1

VJEŽBA 1 – CNC PROGRAMIRANJE Prema prikazanom crtežu izratka (Slika 1) i planu rezanja (Slika 2) načinite program koristeći glavne naredbe

G01 i G00 te isti ispisati u programski list (Tablica 1) koristeći inkrementalni pristup. Opis programa:

Prva dva bloka (N1 i N2) definiraju prilaz noža obratku (točka A – Slika 3) brzim gibanjem. Prvo u smjeru osi x blok N1 te potom u smjeru osi z blok N2 . Iz ove točke slijedi uzdužno tokarenje (N3). Potom izlaz radnim posmakom 1 mm (N4), pa brzim hodom (N5) i zauzimanje položaja za tokarenje konusa (N6), radim

posmakom tokariti konus (N7) te potom slijediti konturu radnim posmakom prema blokovima N8, N9, N10, N11 do točke B (položaj izvučen za 1 mm od vanjskog uzdužnog ruba obratka). Potom (N12 i N13) vratiti se u početnu točku brzim gibanjem (prema planu rezanja).

Program završiti pomoćnom (M) funkcijom zaustavljanja programa i vraćanja na početni blok programa.

N G X Z F Napomena s(°/min)

01 00 -600 0

02 00 0 -400

03 01 0 -2100 80

04 01 100 0 80

05 00 0 2100

06 00 -300 0 80

07 01 200 -200 80

08 01 0 -900 80

09 01 -100 -600 80

10 01 0 -400 80

11 01 300 0 80

12 00 400 0

13 00 0 2500

14 M30

2

VJEŽBA 2 – CNC PROGRAMIRANJE Prema prikazanom crtežu izratka, planu stezanja (Slika 1) i planu rezanja (Slika 2) načinite program koristeći

naredbu za ciklično tokarenje G84. Program ispisati u programski list (Tablica 1). Opis programa:

Prva dva bloka definiraju prilaz noža obratku (točka A) brzim gibanjem, prvo u smjeru osi x blok N00 te potom u smjeru osi z blok N01 . Iz ove točke slijedi ciklično uzdužno tokarenje kroz pet blokova (N02, N03, N04, N05 i N06). Po završetku programa vratiti se u početnu točku brzim gibanjem (prema planu stezanja), prvo u

smjeru osi z blok N07 te potom u smjeru osi x blok N08 . Program završiti pomoćnom (M) funkcijom zaustavljanja programa i vraćanja na početni blok programa. Za realizaciju programa koristiti glavne i pomoćne funkcije.

N G X Z F Napomena s(°/min)

00 00 -500 0

01 00 0 -400

02 84 -100 -1900 80

03 84 -200 -1900 80

04 84 -280 -1900 80

05 84 -380 -1300 80

06 84 -480 -1300 80

07 00 0 400

08 00 500 0

09 M30

3

VJEŽBA 3 – CNC PROGRAMIRANJE Prema prikazanom crtežu izratka, planu stezanja (Slika 1) i planu rezanja (Slika 2) načinite program, koji će

imati dva potprogram. Opis programa: Prvi blok (N00) definira prilaz noža obratku (iz točke B do točke prema planu rezanja) brzim

gibanjem. Drugi blok (N01), uzdužno tokarenje na kotu 31 milimetara, treći blok (N02), odmicanje od obratka u smjeru osi x za 1 milimetar, četvrti blok (N03), vraćanje nazad za 31 milimetar te potom u petom bloku (N04) poziv prvog potprograma P1. Prvi će potprogram odraditi blokove N05, N06, N07 (cikličko uzdužno

tokarenje). Po izvršenju potprograma P1, zauzima se položaj (po x za 4 mm) noža za izvođenje potprograma P2. Potom u sljedećem bloku pozivamo potprogram P2 koji će odraditi sljedeće blokove linearnim gibanjem s radnim posmakom: zauzimanje dubine rezanja (1mm); Uzdužno tokarenje; izlaz iz zahvata (2 mm); vraćanje

za iznos uzdužnog tokarenja (brzim posmakom); zauzimanje dubine rezanja; uzdužno tokarenje; izlaz iz zahvata (3 mm) - prema planu rezanja.

Po izvođenju drugog potprograma P2, vratiti nož u početni položaj (kao na početku programa). Za realizaciju programa koristiti glavne i pomoćne funkcije.

N G X Z F Napomena s(°/min)

00 00 -500 -400

01 01 0 -3100 80

02 01 100 0 80

03 00 0 3100

04 25 9

05 01 -400 0 80

06 25 13

07 00 700 2500 80

08 M30 Završetak programa

09 84 -200 -3100 80

10 84 -300 -3100 80

11 84 -400 -3100 80

12 M17

13 01 -100 0 80

14 01 0 -2100 80

15 01 -200 0 80

16 00 0 2100

17 01 -300 0 80

18 01 0 -2100 80

19 01 300 0 80

20 M17

4

VJEŽBA 4 – CNC PROGRAMIRANJE Prema prikazanom crtežu izratka te odnosa noža s obratkom (početna točka), (Slika 1) i planu rezanja (Slika

2) načinite program koristeći naredbu za tokarenje radijusa G02. Program ispisati u programski list (Tablica 1). Opis programa:

Prva dva bloka definiraju prilaz noža obratku (točka A) brzim gibanjem, prvo u smjeru osi x blok N00 te potom u smjeru osi z blok N01 . Iz ove točke slijedi ciklično uzdužno tokarenje kroz četiri bloka (N02, N03, N04 i N05). Potom radnim posmakom zauzeti potrebitu dubinu rezanja (N06), uzdužno tokariti (N07) te potom

tokariti radijus 5 mm (N08). Po završetku programa vratiti se u početnu točku brzim gibanjem (prema planu rezanja), prvo u smjeru osi x blok N09 te potom u smjeru osi z blok N10 .

Program završiti pomoćnom (M) funkcijom zaustavljanja programa i vraćanja na početni blok programa. Za realizaciju programa koristiti glavne i pomoćne funkcije.

N G X Z F Napomena s(°/min)

00 00 -500 0

01 00 0 -400

02 84 -100 -1580 80

03 84 -200 -1560 80

04 84 -300 -1540 80

05 84 -400 -1520 80

06 01 -500 0 80

07 01 0 -1100 80

08 02 500 -500 80

09 00 500 0

10 00 0 2000

11 M30

5

VJEŽBA 5 – CNC PROGRAMIRANJE Prema prikazanom crtežu izratka te odnosa noža s obratkom (početna točka), (Slika 1) i planu rezanja (Slika

2) načinite program koristeći naredbu za tokarenje radijusa G02 i G03. Program ispisati u programski list (Tablica 1).

Prva dva bloka definiraju prilaz noža obratku (točka A) brzim gibanjem, prvo u smjeru osi x blok N00 te potom u smjeru osi z blok N01 . Iz ove točke slijedi ciklično uzdužno tokarenje kroz pet blokova (N02, N03, N04, N05 i N06). Potom radnim posmakom zauzeti potrebitu dubinu rezanja (N07), približiti se čelu (N08) te potom

tokariti radijus 1 mm (N09). Nastaviti tokarenje prema planu rezanja uzdužnim tokarenjem (N10) te potom tokariti radijus 3 mm (N11). Iz radijusa 3 mm prijeći u radijus od 2 mm u bloku N12. Po završetku tokarenja radijusa vratiti se u početnu točku brzim gibanjem (prema planu rezanja), prvo u smjeru osi x blok N13 te

potom u smjeru osi z blok N14 . Program završiti pomoćnom (M) funkcijom zaustavljanja programa i vraćanja na početni blok programa.

Za realizaciju programa koristiti glavne i pomoćne funkcije.

N G X Z F Napomena s(°/min)

00 00 -500 0

01 00 0 -400

02 84 -100 -1100 80

03 84 -200 -1040 80

04 84 -300 -1040 80

05 84 -400 -980 80

06 84 -450 -880 80

07 01 -600 0 80

08 01 0 -100 80

09 03 100 -100 80

10 01 0 -600 80

11 02 300 -300 80

12 03 200 -200

13 00 500 0

14 00 0 1700

15 M30

6

VJEŽBA 6 – CNC PROGRAMIRANJE Prema prikazanom crtežu izratka (Slika 1) i planu stezanja (Slika 2) načinite program.

Radno vreteno miruje na početku i kraju programa. Početak programa izvodit ćete s desnim nožem. Detalj A – svaki prolaz kraći za 1 milimetar.

Po izradi oblika vratiti se u početnu točku te zamijeniti nož. Potrebiti nož je u revolver glavi udaljenoj za dva mjesta i ima očitane korekcije (x=586 i z=-1348). Narezivanje navoja raditi s naredbom za cikličko tokarenje navoja a početak narezivanja navoja je prikazan prema slici 3. Narezivanje navoja raditi u pet prolaza (svaki

prolaz 0,3 mm). Početna točka C nalazi se odvojena od čela obratka za 1 milimetar. Po izrađenom navoju vratiti se u početnu točku te se vratiti na početni nož u revolver glavi. Iza svake zamjene noža ubaciti pomoćnu naredbu zaustavljanja izvođenja programa.

Program završiti pomoćnom (M) funkcijom zaustavljanja programa i vraćanja na početni blok programa.

7

N G X Z F Napomena s(°/min)

00 00 1500 -4900

01 84 -100 -4000 90

02 84 -200 -3900 90

03 84 -300 -3800 90

04 84 -400 -3700 90

05 84 -500 -2100 90

06 00 -600 0

07 01 -200 -200

08 01 0 -1100 80

09 01 -100 -300 80

10 01 0 -700 80

11 01 100 0 80

12 01 0 700 80

13 01 -100 0 440

14 01 -100 -300 80

15 01 0 -400 80

16 01 300 0 80

17 00 0 2100

18 00 -1500 4900

19 M06 586 -1348 T02

20 M00

21 00 1010 -4900

22 95

23 78 -30 -1200 150

24 78 -60 -1200 150

25 78 -90 -1200 150

26 78 -120 -1200 150

27 78 -153 -1200 150

28 94

29 00 -1010 4900

30 M06 0 0 T04

31 M30

8

VJEŽBA 7 – CNC PROGRAMIRANJE Prema prikazanom crtežu izratka (Slika 1) i planu rezanja (Slika 2) načinite program, koji će implementirati

potprogram (P1) za tokarenje konture prema planu rezanja. Početna točka (B) nalazi se u osi glavnog vretena udaljena od čela obratka za 50 milimetara. Udaljenost noža od čela obratka je 1 milimetar (Plan rezanja),

radijus u bloku N03 je 3 milimetra, a u bloku N08 je 5 milimetara, N10 izlaz za 2 milimetra. Tokarenje konture ostvariti prema planu rezanja. Potom postaviti programsko rješenje tako da se obrada tokarenja konture obavlja u nekoliko koraka (Slika 3 - svaki korak po 1 milimetar) i to tako da se na kraju

dobije obradak prema crtežu. Dubina rezanja je 1 milimetar. Po završetku programa, vratiti nož u početni položaj (kao na početku programa). Za realizaciju programa koristiti glavne i pomoćne funkcije.

9

VJEŽBA 8 – CNC PROGRAMIRANJE Prema prikazanom crtežu izratka (Slika 1) i planu rezanja (Slika 2) načinite program koristeći glavne naredbe

G01 i G00 te isti ispisati u programski list (Tablica 1) koristeći APSOLUTNI mjerni sustav. Opis programa:

Prva dva bloka (N1 i N2) definiraju prilaz noža obratku (točka A – Slika 3) brzim gibanjem. Prvo u smjeru osi x blok N1 te potom u smjeru osi z blok N2 . Iz ove točke slijedi uzdužno tokarenje (N3). Potom izlaz radnim posmakom 1 mm (N4), pa brzim hodom (N5) i zauzimanje položaja za tokarenje konusa (N6), radim

posmakom tokariti konus (N7) te potom slijediti konturu radnim posmakom prema blokovima N8, N9, N10, N11 do točke B (položaj izvučen za 1 mm od vanjskog uzdužnog ruba obratka). Potom (N12 i N13) vratiti se u početnu točku brzim gibanjem (prema planu rezanja).

Program završiti pomoćnom (M) funkcijom zaustavljanja programa i vraćanja na početni blok programa.

N G X Z F Napomena s(°/min)

00 92 3200 500

01 00 2000 500

02 00 2000 100

03 01 2000 -2000 80

04 01 2200 -2000 80

05 00 2200 100

06 00 1600 100

07 01 2000 -100 80

08 01 2000 -1000 80

09 01 1800 -1600 80

10 00 1800 -2000

11 01 2400 -2000 80

12 00 3200 -2000

13 00 3200 500

14 M30