp phải có
mức chi phí/đơn vị sản phẩm thấp hơn của đối thủ cạnh tranh (Tạo lợi thế
cạnh trang bên trong), hoặc làm cho sản phẩm của mình khác với của đối
thủ cạnh tranh (khác biệt hoá sản phẩm nhằm định giá sản phẩm cao hơn
đối thủ cạnh tranh (Tạo lợi thế bên ngoài). Hoặc thực hiện đồng thời cả 2
cách. Trước đây, 29
30. Chuyên đề tốt nghiệp Nguyễn Thị Thuỷ các nhà kinh tế
thường nhấn mạnh một nhân tố nào đó liên quan đến chi phí hoặc khác
biệt hoá sản phẩm, nhưng ngày nay người ta thường chấp nhận lợi thế
cạnh tranh là kết quả của đa nhân tố. * Yếu tố quyết định lợi thế cạnh
tranh Bốn yếu tố tạo nên lợi thế cạnh tranh bao gồm: Hiệu quả, chất
lượng, đổi mới, nhạy cảm với khách hàng. Đây là yếu tố chung xây dựng
nên lợi thế cạnh tranh, chúng biểu thị 4 cách cơ bản để giảm chi phí và đa
dạng hoá mà bất kỳ một doanh nghiệp nào sản xuất một sản phẩm hay
một dịch vụ nào cũng có thể áp dụng. Năng lực của doanh nghiệp được
hình thành từ những kỹ năng trong việc khai thác, phối hợp các nguồn lực
và hướng các nguồn lực vào mục đích sản xuất. Những kỹ năng này
thường trực trong công việc hàng ngày của doanh nghiệp, được thể hiện
qua các cách thức ra quyết định và quản lý các quá trình nội bộ của
doanh nghiệp để đạt được mục tiêu đề ra. Để có những năng lực riêng
biệt, ít nhất doanh nghiệp phải có hoặc một nguồn lực độc đáo và kỹ năng
cần thiết để khai thác nguồn lực đó, hoặc một khả năng quản lý hữu hiệu
để quản lý các nguồn lực chung. Tuy nhiên, khi đã có được lợi thế cạnh
tranh thì doanh nghiệp sẽ duy trì được lợi thế đó trong bao lâu, nói cách
khác là khi nào các đối thủ cạnh tranh cũng đạt được lợi thế đó. Điều đó
phục thuộc vào 3 yếu tố: độ cao của rào cản bắt chước, khả năng đổi mới
của đối thủ cạnh tranh và sự vận động tổng thể của môi trường ngành.
Thường thì nguồn lực dễ bị sao chép hơn các kỹ năng, năng lực dựa trên
cơ sở hữu hình thường dễ bị bắt chước hơn các năng lực dựa trên cơ sở
vô hình. Do đó, để duy trì được lâu dài lợi thế cạnh tranh doanh nghiệp
phải tích cực nâng cao trình độ quản lý, nâng cao uy tín của doanh
nghiệp, giữ vững các bí quyết công nghệ và chiến lược marketing. Khi
một doanh nghiệp thực hiẹn một chiến lược, tức là ký một cam kết dài
hạn dựa trên những cơ sở, những nguồn lực và năng lực nhất định. Như
vậy, một khi các đối thủ cạnh tranh đã thiết lập những cam kết dài hạn về
một phương thức kinh doanh nào đó, thì các đối thủ này cũng chậm trong
việc sao chép các lợi thế cạnh tranh của doanh nghiệp được đổi mới. Sự
vận động tổng thể của môi trường thể hiện ở mức độ năng động của
ngành. Những ngành nào năng động nhất là những ngành có tốc độ đổi
mới sản phẩm nhanh nhất. Khi các hàng rào ngăn cản việc sao chép là
thấp thì các đối thủ cạnh tranh là rất nhiều và môi trường năng động với
các đối thủ luôn thay đổi, do đó lợi thế cạnh tranh của doanh nghiệp trở
nên tạm thời. 30
31. Chuyên đề tốt nghiệp Nguyễn Thị Thuỷ 2 – Xác định các
chiến lược cạnh tranh Sau khi tìm hiểu lợi thế cạnh tranh, doanh nghiệp
phải phân tích, đánh giá và lựa chọn chiến lược cạnh tranh thích hợp tuỳ
từng hoàn cảnh và từng điều kiện cụ thể. Sự phù hợp của một chiến lược
cạnh tranh có thể được xác định thông qua việc kiểm tra tính nhất quán
của các mục tiêu và các chính sách đã đề xuất, sự phù hợp với nguồn
lực, với môi trường, cùng khả năng khai thác và truyền đạt thông tin. Mục
tiêu chiến lược cạnh tranh thể hiện ý định của doanh nghiệp trong việc
khai thác lợi thế cạnh tranh của mình trên toàn bộ thị trường, hoặc trên
một số đoạn thị trường hạn chế. Mục tiêu chiến lược được hình thành
dựa trên phân tích các yếu tố ảnh hưởng trực tiếp đến hoạt động của
doanh nghiệp, thể hiện qua mô hình sau: Điểm mạnh Cơ hội và những và
điểm yếu mói đe doạ của của doanh ngành (về kinh nghiệp tế và kỹ tuật
Nhân tố bên Mục tiêu Nhân tố bên trong doanh ngoài doanh nghiệp chiến
nghiệp lược Động lực và cạnh Những mong muốn nhu cầu của xã hộ
rộng lớn những người hơn (chính sách, thực hiện chủ mói quan tâm yếu
của xã hội, Các yếu tố ảnh hưởng tới sự hình thành mục tiêu chiến lược
Bằng cách kết hợp lợi thế và mục tiêu chiến lược, có 3 dạng chiến lược
cạnh tranh phổ biến là chiến lược nhấn mạnh chi phí, chiến lược khác biệt
hoá và chiến lược trọng tâm hoá. Các chiến lược này có thể sử dụng
riêng rẽ hoặc được kết hợp với nhau. * Chiến lược nhấn mạnh chi phí Chi
phí được coi là yếu tố quan trọng nhất trong việc nâng cao hiệu quả sản
xuất kinh doanh của doanh nghiệp. Chi phí càng thấp thì doanh nghiệp
càng có lợi thế cạnh tranh càng cao so với các đối thủ. Cụ thể: 31
32. Chuyên đề tốt nghiệp Nguyễn Thị Thuỷ - Thứ nhất: Doanh
nghiệp có thể đặt mức giá thấp hơn đối thủ mà vẫn đảm bảo lợi nhuận
các đối thủ, hoặc đạt mức lợi nhuận cao hơn khi mức giá trong ngành là
bằng nhau. - Thứ hai: Khi cạnh tranh trong ngành tăng và các đối thủ bắt
đầu cạnh tranh bằng giá, thì doanh nghiệp sẽ đứng vững hơn trong cạnh
tranh vì chi phí sản xuất thấp hơn đối thủ của mình. Để theo đuổi chiến
lược cạnh tranh nhấn mạnh chi phí, doanh nghiệp phải có ưu thế cạnh
tranh bên trong hay còn gọi là khả năng làm chủ chi phí. Điều đó có nghĩa
là doanh nghiệp phải có thị trường tương đối lớn (phân đoạn thị trường
thấp), có nhóm khách hàng ổn định, hoặc phải có những thuận lợi trong
sản xuất và trong quản lý nguyên vật liệu. Phân đoạn thị trường thấp, hay
có nhóm khách hàng ổn định sẽ giúp doanh nghiệp tránh những khoản
tăng lớn về chi phí đầu tư, nghiên cứu thị trường về nhu cầu tiêu dùng,
đổi mới và thích nghi hoá sản phẩm... Tuy nhiên, vì nhấn mạnh chi phí
nên sản phẩm của doanh nghiệp thường không có độ khác biệt hoá cao,
nó không quá chênh lệch so với mức của người khác biệt hoá. Do đó,
chiến lược của sản phẩm thường chỉ ở mức độ trung bình, chỉ nhằm thoả
mãn những nhu cầu tiêu dùng bình dân nên chi phí thấp chỉ có ưu thế
cạnh tranh khi sản phẩm của doanh nghiệp được khách hàng chấp nhận.
Trong môi trường quốc tế, cần đánh giá chiến lược theo hai phương diện:
phương diện marketing, việc mở rộng các thị trường mới sẽ cho phép
tăng cầu tiềm năng và đạt được mức sản xuất tối ưu nhất. Nhưng do
doanh nghiệp nhấn mạnh chi phí nên những nghiên cứu về khách hàng,
về đổi mới hay khác biệt hoá sản phẩm để tiếp cận thị trường là khó thực
hiện. Để đạt được những yêu cầu đó, doanh nghiệp cần phải thiết kế
những sản phẩm theo tiêu chuẩn toàn cầu hoặc ít ra là tiêu chuẩn Châu
lục mới mong thoả mãn số lượng lớn các khách hàng trên thị trường. - Về
phương diện sản xuất, nếu có thể, doanh nghiệp sẽ tổ chức sản xuất ở
nước ngoài để tận dụng nguồn nhân công sẵn có, hạn chế các chi phí về
chuyên chở, giảm chi phí trung bình ở mức độ tối thiểu. * Chiến lược khác
biệt hoá sản phẩm Khác với chiến lược nhấn mạnh chi phí , chiến lược
khác biệt hoá dựa vào cạnh tranh bên ngoài, tức là tính độc đáo hay mức
độ hoàn thiện của sản phẩm về kỹ thuật, dịch vụ hay hình ảnh. Mục địch
của chiến lược này là cho ra những sản phẩm hàng hoá hoặc dịch vụ
được người tiêu dùng nhận thức là độc đáo nhất theo nhận xét của họ.
Khả năng khác biệt hoá sản phẩm cho phép doanh nghiệp có thể đặt mức
giá cao hơn đáng kể so với mức trung bình 32
33. Chuyên đề tốt nghiệp Nguyễn Thị Thuỷ của ngành vì khách
hàng tin tưởng chất lượng của sản phẩm đã được khác biệt hoá tương
ứng với sự chênh lệch giá đó. Sự khác biệt hoá sản phẩm có thể đạt
được theo 3 cách chủ yếu: Chất lượng, đổi mới tính thích nghi với khách
hàng (nhu cầu, tâm lý). Người khác biệt hoá càng ít bắt chước đối thủ
càng bảo vệ được khả năng cạnh tranh của mình, do vậy mà sự hấp dẫn
thị trường của họ càng mạnh mẽ và rộng khắp. Doanh nghiệp chọn chiến
lược này có thể quyết định hoạt động trên phạm vi thị trường rộng nhưng
cũng có thể chỉ lựa chọn phục vụ một số mảng thị trường mà ở đó có lợi
thế khác biệt hoá đặc biệt. Khả năng khác biệt hoá mạnh mẽ cho phép
doanh nghiệp thoát khỏi áp lực cạnh tranh, nhất là khi trên thị trường có
nhiều sản phẩm tương tự. Để sự khác biệt hoá về sản phẩm được khách
hàng nhận thức một cách rõ ràng và bền vững doanh nghiệp phải thực
hiện những cố gắng to lớn về giao tiếp, truyền tin... * Chiến lược tập trung
hoá (Hay trọng tâm hoá) Chiến lược này chủ yếu định hướng phục vụ nhu
cầu của một nhóm hữu hạn người tiêu dùng hay một mảng thị trường dựa
trên lợi thế cạnh tranh là tập trung các nguồn lực, cho phép phát huy năng
lực tối đa của doanh nghiệp nhỏ để cạnh tranh với các đối thủ có ưu thế.
Chiến lược này tạo cơ hội cho nhà kinh doanh tìm cách lấp đầy khoảng
trống nhu cầu cần thiết của khách hàng. Về bản chất chiến lược tập trung
hoá là chiến lược cạnh tranh theo đuổi một khả năng riêng biệt nào đó
(hiệu quả, chất lượng, đổi mới, thích nghi với khách hàng) dựa trên một
loại lợi thế chi phí thấp hoặc khác biệt hoá sản phẩm hoặc cả hai. Khi
doanh nghiệp tấn công thị trường thế giới, điều quan trọng trước tiên là
phải tiến hành phân đoạn thị trường để tìm kiến thị trường thích hợp - là
thị trường mà doanh nghiệp có mức độ làm chủ hoàn toàn, để có thể
tránh sự cạnh tranh bởi doanh nghiệp dẫn đầu về chi phí hoặc doanh
nghiệp khác biệt hoá về phương diện sản xuất, chiến lược trọng tâm hoá
vẫn theo đuổi logic chi phí tối thiểu. Ràng buộc quan trọng nhất là phải
đảm bảo giữ vững hình ảnh chuyên môn hoá và hình ảnh nhãn hiệu của
doanh nghiệp ở nước ngoài. Sau đây là những đúc kết của Micheal
Porterr về các yêu cầu phổ biến liên quan đến các chiến lược: 33
34. Chuyên đề tốt nghiệp Nguyễn Thị Thuỷ Chiến Những yêu
cầu chung về kỹ Những yêu cầu chung về tổ lược năng và nguồn lực
chức - Đầu tư vốn lâu dài và khả năng - Kiểm tra chặt chẽ chi phí để có
vốn -Các báo cáo kiểm tra liên tục và Chiến - Kỹ năng chế tạo thiết kế
chặt chẽ lược - Tinh thần nhiệt tình của người - Tổ chức cơ cấu và phân
rõ trách nhấn lao động. nhiệm. mạnh - Các sản phẩm được thiết kế dễ -
Các động lực dựa vào việc đạt chi dàng cho sản xuất được các mục tiêu
định lượng phí - Hệ thống phân phối chi phí nghiêm ngặt (không làm việc
thấp theo cảm tính) - Khả năng mạnh mẽ về marketing, có sức sáng tạo
vao - Sự phối hợp tốt giữa các chức và mạnh bề nghiên cứu cơ bản năng
về nghiên cứu và phát Chiến - Nổi tiếng về chất lượng hoặc đi triển,,,4
sản phẩm và marketing lược đầu về công nghệ - Các thước đo trừu
tượng thay khác - Truyền thống lâu đời trong thế cho các thước đo định
lượng. biệt ngành hoặc sự kết hợp độc đáo - Những thuận tiện đẻ thu hút
lao hoá các kỹ năng có được từ ngàh động kỹ thuật cao, các nhà khoa
sản kinh doanh khác. học, hoặc những người có khả phẩm - Phối hợp tốt
giữa các luồng năng sáng tạo phân phối Chiến lược trọng Sự kết hợp
giữa các yêu cầu trên hướng vào thị trường cụ thể tâm hoá 34
35. Chuyên đề tốt nghiệp Nguyễn Thị Thuỷ Chương II Thực
trạng về khả năng cạnh tranh của Công ty may xuất khẩu trong hoạt động
xuất khẩu hàng may mặc Thời trang giai đoạn 1999 – 2003 I – Khái quát
về sản xuất kinh doanh của Công ty 1- Những thuận lợi , khó khăn : 1.1-
Thuận lợi : a ) Cơ sở vật chất : - Trong quá trình hoạt động công ty được
đầu tư cải tạo lại nhà kho thành một xưởng sản xuất 2 tầng. Tầng 1 dùng
làm kho chứa nguyên liệu, thành phẩm. Tầng 2 làm phân xưởng sản
xuất . - Công ty đã không ngừng đầu tư mua sắm thêm máy móc thiết bị
(100 % là máy may công nghiệp, máy thùa khuy đính cúc, máy vắt sổ,
máy đột dập, máy cắt tay, máy phá, máy là hơi...). Do đó máy móc hiện
giờ của công ty hầu như là máy móc hiện đại. Gần đây nhất, năm 2001
Công ty đã tăng mới TSCĐ trị giá 123.091.400 đ bao gồm: 1 máy vi tính, 1
máy in, 4 máy vắt sổ, bàn là + nồi hơi, máy may = BROTHER, máy
SAICO 2 kim, máy MITXI cơ động ... b) Quy trình công nghệ : Công ty có
một quy trình công nghệ hoàn hảo và hợp lý. Quy trình công nghệ sản
xuất sản phẩm ở công ty may xuất khẩu là quy trình sản xuất kiểu liên tục,
khép kín. Sản phẩm được sản xuất với chu kỳ ngắn, số lượng nhiều. c )
Nguồn lao động : - Với quy mô khoảng 152 người thì có 132 công nhân
trong đó số công nhân nữ chiếm đa số. Lao động nữ có đặc điểm là cần
cù, khéo léo . - Công ty đã giải quyết cho những công nhân có tuổi đời
cao nghỉ hưu, thôi việc. Đồng thời tuyển dụng, đào tạo và bồi dưỡng kiến
thức cho những công nhân trẻ để đáp ứng với nhu cầu của công việc. -
Ngoài ra công ty có một đội ngũ nhân viên quản lý là 20 người với số
lượng đại học chiếm 43 % còn lại là trình độ cao đẳng. 1.2 - Khó khăn : -
Số công nhân trẻ thường có tay nghề chưa cao, chưa có kinh nghiệm. Do
đó, có ảnh hưởng đến năng suất lao động và chất lượng sản phẩm. Thực
tế cấp bậc công việc yêu cầu chung là 4 nhưng cấp bậc thợ chủ yếu của
công ty hầu như toàn là bậc 3 và bậc 2. Yếu tố lao động có vai trò quyết
định đối với hoạt động sản xuất kinh doanh, tay nghề, bậc thợ càng cao
thì sản phẩm làm ra có chất lượng càng cao, đáp ứng tiến độ sản xuất
giao hàng đúng thời hạn. 35
36. Chuyên đề tốt nghiệp Nguyễn Thị Thuỷ - Do số lao động nữ
chiếm tỷ lệ cao trong tổng số người lao động của công ty nên không tránh
khỏi những ngày công nghỉ thai sản, con ốm tương đối lớn. Mặt khác họ
không có khả năng lao động lâu trong môi trường tiếng ồn và độ rung cao,
đặc biệt là những nơi độc hại, nóng bức. Điều này sẽ gây ảnh hưởng rất
lớn đến năng suất lao động và chất lượng sản phẩm. Mà đó lại là những
điều thực tế xảy ra trong quá trình sản xuất ở công ty may xuất khẩu. -
Hầu như mọi nguyên liệu đầu vào, công ty đều phải nhập ngoại, chỉ có lợi
thế là giá nhân công rẻ nên đã đẩy giá thành lên rất cao, sản phẩm sản
xuất ra không thể nào cạnh tranh về giá được. - Một khó khăn nữa đối với
công ty đó là đầu ra bị khống chế. Là một đơn vị cũng thường xuyên làm
hàng gia công xuất khẩu nên công ty rất cần Quota nhưng hạn ngạch mà
công ty nhận được là rất hạn chế nên đây là một vấn đề mà lãnh đạo
công ty luôn phải trăn trở. - Ngoài ra sản xuất kinh doanh của công ty gặp
phải một số khó khăn do tình hình cấp hạn ngạch tự động của Bộ Thương
Mại phải đóng sớm hơn dự báo.Thị trường may mặc những tháng đầu
năm do vậy giảm sút mạnh. - Các nước phát triển áp dụng các biện pháp
hạn chế nhập khẩu, ảnh hưởng tiêu cực đến sự phát triển ngành may của
các nước đang phát triển. - Hàng hóa của công ty xuất khẩu ra thị trường
nước ngoài là những hàng hoá có chất lượng trung bình nên gặp nhiều
khó khăn trước các đối thủ cạnh tranh lớn như Trung Quốc, các nước
ASEAN và các nước phát triển khác... 2- Kết quả kinh doanh trong các
năm qua. Đánh giá : Nhìn chung những năm qua công gặp rất nhiều khó
khăn nhưng bằng nỗ lực của bản thân công ty và sự hỗ trợ nhiệt tình của
các đơn vị bạn, được sự quan tâm của lãnh đạo cấp trên. Cùng với hệ
thống máy móc thiết bị hiện đại, dây chuyền sản xuất đồng bộ, khép kín.
Công ty May Xuất Khẩu đã tập trung giải quyết những vấn đề quan trọng
nhất: Về thị trường, tiền vốn, tổ chức lại lao động và sản xuất... nhằm
từng bước tháo gỡ khó khăn, ổn định và phát triển sản xuất theo hướng
xuất khẩu là chính, phấn đấu hoàn thành nghĩa vụ đối với Nhà nước, bảo
toàn vốn và phát triển vốn trong sản xuất kinh doanh, chăm lo tốt đời sống
cho người lao động. Với những cố gắng trên công ty đã vượt qua được
cơn sóng gió và đi vào phát triển ổn định trong những năm gần đây, năng
suất lao động và giá trị sản lượng Công ty ngày càng tăng. Chính những
yếu tố đó đã tạo cho Công ty vững bước khi nước ta chuyển từ cơ chế
tập trung quan liêu bao cấp sang cơ chế thị trường có sự quản lý của nhà
nước. Có thể lấy dẫn chứng bằng kết quả hoạt động của 2 năm gần đây :
36
37. Chuyên đề tốt nghiệp Nguyễn Thị Thuỷ STT Chỉ tiêu Năm
2002 Năm 2003 So sánh 1 Doanh thu 18.101.758.46 20.300.742.900
1,121 + Xuất khẩu 0 16.773.919.520 1,120 + Nội địa 14.969.319.81
3.526.823.380 1,126 0 3.132.438.650 2 Tổng chi phí 17.400.237.56
19.460.020.500 1,118 0 3 Kết quả 701.520.900 840.721.400 1,198 4 Tổng
số CBCNV 152 150 5 Thu nhập b/q 600.000 670.000 1,167 6 Vốn
6.482.695.474 6.728.037.574 1,038 + VLĐ 4.075.208.532 4.206989.532
1,032 + VCĐ 2.407.486942 2.521.048.042 1.047 Nhìn vào bảng biểu ta
thấy năm 2003 doanh thu tăng 1,121 lần so với năm 2002. Trong đó,
doanh thu xuất khẩu chiếm một tỷ lệ lớn so với doanh thu nội địa từ 4,779
vào năm 2002 đến 4,756 vào năm 2003. Kéo theo chi phí tăng 1,118 lần.
Kết quả lợi nhuận tăng 1,167 lần. Tương ứng các số vốn cố định và vốn
lưu động cũng tăng theo là 1,032 và 1,047 lần. II – Thực trạng cạnh tranh
của mặt hàng : 1- Đối thủ cạnh tranh : Hàng hoá của Công ty May Xuất
Khẩu ra thị trường nước ngoài là những hàng hoá có chất lượng trung
bình nên đối thủ cạnh tranh trực tiếp của Công ty trên thị trường thế giới
là các doanh nghiệp may mặc của Trung Quốc, các nước ASEAN và các
nước phát triển khác... Hiện nay, Trung Quốc là nước xuất khẩu hàng
may mặc lớn nhất thế giới với chất lượng và giá cả rất cao, cũng có
những hàng hoá có chất lượng trung bình với mức giá vừa phải. Ngoài ra
các doanh nghiệp của Trung Quốc cũng như các quốc gia đã tận dụng
triệt để nhiều lợi thế để hạ giá thành và tăng tính cạnh tranh cho sản
phẩm như : + Giá nhân công rẻ, tay nghề khéo léo và sự cần cù của
người lao động. + Sự đa dạng về mẫu mã sản phẩm trong chủng loại,
hình thức . + Khả năng tài chính mạnh, công nghệ tiên tiến . Các chính
sách hỗ trợ xuất khẩu của Chính phủ Trung Quốc . 37
38. Chuyên đề tốt nghiệp Nguyễn Thị Thuỷ Trung Quốc là nước
đông dân, có lịch sử phát triển nghành May từ lâu đời và đó là nghành giữ
một vị trí quan trọng trong nền kinh tế quốc dân đảm bảo tốt nhu cầu trong
nước và mở rộng xuất khẩu. Nước này giữ vị trí hàng đầu trong nghành
May thế giới về sản phẩm may mặc (khoảng 9 tỷ sản phẩm/năm). Kể từ
đầu những năm 90, Trung Quốc luôn là một trong những nước đứng đầu
thế giới về xuất khẩu hàng may mặc. Kim ngạch xuất khẩu chiếm tỷ trọng
ngày càng cao trong tổng kim ngạch buôn bán hàng may mặc. Những thị
trường xuất khẩu chính của Trung Quốc là Hồng Kông, Nhật Bản, Mỹ và
EU. Bốn thị trường chính này chiếm 75% tổng giá trị xuất khẩu của Trung
Quốc. Một điều đáng lo ngại nữa là sau 15 năm đàm phán dai dẳng,
Trung Quốc đã trở thành thành viên của tổ chức Thương mại Thế Giới
(WTO). Trung Quốc là một nước lớn và vẫn được coi là nước đang phát
triển nhưng tiềm lực kinh tế thương mại rất lớn so với nhiều nước đang
phát triển khác nhỏ hơn (trong đó có Việt Nam) và chúng ta cùng phải
cạnh tranh với hàng hoá của Trung Quốc trên thị trường thế giới với
những ưu đãi ngang nhau. Khi Trung Quốc chưa là thành viên WTO thì
sản phẩm may của Việt Nam còn được hưởng các ưu đãi thuế (MFN ,
GSP ) của một số thị trường nhập khẩu chủ yếu như EU, Nhật Bản, Bắc
Âu, Canada... nhưng khi Trung Quốc đã vào WTO thì họ cũng được
hưởng những ưu đãi như vậy. Lúc này hàng may mặc của Việt Nam nói
chung và của Công ty May Xuất Khẩu nói riêng liệu có thể cạnh tranh nổi
với hàng của Trung Quốc hay không. Đây là nỗi lo mà riêng mình Công ty
May Xuất Khẩu không thể giải quyết được mà đòi hỏi nhiều ban, nghành
cùng tháo gỡ. 2- Phân tích cạnh tranh theo một số yếu tố chủ yếu : 2.1 -
Chất lượng : Ngày nay, khi nhu cầu về tiêu dùng hàng may mặc càng cao
thì một trong những yếu tố đầu tiên của hàng hoá được chú ý đến là chất
lượng. Đây là nhân tố quan trọng để duy trì và phát triển thị trường xuất
khẩu của doanh nghiệp kinh doanh mặt hàng xuất khẩu. Nhận định được
điều này, Công ty May Xuất Khẩu luôn phấn đấu nâng cao chất lượng cao
hơn ở trong nước cũng như nhập ngoại. Chất lượng hàng hoá không chỉ
là thể hiện ở chất lượng vải mà còn ở những đường may. Nhờ những
việc làm này mà hàng hoá của Công ty May Xuất Khẩu ngày càng tăng.
Tuy nhiên để đáp ứng những đòi hỏi khắt khe của thị trường thì công ty
còn phải cố gắng nhiều, vì so với những nước xuất khẩu hàng may mặc
thời trang khác trên thế giới thì chất lượng của hàng Việt Nam mới chỉ đạt
mức trung bình. 38
39. Chuyên đề tốt nghiệp Nguyễn Thị Thuỷ 2.2 - Giá cả : Giá cả
là một trong những công cụ quan trọng để cạnh tranh trên thị trường.
Thực tế hiện nay cho thấy, nghành may mặc Việt Nam nói chung và Công
ty May Xuất Khẩu nói riêng còn gặp nhiều khó khăn trong khâu tìm kiếm
nguyên liệu. Nguyên liệu chủ yếu của Công ty phải nhập từ bên ngoài,
đặc biệt là nguyên phụ liệu, do trong nước không đáp ứng được yêu cầu
về mẫu mã cũng như chất lượng. Do đó đã đẩy giá thành các sản phẩm
may mặc của công ty lên rất cao, điều này khiến công ty khó có khả năng
canh tranh về giá được (mặc dù giá nhân công rẻ). Vì vậy, để cho có một
mức giá đảm bảo cho hoạt động kinh doanh của Công ty May Xuất Khẩu
có thể phát triển, công ty đã nghiên cứu kỹ lưỡng về giá mua ( hoặc giá
gia công ) hàng hoá, chi phí vận chuyển, bốc xếp, lưu kho, chi phí bán
hàng... và đã cố gắng giảm đến mức thấp nhất các chi phí đó. Trên cơ sở
hạ giá thành sản phẩm hàng hoá và đưa ra một mức giá bán thích hợp .
2.3 - Tính đa dạng kiểu dáng : Ngày nay, kiểu dáng, mẫu mã hàng hoá rất
được coi trọng đặc biệt là trong lĩnh vực may mặc thời trang và nó cũng là
một trong những tiêu chuẩn đầu tiên của khách hàng khi quyết định mua
hàng. Đối với Công ty May Xuất Khẩu, về cơ bản hàng may mặc thời
trang của công ty mới chỉ có khả năng đáp ứng những nhu cầu tiêu dùng
bình thường nên giá trị xuất khẩu chưa cao, mẫu mã sản phẩm may xuất
khẩu còn đơn điệu, chủ yếu là những sản phẩm dễ làm và có yêu cầu kỹ
thuật trung bình, thấp. Mặt khác, trong hoạt động xuất khẩu, chúng ta và
những người nhập khẩu có những phong tục tập quán khác nhau, do đó
có cảm nhận về cái đẹp trong ăn mặc khác nhau. Vì lẽ đó mà Công ty
May Xuất Khẩu đã phải cố gắng rất nhiều trong việc tìm hiểu thông qua
các loại sách, báo, tạp chí về thời trang và lối sống... Từ đây Công ty sẽ
đưa ra các mẫu để chào hàng và thăm dò ý kiến của họ. Ngoài ra một số
khách hàng sẽ đưa sẵn cho Công ty và từ đó Công ty đặt hàng theo đúng
mẫu mã khách hàng yêu cầu và đã có nhiều cố gắng để hàng hoá xuất
đạt được yêu cầu cao nhất của khác hàng cả về chất lượng và mẫu mã.
2.4 - Dịch vụ , phương pháp phục vụ khách hàng : Có một sản phẩm may
mặc thời trang đẹp, chất lượng tốt, giá cả hợp lý chưa chắc đã thu hút
được khách hàng nếu như các dịch vụ, phương pháp phục vụ khách hàng
không được quan tâm. Tạo lập được uy tín, niềm tin với khách hàng là cả
một quá trình lâu dài đòi hỏi có sự kết hợp nhiều yếu tố. Khi đã có được
nó chúng ta cần biết giữ gìn và phát huy để khẳng định thêm lòng tin cho
khách hàng. Trong việc kinh doanh may xuất khẩu, công ty luôn cố gắng
tạo được sự thuận tiện trong thanh toán, trong quá trình vận chuyển, 39
40. Chuyên đề tốt nghiệp Nguyễn Thị Thuỷ giao nhận hàng hoá,
hoàn thành đúng thời hạn giao hàng, đúng số lượng, chất lượng hàng
hoá như trong hợp đồng. Khi công cuộc cạnh tranh ngày càng khó khăn
thì vấn đề này càng được công ty coi trọng, vì số lượng nhà cung cấp rất
nhiều, nếu chúng ta làm mất niềm tin của khách hàng thì cơ hội làm lại là
rất hiếm, vì khách hàng có nhiều lựa chọn khác nhau. Nghệ thuật bán
hàng của Công ty đã rất tiến bộ so với những năm trước đây. Công ty
đang từng bước xây dựng đội ngũ bán hàng và tiếp thị có kỹ năng cao và
thiết lập kênh phân phối hàng trên cả nước. Mặc dù đã có cố gắng nhiều
trong những năm qua song yếu tố “nghệ thuật bán hàng” vẫn còn yếu so
với các nước trong khu vực. Đội ngũ xúc tiến thương mại, tiếp thị, hệ
thống nhân viên bán hàng còn yếu về chất lượng và thiếu về số lượng.
Công ty chưa thiết lập được mạng lưới trao đổi thông tin, đại diện thương
mại trong khu vực và ở các nước. Hạn chế này đã ảnh hưởng rất lớn đến
khả năng cạnh tranh của doanh nghiệp, đến khả năng phản ứng nhanh,
khả năng xoay chuyển nhanh tình thế của doanh nghiệp. Chính vì thế
Công ty cần giải quyết và củng cố vấn đề này sao cho phù hợp và nhanh
chóng . 2.5 - Các vấn đề khác : Bên cạnh những vấn đề trên, Công ty
cũng quan tâm đến việc hoàn thiện cơ cấu tổ chức và công tác vận
chuyển hàng hoá. Công ty luôn chấn chỉnh trong công tác quản lý nhằm
tạo ra bộ máy tổ chức gọn nhẹ, hợp lý nên đã giảm được những chi phí
quản lý không cần thiết. Bên cạnh đó, Công ty luôn nhanh chóng, kịp thời
trong công tác vận chuyển, tránh rủi ro trong quá trình luân chuyển, bốc
dỡ, đảm bảo giao hàng đúng thời gian.. III - Đánh giá chung thực trạng và
kết quả cạnh tranh : 1- Những mặt mạnh : - Đội ngũ cán bộ trong Công ty
là những người làm việc trong lĩnh vực xuất khẩu may mặc đã nhiều năm
nên có kinh nghiệm trong hoạt động xuất khẩu. Mặt khác đội ngũ cán bộ
quản lý trong Công ty là những người có trình độ đại học chiếm 43% và
còn lại là cao đẳng thuộc các chuyên ngành kinh tế, ngoại thương, ngoại
ngữ... Đây chính là những lợi thế tốt cho hoạt xuất khẩu vì nó đảm bảo
cho nghiệp vụ xuất nhập khẩu và trình độ ngoại ngữ phục vụ cho việc
giao tiếp, trao đổi, đàm phán với các đối tác, khách hàng, bạn hàng. -
Công ty có bộ máy quản lý gọn nhẹ, chứa đựng đầy đủ các phòng ban,
thực hiện được mọi chức năng, nhiệm vụ cần thiết nên Công ty rất năng
động trong việc kinh doanh cũng như việc ra các quyết định. Với việc
quyết định 40
41. Chuyên đề tốt nghiệp Nguyễn Thị Thuỷ nhanh chóng Công ty
có thể tiến hành nhanh các đơn hàng, nhất là các đơn hàng nhỏ và đó là
một lợi thế của Công ty. - Vì Công ty đã kinh doanh xuất khẩu nhiều năm
trên thị trường thế giới nên Công ty có quan hệ lâu đời với bạn hàng, do
đó mà những khách hàng truyền thống của Công ty khá nhiều và những
mối quan hệ đó ngày càng được phát triển. - Công ty có ưu thế trong việc
xuất khẩu các mặt hàng như: áo Jacket, áo sơ mi vì đó là mặt hàng truyền
thống của công ty qua nhiều năm và đã được chấp nhận trên thị trường
thế giới. 2 - Những mặt yếu : - Công tác nghiên cứu mốt của Công ty còn
sơ sài nên chủ yếu mẫu mã hàng hoá của công ty do bạn hàng đặt hàng.
- Thị trường xuất khẩu hàng may mặc thời trang của Công ty còn hạn hẹp
chủ yếu vẫn tập trung vào một số thị trường truyền thống như Đông âu,
EU và các thị trường phi hạn ngạch như Nhật Bản, Đài Loan. Chưa thâm
nhập hoặc đã thâm nhập nhưng kim ngạch xuất khẩu còn thấp tại các thị
trường lớn như Bắc Mỹ, Caribe, Nam Mỹ... - Một số cán bộ của Công ty
còn chưa tâm huyết, làm việc còn thụ động. Tuy đội ngũ cán bộ hầu hết là
tốt nghiệp đại học nhưng trong đó có một số còn bị hạn chế về trình độ
ngoại ngữ và tin học (do tuổi đời khá cao). -Kinh nghiệm về xuất khẩu
theo phương thức bán thẳng hay bán FOB còn thiếu, mà trong xu thế
thương mại thế giới hiện nay xuất khẩu theo giá FOB là chủ yếu. 3 - Vấn
đề đặt ra với Công ty : - Công ty cần quan tâm hơn nữa đến công tác thiết
kế mẫu, mốt. Đầu tư cho bộ phận thiết kế về trang thiết bị, thu hút lực
lượng hoạ sỹ nghiên cứu mốt. - Tổ chức đào tạo và nâng cao trình độ,
năng lực của các nhân viên Marketing để có khả năng dự báo trước được
nhu cầu thị hiếu của người tiêu dùng về hàng may mặc thời trang. - Đẩy
mạnh và nâng cao chất lượng hoạt động Marketing , mở rộng thị trường
xuất khẩu. Tăng cường các hoạt động khuyếch trương, quảng cáo nhằm
lôi kéo khách hàng về phía mình, giới thiệu về Công ty, nâng cao uy tín
của Công ty. - Yếu tố lao động có vai trò quyết định đối với hoạt động sản
xuất kinh doanh, tay nghề, bậc thợ càng cao thì sản phẩm làm ra có chất
lượng càng cao, đáp ứng tiến độ sản xuất giao hàng đúng thời hạn. Muốn
phát triển mạnh 41
42. Chuyên đề tốt nghiệp Nguyễn Thị Thuỷ mẽ trong tương lai,
Công ty phải có một đội ngũ cán bộ kinh doanh có đầy đủ năng lực để tìm
hiểu một cách rõ ràng, chính xác và kịp thời nhu cầu của thị trường quốc
tế, quy mô của nhu cầu và khả năng đáp ứng nhu cầu đó của nền sản
xuất trong nước . 42
43. Chuyên đề tốt nghiệp Nguyễn Thị Thuỷ Chương iii Phương
hướng và biện pháp nâng cao khả năng cạnh tranh của công ty may xuất
khẩu trong hoạt động xuất khẩu hàng may mặc thời trang i – mục tiêu và
phương hướng nâng cao khả năng cạnh tranh của công ty trong thời gian
tới 1 - Định hướng phát triển của nghành may mặc tới năm 2010 Sự
nghiệp công nghiệp hoá hiện đại hoá của nước ta đang đứng trước
những thời cơ và thách thức mới. Đi lên từ một nước nghèo, sau một thời
gian thực hiện chiến lược hướng về xuất khẩu thì may mặc Việt Nam vẫn
đang là một ngành đem lại nhiều lợi thế. Chính vì vậy. Mặt hàng may mặc
được xem là một mặt hàng xuất khẩu chủ lực trong sự nghiệp công
nghiệp hoá hiện đại hoá ở nước ta và trong tương lai đây sẽ là mặt chiếm
tỷ trọng lớn nhất trong tổng Kim ngạch xuất khẩu của cả nước (năm 2000
Kim ngạch xuất khẩu của ngành Dệt - May đạt 1,815 tỷ USD, đứng thứ
hai trong tổng Kim ngạch xuất khẩu của cả nước sau dầu thô). Mặt khác
trong văn kiện Đại hội Đảng lần thứ IX, khi đề cập đến vấn đề định hướng
phát triển kinh tế đối ngoại có nói " Tổng Kim ngạch xuất khẩu cả nước
trong 5 năm 2001 - 2005 đạt khoảng 114 tỷ USD, tăng 16%. năm. Nhóm
hàng công nghiệp, TTCN chiếm 70% tổng Kim ngạch xuất khẩu, tăng bình
quân hàng năm là 15,9%, trong đó nhóm hàng công nghiệp tiêu dùng và
tiểu thủ công nghiệp chiếm 43% Kim ngạch xuất khẩu công nghiệp tăng
bình quân hàng năm 22% ". Đồng thời trong định hướng quan tâm nhiều
và Văn kiện có nói: Chú trọng tìm kiếm và mở rộng thị trường trong nước,
nước ngoài nhờ đầu tư vào sản xuất xơ, sợi, nguyên liệu, phụ liệu để
nâng cao giá trị gia tăng các sản phẩm xuất khẩu. Với tầm quan trọng như
trên của ngành May mặc cùng với những chỉ tiêu, định hướng phát triển
công nghiệp, định hướng đẩy mạnh xuất khẩu của văn kiện Đại hội Đảng
lần thứ IX nêu trong chiến lược phát triển nghành công nghiệp May mặc
nước ta đến năm 2010. Đảng và Nhà nước ta đã xác định rõ là lấy mục
tiêu xuất khẩu làm trọng tâm. Với mục tiêu đó từ việc phân rích thực
trạng, tiềm năng và xu hướng phát triển công nghiệp may mặc Việt Nam
trong những năm tới ngành May mặcViệt Nam đưa ra các chỉ tiêu có tính
chất định hướng phát triển ngành công nghiệp may mặc cho toàn ngành
như sau: - Toàn ngành có mức tăng trưởng 13%/năm (vào năm 2005) và
14%/năm (vào năm 2010) 43
44. Chuyên đề tốt nghiệp Nguyễn Thị Thuỷ - Tạo công ăn việc
làm cho khoảng 2,5 đến 3 triệu lao động xã hội vào năm 2005, 4 - 4.5
triệu lao động xã hội vào năm 2010 với mức thu nhập bình quân khoảng
100USD/người/tháng - Nâng cao trình độ công nghệ đạt mức tiên tiến của
khu vực hiện nay và năm 2010 thì tương đương với Hồng Kông và Thái
Lan hiện nay. - Kim ngạch xuất khẩu đạt 5000 triệu USD năm 2005 và
8000 triệu USD năm 2010. Mục tiêu phát triển ngành May mặc Việt Nam
đến năm 2010 Đơn vị Số TT Chỉ tiêu Năm 2005 năm 2010 tính 1 Vải
thành phần Triệu m2 1.330 2000 2 Sản phẩm may Triệu SP 780 1200
mặc - Xuất khẩu Triệu SP 510 820 - Nội địa Triệu SP 270 380 3 Kim
ngạch xuất Triệu USD 5000 8000 khẩu - Hàng may mặc Triệu USD 3200
6000 4 Tỷ lệ nội địa hoá Trên sản phẩm % 50 75 may Ngoài ra, thị trường
xuất khẩu sản phẩm may mặc đến năm 2005 của toàn ngành may mặc
Việt Nam được dự báo như sau: Dự báo thị trường xuất khẩu sản phẩm
may mặc đến 2005. Chỉ tiêu Đơn vị tính Năm 2005 Tổng sản lượng xuất
khẩu Triệu SP 630 Trong đó Triệu SP - Xuất khẩu sang EU Triệu SP 125 -
Xuất khẩu sang SNG Triệu SP 70 - Xuất khẩu sang Nhật Bản Triệu SP 95
- Xuất khẩu sang Mỹ và Bắc Mỹ Triệu SP 265 - Xuất khẩu sang các nước
khác Triệu SP 75 Kim ngạch xuất khẩu Triệu SP 3000 (Nguồn: Quy hoạch
phát triển Dệt - May Việt Nam đến 2005) 44
45. Chuyên đề tốt nghiệp Nguyễn Thị Thuỷ 2 – Mục tiêu và
phương hướng hoạt động của Công ty May Xuất Khẩu giai đoạn 2005 –
2010 2.1 - Về hoạt động xuất khẩu Chiến lược "tăng tốc" của Công ty May
Xuất Khẩu đặt ra từ nay cho đến năm 2010 là: Đưa sản lượng sản phẩm
của công ty không ngừng tăng,kim ngạch xuất khẩu hàng may mặc lên
40tỷ vào năm 2005 và 70tỷ năm 2010, trong đó hàng may mặc thời trang
là một trong những mặt hàng chính đem lại kim ngạch cao cho Công ty.
Với chiến lược mạnh mẽ này của Công ty, Công ty cũng phải có những kế
hoạch phát triển riêng của mình để thực sự trở thành một thành phần đắc
lực về xuất khẩu hàng may mặc thời trang trong thời kỳ 2000 - 2010.
Quán triệt đường lối của Đảng, góp phần ổn định nền kinh tế, Công ty
May Xuất Khẩu sẽ cố gắng khai thác triệt để tiềm năng, chuẩn bị hành
trang để từng bước hội nhập khu vực và thế giới, nâng cao hiệu quả kinh
tế và sức cạnh tranh, tăng kim ngạch xuất khẩu, đáp ứng nhu cầu tiêu
dùng trong nước, tạo công ăn việc làm, tăng thêm tu nhập cho người lao
động... Trên tinh thần đó, Công ty May Xuất Khẩu phấn đấu thực hiện chỉ
tiêu kế hoạch như sau: - Sản phẩm may quy chuẩn: + Năm 2005:
680.000sp + Năm 2010: 920.000sp - Giá trị xuất khẩu hàng may : + Năm
2005: 40tỷ + Năm 2010: 60tỷ Những con số trên chứng tỏ kế hoạch của
Công ty là rất táo bạo, báo hiệu cho một thời kỳ tăng tốc phát triển cho
toàn nghành may mặc cũng như góp thêm sức mạnh cho nghành may
mặc thực hiện tốt những mục tiêu trong chiến lược "tăng tốc" của mình.
Trước những mục tiêu đó Công ty yêu cầu các phòng phải lập kế hoạch
kinh doanh cụ thể cho từng quý và cả năm. Đồng thời cụ thể hoá từng
mặt hàng kinh doanh, chú ý tập trung vào những mặt hàng trọng điểm
nhằm thực hiện tốt mục tiêu của Công ty. Ngoài ra ban lãnh đạo Công ty
sẽ bàn các giải pháp xuất khẩu cho từng phòng, từng mặt hàng và hướng
tới tất cả các phòng kinh doanh đều làm xuất khẩu. Từng phòng sẽ lên
phương án kinh doanh, nguồn vốn cần thiết cho hoạt động đó và các nhu
cầu cần hỗ trợ từ phía Công ty. Để tăng khả năng cạnh tranh trong hoạt
động xuất khẩu của Công ty, Công ty đã đưa ra phương hướng khai thác
nguồn nguyên liêu, nguồn hàng từ nhiều phía để chuyển dịch sang hình
thức FOB, đưa ra giá cạnh tranh trên thị trường. 45
46. Chuyên đề tốt nghiệp Nguyễn Thị Thuỷ 2.2 - Về phát triển thị
trường Trong thời đại ngày nay khi ngành may mặc rất phát triển và mức
độ cạnh tranh ngày càng gay gắt thì nhiệm vụ hàng đầu của mỗi doanh
nghiệp là luôn luôn phải giữ vững những khách hàng truyền thống, đồng
thời phải tích cực trong công tác thu hút thêm khách hàng mới. Mở rộng,
phát triển thị trường là hình thức làm tăng thêm khách hàng cho Công ty,
tạo thêm tên tuổi, nhãn mác về hàng hoá cũng như chính Công ty trên
những thị trường mới, khách hàng mới. Thông qua đó danh tiếng của
Công ty sẽ có được biết đến một cách rộng rãi hơn. Mức độ quen thuộc
sẽ tăng lên và từ đó có thể làm thay đổi nhãm mác hàng hoá tiên dùng
của họ. Đối với Công ty, thị trường chính về hàng may mặc thời trang hiện
nay là EU, Canađa, Đài Loan, Đông Nam á, Mỹ... trong những thị trường
này, thị trường EU, Ca na đa và Đài Loan là những thị trường ổn định và
có xu hướng tăng nhanh. Kim ngạch của những thị trường này luôn chiếm
tỷ trọng chính trong kim ngạch xuất khẩu của Công ty. Số lượng các nước
thuộc khu vực này nhập khẩu hàng hoá của Công ty cùng với kim ngạch
nhập khẩu của họ tăng đều qua các năm, điều này chứng tỏ đây là một thị
trường lớn và ngày càng lớn mạnh hơn nữa nếu ta biết cách thu hút sự
quan tâm của họ trong hoạt động nhập khẩu. Vì những lẽ đó, cần duy trì
và phát triển hơn nữa thị trường này. Đông Nam á và Mỹ là những thị
trường mới của Công ty tuy có Kim ngạch xuất khẩu chưa cao nhưng đây
là những thị trường đầy triển vọng. Nhất là Mỹ, từ sau hiệp định thương
mại Việt - Mỹ được ký kết, mở ra một tương lai mới cho hàng may mặc
nói chung và hàng may mặc thời trang nói riêng. Riêng Công ty luôn chú
trọng nhiều vào thị trường Mỹ vì đây là thị trường có nhu cầu về hàng
may mặc cao, chất lượng không phải là khâu quan trọng nhất trong yêu
cầu của họ và giá cả hàng may mặc nhập khẩu cũng khá cao, tuy nhiên
việc phát triển thị trường này sẽ gặp không ít khó khăn vì đến năm 2004
chế độ hạn ngạch sẽ được xoá bỏ và đối thủ Trung Quốc sẽ có cơ hội
xuất khẩu nhiều hơn, khiến việc cạnh tranh của Công ty lại thêm phần gay
gắt. Ngoài những thị trường trên Công ty luôn cố gắng tìm thêm những thị
trường mới khác nữa thông qua việc giới thiệu của những khách hàng cũ,
qua mạng, qua báo chí và qua các nguồn thông tin khác. Theo dõi sát sao
hạn ngạch phân bổ cho những nước nhập khẩu hàng hoá của Công ty,
đồng thời khéo léo tìm thêm những nguồn hạn ngạch mới để đáp ứng số
lượng hàng đã ký, khéo léo trong khâu thuyết phục khách hàng 2.3 - Về tổ
chức, đào tạo 46
47. Chuyên đề tốt nghiệp Nguyễn Thị Thuỷ Trong lĩnh vực xuất
khẩu Công ty luôn tập trung nâng cao trình độ nghiệp vụ trong hoạt động
xuất khẩu và những yếu tố khác có liên quan. Công tác này bao gồm: -
Mở rộng các hình thức và nội dung đào tạo, mở rộng đối tượng đào tạo
sẵn sàng đáp ứng mọi yêu cầu về chuyên môn, nghiệp vụ và trình độ tin
học, ngoại ngữ, Marketing phục vụ cho hoạt động xuất khẩu. Củng cố,
tăng cường đầy đủ nguồn nhân lực có trình độ, đủ khả năng đáp ứng
nhanh nhất những yêu cầu của hoạt động kinh doanh, đồng thời đủ khả
năng thiết kế mẫu và may mẫu chào hàng, khắc phục dần tình trạng bị
động trong vấn đề mẫu mã. - Tiếp tục đầu tư về nhân lực và sự chỉ đạo
đối với phòng kế hoạch thị trường, đẩy mạnh các hoạt động
MARKETING, thâm nhập thị trường trong và ngoài nước bằng các hình
thức thông tin, quảng cáo, tham gia hội chợ hoặc tham quan trực tiếp...
Mở rộng hình thức kinh doanh xuất nhập khẩu và dịch vụ, đa dạng hoá
sản phẩm xuất nhập khẩu. - Có kế hoạch đào tạo nhân lực và cán bộ cho
những năm tiếp theo cả về chuyên môn và lý luận chính trị. Không ngừng
tăng cường phát huy sự đoàn kết nhất trí trong Đảng, Chính quyền, Công
đoàn, Đoàn thanh niên để tạo ra sức mạnh tổng hợp cho tổng công ty. -
Ngoài việc nâng cao trình độ chuyên môn, nghiệp vụ, cần trang bị thêm
những kiến thức về hệ thống chất lượng hàng hoá cho một số cán bộ của
Công ty nhằm thực hiện tốt việc kiểm tra chất lượng hàng hoá tại nơi sản
xuất, góp phần nâng cao chất lượng sản phẩm, đáp ứng tốt mọi nhu cầu
của khách hàng, xây dựng thương hiệu của Công ty trên thị trường EU,
Mỹ... - Có kế hoạch tổ chức các cuộc hội thảo, nói chuyện về hoạt động
kinh doanh của Công ty để mỗi cán bộ có thể thấy rõ vai trò, nhiệm vụ của
mình, từ đó làm cho họ làm việc một cách có tâm huyết hơn với Công ty,
có sự linh hoạt trong công việc. - Đề khuyến khích cán bộ, công nhân viên
làm việc có hiệu quả, trách nhiệm, Công ty cần có chế độ tiền lương thoả
đáng, chế độ thưởng, phạt rõ ràng và những chế độ đãi ngộ khác như trợ
cấp ốm đau, nghỉ phép, đi nghỉ mát... 3 - Phương hướng nâng cao khả
năng cạnh tranh của Công ty trong hoạt động xuất khẩu hàng may mặc
thời trang Công cuộc cạnh tranh trong hoạt động xuất khẩu hàng may
mặc thời trang của Công ty trong tương lai ngày càng có nhiều khó khăn,
thách thức. Để đứng vững trong guồng quay liên tục, nền kinh tế thị
trường hiện nay và nhất là trong hoạt động xuất khẩu hàng may mặc thời
trang thì Công ty cần có 47
48. Chuyên đề tốt nghiệp Nguyễn Thị Thuỷ những phương
hướng cụ thể nhằm nâng cao khả năng cạnh tranh của mình. Nhìn lại
những gì mình đã đạt được qua những hướng đi, việc làm cụ thể trong
những năm qua, tình hình cạnh tranh hàng may mặc thời trang trong hoạt
động xuất khẩu trên thị trường hiện tại và tiềm năng, nội lực của mình
Công ty sẽ lấy đó làm cơ sở để đưa ra những phương hướng nâng cao
khả năng cạnh tranh mới cho những năm tiếp theo. Khả năng cạnh tranh
của mỗi doanh nghiệp như chúng ta đã biết là phụ thuộc vào rất nhiều yếu
tố nên Công ty cần quan tâm đến tất cả những yếu tố đó. Tuy nhiên mức
độ quan trọng của chúng có thể là không giống nhau. Thứ nhất: Về chất
lượng hàng may mặc thời trang xuất khẩu trong thời gian tới Công ty sẽ
tiếp tục nâng cao để ngày càng phù hợp hơn với nhu cầu của khách
hàng, tạo ra lợi thế mạnh về chất lượng so với các đối thủ trong nước và
cố gắng theo kịp một số đối thủ mạnh trên thế giới xuất khẩu. Hiện nay
chất lượng sản phẩm hàng may mặc thời trang xuất khẩu của Công ty
chưa cao, chỉ thâm nhập vào đoạn thị trường cấp trung bình và thấp trong
các năm tới sẽ cố gắng nâng cao chất lượng để thâm nhập vào một số thị
trường cao hơn. Sở dĩ Công ty có đưa ra mục tiêu như vậy vì ngày nay
khi đang tiến dần vào thị trường tự ho hoá, chất lượng sản phẩm được
xem là lợi thế cạnh tranh cơ bản, là chìa khoá để đảm bảo sự hội nhập
vững chắc vào thị trường thế giới và khu vực. Thứ hai: Cùng với việc
nâng cao chất lượng thì yếu tố mẫu, mốt cũng là một nhân tố tạo ra sức
cạnh tranh mạnh mẽ cho hàng hoá của Công ty trên thị trường thế giới. Vì
vậy, để việc nghiên cứu mẫu mốt phát triển thực sự trở thành vũ khí sắc
bén Công ty đã có những kế hoạch tập trung cho công tác này như tuyển
thêm cán bộ làm công tác thiết kế mẫu. Công ty đang hướng tới việc tạo
ra những sản phẩm mang thương hiệu riêng của Công ty, có chất lượng
tốt mẫu, mã đẹp, được nhiều khách hàng ưu thích. Phát triển tốt công tác
này là một điều kiện giúp phát triển Công ty theo hướng tự chủ, không
phụ thuộc vào nhà máy sản xuất cũng như khách đặt hàng nước ngoài.
Nhờ đó có thể nâng cao khả năng kinh doanh của Công ty, nhanh chóng
chuyển sang xuất khẩu trực tiếp. Thứ ba: Nếu như việc nâng cao chất
lượng hàng hoá, không ngừng thay đổi mẫu mã hàng hoá kéo theo việc
nâng cao chất lượng, cải tiến mẫu mốt không hẳn đồng nghĩa với việc
nâng cao giá. Yếu tố giá cả là một yếu tố rất nhạy bén với rất nhiều khách
hàng nên Công ty phải đưa ra mức giá có tính cạnh tranh trên thị trường.
Yếu tố này có tính chất tổng hợp vì nó liên quan đến nhiều khâu, nhiều
công đoạn từ sản xuất đến tiêu thụ hàng hoá. Trong thời gian tới Tổng
công ty sẽ tập trung khai thác, tìm kiếm thêm những 48
49. Chuyên đề tốt nghiệp Nguyễn Thị Thuỷ nguồn vải tốt, giá cả
phải chăng để sản xuất nhằm nâng cao chất lượng và hạ giá thành sản
phẩm. Đồng thời thông qua các công tác nhập khẩu để có được một số
loại nguyên liệu, phụ liệu, thuốc nhuộm và hoá chất mà trong nước không
có hoặc có giá bán cao để phục vụ cho việc gia công hàng xuất khẩu. Tựu
chung của những việc làm này là để có được những hàng hoá khi đưa ra
thị trường có giá cả phù hợp với chất lượng, phù hợp với nhu cầu khách
hàng và có khả năng trở thành một vũ khí cạnh tranh tốt cho Công ty. Thứ
tư: Đẩy mạnh công tác xúc tiến, tiếp thị để giữ khách hàng truyền thống
và thu hút thêm khách hàng mới. Hàng năm Công ty sẽ trích ra một phần
kinh phí hỗ trợ cho các đoàn đi thăm qua hội chợ triển lãm ở trong nước
và nước ngoài, để giới thiệu, chào bán hàng hoá. Dự kiến trong năm nay
Công ty sẽ ra đời cửa hàng bán quần áo, đồng thời trưng bày những mặt
hàng xuất khẩu của Công ty để giới thiệu cho khách hàng. Ngoài ra, Công
ty sẽ đẩy mạnh công tác thị trường, phát triển mạng lưới thông tin để có
được những thông tin cần thiết về nhu cầu, thị hiếu khách hàng, về tình
hình biến động của thị trường xuất khẩu, về chủ trương, chính sách của
Chính phủ liên quan đến hoạt động xuất khẩu hàng may mặc một cách
nhanh chóng, cập nhật nhất. Thứ năm:Đảm bảo cung cấp hàng hoá cho
khách hàng theo đúng hợp đồng về số lượng, chất lượng, mẫu mã, thời
gian, địa điểm giao hàng. Tạo điều kiện thật thuận lợi cho khách hàng
trong việc vận chuyển, thanh toán. Những việc làm này sẽ tạo ra tâm lý
thoải mái, tin tưởng cho khách hàng khi làm việc với Công ty, từ đó có thể
nâng cao niềm tin, uy tín, hình ảnh của Công ty với khách hàng - đây là
một trong nhưng yếu tố nhằm giữ khách hàg truyền thống và lôi kéo
khách hàng mới cho Công ty. Thứ sáu: Để nâng cao khả năng cạnh tranh
trong hoạt động xuất khẩu hàng may mặc thời trang của Công ty, cùng
với những việc làm trên đây công tác tài chính của Công ty sẽ góp thêm
một phần vào mục tiêu đó. Công tác tài chính sẽ cần được chú trọng hơn
nhằm cân đối hợp lý các quỹ, nguồn vốn và chi phí để ưu tiến phục vụ
mục tiêu mũi nhọn của Công ty trong hoạt động kinh doanh xuất nhập
khẩu. II - một số biện pháp nâng cao khả năng cạnh tranh của công ty
may xuất khẩu 1 - Về phía Công ty 1.1 - Đẩy mạnh và nâng cao chất
lượng hoạt động Marketing, mở rộng thị trường xuất khẩu Kinh tế thị
trường ngày càng phát triển thì hoạt động Marketing càng giữ vai trò quan
trọng quyết định sự thành công hay thất bại trong hoạt động sản xuất kinh
doanh của các doanh nghiệp trên thị trường. Nếu hoạt động 49
50. Chuyên đề tốt nghiệp Nguyễn Thị Thuỷ Marketing được đẩy
mạnh và phát triển thì cũng có nghĩa là khả năng cạnh tranh của doanh
nghiệp cũng được tăng cường. Mặt khác, hiện nay đang là thời điểm mà
ngành may mặc cũng đang có sự phát triển mạnh, các doanh nghiệp
tham gia hoạt động xuất khẩu ngày càng gia tăng thì cục diện cạnh tranh
ngày càng khốc liệt. Bởi vậy, đẩy mạnh hoạt động marketing là vấn đề
cấp thiết, nhất là đối Công ty. Trong thời gian qua hoạt động này đã được
thực hiện nhưng còn quá đơn giản do phòng kế hoạch thị trường quản lý
nhưng để theo kịp với tình hình cạnh tranh hiện nay thì hoạt động này cần
được quan tâm nhiều hơn nữa. 1.1.1 – Tăng cường hoạt động nghiên
cứu thị trường nhằm xác định nhu cầu, thị hiếu khách hàng. Tổ chức hoạt
động nghiên cứu thị trường nhằm xác định nhu cầu, thị hiếu khách hàng
là một nhiệm vụ tất yếu Công ty cần thực hiện, nhất là trong giai đoạn
cạnh tranh ngày càng gay gắt này. Trong nền kinh tế hàng hoá thì thị
trường là nơi đánh giá cuối cùng của sản phẩm của nhà sản xuất, hàng
hoá của nhà kinh doanh và hiệu quả kinh doanh của họ. Do đó để tồn tại
và phát triển thì việc đầu tiên doanh nghiệp phải làm là làm tốt công tác
nghiên cứu thị trường để có thể tung ra những sản phẩm, hàng hoá mà
thị trường cần. Hoạt động này giúp doanh nghiệp nắm bắt nhu cầu và các
nhân tố ảnh hưởng đến nhu cầu, giá cả, dung lượng của thị trường. Công
ty hiện nay đang đứng trước sự cạnh tranh gay gắt trong hoạt động xuất
khẩu đối với các doanh nghiệp trong nước và nước ngoài. Vì vậy, trong
thời gian tới Công ty phải tổ chức tốt nghiên cứu và khai thác tốt cả thị
trường hiện tại lẫn thị trường tiềm năng. Cụ thể, để chiếm lĩnh thị trường,
đáp ứng được nhu cầu của người tiêu dùng với giá cả hợp lý, chất lượng
phù hợp cho từng vùng lãnh thổ, từng quốc gia, Công ty cần tập trung vào
việc phân tích nhân tố ảnh hưởng đến nhu cầu. Vì vậy để nắm bắt được
tình hình của thị trường nước ngoài, Công ty cần tiến hành mở các văn
phòng đại diện ở nước ngoài và cử đại diện ở các nước có mối quan hệ
làm ăn với Công ty điều tra nhu cầu về thị trường đó, tạo ra các mẫu, mốt
ăn khách, hợp thị hiếu người tiêu dùng. Tuy nhiên, để thực được những
việc trên không phải là dễ dàng vì nó rất tốn kém và khá phức tạp. Vì thế
Công ty có thể nghiên cứu thị trường một cách gián tiếp hay còn gọi là
nghiên cứu tại bàn những nhu cầu,thị hiếu đó. Thông qua một số tài liệu
nói về phong tục tập quán trong cách ăn mặc, về nền văn hoá của đất
nước sẽ giúp ta có thể hình dung được quan niệm về thời trang trong con
mắt của họ. Cộng thêm vào đó là các tạp chí thời trang của họ để nhận
thấy xu hướng về cách ăn mặc trong thời gian tới. Hiện nay hệ thống 50
51. Chuyên đề tốt nghiệp Nguyễn Thị Thuỷ thông tin Internet rất
phát triển nên việc nghiên cứu khách hàng qua mạng là rất đơn giản và ít
tốn kém. Qua các thông tin về khách hàng đã thu thập được từ những
nguồn trên Công ty có thể nắm bắt được nhu cầu, thị hiếu khách hàng cũ,
đồng thời tìm thêm được một số khách hàng mới mà nhu cầu của họ
Công ty có thể đáp ứng được. Những mặt hàng truyền thống luôn là
những mặt hàng trọng điểm nhưng qua nghiên cứu Công ty cần nhạy bén
hơn để đưa ra những sản phẩm mới mà thị trường có nhu cầu và khả
năng của Công ty có thể đáp ứng được. Ngoài ra cần nghiên cứu để dự
báo nhu cầu đối với từng loại mặt hàng như áo Jacket, áo sơ mi, quần
âu.. để việc nghiên cứu thị trường được thực hiện tốt, Công ty nên
thường xuyên cử các đoàn đi tham gia hội chợ triển lãm để tìm kiếm thêm
các đối tác mới, tạo quan hệ mật thiết với các bạn hàng quen thuộc. Đồng
thời, Công ty nên vận dụng lợi thế về vị trí địa lý của mình là nằm trên địa
bàn thủ đô, gần với các văn phòng đại diện, sứ quán nên có thể cử các
cán bộ của mình đến tận nơi chào hàng và gặp gỡ thương vụ của các
nước nhằm tìm hiểu nhu cầu của họ. Ngoài ra, Công ty nên thông qua các
trung tâm tư vấn, ngành, trung tâm thương mại công nghiệp để có những
lời khuyên và môi giới về sản phẩm mới, kiểu cách mới, đối tác mới, thị
trường mới. Hoạt động nghiên cứu thị trường còn phải thu thập được
những thông tin phản hồi từ phía khách hàng về hàng hoá của Công ty
mình về tất cả các yếu tố như chất lượng, giá cả, mẫu mã, các phương
thức thanh toán, giao hàng, dịch vụ trước, trong và sau khi bán... nhưng
những thông tin này là một tài liệu rất quý cho Công ty vì từ đây Công ty
có thể biết được những mặt tốt lẫn khuyến điểm của mình và lấy đó làm
căn cứ để lần sau có thể sửa chữa, giúp cho nhau những sản phẩm lần
sau được hoàn thiện hơn. 1.1.2 - Nghiên cứu, phân tích đối thủ cạnh
tranh Nghiên cứu, phân tích, đánh gia đối thủ cạnh tranh là công việc hết
sức quan trọng mang tính chiến lược của bất kỳ doanh nghiệp nào khi
tham gia sản xuất kinh doanh trên thị trường vì qua đó có thể thấy được
khả năng cạnh tranh hiện tại của chính Công ty so với các đối thủ. Nghiên
cứu, phân tích đối thủ cạnh tranh phải trả lời được các vấn đề sau: + Số
lượng đối thủ cạnh tranh của Công ty là bao nhiêu ?. + Đối thủ cạnh tranh
chính của Công ty là ai?. + "Thủ lĩnh" trên thị trường là ai? và lý do thành
công của họ. + Thị phần của họ trên thị trường là bao nhiêu? + Các yếu
tố: Chất lượng, giá cả, phương thức thanh toán, phương thức quảng cáo,
dịch vụ của họ có gì khác với Công ty mình. + Mục tiêu của đối thủ cạnh
tranh là gì?. 51
52. Chuyên đề tốt nghiệp Nguyễn Thị Thuỷ + Điểm mạnh, điểm
yếu của họ?. + Các biện pháp mà họ áp dụng để thâm nhập thị trường và
mở rộng?. Từ những phân tích, đánh giá đối thủ cạnh tranh Công ty sẽ
được cái nhìn tổng quát hơn về đối thủ cũng như chính bản thân mình và
qua đó Công ty sẽ đưa ra được những chiến lược sáng suốt, hợp lý phục
vụ tốt cho hoạt động kinh doanh nhằm nâng cao khả năng cạnh tranh.
1.1.3 - Đẩy mạnh hoạt động khuyếch trương, quảng cáo Các hoạt động
xúc tiến, khuyếch trương bao gồm các nội dung như: Quảng cáo, các
hoạt động yểm trợ, xúc tiến bán hàng, hội chợ triển lãm...được sử dụng
dể thông tin về hàng hoá nhằm lôi kéo khách hàng về phía mình, giới
thiệu về công ty, nâng uy tín của Công ty. Các hoạt động hỗ trợ bán là
một trong những hoạt động quan trọng trong chính sách cạnh tranh của
một doanh nghiệp vì đây không chỉ là biện pháp hỗ trợ mà nó còn tăng
cường cho các chính sách giá cả, phân phối.. nhằm tằng sức cạnh tranh
của một doanh nghiệp trên thị trường. Chi phí cho hoạt động quảng cáo
xúc tiến thường rất lớn song hiệu quả của quá trình kinh doanh tăng lên
rõ rệt. Do vậy bất kỳ một doanh nghiệp nào tham gia thị trường cạnh tranh
đều phải xây dựng những chương trình quảng cáo hấp dẫn nhằm thu hút
sự chú ý, gây ấn tượng cho khách hàng. Đâu chính là những cuộc cạnh
tranh phi giá giữa các doanh nghiệp tham gia cạnh tranh trên thị trường.
Công ty có thể tiến hành các hoạt động khuyếch trương theo các hướng
sau: * Mở rộng hoạt động quảng cáo cho những sản phẩm của Công ty,
đặc biệt là những sản phẩm mang nhãn hiệu đặc biệt. Hoạt động quảng
cáo được thực hiện nhằm tạo ra sự chú ý của khách hàng và thông tin
cho khách hàng biết về sản phẩm của mình. Công ty cần xây dựng những
chương trình quảng cáo hấp dẫn, kích thích sự chú ý của khách hàng
thông qua các phương tiện thông tin như: Báo chí, mạng Internet... nhằm
giới thiệu cho các đối tượng khách hàng hiểu rõ về sản phẩm và danh
tiếng của Công ty. Hoạt động xuất khẩu là hoạt động mang tính chất quốc
tế, khách hàng là những người ở những quốc gia khác nhau nên việc
quảng cáo là rất khó, Công ty phải lập trang web phục vụ cho công tác
quảng cáo. Đối với những khách hàng đã từng biết đến Công ty thì việc
quảng cáo qua mạng mới có hiệu quả, còn đối với những khách hàng mới
chưa hề biết đến tên tuổi, hàng hoá của công ty thì trang web của Công ty
chưa chắc đã được họ quan tâm. Vì lý do đó, Công ty nên quảng cáo các
sản phẩm của mình qua cách trình bày trên bao bì, nhãn hiệu sản phẩm
vì bao bì là một trong những phương tiện quảng cáo hữu hiệu... trên các
nhãn mác cần ghi rõ: - Tên, ký hiệu hàng hoá, phân loại theo các chỉ tiêu
quốc tế nào. 52
53. Chuyên đề tốt nghiệp Nguyễn Thị Thuỷ - Tên, địa chỉ Công
ty. Mặc khác, bao bì là hình thức bên ngoài của sản phẩm, nó góp phần
làm tăng thêm độ sang trọng, lịch sự của sản phẩm nên có luôn được tiêu
dùng chú ý khi lựa chọn sản phẩm ,vì thế Công ty nên quan tâm nhiều
hơn nữa đến độ tiện lợi, bền đẹp, lịch sự của bao bì. * Công ty nên duy trì
tổ chức các hoạt động như hội nghị khách hàng, tham gia hội chợ giới
thiệu sản phẩm, đặc biệt là những hội chợ ở nước ngoài, in ấn, phát hành
các tài liệu về Công ty, về sản phẩm của mình như ra đời catologue, tờ rơi
quảng cáo. Đẩy mạnh các hoạt động dịch vụ, quảng cáo, khuyếch trương
sẽ góp phần đẩy mạnh tốc độ xuất khẩu, tăng sức mạnh về cạnh tranh,
tăng thị phần của Công ty trên thị trường. Tuy nhiên khi thực hiện các
hoạt động này, Công ty cần tính toán sao cho chi phí bỏ ra phải phù hợp
với tình hình tài chính cũng như tương xứng với doanh thu thu được của
mình. Vì hiệu quả kinh doanh có được là nhờ rất nhiều yếu tố cần phân
bổ đều chi phí cho nhiều hoạt động nên chưa hẳn đầu tư thật nhiều tài
chính cho hoạt động này là tốt. 1.2 - Sử dụng chính sách giá cả một cách
có hiệu quả Để có một chính sách giá hợp lý cần phải căn cứ vào chi phí
sản xuất kinh doanh, nhu cầu thị trường, cạnh tranh, luật pháp. Chi phí
sản xuất kinh doanh xác định giá sàn còn nhu cầu thị trường xác định
mức giá giới hạn trên của sản phẩm (giá trần). Luật pháp và chính trị hạn
chế khả năng tự do định giá của doanh nghiệp trên thị trường. Do đó việc
xây dựng một chính sách giá cả cần có các biện pháp sau: - Tìm những
nguồn nguyên liệu rẻ trong và ngoài nước, tiến hành mua nhiều, để có giá
rẻ, hạ thấp giá gia công nhờ việc tìm những nhà máy sản xuất có năng
suất lao động cao, huy động vốn ở những nguồn vốn có chi phí thấp... -
Phân tích mức giá trên thị trường, đặc điểm, quan hệ, cung cầu, độ co
giãn của cung cầu, mức độ cạnh tranh trên thị trường. - Tính toán cơ cấu
giá, - Cần có các biện pháp khuyến khích về giá cho khách hàng với
những khách hàng quên biết, khách hàng mua với số lượng lớn. Khách
hàng mua thanh toán tiền ngay. - Khi các định giá cần chú ý: không nên
xác định giá quá cao hay quá thấp. Nếu mức giá cao ngay từ đầu sẽ khó
bán được hàng. Nếu giá quá thấp sau này sẽ gặp khó có cơ hội tăng giá.
1.3 - Thực hiện đa dạng hoá mặt hàng xuất khẩu 53
54. Chuyên đề tốt nghiệp Nguyễn Thị Thuỷ Thực chất của đa
dạng hoá xuất khẩu là quá trình mở rộng hợp lý danh mục sản phẩm, tạo
nên một cơ cấu sản phẩm có hiệu quả. Đa dạng hoá mặt hàng là cần thiết
khách quan đối với mỗi doanh nghiệp, bởi vì: - Ngày nay nhờ những
thành tựu của khoa học công nghệ mà chu kỳ sống của sản phẩm được
rút ngắn, doanh nghiệp cần có nhiều sản phẩm để thay thế hỗ trợ cho
nhau. - Nhu cầu thị trường rất đa dạng, phong phú và phức tạp, doanh
nghiệp đa dạng hoá mặt hàng là nhằm đáp ứng tối đa nhu cầu thị trường
và như vậy doanh nghiệp sẽ thu được nhiều lợi nhuận. - Trong điều kiện
cạnh tranh ngày càng quyết liệt thì đa dạng hóa mặt hàng là một trong
những biện pháp phân tán rủi ro trong kinh doanh. - Đa dạng hoá mặt
hàng là khai thác và sử dụng tốt hơn năng lực, trình độ và sức lao động
của cán bộ công nhân viên. Trên cơ sở những lợi ích của việc đa dạng
hoá mặt hàng, việc đa dạng hoá mặt hàng của công ty có thể thực hiện
theo các hướng sau: + Với những hàng hoá có kim ngạch thấp Công ty
vẫn duy trì xuất khẩu để phục vụ nhu cầu, giữ thị trường cũ. Tuy nhiên
Công ty cũng cần xem xét để thu hẹp quy mô xuống mức hợp lý. + Tung
ra thêm một số mặt hàng phục vụ nhu cầu ở các lứa tuổi khác nhau, nghề
nghiệp khác nhau. + Ngoài những mặt hàng chủ lực cần tìm hiểu nhu cầu
để đưa ra những mặt hàng may mặc khác. 1.4 - Nâng cao chất lượng
hàng hoá và cải tiến công tác quản lý chất lượng Chất lượng hàng hoá là
vũ khí cạnh tranh quan trọng mà bất kỳ một doanh nghiệp nào cũng phải
quan tâm và sử dụng nó để giành được thắng lợi trong cạnh tranh. Nâng
cao khả năng cạnh tranh cũng có nghĩa là phải nâng cao chất lượng hàng
hoá và tăng cường công tác quản lý chất lượng hàng hoá. Để nâng cao
khả năng cạnh tranh bằng vũ khí chất lượng, công ty không thể thực hiện
các biện pháp như: đầu tư đổi mới công nghệ, nâng cao trình độ tay nghề
cho công nhân viên, nâng cao chất lượng sản phẩm trong giai đoạn thiết
kế, sản xuất... Do đó Công ty luôn có sự nghiên cứu, tìm hiểu về tình hình
sản xuất, trình độ tay nghề công nhân, mức độ hiện đại của máy móc,
thiết bị, công nghệ...của các nhà máy sản xuất. Vì lẽ đó, những cán bộ
trực tiếp thực hiện công việc này cần có những hiểu biết nhất định về vải
vóc, hàng may mặc. Các tổ chức, hoặc gửi một số cán bộ đảm nhiệm
công việc này tới các lớp đào tạo để nâng cao trình độ cho họ, đồng thời
tiến hành thực 54
55. Chuyên đề tốt nghiệp Nguyễn Thị Thuỷ hiện các biện pháp
kinh tế như lương, thưởng, phạt... để tạo động cơ hành động và trách
nhiệm cho những người này. 1.5 -Tổ chức tốt công tác nghiên cứu mẫu
mốt Có thể nói một trong những nguyên nhân dẫn đến khả năng cạnh
tranh hàng may mặc thời trang của công ty chưa cao là do trình độ thiết
kế mẫu mốt còn thấp, thiếu kinh nghiệm, chưa đáp ứng được nhu cầu của
khách hàng. Hàng hoá xuất khẩu của công ty hầu hết là làm theo mẫu của
khách hàng và chỉ cố gắng hoàn thiện sản phẩm sao cho thật giống mẫu.
Hiện nay công ty đã có phòng thiết kế, tạo mẫu và việc tạo mẫu cho hàng
hoá cũng góp phần nâng cao chất lượng hàng hoá, do đó cần tập trung
chú trọng vào khâu này để có được những sản phẩm không những có
đặc trưng riêng về mẫu mã mà còn độc đáo cả về chất liệu vải, màu sắc...
Vì thế để góp phần nâng cao khả năng cạnh tranh công ty cần: - Quan
tâm hơn nữa đến công tác thiết kế mẫu, mốt - Đầu tư cho bộ phận thiết kế
về trang thiết bị, thu hút lực lượng hoạ sỹ nghiên cứu mốt. - Tổ chức đào
tạo và nâng cao trình độ, năng lực của các nhân viên Marketing cho
ngang tầm với nhiệm vụ, có khả năng dự báo trước được nhu cầu thị hiếu
của người tiêu dùng về hàng may mặc bằng cách cử họ đi học cá lớp về
marketing do các chuyên gia trong nước hoặc nước ngoài giảng dạy. - Cử
các cán bộ thiết kế mẫu thời trang đi tham quan và học tập ở nước ngoài
để nâng cao trình độ. - Trước mắt, trong quá trình gia công cho khách
hàng nước ngoài. Công ty có thể tìm hiểu làm quen với nhu cầu thị
trường thế giới về mẫu thời trang.Trên cơ sở đó sản phẩm các mẫu mốt
chào hàng phù hợp với thị hiếu của các thị trường đó. Để thực hiện có
hiệu quả việc nghiên cứu và thiết kế mẫu mốt đòi hỏi phải nắm bắt được
các yếu tố ảnh hưởng đến nhu cầu hàng may mặc để có thể thiết kế được
những mẫu sản phẩm phù hợp với từng thị trường. Vì thế việc thiết kế
phải được căn cứ vào: + Trào lưu mẫu mốt trên thế giới. + Bản sắc văn
hoá từng dân tộc, nhất là những quốc gia nhập khẩu hàng của công ty. +
Điều kiện kinh tế, khí hậu của mỗi nước. + Chất liệu vải, phụ liệu may +
Gam mầu. + Kiểu dáng phù hợp với điều kiện sinh hoạt mỗi nước. 1.6 -
Nâng cao trình độ người lao động 55
56. Chuyên đề tốt nghiệp Nguyễn Thị Thuỷ Thế kỷ 21 là thế kỷ
của nền "văn minh trí tuệ", trong đó con người tri thức khoa học và công
nghệ sẽ đóng vai trò quyết định tới sự phát triển của đất nước và nói cụ
thể hơn là quyết định sự thành công trong hoạt động của các công ty, xí
nghiệp. Muốn phát triển mạnh mẽ trong tương lai, công ty phải có một đội
ngũ cán bộ kinh doanh có đầy đủ năng lực để tìm hiểu một cách rõ ràng,
chính xác và kịp thời nhu cầu của thị trường quốc tế, quy mô của nhu cầu
và khả năng đáp ứng nhu cầu đó của nền sản xuất trong nước. Đồng thời
phải nắm bắt được chính xác thông tin và sự thay đổi nhu cầu giá cả thị
trường, những nguyên nhân chính gây nên sự biến đổi đó. Đó là con
đường duy nhất giúp cho lãnh đạo doanh nghiệp ngoại thương kịp thời xử
lý một vấn đề trước khi nó vượt ra khỏi tầm kiểm soát của Công ty. Đối
với một cán bộ làm công tác kinh doanh xuất nhập khẩu thì những đòi hỏi
về chuyên môn, nghiệp vụ, về trình độ marketing, về ngoại ngữ... là
những tiêu chuẩn không thể thiếu. Những yếu tố này thể hiện ở các mặt
chủ yếu sau: - Xác định được thị trường mục tiêu cho Công ty, sau đó
phải định vị Công ty theo hướng xây dựng một mối liên kết chặt chẽ với
thị trường này. Tiến hành quảng cáo và xúc tiến bán hàng có chủ đích,
đồng thời phải giữ chữ tín, nâng cao hình ảnh, uy tín của công ty. - Có
khả năng chiếm lĩnh thị trường và giữ vững thị trường bằng cách gây ấn
tượng ban đầu tốt đẹp cho khách hàng. - Có khả năng lực chọn phương
tiện và quy mô quảng cáo thích hợp với thị trường mục tiêu của công ty. -
Có khả năng tìm những khe hở, tìm thêm nguồn hạn ngạch để lọt vào
những thị trường rộng lớn hơn. - Tạo ra sự năng động trong kinh doanh,
thích nghi với sự biến động của thị trường, tránh rủi ro trong kinh doanh
và nắm bắt được cơ hội kinh doanh có lợi. - Biết phân tích, đánh giá tổng
hợp tình hình, đưa ra các thông tin tin cậy giúp cho việc vạch ra các chủ
trương, chương trình hành động thích hợp. Thị trường may mặc thế giới
phức tạp, nhu cầu về hàng may mặc biến động theo mùa. Hơn nữa, tập
quán thương mại, ngôn ngữ giao dịch với các nước ở các thị trường khác
nhau có sự khác nhau. Vì những nhiệm vụ đó nhân viên phòng xuất nhập
khẩu phải hết sức linh hoạt, tinh thông nghiệp vụ ngoại thương, giỏi ngoại
ngữ, hiểu biết chuyên môn về ngành may. Để có được những cán bộ có
đầy đủ những yêu cầu trên công ty cần chủ động đào tạo bồi dưỡng cán
bộ chuyên môn giỏi gắn với thị trường. Hàng năm công ty cần có kế
hoạch chi phí cho việc bồi dưỡng nâng cao nghiệp vụ kinh doanh xuất
nhập khẩu, quản lý hiện đại cho các cán bộ quản lý. Đây là 56
57. Chuyên đề tốt nghiệp Nguyễn Thị Thuỷ một cách đầu tư lâu
dài, tạo ra động lực mạnh thúc đẩy hoạt động sản xuất kinh doanh của
công ty. Một số hình thức nhằm đào tạo, bồi dưỡng các cán bộ cho công
ty hiện nay gồm: - Gửi cán bộ đi học ở các trung tâm đào tạo dài hạn,
nhất là đối với một số cán bộ trẻ có năng lực. - Mở các lớp bồi dưỡng
nghiệp vụ ngắn hạn từ hai đến ba tháng theo từng chuyên đề mang tính
chất tập huấn những vấn đề mới có tính cấp thiết để kịp vận dụng vào
công tác chỉ đạo, điều hành. - Tổ chức các cuộc hội thảo trao đổi kinh
nghiệm trong các lĩnh vực như quản lý, nghiệp vụ kinh doanh, khả năng
marketing... để từ đó các cán bộ trong công ty có thể học hỏi lẫn nhau. -
Tạo điều kiện cho các cán bộ đi tham quan, khảo sát ở nước ngoài để
học hỏi thêm kinh nghiệm về hoạt động kinh doanh xuất khẩu. Việc đào
tạo và đào tạo lại không chỉ tập trung vào trình độ nghiệp vụ, trình độ
ngoại ngữ... của cán bộ trong công ty mà còn phải giáo dục ý thức, tư
tưởng văn hoá cho cán bộ công nhân viên tạo dựng được bầu không khí
đoàn kết nhất trí nội bộ trong công ty, xây dựng công ty thành một khối
thống nhất, xây dựng nếp sống văn minh, tạo nên một nền văn hoá riêng
biệt cho công ty. Đây là một trong những tiền đề giúp cho công ty phát
triển một cách bền vững và lâu dài. Bên cạnh việc đào tạo và đào tạo lại
cán bộ công nhân viên, nếu có điều kiện công ty nên có chính sách thu
hút những người có năng lực bằng cách lập quỹ học bổng trợ cấp cho
sinh viên, phối hợp với các trường, các Viện nghiên cứu.. để đào tạo cán
bộ ngay từ khi còn học Đại học. 1.7 - Mở rộng các mối liên kết kinh tế Liên
kết kinh tế là hiện tượng xã hội khách quan của nền kinh tế hàng hoá có
sự phân công lao động xã hội ngày càng phát triển, nó phản ánh mối
quan hệ phối hợp hoạt động kinh tế giữa các chủ thể kinh tế với nhau để
thực hiện những nhiệm vụ kinh doanh nhất định, nhằm đem lại hiệu quả
cao nhất đối với các bên tham gia. Trong cạnh tranh, các doanh nghiệp
liên kết với nhau để tăng sức cạnh tranh thực hiện cạnh tranh thắng lợi
các đối thủ khác. Liên kết kinh tế nhằm khai thác được các điểm mạnh,
khắc phục điểm yếu, giúp doanh nghiệp tồn tại và phát triển. Để giành
được thắng lợi và nâng cao sức cạnh tranh của mình trên thị trường quốc
tế, Công ty cần tiến hành các hoạt động liên kết sau: - Cần tiến hành liên
kết chặt chẽ hơn nữa đối với các đơn vị cung ứng nguyên vật liệu phục vụ
cho hoạt động gia công hàng hoá xuất khẩu của công ty. 57
58. Chuyên đề tốt nghiệp Nguyễn Thị Thuỷ - Tiến hành liên kết
với các đơn vị nước ngoài nhằm thu hút các nguồn lực, tổ chức tốt công
tác tiêu thụ sản phẩm. - Liên kết với các tổ chức ngân hàng để thuận tiện
trong việc thanh toán tiền hàng với khách hàng cũng như đối với các đơn
vị cung cấp. - Giữ mối quan hệ với các đơn vị vận chuyển, các đơn vị làm
thủ tục xuất khẩu để hàng hoá của công ty lúc xuất khẩu được nhanh
chóng, làm giảm chi phí lưu kho bãi, giao hàng đúng quy định của hợp
đồng... Ngoài ra cần có sự liên kết kinh tế, giữ quan hệ tốt giữa công ty
với các đơn vị nước ngoài dựa trên hợp đồng kinh tế, giúp Công ty đảm
bảo sự ổn định trong kinh doanh xuất khẩu, tránh bị ép giá và các bất lợi
khác. 1.8 - Nâng cao hiệu quả sử dụng vốn, chi phí, lợi nhuận Qua việc
phân tích hiệu quả kinh doanh xuất khẩu hàng may mặc thời trang, chúng
ta có thể đưa ra một số biện pháp về quản lý chi phí, vốn, lợi nhuận và
các chỉ tiêu tài chính khác để góp phần nâng cao sức cạnh tranh của công
ty: Thứ nhất: Tiếp tục phát huy những thành công mà công ty đã đạt được
trong những năm qua làm tiền đề động lực cho các chỉ tiêu khác cùng vận
động theo xu hướng tích cực, đảm bảo cho toàn bộ hoạt động sản xuất
kinh doanh của công ty có hiệu quả. Để thực hiện tốt vấn đề này công ty
cần có một số biện pháp sau: - Tính toán hiệu quả kinh doanh, đầu vào
các hoạt động kinh doanh có lãi. - Đa dạng hoá các hoạt động kinh doanh
để có sự hỗ trợ nhau về vốn. - Chủ động tạo nguồn như: Vay từ các tổ
chức tín dụng, liên doanh liên kết... - Hạn chế việc không thu hồi được
hay việc bị chiếm dụng vốn để việc quay vòng vốn được nhanh: Tích cực
giảm các khoản chi thu, vốn tồn đọng trong tay khách hàng. Muốn vậy
trước khi ký hợp đồng công ty phải tìm hiểu rõ tình hình tài chính của
khách hàng, tránh rủi ro có thể xảy ra. - Tiếp tục giảm kỳ thu tiền trung
bình để nâng cao tốc độ quay vòng vốn. Thứ hai: Giải quyết những hạn
chế còn tồn tại trong vấn đề sử dụng vốn, giúp tăng nhanh vòng quay của
vốn, tăng sức sản xuất, sức sinh lời của vốn cố định... Mặc dù một số các
chỉ tiêu trên vận động theo chiều hướng tích cực nhưng thời gian qua tình
hình kinh tế chính trị trong nước và khu vực luôn có nhiều biến động ảnh
hưởng tới tỷ lệ doanh lợi/vốn chủ sở hữu, doanh lợi/ doanh thu... làm cho
các chỉ tiêu này giảm xuống. 2 - Về phía nhà nước Ngành may mặc hiện
nay đang được Nhà nước khuyến khích phát triển và hoạt động xuất khẩu
lại càng được coi trọng hơn nữa vì hàng năm nó đem 58
59. Chuyên đề tốt nghiệp Nguyễn Thị Thuỷ lại kim ngạch xuất
khẩu rất lớn cho đất nước. Tuy nhiên, sự cố gắng của công ty trong hoạt
động xuất khẩu chỉ là một trong những yếu tố giúp công ty có được sức
cạnh tranh trên thị trường, một yếu tố khác rất quan trọng có ảnh hưởng
trực tiếp đến hoạt động xuất khẩu chính là các chính sách về xuất khẩu
của nhà nước Việt Nam. Vì thế về phía vĩ mô cần có những biện pháp
tích cực giúp công ty nâng cao được khả năng cạnh tranh của mình. 2.1 –
Hoàn thiện chính sách đối với xuất khẩu hàng may mặc: Hiện nay, khi nền
kinh tế nước ta ngày càng phát triển và có xu thế mở cửa để giao lưu
buôn bán với thị trường quốc tế thì hoạt động xuất khẩu càng được coi
trọng. Nhà nước đã ban hành nhiều chính sách, nghị định nhằm khuyến
khích, hỗ trợ xuất khẩu tạo sự thuận cho các doanh nghiệp khi tham gia
hoạt động này. (Các nghị định như 57/1998/NĐ-CP, 114/HĐBT, 33/CP đã
quy định các chính sách về xuất nhập khẩu, về thực hiện luật thương mại
trong hoạt động xuất nhập khẩu...) Những nghị định này sẽ giúp các
doanh nghiệp hiểu rõ những quy định, những sự ưu đẫi mà nhà nước đưa
ra cho hoạt động xuất khẩu, đồng thời nắm rõ quyền lợi và nghĩa vụ của
mình khi tham gia hoạt động này. Cụ thể như nghị định 33/CP ngày
19/4/1994 ở điều 9 có quy định: " Nhà nước khuyến khích và có chính
sách hỗ trợ đối với các doanh nghiệp phát triểnvà mở rộng thị trường mới,
và xuất khẩu những mặt hàng mà Nhà nước khuyến khích xuất khẩu"...
Một công báo mới số 17 ngày 8/5/2001 đã được đưa ra trong đó có
những quy định riêng về một số loại hàng hoá mà Nhà nước khuyến khích
xuất khẩu những chính sách ưu tiên khi xuất khẩu những mặt hàng đó.
Hàng may mặc một trong số nhữg mặt hàng được khuyến khích xuất
khẩu và theo công báo số 17 thì ' Bộ Thương mại chủ trì cùng các Bộ,
nghành hữu quan và các nhà sản xuất lớn của Việt Nam tiến hành đàm
phán với các tổ chức kinh tế quốc tế và các nước, nhằm đẩy nhanh tiến
trình bỏ hạn ngạch đối với loại hàng hoá này " đồng thời các cơ quan trên
cần xây dựng và ban hành các quy định chung thực hiện hạn ngạch hàng
may mặc , công bố tỷ lệ hạn ngạch may mặc đấu thầu và tỷ lệ này phải
tăng hàng năm để thay thế dần cho cơ chế phân giao hạn ngạch. Tuy
nhiên, bên cạnh những chính sách, nghị định trên trong một số chính sách
khác còn có các quy định quá cứng nhắc, không gắn liền với thực tế của
từng mặt hàng làm ảnh hưởng đến hoạt động xuất khẩu, gây ra nhiều khó
khăn cho các doanh nghiệp khi tiến hành hoạt động này. Vì thế ở đây em
muốn đưa ra một số kiến nghị giúp cho các chính sách có phần linh hoạt
hơn, nhằm tạo điều kiện cho các doanh nghiệp được thuận lợi hơn trong
hoạt động kinh doanh của mình. 59
60. Chuyên đề tốt nghiệp Nguyễn Thị Thuỷ Đối với thị trường
không hạn ngạch chúng ta nên bỏ giấy phép xuất khẩu chuyến vì: Bộ
Thương mại hiện nay quy định phải có hợp đồng cụ thể mới được làm
giấy phép xuất khẩu. Thực tế đối với các quy định này các doanh nghiệp
xuất khẩu hàng may mặc thường gặp nhiều khó khăn do đặc điểm của
hoạt động gia công. Khách hàng đến gia công có khi họ ký hợp đồng
nhưng sau đó mới tìm hàng cụ thể. Mặt khác các doanh nghiệp May Việt
Nam nhận may gia công thường phải qua khâu trung gian nên có nhiều
khoản trong hợp đồng chưa xác định ngay được, chẳng hạn như thời hạn
giao hàng, nhãn hiệu, mẫu mã... có trường hợp sau khi nhập nguyên liệu
về mới biết hàng sản xuất, hoặc phải thoả thuận thêm các điều khoản
khác gây thiệt hại cho doanh nghiệp. Bên cạnh đó, do các quy định hiện
hành nên buộc hai bên phải ký một hợp đồng chung mang tính đối phó. Vì
vậy, cấp giấy phép xuất khẩu căn cứ theo hợp đồng nhiều khi chưa phản
ánh đúng được con số thực. Đây là một vấn đề mà các cơ quan quản lý
cần nghiên cứu để sửa đổi cơ chế xuất khẩu cho phù hợp, tạo điều kiện
cho các doanh nghiệp xuất khẩu hàng may mặc. Về thời gian cấp giấy
phép hiện nay là 4 ngày, song so với nhu cầu kinh doanh hiện nay là còn
quá lâu. Vì vậy trong trường hợp này, nhà nước nên xem xét bỏ quy định
giấy phép xuất khẩu để khuyến khích các doanh nghiệp đồng thời đảm
bảo được thời gian giao nhận hàng. 2.2 – Cải tiến chính sách thuế Chính
sách thuế cần hợp lý để nâng cao khả năng cạnh tranh của các doanh
nghiệp May mặc nói chung và Công ty May Xuất Khẩu nói riêng. Chính
sách thuế đối với hàng may mặc trong thời gia qua còn bất hợp lý với thời
gian quy định cho hàng tạm nhập tái xuất và hàng bán đứt (Hàng FOB)
phải nộp thuế trong vòng 90 ngày là quá ngắn, bởi lẽ từ khâu ký kết hợp
đồng mua nguyên vật liệu sản xuất và xuất khẩu khó thực hiện trong thời
gian đó. Đối với hàng gia công còn phụ thuộc vào khách hàng, còn hàng
FOB thì phải tự túc từ khâu đầu đến lúc xuất hàng đi, thì thời hạn đó quá
ngắn vì nó còn liên quan đến vốn của doanh nghiệp. Khi quá 90 ngày
chưa xuất khẩu hàng hoá thì doanh nghiệp phải vay ngân hàng chịu lãi
suất để tạm nộp thuế và như vậy lại đẩy giá thành lên, làm giảm khả năng
cạnh tranh về giá đối với hàng xuất khẩu. Bên cạnh đó, hàng may mặc sử
dụng nguyên liệu trong nước bán ra nước ngoài phải chịu mức thuế
không hợp lý, thuế chồng thuế. Để khuyến khích sản xuất và làm tăng khả
năng cạnh tranh cho các doanh nghiệp hàng may mặc xuất khẩu, Nhà
nước nên miễn thuế các nguyên liệu, phụ liệu sản xuất, các chủng loại
thay thế nhập khẩu để làm hàng phục vụ xuất khẩu, đồng 60
61. Chuyên đề tốt nghiệp Nguyễn Thị Thuỷ thời tạo điều kiện cho
các doanh nghiệp Việt Nam có thể bán ngang hoặc thấp hơn giá sản
phẩm cùng chủng loại và tạo cho ngành may xuất khẩu theo phương thức
FOB. Theo Quyết định tại Điều 8 Luật thuế GTGT và Điều 7 Nghị định số
28/1998/NĐ-CP của Chính phủ, thuế suất thuế GTGT là 0% được áp
dụng đối với các mặt hàng hoá xuất khẩu. Đây là một quy định nhằm
khuyến khích hoạt động xuất khẩu nói chung và hàng may mặc xuất khẩu
nói riêng. Tuy nhiên hàng may mặc xuất khẩu cũng giống như nhiều hàng
hoá xuất khẩu khác vẫn phải chịu thuế xuất khẩu, thuế suất thuế xuất
khẩu tuỳ theo từng mặt hàng và mức độ ưu tiên của nó. Hàng may mặc
xuất khẩu hiện nay chịu mức thuế suất ưu đãi là 50% và thuế suất thường
là 75%. Mức thuế này như vậy là tương đối phù hợp nhưng để khuyến
khích hơn nữa hoạt động xuất khẩu Nhà nước cần nghiên cứu để có thể
đưa ra một mức thuế thấp hơn, Ngành May mặc Việt Nam đang trên đà
phát triển và nhất là với chiến lược " tăng tốc " trong những năm tới thì
sản phẩm của ngành ngày càng nhiều với chất lượng, mẫu mốt cao hơn,
giá cả thấp hơn. Nếu hoạt động xuất khẩu không được chú trọng hơn nữa
thì sản phẩm sản xuất ra sẽ không tiêu thụ hết ở thị trường trong nước,
gây ứ đọng hàng hoá, dẫn đến ứ đọng vốn... nên việc đẩy mạnh xuất
khẩu là rất càn thiết. Ngoài ra hoạt động này hàng năm đem lại cho đất
nước một mức Kim ngạch xuất khẩu cao nhất trong toàn ngành công
nghiệp và trên hết là nó giải quyết việc làm cho một lực lượng lao động
lớn trong nước. Nhà nước đứng trên phương diện vĩ mô nên bất cứ một
vấn đề nào cũng phải xem xét trên mọi khía cạnh,cả về lợi ích kinh tế và
lợi ích xã hội và vấn đề giảm thuế xuất khẩu là một trong những cách thức
giải quyết theo hướng đó. 2.3 – Hoàn thiện chính sách tỷ giá Việc điều
chỉnh tỷ giá hối đoái là hết sức quan trọng, trong đó mục tiêu của chính
sách tỷ giá trong thời gian tới là thường xuyên xác lập và duy trì tỷ giá ổn
định và phù hợp, dựa trên sức mua thực tế của đồng Việt Nam so với các
ngoại tệ, phù hợp với cung cầu của thị trường, đảm bảo sự ổn định kinh
tế đối nội và tăng trưởng kinh tế đối ngoại là hết sức cần thiết. Chính sách
tỷ giá hối đoái từ khi được Chính phủ thực hiện cải cách trong cơ chế điều
hành tỷ giá giữa đồng USD và đồng Việt Nam thì đã có sự linh hoạt hơn
phần nào, đã khép lại khoảng cách giữa tỷ giá quy định của Ngân hàng
Trung ương với thị trường tự do, song cần linh hoạt hơn nữa (không nên
định giá cao đồng nội tệ). Tuy nhiên, không nên áp dụng các biện pháp
điều chỉnh đột ngột sẽ gây ra những cú sốc mà cần đi sát với thị trường,
nhằm khuyến khích xuất khẩu và đảm bảo sự ổn định, tăng trưởng kinh
tế. 61
62. Chuyên đề tốt nghiệp Nguyễn Thị Thuỷ Trước đây, khi nền
kinh tế nước ta trong cơ chế tập trung quan liêu bao cấp thì tỷ giá có sự
ưu tiên đối với hàng xuất khẩu. Nhưng từ khi chuyển sang cơ chế thị
trường thì tỷ giá được xác định chung cho toàn bộ các hoạt động kinh
doanh trong toàn nền kinh tế. Việc chuyển đổi chính sách tỷ giá như vậy
cũng có cả hai mặt ưu, nhược của nó. Ta có thể thấy, khi áp dụng chính
sách tỷ giá chung như vậy thì các doanh nghiệp kinh doanh xuất khẩu sẽ
phải linh động hơn, có tinh thần trách nhiệm cao hơn đối với việc kinh
doanh của chính mình vì không còn được sự ưu đãi trong tỷ giá, qua đó
có thể tạo thêm tính tự lập cho doanh nghiệp. Nhưng bên cạnh đó đôi
lúccũng có nững bất cập. Chẳng hạn như khi tỷ giá hối đoái giữa đồng
Việt Nam và đồng ngoai tệ thấp, tức là định giá cao đồng nội tệ và hoạt
động xuất khẩu không có sự hỗ trợ nào khác thì chắc hẳn hoạt động xuất
khẩu sẽ có xu hướng giảm. Sở dĩ như vậy vì khi xuất khẩu chúng ta sẽ
thu ngoại tệ về và với tỷ giá thấp thì khi đổi ra đồng nội tệ thì giá trị thu lại
của ta sẽ thấp. Do đó, Nhà nước cần có những chính sách về tỷ giá để hỗ
trợ cho hoạt động xuất khẩu khi tỷ giá hối đoái của các Ngân hàng ngoại
thương tăng cao. 2.4 – Hoàn thiện chính sách tín dụng Trong giai đoạn
hiện nay tình hình cạnh tranh ngày càng khó khăn, phức tạp thì việc nắm
bắt cơ hội trong kinh doanh là rất quan trọng. Đó là một trong những điều
tạo nên thành công trong kinh doanh của Công ty. Các thời cơ kinh
doanh, cơ hội hấp dẫn đối với Công ty là rất hiếm và mỗi cơ hội chỉ đến
một lần, vì thế khi có Công ty cần nắm bắt ngay thì mới có thể thắng được
các đối thủ. Nếu Công ty không có đủ vốn phục vụ cho thương vụ kinh
doanh đó thì cơ hội sẽ bị bỏ lỡ, các doanh nghiệp khác sẽ chiếm lấy cơ
hội đó và đồng thời có thể dẫn tới mất khách, mất khả năng cạnh tranh
sau này của Công ty. Do vậy để giúp Công ty có được những thuận lợi
trong kinh doanh cần có sự trợ giúp của các tổ chức tín dụng thông qua
các chính sách tín dụng của Nhà nước như: - Nhà nước cần có các ưu
đãi tín dụng đối với các doanh nghiệp sản xuất kinh doanh hàng xuất
khẩu, đảm bảo đủ lượng vốn cho đầu tư và sản xuất kinh doanh hàng
xuất khẩu dài hạn thấp. - Nhà nước nên khuyến khích việc thông qua các
tổ chức ngân hàng Thương mại quốc doanh thực hiện cơ chế bảo lãnh
tiền vay, chứng từ thương mại, phương pháp thanh toán tiền mua, bán
hàng trả chậm, bảo lãnh nộp thuế và bảo lãnh hợp đồng cho các đơn vị,
tổ chức, cá nhân tham gia hoạt động, nang cao sức cạnh tranh hàng may
mặc của Việt Nam trên thị trường thế giới. - Theo dõi sát sao tỷ giá hối
đoái giữa đồng Việt Nam với ngoại tệ để kịp thời chỉ đạo các phương án
điều chỉnh tỷ giá, lãi suất, vừa đảm bảo an 62
63. Chuyên đề tốt nghiệp Nguyễn Thị Thuỷ ninh tiền tệ quốc gia,
vừa có lợi trong việc thúc đẩy xuất khẩu nói chung và xuất khẩu hàng may
mặc nói riêng Song song với vấn đề trên, một vấn đề khác mà các doanh
nghiệp quan tâm là thủ tục về vay vốn: Thủ tục vay phải đơn giản, nhanh
chóng và thuận lợi cho doanh nghiệp thời mới giúp được những doanh
nghiệp thiếu vốn nhanh chóng vay được số vốn mình cần. Nhưng hiện
nay thủ tục vay vốn của nước ta quá rườm rà, đòi hỏi quá nhiều thủ tục,
giấy tờ. Có lúc rất cần vốn nhưng lúc hoàn thành xong thủ tục thì thương
vụ kinh doanh đã lỡ. Mặt khác nguồn vốn nhàn rỗi trong dân cư rất nhiều
và kể cả trong các ngân hàng thương mại cũng vậy nhưng người cần thì
vẫn không có còn vốn trong các ngân hàng thương mại thì lại bị " đóng
băng " không cho vay được. Đây là một thiệt hại lớn đối với nền kinh tế
đất nước mà nhà nước cần nhanh chóng khắc phục. Cần bỏ bớt
nhữngthủ tục, giấy tờ không cần thiết giúp các doanh nghiệp đáp ứng
được kịp thời nhu cầu về vốn. Cần có sự linh hoạt hơn nữa trong khâu
thẩm định dự án cho vay vốn để tranh đánh mất những cơ hội đem lại lợi
nhuận cao hoặc mang tính chiến lược của các doanh nghiệp Bên cạnh
đó. Nhà nước cần hỗ trợ cho sự phát triển của các doanh nghiệp May
mặc cũng như thông qua công cụ lãi suất. Hiện nay, hầu hết các doanh
nghiệp kinh doanh xuất nhập khẩu nói chung cũng như công ty đều phải
đi vay vốn ngân hàng để tiến hành hoạt động kinh doanh đầu tư vào quá
trình sản xuất.... ở Công ty, khi các hợp đồng gia công có chu kỳ sản xuất
lâu, phải tạm nộp thuế nhập khẩu thì Công ty sẽ tiến hành làm các thủ tục
vay vốn ngân hàng để nộp thuế. Lãi xuất hàng tháng mà Công ty phải trả
cho ngân hàng thường biến động qua những giai đoạn khác nhau. Hiện
nay lãi suất vay ngân hàng của Công ty là từ 0,65 - 0,7%/tháng. Lãi suất
này tuy có thấp hơn nhưng với một khoản tiền vay lớn thì số tiền trả lãi lại
khá lớn 63
64. Chuyên đề tốt nghiệp Nguyễn Thị Thuỷ 64
65. Chuyên đề tốt nghiệp Nguyễn Thị Thuỷ Kết luận Chúng ta
không thể phủ nhận vai trò của cơ chế thị trường, cạnh tranh sẽ thúc đẩy
nền kinh tế thị trường phát triển, phát huy được hết tiềm năng của xã hội
và của từng doanh nghiệp, các doanh nghiệp tham gia thị trường đều phải
chấp nhận cạnh tranh và tìm cách thắng lợi trong cuộc cạnh tranh này.
Tăng khả năng cạnh tranh của một doanh nghiệp xét cho cùng là mở rộng
thị trường, tăng doanh thu là điều kiện để doanh nghiệp tồn tại và phát
triển. Do vậy, tăng khả năng cạnh tranh của doanh nghiệp là một tất yếu
mà bất kỳ doanh nghiệp nào cũng phải thực hiện. Công ty may xuất khẩu
hoạt động trong bối cảnh thị trường cạnh tranh ngày càng gay gắt. Tham
gia thị trường có nhiều doanh nghiệp nổi tiếng trên thế giới cũng như ở
Việt Nam. Nhưng nhờ có sự năng động và nhạy bén trong hoạt động sản
xuất kinh doanh cùng với những lợi thế mà Công ty có được, Công ty đã
đứng vững và phát triển, giành thắng lợi trong cạnh tranh. Công ty may
xuất khẩu cần sử dụng các vũ khí cạnh tranh của mình có hiệu quả nhất.
Chuyên đề là kết quả nghiên cứu và vận dụng lý luận vào tìm hiểu thực
tế, thực trạng cạnh tranh của Công ty may xuất khẩu trên thị trường. Em
hy vọng các giải pháp sẽ có ích trong việc đề ra chiến lược cạnh tranh
của Công ty trong thời gian tới. 65