666

Hoe leer je een kleuter poetsen?

Nieuwsuit jouw regio

14

‘Hier kan ik mij beter concentreren’

‘Altijd heel goed naar onze leden geluisterd’

CM-voorzitter neemt afscheid

4

8

Beloning helpt altijd

Studenten blokken liever samen

Hoe gaat het met u?CM.BE VERSCHIJNT TWEEMAAL PER MAAND | JAARGANG 47 | NR 12 | 22 JUNI 2015 | AFGIFTEKANTOOR BRUSSEL | P005000

CM sprokkelt ideeën

voor de toekomst10

2[ de kijk van ]

Redactie cm.be: Haachtsesteenweg 579 | 1030 Brussel | tel. 02 246 41 11 | e-mail: persdienst@cm.be Redactie: Dieter Herregodts, hoofdredacteur | Martine Creve | Chris Van Hauwaert | Nele Verheye | Eric De Maegd (administratie) Webredactie: Marc Helin | Tom Van Geertsom Lay-out: Bart Gevaert Verantwoordelijke uitgever (nationale pagina’s): Marc Justaert | Haachtsesteenweg 579 | 1030 Brussel Jaarabonnement cm.be: storting van 13 euro op rek.nr. 000-0079000-42 | Mutualistische Edities, Landsbond Christelijke Mutualiteiten | Haachtsesteenweg 579 | 1030 Brussel (met vermelding ‘cm.be’) Druk en verzen ding: Coldset Printing Partners | A. Gossetlaan 30 | 1702 Groot-Bijgaaarden Lid VUKPP cm.be is ondertekenaar van de Milieubeleidsovereenkomst Papier Vlaanderen en steunt de inspanningen van de Vlaamse regering i.v.m. papierrecuperatie Contactgegevens CM: www.cm.be of zie p.15 Foto cover: Violet Corbett Brock

‘Laat ons eens afspreken voor een pint in het Goudblom-meke in Papier.’ Het was een van de eerste voorstellen die Marc Justaert mij deed toen ik begin dit jaar intens met hem begon samen te werken. Nu moet je weten dat het

Goudblommeke een gezellige bruine kroeg is in het hart-je van Brussel. Het is de CM-voorzitter ten voeten uit.

21 jaar stond hij aan het hoofd van het grootste ziekenfonds van het land. 21 jaar heeft hij samen

met alle CM-medewerkers en -vrijwilligers onze ziekteverzekering mee vorm gegeven. 21 jaar holde hij als CM-voorzitter van vergadering naar overleg, van stuurgroep naar commissie, van artsensyndicaat naar minister.

Maar 21 jaar is hij ook een volksmens gebleven, die in zijn dorp actief is in het verenigingsleven,

het land rondtrekt met zijn accordeon en graag luistert naar wat mensen hem te vertellen hebben.

Van de 1 000 medewerkers op het nationaal CM-secretariaat, kent hij de meeste bij naam. En komt hij

je tegen op de gang, dan vraagt hij steevast hoe het met je gaat.

Het Goudblommeke

Ste

fan

Dew

icke

re

Dieter

Thuistest baarmoederhalskankerOm baarmoederhalskanker sneller op te sporen, zal de Vlaamse overheid in een proefproject ook thuis-tests gebruiken. Baarmoederhalskanker is goed te genezen als de ziekte tijdig ontdekt wordt. Daarom krijgen alle Vlaamse vrouwen tussen 25 en 64 jaar die zich niet om de drie jaar laten screenen, sinds 2013 een uitnodiging om gratis een uitstrijkje te laten ne-men. 60 procent gaat hierop in.

Er start dit najaar een proefproject bij 40 000 vrouwen in de steden Antwerpen en Genk, Noord-Limburg en de Antwerpse Kempen. Vrouwen die de voorbije jaren niet bij de huisarts of gynaecoloog gingen voor een uitstrijkje, zullen een thuistest toegestuurd krijgen. Is die test afwijkend, wordt verwezen naar de arts voor een uitstrijkje.

Die oprechte interesse in mensen is altijd zijn drijfveer geweest en heeft CM mee gemaakt tot het ziekenfonds dat het vandaag is. ‘Wij hebben altijd heel goed naar onze leden geluisterd’, verwoordt hij het zelf in zijn afscheidsin-terview op pagina 8.Eind deze maand zwaait Marc Justaert de CM-deur achter zich dicht. Met de hele redactie dragen we dit nummer graag aan hem op. Dit blad heeft hem altijd nauw aan het hart gelegen. Ik ben er dan zeker van dat hij ook na 30 juni een trouwe lezer zal blijven.Trouwens, wat die uitnodiging van hierboven betreft, die gold voor alle redacteurs van de CM-persdienst. Het is er nog niet van gekomen, maar binnenkort mag hij ons zeker verwachten. Voor een pint, in het Goudblommeke in Papier.

Dieter Herregodts,hoofdredacteur cm.be

Gerust naar het buitenlandBij medische problemen tijdens je vakantie in het buitenland biedt de CM-reisbijstand hulp.

Zorg ervoor dat je een Europese ziekteverzekeringskaart (EZVK)

op zak hebt als je naar een EU-land, Zwitserland, Noorwegen,

IJsland, Liechtenstein, Aus-tralië of Macedonië gaat.

Afhankelijk van je bestem-ming heb je nog specifieke

documenten nodig. Bestel ze tijdig via de CM-website of haal

ze af in het CM-kantoor. Kosten voor am-bulante zorg betaal je in principe eerst zelf. Bezorg alle originele bewijsstuk-

ken aan de CM-consulent voor terugbetaling. Word je in het ziekenhuis opgenomen, moet je binnen de 48 uur de alarmcentrale Mutas (tel. 32 2 272 09 00) verwittigen. Dan zorgt Mutas voor de afhandeling van de kosten. Ook voor advies en informatie kun je bij de alarm-centrale terecht. De CM-reisbijstand geldt wereldwijd, maar niet in landen of regio’s waarvoor de Federale Overheidsdienst Buitenlandse Zaken een ne-gatief reisadvies geeft op het moment dat je vertrekt.

www.cm.be/reisbijstand

Piekeren is een vriendelijk woord, maar het kan wel degelijk

een zwart beestje zijn.Psycholoog Roland Rogiers

geeft piekercursussen voor CM, in De Standaard

Midweek voor mensen met diabetesZiekenzorg CM organiseert een educatieve mid-week voor mensen met diabetes en hun part-ner. Boordevol informatie en ontspanning.

Het initiatief vindt plaats van 24 tot 28 augustus in hotel Royal Astrid in Oostende. In een ont-

spannen sfeer krijg je informatie om diabetes onder controle te houden. Een verpleegkundige begeleidt je naar een optimale behandeling. Een diëtiste besteedt aandacht aan gezonde voeding en gaat samen met jou winkelen. Ook een kook-workshop staat op het programma. Als diabe-tespatiënt heb je er baat bij om regelmatig te bewegen. Dat aspect komt eveneens aan bod onder deskundige begeleiding. En je krijgt uitleg over podologie. Naast informatie is er zeker tijd om te ontspannen aan zee. Je kunt alle wellness-faciliteiten van het hotel gebruiken.

blijven.reizen@cm.beTel. 02 246 26 90

[ kortgeknipt ]3

[ het mooiste moment ]

Esther Van de Walle (87)

Kinderen weerzien in CanadaZe reist haar kinderen achterna, waar ter wereld ze ook zitten. Esther Van de Walle uit Destelbergen ging eerder al naar Haïti en Malawi. Nu staat haar koffer klaar om te vertrekken naar Canada waar de oudste zoon Peter met zijn gezin woont. Hen alle-maal weerzien, daar kijkt ze naar uit.

‘Jaren geleden is Peter de liefde van zijn leven ge-volgd naar Canada. Sindsdien komt hij het ene jaar naar hier, het andere jaar trek ik naar ginder. Sinds mijn man overleden is, doe ik de trip alleen. Maar dit keer vergezelt een kleindochter mij. En daar ben ik heel blij om. Ze heeft mij gevraagd om haar tij-dens de lange vlucht te leren breie n. Of breinaalden mee aan boord mogen, betwijfel ik.’

‘Wat ik alvast wel in mijn valies stop, zijn chocolade, boeken, souvenirs en een foto van Peters eerste communie die ik onlangs kreeg. In Canada wil ik graag de schoonfamilie weer ontmoeten. En er zijn daguitstappen gepland. De natuur is er prachtig. In alle seizoenen heb ik die daar al kunnen bewonde-ren. Maar ik doe de reis in de eerste plaats om mijn kleinkinderen en kinderen te zien. Zo lang ik het kan, zal mijn leeftijd mij niet tegenhouden.’

het mooiste momenthet mooiste momenthet mooiste moment

Het Goudblommeke Ziekenhuizen delen resultaten over kwaliteitOp de nieuwe website zorgkwaliteit.be kun je voort-aan de resultaten van kwaliteitsmetingen in Vlaamse ziekenhuizen bekijken en vergelijken. Die informatie helpt je om als patiënt een overwogen keuze te ma-ken voor een bepaald ziekenhuis. In een eerste fase zijn vooral gegevens rond borstkanker beschikbaar. Diagnosestelling, behandelingstechnieken en overle-vingskans komen daarbij aan bod. Ook ervaringen van patiënten in ziekenhuizen vind je terug. Bedoeling is om de informatie op de website uit te breiden. Dit jaar worden nog gegevens verwacht over handhygiëne en geneesmiddelenvoorschriften.Ziekenhuizen kunnen zelf kiezen of ze meedoen met het initiatief. De grote meerderheid van de erkende ziekenhuizen in Vlaanderen neemt deel.

www.zorgkwaliteit.be

149 oproepen per dag voor AntigifcentrumHet Antigifcentrum krijgt gemiddeld 149 op-roepen per dag, zo blijkt uit het jaarverslag 2014. Toen kwamen in totaal 54 206 oproepen binnen. In dringende situaties blijft de telefoon het meest effi ciënt.

De helft van de oproepen gaat over gebruik van geneesmiddelen, gevolgd

door huishoud-producten (24,4

procent), cos-metica (5,2

procent) en planten (4,4 procent). In 47 procent van de oproepen zijn volwassenen het slachtof-fer, in 46 procent zijn dat kinderen en in 7 procent dieren. Bij kinderen van 1 tot 4 jaar zijn vooral wasmiddelcapsules gevaarlijk. Het aantal inci-denten met deze producten steeg de laatste ja-ren fel in deze leeftijdsgroep. Van 94 in 2012 naar 222 in 2014. Europa heeft de regels voor de verpakking wel verstrengd. Die moet onder meer ondoorschij-nend of donker zijn en de oplosbare verpakking moet bitter smaken.

www.antigifcentrum.beTel. 070 245 245

in hotel Royal Astrid in Oostende. In een ont-

Op zoek naar het dagelijks geluk? Surf naar www.plukjegeluk.be

Tot een liter speeksel per dag Speeksel vinden we eerder vies, zeker als mannen het op straat uitspugen. Het heeft nochtans een belangrijke functie.

In de mond beschermt speeksel tegen bacteriën. Het werkt desinfecterend en reinigt de tanden op natuurlijke wijze. Speeksel is ook het smeermiddel van de mond. Het helpt bij het praten en het eten. Bovendien start het speeksel de spijsvertering. Om dit allemaal mo-gelijk te maken, kunnen de eigen-schappen van speeksel snel wisselen van taai tot dun vloeibaar.

Rond de mond zitten drie paar grote klieren die speeksel maken. Ze vormen een soort

kraan die de hele dag openstaat. Per dag maken we een halve tot een hele liter speeksel aan. Die productie vindt vooral overdag plaats. ’s Nachts maken we maar acht milliliter speeksel. Tijdens het sporten maken de klieren in

de mond veel speeksel aan.

mannen het op straat uitspugen. Het heeft nochtans een belangrijke functie.

In de mond beschermt speeksel tegen bacteriën. Het werkt desinfecterend en reinigt de tanden op natuurlijke wijze. Speeksel is ook het smeermiddel van de mond. Het helpt bij het praten en het eten. Bovendien start het speeksel de spijsvertering. Om dit allemaal mo-gelijk te maken, kunnen de eigen-schappen van speeksel snel wisselen van taai tot dun

die speeksel maken. Ze vormen een soort kraan die de hele dag openstaat.

Per dag maken we een halve tot een hele liter speeksel aan. Die productie vindt vooral overdag plaats. ’s Nachts maken we maar acht milliliter speeksel. Tijdens het sporten maken de klieren in

de mond veel speeksel aan.

Je kunt een speld horen vallen, deze week in het STAM in Gent. In drie zalen zitten iets meer dan veertig studenten over de boeken gebogen. Het initiatief van chatlijn Teleblok en radiozender MNM is razend populair. ‘Hier is de afl eiding veel minder groot dan thuis’, zegt student bouwkunde Yves Petrovic.

> TEKST: NELE VERHEYE

> FOTO’S: LIEVEN VAN ASSCHE

44[ uitgelicht ] CM organiseert blokpunten in Vlaamse steden

‘Samen studeren is razend populair’

‘De blokpunten in Gent, Leuven, Antwerpen en Hasselt hebben bijzonder veel succes’, weet Kathleen Devos, coördinator van het CM-initia-tief Teleblok. De gratis en anonieme chatlijn voor studenten zette deze blokpunten op touw in sa-menwerking met MNM Marathonradio. ‘Samen studeren is een trend’, aldus Kathleen. ‘Teleblok is in de eerste plaats een chatlijn voor studenten die het even moeilijk hebben. Maar we steken graag wat extra energie in deze blokpunten.’

Vroege vogelsIn het Gentse stadsmuseum STAM komen de eerste studenten al om negen uur toe. Ze mel-den zich snel aan en haasten zich naar de zaal. Geen tijd te verliezen, de blokdag begint. In de studiezalen zelf is geen toezicht voorzien. ‘Niet nodig’, zegt Kathleen Devos, ‘Deze jongens en meisjes komen naar hier om te studeren, niet om heibel te schoppen. We moeten na zo’n blok-dag ook nauwelijks opruimen. Ze gooien alles netjes in de vuilnisbak.’

‘Ik was de muren beu’Voorbeeldige studenten dus. Maar waarom zit-ten die hier, en niet thuis achter hun bureau? ‘Ik ben al een paar weken bezig, ik ben die witte muren van mijn bureau ondertussen echt wel beu’, zegt Yves Petrovic (23), student bouwkun-de. ‘Bovendien kan ik mij hier beter concentre-

ren. Je kunt in zo’n studiezaal niet zomaar een spelletje spelen op je computer, dan zou je vast rare blikken krijgen.’ Met een grote thermoskan koffie naast zich worstelt Yves zich door zijn cur-sus grondmechanica. ‘Het is een buisvak, ik heb er totaal geen zin in. Maar goed, als dit gedaan is, heb ik het moeilijkste achter de rug.’

Yves Petrovic en Hanne Deberg studeren samen in het blokpunt: ‘Minder afleiding en minder stress dan thuis.’

Meer informatie via 070 233 119 of www.intersoc.be.

Samen met een Intersoc-reisleider verken je de natuurpracht van het vulkanische eiland Madeira voor de kust van Marokko.

Het inbegrepen excursieprogramma brengt je o.a. naar de brede baai van de hoofdstad Funchal, naar Santana, het mooiste dorp van Madeira en naar het schilderachtige vissersdorpje Camara de Lobos.

Je logeert in volpension met all-in light bij de maaltijden in het viersterrenhotel Raga in Funchal.

Periode en prijzenVan 14 tot 21 september 20141 302 euro per volwassene incl. vliegtuigreis, logies en excursieprogramma203 euro toeslag single

Zonnige cultuurvakantie in Madeira

cm.be_17-06_Madeira.indd 1 8/06/2015 10:36:16

55[ uitgelicht ] CM organiseert blokpunten in Vlaamse steden

StresskonijnTegen 12 uur ’s middags nemen de meeste stu-denten hun eerste grote pauze. Yves picknickt in het park met Hanne Deberg (21), een vriendin die hij toevallig tegenkwam. ‘Ik studeer farmacie’, zegt Hanne. ‘Samen studeren helpt mij om min-der stress te hebben. Thuis in mijn kamer neemt die soms de overhand, en begin ik bijvoorbeeld te wenen. Hier zit iedereen in hetzelfde schuitje en lukt het mij beter om gewoon verder te doen.’

‘We verwennen ze met fruit’Ook in de namiddag blijft de stilte overheersen. Af en toe sluipen een paar studenten naar bui-ten. Ze maken een wandelingetje door het mooie Bijlokepark, of grissen snel een snoepje mee. ‘Ja, wij hebben hier snoep’, zegt coördinator Kathleen. ‘Dat mag wel, als extra motivatie. Maar er is ook een grote mand met fruit. Ik zie dat vooral de nectarines in de smaak vallen. Dat is echt zomerfruit hé. Misschien breng ik in de loop van de week nog wat aardbeien mee. We leggen ze in de watten. Maar studeren, dat moe-ten ze nog altijd zelf doen.’

Bert Vander Beken en Elien De Bock kunnen er na een massagesessie weer helemaal tegen.

De bloktips Elien: ‘Zorg voor actieve pauzes. Fietsen, wande-len, boodschappen doen, alles is beter dan nog maar eens Facebook checken.’

Bert: ‘In plaats van je leerstof klakkeloos te herhalen, kun je de theo-rie beter op een andere manier interpreteren, bij-voorbeeld door er zelf voorbeelden bij te zoe-ken.’

Hanne: ‘Studeer niet tot vlak voor bedtijd, anders raak je moeilijker in slaap. Ik kijk ’s avonds vaak nog naar een afleve-ring van een serie om me te ontspannen.’

Yves: ‘Als je een goede bloktip wil, moet je vooral niet te veel naar mij kij-ken. (lacht) Euh, eraan beginnen is vaak het moeilijkst. Stel het niet uit maar zet je aan het werk. Eens je eraan be-gint, valt het dikwijls be-ter mee dan verwacht.’

Een moeilijk moment tijdens het studeren? Chat met Teleblok (nog tot 25 juni, elke dag van 18 tot 23 uur) www.teleblok.be

Spieren losmakenOm half vier wordt de stilte even onderbroken. ‘Wie zin heeft, mag meedoen aan het pauzemo-ment van vandaag: een korte workshop mas-sage.’ Hier en daar gaan er een paar hoofdjes omhoog. Een tiental studenten rechten hun rug en trekken nieuwsgierig naar buiten. Daar wacht een enthousiaste instructeur hen op. ‘We zullen jullie spieren het komende half uur eens helemaal losmaken.’ Per twee geven de studen-ten elkaar een hard- of zachthandige massage, waar veel gegiechel komt bij kijken. Al zijn er ook een paar verdacht stil. ‘Als je niets hoort, dan zal het wel deugd doen’, zegt de instructeur.

Een half uur later zijn de aarzelende blikken van daarnet veranderd in rode kaken en breed lachende gezichten. ‘Ik kan er weer tegen’, zegt Bert Vander Beken (23), student orthopedago-gie. Ook Elien De Bock (22), studente Spaans en Duits, genoot van deze buitengewone pauze: ‘De mensen van het blokpunt organiseren altijd iets anders. Ik kijk daar de hele dag naar uit. Thuis is de verleiding groot om tijdens je pauze op Face-book te zitten. Terwijl wat beweging veel meer deugd doet.’

De bloktips

6[ goed in mijn vel ] stickers plakken en liedjes zingen

Andreas en Martijn, bijna vier en pas één. Twee kwajongens in de dop. Hoe zorg je ervoor dat die twee elke dag hun kwajongenstandjes poetsen? Mama Joke Himpens probeerde de tips van CM uit.

at het niet makkelijk is’, verzucht Joke. ‘Martijn is nog jong en laat zijn tandjes

gewillig poetsen, maar Andreas zit in zijn late peuterpuberteit. We staan op het punt om te ver-trekken naar school en de tandjes moeten nog gepoetst worden? Ideaal moment om nog wat te-gendraads te doen.’ Om Joke en alle andere jonge ouders te helpen, maakte CM een brochure met tips en stickers om de kleine poetsers te belonen. Joke haalde de folder in huis en testte alles uit op de twee proefkonijnen van dienst.

Maak er iets positiefs van‘Een van de belangrijkste tips in de folder was voor mij: maak iets leuks van het poetsritueel. Ik moet toegeven dat tanden poetsen bij ons vaak iets is dat snel-snel nog moet. Dikwijls begin ik met we zijn al te laat … Het is niet zo raar dat Andreas net dan tegenstrubbelt. Als ik zelf wat meer ontspannen ben, gaat het vanzelf een pak vlotter. Daarom stoppen we nu vijf minuten vroe-ger met ontbijten en nemen we er de tijd voor. Dat maakt al een groot verschil.’

Zing een liedje‘Andreas en Martijn zouden twee minuten lang moeten poetsen. Om de tijd wat sneller te doen gaan, kun je een liedje zingen. Met de hulp van Google hebben we zelf ons eigen tandenpoets-liedje gemaakt, op de tonen van Broeder Jacob. Tandjes poetsen, tandjes poetsen, zeg eens aa! En op het einde komt: ‘t is gedaan. Andreas en Martijn zingen wel zelf niet mee, anders hangt heel de badkamer onder de tandpasta.’ (lacht)

> TEKST: NELE VERHEYE

> FOTO’S: VIOLET CORBETT BROCK

Tanden poetsen in de peuterpuberteit

Vertel een verhaaltje‘Het poetsen zelf proberen we ook wat meer in te kleuren. Ik overloop met Andreas wat hij vandaag allemaal gegeten heeft, en dan gaan we daarnaar op zoek in zijn mond, met de tandenborstel. Oh daar, nog een beetje aardbei, en daar achteraan nog een stukje boterham. Dat is een prima manier om hem duidelijk te maken waarom tanden poetsen zo belangrijk is.’

‘Neem er je tijd voor, dan gaat het tanden poetsen vanzelf vlotter’, tipt mama Joke Himpens.

D

4 op de 5 kinderen poetsen niet zoals het hoortSlechts 19 procent van de kinderen tot 6 jaar poetst de tandjes voldoende om tandbederf maximaal te voorkomen. Dat blijkt uit een en-quête van CM bij 450 ouders.

Beginnen met poetsen voor de eerste verjaar-dag, minstens twee keer per dag de tanden poetsen en hulp van mama of papa bij het poet-sen. Volgens een onderzoek van de Wereldge-

zondheidsorganisatie zijn dat drie belangrijke voorwaarden om tandbederf te voorkomen. Kin-deren die deze drie regels volgen, hebben dub-bel zoveel kans om op de leeftijd van 3 à 4 jaar geen tandbederf te hebben.

Uit een CM-onderzoek blijkt dat maar 19 procent van de kinderen aan alle voorwaarden voldoet. Vooral de frequentie van poetsen laat te wensen

over. Maar 29 procent van de kinderen tot zes jaar komt aan twee keer per dag.

Beter is het gelukkig gesteld met de startleef-tijd van het poetsen. 80 procent van de mama’s en papa’s begint ermee voor de leeftijd van één jaar. De ouders geven ook aan hun kinderen vaak te helpen. 84 procent van de papa’s en mama’s poetst de tandjes minstens nog eens na.

7

Recept: Johan Engelen www.johanengelen.be

[ smakelijk ] JohanEngelen

Geef een beloning‘Een beloningssysteem: dat hadden we nog niet geprobeerd. Maar als het lukt bij de pot-jestraining, waarom dan niet bij het tanden poetsen? De stickers op de keerzijde van de CM-folder kwamen als een geschenk uit de hemel. Andreas heeft zijn eerste tandenpoets-sticker overal op geplakt, van zijn boekjes tot de spiegel tot zijn eigen hand. Het stickertje moest zelfs mee naar school. Waar hij het na-tuurlijk verloren is. Geen probleem, dat is een extra motivatie om deze avond opnieuw flink te poetsen. Want hij krijgt natuurlijk enkel een sticker als hij goed gepoetst heeft, niet als hij flauw doet. Opvoeden is consequent zijn.’

Ga regelmatig naar de tandarts‘Goed voor je tanden zorgen stopt natuurlijk niet bij poetsen. Je moet ook gezond eten en niet te veel snoepen, daar zondig ik wel af en toe tegen. Verder gaan we regelmatig naar de tandarts. Andreas hebben we eerst een paar keer meegenomen naar onze eigen controle, zodat hij al wat kon wennen. Hij mocht dan ook al eens in de stoel zitten, zonder dat er iets

• maak eerst de saus• stoof de sjalot en appelblokjes in een weinig olijf-

olie aan• strooi er de currypoeder over • laat twee minuten verder stoven• voeg de kokosmelk en gevogeltebouillon toe • kruid met peper en zout• laat dit voor de helft inkoken• mix dit fijn en giet de saus door een zeef• houd dit warm• kruid de scampi en bak ze gaar in olijfolie• meng de julienne van appel met de fijngehakte ro-

zemarijn en het limoensap• dresseer een hoopje appel en leg er de scampi over• werk verder af met de saus en wat julienne van ap-

pel en koriander blaadjes

Scampislaatje met appel en curryIngrediënten voor 4 personen: 20 scampi’s gepeld en het darmkanaal verwijderd • 1 Granny Smith appel on-geschild in fijne julienne gesneden • 1 Granny Smith appel geschild en in fijne blokjes gesneden • 1 eetlepel fijngehakte rozemarijn • sap van 1 limoen • olijfolie • peper • zout • currypoeder • 125 ml kokosmelk • 2 dl gevogeltebouillon (of ½ blokje kippenbouillon op-lossen in 2 dl warm water) • 1 eetlepel fijngesnipperde sjalot • 1 koffielepel currypoeder • verse koriander

Tanden poetsen in de peuterpuberteit

gebeurde. Tijdens zijn eerste echte controle was hij wat onder de indruk, maar hij deed wel flink zijn mondje open.’

Tanden voor het leven‘Je tanden zijn voor het leven. En het begint al bij de melktanden, heb ik gelezen. Als die niet ge-zond zijn, loop je meer risico op problemen met je definitieve gebit. Daarom besteed ik graag wat extra aandacht aan het gebit van onze jongens. Je tanden zijn je visitekaartje, vind ik. Ik ben heel blij dat ze gezonde tanden hebben en wil dat graag zo lang mogelijk zo houden.’

Wil je ook een leuke tandenpoetsfolder met tips en stickers? Haal hem in het CM-kantoor of in het consultatiebureau van Kind & Preventie. Je kunt de tips ook on-line vinden.www.cm.be/tanden

Hoe zorg jij ervoor dat de kinderen elke dag hun tanden poetsen?Laat het ons weten: lezersbrieven@cm.be, Persdienst CM, PB40, 1031 Brussel

Reageer

8

30 000 groene CM-vlagjes in de straten van Brussel. ‘De betoging voor een betere uitkering voor langdurig zieke mensen is nog altijd een van de meest memorabele momenten uit mijn carrière’, zegt CM-voorzitter Marc Justaert. Op 1 juli trekt hij de CM-deur achter zich dicht. ‘Misschien waren we nog meer op straat moeten komen.’

‘CM bewijst al 100 jaar haar meerwaarde’

> TEKST: DIETER HERREGODTS > FOTO: ELLEN GOEGEBUER

olidariteit, kwaliteit en verantwoor-delijkheid. Het zijn niet toevallig deze drie woorden die de rode draad vor-

men doorheen het boek dat Marc Justaert net geschreven heeft. Het zijn de waarden die hij ge-durende zijn hele carrière nastreefde. Eerst bij de studiedienst van de toenmalige CVP, dan op het kabinet van de ministers Jean-Luc Dehaene en Luc Van den Brande en uiteindelijk bij CM, waar hij 21 jaar voorzitter was. ‘CM vervult een belangrijke maatschappelijke opdracht. Daar mogen we allemaal fier op zijn.’

Vandaag gaat heel veel aandacht naar de be-taalbaarheid van onze gezondheidszorg. Was dat twintig jaar geleden ook al het geval?‘De tijden waren toen anders, maar natuurlijk zagen we dat op ons afkomen. In 1986 heb ik sa-men met Jean-Luc Dehaene een boek geschre-ven over sociale zekerheid en demografie. De rijke geboortejaren tussen 1950 en 1970 dienden

zich toen aan op de arbeidsmarkt, nu gaan die massaal met pensioen. Het was te verwachten dat we daardoor voor andere uitdagingen zou-den staan. In België hebben we een heel goed systeem van gezondheidszorg. We zorgen ervoor dat zo weinig mogelijk lasten bij de patiënt te-rechtkomen. Maar natuurlijk, hoe beter het sys-teem is, hoe duurder.’

Waar ben je zelf heel fi er op?‘De betoging in Brussel van CM en Ziekenzorg CM vind ik nog altijd een memorabel moment. Met 30 000 man trokken we toen door de straten voor een betere uitkering voor langdurig zieke mensen. Op dat ogenblik lieten wij duidelijk zien dat wij een krachtige organisatie zijn. Het heeft uiteindelijk effect gehad. De uitkeringen zijn ver-hoogd. Langdurig zieken krijgen nu ook vakan-tiegeld. Wij hebben altijd heel goed geluisterd naar onze leden. Wat hebben ze nodig? Waar knelt het schoentje? We hebben een heel goed

systeem van gezondheidszorg, maar het is nog altijd niet perfect.’

Wat had je graag nog willen rea-liseren?‘Het is altijd mijn droom geweest om een nieuwe vorm van de vroe-gere CM-bode in te voeren. Wat is de voorbije twintig jaar een van de grootste omwentelingen geweest? Dat we van geld naar geldloos ge-evolueerd zijn en van papier naar digitaal. Onze leden komen daar-door veel minder in onze kantoren. We zijn overgestapt van dienstver-lening onder elke kerktoren naar een organisatie met veel minder, maar goed uitgeruste contactpun-ten. De vraag rijst of we niet af en toe terug de wijken moeten intrek-

ken. Want sommige mensen bereiken we niet. CM-bodes zouden de oplossing kunnen zijn. Een soort van mobiele dienstverlening, een CM-straathoekwerker zeg maar.’

Hoe heb je CM de voorbije twintig jaar zien evo-lueren?‘Onze activiteiten en ons werk zijn serieus toege-nomen. In 2002 is de zorgverzekering erbij geko-men. Toen ik begon stond het CM-Hospitaalplan nog in de kinderschoenen. Vandaag tellen we een miljoen leden. Er is nu ook het CM-MediKo Plan. Maatschappelijk Werk heeft er een pak ta-ken bij gekregen en we hebben zwaar ingezet op gezondheidspromotie. Met projecten als Ben de Bever, Kilootje Minder, Pluk je Geluk en recent Slaapwel hebben we ons op dat vlak in de markt gezet. Waar ik mijn bedenkingen bij heb, is dat

de concurrentie toegenomen is. Dat is niet altijd op een loyale manier gebeurd. Af en toe is het weinig mutualistisch geweest. Dat betreur ik.’

Voor welke uitdagingen staan we als zieken-fonds?‘Er is eerst en vooral de budgettaire uitdaging. Deze regering heeft een zeer strikte groeinorm opgelegd. Er zal weinig ruimte zijn voor betere honoraria en terugbetalingen. Voor nieuwig-heden zal er weinig plaats zijn. Structurele be-sparingen zullen nodig zijn. Minder ziekenhuis-bedden, een zuiniger voorschrijfgedrag voor geneesmiddelen. Dat is een serieuze uitdaging, want wij willen hoe dan ook vermijden dat er een tweesporenbeleid komt en dat meer en meer kosten doorgeschoven worden naar de patiënt. Dat gevaar loert om de hoek. We moeten ons potlood fel scherpen om daartegenin te gaan.’

Komen er nog meer zaken op ons af?‘De zesde staatshervorming heeft een aan-tal materies, voornamelijk binnen de langdu-rige zorg, getransfereerd naar de deelstaten. In Vlaanderen, Wallonië en Brussel moeten we

[ CM-congres ] Marc Justaert neemt afscheid

S

Wij hebben een heel goed systeem van gezondheidszorg, maar het is nog altijd niet perfect.

Marc Justaert

99

daardoor een nieuw stukje sociale zekerheids-architectuur uitbouwen. Dat is een enorme op-dracht, zeker als we dat tegen 2018 allemaal operationeel willen hebben. De voorbije tien jaar was de ouderenzorg de sterkst stijgende kos-tenpost binnen de verplichte ziekteverzekering. Tot nu zat de ouderenzorg binnen de grote pot van de gezondheidszorg en kon je de stijgende kosten daar compenseren door bijvoorbeeld te besparen op geneesmiddelen. Door de zesde staatshervorming is dat niet meer mogelijk.’

Niet iedereen is de ziekenfondsen tegenwoor-dig nog gunstig gezind?‘Dat is een derde uitdaging. Sommige partijen zien ons liever niet en zouden het beheer en de uitvoering van de ziekteverzekering maar wat graag aan de overheid laten. Ik ben ervan overtuigd dat de staat dat niet kan. Ziekenfond-sen hebben nog altijd een meerwaarde als tus-senpersoon tussen onze leden en de overheid. Je hebt zo’n tussenpersoon nodig om een goede dienstverlening te leveren. Je moet je meer-waarde bewijzen, zeggen de tegenstanders dan. Wel, dat doen wij al honderd jaar. Met weinig middelen voeren wij onze taken op een correcte manier uit. Ze mogen ons gerust komen contro-leren.’

Op 1 juli volgt Luc Van Gorp jou op. Welke goede raad geef je hem mee?‘Probeer dicht bij de mensen te staan. Zorg dat je niet wereldvreemd bent. Luister goed naar je leden, naar je raad van bestuur, naar je algeme-ne vergadering. En neem de mensen au serieux, van welke origine, achtergrond of opleiding ze ook zijn. Ga af en toe een pint pakken zodat je met iedereen kunt babbelen.’

Wat ga je zelf doen na 1 juli?‘Ik kan het mij op dit ogenblik nog niet voorstel-len. Het zal zeker een doef geven, zoals ze dat in onze streek zeggen. Je neemt toch afscheid van een hele hoop mensen met wie je jaren in-tensief samengewerkt hebt. Ik weet wel al dat ik na mijn afscheid bij CM voorzitter word van Wel-zijnszorg, een organisatie die armoede bestrijdt. Zo lang mijn raad van bestuur dat wenst, blijf ik ook voorzitter van de Ancienne Belgique. En ik zal mij ook inzetten in de raad van bestuur van het Internationaal Comité. Wees gerust, verve-len zal ik mij zeker niet.’

[ CM-congres ] Marc Justaert neemt afscheid

10

Kiosk is 24/24 ter beschikkingCM-leden kunnen op vele momenten terecht in het kantoor en via de website kun je 24 uur op 24 zowel informatie vinden als documenten aanvragen of afprinten. Maar wat doe je als je dringend gele klevers nodig hebt of een ander gepersona-liseerd document? Die kun je niet thuis printen. Bij CM Oostende vonden ze er iets op: de Kiosk.

Lucien heeft een sportattest nodig voor zijn vrouw. Hij is wat sceptisch maar wil het toch proberen via de nieuwe Kiosk. Hij schuift zijn elek-tronische identiteitskaart (e-ID) in

het toestel, duidt aan wat hij wil en voor wie. Enkele seconden later rolt het attest uit de printer, met de juiste gegevens al ingevuld. Hij is verrast dat het zo snel gaat. Freddy wou aan-

schuiven aan het loket, maar er is behoorlijk veel volk. Hij heeft enkel gele klevers nodig en wil de Kiosk wel eens pro-beren. In geen tijd heeft hij wat hij nodig heeft. ‘Niet moeilijk en dat ging bijzonder vlot!’, lacht hij. ‘We streven naar een 24 uur op 24-service voor onze leden’, zegt Bertrand Lejeune, direc-teur van CM Oostende. ‘Van thuis kun je al veel, maar gele klevers of een Europese ziek-teverzekeringskaart (EZVK) uitprinten is niet mogelijk. En je zal dan de dag voor je met vakantie vertrekt merken dat je EZVK verlopen is. Wij heb-ben gezocht naar een manier om de leden ook dan van dienst te zijn. De oplossing hebben we Kiosk genoemd. Je kunt het vergelijken met een toestel voor selfbanking. We heb-ben de Kiosk zelf ontwikkeld en bij het personeel uitgetest. We horen heel positieve reacties. Om gele klevers, documenten voor het buitenland en sportattesten en andere formulieren

af te drukken heb je enkel je e-ID no-dig. Met je pincode erbij kun je ook het overzicht van de terugbetalingen afdrukken. En er zijn nog meer moge-lijkheden. Het is de bedoeling dat het toestel zijn plaats krijgt in een ruimte waar de leden met hun e-ID 24 uur op 24 toegang krijgen.’

‘Veel mensen krijgen te maken met problemen van overbelasting. Dat kan psychisch zijn zoals burn-out of de-pressie en anderzijds fysiek met lage rugpijn of nekklachten. Anderzijds zijn er mensen met hartproblemen, met kanker of neurologische problemen zoals een beroerte die vaak langdu-

rige invaliditeit meebrengen. Wij heb-ben nu aangetoond dat veel mensen met aangepaste ondersteuning en begeleiding sneller, maar vooral ook duurzamer, weer aan het werk kun-nen’, zegt Rik Loenders, paramedicus bij de adviserend geneesheren van CM Limburg.

Het aanbod is vrijblijvend. Mensen kiezen of ze erop ingaan. ‘Hoe langer je uitvalt op het werk, hoe moeilijker je de draad weer kunt opnemen’, zegt Rik Loenders. ‘We werken op maat en mikken op duurzame hervatting. Indien nodig wordt samen met de werkgever, de arbeidsgeneesheer, de behandelende arts en de adviserend geneesheer gezocht naar een oplos-sing.’

Uit een onderzoek bij 380 leden van CM Limburg over 2013 en 2014 bleek

dat na ergotherapeutische coaching meer mensen sneller aan het werk konden en er minder hervielen dan bij de leden die geen coaching volgden. Na coaching maakten meer mensen gebruik van progressieve tewerkstel-ling en gingen nadien weer volledig aan de slag. ‘Bovendien stegen het zelfvertrouwen en het psychisch wel-bevinden’, zegt Rik Loenders.

2

Selecteer het document dat je nodig hebt (gele klevers, attesten, ...)

3

Neem je document uit de printer

1

Stop je identiteitskaart in de kiosk

Het ziekenfonds van de toekomstTijdens een congres op zaterdag 20 juni neemt Marc Justaert afscheid als voorzitter van CM. Samen met de nieuwe voorzitter Luc Van Gorp kijkt CM op dat moment ook vooruit. Wat zal het ziekenfonds in de toekomst beteke-nen voor zijn leden? Hoe zal de dienstverlening eruit zien? Wat kan CM voor jou doen? Een greep uit de vernieuwende initiatieven.

[ CM-congres ] samen innoveren

Weer aan de slag via coaching Wie ziek wordt, krijgt van CM een ziekte-uitkering. Duurt de arbeidsonge-schiktheid langer dan een jaar, dan ontvang je een invaliditeitsuitkering. CM Limburg ontwikkelde een coaching-initiatief waarbij mensen die uitvielen snel-ler weer aan de slag kunnen en ze voelen zich daar ook beter bij. Het wordt binnenkort in andere regio’s ingevoerd.

> TEKST: CHRIS VAN HAUWAERT > FOTO’S: VIOLET CORBETT BROCK

11

[ helpende handen ]

Guido Helsen is de hoogste CM-vrijwilligerIn dit nummer van cm.be neemt Marc Justaert afscheid als voor-zitter van CM. Voor deze rubriek koos hij Guido Helsen (66), voor-zitter van de Vlaamse CM-ziekenfondsen en nationaal ondervoorzit-ter, alle twee vrijwilligersfuncties. ‘Marc Justaert luisterde altijd naar de stem van de vrijwilligers bij CM, tot op het hoogste niveau’, zegt Guido Helsen.

‘Ik leerde Marc Justaert kennen toen hij kabinetschef was bij Jean-Luc Dehaene. Zo-wel als schepen van mijn gemeente als voor mijn werkgever DAF trucks, ging ik op het kabinet dossiers bepleiten. Bij CM ontmoette ik hem achttien jaar geleden toen ik voorzitter werd van CM Turnhout. Het klikte van in het begin. Ik had bewondering voor CM omwille van de manier waarop vrijwilligers hun rol krijgen. Zowel in plaatselijke kernen, regionaal als tot op het hoogste niveau. Geen enkel dossier gaat in uitvoering zonder dat wij, vrijwilligers, onze stem hebben.’

Respect‘Marc Justaert heeft die rol van vrijwilligers bij CM altijd zeer ernstig genomen. Hij luisterde vaak aandachtiger naar de vrijwilligers dan naar de beroepskrachten. Ik heb altijd gevoeld dat hij rekening hield met mijn tussenkomsten, ook al had hij aanvanke-lijk een andere mening. Dat dwingt respect af.’

‘Wat zijn verdienste als voorzitter ook groot maakt, is zijn geloof in het belang van lo-kale verankering. Hij maakte altijd tijd voor een vergadering in zijn gemeente en is daar sterk betrokken in het verenigingsleven, een echte bewegingsman.’

Kaarten en koers‘Na al die jaren van veel overleg en samenwerking zijn we vrienden geworden. We heb-ben gezamenlijke interesses zoals fietsen. Hij ziet graag een belangrijke koers en we zetten nogal eens een boompje op over het wielrennen. Hij houdt ook van kaarten. In Turnhout was het soms de gewoonte om na een vergadering nog een partijtje te kaar-ten, en hij kon het nooit laten om een rondje mee te spelen.’

‘Ook over de politiek zijn we eensgezind. We ijveren er samen voor om de rol van het middenveld als gesprekspartner voor het beleid te behouden. En voor CM zien we ook een belangrijke rol nu de Vlaamse sociale bescherming op stapel staat. Onze dienst-verlening en belangenverdediging blijven heel hard nodig om mensen te helpen en hun dossiers op te volgen.’

Chris Van Hauwaert

Eri

c D

e M

aegd

Zo lang mogelijk thuis met technologie en hulp op maatZo lang mogelijk thuis wonen. Dat is de wens van de meeste mensen die ouder worden. En dat zal ook in de toekomst niet snel veranderen. In welk huis zullen we ouder worden? En welke rol kan CM spelen om thuis blijven wonen mogelijk te maken?

‘Wellicht is het huis van de toekomst voorzien van enkele technologische snufjes’, zegt Hein Decabooter van het departement Zorg. ‘Het per-sonenalarm is al ingeburgerd, al of niet uitge-breid met een rook- en bewegingsdetector. Je kunt beeldbellen en met je ziekenfonds in con-tact komen. En er zijn systemen om via je gsm de deur open te maken of automatisch een zorg-verlener binnen te laten. Het zal erop aankomen om alle systemen te integreren zodat je niet voor alles een afzonderlijk toestel nodig hebt. De uitdaging is ook nog altijd om de bediening makkelijk bruikbaar te maken voor ouderen. En er bovendien voor te zorgen dat alles betaalbaar blijft. Daar maken we bij CM werk van.’

‘Minstens even belangrijk als die technologische snufjes is dat je huis aangepast is aan het ouder worden’, zegt Hein Decabooter. ‘Een op de drie ouderen valt eens per jaar en vaak met grote gevolgen zoals breuken en ernstige mobiliteits-problemen. Aan valpreventie, voorkomen dat je valt, kun je dus niet genoeg aandacht schen-ken. Een slaapkamer en een badkamer op het gelijkvloers zijn ideaal. Maar lang niet iedereen denkt daaraan bij een verbouwing. Handgrepen in de badkamer en een verhoogd toilet bieden veel comfort. Tapijten en alles waarover je kunt struikelen moeten het huis uit. Over mogelijkhe-den om je huis aan te passen, kun je bij de dienst Woningaanpassing van CM advies vragen. En je krijgt een fikse korting in de Thuiszorgwinkel als je je hulpmiddelen moet aanschaffen.’

Maar soms is er nog meer nodig. Met het ini-tiatief SOM+ zet CM Waas en Dender nog een stap verder. SOM+ bewijst dat kwetsbare oude-ren effectief langer thuis kunnen wonen mits bijkomende zorg op maat met inbreng van ver-schillende thuiszorgpartners, woonzorgcentra en vrijwilligers. Dat vergt natuurlijk goede af-spraken. De trajectbegeleider is vertrouwens-persoon voor de cliënt en stuurt bij waar nodig. De cliënten die op die manier werden geholpen kunnen tot nu toe gemiddeld 232 dagen langer thuis blijven wonen.

Het ziekenfonds van de toekomst

[ CM-congres ] samen innoveren

[ inbox ]

Cholesterol (1)Een jaar geleden ontdekte ik dat door voedings-waren met palmolie en -vet te vermijden, mijn cholesterol daalde van 274 naar 207. Er wordt nu volop gelobbyd om palmolie overal te gebruiken. Er kan volgens mij nog veel bespaard worden door die trend om te keren en de mensen aan te raden om de etiketten te lezen. Een klein voor-beeld: meer dan 90 procent van de koekjes bevat deze schadelijke olie of dit vet.

Frank Vergucht, Brugge

De Hoge Gezondheidsraad raadt aan om zo weinig mogelijk voedingsmiddelen met palmolie te eten. In palmolie zitten te veel verzadigde vetzuren. Die verhogen het risico op hart- en vaatziekten. Palm-olie bevat ook palmitinezuur. Dat is slecht voor hart- en bloedvaten en de cholesterol. (Verzadigd) vet beperken is een van de belangrijkste voedings-adviezen voor mensen met een hoog cholesterol-gehalte in het bloed.

Cholesterol (2)In drie jaar tijd is er honderd miljoen euro min-der uitgegeven aan cholesterolverlagers (cm.be nr. 11). Kan er niet nog meer bespaard worden door deze geneesmiddelen minder te gebrui-ken? Want ik vraag mij af of mensen die alleen last hebben van een verhoogd cholesterolge-halte deze geneesmiddelen echt nodig hebben?

Naam en adres bekend bij de redactie

De eerste maatregel bij een hoog cholesterolge-halte in het bloed is een aanpassing van de eet- en leefgewoonten. Alleen als dit geen resultaat geeft, is medicatie in bepaalde gevallen aangewezen. Om een behandeling met geneesmiddelen te star-ten, spelen er meerdere factoren mee. Naast het totale cholesterolgehalte in het bloed hebben het geslacht, de bloeddruk en wel of niet roken een

Speur je in cm.be mee naar het antwoord?

TipFamilie van angsthaas

Heb je vragen of opmerkingen bij een artikel? Aarzel niet om ze te sturen naar lezersbrieven@cm.be - Persdienst CM, Postbus 40, 1031 Brussel

Onder elke brief publiceren wij de volledige naam en woonplaats van de auteur. Als je jouw reactie liever zonder deze gegevens ziet verschijnen, vermeld dit dan uit-drukkelijk. De redactie kan de teksten inkorten of niet geven bij plaatsgebrek.

12

Stuur je antwoord voor 8 juli op een gele briefkaart naar informatieblad cm.be, Postbus 40, 1031 Brussel. Of mail het naar zoekenwin@cm.be. Vermeld welke prijs je wenst: het boek ‘Met plezier met pensioen’ van Marc Claus (tips en adviezen om de toekomst na je laatste werkdag uit te stippelen), uitg. Davids-fonds of het fotoboek ‘Buffalo Buffalo, AA Gent’ (met alle uitslagen, de mooiste foto’s en de leukste quotes van spelers en trainer van de voetbalploeg), uitg. Van Halewyck. Uit de juiste inzendingen worden dit keer vier winnaars geloot.

Antwoord opgave cm.be nr. 10Drempel

WinnaarsBritt De Keyster (Gent)Karel Degelin (Zwijndrecht)Johan Van Ingelgem (Opwijk)

Neem ook deel aan de CM-webquiz op www.cm.be.

Oplossing

K

televisiecampagne zet CM-vakanties in de kijker [ mijn CM ]

invloed. Met geneesmiddelen kan het risico op overlijden door hart- en vaatproblemen worden verminderd.

Veilig fietsenIk heb mijn dochters leren fietsen in de stad maar ik heb ze nooit voor mij uit laten fietsen. Ik had een stevige achteruitkijkspiegel op mijn fiets en gaf met gebaren instructies hoe we zou-den fietsen. Af en toe riep ik om rechts te hou-den. Als er te veel gepraat of gelachten werd, stapten we steevast van de fiets.Er gebeuren vaak onverwachte dingen in het verkeer waarop een onervaren kind onmoge-lijk efficiënt kan anticiperen. Zo staken we de straat over op het zebrapad. De auto op het eer-ste rijvak was gestopt, maar ineens haalde een bestuurder in op het tweede rijvak. Ik kon mijn jongste dochter naast mij doen stoppen en mijn oudste dochter reed op mij in. Niets gebeurd. Een andere keer fietsten wij samen met nog drie kinderen van de lagere school en twee volwas-senen achteraan, toen een chauffeur zonder omkijken plots zijn portier openzwaaide. Ik ging overkop en hield er kneuzingen en blauwe plek-ken aan over. Mijn kinderen kwamen er met de schrik vanaf.

Margaretha Van den Poel

#TWEETS

Feys KimNachtshift met #marathonradio en @evadaeleman op de achtergrond alles gaat zo hard beter. Succes aan de blokkers

Hautekiet‘De getuigenis van Selah Sue over haar psychische problemen is goud. Dit heeft meer impact voor jongeren dan wat artsen zeggen’ P. Adriaenssens

Guillaume Van der StighelenIk rij 3 weken elektrisch en ik vind ontploffingsmotoren in de stad al even vies als roken op restaurant.

www.twitter.com/CMziekenfonds

[ brief in de kijker ]ZonnebrilToen ik mijn bril kocht, zei de opticien mij dat ik een tegemoetkoming kon krijgen van CM. Ik moest daarvoor de originele factuur bezorgen. Ik wil mij nu ook een zonnebril met aangepaste glazen aanschaffen. Geldt de vergoeding daarvoor ook?

Naam en adres bekend bij de redactie

Ook voor een zonnebril met dioptrieglazen geeft CM een tegemoetkoming. Het voordeel voor brillen geldt een keer per jaar. Voorwaarde is dat je de bril koopt bij een erkende opticien of optometrist.

13televisiecampagne zet CM-vakanties in de kijker [ mijn CM ]

lias Waegeman volgde het voorbeeld van zijn broers. Ook hij ging vanaf het eerste leerjaar elk jaar op vakantie

met Kazou. In het jaar dat hij 17 werd, volgde hij de monicursus. Elias is nu 20 en bezorgt kinde-ren al bijna drie jaar een geweldige tijd op kamp. Dit jaar gaat hij mee op boerderijvakan-tie in Wortel.

Op de filmsetElias maakte deel uit van de moniploeg die tij-dens de tweede week van de paasvakantie aan de slag was in Massembre. ‘Op dinsdag kwamen ze een hele dag filmen op ons vakantieterrein. Het was een leuke ervaring, ook voor de kinde-ren. Het enthousiasme van de cameraploeg en de regisseurs werkte aanstekelijk.’

‘En opeens vroegen ze of ik wou meelopen in een van de scènes. Het was een loopscène waarin ik een kangoeroepak droeg en enkel mijn achter-kant te zien was. Maar toch was ik blij dat ze het aan mij vroegen.’

De opnamedag begon vroeg. ‘We wekten de kin-

deren om 7 uur zodat zeker iedereen om 7.30 uur aan het ontbijt zat’, vertelt Elias. ‘De opna-mes begonnen om 9.30 uur. Het was die dag stralend weer dus de kinderen konden zich tij-dens het wachten buiten uitleven.’

De slagzin Samen is alles beter omschrijft vol-gens Elias perfect waar het bij Kazou en CM om draait. ‘Ik maakte ook al een Jomba-vakantie mee. Dat zijn vakanties voor jongeren met bij-zondere aandacht. Kazou biedt zelfs vakanties aan waar kinderen met een beperking samen op vakantie kunnen met broer of zus zonder beper-king.

TafeldienstOok Lieve heeft de opnames van de promotie-spot meegemaakt. Zij was samen met collega’s van de tafeldienst aan het werk in het restaurant in Zinal toen de filmploeg opnames maakte. ‘We werden even ingeschakeld voor het rekwisieten-werk.’

‘Ik ben bij Intersoc gestart in augustus 2014. Vroeger een engagement opnemen was vooral

Samen is alles beterSamen is alles beter. Dat is de slagzin van de promotiespot die sinds 1 juni te zien is op televisie en online. In de hoofdrol: CM-vrijwilligers. Wij gingen langs bij twee van hen, Elias (20) en Lieve (61).

> TEKST: ELS WILLEMS

beroepsmatig niet mogelijk. Mijn ervaringen zijn tot nu toe heel positief. Sinds ik met pensioen ben, heb ik al drie werkvakanties meegemaakt. Deze zomer ga ik naar Sankt-Moritz.’

‘Ik heb voorlopig altijd voor tafeldienst gekozen, ook al hoor ik van iedereen dat dit de zwaarste dienst is. Dat kan volgens mij wel kloppen (lacht). Maar voorlopig is mijn conditie nog heel goed, dus blijf ik dit doen. De formule van de werkva-kanties van Intersoc zijn voor mij ideaal om drie redenen: het sociaal contact, het feit dat ik het werk graag doe en dat ik in mijn vrije tijd kan meegenieten van wandelingen of andere activi-teiten.’

Tussen de vrijwilligers klikt het meestal goed. Ze hebben natuurlijk ook eenzelfde doel voor ogen, namelijk de vakantiegasten laten genieten van een vakantie samen met hun familie.

‘Voor alle diensten samen zijn we met een grote ploeg. De sociale contacten heb je in je eigen team of, in de vrije uren, met anderen. En hoe meer je meegaat, hoe vaker je dezelfde vrijwil-ligers terugziet. Ook voor ons vrijwilligers geldt: samen is alles beter’, weet Lieve. ’

Wil je de campagnefilmpjes zelf eens bekij-ken of ben je geïnteresseerd in een CM-vakantie, surf naar www.cm.be/vakantie.

E

Ruim een jaar geleden getuigde Selah Sue in Reyers Laat openlijk over haar depressie. ‘Ik wil het daar niet bij la-ten’, zegt ze nu de storm is gaan liggen. ‘Mensen die zich optrekken aan mijn verhaal, dat geeft mij tien keer zo-veel voldoening als een hit scoren. Daarom word ik met plezier meter van Te Gek!?’

> TEKST: NELE VERHEYE

iet dat ze te weinig om handen heeft. Selah Sue, ofwel Sanne Putseys, tourt momenteel door Europa met haar

tweede plaat ‘Reason’ en siert deze zomer onder andere de affiche van Pinkpop en Rock Werchter. Maar het is haar lang niet alleen om de muziek te doen. Als kersverse meter van het project Te Gek!? wil ze het taboe over psychische proble-men bij jongeren doorbreken. ‘Ik wil hen duide-lijk maken dat er altijd een uitweg is.’

Altijd een uitweg: is dat ook jouw ervaring?Sanne Putseys: ‘Absoluut. In mijn puberjaren ben ik door een heel moeilijke periode gegaan, die jaren geduurd heeft. Ik ben lang blijven vechten, maar op een bepaald moment was het op. Ik kon gewoon niet meer. Het was een depressie, zo bleek achteraf. Via een combinatie van pillen en psychotherapie ben ik weer uit dat dal geraakt. Gelukkig was mijn omgeving erg open, en heb ik op tijd hulp gezocht en gekregen. Anders zat ik hier nu misschien niet meer.’

Was het zo erg?‘Een depressie is een ziekte waar je heel moei-lijk uit raakt. Ik heb het nochtans lang gepro-beerd. Soms ging ik anderhalf uur per dag hard-lopen om me beter te voelen. Maar na verloop van tijd hielp zelfs dat niet meer. Ik kampte ook met irreële angsten. Zo durfde ik op een bepaald

[ uitsmijter ] Selah Sue over haar gevecht tegen depressie16

‘Gun jezelf wat tijd’

moment niemand meer in de ogen te kijken. Hoe meer succes ik had, hoe onzekerder ik werd. Na mijn eerste optreden op Marktrock wilde ik het liefst zo snel mogelijk van de planeet verdwijnen. Ik was ook bang voor heel onwezenlijke dingen, bijvoorbeeld om mijn eigen tong in te slikken. Die angsten begonnen meer en meer mijn leven te beheersen.’

Gelukkig kwam er toen hulp.‘Kijk, ik wil niet de grote pleitbezorger van anti-depressiva zijn, maar ik had wel dat ene duwtje in de rug nodig. Het is maar een klein deel van de oplossing natuurlijk. Praten helpt ook onge-looflijk, en verder is het belangrijk om goed voor jezelf te zorgen: genoeg slapen, gezond eten, regelmatig sporten. Hard werken, maar niet obsessief doordoen. Op tijd een pauze inlassen. Tijdens een tournee sluit ik mezelf overdag op

N

Hoe meer succes ik had, hoe onzekerder ik werd. Ik durfde op een bepaald moment niemand meer in de ogen kijken.

Selah Sue

in mijn hotelkamer. Die rust heb ik echt nodig. Soms loop ik een hele dag met oordoppen in mijn oren.’

En de pillen, blijven die noodzakelijk?‘Vorig jaar heb ik geprobeerd om ermee te stop-pen. Ik voelde me goed en wou beginnen schrij-ven aan mijn nieuwe plaat, dus het leek me een goed moment. Maar al na een paar weken ging het weer bergaf. Ik raakte mijn bed niet uit. Laat staan dat ik mijn gitaar zou vastnemen en num-mers zou schrijven. Ergens was het wel een soort opluchting: eindelijk gedaan met vechten. Elke dag moeten knokken tegen jezelf, dat kan niet de bedoeling zijn. Momenteel horen de pil-len erbij: daar heb ik vrede mee genomen. Het is een deel van mezelf. Een depressie is niets om je over te schamen, ik ben er zelfs dankbaar om.’

Wat maakt je dankbaar voor een depressie?‘Ik heb veel geleerd uit die depressie. Het maakt je een slimmer én sterker én rijker persoon. Je leert beseffen wat belangrijk is, en wat niet. Na-tuurlijk is het niet tof om er middenin te zitten. Maar ik zou het voor niets willen ruilen.’

Ben je soms bang om opnieuw in een depressie te belanden?‘Het is de grootste angst in mijn leven. Maar ik denk niet dat het ooit nog zo ver zal komen. Of zo lang zal duren. Ik weet nu wat het is, ik kan het voelen aankomen. Op dat moment praat ik op mezelf in. Ik weet dat het wel zal passeren. En dat ik als het nodig is altijd hulp kan inroepen. Het is niet uitzichtloos, dat inzicht wil ik graag doorgeven. Ook als meter van Te Gek!?. Jon-geren die zich optrekken aan mijn verhaal, dat geeft mij tien keer zoveel voldoening als een hit scoren.’

Wat wil jij zeggen tegen jongeren die het moei-lijk hebben?‘Weet dat je niet alleen bent. Een depressie kan heel eenzaam zijn. Het lijkt wel alsof je de enige ter wereld bent die niet gelukkig is. Niets is min-der waar. En wees niet te streng. Je moet er niet direct uitraken, gun jezelf wat tijd. Wees zacht en mild, voor anderen maar ook voor jezelf. En vooral: praat erover. Met vrienden, met je fami-lie, met je huisarts of met je therapeut, praten is zo belangrijk. Er is altijd een uitweg, maar die vind je niet in je eentje.’

www.sad.be/tegek 

Te Gek!? trekt deze zomer voor de campagne ‘Jongeren en geeste-lijke gezondheid’ met een groep jongeren naar de Franse Alpen om er een deel van het parcours van de Tour de France te rijden.In het voorjaar van 2016 komt er een brede projectwerking voor en met Vlaamse scholen.

CM is partner van Te Gek!?