Dolina BiałegoPaweł Szczepanek

Ścieżka przyrodnicza im. Prof. Stanisława Sokołowskiego

dolina_bialego_k2.indd 3 2013-08-21 20:42:20

Redakcja Paulina Kołodziejska

ZdjęciaAdam Brzoza (6, okładka), Meletius Dutkiewicz/zbiory Ośrodka Dokumentacji Tatrzańskiej TPN (26 dolne), Małgorzata Kot (23 lewe dolne), Marek Kot (21 górne), Zbigniew Ładygin (12), Alina Sidor (36 dolne), Tomasz Skrzydłowski (52), Patryk Stawiszyński (31/1), Stanisław Wierzbanowski (22), Julian Zakrzewski (21 dolne), Filip Zięba (48), Paweł Szczepanek (pozostałe)

RysunkiKatarzyna Dąbrowska (13), Joanna Galica-Dorula (18), Paweł Szczepanek (21)

DTPlookStudio tel. 607 781 704, e-mail: biuro@lookstudio.plwww.lookstudio.pl

DrukZakłady Graficzne TAURUS

Wszelkie prawa zastrzeżone.Żadna część tej publikacji nie może być powielana ani rozpowszechniana w jakikolwiek sposób bez pisemnej zgody posiadacza praw autorskich. © Copyright by Wydawnictwa Tatrzańskiego Parku NarodowegoKuźnice 1, 34-500 Zakopanetel. (+48) 18 20 23 240, e-mail: tatry@tpn.pl, www.tpn.plWydanie II zmienioneZakopane 2013

ISBN 978-83-61788-73-7

dolina_bialego_k2.indd 4 2013-08-21 20:42:20

5

Uwaga! 7

Profesor Stanisław Sokołowski (senior) 9

Punkty zatrzymań Przystanek 1 – Wylot doliny (911 m n.p.m.) 11Przystanek 2 – Koryciska (930 m n.p.m.) 16Przystanek 3 – Biały Potok (935 m n.p.m.) 19Przystanek 4 – Sztolnia uranowa (970 m n.p.m.) 25Przystanek 5 – Sywarowy Żleb (1000 m n.p.m.) 28Przystanek 6 – Sucha Dolina (1025 m n.p.m.) 35Przystanek 7 – Wodospady (1070 m n.p.m.) 41Przystanek 8 – Monokultura świerkowa (1150 m n.p.m.) 51Przystanek 9 – Ścieżka nad Reglami (1200 m n.p.m.) 54Przystanek 10 – Czerwona Przełęcz (1301 m n.p.m.) 56Przystanek 11 – Sarnia Skała (1377 m n.p.m.) 58

Literatura 64

Moja Dolina Białego 65

Zadania dla Ciebie – Rozwiązania 70

Spis treści

SPIS TREŚCI

dolina_bialego_k2.indd 5 2013-08-21 20:42:20

6

Dolinki reglowe; wśród nich Dolina Białego

dolina_bialego_k2.indd 6 2013-08-21 20:42:23

7

Uwaga!

Przed każdą wycieczką w Tatry należy zapoznać się z aktualnym komuni-katem turystycznym TPN. Najlepszą porą zwiedzania ścieżki przyrodniczej ze względu na pełnię wegetacji jest okres wiosenno-letni. Jesienią warto zwró-cić szczególną uwagę na roślinność przygotowującą się do zimy, w warun-kach zimowych zaś trzeba pamiętać o kwestiach bezpieczeństwa. Zarządze-nie nr 4/2013 Dyrektora Tatrzańskiego Parku Narodowego z dnia 18 lutego 2013 r. w sprawie ruchu pieszego, rowerowego oraz uprawiania narciarstwa na terenie Tatrzańskiego Parku Narodowego wymaga m.in. „uwzględnia­nia zaleceń wynikających z komunikatu o stopniu zagrożenia lawinowe­go oraz komunikatu turystycznego Tatrzańskiego Parku Narodowego, umiejętności oceny zagrożenia lawinowego w terenie, a także posiadania odpowiedniej wiedzy, używania sprzętu i wyposażenia umożliwiającego poruszanie się w Tatrzańskim Parku Narodowym w warunkach zimowych lub zapewnienia opieki uprawnionego przewodnika”.

UWAGA!

dolina_bialego_k2.indd 7 2013-08-21 20:42:23

8

Profesor Stanisław Sokołowski

dolina_bialego_k2.indd 8 2013-08-21 20:42:25

9

Profesor Stanisław Sokołowski (senior)

Stanisław Sokołowski (ur. w 1865 r. w Młoszowej koło Krzeszowic, zm. w 1942 r. w Zakopanem) – leśnik, działacz ochrony przyrody. Początki jego kariery naukowej były trudne. Z powodu braku pieniędzy na edukację musiał przyjąć posadę robot-nika leśnego. Przez 13 lat tej pracy bardzo dokładnie poznał zasady gospodarki le-śnej. W wieku 26 lat eksternistycznie zdał maturę i dzięki pomocy finansowej rodzi-ny żony mógł rozpocząć studia leśne w Wiedniu. Po powrocie do kraju zatrudnił się w Krajowej Szkole Gospodarstwa Leśnego we Lwowie, później w Akademii Rolniczej w Dublanach. Od 1904 r. pracował jako profesor w Wyższej Szkole Leśnej we Lwo - wie, a w 1919 r. został dziekanem katedry leśnictwa Uniwersytetu Jagiellońskiego. Rok później mianowano go członkiem Państwowej Rady Ochrony Przyrody, która w 1936 r. w całości podała się do dymisji na znak protestu przeciwko budowie kolejki linowej na Kasprowy Wierch. Stanisław Sokołowski był też członkiem Polskiej Akade-mii Umiejętności, w 1932 r. otrzymał doktorat honorowy na Uniwersytecie Jagielloń-skim, a w 1934 r. w warszawskiej Szkole Głównej Gospodarstwa Wiejskiego.

Od najmłodszych lat był zafascynowany Tatrami. Jego żona Agnieszka z Walcza-ków – góralka z pochodzenia – urodziła mu sześcioro dzieci, które podobnie jak ojciec darzyły „najpiękniejsze góry świata – Tatry” wielką miłością. Synowie Sokołowskiego uprawiali taternictwo oraz prowadzili działalność artystyczną i naukową w Tatrach. Szczególnie Marian – botanik, profesor SGGW i Stanisław junior – geolog zasłynęli jako wybitni badacze tej części kraju. Dokonania taternickie synów Profesora były tak istotne dla rozwoju taternictwa, że grupę taterników skupioną wokół Mariana i Adama Sokołowskich określano w latach 1921–1926 mianem sokołowszczyzny. Ich ważniejsze dokonania taternickie to m.in. pierwsze przejście północnej ściany Kozie-go Wierchu i zimowe przejście grani od Świnicy do Zawratu.

Profesor Stanisław Sokołowski jest autorem pierwszej opublikowanej koncepcji utworzenia Tatrzańskiego Parku Narodowego. Jego praca „Tatry – jako park narodo-wy” (1923) uświadomiła społeczeństwu potrzebę ochrony tego wyjątkowego zakąt-ka Polski. Jego działalność naukowa dotyczyła także problematyki leśnej w Tatrach (m.in. monografia „Las tatrzański” 1936). W 1965 r. rezerwatowi ścisłemu w Dolinie Białego nadano imię Profesora.

PROFESOR STANISŁAW SOKOŁOWSKI (senior)

dolina_bialego_k2.indd 9 2013-08-21 20:42:25

10

Ścieżka przyrodnicza im. Prof. Stanisława SokołowskiegoDolina Białego

dolina_bialego_k2.indd 10 2013-08-21 20:42:25