View
220
Download
3
Embed Size (px)
DESCRIPTION
De belangrijkste facts & figures over de binnenvaart in Vlaanderen.
Citation preview
DE VLAAMSE BINNENVAART IN BEELD – MEI 2015 – WWW.BINNENVAART.BE
CIJFERSMET VAART
trim
estri
eel |
P91
1147
| A
fgift
ekan
toor
: Gen
t x |
PB
num
mer
BC3
1383
VERVOERD OVER WATER IN VLAANDEREN IN 2014
67.148.453TON
Beste lezer,Het fileprobleem vormt een bijzonder zware belasting voor de Belgische economie. De Raad van de Europese Unie die raamt die last op ruim 7 miljard euro, wat neerkomt op niet minder dan 2 % van het bbp. De kost voor onze economie is daarmee een van de hoogste in Europa, een weinig benijdenswaardige positie. Deze belangrijke bedreiging voor de Belgische competitiviteit bevestigt ondubbelzinnig het belang van investeren in duurzaam transport. Met deze publicatie willen we alvast een accuraat overzicht bieden van de binnenvaart in Vlaanderen. Hoe zit onze kleine sector in elkaar? En welke rol kan hij spelen om de alsmaar strakkere mobiliteitsknoop te ontwarren?
Veel leesplezier
Promotie Binnenvaart Vlaanderen, vzw
Het Europese vaarwegennet telt maar liefst 51.700 kilometer aan kanalen, rivieren en meren. Daarvan is ongeveer 20.000 kilometer voornamelijk geconcentreerd in België, Nederland, Frankrijk, Duitsland en Oostenrijk. Door ons fijnmazige vaarwegennetwerk
kun je met de binnenvaart bijna alle grote industriële gebieden in WestEuropa bereiken, net als vele gebieden langs kleinere vaarwegen.
Het Vlaamse waterwegennet is bijna 1.400 kilometer lang, waarvan 1.076 kilo
02/ Welke schepen varen er in Vlaanderen?
inhoud
SCHEEPSTYPES EN CAPACITEIT
AANTAL BELGISCHE SCHEPEN
D.E.K. (DORTMUND-EMS-KANAAL) U.N. Norm: Gustav Koenigs L 6780 × B 8,20 × D 2,50 m
Laadvermogen 968 ton of 28 TEU
KEMPENAAR Oorspronkelijk gebouwd voor de vaart op de Kempische kanalen in ZuidNederland en België
L 50 × B 6,60 × D 2,50 m Laadvermogen 600 ton of 20 TEU
Voor bijna elk type vracht, voor grote en kleine waterwegen, zijn er schepen op de markt.
SPITS Afgestemd op de smalle vaarwegen en kleine sluizen in Frankrijk
L 38,70 × B 5,05 × D 2,20 m Laadvermogen 350 ton
1.263 binnenvaartuigen capaciteit van 1.877.800 ton
Bron: ITB, 2014
983 drogeladingschepen totale capaciteit 1.524.715 ton
gemiddelde tonnage 1.551 ton
= +
184 tankschepen
totale capaciteit353.085 ton
gemiddelde tonnage 1.919 ton
ColofonPBV is een onafhankelijke vzw die de verschillende spelers vertegenwoordigt die betrokken zijn bij het vervoer over de Vlaamse binnenwateren. Het is een van de kerntaken van de vzw PBV om zo veel mogelijk mensen wegwijs te maken in de sector.
Verantwoordelijke uitgeverPromotie Binnenvaart Vlaanderen, Havenstraat 44, 3500 Hasselt. T 011 23 06 06 – www.binnenvaart.be Realisatie: Jansen & Janssen Creative Content, www.jaja.be – editie mei 2015
02 Fijnmazig netwerk
02 Welke schepen varen er in Vlaanderen?
04 Minder, maar grotere schepen
04 Wie staat er aan het roer?
06 Welke goederen op het water?
08 Maatschappelijk belang
11 De toekomst
30 4214
01/ Fijnmazig netwerk
2015 CIJFERS MET VAART 03
DUWKONVOOI L tot 190 meter × B 11,40 (enkel konvooi) of 22,80 meter (dubbel konvooi)
Laadvermogen tussen de 800 en de 12.000 ton of tussen 576 TEU en 654 TEU
GROOT CONTAINERSCHIP L135,00 × B 17,00 × D 3,00 m Laadvermogen 470 TEU
GROOT RIJNSCHIP Van L 95 × B 11,40 × D 2,70 m tot L 110 × B 11,40 × D 3,50 m
Laadvermogen 2.160 ton of 165 TEU
R.H.K. (RIJN-HERNE-KANAAL) U.N. Norm: Johan Welker/ Europaschip L 8085 × B 9,50 × D 2,50 m
Laadvermogen 1. 378 ton of 96 TEU
+
96duwboten en –of sleepboten
vermogen49.257 kW
= 10 vrachtwagens van 20 ton 140
250
60
Brussel
Overzicht bevaarbare waterwegen in de EU.
meter geschikt is voor de beroepsvaart. Van die 1.076 kilometer is 53 % geschikt voor de grootste scheepstypes (klasse IV of hoger). Langs de Vlaamse binnenwateren liggen ook 12 containerterminals, die het hele Vlaamse binnenland langs het water ontsluiten. (zie p. 11)
tussen
440 en660
Het aantal binnenvaartschepen en de totale capaciteit van de vloot daalt licht, terwijl de gemiddelde tonnenmaat stijgt. Er zijn iets minder, maar grotere binnenschepen.
04 CIJFERS MET VAART 2015
03/ Minder, maar grotere schepen
04/ Wie staat aan het roer?
2004 2006 2008 2010 2012 2014
aantal 1.304 1.250 1.157 1.083 1.000 983
gem ton 1.122 1.209 1.306 1.416 1.477 1.551
0100200300400500600700800900
1000110012001300140015001600170018001900
2004 2005 2006 2007 2008 2009 2010 2011 2012 2013 2014
2004 2006 2008 2010 2012 2014
aantal 219 216 213 226 209 184
gem ton 1.226 1.415 1.579 1.589 1.718 1.919
0
500
1000
1500
2000
2003200220012000199919981997 2004 2005 2006 2007 2008 2009 2010 2011 2012 2013
Bron: RSVZ, eigen verwerking, 2013 Bron: RSZ, PC 139, eigen verwerking, 30.09.2014
700
750
800
850
900
950
2005 2006 2007 2008 2009 2010 2011 2012 2013 2014
0
100
200
300
400
500
600
700
800
900
1000
1100
1200
1300
1400
1500
1600
2004 2005 2006 2007 2008 2009 2010 2011 2012 2013 2014
Zowel drogeladingschepen als tankschepen worden alsmaar groter.
Er zijn in de binnenvaart 1.429 zelfstandige ondernemers en 746 loontrekkenden actief.
aantal schepen
aantal schepen
gemiddelde tonnage
gemiddelde tonnage
Bron: ITB, 2015
EVOLUTIE DROGELADINGSCHEPEN (B)
AANTAL ZELFSTANDIGE BINNENVAARTONDERNEMERS (B) AANTAL LOONTREKKENDEN IN DE BINNENVAART (B)
EVOLUTIE TANKSCHEPEN (B)
2015 CIJFERS MET VAART 05
35
62
92
129
160
206
227 227
152
139
18 / - 25 25 / - 30 30 / - 35 35 / - 40 40 / - 45 45 / - 50 50 / - 55 55 / - 60 60 / - 65 65+ jaar
De grootste groep varende ondernemers zijn 45plussers.
De sector heeft nood aan meer startende matrozen én aan werknemers die doorgroeien (door patenten te behalen.)
2008 2009 2010 2011 2012 2013 2014 totaal
Praktijk examensmatroos
109 145 91 111 88 137 89 770Vaarbewijs
A+B
16 25 18 26 59 47 33 224Rijnpatent
(nieuw)
22 46 36 26 29 28 38 225Rijnpatent
(uitbreiding)
44 32 36 38 31 30 30 241Bron: FOD Mobiliteit en Vervoer
INSTROOM: AANTAL MET SUCCES AFGELEGDE EXAMEN PATENT EN MATROOS (B)
LEEFTIJD ZELFSTANDIGE BINNENVAARTONDERNEMERS (B)
Bron: RSVZ, eigen verwerking, 31.12.2013
06 CIJFERS MET VAART 2015
05/ Welke goederen op het water?
1998 2000 2002 2004 2006 2008 2010 2012 2014
TEU 75.138 162.500 247.003 403.951 458.720 507.769 494.896 527.311 559.029
1998 20001999 2001 2002 20042003 2005 2006 2007 2008 2009 2010 2011 2012 2013 2014
0
100000
200000
300000
400000
500000
600000
Tussen 1998 en 2014 is het aantal vervoerde goederen, uitgedrukt in tonnage, toegenomen met 27,2 procent.
Tussen 1998 en 2014 is het aantal vervoerde containers, uitgedrukt in TEU, verzevenvoudigd.
1998 2000 2002 2004 2006 2008 2010 2012 2014
tonnage 52.802.788 63.296.541 66.671.615 71.472.551 71.508.010 71.481.901 68.597.678 69.257.965 67.148.453
0
100000
200000
300000
400000
50
60
70
80
1998 20001999 2001 2002 20042003 2005 2006 2007 2008 2009 2010 2011 2012 2013 2014in
milj
oen
ton
Tussen 1998 en 2014 is het aantal vervoerde goederen, uitgedrukt in tonkilometer (het vervoer van 1 ton over 1 km), toegenomen met 19,6 procent.
1998 2000 2002 2004 2006 2008 2010 2012 2014
1000 tonkm 3.255.865 4.055.725 4.403.775 4.687.790 4.549.983 4.584.290 4.417.009 4.166.960 3.893.268
in m
iljoe
n to
nkm
in TE
U
3000
3500
4000
4500
5000
1998 1999 2000 2001 2002 20042003 2005 2006 2007 2008 2009 2010 2011 2012 2013 2014
Bron: PBV
Bron: PBV
Bron: PBV
EVOLUTIE TONNAGE (VL)
EVOLUTIE TONKM (VL)
EVOLUTIE CONTAINERTERMINALS (VL)
+27,2%
+19,6%
×7,4
2015 CIJFERS MET VAART 07
1998 2000 2002 2004 2006 2008 2010 2012 2014
lossingen 23.821.685 27.619.159 27.515.141 28.616.844 30.621.953 31.254.942 30.206.974 29.908.459 29.389.234
ladingen 5.409.641 6.405.205 6.522.529 7.294.682 8.617.764 8.778.580 8.801.918 9.425.979 9.063.056
Het toegenomen aantal ladingen en lossingen wijst op het toenemend belang van de binnenvaart voor de Vlaamse industrie.
De grootste categorieën blijven bouwmaterialen en petroleumproducten, maar met het containertransport en andere producttypes is de groep ‘overige goederen’ de sterkste groeier.
Het maritiem transport in de Vlaamse havens groeit al een aantal jaar iets harder dan het binnenvaarttransport.
0
5
10
15
20
25
30
35
1998 1999 2000 2001 2002 20042003 2005 2006 2007 2008 2009 2010 2011 2012 2013 2014
0
50
100
150
200
250
300
1998 20001999 2001 2002 2003 2004 2005 2006 2007 2008 2009 2010 2011 2012 20142013
in m
iljoe
n to
n
Bron: ITB
Bron: PBV
Bron: PBV
bouwmaterialen
petroleum producten
overige goederen
chemische producten
metaalproducten
ertsen
voedingswaren
landbouwproducten
mest stoffen
vaste brandstoffen
25 %
21 %
17 %
14 %
5 %
4 %
4 %
4 %
4 %
3 %
EVOLUTIE LADINGEN EN LOSSINGEN (VL) VERVOERDE GOEDEREN IN 2014 (B)
MARITIEM EN BINNENVAARTVERVOER IN DE VLAAMSE HAVENS
in m
iljoe
n to
n
08 CIJFERS MET VAART 2015
2000 2001 2002 2003 2004 2005 2006 2007 2008 2009 2010 2011 2012
80
90
100
110
120
130
140
150
160
06/ Maatschappelijk belang
Duitsland en Nederland vervoeren nog steeds de meeste goederen per kilometer bevaarbare waterweg. De Rijn is en blijft de belangrijkste binnenvaart verkeersas in Europa. België kent echter de sterkste groei per kilometer bevaarbare waterweg sinds 2009.
0
1
2
3
4
5
6
7
8
9
2005 2006 2007 20092008 2010 20122011
Frankrijk
binnenvaart
De binnenvaart herstelt beter dan de andere modi van de krimp in het goederenvervoer door de economische crisis.
in m
iljoe
n to
nkm
proc
ent
GOEDEREN PER KM WATERWEG
EVOLUTIE GOEDERENVERVOER (B)
Bron: EC, DG MOVE, European Commission Transport and Mobility: Statistical pocketbook 2014
Duitsland
Nederland
weg
totaal
België
EU15
spoor
0
20
40
60
80
100
2001
12,78
12,01
75,21
11,32
12,23
76,45
2002
11,08
12,25
76,67
2003
10,92
12,33
76,75
2004
11,08
12,09
76,83
2005
11,25
11,85
76,90
2006
11,02
11,45
77,53
2007
10,63
10,33
79,04
2008
10,93
10,71
78,36
2009
9,50
11,53
78,97
2011
10,26
12,49
77,25
2012
8,88
9,87
81,25
2010
Het modaal aandeel van binnenvaart is in 2012 met 16,5 procent gestegen ten opzichte van het crisisjaar 2009.
proc
ent
MODAL SPLIT (B)
Bronnen: EC, DG MOVE, EU transport in figures, Statistical Pocketbook 2014 en FOD Mobiliteit en Vervoer: evolutie van het goederenvervoer in België (2012)
Bronnen: EC, DG MOVE, EU transport in figures Statistical Pocketbook 2014 en FOD Mobiliteit en Vervoer: evolutie van het goederenvervoer in België (2012)
spoor
binnenvaart
weg
2015 CIJFERS MET VAART 09
Linksonder ziet u hoeveel CO2 elke vervoersmodus uitstoot als percentage van de totale uitstoot in België. De CO2uitstoot van alle
spoor
0,07 % 19,22 %
weg
0,15 %
ander transport
3,27 %
luchtvaart zeevaart
15,77 %0,37 %
binnenvaart
TOTAAL TRANSPORT 38,86 %
De binnenvaart wentelt bijna geen milieu en congestiekosten af op de maatschappij.
De externe kosten in deze tabel omvatten enkel
de directe milieukosten en congestiekosten.
De belastingen omvatten verkeersbelasting, met
accijnsrecht gelijkgestelde belasting, inschrijvingstaks,
belasting op de inverkeer stelling, Eurovignet, sociale
bijdrage op de bedrijfswagens, accijnzen geheven op
minerale oliën en de invoer ervan, ...
-2
0
2
4
6
8
10
weg spits weg dal spoor binnenvaart
belasting
externe kost
€ 1,60 € 1,60
€ 0,00
€ 8,94
€ 1,99
€ -0,30 € 0,12€ 0,40
Bron: EC, DG MOVE, EU transport in figures, Statistical Pocketbook 2014, cijfers 2012 Bron: Federaal Planbureau, 2012
in €
/100
tonk
m
BELASTING TEGENOVER EXTERNE KOST
MINDER LUCHTVERVUILING
Bron: Federaal Planbureau, Planning Paper 107, cijfers 2005
transportmodi samen bedraagt 38,86 % van de totale uitstoot in België.Rechtsonder: Per gepresteerde tonkilometer
27,5 g/tonkm
74,6 g/tonkm
(het vervoer van 1 ton over 1 kilometer) is de uitstoot van de binnenvaart twee derden minder dan die van het wegvervoer.
UITSTOOT PER TONKM
Klasse I 300T
Klasse II 600T
Om zo veel mogelijk Vlaamse bedrijven gebruik te laten maken van de waterweg, zijn tussen 1998 en mei 2015 via publiekprivate samenwerking 100 kades en 13 containerterminals gebouwd.
1
2
64
8
31013
14
5
7
12
9
SLIMME INFRASTRUCTUUR
PPS-LAAD- EN LOSINSTALLATIES & BINNENVAARTCONTAINERTERMINALS IN VLAANDEREN
1 AVTC 2 Batop 3 BLC (Groep Gheys) 4 ESG (Euro Shoe Group) 5 GCT (Gosselin
Container Terminal) 6 Haven Genk 7 TCT Belgium 8 BCTN Meerhout 9 Multimodal Inland Container
Terminal Vilvoorde 10 BCT (Beverdonk
Container Terminal) 11 River Terminal Wielsbeke
12 Euroports Container Terminal
13 IPG Ghent Container Terminal VOLVO Logistics
14 PortConnect nv
BINNENVAARTCONTAINERTERMINALS
ContainersVloeibare producten BulkStukgoedAfvalOndeelbare stukken
AangevraagdIn bedrijf
PPS-LAAD- EN LOSINSTALLATIES
Klasse III 1350T
Klasse IV 2000T
Klasse V > 2000T
Verbod door te varen Sluis
11
10 CIJFERS MET VAART 2015
2030
07/ De toekomstBij ongewijzigd beleid nemen de nu al aanzienlijke milieu en congestiekosten tegen 2030 drastisch toe.
2008
2008 2030
Bron: Federaal Planbureau, 2012
+68 %VERWACHTE TRANSPORTGROEI
GEMIDDELDE SNELHEID OVER HET VOLLEDIGE BELGISCHE WEGENNET
3827
7361
8.613.772 vermeden vracht wagen ritten (19982014)
1 Marginale externe kosten zijn extra kosten die een bijkomende weggebruiker veroorzaakt voor de maatschappij, bv. door extra files te creëren.
2 Berekend o.b.v. de marginale externe kost van 2008.3 Uitgedrukt in euro uit 2008, uitgaande van de door
het Federaal Planbureau voorspelde externe kost in 2030, en uitgaande van een status quo van het aantal vermeden tonkm.
Bron: Federaal Planbureau en Commissie Kaaimuren, eigen verwerking
ROI OVERHEIDSMAATREGEL
+12 %BROEIKASGAS-EMISSIES DOOR ALLE TRANSPORT IN BELGIË
2008
2030
BELGIË
tijdens spitsuren
tijdens daluren
km/u
km/u
2015 CIJFERS MET VAART 11
-29 %
-16 %
PPSmaatregel waarbij de Vlaamse overheid sinds 1998 tot eind 2014 al voor meer dan
73 miljoen euro investeerde.
•929.209 vermeden vracht wagen ritten in 2014
•733.456.256,81 vermeden tonkilometer over de weg in 2014
•€ 30.858.842 euro vermeden marginale externe kosten1 in 20142
• Tegen 2030 lopen de externe marginale kosten3 voor de in 2014
vermeden vrachtwagenritten op tot € 78.856.130
Er zijn intussen 100 projecten operationeel.
ROI2014
Kaaimurenprogramma19982014
1.877.800 tonTOTALE CAPACITEIT VLOOT
Havenstraat 44 – 3500 Hasselt
T +32 (0)11 23 06 06 – F +32 (0)11 23 06 09
www.binnenvaart.be
Ontdek alles over het goederentransport via de Vlaamse binnenwateren. Hier staat de sector vandaag, klaar voor de uitdagingen van morgen!
Binnenvaart in 8 cijfers
27,5 g/tkmCO2-UITSTOOT
€ 0,40/100 tonkm
EXTERNE KOST
PER JAAR3.893.268.296tonkm
1.263BINNENVAARTUIGEN
1.429 ZELFSTANDIGE ONDERNEMERS EN 746 LOONTREKKENDEN
100STE PPS-KAAIMUUR IN GEBRUIK GENOMEN, AL 8.613.772 VRACHTWAGENRITTEN VERMEDEN
,16 37 %VAN HET GOEDERENVERVOER GAAT OVER WATER