CN SUA CHUABAO DUONG CHAN DOAN KY THUAT O TO.pdf

7/28/2019 CN SUA CHUABAO DUONG CHAN DOAN KY THUAT O TO.pdf

1/218

TI LIU HC TPHc phn

CNG NGH SA CHA - BO DNG&

CHN ON K THUT T(Lu hnh ni b)

NM 2012

MC LC

B CNG THNGTRNG CCN VIT C

TI LIU HC TPHc phn

CNG NGH SA CHA - BO DNG

&CHN ON K THUT T

(Lu hnh ni b)

Nm 2012


2/218

LI NI U.4CHNG 1. KINH T VN HNH T .51.1. Cc ch tiu kinh t vn hnh ca t..51.2. Cc nhn t nh hng n tui th ca t7CHNG 2. BO DNG K THUT T..122.1. Mc ch ca bo dng k thut ................................................................................... 122.2. Cc cp bo dng.......................................................................................................... 122.3. Cc phng php t chc bo dng k thut ............................................................... 192.4. Trang thit b c bn cho mt trm bo dng............................................................... 202.5. S quy trnh cng ngh sa cha ln t ................................................................. 222.6. Gia cng c kh trong sa cha chi tit .......................................................................... 22CHNG 3. ICNG V CC H HNG V SA CHA T.253.1. Khi nim v h hng ca t ....................................................................................... 253.2. Khi nim v phn loi sa cha t ............................................................................. 293.3. S h hng ca mt s chi tit in hnh ........................................................................ 303.4. Ni dung v quy nh sa cha ln t v tng thnh .................................................. 333.5. T chc cng ngh sa cha ln t ............................................................................. 363.6. Cc phng php phc hi ............................................................................................. 38CHNG 4. CC CNG TC TRONG QUY TRNH CNG NGH..42SA CHA...424.1. Cng tc nhn xe............................................................................................................. 424.2. Cng tc v sinh mt ngoi ............................................................................................. 424.3. Cng tc tho xe.............................................................................................................. 424.

4. Cng tc kh du, m, mui than, cn nc.................................................................. 43

4.5. Cng tc kim tra phn loi ............................................................................................ 45CHNG 5. CC PHNG PHP KIM TRA CHI TIT..475.1. Kim tra cc chi tit dng trc ........................................................................................ 475.2. Kim tra cc chi tit dng l ........................................................................................... 485.3. Kim tra cc chi tit dng thn hp ................................................................................ 495.4. Kim tra l xo vng bi bnh rng ............................................................................. 515.5. Kimtra, cn bng tnh v ng cc chi tit quay .......................................................... 53


3/218

CHNG 6. GIA CNG C KH TRONG SA CHA CHI TIT.586.1. Phn loi chi tit khi vo sa cha ................................................................................. 586.2. Phc hi chi tit bng phng php kch thc sa cha .............................................. 586.3. Gia cng c kh trong sa cha chi tit .......................................................................... 60CHNG 7. SA CHA MT S B PHN CA T...807.1. Sa cha h thng nhin liu ng c Xng .................................................................. 807.2. Sa cha h thng nhin liu ng c Diesel................................................................. 857.3. Sa cha h thng bi trn ............................................................................................. 927.4. Sa cha h thng lm mt............................................................................................. 967.5. Sa cha h thng nh la .......................................................................................... 1027.6. Sa cha thit b in.................................................................................................... 1087.7. Sa cha h thng phanh .............................................................................................. 1147.8. Sacha h thng treo.................................................................................................. 1197.9. Sa cha h thng li .................................................................................................... 1237.10. Sa cha h thng truyn lc ..................................................................................... 126CHNG 8. CNG TC LP GHP, CHY R V TH CNG SUT...146CA NG C..1468.1. Cng tc lp ghp chi tit ............................................................................................. 1468.2. Chy r v th cng sut ng c................................................................................. 154CHNG 9. CHN ON TRNG THI K THUT NG C..1579.1. Khi nim v mc ch ca chn on k thut ng c............................................. 1579.2. Chn on trng thi k thut ca ng c................................................................... 158CHNG 10. CHN ONTRNG THI K THUT T.183

10.1. Chn on h thng truyn lc................................................................................... 183

10.2. Chn on h thng phanh.......................................................................................... 18710.3. Chn on h thng treo ............................................................................................. 20010.4. Chn on h thng li ............................................................................................... 20110.5. Chn on cm bnh xe, moay v lp ..................................................................... 20410.6. Chn on h thng cung cp in ............................................................................. 20810.7. Chn on h thng khi ng ................................................................................... 21210.8. Chn on h thng iu ha......213


4/218

LI NI U

Trong o to k s v c nhn cao ng ngnh Cng ngh t. Hc phn: Cngngh bo dng v chnon k thut t l hc phnbt buc. Vi mc tiu trang b chongi hc nhng kin thc c bn v quy trnh cng ngh sa cha, cc cng vic trong quytrnh, cc hnh thc t chc cng ngh, kin thc c bn v sa cha v cc phng php

phc hi chi tit trong sa cha t, quy trnh chn on v bo dng t, nhm nng caohiu qu s dng ca xe trn cc tiu ch: Nng cao tin cy v tui th ca t, gim chi

ph bo dng v sa cha.Trong iu kin hin nay, i vi cc trng o to c nhn nghnh cng ngh t

ni chung v trng CCN Vit c ni ring mi ch c cc gio trnh ring bit mangtnh cht l ti liu tham kho (Dng cho o to k s t) ca cc trng i hc. Nnkhng ph hp vi trnh o to cho i tng l sinh vinh Cao ng.ng trc thc t, sinh vin cn c trang b ti liu hc tp ph hp vi trnh co to. Nn tc gi la chn bin son cun ti liu hc tp i vi hc phn:

CNG NGH BO DNG V CHN ON K THUT T.Nhm gip cho qu trnh dy v hc, cng nhqu trnh nghin cu ca sinh vin nghnhcng ngh t hc tp ti trng c c ti liu hc tp ph hp, nht l vi i tng oto theo h thng tn ch.Cu trc ca sn phm: Gm 10 chng c phn b theo chng trnh chi tit c thilng 03 tn ch, ni dung c sng lc v bin son mt cch d hiu, l gic:

CHNG 1. KINH T VN HNH T.CHNG 2. BO DNG K THUT T.CHNG 3. I CNG VCC H HNG V SA CHA TCHNG 4. CC CNG TC TRONG QUY TRNH CNG NGHCHNG 5. CC PHNG PHP KIM TRA CHI TITCHNG 6. GIA CNG C KH TRONG SA CHA CHI TITCHNG 7. SA CHA MT S B PHN CA TCHNG 8. CNG TC LP GHP, CHY R V THCNG SUT

CHNG 9. CHN ON TRNG THI K THUT NG CCHNG 10. CHN ON TRNG THI K THUT T.

Trong qu trnh bin son ti liu, tc gi xin chn thnh cm n s ng gp qubu ca cc thy c gio trong Khoa C kh ng lc Trng CCN Vit c, hi ngkhoa hc nh trng.Tuy nhin trong ni dung ti liu khng trnh khi nhng thiu st, rt mong nhn c sgp ca cc thy c gio v cc bn ng nghip.Mi kin gp xin gi v a ch:

[email protected] B mn L thuyt Khoa C kh ng lc Trng CCNVit c. Xin chn thnh cm n.
mailto:[email protected]:[email protected]:[email protected]


5/218

CHNG 1. KINH T VN HNH T

1.1. Cc ch tiu kinh t vn hnh ca t

1.1.1. Khi nim

L t hp cc thng s c trng cho kh nng hot ng ca t. Nhng thng

s ny c th hin di dng cc h s.Qu trnh vn chuyngm ton b cc cng vic a hng ho t ni ny n ni khc

nh: Cn ong, o m, bc d, vn chuyn... di vn chuyn: Khong cch xe i c hng.Khi lng vn chuyn: Bng tchkhi lng hng ho hoc hnh khch vi qung ng

vn chuyn (Tnkm hay hnh khch km).

1.1.2. Cc h s thi gian s dng

a. H s ngy xe tt( T)

i lng nh gi thi gian xe tnh trng tt c th hot ng c so vi s ngytheo lch thi gian.

i vi mt xe:l

TT

D

D

Trong : DT- Ngy xe tt.Dl- Ngy xe theo lch.

i vi c on xe:nnD

D

D

D

n

Ti

l

n

Ti

n

li

n

Ti

T

11

1

1

Nhng yu t nh hng n T

- Khong cch vn chuyn.- iu kin ng x.- Trnh li xe.

- Cu to v cht lng xe, tin cy, bn ca xe.i vi xe ti T = 0,75 0,9, xe du lch T = 0,9 0,96b.H s ngy xe hot ng hd

nh gi thc t s dng xe.

i vi mt xe:nl

hdhd

DD

D

Trong : Dhd-ngy xe hot ng.Dn-ngy xe ngh l.


6/218

i vi mt on xe: nDDn

D

DD

Dn

hd i

nl

n

hdi

n

nili

n

hd i

hd

11

1

1

c. H s s dng phng tin( sd)l

hdsd

D

D

d. H s s dng thi gian trong ngy ()Th + Tn = 24

Trong : Th , Tnl s gi xe hot ng trong ngy v s gi xe ngh trong ngy (gi). Thbao gm gi xe chy, t chc, bc xp.

i vi mt xe:24

hT ; i vi on xe:nn

Tn

i

n

hi 11

24

e.H s s dng thi gian lm vic ():h

c

T

T

1.1.3. H s s dng qung ng

Qung ng xe chy c ti: LT(km)Qung ng xe chy khng ti: LKT(km)Qung ng xe chy sau mt khong thi gian: L (km)a.H s s dng qung ng()

i vi mt xe:L

LT

i vi on xe:

n

i

n

Ti

L

L

1

1 ni chung < 1. V ty thuc vo iu kin kho bi.

b.H s chy khngti ()

i vi mt xe:L

LKT

i vi an xe:

n

i

n

KTi

L

L

1

1

1.1.4. H s s dng ti trng()

T s gia khi lng vn chuyn thc t vi khi lng vn chuyn nh mc:TqL

u

Trong : u: Khi lng vn chuyn thc t (Tn km).q: Ti trng nh mc (Tn)


7/218

Tng qut :

n

Tii

n

i

Lq

u

1

1

i vi xe khch tnh bng h s xp y:m

K

N

N (T s gia s khch thc t v s

khch nh mc).

1.1.5. Tc vn chuyn (Vsd)

Tc k thut:ch

KTT

LV (km/h)

Quy nh (Theo TCVN2009)

Trong thnh ph 19 - 22 km/h vi xe khng c mocDi 19 km/h vi xe c moc

Ngoi thnh ph 30 - 40 km/h vi xe khng c moc25 - 35 km/h vi xe c moc.

Tu theo c im ng x m qui nh tc k thut.

Tc s dng l tc trung bnh sau thi gian xe lm nhim v:h

sdT

LV

Ch :h

ch

KT

sd

T

T

V

V (: H s s dng thi gian lm vic)

1.1.6. Nng sut vn chuyn (W)

Khi lng hng ho hay hnh khch vn chuyn sau mt n v thi gian:hT

uW

i vi on xe:

n

h

n

T

u

W

1

1

M: n

iiT

n

TiiT

n

LqLqu111

Mt khc: KTin

chi

n

i VTL 11

Tng s gi xe chy: n

lin

n

chi DT11

24 Do : n

liKTsd

n

i DVL11

24

Nn: n

liTKTsd

n

i DqVu11

24 .

Ch : n

lisd

n

hiDT

11

24 . Do : W = .vKT..T.q (Tn km/h)

1.2. Cc nhn t nh hng n tui th ca t


8/218

1.2.1. nh ngha

- Tui th t: L thi gian gi c kh nng lm vic n mt trng thi gii hn no cn thit phi dng li bo dng k thut v sa cha. Gii hn c th xc nh c

bng s mi mn ca cc chi tit chnh theo iu kin lm vic an ton v theo tnh cht ccthng s s dng c qui nh trc. Thi hn ny xc nh bng qung ng xe chy,t khi xe bt u lm vic n khi xe cn sa cha ln, ng c cng nh h thng truynlc v cc cm khc.- Tui th ti u: Tui th ng vi gi thnh 1 km xe chy thp nht.

min

L

chiph

Cc yu t lm gim tui th t: Nguynnhn c bn l s mi mn cc chi tittrong cc cm ca t, tc l s ph hy cc b mt lm vic ca cc chi tit, akchthc chi tit n gi trgii hn...

Nu iu kin bo dng k thut tt th s mi mn cc chi tit xy ra theo ng qui lutc qui nh ca nh ch to, tng thi hn gia hai ln sa cha (theo th mi mn) vngc li.Khi mi mn xy ra mnh, c th xy ra s c trong s dng lm gim tin cy ca xe.Tuy nhin, s c ca xe cn do:- Cu to hp l ca t.- H s bn ca cc chi tit.- Cht lng cc nguyn vt liu ch to chi tit.

- Phng php gia cng.i vi tng chi tit mi mn do nhngnguyn nhn:- Tnh cht l ha ca cc vt liu ch to.- Cht lng b mt lm vic ca cc chitit.- p sut ring trn b mt.- Tc chuyn ng tng i.-Nhit chi tit Hnh 1.1 Quy lut hao mn ca trc v l- Khi lng, cht lng du bi trn, phng php bi trn.

1.2.2. nh hng ca nhn t thit k ch to

- Cu to: Bo m tnh hp l kt cu. V d: Gc ln, mp vt, t van hng nhitkhng ch nhit nc lc khi ng. Chn kt cu hp l m bo iu kin bi trn(khi nhit < 800C mi mn tng l do: Khng nng hnh thnh mng du bitrn, do c cht ngng t). Xupp t xoayhoc trong c cha Natri tn nhit tt, con ithu lc t ng iu chnh khe h nhit xupp.

- Chn vt liu: Vt liu ch to phi m bo tnh nng k thut ph hp vi iu kin lmvic. Tng quan tnh cht vt liu ca hai chi tit tip xc nhau, phi ph hp vi kh nng


9/218

dng. Nh: Tm ma st li hp nukh mn th s kh tn nhit dn n tng mi mn vnhit ln (vn tc trt).V d:+ Dng gang hp kim c bn cao hoc vt liu Crm-Niken ch to phn trn ca

ng lt xi lanh.+ Dng vt liu ch to bnh rng c chng mn, chng mi cao.

+ Thay th mt s bc lt kim loi bng bc cht do khng cn bi trn.- Phng php gia cng: phi p ng c iu kin lm vic.

V d: m, thm Cr,Ni...1.2.3. nh hng ca nhn t s dng

- iu kin ng x:Theo tnh trng mt ng, nghing, dc, mt xe c, bi bn...

Khi ng xu xe phi chy vi nhiu tc khc nhau lm cho phm vi thay i

tc quay ca cc chi tit ln, rung xc nhiu, tng s ln s dng cn, phanh, chuyn slm tng mi mn, tng ti trng ng. Khi ng x xu, yu cu phi s dng tay sthp, tuy tc quay gim, gim kh nng bi trn, nhng nh hng mi mn t hn cati trng ng. Mt d, sut tiu hao nhin liu c tng ln.Trnh thay i ga t ngt v d lm xu qu trnh chy, nhin liu chy khng ht, to

thnh nhin liu lng, ra sch mng du bi trn xi lanh lm tng mi mn xi lanh.Va p tng lm tng p sut ring phn, mi mn tngBi bn nu lc khng tt, nhanh chng lm gim tui th cc chi tit ca ng c. Ct bi

bm vo cc chi tit ca h thng truyn lc, gim chn (treo) lm mn nhanh.ng dc ni, tng s ln phanh, mn tng, hiu qu phanh gim (510 ln).

Ngoi ra, ng nghing dc lm bin dng lp, tui th c th gim xung 3 4 ln.- iu kin kh hu:c trng: nhit trung bnh khng kh, m, gi, p sut kh

quyn.Nhit thp: Kh khi ng, nht du bi trn tng, p sut phun nhin liu thay i,nhin liu chy khng ht, cng sut gim, mi mn tng.Van hng nhit c ngha quan trng vng

nhit thp.i vi nc ta: Nhit cao, m ln do thot nhit kh khn. Nc sikhi xe chy ti ln, nng my, kch n, bmy lm cho cng sut ng c gim r rt. nht du bi trn gim lmmi mn tng. m cao tng kh nng xi ha, tui th gim. Hnh 1.2 nh hng ca nhit

Ch lm vic:c trng bi tc chuyn ng, s ln sang s, dng li, phanh.Tc chuyn ng:Ph thuc ng x, ti trng.


10/218

c bit tui th lp, h thng treo gim nhanh.S ln chuyn i tc tng dn n tng mi mn , gim kh nng bi trn b mt

ma st.Trnh li xe:Li xe gii trnh c ti trng ng do iu kin ng, khong thay

i tc khng ng k. Trnh li xe nh gi qua:- Phng php tng tc sao cho ln trn nh qun tnh.- S dng tay ga hp l (ti ng c), kt hp s dng ga v qun tnh.Thc nghim cho thy, phng php th nht tit kim 5 6% nhng tc xe thng

xuyn thay i (nht l khi ng c khng lm vic), mi mn tng 20 28%- Kh nng x tr cc s c trn ng, gi vng tc xe hp l, vic chuyn tay s, dng

ly hp, phanh, ga t nht sao cho xe chy m th tiu hao nhin liu nh nht.Vi li xe gii phi kt hp chm sc bo dng tt th s ko di thi k gia hai ln sa

cha v c th tit kim n 20%.

Cht lng bo dng k thut vk sa cha trcS dng tt cc bin php kim tra v t chc trong bo dng k thut nhm chunb tt iu kin lm vic ca xe, nng cao bn chi tit, tng tui th xe. Khi trong qutrnh s dng khng c chm sc du m, iu chnh kp thith mi mn s tng nhanht ngt, dn n ph hng: Gy, v, mt an ton ko theo ph hng nhiu chi tit khc.V d: Du nhn ti thi hn thay m vn dng th s dn n iu kin bi trn khng m

bo, lt bc, cong vnh, thm ch p v c thn my.Trc then hoa khng bo dng tt lm mi mn, r, lch trc cc ng, sinh gy trc.

m bo tin cy v tui th ng c, t nht thit phi tun th cc qui tc bodng k thut.V d: Trong qu trnh lm vic khe h m vt bch kim ca b chia in b thay i so vitiu chun lm thay i gc nh la sm, tng tiu hao nhin liu, cng sut ng c gim.Khi gc nh la sm thay i 20 500 tiu hao nhin liu tng 10 15% cng sut gim 7

10 %.Hn hp chy longmi mn xi lanh tng 2,5 3 lnp sut lp khng , tng bin dng, mn nhanh.

S dng nhin liu -nguyn liu

i vi nhin liu: Tnh cht l ha ca nhin liu c trng cho kh nng s dng canhin liu .Khi s dng nhin liu khng ng s tng mc tiu hao nhin liu, cng sut ng cgim, tng mi mn ng c.i vi xng: nh gi qua thnh phn phn on (bay hi). Tr s c tan.i vi du Diesel: nh gi qua thnh phn phn on. Kh nng t bc chy.

nht nhin liu. Tr s x tan ca nhin liu.i vi nhin liu xng


11/218

- Thnh phn phn on X, tin cy khi ng, thi gian lm nng ng c, tnh kinh tv s mi mn ng c. Nhin liu bay hi km, ng c s kh khi ng, tng tiu haonhin liu. Phn nhin liu khng bay hi s ra mng du, ph v kh nng bi trn lmmi mn nhm piston - xi lanh - xc mng d di.-Nu gim nhit bay hi cui cng ca xng, cp xng kh khn do c bt kh, ng clm vic gin on.- Dng xng c tr s c tan sai tiu chun, s gy kch n, tng mi mn ng c, ng c

nng ln d di.- Dng xng c thnh phn S ln th mi mn do xi ha tng. Nu S tng 0,05 0,35 th

mi mn s tng ln 3 ln.

i vi du Diesel

Khi nht nh th gc phun nhin liu s ln , qu trnh hnh thnh hn hp km lm qutrnh chy xu.

Khi nht tng th gc phun nh, chy km, chy rt, cng sut gim.Tr s c tan nh hn qui chun s xu kh nng t bc chy, qu trnh chy ko di, nngmy, cng sut gim.Thnh phn nhin liu nhiu hc n, gy bm mui, b kt sc mng, hao mn xi lanh,khng m bo kn, cng sut gim.

i vi du bi trn

Du duy tr iu kin ma st t, hn ch mi mn b mt lm vic ca chi tit tip xcnhau.

Chiu cao nh nht ca mng du:pVAh min

Trong : A - H s ph thuc kch thc chi tit tip xc. - nht tuyt i ca du.V - Vn tc tng i ca chi tit.

p - p sut ring trn b mt chi tit lm vic.Theo kinh nghim: hmin 1,5(1 + 2).1, 2 - g gh ln nht ca hai b mt ma st. H s ma st t ph thuc nhiu vo

p

V iu kin hnh thnh mng du ng vi tng loi du.

nh hng ch ti trng

Khi thng xuyn s dng ti trng ln, gy ra qu ti i vi cc chi tit trong cm, lmcho tui th cc chi tit gim nhanh.-Nu khng m bo tng quan gia ti trng v tc (t s truyn lc) theo nh c

tnh ng lc hc t, th kh nng mi mn tng ln, tui th t gim. Do , phithng xuyn bo m tc chuyn ng hp l ca t, va m bo tui th, va gimtiu hao nhin liu, tng tnh kinh t.


12/218

CHNG 2. BO DNG K THUT T

2.1. Mc ch ca bo dng k thut

Bo dng l hng lot cc cng vic nht nh, bt buc phi thc hin vi cc loixe sau mt thi gian lm vic, hay qung ng qui nh.

Mc ch:

- Ch yu l kim tra, pht hin nhng h hng t xut, ngn nga chng m bo chocm my, xe vn hnh an ton.- Chm sc cc h thng, cc c cu m bo chng lm vic an ton v khng b h

hng.- Gi gn hnh thc bn ngoi.

2.2. Cc cp bo dng

Bo dng t, l cng vic d phng c tin hnh bt buc sau mt chu k vn

hnh nht nh trong khai thc t theo ni dung cng vic quy nh nhm duy tr trngthi k thut ca t.Bo dng t l bin php gip ch phng tin hoc ngi li xe t thc hin trchnhim duy tr tnh trng k thut ca phng tin theo tiu chun quy nh khi tham gia giaothng ng b gia hai k kim nh nh quy nh ti Khon 5, iu 50 Lut Giao thngng b. Tu theo cp bo dng m mc c khcnhau. Bo dng chia lm 2 cp(theo quyt nh s 992/2003/Q-BGTVT ngy 09/04/2003).- Bo dng hng ngy.- Bo dng nh k.2.2.1. Bo dng hng ngy

Bo dng hng ngy do li xe, ph xe hoc cng nhn trong trm bo dng chutrch nhim v c thc hin trc hoc sau khi xe i hot ng hng ngy, cng nhtrong thi gian vn hnh. Nu kim tra thy tnh trng xe bnh thngmic phpchyxe. Nu pht hin c s khng bnh thng th phi tm v xc nh r nguyn nhn.V d:Kh khi ng, my nng qu, tng tc km, h thng truyn lc qu n hoc c

ting va p, h thng phanh, h thng li khng trn tru, h thng n, ci lm vic kmhoc c trc trc...Phng php tin hnh kim tra ch yu l da vo quan st, nghe ngng, phn on v davo kinh nghim tch lu c.Yu cu thi gian kim trangn.

2.2.1.1. Kim tra, chn on

- Vic kim tra, chn on t c tin hnh trng thi tnh (khng n my) hoc trngthi ng (n my, c th ln bnh).- Quan st ton b bn ngoi v bn trong t, pht hin cc khim khuyt ca bung li,thng xe knh chn gi gng chiu hu bin s c cu nng h knh ca ln xung np


13/218

ng c, khung, nhp, lp v p sut hi lp, c cu nng h (nu c) v trang b komoc...- Kim tra h thng in: c qui, s lm vic n nh ca cc ng h trong bung li, ntn hiu, npha, ct, n phanh, ci, gt nc, c cu ra knh, h thng qut gi...- Kim tra h thng li: Hnh trnh t do ca vnh tay li, trng thi lm vic ca b tr lctay li, hnh thang li.- Kim tra h thng phanh: Hnh trnh t do ca bn p phanh, trng thi lm vic v kn ca tng phanh, cc ng dn hi, du, hiu lc ca h thng phanh...- Kim tra s lm vic n nh ca ng c, cc cm, tng thnh v cc h thng khc (hthng cung cp nhin liu, bi trn, lm mt, truyn lc chnh, c cu nng h...).

2.2.1.2. Bi trn, lm sch

- Kim tra mc du bi trn ca ng c, truyn lc chnh, hp tay li. Nu thiu phi bsung.

- Kim tra mc nc lm mt, dung dch c qui...- Kim tra bnh cha kh nn, thng cha nhin liu, bu lc nhin liu, bu lc du.- i vi ng c Diesel cn kim tra mc du trong bm cao p, b iu tc.- Lm sch ton b t, bung li, m v gh ngi, thng xe. Lau sch knh chn gi,gng chiu hu, n, pha, ct, n phanh, bin s.

2.2.1.3.Ni dung bo dng hng ngyi vi r moc v na r moc

- Lm sch, kim tra dng c v trang thit b chuyn dng ca r moc, na r moc.- Kim tra thng, khung, nhp, xch, cht anton, p sut hi lp, c bt gi bnh xe, cng,

cht ngang, mm xoay ca r moc, na r moc.- Sau khi ni r moc, na r moc vi t phi kim tra khp, mc ko v xch an ton.Kim tra tc dng v phanh ca r moc, na r moc.- i vi r moc 1 trc kim tra cng ni chn chng, gi .- i vi na rmoc kim tra chn chng, c cu nng v mm xoay.- Kim tra cc v tr bi trn. Chn on tnh trng chung ca r moc, na r moc.2.2.2. Bo dng nh k

Bo dng nh k do cng nhn trong trm bo dng chu trch nhim vc

thc hin saumt chu k hot ng ca t c xc nh bng qung ng xe chy hocthi gian khai khc. Cng vic kim tra thng thng dng thit b chuyndng.Phi kt hp vi vic sa cha nh v thay th mt s chi tit ph nh scmng, r li

xupp, iu chnh khe h nhit, thay bc lt, m phanh, m ly hp...Tuy nhin, cng vic chnh vn l kim tra, pht hin ngn chn h hng.

2.2.2.1. Chu k bo dng

a. Chu k bo dng nh k c tnh theo qung ng hoc thi gian khai thc ca t,

ty theo nh ngch no n trc.Bo dng nh k c thc hin nh sau:


14/218

i vi nhng t c hng dn khai thc s dng ca hng sn xut th chu k bodng nh k phi tnh theo quy nh ca nh ch to.

i vi nhng t khng c hng dn khai thc s dng th chu k bo dng nhk phi tnh theo qung ng t chy hoc theo thi gian khai thc ca t .

i vi t hot ng iu kin kh khn (min ni, min bin, cng trng, hio...) cn s dng h s 0,8 cho chu k quy nh ti khon 2 iu 50 Lut Giao thngng b.

i vi t chuyn dng v t ti chuyn dng (t cn cu, t ch xng du, tng lnh, t cha chy, t thang, t cu h...), cn c vo c tnh s dng v hngdn ca nh ch to xc nh chu k v ni dung cng vic bo dng nh k cho nhngh thng, thit b chuyn dng ngoi nhng b phn ca thng thng ca t ni chung.

i vi t mi hoc t sau sa cha ln phi thc hin bo dng trong thi k

chy r nhm nng cao cht lng cc b mt ma st ca cp chi tit tip xc, gim khnng hao mn v h hng ca cc chi tit, nng cao tui th tng thnh, h thng cat.i vi t mi, phi thc hin ng hng dn k thut v quy trnh bo dng ca nhsn xut.i vi t sau sa cha ln, thi k chy r c quy nh l 1500km u tin, trong

phi tin hnh bo dng giai on 500km v 1500km.Khi t n chu k quy nh bo dng nh k, phi tin hnh bo dng. Phm vi

sai lch khng c vt qu 5% so vi chu k n nh.

2.2.2.2. Cc ni dung bo dng k thut nh k t, r moc v na r moc

a. Cng tc tip nhn t vo trm bo dng

- Ra v lm sch t.- Cng tc kim tra, chn on ban u c tin hnh nh mc 1 ca bo dng hngngy, trn c s lp bin bn hin trng k thut ca t. b. Kim tra, chn on, xit cht v iuchnh cc cm, tng thnh, h thng trn t

Bao gm cc tng thnh, h thng sau:* i vi ng c ni chung


15/218

- Tho bu lc du th, x cn, ra sch. Tho v kim tra ra bu lc du li tm. Thay dubi trn cho ng c, my nn kh theo chu k, bm m vo bi ca bm nc. Kim trap sut du bi trn.- Kim tra, sc ra thng cha nhin liu. Ra sch bu lc th, thay li lc tinh.- Kim tra, xit cht cc bulng, vtnp my, bm hi, chn my, v ly hp, ng ht, ngx v cc mi ghp khc.- Tho, kim tra bu lc khng kh. Rabu lc khng kh ca my nn kh v b tr lcchn khng. Kim tra h thng thng gi cacte.- Thay du bi trn cm bm cao p v b iu tc ca ng c Diesel.- Lm sch b mt kt nc, qut gi, cnh tn nhit, b mt ngoi ca ng c, v ly hp,hp s, xc ra kt nc.- Kimtra tm chn qut gi kt nc lm mt, tnh trng ca h thng lm mt, s r r cakt nc, cc u ni trong h thng, van hng nhit, ca chn song kt nc.

- Kim tra, iu chnh khe h nhit supp; cng dy ai dn ng qut gi, bm nc,bmhi.- Kim tra r trc bm nc, bnh aidn ng...- Kim tra p sut xi lanh ng c. Nu cn phi kim tra kn kht ca supp, nhm

pittng v xi lanh.- Kim tra r ca bc lt thanh truyn, trc khyu nu cn.- Kim trah thng cungcp nhin liu, kim tra cc ng ng dn, thng cha nhinliu, xit cht cc u ni, gi ,kim tra s r rca ton h thng,kim tra s lin kt v

tnh trng hot ng ca cc c cu iu khin h thng cung cp nhin liu,kim tra psut lm vic ca bm cung cp nhin liu...*i vi ng c xng

- Kim tra bm xng, b ch ha kh. Tho, sc ra v iu chnh nu cn.- iu chnh ch chy khng ti ca ng c.- i vi ng c xng s dng h thng cp nhin liu kiu phun cn kim tra s lm vicca ton h thng.

*i vi ng c Diesel

- Kim tra, xit cht gi bm cao p, vi phun, bu lc nhin liu, cc ng ng cpdn nhin liu, gi bn p ga.- Kim tra vi phun, bm cao p nu cn thit a ln thit b chuyn dng hiu chnh.- Kim tra s hot ng ca c cu iu khin thanh rng bm cao p, b iu tc, nu cnhiu chnh im bt u cp nhin liu ca bm cao p.- Cho ng c n my, kim tra kh thi ca ng c, hiu chnh tc chy khng ti theotiu chun cho php, chng nhim mi trng.

*H thng in- Kim tra ton b h thng in. Bt cht cc u ni gic cm ti my khi ng, my


16/218

- Lm sch mt ngoi c quy, thng l thng hi. Kim tra in th, kim tra mc, nng dung dch nu thiu phi b sung, nu cn phi sc, np c quy. Bt cht u cc, gi cquy.

- Kim tra, lm sch bn ngoi b tit ch, my pht, b khi ng, b chia in, b nhla bng bn dn, dy cao p, b bin, nu nh la, gt ma, qut gi. Tra du m theo quynh.- Kim tra khe h m vt, lm sch, iu chnh khe h theo quy nh.- Kim tra, lm sch in cc, iu chnh khe h gia hai in cc ca nn nh la.- iu chnhb cng dy ai dn ng my pht, kim tra, iu chnh s lm vic ca r le.- Kim tra hp cu ch, ton b cc n, nu chy, h hng phi b sung. iu chnh chiu sng ca n pha, ct cho ph hp theo quy nh.- Kim tra ci, bt cht gi ci, iu chnh ci nu cn.- Kim tra cc cng tc, u tip xc m bo h thng in hot ng n nh.

*Ly hp, hp s, trc cc ng- Kim tra, iu chnh bn p ly hp, l xo hi v v hnh trnh t do ca bn p.- Kim tra cc khp ni, c cu dn ng v h thng truyn ng ly hp. i vi ly hpthy lc phi kim tra kn ca h thng v tc dng ca h truyn ng, xit cht gi

bn p ly hp.- Kim tra mn ca ly hp. Nu cn phi thay.- Kim tra xit cht bulng np hp s, cc bulng ni ghp ly hp hp s, trc cc ng.Lm sch b mt hp s, ly hp, cc ng.

- Kim tra r trc then hoa, bi cc ng v bi trung gian.- Kim tra tng th s lm vic bnh thng ca ly hp, hp s, cc ng. Nu cn khimkhuyt phi iu chnh li. Cc vng chn du, m phi m bo kn kht.- Kim tra lng du trong hp s, c cu dn ng lyhp. Nu thiu phi b sung.- Bm m vo cc v tr theo s quy nh ca nh ch to.* Cu ch ng, truyn lc chnh

- Kim tra r tng cng ca truyn lc chnh. Nu cn phi iu chnh li. - Kim tra kn kht ca b mt lp ghp. Xit cht cc bulng bt gi. Kim tra lng du

cu ch ng. Nu thiu phi b sung.* Cu trc v h thng li

- Kim tra chm ca cc bnh xe dn hng, mn cc lp. Nu cn phi o v tr cclp theo quy nh.- Tra du khung, bi trn cht nhp, cc ngng chuyn hng, b t. Bi m phn ch chokhe nhp.- Bm m bi trn theo s quy nh ca nh ch to.

- Kim tra dm trc trc hoc cc trc ca bnh trc, r ca vng bi moay , thay m,iu chnh theo quy nh.


17/218

- Kim tra cht chuyn hng, khpcu (r tuyn). Nu r vt tiu chun cho php,phi iu chnh hoc thay th.- i vi t, s dng h thng treo c lp phi kim tra trng thi ca l xo, thanh xonv cc cao su , gi treo.- Kim tra kn kht ca hp tay li, gia trc, cc ng tay li, h thng tr lc tay lithy lc. Nu r r phi lm kn, nu thiu phi b sung.- Kimtra r cc ng tay li. Hnh trnh t do vnh tay li. Nu vt qu tiu chun cho

php,phi iu chnh li.- Kim tra ton b s lm vic ca h thng li, bo m an ton v n nh.*H thng phanh

- Kim tra p sut kh nn, trng thi lm vic ca my nn kh, van tit lu, van an ton, cng ca dy ai my nn kh.- Kim tra, b sung du phanh.

- Kim tra, xit cht cc u ni ca ng ng dn hi, du. m bo kn, khng r rtrong ton b h thng.- Kim tra trng thi lm vic b tr lc phanh ca h thng phanh du c tr lc bng khnn hoc chn khng.- Kim tra, xit cht ai gi bnh kh nn, gi tng bm phanh v bn p phanh.- Tho tang trng, kim tra tang trng, guc v m phanh, a phanh, l xo hi v, mm

phanh, gi bu phanh, cht qu o, ta mm phanh. Nu lng phi xit cht li. Numn qu tiu chun phi thay.

- Kim tra kn kht ca bu phanh trong h thng phanh hi hoc xi lanh phanh chnhtrong h thng phanh du. Kim tra mc du bu cha ca xi lanh phanh chnh.- iu chnh khe h gia tang trng, a phanh v m phanh, hnh trnh v hnh trnh t doca bn p phanh.- Kim tra hiu qu ca phanh tay, xit cht cc gi . Nu cn phi iu chnh li.- Kim tra, nh gi hiu qu ca h thng phanh.

*H thng chuyn ng, h thng treo v khung xe

- Kim tra khung xe (st xi), chn bn, ui m nhp, cht nhp khung, b nhp,

quang nhp, quai nhp, bu lng tm nhp, bu lng hm cht nhp. Nu x lch phi iuchnh li. Nu lng phi bt cht, lm sch, sn v bi m bo qun theo quy nh.- Kim tra tc dng ca gim xc, xit cht bu lng gi gim xc. Kim tra cc l xo v cao su . Nu v phi thay.- Kim tra vnh, bnh xe v lp, k c lp d phng. Bm hi lp ti p sut tiu chun,o lp theo quy nh ca s . G nhng vt cng dt, dnh vo k lp.

*Bung li v thng xe

- Kim tra, lm sch bung li, knh chn gi, cnh ca, ca s, gng chiu hu, m ghngi, c cu nng lt bung li, tra du m vo nhng im quy nh.


18/218

- Xit cht bu lng bt gi bung li vi khung t. Kim tra h thng thng gi v qutgi.- Kim tra thng, thnh b, cc mc kha thnh b, bn l thnh b, quang gi b vi khungt, bu lng bt gi dm, bc ln xung, chn bn. Nu lng phi xit cht li.

*i vi t t , t cn cu v t chuyn dng

- Kim tra c cu nng, h thng t, an ton v kn ca cc u ni, ng dn du. S

lm vic n nh ca h thng nng h thy lc.- Kim tra, xit cht cc ta, hp truyn lc, gi thng t, c cu nng h lp d

phng.- Ra bu lc du ca thng cha du, x khng kh trong h thng thy lc.- Kim tra mc du trong thng du. Nu thiu phi thm. Thay du theo quy nh.- Kim tra cp, c cu an ton i vi t cn cu.-Nhng ni dung bo dng i vi cc c cu, cm h thng c th phi tun theo hng

dn k thut ca nh ch to.2.2.2.3. Cc ni dung bo dng k thut nh k r moc v na r moca. Cng tc lm sch, kim tra, chn on, bi trn

- Lm sch, x du v nc trong bu cha hi phanh.- Kim tra n, bin s, xch an ton, hiu qu n tn hiu v n phanh, thnh b.- Chn on trng thi k thut tng th r moc, na r moc.- Tra du, bm m vo tt c cc im cn bi trn theo s . X du cho khung v gmca r moc, na r moc. Bi m cho nhp.

b. Cng tc iu chnh, sa cha v xit cht- i vi r moc c b chuyn hng trc trc: Phi kim tra b phn chuyn hng,tnh trng k thut ca trc trc. Xit cht bu lng bt gi b phn chuyn hng, cht,khp chuyn hng. Nu r vt tiu chun k thut phi iu chnh hoc thay th.- i vi r moc c mm xoay. Kim tra tnh trng k thut ca mm xoay, con ln, trcv mm xoay. Xit cht ai c bt gi tr mm xoay. iu chnh chm bnh trc,nu cn.- i vi h thng phanh r moc, na r moc.- Kim tra tc dng ca h thng phanh. Kim tra tnh trng v s r r ca cc ng dn, uni v cc b phn ca h thng phanh.- Kim tra xit cht quang bt gi b, thnh b, vn sn v bn l thnh ca.- Tho ra moay v tang trng. Kim tra trng thi k thut moay , tang trng, m

phanh, l xo hi v, bi, c trc. Thay m v iu chnh t yu cu k thut.- Xit cht ai gi, gi bnh cha kh nn, cc u ni dy dn, mm phanh, gi trcquay, bu phanh, bnh xe v cc cm chi tit ghp ni.

- iu chnh khe h m phanh - tang trng v h thng phanh tay nu mn qutiu chun, khng cn tc dng phi thay mi.


19/218

- Kim tra, chn on tnh trng k thut trc chuyn hng, mm xoay, mm , cht anton, c cu chn chng, c cu bt ni na r moc vi u ko.- Kp thi sa cha v hiu chnh ng theo tiu chun k thut quy nh.2.2.3. Bo dng theo ma

Tin hnh hai ln trong nm, lm nhng cng vic lin quan chuyn iu kin lm vicma ny sang ma khc. Thng b tr sao cho bo dng ma trng bo dng nh k:

- Xc ra h thng lm mt.- Thay du nhn, m.- Kim tra b hm nng nhin liu, b sy khi ng.

2.3. Cc phng php t chc bo dng k thutTy theo trnh t chc v kh nng th, tnh cht chuyn mn ha ca th m c nhng

phng php sau:2.3.1. Phng php t chc chuyn mn ha

-Tt c cc cng nhn ca xng c phn thnh t chuyn mn ha, v d:T 1: Bo dng thng xuyn, (ch c trong x nghip vn ti)T 2: Bo dng gm.T 3: Bo dng ng c...

Phng php ny c c im sau:- Cc cng nhn c tay ngh khc nhau.-Nng sut cao, nh mc thi gian lao ng d.- Thiu trch nhim vi hot ng ca xe trn tuyn.- Kt qu lao ng ch c nh gi bng s lng xe qua bo dng. Ch thc hin phn

vic ca mnh, khng c s lin hvi phn vic ca t khc. Khng phn tch nh gic nguyn nhn cc tng thnh b loi.- Khng thc hin khi gii quyt cng vic vinhiu loi xe khc nhau (kim tra cng vic

kh).2.3.2. Phng php t chc ring xe

Cng nhn trong xng thuc cc t tng hp, thnh phn gm cng nhn c tay

ngh trong nhiu cng vic. Thc cht cng vic l: bo dng k thut v sa cha vtghp li:u im: qui nh c mc trch nhim.

Nhc im: Do phi phn chia dng c thit b, v vy s dng khng hiu qu v khngp dng dy chuyn c, kh khn trong vic s dng cc ph tng thay th.2.3.3. Phng php t chc on tng thnh

y l phng php tin tin. Khi chun b k hoch ngi ta tch on sn xutchuyn mn ha. Mi on sn xut thc hin cc cng vic bo dng, sa cha cc cm

tng thnh, c cu nh cho on y. S lng on sn xut ty thuc vo qui m caca x nghip, chng loi xe v tnh trng i tng a vo Thng phn thnh 6 on


20/218

Hnh 2-1. S t chc on - tng thnh

Su on chnh

1. Bo dng v sa cha ng c.2. Bo dng v sa cha h thng truyn lc.

3. Bo dng v sa cha cu trc, cu sau, phanh, li, treo.4. Bo dng v sa cha in, nhin liu.5. Bo dng v sa cha khung b, cabin, sat xi, v xe.6. Bo dng v sa cha lp.

Hai on ph

1. Sa cha c ngui.2. Ra, lau chi, sn.

Khi t chc theo phng php ny phi thng k ton b cc chi tit trong tng thnh, xt

khi lng cng vic, sp xp cng nhn cho mi cng on (cng c th ghp cc cngon 1-2, 3-4, 5-6 gim bt c cu t chc). S dng cc phng php t chc ny cho

php chuyn mn ha t ng ha.

2.4. Trang thit b c bn cho mt trm bo dng

Nu xt theo v tr lm vic i vi xe th phn b cng vic nh sau:- Cng vic di gm xe 40 45%.- Cng vic trn 10 20%.

- Cng vic xung quanh 40 45%.2.4.1.Trang thit b cho bodng k thut v sa cha gm

- Trang b cng ngh:Thit b trc tip tham gia vo qu trnh cng ngh: Bm, h thng ra, cc trang b kimtra, trang b bm du m, trang b sit cht.- Trang b c bn trn trm:Trang b ph gin tip tham gia vo qui trnh cng ngh: hm bo dng, thit b nng

(kch, ti, cu trc ln...) cu ra, cu cn, cu lt.Yu cu chung:


21/218

Kt cu n gin, d ch to v s dng, an ton, cho php ci thin iu kin lm vic cacng nhn, din tch chim ch nh, s dng thun li mi pha. C tnh vn nng d sdng cho nhiu mc xe.

2.4.1.1.Hm bo dng

Hnh 2-2.Phn loi hm

Trang thit b vn nng c kh nng lm vic mi pha.* Theo chiu rng hm th c: Hm hp, hm rng.- Hm hp: l hm c chiu rng nh hn khong cch 2 bnh xe, kch thc t 0,91,1m.- Hm rng: l hm c chiu rng ln hn khong cch 2 bnh xe, kch thc t 1,4 3m.

chiu di ln hn chiu di t 12m. Kt cu phc tp, phi c bc ln xung su12m.

* Theo cch xe vo c hm tn u v hm thng qua.Trong hm bo dng phi c h thng tho du di ng hoc c nh, c h thng nchiu sng. Thnh hm phi c g chn cao t 15 20cm an ton khi di chuyn xe. Btr h thng ht bi, kh thng thong gi, h thng nng h xe.

2.4.1.2. Cu cn

L b xy cao trn mt t 0,7 1m dc 20 25%. C th cu cn tn u hay thngqua. Vt liu g, b tng hoc kim loi, c th c nh hay di ng.u im: n gin.

Nhc im: Khng nng bnh xe ln c. Do c dc nn chim nhiu din tch.2.4.1.3. Thit b nng

- Di ng: Cu ln, cu trc.- C nh: Kch thu lc, kch hi...- Cu lt:Nghing xe n 450dng cho cc xe du lch.

2.4.1.4. Bng chuyn

Trang b bng chuyn khi t chc bo dng theo dy chuyn.


22/218

Hnh 2 - 3. S t chc bo dng theo dy chuyn

2.5. S quy trnh cng ngh sa cha ln t

Bng 2 -4. nh nghch sa cha ln mt s loi xe(Tnh theo gi lm vic)

Mc xe Ton b xe ng c Cu trc Cu sau C cu li

AZ 24 300 200 300 300 300

PAZ - 672 320 180 180 180 180

AZ 53A 250 250 250 250 250

ZIL 130 300 250 300 300 300

Maz 500A 250 250 250 250 250

KaMaz5320 300 300 300 300 300

2.6. Gia cng c kh trong sa cha chi titSau mt thi gian s dng tu theo tnh trng k thut ca xe my, mc h hng

m tin hnh sa cha, khi phc hon ton hoc gn nh hon ton tnh nng k thut banu ca xe my.2.6.1. Phng php iu chnh

Sau mt thi gian lm vic cc chi tit my b mi mn, khe h lp ghp tng qu

gii hn cho php, khng m bo yu cu k thut gy ra va chm trong qu trnh lmvic, lm mn hng nhanh chi tit. Phng php ny khng lm thay i hnh dng, kch


23/218

thc ca chi tit m ph thuc vo kt cu ca cm chi tit c cho php iu chnh haykhng.V d: iu chnh khe h nhit cm van mt s xe my v t.2.6.2.Phng php phc hi chi tit

Phc hi li hnh dng, kch thc ca chi tit theo kch thc ban u hoc kch

thc quy nh

1.Sa cha chi tit bng gia cng ckh

c thc hin trn my cng c hoc my chuyn dng.

a. Phng php sa cha kch thc

Sau khi sa cha chi tit c kch thc thay i so vi ban u nhng vn nm trong

phm vi cho php.

V d: H kch thc trc khuu.

Doa xi lanh.

u im ca phng php ny l gi thnh h, ko di thi gian s dng chi tit.Nhng khng p dng c cho nhng chi tit vt qu kch thc quy nh hoc nhngchi tit phi s dng kch thc ban u nh cc bnh rng cc c trc lp vng bi.

b.Phng php cho thm chi tit

p dng cho cc chi tit sau khi sa cha n kch thc cui cng m phi tip tcs dng sa cha bng cch p thm chi tit mi ri gia cng li kch thc ban u.

V d: p ng lt xi lanh.

2.Sa cha bng phng php hn

Dng sa cha, phc hi li hnh dng, kch thc ca cc chi tit c yu cu chnh xc khng cao. C th hn in hoc hn hi.

V d: Hn cc vt rn ca thn ng c, hp s, khung xe.

Yu cu: Vt liu que hn phi ng nht vi vt liuhn

3.Sa cha bng phng php m kim loi

L m ln b mt lm vic ca ca chi tit mt lp kim loi. Phng php ny ch pdng cho nhng chi tit quan trng m khng cho thay i kch thc ban u hoc vt


24/218

V d: M Crom cp xi lanh piston bm cao p.

4.Sa cha bng phng php da co mi r

S dng cc dng c sau: Da, dao co, bt r sa cha cc b mt lm vic ca chitit khng gia cng c trn my cng c. Cht lng ca sn phm ph thuc vo tayngh ca ngi th sa cha.

Cn nhng b phn chi tit nu gia cng c trn my cng c hoc my chuyndng th p dng trit .

V d: Mi phng.

Mi r cm van.

5. Sa cha bng phng php v tp cy cht

p dng cho nhng chi tit nh: V hp s, v cu...b rn nt bng cch dng mikhoan chn hai u vt nt sau dng phng php v tp hoc cy cht.

Cy cht: Khoan cc l lin tip nhau theo vt nt sau cy cht. Yu cu cht cvt liu mm hn vt liu v.

V tp: Dng tn mng khoan cc l lin tip nhau ri dng inh tn tn. Ch

lt gia mt tm m m bo kn.

6.Sa cha bng phng php dn nha

Hin nay dng phng php dn bng nha l hiu qu kinh t nht.

Ch : S dng nha dn cn quan tm n tnh cht ca vt liu, nhit ti khu vc cndn. Gn nhng vt rn nt cn chn nha v quy trnh dn, gn cho ph hp.

7.Sa cha bng phng php thay th: Dng chi tit mi thay th cho cc chi tit hng, tu theo yu cu k thut p dng nhm nng cao hiu qu kinh t nht.


25/218

CHNG 3. I CNG V CC H HNG V SA CHA T

3.1. Khi nim v h hng ca t

3.1.1. Cc quy lut bin i tnh trng k thut ca t

Phn ln cc cp chi tit tip xc ca t chu nhiu hnh thc mn khc nhau, dn

n hao mn b mt tip xc, lm cho khe h gia cp chi tit dn dn rng ra, n phthuc vo cc nhn t gia cng v s dng. qua th nghim ta thy qui lut lm tng khe hgia hai chi tit tip xc c quan h ph thuc vo thi gian lm vic ca chng hoc tr squng ng xe chy. Ni chung trong iu kin bnh thng chi tit b hao mn theo mtqui lut mn nht nh.

a. Quy lut mn ca hai chi tit tip xc

Hnh 3 1. Quy lut hao mn t nhin ca cp chi tit tip xc.

ng cong biu th mn c cng n nh vi ba giai on. s: Khe h ban u l khe h tiu chun ca mi ghp sau khi lp rp.

Giai on chy r (mi hp): l0

c trng cho s mn cc chi tit trong thi k chy r. Trong thi k ny l cc vtnhp nh trn b mt chi tit c trit tiu mt cch nhanh chng do s ch st gia cclp b mt tip xc vi nhau, lc ny xy ra qu trnh mn vi cng cao to nn cc

b mt lm vic bnh thng vi cc thng s chun xc. Cng mn trong thi k chyr ph thuc vo cht lng gia cng b mt chi tit, cht lng ca vt liu bi trn (

nht, tnh nhn) v ch chy r.Giai on lm vic bnh thng: l1

y l thi k lm vic bnh thng ca chi tit tip xc. sau khi chy r khe htipxc t s1, cng mn n nh, quan h lng mn v thi gian lm vic ca chi tit gnnh tuyn tnh, tc mn (tg) gn nh khng i, l khu vc hao mn cho php. Giai on mi ph: l2

Khi cc chi tit b mn khe h lp ghp c gi tr s2ln, cp chi tit lm vic khng

bnh thng, ch bi trn km, c ti trng va p gy nn ting g kim loi. c trngcho thi k ny l tng t ngt cng mn gia cc b mt chi tit.


26/218

Khe h s2l tr s khe h gii hn ca cp chi tit, lc ny chi tit khng lm vic ludi c v d dn n gy v chi tit, gy v cc b phn.

T th trn hnh 1.3 ta thy: Thi gian hoc hnh trnh lm vic (tui bn s dng)ca cp chi tit tip xc c tnh theo cng thc:

tg

SSllll 12010

tg: Tc mn

Qua th 1.3 ta thy c th ko di tui bn s dng l bng nhiu bin php nh gimcng mn, gim khe h sau chy r

b. c im mn ca cp chi tit tip xc c tr s mn sau chy r khc nhau

Hnh 3 - 2. thmn ca cp chi tit khi thay i mt s thng s.

ng 1: ng cong mn ca cp chi tit lm vic bnh thng ng 2: ng cong mn ca cp chi tit khi ta gim cng mn (


27/218

T vic phn tch trn ta thy vic tun theo cc qui nh cho thi k chy r nhmgim cng mn, gim khe h sau chy r s ko di c tui bn s dng ca cp chitit tip xc.3.1.2. Phn loi cc h hng ca cc chi tit trong t

Trc loi 1: L dng ph hoi b mt, th hin s dnh cc b gia hai b mt do bin dngdo gy ra v lc ln qu gii hn n hi.

Trc loi 2: L dng ph hoi b mt, th hin s dnh cc b gia hai b mt do nhit gyra.

Mi mn: Do tn ti ht mi gia hai b mt ma st, do ct bi hoc do trcTrc xi ho ng: l s cng ho qu trnh hao mn.n mn in ho, xm thc...Mi: Xy ra khi ti trng thay i tun hon,xut hin v pht trin cc vt ntt vi, dn

n gy t ngt.

3.1.2.1. Trc loi 1Khi nim: L mt dng h hng b mt, th hin s hnh thnh v bong tch cc milin kt cc b gia hai b mt ma st do bin dng do v lc (khng nhit).Nguyn nhn: Do nh hng ca ti trng ln (p sut tip xc cc b cao) m hai b mt

b bin dng do mnh, b mt dnh st nhau khong cch tinh th, nguyn t b mtny khuych tn sang b mt khc v hnh thnh lin kt.+ F1 < Flk < F2 E trc v p vo+ Flk > F1,F2 E trc ri to thnh ht mi

+ Flk < F1,F2 E khng trciu kin hnh thnh

- Ma st kh v gia hai b mt khng c lptrung gian ngn cch.- Vn tc trt nh (v < 0,1m/s) kp cho cc

nguyn t khuych tn.Hnh 3- 3. c tnh b mt trc loi 1

- p sut tip xc p > [p], ng vi gii hn chy ca vt liu.

Trc loi 1 rt nhy cm vi hai b mt c cng loi vt liu. Trc loi 1 chu nh hngln ca cng b mt, cng b mt tng s gim trc loi 1.

c tnh b mt

+ Chiu su ph hoi: = 0,5mm.+ Nhit b mt: < 500C

+ bng b mt: 3 4+ Tc ph hoi: 10 15m/h.

3.1.2.2. Trc loi 2Khi nim: L dng ph hoi do bin dng v nhit, lm mm nhn b mt khi nhit


28/218

Nguyn nhn: Do nh hng vn tc trt lm cho nhit cc b mt tng cao, xy ra sdnh kt gia hai chi tit ma st v s ph hu b mt hoc b mt b bin dng nh ln,nt...

iu kin hnh thnh

- Vn tc trt ln. 25 30m/s.-Nu vn tc trt ln, ti ln th trc loi 2 cng mnh lit.-Nhy cm vi chi tit c nhit nng chy thp.

Bin php chng trc loi 2

- Ph ln b mt ma st 1 lp kim loiBo, Vanaic kh nng chu nhit .- Dng vt liu chu nhit.

Kim loi gcVng chu nhhng nhit

c tnh b mt- Chiu su ph hoi: < 0,1mm.-Nhit tip xc: 15000C. Hnh 3 - 4. c tnh b mt trc loi 2- Tc ph hoi: 1 5m/h.

3.1.2.3. M i mn

Khi nim: L dng ph hoi b mt chi tit do tn ti cc ht cng gia hai b mt ma stt ngoi vo hoc t chi tit trc ra. Dng ph hoi: co xc, ct phoi t vi.C hai dng mi mn: Mi mn c hc hoc mi mn c ho.

iu kin hnh thnhVn tc mi l ln nht so vi cc qu trnh khc. Tuy nhin, iu kin ny khng cht ch

trong trng hp c c trc.

6,0KL

m

H

H: Mi mn c ho (bin

dng do tng, khng ct phoi)

6,0KL

m

H

H: Mi mn c hc

(ct phoi t vi)Hnh 3 5. c tnh b mt khi mi mn

Nu b mt chi tit tip xc vi khi lng ln ht mi th xy ra mi mn c ho, v khi cc ht mi trt ln nhau v trt i m khng c lc ct.

Mi mn c hc Mi mn c ha

bng 5 10 7 12

Nhit b mt 500 C 15000C

Chiu su ph hoi = 0,2mm 2000A0

Tc ph hoi 0,5 50m/h 0,5 m/h


29/218

3.1.2.4. Mi

Do thay i ti trng tun hon trn cc chi tit, sinh ra cc vt nt t vi. Cc vt ntny c pht trin t b mt chi tit vo kim loi gc dn n gy do mi. Chi tit inhnh l trc khuu.V d: Trc khuu ng c D6-3D12 kh nnggy 40 50%. Do kt cu trng ip bng

khng.

Nguyn nhn: Trong qu trnh sa cha khng ch n ktcu trnh ng sut tp trung:Gc ln, hoc trong lp ghp do sai lch tm cc trc, to ti trng lm hng trc bc.Bin php chng mi: Tng cht lng b mt, mi ht cc vt nt, trnh tp trung ngsut, bo m ng tm lp rp, chng ti ph, hn ch ti trng ln t ngt.

3.1.2.5. Xm thc

Hin tng r, h, su, sc cnh phng php tuyn, thng pht trin vng bmt sch do tc dng ca dng chy ti khu vc p sut nh hn p sut bay hi bo ha.

Cc v tr thng gp: trn b mt cnh bm v v bm ti ca ra, b mt ngoi ca lt xilanh...Bin php chng xm thc: m lp kim loi cng trn b mt.

3.2. Khi nim v phn loi sa cha t 3.2.1. Khi nim:L cc cng vic nhm khi phc kh nng lm vic ca cc chi tit, tngthnh ca t b h hng3.2.2. Phn loi

3.2.2.1. Cng tc sa cha nh

Nhim v:Khc phc nhng h hng t xut hay tt yu ca cc chi tit, cm my. Ctho may v thay th tng thnh, nu c yu cu phi sa cha ln.

c im:

- L loi sa cha t xut nn n khng xc nh r cng vic s tin hnh.- Thng gm cc cng vic sa cha, thay th nhng chi tit ph c kt hp vi nhngk bo dng nh k gim bt thi gian vo xng ca xe.- Cng vic sa cha nh c tin hnh trong cc xng sa cha.

VD: Thay li lc, du bi trn...- Cng c trng hp sa cha nh thay th c tng thnh gim thi gian ch ca xe. - Thng qua kim tra tnh trng k thut xe quyt nh c sa cha nh hay khng.

3.2.2.2. Cng tc sa cha ln

Nhim v:Tho ton b cm trong xe, sa cha thay th, phc hi ton b cc chi tit hhng m bo cho cc cm my v xe t c ch tiu kinh t k thut gn ging banu.

nh ngch sa cha mt s loi xe (Theo TCVN 2009/BGTVT)


30/218

3.3. S h hng ca mt s chi tit in hnh

3.3.1. Hao mn xy lanh

3.3.1.1. iu kin lm vic

- Ma st tihn- Ma st t- Ma stkh- Chu nhit cao v bin thin khng u:

ng c xng: Tmax = 28000 Kng c Diesel: Tmax = 22000K

Hnh 3 - 6. Qui lut phn b p sut kh th trn xi lanh

Vng trn chu nhit cao hn vng di v thay i trong mt chu k. -

Chu ma st ln, c bit i vi ng c cao tc. khu vc st bung chy thng phichu ma st kh v ti hn, vng di ma st ti hn v ma st t.- Mi trng: sn vt chy cha cc cht n mn nh:

CO2, NO, SO2...kt hp vi nc to thnh cc axit.- Chu ti trng ln v thay i theo chu

k.Hnh 3 7. p lc ca Xc mng v

phng ca lc ngang tc dng ln Xilanh

Ma st gia Xc mng v Xi lanh phthuc vo lc p ca Xc mng ln Xilanh:

Pxi = Px + k P i. kt

Pxi - Lc ca sc mng th i tc dng ln xi lanhPx - Lc bung hng knh ca sc mngPkt - Lc kh th

k1 = 0,7 4 0,8 ; k2 = 0,1 4 0,15k = 0,05 4 0,08

Mc xe Ton b xe ng c Cu trc Cu sau C cu li

AZ 24 300 200 300 300 300

PAZ - 672 320 180 180 180 180

AZ 53A 250 250 250 250 250

ZIL 130 300 250 300 300 300

Maz 500A 250 250 250 250 250

KaMaz

5320

300 300 300 300 300


31/218

Piston p ln xi lanh theo phngvung gc b cht v 2 pha do lcngang N. S bin thin ca lcngang N theo chiu cao ca xi lanhv theo gc quay ca trc khuuc biu din nh hnh 3 - 8.

Hnh 3- 8. p sut(do N) tc dngln thnh xi lanh theo cc hng

Vn tc trt do tip xc gia sc mng v thn piston thay i ln. Hao mn ca xi lanh tl thun vi lc, vn tc trt,nhit . l hao mn c qui lut.

3.3.1.2. Hao mn xy lanh theo

phng dc trc

Hnh 3 - 9. Dng mn hng trc ca xi

lanh3.3.1.3. Hao mn theo phng hng

knh

Theo phng lc ngang N xi lanhb mn nhiu nht dc theo chiu trc. Hnh 3 10.Hao mn hng knh ca Xilanh

3.3.1.4. Hao mn khng theo qui lut

Trong vng nhiu bi, khong gia xi lanh mn

nhiu do bi (ht mi t l vi vn tc trt). Bi cngnhiu qui lut mn cng tng v pha di.- Mn nhiu theo phng vung gc lc ngang N th Piston b nghing.- i vi ng c xng: Vng i din xupp np thng mn nhiu, l do l kh np ra

sch mng du bi trn hoc do ngng t sn phm gy mn.3.3.2. Hao mn trc khuu


- Trc khuu lm vic trong iu kin bi trn ma st t, nhng c khi ma st kh hoc

ti hn (lc khi ng hoc tt my, tng gim t ngt vn tc gc, khi khe h trc bcln).- Chu nhit t 1502500C, do nhit truyn t bung chy qua Piston - Thanh truyn

hoc do bn thn ma st gia trc v bc- Chu ma st ln.

- Ti trng bin thin, c tnh cht va p v phn b khng u.- Vn tc trt kh ln: 5 10m/s.

- Chu mi mn: Do lc du khng sch hoc do cc ht mi.3.3.2.2. Hao mn trc khuu c qui lut


32/218

Theo th hnh 3 -11 vng trn s ln tc dng t, vng di tc dng nhiu. Di tcdng ca lc ly tm cc c trc ca trc khuu nhiu xi lanh chu ph ti khng u.ng c xng lng hao mn khc ng c diesel, nhng nhtnh nh nhau.ng c 1 xi lanh mn c chnh bng 1/2 lng mn c bin.ng c nhiu xi lanh c gia thng mn nhiu hn.

Tip xc trc bc, nu c ht mi th ht mi ng li gy haomn gia nhiu hn.Gi s hao mn t l thun vi lc tcdng (p lc) v thi gian (s ln) tc dng ca n th qui luthao mn ca cht khuu v c trc chnh ca ng c xng khcng c Diesel.

Hnh 3 -11. th lc tc dng ln cht khuu

S d vy, l v th ph ti tc dng ln cht khuu ca hai loi ng c ny l khc

nhau:- ng c xng cao tc: Phn u to lc qun tnh ln v tc dng nhiu ln, phn ui

mc d c tr s ln hn, nhng ch mt ln tc dng.Do , cht khuu mn pha di nhiu hn v c trc chnh mn pha trn nhiu hn.- ng c Diesel vn tc gc khng ln lm nhng p sut ln, nn th lc tc dng ln

cht khuu c u nh ui to. iu b tr vi s ln tc dng lc. Do cht khuu vc trc chnh mn u hn

3.3.2.3. Hao mn trc khuu khng c qui lut

Hao mn, h hng khng bnh thng, do cc dng kt cu c bit ca trc khuu.- Do thanh truyn ch to lch tm nn phn b lc khng u (dng hnh thang). Do ,hao mn khng u.- Khoan l du khng hp l: do qun tnh ly tm m cc cn du bm vo thnh v em

sang pha tri (hnh 3 - 12). V vy, pha tri cht khuu mn nhiu hn pha phi.

Hnh 3 -12. Hao mn trc khuu khng qui lut

3.3.2.4. Hng do mi

Xut hin cc vt nt t vi ni tp trung ng sut: Gc ln, cnh sc l du...Di tcdng ca ti trng bin thin v i chiu m cc vt nt t vi dn pht trin ln ln n lclm gy trc, vt gy phng. Thng xy ra i vi cc trc khuu:

- C kt cu khng hp l: = 0 (khng c gctrng ip).V d: ng c D6 - 3D12 (gy 4050%).


33/218

- C qu trnhgia cng sa cha khng ng: Khng c gc ln hoc gc ln khngng, khng lm cn cc cnh sc ca l du.- Ch s dng khng tt: Thay i ti t ngt.- Lp rp khng tt: Cc c trc khng ng tm gy ti trng ph trong qu trnh s dng.

3.3.3. Hao mn Xc mng


- Chu nhit cao: Trong qu trnh lm vic, xc mng trc tip tip xc vi kh chy, dopiston truyn nhit cho xi lanh qua xc mng v do ma st vi vch xi lanh nn xc mng cnhit cao, nht l xc mng th nht. Khi xc mng kh b h, khng kht vi xi lanh, khchy thi qua ch b h lm cho nhit cc b vng ny tng ln rt cao, c th lm chyxc mng v piston. Nhit ca xc mng kh th nht 623 6730K, cc xc mng khkhc 473 5230 K, xc mng du 3734230 K. Do nhit cao, sc bn c hc b gimst, xc mng d b mt n hi, du nhn d b chy thnh keo bm trn xc mng v

xilanh, lm xu thm iu kin lm vic, thm ch lm b sc mng.- Chu lc va p ln: Khi lm vic, lc kh th v lc qun tnh tc dng ln xc mng, cclc ny c gi tr rt ln, lun thay i v tr s v chiu tc dng nn gy ra va p mnhgia xc mng v rnh xc mng.- Chu mi mn: Khi lm vic, xc mng ma st vi vch xi lanh rt ln. Cng ma st ca

xc mng chim n 5060% ton b cng tn tht c gii ca ng c t trong. Xcmng s d ma st ln v mi mn nhiu (nht l sc mng kh th nht) l do p sut tipxc ca xc mng tc dng ln vch xi lanh ln, tc trt ln m bi trn li rt km, b

n mn ho hc v mi mn bi cc tp cht sinh ra trong qu trnh chy hoc c ln trongkh np v trong du nhn.3.3.3.2. Hao mn xc mng

- Xc mng hao mn phn ming v phn lng l nhiu nht, hnh 3 - 13. i vi xcmng t my ko khi khe h ming = 1,5 2mm th loi b.- Mn theo chiu cao ch yu mn cc gc.Khi mn nhiu lc bung gim kim tra nh hnh 3 - 14.

Hnh 3 -13. Hao mn xc mng Hnh 3 - 14.Kim tra lc bung ca sc mng

Th b dy xc mng: Ln trong rnh xc mng khng o l c.

3.4. Ni dung v quy nh sa cha ln t v tng thnh


34/218

Hnh 315. S quy trnh cng ngh sa cha ln

- Cc phng php t chc sa cha:+ Sa cha theo v tr c nh.+ Sa cha theo dy chuyn.

- Cch t chc sa cha ty thuc vo quy m ca xng sa cha:+ Sa cha t hp+ Sa cha chuyn mn ha.

Cc phng php sa cha

3.4.1. Phng php sa cha ring xe

c im:C tnh cht t pht trong iu kin chng loi xe nhiu, nhng s lng miloi t. Cc n v qun l c th t ng ra sa cha ring cho xe ca mnh. L phng php lc hu v khng cho php thay th chi tit nn thi gian sa cha honton ph thuc vo thi gian sa cha cc chi tit trong cm v cc cm trong xe, thi gianxe nm ch sa cha lu.S chi tit phc hi, sa cha s gy nhiu phc tp cho qun l, k hoch ha sa cha.Khng th p dng chuyn mn ha sa cha v hin i ha thit b. Nng sut lao ngthp, cht lng sa cha khng cao.

Thch hp vi phng thc t chc sa cha theo v tr c nh vi t chc lao ng theokiu sa cha tng hp (mt nhm cng nhn ph trch sa cha)

iu kin p dng

- Chng loi xe nhiu, s lng tng loi xe t.- Qun l xe phn tn khng hp l.- Khi cha c h thng sa cha trn quy m ln sa cha ton b xe hng hng nm. - Ch qun l xe cn lng lo, ng k kht khe.


35/218

Hnh 3- 16S phng php sa cha ring xe

3.4.2. Phng php sa cha i ln

L phng php m cc cm, cc chi tit ca xe cng chng loi c th i ln cho nhau.

iu kin i ln

- i ln cc chi tit hay cm chi tit cng ct sa cha.

- Khng i ln cc cp chi tit trong cp ch to ng b, nh: Trc khuu Bnh ;Thn my Np my; Np hp s - V hps; V cu V hp vi sai; Np u to Thnthanh truyn v cc chi tit c bn nh: Thn my; V hp s; V cu; Khung xe.

Hnh thc i ln

- i ln cm: Cc cm cng loi (cng ct sa cha) c th i ln cho nhau. - i ln chi tit, cc chi tit trng cm (cng ct sa cha) c th i ln cho nhau.Trong thc t thng phi hp i ln chi tit vi cm.

c im:L phng php tin tin

- Rt ngn c thi gian sa cha cm my hay xe. Thi gian sa cha xe ph thuc chyu vo thi gian sa cha chi tit c bn, khung xe...- C th d dng t chc sa cha theo dy chuyn v chuyn mn ha thit b lao ng. Do gim bt chi ph v h gi thnh.

Hnh 3 -17Q uy trnh cng ngh sa cha theo phng php i ln

iu kin thc hin phng php sa cha i l

- S lng xe, cm my cng loi nhiu.- Phi d tr mt lng nht nh cm my, chi tit ty theo:


36/218

+ Thi gian sa cha, phc hi.+ Tc sa cha cm xe.- H thng cc nh my sa cha kh nng p ng nhu cu sa cha, c bit thch hp viquan h nh my sa cha, bn xe sa cha v mua xe hng cng loi vi ch phng tin.

3.5. T chc cng ngh sa cha ln t

3.5.1. Mt s khi nim

a)Nguyn cngBo dng k thut t bao gm6 vic ch yu c thc hin trong mt chu k

khp kn (nh bo dng mt ngoi, kim tra chn on k thut, iu chnh, sit cht,cng vic bi trn, nhin liu, lp xe). Nhng cng vic ch yu li c chia thnhnhng phn vic nh. V d: Kim tra sit cht, c kim tra sit cht np my, ng np, ngx, mt bch cc ng) hoc cng vic b sung du ng c, du hp s, du tay li ta

gi phn vic nh ca cng vic chnh l nguyn cng.b)Qu trnh cng ngh

L trnh t tin hnh nhng cng vic ch yu hay nhng nguyn cng bo dngph hp vi nhng iu kin k thut chn. Qu trnh bo dng k thut t cn phit chc sao cho t cht lng cao m chi ph thp.

c) Phiu cng nghL vn bn php lnh, quy nh nhng nhim v bo dng hoc sa cha bt buc

phi thc hin. trn phiu cng ngh ghi r: Th t cc nguyn cng, v tr thc hin, dngc, thit b cn dng, bc th, nh mc thi gian, cc tiu chun k thut. Da vo phiucng ngh cng nhn tin hnh bo dng k thuttheo ng th t, m bo ng yu cuk thut nn ta c th kim tra c cht lng hon thnh cng vic.

d)Trm bo dng, sa cha: Gm din tch xy dng tin hnh cng vic bodng v sa cha. trm c th trang b nhng thit b, dng c, ngh cn thit, c ccgian bo dng, cc gian sn xut.

e) V tr lm vic (v tr bo dng v sa cha): Ni a xe vo lm cng tc bodng sa cha n bao gm din tch xe, din tch xung quanh thit b dng c ngh, ni lm vic ca cng nhnthc hin c cc thao tc thun li, an ton.

3.5.2. S quy trnh cng ngh sa cha ln

Nhim v

Tho ton b cc cm trong xe, sa cha thay th phc hi ton b cc chi tit h hng m bo cho cc cm my v xe t c ch tiu kinh t k thut gn ging ban u.


37/218

Hnh 3 18. S quy trnh cng ngh sa cha ln

3.5.3. c im- Tin hnh theo nh k quy nh i vi tng loi xe hoc khi c t nht 3 tng thnhchnh trong c ng c phi a vo sa cha ln - Cng vic sa cha ln thc hin trong cc nh my i tu. Ty theo phng php sacha m cng vic tun theo mt quy nh nht nh. 3.5.4. Cc hnh thc t chc cng ngh

a. Hnh thc t chc sa cha theo v tr c nh: Ton b cng vic sa cha c thchin mt v tr c nh.

Hnh 3 - 19. S t chc sa cha theo v tr c nh

* c im:S lin quan gia cc khu rt t, thi gian sa cha mt xe hu nh khng phthuc vo nhau.- Thch hp vi phng php sa cha ring xe, trong xng c quy m nh.- S dng cng nhn vn nng, c tay ngh cao.- Tiu hao nhin vt liu ph tng, kh p dng dy chuyn hin i.-Nng sut lao ng thp, gi thnh cao, cht lng sn phm kh n nh.- Thit b, ngh vn nng, kh p dng thit bchuyn dng hin i


38/218

b. Hnh thc t chc sa cha theo dy chuyn: Cng vic sa cha c tin hnh lintc mt s v tr sn xut hay mt s dy chuyn sn xut.

Hnh 3 - 20. S t chc sa cha theo dy chuyn

c im:C s lin quan cht chgia cc khu- Thch hp vi phng php sa cha i ln vi quy m xng ln. - S dng lao ng chuyn mn ha nn gim c bc th v nng cao cht lng tngcng vic.- Gim tiu hao nguyn vt liu ph.- Trang thit b tp trung v c iu kins dng thit b chuyn dng hin i. Nng sut

cao, gi thnh h.

3.6. Cc phng php phc hi

3.6.1. ngha ca vic phc hi chi tit

Nhm khi phc li hnh dng, kch thc ban u ca chi tit my hoc khi phcli mt s tnh cht c l ca chi tit m sau mt thi gian hot ng n b thay i hocmt kh nng lm vic.3.6.2. Phn loi cc phng php phc hi

3.6.2.1. Phng php hn

- c hnh thnh do kim loi hn v que hn nng chy ha vo nhau. Thng dng phc hi s nt, gy, vca cc chi tit bng kim loi nh np xilanh, ni hi, v tu Hoc hn p phc hi kch thc cacc chi tit b n mn nh v tu, cnh bm, chnvtPhn loi

a. Theo cch thc thc hin

- Hn chp: Dng phc hi s nt, gy, v ca cc chi tit bng kim loi nh np xilanh,ni hi, v tu


39/218

- Hn p: Dng phc hi kch thc cu cc chi tit b n mn nh v tu, cnh bm,chn vtb. Theo ngun nng lng hn

- Hn in (H quang): L qu trnh phng in gia hai in cc lm nng chy kim loigc v kim loi hn cho chng lin kt li vi nhau. Mi hn tt ph thuc vo nhiu yu tnh: Kim loi que hn, kch thc que hn, cng dng in hn, chiu dy vt hn- Hn hi (Hn Axtilen): L hn di ngn la(xy + Axtilen) thng dng hn ccchi tit ch to t vt liu l ng thau, ng .

3.6.2.2. Phng php phun kim loi

c dng phc hi cc kch thc ca chi tit b mn ng thi nng cao khnng lm vic ca chng. Thc cht y l phng phun kim loi nng chy (Thp, ngthau, ng thanh, nhm) ln chi tit. Cc ht kim loi bay ra t thit b phun (Sng phun)vi tc 100 300m/s s b bp (Dt mng) khi va p vo b mt chi tit v lm y

nhng v tr khng bng phng ca b mt v m bo s lin kt c hc ca lp kim loiphun v kim loi gc.u im

-Nng sut cao 12kg/h.- C th phun ln bt k kim loi no. - C th to nn dy lp phun trong gii hn ln.- Khng to s gn sng, gh gh trn b mt ca chi tit.- Do lp phun c cng cao nn kh nng chng mi mn tt, mt khc trn b mt c cc

l nh vi mao nn cho php gi du bi trn trn b mt chi tit.Nhc im

- bn lin kt vi kim loi gc thp hn so vi cc phng khc. - Mt s ln (%) thnh phn hp kim b chy khi dng phng php in h quang.- bn mi ca cc chi tit c phc hi gim ng k do mt s ln kt cu vi mao dnl ngun gc hnh thnh cc vt rn nt do mi, qu trnh chun b chi tit phun cng nhhng n bn mi.

3.6.2.3. Phng php m

L qu trnh ph ln b mt chi tit my mt lp kim loi mng v bm chc trongmi trng in ly. Mc ch l tng tnh chng mn, mi mn, phc hi li kch thc banu cho chi tit

Phn loi

a. M Thp:L kt qu ca s kt ta St vo chi tit trong qu trnh in phn cc muica st ( Mui Flortv mui Sunpht). VD: Cht in phn Flort (FeCl2). Lc ny thpcc bon thp c dng lm cc dng (Ant).

b. M Crm:Crm in phn c cng ln (HB 1100), h s ma st thp, tnh chng nmn, chng g cao. V vy c dng phc hi cc chi tit quan trng c mn nh


40/218

in phn Anhidrit Crm ( 150 250g Cr2 O3trong 1 lt nc ca axit Cromicmnh) . Sin phn c thc hin gia cc cc dng l Ch khng ha tan. c. M Niken: c dng to lp ph chng n mn, g v trang tr. Cht in lythng dng m Niken l: Sunphat Niken ngm nc (NiSO4. 7H2O). Cht in phn m

Niken rt nhy cm vi cc tp cht kim loi v nng pH. Nu trong c ln tp chtkim loi nh: ng, km, ch... th cht lng lp m s rt km, d bong trc.

d. M Km: C in th m rt cao nn c tc dng bo v cho lp kim loi gc khi b nmn in ha, lp km s b n mn trc nn kim loi gc c bo v. Chiu dy lp mcng ln th tui th ca chi tit cng cao.M Km c th dng phng php nng chy: Nhng chi tit vo Km nng chy, tuy hincch ny tn Km v b mt chi tit khng phng. e. Trng Thic:Nhm bo v chi tit lm vic trong mi trng in ha khi b n mncng nh khi trang Babit cho ngi ta trng trc mt lp Thic.

Trng Thic c th s dng phng php nng hay phng php m in phn. M inphn tthn v tit kim c nguyn vt liu nht l khi m nhng chi tit phc tp. Mtkhc lp m khng b xp.

u nhc im ca phng php m

+u im

- M c lp kim loi rt mng.- C th m c bt kim loi no (Ch cn kim loi m v kim loi ch to chi tit

c v tr ph hp trong dy inha hc).

- Tit kim kim loi. S lin kt ca kim loi l rt ln do y l lin kt Ion.+ Nhc im

- Trc khi m cn gia cng b mt tht chnh xc v sau khi m t gia cng li.- Tc m chm.- Gi thnh cao

3.6.2.4. Phng php gia cng bin dng v bin dng do

Khi b qu ti cc b tnh v ng cc chi tit b bin dng qu gii hn cho php.Cc h hng ny c th phc hi bng phng php c hc, nhit v c nhit. Vic la

chn phng php ph thuc vo i lng bin dng, kch thc chi tit v tnh cht vt lca kim loi.

a.Phng php c gii (Un ngui)Chng hn chi tit dng trc c vng f0sau khi c xc nh bng cc dng c

o s c un ngc li mt lng l f1nh thit b nn p. i lng f1 f0v sau khithi tc dng lc th s xut hin cc lc bin dng ngc li do n hi ca trc. Tuy nhincc phng php tnh ton xc nh i lng phi un f1l rt kh khn cho nn phi thc

hin nhiu ln gim dn vng ca chi tit. Sau khi un ngui cn phi Ram chi tit nhit cao: Nung nng n nhit 600 6500C kh ng sut do qu trnh nn gy ra.


41/218

L nung nng cc thnh phn gii hn ca chi tit t pha li nh cc thnh phnkim loi c gin n, nhng nh s tc ng ngc li ca phn ngui bn cnh vn b nn n hi. ng sut ny gy ra lc dc trc c m men ngc vi chiu cong cachi tit lm cho chi tit dui thng ra. Thc nghim cho thy hiu qu ca phng php ny

phthuc vo mc c nh u trc: Khi c nh cng tc khc phc nhanh hn so vikhi t do t 5 10 ln. Nhit ti u khi nung nng cc chi tit bng thp l 750 8500C.

c. Phng php nhit c hc

Kt hp c 2 phng php trn, c thc hin bng cch t nng u n chi tittheo ton b tit din b bin dng cng vi vic sa cha iu chnh tip theo do ngoi lc.

d. Phng php bin dng do

L s phn b li kim loi cho php b sung kim loi b hao ht phn lm vic bmn ca chi tit. S bin dng ny c thc hin bng cc cch: Chn, p nn, nong, n

ln, ln, kha nhm v ko dn.- Chn: c thc hin bng n p do v c s dng bin i kch thc ca chi tittrong mt phng vung gc vi ng tc dng ca lc. Phng php ny cho php tngng knh ngoi ca chi tit c hnh tr c hoc rng, hay gim ng knh trong ca chitit dng l.-Nn p cho php gim ng knh trong hoc ngoi ca chi tit hnh tr rng.-Nong cho php tng ng knh trong v ngoi.

e. Phng php chuyn sang kch thc sa cha

Bn cht l phng php gia cng c kh cho php khc phc tt c cc khuyt ttca b mt chi tit cng nh phc hi hnh dng chi tit t mt cp tip xc.V d: Ln ct xilanhtheo kch thc 0,25 th thay Piston theo ct Xilanh. y c gi l

phng php tiu chun thng dng trong sa cha ng c t trong.Cu hi tho lun chng 1,2,3

Cu 1 Trnh by v v s phng php t chc on tng thnh?Cu 2 Trnh by ni dung v s ca phng php sa cha i ln?Cu 3 Trnh by ni dung v u nhc im ca phng php M?

Cu 4(Bi tp) Tnh h s ngy xe hotng cho on xe gm 12 chic? Bit rng: 08 xehot ng 26 ngy/thng; 02 xe sa cha ln khng hot ng; 02 xe hot ng 20ngy/thng.Cu 5 Trnh by phng php t chc bo dng k thut chuyn mn ha?Cu 6 Trnh by ni dung v s ca phng php sa cha ring xe?Cu 7Trnh by ni dung v u nhc im ca phng php phun kim loi?Cu 8(Bi tp)Tnh h s ngy xe tt cho on xe gm 12 chic? Bit rng: 06 xe hot

ng vo ngy chn; 06 xe hot ng vo ngy l; thng hot ng c 29 ngy v 04 ngyngh l?


42/218

CHNG 4. CC CNG TC TRONG QUY TRNH CNG NGH

SA CHA

4.1. Cng tc nhn xe

- Lm sch s b.

- Kimtra tnh trng lm vic.- Chn on tnh trng my thng qua thng tin ca ngi vn hnh, tnh trng hot ngca phng tin.- Lp h s phng tin.- Lp phng n, k hoch sa cha.

4.2. Cng tc v sinh mt ngoi-Nhm ty sch cc cht bn bmdnh trn t, v xe.

- Cc phng php lm sch:+ Lm sch bng nc lnh.+ Lm sch bng nc nng+ Ty sch du m bng nc v cc dung dch ty ra.+ Lm sch bng kh nn.+ Lm sch bng cc phng php c hc (Bn chi st, phun ct, phun bi )- Bm nc c p sut cao p = 5 10 at bng bm ly tm nhiu cp, dng vi phun hoc hthng vi phun phun v ra sch.

- Dng vi phun quay, b tr quanh theo xe, khi nc phun ra to thnh phn lc v lmquay u phun.- S dng khung ra xeto thnh mt khung bao quanh xe.C cu rung:+ To cho cc tia nc c bin rung100 150mm vi tn s f = 20 ln/pht .+ Tia nc c hng tip tuyn d lm bong cc cht bn bm vo xe.Dung dch ra: C th s dng dung dch xt NaOH 5%, nhit 50 70 C. Sau ra

li bng nc sch v thi kh.- Dng nh ra xe.i vi xe khch, xe du lch c th kt hp ra v chi: B tr cc chi quay xung quanh

xe.

Ty theo cc trng hp c th m la chn hoc kt hp cc phng php lm sch choph hp.

4.3. Cng tc tho xe- Thng k ni dung cng vic c th.- D kin thi gian k hoch.

La chn phng n tho my


43/218

- D tr v chun b dng c v cc phng tin g cho tho my.

Hnh 4-1. S tho my

4.4. Cng tc kh du, m, mui than, cn nc4.4.1. Nhim v:Ty sch cc cht bn cn bm dnh trn my, cc sn phm cn b,bi st

b mi mn cn dnh trn chi tit my.- Ty ht bi bn bng cch phun kh nn sau lau kh bng khn kh.- Ra sch bng dung dch c thnh phn:

Na2CO3: 35%; NaNO3: 2%; Thy tinh lng: 0,4 0,5%; Nhit dung dch: 70 80%- Ty du m bng dung mi:+ Cacbuahydro (Xng, du, benzen)+ Hi dung mi.+ Hi phunhi.+ Dung mi nng lng hi.+ Dung mi nnglng si dung mi hi.- Ty du m bng kim:+ Kim loi en: Dng kim c pH: 10,5 12. Khng b c ch: pH: 12,1 13,5.

+ Kim lai mu: Cu,Zn,Sn,Al,Pbv cc hp kim ca chng cn phi c cht c ch. Nng

ch nn dng mc thp, nhit thp .Ty g Thp cacbon


44/218

Dung dch s 5 ty cc chi tit c cp chnh xc 1,2 cng nh cc chi tit c g khu vc

Bng dung dch kim ty du m (Gr/lt)

4.4.2. Cc phng php ty sch du m

a. Ty du m bng phng php th cng

- Bng bn chi.- Bng chi lng.- Bng gi lau.

- Ty trong b du theo quy trnh:+ Ty trong dung mi.+ Ra bng nc lnh.+ Ty du m trong dung dch kim nng. + Ra bng nc lnh.+ Ty g.b. Ty du m bng phng php c hc:Phun ct, phun bi, phun dung dch ra di plc ca vi phun

c. Ty du m bng in phn

Khi ty bng phng php ny s c nhiu bt kh sinh ra trn in cc. Cc bt khny c tc dng khuy dung dch lm ph hy mng du trn b mt chi tit lm cho du

phn tn vo dung dch dng nh tng. Phng php ny c u im: Tc nhanh,hiu sut cao, ty du m nhanh. Cc chi tit kim loi ng vai tr l in cc trong dungdch kim.Ty ch : U = 6 12V; I 2A/dm2(Din tch cn lm sch).

Chi tit c th ni vi cc dng hoc m ca ngun in.d. Ty du bng Ca tt


45/218

Lng Hydro trn Ca tt ln gp 2 ln lng xysinh ra trn A nt. Bt kh i lnkhuy dung dch v tch cht bn ra khi b mt kim loi (Ca tt l cc m) cc chi tit tchin m y cc ht bn tch in m.

Nhc im: Cc chi tit tch in m s ht cc ion Cu2+, Zn2+v cc ion khc trong xphng, cc cht keo ti b mt in cc. Cc nguyn t Hydro sinh ra trn b mt kim loic bm v hp th gy nh hng n kt qu ty.

Cc kim loi mu thng c ty du Ca tt. l do in tch m ca b mt ngn cnkh nng ha tan kim loi mu trong mi trng kim, ngn nga hin tng to mng oxittrn b mt kim loi.e. Ty du m A nt:B mt kim loi tch in dng y cc Cation chtbn. B mt kimloi khng hp th Oxy nn tnh cht kim loi khng gim st.Kim loi mu khng th ty A nt qu vi giy v dng A nt (b mt in tch dng) lmcho kim loi mu d ha tan trong dung dch kieemd trong qu trnh ty du, b mt kim

loi mu li b oxy ha mnh v b che ph bng mng c.Cc cht c ch c th nhn cn s oxiha.f. Ty du m bng phng php o chiu dng in theo chu k: Qu trnh o chiudng in lin tc lm tng nhanh qu trnh ty cc cht bn hu c. g. Ty du m bng Ngm dng A nt: Ngm cc chi tit lm t kim loi mu vi phtvo dung dch ty du, sau n sch du m trong dung dch ny bng dng A nt.Dung dch ty du in phn cho trong bng:

- Thp: Ty du Ca tt t 5 -7 pht sau ty du A nt 2 3 pht.- Nhng chi tit n hi mng nn ty du A nt khng nn ty bng Ca tt.- Nhngc hi tit d b ha tan Cu, hp kim ca Cu, cc chi tit hn Thic nn ty du

Ca tt.

4.5. Cng tc kim tra phn loi4.5.1. Mc ch, ngha


46/218

- Qua kim tra phn loi cho php s dng li cc chi tit cn dng li c mt cchc hiu qu trnh lng ph, loi b nhng chi tit b h hng v xc nh nhng chi tit cth sa cha, phc hi dng li.- Vic kim tra phn loi tt s cho php nng cao cht lng v h gi thnh sa cha.-Nu kim tra phn loi khng tt s c hi cho vic sa cha v s dng sauny.

V d: dng li cc chi tit h hng.

Cng tc kim tra phn loi chi tit c tin hnh sau khi chi tit c ty ra sch s,bao gm 3 loi cng vic:

- Kim tra chi tit pht hin v xc nh trng thi, cht lng ca chng.- i chiu vi ti liu k thut phn loi chng thnh:+ Dng c;+ Phi sa cha mi dng c;+ Loi b.

- Tp hp cc ti liu sau khi kim tra phn loi ch o cng tc sa cha.* Nguyn tc kim tra phn loi:Da trn c s chc nng ca chi tit trong cm my m t chc kim tra k mc no.Kt qu phn loi(Cho trong bng di):

4.5.2. Cc phng php kim tra ch yu

a. Quan stCh yu da vo kinh nghim xc nh mc h hng ca chi tit.

b. o lng mn- Dng cc dngc o xc nh kch thc: Thc cp, pan me, ng h o l, o

chiu su, cn l, mi V, bn r.- S dng cc dng c chuyn dng: Ca lp, cc loi dng, con ln, trc chun, cc loi

vng chun...c. Kim tra h hng ngmS dng cc dng c c bit pht hin h hng ngm hoc kim tra tnh

cht chi tit: My o cng, bng, n hi, cc my cn bng tnh, cn bng

ng, cc my d khuyt tt: T trng, siu m, quang tuyn... cc thit b o s dngquang hc, kh ng, cc loi dng c g kim tra cc v tr tng quan gia cc b


47/218

CHNG 5. CC PHNG PHP KIM TRA CHI TIT

5.1. Kim tra cc chi tit dng trc

- Bin dng: Cong, xon gy sai lch gc cng tc (i vi trc khuu) hoc vi phm ch lp ghp gia trc v bc do cc c mt ng tm gy nn.Cc chi tit dng trc nh: Trc khuu, trc cam, xu pp, a y...c im h hng ca

chng l:- Mn cc b mt lm vic (c trc), lm tng khe h lp ghp gia trc v bc, gim p

sut du bi trn v pht sinh ting va p khi ng c lm vic. C bin, c chnh, c lp bnh rng, c lp bi trc s cp hp hn ch dc trc...- Kim tra vt nt trn b mt nhng vng chuyn tip gia c trc v m. Nhng ni c

g cch sc hoc nhng rnh xc t vi trn b mt trc domi.a. Kim tra mn: Kim tra cc c bin, c chnh, c lp bnh rng, c lp bi trc scp hp s, chiu di c lp bc hn ch dc trc...

Hnh 5 1. Dng c o ng knh trc

Da vo c tnh hao mn, kch thc v yu cu chnh xc ca chng chn dng c o v

phng php kim tra thch hp:V d kim tra mn trc khuu:

Hnh 5 2. Kim tra mn ca Trc khuu

- V tr kim tra: Chn tit din I- I,

II-II cch m khuu 5 10mm o lng mn. mi tit din kim tra theo cc phng vung gc nhau(1-1, 2-2)

- Dng c o: Pan me c chnh xc 1/100 1/1000mm, thc cp c chnh xc1/100mm

- Xc nh: Lng mn, cn, van, lng mn khng u v mt pha (lch so ving tm). Trn mn nhiu hn, su hn so vi di (ng c diesel) v ngc li (ngc xng).

b. Kim tra cong, xonb1. Trc khuu:

- Xc nh cong:Chng tm hai u trc khuu hoc t 2 c 2 u ln 2 khi V. Xoay trc khuu 1 vng,

mi t ca ng h so t vo ch khng mn (t mn) st l du (v ch ng vi rnh cabc nn khng cma st) hoc vai trc. Dao ng ca ng h so s cho ta xc nh c cong ca trc khuu.

Hnh 5 3. S kim tra cong trc

kh b h


48/218

a. S dng chng tm

b. S dng 2 khi V

cong trc khuu cn c xc nh theo th trc:H1 H2 .

Hnh 5 - 4 Kim tra cong trc khuu theo th

H1_kch thc gia hai m khuu o pha di

H2_kch thc gia hai m khuu o pha trn- Xc nh xon trc khuu: trc khuu c gi ln 2 khiV, hnh 5 - 5.Dng ng h so kim tra cc c 1 v 4 (i vi ng c 4 xilanh), hoc 1 v 6 (i vi ng c 6 xi lanh) ng sinh caonht. Hiu s ca 2 ln o H chia cho bn knh khyu trc l

xon ca trc.

b2. Kim tra cong XupapS kim tra nh hnh 5 - 6. Khi xu pp b cong s lm cho ng tm thn v nm supap

khng vung gc, lm cho xu pp ng khng kn v gy b kt xu pp. khng vung gc (hoc khng ng tm) khng c vt qu 0,025mm. Xu pp philoi b nu mn thn 0,1mm, b dy tn nm 0,5mm, hoc phi nn li nu congthn 0,03mm.

Hnh 5 - 6. S v dng c kim

tra cong xu pp1-Gi dng c; 2-Khi V; 3-Gi

ngh so;4-Bi t; 5-Tm c; 6,7-

Cc ng h so

5.2. Kim tra cc chi tit dng l

Cc chi tit dng l nh xi lanh, l trc khuu, trc cam v.v... chu mi mn hocbin dng trong qu trnh lm vic. V vy, phng php kim tra cc chi tit dng l ch

yu l o lng mn v sai lch hnh dng.Nguyn tc: Da vo c tnh mn v c tnh bin dng ca chi tit chn v tr kim tra.V d: i vi xi lanh cc v tr cn kim tra l:Vng I mn nhiu theo qui lut.Vng II mn nhiu nu c bi.Vng III v tr di ca xi lanh, t mn.Ti cc mt ct I-I, II-II, III-III kim tra theo cc phng 1-1 v 2-2.Dng c kim tra: Thng dng dng c o l vi ng h so c chnh xc 0,01mmhoc panme o l.


49/218

Cch o: Gi cho cn ng h v tr thngng, bng cch lc qua, lc li sao chokim ng h dao ng t nht.So snh:DI1, DII1, DIII1

DI2, DII2, DIII2

Chn Dmax quyt nh ct sa cha.Vi D0_ng knh trc sa cha Hnh 5 7. V tr v phng php kim tra Xilanh

i vi cc chi tit dng l khc, da vo c tnh hao mn, kch thc v yu cu chnhxc ca chng chn dng c o v

phng php kim tra thch hp:Xc nh: Lng mn, cn, van,lng mn khng u v mt pha (lch

so vi ng tm). Hnh 5 8. o kim tra chi tit dng l

5.3. Kim tra cc chi tit dng thn hp5.3.1. Kim tra ng tm ca dy l

S kim tra:

Hnh 5 - 9. Kim tra ng tm cc c trc ng c.

a. Dng thc x mt phng; b. Dngtrc kim tra v ng h so

1-Cn nh v; 2-ng h so; 3-Cc c trc cn o; 4-Trc o

Trns hnh 5 - 9.a s dng cn l o khe h ti cc v tr a, b xc nh khng

ng tm. s hnh 5 - 9.b dng ng h 2 xc nh khng ng tm.Trng hp ng c t xi lanh c th dng dy cng v thc kim tra khng ngtm ca cc c trc.5.3.2.Kim tra song song v vung gc ca 2 dy l

- Kim tra song song gia hai dy l(hnh 5 - 10 a) s dng hai trc kim v cn nh vlng vo cc u v cui ca hai hng l. o khong cch gia hai trc ti hai u bngdng, nu bng nhau chng t hai l tm cn kim tra song song v ngc li.V d cc l cn kim tra: L trc khuu v l trc cam.


50/218

Hnh 5 10. Kim tra song song v vung gc gia hai hng l

a. 1-Dng o, 2-Trc chun; b. 1-Trc chun c l u;

2-Trc chun c cht u; c. 1-Trc chun; 2-Trc c u d.

- Kim tra vung gc gia cc hng l (Hnh 5 - 10 b) s dng mt trc c l u vmt trc c cht u c ngknh va kht vi l trc kia.

Nu cht trn trc th hai xuyn qua c l trn trc th nht th hai

trc vung gc vi nhau. Hoc s dng trc c ud nh hnh 5 -10c)Hnh 5 11.Kim tra vung gc ca cc cnh

5.3.3. Kim tra phng b mt thn hp

C nhiu phng php kim tra phng nh:- Phng php sai lch ng: Xc nh khe h gia dng c kim tra vi b mt chi tit

bng cn l, c hoc ng h so.Hnh 5 12. Kim tra phng

Chiu di thc 2/3 chiu di chi tit. - Phng php khe h sng: Xc nh s ltnh sng qua khe h gia dng c kim tra mt v chi tit khi pln nhau.- Kim tra bng bt mu: Xc nh phng chi tit bng din

tch b nhum mu khi xoa chi tit ln bn r mt phng c bibt mu.

- Phng php phn bc: o chuyn v ca cc im chun tinh c trn b mt kim tra

so vi mt im ban u ty chn, bng cc dng c: Cc chun, ni -v, knh ngm.- Phng php giao thoa nh sng: Xc nh khng phng ca cc b mt nhn bng

bng cch p thc thu tinh kim tra ln b mt, lc ny s xut hin vn giao thoa, vnthng nu b mt thng, vn cong nu b mt khng phng. Tr s khng phng xc nhtheo t s gia cong v khong cch gia cc vn. - Phng php kh ng: o khng phng bng cch xc nh lng tiu hao kh nn ltqua khe gia u o v mt phng khi dch chuyn u o trn b mt kim tra.

La chn phngphp kim tra ph thuc vo kch thc chi tit v yu cu v chnhxc t c.


51/218

V d: Vi nhng chi tit nh nh thn b ch ho kh, c th dng bn r mt phng,nhng chi tit nh thn v np ng c t c th dng thc o phng vi ng h so.

Nhng chi tit c bng b mt cao dng phng php giao thoa nh sng. Nhng chi titln nh nh khung xe c th s dng knh ngm vi cc chun.Trng hp thiu dng c o, nu khng i hi chnh xc cao, c th dng bin phpcng dy.

chnh xc ca cc phng php kim tra c gii thiu trong bng di y:

5.4. Kim tra l xo vng bibnh rng

5.4.1.Kim tra l xo

L xo c kim tra v mn thn (trong trng hp thn l xo b ma st vi thnhl dn hng), kim tra cc hin tng nt mi, gy v kim tra n hi ca l xo khichu ti. Vi cc h hng nh nt gy hoc mn vt qu 1/3 ng knh dy qun th philoi b. kim tra n hi trc ht phi o chiu di l xo trng thi t do bngthc cp hoc l xo mu. Sau , kim tra chiu di khi chu ti.

Hnh 5 13.Cc phng php kim tra

l xo

5.4.2. Kim tra vng bi

Vng bi b mn th hin r dc trc

v r hng knh.

a.Kim tra r dc trc:

Hnh 5 14. Kim tra r dc

trc ca vng bi


52/218

b.Kim tra r hng knh:

Hnh 5 15. Kim tra r hng knh ca vng bi

5.4.3. Kim tra bnh rng

Bnh rng thng b mn hoc trc r b mt rng, lm tng khe h gia cc rng, vvy pht sinh ting n khi lm vic, hin tng nt chn rng do chn p du hoc do chuti ln dn n nguy c gy rng cng thng xy ra. i vi cc bnh rng hp s, dothng xuyn thay i v tr n khp nn d b va p lm st m phn nh rng, lm gimkh nng chu ti. Nhng bnh rng cn nh bnh rng ch ng

cu xe v bnh rng trn v hp vi sai, nu iu chnh n khp khng chnh xc slm chn rng, lng rng hoc n khp lch... cng l nguyn nhn gy n hoc tng mast, tng mi mn.Vic kim tra bnh rng khi sa cha ch yu l kim tra mn, nt, st m rng, kim tra

ng tm ca vng trn chia v tm trc. Khi lp rp, c bit i vi hp s v cu xe,cn kim tra vt tip xc v iu chnh chnh xc n khp gia cc bnh rng.Kim tra mn: Dng thc hoc dng o rng, hnh 5 - 16 nu y dng o t st c

vo nh rng chng t rng mn n gii hn.

Hnh 5 16. Kim tra mnrng bng dng o rng

(a)vthc cp (b)

C th kim tra mn rngkhi chobnh rng kim tra nkhp vi mt bnhrng mu c bin dng rng chnh xckhng mn, sau o khe h gia cc

rng bng mt ng h so hnh 5 - 17.t u t ca ng h o vo rngca bnh rng th nht. Bnh rng ny nkhp vi bnh rng th hai. Hnh 5 17. o khe gia cc rngQuay bnh rng th nht (hm bnh rng th hai li),la chn he h gia cc rng v ngthitheo di x dch ca kim ng h. Sai lch cc s liu do ng h ch bo l khe

h gia cc rng ca cp bnhrng n bnh rng tr khp vi nhau. Nu khe h khngng u th phi xc nh xem bnh rng no hng.


53/218

Mun vy, phi tch mt bnh rng ra v quay i 1800ri lp vi nhau. Nu thy vn nkhp nh c th bnh rng hng chnh l bnh rng c nh. Nu trc khi quay bnh rng,khe h l nh nht v sau khi quay, khe h l ln nht th bnh rng quay l bnh rng hng,

phi thay th.Kim tra khng ng tm v o ca bnh rng:Sau khi nh v bnh rng trn khi V ln bngtrc

v cn nh tm, t vo gia cc rnh rng cht kim 1c ng knh ph hp sao cho cht tip xc vi cc bmt rng vng trn chia. Khi quay bnh rng 1800,ng h 2 t ln cht kim s xc inh khng ngtm vng chia v ng h t ln mt u s xc nh o mt u bnh rng so vi ng tm trc.

Hnh 5 18. Kim tra khng ng tm

v o ca bnh rng

5.5. Kim tra, cn bng tnh v ng cc chi tit quay

Khi mn khng u v sau khi gia cng c sa cha, do kh bo m ng tmban u nn cc chi tit quay nh trc khuu, bnh , bnh rng, trc cc ng... trn ngc thng mt cn bng tnh v ng. mt cn bng ny thng c kim tra v x ltrc khi lp cm my, nhm bo m mc rung ng trong phm vi cho php ca nhch to.

Vic kim tra cn bng tnh p dng cho cc chi tit c ng knh kh ln so vi chiu dinh cc bnh rng, bnh ... Kim tra cn bng ng c bit cn thit i vi cc chi tittrc c hnh dng phc tp v c tc quay cao nh trc khuu, hoc cho cc trc c cchlp rp kh lng lo nh trc cc ng. Bnh xe t trong trng thi lp hon chnh, do lpkh t ng u khi ch to nn cng thng c kim tra cn bng ng.5.5.1. Kim tra cn bng tnh

a. Cn bng tnh trn V ln: Mt trc v cn nh tm c lng vo moay ca chi titkim tra m bo ng tm cn thit. t ton b khi chi tit ln cp V ln, nu vi v

tr bt k, chi tit khng t ng quay c ngha l chi tit c cn bng tt. Nu chi tit tquay v lun lun dng li ti mt v tr nht nh th c th khng nh chi tit b mt cn

bng, im mt cn bng s nm trn bn knh pha di theo phng thng ng. xc nh khi lng mt cn bng, ta dn mt ming sp ti v tr thch hp bn knh

pha trn, sau kim tra v thm bt khi lng sp dn cho n khi chi tit t cnbng theo yu cu.

X l chi tit mt cn bng c th dng phng php hn thm kim loi pha dn mingsp hoc ly bt kim loi pha i din (ni c khi lng tha). Khi lng v v trthm bt kim loi c xc nh theo cng thc: mr = msrsTrong : m r Khi lng thm hoc bt khong cch ti tm chi tit


54/218

ms,rs - Khi lng sp sau khi cn bng v khong cch ca n n tm. C th chn v tr r s hn thm hoc ly bt kim loi khng nh hng nkt cu cngnh bn ca n, t tnh ra khi lng m cn thm hay bt theo cng thc:

Nu hn thm kim loi phi ct ming kim loi hn thm sao cho t khi

lng m tnh trn. Nu ly bt kim loi phi xc nh th tch ch ly:- khi lng ring ca kim loi.

vi st = 78g/cm3; vi ng = 89g/cm3

b. Cn bng tnh trn dao ln

Dng c kim tra cn bng tnhdngdao ln, hnh 5 - 19 dng hai lidao t song song v c iu chnh

nm ngang chnh xc. t khi chitit cng trc nh tm ln trn hai lidao mt v tr bt k. Nu chi tit Hnh 5 - 19 Kim tra cn bng trndao lnkhng cn bng, khi chi tit s t ng ln trn dao cho ti khi im mt cn bng nm v tr thp nht th dng li. Sau khi xc nh c v tr mt cn bng, tin hnh cc

bc kim tra iu chnh nh trn.Dng ctrn mm xoay: Gm mt mm trn 5 t trn tm 4, chi tit c nh tm nhtr nh tm trn mm. Nh kt cu ny, khi chi tit c khi lng khng cn bng pha

no, mm s nghing v pha . Trn vnh mm c gn sn mt n cn v qu cn, chcn xoay chi tit cho pha mt cn bng i din vi n cn, sau iu chnh qu cn nkhi mm thng bng tr li. T khi lng qu cn v khong cch ca n ti tm bit,d dng tnh c m men mt cn bng x l.Hnh 5 - 20 Cn bng tnh trn

mm xoay. 1-Chi tit; 2-Qu cn;

3-Thc o; 4- tm; 5-Mm g chi

tit; 6-Mi d thng bng.

5.5.2. Kim tra cn bng ng

Trc khi cn bng ng, cc chi tit trc phi qua cn bng tnh. Do khng xc nhc khi lng mt cn bng nm trn mt phng no, nn khi lng cn bng Q thngc thm vo mt mt phng khc, cch khi lng mt cn bng mt khong l no ,hnh 5 - 21. V vy, khi chi tit quay, cc lc ly tm do hai khilng ny sinh ra s tothnh mt m men M, vi M = F.l. chnh l nguyn nhn gy ra rung ng cho chi tit.

Trong trng hp , chi tit c gi l mt cn bng ng. kh m men mt cn bng ny, phi t vo chi tit mt m men c cng gi tr nhng


55/218

kim loi m1, m2 hai mt phng cch nhau mt khong l 1 to thnh cc lc ly tm F1sao cho F1l1 = F l. chnh l thc cht ca phng php cn bng ng trn hai mt

phng chn trc.Thit b cn bng ng c gii thiu trn hnh 5 -22. Khi cn bng trc ht iu chnh a cho t vokhung dao ng cn b t do. Cho trc quay n

mt tc thch hp, nu mt cn bng trc s runglm khung dao ng rung theo. Do u pha a bkhng ch nn khung ch rung ng ti u b, bin dao ng pha u b c ch th bi cm bin 2.

Hnh 5 22. Cn bng ng trn hai mt phng

chn trc.

1,2_Cm bin bin dao ng khung

a,b_cc t; A,B_cc trc trn khung dao ng.Thm mt khi lng vo u b ti mt phng II-II sao cho dao ng u b gimthp nht trong phm vi cho php. Chuyn sang lm tng t vi u a, ta s xc nhc cp khi lng cn bng t ti hai mt phng I-I v II-II, t xc nh c mmen mt cn bng v c phng n x l thch hp. khng cn bng cho php ca t 3-53 v Zin-130

5.6. Kim tra cc h hng ngm

5.6.1. Th cng- G: Gia hai lp kim loi b trc s c ting ku khc vi ch khng trc (dng m thanh).- Xoa phn: Thoa du ho ln b mt kim tra; lau sch, rc phn ln, ch c vt nt ducha li s thm ln, nh vy s cho ta xc nh c vt nt.5.6.2. Dng kh nn hay nc c p sut

Dng kh nn bm vo bn trong, xoa x phng bn ngoi hoc nhng vo trong nc, nuc bt kh chng t ch b nt.Dng nc p lc 3 5 at a vo kim tra. Thng c p dng kim tra kt nc,

bao kn ng ng...5 6 3 Ki b


56/218

Phng php ny ch p dng c chocc chi tit c kh nng nhim t (nhng chi tit lm

bng st) pht hin nhng vt nt trn b mt.Thc cht ca phng php ny l tchi tit trong mt t trng ca nam chm innhm to ra s nhim t v hnh thnh cc t ph ti

hai uvt nt, sau rcbt st hoc bt xt st(Fe3O4) lnb mt.Ti ch c vt nt, bt st s t li cc cc t nnrt d quan st. ng sc t ca nam chm phi t vung gc vi trc vt nt mi to rac s phn cc r rt. V vy, cn b tr 2 ngun t trng vung gc nhau ln lt

pht hin cc vt nt chy dc v vt nt chy ngang.i vi chi tit trc, thng c cc vt nt mi theo phng hng knh v cc vt

nt dc trc do chu m men xon ln (khi b b bc). Khi kim tra vt nt mi s dngkhung dy qun vo on trc, hoc dng ngay dy dn qun quanh trc mt vi vng richo dng in mt chiu chy qua to t trng dc. Khi kim tra cc vt nt dc trc,cho trc tip dng in mt chiu chy t u ny sang u ki aca trc to t trng vng ct cc vt nt.Vi cc chi tit c t thm yu (t nhim t), thng duy trngun nam chm in hoc nam chm vnh cu.

Hnh 5 24. Cch t t trng ln chi tit

Vi cc chi tit c t thm cao, gy nhim t ban ucho chi tit v s dng t d trn chi tit kim tra. Nh vy,khi kim tra xong, phi kh t d cho chi tit, nu khng kh td, sau ny cc mt st do mi mn s bm vo b mt gy coxc bc v trc.Khi to t bng dng in mt chiu th phng php kh t l cho dng in ngc chiuvi dng in t ho ban u ri gim dn dng in ny xungkhng, ch trong qutrnh kh t phi thay i thng xuyn chiu cc trnh chi tit b nhiu t mi.

Cng c th dng dng in xoay chiu t ln chi tit v gim dn xung khng.5.6.4. Kim tra vt nt bng quang tuyn

S dng dung dch c cha cht pht quang vi thnh phn: 75% du ha +15% dubin th + 10% ben zn + (3 5)g/lt cht pht quang Fluorexein bi ln b mt. Sau lau sch v sy nng nhit 60 700

Documents

CN SUA CHUABAO DUONG CHAN DOAN KY THUAT O TO.pdf