46
CNBC-e Tüketici Güven- CNBC-e Tüketici Güven- Tüketim Endeksleri ve Tüketim Endeksleri ve Finansal Piyasalar Finansal Piyasalar TBB – Eylül 2007 TBB – Eylül 2007 Doç. Dr. Erhan Aslanoğlu - Yrd. Doç. Dr. Sadullah Çelik Doç. Dr. Erhan Aslanoğlu - Yrd. Doç. Dr. Sadullah Çelik

CNBC-e Tüketici Güven-Tüketim Endeksleri ve Finansal Piyasalar

  • Upload
    ravi

  • View
    65

  • Download
    1

Embed Size (px)

DESCRIPTION

CNBC-e Tüketici Güven-Tüketim Endeksleri ve Finansal Piyasalar. TBB – Eylül 2007 Doç. Dr. Erhan Aslanoğlu - Yrd. Doç. Dr. Sadullah Çelik. Tüketici Güven Endeksleri. Tüketici güven endeksleri ekonomik aktiviteyi izlemek amacıyla gelişmiş tüm ülkelerde yakından izlenen öncü bir göstergedir. - PowerPoint PPT Presentation

Citation preview

Page 1: CNBC-e Tüketici Güven-Tüketim Endeksleri ve Finansal Piyasalar

CNBC-e Tüketici Güven-Tüketim CNBC-e Tüketici Güven-Tüketim Endeksleri ve Finansal PiyasalarEndeksleri ve Finansal Piyasalar

TBB – Eylül 2007TBB – Eylül 2007

Doç. Dr. Erhan Aslanoğlu - Yrd. Doç. Dr. Sadullah ÇelikDoç. Dr. Erhan Aslanoğlu - Yrd. Doç. Dr. Sadullah Çelik

Page 2: CNBC-e Tüketici Güven-Tüketim Endeksleri ve Finansal Piyasalar

Tüketici Güven EndeksleriTüketici Güven Endeksleri

Tüketici güven endeksleri ekonomik aktiviteyi Tüketici güven endeksleri ekonomik aktiviteyi izlemek amacıyla gelişmiş tüm ülkelerde izlemek amacıyla gelişmiş tüm ülkelerde yakından izlenen öncü bir göstergedir. yakından izlenen öncü bir göstergedir.

En eski ve en tanınan iki endeks ABD’de her ay En eski ve en tanınan iki endeks ABD’de her ay yayınlanan;yayınlanan;- Michigan Üniversitesi Tüketici Güven Endeksi- Michigan Üniversitesi Tüketici Güven Endeksi- Conference Board Tüketici Güven Endeksi- Conference Board Tüketici Güven Endeksi

Page 3: CNBC-e Tüketici Güven-Tüketim Endeksleri ve Finansal Piyasalar

Türkiye’de Tüketici Güven EndeksleriTürkiye’de Tüketici Güven Endeksleri

CNBC – e Tüketici Güven EndeksiCNBC – e Tüketici Güven Endeksi

TUİK – TCMB Tüketici Güven EndeksiTUİK – TCMB Tüketici Güven Endeksi

Page 4: CNBC-e Tüketici Güven-Tüketim Endeksleri ve Finansal Piyasalar

Tüketici GüveniTüketici Güveni ; ; Nelerin göstergesi olabilir ? Nelerin göstergesi olabilir ?

İç Talep ve Ekonomik Büyüme...İç Talep ve Ekonomik Büyüme...

Nelerden etkilenebilir ?Nelerden etkilenebilir ? Siyasi ve ekonomik gelişmelerden…Siyasi ve ekonomik gelişmelerden… Finansal piyasalardan (Bono – Tahvil, Borsa ve Döviz)...Finansal piyasalardan (Bono – Tahvil, Borsa ve Döviz)...

Bu etki hangi mekanizmayla tüketici davranışlarına yansır ?Bu etki hangi mekanizmayla tüketici davranışlarına yansır ?Tasarruf eğilimi, refah etkisi...Tasarruf eğilimi, refah etkisi...

Cinsiyete, zamana, mekana ve yaş gruplarına göre Cinsiyete, zamana, mekana ve yaş gruplarına göre nasıl farklılaşıyor ?nasıl farklılaşıyor ?

Page 5: CNBC-e Tüketici Güven-Tüketim Endeksleri ve Finansal Piyasalar

Bu konuda yapılan bazı çalışmalar;Bu konuda yapılan bazı çalışmalar;

Bram, J. & Ludvigson, S. (1998)Bram, J. & Ludvigson, S. (1998) Carrell C., Fuhrer J., Wilcox, D. (1994)Carrell C., Fuhrer J., Wilcox, D. (1994) Curtin R. (2002)Curtin R. (2002) Dominits, J., Manski, C.(2004)Dominits, J., Manski, C.(2004) Howrey, P. (2001)Howrey, P. (2001) Garner, A.(1991, 2002)Garner, A.(1991, 2002) Jansen, W.& Nahuis, N. (2003)Jansen, W.& Nahuis, N. (2003) Leeper, E. (1992)Leeper, E. (1992) Ludvigson, S. (2004)Ludvigson, S. (2004)

Page 6: CNBC-e Tüketici Güven-Tüketim Endeksleri ve Finansal Piyasalar

CNBC – e Tüketici Güven EndeksiCNBC – e Tüketici Güven Endeksi

Baz Dönemi = Ocak 2002Baz Dönemi = Ocak 2002

Örneklem = 704 Kişi (Telefon Görüşmesi)Örneklem = 704 Kişi (Telefon Görüşmesi)

Frekans = Aylık ( 27 / 26)Frekans = Aylık ( 27 / 26)

Açıklama = Ayın 1. günü, Saat:09.00Açıklama = Ayın 1. günü, Saat:09.00

Page 7: CNBC-e Tüketici Güven-Tüketim Endeksleri ve Finansal Piyasalar

Anket KriterleriAnket Kriterleri

- % 70 İstanbul, Ankara, İzmir - % 30 Diğer.- % 70 İstanbul, Ankara, İzmir - % 30 Diğer.- % 40 ( 18 – 35 Yaş Grubu) - % 40 ( 18 – 35 Yaş Grubu) % 60 ( 36 – 55 Yaş Grubu)% 60 ( 36 – 55 Yaş Grubu)- % 50 Kadın - % 50 Erkek- % 50 Kadın - % 50 Erkek- Örneklemin % 50’si her ay yenilenmektedir.- Örneklemin % 50’si her ay yenilenmektedir.- Ankete katılan tüketici ile 2 ay üst üste - Ankete katılan tüketici ile 2 ay üst üste

görüşülmekte, daha sonra bu kişi örneklemden görüşülmekte, daha sonra bu kişi örneklemden

çıkarılmaktadır.çıkarılmaktadır.

Page 8: CNBC-e Tüketici Güven-Tüketim Endeksleri ve Finansal Piyasalar

Anket SorularıAnket Soruları Telefon ile yapılan anketlerde beş soru sorulmakta, Telefon ile yapılan anketlerde beş soru sorulmakta,

bunlardan; bunlardan;

İki tanesi tüketicinin kişisel ve Türkiye ekonomisine ilişkin İki tanesi tüketicinin kişisel ve Türkiye ekonomisine ilişkin mevcut durum algılamasını sormakta, diğer iki tanesi ise mevcut durum algılamasını sormakta, diğer iki tanesi ise tüketicinin kişisel ve Türkiye ekonomisine ilişkin gelecek 12 tüketicinin kişisel ve Türkiye ekonomisine ilişkin gelecek 12 aydaki beklentisini anlamaya çalışmaktadır. aydaki beklentisini anlamaya çalışmaktadır.

Son soru ise içinde bulunulan dönemin televizyon, Son soru ise içinde bulunulan dönemin televizyon, buzdolabı, mobilya gibi dayanıklı tüketim malları ile konut ya buzdolabı, mobilya gibi dayanıklı tüketim malları ile konut ya da otomobil almak için iyi bir zaman olup olmadığını ölçmeye da otomobil almak için iyi bir zaman olup olmadığını ölçmeye çalışmaktadır. çalışmaktadır.

Page 9: CNBC-e Tüketici Güven-Tüketim Endeksleri ve Finansal Piyasalar

Endeks FormülüEndeks Formülü

Her soru için cari dönem değeri;Her soru için cari dönem değeri;

(((İyimser Cevapların Sayısı – Kötümser(((İyimser Cevapların Sayısı – Kötümser Cevapların Sayısı) / 704 ) * 100) + 100Cevapların Sayısı) / 704 ) * 100) + 100

Bütün soruların endeks değerleri eşit Bütün soruların endeks değerleri eşit ağırlıklı olarak toplanmakta ve cari dönemağırlıklı olarak toplanmakta ve cari dönem endeks değerine ulaşılmaktadır.endeks değerine ulaşılmaktadır.

Page 10: CNBC-e Tüketici Güven-Tüketim Endeksleri ve Finansal Piyasalar

Alt EndekslerAlt Endeksler

CNBC – e Tüketici Beklenti Endeksi CNBC – e Tüketici Beklenti Endeksi

CNBC – e Tüketim Eğilim EndeksiCNBC – e Tüketim Eğilim Endeksi

Page 11: CNBC-e Tüketici Güven-Tüketim Endeksleri ve Finansal Piyasalar

CNBC-e Tüketim EndeksiCNBC-e Tüketim Endeksi

Esas olarak Türkiye’de yaygın satış yapan Esas olarak Türkiye’de yaygın satış yapan firmaların müşteri başına ortalama harcama firmaların müşteri başına ortalama harcama rakamlarından hesaplanmaktadır.rakamlarından hesaplanmaktadır.

Endekste kullanılan sektörler Gıda, Giyim, Endekste kullanılan sektörler Gıda, Giyim, Ev Eşyası, Sağlık, Eğlence-Kültür, Otel-Ev Eşyası, Sağlık, Eğlence-Kültür, Otel-Lokanta-Turizm, Konut, Ulaştırma, Çeşitli Lokanta-Turizm, Konut, Ulaştırma, Çeşitli Mal ve Hizmetler şeklindedir.Mal ve Hizmetler şeklindedir.

Page 12: CNBC-e Tüketici Güven-Tüketim Endeksleri ve Finansal Piyasalar

Sektörlere ait bilgi, TÜİK’in ilgili sektöre ilişkin Sektörlere ait bilgi, TÜİK’in ilgili sektöre ilişkin tüketici fiyat endeksi ile deflate edilerek reel hale tüketici fiyat endeksi ile deflate edilerek reel hale getirilmekte ve sektör endeksleri getirilmekte ve sektör endeksleri oluşturulmaktadır. oluşturulmaktadır.

Daha sonra, TÜİK tüketici fiyat endeksindeki Daha sonra, TÜİK tüketici fiyat endeksindeki ağırlıklar referans alınarak sektörlerin ağırlıklar referans alınarak sektörlerin toplamından tüketim endeksine ulaşılmaktadır.toplamından tüketim endeksine ulaşılmaktadır.

Endeks verileri mevsimsel düzeltilmiş bir seri Endeks verileri mevsimsel düzeltilmiş bir seri

olarak da yayınlanmaktadır.olarak da yayınlanmaktadır.

Page 13: CNBC-e Tüketici Güven-Tüketim Endeksleri ve Finansal Piyasalar

CNBC-e Tüketici Güven ve Tüketim Endeksleri

0,0020,0040,0060,0080,00

100,00120,00140,00160,00180,00

2002

Q1

2002

Q3

2003

Q1

2003

Q3

2004

Q1

2004

Q3

2005

Q1

2005

Q3

2006

Q1

2006

Q3

2007

Q1

CNBC-e /TGE CNBC-e Tüketim Endeksi

Page 14: CNBC-e Tüketici Güven-Tüketim Endeksleri ve Finansal Piyasalar

CNBC-e Tüketim Endeksi

40,00

60,00

80,00

100,00

120,00

140,00

160,00

180,00

TE

TE-MD

Page 15: CNBC-e Tüketici Güven-Tüketim Endeksleri ve Finansal Piyasalar

Endeksler ve Konjonktür HareketleriEndeksler ve Konjonktür Hareketleri

Tüketici Güveni ve GSMH Büyümesi (%)

0,02,04,06,08,0

10,012,014,016,0

2002

Q1

2002

Q3

2003

Q1

2003

Q3

2004

Q1

2004

Q3

2005

Q1

2005

Q3

2006

Q1

2006

Q3

2007

Q1

GSY

İH -B

üyüm

e

60,00

70,00

80,00

90,00

100,00

110,00

120,00

130,00

TGE

(200

2 O

cak:

100)

GSYİH%Yıllık CNBC-e /TGE

Page 16: CNBC-e Tüketici Güven-Tüketim Endeksleri ve Finansal Piyasalar

Özel Tüketim Harcamaları - Tüketici Güveni

-5,0

0,0

5,0

10,0

15,0

20,020

02Q

1

2002

Q3

2003

Q1

2003

Q3

2004

Q1

2004

Q3

2005

Q1

2005

Q3

2006

Q1

2006

Q3

2007

Q1ÖTH

Büy

üme

Ora

nı (%

)

80,00

90,00

100,00

110,00

120,00

130,00

TGE

(200

2 O

cak:

100)

Özel NihaiTüketim CNBC-e /TGE

Page 17: CNBC-e Tüketici Güven-Tüketim Endeksleri ve Finansal Piyasalar

CNBC-e Tüketim Endeksi ve Özel Tüketim Harcamaları Büyüme Oranları

-5,0

0,0

5,0

10,0

15,0

20,020

03Q

1

2003

Q2

2003

Q3

2003

Q4

2004

Q1

2004

Q2

2004

Q3

2004

Q4

2005

Q1

2005

Q2

2005

Q3

2005

Q4

2006

Q1

2006

Q2

2006

Q3

2006

Q4

2007

Q1

2007

Q2

ÖTH

Büy

üme

(%)

-20,00

-10,00

0,00

10,00

20,00

30,00

40,00

50,00

60,00

70,00

TE (O

cak

2005

:100

)

Özel Nihai Tüketim Büyüme Tüketim Endeksi Büyüme

Page 18: CNBC-e Tüketici Güven-Tüketim Endeksleri ve Finansal Piyasalar

Tüketici Güven Endeksleri

60,00

70,00

80,00

90,00

100,00

110,00

120,00M

ay.0

5H

az.0

5Te

m.0

5Ağ

u.05

Eyl.0

5Ek

i.05

Kas.

05Ar

a.05

Oca

.06

Şub.

06M

ar.0

6N

is.0

6M

ay.0

6H

az.0

6Te

m.0

6Ağ

u.06

Eyl.0

6Ek

i.06

Kas.

06Ar

a.06

Oca

.07

Şub.

07M

ar.0

7N

is.0

7M

ay.0

7H

az.0

7Te

m.0

7Ağ

u.07

CN

BC

-e /

2002

:100

84,00

86,00

88,00

90,00

92,00

94,00

96,00

98,00

100,00

102,00

104,00

TCM

B-T

UİK

/200

4:10

0

CNBC-e/TGE TCMB-TÜİK/TGE

Page 19: CNBC-e Tüketici Güven-Tüketim Endeksleri ve Finansal Piyasalar

Türkiye’de Tüketici Güvenini Türkiye’de Tüketici Güvenini Etkileyen FaktörlerEtkileyen Faktörler

Page 20: CNBC-e Tüketici Güven-Tüketim Endeksleri ve Finansal Piyasalar

Türkiye’de Tüketici Güvenini belirlemekte etkin olabilecek Türkiye’de Tüketici Güvenini belirlemekte etkin olabilecek dört temel değişken grubu olduğunu düşünüyoruz.dört temel değişken grubu olduğunu düşünüyoruz.

Bunlar sırasıylaBunlar sırasıyla(1) Üretimi ölçen ekonomik değişkenler (Örneğin,(1) Üretimi ölçen ekonomik değişkenler (Örneğin,İmalat Sanayi Üretim Endeksi),İmalat Sanayi Üretim Endeksi),

(2) Finansal piyasalardaki hareketler (Finansal (2) Finansal piyasalardaki hareketler (Finansal yatırım araçlarının reel getiri oranları gibi),yatırım araçlarının reel getiri oranları gibi),

Page 21: CNBC-e Tüketici Güven-Tüketim Endeksleri ve Finansal Piyasalar

(3) Tüketicinin bulunduğu iş, sektör ya da (3) Tüketicinin bulunduğu iş, sektör ya da bölgedeki üretim, satış ve istihdama bölgedeki üretim, satış ve istihdama ilişkin algılamasını yansıtan göstergeler ilişkin algılamasını yansıtan göstergeler (Örneğin, TCMB İktisadi Yönelim (Örneğin, TCMB İktisadi Yönelim Anketinin çeşitli soruları),Anketinin çeşitli soruları),

(4) Ekonomide dışsal faktörleri (4) Ekonomide dışsal faktörleri simgeleyen değişkenler (Petrol veya simgeleyen değişkenler (Petrol veya benzin fiyatları gibi).benzin fiyatları gibi).

Page 22: CNBC-e Tüketici Güven-Tüketim Endeksleri ve Finansal Piyasalar

Tüketici Güven Fonksiyonu için Öngörümüz;Tüketici Güven Fonksiyonu için Öngörümüz;

Tüketici Güveni = f (Üretim, Finansal Yatırım Araçlarının Reel Getirileri, Tüketicinin Konjonktür Algılaması, Dışsal Faktörler)

Page 23: CNBC-e Tüketici Güven-Tüketim Endeksleri ve Finansal Piyasalar

Yöntem Yöntem

Öncelikle tüketici güvenini belirleyen Öncelikle tüketici güvenini belirleyen etmenler incelenmeden önce bütün etmenler incelenmeden önce bütün kullanılan değişkenler arasındaki kullanılan değişkenler arasındaki korelasyon incelenmiştir.korelasyon incelenmiştir.

İkinci olarak bütün değişkenler İkinci olarak bütün değişkenler durağanlık testlerine tabi tutulmuştur. durağanlık testlerine tabi tutulmuştur.

Page 24: CNBC-e Tüketici Güven-Tüketim Endeksleri ve Finansal Piyasalar

Bundan sonra durağanlık testlerinin Bundan sonra durağanlık testlerinin sonuçlarına bağlı olarak En Küçük Kareler sonuçlarına bağlı olarak En Küçük Kareler yöntemi kullanılarak tüketici güvenini yöntemi kullanılarak tüketici güvenini belirleyen değişkenler araştırılmıştır.belirleyen değişkenler araştırılmıştır.

Son olarak istatistiksel yönden anlamlı Son olarak istatistiksel yönden anlamlı sonuçlar veren regresyonların içerdiği sonuçlar veren regresyonların içerdiği değişkenlerin Etki-Tepki analizi yapılmıştır.değişkenlerin Etki-Tepki analizi yapılmıştır.

Page 25: CNBC-e Tüketici Güven-Tüketim Endeksleri ve Finansal Piyasalar

Bu çalışmada aylık veriler kullanılmış olup Bu çalışmada aylık veriler kullanılmış olup serilerin aralığı 2002 Ocak – 2007 Temmuz serilerin aralığı 2002 Ocak – 2007 Temmuz dönemidir. dönemidir.

Yüzde olarak kullanılan finansal yatırım Yüzde olarak kullanılan finansal yatırım araçlarının reel getirileri dışındaki araçlarının reel getirileri dışındaki değişkenler doğal logaritma halindedir. değişkenler doğal logaritma halindedir.

Benzin fiyatları önce TÜFE endeksi ile deflate Benzin fiyatları önce TÜFE endeksi ile deflate edilerek reel hale getirilmiş sonra doğal edilerek reel hale getirilmiş sonra doğal logaritması alınmıştır.logaritması alınmıştır.

Page 26: CNBC-e Tüketici Güven-Tüketim Endeksleri ve Finansal Piyasalar

KULLANILAN DEĞİŞKENLERKULLANILAN DEĞİŞKENLERTGE : CNBC-e TÜKETİCİ GÜVEN ENDEKSİ TGE : CNBC-e TÜKETİCİ GÜVEN ENDEKSİ

İMAÜRETİMAÜRET : İMALAT SANAYİ ÜRETİM ENDEKSİ : İMALAT SANAYİ ÜRETİM ENDEKSİ

DOLARTÜFEDOLARTÜFE : DOLARIN TÜFE CİNSİNDEN REEL : DOLARIN TÜFE CİNSİNDEN REEL OLARAK GETİRİSİ OLARAK GETİRİSİ

EUROTÜFEEUROTÜFE : EURONUN TÜFE CİNSİNDEN REEL : EURONUN TÜFE CİNSİNDEN REEL OLARAK GETİRİSİ OLARAK GETİRİSİ

SEPETTÜFESEPETTÜFE : (0.5 DOLAR + 0.5 EURO) : (0.5 DOLAR + 0.5 EURO) SEPETİNİN TÜFE CİNSİNDEN REEL OLARAK SEPETİNİN TÜFE CİNSİNDEN REEL OLARAK GETİRİSİGETİRİSİ

Page 27: CNBC-e Tüketici Güven-Tüketim Endeksleri ve Finansal Piyasalar

İMKBTÜFEİMKBTÜFE : İMKB 100 ENDEKSİNİN TÜFE CİNSİNDEN : İMKB 100 ENDEKSİNİN TÜFE CİNSİNDEN REEL OLARAK GETİRİSİREEL OLARAK GETİRİSİ

MBİYÖNMBİYÖN : TCMB İKTİSADİ YÖNELİM ANKETİ : TCMB İKTİSADİ YÖNELİM ANKETİ SORUSUNDAN OLUŞTURULMUŞ ENDEKS SORUSUNDAN OLUŞTURULMUŞ ENDEKS DEĞİŞKEN DEĞİŞKEN (SORU 27 : Sanayi dalınızdaki genel gidişat (SORU 27 : Sanayi dalınızdaki genel gidişat konusunda bir ay öncesine kıyasla görüşünüz. konusunda bir ay öncesine kıyasla görüşünüz. Cevap Seçenekleri: Daha İyimser, Aynı, Daha Cevap Seçenekleri: Daha İyimser, Aynı, Daha KötümserKötümser

BENZİNBENZİNTÜFETÜFE : TÜFE CİNSİNDEN REEL HALE : TÜFE CİNSİNDEN REEL HALE GETİRİLMİŞ BENZİN FİYATLARI BÜYÜME ORANI GETİRİLMİŞ BENZİN FİYATLARI BÜYÜME ORANI (BENZİNDEKİ ENFLASYON ORANI) (BENZİNDEKİ ENFLASYON ORANI)

Page 28: CNBC-e Tüketici Güven-Tüketim Endeksleri ve Finansal Piyasalar

TABLO - 1 2002:01 – 2007:07

KORELASYON MATRİSİ

TGE TEE MBTUİKTGE

MBTUİKTEE

TGE 1.000

TEE 0.916 1.000

MBTUİKTGE

0.885 0.789 1.000

MBTUİKTEE

0.809 0.875 0.821 1.000

Page 29: CNBC-e Tüketici Güven-Tüketim Endeksleri ve Finansal Piyasalar

TABLO-2 2002:01 - 2007:07

KORELASYON MATRİSİ TGE

İMAÜRET -0.007

DOLARTÜFE -0.202

EUROTÜFE -0.205

SEPETTÜFE -0.211

İMKBTÜFE 0.355

MBİYÖN 0.625

BENZİNTÜFE -0.111

Page 30: CNBC-e Tüketici Güven-Tüketim Endeksleri ve Finansal Piyasalar

TABLO-3 ADF BİRİM KÖK TESTLERİ

2002:01 - 2007:07

DEĞİŞKEN GECİKME DURUM SEVİYEADF TESTİ

TGE 1 Sabit -3.562**

İMAÜRET 0 Trend -6.301**

DOLARTÜFE 1 Sabit -5.983**

EUROTÜFE 1 Sabit -5.910**

SEPETTÜFE 1 Sabit -5.926**

İMKBTÜFE 0 Sabit -7.284**

MBİYÖN 1 Trend -5.291**

DEĞİŞKEN GECİKME DURUM SEVİYEADF TESTİ

GECİKME/DURUM

FARKADF TESTİ

BENZİNTÜFE 1 Sabit -1.980 1 / SABİT -5.283**

Page 31: CNBC-e Tüketici Güven-Tüketim Endeksleri ve Finansal Piyasalar

TABLO-4 REGRESYON ANALİZİ---2002:01-2007:07

BAĞIMLI DEĞİŞKEN : TGE  

BAĞIMSIZDEĞİŞKEN

SABİT DOLARTÜFE İMKBTÜFE MBİYÖN TGE(-1)

KATSAYI -0.895 -0.702 0.256 0.487 0.693

t-TESTİ (-2.257)** (-2.963)** (2.389)** (5.845)** (12.217)**

R² Uyarlanmış R²

Breusch-Godfrey

Durbin's h

Ramsey RESET

ARCH-LM

0.833 0.822 0.011 -0.167 0.924 1.254

Page 32: CNBC-e Tüketici Güven-Tüketim Endeksleri ve Finansal Piyasalar

TABLO-5 REGRESYON ANALİZİ---2002:01-2007:07

BAĞIMLI DEĞİŞKEN : TGE  BAĞIMSIZDEĞİŞKEN

SABİT İMAÜRET EUROTÜFE MBİYÖN(-1) BENZİNTÜFE TGE(-1)

KATSAYI -1.577 0.184 -1.072 0.497 -0.862 0.640

t-TESTİ (-2.198)** (2.328)** (-4.799)** (3.687)** (-2.412)** (7.475)**

R² Uyarlanmış R²

Breusch-Godfrey

Durbin's h

Ramsey RESET

ARCH-LM

0.788 0.770 0.229 0.794 1.397 1.690

Page 33: CNBC-e Tüketici Güven-Tüketim Endeksleri ve Finansal Piyasalar

TABLO-6 REGRESYON ANALİZİ---2002:01-2007:07

BAĞIMLI DEĞİŞKEN : TGEBAĞIMSIZDEĞİŞKEN

SABİT İMAÜRET EUROTÜFE İMKBTÜFE MBİYÖN(-1) BENZİNTÜFE TGE(-1)

KATSAYI -1.254 0.150 -0.817 0.314 0.479 -0.724 0.623

t-TESTİ (-1.812)** (1.980)* (-3.523)** (2.730)** (3.730)** (-2.111)** (7.634)**

R² Uyarlanmış R²

Breusch-Godfrey

Durbin's h

Ramsey RESET

ARCH-LM

0.812 0.793 0.349 1.038 0.916 0.122

Page 34: CNBC-e Tüketici Güven-Tüketim Endeksleri ve Finansal Piyasalar

TABLO-7 REGRESYON ANALİZİ---2002:01-2007:07

BAĞIMLI DEĞİŞKEN : TGE  BAĞIMSIZDEĞİŞKEN

SABİT SEPETTÜFE MBİYÖN BENZİNTÜFE TGE(-1)

KATSAYI -1.057 -0.865 0.479 -0.671 0.737

t-TESTİ (-2.769)** (-4.173)** (5.730)** (-2.167)** (12.732)**

R² Uyarlanmış R²

Breusch-Godfrey Durbin's h

Ramsey RESET

ARCH-LM

0.839 0.828 0.035 0.555 1.353 1.834

Page 35: CNBC-e Tüketici Güven-Tüketim Endeksleri ve Finansal Piyasalar

TABLO-8 REGRESYON ANALİZİ---2002:01-2007:07

BAĞIMLI DEĞİŞKEN : TGE  

BAĞIMSIZDEĞİŞKEN

SABİT SEPETTÜFE İMKBTÜFE MBİYÖN BENZİNTÜFE TGE(-1)

KATSAYI -0.878 -0.681 0.212 0.452 -0.600 0.726

t-TESTİ (-2.302)** (-3.075)** (2.041)** (5.467)** (-1.975)* (12.814)**

R² Uyarlanmış R²

Breusch-Godfrey Durbin's h

Ramsey RESET

ARCH-LM

0.849 0.837 0.082 -0.518 0.963 0.094

Page 36: CNBC-e Tüketici Güven-Tüketim Endeksleri ve Finansal Piyasalar

Grafik 1 : Etki-Tepki Analizi – TGE, MBİYÖN, DOLARTÜFE, İMKBTÜFEGrafik 1 : Etki-Tepki Analizi – TGE, MBİYÖN, DOLARTÜFE, İMKBTÜFE

-.16

-.12

-.08

-.04

.00

.04

.08

.12

.16

.20

1 2 3 4 5 6

Accumulated Response of LTGE to LMBIYON

-.16

-.12

-.08

-.04

.00

.04

.08

.12

.16

.20

1 2 3 4 5 6

Accumulated Response of LTGE to DOLARTUFE

-.16

-.12

-.08

-.04

.00

.04

.08

.12

.16

.20

1 2 3 4 5 6

Accumulated Response of LTGE to IMKBTUFE

Accumulated Response to Cholesky One S.D. Innovations ± 2 S.E.

Page 37: CNBC-e Tüketici Güven-Tüketim Endeksleri ve Finansal Piyasalar

Grafik 2 : Etki-Tepki Analizi – TGE, İMAÜRET, EUROTÜFE, MBİYÖN(-1), Grafik 2 : Etki-Tepki Analizi – TGE, İMAÜRET, EUROTÜFE, MBİYÖN(-1), BENZİNBENZİNTÜFETÜFE

-.2

-.1

.0

.1

1 2 3 4 5 6

Accumulated Response of LTGE to LIMAURET

-.2

-.1

.0

.1

1 2 3 4 5 6

Accumulated Response of LTGE to EUROTUFE

-.2

-.1

.0

.1

1 2 3 4 5 6

Accumulated Response of LTGE to LMBIYON(-1)

-.2

-.1

.0

.1

1 2 3 4 5 6

Accumulated Response of LTGE to DLBENZINTUFE

Accumulated Response to Cholesky One S.D. Innovations ± 2 S.E.

Page 38: CNBC-e Tüketici Güven-Tüketim Endeksleri ve Finansal Piyasalar

Grafik 3 : Etki-Tepki Analizi – TGE, İMAÜRET, EUROTÜFE, İMKBTÜFE, MBİYÖN(-1), Grafik 3 : Etki-Tepki Analizi – TGE, İMAÜRET, EUROTÜFE, İMKBTÜFE, MBİYÖN(-1), BENZİNBENZİNTÜFETÜFE

-.3

-.2

-.1

.0

.1

.2

1 2 3 4 5 6

Accumulated Response of LTGE to LIMAURET

-.3

-.2

-.1

.0

.1

.2

1 2 3 4 5 6

Accumulated Response of LTGE to EUROTUFE

-.3

-.2

-.1

.0

.1

.2

1 2 3 4 5 6

Accumulated Response of LTGE to IMKBTUFE

-.3

-.2

-.1

.0

.1

.2

1 2 3 4 5 6

Accumulated Response of LTGE to LMBIYON(-1)

-.3

-.2

-.1

.0

.1

.2

1 2 3 4 5 6

Accumulated Response of LTGE to DLBENZINTUFE

Accumulated Response to Cholesky One S.D. Innovations ± 2 S.E.

Page 39: CNBC-e Tüketici Güven-Tüketim Endeksleri ve Finansal Piyasalar

Grafik 4 : Etki-Tepki Analizi – TGE, SEPETTÜFE, MBİYÖN, BENZİNTÜFEGrafik 4 : Etki-Tepki Analizi – TGE, SEPETTÜFE, MBİYÖN, BENZİNTÜFE

-.2

-.1

.0

.1

.2

1 2 3 4 5 6

Accumulated Response of LTGE to SEPETTUFE

-.2

-.1

.0

.1

.2

1 2 3 4 5 6

Accumulated Response of LTGE to LMBIYON

-.2

-.1

.0

.1

.2

1 2 3 4 5 6

Accumulated Response of LTGE to DLBENZINTUFE

Accumulated Response to Cholesky One S.D. Innovations ± 2 S.E.

Page 40: CNBC-e Tüketici Güven-Tüketim Endeksleri ve Finansal Piyasalar

Grafik 5 : Etki-Tepki Analizi – TGE, SEPETTÜFE, İMKBTÜFE, MBİYÖN, BENZİNTÜFEGrafik 5 : Etki-Tepki Analizi – TGE, SEPETTÜFE, İMKBTÜFE, MBİYÖN, BENZİNTÜFE

-.2

-.1

.0

.1

.2

1 2 3 4 5 6

Accumulated Response of LTGE to SEPETTUFE

-.2

-.1

.0

.1

.2

1 2 3 4 5 6

Accumulated Response of LTGE to IMKBTUFE

-.2

-.1

.0

.1

.2

1 2 3 4 5 6

Accumulated Response of LTGE to LMBIYON

-.2

-.1

.0

.1

.2

1 2 3 4 5 6

Accumulated Response of LTGE to DLBENZINTUFE

Accumulated Response to Cholesky One S.D. Innovations ± 2 S.E.

Page 41: CNBC-e Tüketici Güven-Tüketim Endeksleri ve Finansal Piyasalar

TABLO-9 TABLO-9 VARYANS AYRIŞTIRMASI---VARYANS AYRIŞTIRMASI---20022002:0:01-2001-2007:7:007 7

DEĞİŞKEN : TGEDEĞİŞKEN : TGE

DöneDönemm Standart SapmaStandart Sapma TGETGE MBİYMBİYÖÖNN DOLARTÜFEDOLARTÜFE İMKBTÜFEİMKBTÜFE

11 0.07950.0795 100.0000100.0000 0.00000.0000 0.00000.0000 0.00000.0000

22 0.1280.12811 89.072689.0726 6.91696.9169 1.3161.31677 2.6932.69388

33 0.1420.14255 86.667586.6675 8.27508.2750 2.18342.1834 2.872.874040

44 0.14730.1473 86.14486.14444 7.87787.8778 2.6112.61133 3.3663.36688

55 0.1490.14944 85.77885.77822 7.6657.66522 2.8142.81400 3.7423.74266

66 0.1500.15022 85.65985.65933 7.6127.61277 2.8502.85033 3.873.878080

Page 42: CNBC-e Tüketici Güven-Tüketim Endeksleri ve Finansal Piyasalar

TABLO-10 VARYANS AYRIŞTIRMASI---2002:01-2007:07

DEĞİŞKEN : TGEDöneDönemm Standart SapmaStandart Sapma TGETGE İMAÜRETİMAÜRET EUROEUROTTÜFEÜFE MBİYÖN(-1)MBİYÖN(-1) BENZİNBENZİNTÜFETÜFE

  11   0.080.087070   100.00100.000000   0.00000.0000   0.00000.0000   0.00000.0000   0.00000.0000

  22   0.13130.1313   91.870491.8704   0.87630.8763   5.0545.05433   0.8450.84599   1.3531.35311

  33   0.14790.1479   86.71786.71755   0.70030.7003   8.6678.66722   1.23291.2329   2.68212.6821

  44   0.15290.1529   85.41185.41177   0.66690.6669   9.22859.2285   1.63561.6356   3.0573.05733

  55   0.1550.15511   85.050985.0509   0.6480.64866   9.1759.17522   1.8591.85988   3.2653.26566

  66   0.1560.15644   84.911384.9113   0.6380.63844   9.1619.16155   1.9381.93811   3.3503.35088

Page 43: CNBC-e Tüketici Güven-Tüketim Endeksleri ve Finansal Piyasalar

TABLO-11 TABLO-11

VARYANS AYRIŞTIRMASI---VARYANS AYRIŞTIRMASI---20022002:0:01-2001-2007:7:007 7 DEĞİŞKEN : TGEDEĞİŞKEN : TGE

DönemDönem Standart Standart SapmaSapma

TGETGE İMAÜRETİMAÜRET EUROTÜFEEUROTÜFE İMKBTÜFEİMKBTÜFE MBİYÖN(-1)MBİYÖN(-1) BENZİNBENZİNTÜFETÜFE

  11   0.08280.0828   100.0000100.0000   0.00000.0000   0.00000.0000   0.00000.0000   0.00000.0000   0.00000.0000

  22   0.13200.1320   90.191590.1915   0.52170.5217   3.77053.7705   3.9513.95188   0.21170.2117   1.3521.35288

  33   0.1480.14833   83.776083.7760   0.48860.4886   7.92617.9261   3.90573.9057   0.5980.59811   3.3053.30544

  44   0.15320.1532   81.967581.9675   0.5300.53044   9.1779.17755   3.7953.79566   0.80160.8016   3.72753.7275

  55   0.15600.1560   81.486381.4863   0.5130.51311   9.3399.33988   3.82073.8207   0.9680.96866   3.87153.8715

  66   0.1570.15799   81.064381.0643   0.5020.50211   9.49889.4988   3.89653.8965   1.05431.0543   3.983.984040

Page 44: CNBC-e Tüketici Güven-Tüketim Endeksleri ve Finansal Piyasalar

TABLO-12 TABLO-12 VARYANS AYRIŞTIRMASI---VARYANS AYRIŞTIRMASI---20022002:0:01-2001-2007:7:007 7

DEĞİŞKEN : TGEDEĞİŞKEN : TGE

DönemDönem Standart SapmaStandart Sapma TGETGE SEPETTÜFESEPETTÜFE MBİYÖNMBİYÖN BENZİNBENZİNTÜFETÜFE

  11   0.0800.08077   100.0000100.0000   0.00000.0000   0.00000.0000   0.00000.0000

  22   0.1300.13044   88.536988.5369   2.8302.83011   7.4207.42066   1.2121.21255

  33   0.14540.1454   87.117687.1176   3.70713.7071   7.347.343030   1.8321.83233

  44   0.15080.1508   86.660186.6601   4.3774.37766   6.9226.92255   2.0392.03999

  55   0.1520.15299   86.43486.43477   4.61874.6187   6.74906.7490   2.19762.1976

  66   0.15370.1537   86.241386.2413   4.6384.63866   6.7456.74599   2.37422.3742

Page 45: CNBC-e Tüketici Güven-Tüketim Endeksleri ve Finansal Piyasalar

TABLO-13 TABLO-13 VARYANS AYRIŞTIRMASI---VARYANS AYRIŞTIRMASI---20022002:0:01-2001-2007:7:007 7

DEĞİŞKEN : TGEDEĞİŞKEN : TGE

DönemDönem Standart SapmaStandart Sapma TGETGE SEPETTÜFESEPETTÜFE İMKBTÜFEİMKBTÜFE MBİYÖNMBİYÖN BENZİNBENZİNTÜFETÜFE

  11   0.07950.0795   100.0000100.0000   0.00000.0000   0.00000.0000   0.00000.0000   0.00000.0000

  22   0.13120.1312   86.93086.93066   2.2762.27633   3.63883.6388   6.4986.49811   0.6560.65633

  33   0.1460.14655   83.612783.6127   3.8123.81266   3.87173.8717   7.48827.4882   1.2141.21488

  44   0.15180.1518   82.72382.72377   4.59474.5947   4.2114.21166   7.0437.04355   1.42651.4265

  55   0.15440.1544   82.055182.0551   5.0005.00011   4.46624.4662   6.86.8100100   1.66861.6686

  66   0.15550.1555   81.646181.6461   5.105.107070   4.5324.53233   6.7446.74477   1.96991.9699

Page 46: CNBC-e Tüketici Güven-Tüketim Endeksleri ve Finansal Piyasalar

SonuçSonuç

Bulgularımıza göre Türkiye’de tüketici güvenini Bulgularımıza göre Türkiye’de tüketici güvenini belirlemede döviz kurları (dolar, euro ve 0.5 dolar + belirlemede döviz kurları (dolar, euro ve 0.5 dolar + 0.5 euro sepeti), İMKB getirileri, imalat sanayi üretim 0.5 euro sepeti), İMKB getirileri, imalat sanayi üretim endeksi, benzin fiyatları ve tüketicinin konjonktüre endeksi, benzin fiyatları ve tüketicinin konjonktüre ilişkin güncel algılamaları etkili olmaktadır. ilişkin güncel algılamaları etkili olmaktadır.

Dönemin kısalığı bu sonuçların yapısallığı Dönemin kısalığı bu sonuçların yapısallığı konusunda hassasiyet yaratmaktadır. konusunda hassasiyet yaratmaktadır.

Bu konu ise ancak zaman diliminin uzamasına bağlı Bu konu ise ancak zaman diliminin uzamasına bağlı olarak gelecek çalışmaların cevaplayacağı bir nokta olarak gelecek çalışmaların cevaplayacağı bir nokta olarak kalacaktır.olarak kalacaktır.